________________
પરિછેદ ]
આભીર પ્રજાએ
૩૫
પરિશિષ્ટ અ
પૂર્વે જેમ કરવામાં આવ્યું છે તેમ, અહીં પણ પરિશિષ્ટ લખવા જરૂર ઊભી થઈ છે. અત્રે બે પરિરિષ્ટ છે. પ્રથમમાં શક, આભીર અને ત્રિકૂટક પ્રજાને લગતી જ્યારે દ્વિતીયમાં ગૂર્જર, ઓશવાળ, શ્રીમાળ વિગેરે પ્રજાને લગતી હકીકત આપવાની છે. આ સર્વ પ્રજાના ઈતિહાસને, આપણે ઠરાવેલ મર્યાદા સાથે સીધો સંબંધ તો નથીજ; પણ તેને રૂષભદત્ત સાથે તથા તે જે પ્રજામાં હતો તે શક પ્રજા સાથે ઐતિહાસિક બંધ હોવાથી તે સર્વ બીનાને અન્ન પરિશિષ્ટના રૂપમાં રજૂ કરવી પડે છે.
nas in trade guilds at Govardhana આ પરિશિષ્ટમાં શક, આભીર અને કૂટક for the purpose of providing medપ્રજા સંબંધી વિવેચન આપવાનું છે. આ ત્રણે cines for the sick, among the monks પ્રજાને કાંઈક સંબંધ છે એમ તો વર્તમાનકાળે dwelling in the monastry on Mou. સર્વ વિદ્વાનો સંમત છે જ પણ કેટલાકનું એવું nt Trirasmi. The king Ishvarsena માનવું છે કે, શકમાંથી જ આભીર અને આભીર- who is called an Abhira and son માંથી જ તૈકૂટકોની ઉત્પત્તિ થઈ હોવી જોઇએ. of the Abhira Sivadatta, seems to
જ્યારે કેટલાકનું મંતવ્ય તે પ્રમાણેના જોડાણ bear the metronymic 'Madhariputra'. પર શંકાશીલ રહે છે; છતાં કબૂલ કરવું પડે The benefactress is the lay devotee છે કે આ બન્ને વર્ગોની દલીલો અને ચર્ચાના Visnudutta, the Sakani mother of મુદ્દા બહુ પરિમિત સ્થિતિમાં અટવાઈ રહેલ છે.
the Ganapaka Visvavarman, wife of એટલે અહીં આપણે તે સને કાંઈક વિસ્તૃતરૂપે the Ganapaka Rebhila, daughter of રજૂ કરી, તેમાંથી વિશેષ સત્ય તારવી શકાય તે Agnivarman, the Saka. The inscripતેમ પ્રયત્ન આદરવાનો છે.
tion is in Sanskrit; with traces of વિચારણા માટે ભૂમિકારૂપે નીચેની સ્થિતિ Prakrit=ત્રિરશ્મિ શંગ ઉપરના વિહારમાં વિસ્તા જાણવા ગ્ય કહેવાશે (૧) શિલાલેખ નં. ૪૩ બિમાર ભિક્ષુઓને ઔષધી પૂરી પાડવા માટે નાસિકઃ ઇશ્વરસેન, ૯ મું વર્ષ, ઉનાળાનો જથ્થો ગોવરધનની વેપારી મંડળીમાં બે રકમ-૧૦૦૦ પક્ષ, ૧૩ મો દિવસઃ It records the કાપણુ અને ૫૦૦ કાપણુ-રોક્યાનો ઉલ્લેખ investment of two sums of money- તેમાં કરેલ છે. રાજા ઈશ્વરસેન જે આભીર 1000 Karsapanas and 500 Karsapa- કહેવાય છે અને શિવદત્ત આભીરનો?
(1) જુએ . . રે. પ્રસ્તાવના પૃ. ૬૨. પણું પસંદ કરી હતી. '
(૨) નહપાણ અને રૂષભદત્ત આપેલાં દાનની (૩) ઈશ્વરસેને “રાજાને ઈલકાબ ધારણ કરેલ છે; વિગત સરખાવશે તે માલુમ થશે કે, તેમણે પણ જ્યારે તેના પિતા ઈલ્કાબ વિનાને છે. એટલે સમજવું શિક્ષકોને અનેક પ્રકારે સહાયતા આપી છે તથા તે કાર્ય રહે છે કે ઈશ્વરસેન કાંઈક પ્રતાપી નીવડેલ છે અને તેણે નિભાવરા માટે બક્ષસે પણ જુદી કાઢી રાખી છે. કયાંક (નીચેની ટીકા નં. ૧૫ જુઓ ) રાજગાદી કરીને તેમના મત પ્રમાણે નાણું રેષા માટે વેપારી
હુકુમત ચલાવવા માંડી છે. સંસ્થાઓ સારા સ્થાન તરીકે લેખાતી હતી. તેમજ (૪) નોંધી રાખવું રહે છે કે આ પ્રશ્ન પાતાને વરધન પ્રાંત-નાસિકની આસપાસની જગ્યા તેમણે આભીર કહે છે.
