________________
પહૂવાઝની ઓળખ
[ સપ્તમ
પાંચે અવતરણોનું એકીકરણ કરીશું તે સ્વી- કારવું રહે છે કે, તામિલ ગ્રંથના મત પ્રમાણે ભામુલનાર વિગેરે વિદ્વાન થયા ત્યારે મૌર્યપ્રજાના હુમલાઓ થઈ ચૂક્યા હતા અને આ વિદ્વાનોને પણ પલવ નામ જાણતું થઈ ગયું હતું; તેનો અર્થ એ થયો કે પલ્લવ પ્રજાને સમય તે મામલનારના સમય પહેલાં એટલે કે મૌર્યપ્રજાના પહેલાને છે. કેટલો પહેલો હત તે સાબિત કરવાની માથાકૂટમાં આપણે પડવા જરૂર નથી–પણ મૌર્યપ્રજાની પહેલાંનો છે અને તે બધા રાજશાહી કુટુંબના છે એટલું તો ચોક્કસ થયું જ. વળી આપણે પુ. ૧ માં સમ્રાટ ઉદયન વિગેરેના વર્ણનમાં એમ જ જણાવ્યું છે કે, શિશુનાગવંશી તથા મૌર્યવંશી રાજાઓ સઘળા લિચ્છવી જાતિના ક્ષત્રિય હતા; અને તે સર્વ ક્ષત્રિયનું એકંદર સમૂહવાચક નામ સંત્રિછ હતું જેમાં ૫૯લવ, કદંબ, પાંડ્યા, ચેલા, મલ્લ, મૌર્ય વિગરે ઉપવિભાગો હતા. આ પ્રમાણે આ લેખકે જે આપણી માન્યતાનો સ્વીકાર કરીને પછી ઉપરના અવતરણમાંહેની હકીકતને ઘટાવશે તે તેમની મુશ્કે
લીઓ બધી દૂર થઈ જશે.
ઉપરના પાંચમાંથી છેલ્લાં ચાર અવતરણામાં ના એકકેમાં સીધી રીતે પલવ શબ્દ લખાયો નથી જ; માત્ર પહેલામાં જ સ્પષ્ટપણે તેને ઉલ્લેખ થયેલ છે. એટલે એકબીજાનું અનુસંધાન જોડવાને કદાચ આંચકો ખા પડે; છતાં એક બીજી એતિહાસિક સ્થિતિ ઉપર પણ ધ્યાન ખેંચવું અત્ર અયુક્ત નહીં લેખાય. પુ. ૨. પૃ. ૧૧૮ સિકકા નં ૮૧ નું વર્ણન કરતાં આપણે કહી ગયા છીએ કે મિ. ઇલીયટના ધારવા પ્રમાણે તે સિક્કો પલ્લવ રાજાને છે જ્યારે મારૂં અનુમાન તે સિક્કો અંધ્રપતિને કે પ્રિયદર્શિનને હોવા તરફ ઢળ્યું છે. આ બેમાંથી ગમે તે અનુમાન સાચું હોય પણ તે સિક્કામાં અર્વતિનું ચિહ્ન જે ક્રોસ અને બૅલ (એટલે વધશાળા જુઓ. પુ. ૨, પૃ. ૬૧) કહેવાય છે તે તો છે જ, તેમ સિક્કો પણ જૂના સમયને છે; એટલે પછી પ્રિયદર્શિનનું ચિહ્ન જે હાથી ગણાયું છે તે હોય વા ન હોય, તે પણ તે સિક્કો અવંતિપતિને છે જ. વળી કોઈ અંધ્રપતિ એ થયો નથી કે જેના કબજે અવંતિ પણ હોય તેમ
લખ્યા છે તે ટાંકી બતાવે છે. They evidently identified the early Guptas-king Chandragupta or his grand son of the same name-with the far wellknown Mauryan Emperor King Chandraguptaતેમણે દેખીતી રીતે જ, ગુપ્તવંશી પ્રથમના રાજા ચંદ્રગુપ્ત પહેલાને, અથવા તે જ નામવાળા તેના પિત્ર ચંદ્રગુપ્ત બીજાને એક- દમ પૂર્વે થયેલા મર્યસમ્રાટ રાજ ચંદ્રગુપ્ત તરીકે માની લીધેલ દેખાય છે:
[ મારૂં ટીપણુ–પ્રશ્ન એ ઉઠે છે કે આ ગુસવંશી રાજાઓ પોતે ગુપ્ત હોવા છતાં પોતાને મૈર્ય તરીકે ઓળખાવ્યે જાય તેવા શું મૂખ હતા? આ મુદો કેમ આ વિદ્વાને વિચારતા નહીં હોય ?
(૧૩) પુ. ૧ માં શિશુનાગવંશી સમ્રાટ ઉદયનના વૃત્તાંતે આપણે જણાવ્યું છે કે, તેના પુત્રયુવરાજ અનુરૂધેિ હિંદની દક્ષિણે આવેલા સિંહલદ્વીપ ઉપર ચડાઈ કરી હતી અને ત્યાં જીત મેળવી પિતાના નામ ઉપરથી અનુરૂદ્ધપુર નામે શહેર વસાવ્યું હતું. પછી સ્વદેશ પાછા વળતાં, જીતેલા મુલક ઉપર બંબસ્ત જાળવવા પિતાના જ્ઞાતિજનોને નીમ્યા હતા. આ જ્ઞાતિજનોનાં નામે જણવતાં પલવાઝ, કદમ્બાઝ, પંડયાઝ, ચેલાજી વિગેરે નામ જણાવ્યાં છે. તે સર્વ હકીક્તને તામિલ ગ્રંથેના કથનથી ટેકો મળે છે એમ હવે સાબિત થયું.
મતલબ કે, આપણે ઇતિહાસનું જે વર્ણન કરી ગયા છીએ તે બધું સત્ય જ છે એમ આ ઉપરથી જાણું લેવું.
