Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jJAnInI mahattA seveyavvA siddhAMta jANagA bhattiNibharamaNehiM / soyavvaM NiyameNaM, tesi, vayaNaM ca AyariyaM guNAnurAga bharyA AMtarika ulAsavALA valaNathI AgamanA jANakAronI upAsanA karavI joIe. ane Atmahita karanArU' tenuM vacana avazya sAMbhaLavuM joIe. maupadezapada varSa 5 pustaka 5 vi. saM. 2026 .: *: : - prakaiAzaka -- zrI AgaddhArake graMthamALA kapaDavaMja [ ji. kheDA ]
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ ka namra vijJapti ; A prakAzana caturvidha zrI saMghanA hitArthe tArika daSTinA lakSyathI karavAmAM AvyuM che, je puNyAtmAne saMjogavaza AnI upayogitA na jaNAya te Agamika vastuthI bharapUra A prakAzananI AzAtanAthI bacavA mATe gya adhikArI sAdhu-sAdhvI ke vivekI gRhasthane athavA cAgya jinAlaya upAzraya jJAnamaMdira ke pustakAlayane A prakAzana bheTa ApI surakSitapaNe jaLavAI rahe te prabaMdha kara. keI saMjogomAM A pustaka kacarApaTTI ke raddI tarIke paDI rahI avahelanA na pAme tenuM puratuM dhyAna rAkhavA namra vijJapti che. AnuM prakAzana dara varSanI A suda pUrNimA e thAya che. | caturvighazrI saMghanA hitArthe AnuM prakAzana pU. sAdhu sAdhvIjI, che ? jJAna bhaMDAre tathA tatvarUci gRhastha Adi ne vinA mUlya ? mokalAya che. dharmapremIone sthAI kezamAM 101 lakhAvI sthAthI grAhaka thavA bhalAmaNa che. Arthika lAbhalevAnuM saranAmuM zrI Agama. graMthamALA ramaNalAla jecaMdabhAI zAha kApaDa bajAra Po. kapaDavaMja ( jI. kheDA) prAptisthAna : Agama jyota' kAryAlaya kIrtikumAra eka zAha - dilIpa nevelTI sTAra pisTa-mahesANA [ u.gu.]
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ chIddhamAna svAmine namaH zrI AgaddhAraka jaina graMthamALAnuM 1 tAvika prakAzana : Agama samrATu bahuzruta gItArtha sArvabhauma dhyAnastha svagata Agama dvAraka AcAryazrI AnaMdasAgarasUrIzvarajI mahArAja (sAgarajI mahArAja)nA tAtvika vyAkhyAnanA saMkalanarUpa " Agama jyota & Ncama varSa | // AgamadarpaNe hi samasta jagad bhaaste|| vIra ni. saM Agama dvArakA 11 5 | saM. 20 2497 vi. saM. I. sa. 2027 1970 A cheda pathay pAMca rUpiyA (grAhaka na hoya temanA mATe) che. jina kevalI pUravaghara viraha phaNI samapaMcama kALajI nuM jhera nivAraNa maNisama tuja Agama tuja biMba cheess
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzaka : ramaNalAla jecaMdabhAI kAryavAhaka : AgameddhAraka graMthamALA kApaDa bajAra, mu kapaDavaMja (ji. kheDA) pustaka prAptisthAna : Agamata kAryAlaya : vyavasthApaka : kIrtikumAra kulacaMda paTavA dilIpa velTI sTArsa mu. mahesANA (u.gu.) namra...ni...vedane cha Agamata prativarSa jJAnapaMcamIe (cAre aMka bhegA) pustakarUpe prakaTa thAya che. * vArSika lavAjama bhejanA baMdha karI che. pU. sAdhu-sAdhvIjI ma. ane jJAna bhaMDArone tathA yogya jijJAsuone bheTa apAya che 6deg sthAyI kezamAM rUA. 101 ke tethI vadhu rakama levAya che. bheTa ejanAmAM game teTalI rakama levAya che. muka zakti prinTarI, piopaTalAla gokaLadAsa Thakkara, 6, surendra hAusa, ghIkAMTA reDa, amadAvAda-1.
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ -SES-SCC- 5--- -- che - - jeo e 75 varSanI vRddhavaye koIpaNa jAtanA TekA vinA rogagrasta dazAmAM paNa chellA 15 divasa ardhapadmAsane kAusagga mudrAe rahI pUrvakAlIna anazana samAdhi maraNanI jhAMkhI karAvI - retro. karatI AAAni refror for AgamasamrA Agamajyatirdhara bahuzruta sUripuraMdara gItArtha sArvabhauma dhyAnastha svargata pU.A. zrI AnaMdasAgara surIzvarajI mahArAja
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ * prAsaMgika 1 anaMta upakArI vItarAga paramAtmAnI vANI kharekhara bhavavanamAM bhaTaktA ajJAnamUDha prANIo mATe sacoTa mArgadarzakarUpa che. viSama kalikAlamAM vItarAga prabhunI vANune bAlajI tatva daSTine vikAsa keLavI samajI zake, tevA arthagaMbhIra pU. Agame dvArakazrInA vyAkhyAne hRdayaMgama ane mArmika che, e vAta AbAlagopAla prasiddha che. eTale vAtsalyasiMdhu, paramadhAraka, pU. gacchAdhipati AcArya bhagavatanI anugrahabharI karUNa-daSTithI paripUrNa maMgala AzIrvAdamaya preraNuM pAmIne "AgamatanA saMpAdanane bhAra tADanA phaLane hAthathI meLavavAnA kuvAmana mAnavanI pravRttinI jema parama punita devagurunI aciMtya zakti baLe svIkAryo. gata cAra varSamAM yathAmati-yathAzakti pU. Agama dvArakazrInA aprakAzita vyAkhyAne AdinI sAmagrI aneka puNyazALI mahAnu bhAve pAsethI meLavI vyavasthitarUpe saMkalana karI trimAsikanA chUTaka cAra ake tarIke raju karI. pU Agama dvArakazrIne TaMkazALI cirasthAyI sAhitya prati hArdika mamatA dAkhavanArA keTalAka murakhI mahAnubhAvenI puNya sUcanAthI cAre eka saLaMga bhegA-eka pustakAkArarUpe gata varSathI prakaTa thAya che, temAM ekaMdare saMpAdana ane sAmagrInI saMkalanA vyavasthitarUpe thAya tema lAge che. chatAM A saMkalanAmAM pU. Agama dvArakazrIne AzayathI virUddha agara paMcAMgI ke paraMparAthI viparIta kaMI thayuM hoya te tenI AlecanA sAthe mithyAduSkRta mAMguM chuM.
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ A saMpAdana kAryamAM pratyakSa-parokSa ghaNuM puNyazALI vyaktiene sahakAra che, te badhA badala kRtajJatA vyakta karuM chuM. vIra vi. saM. 24 vi. saM. 2027 A vA 8 saMpAdaka gumAnajI jaina upAzraya pratApagaDha (rAja.) , 11 I mananIya suvAkayo A che pApanuM taMtra puNya-kArabhArIthI cAle che. tema karma rAjAne moha adhikArI pAMcamI katArane mukhya sabhya che. dareka rUpa-raMga karIne jIvane pAcho pADe eja enuM kAma! ( 1 pApane haThAvavAmAM puNya madadagAra che, puNyane paDakhe lIdhuM pachI pApa kadI nukazAna na kare. -pUrva ArAmoddhArakazrI
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzaka taraphathI devagarukapAe amArI graMthamALAnA kAyamI saMbhAraNArUpa Agama ta'nA prakAzananuM pAMcamuM pustaka sujJa jijJAsu tatvapremI vAMcakenA karakamalamAM raju karatAM khUba AnaMda thAya che. vi. saM. 2010 mAM zAstradaMparyabAdhaka, mULI nareza pratibedhaka, vAtsalyasiMdhu gacchAdhipati pU. AcAryadeva zrI mANijyasAgarasUrIzvarajI ma.zrInA cAturmAsamAM parama pUjya virya zrI sUryodayasAgarajI ma.zrInI maMgaLa preraNAthI amArI graMthamALAne pAye naMkhAye. tyAra pachI pU. AgaddhArakazrInI nAnI-moTI tamAma kRtionuM lagabhaga prakAzana pU gacchAdhipatizrInI dekharekha taLe amArI graMthamALA hastaka thayuM. vi. saM. 2022 nA cAturmAsamAM pU. Agama dvArakazrInA aprakAzita vyAkhyAnanA prakAzananI yojanAnA vicAramAMthI Agama tane udbhava thaye. prAraMbhamAM mAsikarUpe "Agama jAta'nuM prakAzana zarU karela ane tenA mAha, vaizAkha, zrAvaNa ane kArtika mAsanI suda pAMcame pragaTa thatA cAra akomAM pU. Agama dvArakazrInA tAtvika vyAkhyAne, mArmika lekhe, gahana kRtie, TaMkazALI praznottare. Adi vividha rasamaya sAmagrI ApavAmAM AvatI. paNa tAtvika vyAkhyAnI grAhakatA ochI hAI cAra varSanA anubhavamAM "Agama jyotanA chUTaka aMkanI AzAtanA thatI joI varSanI Akhare jJAnapaMcamIe 40 pharmanuM eka pustaka ja (cAre aMke bhegA bAMdhIne) sujJa vAcake samakSa raju karavAmAM (cethA varSathI) vadhu lAbha jaNAyAthI A varSanuM paNa eka saLaMga pustaka raju karI rahyA chIe.
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ A rIte prati varSa jJAna paMcamIe "Agama ta" prakAzita thaze, tenI neMdha levA vinaMti che. vArSika lavAjama tarIke pAMca rUpiyAnI lejanA paNa baMdha karI grAhakanA badale pU. sAdhu-sAdhvIjI, jJAna bhaMDAro ane viziSTa jijJAsu tattvarucivALA gRhasthane bheTa mokalavAnI cejanA vicArI che. "Agama cetInA prakAzana mATe mamatA dharAvanArA sthAyI keza ane bheTa ejanAmAM lAbha levA zrI saMghane ane gRhasthane preraNA ApanArA pU. sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMtanI kRpA daSTinA ame AbhArI chIe. ekaMdare prastuta prakAzanamAM caturvidha zrI saMghane hArdika sahakAra maLI rahyo che, te kharekhara amArA tAtvika prakAzanane gaurava ApanAra che. vadhumAM amArA kAryane maMgala AzIrvAda temaja nizrA-chatra chAyA dvArA anekavidha saraLatA karI ApanAra, mULInareza prati bodhaka pU. Agama dvArakazrInA paTTadhara, vAtsalyasiMdhu pU. gacchAdhipati AcArya bhagavaMta, bahumUlya vyAkhyAne Adi sAmagrIne baheLe saMgraha ApI kRtArtha kArya karanAra zAsanaprabhAvaka pU. A. zrI hemasAgarasUrIzvarajI ma. tathA vividha sAmagrI ApI prakAzanane samRddha banAvavA tatpara dhama snehI pU. muni zrI guNasAgarajI ma., mahatvanA sUcane pU. Agama dvArakazrInI ha0 li0 aprApya sAmagrI vagere ApanAra pU. dharmasnehI gaNivarya zrI kaMcanasAgarajI ma. prakAzanane sarvAga suMdara banAvavAmAM pUrNa kALajI sevanAra tathA Arthika sahayogamAM sarvAdhika preraNA ApanAra pU. gaNivarya labdhisAgarajI ma. tathA pU. gaNivarya zrI sUryodayasAgarajI ma. tathA saMpAdana saMbaMdhI badhI javAbadArI uThAvanAra pU. Agama dvArakazrInA paTTavinaya, zrI
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddhacakrArAdhana tIrthoddhAraka, sva. A. zrI caMdrasAgarasUri varyanA ziSyaratna tapamUti, zAsana saMrakSaka, saMghasamAdhitatpara, pU. upAdhyAya zrI dharmasAgarajI ma.nA pa. ziSya muni zrI abhayasAgarajI ma. gaNI tathA pU. mahArAja zrI hastaka saMpAdaka kAryamAM vividha rIte upayogI thanAra pU. munizrI azekasAgarajI ma., pU. munizrI nirUpamasAgarajI ma. pU. munizrI kalyANasAgarajI ma. tathA pU. munizrI ravIndrasAgarajI ma. AdinI gharma nehabharI kRpAdaSTi badala ame amArI jAtane gauravavaMtI mAnIe chIe. dareka kAryomAM tanatoDa parizrama-niHsvArthapaNe mUka sevA ApI sArAbhAI zeThanI gerahAjarI na jaNAya tevuM dharma nehabharyuM lAgaNI pUrNa vartana dAkhavanAra ekaMdara "Agama jyota' nA suMdara prakAzana mATe aharniza kALajI ane lAgaNI dharAvanAra zrI bAbulAla kezavalAla zAha, cANasmAvALA (11, nagarazeTha mArkeTa, ratanapoLa, amadAvAda)ne dharmapremanI anumehanA jeTalI karIe teTalI ochI che. A uparAMta zeTha zrI lAlabhAI ela. parIkha C. A. amadAvAda ane "Agama jyota"nA sthAyI auSanI ejanAne mUrta svarUpa ApavAmAM khUbaja sakriya phALe noMdhAvanAra zrI abhayadevasUri jana jJAna maMdira ane jaina dhArmika pAThazALAnA mAnada zikSaka zrIyuta haragovanadAsa saMprItacaMda zAhanA dharmapremanI paNa neMdha A sthaLe levI jarUrI che. vaLI "Agama jyota"nuM niHsvArtha paNe lAgaNIthI vyavasthA taMtra saMbhALI hAdika dharmaprema sUcavanAra "zrI Agama jayota kAryAlaya, mahesANAnA saMcAlaka zrI kIrtikumAra kulacaMda paTavA (dilIpa nevelTI sTera), mahesANuM, temane sahAga ApanAra zrI sevaMtIbhAI zAntibhAI zAha berUvALAnA
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhamapremanI tathA Agama ta zAkhA kAryAlaya cANasmAnA kAryakara zrI azokakumAra maphatalAla zAha tathA kIrtikumAra esa. zAhanA lAgaNIbharyA sahakAranI vAraMvAra anumodanA karI kRtArthatA anubhavIe chIe. A vakhate sagAnusAra 32 pharamAnuM ja prakAzana karavA pAmyA chIe. sarvAga suMdara prakAzana karavAmAM vega sahakAra ApanAra zrI zakti prinTarInA mAlika Thakakara popaTalAla rokaLadAsa, tathA suMdara TAiTala peja chApanAra dIpaka prinTarIne tadUuparAMta amArA prakAzana kAryamAM pratyakSa ke parokSa rIte sahaga ApanAra dareka puNyazALI mahAnubhAnA dharma sanehanI hArdika anumodanA karIe chIe, ane bhUri bhUri anu medanA karI kRtArthatA anubhavIe chIe. chevaTe prastuta prakAzanamAM jANe-ajANe matimaMdatAthI ke kSayepazamanI vicitratAthI jinAjJA, paraMparAthI ke pU. Agama dvAraka zrInA AzayathI virUddha kaMI thayuM hoya te saMbaMdhI caturvidha zrI saMgha samakSa hAdika micchAmikakaDe mAMgavA sAthe sujJa vivekI tasvarUci puNyAtmAo A prakAzanamAM pU. AgamedvArakazrInI tatvaniSThAbharI zailIthI rajU karAela sAmagrIne sadupayoga gurUnizrAe pitAnuM jIvana sva5ra kalyANakArI bane e hAdika kAmanA. vinIta kApaDa bajAra, mu. kapaDavaMja (ji. kheDA) vIra ni. saM. 2497 vi. saM. 2026 Aso vada 8 saMdha sevaka ramaNalAla jecaMdabhAI zAha kAryavAhaka zrI ArAmoddhAraka jainagraMthamALA
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ te kahevA jo. parama tAraka zrI jina zAsananI prApti thayA pachI jJAnI gurUnI nizrAe yathAyogya tenI ArAdhanA karI pitAnA jIvanane Arodhaka bhAvamAM yathAyogya rIte DhALI bIjA mumukSu jIvene yathAyogya rUpe jinazAsanane yathArtha paricaya meLave te prayatna karavAnI pharaja pratyeka ArAdhaka puNyAtmAnI jJAnIoe darzAvI che. A rIte vItarAga prabhunI vANInuM paMcavidha svAdhyAyanA mukhya aMga vAcanA Adi dvArA bhavyajInA haiyAmAM sAnubaMdha sthApana karavAnuM punita kArya zramaNa bhagavaMte yAcitapaNe karatA hoya che. Aje Agamone aNamola vArasa tIrthaMkara-bhagavate pAsethI A rIte avicchinnapaNe cAlyo Ave che. paNa kALabaLe saMskRta-prAkRta bhASAnI jANakArInI durlabhatA ane zakti-kSapazamAM mahAzayI Agamika paThana-pAThananI viralatA thatI hoI AganI chaNAvaTapUrvakanI vivecanavALA vyAkhyAnanI mahattA Abalage pAla thavA mAMDI temAMthI kamekama ochuM bhaNelA sAdhu-sAvIe ane saMsAranI ja jALamAM phasAyela zrAvaka-zrAvikAone thoDA samayamAM prabhuvAnI hitakaratAno saceTa paricaya maLI rahe tevA Amika vyAkhyAne lipibaddha thaI prakAzita karavAnI nA paramatAraka pU. Agama dvArakazrInI nizrAmAM vi. saM. 1988thI "siddhacaka" pAkSika rUpe jijJAsu bhAvikajanenA AgrahathI caturvidha saMghanA lAbhArthe astitvamAM AvI. temAMthI dhIme dhIme Agamika vyAkhyAnane apUrva saMgraha judA judA pustakAkAre paNa pU. Agama dvArakazrInI hayAtImAM ja prakaTa thayela. pU Agama dvArakazrIne vyAkhyAna lipibaddha thayelA hajI paNa sekaDenI saMkhyAmAM bAkI hatA.
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ tethI vi. saM. 2021nA cAturmAsamAM pU. vAtsalyasiMdhu tArakavarya gacchAdhipatinI nizrAmAM pU. AgoddhArakazrInA tAtvika vyA khyAne temaja bIjI paNa teozrInI apUrva zrata upAsanAne paricaya ApanArI nAnI-moTI kRtionA saMgraha rUpe dara traNa mahine "Agama jota" nAme 80 pAnAnuM nAnuM pustaka taiyAra karavAnI yejanA vicArAI ane tenA saMpAdananI sevAno lAbha A paMktinA lekhakane maLe. yathAzakti banatI kALajI rAkhI pU AgamaddhiArakazrInA Azayane jarA paNa AMca AvavA dIdhA vinA banatA prayatna akSarazaH (mAtra vyavasthita saMpAdana karavA sAthe) pU. Agama dvArakazrInA pravacana vagere prastuta karavAno namra prayAsa karyo che. rasAyananI jema tAtvika vAta badhAne sugrAhya ke suvAca na bane tethI traNa varSanA anubhava pachI chellA be varSathI dara traNa mahine prakaTa thatA (kama-paddhatine jarA paNa pheravyA vinA) cAre pustake bhegA bAMdhIne pustaka rUpe ja varSanA aMte jJAnapaMcamI lagabhaga caturvidha zrIsaMghanA karakamaLamAM rajU karavAnuM gya dhAryuM che. devagurukRpAe Agamika padArthothI bharapUra A saMpAdana yathAzakti vyavasthitapaNe karavA kALajI ane prayatna cAlu chatAM chadmastha sulabha kSatio badala sakala saMgha samakSa mithyAdukRta devA sAthe A saMpAdanamAM vividha sAmagrI ApI mArA utsAhane vadhAranAra temaja vividha sUcane ApI mAre mArga saraLa banAvanAra pU. zrI hemasAgarasUrIzvarajI ma. pU. gaNivarya zrI kaMcanasAgarajI ma 5. gaNivarya zrI sUryodayasAgarajI ma pa. munirAja zrI guNasAgarajI ma. Adi saghaLA mahAnubhAvonA upakAranuM kRtajJatA bhAve maraNa karI zrata jJAnanI apUrva bhakti samA A saMpAdanathI thaela nirjarAbaLe mAro AtmA zAsananI vaphAdArI sAthe egya ArAdhanA mArge AgaLa vadhe te kAmanA sAthe
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11 Agamika gaMbhIra A pustakanA lakhANane gurUgamathI vAMcI vicArI potAnuM Atmazreya bhavyAtmA sAthe e zubha kAmanA sAthe viramuM chuM vIra ni. saM. ra496 vi. saM. 2026 bhA. va. 11 zukra gumAnajI jaina maMdira jaina upAzraya pratApagaDha (rAjasthAna) vinIta zramaNasaMdha sevaka, pU. gurudeva upAdhyAyazrI dharmasAgarajI mA, cuNe pAsaka muni abhayasAgara che. Te...ka...zA...LI.vyA.... khyA... ... agiyAramuM guNasthAnaka = mekSanI sIDInuM lapasaNuM pagathiyuM. che che karma - sarva rIte sAMsArika rIte asAdhya vyAdhi. te janma- vagara kabUlAte kabUla thayelI cIja, jJAna - jemAM mokSanuM sAdhya heya. -pU. AgAmo zrInA "prazamarati" vyAkhyAnomAMthI )
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ A ga ma o ta varSa-2. pustaka 1-2-3-4 vi... ....yAnu ka S 1 ....ma upayoga 13 2 pustaka-1 A pRSTha 1 thI 80 8 dharma upAdeya che!' 1 thI 84 Agama rahasya 5 thI 80 pRSTha pRSTha zrI navirdhananI mAgaNI mahArAjA nadivardhananI kabula kema thaI? 5 vinaMtI - 12 zrI nendivardhananI manodazA 5 be varSanuM gRhasthAvasthAmAM mahAvIra bhagavAnane be sopakrama meha kAraNa ke ? 13 varSa rokavAmAM nimitta 6 be varSa rahevAmAM avadhine kuTuMbanI kAkaludI anya mahAtmA kema na gaNe? 6 garbhAvasthAnA abhigraha bhagavAna mahAvIranI garbhathI ane A kabulAtanA ja dIkSAnI eyatA kAraNono bheda gRhAvasthAnI mudata vijJami kabulavAnI yathArthatA 14 mArmika prazna te abhigraha uparathI jJAna 14 mAtra mAtA-pitAnI hayAtI garbhAvasthAnA abhigraha pahelAM sudhIne abhigraha kema ? 8 dIkSAkAlane jANavA nahi mAtA-pitAnA snehathI karela upayoga adhika kaMI kAraNa dIkSA bhagavAna haribhasUrajInA rodhamAM che ? . 8 aSTakanuM samarthana ? 15 naMdivardhananI muddatane mAtra mAtApitAnA aMgreja abhigraha kema ? be varSanI mudatanA yuvakone jarUrI cetavaNI svIkAravAnI zarate bAladIkSA e te yuvakanuM abhigrahanI mudatanA bahAnuM ja che. svIkAranuM rahasya 11 dIkSArthInI yAnI akSatA 18 15 tattvamAga
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRSTha pRSTha 30 gRhAvasthAnamAM karelI jinezvarane vIza sthAnakanI . zaratanI bhISaNatA 19 ArAdhanA jarUrI ke prabhu mahAvIranA abhigrahanuM jagaduddhAranI bhAvanA rahasya 19 zAsanazabdanA arthane prabhu mahAvIranA abhigrahane khulAse marma lekAMtika devonI mahattA nehAdhInatAne baLAtkAra - 21 lekAMtika devenI mahattAne saMvacharI dAnanI bhUmikA aMge bhagavAna umAsvAti lakAMtika devanuM Asane tatvArtha bhASyanA vicitra cAlavAnuM kAraNa 22 prayogano khulAso mithAdaSTi jIvane svAbhAvika jagata samakSa jinezvaranI - duHkhavairAgya 22 Adyastuti karanAra kAMtike 31 sammadaSTi jIvone bAhya kAMtikanI vyutpati sukhathI vairAgya 23 kAMtika devanuM niyamanavALuM saMvegAdi cihno samyaphavA myaktva sAthe niyamita ke nahi ? 24 jagata tAraNanI kAntika bhAvanA 31 kaI paNa gati meLavavAnI tIrtha pravartAvavAnI kAntikanI abhilASAno abhAva 24 lAgaNI mATe zrIbhadrabAhuvAmI 32 sAdhya ane prApya padArthane kAntikenI vinaMtI ane dAnanuM aMge 25 pUrvAparapaNuM che? 33 mekSa sivAyane sAdhya tarIke saMvatsarI dAnathI bhavyatvanI chApa 33 na mAnanAra samIti 25 , bhavyatvanuM jJAna kevalIone ja 34 kevala pitAnA AtmAne saMvatsarIdAnathI bhavyatvanI bacAvanAra mUka kevalI nizcitatAthI tIrthakarenI ja thAya paropakAritA 34 gaNadharapadane pAmanAra dAnagrahaNathI tadarzitA 35 jIvonI sthiti saMvacharInuM dAna grahaNa karavAthI sva, saMbaMdhI ane anyane dharma viSe udyama 35 tAravAnI bhAvanAvALA tattvadaSTi karatAM dharmodyamanI tIrthakare 27 muzkelI 31
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ | pRSTha. trilekanAya tIrthakaranuM anyAyanI saMbhAvanAne paNa saMvaccharadAna te mahAdAna 36 sudhAravAnI jarUra 44 bhAganAranI IcchA pramANe zrI saMdhane ekatra karavAnI saMpUrNa dAna 37 phalitArthatA 45 dAna maLyAthI tRSNAno nAza 37 bhagavAna jinezvaranA pUjanamAM lAbhathI lebha vadhe evA kuda a5 pApa ane alpa ratI niyamano nAza 38 AyuSya kema ? 45 - yogyatAvALI lAMbI jiMdagInuM saMvaccharI dAnane lenArA mAtra kAraNa puruSa ja 39 supAtradAnamAM paNa nyAyanI mahAdAna chatAM saMkhyAnuM niya agresaratA 46 mitamitapaNuM 40 saMvatsarIdAna mATe lavAtuM bhagavAnanA dAnamAM devatAone mAlIkI vinAnuM dhana 46 prabhAva 40 popakArI ane zubhadayavALA bhagavAna tIrthakaranuM dAna dAnamAM paNa nyAyanI uttama adhikaraNa kema nahi? 41 47 saMvatsarIdAna dAnanA damanae bhagavAna jinezvaronA rAjyakAla kareluM vipariNAma 41 ane rAjyorpaNakAlamAM paNa saMvatsarIdAna mATe aDhaLaka dhanane paropakAritA 48 lAvanArA 4. aSabhadattane ghere suvarNAdinI vRddhi trilekanAthanA saMvatsarIdAnamAM kema nahi ? paNa nyAyanuM sthAna 42 bhagavAna mahAvIranA AgamanathI maMdira ane mUrti karAvanArane suvarNAdinI vRddhi paNa nyAyanI agatya 43 zrI siddhArthanuM mahArAjApaNuM 49 AraMbhIne AraMbha karatAM paNa bhagavAna mahAvIra mahArAjAne nyAyanI adhika kiMmata 43 rAjyatyAga 49 anyAyavALAnI malinatAno kSatriyakuMDanA sthAna uparathI sikko zrImahArAja paNAnI daSTi 49 anyAyathI AveluM pAchuM ApavuM garbhasaMharaNa vakhate ja Indra e ja audAya 43 karela rAjavIne vicAra 49 vyApAranA anyAyane na rokavAmAM mahArAjA siddhArthane sUtrakAroe Avate prasaMga 44 kSatriya upanAme kema kahyA? pa0
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRSTha jinezvaranI adhika mukhyatA zAthI ? 51 vidyamAna guNonA akathana karatAM avidyamAna guNenA kathananI rbhayaMkaratA 51 vidyamAna rAjyanI vRddhimAM garbha prabhAva para rAjyAdi vRddhiArAe parepakArIpaNuM para bhagavAna RSabhadevajInI paNa dravyathI popakAritA 53 kaI kaI guNe kaI koI tIrthakaramAM vadhAre hoya ne kahevAya tethI anyanuM apa- mAna nathI. 53 bhAva upakAra karanAra jinezvara heya tema kopakArI paNa heya 54 kalpanAnA keyaDA goThavanArane cetavaNI yugaliyAonI AhAraMsthiti 55 bhagavAnanA vaMzamAM zelaDIne AhAra paNa zeSane kaMda vagere 56 kAMdA pachI zAline AhAra pa6 agninI vyavasthA batAvavAthI jagadauddhAra 56 prathama vivAha dharma na hovAnuM kAraNa 57 vivAha dharmanI zarUAta karavAmAM kudaratane hAtha 57 nAbhirAjAnI uttamatA parApUrvathI hatI. 58 bhagavAna RSabhadevajIne janma paNa yuga palaTAvALo 58 kudarate karelA vivAhadharmanA kAraNamAM saMketo 58 sunaMdAne bhagavAnanI patnI tarIke kema lIdhI ? kudarate karelI vaikArika sthitinI parAvRtti 59 sunaMdAne patnI tarIke bhagavAne nathI lIdhI sunaMdA mATe punarlagna kema na mAnavuM ? sunaMdAnA bhagavAnanI pa9 vacanathI ApelI paNa pheravAya che chatAM te punarlagna te nathI cirakAla bhAI bahena ane anya kAle pati patnI vyavahAra 61 vivAha dharmathI nIti ane brahmacarya 61 vivAhadharmanA abhAve kudaratane keyaDA ukalata ja nahi 61 upakAranA bhedo ane tene aga samajaNa 2 vivAha dharmanA nirupaka bhagavAna RSabhadevajI kema? 63 vivAha dharma AdinuM kavacita sAvadyapaNuM
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ ' 17 65 pRSTha bhagavAna jinezvarane anubaMdha lakSmInI Avaka ke lakSmIne sAvadya na hoya 64 upayoga deva ane bhUpapaNAnI lakSmI zamazeranI jarUra kayAM ? 7ra chatAM vairAgya 64 daSTa ane ziSTanI vyAkhyAne vitarAga zabdathI tIrthakara ja pharaka kema levA? sArA-khoTA rAjAonI rItabhAta 78 devabhavamAM paNa bhagavAnanI nirlepatA bhagavAna RSabhadevajI kulakara jinanA nikAcita karanAra hatA ke ? tiryaMca kema na thAya ? 65 rAjyakAla pahelAnI yugalIAjinenA nikAcita karanArane onI naitika sthiti 75 traNa ja bhava 65 hAkAranI nItinA utpAdaka 76 bhagavAnanA bhavamAM paNa deva- bhAkAranI nItinI jarUra 76 lakSmInA bhAgamAM vairAgya 66 dhikkAranI nItinI jarUra kema rAjya samRddhimAM paNa vairAgya 66 paDI ? 77 jinezvara bhagavAne kSepaka zreNi rUpa-rasAdi upara avasarpiNIne pahelAM paNa samakita phAyika 78 jevuM ja hoya 67 lApazamikAdi bhAva upara AmAM bhagavAnanuM anukaraNa na avasarpiNInA prabhAvane levAnuM kAraNa. 67 abhAva 78 bhagavAna jinezvare paNa sarvakAle kevalajJAnanI sarvadA ArAdhaka bhAve 68 sarakhAvaTa, 78 ArAdhyapaNAnI sAthe ArAdhaka kevalamAM bhaviSyanA jJAnanuM adhika tAno virodha nathI bhagavAna jinezvaranA ArAdhaka nyUnapaNuM kema nahi? 78 paNane jaNAvanAra sUtra 69 lApazamika jJAnAdi upara paNa bhagavAna jinazvaranI kAlane prabhAva nathI 76 ArAdhakatA 69 zAsana ane jJAnanI utpattine bhagavAna jinezvarene ArAdhaka udyamanI jarUra kema nathI mAnatA ? 80 70 jhAMkhA dIvAthI sArA dIvAne vivAha dharmAdi paNa dravya upakAra 71 dAkhala 80 prabhu SabhadevanI paropakAritA 71 duSamA kAlane lIdhe hAni kema thayelA ane karelA rAjAmAM kahevAya che? prabhAva
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ (. ) pustaka-2 pRSTha 81 thI 160 saMsAranuM upAdAna kAraNa avirati 81 thI 4 pRSTha pRSTha karmabaMdhanuM kAraNa zuM? 81 mithyAtvane kaSAya te pApanA chadmasthanuM cihna kAraNe nahi ? 87 hiMsakapaNuM chatAM karmabaMdhane saMsAranA kAraNa tarIke ekalI niyama avirati kema? 88 sarvatane hiMsA kema ? 85 asaMjamanuM pratikramaNa ekadezIya karmane baMdhaka kaNa? 85 kema nahiM ? 88 ahiMsA ane saMyamano bheda 85 mithyAtva ane ajJAna gauNa kema? 89 aviratithI mithyAtva ane jayaNA-ajayaNAnI vicAraNA 86 ajJAna kema levAya ? 90 kapAya rahitane chatI pravRtti 87 zAstromAM saMyamanI mahattA kema ? 93 e karmabaMdha na thAya te saMyamanI zraddheyatA yatA A siddhAMta 87 AdaraNIyatA 93 jIjaijIja009 8 zrI AgaddhAraka zrI vyAkhyAna saMgraha che zrI SoDazaka prakaraNanAM vyAkhyAne 1 thI 6-pA. 95 thI 156 vyAkhyAna-1 pRSTha 95 thI 105 44. pRSTha. pRSTha sAMsArika zaktiomAM prayatnanI lApazamika bhAva upara kAcabAnuM jarUra daSTAnta kAcabAnA dRSTAno upasaMhAra 98 kSAtra ane kSAyika bhAvanuM kSA kSAyika bhAvanI bhedarekhA 99 aMtara 96 lAga mAM anaMta jAgRtinI mAdhyamika avasthAmAM pheraphAra 26 jarUra 100
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ kSAra bhAva TakAvavA jine dharanA upadezanI jarUra 101 uttama sAmagrI maLI zI rIte ? 101 ApakamAu zreSTha putra 101 saMjJI asaMsInI vyAkhyA 102 sAce saMjJI koNa? 102 daSTivAdanuM tattva 102 pRSTha bhatitavyatAne khoTe bhare 103 zAsana prAptine paramArtha 103 tIrtha eTale zuM? 104 vacananI ArAdhanA e dharma kema ? sApekSa rIte tIrthakara karatAM paNa vacananI mahattA vadhu 104 104 vyAkhyAna-2 105 thI 113 pRSTha pRSTha zAstrakAranuM dhyeya 105 dharma aghare kema ? 106 pApane bhaya aupacArika 106 sApanA daSTAte pApanI bhayaMkaratA 106 arthanI mamatA 107 mamatvanI viziSTatA 107 viSayanI vAsanAnI sAhajikatA 108 jJAna saMjJA ane anubhava saMjJA 108 athakAmane upadeza ekAMta anarthakara AraMbha parigrahanI pravRttinI vyApakatA 109 zAstrakAronI pharaja zI ? 110 nAradavidyA upara sarasa daSTAnta 110 baDAInI kaLA ajamAvavI 110 hatA vyAkhyAna-3 114 thI 15 pRSTha akAma nirjarAnI mahattA 114 vacana vyavahAra manuSyapaNAmAMja 114 tIrthakaronI vANInuM sarva bhASArUpa pariNamana 115 pRSTa tIrthakaronI vANI anAra na hoya ! 116 gurU eTale ? 116 gaNadharanI mahattAzAnA aMge? 116
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ 117 pRSTha gaNadharane upakAra 117 gaNadharonI maryAdA prabhunI vANI te anakSarI 118 karanArApAne marma Itara darzanIonI dazA 118 jaina zAsananI viziSTatA 119 vacananI vizeSatA 119 tIrthakarapaNuM kyAre baMdhAya? 119 tIrtha kara nAmakarmanI pUrva bhUmikA 120 tIrthaMkaranA jIvanI manodazA 120 vacanaThArA parahitanI zakyatA 120 tIrthakarapaNAnuM svarUpa zuM? 121 chaghastha chatAM muni vyAkhyAna kema Ape ? 121 * pRSTha kevaLajJAna pUrve tIrthakara upadeza kema na Ape ? 122 tIrthakaramAM devatva kayAMthI ? 122 nAvataraNa apavAdamAM AzrayI che. 123 saMgha TrasTI che ! mAlika nahIM 123 tIrthaMkarapaNAne bhoga vividha rIte vacananA AdhAre zAsana che. 123 vacananI ArAdhanA-virAdhanAnuM rahasya 124 vacana eTale zuM? jinazAsananuM muSTijJAna 124 billIne gaLe ghaMTa bAMdhe koNa? 125 vacanArAdhanA vinA AzravaNa samajAya nahIM 123 124 125 vyAkhyAna 4. 126 thI 135 pRSTha pAribhASika zabdonI oLa- bhavitavyatAnI prabaLatA 129 khANa jarUrI 126 bAramAM sudhI nigadanA daravAjA pugala parAvarta eTale ? 126 khullA che mATe sAva cetInI jarUra 129 ajJAnIonI vicitratA 126 o-muhapatti sArI eTalI anAdikALanI ApaNI dazA 127 mamatA paNa pADe 130 nigada pachInI niomAM nigeda saMbaMdhI kutarka 127 bhramaNa kevI rIte ? 130 nigadanA kutakane khulAse 128 131 avyavahArAzimAMthI nikaLyA bhautikavAdI jIvanamAM dharma zI rIte ? 128 kyAM ?
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2. pRSTha pRSTha 3 dharma eTale ? 132 vizvAsa chatAM pokaLadazA kema? 133 dharmanI vyAkhyAmAM pAyAnI jainetaramAM vivekapUrvakanI zraddhA 134 cIja zI ? 137 svachaMda pravRttinI ayogyatA 134 pitAnI pradhAnatA viSe DozInuM cAra sAmAyikanA kramanI - daSTAnta 135 mArmikatA 133 AnA nirapekSa pravRtti sArI jainetaromAM zraddhAmULaka 133 chatAM anupAdeya 135 vyAkhyAna-pa 135 thI 147 pudgaladaSTi rakhaDapaTTInuM kAraNa 135 pagalika premanI vyApatA 136 huM" pratIti chatAM AbhAne khyAla ja nathI 136 vAsanAnA raheNamAM huM bhUlAI gayuM 136 AMkhanA chAte "huM"nI vismRtine sAra 130 zrI AcArAMga sUtranA nirdezathI huM"nI vicAraNuM 137 ajJAtavAdIno bhayaMkara pratAparAdha 1 37 ajJAtavAdIne vicitra kurtAka 138 ajJAnavAdInA tarkanI pokaLA dazA : 138 ajJAna vicitravAdInI lIla 138 bALakanA udAharaNanI vicitra rajuAta 19 vyAkaraNa sattAvAna kArakanI avaLI rajuAta 139 mahAvratanI ajJAnavAdInI ' vicitra vyAkhyA - 14 ajJAnavAdInA tarkono khulAso 140 rAgadveSanuM kAraNa jJAna nahIM, mamatA che 141 pra. zA mATe ? 141 ajJAnavAdInA matanI AlocanA 14 ajJAnavAdInA matane marma kara ajJAnavAdInuM ekAMgIgaNuM 1/2 ajJAnavAdInA tarkamAM paraspara vidhi 142 samajaNane je upayoga tevuM phaLa
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ . pRSTha zrI AcArAMga sutranA gAtA zabdanuM rahasya 145 prAsAMgika rIte vikragatine 146 anyatara zabdathI kriyAvAdInuM mahatve 18 huM"ne oLakhavA zAstra vacananI jarUra matAgrahathI satyavAtanI paNa - vikRta rajuAtano citAra 143 ajJAnavAdathI sanmArgamAM rUkAvaTa 144 anAdikAlIna pravRttimAM ajJAnavAdathI vadhAre 144 ajJAna vyavahArika nathI vyavahAra jJAnathI ja cAle che 144 ajJAnavAdInA upalakSaNathI bIjA vicAra 14pa vicAra 15? 153 vyAkhyAna-6 47 thI 1pa6 - pRSTha jIvane janma-maraNa zI rIte ? 147 zukalapAkSikanuM varupa 151 janma-maraNa aNasamajathI 147 zukalapAkSika ane samyaphavamAM sRSTivAdIoe IzvaranA ghaNuM aMtara chatAM najIvuM 15ra mAthe javAbadArI nAkhI 148 zukalapAkSikapaNuM yathArtha hakIkatamAM IzvaranI AvI mokSanuM bIja kalpanA vyAjabI nathI 148 zraddhAnI jarUriyAta IzvaranI sRSTi mAnavAmAM zraddhA mATe zravaNa jarUrI vividha de 149 jinavacananI zravaNanI rUci vArtha zatraNane paramArtha 150 paNa mahatvanI che. 154 kAraNa vagara kArya na thAya paNa caramAvartanI pradhAnatA 154 karyA vagara te thAya! 150 mekSanI IcchA kAlAMtare cikISa paNa kAraNa kayAre ? 150 javAnI ja ! 155 hakIktamAM kArya kayAre thAya ? 51 jaina ane netaranI pApanI zukalapAkSikanI vyAkhyA 151 mAnyatA bheda sAdhuonuM saMghamAM sthAna 157 sAcI dhArmikatA 158 zvetAMbara jaina Agama ane digaMbara AcAryo * 159
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ 170 che. pustaka3 pR. 11 thI ra14 | ajJAna karmabaMdhanuM kAraNa zI rIte ? 16 thI 174 | pRSTha mane mArga ane sAdhanamAM pharaka samyagadarzananI jaNAvAyelI 161 jarUriyAta sarbhAva kAraNa ke sAdhaka kAraNa? 16ra graMthibheda eTale zuM ? 168 jena sUnI racanA konA mATe ? 163 AtmAnuM svarUpa ziSyanI ja yogyatAe dezanA 164 guNone abhAva ja karmanuM dezanAne krama 165 kAraNuM 17 AcAra ane jJAnanI prarUpaNa 167 prakRti vikRtipaNAne vicAra 173 dIvAdAMDInAM ajavALAM - 175 thI 14 (1) lakattara daSTie dharmanuM mUlya 176 thI 19 pRSTha pRSTha dharmane svataMtrapaNe upayoga karmakSayanA muddAnI mahattA 185 koNa karI zake ? 176 dharma paNa nukasAna kare kharo ? 186 dharma upara mAlikI haka rAgajanya dharma muzkelImAM AtmAne che biDa mUkI de che. 187 vastunI kiMmata jANanI vyaktirAga bhaMyakara che 18 bhattA 17 sneha rAgathI dharma anartha kare 188 " sArA-boTAne viveka jarUrI 18 nehAga agni jevo che! 189 miyAtvanI bhayaMkaratA 179 rAga-Sa mokSa paNa apAve 189 bhiyAvI sAro ke kIDI sArI? 179 rAga-dveSathI mokSa zI rIte ? 189 zuddha devAdinA tIvra rAge kIDInA daSTAMte pazunI mahattA 180 tIvra nirja 190 samyakatvanI mahattA 1/1 sAmAyika eTale ? 190 samakitInI rakhaDapaTTI na hoya 181 karma te bhayaMkara zatru che. 191 samakitInuM lakSya (10) jene zatru kone kahe che? 191 samApiAlana zA mATe ? 183 prazastI rAganI mahattA 192 dharmakriyAo zA mATe ? 183 prazasta rAga-depathI nirAnuM " karmakSayanuM lakSya jarUrI che. 184 | svarU5 + 19. vipArInA dAMte laya--LagRni- rahirAgathI sAvaceta rahevAnI nI keLavaNI 184 jarUra ' 192
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ - pRSTha 24 - pRSTha guNAnurAga kayAreya kevaLa karmakSayanA lakSyanI mahattA 196 jJAna na reke 194 gautamasvAmInI vizeSatA 194 samakitInI dRSTi 196 gautamasvAmInI labdhinuM rahasya 15 karmanirjarAnA dhyeyanuM mahattva 17 gautamasvAmIjIne anutApa 15 samyaktvanI khabara 198 (2) sAmAyika Adi dhArmika kriyAonuM rahasya ra0 thI ra14 pRSTha anuSThAne udeza 20 mokSanA pagathIyA rUpe pUjAnA prakAra dAnanI mahattA 206 zIla dharmanuM mahatva 2017 dravyapUjA ane pariNAma zUnya 208 bhAvapUjAnuM rahasya 202 dAna devAnI rItio sAmAyika paheluM ke pUjA pahelI? 203 anarthakArI kalpanAo sAmAyika karatAM pUjAnI mahattA 204 dAna-zIlane paraspara saMbaMdha 211 zIlanI mahattA tyAganA keMdra upara 212 tapanI mahattA 'lane sthAne "da 205 bhAvanI mahattA 213 pRSTha 210 212 pustaka 4. che pU. ra1pa thI ra48 vartamAnakALe jainazAsananI aditIyatA 215 thI 18 haiyAne jhaMkAra 2 9 thI 28 tAraMgAtIrthapati zrI ajitajina stutiH zrI posinAtIrthAdhipati-zrI pArzva stutiH 220 dharmamahimAkhyApikA stutiH / 220 ramatipUrNa-ko (roNA ) crSanA prArthanA suMdara subhASita artha sAthe 21 thI 28 gurUcaraNamAMthI maLeluM 229 thI ra37 tAvika praznotarANi pra46 thI 5 ne gujarAtI bhAvArtha 230 thI 233 tAvika vicAraNA 234 thI 237 zrI tArArthe rasa para saM. TipaNa guja. bhAvArtha zrI Agama ta" sthAyIkezanI bheTa ApanAranI ejanA 237 thI 247 kSamApanA 248
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ N illiiniiiiiiiiiiiiiiIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII : Hi ! vIra ni, saM. ra497 vi. sa. 2017 dhammeNaM uvAdeye ! dharma upAdeya che? gUTha mArmika vicAraNA [ Agame saM, 6 20 IIIIIIIIIIIIIIII IIIIIIIuliuwail IIIIIIIIIt dareka AtmA svabhAve karIne anaMtajJAna-darzanAdivALe hevAchatAM paNa te jJAnAdikanuM AvaraNa karanAra karmono kSayAdithI thayelI zuddhinI taratamatAnI apekSAe bhinna-bhinnarUpe dekhAya che, tethI bArIkamAM bArIka bhedanI tapAsa karIe te jeke anaMtA bhede thAya, paNa zuddhi, pariNAma ane jJAnAdinI taratamatAnI apekSAe bhede nA pADIe paNa dayeyanI apekSAe je bheda pADavAmAM Ave te dharma, artha, kAma ane mokSa e cAra bheda paDe che. e cAra bhede eTalA ja mATe varga kahevAmAM Ave che ke temAM sarva jIvonuM vargIkaraNa che, paNa e cAre zreSTha che, ema mAnavuM gya nathI, paNa jagatabharamAM e cAra sivAyanuM koIpaNa dhyeya nathI eTaluM ja mAtra phalitArtha thAya che. tatvathI bAhyasukha ane tenA sAdhane te kAma ane artha tarIke gaNAyA che, ane tAtvika atyaMtara evuM AtmIyasukha
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama hayAta ane tenA sAdhane mATe prayatna ane siddhi te dharma ane mAsa tarIke gaNAyA che. e uparathI spaSTa sAbita thaze ke AtmAnI siddhine atu lakSIne cAlanArAe bAhya sukha ane tenA sAdhananI asAratA ane vipAkakaTukatA gaNIne heya tarIke ja gaNe, ane dharmanI upAdeyatA paNa mAtra AtmIyasukhanI siddhine kAraNe pUratI ja samaje ane tethI kalikAla sarvajJa zrImAna hemacaMdrasUrijIe "tujInA ema kahI cAre vargamAM paramArtha daSTie mokSanI ja upAdeyatA jaNAvI che te spaSTa rIte samajAze. dhamanI upAdeyatA je gaNavAmAM AvI che te paNa vAstavika rIte svataMtrapaNe nathI, paNa mAtra te mekSanA kAraNa tarIkeja upAdeya che ane tethI ja zAsakAra "jo tAjI ema jaNAvI spaSTapaNe dharma jenuM apara nAma ga che tenI upAdeyatA mekSanA kAraNa tarIke jaNAve che. eTale ke khuda dhamanI upadeyatA paNa savataMtrapaNe nathI paraMtu mekSanA kAraNupaNAne aMgeja che, arthAt AtmIyasukhanA kAraNe paNa AtmIyasukhanI sAdhya dazAne aMgeja upAdeya thAya che, paNa svataMtrapaNe upAdeya thatA nathI, te pachI AtmAnA svarUpane bAdha karanAra karmanI jaMjarathI jakaDanAra ane caturgatinA cakakaramAM rakhaDAvanAra evA bAhya sukha ane tenA sAdhane te upAdeya tarIke gaNavAnA hoya ja kema? ane bAhya sukha ane tenA sAdhane koIpaNa aMze zAstrakAro upAdeya tarIke gaNatA hota to "vavA magurrzo jaLa" kahI pAMca prakAranA viSayanA upage bAhAsukhane javAnuM jaNAvata nahi temaja te bAhyasukhane karanArA vinA sAdhana tarIke grahaNa karavA ane dhAraNa karavA lAyaka padArthone paNa tyAga karavA mATe "arat gurdAzo maLa" arthAta sacitta, acitta ke mizra evA grahaNa karavAlAyaka ke dhAraNa karavAlAyaka padArthonuM grahaNa ane mamatvarUpa parigrahathI viramavAnuM kahetA nahi.
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5, 6-1 je artha ane kAmane jenazAstrakAranI apekSAe heya tarIke na mAnatAM, upAdeya tarIke mAnavAmAM Ave te te jinazAstra paraspara virUddhaarthane kathana karanArUM thAya. paNa jainazAsananI e khUbI che ke temAM parasparavirUddha-arthanuM kathana hatuM ja nathI, ane tethIja bhagavAna hemacaMdrasUrijIe zAsananI stuti karatAM hetu tarIke jaNAvyuM che ke "jUantEssghavighaktiH ' eTale AgaLa pAchaLanA padArthomAM vidharahitapaNuM hevAthI bhagavAna jinezvaranuM zAsana pramANabhUta che. arthAta artha ane kAmanI heyatA mAnIe te ja jinazAsananI prAmANikatA rahe. eTale dharma, artha kAma ane mokSa e cAra varga pADavAmAM AvyA che te mAtra vagIkaraNanA hisAbe che, paNa upAdeyatAnA nathI. A uparathI " kirANAmaMtaLa" ItyAdi vAkaye mAtra dharmanI upAdeyatA anyoe paNa svIkArI che, eTaluM ja siddha karavA pUratA upayogI che. kemake ema na mAnIe te "na taM vinA ja avatarthadhAma eTale dharma vagara artha ane kAma thatA nathI ema jaNAvI dharmanI upAdeyatA artha ane kAmanA sAdhana tarIke je jaNAvavAmAM AvI che te keIpaNa prakAre janadaSTine ke adhyAtmavAdane anukULa thaI zake tema nahi. kadAcita bAhyadaSTivALAne mArgapravezane mATe prAthamikadaSTie artha ane kAmanA sAdhana tarIke paNa dharmanuM karavAlAyakapaNuM hoya te paNa upadezakoe to artha ane kAmanA viSayane sAdhya tarIke gaNAvAyaja nahi, arthAt artha ane kAmanA viSayane samagra adhikAra mukhyatAe te heyaja hoya, chatAM keIka jagAe anuvAda karavA lAyaka jaNAya che te judI vAta che, paNa vidheya ke upAdeya te te be gaNAya ja nahi.
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama kheta arthAt dharma, artha, kAma ane mokSa e cArane puruSArtha kahe ke varga kahe paNa tenI matalaba eTalIja ke je A cAra vastunA dhyeyathI ja jagatamAM pravartAvALA hoya che, paNa teTalA mAtrathI mikSa ke dharmanI mAphaka artha ane kAmanI upAdeyatA gaNavAnI te bhUla thavI joIe nahi. jevI rIte sAdhya padArthanI apekSAe nA cAra vargo karavAmAM AvyA che tevI rIte pravRtti ane tenA phaLanI apekSAe jIve mAtranA cha vargo karavAmAM AvelA che. temAM paNa uttamottamapaNuM ane uttamapaNuMja mAtra sAdhya tarIke gaNAya, paNa adhamAdhama, adhama, vimadhyama ane madhyamapaNuM te AdaravAlAyaka ke sAdhya tarIke gaNavAlAyaka nathI, arthAta e cha bheda paNa arthakAma dharma ane mokSanI mAphaka kevaLa vagIkaraNarUpe ja che. 9 prococacoesponsorer og zrI siddhacaka stuti keza madhe jinapati che vimala jJAna ramAdhikA, siddha zAzvata rijinamata bhAnu vAcaka pAThaka munirAja zivapada sahAyakArI cAra e dizi patramAM, darzanAdika cAra vidize sta zrI siddhacakamAM 22222
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa.AgAmauDhAkI - 00000 bhAgyAtA) haMsa [ pU AgamoddhAraka dhyAnastha sva. AcAryadevazrIe pitAnA jIvana daramyAna sUkSma rIte ciMtana-manana baLe temaja prauDha pratibhA ane viziSTa kSaye pazamAnusAre Agamika padArthonA rahasyanuM Alekhana siddhacaka" mAM vi. saM. 1988mAM svataMtra nibaMdharUpe zarU karela, tenA cAra haptA pUrvanA cAra varSanA prathama pustakamAM Apela che. jijJAsuoe gurUgamathI A nibaMdhanI bAbate khUba ja gaMbhIratAthI dhAravA jevI che. saM.] zrI nadivardhananI mAgaNI kabUla kema thaI? bhagavAna mahAvIra mahArAjA dIkSA levAne mATe je vakhate saMkalpa kare che, te vakhata pahelAM eka varSa pUrve naMdivardhananA duHkha nivAraNa mATe ane pitAne dIkSAkALa avadhijJAnathI be varSa pachI thavAne dekhIne be varSa gharamAM rahevAnI mAga kabUla karelI che. AvI rIte be varSa gharamAM rahevuM che ke mahArAjA naMdivardhananA Agrahane lIdhe kabUla karyuM che, paNa te kabUla karavuM keTaluM duHkhita mane (arUcipUrvaka) haze te temanI kabUlAtanI vakhate karelI zaratenA vacanathI samajI zakAya tema che. zrInaMdIvardhananI madazA naMdivardhana! meM garbha avasthAmAM karelI je pratijJA hatI ke mAtapitAnA jIvana paryata huM pravajyA aMgIkAra karIza nahi te mArI pratijJA pUrI thayelI che, mATe have mAre te dIkSA prayatna kare te ja ucita che. A vacana sAMbhaLIne naMdivardhanajI vA
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jyota ghAtanI jema mUriSThata thAya che. keIpaNa prakAre cetanA AvatAM zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjane viga thavAnuM vicAratAM hRdaya kakaLI UThe che, chAtI phATI jAya che, netrathI AMsunI dhArA vahe che, paNa zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjAne sadAne mATe gRhasthapaNAmAM dhArI rAkhavA gaMgApravAhane hAthathI rokavA jevuM azakya ane asaMbhavita lAgyuM ane tethI "azubhastha it' ema dhArI bhagavAna mahAvIra mahArAjane vadhAre nahi te thoDI mudata paNa rokavAno vicAra karyo. mahAvIra bhagavAnane be varSa sevAmAM nimitta te rekavAnAM kAraNe vicAratAM mahArAjA siddhArtha ane trizalAmAtAnA maraNakALane AgaLa dharavAnuM sugama paDayuM, ane tethI mahArAjA naMdivardhane rAjyAbhiSekanI kriyA karavA mATe pita ane samagra prajAe zramaNa bhagavAna mahArAjane karavAne ghaNe Agraha karyo, chatAM zramaNa bhagavAna mahAvIre te rAjyAbhiSekanI kriyA maMjura karI nahi. ane nirUpAye samasta prajAe rAjyAbhiSekanI kriyA mahArAjA naMdivardhananI karI hatI te vAtane maNa bhagavAna mahAvIra mahArAjanI dIkSA abhilASAnA pUrvarUpa tarIke spaSTapaNe samajI te mAtApitAnA vicaganA zekane AgaLa karI bhagavAna mahAvIranI dayA cAhavA vinaMti karI ke mAtApitAnA vigane lIdhe mAruM hRdaya ghavAyeluM che, te te amArA ghavAelA hadaya upara tamArA jevA sarvaguNasaMpanna puruSanA vigarUpI kSAranuM siMcana thAya te amane asahya vedanA karanArUM thaI paDe te svAbhAvika ja che, ane tevI rItano banAva tamArA jevA sarvaguNasaMpanna taraphathI keIpaNa divasa thavo joIe nahi. kahebanI kAlUdI anya mahAtmA kema na gaNe? AvI rItanI naMdivardhana mahArAjAnI kAkaludIbharI vinaMti ane zeSa kuTuMbane kakaLATa dekhIne zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjane vicAramAM utAravAnI jarUra paDI.. jaNa bhagarI vinati taravAnI jarUra
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5, 5-1 kadAca anya sAdhu mahAtmA vairAgya dazAmAM AvelA hoya ane teo kuTuMbane tyAga kare te vakhate vairAgya dharmanI mukhyatA gaNI laukika dharmanI gauNatA gaNavAthI kuTuMbanI kAkaludI tarapha dhyAna na Ape, paNa jagatanA hitane mATe ja jene avatAra che. ane jeo jagatanA dravyadukha ane bhAvaduHkha baMne prakAranA duHkhothI rahita karavAne mATe mathavAvALA che, tevA rilekanAtha tIrthaMkara bhagavAna kuTuMbanI kAkaludI upara dhyAna Ape te anAvazyaka te nahija gaNAya, ane tethI zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAje mahArAjA naMdivardhananI vinaMti upara ane kuTuMbanI kAkaludI upara jarUrI dhyAna ApyuM. bhagavAna mahAvIranI garbhathIja dIkSAnI dayeyatA paNa zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjane AtmA mikSa prAptinA avyAhata sAdhana tarIke pravajyAneja gaNatuM hatuM, ane te gaNatarI temanI A vakhateja hatI ema nahi, paNa garbhamAM hatA tyAre paNa mAtApitAnA snehanA prakarSanA prasaMge paNa pravajyAnI patipatni karavAnuM zreyaja temanA hRdayamAM ramI rahyuM hatuM, ane tethIja kahI zakIe ke duniyAdArInI avanavI vastunA ke avanavA prasaMganA viSayamAM abhigraha nahi karatAM pravajyAnA viSayamAMja abhigraha grahaNa karyo, temAM paNa pravajyAne grahaNane mukhya tarIke rAkhI "mAtApitAnA jIvana sudhI mAre sAdhu paNuM nahi levuM" e abhigraha karyo, arthAta e uparathI paNa sAdhupaNAnI prAptinuM dhyeya bhagavAna mahAvIra mahArAjane garbhathIja hatuM ema cekabuM jaNAI Ave che. grahAvasthAnI mudatane mArmika prazna atyAre mahArAjA naMdivardhananI vinaMti ane kuTuMbanI kAkaludIne lIdhe paNa zramaNapaNAnA dhyeyane mukhya rAkhI jema zAstromAM vidhithI prApta thayA pachI ja niSedhathI pratiSedha karavAnuM hoya
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jyota che, tevI rIte ahIM paNa sAdhupaNAnA pratibaMdhane niyamita karavA mATe zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAje prazna karyo ke tamArA mAtApitA viyegane zeka arthAt te viyegane ghA keTalI mudata rUjhAze ke jethI mAre sAdhutAnI pratipattimAM pratibaMdha nAkhavAnuM tame jaNAve che. mAtra mAtApitAnI hayAti sudhIne abhigraha kema? A sthaLe eka vAta vicAravAnI che ke mahArAjA nadivardhanane zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjane viyega thAya tenuM duHkha asahya che, ane te zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjA jANe paNa che, paNa te duHkhane aMge kaMI paNa sAdhutAnI pratipattimAM rokANa nahi karavAnuM bhagavAna mahAvIre ucitaja dhAreluM haze, kemake ema na hatA te mAtApitAnI hayAtimAM sAdhupaNuM nahi levAnA abhigrahanI mAphaka navina jIve tyAM sudhI agara yadA nAmanI je temanI strI che te jIve tyAM sudhI ke supArzva nAmane je temanA kAke che te jIve tyAM sudhI sAdhupaNuM nahi levAne abhigraha karavAne prasaMga Avata. - A uparathI kahevuM paDaze ke bhAI, strI, putrI ke kAkA, AdinA asahA duHkhane aMge paNa bhagavAna mahAvIra mahArAje sAdhupaNAnI prApti rokavI ucita dhArI nathI. mAtApitAnA snehathI adhika kaI kAraNa dIkSAdhamAM che? * mAtApitAnA snehanA prakarSane aMge paNa je sAdhupaNAnI prApti rAkavI ucita dhArI che. temAM paNa zIlAMkAcArya mahArAja te spaSTapaNe e ja kAraNa jaNAve che ke mahArAjA siddhArtha ane trizalAmAtA e baMne puruSAdAnIya bhagavAna zrI pArzvanAthajInA zrAvaka-zrAvikA hatAM chatAM paNa je bhagavAna mahAvIra mahArAjA te mAtApitAnI hayAtimAM je dIkSA grahaNa karI temane tyAga kare te jarUra maraNa pAme evuM avadhijJAnathI joyuM, eTaluM ja nahi
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-1, 5-1 paNa te viyegathI thatuM maraNa niyamita mahA A raudra sthAnane ApanAruM ane nizcitapaNe tiryaMcanI gatimAM upajAvanAruM thAya ema avadhijJAnathI jANya, arthAt TUMkA zabdomAM kahIe te bhagavAna mahAvIra mahArAjanI dIkSA temanA mAtApitAnI adhogati karavA sAthe mukhyatve sarvadAne mATe dharmathI dUra karanArI thAya evuM avadhijJAnathI jANIne ja temanI hayAti sudhI dIkSA nahi levAne abhigraha kare che, paNa evuM kAMIpaNa mahArAjA naMdivardhana vigerene mATe asahya viyeganuM duHkha jaNAyA chatAM paNa bhAvi anartha thavAnuM nahi jaNAyuM tethI temane mATe keIpaNa prakArane pratrajyAne pratibaMdha ucita gaye nahi ane tethI ja mAtra viyeganA duHkhane ja rUjhavavAno prayatna karyo. naMdivardhananI mudatane tattvamArga svAbhAvika rIte viyeganA duHkhane ja rUjhavavAne vakhata mAgele hevAthI jagatanI sthitithI bamaNe kALa naMdivardhanajIe jaNAvyuM. arthAt mAtApitAnA viyegane thaele zeka be varSe vyatIta thaze ema jaNAvyuM. AvI rIte mahArAjA naMdivardhane be varSa mAtApitAnA viyeganA duHkhane zamAvavA mATe rahevAnuM jaNAvyA chatAM teTalI mudata te mATe jarUrI che ke kema ane teTaluM rahevuM ke kema? te badhuM bhagavAna mahAvIra mahArAjanI marajI upara hatuM. bhagavAna mahAvIra mahArAje mAMgaNuM kabula karavA pahelAM mahebele avadhine upayoga tethI ja te mahArAjA naMdivardhananI mudata kabUla karavA pahelAM bhagavAna mahAvIra mahArAje pitAnI dIkSAne vakhata jANavA mATe avadhijJAnane upaga mUlya, apratipAtI. nirmaLa ane keI rAjaleka sudhI jenAthI dekhI zakAya evA avadhijJAnanane dhAraNa karavA vALA bhagavAna mahAvIra mahArAjane avadhijJAnathI mAlama paDayuM ke mArI dIkSAne vakhata be varSa pachI che. jyAre avadhijJAnathI
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama te AvI rIte be varSanI vAra mAlama paDI tyAre mahArAjA naMdivardhana nanI vinaMti ane kuTuMbanI kAludIne be varSanA avasthAnamAM nimittarUpe dAkhala karI, be varSanI mudatane svIkAravAnI zarate te paNa bhagavAna mahAvIra mahArAje te be varSa mATe je zarate karAvI che te zaratene vicAra sAmAnya jananI daSTie nahi paNa rAjakumArapaNAnI sthitine aMge vicArIe te kharekhara te satvanuM kaThinapaNuM viyeganA duHkha karatAM paNa atyaMta tIvra gaNAya. (ma) be varSa daramyAna arthAta covIsa mahinA jevA lAMbA kALa sudhImAM huM eka paNa vakhata snAna karIza nahi. (A) vIsa mahinA jevI lAMbI mudata huM gRhasthapaNamAM rahe te paNa saMpUrNapaNe brahmacaryane pALIza. (mahAvIra mahArAjanI hayAtI ane hAjarImAM eka ja bhavanamAM bhagavAna mahAvIra mahArAjA brahAcarya pALe temAM yazadAnI zI sthiti thAya? ane te naMdivardhanathI kema sAMkhI jAya?) (2) be varSa daramyAna keIpaNa divasa ke koI paNa vakhata mArA mATe banelI koIpaNa raI vAparavI nahi. rAjakumAra jevI avasthAmAM sAdhunI mAphaka anyane mATe ja kareluM levAne niyama kare ane te pramANe ja vartavuM e snehAdhIna kuTuMbIone dekhavuM kevuM bhAre paDe! e saheje paNa kalpI zakAya tevuM che.) ( jema sAdhu mahAtmAo ke utkRSTa zrAvake sacitta jalane camAraMbha varjavA mATe pIvAne mATenuM pANI paNa phAsu ja rAkhe che. tevI je rIte zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjA AkhA kuTuMbanI rIti karatAM vicitra rItie pitAne mATe nahiM karelA evA ane kevaLa phAsu pANInA niyama upara nirbhara rahe che. (A vastu dekhatAM
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5, 5-1 mahArAjA naMdivardhana ane AkhA kuTuMbane hRdayamAM zuM thAya? te kalpanAnI bahAra nathI.) abhigrahanI mudatane svIkAranuM rahasya AvI bhagavAna mahAvIra mahArAje mUkelI zarata mahArAjA naMdivardhana ane temanA kuTuMbIjanoe kabUla karI. (A hakIktane khare vicAra bhagavAna mahAvIra mahArAje mAtApitAne aMge dIkSA nahi levAnA karelA abhigrahane AgaLa karanAra yuvake e karavAnuM che. kemake dIkSAnA abhilASIo AvI rIte kuTuMbamAM varte tepaNa kuTuMbIoe sagavaDa karI ApavI joIe, paNa yuvakanA vicAra pramANe te dIkSA levAze je paraNele hoya te chatAM vaidhavya mAnavAmAM AvyuM che, tyAre te yuvakenA vicAra pramANe A te kharekhara pathArImAM pahelA dhaNIe ja vaidhavya gaNaze, paNa evA paNa samaju yuvakonA vicAra jaDavAdanA jore ja jAmelA heI te vakhate tenuM nAmanizAna nahotuM ane tethI tene AjakAlanA yuvake jevI asara mahArAjA naMdivardhana vagerene nahatI ane tethI ja te zarata kabula thayelI.) (dIkSArthIoe paNa e uparathI vicAra karavAnI jarUra che ke mahArAjA naMdivardhana jevA zekamAM DUbelA ane snehane dharanArAnI lAgaNI upara kevaLa dhyAna nahi rAkhatAM kadAca ghera rahevuM paDe te bhagavAna mahAvIra mahArAjAnI zaratene amalamAM mUke ke jethI kuTuMbIone cAhe te neha hoya to te pIgaLyA sivAya rahe nahi, ane dIkSArthIone pitAnA pariNAmanI daDhatAnI kasoTI karavAne anAyAse prasaMga maLe.) mahArAjA naMdivardhana vigere je ke bhagavAna mahAvIra mahArAjAnI zaratene pratidina ane pratipaLa dAha karanArI ane dukha karanArI gaNe, paNa teone neha ajJAnIonI hoLImAM homAtA AjakAlanAM svAtha dha sanehIo jevo na hato, paNa temane saneha bIjA bAhA
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama nyAta svArtha vagarane hAI kevaLa gRhasthAvasthA pUrateja hatuM ane tethI kaI paNa bhoge bhagavAna mahAvIra mahArAjanuM mukha caMdra dekhavuM parama ISTa gaNeluM hoI tevI duniyAdArInA sukhanI apekSAe bhayaMkara zarato paNa mahArAjA naMdivardhane tathA kuTuMbIoe kabUla karI, ane evI rIte bhagavAnanA be varSanuM gRhasthAvasthAna bhagavAna mahAvIre dayAbuddhithI ApyA ema kabula karyuM, e apekSAe bhagavAna mahAvIra mahArAje naMdivardhana upara laukika hita karI upakAra karyo tema kahevAmAM atizayokti nahi gaNAya. mahArAjA nandivardhananI vinati bhagavAna mahAvIra mahArAje gRhasthapaNAmAM be varSa rahevAnI karelI kabUlAta kevI gRhasthapaNAnI arUcipUrvaktAnI hatI? te samajanArane saheje lAgyA vagara nahi rahe ke bhagavAna mahAvIra mahArAje be varSa sudhI gharamAM rahevAnI naMdivardhananI vinaMti kabUla karI te phakta naMdivardhananI dayA karavAnI khAtara ja. jo ke kuTuMba uparane rAga ke tenI dayA e kevaLa karmabaMdha karAvanArI ane durgatinuM kAraNa che, ane e vAta bhagavAna mahAvIra mahArAjAe zrI nadivardhanane ghera rahevAnI karelI vinaMti vakhate spaSTarUpe jaNAvelI che, chatAM zrI naMdivardhanajIne te sava parane bedha na hoya ane hevA chatAM kadAca mahine uchALo hoya ane tethI mohamAM gherAIne bhagavAna mahAvIra mahArAjane saMsAramAM rAkhavA mAge, paNa teTalA mAtrathI bhagavAna mahAvIra mahAzajane saMsAramAM rahevuM ucita na lAge te kharekhara satya che ane tethI ja mahArAjA naMdivardhananI be varSa gharamAM rahevAnI vinaMtine vIkAra karatAM pahelAM pitAnA avadhijJAnanA upayogathI pitAnI rIkSAno kALa tapAsya ane te dIkSAne kALa tapAsatAM jyAre avadhijJAnathI ema mAlama paDayuM ke mArI dIkSA thavAne hajI be varSanI vAra che.
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-1, 5-1 be varSanuM gRhasthAvasthAmAM sopakama moha kAraNa ke dhyAnamAM rAkhavuM ke bhagavAna mahAvIra mahArAjanuM A be varSa gharamAM rahevuM te pUrve aThThAvIsa varSa gharamAM rahyA tenI mAphaka mehanIya karmanA udayathI ja che, chatAM te mehanIya karma TIkAkAro spaSTa zabdomAM jaNAve che ke nirUpakrama eTale jaladI nAza na karI zakAya evuM hatuM ema nahi, paNa te sepakama eTale udyamathI jaladI nAza karI zakAya tevuM hatuM, chatAM bhagavAna mahAvIra mahArAje te naMdivardhananI vinaMti ane kuTuMbanI kAkaludI upara daSTi rAkhI ane tethI ja te nAza karI zakAya evA paNa te mohanIya karmanA nAzane mATe udyama karyo nahi, ane avadhijJAnathI ke bIjA kaI paNa tevA atizayavALA jJAnathI padArtha banavAnI jevI bhavitavyatA jaNAya che, tevI ja rIte tenA kAraNenuM jJAna paNa te atizaya jJAnathI thAya ja che, ane tethI dIkSAno kALa jANavAnI mAphaka mohanIyanI sapakamatA, tenA kSaya mATe karAtA udyamane abhAva ane tenA kAraNa tarIke kuTuMba uparanI dayAdaSTi paNa pite avadhijJAnathI jANa lIdhelI che. be varSa rahevAmAM avadhine upagaH cUrNikAra vigere mahApuruSoe naMdivardhanajInI vinaMti ane kuTuMbanI kAkaludInI vakhate paNa bhagavAna mahAvIra mahArAjanI be varSa pachI ja dIkSA thavAnI che ema jANIne ja be varSa gharamAM rahevAnI vinaMtine svIkAra karyo e vastu jaNAvI bhavya jIvane spaSTa karI dIdhuM ke bhagavAna mahAvIra mahArAjane je naMdivardhanajI Adine lIdhe kiANa thayuM te temanA jJAnabaLathI thaelo svataMtra ja vartAva gaNAya ane tethI te vartAvane dAkhala ke anukaraNa bIjA keI jevA tevAoe ke jJAnazUnyae karAya ke levAya nahi, kemake ema je na heta te cUrNikAra mahArAjA vigere dIkSAnA kALane
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jAta upaga devAnuM ane temAM be varSanI vAra hevAnuM avadhijJAnathI jaNAyuM ema kaheta ja nahi. garbhAvasthAnA abhigraha ane A kabulAtanA kAraNene bheda vaLI e paNa dhyAna rAkhavAnI jarUra che ke bhagavAna mahAvIra mahArAjanI uMmara A vakhate aThThAvIsa varSanI thayelI che, ane tethI garbhAvasthAmAM abhigraha karatI vakhate avadhijJAnane upayoga na me, tema A vakhate bane nahi te svAbhAvika che. garbhAvasthA e mAtra dIkSAnA marathanI avasthA gaNAya ane A aThThAvIsa varSanI uMmaranI sthiti dIkSAnA kAryane karanArI gaNAya ane tethI A vakhate dIkSAne kALa avadhijJAnathI je paDe te svAbhAvika che. vijJapti kabulavAnI yathArthatA sAthe e paNa samajavAnuM ke ahIM maMdivardhananI vijJapti pachI pitAnI dIkSAnA kALane upaga mUlya che, ane temAM be varSa je dIkSAne vilaMba jaNAvyuM ane tethI ja naMdivardhananI thaelI vinaMtine savIkAra thaye, eTale e upakAra gaNA ema kahI zakAya nahi, paNa garbha avasthAnI vakhate je abhigraha karyo che tevA kAraNasara ane tevI rItane na hovAthI pite ja karyo che. te abhigraha uparathI jJApana te garbhAvasthAne karele abhigraha te ema spaSTa kare che ke dIkSArthIne egya umare mAbApanI rAnI jarUrIAta hoya ja nahi, kemake je mAbApanI rajAnI egya uMmare paNa jarUrIAta ja hoya te saheja samajI zakAya tema che ke mahArAjA siddhArtha ane trizalAmAtA bhagavAna mahAvIra mahArAjane dIkSA levAnI rajA nehAdhInapaNane lIdhe Apata ja nahi, ane tethI mahArAjA siddhArtha ane trizalAmAtAnI hayAtikALamAM bhagavAna
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-, -1 mahAvIra mahArAjanI dIkSA thavAnI ja nahatI, te pachI mAtapitAnI hayAtI sudhI dIkSA nahi levAne karele abhigraha asthAne ja gaNata. jagatamAM jema putrIne vAraso ApavA vIla karavuM paDe ane tethI jagatane rivAja sAbIta thAya ke putrIne rItasara vArasAI haka nathI, tevI rIte ahIM paNa bhagavAna mahAvIra mahArAje mAtApitAnI hayAti sudhI dIkSA nahi levAne karela abhigraha buddhimAnene spaSTapaNe jaNAvI de che ke gya avasthAe mAtApitAnI rajAnI dIkSA mAM jarUra ja hoya ema nathI. garbhAvasthAnA abhigraha pahelAM dIkSAkAlane jANavA nahi karela upaga vaLI keIpaNa graMthakAra ke TIkAkAra garbha avasthAnI vakhate abhigraha karavA pahelAM avadhijJAnane upayoga me hatuM ane pitAnA mAtapitA kALadharma pachIja dIkSA thavAnuM jANyuM hatuM ane tevuM jANyA pachI ja mAtapitAnI hayAti sudhI rIkSA na lauM e abhigraha karyo che ema kaheluM ja nathI. e uparathI spaSTa thAya che ke naMdivardhanajInI vinaMtinA svIkAra vakhate avadhijJAnane upaga mUlya che, paNa garbha avasthAnA abhigraha vakhate avadhijJAnanA upayogathI jANavAno prayatna karyo nathI. A badhI hakIkta bArIkIthI jenArane spaSTa mAlama paDaze ke dIkSAthIne revAnuM ke rokAvAnuM bhagavAna mahAvIra mahArAjanA dRSTAMtathI kahevuM ke karavuM te keIpaNa prakAre pya nathI. bhagavAna haribhadrasUrijInA aSTakanuM samarthana je ke bhagavAna haribhadrasUrijI mAtapitAnI sevAne parama maMgala gaNI dIkSArthIne parama pUjya evA mAtapitAnA uddezane TALavAne mATe jaNAve che, paNa teja haribhadrasUrijI paMcavatu vigeremAM dIkSAthInA kuTuMbanA AnaMda, zeka vigerene sadbhAva jaNAvI te thAya te paNa dIkSAnuM grAhyapaNuM jaNAve che.
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama nyAta chetemaja paMcasUtranI TIkAmAM "jaMgalamAM mAMdA mAbApane auSadha mATe choDavAM paDe tenI mAphaka nahi samajatA mAbApane cheDI devA te mAbApane atyAga che, paNa nahi samajatA mAbApane lIdhe saMsAramAM rahevuM te mAbApane rakhaDatA karavAnuM ja che" ema jaNAve che. " tethI aSTakajI vigere viSaya tevA puruSa vizeSa ke jeo aciMtya-puNyaprAbhAravALA haya, jagatanA dravya-duHkhane pazu ghara karavAmAMja jenA mahimAne aMza samAya hAya, tevA puruSane aMgeja tevuM anukaraNa ucita gayuM hoya te te vadhAre saMbhavati che. vaLI e paNa dhyAnamAM rAkhavAnuM che ke bhagavAna haribhadrasUrijIe tIrthakaronA garbhathI ucitapaNAnA vartanane prasaMge jaNAveluM che. ema kahI zakIe ke je e vartana sarvane anukaraNa karIne calAvavAnuM heta to vairAgyanA prasaMgamAM, mahAvratanA prasaMgamAM, ke bhikSA vigerenA prasaMganI sAthe A bhagavAna mahAvIra mahArAjane prasaMga laI leta, arthAt jema bhagavAna mahAvIra mahArAjanA tIvra pariNAmane laIne aviratine ApelA devadUSyanuM samarthana tevA prakAranI dayAne aMge karyuM che. ane tenuM anukaraNa mAtra tevAja puruSone mATeja gya hoya, tevI rIte dIkSAne zekavI te paNa mAtapitAnI sevA e paNa dIkSAnA maMgaLa tarIke tevAja puruSae gaNavAnI che. AvI rItanI vyavasthA vicArIe te bhagavAna haribhadrasUrijInA graMthane paraspara bAdha rahe nahi. mAtra mAtApitAnA aMgeja abhigraha kema? vaLI e paNa samajavAnI jarUra che ke bhagavAna mahAvIra mahArAje mahArAjA naMdivardhana ke sudarzanAbahena ke supArzva kAkAne aMge teo jIve tyAM sudhI gharamAM rahevuM e abhigraha na karyo, paNa mAtra mAtApitA jIve tyAM sudhI ja gharamAM rahevuM e abhigraha je karyo teja kahI Ape che ke mAtra mAtApitA sivAyanA
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ -5 pu.-1 17 kauTubika jarnAne mATe keIe koI divasa paNa yatkiMcit mAtrA paNa dharma karmothI dUra rahevu. jarUrI nathI. yuvakAne jarUrI cetavaNI dIkSAthI pratikULa khanelA vartamAnanA yuvake e patnInI rajAne je mATu' rUpa ane pada Apyu che, teoe ahI' vicAravu' joIe ke bhagavAn mahAvIra mahArAjanA AkhA prasa`gamAM yazeAdAnI marajI ke kalpAMta thayAnA ullekha sarakhA nathI, ane tenA kalpAMtane ke marajIne hiMsAkhamAM gaNyAnuM nAmanizAna paNa nathI. TIkAkAre paNa A abhigrahathI yatkiMcit mAtApitAnI bhaktinu anukaraNa karavA jaNAve che, paNa koIpaNa jagA para strI, putrAdikanA premanuM vidhAna ke tenuM anukaraNa karavAnuM jaNAvatA nathI. A uparathI spaSTa thaze ke yuvakeAnu` srInI rajAnuM, tenI vidyamAnatAnuM ke tenA kalezanuM dIkSA rAkavA mATe levAtuM Alakhana mAtra kaliyuganI vizeSa kaliyugatAneja sUcave che, kemake sAmAnya kahevata che ke jo manuSyA: saMmUtA: zrIrevA: jJAdirAH / arthAt kaliyugamAM strIne deva tarIke mAnanArA ane kAmanA cAkara evA manuSyA thayA che, eTale A yuvakA strIsevaka ane viSayavamaLamAM DUbelA hAi srInA Ala banane dIkSA rAkavAmAM AgaLa dhare temAM navAi nathI. bAladIkSA e te yuvakAnuM hAnuM ja che AjakAlanA yuvake dIkSAnA virodha karatI vakhate sAmAnya AladIkSAne rAkavA ke te reAkAvavA prayatna kare che ane karAve che, paNa e te kevaLa duniyAne bhaDakAvavAne mATe yuvakeA khAnu' ja le che kemake kAIpaNa sagIra umaranA bALakane tenA pAlakanI rajA sivAya dezI ke aMgrejI kAyado dIkSA thavA detA nathI ane thavA de tema paNa nathI, eTale khAladIkSA rAkavAmAM cagya rItie te yuvaka eka aMze paNa saMmata thaI zakatA nathI, paNa yuvakAnA ToLeToLAM ra
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama ceta maLIne zAsathI ke kAyadAthI dAda na maLI zake tevA nA bahAnAthI dIkSA rokavA mATe uddAma prayatno mudAma rItie kare che, paNa te yuvakene A yuganA itihAse cakakhA rUpe jaNAvI dIdhuM che ke temanA tevA te prayatna mAtra dIkSArthIne ke tene sahAyaka ke anumadikene kaIka koIka jago para kathaMcit aMze herAnagati karanArA thayA che, paNa bALakanI ke paraNelA evA purUSanI dIkSA rekavAne mATe keIpaNa rIte teo saMmata thaI zakyA nathI. jeke dIkSArthIone kuTuMbIo taraphathI temaja yuvake taraphathI je pIDAo ane anartho dIkSA rekavAne mATe karavAmAM AvyA che, te atizaktithI nahi paNa svAbhAvika rItie AlekhavAmAM Ave to ochAmAM ochuM pacAsa pharmonuM pustaka thaI jAya. A vAta jaNAvavAnI eTalA mATe jarUra che ke AraMbha parigraha, viSaya ane kaSAyamAM rakta rahelA ane temAMthI virakta thavAne mathatA evA mahApuruSane vairAgyamAM aMtarAya karI, te AraMbhAdikamAM rakta karI vairAgyamArgathI pADavA mAgatA manuSyanI pApavAsanAnI truTi tarapha lakSya ApI, dIkSAvirodhI ane tatvathI zAsanavirodhI leke dravyanA jharA vahevaDAve che, teone vastusthitino vicAra karavAne mATe avakAza maLe. dIkSArthInI dayAnI akSayatA A sthaLe A vAta paNa spaSTa kahI devAnI jarUra che ke dikSAthI mahApurUSa pitAnA vairAgyamArganI siddhi thAya ke na thAya temAM paNa saMsArIsaMbaMdhIone aze paNa herAna karatuM nathI, ane herAna karavAnI leze paNa IcchA dharAvatuM nathI, paNa mehamadirAmAM masta banelA kuTuMbIo te pitAnI pApamaya vAsanAne pravatI rAkhavA kepiSavA mATe te vairAgI mahAtmA upara sitama varSAvavAmAM kaMIpaNa kamI rAkhatA nathI, ane tethI ja te lokee khullI kahevata rAkhI che ke, "jamane devAya paNa jatine na devAya.'
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-2 -1 A bAbatane vadhAre ItihAsa AlekhavAnuM A sthAna nathI ane cAlu dazakAmAM baMne bAjune ItihAsa sArI rIte AlekhA che. joke dIkSAthIonI vitakane ItihAsa lakhAye nathI. chatAM dharmazAstranA siddhAMta dIkSAne aMge ghaNuM sArI rIte lagabhaga badhA sArA peparomAM carcAI gaelA che, mATe tene ullekha mAtra karaja basa che. TUMkamAM, zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjanA daSTAMtathI zramaNadIkSAne rokavAvALo varga keI prakAre phAvyo nathI ane phAvI zake tema paNa nathI. gRhAvasthAnamAM karelI zaratenI bhISaNatA zramaNa bhagavAn mahAvIra mahArAje AgaLa jaNAvelI je zarata che, te rAjakuTuMbamAM rahetAM thakA pALavI te keTalI muzkela che, te saheje samajI zakAya tema che. rAjakuTuMbamAM vasavuM ane snAna ane upalakSaNathI kezane saMskAra suddhAM na kare e rAjakuMTuMbane keTaluM zaramAvanArUM thAya. A vAta te jAheraja che ke sAmAnya rIte dareka manuSya snAna vagara rahI zakato nathI, eTaluM ja nahi paNa keTalIka mudatathI nAna nahi karavAvALI vyakti je pAse beThI hoya te paNa tenI tene durgachA thAya che, te pachI jAhera rIte snAna nahi karavAnI pratijJA karI, varSo sudhI rAjapaSadamAM praveza rakhAya te te parSadane keTaluM badhuM akAruM lAge. prabhu mahAvIranA abhigrahanuM rahasya vaLI bhagavAna mahAvIra mahArAje je aThThAvIsa varSanI uMmara pachI akhaMDa brahmacarya pALavAnI pratijJA karI che, temAM naMdivardhanaAdinI ke temanI strIAdinI keIpaNa prakAre saMmati lIdhI hoya ema zAstrakAze kahetA ja nathI. AjakAlanA, te keTalAka viSayamasta yuvAne eTale sudhI AgaLa vadhyA che ke temanI IcchA pramANe te strI ane mAtApitA te zuM paNa
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jyota gAmanA AkhA saMghanI rajA meLave teja cothuM vrata paNa laI zake. A temanuM unmArge vadhavuM kevI viSayAnyatA ane adharmarasikatA sUcave che? te pApabhIruone saheje samajAya tema che. prabhu mahAvIranA abhigrahane mama joke dharmapremIo zAmAnusAre mAnyatA dharAvanAra hoI tevA viSayavicAranA vamaLamAM vahI rahelAnA vicAre vyartha ja jAya che, paNa vartanamAM ke vyavahAramAM melI zakAtA ja nathI. zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAje snAna karavuM nahi. brahmacarya pALavuM e be niyamonI sAthe trIjo e paNa niyama rAkhe che ke jema vartamAnamAM gRhasthapaNAmAM rahelA zrAvake acitta padArthane AhAra karavA sAthe jala paNa acitta ja vApare che, tevI rIte bhagavAne paNa te aThThAvIsa varSanI uMmara pachI sacitta jala baMdha karIne acitta jala ja vAparavAnuM niyamana karyuM. sAmAnya rIte acitta jala vAparavAmAM eTalI badhI adhikatA na mAlama paDe, paNa rAjakuMTuMba ane rAjaparSadA tarapha vicAra karIe te sacittane sarvathA tyAga ane acita jalanA pAnane niyama keTalI badhI muzkelI bhareluM che te samajI zakAya. e traNa niyamenI sAthe adhika kahIe te cAle e the niyama e karyo ke mAre nimitte keIe kAMIpaNa rAI karavI nahi, arthAta je AdhAkama ke dezika AhArapANI anyatIthI sAdhune cheDavAM asaMbhavita che ane jainazAsana ke je navakeTithI zuddha evA AhArane levA pharamAve che, tevA jinazAsanane mAnanArA ane gAme gAma vicaranArA evA zramaNa nigraMthethI nirapavAda tarIke pALI zakAtuM nathI, tevo niyama zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjA rAjakuTuMbamAM ane rAjaparSadamAM vasatA chatAM varSo sudhI pALe e keTaluM badhuM AkaruM gaNAya?
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-pa, pu-1 paramArtha daSTithI vicAra karIe te zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAje evA niyamo karyA ke je niyamo sAthenuM vartana dekhIne kuTuMbIone temanI uparane meha gaLI jAya eTaluM ja nahi, paNa te kuTuMbIo ja zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjane dIkSA levAnI preraNa kare. snehAdhInene baLAtkAra sAmAnya rItie duniyAmAM paNa bane che ke kaI paNa dIkSArthI bAI ke bhAI para keTalI jaga para mehAdhIna kuTuMbIo baLAtkAra kare che, je te dIkSArthIe sAmAyika karavA upara mAMDyuM hoya, te tenI sthApanA uThAvI le, tene caravaLa muhapatti kheMcI le, pustaka phADI-teDI nAkhe, karelI tapasyAne bhaMga karAvavAne mATe tenuM ukALyuM pANuM DhaLI nAkhe, teja ThAmamAM kAcuM pAchuM bharI de, baLAtkAre tenA moDhAmAM cekakhI rIte kAcuM-pANI reDe, rAtrinI vakhate paNa tene parANe khavaDAvavA-pIvaDAvavA mAge. AvA dharmane bhraSTa karavAmAM bhaThiyArA jevA banelA kuTuMbIo na hoya ane kaMIka svatva dharAvanAra dIkSArthIone rajA levAnA rastA keIka aMze je te dIkSAthI bAI ke bhAI svAdhInatA jogavatA hoya ane jyAre jyAre kuTuMbamAM dIvALI, devadIvALI vigere khAnapAnanI sagavaDanA nAme prasiddha thaelA tahevAro ke vivAha vigere varAe pitAne ghere heya, ane je te vakhate teo upavAsa vigere karI le che ane te phakta dIkSAnI umedavArane ja aMge ema jAhera kare che. te te dIkSArthI bhAI ke bAInuM vartana nehanI sAMkaLamAMja sapaDAelA kuTuMbIone ghaNuM ja asahya thaI paDe che, ane pariNAme te dIkSAthIne joItI badhI sagavaDe te snehAdhIna kuTuMbIone karI devI ja paDe che. A vastune khyAlamAM rAkhIe te zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjanI upara jaNAvelI cAre pratijJAo nehAdhIna
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ thA. Agama ta kuTuMbIonA snehane kevI saLagAvI denArI thAya? te saheje samajI zakAya tema che, ane sAthe e paNa ApaNe samajI zakIe tema che ke AvI rIte duSkara pratijJAo karIne gRhasthAvAsamAM rahevAvALA bhagavAn mahAvIra mahArAjanI pravrayAnI pariNatinI keTi keTalI badhI parAkASThAe pahoMcelI hovI joIe? evI tIvra pravajyAnI pariNati chatAM mahArAjA naMdivardhananA AgrahathI ane kuTuMbanI kAkaludIthI je zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAje gRhasthAvasthAmAM be varSa rahevuM kabula karyuM, te kevaLa mahArAjA naMdivardhana ane kuTuMbanA dravya upakArane mATe ja karyuM ema kahevAmAM koI paNa prakAre atizayokti nathI. saMvaccharadAnanI bhUmikA AvI rIte pratijJA pUrvaka gRhasthAvasthAmAM rahetAM zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjane bAra mahinA jeTaluM lAMbo TAIma pasAra thaI gaye ane dIkSA grahaNa karavAnI mudatamAM phakta bAra mahinA rahyA, te vakhate kayA devatA kema AvyA? zuM kahyuM? ane tethI bhagavAne zuM karyuM e vigere hakIkata paNa pAchI vicAravA jevI che. ane te AkhuM kartavya parepakArane mATe kevI rIte thayuM te have vicArI laIe. lokAMtika denA Asane cAlavAnuM kAraNa pUrve jaNAvyA pramANe rAjakumAranI avasthAne ane atyaMta bhISma gaNAya tevI bhISmapratijJA laIne te pALavApUrvaka zramaNa bhagavAna mahAvIra gRhastha avasthAmAM kaI mahinAo sudhI rahyA, tevAmAM zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAje pahelAnA manuSyabhavamAM anya jenA hitane mATe ja je tIrthaMkaranAmakarma bAMdhyuM hatuM, tenA prabhAve ja lekAMtika devenA Asana calAyamAna thayAM. mithyAdaSTi jIvane svAbhAvika duHkhavairAgya sAmAnya rIte samyakatva pAmyA pachI te samyaktvavALe dareka chava saMsAranI cAre gatine bhayaMkara gaNanAre hoya che. nArakI
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5, 5-1 ane tiryaMcanI gatithI te dareka jIva mithyAtvI hoya ke samyakutvavALo hoya te paNa bhaya pAme ja che, ane tenAthI dUra rahevA te haMmezA te IcchA kare ja che, paraMtu manuSyagati ane devagatithI paNa bhaya pAme evo varga te kevaLa samyagdaSTine ja hoya che. eTale sAmAnya rIte anAdikALathI jema A jIvane svabhAva dukhathI bhaya pAmavAne che, tema sAmAnya rIte duHkhanA sthAne evA je durgatinA AvAso tenAthI bhaya pAmavAne hoya che, paNa jevI rIte jIva duHkha ane tenA sthAnabhUta durgatiothI kare che, tevI rIte te duHkha ane durgatinA kAraNabhUta karmothI te sAmAnya rIte Darato nathI. je A jIva je duHkha ane durgatithI Dare che e tenA kAraNabhUta kane jANa, mAnIne tenAthI Darate heya te A jIvane ATalA pudgalaparAveteM sudhI rakhaDavuM paDayuM hatuM nahi. arthAt kahevuM joIe ke kAryathI jeTale bhaya tIvra lAge, teTale tenAM kAraNe samajIne te kAraNethI lAga joIe, nahitara te kAMTAthI manuSya kare ane jANe ke ajANe bAvaLIAnuM piSaNa kare tenA jevuM thAya, ane anAdikALathI A jIvane tema banyuM che ane mithyAdraSTi ne tema bane che. A kAraNathI duHkhathI ke duHkhanA bAhya kAraNathI haMmezAM Dagale ne pagale vairAgya svAbhAvika rIte Ave che, paNa tevA vairAgye AtmAne keI paNa jAtane guNa na karatAM tyAM bhayaMkara duHkhanA pariNAmane ja lAvanArA laukika rItie gaNutA sukho tarapha lalacAvanArA ane deravanArA thAya che, ane tethI ja tevA dukhanA kAraNamAM vairAgyavALAne zAstrakAre A dhyAnamAM magna thaelA gaNe che. samyagdaSTi jIvone bAhya sukhathI vairAca paNa samyagdaSTi che jevI rIte pIgalika aniSTa saMyogane lIdhe bharelA duHkhamaya durgatinA sthAnethI viraktapaNuM dharAve, tevI
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ raka Agama ceta ja rIte paugalika ISTa saMyoganA sthAnabhUta manuSyagati ane devagatirUpa sadgatiethI paNa viraktapaNuM dharAvate ja hoya, ane tethI ja zAstrakAre samyakttvanA lakSaNane aMge nirveda nAmanuM lakSaNa jaNAvatAM cAre gatithI samyagdaSTine udvega hovuM joIe ema jaNAve che. paNa virApaNuM A niveda nA rAma savegAdi cihno samyakatva sAthe niyamita ke nahi? je ke A nirveda, saMvega vigere lakSaNa eTale liMge che ane samyakatva e liMgI eTale sAdhya che, ane tethI jema dhUmADArUpa liMga na hoya te paNa agnirUpI liMgI eTale sAdhya hoI zake che, tema nirveda, saMvega Adi paNa samyakatvanA liMga hovAthI te nirveda, saMvega Adi na hoya te paNa samyakatva hoI zake agara nirveda, saMvega mAtranA abhAva mAtrathI samyakatvane abhAva na kahI zakAya, paNa te mAtra samyaktva thayA pachI jema kRSNa Adika azubha lezyAone udaya niranubaMdha eTale paraMparA vadhAravA vagarane heya che, tema nirveda, saMvega Adine abhAva kathaMcita niranubaMdhapaNe samyapharavavALAmAM hoya, te paNa mukhyatAe te ema kahI zakIe ke saMjJI ane zrotA evA samyagdaSTione saMvega, nivedaAdika liMgenI AvazyaktA che. koI paNa gati meLavavAnI abhilASAne abhAva chatAM tenI AvazyaktAne aMge be mata mAnIe te paNa jema agni hoya tyAM dhUmADAne niyama nathI e vAta kharI, paNa dhUmAbhAvanI mAphaka jalIyatva te agninI sAthe hoya ja nahi, tevI rIte ahIM deva ke manuSyagatinI tenA sukhanI apekSAe abhilASA samyakdaSTine sAdhyapaNAvALI hoyaja nahi.
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-2, 5-1 utpanna thatA ane utpanna thayela samyakatvane aMge liMganI sahacAritAne vicAra arthAta jyAM sudhI paramapadanI abhilASArUpa saMvega ane cAre gatithI udvignatArUpa nirveda thayA vinA te samyaktvanI utpatti mAnavI asaMbhavita che, jema utpanna thaele agni dhUmADA vinA rahI zake che, paNa utpanna thate agni dhUmADA vagara hoteja nathI, tevI ja rIte utpanna thayelA samyakatvane nirvedaAdi liMga vagaranA hoya, te paNa utpanna thatA samyakatvamAM nirvedaAdi liMgane niyamita bhAva heya eja yukitasaMgata lAge che. A hisAbe samyagdaSTi jIvanuM sAdhya mekSa sivAya bIjuM heyaja nahi e zakti nizcitapaNe samajavA jevI che. sAdhya ane prApya padArthane aMge jo ke samyagdaSTine artha ane kAma puruSArtho tathA devagati ane manuSyagati rUpa saMsAra prApya jarUra hoI zake che, paNa te sAdhya tarIke te hoI zake ja nahi, ane tethI ja abhavya ane mithyAdaSTinA anaMtI vakhate utkRSTa cAritro paNa mekSaprAptinI apekSAe nirarthaka gayAM. mokSa zivAyane sAdhya tarIke na mAnanAra samakIti A vastu dhyAnamAM rAkhanAre manuSya saheje samajI zakaze ke samyagdaSTi mAtranI avasthAne pAmele jyAre sAmAnya rIte cAre gatine paramArthathI choDavA lAyaka gaNe, te pachI anAdi tathA bhavyatAne lIdhe uccatara advitIya gyatAne dhAraNa karanArA evA bhagavAna tIrthaMkara mahArAjanA samyagdarzana dhAraNa karavAvALA ja mokSa sivAya ane keI paNa padArthanI AkAMkSA vALa na hoya ane tethI pagalika duHkhanA sthAnarUpa narakagati ane tiryaMcagatirUpI tithI jevI rIte pitAnA AtmAne bacAvavA mAge, tevI ja rIte manuSyagati ane devagatine paNa karmarAjAnA pAMjarA tarIke gaNI tenAthI haMmezA dUra rahevA mAge temAM Azcarya zuM?
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jyota kevala pitAnA AtmAne bacAvanAra mUka kevalI ja thAya. e vAta paNa dhyAnamAM rAkhavAnI che ke keTalAka vAstavika samyagdarzanane pAmelA cha jeTale vIryaullAsa pitAnA AtmAne cAra gatithI bacAvavA te cAre gatinA bramaNanA kAraNabhUta AraMbhaparigraha, viSaya-ane kaSAyane heyapaNe dhAravAmAM ane chAMDavAmAM vicAravALA ane udyamavALA thAya che, paNa pite je saMsAranuM vRkSa repIne putraputrIAdikarUpa je velAo vadhArelA che, tene AraMbha, parigraha, viSaya, kaSAyane tyAga karAvavA mATe ke te cArene tyAga kare te ja hitakara che, evuM samajAvavA mATe ullAsavALA thaI zakatA nathI, tevA ja pitAnA samyakravanA prabhAve che ke bIjA bhave mekSa paNa pAmI zake, te paNa te mekSa pAmavAnA bhAvamAM paNa bIjAne uddhAra nahi karanArA eTale mUkakevalI athavA aMtakRtakevalI thaIne ja mokSa sAdhe che. gaNadharapadane pAmanAra nI sthiti paNa tevA mUka kevakIne jIve karatAM keTalAka samyagdaSTi jIve ghaNuM zuddha pariNativALA hoya che ane tethI teo evA vicAravALA hoya che ke caMdanAdi sugaMdhI vastuo je pitAnI pAse AvelAne paNa sugaMdha arpaNa na kare, te kharekhara temanA caMdanAdipaNane lAMchana lAge, tevI rIte samyagdaSTi jIva saMsArathI virakta banele hoya, te anya jIvone te zuM paNa pitAnA saMbaMdhamAM AvanArA mAtApitA, strI, putra, putrI, bhaginI, vepArI, ADatiye, nekara, cAkara, mitra, kuTuMbI vigerene je AraMbha, parigraha ane viSayakaSAyanA heyapaNane samajAve nahi ke tene tyAga karAve nahi te kharekhara te ucca samyagdaSTipaNAnA samyagdarzanane te zetuM ja nathI. mAre AkhA jagatane udvaravAnuM na bane te paNa mArA upara jaNAvelA samasta saMbaMdhIone te uddhAra karavo ja joIe. AvI
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ -5 pu.-1 bhAvanAthI te mahApurUSo ghaNAja dvArAelA hoya che ane Aja bhAvanAnuM tattva hRdayamAM utArIzu. tyAre kRSNa mahArAja vageree potAnA kuTu'ba ane saMba'dhI manuSyAne Ara'bha, parigraha ane viSaya, kaSAyanA tyAga tarapha kema doryAM. zrI ArakSitasUrijI vigeree peAtAnA AkhA kuTubene pratrajyAne mAge kema joDayA ? e sarvAMnu tattva magajamAM UtArI zakAze. AvA samadhIne tAravAvALA jIvA gaNadharanAmaka karmane bAMdhI zake che. te gaNadharanAmakarmanA udaya je bhavamAM thAya che, te bhavamAM te mahApuruSo eTalA badhA uttama hAya che ke mAtra jinezvara mahArAjanA mukhAraviMdathI pAte itavam ema traNa vakhata pradakSiNA karIne traNe vakhata pUchelA praznanA uttaramAM jIvaze. vA, viLameda ghA, purvend vA, evA mAtra traNa padAthI eTale badhA kSaye|pazama prApta karI le che ke je kSaceApazamathI te sava gaNudharI utkRSTa zrutajJAnI thAya che ane cauda pUrva tathA khAra aMganI racanA kare che ane evI rIte karelI racanA ja zAsananI pravRtti sudhI sakhyAtA ke asakhyAtA prANIone sa'sArasamudrathI tAranArI bane che, chatAM pazu A jIvA jo ke pUrve jaNAvelA mUka kevalInI apekSAe caDhiyAtA hoIne uttama hAvA chatAM AgaLa jaNAvIzu tevA uttamAttama jIveAnI apekSAe teA utaratI paktinA hoI madhyama paktimAMja gaNAya. stra, sabaMdhI ane anyane tAravAnI bhAvanAvALA tIrthaMkaro. AvA gaNadharADhi bhagavAnanA jIvA karatAM paNa je jIve pahelA bhavamAM peAtAnA AtmAne peAtAnA samadhavALA AtmAne ane yAvat jagA sarva AtmAone Araba, parigraha ane viSaya, kaSAyathI dUra rahevA paNu' samajAvanArA athavA dUra rAkhavAnI bhAvanAvALA jIveA ja tIrtha karanAmakama` upArjana kare che.
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jIta je ke sAmAnya rIte zAstrakAre vAsasthAnakanI ArAdhanAthI jinanAmakarmane baMdha thavAne jaNAve che, paNa te ja vIsasthAnakanI ArAdhanA mokSapadane devAvALI chatAM tIrthakaranAmakarmane baMdhAvanArI te tyAre ja thAya ke pUrve jaNAvyA pramANe sva-saMbaMdhIane jagatanA sarva jIvonA uddhAranI bhAvanAvALe te vIsasthAnakane ArAdhavAvALo AtmA thaye heya. (mAtra anyane tAravAnI vAta kare, pitAne tAravAnI bhAvanA na rahe, athavA kuTuMbane tAravA taiyAra na thAya paNa ulaTA viddha karanAra thAya tene kaI keTImAM gaNavA? te jJAnI jANe.) jinezvarene vAsasthAnakanI ArAdhanA jarUrI ke jagaduddhAranI bhAvanA jo ke tIrthakaranAmakanI nikAcanA tIrtha karapaNAnA bhAvathI pAchalA trIje bhave ja hoya che, te paNa sva, saMbaMdhI, ane jagadudvAranI bhAvanA ke je tIrthakarapaNAne mULa hetu che, te aneka bhavanI ArAdhanAmAM hoya te temAM Azcarya pAmavA jevuM nathI, ane te ja apekSAe bhagavAn bhASyakAra mahArAja bhAvikamAvo mane pu ema kahI bhagavAn mahAvIra mahAvIranA jIvane aneka bhavamAM uttama bhAvanAvALA hatA ema spaSTapaNe jaNAve che. AvI rIte aneka bhavathI sva ane saMbaMdhI tathA jagatanA lokenA uddhAranI bhAvanAnI prakRSTatAvALo jIva keTale badhe bhAgyazALI hoya? ane tenuM puNya parimANa paMDitenA ane paramArtha jJAnIone paNa vacanathI para hoya te samajavuM muzkela nathI. zAsanazabdanA arthane khulAse keTalAka "savi jIva karUM zAsanarasI esI bhAvadayA mana ulasI" e vAkyanI udgheSaNa karatA ane zAsanapremIonuM nAma dharAvatA leke zAsanazabdathI mAtra saMteSa pAme che teoe samajavuM
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5, -1 joIe ke tyAgamayapaNAne lIdhe nigraMtha pravacana e ja zAsana che ane AnandAdika zrAvakenAM vRttAMte joze ke prathama ja temAne sahahAmi NaM bhaMte ! NiggaMthaM pAvayaNa pattiyAmi0 roemi0 e pratijJAo aMtaHkaraNapUrvaka jAhera karavI paDe che ane pachI teo iNameva NiggaMthe pAvayaNe aDhe 1 paramaDhe 2 ane sese aNaDhe 3 se vicAravALA sadAne mATe thAya che ane te nigraMtha pravacanane aMgIkAra karavAnI azakti teo ghavor of se ra0 vagere anya nigraMtha pravacanane AdaranArAonuM bahumAna jAhera karavApUrvaka jaNAvI pitAnI zakti mujaba vratAdikane grahaNa kare che ane pitAnA Azritane paNa tatkAla te aMgIkAra karAve che. arthAt zAsanazabdathI kevala dhArela vAte letAM ni thatAnI rUci karavI ane AkhA jagatane te nirgathatAnI rUci tathA AcaravA prayatnazIla thavuM ane karavA te artha le. lokAMtika devanI mahattA A sarva hakIkata eTalA ja mATe jaNAvI che ke trilekanAtha tIrthakara bhagavAnanA avanAdika kalyANakanA mahotsavane prasaMge tIrthakara bhagavAnenI abhilASA sivAya mAtra temanA puNya pratApe iMdrAdikanA Asane kema Dole che? tenI zaMkA thAya nahi ane je trilekanAtha tIrthakara bhagavAnanA cyavanAdi vakhate jyAre IMdronA Asane Dele te pachI pare pakArane mATe apAtA saMvacharIdAnanI pahelAM lekAMtika devatAo ke jeo bahudhA anaMtara bhave ja kSe janArA che ane jeone paraMparAgata rivAja ja e che ke trilekanAtha tIrthakarone trilokahitakArI evA tIrthane pravartAvavA mATe jarUra vinaMti karavI. evAonA Asane trilekanAtha tIrthakara bhagavAnanA puNya pratApe Dole temAM Azcarya ja zuM? AvA lekatinA Asane DelAvavAmAM jene puNya pratApa jAjavalyamAna
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 Agama jIta hoya tevA mahApuruSanA AtmAo kevA parahitamAM rakta haze? te samajavuM zraddhALuone mATe te ghaNuM saheluM che. lokAtika devenI mahattAne ane bhagavAna umAsvAti je ke lekAMtika nAmanA devatAo kaI paNa devakanA iMdrapade nathI, temaja IMdra jevI sthiti, riddhi ane samRddhivALA je sAmAnike eTale iMdranI samAna riddhivALA gaNAya che tevI sthitimAM paNa teonathI, te paNa trilekanAtha tIrthakara bhagavAne jagajIvanA uddhArane mATe tIrtha pravartAve tenI atyaMta lAgaNIvALA jainazAsanamAM vizevataH judA ullekhanuM sthAna pAmelA che, ane tethI ja teo mAtra pAMcamA devalokamAM rahevAvALA chatAM temanuM varNana bhASyakAra umA svAtivAcakajI mahArAje praznonA DhoratA e sUtra ane tAratA-virA-vaSNa-9- -suvirANAvANa-mahatA ema bhinnapaNe jaNAvI nirdeza karyo che. tatvArthamAM A cotho adhyAya jo ke devatAone ane tene paTAne che, te paNa aMtargatabhedane je koIne mATe paNa sthAna maLyuM hoya te te mAtra A lekatikeneja che. tatvArtha bhASyanA vicitra pragane khulAse vaLI te ja umAsvAtivAcakajI lekAMtika devatAone keTalA badhA agrapadamAM mele che te eTalA uparathI samajAze ke teo ja Aja tatvArthanuM bhASya karatAM jAMti e vicitra prayoga vApare che. A prayogane vicitra eTalA ja mATe kahevAmAM Ave che ke rada zabdanA ge gauNa nAmathI tRtIyA thAya ane ja tathA nitA e bemAM Indro samagra devalokanA mAlika ane lekAMtikanA paNa mAlika heIne mukhya che, ane kAMtika devatAo iMdranI AjJAne AdhIna hoI, iMdra karatAM te gauNa ja hoya ane tethI rojaritaja e prAga bana joIe, chatAM lekatika devatAone je mukhya banAvavAmAM AvyA che, te mukhyatAe
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3ii varSa-5 pu-1 trilekanAtha tIrthakaronA zAsanapravRttinA kAryane AgaLa karanArA hovAne lIdhe ja hovuM joIe. jagata samakSa jinezvaranI Adhastuti karanAra lokAMtike je ke trilokanAtha tIrthakara bhagavAnanI ArAdhanA iMdra mahArAjAe cyavana divasathI kare che, paNa te badhI ArAdhanAo mAtra savajAtIya sAkSIvALI hoya che. niyamita rIte jagatanI sAkSIthI bhagavAna tIrthakaronI je keIne paNa lAgalagaTa abhinaMdana ane stuti karavAno prasaMga maLatuM hoya te te A lokAMtikane ja maLe che. lokatika sutpattine aMge A devatAone lokAMtika eTalA mATe kahevAmAM Ave che ke teo saMsAralakanA cheDA upara rahelA gaNAya che, athavA brAlekarUpI lekanA samIpa bhAgamAM rahelA hovAthI kAMtika gaNAya che. (tiththalekamAMthI zarU thate je tamaskAya tene cheDe paNa te lekatikanA vimAna AgaLa ja Ave che.) lokAMtika devenuM niyamanavALuM samyakta kaI paNa prakAre te sArasvata vigere devatAo lekAMtika kahevAya che, ane te sarvakAMtika devatAo sarva samyagdaSTi hoya che ane trilekanAtha tIrthakara bhagavAnanA janmAdikane vakhate atyaMta AnaMda pAmanArA heI atyaMta nirmaLa bhAvavALA hoya che. teone te kalyAka saMbaMdhI AnaMda ekale pitAnA kalpane lIdhe hoya ema nahi, paNa jinezvara mahArAjanA dharmanA bahumAnane lIdhe hoya che. jagata tAraNanI lokAtika bhAvanA trilekanAtha tIrthakara bhagavAne ghaNA bhavathI jagatanA jIvone uddhAranI bhAvanAvALA hoya che, paraMtu A lekAMtika devatAo paNa
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 Agama jyota saMsAranA duHkhathI pIDAelA prANuonI anukaMpAnI atyaMta lAgaNuMvALA hevAthI ja jinezvara bhagavAnanA janmAdika kalyANa kenI vakhata atyaMta AnaMda pAme che, paraMtu bhagavAna tIrthaMkare jyAre jagatanA uddhAranI nIsaraNarUpa pravajyA levAne saMkalpa kare che, tyAre te te lekAMtika devatAonA manamAM harSane pAra raheto nathI, tethI te vakhate bhagavAnanI stuti kare che ane sAkSAt tIrthakaronI pUjAmAM tatpara thaI jAya che. AvI rIte dharmanI atyaMta lAgaNI dharAvanAra niyamita samyagdarzana dhAraNa karanAra kAMtika devatAonI dIkSA grahaNa karavA pUrvaka tIrtha pravartAvavAnI vinaMti thAya che. tIrtha pravartAvavAnI kAtikanI lAgaNI mATe zrI bhadrabAhu svAmI e vinaMti mATe bhagavAna bhadrabAhasvAmIjI paNa spaSTa zabdomAM zrI kalpasUtramAM AvI rIte lakhe cheH jA jA ! = =aa mA ! marda te ya Nattaravrvshaa? bujhAhi bhayavaM loganAha!, sayalamagajIvahiyaM pavattehi dhammatityaM hiyasuhaNisseyasakaraM ! savvaloe savva-jIvANabhavissara ttikadu jayajayasa pti| he bhagavAna! jayavaMtA vaheM ! he bhagavAna! samRddhivALA thAo! he bhagavAna kalyANavALA thAo ! (he samRddhivALA bhagavAnU jayavaMtA vArtA ! he kalyANavALA bhagavAna jayavaMtA vartA) tamAruM kalyANa thAo che! kSatriyomAM zreSTha vRSabhasamAna bhagavAna jayavaMtA voM! he bhagavAna lekanAtha! tame cAritra aMgIkAra kare ane sakala jagatanA jIvane hita karanAra evA dharmatIrthane pravartA! kemake sakala jagatamAM sarva jIvene tamAruM pravartAveluM dharmatIrtha ja hita, sukha ane mokSane karanArUM thaze ema kahI ye jaya zabdane u6
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5 pu-1, ghoSa kare che. AvI rIte lekAMtikAe karAtI stuti ane preraNA thayA pachI bhagavAna vaccharadAna pravartAve che, kAMtikanI vinati ane dAnanuM pUrvAparapaNuM che? ke keTalIka jage para saMvaccharadAna pachI paNa lekAMtikanI A hakIkata thaI ema jaNAvavAmAM Ave che, ane tethI keTalAka AcAryo lekAMtikenuM saMvacharadAna pachI AvavuM ke pahelAM AvavuM thAya che ema vaikalpika rIte nirNaya Ape che. je te jaga para lekAMtikenuM saMvacharIdAnanA ane dIkSAnA AraMbhamAM ema bane vakhata AvavuM manAya te kaMI aDacaNa jevuM lAgatuM nathI. AcAryoe ApeluM samAdhAna mAtra varNananA dvArene aMgeja upagI hoya te kAMI aDacaNa jevuM nathI. bhagavAna bhadrabAhusvAmIjI spaSTa zabdomAM jaNAve che ke bhagavAna mahAvIra mahArAjAne che ke pahelethI dIkSAnA samayane jANI zake evuM jJAna hatuM, paNa A lekAMtikanI vinaMtI thayA pachI pitAnA dIkSAnA kALane jANavA mATe avadhijJAnane upaga mu ane te upagathI dIkSAkALa najIka jaNa ane saMvacharIdAna pravartAvyuM. A badhI hakIkata jaNAvavAnuM kAraNa eTaluM ja ke trikanAtha tIrtha karanI popakAraniratapaNAnI parAkASTAne aMge eTaluM badhuM mAhAtmya che ke jene aMge upara jaNAvelI lekAMtika devatAo saMbaMdhI hakIkta banavA pAmI che. have bhagavAna tIrthakare saMvacharIdAnathI kevI rIte parepakAranita siddha thAya che te vicArIe. saMvaccharadAnathI bhavyatvanI chApa dareka trilokanAtha tIrthakara bhagavAna pitAnA dIkSAkALathI pahelAM saMvaccharadAna pravartAve che, te saMvaccharadAnane e
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jata vicitra prabhAva che ke te dAnane levAnI buddhi ke te dAnanuM maLavuM abhane hAya ja nahi. bhavyatvanuM jJAna kevalIoneja arthAt ema kahIe te cAle che te saMvacharIdAna je ke suvarNadirUpa dravyanA dAna svarUpe che, te paNa tattvathI bhavyamAM anAdikALathI rahela bhavyapaNuM ke je mAtra kevaLajJAnIone ja sAkSAta gamya che, kemake bhavyapaNuM ke abhavyapaNuM e jIva ane ajIvapaNAnI mAphaka paraspararUpe nahi palaTavAvALA jIvana anAdikALanA pariNAmika bhAve che, ane te jIvanA svabhAvarUpa hovAthI sAkSAt svarUpe jIvane jANavA dekhavAvALA kevaLa jJAnI mahArAja ja jANI zake. A kAraNathI zAstrakAre bhavyatva ane abhavyatva svabhAvane AjJA grAhya eTale kevaLajJAnI mahArAjAnA vacanathI ja jANavA lAyaka che ema jaNAve che. arthAt mana paryava sudhIne cAra jJAnemAMthI koIpaNa jJAnathI jIvamAM raheluM bhavyapaNuM jANI zakAya tema nathI. tevA bhavyapaNAne nizcaya bhagavAna tIrthaMkara mahArAjanA saMvacharIdAnathI thAya che. saMvacharIdAnathI bhavyatvanI nizcitatAthI tIrthakaronI papakAritA arthAta je je bhAgyazALIe bhagavAna jinezvara mahArAjanA hAthathI saMvaccharadAna le che, te sarva bhavya ja hoya e nirNaya thAya che, eTale kevaLajJAnI bhagavAnane pUchavAthI je nirNaya thaI zake te nirNaya jinezvara bhagavAne saMvacharI- dAnane ApIne karI de che, te e dAna dvArA bhavyapaNAnI chApa karAtI hovAthI paropakAraniratapaNuM kaMI ochuM kahevAya nahi,
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5 pu-1, dAnagrahaNathI tattvadarzitA je ke sAmAnya rIte dAna lenAranA bhavyapaNane ja nirNaya thAya che ema kahevAya che, paNa te bhavyapaNuM te ghaNA pudgalaparAvarte pachI paNa jeone mekSa maLavAne heya teone paNa bhavyapaNAvALA kahI zakAya, paNa bhagavAna jinezvara mahArAjanA dAnane vicitra prabhAva e paNa che ke te dAna lenArA che te dAnane prabhAve tavadaSTivALA thAya che. arthAt dharmapradhAna carcAvALA mahApuruSonA upadezAmRtathI paNa je kArya tenA pAna karanArAomAM vyApakapaNe thaI zakatuM nathI, arthAt upadezaka evA mahApuruSanA vacanAmRtathI sarvazrotAe tatvaSTivALA thaI zakatA nathI. tethI bhASyakAra zrImAnuM umAsvAtivAcakajI mahArAja spaSTa rIte pharamAve che ke- mati ghara choDu sarvAtato hatapravAhU arthAt sarve zrotAone hitakArI upadeza sAMbhaLavAthI paNa ekAMtathI dharma thAya te niyama nathI, paNa trilokanAtha tIrthakaranA dAnane levAthI e dAna lenArAe badhA tatvadaSTivALA thAya e je te upakAra nathI. jevI rIte bhavyapaNAnI chApa dAnathI thAya che, tevI ja rIte dAna e jANe hRdayanuM aMjana ja hoya nahi tevI rIte ajJAnapaDane dUra karIne te dAna lenArAone tatvadaSTivALA banAve che, tethI dAna lenArAone tavadaSTivALA banAvanAra evuM dAna je trilokanAtha tIrtha kare arpaNa kare che, te mahApuruSonA upadeza karatAM paNa meTA upakAravALuM thAya che, ane tethI tIrthakarenuM dAna temanA parahitapaNunI pUrepUrI vijayapatAkA che. saMvacharInuM dAna grahaNa karavAthI dharma vize udyama eka vAta dhyAnamAM rAkhavAnI che ke tane ta tarIke oLakhavAnuM kArya ghaNuM ja duSkara che, ane tethI ja zAsakAro
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jyota kahe che ke gudAne kizora vijaya je thAti arthAt tavamaya evAM jinezvara bhagavAnanA vacanene jeo jANatA nathI, teo kharekhara dayAne pAtra heI aphasesa karavAne lAyaka che. arthAt taravadaSTi thavI te paNa anAdi kALathI saMsAramAM paribhramaNa karatA jIvane thavI muzkela che, chatAM tevA keI tathA bhavyatvanA paripAkane lIdhe kadAcit tatvadaSTi ke je cethA guNa ThANAnI zarUAtathI ja thAya che te kadAcita thaI paNa jAya te paNa tyAgadhamamAM ane saMyama dharmamAM udyamavALA thavAne vakhata Ave e jIvane mATe ghaNuM ja muzkela che. tatvadRSTi karatAM dharamanI muzkelI zAstra sAMbhaLavALA zraddhALuone mAlama haze ke bhavacakramAM jIvane tatvadaSTi (samyaktva) asaMkhyAtI vakhata thaI jAya che, paNa virati ke je khuda dharmarUpa che tenI prApti bhavacakramAM asaMkhyAtI vakhata hatI ja nathI. tevI dharmamAM udyama karavAnI dizA mAM jAgrata karI de tevuM rilekanAtha tIrthakarenuM saMvacharIdAna che, arthAta te dAnane levAvALA nizcitapaNe bhavya heya che, ane te dAna maLavAthI ja te dAna levAvALAo tavadaSTivALA ane dharmamAM udyama karavAvALA thAya che. A traNa guNavALuM dAna bhagavAn jinezvara mahArAja kare che, tethI teonuM parahitaratapaNuM varNavI na zakAya tevuM che ema mAnavAmAM kaIpaNa jAtanI zaMkAne avakAza nathI. trilokanAtha tIrthakaranuM savaccharadAna e mahAdAna AvA apUrva guNene aMge bhagavAna jinezvaranA dAnane mahAdAna kahevAmAM Ave che. arthAt sarva tIrthakare kaMI cakravatI hetA nathI ke cakavatanA kuLamAMja avataravAvALA hotA nathI, ane tethI teone cakavartInA nava nidhAnane joga na hoya tathA
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-2 pu-1, te joga na hovAne lIdheja agaNita dhana teo pAse na paNa hoya ane te agaNita dhana na hovAne lIdhe agaNita dravyanuM dAna na paNa karI zake, te paNa upara jaNAvelA traNa apUrva guNone karanAruM A dAna havAthI kharI rIte mahAdAna kahevAya, temAM bhakti ke atizakti che ja nahi. mAganAranI IcchA pramANe saMpUrNa dAna - eka bIjI vAta e paNa dhyAnamAM rAkhavAnI che ke bhagavAna tIrthakara mahArAja parahitaratapaNAvALA heIne paropakArane mATeja dAna Ape che, ane te dAna mAMganAre moDhe mAgyuM hoya teTaluM saMpUrNa paNe ApavAmAM Ave che. arthAta jene je joIe te mAMge evI deza ane grAmamAM ulleSaNa karIne sarva janatAne khabara ApavAmAM Ave che, ane evI rIte khabara je ApavAmAM Ave che, te grAma ane nagaranA trikoNa sthAne, catuSkoNa sthAne, saMgheDAnA AkAravALA sthAne, rAjamArgo ane devamaMdiromAM devatAo dvArA ane manuSya dvArAe uddaghoSaNA karavAthI je te dAna levA Ave te badhAne te ApavAmAM Ave che. arthAta vartamAnamAM jema jAherakhabaradvAramAM ke anya keIrItie jAherAta karIne pitAnA mAlane uThAva karAya che, tevI rIte grAma ane nagaranA sarva sthAnamAM mAganAranI IcchA pramANe devAnI jAherAta karIne AvelA sarva jIvone teo mAge te pramANe devAmAM Ave che. dAna maLyAthI tRSNane nAza AvI rIte mAMganArane tRpta karavAvALuM bhagavAna jinezvaranuM dAna hovAthI bhagavAna jinezvaranuM dAna tRSNAvelaDIne vadha karanAra thAya ane tethI mahAdAna kahevAya emAM kAMIpaNa Azcarya nathI. vaLI e paNa dhyAnamAM rAkhavAnuM che ke marajI pramANe mAMgavAnuM kadhA chatAM paNa te mAMganAranuM vacana ane mana niyamita rIte ja
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jyota pravarte che, keIpaNa mAganAra pitAnI IcchAe vacanane pravartAvate nathI evI rIte meM mAMgyuM devAnuM kahyA chatAM paNa niyamita maryAdAsara je mAgavAnuM thAya che, ane tenAthI mAMganArane nisIma dravya maLyuM hoya ane tenAthI je saMtoSa thAya te saMteSa A dAnathI thata hevAne lIdhe A dAna tRSNAvirachedaka hAI paropakAra karanAruM hoya temAM Azcaryaja nathI. lAbhathI lobha vadhe evA kudaratI niyamane nAza jagatane sAmAnya niyama e che ke se maLavAnA thAya tyAre saharAnI IcchA, sahastra maLe tyAre lAkhanI IcchA ane lAkha maLe tyAre keDanI IcchA, koDa maLe tyAre rAjApaNAnI IcchA, rAjApaNuM maLe tyAre devapaNAnI IcchA ane devapaNuM maLe tyAre iMdrapaNAnI IcchA thAya che ane tethI IcchAne AkAza sarakhI anaMta pramANuvALI kahevAmAM Ave che. - A vAta be mAsA sonuM AzIrvAdathI meLavavA mATe nIkaLelA chatAM koDe naiyA maLavAnuM thayA chatAM jene vikalpanI zAMti thaI na hatI, tevA kapilanuM vRttAMta jeo jANatA ane mAnatA haze teonI samajamAM saheje AvI jAya tema che, tethI zAstrakAro paNa niyama tarIke eja jaNAve che ke nA tadA do arthAta manuSyane jema jema navA lAbha maLe che tema temane lebha utpanna thAya che. AvI rIte jagatanA chanI sthiti ane zAstravacana chatAM paNa bhagavAna jinezvaranA dAnamAM tethI ulaTuM ja hoya che. arthAt jinezvara bhagavAnanA dAnamAM lAbha vadhavAthI lebhanuM vadhavuM thatuM nathI, paNa te meLavanArAo mane ratha pUrNa thayA mAnI tRSNAnA bhayaMkara bhAvane bhUko karI nAkhanArA hoya che, ane tethI jinezvara bhagavAnanuM zAna e parahitaratapaNAne aMge haiI mahAdAna kahevAya che.
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-pa pu . saMvacharI dAnane lenArA mAtra puruSe je vaLI e paNa bInA dhyAnamAM rAkhavAnI che ke samagra deza ane zaheramAM meM mAgyuM levAnI ulleSaNa karyA chatAM paNa kahevAya che ke mAtra puruSaja te dAnane levA Ave ane tethI ja zrIparyuSaNAkalpanA junA saMvacharIdAnanA citramAM mAtra dAna lenAra tarIke puruSane ja paricaya karAvavAmAM Ave che. koIpaNa saMvacharIdAnanA citramAM strIone dAna letI citaravAmAM AvelI nathI. sAmAnya rIte joke ema kahI zakAya ke strIonuM sthAna ane avasthAna mAtra gharamAMja heya, bahulatAe bahAra heya ja nahi, paNa najIkamAM rahevAvALI ane tevI bahAra pharavAvALI strIo dAna levA AvI zake, ane uddaghaSaNamAM paNa strIone niSedha karavAmAM Avela nathI, te paNa trilekanAtha tIrthakara bhagavAnanA dAnane eTale badhe atizaya che ke tethI samagra deza ane zaheramAM uddaghaSaNa chatAM mAtra puruSa dAna levA Ave che, A vAta praznottarakAre bahulatAnA hisAbe karelI che. zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjanA caritramAM paNa sAMbhaLIe chIe ke bhagavAnanA mitra brAhmaNane tenI strIe preraNA karIne mokalyuM, paNa te strIe saMvacharI dAna levAmAM koIpaNa prakArane prayatna karyo naheAte, ane vastutaH e brAhmaNane paNa pitAnI zrIe saMvacharIdAnane lAbha nahi lIdhela ane tethI daridra dazA temanI tema sthiravAsa karI rahelI, tethI ja pitAnA bhartArane zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjA zramaNadazAmAM dAkhala thayA chatAM paNa temanI pAse mAMgavA mekalya. A puruSeja dAna grahaNa karavA Ave e vAtane je niyama tarIke laIe te bhagavAna jinezvaronA dAnane apUrva mahimA ane mahAdAnapaNAnI siddhi saheje samajAI jAya, ane puruSane karAtA dAnane aMge puruSanI apekSAe paropakArIpaNuM ghaNuM ja uMcI dazAmAM dAkhala thayeluM gaNAya
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jyota mahAdAna chatAM saMkhyAnuM niyamitapaNuM jinezvara mahArAjanA parahitaratapaNAne aMgeneAgamavyanaMdInA vyatirikta bhedanA prasaMgamAM bhagavAna jinezvaranI snAnAdi padArthothI dravyapUjA karatAM vicAravAnA guNamAM saMvacharadAnane guNa vicAratAM te popakArane mATe devAtuM saMvacharadAna meM mAMgyuM devAya chatAM saMkhyAvALuM kema che e vicAravuM aprAsaMgika nathI. - jinezvara bhagavAna jyAre saMvaccharadAna pravartAve che tyAre pratidina savAre prAtarAza eTale prabhAtakAlane bhajanavakhata eTale eka para sUryodaya sudhInA vakhatamAM eka koDa ne ATha lAkha senaiyA jeTaluM dAna karavAmAM Ave che, ane tevI rIte eka varSa eTale traNase sATha dahADA sudhI tevI rIte avirataNe dAnanI dhArA pravarte che. A saMvacharIdAnane aMge gaNeluM varSa, te nakSatra varSa, caMdravarSa, sUryavarSa ke abhivardhita varSa nathI, paNa mAtra hatuvarSa eTale kama varSa ja che, ane tethI ja zAstrakAre AkhA saMvacharIdAnanI saMkhyA jaNAvatAM 3 abaja 88 kroDa 80 lAkhanI jaNAve che. AvI rIte niyamita saMkhyAmAM dAna devuM, niyamita mudata sudhI dAna devuM ane manuSyanA mAgyA pramANe dAna devuM, A badhI vastu vicArakane vidhavALI lAgaze, paNa teja dAnane mATe atizaya che ke mAMganArAonI IcchA teTalAja pramANamAM thAya ane teTalA pramANathIja tIrthakarone dAna devAnuM bane. jagatamAM paNa puNyazALI mahAtmAonI sthiti dekhIe chIe ke tenA dAna devAnA pariNAmanI sthitieja mAMganArAonI IcchA thAya che. bhagavAnanA dAnamAM devatAone prabhAva vaLI e paNa dhyAnamAM rAkhavAnuM che ke jinezvara mahArAjanA saMvaccharadAnarUpI mahAdAnamAM devatAonI kAryavAhI pUrepUrI hoya che, ane tethI devatAI prabhAva paNa evI asara karanAra hoya ke jethI mAganArane maryAdA mUkavAnuM na thAya.
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa--pa, pu-1, A badhuM kahevAnuM kAraNa eja ke IcchA pramANe dAna ApavAnuM ane tenI sAthe niyamita saMkhyAmAM dAna ApavAnuM kema saMgata thAya? kemake eka ja manuSya ekI vakhate kadAca karoDonA senaiyA kema mAgI na le? evI zaMkAne avakAza nathI. bhagavAna tIrthakaranuM dAna adhikaraNa kema nahi? vaLI tIrthakara mahArAjAo vaDe devAtuM dAna hiraNyarakatAdi dravyarUpa heIne keTalAka ajJa adhikaraNa eTale pApakAraNarUpa mAne che, ane sUtranA adaMparyAthane nahi samajatAM rAja jayaMti e bicArA gAthAne AgaLa kare che, paNa te saMbaMdhamAM bhagavAna haribhadrasUrijI vigeree aSTakajI vigere graMthamAM spaSTapaNe jaNAvyuM che ke e upara jaNAvelI sUyagaDAMgasUtranI gAthA avasthAvizeSane mATe che, paNa bhagavAn jinezvaranuM dAna zubha udaya karanArUM che, mamatvabhAvane nAza karanAruM che, tathA dAna e dharmanuM aMga che, e spaSTa karavA mATe ja bhagavAna jinezvara vacharIdAna Ape che. arthAta bhagavAna jinezvaranuM saMvaccharadAna joke rajatasuvarNAdi dravyarUpa che, te paNa te aMze paNa pAparUpa nathI, paNa tenAthI te zubhanA udaya vigere ja phaLe thAya che. saMvacharadAnanuM dAna duzmanoe kareluM vipariNAma keTalAka dAna ane dayAnA duzmane bhagavAna mahAvIra mahArAjanA mULa satramAM nirUpaNa karelA dAnane niSedhI zakatA nathI, paNa te dAnane pAparUpa mAnI, bhagavAna mahAvIra mahArAjane thayelA upasargonuM kAraNa te temane dIdhelA saMvaccharadAnathI thaelA pApanA phaLarUpe pikAre che paNa teoe dhyAnamAM rAkhavuM joIe ke saMvacharIdAna te bhagavAna mahAvIra mahArAjanA saMvacharIdAnanI mAphaka sarva tIrthakaree dIdheluM che, ane sarva tIrthakarone tevA ghara upasargo thayelA nathI. eTale jo saMvacharIdAna zubhanA udayane karanArU na
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jayeta heta, mamatAne chedanArUM na heta, ane dharmanA aMgarUpa na heta; paNa aMze jo pApanA kAraNabhUta heta ane tenAthI upasargo je thatA hatA te sarva tIrthakarone saMvacharIdAna havAthI ghara upasarga thAta, paNa sarva tIrthakarene saMvacharIdAna devAnuM te banyuM che, paNa ghara upasargo sarva tIrthakarone thayA nathI. mATe dAna-dayAnA duzmananuM te kathana mAtra bakavAdarUpa che. vaLI zramaNa bhagavAn mahAvIra mahArAjane je je ghora upasargo thaelAM che, temAM zAstrakAroe temAM bhagavAna mahAvIra mahArAjAnA pUrvabhavanA kartavyanI javAbadArI cokakhA zabdomAM jaNAvelI che. keIpaNa zAstrakAre kaI paNa sthAne A dAna-dayAnA duzmanI mAphaka te ghara upasarganA kAraNa tarIke te saMvacharIdAnane jaNAveluM ja nathI, chatAM kamanA prapaMcanA kuTila kAvatrAra dAna ane dayAnA duzmane zAne AdhAre A bakavAda kare che? satya rItie vicAratAM A bhikhamapaMthIone juThI kalpanA ane jaThA bakavAde karI gappAM hAMkavAnI Teva ja paDelI che. savaccharadAna mATe aDhaLaka dhanane lAvanArA A saMvacharIdAnamAM je aDhaLaka dhanane vyaya karavAmAM Ave che, te aDhaLaka dhana tIrthakara mahArAjanA rAjyabhaMDAramAM hatuM nathI, paNa te aDhaLaka dhana Indra mahArAjanA bhaMDArI je vaizramaNa nAmanA deva che, temanI AjJAne AdhIna rahenArA tiryaga jalaMka nAmanA devatAe te aDhaLaka dhanane lAvI bhaMDAramAM dAkhala kare che. trilokanAthanA saMvaccharadAnamAM paNa nyAyanuM sthAna A sthAne eka vAta dhyAnamAM rAkhavAnI che ke bhagavAna jinezvaranA zAsananI dhusarIne dhAraNa karanArA AcArya bhagavAne deva, guru, ke dharma eke mATe paNa anyAya thAya te ucita gaNanArA nathI.
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-2 pu-1. maMdira ane mUrti karAvanArane paNa nyAyanI agatya ane tethI ja bhagavAna jinezvaranI mUrti ane maMdira karAvanArA adhikArIone aMge spaSTapaNe jaNAvyuM ke teoe prathama naMbare pitAnA dravyanI zuddhi karavI, arthAta keInuM kaMIpaNa dravya anyAyathI lIdhuM hoya ke AvyuM hoya te te tene pAchuM ApavuM. AraMbhInA AraMbha karatAM paNa nyAyanI adhika kiMmata arthata nyAyanI kiMmata eTalI badhI meTI gaNI ke AraMbha, parigraha, viSaya-kaSAyamAM mAcele ke mahAraMbha ane mahAparigrahanA kAdavamAM kheMcAyele manuSya te adhikArIe anyAyathI laI ne pAchA ApelA dravyathI te AraMbhAdika ke mahAraMbhAdikanuM piSaNa kare ane tenAthI je pApa thAya tenuM kAraNa te pAchuM ApanAra bane, te paNa te kSetavya tarIke gaNI adhikArIone anyAyanuM dravya zAstra kAroe pAchuM ja ApI devAnuM pharamAna karyuM. anayAyavALAnI malinatAne sikko vAcake e dhyAna rAkhavuM ke anyAya karanAre pitAnA AtmAne nyAyamAM sthApyA sivAya je kAMI kare temAM te pitAnA pApane kaIpaNa prakAre dhAto nathI, ane AraMbha ane mahAraMbhAdikamAM rAcele te manuSya pApamaya AtmA che tethI te anyAyavALuM dravya pAchuM na Ave teTalA mAtrathI te pApabaMdhathI bacI ja nathI, mATe ja zAstrakAroe zrI jinezvara bhagavAnanA maMdira ane mUti karAvanArane anyAyathI ApeluM dravya pAchuM ApI potAnA dravyanI zuddhi karavAnuM zAstrakAroe pharamAna kareluM che. anyAyathI Avela pAchuM ApavuM e ja audArya dharmanA premI sajAe dharmamArgamAM dravya kharthavuM e ja kartavya tarIke che, evI akkala dharAvatAM dharmamAge kharcAtA dravyanA lAbha karatAM paNa anyAyathI AvelA dravyane pAchuM ApI devuM e dharmane pahelo pAye che, ema samajavAnI jarUra che,
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama ta dharma bhAgamAM khaWvuM e ja audArya che, ane tethI ja dharma thAya che evI eAghavRtti rAkhavA karatAM anyAyathI AvelA dravyane pAchuM ApI zeSa pitAnA nyAyavALA zuddha dravyane kharcavAthI ja lAbha thAya che, e vAta kharekhara samajavA jevI che. vyApAranA anyAyane na rokavAmAM Avate prasaMga je vaNikavRttie AvelA anyAya dvavyane dharmamAge khacIne paNa je mATe lAbha mAnavAmAM Ave te pachI vizvAsaghAta, dhADa, cArI ke tevAM bIjAM apakRtya karIne jeo dravya meLave ane te dravya teo dharmamAge kharca te tene paNa udAra, dharmiSTa ane bhAgyazALI mAne paDe, paraMtu koIpaNa zAstrakAra tevI rIte cerI Adi anyAyathI dravya meLavI dharma mAge khacanArane paNa udAra ke dhamiTha tarI ke gaNatA nathI. anyAyanI saMbhAvanAne paNa sudhAravAnI jarUra jaina zAstrakAroe AvI rIte anyAyathI AvelA dravyane pAchuM ApavAnuM pharamAna karIne ja mAtra nyAyapriyatA darzAvI che ema nahi, paNa teo nyAyapriyatAmAM eTalA badhA AgaLa vadhe che ke jinezvara bhagavAnanA maMdira ane mUtine banAvavA taiyAra thaelA manuSya anya keIne paNa anyAyathI AvelA dravyane pAchuM ApI, pitAnI buddhi pramANe pitAnA dravyanI zuddhi karyA chatAM paNa te jinamaMdira ane mUrti karavAnI IcchAvALAe pUrvokta pramANe dravyanI zuddhi karyA chatAM paNa zrIsaMghane ekatra karo, ane temAM jAhera karavuM ke "mArI buddhi pramANe mane je je anyAyanuM dravya lAgyuM. te te badhuM meM te asala mAlikane ApI dIdhuM che, ane mArA dravyanI meM zuddhi karI che, chatAM paNa mArI jANa bahAra je keInuM paNa anyAyathI AveluM dravya mArA dravyamAM rahI gayuM hoya ane te kharcAya, te
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5, 5-1, tenuM phaLa te asala dravyanA mAlikane che, paNa te anyAyathI AvelA mArI jANa bahAra rahelA paNa dravyanuM phaLa levAne mAre koI paNa prakAre adhikAra nathI." zrIsaMghane ekatra karavAnI phalitArthatA A uparathI saMghane dharmakAryonI pahelAM kema ekatra kare paDatuM hatuM tenuM prajana samajAze. vartamAnakALamAM saMghasamudAyanuM ekatrapaNuM thAya, chatAM paNa temAM dravyazuddhi ke AtmazuddhinA vicAra ke vartatane sthAna ja na hoya te te kharekhara jinezvara bhagavAnanA mArgane anusaranArA zrIsaMghane vicAravA jevuM che. jamaNamAM pIrasAtI cIjonI jAte ane naMkhAtA ghInA telane nirNaya karavA tarapha zrIsaMgha derAya te karatAM upara jaNAvelA zuddha vicAro ane vartane tarapha dorAya te te mArga premIone atyaMta icchavAyegya che. bhagavAna jinezvaranA pUjanamAM alpapApa ane alpaAyuSa kema? A vAtane sUhamadaSTithI vicArazuM te zAstrakAre je bhagavAna jinezvaranI pUjA ane jJAnAdikane aMge karAtI anAvazyaka hiMsA ane bolAtAM juThane jarUra bhegavavAM paDe evA paNa a5 pApanuM kAraNa jaNAve che tene cokukhe khulAse thaI jaze, ane tevI anAvazyaka hiMsA ane juThathI bhale trilekanAtha tIrthakara bhagavAnanI pUjA vigere karavAmAM AvelAM hoya te paNa tenAthI bhale manuSyAdikanA paNa AyuSya alpaja baMdhAya e sUtra paNa saheje samajAze. arthAt sukhI ane samRddhisaMpanna jiMdagI maLyA chatAM paNa te anyAyathI AvelA dravyane dharmamAge vyaya karanAra manuSya cirAyuSI thaI zake ja nahi.
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jAta yegyatAvALI lAMbI jiMdagInuM kAraNa mATe sArI jiMdagI ane samRddhi sAthenuM cirAyuSa maLavAnuM keIpaNa dAnamArgamAM kAraNa heya, te pUrve jaNAvyA pramANe zadheluM dravya dhamamAge kharcAya te ja che. supAtradAnamAM paNa nyAyanI agresaratA jevI rIte jinezvara mahArAjanA maMdira ane mUrtine aMge jenazAstrakAre nyAyapriyatA rAkhavAnuM pharamAna karyuM che, tevI ja rIte supAtra dAna ke je jainadharmane mULa pAye che, tene aMge paNa zAstrakAroe teTalI ja nyAyapriyatA darzAvI che, ane tethI ja atithisaMvibhAgavatanA nirUpaNanI aMdara dAnamAM devAtI AhAradika vastune aMge paNa ghaNAyAevuM vizeSaNa melI supAtra dAne devAtI cIjo paNa nyAyanA killAmAM rahe te ja te sArI manAelI che. arthAta anyAyathI AvelI AhAradika vastu paNa nyAyanA vADAmAM ja hevI joIe ema spaSTa jaNAve che, ane Aja vastu samajAze tyAre anyAyathI lavAyelA mAtra devatA jAgate rAkhavA mATe chANAnA bhUkAthI banelI raseIthI senAnA dAgInAnA dAbaDAnI cerInI sthitivALuM "kAMta babara samajI zakAze. saMvaccharadAna mATe lavAtuM mAlIkI vinAnuM dhana AvI rIte deva ane gurune mATe karAtA vyayane aMge paNa je zAsakAre nyAyapriyatAnA cIlAne cUke nahi te zAstrakAro jinezvara mahArAjanA saMvacharIdAnane aMge paNa nyAyanA cIlAne na cUke te svAbhAvika che, ane tethI ja sAMvatsarika dAnane aMge lavAtuM dravya paNa nyAyanA cIlAthI virUddha nathI, ane te vAta jaNAvavA mATe ja dakSiNanA ardhalekanA svataMtra mAlika Indra mahArAjanI AjJAne AdhIna rahevAvALe temane bhaMDArI pitAne AdhIna rahelA dezanA navA navA sthAne mAMthI je dravya tirya * A daSTAMta prasiddha nathI, paNa yogya guNyamathI jANavA prayatna karavo. saM.
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-2 pu-1, bhakadeve dvArA bhagavAna jinezvarenA dAnane mATe maMgAve che, te dravya evuM hoya che ke jenA mAlike a95 thayA hoya eTaluM ja nahi paNa sarvathA abhAva pAmelA hoya, kevaLa mAlikanI e dazA heya ema nahi, paNa te mAlikanA vaMzajo ke jeo kanA nidhAne upara navuM dravya nAkhIne nidhAnanI vRddhi karanArA heya teonuM paNa kevaLa a95paNuM nahi paNa sarvathA abhAva thaye heya, tevuM ja dravya bhagavAn jinezvarAnA saMvacharIdAnane mATe rAjyabhaMDAramAM ekaThuM karavAmAM Ave che. e ekaThuM karavAmAM AvatuM dravya kevaLa mAlika ane vaMzajonA abhAvavALuM hoya eTaluM ja nahi paNa tenA vize, tenA ghare vigere paNa alpa thayelA ane sarvathA nAza pAmelA hoya, tevuM sarvathA svAmitvapaNAthI rahita evuMja dravya saMvacharIdAna mATe rAjyabhaMDAramAM lAvavAmAM Ave che. svAmI, siMcanAra ane vaMzanuM alpapaNuM ke abhAvaja thaele hoya tevuM dATeluM dravya paNa koI mAlikIvALA sthAnamAM raheluM hoya te te ajANa e paNa mAlika te dhanane svAmI gaNAya, ema gaNIne te devatAo bhagavAna jinezvaranA saMvacharIdAnane mATe je dravya lAve che te smazAna, zUnyagRha vigere temaja trika, catuSka vigere je sthAne ke jenI upara kaIpaNa vyaktinuM svAmitva heya nahi ke hevAne saMbhava na hoya, tevA sthAnakethI pUrve jaNAvelI rIti pramANenuM dravya tiyaM ke bhagavAna jinezvarenA saMvacharadAnane rAjyabhaMDAramAM dAkhala kare che. papakArI ane zubhedayavALA dAnamAM paNa nyAyanI uttama keTI A upara jaNAvelI zakti vicAranAre vicakSaNa vipula vicArazreNinA sopAna upara ArUDha thaze te spaSTa mAlama paDaze ke trilekanAtha tIrthakara bhagavAne sAMvatsarika dAnadvArA paropakAra
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jyota karatA chatAM paNa keTalA badhA anyAya ane apakArathI dUra rahe che, ane A badhI hakIkata vicArate manuSya jinezvara mahArAjanA zAsanamAM nyAyane dhvajananamAvI zakAya te advitIya che ema mAnavA tarapha jarUra derAze. bhagavAna jinezvarane rAjyakAla ane rAjyA5NakAlamAM paNa popakAritA jevI rIte trilekanAtha tIrthakare sAMvatsarikadAna devA dvArA paropakAra ke parArthavyasanIpaNuM Adare che, tevI ja rIte rAjApaNAmAM rahelA jinezvare rAjaya avasthAmAM ane sarva sAdhane tyAga karatI vakhate rAjya je pitAnA putrAdikane Ape che, temAM paNa teonuM paropakArapaNuM ane parAvyasanIpaNuM abAdhitapaNe raheluM che ane te kevI rIte che ene vicAra kare te asthAne gaNAze nahi, tethI have te saMbaMdhI vicAra karIe. gaSabhadattane ghere suvarNAdinI vRddhi kema nahi? jo ke zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAja te zrI devAnaMdAnI kUkhamAM 82 divasa rahyA, te paNa iMdra mahArAjAne ratna, svarNAdike karIne prAsAda vigerene bharavAnuM thayuM nathI, ane bhagavAna bAlabrahmacArI zrIariSTanemi bhagavAna te jyArathI garbhe AvyA tyArathI temanuM bhuvana iMdriAdikee ratnaAdithI bhareluM che, tema ahIM rASabhadattane ghere bhagavAna devAnaMdAnI kukhe hatA tyAre tema na banyuM, temAM bhagavAnanuM tyAM janma grahaNa karI cirasthAyIpaNuM thavAnuM nathI e hetu hoya te kAMI nA kahI zakAya nahi. bhagavAna mahAvIranA AgamanathI suvarNadinI vRddhi paNa zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjA jyArathI siddhArtha mahArAjAne ghere trizalAdevInI kukhe AvyA tyArathI te kula dhana, dhAnya, svarNa, rajata, maNi, motI Adi sArabhUta dravyathI ane jazakIrtidvArAe ghaNI vRddhi pAmavA lAgyuM.
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5, 5-1, zrI siddhArthanuM mahArAjApaNuM eTaluM ja nahi paNa siddhArtha mahArAjAne je sAmaMta rAjAo pahelAM vaza AvatA hatA, te sarva sAmate bhagavAna mahAvIra mahArAjAnA garbhamAM AvavA mAtrathI vaza AvI gayA. A vAta spaSTapaNe zrIkalpasUtramAM zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjanuM vardhamAna nAma sthApana karatI vakhate mahArAjA siddhArtha ane mahArANI trizalAe spaSTapaNe uccAraNa karyuM che. bhagavAna mahAvIra mahArAjane rAjyatyAga A uparathI zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjAnA pitA eka gAmanA ThAkara hatA ke sarvathA sAmAnya rAjA hatA ema kahevuM te eka jainazAstranI satya vAtane uthalAvI devA jevuM che. vaLI zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjanI dIkSA vakhate paNa ricA = rica huM e zabda mahAvIra mahArAje rAjya ane dezane choDa e hakIkata spaSTapaNe jaNAve che. vaLI bhASyakAra mahArAja paNa zItApaNA nAka evA kArikAnA spaSTa aMzathI jaNAve che ke zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAje dIkSA letI vakhate ghaNuM baheLuM rAjya cheDeluM hatuM. kSatriyakuMDanA sthAna uparathI zrImahArAjApaNanI daSTi vaLI je manuSyae vartamAnamAM paNa kSatriyakuMDanA parvata uparanA asala sthAnanI mulAkAta lIdhI haze ane sUkSma daSTie te sthAnanA prabhAvanuM avalokana karyuM haze tene spaSTapaNe mAlama paDyuM haze ke te sthAnanuM Adhipatya karanAra je sAmaMta rAjAonuM Adhipatya karato hoya te te kharekhara moTe rAjA have joIe. garbhasaMharaNa vakhate ja InTe karela rAjavIne vicAra vaLI e vAta paNa dhyAnamAM rAkhavAnI che ke zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjane devAnaMdAnI kukhamAMthI zrI trizalAnI A. 4
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama yAta kukhamAM lAvatI vakhate jAti bApu e vAkayathI mahAvIra mahArAjanuM siddhArtha rAjAne ghera saMharaNa ja rAjyazrIne prabhAve ja thaeluM che. arthAta saMharaNanI vakhate ja sArI rAjyazrI hatI, bhagavAnanI garbhAvasthA vakhate paNa sAmaMta rAjAo vaza AvI gayA tethI rAjayazrI sArI rIte vRddhi pAmelI hatI, ane bhagavAne dIkSA lIdhI te vakhate paNa rAjyanI ghaNIja caDhatI kaLA hatI. zrI kalpasUtramAM siddhArtha mahArAjAne jJAnamaMdiramAMthI nIkaLatI vakhate je parivAra jaNAvavAmAM Ave che ane narendra tarIke je varNana karavAmAM AvyuM che, te paNa siddhArtha mahArAjAnI moTI rAjya sthiti samajavAne mATe basa che. mahArAjA siddhArthane sUtrakAroe kSatriya upanAme kema kahyA? che ke zrI kalpasUtramAM ghaNI jago para siddhArtha mahArAjAne rAjA tarIke jaNAvelA che, chatAM keTaleka sthAne siddhArtha mahArAjAne kSatriya tarIke ane trizalArAne kSatriyANI tarIke jaNAvavAmAM AvelAM che, ane tethI jenazAnI zailI ane tatvane nahi samajanArAo pUrvApara sUtrane vicAra karyA sivAya mAtra kSatriya ane kSatriyANa zabda dekhIne ema mAnavA tarapha derAI jAya cheke teo sAmAnya ThAkara-ThakarANI tarIke ja hatAM, paNa teonuM mAnavuM ke IpaNa prakAre vyAjabI nathI. kAraNa ke bhagavAna mahAvIra mahArAjanuM siddhArtha mahArAjAne ghere saMharaNa jevuM rAjyalakSamInI mahattAne age che, tevuMja balake tethI adhikapaNe te saMharaNa brAhmaNakulathI te kSatriyakulanA uccapaNane aMge karavAmAM AveluM che, ane tethI te kSatriyakulane kAraNa tarIke sUcavavA kSatriya ane kSatriyANI zabda paNa kulanI uttamatA jaNAvavA mATe sUtrakArane vAparavA paDe te egya ja che.
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2 varSa-1, 5-1 jinezvarenI adhikatA mukhyatAe zAthI? joke jana zAstrAkArone trilekanAtha tIrthakara bhagavAnanA mokSa mArganA upadezakapaNAne aMgeja adhika saMbaMdha che, rAjyanA adhika paNane aMge jainadharma ke janadharmane mAnavAvALAone koIpaNa jAte saMbaMdha nathI, vaLI AkhyAyikA eTale kathA ke caritrane aMge karAtA achatA guNonuM varNana paNa jainazAstrakAre mRSAvAda tarIke gaNe che. vidyamAna guNenA akathana karatAM guNenA kathananI bhayaMkaratA avidyamAna temAM paNa chatA guNanuM kathana nahi karavuM tene aMge jeTalI adhamatA janazAstrakAre gaNe che, tenA karatAM achatA guNene pragaTa karavAmAM zAstrakAre bhayaMkara mRSAvAda gaNe che, kAraNa ke chatA guNe nahi kahevAya te paNa zedhaka manuSya te vidyamAna guNene anubhavadvArA ke anumAna dvArA jANI zakaze, paNa achatA guNa kahevAthI pitAnI upara bharoso rAkhanArA manuSyane avaLe raste joDI ke vizvAsaghAta karanAre bane che te saheje samajI zakAya tema che, tethI ja chatA guNane nahi kahevAnI bhayaMkaratA karatAM paNa achatA guNene kahevAnI bhayaMkaratA mRSAvAdadvArAe hadabahAranI thAya te svAbhAvikaja che. tethIja jainazAstrakAroe nathI te sarva tIrthakarone cakravatI mAnyA ke nathI te pAMca, cAra, traNa be ke eka khaMDanA paNa niyamita svAmipaNe mAnyA eTaluM ja nahi paNa sarva tIrthakarone rAjyAbhiSekavALA mAnavAne paNa jainazAstrakAre taiyAra thayA nathI. je rAjyane aMgeja tIrthakaronI mahattA mAnavI heta ke sthApavI heta te AvI rIte judA judA tIrthakaronI judI judI sthiti je satya hakIkta tarIke jaNAvavAmAM AvI che te jaNAvata ja nahi. che, kAra" ane te A ja karanArA
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ 52 Agama pata vidyamAna rAjyanI vRddhimAM garbha prabhAva A sarva kahevAnuM tatva eTaluMja ke zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjAnuM trizalAdevInI kukSie AvavuM thayuM, tyAre mahArAjA siddhArtha e eka samartha rAjA hatA. chatAM temanA rAjyamAM riddhi, samRddhi ane rAjyane caLakate vistAra te gabha kAlanA cha mahinAmAM eTale badhe thaze ke mahArAjA siddhArtha ane trizalA mahArANathI te vistAra pitAne ke pitAnA rAjyanA anya manuSyanA udyamathI thaye che evuM mAnI zakAyuM ja nahi, ane adazyapaNe kaIka camatkArI puruSane puNyaprabhAva che ema mAnavAnI jarUra paDI ane anvayavyatirekathI te sarva vRddhinuM kAraNu bhagavAna mahAvIra mahArAja ke jeo cauda svapnAnI sAthe garbhamAM AvelA che temane ja te vRddhinA kAraNa tarIke mAnavA tarapha derAyA. te dhana, dhAnyAdi ane rAjyaRddhinI sthiti zrI siddhArtha mahArAjAne eTalI badhI nizcayavALI ane lAgaNI kheMcanArI lAgI ke jethI zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjanA janma pachI bArame divase sakala mitramaMDaLa, kuTuMbIjana, saMbaMdhI ane sarva jJAnakulanA kSatriyenI AgaLa te vRddhi ke je badhAonI jANamAM AvelI hatI, tene anuvAda karI, te vRddhinA kAraNa tarIke bhagavAna mahAvIra mahArAjanuM garbhamAM AvavuM jaNAvI zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjanA te upakArane sarva mitramaMDaLaAdi samakSa jAhera karI te upakArane cirasmaraNIya banAvavA vardhamAna evuM nAma sthApana karavAnI IcchA pradarzita karI ane te pramANe vardhamAna evuM nAma sthApana karyuM. rAjyAdi vRddhidvArAe pare pakArIpaNuM arthAt dravyaupakAranI apekSAe zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAje garbhadazAthI paNa upakAraparaMparA karavAmAM ke thavAmAM nimittapaNuM lIdhuM che, emAM be mata thaI zake tema nathI ja, A rIte
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-pu-1 zamaNu bhagavAna mahAvIra mahArAje pravartelA rAjyane vadhAravA dvArA popakAritA ke uttamatA vanita karI che. bhagavAna RSabhadevajInI paNa dravyathI parepakAritA A popakAritA anya tIrthakomAM aspaSTapaNe hoya te paNa bhagavAna naSabhadevajImAM te te dravyapaNe paNa pare pakAranI dazA ghaNIja spaSTapaNe che ema sUtrakAro ane graMthakAre spaSTapaNe jAhera kare che. tethI bhagavAna rASabhadevajInI te te popakAritAne age kaMIka vicAra karIe te te asthAne gaNAze nahi, paNa te bhagavAna RSabhadevajInI paropakAritA jaNAvavA pahelAM be vAtane khulAso karavAnI ghaNIja AvazyakatA che. kaI kaI guNe kaI kaI tIrthakaramAM vadhAre heya ne kahevAya tethI anyanuM apamAna nathI prathama vAta te e che ke satya svarUpanI khAtara ekalA bhagavAna RSabhadevajInI je paropakAritA jaNAvIzuM te temanA yugAdidevapaNA AdinI mAphaka joke temane ekalAne ja lAgu thaze ane te paropakAritA bIjA tIrthakarone tevI rIte lAgu nahi thAya, paNa tethI A lekhaka bhagavAna RSabhadevajInuM ja sanmAna karI anya tIrthakaronuM apamAna karavA mAge che evI juThI ane behudI kalpanA karavAne keIpaNa manuSya manamAMkaDAne taiyAra kare nahi, kemake dareka tIrthakare kevalajJAnAdi guNene aMge sarakhA hoya che, chatAM dunyavI vigere sarva bAbatamAM sarva tIrthakare sarakhAja hoya evuM kaMI paNa jainazAsa pharamAvatuM nathI. keIpaNa zAstra premI tema mAnatuM paNa nathI. jinezvaranA caritrane jANanAra manuSya zuM ema nahi mAne ke zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjane jevAM asAtavedanInA karmo parisaha upasarga dvArA gavavAM paDayAM che, tevAM temanA sivAya bIjA koIpaNa tIrthakarane bhegavavA paDyAM nathI, ane bhagavAna
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama ceta yugAdidevane pravajyA grahaNa karyAnA bIjA divasathIja AraMbhIne lAgalagaTa bAra mahinA sudhI je AhAranA aMtarAyane udaya sahana kare paDe che, te bIjA keIpaNa tIrthakarane aMtarAyane udaya sahana karavuM paDe nathI. arthAt jainazAstrane jANanAre te spaSTapaNe jANI ane mAnI zake tema che ke audayika, kSApazamika bhAmAM eka ja prakArapaNane niyama rahI zake nahi. eka prakArapaNAne niyama je koIpaNa jaga para rahI zakta hoya te te kSAyikabhAvane aMgeja rahI zake, ane tethI zAstrAnusArI che sarva tIrthakaranA kevaLajJAnAdi kSAyika guNane eka sarakhA mAnavA taiyAra thAya te svAbhAvika che, ane te sivAya bIjI bAbatamAM vicitratA hoI, keI tIrthakaromAM kaI bAbata, ane keIka tIrthakaromAM kaI bAbata adhika hoya temAM Azcarya nathI, tethI adhika bAbata te te tIrthakaranI stuti karatAM anya tIrthakarenuM apamAna thayuM ema kahevuM e paramArthathI guNastutine dveSa karavA jevuM ja gaNAya, mATe te tarapha vAcakee bhUlecUke paNa derAvuM vyAjabI nathI, ane lekhakane Azaya paNa paptAMtare anya tIrthakaronI avanati karavAne heyaja nahi, mATe avanatinI kalpanA karanAroja avanati karavA taiyAra thayuM che ema mAnavuM paDaze. bhAva upakAra karanAra jinezvare hoya tema kopakArI paNa heya - bIjI vAta e che ke mekSamAgane pravartAvavA dvArA sarva tIrthakare je bhAva thakI upakAra kare che, te ekAMta hitakArI ane paryavasAne parama pada rUpI phaLe karIne phaLavALe thanAra hoya che, paNa bhagavAna jinezvare ke bIjA koIe paNa karela dravya upakAra ekAMta hitaneja karanAra ke paramapada rUpI phaLaneja karanAre heya e niyama nathI ane tethI ja tevA upakArane dravya upakAra kahevAmAM Ave che, paraMtu vivekanAtha tIrthakara bhagavAne tevA
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5 5-1 papa puNyanA praznAranA udayavALA hoya che ke jenA udayathI teo kaMIka deSavALA eTale sAvadya evA paNa lekone upakAra karanArA evA kAryane karanArA hoya che, ane tethI ja kalikAla sarvajJa bhagavAn hemacaMdrasUrIzvarajI bhagavAna yugAdideve zilpakaLAdinuM kareluM pravartana svarUpe karIne sAvadya che, chatAM lekonA upakArane mATe karyuM che ema spaSTa zabdomAM jaNAve che. arthAta bhagavAna RSabhadevajI taraphathI thaelI leke pakAra pravRttine je popakAra tarIke ame AgaLa jaNAvIzuM temAM sAvagha, niravadya, sAdhikaraNa AdinA vicArapravAhane vahevaDAvavA pahelAM je zAstrAnusArI hoya te zAstro tarapha najara nAkhavA prayatna kare. kapanAnA keyaDA goThavanArane cetavaNI paraMtu tema nahi karatAM mAtra pitAnI kalpanAthI dhArela ane kahela zAstravirUddha vAne vaLagI rahevA ke vaLagADI rAkhavA prayatna karavAmAM Avaze te te prayatna karanArane ja bhArabhUta che. lekhaka enA nimittarUpa paNa nahi bane ema spaSTa karI have bhagavAna RSabhadevajI mahArAjanA pare5kAripaNane aMge kAMIka vicAra karIe. sugaliyAonI AhArasthiti bhagavAna RSabhadevajIne aMge prathama je paropakAripaNuM vicArIe te eja che ke teoe agninA saMbaMdhamAM mULathI badhI vyavasthA karI. hakIkta evI che ke bhagavAna rASabhadevajI mahArAjanA janmaavasaranI lagabhagamAM kALanI paDatIne lIdhe kalpavRkSane mahimA e che thaI gaye ane kalpavRkSathI maLatI vastuo baMdha thaI emAM bAhA bheganAM sAdhane kalpavRkSane mahimA ghaTavAthI maLavA baMdha thayAM tenI jeTalI aDacaNa te jugalIAone paDI
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jIta nahetI tenA karatAM kalpavRkSa taraphathI maLate kherAka baMdha thavAne lIdhe jIgalIAene ghaNI ja hADamArI bhogavavI paDI. bhagavAnanA vazamAM zelaDIne AhAra paNu zeSa ne kaMda vagere bhagavAna zaSabhadevajInA pUrvajone jo ke zelaDInI saMpatti kaI paNa saMjogone aMge thatI hatI ane tethI teo kAzyapa tarIke gaNAtA hatA, paNa bAkInA jugalIAone te zelaDI jevI uttama vastune saMyoga hatuM nahi, ane tethI teo vRkSanA kAMdAone AhAra karatA hatA. je ke vanaspati e manuSyane mukhya kherAka che ema kahIe te paNa nahi pakAvelI vanaspati manuSyanI jaTharane satata anukULa AvavI muzkela paDe ane te ja sthiti vicAratAM satata kAMdAene AhAra karatA jugalIAone kevI muzkelImAMthI pAsara thavuM paDatuM haze! te samajavuM muzkela paDe tema nathI. kadA pachI zAline AhAra ane tevI muzkelIne lIdhe teja jugalIAone te kAMdAne AhAra cheDI zAli (DAMgara) ne AhAra zarU kare paDa hoya te svAbhAvika ja che. je ke kAMdA ane zAli baMnenuM prApta thavuM, khetInI prakriyA nahi pravartatI hovAthI keTaluM durlabha ane alpa haze? te saheje samajI zakAya tema che, chatAM teone paNa zAline AhAra pacavA nahi lAge pachI tenA phetarAM utArIne khAvA lAgyA, te paNa nahi pacatAM bhIMjavIne vaLI kAkhamAM rAkhIne tathA be traNa rItio bheLI karIne te jugalIAe jema tema kherAka khAtA hatA. agninI vyavasthA batAvavAthI jagAuddhAra A sthitine vicArasRSTimAM vahevaDAvanAra manuSya je bhagavAna RSabhadevajIe agni ke je svaye utpanna thaye hatuM tenI
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ patti vagara vyavasthA karAranA bhAjananI varSa-5 -1 vyavasthA ane rakSA tathA utpatti vigere na batAvyAM hatA te samagra jagatanI zI dazA thAta? e saheje samajI zakAya tema che. AvI sthitimAM vanamAM vAMsanA saMgharSaNathI utpanna thaela agninI vyavasthA karavA mATe bhagavAna RSabhadevajIe mATInA bhAjanenI vyavasthA karI ane te bhAjananI vyavasthA karavA dvArA agninI vyavasthA rakSA ane utpatti vigere badhuM jaNAvyuM. A badhuM temanuM kArya zAstrakAre popakArane mATe thaeluM che ema spaSTa zabdomAM jaNAve che ane loke paNa teone anukrame jagadIzvara, jagatkartA, jagaduuddhartA mAnavA lAge temAM navAI nathI. prathama vivAhadharma na levAnuM kAraNa vaLI jugalIApaNAnI vakhatamAM sAthe joDalAMne janmavAnuM niyamita hovAthI temaja strI ane puruSarUpe ja joDaluM niyamitapaNe janmatuM hovAthI keIpaNa prakAre vivAhadhamanI yejanA karavAnI jarUra na hatI, temaja kalpavRkSa nIce rahetA yugalIAo mAtra judI judI dUranI jagyA upara jeDale rahetA hovAthI tema ja eTalA badhA meTA AyuSya chatAM mAtra jiMdagInA chellA cha mAsa rahe tyAre te putra ane putrIrUpI yugalane janma thatuM hatuM ane tethI te jugalIAe brahmacaryavratane nahi dhAraNa karavAvALA chatAM paNa pAtaLA rAgadveSavALA hevAthI tathA uparanA jaNAvelA saMgathI teomAM vyabhicAranuM nAma-nizAna paNa nahotuM. vivAhadharmanI zarUAta karavAmAM kudaratane hAtha AvI sthitimAM kudarate be bAjuno phaTake Akhe. eka te sunaMdA nAmanI jugalANane sahacArI puruSa atyaMta bAlyAvasthAmAM ja arthAta kevaLa cha mahinAnI aMdaramAM tADanuM phaLa paDavA mAtrathI maraNa pAme, jugalIA jevI uttama saMghayaNavALA tADanuM phaLa paDavA
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jyoti mAtrathI marI jAya e keTalI badhI nAnI uMmara hoya tene aMgeja A atyaMta nAnI uMmara jaNAvI che.) have sahacArI puruSa marI javAthI te sunaMdA ekalI paDI. have te sunaMdAnI zI vyavasthA thAya? e prazna te vakhate paNa atyaMta guMcavADAvALe ja rahyo. najIkamAM rahelA bIjA jugalIAe te guMcavADo kADhI zakyA nahi. nAbhimahArAjanI uttamatA parApUrvathI hatI. paNa te vakhate sarva lekamAM adhika gaNAtA ane kulakaranI sthitivALA heIne akhila jugalIAene mAnya hovAthI te sunaMdAne laIne te jugalIAee nAbhimahArAjane saMpI. nAbhimahArAjanuM kula asalathI sarva yugalIomAM adhika hevAthI hAkAra mAkAra ane dhikkAranI nItine pravartAvanAruM ane calAvanAruM hovAthI sarva kulemAM murabbI tarIke hatuM. arthAt te vakhatanA samudAyamAM nAbhimahArAjanA kulanIja pravartAvelI nIti ja sarvane mAnya thatI hatI. te nAbhimahArAje te sunaMdAne saMgraha karatI vakhate ja bhaviSya vicArI lIdhuM. bhagavAna RSabhadevajIne janma paNa yugapalaTAvALe nAbhimahArAja ane marUdevAne ghere yugalikadharmane lAyakanA kAlanA palaTAne lIdhe bhagavAn rASabhadeva ane sumaMgalAne janma mAtA marUdevAnA lAkhe pUrva jIvanamAM bAkI rahyA hatA tyAre ja thaI gaye hatearthAt prathama je mAbAparUpI jugalIAnuM che mahinA AyuSya bAkI rahe tyAre ja strI-puruSarUpI joDaluM janmatuM hatuM, tyAre mAtA marUdevAnI jiMdagInA lAkho pUrve bAkI rahyAM hatAM te paNa bhagavAna RSabhadevajI ane sumaMgalAnuM huM jagyuM. kudarate karelA vivAhadharmanA kAraNamAM sakete arthAta kahevuM paDaze ke bhagavAna RSabhadevajI taraphathI kAMI paNa kAryabhAra zarU thAya tenI pahelI kudarate A be vastune navI
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5 5-1 ja khaDI karI. eka te sunaMdAnA pati jIgalIAnuM maraNa ane bIjuM bhagavAna RSabhadevajIne ghaNu kALa agAu janma. sunaMdAne bhagavAnanI patnI tarIke kema lIdhI? A be sthitinI sAthe nAbhimahArAjAne jugalIyAoe arpaNa karelI sunaMdAnA rakSaNane bhAra vahana kare te paNa ghaNuM ja vicArane pAtra hatuM. sAmAnya rIte sarakhI uMmaranA bALako paraspara snehanI gAMThathI saMkaLAya che e hakIkata bALakanA sAmAnya svabhAvane ane jagatanA anubhavane samajanArAone jANavI muzkela nathI ane tethI ja iSabhadevajI mahArAjanI sarakhI uMmaravALI sunaMdA, trahaSabhadevajI mahArAja ane sumaMgalAnI sAthe joDAya te ghaNuM saMbhavita ja che. nAbhimahArAjAne ghere bhagavAna rASabhadevajI ane sumaMgalA sivAya bIjuM kaMI joDaluM ja hatuM ja nahi ke jenA saMsargamAM sunaMdA AvI zake. kudarate karelI vaikArikasthitinI parAvRtti vaLI pahelAMnA jugalIomAM kroDa varSanuM AyuSya chatAM paNa chevaTanA paMdara-seLa mahinA jevA TuMka vakhatanI jiMdagI bAkI rahetI tyAre ja vaikArika pravRtti thatI hatI, paNa nAbhimahArAjAne tyAM te pravRtti ghaNuM vahelI thayelI heI kudaratane parAvarta ja jaNAI AvatuM hatuM ane tene ja anusAre bhagavAna RSabhadevajInuM kumArapaNuM atyaMta alpa hoya te nAbhimahArAjanI dhyAna bahAra na rahe, ane tethI nAbhimahArAje sunaMdAne laIne AvelA jugalIAone spaSTa zabdomAM jaNAvavuM vyAjabI gayuM hatuM ke A sunaMdA 8SabhadevajInI patnI thaze. sunaMdAne patnI tarIke bhagavAne nathI lIdhI dhyAnamAM rAkhavuM ke bhagavAna haSabhadevajIe sunaMdAne patnI tarIke levAnI zarUAta karI nathI, paNa nAbhimahArAjAe ja sarva jugalIAnI samakSa sunaMdAne gaSabhadeva bhagavAnanI
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jyota patnI tarIke rAkhavAnuM jAhera kareluM che, eTale jema mAtApitAne karela vivAha vartamAnakALamAM paNa putrane kabula kare paDe che ane kAyade paNa tema kabula karAve che, tema bhagavAna RSabhadevajIe nAbhikulakara mahArAjAe jugalIA samakSa jAhera karIne patnI tarIke arpaNa karelI sunaMdAne yugaladharmanA nivAraNanA samayamAM patnI tarIke rAkhI temAM keIpaNa prakAre anucita karyuM che ema kahI zakAya ja nahi. sunaMdA mATe punarlana kema na mAnavuM? dhyAna rAkhavAnI jarUra che ke te vakhate lagna jevI kiyA ja jagatamAtramAM pravartatI nahatI, mAtra lagnanI kriyA je pahelA vahelI pravatI hoya te te bhagavAna RSabhadevajInA lagna sunaMdA ane sumaMgalAnI sAthe thayAM te ja vakhate pravartelI che. sunaMdAnA bhagavAnanI sAthenA lagnamAM devI saMmati ane te lagnapravRtti ekalA nAbhi mahArAjA ke gaSabhadevajI bhagavAnanA abhiprAye thaelI ja nathI, paNa teja lagnakriyA karanAra ane pravartAvanAra te iMdra ane IMdrANI jevI deva ane devIe che. arthAt lagnakriyAnuM samarthana ane pravatana sunaMdAne lAvavAvALA jugalIA, nAbhimahArAjA ane bhagavAna RSabhadevajI karatAM paNa vadhAre te iMdra iMdrANa vigerene aMge ja che. AvI rIte pravatelI vivAhakiyAne mAnya karanAra manuSya A sunaMdAnI bAbatamAM punardhana kenAtarA jevA adhamazabdo uccArIne pitAnI adhamatA jAhera karavA sivAya bIjuM kAMI karatAM hoya ema A lekhakanuM mAnavuM nathI. vacanathI ApelI paNa pheravAya che chatAM te punarlagna te nathI vartamAnakALamAM paNa vacanamAtrathI dIdhelI kanyA ke jene ApaNe sagapaNa ke vivAha kahIe chIe, te thayA chatAM je lagna
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa5 pu-1, thayA pahelAM varanI jiMdagInI hayAtine kAMIpaNa jAtane dhakko paheMce ke te saMjoga UbhuM thAya te te kanyAnuM sagapaNa ke vivAha bIjI jage para karI te bIje sthAne tenA lagna karavAmAM Ave che ane tene keIpaNa Aryasajajana punarlagna ke ke nAtaruM kahetA nathI te pachI sunaMdA ke jenA vidhisara lagna thayAM nathI eTaluM ja nahi paNa vacanadatta tarIke paNa pahelAMnA jugalI sAthe joDAyelI nathI, tevI pUrve jaNAvelI rIti pramANe lagna thAya temAM punarlagna ke nAtarApaNane savAla rahetuM nathI. cirakAla bhAIbahena ane aMtyakAle pati patnI vyavahAra jugalIyAomAM sAthe janmelA strI ane puruSa lAkhe pUrve sudhI nitrikArapaNe rahevAthI bhAI-bahena mAphaka ja rahetA hatA. teomAM pati-patnIpaNAne vyavahAra te mAtra jiMdagInA chellA bhAgamAM ja thatuM hatuM e vAtane dhyAnamAM rAkhanAre manuSya te sunaMdA te marI gaelA jugalIAnI patnI hatI ema belavAnuM nyAyayukta che ema koI divasa paNa dhArI zakaze nahi. A badhI hakIkata vAstavika rIte vicAranAro manuSya potAnI anItinA sAdhana tarIke A daSTAMtane lAvI zake ja nahi. vivAhadhAmathI nIti ane brahmacarya AvI rIte bhagavAna RSabhadevajIne thaele arthAt temanAthI pravatele vivAhadharma kharekhara nItine sthAne goThavanAre ja thaye che, ane teja divasathI jagatamAM mAtApitAe mAnelI kanyAnI sAthe ja putranA lagna karavAnI rIti pravartelI che. AvI rIti prarvatelI hovAthI ja yauvanAvasthA prApta thAya tyAM sudhI nItine khAtara paNa putrane brahmacarya pALavAnuM niyamita thAya che. vivAhadharmanA abhAve kudaratane keyaDo uklataja nahi je AvAja vyavasthA na hatA te bhagavAna RSabhadevajInI vakhate ja 49 joDalAM ekalA putranA ja jamyAM eTale 98
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jAta jevI moTI saMkhyAmAM ekalA kuMvareja janmyA e kudaratI banA vanI vakhate zuM karI zakAta? ane tevI rIte ekalA ekalA putra janmyA ke putrIo janmI te vakhate paNa zI rIte saMsAranI sthiti calAvI zakAya? kaho ke kudarate palaTAvelI rItine baMdhabesatI rItieja A vivAhadharmanI pravRtti thaelI che ane tethI te vivAhadharmanI rItinI pravRtti thavI te paNa bhagavAna raSabhadevajI taraphane gRhasthapaNAne aMge mATe upakAra che. je evI rIte vivAhadharmanI niyamitatA na thaI hatI te je kaIpaNa jago para putra-putrInuM joDaluM sAthe janmya heta ane pati-patnI tarIke je gaNavAmAM Avata te vivAhadhamanI pravRtti sudhI vaikArika pravRtti rokAta te mAnavuM asaMbhivata ja che, mATe niyamita samayathI pahelAM svAbhAvika rIte vaikArika pravRttine rokavAmAM vivAhadhamanI pravRttija mukhya kAraNa tarIke bhAga bhajavanArI hoI te vivAhapravRttine upakAraka gaNavAmAM samaju manuSya taraphathI be mata thaI zake ja nahi. AgaLa have zuM ? agninI vyavasthA ane vivAhadhamanI mAphaka zilpakama, strIonA 24 guNa ane rAjasaMgraha ane rAjya vyavasthAthI paNa bhagavAna rASabhadevajIe prajAnuM hitaja kareluM che e vAta AgaLa upara vicArIzuM. upakAranA bhedo ane tene aMge samajaNa (vAcakoe dhyAna rAkhavAnI jarUra che ke zAstrakAre upakAranA be bheda jaNAvatAM je dravya upakAra ane bhAva upakAra evA be lede jaNAve che ane temAM dravya upakArane ekAMtika ane Atmatika nahi e upakAra te dravya upakAra ema jaNAvI savathA pavRttine manubhya tarIke vivAha para mukhya kAraNa
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5 pu-1 niravadya tarIke jaNAvatA nathI, mATe A upara jaNAvelA upakAre ane AgaLa jaNAvIzuM te upakAranuM kathaMcit sAvaghapaNuM heya teTalA mAtrathI tenuM upakArapaNuM cAlyuM jatuM nathI, mATe A jaNAvelA upakAre ane AgaLa jaNAvIzuM te upakAre supaNAnI daSTie vAMcavA te ja gya che.) vivAhadharmanA nirUpaka bhagavAna RSabhadevajI kema? bhagavAna rASabhadevajIe sAkSAt vivAhadhamanuM nirUpaNa kareluM nathI, paNa bhagavAna traSadevajInA vivAhadharmane dekhIne ja jagatamAM vivAhadharma pravarte che ema kahevAmAM kaI paNa jAtanI atizayokti nathI tema zAstrathI viruddha paNa nathI. kAraNake AvazyakabhASyakAra mahArAja cekakhA zabdothI ema jaNAve che ke bhagavAna RSabhadevajInA vivAhane lIdhe ja jagatamAM vivAhanI pravRtti thaI ane bhagavAna haribhadrasUrijI paNa ga vivAya tathA zivaniravane e vAkayathI bhagavAna RSabhadevajInuM spaSTapaNe jagatanA vivAhadharmanuM nibaMdhanapaNuM jaNAve che ane paMcavamAM paNa bhagavAna haribhadrasUrijI spaSTapaNe bhagavAnane jagatanA vivAhanA kAraNabhUta tarIke jaNAve che. eTale kahevuM joIe ke jagatamAtranI vivAhapravRtti bhagavAna gaSabhadevajInA vivAhane aMge thaelI che, ane tethI te vivAhadharma nirUpaNa bhagavAne ja karyuM ke pravartana bhagavAneja karyuM ema mAnavAmAM kaI paNa jAtanI atizayokti nathI. vivAhadharmAdinuM kathaMcit sAvadyapaNuM te vivAhadharma ane zilpAdi nirUpaNa che ke kathaMcit pApayukta che ane tethI sAvadya che ema kalikAla sarvajJa bhagavAna hemacaMdrasUrijI zrI rASabhadevajI bhagavAnanA caritramAM ane bhagavAna haribhadrasUrijI zrIaTakajI nAmanA prakaraNamAM tathA
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jyota paMcavastumAM spaSTapaNe jaNAve che. paNa sAthe e paNa spaSTapaNe jaNAve che ke e sarva pravRtti uttama puNyanA phaLane lIdhe ane parepakArane mATe hatI. vaLI jema dravyastavanI aMdara kathaMcita svarUpa-sAvaghatAne avakAza che, paNa anubaMdhathI sAvadyapaNAne avakAza na hovAthI gRhastha ke je sAvaghane sarvathA tyAgI nathI tene te dravyastava nahi karavA lAyaka che ema kahI zakAya nahi, tevI ja rIte jagatanA uddhAraka ane jagatamAM paramezvara tarIke pUjAvA lAyaka evA bhagavAna jinezva renI paNa A paropakArane mATe thatI pravRtti temane aMge sarvathA choDavA lAyaka heya ema kahI zakAya nahi. bhagavAna jinezvarone anubadhe sAvadha na hoya je ke kathaMcit dravyathakI sAvadyapaNuM temAM hoya tenI nA kahevAya nahi, paNa vilekanAtha tIrthakarane te badhI vivAha Adi pravRttiomAM anubaMdhe sAvadyapaNuM na hoya te svAbhAvika che. deva ane bhU55NunI lakSmI chatAM vairAgya ane tethI ja bhagavAna hemacaMdrasUrijI vItarAga bhagavAnanI stuti karatAM spaSTapaNe jaNAve che ke "he bhagavAna ( tame devatAnI ane rAjAnI lakSamI bhegAvI temAM je ke jagatanA jIvone sAvadha anubaMdhavALI rati hoya che te paNa tame te te avasthAmAM paNa virA eTale tevI rAgadaSTi vagaranA ja hatA." vItarAgazabdathI tIrthakareja kema levA? A sthAne vItarAgazabdathI sAmAnya rIte sarva upazAMta ke kSaNa mehanIyavALA jIva laI zakAya, paNa teja vItarAga mahArAjane aMge janmAdika pAMca kalyANukemAM nArakI AdinA jIvane paNa harSa thavAnuM jaNAveluM hevAthI sAmAnya zabda paNa viziSTa
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5, pu-1, arthane jaNAvavAvALA hoya che e nyAyane anusarIne mAtra tIrthaMkara paramAtmA ja levAnA che. devabhavamAM paNa bhagavAnanI nirlepatA vaLI e paNa vAta dhyAnamAM rAkhavAnI che ke je tIrthakaranA pahelA bhavamAM atyaMta mohamAM Asakta thaelA hoya ane svasvarUpanuM jJAna chuTI gaeluM hoya te tevA devatAo paNa bhavanapati, vyaMtara tiSka te zuM paNa saudharma ane IzAnanA uMcI uMcI sthitivALA devatAo paNa ekeMdriyapaNAmAM cAlyA jAya ane AThamA devaka jevI uMcI sthitie pahoMcelA devatAo paNa paMceMdriya tiryaMcamAM utarI paDe A rIte ekedriya ke padriya tiryaMcamAM utarI javAnuM koIpaNa divasa tIrthaMkara nAmakarma nikAcita karavAvALAne hoya nahi. jinanAma nikAcita karanAra tiryaMca kema na thAya? je ke tiryaMcanI gatimAM yAvatu ekeMdriyapaNamAM paNa tIrthakara nAmakarma sattAmAM hoya che, ema zAstrakAre jaNAve che, ane te ja tIrthakara nAmakarmanI sattAnA prabhAve te tIrthaMkaranAmakarmanI sattAne dhAraNa karanArA che tevI eke driya Adi tiryaMcanI sthitimAM gayA hoya te paNa ciMtAmaNi, kalpavRkSa ke tevA uttama padArtho tarIke ja te ja janma dhAraNa kare che, paNa A badhI hakIkata nikAcita nahi karelA evAja jinakarmanI sattAne aMge samajavI. jinanA nikAcita karanArane traNa ja bhava paNa nikAcita karelA jinanAmakarmavALA che te sAmAnya tiryaMcagati ke zuM paNa yugalika tiryaMcanI gatimAM paNa jAya nahi, paNa devagatimAMthI kevaLa manuSyabhavamAM ja Ave ane A. 5
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jyota tethI ja zAstrakAra tIrthakaranAmakarma nikAcavAnI vakhate te nikAcananA bhAva sAthe mAtra traNa ja bhava saMsAra bAkI rAkhe to ja tIrthakaranAmapAtra nikAcita thAya ema spaSTapaNe jaNAve che. e badhI hakIkta vicAratAM tIrthaMkaranAmakamane nikAcita karavA vALe jIva devabhavamAM heya te paNa svasvarUpanA bhAnane bhUlele. hoya ja nahi, sAmAnya rIte samyaktva dhAraNa karavAvALA sarva jIve ane vizeSe tIrthaMkaranA bhagavAna che nArakImAM svasvarUpane bhUlatA nathI, paNa tene ahIM adhikAra vicAravAnuM nathI ane tethI ja vItarAga paramAtmA eTale tIrthaMkara mahArAjane uddezIne bhagavAna hemacaMdrasUrijI devapaNAmAM paNa je vairAgyanI sthiti jaNAve che te samyagdarzananA prabhAvane aMge aNaghaTatI hoya tema kahI zakAya emanathI. bhagavAnanA bhAvamAM paNa devalamInA bhAgamAM vairAgya athavA te tIrthaMkaranA bhAvamAM paNa garbhathI AraMbhIne IMdra vigere devatAo bhagavAnanI je dunyavI bhakti kare che, te paNa devatAI lakSamI gaNIe te te manuSyamAM nahi saMbhavatI evI paNa devatAI lakSamIne bhagavAna tIrthakare manuSyapaNAmAM anubhave che, te paNa temAM te vairAgyathI dUra gaelA hetA nathI. rAjyasamRddhimAM paNa vairAgya tema ja tIrthakaro rAjakulamAMja janma ane ghaNA bhAge rAjyakaddhine bhogavavAvALA ja hoya, chatAM paNa te rAjyaRddhimAM raja paNa ratiyuktapaNane na anubhave ane svasvarUpanA khyAlamAM satata rahe, ema bhagavAna hemacaMdrasUrijInA kathananuM tatva saheje samajAya tema che.
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-pa. pu-1 jinezvara bhagavAnane padmaNi pahelAM paNa samakita phAyika jevuM heya. AvA ja keI kAraNasara bhagavAna mahAvIra mahArAjanA sAdhupaNuM levAnI pahelAM ke kevaLajJAna thavAnI pahelAMnA samyakatvane aMge bhagavAna haribhadrasUrijI lAcinAI kSAvimeva vA evA vikalpavALA vyAkhyAnamAM kSAzika samyakatva hoya te paNa tenI zuddhatAne ane kSAyika jevuM samyaktva mAnavAnuM zrIvArthanI TIkAmAM kahe che. A uparathI tIrthakara mahArAjanA je kevaLajJAnane mATe maMDAtI kSapakazreNinI pahelAM paNa kSAyikavALA na hoya te paNa kSAyika jevA zuddha samyaktvavALA hovAthI kevI zuddha AtmapariNatine dhAraNa karavAvALA haze ? te saheje samajI zakAze. A rIte jeo deva, devendra ke narendrapaNanI samRddhimAM AsaktA na thAya, tevA trilekanAtha tIrthakara bhagavAnene vivAhadharmAdikanI aMdara anubaMdha sAvadyapaNuM heya nahi ane tethI te mahApuruSe tevI rIte leke pakAra karavA dvArA parahita karanArA thAya temAM Azcarya nathI. AmAM bhagavAnanuM anukaraNa na levAnuM kAraNa paNa e tIrthakara mahArAjanA pravartana ane nirUpaNane anusarIne je anya tevA prakAranI nizcita pariNati sivAyanA che lagna, vyApAra, khetI vigere saMsAranI kriyAmAM pravarte ane tene parahitanI pravRtti che ema gaNAve che te kharekhara mAgane bhUle che ane haMsanI sthitine nahi vicAranAre vAyasa jema mAnasa sarovaramAM taravA jatAM DUbI jAya, tevI rIte bhagavAna tIrthakaronI sthitine vicAryA sivAya mAtra pitAnI sthitine halakI chatAM paNa meTA rUpamAM gaNa daI temanI mAphaka kahevAtA svarUpathI sAvadya ane anubaMdhathI paNa sAvadya evA kAryomAM pravRtti karI anyanuM hita manAvavA jAya te keI paNa prakAre zobhe tema nathI.
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jyota bhagavAna jinezvare paNa ArAdhaka bhAve je ke trilekanAtha tIrthakara bhagavAne vItarAgapaNe janma pAmatA nathI ane vItarAgapaNe te dIkSA lIdhA pachI paNa mokSamArganI ArAdhanAnI parama TheTivALuM ArAdhakapaNuM meLave tyAre ja thavAnuM che, ane te ArAdhakatA kSapakazreNi mAMDavAvALA sarva jIne eka sarakhI che. ' arthAta je cha tIrthakaranA bhavamAM tIrthakarone ArAdhapaNuM hatuM ja nathI. ema manAvavA taiyAra thAya che, teo kharekhara jainazAsana ane tenI prarUpaNane bhUlI jaI anya mate e paNa vItarAgabhA nAr arthAt vItarAgane kaI divasa janma pAmavAnuM hoya nahi evI rIte jaNAvI vItarAgane janma hoya nahi ema mAneluM che. chatAM tIrthakaronA bhavamAM ArAdhakapaNuM hoya ja nahi ema mAnanArane pitAnuM janapaNuM ke sAdhupada ke tevA uMcA padamAM sthiti paNuM jAhera karavA chatAM jainamArga ke tevA kathaMcit sArA anya mArgathI paNa ghaNe dUra jaI paDavAnuM thAya che. ArAdhyapaNAnI sAthe ArAdhakatAne vireAdha nathI jo ke trilekanAtha tIrthakaromAM emanI garbha avasthAthI AraMbhIne AkhI jidaMgI samyagdaSTiene ArAdhavAlAyakapaNuM hevAthI ArAdhyatA che, emAM zAstrAnusArIonA be mata hoya nahi, paNa ArAdhyatApaNane svabhAva e ArAdhakapaNAnA svabhAvanI sAthe virodhane dhAraNa karavAvALo nathI. kemake je ArAdhyatAnA svabhAvane ArAdhakapaNAnA svabhAvathI virUddha mAnIe te sAdhu, upAdhyAya ane AcArya e traNa pamAM rahelA mahApuruSane keI divasa paNa ArAdhya gaNI zakaze nahi, kAraNake te traNa padamAM rahelA mahApuruSe kevaLajJAna pAmIne
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-2 pu-1, kRtArtha thaI gayA hoya ane temAM ArAdhakapaNuM na hoya ema keIpaNa samajadAra manuSya mAnI zake tema nathI. arthAta te sAdhu Adika traNa pademAM ArAdhakapaNAnI sAthe ArAdhyapaNuM rahe che ema jaina mAtrane mAnavuM paDe che. bhagavAna jinezvaranA ArAdhakapaNane jaNAvanAra sUtra vaLI bhagavAna tIrthakarone mATe paNa teonA dIkSAkalyANakanI vakhate spaSTapaNe sUtrakAroe jaNAvyuM che ke "aSTa karmazatrunuM mardana karavuM, IndriyenuM jItavuM, rolekyaraMgamAM ArAdhanApatAkA rahaNa karavI, tapa ane dhRtimAM kaTibaddha thavuM, pariSahakaTakane parAjaya kare ane tIrthakara mahArAjAoe kahelA uttama zukaladhyAnamaya mArgathI kAlekane udyota karanAra evA kevaLajJAnane prApta karavuMAvA aneka prakAranA AzIrvAde je jaNAvelA che, te jo trilekanAtha tIrthakara bhagavAnanI ArAdhakadazA kaI paNa aze na hoya ane sarvathA ArAdhya dazAja hoya te te ghaTI zake nahi te svAbhAvika che. bhagavAna jinezvarenI ArAdhakatA yugapradhAna zratakevalI bhagavAna bhadrabAhasvAmIjI mahArAja AcArAMganiryukitamAM tathA bhagavAna zrIharibhadrasUrijI mahArAja zrI paMcavastumAM temaja AcAryapravara zrImaladhArI hemacaMdrasUrIzvarajI vagere puSpamAlA vagere prakaraNamAM spaSTa zabdothI jaNAve che ke bhagavAna jinezvaree te bhavamAM mokSane nizcaya chatAM mekSanI prApti mATe karmakSaya karavA tapasyA karI che. vaLI zrIAvazyaka vageremAM bhagavAne kaThina karmane kSaya karavA mATe anArya pradezamAM upasarga parISaha veThavA vihAra karyo e e vAta spaSTa che, te pachI kaThina karmavALI avasthAmAM ArAdhakapaNAnI sthiti na hoya ema zAstrAnusAre keNa mAnI zake?
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama ta samyagdarzanAdirUpakSamArganI ArAdhanAnI apekSAe ArAdhakapaNuM hoya che, eTaluM ja nahi paNa dIkSA vakhate bhagavAna siddhane namaskAra karavAnuM hovAthI tathA tIthane namaskAra kare che tethI sarvathA guNavALAonI apekSAe paNa bhagavAna jinezvare ArAdhaka na heya ema kahI zakAya nahi. bhagavAna ajitanAthajI mahArAje zrIjinezvara bhagavAnanI mUrtinI sevApUjA karI che, evA zrI zatruMjaya mAhAsya AdinA lekhethI paNa bhagavAna jinezvaranI ArAdhakatA na hoya ema kahI zakAya nahi. A uparathI trilokanAtha tIrthakaronI te bhavamAM ArAdhadakazA na heya ema kahevuM jainazAstra mAtrathI virUddha thaI paDe che. bhagavAna jinezvarene ArAdhaka kema nathI mAnatA? " te paNa trilekanAtha tIrthakaranI ArAdhakadazA uDADI daI kevaLa temanI ArAdhya dazA ja che ema mAnavuM paDe che, tenuM kAraNa khullu che ke je tIrthakara bhagavAnanI tIrthakaranA bhavamAM ArAdhakadazA mAnavAmAM Ave che te ArAdhakadazAe pravartavAvALA zAsananA saraLa raste cAlanArA puruSe bhagavAna tIrthaMkaranA ArAdhakapaNAnuM anukaraNa karavAvALA thAya ane te vAta tIrthakaranuM anukaraNa koI paNa jIvane koI paNa aMze mokSamArganA sAdhana tarIkenuM paNa hAya ja nahi evA Agrahane lIdhe teone Ama kahevuM paDe che. paNa vastusthitie saMpUrNa karmone kSaya karI avyAbAdhapadane pAmelA siddha bhagavAna sivAya cAre padamAM ArAdhyapaNuM hevA sAthe ArAdhakapaNuM sarvathA heya nahi, evuM paMcaparameSThInA svarUpane jANanAre tathA mAnanArA te kahI zake nahi.
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5 5-1 vivAhadharmAdi paNa dravyaupakAra A pramANe prAsaMgika hakIkta jaNAvyA pachI mULa hakIkatamAM AvatAM eTaluM ja jaNAvavAnuM ke zuddha samyagdaSTipaNane lAyakanI viraktatA bhagavAna jinezvaramAM niyamitapaNe hevAthI teomAM vivAhadharmAdika kAryo ke je svarUpathI sAvadya che, chatAM paNa anubaMdhathI sAvadha thayAM nathI tenuM anukaraNa karIne bIjAoe vivAhAdika kAryomAM pare pakArane parahitapaNuM manAvavA tatpara thavuM nahi te vivAhAdika kAryomAM bhagavAna jinezvarone ja AtmA parahita ane paropakAravALe rahI zake che, ane te paNa bhagavAna jinezvaree tevI rIte karAeluM parahita te paNa zAstrakAroe dropakAra ane dravyahitanI gaNatarImAMja gaNeluM che. AvI rIte upakArane aMge vibhAga pADI, vivAhadharmAdi je kAryo paranA hitane mATe karelAM che, tevI ja rIte bhagavAna gaSabhadevajIe rAjya grahaNa karavuM ane rAjya saMgraha kare vigere kAryo paNa paranA hitane mATeja karelAM che tene have vicAra karIe. prabhu raSabhadevanI parepakAritA bhagavAna tIrthakaranA paropakAripaNAne aMge vicAra karatAM bhagavAna jhaSabhadevajInA agnivyavasthA, zilpakarma ane vivAhadharmAdine aMge vicAra karyo, tevI ja rIte rAjyasaMgrahane aMge paNa vicAra karavAnI jarUra hoI dravyaparopakArane aMge vicAra karIe. thayelA ane karelA rAjAmAM pharaka sAmAnya rIte jagatamAM AjJA manAvavAne mATe rAjA thanAra manuSya abhilASA rAkhe che, paNa bhagavAna RSabhadevajIne aMge AjJA manAvavA mATe rAjApaNuM lIdheluM nathI, paNa prajAjane AjJA mAnavA mATe rAjApaNuM ApeluM che.
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama ceta lakSmInI Avaka ke lakSmIne paga sAmAnya rIte samajI zakAze ke AjJA manAvavA mATe lIdheluM bhUpAlapaNuM prajAnuM je hita kare, te hita mAtra AjJA mAnanAra vaga ubho rahe ane karelI AjJA mAnavA sAthe rAjyane sArI rIte Avaka karI denAre thAya, jyAre AjJA mAnavA mATe karelA rAjAmAM prajA rakSaNanuM ja tatva hoya che, ane pitAne bhAgye maLelI pitAnI lahamIne upayoga prajAnA hita mATe karavAmAM Ave che. samazeranI jarUra kayAM? AjJA manAvavA mATe thaelA bhUpAle sattA ane samazeranA jere prajA pAse AjJA manAve che, jyAre AjJA mAnavA mATe karelA rAjAe sAmAnya prajAjana upara sattA ane samazeranuM jora kadI paNa ajamAvatA nathI. AjJA manAvavA mATe thayelA rAjAo prajA pAsethI dhana meLavavAne mATe ja sattA ane samazerane upayoga kare che, jyAre AjJA mAnavA mATe karAyelA rAjAo prajA pAsethI dhananI IcchA nahi rAkhatAM mAtra duSTonA zikSaNane mATe ja sattA ane samazerane upayoga kare che. duSTa ane ziSTanI vyAkhyAne pharaka AjJA manAvavA mATe thaelA rAjAe pitAnI sattA ane samazeranA joramAM haMmezAM magarUra rahI duchonA damana karavAnI jage para paNa dhananI lAlasAmAM levAI jaI daMDadvArA AvakanA sApane ubhA karI tuSAnAM rikSa citta e niyamanI mudrAne gauNa karI nAkhI zikSaNane nAme saMgrahaparAyaNa thaI jAya che, jyAre AjJA mAnavA mATe karAelA rAjAe lAlacamAM levAtA nathI, paNa duSTonuM damana karavuM eTaluM ja tatva rAkhanArA hoya che.
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5 pu-1 73 AjJA manAvavA mATe thaelA rAjAo pitAnA vacanane ane hukamane mAtra nIti gaNe che, ane tenI virUddha vartavAvALA je koI hAya, pachI te cAhe te nItiparAyaNa heya, te paNa tene duSTa gaNane zikSaNIya gaNe che, jyAre AjJA mAnavA mATe thapAyelA rAjAe vAstavika rIte nItithI virUddha vartanArA hoya tevAone ja duSTa gaNI zikSaNIya gaNe che. AjJA manAvavA mATe thapAyelA rAjAone rAjya ane rAjAne vaphAdAra rahevAne mATe segana ane pratijJAo karAvavI paDe che, ane tevA segana ane pratijJA karanArAone ane pAlanArAone ja teo ziSTa gaNe che, tyAre AjJA mAnavA mATe thapAyelA mahArAjAone mAtra nItinuM pAlana karanArA je kaI hoya tene ziSTa tarIke gaNavAnuM thAya che ane tethI ja ziNAnAM chi tathA e niyama kharekhara tyAMja lAgu thaI zake che, kAraNa ke sAmAnya rIte di zivamArthAta ziSTamAnuvartanad arthAt nItimaya mAgane anusaravAthI ja uttama puruSe ziSTapaNAne pAme che, e sAmAnyarIte zAstrane avicala niyama che. AjJA mAnavA mATe manAelA rAjAnA rAjayamAM uparano ziSTapaNane niyama saMbhavI zake. kemake AjJA manAvavA mATe thaelA rAjAnA rAjyamAM te emaja kahevuM paDe ke nA: vimAthAMti bhUpavAkyAnuvartanAt athavA narAH ziSTatvamAyA~ti rAjyadharmAnuvartanAta arthAt rAjA ane rAjAnA vAkyane mAne te ja ziSTa ane tevA zirmonuM pAlana karavuM te ja rAjadharma gaNAya ane tevA ziSTanA pAlanane rAjadharma thavAthI tevA ziSTathI jeTalA bahAra rahe, pachI te ziSyone pIDA karanAra che ke na he, nItimAna che ke na hai, te paNa te sarvane duSTa gaNI zikSaNIya gaNavAmAM Ave, ane tevI vakhate ja sattA ane zANapaNamAM pratispAddhapaNuM thaI sattA AgaLa zANapaNa zA kAmanuM? ema kokti jAhera thavAno vakhata Ave,
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ ka Agama jyota paNa AjJA mAnavA mATe thapAyelA rAjAmAM zANapaNanA adhikapaNAne aMgeja rAjApaNuM AvatuM heI, sattA ane zANapaNane pratispaddhi paNuM thavAne vakhata Ave ja nahi. sArA-TA rAjAonI rItabhAte sattAne lIdhe ane AjJA manAvavA mATe thaI besanArA rAjAene zANapaNathI dUra rahevuM pAlavI zake ane mAtra sattAne ADaMbara ja sAcava paDe. AjJA manAvavA mATe thaelA rAjAone pitAnuM mAna, sanmAna leka pAse baLAtkAre paNa jaLavAvavA paDe, jyAre AjJA mAnavA mATe thapAyelA rAjAo mAna, sanmAna rAjAnI marajI vagara paNa prajAjane jALave. AjJA manAvavA mATe thaelA rAjAo jyAre rAjyane ke rAjAne phAya karanAra hoya tevAne adhikAra ApI navAje arthAta ema kahIe te cAle ke rAjA ke rAjyane phAyado karanArAnA aparAdha ghaNe bhAge te prazaMsApAtra ja bane, paNa kaI nahi te chevaTe te aparAdha karanArAo zikSApAtra te na ja rahe, jyAre AjJA mAnavA mATe thapAelA rAjAonA rAjyamAM balasaMgrahanI jarUra ghaNI ochI rahevA sAthe vadhAre zANAonA saMgrahanI jarUra rahe, ane zANapaNanI adhikatAe ja adhikAranuM arpaNa thAya. AjJA manAvavA mATe thaelA rAjAone anya prajAjanethI adhika saddhi-samRddhi eTalA ja mATe ekaThAM karavAM paDe ke te adhika ekaThI karelI trAddhi-samRddhithI prajAjane para mArI sattA avicala bane, jyAre AjJA mAnavA mATe thapAelA rAjAonI Rddhi-samRddhinI adhikatA prajAjane kare ane te eTalA ja mATe ke duSTonA damanamAM ane ziSTanA pAlanamAM tene upaga thAya. AjJA manAvavA mATe thayelA rAjAe daMDadvArA ke karadvAra. AvelI lakSmIne upayoga bahudhA pitAnA ane pitAnA kuTuMba
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5 pu-1 75 vagere mATe kare, jyAre AjJA mAnavA mATe thapAyelA rAjAo prajAe je duSTanA damana ane ziSTonA pAlanane addhisamRddhi arpaNa karelI hoya tene upaga duSTanA damana ane ziSTanA pAlanane aMge ja thAya. bhagavAna RSabhadevajI kulakara tarIke hatA ke? bhagavAna RSabhadevajInA adhikArane aMge je ke teo nAbhimahArAjA ke jeo kulakara eTale vyavasthA karanAra tarIke hatA, temanAja kulamAM janmelA heI, janmathI te vakhatanA sarva lekanA vyavasthAkAraka gaNa zakAtA hatA, ane tethI ja keTalI jage para kulakaranA nAmamAM bhagavAna RSabhadevajInuM nAma paNa kulakara tarIke gaNavAmAM AveluM che, paNa kharI rIte bhagavAna RSabhadevajIne te vakhatanA yugalIyA evA prajAjane rAjA tarIke pasaMda karyA na hatA ane abhiSeka thaye na hatuM, tyAM sudhI khuda vyavasthA karanAra tarIke nAbhimahArAjAja hatA ane tethI te nItinI vyavasthA karanAra kulakara tarIke gaNAtA hatA. rAjayakAla pahelAnI yugalIAonI naitika sthiti kAlanA avasarpiNIpaNAne lIdhe trIjA ArAnA chellA bhAgamAM yugalIyAo ke jeo prathama sarvathA pAtaLA rAga-dveSavALA hatA, teomAM rAga-dveSanI mAtrA vadhavA lAgI ane te vadhatI rAga-dveSanI mAtrAe gugaliyA sarakhAone paNa anyAyanA mArga tarapha preraNa karI ane jema jema vadhAre vadhAre kALa paDate AvyA ane tene lIdhe rAga-dveSanI mAtrA adhika adhika thatI gaI, tema tema te rAga-dveSanI mAtrAnI adhikatAne lIdhe, aparAdhanI mAtrA paNa kAlAnukrame vadhavA lAgI, ane tethI pahelavahelAM sAmAnya aparAdhanI utpatti vakhate yugaliyAone mATe prathama hAkAranI nItine pracAra thaye.
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ 176 Agama ta hAkAranI nItinA utpAdaka eTale te hAkAranI nIti te vakhatanA yugaliyAoe pitAnA samudAyamAMthI thatA nItinA ullaMghanane vimaLavAhana nAmanA Adya kulakaranI AgaLa jAhera karI ane te nItinA ullaMghananuM punarAvartana na thAya, mATe zikSAthI niyamana karavA jaNAvyuM, te vakhate vimaLavAhana kulakara taraphathI hA eTalA zabdane uccAraja nItinuM niyamana karavAne mATe pUratuM che. te nIti zrI vimalavAhanane savAbhAvika ke jAtisamaraNathI krurI hoya te asaMbhavita nathI. sAmAnya rIte uttama kulavALA manuSyamAM keIpaNa daMDa ke sajA temanA kRtya badala karatuM na hoya, te paNa je temanA kRtyane leke anucita gaNe ane are! eTaluM ja uccAraNa kare te jema sajajaDa eTalI badhI asara thAya che ke teTalI asara teone dhananA nukasAnamAM ke zArIrika vyathAmAM thatI nathI, tevIja rIte te yugaliyAone Adya kulakara vimaLavAhana taraphathI mAtra hA ema kahevAmAM AvatuM, teTalA mAtramAM te aparAdha karanAra yugaliyAne dehAMtadaMDanI zikSA hoya tenA jevI sajajaDa asara thatI hatI. mAkAranI nItinI jarUra paNa kAlakrame te hAkAranA kathananI asara ghaNuM eAchI thavA lAgI tyAre jema sAmAnya rIte sArA kuTuMbanA manuSyane aNasamajathI ke keIpaNa kAraNathI kAMI virUddha kArya karavAno prasaMga AvI paDa hoya, te tene prasaMge kuTuMbanA adhipatio te virUddha kArya nahi karavAnuM samajAvavA mATe jAya che, ane tevuM samaju ane vRddha puruSonuM kathana te uttama kulavALAne ghaNuM ja asara karanAruM thAya che ane tethI ja te uttama kulavAna puruSa apayazanI saMbhAvanAthI na Daryo hoya, te paNa te samaju ane vRddha
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa pu-1, puruSanA kathanathI te apakRtya karate rekAI jAya che, tevI rIte te madhya kulakaranA vakhatamAM keTalAka gunhAo hAkAranA kathanamAtrathI kAtA hatA, chatAM hAkAranA kathanathI nahi zekAtA gunhAone rekavAne mATe mAkAranA kathananI zarUAta karavI paDI hatI. dhikkAranI nItinI jarUra kema paDI? sAmAnya rIte nItimAna puruSe loko anucita gaNAze eTalA mAtrathIja anItinA mArgathI dUra rahe che, jyAre keTalAka sAmAnya manuSya kuTuMbanA zANa ane vRddha puruSonI rakaTekathI anItinA mArgathI dUra rahe che, paNa sattAne seTe calAvanAra puruSe sattAnA madamAM chAkelA hevAthI pitAnI sattAne AdhIna thayelA manuSyo pAsethI pite anIti karavA chatAM mAna-sanmAnane meLavI zake, eka aMze paNa virUddha vAta karanArAne pitAnI sattAnA jore zikSita karI de, tevA sattAdhIzone kheTuM kahevAvAne bhaya hete nathI, ane tene anItimAM vartatAM kaI rokanArUM paNa sattAnI zahene lIdhe hetuM nathI, chatAM paNa tevAone ItihAsanA pAne rahetI apakItio te bhayaMkara rIte asara karanArI thAya che. tema nAbhimahArAjAnI pahelAMnA kulakaranA vakhatamAM yugaliyA leke hAkAra ane mAkArathI thatI zikSAne teTalI badhI asara karanArI na gaNavA lAgyA, tethI te vakhatanA kulakarene dhikkAra zabda kahevAnI nIti dAkhala karavI paDI, ane sAmAnya aparAdhamAM hAkAra, madhyama aparAdhamAM sAkAra ane utkRSTa aparAdhamAM dhikkAra kahevAne rivAja zarU thaye. nAbhimahArAjA sudhI mAtra zikSA karanAra kalakarAnA zabdothI ja anyAya karanAranuM zikSaNa pracalita rahyuM ane te zabdo dvArA anyAyane mAga rakAte rahyo, chatAM kAlanI vicitratAe zI asara karI ane bhagavAna RSabhadevajIne rAjA karavAnI yugalIAone zI jarUra paDI? te upara have vicAra karIe -
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ (8 Agama nyAta rUpa-rasAdi upara avasarpiNane prabhAva dhyAna rAkhavAnI jarUra che ke avasarpiNI kALane prabhAva manuSyanA AyuSya ane zarIrAdinI hAni karavA sAthe pudgalenA varNa, ane rasAdinI hAni karanAre thAya che, ane teTalAja mAtrathI te kalane avasarpiNI kahevAmAM Ave che, ane tethIja zAstrakAro 55 yatra samaye sabhaye ruparasAdInAM hAni : sA avasarpiNI mema avasarpiNa zabdanI vyutpatti karatAM mukhyatAe pudagalanA rUpa, rasAdinI ane gauNapaNe tenA AdhAre thatA ane anubhavAtA zarIra ane AyuSyAdikanI hAni jaNAve che, arthAta jIva ane ajIvane AzrIne thatA audayika, pArimika bhAna upara te avasarpiNI kAlane prabhAva paDe che ema spaSTa samajAve che. kSApazamikAdibhAva upara avasarpiNInA prabhAvane abhAva tethI jIvanA opazamika, lAyopathamika ke kSAyika bhAva upara kaI paNa jAtane prabhAva avasarpiNI kAlane paDate nathI, ema spaSTa thAya che ane tethI ja avasarpiNInI zarUAtathI lagabhaga nava keDIkeDa sAgaropama sudhI je samyagdarzana, jJAna ane cAritranI prApti, rakSaNa, rakSaNanA upAye ane tenI vRddhi thatAM paramadazAnI prApti je nahi thaelI te paNa bhagavAna rASabhadevajInI vakhate thaI temAM avasarpiNIne prabhAva naDatuM nathI. sarvakAle kevalajJAnanI sarvadA sarakhavATa temaja bhagavAna RSabhadevajI pachI zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjA eka kaDAkoDa sAgaropama thayA, chatAM bhagavAna RSabhadevajInA kevalajJAna ane zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjanA kevalajJAnamAM eka aMza jeTale paNa pharaka nathI ane tethI ja kevalajJAna ekaja prakAranuM mAnavAmAM AveluM che, eTale avasarpiNI kAlane prabhAva kSAyika evA je AtmAnA kevalajJAna rUpI guNa para paDaye heta
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-1, puna 79 te bhagavAna rASabhadevajInuM kevalajJAna ane bhagavAna mahAvIra mahArAjanuM kevalajJAna avasarpiNI kAlanA eka keDIkeDa sAgaropamanA AMtarAvALuM havAthI ghaNAja pharakavALuM thAta ane tethI kevalajJAnanA paNa avadhi Adi jJAnanI mAphaka aMsakhyAtA bhede mAnavA paData, paNa te kevalajJAna ekaja prakAranuM che ema kahI zakAta nahi. paNa kevalajJAna eka prakAranuM ja hevAthI tenI upara avasarpiNa ke utsarpiNI kAlanI asara nathI ema cokakhuM mAnavuM paDe. kevalamAM bhaviSyanA jJAnanuM adhika-nyUnapaNuM kema nahi? ema nahi kahevuM ke bhagavAna RSabhadevajI vigere jeo avasarpiNInI zarUAtamAM kevalajJAna pAmyA teone bhaviSyanuM jeTaluM jJAna thayuM teTaluM bhaviSyakAlanuM jJAna bhagavAna mahAvIra mahArAjanA kevalajJAnathI bane nahi mATe bhagavAna RSabhadevajInA kevalajJAna karatAM bhagavAna mahAvIra mahArAjanuM kevalajJAna jUna mAnavuM ja joIe, paNa je kevalajJAnathI ekalA bhaviSya kAlanA ja padArtho jANavAmAM AvatA hatA te bhagavAna RSabhadevajI mahArAjanA kevalajJAna karatAM zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjanuM kevalajJAna nyUna mAnavuM paData, paraMtu kevalajJAnathI sakaLa bhUta ane bhaviSyanA padArthone sAkSAtkAra thatA hevAthI jeTalI bhaviSyakALanA padArthone jANavAnI nyUnatA teTalI bhUtakAlanA padArthone jANavAnI adhikatA ane tethI baMne kevalajJAna eka sarakhAMja rahe. kSAyopathamika jJAnAdi upara paNa kAlane prabhAva nathI A kevaLajJAnanI eka sarakhI sthitinI mAphaka kSApazamika jJAne tathA kSAyika, lApazamika ane aupazamika e traNe prakAranA sabhyo temaja kSAyika, lApazamika ane aupathamika cAritra upara paNa avasarpiNI kAlane prabhAva paDatuM nathI arthAta te kSAyikaAdi je AtmAnA guNe che te avasarpiNInA jhapATAmAM AvatA nathI.
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ 80. Agama jyota zAsana ane jJAnanI unnatine udhamanI jarUra tethIja avasarpiNInA pAMcamA ArAmAM paNa aneka vakhata zAsana ane dharmane hAsa thayA chatAM paNa unnatine sArI rIte avakAza rahe che, mATe zAsananA subhaTee dharmanI avanati TALavA ane unnati karavAmAM avasarpiNI zabdathI bharamAIne kaI divasa paNa pAchI pAnI karavI nahi. jhAMkhA dIvAthI sArA dIvAne dAkhala bhagavAna haribhadrasUrijI mahArAja paNa ochA tejavALA dIvAthI ghaNA tejavALa dIve pragaTe evuM daSTAMta lalitavistarAmAM ApIne sAmAnya bedhavALA dhanagirijI sarakhA guru mahArAjathI adhika bodhavALA vajasvAmIjI sarakhA ziSyo thAya ema vanita karI avasarpiNI kAlane lIdhe jJAnAdimAM hAnija thAya evI. mAnyatAne teDI pADe che. daSamA kAlane lIdhe hAni kema kahevAya che? jo ke vartamAna pAMcamA ArAmAM medhA ane dhAraNAdikanI hAninA kAraNa tarIke duHSamAkAlane prabhAva zAstrakAre sthAne sthAne jaNAve che, paNa e sthAne sthAne avasarpiNane prabhAva na jaNAvatAM duSamAkAlane je prabhAva jaNAve che teja spaSTa kahI Ape che ke avasarpiNIne lIdhe jJAnadinI hAni hetI nathI. bIjI vAta e paNa vicakSaNee dhyAnamAM levAnI che ke sthAne sthAne zAstrakAroe duHSamA kAlane lIdhe medhA vagerenI jaNAvelI hAni granA saMkSiptakaraNane aMge mAtra saMgatipradarzaka ja vAkya che, paNa te vAka niyamapradazaka nathI. (kramazaH cAlu)
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ , injIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII) 10 IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIi vaizAkha IIIIIIII vIra ni, saM. " Agama saM. saMsArakAraNe asaMjame / 2497 vi. saM. 207. saMsAranuM upAdAnakAraNa che varSa-pA avirati pustaka-2 (mahatvanI mArmika vicAraNA) [pU. AgamavAcanAdAtA, Agama samrA, dhyAnastha svargata pU. AgAme ddhArakazrIe karmabaMdhanA mithyAtvAdi hetuomAMthI paNa gauNamukhya bhAve vicAra karavAnI nayasAparItine avalaMbI aviratinuM sarvAdhika baMdhahetu paNa darzAvavA sAthe jinazAsananI ananyasAdhAraNa lakattara viziSTatA saMyama-cAritra sAthe kevI rIte saMkaLAyelI che? tenI hadayaMgama chaNAvaTa A laghu nibaMdhamAM karI che. khUba ja gaMbhIratAthI legya-jJAna-gurUbhagavaMtanI nizrAe A nibaMdhanA padArtho vicAravA-samajavAnI sAgraha namra vijJapti che. saM.) karmabaMdhanuM kAraNa zuM? jainazAstrane sAMbhaLanAra jANanAra ane mAnanAre varga eTaluM te heje samajI zake tema che ke sarva anyadarzanakAre mAtra kAyika, vAcika ke mAnasika keIpaNa jAtanI pravRtti thAya temAM pApane baMdha mAne A. 6
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jIta che, paNa rilekanAtha bhagavAna tIrthakara mahArAjanA trikAlAbAdhita avicchinna prabhAvazALI zrI jainazAsananI zailI te pravRtti karanAra vagara te gunhegAra kathaMcita bane ja che. arthAt ga je mana, vacana ane kAya ema traNa bhede che, tenAthI thatI pravRtti sarvathA kamabaMdhana karAve e niyama nathI. arthAta karanAra karmathI baMdhAya evo niyama nathI. jo karanAre kaSAyayukta hoya te karma jaMjIrathI jarUra jakaDAya. paNa karanAre hoya chatAM paNa je kaSAya rahita hoya te kartA heya chatAM paNa aMze paNa karmathI jakaDAne nathI. eTale zrIjanazAsananA mantavya pramANe ganI pravRtti e karmabaMdhanuM niyamita kAraNa nathI, paNa emanI pravRtti heya ke na hoya te paNa kaSAyanI pravRtti te zuM? paNa kaSAyanI hayAtI mAtra paNa karmanI jaMjIrathI jakaDAvanAra che ema nizcita che. chAsthanuM cihna A sthAne keTalAkanuM ema kahevuM thAya ke je kaSAyanI ja pravRtti ke hayAtIja je javAbadArI ane jokhamadArInI jaDa che te pachI zAstrakAroe chaghasthapaNAnA cihna tarIke jIvanI hiMsA ane juThuM bolavApaNuM je jaNAvyuM che te kema ghaTe? A zaMkAnuM kathana paNa yukitasaMgata nathI. kAraNa ke jeo anyamatanA pravartaka de asurokaMsane vaMza ane rAkSasavaMzanA nAzathI pitAnuM aizvaryA manAvIne devapaNuM manAve che, tathA mahAbhAratanA yuddhamAM anekavidha amAnuSika prapaMce racanAra banIne tevAM juThAM bolavAmAMja pitAnuM devatva darzAve che tevAonA devatvane dUra karavA mATe ja A be cihe kahevAmAM AvyAM che
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-1, pura |83 A apekSA dhyAnamAM rAkhIzuM te ja sAta cihenI vAstavitA mAlama paDavA sAthe tevAonuM chadmasthadazAne sUvApaNuM vAstavika rIte mAlama paDaze, nahitara thAvANI tathA na hoya te chaghastha jANa. vagere cinhonI vAstavikatAja na rahe. tathA azarIrI jIvane pradeza ane samayane ke gaMdhane na jANanAra ene chavAstha tarIke jaNAvavA karatAM avItarAga asarvanuM svarUpaja jaNAvI deta. arthAt parIkSaka-vizeSanI apekSAe ja A sAta cinha avItarAga asarvajJanAM che. ema sahelAIthI jaNAze, ema dhArIne ja ahiMsA vagerene cinha tarIke jaNAvela che. arthAta lezyA, Indriya vagere vastuo jIvatvanI sAthe samaniyata nathI, te paNa jIvatvane vyApIne rahelI che, e te cokkasa che, evI rIte hiMsAno abhAva ke hiMsA eka vItarAga ke chaghasthapaNAne aMge samavyApaka te nathI. paNa upara jaNAvyA pramANenuM viziSTaghAtanA ane viziSTamRSAvAdana je anya ajJAnI chee eka devatvanA kAraNa tarIke mAnyuM che, tene aMge jaNAvyuM che ke hiMsA karanAra ke juThAM belanAre hoya te kevalI kahevAya ja nahi. A vAtane A rUpe na letAM bIjA rUpe letAM zIlAthamAM tRna pratyaya lAvIne prANane atipAtana karavA eTale nAza karavAnA svabhAvavALa heya tene chadmastha akevalI samajavo ema kahevAya, Ama kahevAnuM kAraNa e che ke agakevalI mahArAjanA zarIrathI paNa vAyukAyAdinI hiMsA thAya che ema zrIAcArAMgasutranI vRttimAM spaSTa akSare jaNAvAyeluM che, tathA nadI-samudraAdi jalAzamAM je siddha thAya che te jala eTale apakAyane jarUra hiMsaka bane che, mATe jenI hiMsAmAtrathI asarvajJa chadmastha avItarAga ke bIna samAja gaNa Ucita rahe nahIM, mATe prANenA ghAtanI TevavALo hoya tene ja asarvajJa jANo. . * zrIbhagavatI sUtramAM maka zrAvakanA adhikAramAM chadmasthapaNAnA sAta lakSaNa jaNavyA che. saM.
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jyota AvI rIte zIlAthane pratyaya lAvI vyAkhyA karatAM zuM mRSAvAdamAM zIlArtha pratyaya lAvI juThuM bolavAnI TevavALoja chazvAstha ane avItarAga kahevAya, yathAvAdI tathA akAritAnI TevavALo hoya te ja asarvajJa ane vitarAga samajavo ema leIzuM? eTale mRSAvAdane varjanapaNAnI Teva na hoya teja chadmastha gaNavo. sAmAnya mRSAvAdamAM jJAnI purUSane aDacaNa nathI ane sAmAnya yathAvAditA-tathAakAritA chaghastha athavA asarvajJapaNAne jaNAvI zakatA nathI ema mAnI zakIzuM? kaI divasa nahiM. arthAt jema mRSAvAdIpaNuM ane yathAvAdI-tathAbhakArIpaNuM zIlAI jevA pratyayavALa chatAM sAmAnyathI ja asarvajJa avItarAgapaNanA cihe che, tevI rIte prANene atipAta e paNa zIlAWpratyayavALa chatAM sAmAnyapaNe ja asarvajJa-avItarAgapaNAnuM cinha gaNI zakAya, paNa tehiMsakapaNuM pUrve jaNAvyA pramANe parIkSakavizeSakanI apekSAe ane hiMsakavizeSapaNAnI apekSAe gaNI levuM eja ucita che. hiMsakapaNuM chatAM karmabaMdhane aniyama sAmAnyapaNe sarvajJazAsanane mAnanAra varga ema te mAne che ke chastha sAdhu IryAsamitithI jIva nahevAnI khAtrI karIne jJAnAdikAryane aMge javAnI dhAraNAthI paga upADe ane pachI kadAca kaI jIva te sAdhunA paga ne mahelavAnI jage para AvI paDe. te vakhate samitiguptivALe te pitAnA kAgane nivartAvI na zake ane paga hele. have je tevI rIte paga mahelavAthI te prANI ke je paganI nIce AvyuM tene pIDA thAya yA te prANI marI paNa jAya, te paNa te upagavALA sAdhune sUkamapaNe hiMsA lAgatI nathI. kemake zAstrakAramahArAja jaNAve che ke pramattaga eja hiMsA che. ane A samiti-guNivALe sAdhu apramAdI che, mATe te amArI sAdhu AvI rIte thayelI hiMsAne aMge kaI paNa aMze karma baMdhaka
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-1, pura nathI. sAmAnya sakaSAya pramatta sAdhu mATe jyAre AvI rIte hiMsakapaNuM chatAM abaMdhakapaNuM ane nirlepapaNuM hoya te pachI niSkaSAya evA jIvavizeSane te hiMsA e niyamita paNe karmane baMdha karAveja ane te hiMsAvALI asarvajJa avItarAgaja heya ema kema kahI zakAya? sarvajJane hiMsA kema? jo ke e vAta te sApha che ke sakaSAyasAdhune chAsthapaNAne lIdhe ajJAnatA haya, ane tethI pahelAM dekhelA ane nahi jANelA jIvanI hiMsA thAya, paNa niSkaSAya evA sarvajJanA jJAnane te viSaya thAvat zeyane hovAthI ajJAnapAne saMbhavaja na hoya, paNa pitAnA pravarte. nAyoge avazyabhAvI evI hiMsA athavA hiMsA jenI thavAnI che, tene yoganI pravRttithI thatI hiMsA jema nadInA jaLa vagere, zarIre lAgele mahAvAyu, vAyukAyanA je zarIra sAthe athaDAtA macchara vagerenI hiMsA avazyabhAvI hoIne pitAnA ganI pravRttithI thayelI nathI, mATe te hiMsA thavA chatAM te niSkaSAyajIvane tene karma baMdha nathI. karmane baMdhaka keNu? upara jaNAvelI hakIkata vicAranAra manuSya eTaluM te sahelAIthI samajI zakaze ke- mana vacana ke kAyAnI pravRtti karmane baMdha karAvavAmAM avyabhicArI kAraNa nathI, paNa kamane baMdha karAvavAmAM IryAsamiti AdithI jIvane bacAvavAnI pravRttirUpa yatanA ke saMyama jeo na rAkhe teone jIvenI hiMsA na thAya te paNa pragathI niravagha nathI paNa sAvadya che ethI jarUra karmabaMdha thAya che. ahiMsA ane saMyamane bheda A vAta samajavAthI hiMsAnI nivRttirUpa ahiMsA jaNAvyA chatAM zAstrakAra zrIzaabhava sUrijIe saMyama kema jaNAvyuM? ene khulAse thaI jAya che.
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jyota jayaNa ajayaNunI vicAraNuM tathA kaI ja karuM vire vagerethI jayaNa eTale jIvanI rakSAnI buddhipUrvaka cAlavA Adi pravRtti karatAM pApakarma nathI baMdhAtuM, ema cakkasa kahe che. vAcakavRddhe A gAthAnI khubImAM eka vAtamAM dhyAna ApavAnI jarUra che ane te e ke jayaNApUrvaka vartAva karanArAthI hiMsAne sarvathA asaMbhava na hovA chatAM prANa-bhUtanI hiMsAnA asaMbhava ke saMbhavanI vAta jaNAvatA ja nathI. ane cekabA zabdomAM jaNAve yaNathI pravatanArathI hiMsA thAo paNa kena thAo te jayaNAvALA eTale te yaNapUrvaka cAlavA-besavA-ubhA rahevA-suvA-bolavA ke khAvAvALAne pApakarmane baMdha thatAja nathI. evI rIteja ayatanAnI bAbatamAM paNa vicAra karavA jevI hakIkata e che ke ayatanAe pravartAvAvALo hoya chatAM paNa prANu ane bhUtanI hiMsA nakkI thAya ja ema jaNAvatAM spaSTapaNe kahe che ke pAnakhUNA fNA arthata vagara yatanAe pravRttivALAthI jIvahiMsA thAo ke na thAo, te paNa te ayatanAthI eTale jIvane bacAvavAnI buddhi vinA pravartanAre sAdhu jIvahiMsA karanAre ja gaNAya. eTaluMja nahi, paNa tava vicArIe te e vAta paNa spaSTa thaI gaI ke jayaNathI pravartanArA nathI kadAca hiMsA thaI paNa jAya, te paNa te jayaNApUrvakanI pravRttithI kaI divasa paNa kaTuka phaLa meLavavAnuM heyaja nahi. paNa ajayaNAthI pravartanArA jIvathI tenA cAlavA-ubhArahevA-besavA-bolavA ane khAvAnI ceSTAmAM jarUra kaTuka phaLavALAM pApaja baMdhAya che.
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-pa, pu A badhI vAtanI apekSAe spaSTa thaze ke kaSAya ane chaghasthatA rahitane te karmabaMdhanI vAta zI karavI? paNa sakaSAyasAdhunI paNa jayaNAvALI pravRtti hiMsAvALI heya tepaNa karmabaMdhane karAvanAra nathI. kaSAyarahitane chatI pravRttio karmabaMdha na thAya te siddhAMta uparanI hakIkata samajanArA manuSyone have samajAvavAnI jarUra nahi rahe ke trilekanAtha tIrthakara bhagavAnanA siddhAMte e vAta nizcita che ke - karmabaMdhananuM kAraNa banI pravRtti nathI, paNa kyAye thAvat pramattadazAnI hayAtI ja kamabaMdhanuM kAraNa che, jyAre A hakIkta barobara samajAze tyAreja anyadarzanakAe mAnele- kare te bhare karazete bhegavaze. vagere siddhAnta vyartha ane aNasamaja bharele che-ema spaSTa samajavA sAthe pApathI pAchA nahiM haThavuM e rUpa avirati eja karmabaMdhanuM kAraNa che, ema samajAze. mithyAtva ne kaSAya te pApanA kAraNe nahi? je ke sAmAnya rIte karmabaMdhanA kAraNe tarIke mithyAtva avirati kaSAya ane ge e cArene gaNAvavAnAM vacane sthAne sthAne zAstrakAroe jaNAvelAM che. paNa ahiM saMsAramAM bhaTakAvanAra evA sAMparAyikakarmonA baMdhane vicAra karI athavA kaTaphala devAvALA karmabaMdhanano vicAra karI ApaNe Agala kaSAyane kamabaMdhananA kAraNa tarIke jaNAvyA. paNa tenuM kAraNe tapAsIe te spaSTapaNe mAlama paDaze ke mithyAtva ane avirati e bane kaSAyanAja prabhAvarUpa che. kAraNa ke keIpaNa mithyAtvavALo anantAnubaMdhInA udaya vinAne heteja nathI. ane apratyAkhyAnI ane pratyAkhyAnAvaraNIya kaSAyanA
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama ceta udayeja viratithI rahitapaNuM arthAt aviratapaNuM hoya che, eTale sAmAnyarIte te sAMparAyikanA baMdhane karAvanAra mithyAtva ke aviratinA Adhara rUpa kaSAye te saMjavalananA paNa kaSAyeja che, te pachI karmabaMdhanuM jema anyatra rAga ane dveSa kAraNa kahevAmAM Ave che, tevI rIte AnuM kAraNa ekalA kaSAyeja kema gaNavA? AvI zaMkAnA samAdhAnamAM samajavAnuM ke bhavyajIne tAravA mATe karAyele upadeza vibhAgathI karavA sAthe jema jema ekeka vastune tyAga karI zake evA anukrame kahe sAre ane hitakara che, ema dhArIne mithyAtva ane avirati e bane kaSAyavizeSanAja kAryarUpa chatAM bhinnapaNe kahevAnI zAstrakAroe jarUra joI che. te sarvathA vyAjabI ja che. jagatamAM zatruone samudAya Akhe nAza karavA lAyaka hoya chatAM jema jema nAza karI zakAya tema tema zatruone nirdeza kare egya che, ema jarUrI gaNAya. saMsAranA kAraNa tarIke elI avirati kema? upara jaNAvyA pramANe saMsAranA heturUpa karmabaMdhananA kAraNe tarIke kaSAya, mithyAtva avirati ane kaSAyane gaNAvI zakAya, ema chatAM zAstrakAree saMsAranA kAraNane jaNAvatA kevala avirati kema jaNAvI che. tathA sAdhupratikamaNusUtramAM paNa karmabaMdhananA kAraNanuM pratikramaNa karavAnuM hatuM, tyAM mAtra eka asaMyamanuM ja pratikramaNa kema jaNAvyuM, ene vicAra prakaraNane anusarIne karIe. asaMjamanuM pratikramaNa ekadezIya kema nahiM? AvazyakaniyuktikAra bhagavAna bhadrabAhusvAmIjI nirgamaAdi upaghAtanAM dvArA jaNAvatAM kAraNanAmanA dvAramAM bhAvathI aprazasta
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5, 5-2 kAraNa jaNAvatAM arA ra aa ema kahI saMsAranuM kAraNa eka asaMyama che ema spaSTa jaNAve che, arthAta kadAca tamAma paNa ame e sAdhupratikamaNusUtranA arthamAM te ema paNa laI zakata ke mithyAtva ane ajJAnathI paDikkamane pAchA haThavAnI mAphaka eka prakAranA asaMyamathI paNa pAcha hahuM chuM. evo artha karI ekadezIyatA asaMyamanI mAnI leta. paNa ahiM niyuktikAranA vacanathI te saMsAranA kAraNamAtrane nirdeza hevAthI ekadezIya kAraNa tarIke asaMyama kahe che, ema kahI zakAya tevuM nathI. je ke vastutAe te sAdhupratikramaNanAte vize vALA sUtramAM paNa ekadezIya pratikramaNa che ema kahI zakAya ema nathI, ane vRttikAra bhagavAna zrI haribhadrasUrijI vagere tema ekadezIya pratikramaNa che ema gaNavAnI spaSTa manAI ja kare che. mithyAtva ane ajJAna gauNa kema ? eTale yatipratikramaNa ane A niryuktinA vAkyathI eTaluM nakkI thaI zakayu ke- - mithyAtva ajJAna ane avirati e traNe saMsAranA kAraNe chatAM mithyAtva ane ajJAnane gauNu kAraNa tarIke gaNavAM ane asaMjamane mukhya kAraNa tarIke gaNAvuM. tethI ja bhagavAna niyuktikAra mahArAje ane sAdhuprati. kramaNusUtrakAre asaMjamanuM pratikamaNIyapaNuM svataMtrapaNe lIdhuM ane saMsArakAraNupaNuM paNa svataMtrapaNe lIdhuM, ane tevI rIte keI paNa zAstrakAre kaI paNa sthAne ekalA mithyAtvanuM ke eklA ajJAnanuM pratikamaNuyapaNuM ke saMsArakAraNupaNuM vataMtrapaNe lIdhuM nathI. eTale spaSTa thaI gayuM ke mithyAtva ajJAna ane avirati e traNenuM svataMtrapaNe baMdhakAraNupaNuM ke saMsAra
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jeta nA kAraNupaNuM kahevAya che. ane te egya che, paNa te traNe kAraNemAM jyAre saMkeca karAya ke karavAnI jarUra hoya ane eka ja prakAra le heya te aviratine ekalIne pratikamaNIya tarIke ane saMsAranA kAraNa tarIke gaNI zakIe ane zAstrakAroe gaNuM paNa che, paNa ekalA mithyAtvane ke ekalA ajJAnane saMsAranA kAraNa tarIke ke baMdhanA kAraNa tarIke gaNuM pratikramaNIya tarIke gaNI zakIe ja nahi. arthAta baMdhanA kAraNemAM mithyAtva ajJAnanI gaNatA karI zakAya, paNa aviratanI gauNatA karI zakAtI nathI ane zAstrakAroe gauNatA karI paNa nathI. A traNe baMdhane kAraNemAM mithyAtva ane ajJAnanI ja gauNatA karAya, paNa asayaMmanI gauNatA kema nathI karAtI? tenuM kAraNa paNa tapAsavuM jarUrI che. aviratithI mithyAtva ane ajJAna kema levAya? dhyAnamAM rAkhavAnI jarUra e che ke sAmAnyarIte sugurU sudha ane sudevane sugurU AdipaNe na mAnavA e mithyAtva che, paNa bArIkadaSTie joIe te AzravAdi tattanI azraddhA thAya te ja mithyAtva che. ' arthAt AzravAdinA svarUpane prakAzanAra tathA temAM heyane cheDI daI upAdeyane sarvathA AdaranAra je vyakti te deva ane sarvathA heyane cheDavA ane upAdeyane sarvathA AdaravAnI daSTie hiMsAdi avatene cheDanAra te sugurU ane AzravAdinuM choDavuM ane saMvAdinuM AdaravuM te sudharmarUpa che, ane te traNe tattanI te traNenA svarUpe zraddhA thAya nahi te mithyAtva.
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5, 5 -2 eTale spaSTa thayuM ke aviratinI aviratipaNe zraddhA thAya nahi teja miyAtva gaNAya. eTale mithyAtva je tanI azraddhArUpa che tenI jaDa aviratinI azraddhAmAM jAya che, vaLI je ajJAnanAmanuM baMdha kAraNa gaNAya che te paNa mithyAtvane lIdhe ja che, ane mithyAtva upara pramANe aviratine pratApe che eTale spaSTa thayuM ke mithyAtva ane ajJAna bane aviratine aMge che. ajJAna eTale jJAnane abhAva ke kharAba jJAna? lakSyamAM rAkhavAnI jarUra che ke mithyAtva e AzravAditatvanI hepAdeyAdipaNe zraddhA thAya nahi te rUpa che, ane avirati e hiMsAdiAzravArethI nahi viramavA rUpa che. eTale mithyAtva ane avirati eTale asaMyama tatvanI azraddhA ane viramaNanA abhAvarUpa che, paNa te mithyAtva ane aviratinI sAthe trIjA baMdhanA kAraNa tarIke manAyeluM je ajJAna te mithyAtva ane aviratinI mAphaka abhAvarUpa nathI. ' arthAta A baMdhanA kAraNomAM jaNAvela ajJAna te jJAnAbhAvarUpa nathI. paNa viparIta jJAnarUpa che. A ajJAna te viparIta jJAnarUpa hevAne lIdhe ja mithyAtvane AbhArI che. jJAnane abhAva te bAramA guNasthAnaka sudhI hoya che, paNa tyAM pratikramaNya ke saMsAranA kAraNa tarIkenuM ajJAna kahevAtuM nathI, kAraNa ke tyAM bArame guNaThANe mithyAtvane sattAe paNa aMza heta nathI. A badhI hakIkata dhyAnamAM levAthI TIkAkAra mahArAja je eka asaMyamaja saMsAranuM kAraNa che ema jaNAve che te samajAze, e vAkyanI vyAkhyA karatAM jaNAve che keH asaMyama eka evA'sya saMsArastha kAraNa, mazAnAderupaSTa bhakatvAt tadupasarjanIbhUtasthAt,
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ hara Agama ta arthAta eka asaMyama eTale avirati eja A saMsAranuM kAraNa che. ajJAna ane mithyAtva e be paNa saMsAranAM kAraNe che te ene mATe kahe che ke ajJAna ane AdizabdathI jaNAvavAmAM AveluM mithyAtva e baMnenuM upaSTabhaka eTale e bene khaDAM rAkhanAra je ke saMsAramAM heya te A asaMyamaja che. tethI spaSTa zabdomAM bhagavAna TIkAkAra jaNAve che ke A asaMyamanI Agala te mithyAtva ane ajJAna e bane gauNarUpa thaI gayelAM che. jevI rIte A TIkAkAra mahArAje spaSTa zabdomAM ane niyuktikAra tathA sUtrakAramahArAje vanitapaNe ajJAna ane mithyAtvane asaMyamane Teke rahevAvALA ane asaMyamanI AgaLa gauNa thayelAM jAhera karyA che, tevI rIte keI paNa anyaTIkAkAre anya sthAne paNa mithyAtva ane ajJAnane upaSTabhaka gaNI gauNarU55Ne jaNAvyA nathI. saMyamane mahimA A upara jaNAvelI badhI hakIkata vicAranAre manuSya zrIjinazAsanamAM ane mokSamArgamAM asaMyamathI dUra rahevArUpa je saMyama che, tenI keTalI badhI uccasthiti che? te samajI zakaze. ane saMyamanI zuddhi ane zreyaskaratA mAnavA uparaja ratnatrayInI jaDa che, ema cokakasapaNe mAnavAnI pharaja samajaze. A kAraNane bArIka daSTie vicAravAthIja zrI sthAnAMgasUtranA bIjA sthAnamAM mahAtmA bhagavAna gaNadharamahArAjA AraMbha ane parigrahanA pratyAkhyAnathI jJAna, darzana, cAritra yAvata kevalajJAna sudhInA badhA padArtho utpanna thavAnuM je jaNAve che, te paNa ghaNuM ja sahetuka ane mananIya che ema barAbara samajAze.
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-, 5-2 zAstromAM saMyamanI mahattA kema? nizcayanayanI apekSAe mokSane sAdhanAra saMyama ja che, saMyamane levA mATe taiyAra thayele ja bujhAye ke pratibaMdha pAmyA ema gaNAya che. bhagavAna jinezvara mahArAjane aMge je lai saMpuddhA kahevAyuM che, te svayaMsaMbuddhapaNuM paNa zramaNadharma ke je saMyamarUpa che, tenI apekSAe ja che parama tIrthakara bhagavAna mahAvIra mahArAjAnI A dezanAne je niSphaLa gaNI te paNa saMyamane Adara eja dezanAnuM phaLa che. ane badhI parSadAmAMthI keIe paNa zramaNa dharma je saMyamadharma te Adaryo nahi tethI te dezanA niSphaLa gaI ema gaNAyuM. vaLI saMyamanI asAdhAraNatA jaNAvavAmAM AvI che tene paNa A asaMyamanI saMsAra ke karma baMdhananA kAraNamAM mahattA e moTuM sthAna che. e samajavAthI khulAse thaI jaze. saMyamanI zraddhayatA yatA AdaraNIyatA vaLI zrotA vargamAMthI je varga zramaNadharma aMgIkAra hete karI zako ane zrAvakadharma aMgIkAra karatA hatA te mAtra saMyamamAMja zraddhA pratIti ane rUcinI hayAtI jaNAvate thake saMyama dharmane ja nigraMtha pravacana tarIke gaNavAnuM kabula karI sabhA samakSa ke upadezaka samakSa e ekarAra karatuM hatuM ke sadahAmi NaM bhaMte ! NiggaMthaM pAvayaNa, pattiyAmiNa bhate jiggatha pAvaNa romi gaM bhaMte ! NiggathaM pAvayaNaM arthAt saMyamarUpa nigraMtha pravacananI zraddhA, pratIti ane rucine jaNAvatA hatA ane jeoe te zramaNadharma aMgIkAra karyo teone ghaNA a0 vagere vAkya kahI dhanyavAda ApI ma vagere
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgAma jyota vAkyathI pitAnI saMyamarUpa nigraMtha pravacanane AdaravAnI azaktine ekarAra jAhera rIte karatA hatA ane pachI te guhI dharma je dvAdaza vrata rUpa che te aMgIkAra karatA hatA. A badhA banAvanI upara najara nAMkhanAra manuSya sahelAIthI samajI zakaze ke "zAstromAM zraddheya reya ane AcaraNaya traNe prakAre saMyamane ja agrapada apAyuM che, ane bhagavAnanI dezanAmAM paNa nA vA yuti vagerethI saMyamane ja bedha tarIke gaNI tene ja mukhya kaceya tarIke jaNAvela che." A badhAne saravALo karatAM asaMyamane mukhya rAkhave jarUrI gaNAya. < A SSAg85 mananIya suvAkyo..." * janmane bhaya heya te sAce jJAnI. pitAnI apUrNatA samaje te sAcuM jJAnI. saMskAranI gulAmImAMthI chUTavA mathe te jJAnI. * vItarAga avasthAne vikAsa te jJAnane paripAka. ! jJAnI nirdiSTa kriyAomAM tIvrarUcipaNuM te jJAnanuM phaLa. < 3
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUAgAmoddhAraka zrI ja - aa00 | bhAgyAnAsorDa [ Agama cetanA dvitIya aMkamAM zarUAtanA traNa varSa zrI sUyagaDAMgasUtranA vyAkhyAne saLaMga AvelA, paNa kALabaLe zraddhA-medhA AdinA viSama parivartanathI ekadhAruM lakhANa rUcikara na thatuM hovAnI vAta dhyAna para AvavAthI gatavarSe A vibhAgamAM jarA navInatA ANela ane "mAnuM " laika uparanA vyAkhyAne ApelA temanA vyAkhyAne hajI ghaNuM che, paNa te AgaLa upara rAkhI A varSe vararAjanA dharma DizanA leka uparanA 28 vyAkhyAnene saMgraha pU. A. zAsanaprabhAvaka zrI hemasAgara sUrIzvarajI ma. pAsethI maLe che, temAMthI thoDAka vyAkhyAne ahIM vyavasthita karI ApyAM che. . ] IHRINGURIMINEN OLUBUHENOM 'mama mA - vyAkhyAna 1 vacanArAdhanayA khalu dharma-stadvAdhayA tvadharma iti / idamatra dharmaguhya, sarvasva caitadevA'sya // 2002nA bhA. zu 11 vAra zani tA.-7-9saMsArika zaktiomAM prayatnanI jarUra zAsakAra mahArAjA AcArya bhagavAna zrImAna haribhadra sUrIzvarajI mahArAja bhavya jInA upakArane mATe SaDazaka prakaraNanI racanA karatAM AgaLa sUcavI gayA ke A saMsAramAM je zakti che, te zaktio jema prayatnathI prApta thAya che. tema prApta thayelI zaktionuM pAlana ane vadhavuM paNa prayatnathI thAya che. prayatna vagara prApti, rakSaNa, TakavuM, vRddhi
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jyota thatuM nathI. jema sAmAnya daSTAMta tarIke-taratanA janmelA bALakane je guphAmAM, aMdhArAmAM rAkhavAmAM Ave, kherAka vigere Ape paNa vAta karavAnuM na maLe te? tene amuka varSe bahAra kADhe te baherA muMge lAgaze. zaktinI prApti jema prayatnathI tema TakAva te paNa prayatnane AdhIna, zaktinI prApti thayAM chatAM prayatna karavAmAM na Ave te maLelI zakti na Take. tame koI graMthane abhyAsa sAro karyo paNa pachI saMbhAre nahIM te zuM thAya? kSaye pazama thatAM AvaDayuM, have gayuM kema? mahenatathI thAya ane Take, kSAra ane kSAyika bhAvanuM aMtara eTale ke mahenatathI kSayopazamabhAva Take, vagara mahenate TakavAvALo bhAva heya te kSAyika bhAva, sAyika bhAva maLe mahenatathI, paNa malyA pachI mahenata nahi, kSAyika darzana, jJAna, cAritra, siddhapaNuM meLavatAM mahenata, paNa TakAvavAmAM mahenata nahi, mATe kSAyika bhAva prathama mahenatanA darakAravALA pachI mahenatanI darakAra nahi. kSApazamika bhAve meLavatAM, TakAvatAM vadhAratAM mahenata. kSAyikamAM vadhAravAnI kema mahenata nathI? je thavAnuM hoya te saMpUrNa hoya te te kSAyika kahevAya cAre darzana jJAna, cAritra hoya. uMcAmAM uMcI koTi kene gaNAvI? mAdhyamika avasthAmAM pheraphAra jagatamAM be vastu jAnIka (1) kAMte rAjagAdI, kAMte garIba. vacalI sthiti jANunIka (!) na hoya. madhyamavarga uMce nIce. thayA kare tema AtmAne aMge vicArajo ! AtmAne aMge je nIcI kerI ne anAdinI ne uMcI keTI anaMtanI. akSarane anaMtame bhAga jemAM ughADe evI je nimedanI
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5 pu-2 avasthA te anAdinI jaghanyamAM jaghanya, jenAthI koI nIcI nahi, ekaDAthI nIce utare te zUnyamAM. saMkhyAmAM ochAmAM ochA ekaDe. tema nigodamAM je jJAna temAM ochAza thAya te jIvamAM ajIvapaNuM AvI jAya. paNa te kaI dahADe khase nahi. cAhe jeTalA vAdaLAM caDe paNa divasa-rAtane bheda te rahevAne ja! divasanA prabhAva purate prakAza te keI dahADe baMdha thAya nahi. rAtri ane divasane pharaka te rahevAne rahevAne. cAhe jevA vAdaLAMthI divasanA mULarUpa prakAzane AvaraNa thatuM nathI. tema eka jIvanA eka pradezane cauda rAjalokanI kamavargaNA lAgI jAya, te paNa te je akSarane anaMta bhAga che te avarAya nahi. tema ahiM AgaLa jIvanuM je akSaranA anaMtamA bhAganuM te jJAna avarAya nahi. tyAre te jaghanya, tene nAzane Dara nahi. tene pAlana mATe prayatnanI jarUra nahi. kene? jaghanya avasthAvALAne, tema uMcAmAM uce bhAga siddhapaNane, jenI AgaLa duniyAmAM padArtha nahi. zAstrane hisAbe anaMtanI AgaLa kaI nahi. kSAyikabhAva je uMcI dazA tenA jevI bIjI dazA kaI nahi. mATe kSAyikabhAvavALAne navuM pAmavAnuM rahetuM nathI. kSAyika darzana jJAna cAritra hoya te temAM tene vadhavAnuM kaMI rahetuM nathI. mATe tene vadhavAnuM nathI. kSAyika saMpUrNa che mATe te kSAyikabhAva haMmezane, jaghanya akSarane anaMta bhAga te nityane, te paNa pelA anaMtanI apekSAe. vacalA je kSApazamika bhAve te zaktithI meLavyA tema zaktithI pAlana karAya ne vadhArAya. kSAra bhAva upara kAcabAnuM daSTAMta zAstrakAre kSApazamika upara kAcabAnuM dRSTAMta ApyuM che, kAca moTA sarevaramAM rahe che. tenA pANI upara lIlane thara jAmele A. 7
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jyota che. temAMthI sUryanuM kiraNa aMdara jatuM nathI. keI divasa kAca pANImAM phare che. barAbara punamanI rAtrine vakhata che. pavana sajajaDa Ave tethI lIlamAM phATa paDI. tethI tene jovA jevuM lAgyuM, DekayuM kADhyuM te vakhate caMdra jovAmAM AvyuM, "khAnekA svAda kaba te dusare ke khIlAve taba," pite jamate heya che, hAhA kare te labADa kahevAya. ane mahemAna kare te svAda, tema kAcabAne vicAra AvyuM ke khare AnaMda kayAre? te mArA kuTuMbane lAvI dekhADuM tyAre, te AnaMda dekhADavA mATe mArI DubakI ! kuTuMbane bheguM karIne AvavA jAya tyAM lIla jAmI gaI, have kuTuMba ane te baMne athaDAyA kare. tema A jIvane keIka ja vakhata jema pUnamanI madhya rAtrine caMdra, pavana, bahAra nIkaLavuM te keTaluM jokhama tame kayuM DahApaNa vAparIne nigadamAMthI ahiM AvyA! te kahene ? bhavitavyatAthI ne? bhavitavyatAe tamane ahiM lAvI mukyA. tathAbhavyatvanI keTalI muzkelI? te ahiM vicArI le ! kAcabAnA dRSTAMtane upasaMhAra tema A jIvane manuSyapaNuM pAmavuM muzkela, te pAmyA chatAM khAvA-pIvA-paheravAnI je anAdikAlanI vAsanA! tethI pravRtti cAlyA kare temAM dharma sUjhe zAne? have dharma sUjhe kene? te jene Avate bhava sUjhe tene dharma sUjhe. Avate bhava mAre che temAM mAruM zuM thaze? mAruM sAruM thayuM te jene sUjhe tene dharma sUjhe. kAca phare, vacamAM taDa paDe, rAtri te jene punamanI madhyarAtri te jaga para phATa paDavI ane DekiyuM nikaLavuM, te keTaluM asaMbhavita? tema zAstrakAra kahe che ke tArI Deka je atyAre bahAra nikaLI te badhuM asaMbhavita mAnaje. nathI te nigeha, ekendriyAdikamAMthI nikaLavAno prayatna karyo, chatAM ApaNane paNa A joga ma. jema kAcabAnI caMdra tarapha daSTi gaI ne te tyAM sthira
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-2 pu-2 rahyo heta che. tema A jIva paNa samakita zakti meLavyA chatAM mahAdurlabha viziSTa zaktinA sAdhane meLavyA chatAM mehamAM muMjhAI gadhe. AtmAne thayeluM jJAna darzana cAritra dezavirati AdikSA pazamika bhAva te jo lagIra daSTi khaseDI te gaye. sthira daSTi rAkhe te rahevAne?!! zAta malI tene udyama kare te TakAvI zake. te vinA TakAvI zake nahi. ahIM udyamane vAyare gaye. lIlakulamAM paDelI phATa vAya rahe tyAM sudhI, pachI baMdha. tema ApaNe kSApazamika bhAva TakAvavA mahenatarUpI vAyare jeDe cAlu joIe. mahenatarUpI vAyare cAlu na hoya te karmarUpI lIlamAM phATa paDI te Take nahi. mATe kSApazamika bhAva mATe kAcabAnuM daSTAMta joDayuM. kSA kSAyika bhAvanI bhedarekhA maLelI zakti mahenatathI Takaze, paNa mahenata vagara nahi ke. te ja rIte abhyAsamAM paNa joI zake che. eka vakhata gAthAne pATha karyo hoya te paNa be traNa kalAka na saMbhAre te zuM thAya che? kSAyika bhAvavALAne mahenata karavAnI jarUra nahi. kSAye pazamikamAM mahenata cAlu rahe te Take. AMkhamAM levAnI zakti che. bhIMtanI sAme vIza kalAka dekhavuM, ADI najara na karavI, tenI amuka mudata pachI AMkha tapAso te TUMkI thaI jAya, AgaLa dekhAya nahi. mATe kSApazamika bhAva te abhyAsathI maLe che, Take che ane vadhe che, eTale maLelI zakti kSApazamika bhAvanI mahe. nata karyA vagara nathI TakatI. kSAyikabhAvamAM meLavavA mahenata sajajaDa paNa meLavyA pachI mahenana nahi. pachI vadhAravAmAM mahenata na heya. kSA-bhAvanI traNa vizeSatA ! zrApathamika pAchaLa ghaNu vadhu vaLagelI che. pahelAM mahenata kare ! mahenata cAlu rAkhe !! vadhAravAnI mahenata kare !!! tyAre kSAyikamAM
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 Agama nyAta mAtra mahenata meLavavAnI ja, TakAvavAnI ke vadhAravAnI mahenata nahi kamane Dara temAM nahi rAkheDe badhe pAtharyo hoya tenA upara sUtele hoya, tene Agane Dara zo? saMbhava ja nahi, cAhe jeTalI jaMgalamAM Aga lAge, cAre bAju baLe, chatAM tene Dara nahi. joke baLe chatAM tene Dara nahi. jema rAkheDe taddana dAhanA svabhAvathI haNa thaI gaye tema kSAyika bhAva pAmela chava taddana karma rahita thaye tethI tene karma baMdhAvavAne bhaya nahi. kSAmAM anaMta jAgRtinI jarUra UMcAmAM UMce guNa te kahevAya ke je kSAyika heya. paNa kSApazamikamAM traNe vastu joIze. meLavavAmAM, TakAvavAmAM, vadhAravAmAM mahenata joIze. paNa je eka paNa mahenatamAM khAmI rahI te eke rahe nahi, vadhe nahi. tethI gRhasthane ghera eka lAkha senaiyAnuM ghareNuM karAve ane te varSovarSa vadhAre kare te kAma paDe tyAre lAkhanuM nIkaLe tema ahiM kSApathamika bhAvavALo kAle ghasAte jAya, paNa temAM mahenata thAya te Take ne tethI vadhe ane tethI pahelAMnuM rahe paNa mahenata na hoya te cAlyuM jAya. kSA bhAva TakAvavA jinezvarenA upadezanI jarUra A vicAra jyAre karIe te nigada ane siddhabhagavAna sivAyanA badhA kSApazamika bhAvamAM tethI meLavavAnI, TakAvavAnI, vadhAravAnI mahenata karavAnI che, paNa te samaje koNa? baherA AgaLa devatAI rabA gAyana kare te tene temAM zuM rasa paDe? jinezvarane upadeza aNI pacendriyavALAne kAma na lAge, kAraNa ke te cha AgaLa jinezvarane upadeza kAma na kare, jema patharA AgaLa raMbhAnuM gAyana kAma na kare, te pachI kArya kayAM thAya? kevaLa manuSya AgaLa-jAnavarane paNa thAya. te tenA prabhAve? te tIrthakaranA prabhAve. pahelAM manuSyabhava pAmeluM jAnavara paNa anAdithI
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11 varSa--pa pu -2 nigodamAMthI AveluM nahi pAme, kAraNa tene jAtismaraNane saMbhava nathI. kahevAnuM tatva e ke-jeone vacana sAMbhaLavAnI, samajavAnI, vicAravAnI tAkAta che teone dharmanI prAptine saMbhava che. atyArasudhI te tathAbhavyatAe ke bhavitavyatAe kaho ke tamane A zakti meLavI dIdhI. tame zrAvaka kulamAM upajyA. pahelA bhavamAM karmarAjA pAse kayA dastAveja karAvyA hatA? bhavitavyatAnA ge. pApa bAMdhavAthI pAchA haThavAnuM ne puNya bAMdhavAnuM thayuM, tethI tamane karmarAjAe sarTIphIkeTa ApyuM. manuSyapaNuM, saMpUrNa paMcendriyapaNuM AryakSetra uttamakula, jAti, temAM tamArI samajaNa kaI! meLavyA pachI mojamAM mahAlavAnuM badhAne AvaDe. paNa A badhuM kema? te te vicAra kare te DAhyAnuM kAma! uttama sAmagrI maLI zI rIte ? manuSyapaNuM, paMcendriyapaNuM, AryakSetra, lAMbu jIvana malI gayuM temAM mahAlIe chIe. paNa mahenatane vicAra karyo? meLavyuM kema? tene vicAra karyo! manyAmAM mahAlanAra keNa? kAM te bAyaDI ne kAM te baccA ! tyAre marada paramArUM meLavIne na mahAle. meM je A meLavyuM te kharuM ! paNa je navuM meLavavA udyama na karUM te kharekhara te benI joDamAM gaNAuM! marada bApa pAsethI game teTalI meLave, te paNa gharanI Rddhi te mArI meLavelI nathI te pANI mUkIne paradezamAM kamAvavA jAya. ApakamAu zreSTha putro - prAcIna kAlanA zeThIAonA karAe paradeza kamAvavAnA vicAravALA thAya tyAre mA-bApa ADe AvavA lAgyA. mA-bApa kahe ke paradeza nathI javuM. ApaNe tyAM Rddhi vigere che. cheka kare ke Rddhi bahu! paNa gharamAM rUpALI bahena dekhIne bahArathI
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 Agama jyota lAvavAno vicAra keI dahATa mAMDI vaLAtuM nathI. A bApanI lakSmI meTI, sArI ne rUpALI hoya paNa mAre te bahAranI sArI maLelI milkata upara mahAlavuM te bAyaDI-baccAnuM kAma bahArathI na maLI te bahena sAthe gharagharaNuM karyuM, taddata mahenata na karI zakyo. pahelAMnI mahenatanA phaLamAM rAcavuM te kharekhara nirUghamane lAyaka che. bAIo ne chokarAne lAyaka. mATe tene vadhAravAne aMge vicAra na hoya. saM-asaMsInI vyAkhyA te vicAra kare koNa? te je saMjJI hoya te! mana jene malI jAya. te paNa A te duniyAmAM kahevAya ke mana malyuM te saMjJA paMcendriya thaye. paNa zAstrakAra tene saMI nathI gaNatA. kema? te maLelamAM mahAlanAre che. mATe meLavavA mathanAre saMsI te daSTivAdepadezikI. sAce saMjJI kezu? daSTivAdanuM tatva jeNe meLavyuM te saMjJI? tatva kayuM? te jyAM sudhI jIva chellA pudagala parAvartamAM graMthI bheTavAnI najIkamAM na Ave tyAM sudhI jIva karmapradhAna haya, paNa udhamapradhAna na hoya; paNa graMthi bheda kare carama pudagala parAvartamAM hoya tyAre te udhamapradhAna, te vakhate vicAra Ave ke kamane nAza karUM! A puruSakAranA prAbalyavALa thAya kayAre? jyAre ke chellA pudgala parAvartAmAM Ave tyAre. daSTivAdanuM tatva AkhA daSTivAdanuM tatva e, tene je upadeza tenI tene saMjJA hoya. eTale - mahenata kare ane meLave ne temAM moja mANe. meLavyuM che vagara mahenate temAM nahi atyAra sudhI je maLyuM te bhavitavyatAnA jore manuSyapaNuM, saMjJIpaNuM, AryakSetra, uttamakula,
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ 103 varSa-5 pura jAti vigere malyuM te badhuM bhavitavyatAe meLavI ApyuM. tamArI tAkAne ke vicAre nahi. tame samajatA hetA. tame jyAre eke ndriyAdikamAM hatA te vakhate manuSyapaNAnI jhAMkhI hatI? te nA! pachI IcchA ke meLavavA prayatna kayAMthI hoya? bhavitavyatAne peTa bhare vastunI tamane jhAMkhI nahatI te bhavitavyatAe meLavI dIdhI. te melavI dIdhA chatAM tame mahAle te kaI dazAnA? te bAyaDI ke baccA jevA. meLavyAmAM moja mATe te mATe bAyaDI-baccAnA kAma. ApaNane jenI jhAMkhI nathI tene mATe svapna paNa kyAM vicAra karyo hato ke lAva tyAM jauM! AmAMthI tame zuM karyuM hatuM? bAyaDI chokaro ghera rahe! bApa kamAvavA jAya te ghera lAvIne Ape, tema ahIM badhuM bhavitavyatAe meLavI ApyuM. tethI meja kayAM sudhI zebhe te bacapaNa sudhI. bApanI meLavelAmAM majA bacapaNa sudhI pachI uMmara lAyaka thayA pachI majA nathI. bAhathI asaMjJI paMcendriyamAM zobhe jeo zAsana na pAmyA heya. zAsana-prAptine paramArtha zAsana pAmavuM eTale zuM? temanA vacane pAmavA te. je vakhate jinezvara vidyamAna hatA, te vakhate kevalajJAna, samyakatva, cAritranI Apa le thatI hatI? te nA, ApaNane upakAra zAne hate te dezanAne. jinezvaranI hAjarImAM dezanA upakAra karanArI hatI. jene jinezvaranA vacananI kiMmata hatI, tene jinezvaronI kiMmata hatI. bIjuM jinezvara tarUpha abhavya dhyAna rAkhe, temane Adara satkAra pUjA dekhe tethI ahehe bhAgyazALI. tIrthakarane bhAgyazALI abhavya gaNe, paNa vacanane bhAgyazALI gaNe te bhavya! temanA vacanathI pitAne bhAgyazALI gaNe te nitya bhavya,
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jyota tIrthakara hoya te vakhate paNa jIvane phAyade-zraddhA hoya to paNa samyakRtvamAM AvavAnuM temanA vacana dvArA bane. zAsana evuM nAma te vacananuM nAma. tIrtha eTale zuM? bhagavatIsUtramAM kahyuM ke-"tirAM aMte tighaM? tihAM re tiraM? tAranAra koNa? zAsana ke tIrthakara kahevuM paDyuM ke-tIrthakara tIrthane karanArA che. paNa tIrtha te A caturvidha saMghamAM bAra aMganuM jJAna che te. zAsana nAma kevuM? te vacananuM tIrthakara te tIrtha nahi paNa zAsana te tIrtha. tIrthakara hayAta hoya te vakhate paNa tIrthakaranA kAkA-bhANeja heya tenuM mAna sanmAna kare te tarI jAyane? trizalamAtA vigere kSe kema na gayA? vacananI ArAdhanA e dharma kema? sUyagaDAMgamAM lakhyuM che ke-tIrthakaranA saMbadhe, rAganA saMbaMdha zraddhAnA saMbaMdhe AtmA tarI zakatuM nathI paNa temanA vacananA baLe tarI zake che. tyAre tIrthakaranA vacanane prakAza karaDe sAgarepama sudhI cAlu rahe che. pacAsa lAkha koDa sAgarepama sudhI bhagavAna gaDhaSabhadevajIne mokSamArga cAlu rahyo temanA jIvatAM paNa lAkha pUrva sudhI zAsana cAlyuM, te paNa vacananA prabhAve, tyAre vacananI ATalI badhI sthiti hovAthI jinezvara bhagavAnanA vacananI ArAdhanA e dharma che. sApekSa rIte tIrthakara karatAM paNa vacananI mahattA vadhu tIrthakaranI mahattA nahi, paNa vacananI mahattA. huM A lekene upadezathI tArUM. hIrAmAM tenI kiMmata paNa daDIyAnI nahi. kema tArU? te vicArathI tIrthaMkara. tIrthakarane mAnavA taiyAra, paNa vacana dvArA tenuM A mahatva. tIrthakara thayA, kevalajJAna thayuM, paNa zAsananI pravRtti na dekhI te dezanA baMdha karI. pite vacanane duniyAmAM
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-pu -2 105 prakAzamAM lAvavuM te dhAraNAvALA, dalAlane lADavA khavaDAvIe te mAlanI mahattA. temaja te vacananI mahattAthI tIrthakaranI mahattA Apa Apa. vacanane cheDIne tIrthakaranI mahattA karavA jAya. te nahi thAya. vacananI mahattA tIrthaMkaranA pahelA bhavamAM tIrtha karapaNAmAM ane nirvANa pachI paNa mahattA che. mATe vacananI ArAdhanAmAM dharma che. tenuM svarUpaviSaye ArAdhanA tathA virAdhanAnuM phala kayuM? te adhikAra age vartamAna. THIBIEMRUMEUDIEN U HOMOHOUAN E III vyAkhyAna 2 II (saM. 2002nA bhA.su. 12 vAra ravi. tA. 8-9-46) pacanArAdhanayA khalu0 zAstrakAra mahArAjA AcArya bhagavAna zrImAna haribhaka sUrIzvarajI mahArAja bhavyajInA upakArane mATe paDazaka nAmanA prakaraNanI racanA karatAM AgaLa sUcavI gayA kezAstrakArenuM dhyeya A saMsAramAM zAstrakArone eka ja vastu dayeya tarIke hoya, ekane ja piSaNa karavAnuM, utpanna karavAnuM ke parAkaSTAe pahoMcADavAnuM hoya. kene? piSaNa siddha vigere karavA mATe mahenata zAstrakAro kare te dharma mATe te sivAya zAstrakAranuM dhyeya heya ja nahi. kAraNa ekaja, duniyAmAM sAmAnya niyama je se sudhI jANe tene eka jaNAvavAnI jarUra nahi. se sudhI bhaNelAne eka zIkhavavAne na hoya kema te artha-kAmane mATe duniyA se sudhI zIkhelI che. zAstrakAro je artha-kAma mATe anubhavavALA nathI tema kahIe te cAle. jJAnavALA bhale hoya, te anubhava duniyA tiryacapaNathI karatI AvI che. pAMca IdrinA viSaye kaI gatimAM nathI ? naraka, tiryaca, manuSya, ke devagatimAM nathI ?viSe Indriya
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ 106 Agama jIta janya ane Indriye karmathI utpanna thavAvALI che, eTale ke badhuM parAdhIna che, chatAM tenA viSe evI tanmayatAmAM AvI gayA ke jene lIdhe bIjuM badhuM para lAge che dharma aghare kema? artha-kAma sivAyanI varatu jagatanA jIvene para lAge che. dAna, zIyala, tapa, bhAvanA te AkarI, AkarA kema? mamatva bhAva cheDe muzkela che, tethI ja dAna AkaruM. mamatAbhAva cheDanArane dAna AkarUM nathI. AkhuM jagata devAmAM vAMdho nathI, paNa mamatvabhAvamAM etata thaye. tene laIne ja ApaNI kahevata paNa kathaLI jAya che "svapnanA bhejane bhUkha na bhAkhe." Aja daza hajAra kamAyA. lAvIne tijorImAM mukyA hoya tyAM sUtA hoya te vakhate svapnAmAM cera AvyA tijorI teDIne lAkha laI gayA ne jAgI gayA eTalA mAtrathI zaMkA TaLe che kharI? te dI saLagAvIne jIve che ne! svapnAnA bhejane bhUkha na bhAMge, te pachI svapnAnA core camakAre kema Aryo? pApane bhaya opacArika duniyAmAM pApane bhayaMkara gaNIe te bolavAmAM-gaLAmAM. che. phenegrAphamAM je dAkhala karIe ne jayAre kADhIe tyAre te nikaLe, tema A gaLuM phenegrApha, temAM pApane bhaya lAge che. paNa A sUDIne peTa-nAbhi nathI tethI nAbhine avAja na hoya. tyAre manuSyane nAbhine avAja heI zake. ApaNe paNa pApane bhayaMkara gaNIe te avAja nAbhine nathI, paNa cUDI che. sApanA daSTAMte pApanI bhayaMkaratA - sutA che kAcI uMgha che. svapna AvyuM ke sApa A page viTA tame tarachoDIne sApathI paga bacAvyo ne jAgI gayA tethI nakkI thayuM ne sApa nathI tarachoDayo nathI, chatAM tamArA hRdayamAM,
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-2 pu-2 100 zabdamAM, svaramAM je asara thaI te daza minITa sudhI khase che? tenI tapAsa karo ! jAgRta thayA chatAM vanane nizcaya chatAM kAyAnI kaThina mamatA je hajI bhAgatI nathI. tema svapnamAM pApanuM kAma thayuM, jAgyA te kALajAmAM, svaramAM, zabdamAM svAbhAvika bheda nathI. kRtrima kare ne udAsInatA thAya, bhayaMkaratA lAge. mananI asarathI kare te svara ane zabdamAM ghegharApaNuM thaze. arthanI mamatA arthanI mamatA evI che ke-jAgyA chatAM paNa saMtoSa nahi. ATalI badhI asara nAbhimAM thAya. tevI asaravALAne dAna kevI rIte sUjhavAnuM ? supanAmAM lakhelAkha dIdhA, pUjA-sevA karI, te dekhe paNa AvyA te nathI dekhyuM. te tamArA hAthanI vAta che, chatAM kema na dekhyA? dAna karyuM, te kevuM? te gaThaDInI corI ne seyanuM dAna, te hajAre kamAI e te seMkaDonuM dAna seMkaDAmAM daza TakAnuM dAna! te thavAnuM kAraNa zuM? lAkha malyA te cAlata ke nahi. AvA khAtAmAM korANe mukavA temAMthI ApavuM. taratA khAtAmAMthI rAkha ne! je leNuM Ave temAMthI daza TakA rAkhavuM. artha ekaja mamatvabhAva je A zarIrane ke paisAne te eTale badhe naDe che ke dAna sArUM gayuM, chatAM dAnanI sArI pariNati gaLAmAM rahevA de, paNa nAbhimAM utaravA detuM nathI. dAna sArUM uttama mAnyuM. khAvuM ane evuM ne melavuM te mUrkhAI samajIe, chatAM paNa kema nathI thatuM? kAraNa ekaja ke mamatvabhAva ADe naDe che. mamatvanI viziSTatA duniyAmAM zarIra, artha kuTuMba, kabIle, ghara, mAla, e badhAne mamatvabhAva eve vasele che ke temAM koIne zIkhAmaNa devI paDe tema nathI. karmanA udayathI IndriyenA AdhInatAthI badhuM ApoApa thAya, tenA mATe zAstrakAra upadeza devA jAya te so bhaNelAne ekaDe zIkhavADe, tene jevuM gaNAya.
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 Agama jyota viSayanI vAsanAnI sAhajikatA tema viSayone aMge paNa bAramA devaleka ke nava greveyaka sudhIne kaMI samajAvavuM paDe tema nathI. arthane aMge, kAmane aMge upadeza kare paDe tema nathI. keIpaNa chekarAne gaLyuM gaLaje ane kaDavuM kADhI nAMkhaje te kaIne kaI mAe zIkhavyuM? kahe ke sArA zabdathI sukha thavuM, ghaMTaDI vagADIne cheka rAjI thAya te kaImAe zIkhavyuM? capaTI vagADI te rete hoya te baMdha thAya te kaI mAe zIkhavyuM, te koIe zIkhavyuM nathI. savAbhAvika che. dareka viSene aMge vicAra karIe, chokarAne unA pANIne choTe bhAge te rUve, te koNe zIkhavyuM? indriyanA-khATA-mIThA, TADhA-unA, sugaMdha-dudha, sArA-kharAba zabda Adi viSaye koIne zIkhavavA paDatA nathI. zAstrakAra zIkhavavA jAya te se vALAne eka bhaNAvavA jevuM thAya. jJAnasaMjJA ane anubhavajJajJA zAsakAra jJAnasaMjJAe jaNe paNa anubhava jJAne nahi tyAre duniyA anubhavasaMjJAe jANuM rahelI che. tyAM zAstrakAra jJAnasaMjJAnI vAta kare te zuM kAma lAge? eka mANasa khAI radgha che te rasanI mIThAzanI vAta kare, tenI joDe vAta karanAre barAbara kahe che. chatAM te sAMbhaLavAne aMge ApaNe kAnathI sAMbhaLIe chIe. kAnamAM baherAza hAya tema nathI. paraMtu dudhapAkane rasa je jIvanA gaLA upara ne kAna uparane te be meLavI jIve, AMkhe dekhavAmAM dekhe che ke nahi? adhurUM jJAna che? te nA kema nathI? ApaNuM jIbha dvArAe je jJAna te anubhava saMzAnuM jJAna, cakSuzrotra dvArA je jJAna te jJAna saMjJAnuM jJAna. tema A duniyA artha-kAmanI anubhava saMjJAmAM paDI che tenI AgaLa tenuM jJAna karAvavAnI kiMmata zI?
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa pu-2 109. artha-kAmane upadeza ekAMta anarthakara mATe zAstrakAra kahe che ke artha ane kAmane upadeza te vAMdarAne vIMchI karaDAva, mUla te kudAkuda karanAre tenI jevI dazA thAya, tema A jIva mamatva-AraMbha-parigrahAdimAM evI pravRtti karI rahela che. jANe vAMdare kudAkuda kare. vAMdarAne jaMgalamAM kudavAmAM kAMI paNa kAyade, niyama ke baMdhana nathI, tema A jIvane mamatva, viSaya-kaSAya, pramAda, AraMbha-parigraha AgaLa kAyade nathI. te keI kAyadAne nathI gaNate. duniyAnA kAyadA upara kAtara mukAve. kApa mukave te keNa! te viSaya-kapAye ne mamatvabhAva. AraMbha-parigrahanI pravRttinI vyApakatA cAhe jevo buddhizALI kAyadA kare tenA upara kApa-jema "UMTa kare DhekA te mANasa kare ThekA. esembalI kAyadA kare ane dhArAzAstrI eno artha jude kare. pharI pAchuM nakkI karavuM paDe che. A badhuM Ama kema? A badhA karAramAM kApa ne kAtara mukAya che te kema mukAya che? piTasaiyade kAyadA karyA ane artha phalANe kahevuM nathI karate ema thAya che. ATale vakIlee ekarAra karyo ne temAM kAyadA upara kAtara kApa mukAyA te zAne aMge? to AraMbha-parigrahane aMge duniyA AraMbha-parigraha artha-kAma mamatva ne viSayamAM paDI gayelI che. tethI te kAyadAmAM nathI. mATe vAMdarAnI jema jene jema phAve tema kudI rahI che. AvI sthitie duniyA mamatvabhAve viSayalAlasAe kudI rahI che. tyAM zAstrakAra "vakhate Ama karavuM paDe temAM aDacaNa nathI." tema kahenAra maLe pachI bAkI zuM rahe? vAMdaro viMchI karaDe tyAre vagara saMzaye kudavA jAya, tema mUlamAM pite mamatvane AdhIna ane viSayanI vAsanAmAM kudI rahele, temAM zAstrakAra kahe ke zAbAza! pachI zuM bAkI rahe. gune karanArane amuka mahinAnI sajA ane uzkeraNI karanArane dezanikAlanI. gune
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ 110 Agama jyota karanArane ThekANe lAva sahele tyAre uzkeraNIvALAne khyAla lAvavA mATe dezanikAlanI sajA. zAstrakAranI pharaja zI? zAstrakAra artha-kAmane upadeza Ape te meha karma ane mithyAtvane uzkeranArA che. rogamAM, duHkhamAM, smazAnamAM vairAgya Ave. paNa zAstrakAra je uzkeranArA tene vairAgyane vakhata karyo? duniyAmA mohamAM mAtelA tene smazAna vigeremAM vairAgya Ave paNa zAstrakAra uzkeraNI karanArane zuM? biradAvalI belanArane thAkavAnuM nahi. thAkavAnuM ghavAyelA-laDhanArane. zAstrakAra te bhATa. artha-kAmanuM poSaNa kare te bhATa. jeDe rahIne mAthAM kapAve, bIjAnA, eka jAtanuM nAradapaNuM karanAra mAtra laDhAvI mAravAnuM. nAradavidhA upara sarasa daSTAMta eka jaNe AvI prakRtivALe saMnyAsI thayele, tene be Teva cAhe jevuM erI lAvavuM, ne cAhe jene laTAvI mAravA te tene ramata. tene keTalAka divasa gayA pachI vicAra Avyo ke mArI kaLA che ke nahiM? te kayAM ane kevI rIte ajamAvavI? bharADI corapaNuM hatuM te che ke nahiM? te joI lauM! rAte uThIne koInI pAvaDI keInI AgaLa, keIne pustake keInI AgaLa, tema ramaNa-bhamaNa karI lIdhuM, badhA uThayA, badhA pitApitAnI vastu kheALe, sAmasAmA saMnyAsI laDhavA mAMDayA, pele sutele te dAMta kADhe. cheDe vakhata thayene leke bhegA thayA ane phajetI thaI. keInuM kaMI gayuM nathIne, ahiMnuM ahi maLyuM che. jhaTajhaTa karanAre pheraphAra karyo, laI gaye nathI. pelA samajayA ke AnuM kAma che. laDAInI kalA ajamAvavI pADozamAM bAI rahe. bAIne cheka pure bhagata. ekane eka pitarAI mazALamAM ke nahi tevI sthiti. beya eka rUpe
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5 pu-2 111. rahenArA. ahiM AgaLa pArakhuM karuM-bAI vaMdana karavA AvI tyAre svAmIjI moDhuM caDAvI AMkhe kADhIne belyA. jIvatA rahe bA! mahArAja Ama kema? kaMI nahi. kAraNa jaNAvavAmAM aDacaNa na hoya te jaNAve. tame bAI jAta che. lekene kaI thAya che. lekenI avara-javara baMdha thaIne pAchI AvI. mAruM kALajuM baLI jAya che, zuM karuM? Aja nahi kahuM kAle kahIza. bIje dahADe bAI AvI, tyAre saMnyAsInI sthiti pahelAM divasanI jema hatI. mArAthI kahevAya nahi, kahetAM kALajuM kapAI jAya. cAhe je heya te kahe. tane-mane zAMti nahi rahe. kahevAmAM mAla nathI. evuM kayuM? kAla kahete hate bAI Aja paNa hRdaya bharAI gayuM. paNa AgaLa vAta ! trIje dahADe emane ema prazna karyo. tane sAMbhaLyA vagara ucATane sAMbhaLyA pachI ucATa thaze vAta kevI zaNagArI. tyAre jatAM-jatAM tane kahuM chuM ke tAre cheka dArunA raste game che. te sAMbhaLyuM che. meM ja nahotuM mAnyuM, paNa have thAya zuM?
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1ra Agama jyota te sAMbhaLa chokarAne mAlama na paDe tema tapAsa karavI. te udhe tyAre meMDhAne zvAsa sudhaje. pAMca sAta dahADA pachI pele kare jovAmAM AvyA tenI AgaLa kahyuM ke tArI mA DAkaNa che. laDhAI na pese tema karaje; lagIra UMghate nahi, jAgrata raheje. khAvA Ave tyAre sAvaceta raheje. pelAne roja ghera suvAnuM che. ghera suvAmAM kutarA jevI nIMda lagAra. bAI dekhe ke uMghe tyAre suMghavA jauM. je dahADe joyuM ke huM jANuM chuM, tema mAlama paDayuM tethI na AvI. bIje dahADe nasakorA beTAM belAvyAM. hA. uM . uThIne dhIme dhIme AvavA mAMDI. pele jAgate rahele. ha najIka AvI, have zuM thAya? cAhe jevI vahAlI mA hatI, chatAM pele te vakhate lAkaDI laIne uThA. ne be. rAMDa! DAkaNa! tyAre mA kahe ke mArA royA dArUDIyA. be laDhavA mAMDayA. parIkSAmAM pita prakAzAya! te prakAze te mArI bhaMDAI thaze. ema vicArI saMnyAsI tAkaDe mApI gayA ane kahe ke che-zuM che zuM? tyAre chokaro kahe mA DAkaNa che. mA kahe chekaro dArUDI che. vigere belavA mAMDyA.
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 5 pu-2 113 lAva huM kADhI nAMkhu laDhe nahi. bapore bAIne belAvIne kahyuM ke AvI sthiti. tArA kahyA pachI ghaNe tapAsa karI. tArA chokarA ane tArA para dveSa hatuM tethI mane kahI gayA. chokaro Avyo ne kahyuM ke mahArAja DAkaNa te sAcI. meM kahyuM te uparathIne. ' kahyuM te kharUM! paNa pachI mane pastA thaye. AmAM khoTuM nikaLe te gunegAra chuM. tuM phalANAne TheSI, laDhAI thaI tene nukazAna karyuM, teNe AvIne mArI pAse vAta karI. huM tapAsa karIne nirNaya karIne Aja kahevAnuM hatuM Ama samajAvIne mA-dIkarAne khamAvyA. have hAM mArI Teva barobara che. hajI temAM khAmI nathI. zAstrakAre dharmane upadeza kema Ape che? tema A jIva mamatAbhAvamAM, viSaya-kaSAyamAM e rA ke tene amuka dahADA korANe muke, te parIkSA mATe paNa utarI paDe tene zAstrakAra kahe ke bhale kare! temAM bAkI zuM rahe? jagatanA jene je artha kAmane upadeza te vAMdarAne vIMchI karaDAvI ne dArU pAvA jevuM. je leke kalyANa karanArA te lekane je vastu malI nathI e te dharmane upadeza te mAtra jinezvara mahArAjanA vacanamAM che mATe zAstrakAranA vacananI ArAdhanAmAM dharma che. ATaluM badhuM pavitra che. pavitratAmAM lAvanAra ane TakAvanAra che. kaSAya viSe zuM che? tenuM svarUpa zuM ? tenA phaLa zuM? je jaNA vavAmAM Avaze te adhikAra agre vartamAna. A. 8
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 Agama jIta WAHEHE vyAkhyAna 3 (saMvata 2022 nA bhA, suda 14 vAra maMgaLa tA. 10-9-46) vacanArAdhanayA khalu0 zAstrakAra mahArAjA AcArya bhagavAna zrImAna haribhadra sUrIzvarajI mahArAja bhavyajInA upakAra mATe joDazaka nAmanA prakaraNanI racanA karatA AgaLa sUcavI gayA keakAma nija rAnI mahattA A saMsAramAM A jIva anAdi kALathI rakhaDapaTTI karate karate janma-maraNa-jarAnI jALamAM guMcavAte anaMta pudgala parAvartathI rakhaDyA kare che. te rakhaDate keIka bhavitavyatAnA ge kaIka pariNati evI thaI ke bAMdhe ochuM ne bhegavIne teDe vadhAre emAM je nija thaI tene akAma nijA kahIe chIe. jemAM jIva karma ke mekSane sama nathI, tenA sAdhane samajo nathI, karmakSayanI IcchA nathI, tenI IcchAe padArtha letuM nathI, paNa je duHkhe sahana karavA paDe te vadhAre sahana thAya ane ochAM baMdhAyA tyAre te AgaLa vadhe te akAma nirjarA. tevI A jIve karavA mAMDI. karyAMthI? sUkSmamAMthI bAdaramAM, tyAMthI vadhatAM vadhatAM yAvat manuSyapaNumAM AvyA. tyAre tenAmAM vacanavyavahAre pravartavA nivartavAnI tAkAta AvI vacanavyavahAra manuSyapaNumAMja jyAM sudhI manuSyapaNAmAM rahete tyAM sudhI vacana vyavahArathI rahitA be IndriyathI vacanamAM kahIe te satya, asatya, mizra. asatyAmizra, vacanaga karyo? meDhethI bole che. pitAne belaDuM teTaluM bIjAne saMbhaLAvavuM ? tenI asara temAM kaMI nahi. mAkhIo macchare gaNagaNATa kare che te zA mATe kare che? te kaMI nahi. vacana ga che mATe vacana kADhe che. jAnavaramAM-gheDA khuMkhArA kare
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5 pura 115 gAye barADe temAM zuM! kaMI nahi tyAre arthanI pravRtti karAvanAra tarIke je vacana vyavahAra te mAtra manuSyapaNAmAM, te sivAya saMjJI paMcendriya tiryacapaNAmAM paNa nahi te pachI vikasendriyanI vAta zI karavI ? vacanaga malyA chatAM Akho janmAre vyartha ! kAraNa vyavahAranuM vacana ja nahi. mAkhI-macchara avAja darAja kare che, temAM kaMI nahi. jAnavare barADe temAM zuM te kaMI nahi, mATe vyavahAra bhASA mAtra kare che. satya, asatya, mizra tarIke bhASAne ga kayAM? kevala manuSyapaNAmAM jyAM sudhI manuSya na thayo hoya tyAM sudhI maLela vacana ga belavAne. vacane pravRttivALA zabdarUpa hoya paNa tene artha nahi. vikalendriya, asaMjJI paMcendriya, saMjJI tiryaMca paMcendriyane vacana yoga mAtra vyavahArarUpa, temAM bhASA nahi. tIrthakaronI vANInuM sarva bhASArUpa pariNamana ApaNe jaina zAsananA hisAbe prabhunI vANa yojanagAminI mAnIe ane te vANI evI ke Arya anArya tipitAnI bhASAmAM samaje, bhASA rUpe pariName. "devA devI narA nArI menire bhagavatgiram' devatA te bhASAne devatAI samaje, anAryo pitAnI bhASAne samaje, tiya ce sAMbhaLIne pitAnI bhASAmAM samaje ekanI eka bhASA devatAne devabhASA tarIke, anAryane anArya bhASA tarIke, tiryaMcone tenI bhASA rUpe pariName kaI te bhagavAnanI bhASA. bhagavAnanA prabhAvathI temane samajAya. keTalAka evA stuti tetra ekasarakhA belAya te cha%, mAtrAo sarakhA thAya. saMskRta, prAkRta, mAgadhI, paizAcI, apabhraMzamAM thAya. tevI rIte bhagavAnanI bhASA evI rItanI. dareka pitAnI bhASAmAM artha pitAnI bhASA paNa pariName. bhagavAnanI bhASA vyApaka gaNavAmAM AvI.
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ 116 Agama jeta tIrthakarenI vANuM akSara na hoya! tyAre evA keTalAka pAkyA ke bhagavAnanI vANI akSara, ivani, jyAre belavAne vAMdho nathI. manuSya saMjJI paMcendriyapaNAmAM che. vacana yuga che. pachI akSara ga za ? jeo akSara mAne teoe Akhe vacanavyavahAra na ubhe karyo. hAramonIyamamAM eka vAra cAlatuM hoya te je rasavALe heya te rasamAM utAre te hAramonIyamamAM zuM? jyAre tIrthakaranI vaNa jagatane upakAra karanArI, jethI ApaNe jagazurU mAnIe. jagatamAtrane upadeza Ape. akSara vANI hoya te jagatane upakAra karyo? bhASAne atizaya karyo? jaina zAsana pAMtrIza guNo kahe, AvI pAMtrIza atizayavALI vANI tyAre temAM jaina nAma dharAvanArA kahe ke bhagavAnanI vANamAM akSara hAya nahi. paNa anAravANI. AgaLa jatAM DAhyA thayA ne kahevA lAgyA ke e vANIne gaNadharaja samajI zake bIjA samajI zake nahi. have jagadagurU zI rIte? parSadAnA gurU nahi ne? gurU eTale? mATe kahyuM che kejULati irAnna ta : dharmazAstrathI dharma kahe te gurU jeo dharmazAstrane kahetA nathI te kahe te gurU kaI rIte banavAnA? gaNadhare samaje ane te badhAne samajAve te jagadgurU koNa? tIrtha kara ke gaNadhara? A jaga para kutakane cheDe heta nathI. gaNadharenI mahattA zAnA aMge? duniyAmAM zAsakAra jevA matijJAna zrutajJAnanA paryAye mAne tevA patiejJAna zrataajJAnanA mAne. jeTalA saMsAranA hetu teTalAja bhavamAM hetu." "jeTalA saMsAranA kAraNe teTalA mekSanA kAraNe" "jeTalA sutaka teTalA kutaka tamArAmAM gaNadhara
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-2 pu-2 117 zA kAmanA? tIrthakaree dezanA dIdhI parSadA samajI gaI te gaNadhare zA kAmanA? ajAgalastana nyAya." bakarInA gaLAnA AMcale dudha mATenA nahi paNa nakAmA tema ahiM gaNadhare zA kAmanA ? tIrthaMkare dezanA de te bhavya samaje. paNa tIrthaMkaranI dezanA vakhate gagdha karANe bese. paNa temanI mahattA guMthavAnA aMge. gaNadharane upakAra gaNadharone upakArI zAthI mAnIe? tIrthaMkara mahArAje kahelAne guze. te paNa zAsananA hita mATe. e sUtra jaga jage para pravarte che. tethI temane upakAra mAnIe chIe. tIrthakara bhagavAna dezanA de te vakhate gaNadhara zrotA jevA hoya che. avani kare te UMce ne kahenAra soDamAM pese. pitAnA kadAgrahane piSavA mATe te vAta na letAM gaNadhara kerANe bese. tIrthaMkaranI dezanA vakhate gaNadhara bhale korANe rahyA. temAM vAMdho nahi, paNa te dezanAne guMthIne zAsanane ApIne upakAra karanArA te kharekhara teja che. gaNadharanI maryAdA jaina zAsanane aMge gaNadhare bIjA pahore dezanA de che. temanI vakhate bAra parSadAnI vyavasthA nahi. tIrthakarane cAra mukhe dezanA devAnI heya tethI bAra parSadA besI zake. gaNadharane cAra mukhe keTalAka samavasaraNanI vAtaja kayAM mAne che? sUtra mAne tene che, na mAne tene nathI. uvavAIjImAM jaNAvela che ke devIo zrAvikAo ubhI ubhI sAMbhaLe che. bIjA beThA sAMbhaLe che. A badhAne goThava te kharo. bIje pahore gaNadhara mahArAjA bAra parSadAnI bhale vyavasthA na hoya, paraMtu dezanA de. tyAre tIrthaMkara mahArAjA tyAM na hoya. tIrthakarI devachaMdAmAM jAya tyAre gaNadhare tyAM rAjAe ANeluM siMhAsana te upara besIne dezanA de. agni khUNAmAM
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ 118 Agama ta siMhAsana gaThave che. te na hoya chatAM paNa goThavelA siMhAsana upara besIne dezanA de che. sUtra guMthavAthI bIje pahere dezanA devAthI upakArI che. prabhunI vANI te anakSarI? A vAta kadAgrahI mAnavA taiyAra nathI. tema hoya te bhagavAnanI vANa anakSara mAnavA taiyAra na thAya. janagAminI vANI kahevI che ne pAchI azara vagaranI kahevI tenuM nAma duniyAmAM barADe ke bIjuM kaI? bAra parSadAnI bhASA, vANI-vacanAtizayanI vyavasthA badhI bagaDI jAya. eka ja vastu. ega mAnavA gayA temAM A badhuM pariNAma. vajanArAnAne marma ATalA mATe bhagavAna haribhadrasUrijIe "vacanArAdhanayA rAkhyuM. paNa "bhASA-vANyA-rAdhanayA" nahi vANa-bhASA kahenArA hatA. kemake vANa-bhASAmAM anekSara ivani te kahevAya che. nAbhi, kaMTha, talavA Adi sthAnethI spaSTapaNe uccAra karAya tenuM nAma vacana " tAtra riti" vacana kenuM ? te akSaravALAnuM, akSara vagaranAnuM vacana nahi. bIjA matemAM anukULatA mATe havi, agni, vAyumAMthI veda kADhayA, tema akSaramAMthI Agama kADhayA. tene mATe paNa jaina zAsanamAM te spaSTa vacanarUpaja vastu, vacana vagaranI aspaSTa paNa nahi jana mata sivAya bIjA matavALA darzanavALAe pArakA vacana mAnanArA che. IzvaranuM nahi. IzvaranA vacanane kathanane eke mAnavA taiyAra nathI. Itara darzanIonI dazA vaidika kahe che ke-agni, vAyu, havi temAMthI veda udhaya. pAzcAtyavALA paramezvarane dIkare mAne, tene paramezvara kahe ne te
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ 119 varSa-papura badhAne kahe. tethI jagatane Izvarane sIdhe saMdeze nahi sAMbhaLavAnane sAkSAta nathI mAnyA, paNa saMdezAvALA mAnyA, manusmRti mAnI, te paNa bIjAe kahelI mAnI. jaina zAsananI viziSTatA jaina zAsanamAM kahevAne haka bhagavAnane, mAnavAnuM bhagavAnanuM. bhagavAnanA nAme kahe te paNa bhagavAnanA aMge mATe bhagavAnanA pAMtrIza vANI guNa mAnyA. bIjA matAmAM vANIne guNenI vAta cAlI ! tene paramezvaranI vANI nathI mAnavI. tene te bArobAra AvelA saMdezA mAnavA che. paramezvara sAthe sIdho saMbaMdha sAMbhaLavAne kahevAnuM hoya te phakta jaina darzanane. vacananI vizeSatA atizayavALI vANI bAre paSatAne sAMbhaLavAnI. samavasaraNa zA mATe? te upadeza mATe, bIjAmAM kema samavasaraNa nathI. keI jaga para smRti, zruti, veda, kurAna, bAIbalamAM samavasaraNa tenI racanA sthiti sAMbhaLI te nA! temane upadeza dvArA IzvaranuM mahatva nathI levuM. pitAne karyuM thatuM sukha-duHkha, janma te enA mAthe nAMkhavAnuM. tethI tenI bhakti karavAnI. jenene badhuM vacana upara ja che. tIrthaMkarapaNuM maLyuM te jogavavuM tenuM phala te vacana upara. tIrthaMkarapaNAnuM bIja ane phala te vacana. tIrthaMkarapaNuM kyAre baMdhAya? have vicAra-tIrthakara tIrthaMkarapaNuM bAMdhe temAM zuM?te AvuM uttama, AvuM avyAbAdha, AvuM AtmAne tAranAra zAsana chatAM A jagata kema aMdhAre gethA khAI rahyuM che. mATe A jagatane aMdhArAmAMthI kADhuM. ApaNAmAMthI nadInA kAMThe ubhA heIe. heDIe taratI hoya ne kaI te samaye taNAtuM hoya te vakhate zuM thAya? heDIe AgaLathI jAya chatAM caDatuM nathI, vaLagatuM nathI, ne taNute
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ 129. Agama jyota jAya che tyAre ApaNAmAM dayA kevI thAya? te vicAro! arara! A jenI dazA ke chatI heDIe DUbe che. tIrthakara nAmakarmanI pUrva bhUmikA A daSTithI vicAre te tIrthakarane jIva pahela vahele kyA vicAramAM Ave? te AvuM pravAhaNa jevuM zAsana bhalabhalA pApIone vistAra karanAra anaMta karmanA baMdhanene teDanAra AvuM zAsana chatAM A ja bicArA saMsAramAM DubI rahelA che. jema nadI upara ubhelA zUravIre tAravAnuM vicAryuM. kema bacavuM? kema tArUM? te vicAravALe heya te jaMpalAvI de te vakhate tene jIvanane na rahe-te vicAra jarUra dekhe ke kaI jage parathI jauM, mane aDacaNa na Ave tema tArUM. tIrthakaranA jIvanI manedazA te pachI A jIvanI pariNati thAya ke arara! AvuM apUrva jaina zAsana! AvuM karavAnuM sAdhana! kalyANanuM kalpavRkSa! chatAM A jIve A dizAmAM kema? mATe badhAne sudhArIne kalyANanI dazAmAM lAvuM. Aja tIrthakaranuM bIja. vIza sthAnakanuM tapa ArAdhanAvALA che teoe A khyAlamAM rAkhavuM. tapa-japa-kAussaga dvArA je ArAdhanA thAya temAM bIja kayuM? te jagatane tAravAnI buddhi. jagata AraMbhAdimAM Asakta. jyAM tyAga, jJAna-darzana-cAritra maya jahAja cAlI rahyuM che, tene vaLagIne pitAne bacAvavAvALA thatA nathI. mATe ja huM tevuM karuM ke jethI te bacAva mATe taiyAra thAya. vacana dvArA parahitanI zakayatA bIjA ne mArge lAvavA kumArgathI khaseDavAnuM sAdhya hoya te te mAtra vacana dvArAe, mATe evA prayatnavALo thauM A badhA unmArga cheDI sanmArge vaLe. A kAraNathI tIrthakarapaNuM baMdhAya. AkhA jagatane upadezadvArA mArge lAvavAnI buddhi
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5 pu- 1za te bIja. te bIja hevAthI geTale vAvavAthI zuM thAya? te kerI. tema vacananI abhilASA upadeza. tAravAnI abhilASAe baMdhAyeluM tIrtha karanAmakarma te bhagavAya zAthI?te dharmadezanAthI. ATha pratihAryo cetrIza atizaya, pAMtrIza vANI guNamaya paNa badhuM phala nahi. kharUM phala te dharmadezanA che. tIrthaMkarapaNunuM svarUpa zuM? mATe gautamasvAmIjIe bhagavAna mahAvIra mahArAjAne prazna karyo-he bhagavAna tIrthaMkarapaNuM Ama baMdhAya paNa te bhegavavAnuM zI rIte? tyAre bhagavaMte kahyuM ke-kharuM phala dharmadezanA. dharmadezanA kharUM phala sAdhya hevAthI tIrthakaranI mahattA kahe. paNa mukhya phala. e janmathI tIrthaMkarapaNAnuM mahatva chatAM cyavana kalyANakane, cauda supanA juve janma meruparvata upara mahatsava kare, dIkSA vakhate ekaThA thAya, kevalajJAna samavasaraNa racAya te kene prabhAva? te tIrthakarane. chatAM te badhI vADa ane velA paNa vRkSanuM mUla. dezanA devI che. te mUlaphaLa siddhi hevAne lIdhe zAstrakArane kahevuM paDayuM, te tIrthakara nAmakarmane udaya kene te kevalIne. dezanA kayAre de? te kevalajJAna pAmyA pachI. chadyastha chatAM muni vyAkhyAna kema Ape? heje savAla thaze ke-AjakAlanA pithI uparathI jJAna meLavavAvALA dezanA de tene lAyaka gaNIe, te pachI janmathI traNa jJAna dIkSA pachI cAra jJAnavALA te kema dezanA na de? tIrthakara svadaSTa te samajAve ke paradaSTAMte samajAve? te svadaSTAMte samajAve te rIte samajAvavA joIe. samyaphadarzana, jJAna, cAritranuM phala karmakSaya ane mokSa prApti. te na thAya te AMgaLI cIMdhavI paDe. paNa te cIMdhavAnuM tIrthakarane heya paNa pitAne daSTAMtarUpa thavuM joIe. pite je zAsana AcaryuM, ArAdhatA gayA tenuM phala kevalajJAna te dekhADavAnuM. te kayAre dekhADAya? te pitAne kevalajJAna thAya
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122 Agama jIta tyAre. mATe tIrthakare kevalajJAnI thayA sivAya dezanA de nahi, pite kevalajJAna na pAmyA hoya te phala dekhADavA mATe AMgaLI cIMdhavI paDe te temane nahi. mATe pite kevalajJAna na pAme tyAM sudhI dezanA na de. jyAre dezanA de tyAre vAstavika tIrthaMkara nAmakamane udaya, badhA vacalA phala thayA, te dhArelA tarIke nahi. paNa te dhyeyamAM ke vicAramAM nahi. vicAramAM mAtra pratibaMdha. kevaLajJAna pUrve tIrthakara upadeza kema na Ape? pratibaMdha te phala hovAthI kevalajJAna thAya tyAre dhArelA phalane meLave. tethI tyAM udaya thAya. jinezvara nAmakarma bAMdhe, be ghaDI pachI tene udaya zaru thatA jaNAya. baMdhAtu kayAM sudhI rahe? TheTha apUrva karaNa sudhI baMdhAtu rahe, te pudgala pilAtA rahe. nikAcita tIrthakara nAmakarma thayA pachI piSaNa vagara kSaNa nahi. sAdhupaNuM leze, kSapaka zreNi mAMDaze, apUrvakaraNe Avaze, tyAM sudhI piSaNa, udaya paNa aMtamuhUrta pachI AvyA kare te paNa khare udaya kevalajJAna pachI. tIrthakaramAM devatva kayAMthI? A vAta samajavA jevI che-ApaNA sAdhue kahe che ke tIrthakaramAM devapaNuM kevalajJAna pachI che. Indra mahArAje abhiSeka karIne mAtA pAse mukyA te vakhate ghoSaNA karAvI ke-jina ane jinamAtAnuM je azubha ciMtavaze tenuM mAthuM phUTI jaze. tIrthakaranA nAme dravya bheguM karavuM che ne hajama karavuM che. tenI A tarakIba. tame supanA utAre tene aMge belI bole te vakhate bhagavAna kevalI hatA, tIrthakara nAmakarmane udaya kevalajJAna pachI thaze. tIrthakara nathI te sAmAnya rAjavI tene aMge supanA utAryA te devadravyamAM kyAMthI? e Avaka amArA kapaDA-TapAlamAM Apa temAM vadhe nathI. burI dAnata kaI? kevalajJAna sivAya tIrtha karapaNuM khaseDIne Avaka hajama karavI.
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 5 pu-2 18 svanAvataraNa apavAdamAM AzrayI che. tIrthaMkara sivAya kayA rAjAnA supana utAryA te kahene ? kalyANaka konuM! te jinezvaranuM avana, janma, dIkSA kalyANaka kenuM? burI dAnata jyAM thaI. tIrthakaranA nAme thAya te ApaNuM nAme keI cAMdalo kare tema nathI. mATe temanA nAme uDavuM che. dhADa pADavI che. gRhastha dhaDa pADavA jAya, sAdhuo joDe jAya. ne te ja bese ke kevalajJAna vagara devapaNuM kayAM? te mAnavAne kayAM? tene aMge ravapnAnA ghIne vadhe che? eTale balInI mAlika bhakti hatI tenA mAlika pite bane che. saMgha drasTI che? mAlika nahIM saMgha mAlika ke saMgha drasTI? te kahe. saMgha vyavasthA karanAra TrasTI che mAlika nathI. vyavasthA karanArane mAlika banAva. devadravyanI belI uthalAvavI tene pitAnA upayogamAM levI. eka vastu na samajyA tethI ne? tIrthakarapaNune bhega vividha rIte tIrthakaroe je muddAe tIrthaMkara nAmakarma bAMdhyuM te mudAnA phala rUpe. te bhagavAya--"DhiAva jaNauritr" ahiM Adi zabdane khyAla na AvyuM. Adi zabdathI zuM laIza? Adi zabdathI badhI pUjyatA lIdhI che. kayA muddAe kevalIpaNAmAM tIrthakara nAmakarmane udaya kahyo te vicAravAnuM nahi. paNa phakta pitAne hajama karavA mATe kevalajJAna pachI devapaNuM mAnavuM che. cauda supanA mAtA jue je rAtrie arihaMta garbhamAM Ave tyAre Indra mahA rAja paNa arihaMta bele. jene na jevA sUtra artha niryukti paNa svArthaparAyaNa banIne dharmane davasa karavA mATe A vAkyane AgaLa karavuM. vacananA AdhAre zAsana che eTale tIrthakaranA dhArelA bIjanuM phala dharmadezanA che. vicAro tIrthaMkarapaNuM bAMdhyuM bhagavyuM zAthI? dezanAnA vicArathI. dezanA
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ 124 Agama jIta devAthI jyAM sudhI temanA Agama cAle tyAM sudhI tIrtha rahe te phalA zArA sivAya tIrtha na hoya. zratajJAnane viccheda je pahere thaze tenA bIjA pahere dharma nathI. vacananI ArAdhanA-virAdhanAnuM rahasya dezanA devAnI dhAraNA te bIjA dezanA devI te svarUpa, dezanAnI pravRtti thavI te phala. te vacana upara mATe vacananI ArAdhanAmAM dharma che. dharma vacananI utpattimAMthI utpana thanAre, zAstra Agama racAyA tyAre zAsana utpanna thayuM gaNAya. bhagavAnane kevalajJAna thayuM dezanA dIdhI tyAM zAsana sthApana na gaNAyuM. tIrtha kara kevalajJAnInI dezanA hoya, paNa temanA vacane niyamita guMthAya ane jagatamAM pravarte tyAre zAsananI sthApanA. vacana te bIja, svarUpa ane phala traNe hevAthI kahevuM paDayuM ke vacananI ArAdhanAthI vacana eTale zuM? vacana eTale zI cIja vacana be prakAranuM eka sAra rUpe ane eka vistAra rUpe. - have sAra rUpe vacana joIe. jema ghI-khIcaDInA be zabda tema ahiM zAsananA be akSara, mATe kalikAla sarvajJa bhagavAna hemacaMdrasUrijI mahArAje vItarAga tetramAM jaNAvyuM ke-": sarva deva 3rasaMgha karma bAMdhavAnA je kAraNe te badhAM cheDavA joIe. karmane rokavAnA je je kAraNe tene AdaravA joIe. vacanamAM A be vAnAM ja, mukhya dvAdazAMgI he ke codapUrva che, paNa A be mATe Azravane tyAga ane saMvaranuM AcaraNa A be mukhya vAta che. jinazAsananuM muSTijJAna A tIrthakara mahArAjanuM muSTijJAna. Azrava sarvathA cheDe saMvara sarvathA Acara.
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa -2 125 vistAra rUpe-sAmAnya kahevA mAtrathI Azrava che. paNa jIva-karma kaI cIja ? Azrava ane tenA kAraNe kayA? te jANavAmAM na Ave Azrava cheDa kaI rIte ? billIne gaLe ghaMTa bAMdhe keNu? eka makAnamAM biAlaDI dararoja AvatI hatI, te uMdara mArI jatI. uMdara badhA bhegA thayA. ne vicAravA lAgyA ke dararoja bilADI AvIne mArI jAya che, mATe bacAva kare joIe. temAMthI keIe kahyuM ke ApaNe zAthI mAra khAIe chIe? ApaNane caDavA-utaravAnI chUTa che tene nathI. ApaNe gabharAI rahevAnA che. ApaNeya tAkAtavALA chIe te tenAmAM nathI. paNa te AvatI mAlama nathI paDatI, eTale ja vadhe che. mAlama paDe tevuM pagaluM bhare. ApaNe kAbela chIe lagIra avAja thAya eTale ApaNe jANI zakIe chIe. mATe tene gaLe eka ghaMTaDI bAMdhI de. te Avaze eTale ghaMTaDI na vagADe te paNa vAge, ghaMTaDI vAge ne ApaNe sAvaceta thaIe. bilADInA gaLe ghaMTaDI bAMdhIe te bacI jaI e. paNa bAMdhavI kaI rIte? vicAramAM AkhI sabhA vikharAI gaI ane cAlI gaI ghaMTaDI bAMdhavAnI rIta na sUjhI tethI sabhA bhAgI gaI vacanArAdhanA vinA Azrava samajAya nahIM ? tema Azrava choDe tema kIdhuM. paNa Azrava tene kAraNe, kama-AtmA e kaI cIja che? te kema Ave ne rokAya? te jANIe nahi te zuM ? bilADInA gaLe ghaMTaDI bAMdhavAnA je vicAra. mATe nave tane upadeza kare paDe navatatva, upazama, viveka saMvara jevo che. upadeza te vacana. te vacananuM ArAdhana te dharma. te upadezathI jarUrathI parIkSA karAya daDha saMvaranuM upAdAna paNuM kaI rIte? te vacanane uttama mAnavAmAM Ave che. tenuM svarUpa kaI rIte samajAvaze? te agre vartamAna :
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama ceta TILIIIIIIIIIII vyAkhyA- 4 IIIIIIIIIIIIII. (saM. 2002nA bhAdaravA su. 15, vAra budha tA. 12-9-46) varanA navA raju zAstrakAra mahArAjA AcArya bhagavAna zrImAna haribhadrasurijI mahArAja bhavya jInA upakArane mATe dharmopadezamAM Dizaka prakaraNanI racanA karatAM AgaLa sUcavI gayA kepAribhASika zabdanI oLakhANa jarUrI A saMsAramAM A jIva anAdi kALathI rakhaDyA kare che. te rakhaDatAM rakhaDatAM anaMtA pudgala parAvarte pasAra thaI gayAM. A zabda prasiddha che, paraMtu tene khyAla kara joIe. muddagala parAvata eTale? asaMkhyAtA varSo thAya tyAre eka palyopama, daza koDAkoDa pAme eka sAgaropama thAya, daza koDAkoDa sAgaropame eka utsarpiNa teTalA ja sAgarepame eka avasarpiNa, evI anaMtI utsarpiNa-avasarpiNuM jAya tyAre eka pudgala parAvarta thAya. tevAM anaMta pudgala parAvarte jIva rakhaDa. ajJAnIonI vicitratA - jema mAMdAne lagIra uMnuM Ave te lehI paDe, ThaMDuM vAyu kare, paNa na garama ke na ThaMDuM sahAya. tema jIva jeo mArgamAM AvyA nathI tevAne yathAsthita nirUpaNa sehAtuM nathI, tema vagara nirUpaNanuM vAkya sohAtuM nathI. kema? jyAre uparanI vyAkhyAnuM nirUpaNa karyuM tyAre A te badhuM kalpanA kahI ubhuM rahe ne pUche tyAre A jIva kyArano? e praznana kare.
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5 pura 127 anAdikALanI ApaNuM dazA jyAM eka pudgala parAvate peTamAM pIDa Ave. tene samajAve. kaI rIte? te mANasa prazna kare! mahArAja ? jIva karma te kayAranA? baMdhAyA kayAranA? A praznane uttara sAMbhaLavAnI tevaDa nathI. te prazna zuM joIne kare che? kharekhara eno uttara e che ke A jIva anaMtA pudgala parAvata, papama sAgarepama nahi, paNa anaMtA pudgala parAvarta sudhI ekalA sUkSma nigedamAM rakhaDa. janma maraNajanma maraNa karyA. huM jIvuM chuM ke marUM chuM? tenuM bhAna nathI. karmanA udaye gatimAM javuM janma dhAraNa kare ane AyuSya puruM thaye hAlyA javuM. AvI rIte anaMtA pudgala parAvarta avyavahAra rAzimAM gayA. - temAMthI vyavahAramAM pRthvIkAyAdimAM dAkhala thaye. tyAre duniyAnA vyavahAramAM. anaMtA pudgala parAvarta duniyAnA dekhAvamAM nahi. bAdaramAM zarIranI pRthaphatA dekhAya. paNa jIvanI pRthatA nahi. bAdara nigadamAM Ave ema kahI zake, paNa pRthvIkAyanI mAphaka A jIva kahevAya nahi. keIpaNa divasa anaMtakAyanuM zarIra eka be yAvata asaMkhyAtA jIvenuM heya nahi paNa anaMtA jIvanuM hAya. nigodasabaMdhI kutarka jIva vicAra gokhe temAM "Hve gudunA-sArA bAIone ulaTuM avaLe raste caDAve-A tuM jeTalA kaMdamULa kahe te badhA sAdhAraNa kharAne ! tenuM AyuSya keTaluM? te aMtarmuhUrta ne? te paNa jaghanya ne utkRSTathI. tethI badhA marI gayA ne! bAIe bhaLI tethI sAcI mAnI le. vagara mAre marI gayA, mATe ApoApa acitta thayA. bIjI vanasapatine kApe chede rAMdhe tyAre acitta thAya ne? bAIe jIvavicAra bhaNatI heya AgaLa-pAchaLa samajatI na hoya tethI vAta kharI che mAnI le. paNa gavArane pAThe kApIne lAvIne dorIe laTakAve che chatAM ene mATInI-pANInI jarUra rahetI nathI.
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128 Agama jAta havAmAM vadheja jAya che. tema anaMtakAyanA jIve pahelAM upaje che, samaye-samaye eka nigedane asaMkhyAta bhAga mare ane eka asaMkhyAtame bhAga upaje che. te maryAnI vAta jaNAve paNa upajavAnI vAta na jaNAve. artho bhaNe nahi. te aMtarmuhUrtanA AyuSyathI geTe vaLe! nigadanA kutakane khulAse jIve aMtamuhUrta kharo A upaje e aMtamuharta sudhI rahe paNa samaye-samaye dareka nigadane asaMkhyAtame bhAga upaje ane cyave che tenuM zuM? badhA AvI jAya tevI zAstramAM kalpanA nathI. bicArA gAthA gekhe ne pathare nAMkhe tyAre bAI e thAya cUpa! mA samAdhAna Ape nahi tethI kaMdamULa khAvAmAM pelAne vAMdho nahi. e na samaje ke aMtamuhUrta eka vakhata upajavAne bIjA nahi upajyA ne badhA cyavI gayA! tenuM pramANa zuM Ape che? kaMI nahi. mA pUchatI nathI. bAdara nigodamAM A jIva ema AMgaLI cIMdhI zakIe nahi. anaMtAnuM zarIra hoya tethI. "vimaLatA '' anaMtAnuM eka zarIra, tyAre jIva A e AMgaLI cIMdhavAne vakhata nahi. AMgaLIthI zarIra jIva cIMdhAya kyAM? jIva sUma pRthvIkAyamAM chevaTe Ave te tyAM AMgaLI cIMdhI zakAya. avyavahAra rAzimAMthI nikaLyA zI rIte? AvI rIte anaMta pudgala parAvarta kAla avyavahAra rAzimAM rakhaDe. akAma nijArAnA ge bAdaramAM AvyuM. jagatamAM dekhIe ke bhavitavyatA e judI cIja che. pANImAM vahIne bebhAna thaIne kaThe nIkaLe bagIcAne pavana Abe mUcha utarIne bacI gayo. tene vicAryuM hatuM. ke A jage para jauM bagIcA che ThaMDA pavana che, mUcha utaraze. pANI nIkaLI jaze temAMthI kaMI che? te nA. te A konA AdhAre te badhuM banI gayuM. kevala bhaviSyatAnA ge.
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5 pu.-2 bhavitavyatAnI pramaLatA ApaNA udyamanA avakAza na heAya, ne krAya' jarUra ane tyAM bhavitavyAne AgaLa karAya. hu' tamane pUchuM ke e avasthA bhAsAlAyaka kharI ? kAI pANImAM taNAyA, mUti thayA, pANI pI gayA, kAMThe utarI gayA ane havA maLI mUcho utarI gaI, te peAtAnI meLe bhAnavALA thayA tenI phIkara nahi. AvA seMkaDA kese ane che. lAkhA hajAro keseA ane chatAM tenA bharAse kAi dahADA ApaNuM ephIkara rahetA nathI. kaMIkane sApa karaDayAM jhera utarI gayA, jhera khavAyA chatAM vamAvI dIdhuM ne sAjA thayA paNa tethI bephIkara rahyA ? 129 tA A anaMtakAya avyavahAra rAzimAMthI anaMtAe eka nikaLatA nathI. te daravAjA tamArA mATe madha nathI. phAInA mATe badha nathI. sivAya ke khArame guNuThANuM paheAMcI jAya. khArame pahoMcyA sivAya anaMtakAyanA daravAjA baMdha na huM. tyAM sunnI khullA. bAramA sudhI niMgAdanA daravAjA khullA che mATe sAvacetInI jarUra mATe zAstrakAra kahe che ke anaMtakAyanA daravAjA upazamazreNi vALA, upazAMta mAhuvALA, RjumativALA, cau pUrva, AhAraka labdhivALAne paNa madha nathI. temane paNa khullA che. cauda pUrvI vigere kayAre nigeAdamAM paTakAya ? tenA patto nahi. te ApaNe kayA bharosAmAM ? keTIdhvajanA kuvArA phare tyAM pattharapatine pAMca kayAMthI maLavAnI ? Rjumati manaparyAyavALA, AhAraka zarIravALA, cauda pUrvI, agIyArame guThANuM caDelA tene mATe daravAjA badha nahi. te tamA kayA bhAse cAleA che ? niSphIkapaNe kaI rIte pagaluM bharI che ? tene atha ze ? keTIdhvaja kuMvArA ne pattharapatine pAMca ? tenA athaze ? duniyAmAM kAI dahADo A ane nahi. A. 9
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jata AvA purUSo mATe daravAjA baMdha nathI te ApaNe nahi paTakAI paDIe tene bhase che ? te paTakAyA pachI ApaNe Are Ave muzkela che. samyakatva-cAstri pAmIne jumati pAmIne agIyAramA guNaThANa pAmIne utarI gaye ne kAma paDe te ardha pudgala parAvarta sudhI rakhaDyA kare che. nathI te bAraNuM baMdha ke nathI tyAMthI chUTakAre ekadama ! e-muhapatti sArI eTalI mamatA paNa pADe duniyAmAM rAjAne jela hoya. meha-mamatA temAM vadhAre na hoya paNa mAre e sAre che te thayuM, mArI muhapatti keTalI phakkaDa? te sivAya bIjuM kaMI nahi. temAM paDe. mahAre manAya temAM manuSya paTakAya paNa choDayAmAM nathI paTakAte. AraMbhA choDayA tethI paTakAvavAnuM na hoya. mAre e muhapatti daDe temAM AMkhanA DoLA phATayA eTale khalAsa. lAMbuM kAraNa nathI. pachI pagathIyuM cUkyuM te pachI te kayAM jaIne raheze? tene patto nahi. nAnI cIja lAgatI hoya te pagathIyuM te cUke pachI patto na khAya tevA nigadamAM huM jIvuM ke janya-maryo temAMnuM kazuM nathI. karmanA udaye janma maraNa karyA jAya paNa huM janme, jIvuM chuM, mArU mata, tenA kAraNe te kaMI nahi. nigada pachInI niomAM uttaretara paribhramaNa kevI rIte? temAMthI pRthvIkAyamAM Ave zarIra juduM thAya, paNa janma-maraNanI dazA tenI te. jIvana-maraNa tenA kAraNe tene khyAla nahiM, rakhaDate rakhaDate vikalendriyamAM Ave tyAre huM jIvuM chuM. jIvuM marUM nahi. A maravAnA kAraNo te badhe vicAra Ave. te kAraNe dekhe teTaluM, AgaLa pAchaLa kaMI nahi, paNa saMjJI paMcendriya Ave tyAre mAre jIvavAnA kAraNe A, mATe tene meLavuM, maraNanA kAraNo kayA? tene nivAravAnuM, maraNa na Ave te badho khyAla saMjJI paMcendriyane.
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ 131 varSa-5 pu-2 temAMthI manuSyamAM Ave temAM janma-maraNa jIvavAnA-maraNanA kAraNe samajIne meLavavA ne choDavAnA upAya jevA lAge. paNa dharma A akSare tene kAne na paDayA. traNa traNa pApamavALA cha yugalIyA thAya, devatAnI mAphaka sukha bhegave, pAtaLA kaSAyavALA, pAtaLA rAga-dveSavALA hoya chatAM paNa tene dharmanA nAme dhabaDake ? anAryamAM dharma evI saMjJA nahi. anArya eTale? te mATe bhadrabAhu svAmIe anAryanuM lakSaNa karyuM ke anArya ke gaNa? "tIrthakare cakrIe vAsudevAdanI utpatithI Arya gaNAya. bAkInA anArya gaNAya" paNa janasamudAya ne aMge Arya ane anArya kahevA? te mATe kahyuM ke "jyAM dharma evA akSare svapna paNa na hoya te anArya samudAya gaNAya." A manuSya samudAyanuM lakSaNa deza ke kAlane vyApIne hetuM nathI. mATe manuSyanA samudAyane aMge svane dharmane akSara na hoya tevuM hoya te ne jyAM rahetuM hoya tene anArya kahe. bhAvI dharmanI vAta paNa bhavitavyatvanA ge Arya kSetramAM janmyA hoya tevAne kAne paDe. bhautikavAdI jIvanamAM dharma kayAM? evuM paNa kayAreka bane ke-pAzcAtyanI havAthI jIMdagI sudhI jANe dharma zuM cIja ? e jANavAnI taka kadApi paNa na maLe. aMgata vAta na letA. tamArAmAM baMgalAvAsI eTale jaMgalavAsI. jaMgalavAsI eTale pitAnA bALabaccAne jaMgalI banAvavAne raste. tyAM mojazekha thAya. ahiM amaracaMdabhAI beThA hoya temane lIlerI khAvI hoya ne saMvacharIne divasa hoya te dahADe lAve te kharA? te temane dharmamAM preraNA karanAra nikaLe. tyAre baMgalAmAM ke? kaI nahi. temAM kAma paDe te ahiM jaina maLe tyAre tyAM musalamAna yAhudI Adi dharmavALA AsapAsa hoya pachI chokarA zAmAM
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13ra Agama ta rame? pArasI musalamAnamAM ne chokarAne svabhAva pADezIne pitAne - gaNe tethI tenI joDe ramavAne. tamAre tyAM ghATaNa rAkhe che. tamArA chokarA ne tenA chokarA sAthe rame che. baMgalAmAM kayAM dharma ane dharmanuM kArya dekhavAnA? kayAMya dharmanuM AlaMbana theDuM ghaNuM kharUM! AkhA kuTuMbamAM jaMgalIpaNuM vasAvavuM ane baMgalAmAM rahevuM barAbara tamane sahavAsa puNyanA udaye maLe te cheDavAnuM mana thAya. svacchatA vyavasthA karI zake temAM nA nathI kahetuM. A jIva AlaMbana vaza che. sahacArInA saMskAravALe che, te vakhate AlaMbana taTe sahavAsa kharAba maLe ne sArA chUTe te pariNAma zuM? bAI paNa sAmAyika vigere dhIme dhIme bhulI jAya. jyAM dharma ke tenA saMskAra rahevA muzkela tevA vaMdane bhadrabAhuvAmI anArya gaNe che. ApaNe keIne anArya kahIe te AMkha lAla thAya che. paNa svapnAmAM dharmanA saMskAra Ave tevI lAyakAtavALA cho? AvA saMskAre nAMkhyA? svapnAmAM dharmaja Ave te sivAya kaMI na Ave, dharma khase nahi, dharma zabda e paNa svapnAmAM TakAva, jene A svapnAmAM paNa nathI tevA anArya janavRMda kahevAya. dharma eTale? A rIte dharma evA akSare muzkela che. te pachI sAce dharma kayAMthI hoya? kema? dharma e ApaNA anubhavanI cIja nathI. ApaNI indriyethI jaNAya, manathI parakhAya tevI cIja nathI. parza-rasa vigere, sukha-duHkha vigere indriya ane manathI jANIe. paNa dharma mana ke Indriya dvArA parakhAya jaNAya tevI cIja nathI. kevala zAstradvArA dharma jaNAya. koI paNa dharma hoya, paNa dharma jANavAnI tAkAta ApaNI Indri ane mananI nahi. lAMca-rUzvatamAM beya rAjapaNe varte che. bhayaMkara julmIpaNA vagarasaMkece varte che. nItinA nAme saMkeca hoya paNa julmIne saMkeca karyo?
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-2 pu-2 133 saMkoca hoya te adharma, saMkeca na hoya te dharma gaNa tema nahi. paNa dhama gaNave te mAtra zAstranA AdhAre. pharaka keTale? ApaNe vacananA AdhAre vakatAne mAnIe. dharmanI vyAkhyAmAM pAyAnI cIja zI? jeno ane jainetaromAM pharaka che. jene vacananA AdhAre vaktAne mAne che. "vatravidyAre vizvAsa" vacana avyAbAdha hoya te mAnavAne taiyAra chIe. "namoDastu tau tava zAsanA, Apa jevA vItarAga paramAtmAnA kharekhara svarUpane ame zAthI jANIe? nathI tame amane maLyA ke nathI ame tamane maLyA, temaja tame amArA kula ke jAtinA nathI, chatAM tamane uttama zAthI mAnIe? te A zAstra uttama kahe che mATe mAnIe chIe. zAstra uttama na kahe te mAnavA taiyAra nathI. cAra sAmAyikanA kramanI mArmikatA tamArA jevAnA svarUpane zAstrathI jANatA hoIe te zAstranA samyaphane jANIe. kRtasamakita paheluM Ave, pachI asaMkhyata sAgaropame zraddhA samyakatva Ave. mATe cUrNikAra bhagavAna kahe che ke-nizIthamAM zrata, zraddhA, dezavirati, sarvavirati sAmAyika e kama darzAvyuM che. zratanuM sAmAyika jIvane paheluM maLe, tyAra pachI asaMkhyAtA sAgaropamanI sthiti teDe tyAre samyakatva sAmAyika maLe. zruta sAmAyika dvArA devanI, gurUnI, dharmanI pratIti thAya. jainetaramAM zraddhAmULaka vizvAsa chatAM pikI dazA kema? tyAre bIjA lokone "purUSa vizvAse vacanavizvAsa" mAna. Izvara cAhe jevo hoya te nathI jovuM. paNa tene kahyuM mATe amAre mAnavuM. veda, gItA, smRti, zruti teNe kahI mATe mAnavI.
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jyota paNa te kahenAra kevA hatA? tenuM kaMI nahi? bIjA lekee zAstro je mAnyA te purUSanA vizvAse vacanavizvAsa gaNIne mAnelA che. jemAM vivekapUrvakanI zraddhA tyAre jene vacanavizvAse puSavizvAsa karavAvALA che. zAstra sAcuM avyAbAdha kalyANakara hevAthI tene prarUpanAra dekhADanArane te pramANe vartavAnuM tene deva-gurU-dharma tarIke mAnIe chIe. kalpanAthI zAstra khoTuM che tema kahe te devane mAnavAne raste ? gurU ane dharmane mAnavAne raste karyo? te eke nahi, sudhArAvAdIne na hoya te te vAta judI sudhArAvAdIe Agama jevA zA juThAM asidadha kahe? kema? te temane tyAga gamata nathI! te vAta judI. svacchada pravRttinI agyatA te devanI mAnyatA pramANe tIrthakaranA nAme karavAvALA paNa narakamAM rakhaDayA. A. haribhadrasUrijI mahArAja kahe che ke "tIrthakaranI bhakti svachaMda rIte karanAra paNa saMsAramAM rakhaDayA" cokhA zabdamAM A vAta jaNAve che AjJAthI nirapekSa zAstra nathI. tethI zAsathI nirapekSa je pravRtti te pitAnI buddhinI pravRtti, tethI kevala saMsAranI vRdidha, te tenuM phala. bIjI vAta dUra rahI. tIrthakarane uddezIne kare chatAM paNa kharekhara paramArthathI tene uddezIne nathI." pitAnI pradhAnatA viSe DozInuM daSTAMta eka DozI che, ghaNI marI gayA che, lAkhanI milakata che, chokare mAMdA paDe, pelI DezI! ozImAnuM viduM karAve che, paNa vedane na lAve, pADozI kahe chezI ! ATaluM badhuM tArI pAse che, chatAM tuM vadane nathI lAvatI. tyAre pelI kahe ke-mAre nathI laI
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ varNa-5 pu.-2 15 javuM, badhuM tenuM che. paNa jIve te enuM che. ne mare te enuM che A rIte pelI DezI kahe badhuM enuM, paNa tevuM nathI. AjJA nirapekSa pravRtti sArI chatAM anupAdeya ahIM paNa zAstranI nirapekSa AjJA bahAra hoya te tIrthakarane mATe kare te paNa tatvathI te tIrthakarane udezIne gaNAya nahi. AjJA nirapekSa hovAthI tenI saghaLI pravRtti saMsArane vadhAre karanAra thAya. deva-gurU-dharma vacananirapekSa mAnIe te rakhaDIe. kevala jana ja A siddhAMta mAne. dharma-deva-gurUne mAne te zAstranA AdhAre. zAstranA kahevAthI deva-gurU mAne paNa te kevA che? te jovuM nahiM e sthiti lekanI, tyAre ahiM pahelAM zAstranI parIkSA pachI devAdine mAnavAnA, mATe haribhadrasUri ... mahArAje kahyuM ke vacananI ArAdhanA e dharma che. tene viSaya ka? svarUpa kayuM? ArAdhanA kaI rIte? te je jaNAvaze. te adhikAra agre vartamAna. on in India vyAkhyAna 5 2002nA bhA.va.1 vAra gurU tA. 12-9-46 thanArAghanayA rahu zAstrakAra mahArAjA AcArya bhagavAna zrImAna haribhadra sUrIzvarajI mahArAja bhavyajInA upakArane mATe joDazaka nAmanA prakaraNanI racanA karatAM AgaLa sUcavI gayA kepudagala daSTi rakhaDapaTTInuM kAraNa A saMsAramAM jIve anAdi kAlathI rakhaDapaTTI karatAM karatAM pudagalanA guNe upara haMmezAM mITa mAMDelI che. koI bhAvamAM
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jAta paza rasa gaMdha rUpa zabda upara mITavALe hate. jema hAthI AdinA bhavamAM kevala sparza upara, mAchalI vagerenA bhAvamAM rasa upara, jamarAdinA bhAvamAM gaMdha upara, pataMgIyAdinA bhAvamAM rU5 upara, mRgaAdinA bhavamAM zabdanI mukhyatAmAM mITa mAMDI. deva-manuSyamAM pAMce IndriyenA paugalika viSaye te sivAya bIjuM sAdhya ja nahatuM. paugalika premanI vyApakatA kaI paNa bhava gati ke jAti pudgalanA sAdhya sivAyanI nathI. dareka bhava-gatimAM tenuM sAdhya rAkhyuM. jIva IcchA-abhilAlASAne AdhIna rahyo che. haMmezAM AhArAdinI suMdara sparzanI sArA zabda rUpa gaMdha ne tevA padArthonI abhilASA satata rahI che. "huM" pratIti chatAM AtmAne khyAla ja nathI AvI rIte AkhA bhavacakramAM pite mAtra pudgala ane tenA sAdhane upara jIvana gALyA che. keIpaNa vakhata AtmA je haMmezane najara AgaLa hatuM, keI paNa vakhata AtmA najarathI dUra thayela nahote. kAraNa dareka vakhate huM kaI gatimAM kaI jAtimAM huM evuM nathI ? te dareka gati-jAtinI avasthAmAM huM e te najara AgaLa ja hatuM. paNa huM ke te kaI dahADe vicAra ja AvyuM nathI. vAsanAnA vaheNamAM "huM" bhulAI gayuM sparza kema maLe? rasa kema maLe? gaMdha kema maLe? rUpa kema maLe? zabda kema maLe? temaja tenA padArtho kema maLe? te badhA vicAra karyA. paraMtu pitAnI najara AgaLa rahele haMmezAne AtmA! tene aMge tapAsyuM ja nahi. huM e najara AgaLa haMmezAM che. eka kSaNa paNa e nathI ke huM na hoya. huM jAuM! besuM! belI karUM! te badhAmAM huM che, paraMtu huM je ene kartA tene vicAra ja karyo nahi.
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5 pura 137 AMkhanA daSTAMta bahunI vikRtine citAra jema duniyAmAM AMkha dvArA badhA kAma karyA paNa AMkha kevI? tene vicAra AvyuM nahi. AMkhane mATe meM AgaLa jaNAvyuM che ke-AMkha jagatamAM abhAgaNI che. kema? te AkhA jagatane jue paNa pitAne na jue! pitAmAM kaNiye paDe heya, lAlAzapILAza hoya te pite na jue! paNa bIjAthI jANI zake. bIje dekhIne kahe tyAre, AMkha pitAnI sthitine jANatI nathI. A janma AMkhanA vyavahAra upara cAle che. AMkhathI vyavahAra kare paNa AMkhane nahi tema A jIva huM ne vahevAra haMmezAM kare che. huM vagarane vahevAra keI dahADe nathI, chatAM huM ne vahevAra kaI dahADe ja nahi. huM ke? tene vicAra karyo? AtmA che, utpanna thaye che? e vicAra kyAreya nahIM eTale ApaNe ajANapaNuM zAmAM rahyuM? pitAnI jAtamAM ne? zrI AcArasaMga sUtranA nirdezathI "huM'nI vicAraNuM zAstrakAre-huM kayAMthI Avyo? kyAM javAne? te vAta pahelI jaNAvI. zrIAcArAMga sUtramAM pahelavaheluM sUtra dizAnA ajANapaNAmAM jaNAvela che. "paNa je mArA kAvAdag" A mAro AtmA utpanna thAya che ke nahi, janma dhAraNa kare che ke nahi te na rAkhyuM. mAtra zaMkAlAyaka kaI vAta? kayAMthI Avyo chuM? kyAM javAne chuM? te mAlama nathI paDatuM ! mATe zaMkAmAM rahe che. ajJAtavAdIne bhayaMkara prajJAparAdha AtmA che, janmavALe che. ane bhADutI gharamAM bhADuta tarIke rahelo che. te traNa vAta sidadha che. mATe tene aMge ajANapaNuM na heya. paNa ajJAnavAdI jeo zravaNanA adhikArI nathI. jeo jIva puNya-pApa, Azrava-nirjara-mokSa nathI, tevuM mAnanArA tene zravaNane adhikAra nathI. ajJAnavAdI jeene jANavAnI jarUra nathI
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ 138 Agama ta teone jJAna e jhera jevuM lAge che. jANe te taNe ne bheLAnA bhagavAna, tene mAnanArA A vAkyane artha ajJAnavAdImAM jAya. jANe tene paMcAta! na jANe tene kaMI nahi. A vAta ajJAnavAdImAM che, paNa ahIM nathI. ajJAnavAdIne vicitra kutarka | jJAna te rAga-dveSanuM kAraNa duniyAmAM karmabaMdhanuM kAraNa zuM? te dareka Astikane kahevuM paDe ke-rAga-dveSanI pariNati karmabaMdha karAve che. nItikAre kahyuM che ke- "vItarAja gaDhanA" vIta rAgane janma hete nathI. je vItarAga na hoya tene janma heya. janmane vItarAga keI nahi. jeo avatAramAMthI Izvara mAnanArA avatAra thAya tyAre AThe karmavALA mAnIe. tyAM vItarAga dazA nathI mAnatA. je kaMI bhavamAM janma dhAraNa karavA ne je karma baMdhAya te badhuM rAga-dveSane lIdhe. ajJAnavAdInA tarkanI pika idazA A vAta sarva saMmata laIne rAga-dveSathI karma baMdhAya te sarva Astikoe mAnyA. keI ema mAnavA taiyAra nahi thAya ke rAga hoya ne dveSa hoya te paNa karma na bAMdhe. paNa rAga-dveSa te karmanA baMdhanA kAraNa che te badhAne mAnya. te be karmabaMdhanA kAraNa te A vAtane ajJAnavAdI palaTAve che. rAga-dveSanI jaDa jJAna ja che. haMmezAM kutarAne jhera devAya, paNa dekhAvamAM baraphI rAkhavI paDe. tema je vidhIe, nina, kumatIo, zAstravirudhdha belanArA te zAstranA vAkayane pakaDIne tene avaLuM kare. A dhyAna rAkho! ajJAnavAdInI vicitra dalIla - ajJAnavAdIne eka jaNa A pUchavA lAge ke karmabaMdhanuM kAraNa zuM? be sthAnake karma baMdhAya, vadhe ja bhaya ekaThuM thAya,
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5 pura 139 udIraNa-udaya thAya, navA bAMdhavAnuM thAya. kayA? rAga ne dveSa? te be sthAnaka. te karma baMdha-udayanA sthAnaka te vAta zAstrakAre kahelI te vAta pudgalanI apekSAe, je vibhAva pariNati tene aMge thatuM rAga ne dveSa je karmabaMdhanA kAraNa tarIke gaNAvIne choDavA lAyaka gaNAvyA. tene avaLI rIte pakaDIne te vAta tamAre kabula ja ne ke karmabaMdha udaya vigerenuM mULa kAraNa rAga-dveSa ! te have kahuM chuM ke rAga-dveSanuM kAraNa jJAna. eka padArthane ISTa jANe, aniSTa jANe, rokanAra-nAza karanAra che te jANe tyAre rAga-dveSa utpanna thAya. bALakanA udAharaNanI vicitra rajuAta nAnuM baccuM sApa ane vIMchI upara haiSavALuM nathI. hIrAnA mitInA DhagalA upara besADe te tene kaMI nahi. sApa-vIMchIne pakaDavA jAya. jyAM sudhI jJAna nathI tyAM sudhI prIti-aprIti nathI. paNa samajaNa thayA pachI prIti-aprIti thAya. eTale kahe have prIti eTale rAga aprIti eTale dveSa. eTale rAgadveSanuM moTuM kAraNa hoya te samajaNa kahyuM ke na malyuM hoya tenA upara prIti-aprItinuM dhoraNa rahetuM nathI. maLelImAM prIti na maLelImAM na thAya te nahi. na maLelInI AkAMkSA thAya. prItithI maLelI upara aprIti thAya. malyA mAtrathI rAga thAya na malyA mAtrathI zreSa thAya te niyama nathI. paNa budhdhithI rAga-dveSa thAya che. je rAga-dveSa utpanna thAya. te buddhithI. vyAkaraNanA pAna kArakanI avaLI rajuAta vaLI buddhinA saMbaMdhane laIne vyAkaraNakAne apAdAnane bheda jude mAna paDe. jyAMthI judA paDe tenuM nAma apAdAna. judA pADavAmAM je avadhi hoya tene aMge saMjJA paDI. te mATe jaNAve ke gharamAM mA dharmathI pramAda na kare! tyAM dharma thaye che ne pramAda kare che? ke dharma nathI thayele ne pramAda kare che? thayelAthI che kAraNa kalika ra LahInI ne
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ 140 Agama jAta chuTo paDe che ke nahi thayelAthI chuTA paDe che? apAdAnathI nahi thayela chuTe che. thayele dharma che nahi, dharma che tene pramAdane niSedha kare che ? ke dharma nathI tene pramAdane niSedha kare che ? mahAvatenI ajJAnavAdInI vicitra vyAkhyA hisANA vibha-hiMsAthI virame. tyAM hiMsA karavAthI virame ema na kahetAM hiMsAthI virame kahyuM. hiMsAmAM joDAye heya tene viramavuM paDe. "mRSAvAsAra virama" mRSAvAdathI chuTA paDavAnuM jaNAyuM mRSAvAda hatuM kayAM ? je bALapaNathI juThuM bolatA nathI tene mRSAvAda na lAge. ahIM jIvanI hiMsA karatA na hatA, jUThuM bolatA nahotA tenAthI viramavAnuM zuM? cerI, raMDIbAjI, mamatva vigere na karatA hoya te viramavAnuM zuM? viramavAnA A badhA paccakakhANa khoTA? Ama bIje bele che. "tene pAchuM jaNAvyuM ke paMcendriya caurindriya AdinI hiMsA karate hoya tenAthI huM belate hoya tene baMdha karavAnuM, A kene kahevAya te te hiMsA juTha, cerI, raMDIbAjI, mamatva karate hoya tene kahevAya ke na karIza. je karate hoya tenAthI judA paDavAnuM hoya." ajJAnavAdInA tane khulAse AvI rIte jeo kahetA hatA. tene zAsakAra kahe che ke ekaluM malyA aMge prIti AdinuM vicAravAnuM hatuM nathI. maLelAmAM jeTale vicAra tenA karatA na maLelAmAM vicArane pAra nahi, tRSNa kenI? te nahi maLelAnI. prasaMga ke cAlu ? te kaI vakhatane? keI vakhata te zA mATe? mATe prati ekalI maLelAmAM che ke aprIti ekalA maLelAmAM rahe che. tema nathI. cora Ave tyAre cArathI Dara lAge tema nathI. paNa te na Ave. heya te paNa tene DarathI tALAM mAre cho. maLelAne bhaya prIti heya. aprIti hoya te niyama nahi.
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5 pura rAga-dveSanuM kAraNa jJAna nahIM, mamatA che kene aMge bhaya-prIti-aprIti? manamAM dhArelAne age. dhArelAne aMge prIti-aprIti-bhaya che. sukha-rati-arati che! dhAryA sivAya bhaya-zeka, prIti-aprIti thatI nathI. buddhipUrvaka dhAraNa karelI che. budhipUrvaka manathI je saMbaMdha dharyo tenAthI khasI javuM tenuM nAma apAdAna che. dharma buddhithI vicAryuM ke-AnuM nAma kamI AvI rIte kArya thAya. te mane male tevA vicAravALAne huM dharmathI vikhUTe paDuM chuM mATe pramAda na karuM ema saMbhavI zake? wH gata vaLAvo joDe Avyo hoya te corathI rakhopuM kare paNa cAra AvyA na hoya te rakhopu kaI rIte? vATa raste te che kayAre luMTAI jaIe? tene niyama nahi, vagara cere cArathI rakSaNa karyuM tema kahI zakIe? buddhithI aprApta tema mamatA tenA kAraNe paccakakhANa che. pacca. zA mATe che? maLelI-nahi maLelInA kAraNe baMdha karavA mATe paccakakhANuM hiMsA juTha cerI pahelAM na karate heya ne atyAre paNa na karate heya te paNa bhaviSyamAM prasaMga Ave te hAre na karavA tene mATe paccakakhANa. bhUtakALamAM thayuM hoya tenA paccakakhANa tema nahi. paNa bhaviSyamAM thavAnuM hoya tenuM paNa paccakakhANa, ajJAnavAdIne matanI AlocanA A uparathI eka vAta nakkI thaI ke bhUtakALa, vartamAna ne bhaviSya, vaNe kAla IcchAnI pravRtti te rAga che ne te karma baMdhAvanArI che. ne traNe kALamAM je aprIti te dveSanuM kAraNa che ne te karma baMdhAvanAra che. te traNe kALane aMge prIti-aprIti kone hoya? je samaje tene! samajanAra na hoya tene traNe kAlane
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ 142 Agama jIta vicAra nathI. tene prIti aprIti kaI? jyAre prIti aprIti thAya tyAre kahe che rAga-dveSa te karmabaMdhanA kAraNa mATe samajaNa levI nahi, A ajJAnavAdIne mata ajJAnavAdInA matane marma vAta badhI sIdhI karIne niceDamAM lAvIne kayAM mukyuM? vAMkAbela AkhI rakama sAMbhaLIne vAMkuM bele? tema sAcuM sAMbhaLIne Ane vATI nAMkhyuM. AnuM badhuM kAraNa te samajaNane? traNe kAlanA kAraNe rAga-dveSa thAya karma baMdha ane udaya thAya te bhogavavA te samajaNathIne? te mATe samajaNa na joIe. A rIte ajJAnavAdIne muddo che. ajJAnavAdanuM ekAMgIpaNuM - kazI samajaNa levI ja nahi. rAjI thaIe nArAja thaIe. rAga-dveSa thAya tethI karmabaMdha thAya samajaNathI. mATe samajaNa na lIdhI hoya te kaMI nahi. pele mora nATaka kare dekhAvamAM sAre lAge paNa AkhI puMTha ughADI thAya tenuM bhAna nahi. Ane paNa duniyAnI samajaNa dUra che tema kahe paNa tene puchIe ke tuM bolyA samajaNathI ke aNasamajaNathI? saMsAra kharAba rAga-dveSathI karma baMdha tenAthI saMsAra. samajaNathI che chatAM samajaNa na levI tene artha che? ajJAnavAdInA tarkamAM paraspara virodha - koIne puchIe ke tAruM nAma zuM? te huM muMge che, tevuM kahenArane juTho TharAvavAmAM mahenata karavI paDe tema kharI? te pitAnI meLe pite juTho karela che. muMgo chuM te kayAM rahyuM? cokakhuM meDhe bele che. pachI tArUM muMgApaNuM mAne keNa? . jene eka zabda sAMbhaLo hoya padArtha na samaje. hoya te kahe ke te bicAre kahe che ke-huM muM chuM. te kahIne keNa
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-pa pura 143 cAle te akkala vagarane hoya te paNa akkalavALe te sAMbhaLIne na cAle ? kema te te tenA vacane juThe sAbIta thayela che. tema tuM tArA vacanathI samajaNa kAmanI che tema sAbIta karI che. samajaNathI rAga-dveSa thAya, karmabaMdha thAya, saMsAra vadhe che, te samajaNathI ke aNasamajaNathI kahevuM? te kahevuM paDe ke samajaNathI. samajaNane jevo upaga tevuM phaLa vagara samajaNe jaDa padArtha bole che. tenAmAM jJAna nathI. tAre samajaNa che tenAthI tuM bele che, pAi kahe che ke samajaNa na joI e. samajaNa ja nakAmI. e te vAta kharI, te samajaNa nakAmI zAthI gaNa? te rAga dveSanA kAraNe ne? rAga-dveSanA kAraNa bhUta samajaNa hoya te te kamabaMdhanuM kAraNa? ne rAga-dveSanA kAraNabhUta samajaNa na hoya te tene tuM zuM kahe che? mithyAtva avirati ajJAnane dUra karavuM temAM kayA padArthane khaseDa paDe che? samyakadarzana jJAna cAritra meLavavuM te kaye bahArane padArtha hote ? ke prati IcchA karavAnI ahiM bahAranA padArtho nathI paNa aMdaranA che. tene pragaTa karavA ne mithyAtvAdi aMdara vaselA che tene khaseDavA che, te samajaNa rAga-dveSa karanArI ke karmabaMdhanuM kAraNa kayAM hatI? je saMvara-nira-mokSanuM kAraNa tene samajaNanA nAme karmabaMdhamAM nAMkhI de. matAgrahathI satya vAtanI paNa vikRta rajuAtane citAra jema A ajJAnIe saMvara-nirjarA-mekSanA kAraNone paNa ajJAnanA jore karmabaMdhanA kAraNamAM nAMkhI de. tema je je mate nikalyA che te badhA matene aMge dekhe te eja meTI kheDa Ave. Avane saMvaramAM! saMvarane AzravamAM! baMdhane nijerAmAM ! nijarane baMdhamAM nAkhI de. je AtmAnA guNe ane de temAM doSa dUra karavA ne guNe meLavavA temAM samajaNa te
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama ta rAga-dveSane utpanna karanArI ke karmabaMdhanuM kAraNa nathI. Azrava-baMdhanA kAraNe avyAbAdha rAkhavA che, saMvara-nirjarAnA kAraNe baMdha karavAM che. be vaDhatA hoya temAMthI ekane hAtha pakaDIe bIjo chUTe mAre te te choDAvavA gayelA kahevAIe tema dharmanA kAraNe choDavA mATe samajaNanI jarUra nathI ema kare che, paNa Azrava, baMdhanA kAryomAM te samajaNa vagara jarUrI manAya che. ajJAnavAdathI sanmArgamAM rUkAvaTa nAnuM chokarUM garamIthI rUe, cuMTI bhare te revuM te keNe kahyuM hatuM? te te tene svAbhAvika che. sukhane saMteSa duHkhanI aprIti te svabhAvika che. Azrava ane baMdhanA kAraNe anAdithI rahelA che. samajaNathI saMvara-nira-mokSa meLavavA hatA temAM tuM ADe Ave! anAdikAlIna pravRttimAM ajJAnavAdathI vadhAre pravRtti te Azrava-baMdhanI ghAMcInA baLada jevI cAlu che. saMvaranI pravRtti karatA hatA tene rekI dIdhe. ekane bAthamAM ghAlIne mAra khavaDAvyA. dharma mArge cAlanArane samajaNa nakAmI gaNAvI ne saMvara-nirjarAnA kAraNuM baMdha karAvyA. saMvara-nirjavA karate hate tene rokI dIdho. Azrava-baMdhanA kAraNe cAlyA kare. te ajJAnInI sthiti huM muM chuM tenA jevI che. ajJAna vyAvahArika nathI-vyavahAra jJAnathI ja cAle che A ajJAnavAdInuM kahevuM che ke-samajaNa hoya tyAM bhayaprIti-aprIti thAya, tethI rAga-dveSa thAya tethI karmabaMdha thAya ne saMsAramAM rakhaDavuM paDe. tene puchIe ke tuM samajaNathI bole che ke aNasamajaNathI? ajJAnavAdI ajJAna sArUM che samajaNa nakAmI che!
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5 pu2 145 te kahe te samajIne ke vagara samajIne? samajavAvALe samajIne, balavAvALe kahe ke bIjAnA phAyadA mATe boluM chuM. ane te A jIva janma le che ke nathI lete. parabhavamAMthI Ave che ke nathI AvatuM, parabhavamAM jaze ke nahi jaze? tene tene vicAra karavAnuM rahetuM nathI ajJAnavAdInA upalakSaNathI bIjA vicAra akiyAvAdI je AtmAne mAnatuM nathI. AtmA che ke nahi? utpanna thavAvALo che ke nahi tene patto nathI. temane mATe sudharmAsvAmIjIe AcAragamAM paheluM sUtra ne mAtra kiyAvAdInI apekSAe che paNa akiyAvAdI ajJAnavAdI vinayavAdI tenI apekSAe nahi. pitAnuM dhAreluM kare te vinayavAdI temaNe lAyaka nahi. zrotAne lAyaka na hoya tethI bese nahi. bese te tene sabhAsada gaNavA nahi. upadezane aMze darakAra kenI? te. kriyAvAdInI! jIva che, karma che, jIvana cAle che, marIne bIje jAya che, tema mAne ! zrI AcArAMga sUtrane mAtra zabdanuM rahasya kaI dizAethI AvyuM, ne kaI dizAe jaIza? jyAre kahyuM kepUrva dizAthI, pazcima dizAthI, uttara dizAthI, dakSiNa dizAthI, udarva dizAthI ke adha dizAthI Ave? A phakhuM kahI dIdhuM. pachI anyatara zabda kema kahyo? dizAnA, vidizAnA nAma lIdhA pachI anyataramAM rahyuM koNa? vAta kharI ? cAre dizA, daze dizA sAkSAta kahevAmAM AvI pachI anyataramAM keI rahetI nathI. kene? te aju gativALAne jugatie AvelA ane javAvALA mATe. paNa vaka gatithI AvyA hoya tene eka dizAne niyama kayAMthI rahe? te te tIrtho cAle, urdhva cAle, tene dizA-vidizAne niyama rahetuM nathI. A. 10
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jeta prAsaMgika rIte vagatine vicAra vakragatinI jarUra zI paDI. tene mATe cauda rAjalakanI sthiti vicAre! madhyathI nika sIdhe aleka temAM dharmAstikAya adharma stikAya nahi mATe lekamAM AvIne javuM paDe. sanADI vacamAM che mATe tyAM gati karavI paDe. sAta rAja uce sAta rAja nIcenI sattA nathI mATe trasanADIe AvavuM paDe. trasanADImAM Ave ne tyAM javuM paDe tene aleka na naDe koI dahADe. vacale je bhAga lIdhe temAM jatAM aloka naDe nahi, vidizAmAMthI dizAmAM tyAMthI trasanADImAM jyAM upajavAnuM hoya tyAM jAya agratA zabdathI kriyAvAdInuM mahatva AvI rIte pAMca samayanI gatimAM cAra varkagati thAya. vakragati hoya tyAre ekalA u adhe vigere dizAne niyama na rahe, mATe anyataradizAthI kahevuM paDayuM. A badhuM jaNAvavA mATe daze dizA lIdhI hatI chatAM vakragati mATe anyatara lakhavI paDI. jeo kriyAvAdI AtmA karma-janma mAnanArA che te badhAne jANavAnuM nathI ke-AtmA saMsArI janma pAmyo chuM. te vAta kharI ! paNa kayAMthI A kayAM jaIza? te kriyAvAdIne bhAna nathI. tethI te samajAvavuM kene? te kriyAvAdIne! jIvAdikane mAnanArAne A samajAvAya. huM"ne oLakhavA zAstravacananI jarUra dareka kriyAmAM huM chuM te samajIe chIe. huM nI pratIti kiyAvAdIne jIbha para rahelI che. huM eTale koNa? anAdi kAlathI karate cA chatAM huM ne keyaDe khulyuM nahi. jema AMkhane mATe pitAne eka kSaNa jevAne nathI. tema A AtmAne eka janmamAM dareka kSaNa huM huM karyuM jAya che paNa tene keyaDe khelavA taiyAra thaye nathI. paraMtu AMkha potAne juve te Arise. nirmala Arise
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5 purI hoya te AMkha ja pitAne jue ke lAla che, pILI che ~ che ke kema? tema ahi AgaLa huM ne keyaDe ukelavA mATe Arie jinezvaranA vacana. te sivAya bIje rise nathI. mATe vacana nanI ArAdhanAthI dharma che, te jaNAyA chatAM vacana kevuM? tenuM svarUpa zuM? tenA viSe kayAM? adhikAra age vartamAna !!! IIIIIIIIIIII vyAkhyAna- 6 (saM. 2002nA bhAdaravA vada 2, vAra zukra tA. 13-9-46) vacanArAdhanayA khalu zAstrakAra mahArAjA AcArya bhagavAna zrImAna haribhaka sUrIzvarajI mahArAja bhavya jInA upakArane mATe kheDazaka prakaraNa racanA karatAM AgaLa sUcavI gayA kejIvane janma-maraNa zI rIte? A saMsAramAM A jIva anAdi kAlathI janma-maraNa karyA kare che. te janma-maraNa karavAnuM nathI te pitAne gamatuM, pate lIdhuM nathI, bIjAe ene mAthe lAdhyuM che. duniyAmAM potAnI meLe kAM te bIjAnI bAMhAdhArI nIce athavA sattA julamathI karavAnuM hoya. janma-maraNa aNasamajathI have A jIve anAdi kALathI janma-maraNa karyA te pitAnI marajIthI, bIjAnI sattAthI ke bAMhyadharIthI karyA zAthI? pU. A. haribhadrasurIjIe khulAse karyo ke anAdi kAlathI te
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jyota 148 janma samajato nahato. anaMtA kAla sudhI sUma nigodamAM ane temanA janma maraNa kema thAya che? tenuM bhAna nahotuM. jIvane bhAna na hoya te karavA taiyAra thAya nahi. A jIvane janmavuM maravuM te kaI cIja? tene kaMI khyAla nahete. sUkSama pRthavIkAyA dimAM ke bAdara pratyeka vanaspatimAM, paNa bIjAe enA mAthe nAMkhyA. suSTivAdIoe IzvaranA mAthe javAbadArI nAMkhI suSTivAdIo IzvaranA mAthe nakhe. kAraNa ke tene sarjanahAra paramezvara mAnavA che. anAdithI jIvane nigodamAM rakhaDAvanAra, janmajarA-maraNanA araghaTTamAM pADanAra paramezvara, ajJAnanA kIcaDamAM, kaSAyanA pAtAlamAM, saga-viyeganA kacarAmAM Ane mATe koNe? te Izvare. jyAre Izvarane sRSTinA sarjanahAra mAnIe eTale sRSTinuM sarjana kyAM? ane kevI rIte? jIva te anAdine mAnave paDe mATe sRSTinI anAdithI zarUAta. anaMtA janma maraNa karAvyA! anAdikAlathI ekendriyapaNumAM bAMdhI rAkhe? ke? paramezvare! hakIkatamAM IzvaranI AvI kalpanA vyAjabI nathI have vicAra-Izvarane zuM kAraNa banyuM ke tene nigadamAMthI kADhayo? amukane rAkhyA ane amukane kADhayA tenuM kAraNa? nigedamAM rahelAe zuM bagADayuM? bahAra Avele mana vacana kAyAthI bagADanAra hoya? jenI sUkSma (nimedanI) kAyA keIthI bagaDe nahi, te keInuM bagADe nahi sAmAnya dAkhale le-ajavALuM ane kAca. jema ajavALAne kAca naDatA nathI tema kAcane ajavALuM naDatuM nathI. tema sUkSma nigodamAM che eTalA bArIka ke te keIne naDatAM nathI. ne tene keInaDatA nathI. te pachI tene ze aparAdha? ke tene tyAMne tyAM
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5 pu-2 149 gaMdhI rAkhe. pRzcikAyAdi banAvyA. pRthvIkAya eTale zuM? duniyAnA gulAma karatAM kharAba, izvaranI sRSTi mAnavAmAM vividha dezo gulAmane zeTha upADIne nyAla thAya. ene upayoga kare te tene jIvate rAkhIne pRthvIkAyAdine kevA banAvyA te dareka paMcendriya tiryaMca ke manuSya upayoga karate te tenA motane hisAbe ! tenA jIvananA rakSaNapUrvaka te nahi. pRthvIkAyAdi pAMca banAvyA kevA? jenA jIvananA upabhege jIvavAnuM pRthvIkAyAdinA jIvanane nAza. dvArAe ene upayoga karAya. jene upayoga nAza dvArA jagatuM kare tevI sthitimAM jIvane melyA. A sajanahAre tenuM kayuM bAkI rAkhyuM ? Ama anAdi kAlathI ApaNI ajJAnatA mUrkhatAno lAbha lIdhe. anaMtA pudgala parAvartI sudhI rakhaDAvyA, temAMthI bahAra kADhayA. paNa jene kaLIo karavA taiyAra thayA. paMkhIne poSanAra manuSya chavAtane jANIne utpanna kare. zA mATe? te tene piSavA mATe tema A sajanahAre manuSyane jAnavaranA jIvana mATe A bhega devAvALA jIvane taiyAra karyA. te sthitimAM jIne rAkhyA. bAMdhIne phAMsInA lAkaDe laI javAvALe manuSya phAMsIne lAkaDe laTakanArane keTale hitakArI ? tema A sRSTine sarjanahAra te ApaNane pRthvIkAyAdimAM pherave ane rekhe te zuM? duniyAnA zikAra mATe ubhA kare ne zikAravALAne Ape te dazAe mUkyA. temAMthI AgaLa vadhyA. je vakhate ghAtakI jAnavara jaMgalI jAnavara thAya te karyA kene? te sRSTinA sarjanahAre, AvI sRSTinA sarjanahAranI dazA!!! A jagatamAM cAre gatinuM jamaNu te sRSTinA sarjanahArane mAthe nAMkhavAnI beadabI ne kaI dahADe kare nahi,
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ 150 Agama jAta kAraNa vagara kArya na thAya paNa karyA vagara te thAya! kAraNa vagara kArya thAya nahi, kartA vagara kAryo thAya. makAna caNavuM, ApaNA hAthamAM paNa junuM thaI kAMkarI kharavI te ApaNuM hAthamAM? te nA, caNAvavuM ApaNA hAthamAM paNa paDavuM te ApaNuM hAthanI vAta nahi. paNa kAryane kAraNe hevuM joIe te nakakI. jA jA ne paramArtha nyAyakAroe paNa kahyuM che ke "jAI di vAtrA" kArya te kartAne AdhIna, nItikAe mAnyuM ke-"jAnAra di zArtha) kAya te kAraNane AdhIna te kabUla! kAraNa maLe te kartAnI icchA hoya ke na hoya paNa kArya thavAnuM. nyAya zAstranA hisAbe laIe te-kArya pratye cikISa kAraNa mAnI, jeTalA kArya te badhA pratye karanAranI IcchA che kAraNa che. cikIrSA vagara eke kArya vaizeSikee mAnyuM nahi. jaine e mAnyuM ke-kAraNa vagaranuM eke kArya nahi. tethI mAnyuM ke cikISa hoya ke na hoya paNa kAraNa maLe te kArya thAya, A vAta AgaLa vadhArIe- je cikIrSothI kArya thatuM hoya te jagatamAM prApta dukha-maraNa daridra kaMI rahe nahi. AnI IcchA kone che? chatAM te thAya che ke nahi! ene daridra regI thavAnI IcchA che te kahI zako che? te nA! pachI jagatamAM pApa-ajJAna-duHkha ne maraNa kema thAya che? cikISa paNa kAraNa kayAre? kArya mAtra pratye zikISa kAraNa hoya te kArya mAtra pratye kAraNe te kharekhara vastu che. kAraNa maLe eTale kArya thAya. kArya mAtra kAraNane AdhIna. te kAraNa kayA? kArya evI cIja bIjA kAraNe hoya te paNa te tenuM kAraNa gaNAya nahi. ghaDe e kAryane kAraNa
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ vi5 pura 15 tarIke tAMtaNa ne mATI. chatAM kAraNa tarIke ghaDAne ane mATI ja Ave. paraMtu kAraNa je te ghaDAnuM kAraNa nahi. anyanuM kAraNa te kAraNa nahi. mATe kAraNane AdhIna kArya. bIjAnuM kAraNe te tenuM kAraNa na baneluM che. te jaina zAstrane, nyAyakArene nItikArone niyama che. hakIkatamAM kArya kayAre thAya? UMDANamAM utarIe jaina zAstranA AdhAre pahelAM kAryanI icchA heya. te icchA hoya tyAM sudhI na thAya. IcchA gayA pachI thAya, jema mekSanI IcchA kyAMthI ? pahele guNakANethI. samakitathI IcchA kharI! te jakAravALI, mokSa paNa maLe te IcchA kayAM? mithyAtva guNa kANethI. mATe tene zukalapAkSika caramAvartavALe kahIe chIe. mekSanI IcchA paNa kevI ? je ke janazAstramAM jaNAvele je mikSa tenI IcchA nahi ke mAMkaDuM dabANamAMthI chUTavA mAMge tevI ahi nahi. zukala pAkSikanI vyAkhyA avyAbAdha svarUpa je mekSa AtmAnI saMpUrNa zuddhivALe sarvakALa mATe sthAyI tevA mokSanI IcchA thAya eTale zAsakAra kahe che ke eka pudagala parAvartanathI vadhAre rakhaDe nahi. keTalAka kahe che ke-ema nahi paNa ardha pudgale, tenAthI keTalAka tethI nyUna kahe che. zukala pAkSikanuM svarUpa zukalapAkSikamAM be mata, eka mata eka pudgala parAvarta heya te zukalapAkSika. jene ardha pudgalamAM nyUna saMsAra bAkI rahyo heya tenuM nAma zukalapAkSika. vadhAre hoya te kRSNapAkSika. te beyamAM sAcuM keNu? vAta kharI? avasthAnuM tAratamya laIe tethI
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15ra Ama ta vicAra karIe te A bemAM virodha dekhavAnuM kAraNa nathI. je A samAdhAna karyuM te kaI paNa jaga para lakhyuM nathI. buddhithI samajavAnuM. pahela vahele zukalapAkSika bane tyAre te vakhate tene eka puduMgalathI adhika saMsAra na hoya tenI IcchAmAM mekSa che mATe, have te IcchAmAM vaLe ke mokSaja joIe eTale tenAthI pahelA bhAga laIe. IcchA thAya tyAM sudhI mokSa ja joIe. tenI vacamAM vakhata javAne eTale jakAranA vakhatathI pahelA bhAga che. zuklapAkSika temAM TAIma keTale? te ardha pudgalaparAvarta jyAM ardha pudagalaparAvarta nyUna che te tenI thaDA pahelAM heya temAM vadhe nahi. paNanA cheDA upara ardha pudgala parAvatuM hoya temAM aDacaNa vicAranArane vAMdho lAgaze nahi. zukalapAkSika ane samyakatvamAM ghaNuM aMtara chatAM najIvuM A jaga para zaMkA thaze ke samyakatva ane temAM pharaka che? te kaI nahi. kroDa ane lAkhanI rAzI vacce pharaka keTale? ema puche te kahe ke eka pAIne! navANuM lAkha navANuM hajAra navase navANuM rUpiyA paMdara AnA traNa paisA ane be pAI hoya tyAM sudhI kaI rAzi te lAkhanI! paNa pAI umerIe ke koDanI rAzi. ekSapaNa maLe temanI IcchAmAM ane mokSa ja maLe temanI IcchAmAM AMtaruM keTaluM ? te DuM hoya. mATe ardha pudgalaparAvarta kahevAmAM vadhe nathI. temAM anaMtA janme che. guNamAM pharaka za? kAla pramANamAM (mekSa meLavavAnA) samakita ane zukalapAkSika ne cheDA pharaka guNanI apekSAe e pharaka. zukalapAkSika e jemAM vicAra na hoya mokSa ke mekSa malavAne e paNa kevalI daSTie ardha pudu galavALe nyUna hoya te te zukalapAkSika thaI cUkaye.
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ va-5 pu.-2 thulapAkSikapaNuM yathA mAnu` mIja marUdevAmAtA kevalInI STie adha pudgalaparAvatamAM zukalapAkSika thaI cUkayA hatA. a" pudgalaparAvata te samakita prAptine aMge. mekSanI IcchAvALAne adha puTTugalaparAvata, je kALe mAkSa thavAnA hAya tenAthI eka pudgala parAvata pahelAM cAlyA. a pudgala khAkI rahyA. atyAre kaMi nathI. dRDha prahArIe krUra kama kayu tene prajJApanIya bhASAe zuM kahIe ?bicArA anatA kAla rakhaDI jaze. e javA de ! --pradezI rAjAne uddezIne zAstrakAre kaI prarUpaNA karI? adharmI-adhI khyAti thaI. khIjA zabdo kahyA kharA ? kema teA tenA guNe! ne vana upara. guNanI apekSAe adhamI AcAra zIlavALA kahevAya, tema guNanI apekSAe samakitavALA gaNAya. paNa je samati guNu pAmyA na heAya paNa jJAnanI dRSTie jANyu' hAya ke aSa pudgalamAM javAnA che te te zukalapAkSika gaNAya. zukalapAkSikapaNuM bhaviSyanA mekSanA AdhAre, samyakatvane aMge je meAkSa tenA prabhAvane aMge. zradhdhAnI jarUriyAta mATe zAstrakAra jagatane phAyadA kayA kahe che-zraddhA hoya teA sa`bhaLAvavuM, zraddhA na hoya teA sa MbhaLAvavuM zA kAmanu ? A je sthiti jagatamAM hatI ke mAne tene kahIe, na mAne tene kahIne zu karIe. tema anyadhama vALAe zraddhA hoya tene saMbhaLAvavuM te ahiM nathI. 153 zradhdhA mATe zravaNu jarUrI zAstrakAra kahe che ke-tene zraddhA kayAMthI thaze ? zraddhA zrIja zrAvaNa che, te zraddhA pahelAM Avavu' joi e. mithyAtva jaze kayAMthI? zraddhA ema ne ema AvavAnI kharI ? zraddhA e kaI bhaTakatI khAI nathI. khaDekenrI ke bhaDabhaDatI khAI hAya tA jyAM tyAM paisI jAya
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jIta tevI nathI paNa zrAvaNathI Avaze. mATe zrAvaNa karAvavuM. sAMbhaLavAne ke dharmane Adara hoya ke na heya. zradhdhAvAna hoya ke na hoya, samakitavaLe heya ke mithyAtvI hoya te paNa gItA gya rIte saMbhaLAvavuM. taiyAra thaye heya ke na thaye heya sAMbhaLavAne rAjI hoya ke na hoya te paNa maryAdAnusAra saMbhaLAvavuM. jinavacana zravaNanI rUci paNa mahatvanI che. keI bhavitavyatAnA yoge jene eka pudgala parAvarta rakhaDavAnuM bAkI haze, tene jinavacana sAMbhaLavAnuM mana thaze ne caze. e myuM eTale samajavuM ke eka pudgala parAvartathI vadhAre nathI. vacananuM sAMbhaLavuM ke samajavuM te saMjJI pacendriya manuSyapaNuM, AryakSetra uttama kula, jAti hoya te ja maLe che. paNa zAstrakAra kahe che ke-badhI sAmagrI nakAmI. kAgaLa vAMcavAmAM aMjavALuM upagI paNa te vAMce ke manuSya ke ajavALuM? paNa mukhya kAraNa AMkha tenAthI manuSya ukele che. tema ahiM AgaLa manuSyapaNuM vigere maLe te badhuM ajavALA jevuM. vAMcavAmAM ajavALuM jeTaluM kAraNagata teTaluM ja A kAragata. jema ukelavAmAM manuSyanuM mukhya paNuM. tharamAvartanI pradhAnatA tyAre zAstrakAra kahe che ke dharma sAMbhaLI ruci thavI te chellA pudgala parAvarta sivAya thAya ja nahi. kAlathI-chellA pudgala parAvarta rUpI kAlathI te bane che. puya vigere kAraNe che, paNa mukhya kAraNa kALa che. je A jIvane bhavitavyatAe chelle-caramAvarta haze te tenI ruci zraddhA thaze. guNaThANAnI daSTie apunabadhaka-phera sIterane baMdha nathI tene ruci thAya. pU. A. haribhadrasUrijI e najaramAM utarIne AgaLa vadhe che. ghInuM kAraNa
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ upapa varSa-5 5-2 sIdhuM mAkhaNa che. temAM nA nahi. dahIM-dudhane kAraNe mAnIe ghInuM kAraNa mAnavAmAM vAMdho nahi. tema ardha pudgala parAvartana te te kharekhara dharmanI lAyakAtavALuM sthAna chatAM sakRta baMdhaka hoya te te paNa lAyaka thAya evA utkRSTa baMdha karanArane paNa lAyaka gaNue. bhavasthitine paripAka jyAre saMsAranI alpa sthiti thaI hoya te dhamanA akSare ruce. zraddhA AgaLa apunabaMdhaka hoya tene jinezvaranA vacana pariNamavAnA. kadAca AgaLa jaIe--eka vakhata pharI bAMdhavAne hoya tene paNa jinezvaranA vacana rucavAnA. sakRta ke apunarba dhaka samakti pAme tyAra pachI mekSanI IcchA cAlu che. mekSanI IcchA kAlAMtare javAnI ja kaI paNa atIta vartamAnamAM kaI kSetra bhaviSya kAlamAM kaI kSetramAM kaI jIva sakRta ke apunabaMdhaka zukalapAkSikapaNAmAM kSe gaye nathI. jo nathI ane jaze nahi. bAramA guNaThANu sudhI te IcchA rahe chatAM terame guNaThANe mekSe gaye nathI. jo nathI ne jaze nahi. caudame Avaze tyAre mekSe jaze. jyAre A sthiti IcchA hatI tyAM sudhI mekSa na thaye. bAramA guNaThANa sudhI IcchA cAlI, teramAM guNaThANe IcchA nahi te paNa mokSa nahi. IcchA nathI paNa IcchAnI jaDa che mana. je IcchAvALuM tenI jaDa ukhaDe tyAre kArya thAya. kArya caudame. paNa te pahelAM IcchA rahevAnI, mane ga rahevAne, te bane ukhaDI jAya tyAre mokSa. IcchAe na thaye ne vagara IcchAe thaye. IcchA kAraNa nathI. je batAvanAra te kAraNa. " jAnAvara" kArya kAraNa ne AdhIna. kAraNa maLe te vagara IcchAe kArya thAya. ahi zulapAkSika caramAva thI IcachA hatI chatAM kAraNe ekaThA nahetA paNa caudame IcchA nathI chatAM sarva saMvara-nirjarI
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ 156 Agama kyAta kAraNa malyA tethI saMva mekSe thayA. kAraNa maLe te kArya ApoApa thAya. tema jagatamAM IcchAne AdhIna kArya thatuM hoya te pApa-daridra heta ja nahi. IcchA na hoya kAraNe maLe kArya thAya. IcchA hoya ne kAraNe na maLe te kArya na thAya mATe kArya kAraNa ne AdhIna che, nahi ke IrachAne AdhIna. A jIve anAdithI janma maraNa karyA te keInI parAdhInatAthI ke IcchAthI nathI karyA. te karyA zAthI? kevala karmabaMdhanathI. karma A jIva viSaya-kayAyana AvezamAM tenI virati nahi karavAmAM bAMdhe che. jana ane jainetaranI pApanI mAnyatA bheda jaina ane jainetaramAM A meTe pharaka jene pApa karavAmAM pApa mAne che ne pApane baMdha na karavAmAM paNa pApa mAne che. bIjAo pApa karavAmAM pApa mAne che. jene te mAnyatAvALA nathI. pApa kare te pApa che, paNa pApa na kare chatAM pApanI pratijJA na kare te paNa mAne che. avatane pApa mAnyuM te te nigAdathI badhe kamaranA dvAra khulalA pApa e pratijJAmAM na hoya te karma baMdhAya tevI zraddhA kyAM? manuSyapaNuM pAmyA, dharma pAmyA chatAM uDe utaryo na hoya te zraddhAvALA thavuM muzkela. avratanA vikAro anAdithI che mATe tyAM karmabaMdha thavAnuM. A badhuM kayAre manAya te eka sarvajJa bhagavAnanA vacanane kabula karIe te A badhuM mAnavAnuM bane. mithyAtva-avirati-kaSAya AdinA paccakakhANa na karavAthI pApa baMdhAya che. te jinezvara bhagavaMtanA vacanathI jANa zakIe mATe jina vacananI mahattA siddhasena haribhadrasUrijIe gaNI. mATe vacananI ArAdhanAthI dharma che. tenuM svarUpa viSaya vigere je jaNAvAze te adhikAra agre vartamAna
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ ? sAdhuonuM saMghamAM sthAna che jainajanatAmAM zrIsaMgha zabda eTale badhe prasiddha che ke te zabdane nahi jANanAra suryane nahi jANanAra je gaNAya, paNa saMghazabdanA arthane samajavAmAM ghaNuM leke aNasamaja dharAve che. zrIsaMghane bhagavAna jinezvara mahArAjAe namasakAra kare che, e vAta sakalanasamUhamAM prasiddha che. paraMtu sujJoe samajavuM joIe ke bhagavAna jinezvara mahArAjA no saMcaraNa evuM kaI divasa bolatAja nathI, bhagavAna te dareka samavasaraNamAM virAjatAM dharmadezanAnI AdimAM no tiratha ema kahe che, eTale teo. tIrthane namaskAra kare che. tIrtha zabdane artha prathama naMbare prathama gaNadhara mahArAjA che. ane bIje naMbare zrIcaturvidha saMgha che, temAM prathama gaNadhara mahArAjA te svataMtra tIrtha tarIke che, paNa zrI caturvidha saMgha svayaM tIrthanA artha tarIke nathI. paraMtu tIrtha zabdane sIdhe artha pravacana che ane pravacanane artha dvAdazAMgI che ane te dvAdazAMgI sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikArUpa zrI caturvidha saMghane AdhAre che mATe Adheya je dvAdazAMgI tenA namaskArathI AdhAra je zrIcaturvidha saMgha te namaskAra karavA lAyaka gaNAya che. ratnane dhAraNa karanAra senuM ke harakeI dhAtu hoya tyAM ratnanI kimata thAya ja che. tema dvAdazAMgInA mahimAne lIdhe zrIsaMghane mahimA thAya che. dvAdazAMgInA mukhya adhikAra yuvA mahilA mALe ievA zrI upAsakadazAMga AdinA vacanathI sAdhueja che mATe zrIsaMghamAM sAdhueja agrapade che tethI sAdhu bhagavaMte heya tyAreja zrIsaMgha kahevAya. -zrI siddhacaka varSa 5 aM, 13
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ ? sAcI dhArmiktA tamArA saMtAnanuM aihika bhaluM cAhe che, emane pitAne sAre vAraso maLe, emane daridratAne anubhava na kare paDe e mATe tame phIkara rAkho che, te ja pramANe dharmanuM mahatva samajavAne kAraNe emanuM paralekanuM paNa bhaluM Icche che, tame cAhe che ke tamAro putra amionI paMktimAM jaI na bese, tame e phikara rAkhe che ke tamArA putramAM samaktine abhAva na rahe, tame Icche che ke tamAre putra pApAcaraNane sevanAro ane utpathagAmI na thAya, tame cAhe che ke tamArA saMtAne deva, daherA, ane gurunA upAsaka bane, tema tamArA putrane navakAramaMtranuM uccAraNa karato ke sAmAyika, pratikramaNanuM pAlana karatA joIne AnaMda pAme che. paraMtu A badhAnI pAchaLa paNa amuka prasaMge tamArI haThavRtti ke mArI khIlI na khase evI vRttine" tame vegaLI rAkhI zakatA nathI ! tamArA putrane dhArmika banAvavAnI bhAvanAnuM tamAruM kSetra ghaNuM saMkucita che. e kSetranI maryAdAnuM ullaMghana thatuM joI tame vihavaLa banI jAo che. mAre putra atidhAmika na banI jAya e bhAvanA tamArA hRdayamAM jarUra vaselI ja hoya che ane e bhAvanA jyAM sudhI dUra na thAya, tamArA saMtAnanI dhArmika vRttinI unnatinA kSetrane tame thAya teTaluM vizALa thavA na de tyAM sudhI tamAre samajavuM ke saMsAranI asAratA ane dharmanA kharA mahatvane tame barAbara samajI nathI zakyA! pitAnA putranI dhanavRttinuM kSetra bahu ja TuMkuM rahe ema kadI keIpaNa pitAe vAMDyuM che kharuM? dhana mATe ApaNe maryAdAne aniSTa gaNIe chIe ane dharma mATe TI maryAdA ubhI karIe chIe? ke ulaTe nyAya? kharI rIte te pApa piSaNathI pedA karAtA dhana mATeja maryAdA bAMdhavI joIe. nahi ke aneka pApathI sukta karanAra dhamanI?
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa pura 159 samajo ke tamArA putramAM tame pahelAMthI ja dharmanA saMsAranuM bIja AropaNa karyuM? e putrane jIva uttama prakArane hevAnA kAraNe rasALa jamInamAM vAvela bIjanI mAphaka, enAmAM e dhArmikavRtti aneka rIte khIlI uThI. ene prasaMga Avye dharmanuM sAcuM mahatva samajAyuM ane sAthe sAthe A saMsAranI kuTuMba karavA karatAM AtmapoSaNa karavAne mArga vadhAre upayogI, vadhAre hitakAraka ane vadhAre saraLa lAge; enuM mana A saMsAra uparathI uThIne AtmoddhAranA paMthe vaLagyuM ? e dIkSA levA taiyAra thaye? - bhalA! tame e tamArA putranI AbhadvAranI yAtrAmAM madada karavA taiyAra thaze? are madada karavI te dUra rahI, ulaTuM tame evA ja badhA prayatna karaze ke jethI saMsAra uparathI uThI gayeluM mana pAchuM saMsAra upara Te? tyAre kahe ke tame sAcA dhArmika kharA ke? mahAnubhAvo! jarA tamArA hRdaya upara hAtha rAkhIne javAba Ape ke eka vairAgIne saMsArI banAvatI vakhate tamArI dharmavRtti ane tamArUM samakita kyAM gayAM? kahe ke hajI tamane sAce dharmaraMga lAgyo nathI. sAce dhArmika mANasa te pitAnA saMtAnane ke bIjA game te mANasane vairAgyarasamAM lIna thate joIne AnaMda ja pAme! pitAnA putrane kedakhAnAmAMthI mukta thate joIne karyo pitA AnaMda na pAme? che tAMbara jaina Agama ane che. digaMbara AcAryo che. vartamAnakAlanA digambara bhAIo ane AjathI pahelAM thoDA vakhata upara thayelA digammara bhAI e tAMbara samAjamAM avichinnapaNe manAtAM jena Agamane jaina Agama tarIke mAnavAnI
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ 160 Agama jyAta nA pADe che; eTalu ja nahi para`tu je dazavaikAlika vagere sutrAnA ullekha tattvArtha sUtranI sarvoOsiddha TIkA, rAjayAtika TIkA vageremAM karavAmAM Avela che ane je sUtro pramANamAM ghaNAM nAnAM che chatAM tevA zvetAMbara jaina Agamone paNa vacalA kALanA ane vamAna kALanA digabara bhAI e nA pADe che paraMtu ghaNA prAcInakALa tarapha dRSTi karavAthI sujJa manuSyane e vAta sheje mAlUma paDaze ke te prAcInakALanA digambara bhAI e zvetAMbara samAje mAnelA jaina AgamAne mAnatA hatA. jo ema na hAya teA SaDUkhaMDAgamanAM dhavalA nAmanI TIkAne karanArA vIrasena AcAya nIce jaNAvelu vAkaca pramANika tarIke jaNAvata nahi. HH " akkharassa aNatabhAvo niccugdhADi otti susavAdANukUlattaNAdo" jevI rIte vIrasena AcArya' A pramANathI zrInadisUtra ke jenI aMdara A upara jaNAvelu vAya che ane khIjA koi paNa dviga khara graMthamAM A ' anukula'vALu' vAkaya che ja nahi, eTale teezrIe zvetAMbara samAje mAnelA zrI naMdIsUtra nAmanA jaina Agamane pramANa mAneluM che. tevI ja rIte teoe prathama samyakatva utpAdamAM naisagika nAmanA samyakatvanI utpattine a Mge tattvAnA nAme tattvA thanA bhASyanI sAkSI ApeI che. eTale tatttA upara zvetAMbarAe mAneluM svApajJabhASya paNa zrI vIrasena AcAya" mAnatA hatA e sheje samajAya tevu che. chevaTe mUtra ArAdhanAnI TIkA karanArA diga Mbara AcArya zrI zIlavijayajIe te zrI dazavaikAlika sUtra upara vijayeAyA nAmanI TIkA paNa lakhI che ane AcelakayAdi daza kalpAne jaNAvavAvALI zvetAMbara jaina AgamAnI gAthAne paNa agrapada Apelu che. A badhI hakIkata vicAranArA manuSya sheje samajI zakaze ke prAcIna kALanA digabara AcAryaM vatamAna kALanA zvetAMbarIe mAnelA jaina AgamAne mAnanArA ja hatA. --siddhacakra varSa 11-aM. 10-11 A. pR. 4
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ TT | che . cAra IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII III HILLI Ill Agama saM. III. vIra ni. saM. ra897 vi.saM. 2017 ristirial aNNANI khu kammeNaM baMdha varSa-5 pustaka-3 I zrAvaNa Jigli ajJAna karmabaMdhanuM kAraNa zI rIte ? mArmika sUkSma ciMtana mokSane mArga ane sAdhanamAM pharaka kema? jainazAsanamAM sAmAnya rIte samyagdarzana, samyajJAna ane samyaphacAritra e traNa mekSane mArga kahevAya che, jyAre mokSanA kAraNe tarIke jaNAvatAM zAstrakAra NiggathaM pAvayaNaM ca ghvhaaro| sahujjusuyANaM puNa NivvANaM saMjamo ceva (Ava. ni.) NANakiriyAhi mokkho (vize. bhA.) bALako nizALano (vize ) NAyaMmi giNhayabve0 (anu.) 11
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ 162 Agama ta jeNaM suyarva sIlavaM se gaM uvarae viNNAyadhamme, seNaM mae zakazApa HowAre (jhIma) A vigere aneka sthAne samyajJAna ane kiyAthI mokSa sAdhavAnuM jaNAve che. jo ke jALiNa La (3) jassa NANAyA tassa dasaNAyA (zrIbhaga.) kAraNa zolinA jALAnagur (koma.) sammaviTThINaM NANI No aNNANI (zrIbhaga.) ItyAdika vacanethI mekSanA mArgamAM samyagdarzananI jarUriyAta sarva zAstrakAre svIkAre che, e nirvivAda che. paNa vicAravAnuM mAtra eTaluM ja rahe che ke mokSane sAdhavAnI vAtamAM jJAna ane kriyA e bene ja zAstrakAroe kema sthAna ApyuM che? sadabhAva kAraNa ke sAdhaka kAraNa? A saMbaMdhamAM vAcakavarge be prakAre vicAra karavAne che. eka te dubhAvamAtranI apekSAe ane bIjo udyamathI prApta karavAnI apekSAe, eTale saddabhAvamAtranI apekSAe te mokSadazA prApta karatI vakhate ane khuda siddhadazAmAM paNa samyagdarzana jJAna ane cAritra traNe avyAbAdha paNe hoya ja che. arthAt vyApAravAnuM kAraNa te ja vAstavika kAraNa che ema na gaNatAM jene aMge kAryanI pariNati thAya te badhAM kAraNe gaNavAM. bhale pachI te vyApAravALuM che ke vyApAra vinAnuM che. e rIte kAraNapaNuM gaNIe te caudame guNaThANe ke mekSadazAmAM paNa AtmA samyagdarzana jJAna ane samyaphacAritrathI pari mele ja hoya che, tethI samyagdarzanAdi traNene mokSamArga tarIke gaNAvavAmAM kaMI paNa aDacaNa nathI.
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5 pu-3 athavA mokSadazA je samyagdarzanAdimaya che, tenuM upAdAna A samyagadarzanAdi traNa ja che, eTale saMsAra avasthAmAM thayela ja samyagdarzana Adi traNa vastu hatI, te ja paripakavadazA pAmelI traNe vastu mokSamAM che, mATe mokSanuM upAdAna kAraNa samyagdarzanadine gaNe e svAbhAvika che. jenasUtronI racanA kenA mATe? vaLI bIjI vAta e parA dhyAnamAM rAkhavAnI che ke je sUtrane adhikAra mukhyatAe zramaNa dharmane ane gauNatAe avi. ratisamyagdaSTipaNuM ke dezavirati paNuM pAmelAne hoya che. arthAta samyagdarzananI siddhi thayA pachI eTale jene samyagdarzananI siddhi thayelI hoya che tene ja jenasUtrane upadeza heya che, ane tethI ja jainasUtramAM samyagdarzanavALAnI ke dezavirativALAnI aherAtra caryA ke janma caryA jevuM kramabaddha kaI paNa kahevAmAM AvatuM nathI. tethI vartamAnamAM paDikamaNuM vandana paccakakhANa vagere je anuSThAna avirati ke dezavirativALA kare che te mAtra sUtramAM kahela sAdhuAcArane anusarIne pitApitAnI bhUmikA pramANe kare che. vaLI jainasUtramAM jaNAvela je AcAra che, te mukhyatAe mekSanI prApti mATe levA sAthe sAdhuone mATe ja hoya che, ane sAdhudazA te sAmAnyarItie samyagdarzana ane samyajJAnanI prApti pachI ja hoya che. e ja kAraNathI samyagdarzana vinA samyaglAna heya nahiM ane samyajJAna vinA samyaphacAritra heya nahiM e hakIkata jenadarzanamAM AbAlAMganAne mAnya chatAM gaNadhara bhagavatee sAdhunA AcArane dekhADanAra evA zrI AcArAMgane AgaLa karIne dvAdazAMgInI racanA karI. '
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jyota bhagavAna zrIzazcaMbhavasUrijIe zrImanakamunijI sammA bAla sAdhune mAtra cha mAsamAM ArAdhanA karavAnI sagavaDane khAtara karela je zrIdazavaikAlikanI racanA karI, temAM paNa sole sola AnA sAdhu AcAranI ja vyAkhyA karI. A dhyAnamAM rAkhavAthI e paNa spaSTa samajI zakAze ke zAstromAM je sAdhumahArAjanA AcArene jaNAvatAM mAtra pAMca mahAvrata ane daza prakArane zramaNadharma jaNAvAya che. jyAre dezaviratine dharma jaNAvatAM bAra prakAranA vate jaNAvatAM samyakatvane mUla tarIke jaNAvAyuM, te sAdhunI sthitimAM samyaktvanI paramasiddhine aMge samajavuM. A kAraNathI zrI bhagavatIjIsUtramAM zramaNa nigraMthane aMge kAMkSAmahanIyane udaya na thavAnI rIti jaNAvavA sAthe kAMkSAmahanIyanA udayanA prakAro paNa zramaNanine ja udezIne ja jaNAvyA che. ziSyanI ja yogyatAe dezanA bhagavAna jinezvaramahArAja pAse AvanArA zrotAone mukhya tAe zramaNadharmanI dezanA devAtI. kemake te zramaNadharmarUpa sarva pApanA tyAganI dezanA detAM pApanI zraddhA dvArA heye pAdeyane vibhAga jaNAI jate hate. teTalA mAtrathI tyAga karavA taiyAra thanAro varga he pAdeyanI zraddhA ane jJAna ane dharAvate thate ane tethI saMyama levA taiyAra thanAre varga athavA saMyama levA taiyAra na thatAM mAtra dezavirati levA taiyAra thayela varga e banne varga sahami mA vagere vAkyothI pitAnI hepAdeyAdinI zraddhA ane bedha. pariNatine jAhera karate hate. arthAta te nirca thapravacananA prAdurbhAvaka te deva, te raste jatA ane gayelA te guru ane te nipravacananI pravRtti e ja dharma
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ gaNAI deva guru ane dharma e traNe tatvanI zraddhAnuM tatva samApta thatuM hatuM. dezanAne kama A vAta vicAravAthI zAstrakAroe dezanAnA je krama ApyA che te paNa samajAze kemake dezanAnA kramamAM zAstrakAro jaNAve che keprathama zramaNadharmanI dezanA upadezaka devI. zramaNa dharmanI dezanA dIdhA chatAM je te chatA te zramaNadharmanI pratipattimAM pitAnI azakti che, ema jaNAve te pachI te azaktazrotA eTale zArIrika ke Atmika zaktithI hIna evo zrotA ema nahi paNa sarvathA pApatyAga rUpa zramaNudharmane levA mATe AraMbhaparigrahanI Asaktine lIdhe jo azakta hoya te tene dezavirati, dharmane upadeza Ape. kadAca te zrotA vaga agara zrotA vyakti zramaNadharma ke zrAvakadharma bannemAMthI ekeka prakArane dharma na aMgIkAra kare te tene samyakatvanI dezanA dezake ApavI. - chatAM kadAca karmadhamasaMge te zrotAvarga ke zrotA vyakti zramaNa dharma zrAvakadharma ane samyaktvadharma paNa aMgIkAra na kare te mAtra te jIvane narakAdika gatithI bacAvavA mATe mAMsa AdithI virati karAve. A dezanAne krama jonAre manuSya saheje samajI zakaze ke mUlamArganI apekSAe hiMsAdi sarva pApane sarva prakAre tyAga e dezanAnuM Aghaphala. ema jo na bane te nirarthakapaNe thatA pApa ane jIvananirvAhamAM paNa thatA mahApApa cheDe ane sarvapApa sarvathA cheDavA lAyaka mAne e dvitIyaphila.
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jyota ema paNa jo na bane te hiMsAdi sarva pApanI Avazya vajanIyatAnuM dhyeya nizcita kare, e samyakatva rUpa trIjuM phala. A pUrve jaNAvyA pramANe traNa phalavALe kadAca zrotAvarga ke zrotA vyakti na thAya te tevA sarva pApanA tyAganA dayeya sudhI nahi pahecanAre atyaMta durgatithI bace eTalA mATe dravya thakI paNa mAMsaAdithI virativALe kare. A sarva dezanAkramanuM dhyAna rAkhatAM spaSTa mAlama paDaze ke AvA vatha e vastu prathama hatI. AcAra mATe ja ubhI thayela AjJAnI jarUra - bhagavAna zrI zayyabhavasUrijIe zrI dazavaikAlikanI racanAmAM prathama adhyayanathI gocarInA AcAranI zuddhi jaNAvI. bIjA adhyayanathI saMkalpa vikalpa dazA cheDI vastrAdikanI IcchA choDI sukumAlata cheDavAne AcAra daDhapaNe pALavA jaNAvyuM. trIjA adhyayanamAM sAdhuonA AcAramAM bAdha karanAra bAvana anAcINe jaNAvyA. cothA adhyayanamAM cha javanikAyanI hiMsAne tyAga jaNAvI jayaNAthI pravaktavuM ane ajayapaNa na thavA devI, ema jaNAvyuM. eTale sAcA zabdomAM kahIe te saMsAramAM rakhaDAvanAra kaTuka phalavALA pApanuM baMdhana ajayapaNAthI ema jaNAvyuM, ane chaThThA rAtribhejananA viramaNa sAthe pAMca mahAvrata eja Atmahitane mATe aMgIkAra karavAnuM che ema cekanuM jaNAvI dIdhuM che. ATaluM mAtra AcAranuM tatva che ema samajIne ja ziSya jayaNa ane ajayaNAnA upAdAna ane grahaNane ja mAtra tatva mAnI jJAnane atatva mAnavA ke tenI jarUrIAta gaNavA nA pADI tethI bhagavAna zaryAbhavasUrijIne ghaa for to jA ema nirUpaNa karavuM paDayuM.
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ 167 varSa-5 pu-3 arthAta chakAyanI dayArUpI vastu ziSya kabula karelI hovAthI ja zAstrakAra mahArAjazrIzavasUrijIne prathama jJAna hoya che ane pachI dayA bane che, ema kahevuM paDayuM. A vAta jyAre dhyAnamAM rAkhIzuM ane ziSya taraphathI jJAnanI ke jayaNA-ajayaNA pUratI ke jIvAjIvanA bheda ane yAvat mokSaprApti sudhInI sthiti che tyAM jaNAve che, tenI paNa binajarUrIyAtI sUcavI hatI, ema laIzuM tyAre ja ghaNA lavAze ItyAdi AkhuM prakaraNa TheTha siddhadazAparyananuM kahyuM che, te samajAze, temaja upasaMhAramAM je samyagdaSTie A cha javanikAyaadhyayanane pAmIne arthAt cha javanikAyane bodha ane zraddhA meLavIne sAdhu paNuM aTale jayaNApUrvakanI pravRtti ane cha vate te meLavyAM che, te have tenI virAdhanA na thAya tema pravartavuM eja sAra rUpe kahuM chuM, ane bhagavAna mahAvIra mahArAje paNa ema ja kahevuM che, ema spaSTa kahyuM che te samajAze. A badhuM vicAravAthI spaSTa thaze ke cha javanikAyanA pAlana mATe ja jJAnane samyagdaSTipaNanI upayogitA savIkArAI hatI. AcAra ane jJAnanI prarUpaNuM upara jaNAvyA pramANe AcArane mATe jJAnanI AvazyakatA thaI ane te AvazyakatA mAtra gurUvAthI pUrI thavAvALI gaNAI ane tethI payuM pAsanA athavA zuzraSAthI zravaNa,jJAna, paccakakhANa, Azravanireidha, saMvara, tapa, nirjara, ganiSedha, bhavasaMtatikSaya ane mokSa, ema kula paraMparA nizcita samajAvAI. A apekSAvALA graMthamAM jJAna ane kriyAne mokSanA mArga tarIke manAvavAnI ghaNI jarUra paDI.
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 Agama ceta Avazyakanikti, vizeSAvazyaka, anugadvAra ane bhagavatIjInI caubhaMgI A badhuM jJAna ane kriyA e ubhaya pakSanI vaktavyatAne AbhArI che. - AvI rIte jyAre jJAnanI kriyAnI sAthe jarUra gaNAvAya tyAre jJAnane kriyAnA kAraNa tarIke ja gaNAvAya ane tethI te jJAnane cakSunI upamA devAmAM Ave, temAM kaI paNa navAI nathI ane jyAre jJAnane cakSunI upamA ApI tyAre AcAra eTale kriyAne deDavAnI upamA devAmAM AvI. samyagdarzananI jaNAvAyelI jarUrIyAta jIvAjIvanA bedhane mATe jema jJAnanI jarUrIyAta svIkArAI temaja jIvAjIvanA svarUpanA nizcaya mATe temaja dharmAstikAyAdika ajIva ane nigada vanaspati Adi nA svarUpane sAMbhaLyA chatAM paNa tenA nizcitapaNA mATe samyagdarzananI siddhi mAnavAnI jarUra rahI ja. vaLI jIvAjIvAdikanA svarUpane jANyA pachI paNa AzravAdinI heyatAne tathA saMvarAdinI upAdeyatAne nizcaya karavA sAthe AvyA badhapadanuM ja kevala sAdhyapaNuM nakkI karavuM, te paNa samyagdarzananI sthitine ja AbhArI hatuM. arthAta apunabaMdhakapaNAnI prAptithI zukUlapAkSikapaNuthI paNa AtmAnA avyAbAdhapadane mAnyuM hatuM. tenI IcchA paNa karI hatI. ane tenI prApti mATe udyama karyuM hatuM, paNa te badhe udyama paNa" zabdanI pilANavALe hate. tethI thatoDavuviratidira e dharmanA lakSaNane jaNAvanAra sUtrathI aihika ane pAritrika sukhane paNa mokSanA sukhanI sAthe sAdhya tarIke gaNatuM hatuM, paNa jyAre samyagdarzananI jIvane
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5. putra 169 prApti thaI tyAre tene aihika ane pAravika paugalika sukhe sAdhya tarIke na lAge, paNa heya tarIke ja lAge. graMthibheda eTale zuM? sarvajJazAsananA satata pravartelA pravacanaprakAranA avagAhanathI niSNAta thayelAone eka e vAta te nizcitatama thayelI che ke samyagdarzananI prApti kaI divasa paNa anantAnubaMdhInA kaSAyarUpa graMthine bheda thayA sivAya thatI nathI. temaja anantAnubaMdhInA kaSAyane bhedavArUpa graMthibhedane karavAvALo jIva samyakatvane pAmyA sivAya rahetuM ja nathI. arthAta graMthibheda e samyakatvanuM kAraNa che e cokkasa che, temaja samyaktva e cekasa grathibhedanuM kArya che. emAM sAmAnya rIte graMthibheda je jaNAvavAmAM Ave, te vyavahAra vacanathI te anantAnubaMdhInA bheda rUpa che, paNa te graMthine bheda thavAnuM vAsta vika svarUpa karyuM che? e samajavuM e jarUrI che. - A jIva savAla ISTa evA sparza rasa gaMdha ane rUpane sukhane irache che, ane tene mATe ja aneka prayatna kare che. paNa grathibheda jyAre thAya tyAre A jIva te ISTa evA sparzadine sukharUpe ke sukhanA sAdhanarUpe paNa gaNe nahi, paNa sarvane ISTa evA sparzadine kevala dukharUpa dukhahetuka ane dukhalakaja gaNe. arthAt AtmAnA avyAbAdha sukha ane tenA sAdhanarUpa je nigraMtha pravacana e sivAya sarva vastune anartharUpa gaNe, artha paramArtha tarIke je kaI paNa cIjana te gaNute heya te mAtra avyAbAdha sukharUpa mekSanA sAdhanarUpa je nirgatha pravacana che te ja.
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ 170. Agama jyota AvI sthiti thAya tyAre kahevuM joIe e graMthibhedavALI jIvane mekSa ja joIe, evuM mekSanuM niyata sAdhyapaNuM thaI jAya, eTale e vakhate mekSa paNa joIe evI "paNa" zabdanI paMcAta na rahe. A sthitine barAbara vicAra karIzuM eTale spaSTa samajAze ke advitIyapaNe mekSanI sAdhyatAne nizcaya te ja samya darzana gaNI zakAya. AtmAnuM svarUpa upara pramANe che ke mokSanI sAdhyatAne aMge samyagdarzana samyajJAna ane samyakacAritranI jarUra jaNAvI che, paNa kharI rIte te te samyagdarzanAdi traNe vastuo AtmAnuM svarUpa ja che. ane tethI ja jema jema jIva mekSanA prayANamAM vadhatuM jAya che tema tema guNanI prApti thatI jAya che. vastusthiti AvI hevAthI ugaNasIra kroDA kroDa sAgaropama Adi mohanIya AdinI sthitine kSaya thAya te paNa jene aMze paNa udaya prApta thatuM nathI tevA gunI zeSa eka aMtaH keTakeTI sAgaropamanI sthitine kSaya thavAthI saMpUrNa rIte prApti thAya che. che ke zrI tatvArthasUtrakAra vagere mahAtmAo samyagdarzanAdi traNane mokSane mAga kahe che, temAM upAdAna kAraNa ane sajAtIyatAnI apekSA heya e svAbhAvika che. chatAM kadAca ema paNa laI zakIye ke A samyagdarzanAdi traNa vastuo mokSane nikaTa mArga che, arthAta jema jagatamAM hajAro keza cheTethI eka zaherane mArga anya zaherathI zarU thAya che, paNa badhAM mukhya mukhya zahere eLagyA pachI je vivakSita nagarane rasate heya te khuda te zaherane ja rastA gaNAya. ane evI rIte mAge vAlanAra manuSya hajAre koza cAle, paNa jyAM sudhI
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ virSa5 5-3 171 vivakSita nagaranI najIka Ave nahi tyAM sudhI je ke vastutAe A musAphara mukhya zahera tarapha ja vadhe che, chatAM te vivakSita zaheranA eka aMzane paNa jevA musAphara bhAgyazAlI thatuM nathI. atre ema kahevuM ja joIe ke vivakSitanagaranI adazya avasthAmAM ghaNe mArga oLaMgavAne hoya che, ane vivakSita zahera dekhyA pachI zeDo mArga ja oLaMgavAne rahe che. evI rIte ahIM paNa ekenasaptati kroDA kroDa sAgaropama khapAve tyAM sudhI te A jIvane mokSane anusaravAvALe kaI paNa guNa thatuM nathI ane chellA eka kroDAkroDa sAgaropamanI sthitine khapAvatAM te saMpUrNa mokSa prApta thaI jAya che. guNene abhAva ja karmanuM kAraNa te upara jaNAvyA pramANe samyagdarzana samyajJAna ane samyakacaritra e traNe guNe saMpUrNapaNe mekSamAM che, ane e traNe guNe AtmAnA svabhAvarUpa che, te pachI te samyagdarzanAdi guNe kaI paNa AvaraNathI rokAyelA che, ema mAnavuM ja joIe, bIjI bAju e samyagdarzanAdi guNe rokAvAthI AtmAnI jarUra vikRta dazA thatI hevI ja joIe. kema ke je te samyagdarzanAdi AvaravAthI thatI vikRti na gaNIye te pachI te darzana mehanIyAdine ghAtakama kahevAnI jarUra ja na rahe, arthAt samyagdarzanaAdi je AtmAnA guNa che, tene ghAta thatAM AtmAnI je mithyAdarzanayukta Adi dazA thAya e, vikArarUpa gaNAya ane AtmAnI vikRtadazA navA karmone baMdhAvanAra thAya temAM navAI nathI. A kAraNathI ja samyagdarzanathI viparIta je mithyAdarzana e kaba dhanuM kAraNa ane samyaphacAritranuM viparIta svarUpa je aviritapaNe te karmabaMdhanuM kAraNa che,
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jotA e vAta karmagraMtha pacasaMgraha AdizAmAM sthAne sthAne che. paNa samyaktvAdithI virUddha mithyAtvAdinI mAphaka samyaphajJAnanI viruddha mithyAjJAna athavA jJAnanI viruddha ajJAna ema viparItajJAna ke ajJAna AtmAnA vikArarUpa ja kahevAya. te atre e ja vicAravAnuM rahe che ke mithyAtva ane aviratine karma baMdhananA kAraNe che ema spaSTapaNe kahyA che. paNa samyajJAnanA pratipakSa ajJAnane karmabaMdhanA kAraNamAM kema nathI gayuM? ane gamyuM hoya te jJAnathI virUddha je ajJAna e karmabaMdhanuM kAraNa gaNAya ke samyajJAnathI je viruddha mithyAjJAna te karmabaMdhanuM kAraNa gaNAya? A bAbata spaSTapaNe samajAvavI joIe. A bAbatane uttara samajAvIe te pahelAM eTaluM te vAcakavarge prathama samajavAnuM jarUrI che ke sAMparAyika mehanIyanA udaya sivAya baMdhAtAM ja nathI. ane mehanIyane udaya darzanamohanIya ane cAritramehanIya ema be prakAre hoya che. eTale darzanamehanIyanA udaye thatuM mithyAtva ane cAritramehanIyanA udayathI thatuM avirati (kaSAya sAthe) e be karmabaMdhanA kAraNa bane e svAbhAvika che. paNa jJAnAvaraNIyanA udayathI thatuM ajJAna pitAnI pradhAnatApaNe karmabaMdhanuM kAraNa na bane e egya ja che. kAraNa ke je jJAnAvaraNIyanA udayathI je sarvakarmane baMdha mAnavAmAM Ave te bAramA guNaThANanA upAtya bhAga sudhI jJAnAvaraNIyanA udayathI thatuM ajJAna hoya che. ane te ajJAnathI je saMpAyane baMdha mAnavAmAM Ave te pachI te karmanI akhaMdhapaNAnI dazA AvavAne vakhata ja na Ave, ane tethI sAMparayikakarmone kANane ke nAzane vakhata ja na Ave, mATe jJAnAvaraNayanA udayathI thatI ajJAna dazA karmabaMdhanuM kAraNa che ema manAya nahi.
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ 174 vAva-5 -3 prakRti-vikRtipaNane vicAra sAMkhyamatavALAe jema prakRti vagerenI ghaTanA jagatanA padArthone aMge karI che, tema ahiM paNa ema kahI zakAya ke vedanIyaAdi cAra aghAtI karme mAtra vikRtirUpa eTale vikArarUpa che. e cAra aghAtI karmo anya prakRtine bAMdhavAnuM kAraNa banatA nathI, tathA jJAnAvaraNIya Adi mohanIya sivAyanA traNa ghAtakarmo e mAtra prakRtirUpa che, eTale AtmAnA guNene ghAta karI le che. eTale e vikAra che, paNa ene bIjo vikAra thatuM nathI tethI keInI prakRtirUpa thatA nathI, paNa te karelA guNaghAtathI navA karmane baMdha thavA rUpa vikRti thatI nathI, paNa avirati evI prakRti-vikRti rUpe che, tethI mehanIyane udaya prakRti -vikRti rUpa che. eTale mehanIyane udaya e che ke te pahelAnA bAMdhelA karmonAM udayarUpa hevA sAthe bIjA paNa karmonA udayane karanAra thavA sAthe baMdhane paNa karAvanAra thAya che. TUMkamAM kahIye te jJAnAvaraNIyanA udayathI thayela jJAnanA abhAvarUpa evuM je audayika ajJAna te karmabaMdhanuM kAraNa banatuM nathI. kadAca kahevAmAM Ave ke miyAtva avirati AdinI sAthe baMdhanA kAraNa tarIke zrItattvArthakAra vagere zAstrakAroe ajJAnane na lIdhuM hoya te zrIAvaRniryukti tathA piMDaniryukitane karanAra zrIbhadrabAhusvAmIjIe te cekakhA zabdathI ja saMsAranA traNa kAraNa jaNAvatAM athavA piMDazuddhinA bhede jaNAvatAM mithyAtva ane aviratinI sAthe ajJAnane jaNAveluM che. mATe ajJAna kamabaMdhanuM kAraNa ja nathI ema te kahI zakAya nahiM. paNa te ajJAna saMsAranA kAraNa tarIke je gamyuM te kayuM? ane baMdhanA cAra kAramAM te ajJAnane kema na gayuM?
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 Agama ta Ama kahevAvALAe samajavuM joIe ke AvazyakaTIkAkAra mahArAjA khullA zabdomAM jaNAve che ke te saMsAranA kAraNa tarIke gaNAvAtuM ajJAna je che te jJAnanA abhAvarUpa na levuM, paNa mithyAtvanA ge viparIta svabhAvapaNane pAmeluM mithyAtvajJAna eTale viparItajJAnarUpa ajJAna ja baMdhanA kAraNa gaNavuM, eTale mithyAjJAnarUpa ajJAna mithyAtva vinA paNa hetuM nathI tema mithyAtva paNa te ajJAna vinA hetuM nathI. ' arthAta mithyAtva ane viparIta jJAnarUpa ajJAna e bane sahacArI ja che ane tethI eka bheda rahaNa karavAthI bIjo bheda prahaNa karyuM ja kahevAya, mATe banene judA judA lIdhA nathI, ane saMsAranA kAraNapaNAmAM te jJAnathI viparIta svabhAvavALA ajJAnane jaNAvavAnuM e kAraNa che ke te ajJAna pratye jIvane tenA saMsArakAraNapaNAne lIdhe dveSa thAya ane te dveSa mithyAtva ane aviratinA Sine jema prazastaSa tarIke gaNAya che, tevI rIte A viparItasvabhAvarupa ajJAna upara paNa saMsAranA kAraNapaNane thate zreSa te prazastaSa gaNAya, ane jema mithyAtva ane aviratinA dveSanuM paryavasAna mohanIyanA nAza thAya tevI rIte ajJAnanuM paryAvasAna paNa mohanIyanA nAze ja thAya. mATe baMdhanA hetutarIke jJAnanA viparIta svabhAvarupa ajJAnane ja levAnuM zAsakAre kahe che te vyAjabI ja che.
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ I I In I che. [ A zIrSaka taLe dara varSe pU. AgamozrInA ciMtana pUrNa vividha lekha-nibaMdha mane mahattvapUrNa vyAkhyAne ApavAmAM Ave che. A varSe keTalAka tatvapremI jijJAsuonA AgrahathI "zrI siddhacakra"mAM mudrita thayela mahattvanA keTalAka lekha saMkalita karI ApelA che. varSo pUrve lakhAyelA A nibaMdhamAM paNa AjanA kALamAM ApaNe je anubhavI rahyA che, tene jANe ArSadaSTithI vedhaka khyAla meLavIne lakhyuM na hoya evuM A lekhe vAMcatAM sujJa vAcakane bhAsa thaze. A hetuthI punarmudraNa karavA preraNA thaI che. khUba ja gaMbhIratAthI A lekha vAMcavA-vicAravA namra vijJapti che. - ]
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ lokottara daSTie dharmanuM mUlya [ dharmanI ArAdhanA puNyazALI mahAnubhAve kare che. paNa aMtaramAM tenI sAcI oLakhANa thayA vinA te dharmanI ArAdhanAmAM sthiratA ke aMtarane prema jAgatuM nathI. tethI pU. Agama dvArakazrIe dharmanA mUlyanI adbhuta vicAraNA ane te paNa laukika daSTie nahIM, paNa lekettara daSTie bA vyAkhyAnamAM rajU karI che te kharekhara dharmapremI ArAdhake mATe khUba ja upayogI che. gya samajaNa sAthe khUba dhyAnapUrvaka vAMcavA bhalAmaNa che. - saM.] dharmane svataMtrapaNe upaga keNa karI zake ? zAstrakAra mahArAjA bhavya jInA upakAra mATe dharmopadeza ApatAM thakA ekanI eka vastu anekavAra jaNAvI gayA che. teozrIe khAsa karIne bhAra mUkI mUkIne e cIja jaNAvI che ke A saMsAramAM AtmAnI mAlikInI je kaI paNa cIja hoya te te eka mAtra dharma che. dharma sivAya bIjI eka paNa cIja AtmAnI mAlikInI nathI. paraMtu te chatAM AtmAne e pitAnI mAlikInI cIjane paNa svataMtrapaNe vyavahAra karavAno adhikAra nathI. jagatamAM paNa tame jozo te e ja vyavahAra tamArI daSTie paDaze. jagatamAM tamArI mAlikInI kaI paNa cIja hoya paraMtu te cIjanA sadupayegAdine tame nahi jANatA ho te e cIjane svataMtrapaNe vyavahAra karavAnI sattA tamone maLatI nathI. e ja vastu ahIM paNa samajavAnI che. dharma e tamArI mAlikInI cIja havA
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ 177 varSa5 puna chatAM tenA sadupayegAdine tame jANatA na hovAthI tene svataMtrapaNe vyavahAra karavAnI sattA dharmazAstrakAre temane ApatA nathI. dharma upara mAlIkI haka AtmAne che. dharma e AtmAnI mAlikInI cIja che. AtmAne dharma upara saMpUrNa kAbu che. paraMtu dharma e kayA pariNAme nipajAve che tenI AtmAne mAhitI nathI. sauthI pahelAM vastunI kiMmata khyAlamAM AvavI joIe. jyAM sudhI vastunA mUlyanI khabara nathI hotI tyAM sudhI vastunuM mahatva zuM che? te daSTimAM AvatuM nathI. vaLI tyAM sudhI e vastune sadupayeAga kayA pariNAme nipajAve che? tene paNa khyAla AvatuM nathI. koIne tyAM dhULa athavA pattharathI bharelI be cAra thelIo paDI rahI hoya tene tene saMtApa thatuM nathI, paraMtu je huMDI emane ema paDI rahI hoya athavA te rUpIyAnI thelI ema ne ema paDI rahI hoya te tene pelAne zeka thAya che, A zeka thavAnuM kAraNa zuM che? te tapAsaze te mAlama paDaze ke teNe dhULanI kimata gaNuM nathI. paraMtu rUpIyAnI kiMmata gaNe che, ane tethI ja tene rUpIyAne aMge zeka thAya che, paraMtu dhULane aMge zeka thato nathI. vastunI kiMmata jANyAnI mahatA paDI rahelI dhULane ApaNe nakAmI mAnI che. e dhULa kharekhara ja nakAmI che ke kema? te kAMI ApaNe jANatA nathI. kadAca eja dhULamAM sonAnI rajakaNe paNa kema bhaLelI nA hoya ? ane tenI kiMmata lAkha rUpiyAnI kema nA thatI hoya te paNa ApaNe te dhULane mUlyahInaja mAnIe chIe. kAraNa ke ApaNe dhULanI kiMmataja gaNuM nathI. e ja pramANe jene dharmanuM mUlya nathI, jenA hRdayamAM dharmanuM mahatva vasyuM nathI te manuSya pitAnA AtmAmAM dharma paDI. rahele hovA chatAM te dharma tarapha tenI daSTi kheMcAvA pAmatI nathI. A. 12
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 Agama jyota A saghaLAnuM kAraNa e che ke dharmanA mahatvathI hajI AtmA ajJAna che. davAne upayoga karatAM pahelAM mANasa davAnA mahatvane samaje che. te jANe che ke davA roga maTADanArI che. davAnuM AvuM mahatva jANyA pachI ja te davAne upayoga karavAnA saMbaMdhamAM vicAra calAve che, je davAnA mahatvane ja jANatA nathI tene davAne aMge kAMI vicAra karavAne ja hetuM nathI. arthAt je AtmA vastunI kiMmata samajatuM nathI te AtmAne e vastunA sadupayegane aMge vicAra karavAne heteja nathI. e ja pramANe je dharmanI kiMmata jANa nathI tene dharmanA sadupayegane aMge paNa vicAra karavAne heteja nathI, mAtra jeo dharmanI kiMmata samaje che tene ja e dhamanA sadupayegane aMge vicAra karavAne heya che. sArA-kheTAne viveka jarUrI. dharmanuM mUlya samajanArAne ja dhamane aMge vicAra karavAne hevAthI jeo mithyAtvanA guNaThANAmAMja rahelA che, temane dharmanA sadupayega-durUpayegane aMge vicAra karavAne hete nathI. AtmAnA tAbAmAM amRtane ghaDo bhare che. paraMtu "mArA tAbAmAM amRta hovA chatAM huM gaTaranuM pANI ja kema pIyA karUM chuM?evA vicAra teja kare che ke je amRtanI mahattA ane gaTaranA pANInI hInatAne jANe che. je gaTaranA pANInI hInatAne nathI jANatA tene te gaTaranuM pANI athavA te gaMgAnuM pANI athavA te amRta hoya, ene aMge koI paNa vicAraja karavAne hete nathI. e ja dazA mithyAtvanI che. AtmA ane pudgala e baMne pitAne AdhIna hovA chatAM midaSTinI daSTimAM AmAM vate nathI. gaTaranuM gaMdhAtuM pANI ane amRtane bharele kuMbha e baMne pAse pAse mukelAM hoya te paNa je jIvane amRtane ane gaTaranA gaMdhAtA pANIne khyAla nathI, te jIva gaTaranA pANImAM ja lIna thAya che ane amRtanA ghaDAmAM lIna thavAnuM pasaMda karatA nathI.
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5 5-3 179 mithyAtvanI bhayaMkaratA AtmAne pitAne AtmA tathA pudgala ane svAdhIna che. paraMtu te chatAM mithyASTi AtmA pelA gaTaranA gaMdhAtA pANInA kIDAnI mAphaka ja AtmAmAM ramaNa karavAnuM cheDI de che, ane te mahAkhAIne tAbe thaIne pudgalamAM ja ramaNatA karyuM jAya che ! A daSTie joIe te mithyAdaSTi jIva karatAM te nAnakaDI kIDI sArI che ! mithyAtvI sAro ke kIDI sArI ? nAnI kIDI e eka mUMguM jAnavara che, te chatAM te niraMtara mIThAzane ja tapAse che, kIDI pite mIThAzamAM pahoMcI zake ke na pahoMcI zake e eka judI vAta che, paraMtu te chatAM te haMmezA mIThAzane ja tapAsatI rahe che. tame vacce sAkarane kaDake, cekho ke bAjarIne dANe mUke ane tenI cAre bAjue pAthare te e kIDI e rAkheDInI cAre bAjue joIe teTalA AMTA mAraze. eka AMTAthI e kIDI kadApi paNa kaMTALI jaI pitAne mArga cheDatI nathI. rAkhaDAnI cAre bAjue kIDI saMkhyAbaMdha AMTA mAre che ane pachI te sAkara, cekhAne dANe ke bAjarIne dANe je hAthamAM Ave te upADI jAya che. A saghaLA kAryamAM kIDInI dhAraNA jue to te eka mIThAza upara rahelI che. manuSya paNa e kIDInA udyama upara ja dhyAna rAkhavAnuM che. kIDI miThAza meLavI zake ke na meLavI zake ke paraMtu tenI dhAraNA te mIThAza upara ja rahelI che. te ja pramANe AtmAe paNa mokSa maLe ke na maLe te paNa dhyAna te haMmezA makSa upara ja rAkhavAnuM che. je samakatI jIva che teNe barAbara e kIDInuM ja anukaraNa karavAnI jarUra che.
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ 180 Agama ta samakatI jIve pahelAM AtmAnA tatvane oLakhavuM joIe, AtmAnA tatvane oLakhyA pachI e tatvane te eka ja prayatnamAM meLavI zakaze evuM kaMI kahetuM nathI, kAraNa ke AtmatatvarUpI amRtanI cAre dizAe rAkheDA rUpI ka verAyelAM che. paraMtu AtmAnI e pharaja che ke te Atmatatva rUpI miThAzane na pAmI zake te paNa teNe e dayeya-mIThAzanI mAphaka mokSane pAmavAnuM dhyeya rAkhIne kIDInA kAryanI mAphaka AtmatatvarUpI amRta meLa vavAne prayAsa te karyA ja kare joIe. je mANasa AvA prayatnamAM satata maMDyo rahe che ane pitAnuM A kArya choDa ja nathI tene ja ApaNe sAce mANasa kahI zakIzuM ane e mANasa Aje nahi te AvatI kAle agara meDe paNa jarUra e miThAza jevA mekSane pAmI zakaze. kIDInA daSTAMte pazunI mahattA ApaNe manuSya kahevAIe chIe te paNa ApaNI dazA kevI che? te A uparathI sArI rIte khyAlamAM AvI zake ema che. ApaNe eka vAra prayatna karIe, be vAra prayatna karIe, traNa vAra prayatna karIe. paraMtu je te prayatnamAM na phAvIe te ApaNe prayatna karavA mAMDI vALIe chIe. AzcaryanI vAta e che ke prayatna karatAM kuMjara kaMTALe che kIDI kaMTALatI nathI? anAjanA eka dANAnI pharate tame bhInI rAkhaDInI lAMbI hAra karaze te jyAM sudhI e rAkheDI lIlI haze tyAM sudhI kIDIo e rAkhaDInI hAranI cAre dizAe pharyA ja karaze, paNa rAkheDInI hAra sukAI gaI ke tarata eja kaDI sukA rAkheDA upara-caDhIne pasAra thaIne paNa pilA dANu pAse pahoMcI jaze, ane temAMthI upADAya teTale dANAne hisso te jarUra upADI ja leze. ahIM je mukhya vastu dhyAnamAM rAkhavAnI che te kIDInI epriyatA che. kIDI rAkheDInI hAra lIlI hovAthI e hAra uparathI caDI jaIne
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 5. pu-3 181 annane dANa ke sAkarane pAmI nathI zakatI e judI vAta che, paraMtu tenuM dhyeya te ekAMta e vastu pAmavAnuM ja rahe che. eja pramANe A AtmAne ane siddha vastune saMbaMdha paNa samajavAne che. jyAM sudhI karmanuM jora hoya tyAM sudhI AtmA siddhAvastune na meLavI zake e judI vAta che. paraMtu je siddhavastu e ja AtmAnA lakSyamAM hoya te jate dahADe paNa AtmA e siddhavastune meLavI zake e nirvivAdavastu che. je tamArA lakSyamAM ja amuka vastu hoya te Aja nahi te varaso pachI paNa kudarata tamane e vastu meLavI ApyA vinA rahevAnI ja nathI. samyakatvanI mahattA zAsakAroe te e sanAtana niyama varNavI ja dIdhuM che ke je tame samyakatvane prApta karyuM hoya ane pachI tame AtmAnuM ja sAdhya rAkhIne phare te kaMI paNa zaMkA vinA jarUra tamane nava papame dezavirati saMkhyAtAsAgarepame sarvavirati ane eTale ja saMkhyAtA sAgarepane upazama ane enAthI saMkhyAtA sAgarepame kSapakazreNI tathA mokSa maLe ja maLe! Ane tAmralekha samaje. jema tAlekha ke zilAlekha tarIke karI Apele dastAveja pharate nathI tema zAsakAroe temene karI Apela A dastAveja paNa akhaMDa ane abhaMga che ane te paNa kadI phare e nathI. zAstramAM keTalIka vastu bahulatAnI apekSAe kahevAya che. paraMtu A mokSanA thayeyarUpa samyakatva pachI jaNAvela mokSa prAptine kama sarvavyApaka che. athAt vyAkalpavAde A kama nathI. samakitInI rakhaDapaTTI na hoya? samakatI jIvane rakhaDapaTTI para caDhavAnuM hatuM ja nathI. paraMtu samakatI jIva rakhaDapaTTI para caDhe che enuM kAraNa e che ke te pitAnA dhyeyane cakI gaela hoya che. eka vakhata samyakatva enuM kAraNa che, paraMtu cukI gaele
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ 182 Agama jyota pAmyA pachI AtmA je sAdhya cUkI jAya te ja te rakhaDapaTTIe caDhe che. je te sAdhya cukele hoto nathI te tene rakhaDapaTTI karavAnI rahetI ja nathI! jema kIDI game tyAM jatAM game tevA prayatna karatAM mAtra mIThAzane ja pitAnA eka dhyeya tarIke rAkhe che, te ja pramANe je AtmA paNa AtmAnA svarUpa tarapha ja najara rAkhe che te te AtmA vahele moDe paNa e AtmAnA dhyeyarUpa Atmatatvane jarUra meLavI zake che ! kIDInI daSTi padArtha tarapha hetI nathI, paraMtu tenuM lakSya mIThAza tarapha ja hoya che. badhI vastu sAcI che. paraMtu sauthI zreSTha te mIThAza ja che ema te mAne che. e ja pramANe samakitInuM paNa e ja lakSya hoya che ke game te prakAre AtmAnA guNene prakaTa karavA, tyAM ja mArA kAryanI siddhatA che, anya rItie mArA kAryanI siddhatA nathI! samakitInuM lakSya AtmAnA guNe prakaTa karuM e sivAya samakitInuM bIjuM lakSya hatuM ja nathI. samyaktvavALa koNa che? e jANavA mATe samakitInAM lakSaNe darzAvavAmAM AvyA che ke deva-guru vagerenI bhakti, dharma sAMbhaLavAnI IcchA, dharma upara rAga, tathA dharma, gurU ane devanA vaiyAvaccamAM pitAnI zakti pramANe niyame, e saghaLAM samyakatvanAM lakSaNe che. paraMtu samyakatvanA A lakSaNe bIjAnuM samyakatva jANavA mATene che. pitAnA AtmAnuM samyakatva jANavA mATe zamaAdi pAMcaliMganA niyama batAvyA che. vyavahArathI zuddha devAdine mAnavA samAdine dhAraNa karavA, gurU upara rAga rAkhave, dharma upara rAga rAkho, devagurUnA vaiyAvaccamAM pravartavuM e saghaLuM samyakatvanuM kArya thayuM gaNAya che. A vastu evI che ke temAM keIne paNa virodha AvI zakavAne nathI. saghaLAne ja A vastu kabula rAkhavI paDe tevI che. paNa ahIM eka ghaNuM ja muzkela ane mahatvane savAla uThe che. A savAla zuM che? te tapAsIe.
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ 183 varSa-2 pu-3 mAdi pAlana zA mATe? e prazna e che ke zamAdinuM pAlana zA mATe karavAmAM Ave che? dharma upara rAga rAkha te paNa zA mATe? dharma zravaNanI IcchA, vaiyAvaccane niyama tathA zuddhadevAdine mAnavA e saghaLuM zA mATe che? ApaNe bajAramAM jaIe chIe tyAM mAla vecAte dekhIe chIe. te vecANanA cepaDA lakhAtA dekhIe chIe. levaDadevaDa thatI dekhIe chIe. e saghaLuM zA mATe thAya che? te vicAratAM mAlama paDe che ke e saghaLuM nake meLavavA mATe ane naphAnI AzAe thAya che. bajAramAM thatI levaDa-devaDa te rUpIyA ApavA-levAnA muddAthI thatI ja nathI. cepaDA lakhAya che te paNa cepaDA lakhavAnA ja muddAthI lakhAtA nathI paraMtu A saghaLuM thAya che te ekaja muddAo thAya che. ke tyAM kamANIne hetu che. tyAM kharI daSTi kamANI upara rahelI che ane tenA uparaja Akhe vyavahAra cAlI rahelA hoya che. jema bajAramAM thatAM saghaLAM kAryone pRthapha pRthapha kAMI sthAnika hetu nathI teja pramANe ahIM samAdi pAMca zuzruSAdi kAryo paNa tenA sthAnika heturUpa gaNavAnAM nathI. dharmakriyAo zA mATe? dharma sAMbhaLavuM ja joIe e muddAe dharma zravaNa karavAnuM nathI. dharma para rAga rAkhavA mATe ja dharma upara rAga rAkhavAmAM AvatuM nathI. gurU ane devanA vaiyAvacca karavAnA irAde ja gurU ane devanuM vaiyAvacca karavAnuM nathI. te ja pramANe zuddhadevAdikane pUjavA ja joIe e muddAe zuddhadevAdikane pUjavAnA nathI. paraMtu te badhuM karavAmAM kAMIka bIjo ja muddo rahe che, e muddA zuM che te samaje. bajAramAM mAlanI je levaDadevaDa thAya che, temAM levaDadevaDa karavI joie e ja hetu hoya te te pAMca paisAnI TepInA pAMca rUpIA levAne koI taiyAra thAya te paNa tamane vAMdho naja
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ 194 Agama mita naDa jAIe. game te bhAve paNa tame levAdevaDa karI che. nANuM lakhavAnA muddAthIja tame nAmuM lakhavAnA che te te tame copaDAemAM paNa game te vAta lakhI zake che, ane rUpIA levA eja muddAe tame jo dukAne beThA ho te te pAMcaso rUpIyAnA mAlanA pAMca rUpIyA laIne paNa tame tene vecI daI zake athavA khoTA paisA paNa tame laI zake ! paraMtu tame evI pravRtti nathI karatA. tenuM kAraNa e che ke e badhA kAryomAM tamAre muddA naphAne che. karmakSayanuM lakSya jarUrI che. vyavahAranA badhA kAryomAM tame mukhya muddo juo te te kamANInenaphAne ja che. te ja pramANe samAdi lakSaNe paNa tene sthAnika muddAe nahiM paraMtu AtmAne sarvathA karma rahita karavAnA muddAthI che. e ja pramANe samyakatvanA traNa liMge che te paNa AtmAne svabhAva prakaTa karavAnA muddAeja che, anya koI paNa muddAo nathI. eja pramANe zahadevAdine mAnavAnA che te paNa karmane kSaya karavAnA muddAthIja mAnavAnA che, anyathA mAnavAnA nathI. je karmakSayane muddo uDAvI de ane tame dhArmikakiyA kAmo cAlu rAkho te tene artha te e ja che ke tame kamANI karavI arthAta na kare e muddo uDAvI daIne vepAra-dhaMdhA karavA mAMge che. je tame naphAne muddo uDAvI de te mAlanI Apa-le, cepaDA lakhavA ane paisAnI levaDa-devaDa e saghaLuM vyartha ja lAge. ema ahiM paNa samAdi ke zuzraSAdi e saghaLuM AtmAnA kalyANanA mudAeja che. anyathA vyartha ja che. vepArInA daSTAMte lakSyanI jAgRtinI keLavaNI - ThIka, ATaluM kabula karyA pachI paNa hajI eka bIjI vAta vicAravAnI che.
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ varNa5 dhAro ke eka vepArI che te rUnI mosamamAM lAkha gAMsaDI rUnI kharIdI le che. ane te lAkha gAMsaDI kharIdI laIne tene rAkhI mUke che. sAre bhAva maLe te paNa e gAMsaDIone te vecate ja nathI! te A vepAranuM pariNAma eja AvavAnuM ke khaTa! yAda rAkhavAnuM che ke rUne vepAra nukazAnakAraka che ema nathI. tenAthI te te vakhata phAyadeja thAya che. e vAta sAcI che. paraMtu tema chatAM paNa je naphAnI daSTi na rAkhIe te pariNAma e Ave ke vepAramAM beTaja jAya. eja pramANe ahIM paNa vicAravAnuM che. tame zuddhadevAdine mAnya rAkhyA che ene artha e che ke ApaNe rUnI gAMsaDIe te bharI lIdhI che. paraMtu e gAMsaDIo bharI lIdhA pachI paNa jo naphAnI daSTirUpa mokSa prAptinI daSTi na rahe te rUnI gAMsaDIo rU5 zuddhadevAdi meLavyA chatAM paNa ApaNe te. beTamAMja utarI paDavAnA! A beTane kaI e zuddhadevAdine mAnavAnuM pariNAma samajavAnuM nathI. karmakSayanA muddAnI mahattA tame jANe che ke rUne vepAra beTane hete. rUne vepAra haMmezAM napheja ApanAre hatuM. paraMtu te chatAM kharIdeluM rU je gya mosamamAM nathI vecI mArate tene bhAge te khoTa ja rahe. rUne rogya masamamAM na vecI devAne lIdhe kheTa jAya te e khoTane mATe ApaNe rUne javAbadAra gaNatA nathI. paraMtu te mATe rU na vecI devAnI ane tene saMgrahI rAkhavAnI nItine ja javAbadAra gaNIye chIe. teja pramANe je zuddhadevAdine anusare che temaNe paNa jANavAnI jarUra che ke zuddhadevAdine anusaryA vinA vA kalyANa thavAnuM ja nathI. paraMtu zuddhadevadikane paNa eka mAtra karmakSayanA muddAthIja AdaravA joIe. zuddhadevAdikane mAne paraMtu te chatAM je karmakSayanA muddAthI tene na mAne te muzkelI te tamArI sAmenI
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ maka te ThIka che, tA TaLI zake. mAnavAthI paDyuM - 186 Agama jAta sAmeja AvI ubhI raheze. tamArI muzkelI zuddhadevAdine mAnavA chatAM paNa dUra thaI zakavAnI nathI. dharma paNa nukazAna kare khare? have ahIM tamane saheje evI zaMkA thaze ke kuvAdikane mAnanArAonI muzkelI dUra na thAya ane temane nukazAnI khamavI paDe e te ThIka che, paraMtu sudevAdikane mAnavA chatAM paNa nukazAna thAya ane muzkelI nA TaLI zake te pachI sudevAdikane mAnavAthI lAbha zo arthAta sudevAdikane mAnavAthI paNa temAM je karmakSayane muddA na hoya te nukazAna thAya che e vAta tamAruM hRdaya kadApi paNa sahelAIthI kabula karI zakavAnuM nathI. tamArI buddhi sahelAIthI A vAta kabula nA kare te bhale, paraMtu je tame jarA vadhAre vicAra karaze te A vastune tame sArI rIte samajI zakaze. tame eka sAdhAraNa ghareNAnuM ja udAharaNa le, ghareNuM e zobhA vadhAranArI cIja che ke zebhA ghaTADanArI cIja che? tamAre javAba eja hoI zake ke ghareNuM e zobhA vadhAranArI cIja che. paraMtu eja zebhA vadhAranArI cIja ghareNuM tamAruM ghara paNa marAve che, e vAta bhUlI javA jevI nathI. tame ghareNAM paherIne zrImaMtone tyAM lagnamAM jAo tene vAMdho nathI. sarakArI ophisamAM pharI Ave temAM vAMdho nathI. paraMtu jo eja ghareNAM paherIne tame durjananA vADAmAM game tema rakhaDe te eja durjane tamArA ghareNAnI lAlace tamArA upara jAta-jAtanI Apatti lAvavA taiyAra thaze, arthAt ghareNuM e zobhA vadhAranArI cIja hovA chatAM te cIjane paNa durjathI bacAvI levAnI anivArya jarUra che. ghareNuM zobhA vadhAre che, tamene zaNagArarUpa che. tamArI pratiSThA vadhAre che paraMtu eja ghareNAnI dujanathI rakSA na thAya te eja ghareNuM tamAro kaccaraghANa paNa karAvI nAMkhe che.
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-2 pu-3 187 rAgajanya dharma muzkelImAM mukI de che. paNa eja sthiti ahIM zuddha devAdikanI che. sudeva, sugurU ne sudharma e traNe padArtha ratna samAna che, alaMkAra samAna che, hIrAmotI samAna che, paraMtu tene paNa durjanathI bacAvI levAnI AvazyakatA che, kSAvikabhAvathIja sudeva, sugurU ane sudharma ArAdhavAnA che, e ArAdhanAnI aMdara jo bIjuM koI bhaLI gayuM ane mArA tArA paNuM ghusI gayuM, bIje koIpaNa vicAra pesI gaye te samajI lejo ke ghareNAnI dunenA hAthamAM gayA jevIja paristhiti ahIM udbhave che. zrImAna naMdIvardhanane prasaMga ahIM vicAravA jevo che. naMdIvardhanane bhagavAna zrImahAvIradeva upara ananya rAga hate. have bhagavAna zrI mahAvIradeva kaI game tevA sAmAnya na hatA. lagavAna zrI mahAvIra bhagavAna te sudeva hatA. vItarAgasvarUpa hatA. sarva guNa saMpanna hatA, naMdIvardhana paNa bhagavAnanI e mahattAne jANatA hatA. A saghaLuM jANyA chatAM paNa naMdIvardhanane paNa bhagavAna zrI mahAvIradeva upara rAga hatuM te mAtra teo tIrthakara bhagavAna hatA eTalA purateja na hatuM, paraMtu bhagavAna pitAnA bhAI che, te vastu paNa tyAM otapretapaNe sAmela hatI. vyakita rAga bhayaMkara che. bhagavAna zrI mahAvIradevanA saMbaMdhamAM zuM bolavAnuM hoya? jagatamAM jemanA samAna bIjA sudeva nahi. jemanI joDIne bIje zAsavettA nahi, ke jenI joDIne bIje pavitrAtmA nahi, evA sAdhu puruSa upara rAga! kahe e rAga jarA paNa agya vyakti paratve hato? nahiM, paraMtu tema chatAM e rAgamAM e daSTi paNa sAmela hatI ke AvA mahAna sudeva te mAre bhAI thAya che! zrImAnuM naMdIvardhanane bhagavAna zrI mahAvIradeva upara devapaNane rAga te kharo ja, paraMtu te sAthe bhAI tarIkeno rAga paNa temanAmAM apUrvaja rahele hate.
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ 188 Agama jAta have A baMne prakAranA rAgane jarA vicAra karI leje. zrImAna nadIvanane bhagavAna zrI mahAvIradeva upara je devapaNAne rAga hatuM te rAga karmanA kSaye pazamane sAdhanA hatA, paraMtu bhagavAna mArA bhAI che evA hetupUrvakane temane bhagavAna upara je rAga hatuM te te rAga baMdhanane ApanAre ja hatuM, bhagavAna zrI mahAvIradeva e ene eka ja vyakti hatI. vyaktimAM judAI na hatI, paraMtu te chatAM temanA upara naMdIvardhanane je rAga hatA te Ama be prakArane hato. zrImAna nadIvardhanane eka rAga e kAraNathI hatuM ke bhagavAna zrI mahAvIradeva basudeva" ane bIjo rAga e kAraNathI hatuM ke bhagavAna jevA sudeva e pitAnA bhAI che! neha rAgathI dharma anartha kare. have gaNadhara mahArAjA zrI gautama svAmIjIne rAga kevA prakArane hatA te vicAro ! prathama te e vAta vicAravAnI che ke je mokSamArganA umeAra che temaNe e be vAte dhyAnamAM rAkhavAnI che te e ke zaga mukhya be prakAra che neharAga ane tavAga. khUba dhyAnamAM rAkho ke neharAga e te vajanI sAMkaLa che, bhAI tarIke ke kAkA mAmA tarIke athavA te game te AtmIya sajajana tarIke tIrthaMkaradeva ke sAdhumahAtmAo upara rAga rAkhe te e neharAga che, e sneharAga badhanane ApanAra che, ane tethI neharAga e va khalA kahevAya che, paraMtu jyAM tacpara daSTi che, jyAM tatva para rAga che, jyAM tatvaja priya che te rAga vajAzaMkhalA tarIke oLakhAtuM nathI, chatAM e rAga paNa mehanIya karmone bhAIbaMdha che! jo ke sudeva, sugurU ane sudharma upara je rAga che te te zuddha hovA chatAM je rAga rAkhavAmAM Ave che, rAga mehanIyamane saMbaMdhI che. paraMtu tema chatAM eTalI vAta yAda rAkhavAnI che ke e rAga agni je tejasvI che.
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18. varSa-5 5-3 sneharAga agni jeve che! - have tame e prazna karaze ke tame e rAgane agni je kema kahe che? kharI rIte jaina dharmanuM badhuM lakSya sAcI zAMti meLavavA tarapha hovAthI e rAgane pANInA je ja rAga kahe jarUrI che. ThIka! agnine svabhAva zuM che? e vAta te tame jANe ja che. agnine svabhAva e che ke keI ene bALI zakatuM nathI, paNa agni badhAne bALe che! agnimAM AvIne jo koI vastu paDe te paNa e vastune ja nAza thAya che, ane agni koI vastu upara jaIne paDe te paNa tethI e vastune ja nAza thAya che! arthAt agni jyAM paDe tene bALe che! zuddhadevAdikanA upara paNa teo zuddha hevAne kAraNe te saMbaMdhI je rAga che te rAga e che ke AmAmAM rahelA karmone ja te bALe che, ethI ja e rAgane zAstrakAra mahArAjAoe agninA je rAga kaho che. rAga-dveSa mokSa paNa apAve ! rAga ane dveSanA saMbaMdhamAM tamAre keTalIka vAta vicArI jevAnI che. saghaLA ja rAga tajavA jevA che, athavA saghaLAja prakAranA he paNa tajavA jevA che, ema tame ekAMte mAnI leze nahi. yAda rAkhajo ke jene mekSa meLavavo che teNe te e rAga dveSane mArge ja pravRtti karavAnI che. tame jarUra mAnI leje ke rAga-dveSa e mekSanA paNa rastA che, paraMtu e rAga-dveSa kayA prakAranA hoI zake? e vAta tamAre tapAsavAnI jarUra che. rAga-dveSathI mekSa zI rIte? zuddhagurU ane zuddha dharma upara jema vadhAre rAga rAkhaze tema tema tame mokSanI vadhAre samIpa jazo. zuddhadevAdi upara rAga rAkhavo e jema kartavya che te ja pramANe mithyAtva, aviratipaNuM
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ 197 Agama jIta vagere upara dveSa rAkhave e paNa kartavya che. mithyAtvAdi upara paNa jema jema vadhAre che rAkhaze tema tema tame mekSanI vadhAre najIka jaze. mithyAtvAdi uparanA zreSane ane nirjarAne saMbaMdha che, ghAtakarmanI nirjarAne ane devAditA rAgane saMbaMdha che. zuddha devAdinA tIra rAge tIvra nirjarA? zuddhadevAdikanI uparane rAga jema tIvra che teja pramANe nija paNa teTalI ja tIvra thavA pAme che, jeTalA pramANamAM ahIM rAga che teTalAja pramANamAM ahI nirjarA paNa tIvra samajavAnI che. samya. kuvAdi upara jeTale tIvra rAga che teTalI ja tIvrapaNe nirjarA paNa thAya che. Aja vastu para navakAramaMtramAM "nA mastitA" ari zabda rAkhavAmAM AvyA che. navakAramaMtramAM kaI paNa sthaLe karma zabda kahevAmAM AvyA ja nathI. karma e zatru che, ari che, duzamana che, paraMtu chatAM tenuM nAma sarakhuM paNa navakAramaMtramAM na levAmAM e muddo rahe che ke jainazAsanamAM para tarIke rahelA zatru ane mitra e baMne samAna che. sAmAyika eTale? jainazAsanamAM zatru ane mitra ane samAna che. mAna apamAna baMne sarakhAM che ane tene ja sAmAyika gaNavAmAM AvyuM che. vasa sthAvara jemAM samAnatA rAkhavAnI che, svajana ane parajanamAM samAnatA rAkhavAnI che, mAnApamAnamAM jema samAnatA rAkhavAnI che temaja zatrumitrAmAM paNa samAnatA rAkhavAnI che, jo e sthiti hoya te ja te sAmAyika che. je e sthitine abhAva hoya te e vakhatanuM sAmAyika ja nathI, chatAM karma upara zatrubhAva te rAkhavAne ja che.
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5 5-3 karma te bhayaMkara zatru che. kama upara e zatrubhAva eTale vadhAre che teTalI nirjarA paNa vadhAre ja, e zatrubhAvane ane nirjarane saMbaMdha che, paraMtu paugalika kAraNae tame keIne zatru mAne ane zatru upara zatru bhAva rAkhe te te zatrubhAvane ane nirjarAne saMbaMdha nathI paraMtu baMdhanI sAthe tene saMbaMdha che. zatrune haNanArAne namaskAra karavAnuM zrI chanabhagavAnanuM zAstra pharamAve che, paraMtu e zatru te bAhya zatru nathI. arihaMtatvamAM karma rUpI zatrune haNanArAne ja sthAna che, kamarUpI zatrune na haNe, ane tene badale bAhyapaugalika cIjone haNanA thAya tene te arihaMtapaNAmAM sthAna ja nathI, tenuM sthAna te hiMsakavamAM raheluM che. jene zatra kene kahe che? have jainamAM zatrutva kevuM che? ane te konA saMbaMdhamAM che! tene vicAra karo. AtmAne anAdikALathI je kaI rakhaDAvanAra hoya te te ghAtakarma sivAya bIjI eka paNa evI kaI vastu nathI ke je AtmAne A mahAbhayaMkara bhavasAgaramAM rakhaDAvyAja kare, A ghAtakarmo teja AtmAne mahAprabaLa zatruo che, e nakakI mAno! A ghAtakarmone zatrue mAnyA che ane e ghAtaka. rUpI zatruone haNavAmAM je zUravIra che tene ja namaskAra karavAnuM che. AthIja karma upara jeTalI tIvra zatrutA teTalI ja nizAnI tIvratA samajavAnI che. jainazAsana je zatrutAne poSaNa Ape che, je zatrutAne jainazAsana niraMtara dhAraNa karavAnuM kahe che, te A prakAranI zatrutA che. anya koIpaNa prakAranI zatrutAne A zAsana kadI paNa piSaNa ApatuM nathI. have A zAsana kayA prakArane rAga piSe che te jue. bairI chokarAMne saMsAravyavahAra enA uparane je rAga te rAgane A zAsana kadI piSaNa Apate ja nathI, te te eja
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1lara AzA prakAranA rAgane poSaNa Ape che ke je prAnta zaga che. je rAga karmarUpI zatrune haNe che, ane te vijetA uparane je rAga tene ja A zAsana pASaNa Ape che. prazasta rAganI mahattA prazastarAgane saMbaMdha nijara sAthe hoya che. prazastarAga ane prazastadveSa e baMnene saMbaMdha nirjarA sAtheja che. je prazastarAgane nirjarAnI sAthe saMbaMdha na hoya te te pachI ApaNane na hatA ema kahevAne mATe avakAzaja rahetuM nathI. je. kAryakSayane muddoja na hoya te pachI arihaMta bhagavAnene vAMdavAne hetuja rahevA pAmatuM nathI. ahIM zatrutAne piSavAnI che, kAraNa ke e nijaranI saMbaMdhinI che, arthAta ahIM nija rAja pakSakAra bane che. prazasta rAgadveSathI nirjarAnuM svarUpa rAkhavAnuM che. A rIte prazasta rAgadveSane piSavAnA kahyA che, paraMtu e badhAmAM juo te mukhya muddo te karmakSayane ja rahe che. bhagavAna zrI mahAvIradeva mArA bhAI che evA vicAre temanA keI parivArika sajajane temanA upara rAga rAkhe e prazasta rAga nathI, paraMtu teo kamarUpI zatrane haNanAra mahA vijetA che e daSTie karma kSayanA mudAthI temanA upara rAga rAkhave e prazasta rAga che. arthAt rAgadveSa prazasta hevAmAM paNa muddo te kevaLa karmakSayane ja rahe che. bIje nahi. je karmanA kSayanA muddAne tame bhUlI jAo. karmanA kSayane muddo tamArA dhyAnamAM na rahe, ane te vinA je tame bhagavAna upara sugurU upara athavA te sudharma upara rAga rAkhe te paNa tamAre e rAga nijAne ApI zako nathI. neharAgathI sAvaceta rahevAnI jarUra che. je jIva mokSamArgamAM pravate le che, te jIvane neha e te vajanI sAMkaLa samAna ja che. zAsakAramahArAjAo te kahe che ke.
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5 pu -3 193 zuddhadeva, zuddhadharma ane zuddhagurU upara je mahArApaNAne rAga che te rAga te neharAgaja che. alabatta zuddhadevAdike upara teo zuddha che tethI rAga heI zake, paraMtu temanA upara paNa mArApaNAthI mamatvavRtti te rAga na ja hoI zake. tame Astika che, AtmA anAdi che, bhavane saMbaMdha anAdi che, ane karma paNa anAdinA che, evuM aMtaHkaraNathI mAnatA che ane amuka vyaktine tamArI sAthe anekabhavane saMbaMdha hoya ane te vyakti upara tamene te sadguNI rahevA mATe je rAga thAya te tatvarAga hoya ane te rAgane nirA sAthe sIdho saMbaMdha che, paraMtu e vyakti sAthe tamAre bhabhavane saMbaMdha che, e vicAre tamAre e vyakti upara je raga thAya te rAga harAga heIne tene ane nirjarAne jarApaNa saMbaMdha nathI. have tame ema kahezo ke game te kAraNathI paNa guNI upara rAga heya te te guNAnurAga kahevA joIe, te tame sadguNI uparanA rAgane guNAnurAga zA mATe kahetA nathI? tamArA AvA praznane javAba e che ke ApaNe sadguNI upara guNI tarIke je rAga na heya te saguNa upara ApaNe rAga rAkhyo che, eTalAja kAraNathI te rAga guNAnurAga kahevAtuM nathI. rANI pitAnA bALake upara rAga rAkhe che. rAjamAtA pATavIputrane stanapAna karAve che, temAM e mAtAne e hetu nathI ke A bALaka dezano rAjA che mATe mAre rAjaputrane stanapAna karAvavuM joIe. te te e bALakane putrapaNAthIja piSe che. agara ke pele bALaka rAjA che, rAjamukuTa tene zire mUkAvAne che e spaSTa che, chatAM mAtAne tenA upara rAga e te putra tarIke ja rAga che, rAjA tarIke rAga nathI ja. bhagavAna mahAvIra mahArAja jIvyA tyAMsudhI gaNadhara bhagavAna gautamadevane kevaLajJAnanI prApti thavA pAmI nahatI, paraMtu teozrInuM kevaLajJAna rokAI rahyuM hatuM tenuM kAraNa zuM? 13
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ 194 Agama ceta guNAnurAga kayAreya kevaLajJAna na reke - have vicAra kare. zrIgautamasvAmI mahArAjane je vyakti para rAga have te vyaktinI mahattAmAM jarApaNa khAmI na hatI, bhagavAna zrI mahAvIradevanA sudevapaNAmAM saMzayamAtrane paNa vadhe na hate. bhagavAna pUrepUrI vizuddha vyakti hatA, chatAM e bhagavAna uparane paNa zrImAna gautamasvAmIjIne je rAga hatuM te rAga temanA kevaLajJAnane rokanAre banyuM hatuM ! guNAnurAga keIpaNa samaye kevaLajJAnane kinAre thaI zakate nathI, te te nirjara sAthe ja saMbaMdha dharAve che, have jyAre bhagavAna uparane gautamasvAmIjIne rAga temanA kevaLajJAnane khALe che, tyAre sahaja thAya che ke e neharAga he joIe. mahAvIra bhagavAna e kSatriya che, gaNadharadeva gautamasvAmIjI brAhmaNa che, eka rAjaputra che, te bIje yajJa karanAra che, te e ane paraspara lAgevaLage e temanI vacce zuM saMbaMdha che? kazo ja nahi! A gemAM bhagavAna upara gaNadharadeva zrI gautamasvAmIne rAga temane kevaLajJAnanI prApti thatI kema aTakAve che! gautamasvAmInI vizeSatA AthI ja gautamasvAmI bhagavAna zrI mahAvIradevane pUche che ke he bhagavAna! mane te AkhA saMsAra karatAM vicitra vastune ja anubhava thAya che. jagatane e niyama che ke je pite zrImaMta hoya te ja anyane zrImaMta banAvI zake che, garIbaDe pADozIne mAladAra banAvI zako nathI. paraMtu mAre tyAM te ajaba vicitratA baghaDe che, huM bhikhArI chuM. paraMtu mArI pAse je AvI jAya che te saghaLA zrImaMta thAya che!" bhagavAna gautamasvAmIjI pAsethI jeo zrImatI bhAgavatI dIkSA letA hatA teo saghaLA kevaLajJAna pAmI -jata hatA.
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-pu-3 195 gautamasvAmInI labdhinuM rahasya have jue ke bhagavAna zrIgaNadhadeva gautamasvAmIjIne pitAne kevaLajJAnanI prApti thavA pAmI na hatI, ane teozrIne hAthe dIkSA lenArAone kevaLajJAnanI prApti thaI cukI hatI. AthI ja bhagavAna zrI mahAvIradevane gautamasvAmIe kahyuM hatuM ke jagatamAM zrImaMta bIjAne zrImaMta banAvI zake che, bhukhaDI bArasa kAMI bIjAne zrImaMta karI zako nathI, paraMtu mAre tyAM te ethI ulaTuM ja thAya che. huM kevaLajJAnarUpa javAhara vinAno bhukhaDI bArasa chuM, ane huM bIjAne dIkSA ApuM chuM te dIkSita thayA pachI kevaLajJAnarUpI lamI meLavIne zrImaMta thAya che, jyAre huM te bhukhaDI bArasane bhukhaDI bArasaja kAyama rahuM chuM. A vAta te aMze akSaNamahAna sIlabdhinA prabhAva jevI ja che, akSaNamahAnasIlabdhine pratApa eja che ke jene e labdhi prApta thaI hoya te paMdarasone jamADI zake che, paraMtu tene pitAne te bhukhyA ne bhUkhyA rahevuM paDe che, ane je te ja jamI le te tenI akSaNa labdhi ja saphAcaTa thaI jAya che, ane te pAcho hato te banI rahe che! gautamasvAmIjIne anutApa gautamasvAmI bhagavAna zrI mahAvIradevane kahe che! mArI dazA te A akSINalabdhivALA jevI ja thaI ke mArI pAse je dIkSAnA gharAka AvI gayA te tAlevaMta thaI gayA, ane huM pite te bhikhArIne bhikhArIja rahyo. mArI kethaLI te kANI ne kAja rahI! bhagavAna zrI mahAvIradeva kahe che ke he gautama ! tAre ane mAro paricaya AjakAlane nathI. tuM hArA ghaNuM bhavanA paricaya vALe che, mArA saMsargavALo che, mArI sAthe saMbaMdhe karIne joDAyele che, mATe tArIja kothaLImAM kANuM che, tethI e kathaLI bIjI kathaLIone bharI zake che. paraMtu pite te khAlI ne khAlIja rahe che. pANIyAraNa pANI bharavA jAya ane tenuM beDuM kANuM hoya
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jyota te tenuM beDuM kadI bharI zakAtuM ja nathI. eja kANuM beDA vaDe temAM pANI laI bIjA ghaDAo bharIe te dhAro teTalA ghaDA bharI zakAya, paraMtu e kANe ghaDe te kadI bharI zakAte ja nathI ! eja pramANe gautamabhagavAnanI dazA che. gautamabhagavAnane zrI mahAvIradeva sAthe bhavabhavane saMbaMdha hatuM, A saMbaMdhane pariNAme temane sneha rAga hatuM ane tethI temanI kethaLI kANI hatI ! ane e rAga sneharUpa hevAthI ja bhagavAna zrI gautamadevane kevaLajJAnanI prApti thavA pAmI na hatI. karmakSayanA lakSyanI mahattA bhagavAna zrI mahAvIra deva jevA devA ane gautama jevA bhakta; chatAM bhagavAna zrI gautamasvAmI neharAgamAM utarI javAthI teo kevaLajJAna pAmI zakyA na hatA, paraMtu kevaLajJAnamAM ulaTe aMtarAya ja ubhuM rahevA pAmyo hato ! A udAharaNa uparathI spaSTa thAya che ke tame zuddha devAdine mAne, paraMtu te chatAM paNa je karmanA kSaya pazama ane mokSanA muddAthI tame tene na mAne ane samAdi paNa kare, paraMtu temAM paNa jo tamAre karmakSayane muddo na ja hoya te dhAreluM kArya pAra paDavA pAme ja nahIM! samaktiInI daSTi A uparathI spaSTa thAya che ke jyArathI samyakatvanI prApti thAya tyArathI e vastunuM mUlya samyakatvadhArIne rUMvADe rUMvADe vasI javuM joIe. huM je saghaLuM dharmakArya paNa karuM chuM temAM mArI mukhya nema te amuka hevI joIe. kIDI mIThAIne zodhavAmAM ja mazagula rahe che, te badhuM kare che paNa mIThAInI pharate bhamyA kare che. game eTalI uMcI nIcI thAya che, paraMtu te badhAmAM hetu te tene eka ja hoya che ke mIThAI meLavavI. eja daSTi samakitInI paNa hevI ja joIe.
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ 17 varSa-25-3 samakitI samyakatva pAme tyArathI ja tenI dhAraNuM e te hevI ja joIe ke huM dharma upara rAga rAkhuM chuM. dharmazravaNa para rAga rAkhuM chuM, devaguru upara rAga rAkhuM chuM, gurU zuzruSA karuM chuM. paraMtu te badhAmAM muddAnI vAta te e che ke mAre mIThAI rUpa mekSa meLave che, ane e mokSanA muddAe ja-karmakSaya he e mudAe saghaLA dharma kAryo karI rahyo chuM. kIDInI pravRtti tame jeze te mIThAI meLavavAne mATe tallIna ! te mIThAInI cAre pAse pharaze, mIThAInAM TepalanI cAre bAju tame rAkheDIne Dhagale karaze te te DhagalAnI pharatI vAraMvAra pharyA karaze ane jyAM jarA sarakho rAte maLe ke upara caDhavA ja mAMDaze, pachI tame game eTalA prayatna karaze te paNa te zekAvAnI nathI, tema AtmA prakAzane mATe tallIna rahevuM joIe, jyAM jarA sarakhI taka maLe ke teNe e mAge vaLI ja javuM ghaTe che. samakitanI prApti thayA pachI AtmAnuM vartana A kaDInA jevuM ja mekSArthe satata ughogazIla hoya che. karmanirjarAnA dhyeyanuM mahatva mahAnizIthasUtramAM ane zrAvaprajJaptimAM zrAvakanI musApharInI vAta calAvavAmAM AvI che, temAM jaNAvavAmAM AvyuM che ke eka zrAvakane daridrapaNuM AvyuM che, daridratA AvavAthI te vicAre che ke huM paradezamAM jAuM, ane tyAM parizrama pUrvaka kArya karIne dravya meLavuM. kane pazama thavAnI aMdara dravyAdi cAra kAraNa che, udaya thavAmAM paNa cAra kAraNa che. arthAt huM A kSetrane tyAga karIne bIjA kSetramAM jaIza, te kSetra badalAze ane tethI mane lAbha thaze! A kSetramAM mAruM cAritramehanIya tUTatuM nathI, paraMtu je huM bIjA kSetramAM jAuM ane te e kSetra mane mehanIya toDavAmAM madada kare ane huM mahAvrata levAvALo thAuM, te mane mATe lAbha che. svadezamAM dAridraya pAmele paradeza javA dhAre che, temAM paNa tene e vicAra che ke kSetramaMtara thavAthI kamene kSaye pazama thaze ane
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ 98 Agama jyoti cAritranI prApti thaze, te mArA AtmAnuM kalyANa thaI jaze, paraMtu je te nahi thAya ane kadAca aMtarAyane kSayapazama thaze te mane dravya maLaze, ane mAruM dAridraya jaze! A zrAvakane pahele vicAra te e che ke kSetramaMtara-thavAthI kSapazama thaze ane kSaye pazama thavAthI cAritra pAmIza, A tene mukhya vicAra, jo tema naja thAya te pachI chevaTe aMtarAyane kSapazama thavAthI dravya te maLaze, e tene gauNa vicAra. kIDI mIThAIne DhagalAnI cAre bAjue pharatI phare che, paraMtu tenuM dhyAna eka mIThAI upara ja hoya che. te ja pramANe samakitI paNa haMmezAM kSayopazamanA muddAvALA ja hoya che, prathama vastu tarIke enuM lakSaja cAritramAM hoya che, kaDI mIThAza meLavavAnA hetuthI kuMDALAnI AsapAsa bhamyA kare che, te ja pramANe samakatI jIvanI daSTi paNa mekSa tarapha ja rahe che. kIDI sAkarane dANa meLavavA kuMDALAnI cAre tarapha pharatI phare che. tyAre e vicAra karatI nathI ke meM A mArgamAM ATaluM aMtara kApyuM che. te eja vicAra kare che ke mAre hajI te eTale paMtha kApavAnuM bAkI che, ane huM eTale paMtha kApIza tyAre ja mArI pharaja pUrI thaze. samyaktvanI khabara samakitI jIvanI dazA eja pramANe hevI joIe, samakitIne kevalajJAna pAmavAmAM jeTalI e chAza heya te ochAza badala ja tene kheda thAya che. samyakatvanI prAptine AnaMda tene jarUra thavA pAme che, paraMtu te AnaMda uparaja te pitAnI gaNatarI bAMdhate nathI. kIDI pite ATaluM cAlI chuM evI gaNatarI nathI gaNatI, paraMtu ATaluM bAkI rahyuM che evI ja gaNatarI gaNe che. te ja pramANe samakitI paNa pite jeTalI prApti karI che, tene vicAra karatuM nathI, paraMtu hajI mekSa ATalA aMtare che eja te vicAre che. ane e aMtara vicArIne te dizAeja prayatna karavAmAMja te kartavya mAne che. e
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5 pu-3 19 pUjana te vRttija haMmezAM dareke rAkhavI ghaTe che. kIDI mIThAzanA kuMDALAmAM ghusavA mATe jema satata prayAsa karyA ja kare che, te ja pramANe samakitI jIva paNa kSapazamanA kuMDALAmAM ghusavAnAja vicAravALe hoya che. A daSTie jyAre ApaNe vicAra karatA thaIzuM, tyAreja ApaNane kettara daSTie dharmanuM mUlya samajAze. te vinA kettara daSTi edharmanuM mUlya samajAvAnuM nathI. ane dharmanuM mUlya samajAyA vinA ApaNe uttara dharmane kadApi paNa pAmI zakavAnA nathI. ///////// / 222222 // jinazAsana eTale bhavasAgaramAM hokAyaMtrI hekAyaMtranI seya vahANane tAre che, paraMtu e seya je "sArI" ane "sAjI" hoya te ! nahIM te e ja seya vahANane rajhaLAvI mAre! game te raste sAcA tarI ke banAvIne e seya ADaraste vahANane caDhAvI de che ane pariNAme vahANa kayAMka bhamarImAM phasAI jAya ke keka khaDaka sAthe bhaTakAI jAya. tema jainazAsana e bhavasAgaramAM hakAyaMtra che, tenI dizAsUcaka saMya che zAstro! te zAstro prati ApaNI niSThA hoya te ja ApaNe bhavasAgara tarI zakavAnA! nahIM te svaccheda bhAvathI AthaDI maravAnA ! - jinazAsananI vaphAdArInI keLavaNI zAstro prati hArdika niSThA bahumAna vRttithI thAya che. pU. AgAdvArakazrInI amRtavANI vyArA 7. pA. 140 parathI (saMrodhita). /// /// // rrrrrrrrrrrrrrrrr
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ IndoornindranilrrinormournalIIII, online sAmAyika Adi dhArmika kriyAonuM rahasya [cAturmAsika vyAkhyAnane eka bhAga vyavasthita karI ahI rajU karyo che, jemAM sAmAyikanuM mahatva ane dAna, zIla, tapa, ane bhAvanI mArmikatA saraLa zilImAM samajAvI che. khUba ja dhyAna pUrvaka vAMcavA jevuM che. -.] anuSThAne uddeza. zAsakAra mahArAjAoe bhavya jInA upakAra mATe dharmopadeza ApatAM cAturmAsaka kRtyenA AraMbhamAM sAmAyikanI AvazyakatA darzAvI che. zAstrakAramahArAjAoe sAmAyikanI ATalI badhI AvazyakatA zA mATe darzAvI che? te vicAravAnI vastu che, sAmAyika e AvazyakanI pUrti svarUpe che. Avazyaka kAryonI pUrNatAne mATe sAmAyika jarUrI che, te have Avazyaka zAstrakAroe kayA kayA darzAvelA che? te vicAravAnI jarUra che. cha vargane samudAya te Ava zyaka che, ane AvazyakanI pUrNatAne mATe sAmAyikanI siddhi jarUrI che. A rIte Avazyaka kAryomAM sAmAyikanuM sthAna jarUranuM che. ene sahaja khyAla Ave che. paraMtu devArzanAdi kAryomAM paNa zAstrakAroe sAmAyikane sauthI paheluM gaNAvyuM che, te e vicAravAnI jarUra che ke devArcanAdinA kAryomAM sAmAyikane sauthI pahele naMbara zA mATe ApavAmAM Avyo che? devArthana, dAna, tapa, brahma kriyA ene sAmAyika sAthe saMbaMdha nathI. jyAre sAmAyikane A badhA kAryo sAthe saMbaMdha nathI, te pachI sAmAyika e paheluM kArya zA mATe gaNavAmAM Ave che? e prazna sahaja UbhuM thAya che. devArcana ane sAmAyika e bemAM paheluM keNa? e praznanuM nirAkaraNa karavAnI jarUra che? jeo ema kahe che ke "sAmAjikrA-jApharA-vaghAni" e kRtya vyAjabI nathI. temaNe samajavAnI jarUra che ke temanI e mAnyatA
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra01 kArya upajAmAM paNa mukhyata karavAmAM A varSa-2 pu.-3 taddana beTI che. devArcana, snAna, tapadAna, brahmakriyA, vagerenI karaNI pahelI bhale gaNavAmAM AvatI na hoya paNa uddezanI draSTie sAmAyikanuM sthAna kayAM? ene je vicAra karIe te tene javAba ekaja maLe che ke dezanI draSTie te sAmAyikanuM sthAna sauthI pahelAM che. sAmAyikamAM pUjAne uddeza raheluM nathI. paraMtu pUjAmAM sAmAyikane uddeza pratyakSa vA parokSa rIte paNa rahe che. dareka kriyA karavAmAM kriyAnI saphaLatA ane mahattAne AdhAre mAtra kArya uparaja nathI, paraMtu tenA uddeza uparaja e AdhAra avalaMbele heya che. kriyA karavAmAM paNa mukhyatA te haMmezA udezanI ja hoya che. devArcana karavAmAM Ave che te zA mATe karavAmAM Ave che? javAba e che ke sAmAyika mATe. A uparathI ema tarata jaNAI Ave che ke jene sarvavirati sAmAyikane uddeza na hoya tenI devapUjA e drivyapUjAmAM paNa sthAna pAmI zakatI nathIja. devapUjA karavAmAM Ave che te eTalA ja mATe nathI ke e rIte pUjAne badale managamate maLe ane pUjA karanArane sAMsArika lAbha maLatA rahe, - jo ke anAjane Icchaka kheDuta bI vAvavA dvArA anAja ne ghAsa meLave che paNa ghAsa meLavavAnuM dhyeya nathI. arthAt devapUjAmAM vizvanI jaDa vastuo pAmavAne uddeza zAstrakAroe rAkhe nathI. sAmAyika, Avazyaka, pauSadha ItyAdimAM paNa te uddeza rahele nathI. sAmAyika-pauSadhAdimAM je kaMIpaNa uddeza heya te te mAtra AtmakalyANane ja che, ane AtmakalyANanI sIdhI sAmagrI sAmAyika Avazyaka pauSadha ItyAdimAM hevAthIja badhA anuSThAnemAM tenuM agrasthAna che. pUjAnA prakAra pUjA mukhyatAe cAra prakAranI che. puSpAdiaMga pUjA, dhupAdi apUjA, stutistava pUjA, pratipattipUjA, AtmAne devAdhidevanI sthitimAM vartAva, te rAgadveSa kSINa karavA, paudagalika ramaNatA
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 Agama ta ochI karavI, A vicAra kare ane te bhAvamAM AtmAne pravartAva te pratipattipUjA che. A rIte AtmAne devAdhidevarUpe pravartAva te pratipattipUjA che paraMtu devAdhidevarUpe pravartAvo. eTale zuM te jarA samajI leje. devAdhidevee lagna karyA, yuddha karyA, rAye karyA mATe AtmAne paNa e rUpamAM pravartAvavo e pratipattipUjA nathI paraMtu devAdhidevoe karmanA kSayathI je bhAvikabhAva meLavyuM ane te vaDe je AtmabhAva prakaTa karyo te AtmabhAva prakaTa kare e prati, patti pUjA che. pratipattipUjAne A artha joyA pachI tame e vAta kabUla karaze ke sAmAyika-paSadha Adi pratipatti pUjA nathI? sAmA yikAdi je kAMI karavAnA che te kSAyika bhAvanA udezathIja karavAnA che ane jyAM e udeza cheDI devAmAM Ave che ke tarataja sAdhyane anusaratI pariNati bagaDI jAya che. kSAyika bhAvane udeza che teja pratipattipUjAmAM prati patitva raheluM che. dravyapUjA ane bhAvapUjAnuM rahasya je sAmAyika cAritra le che, te A saMsAra choDe che, paNa e A saMsAra zA mATe cheDe che? tIrthaMkara mahArAjAonI sevA mATeja! te pachI ema kevI rIte kahI zakAya ke sAmAyikamAM tIrthakaranI sevAne udeza nathI? pratipattipUjAmAM te bhAvapUjA Adi saghaLuM ja raheluM che, emAM bhAvapUjA avazya che ja paraMtu devArzanAdi je kahyA che, te kAryomAM paNa bhAvapUjA che, arthAta bhAvanI mukhyatAe dravyapUjA ja che. bhAvapUjana karavAmAM AvatuM hoya te. samaye temAM dravyapUjAne udeza naja rahevuM joIe. je temAM dravyapUjAne udeza rAkhe te rAkhanAre nizcaya mAnI le ke unmArgagAmI che. dravyapUjA karavAmAM AvatI hoya tyAre bhAvapUjAne
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSaya pu.-3 uddeza jarUra rAkhavuM joIe, ane e udeza rAkhavo e zAstrIya che. paraMtu bhAvapUjA vakhate dravyapUjAne uddeza rAkhavo e zAstrIya nathI. A vAta Ama siddhAMtarUpe jaNAvIe chIe tyAre artha grahaNa karavAmAM ochI zaktivALA chatAM pitAne sarvazaktimAna mAnanArA keTalAka mUrkhAe avaLuM ja laI paDe che ane teo kahe che ke pUjA karIe te karatAM sAmAyika karIe te te vadhAre sAruM che te pachI pUjA karavAnI jarUra ja zuM che! pUjA karavAmAM jeTalo vakhata rokIe. teTalo ja vadhAre vakhata sAmAyikamAM rekIe te kheTuM zuM! sAmAyika paheluM ? ke pUjA pahelI ? ThIka, have ApaNe uparanA praznane vicAra karIe guru pAse jyAre sAmAyika levAmAM Ave che tyAre khamAsamaNa devAmAM Ave che te te tame saghaLA jANe che, te pachI e khamAsamaNamAM jeTale samaya gALavAmAM Ave che teTale vakhata na gALatA teTalo samaya vaheluM sAmAyika levAmAM Ave te kema? tame kaheze ke eTale samaya guruvaMdanamAM na gALatA teTale samaya sAmAyika levuM eja vadhAre bahetara che, paNa A mAnyatA kevI bhUlabharelI che te juo! tame sAmAyika samaye je gurUvaMdana kare che te gurU vaMdana paNa sAmAyika rUpe ja che kAraNa ke tame e guruvaMdana sAmAyikanA uddezathI ja kare che teja pramANe pUjAvidhimAM paNa levAnuM che. tame tIrthakara bhagavAnanuM pUjana kare che e zA mATe kare che? zuM paisA meLavavA mATe, strI meLavavA mATe, putraputrI meLavavA mATe, tame tIrthaMkara pUjA karo che? nahi. tIrthaMkara pUjA sAvadya tyAga mATe levAthI tenuM phaLa sAmAyikathI utaratuM nathI ja! sAmAyika samaye gurUvaMdana kare che. e gurUvaMdananI kiMmata samaje te paNa basa che. gurUnI kiMmata bhagavAnanI sAme keTalI che? eka TapAlI jeTalI ! TapAlI eka kAgaLa eka jagyAne laIne bIjI jagyAe Ape che te pramANe gurUo tIrtha karanA kathita
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ 204 Agama jeta ane pU. gaNadhara bhagavatene guNDita zAmAMthI sAmAyika Adi vastuo uThAvI laine tamane Ape che, tyAre dharmanA TapAlI mATe tame gurUvaMdanane samaya phAjala pADI zake, te parama tIrthAdhipati mATe tamArAthI samaya phAjala na pADI zakAya, e te kenA gharanI vAta che? sAmAyika lAvI denArAnI ATalI kiMmata che, te e sAmAyikanuM nirUpaNa karanAra ane tene prakaTa karanAranI tamAre keTalI kiMmata mAnavI joIe? sAmAyika karatAM pUjAnI mahattA bIjI eka vAta mane yAda Ave che te paNa tamane kahI dauM chuM. dhAro ke eka mANasa darareja ATha vAge sAmAyika karavA bese che. ATha vAge sAmAyika karavAne tene niyama che paNa te chatAM je eja TAIme gurU Ave te? gurU Ave te sAmAyika karanAre jarUra e sAmAyika paDatuM mUkIne gurUne vaMdana karavA jaze je samaya sAmAyikane che te ja samaye gurU vyAkhyAna vAMcavA besatA hoya te tame zAne vadhAre jarUrI mAne che? vyAkhyAnane ke te vakhate lIdhelA sAmAyikane? tame sAmAyika karavAnuM choDIne paNa e samaye vyAkhyAnamAM jAo che. gurunA vinaya khAtara tame ATaluM badhuM kare che te pachI e gurunA paNa gurU parama tAraka bhagavAnazrI mahAvIradevane mATe kAMIja nahi ema? gurUnI bhakti sAmAyika cheDI karI zakAya paNa tIrthaMkara ke jeo tIrthane pravartA vanAra che temanI bhakti mATe zuM sAmAyika na choDI zakAya? ame te haMmezA pUjA karI che, paraMtu koI dahADe vajo nathI mATe have te pUjA na karatAM sAmAyikaja karavuM che ema kahevuM te najara sAme mULa mANasa ubhe hovA chatAM tenI sAme vAse rAkhI tenI pratimAne Adara karavA jevuM che. sAmAyikanuM svAdhIna paNuM samajI levuM joIe eja pramANe vyAkhyAnanuM parAdhInapaNuM paNa "majI levu ja joIe ane pachI ja sAmAyikanI mahattA kabula rAkhavI joIe
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-2 pu-3 205 thavuM ja joIe. mAtra vAta eTalI ja che ke te sAthe sAmAyikane uddeza te yAda hoja joI e. karaNI gauNatAmAM rahe tene vadhe nathI. paraMtu uddeza te tIrthaMkaranI pUjAne hevo ja joIe. emAM ratIbhara jeTalI paNa zaMkA nathI. tIrthakarapUjAmAM paNa uddeza sAmAyi. kane ja hevAthI e tIrthaMkara pUjA paNa sAmAyika rUpaja che, ane tethIja paheluM kRtya te sAmAyika jaNAvavAmAM AvyuM che te sarvathA vAstavika che. vItha kare 1 e tI tethIja tame ema paNa prazna karI zake che ke mahArAja haMmezAM dIkSA dIkSA ane dIkSAnI ja vAta karyA kare che. paraMtu prabhupUjA vagerenI karatA nathI te tene khulAso paNa mAre tamane ApI devAnI jarUra che jene sAmAyikanI vAta kaDavI lAge che tene devArcana, snAtra, dAna, tapa vagere keIpaNa bAbatamAM sAro adhikAra nathI ja. devArzanane sAro adhikAra tene ja che ke je e badhuM sAmAyikanA uddezapUrvaka kare che, dAna, tapa ane zIlA e saghaLA zuM che tene vicAra kare? A saghaLI sAmAyikanA uddezathI zarU thayelI vastu che. tyAgane kendra upara-"la"ne sthAne "da" dAnanI mahattAne ApaNe saghaLA kabula rAkhIe chIe. huM paNa tamene dAnanI mahattA kahuM chuM, paNa e dAnamAM paNa bhAvanA jovAnI nathI ema mAnaze nahi. dAna karavAmAM paNa mULa hetu karyo che? tene vicAra kare. dAna ApavAmAM mULa hetu sAmAyikanA uddezane piSavAno ja che. varSothI nahi paNa bhavAMtothI A jIva dhanathI mamatAne bAjhele che. dAnamAM paNa eja hetu che ke mamatAne dUra karavI, AvA hetupUrvakanuM dAna te ja dAna che. dAna ApIzuM te bhaviSyamAM pAmIzuM--evA vicAre je dAna Ape che tevAne zu. tame dAnazIla gaNaze kharA ! nahija dAnanA saTerIyA jevuM dAna jevuM dAna bhavabhavAMtarene TALI zake ja nahi enI khAtarI rAkhaje.
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ 206 Agama jIta supAtre dAnanI mahattA gAI che temAM paNa hetu che. jaina zAsananI keipaNa cIja hetu vagaranI che ema mAnaze nahi. - gharmane nAme AkAzamAMnA tArA caMdramA jevA padArthone phADI teDI nAMkhavAnA gapATAe A zAsanamAM nabhI na ja zake, ahIM te kriyAo paNa che te saghaLI hetupUrvakanI ja. jIvane anAdikALathI svabhAva che ke levuM-levuM ane levAnI vAta e jIvane game che. anAdi kALathI levAnA vyApAramAM jIva rAjI che eNe levAya teTaluM lIdhuM che. zakti karatAM vadhAre lIdhuM che ane jyAre jyAre ene maLyuM che, tyAre tyAre e rAjI thayA che. have AtmAnA e svabhAvamAMja pheraphAra karavAnI vAta che. e pheraphAra keTale che eka akSarane paNa e pheraphAramAMja AkhA jIvananI kiMmata che. AtmA Aja sudhI levuM e ja samajela hatuM. have e lane sthAne "da" mUkavAnI vAta che. pahelAM e vAta hatI ke levuM, have e vAta che ke devuM pahelAM levuM emAM mahattA hatI. have te mahattA uDI gaI have devAmAM mahattA AvI ane te sAthe ja supAtre dAnanI vastu paNa ubhI thaI ApavuM emAM mahattA kharI, paNa kone ApavuM ApavuM ene artha e nathI ja ke ApavuM eTale phekI devuM. dAna e paNa tyAganA kendra upara caDhavAnI sIDI che. jema sIDInA eka pachI eka pagathI caDhIe ane sIDI purI thAya te ja pramANe mekSanA kendra upara javAne mATe paNa jaina zAsane pagathIyA nimelA che ane te pagathIAmAM dAna paNa eka pagathIuM che. mokSanA pagathIyArUpe dAnanI mahattA pahelo e samaya hate ke paugalika padArthomAMthI jIvanI mamatA chuTatI ja nahotI, tene badale have e sthiti AvI ke "ApIzuM te maLaze" e bhAvanAthI paNa ApavAnI vRtti jAge che. te pachI AtmA jarA vadhAre uMcA vicAravALo thAya che
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 5 -3 ra77 ane te badalAnI AzA vagara pitAnI pharaja vicArIne Ape che ane te pachI chevaTanI kakSAe mArAthI bhale vrata anuSThAne na thAya, paNa mAre paiso te evA kAryanI sevAmAM vaparAya che ne? evI bhAvanAthI dAna Ape che. A badhA apUrNa AtmAne pUrNatvanI kakSAe javAnA pagathIA che; supAtra dAnanI mahattA paNa ahIM ja che. mArI paugalika saMpatti e saMyama mArga mokSa-mArganI sevAmAM te vaparAya che ne e dAnanI bhAvanA jyAM che supAtre dAna che ane tethI ja supAtre dAnanI mahattA paNa gAvAmAM AvI che. zIladharmanuM mahatva dAna zobhe paNa te zIlathI ja zobhe che. je zIla na hoya te dAnanI zobhA jarAya nathI. jo tame dAnane ja dharma kahI deze te dharma zrImaMtane tyAM rajIsTara thaI jaze. zrImate dAna ApatA jaze eTale bIjA bhAmAM paNa te dAnathI vadhAre vadhAre zrImaMta thatA jaze ane garIbonI e sthiti Avaze ke teo dAna na ApI zakavAthI bhavabhavAntaremAM vadhAre ane vadhAre garIbAImAMja AvatA jaze. vArU! jenAmAM dAna ApavAnI zakti nathI paNa mekSanI pUrepUrI bhAvanA che, te je azaktine lIdhe dAna na Ape te temAM tene deSa paNa ze kADhavAne hoya? dhAro ke eka mANasa dhADa pADIne paisA lAve che ane e paisAne upaga te AMgI karavAmAM kare che te zuM e tame vyAjabI gaNazo? eTalAja mATe dAnanI sAthe zIla heya te ja te dAnanI mahattA gaNavAmAM AvI che. dAna zebhe che te sadavartanavALAnuM ja le che bIjAnuM nahi. dAna dIdhuM paNa te sadvartanathI ja dIdhuM ane dAnathI sadvartana prApta thayuM te mekSe javAne mArga sahele thaye samajI levuM, paraMtu je dAna dIdhuM ane bhAvanAmAMthI athavA sadvartanamAMthI khasI gayA te pachI hatA tyAMnA tyAM!
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jyota. pariNAma zUnya mULadeva nAmane eka zrAvaka hatuM te tapazcaryA karavA jaMgalamAM gaye. daDha tapazcaryA karI. tapazcaryAmAMthI jarA paNa khacce nahi, tapazcaryA karI araNyamAMthI bahAra nIkaLe. jyAM e traNa divasane bhUkhyA araNya vaTAvIne bahAra nIkaLe che ke tarata ja mULadevane sAmA aDadanA bAkaLA maLe che. have e aDadanA bAkaLAnI kiMmata vicAre. mULadeva traNa divasane bhUkhe che, ene aDadanA bAkaLA keTalA priya hoya! paNa eTalAmAM muni sAme maLe che. te mAsa khamaNavALA munirAjane pAraNe AvelA joIne bAkaLA ApI de che. mULadeva jyAM mA khamaNavALA munine dAna Ape che ke tyAM teja kSaNe camatkAra thAya che. tarataja devatAo tuSTamAna thAya che ane mULadevane kahe che ke tArI sAdhu sevA alaukika che. mAMga te tane ApavA taiyAra chIe. mULadeve pitAnI mAMgaNI eka lekamAM vyakta karI. mAMgaNIne kaleka ardho belatAMja devo dvArA devadattA vezyA ane hajAra hAthIvALuM rAjya hAjara! tapa karyuM, paNa tapanuM phaLa zuM AvyuM? vezyA ane rAjya! ahIM vezyA ane rAjyane dhyAnamAM lIdhA vinA mULadevanI dAna ApatI vakhatanI sthiti tapAsa ane apavAsanA traNa divasa! e traNa divasa gayA pachI bAkaLA maLe che ane chatAM te bAkaLA munine ApI devAya che. ahIM bAkaLAnI kiMmata vicAre, e bAkaLAnI e samayanI upayogitAne vicAre ane te samaye dAna apAyuM te bhAvanA vicAre. dAna apAyuM tenI zI bhAvanA che! ekaja bhAvanAthI dAna apAyuM che ke mAro jIva jAya te bhale jAe, paraMtu dAna te apAvuM ja joIe. e bhAvanA kahe zuM beTI hatI? nahi, paNa chatAM bhAvanAnuM pariNAma zuM Ave che! " mIDuM!! tyAre have kahe, zuM tame dAnane khoTuM kaheze!nahi!! paNa dAna sAthe je sadAcAra joIe te na rahyo. pariNAma e
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5 5-3 209 AvyuM ke mokSamArgamAM agragaNI thavAnuM te dUra rahyuM. paNa pelI vezyA gaLe vaLagI ! rAjya gaLe vaLagyuM!! upAdhi vadhI paDI II dAna devAnI rItio ucitadAna, kIrtidAna, e badhA dAna ja che ane e badhA dAnamAM gharamAMthI kADhI ApavAnI vAta che. te pachI e saghaLA dAnamAM ekaluM supAtradAna e ja sArUM zAthI? sadAcArathI!! je dAnamAM sadAcAra che je dAna tyAganI bhAvanAthI apAya che, tyAga mArgane piSavAnA kAryamAM je dAna vaparAya che te supAtradAna che ane tethI ja supAtra . dAnanI mahattA zAstrakAre kahI che. kIrtidAna, anukaMpAdAna, ucitadAna e saghaLA dAna che, paraMtu e saghaLA dAnane dAtA sadAcAravALe na paNa heya! supAtradAna karavAnI vRttine grAhaka e dAtA teja sadAcAravALe che. bIjA upara tame sadAcAranI chApa mArI zake tema nathI! dAna-dAna ekaluM bolyA karaze tethI dahADe vaLavAne nathI. bAkI dAnanI mahattAne dhyAnamAM le te ja tamAruM kalyANa che. ucita dAna e sAduM che ucita dAnamAM pAchA maLavAnI vAta rahelI che, badale maLavAnuM tatva raheluM che. kIrtidAnamAM jagata vAha vAha kare che. anukaMpAne pAtra keNa? je duHkhathI herAna thAya te ! je duHkhathI gherAyele hAya, duHkhamAM paDelo hoya te anukaMpAne gya che. paNa sAdhu kaMI duHkhamAM gherAyelA hatA nathI athavA saMkaTathI bacavAnI buma mAratA nathI te pachI tame sAdhune dAna Ape che e kaI bhAvanAthI? sAdhune "bicAre" kahe che emAM tame zuM kare che? tene vicAra karo. sAdhune bicAro kahe eTale to enA AtmAne ane tamArA AtmAne paNa tame anyAya kare che. sAdhu bicAre nathI, garIbaDo nathI. ene AtmA te siMha jevo che. joIe e baLavAna che. viSaya-kaSAne jItavAmAM joIe teTale zaktizIla che. jenA upara darada, dukha, upasargane hale che tevAne devAmAM vadhAre phaLa che evuM zAsakAro kahe che. ane 14
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 Agama ta sAdhu te evA paNa nathI te pachI sAdhune dAna ApavAnI mahattA zAthI? eka ja kAraNathI ke-e rIte apAyeluM dhana tyAgamArganI sevAmAM vaparAya che. sAdhu sAdhune ApavAmAM paNa bhAre phera rahelo che. - sAdhune ApavuM e kharuM paNa eka sAdhu kriyA AdikaratAM upAzrayamAM beThA che ane bIjA leca ke vihArathI parizramita che. te e be sAdhuemAM parizramitane ApavAmAM vadhAre lAbha che. vaLI tethI paNa AgaLa vadhe. eka sAdhu parizramita, thAkele regI kiMvA glAnithI pIDAyela hoya ane bIjo vihArathI parizramita gItArtha hoya, te vihArathI parimita evA AcAryAdikane ApavAmAM vadhAre lAbha che ane evuM dAna vadhAre phaLa Ape che. have vAMdarA jevI keLavAyelI buddhi kevA anartha upajAve che? te juo ane e anarthathI bacavAmAM sAvadha rahe. jo tame e sAvadhatA I dezo te enuM pariNAma e Avaze ke tamArA kaI Aja na rahe. A sabaMdhamAM eka saMskRta kavie ghaNI uttama kalpanA karI che nizcaya vinAnA mANasane te kavi vAMdarAnI upamA Ape che ane vAMdarUM jema nizcaya vinA AmathI tema ane temAMthI Ama game tyAM rakhaDe che ane e rakhaDapaTImAM game tyAM bhaTakAIne tene nAza thAya che te pramANe kavi kahe che ke nizcaya vinAnA mANasanI paNa tevI dazA thAya che. anarthakArI kalpanAo samajo ke eka sAdhu che, teNe tapazcaryA karavA mAMDI che. tapa karatAM karatAM teNe vrata pUruM karyuM ane pAraNAne samaya Avyo. have e samaye tame ene vahorA (sAdhune jaina dharmanA niyama pramANe zAsAdhAre yogya evI bhajananI vastuo pUrI pADavI tene jenadharma pramANe sAdhune vaherAvavuM ema kahe che) kharA ke nahi?
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5 pu.-3 huM kahuM chuM ke zrAvakadharmanA mAtra mulatane jANanAre sAmAnya mANasa paNa e sAdhune jarUra vaherAveja eTaluM nahi, paNa dhAre ke zrAvaka kuLa na hoya ane sAmAnya mANasa ke je kaMI AryavaMzamAM janmele heAya te mANasa paNa sAdhune ApavuM joIe evIja buddhi dharAvanAre hoya. have jo tame e sAdhune nathI vahorAvatA te ene tapazcaryAne kALa laMbAya che ane jo tame ene vaherAve che te nirjara baMdha thAya che. te have evA sAdhune tamo gocarI Ape te gocarI ApavAthI nirjarA baMdha thAya. enA papanA tame bhAgIdAra kharA ke nahi? jenI buddhi mAtra rivAja pramANe gati karavAnuM ja zIkhelI haze te mANasa saheje ema kahI zakaze ke dAna ApavAthI sAdhunI nijara tUTe che mATe e nirjarA teDavAmAM-sAdhune vratathI dura karavAmAM je kaMI ene vaherAve te pApane bhAgI che. leca vakhate, Agama grahaNa vakhate, dharmanI bhAvanA cAlI rahI hatI, te bhAvanAne vaherAvIne tame sAdhune pramAdI banAvyA, mATe tame sAdhunA hitakartA nathI paNa tenA zatru che. zuM A vAta tamAre gaLe utare che ke? nahija ! - tamAre te zuM paNa mAre kahevuM paDaze ke eka sAmAnyamAM sAmAnya mANasa hoya tene gaLe paNa A vAta nahija utare. ane A huM tamane khAtarIthI kahuM chuM ke e rIte sAdhune vahe rAvanArane pApane eka choTe paNa lAgatuM nathI eTaluM ja nahi paNa amegha puNya ja che. dAna-zIlane paraspara saMbaMdha tyAre tame mane e prazna jarUra karI zake che ke sAdhune dAna ApIe ane nirjarAne bhaMga thAya te mATe dAna ApanArane javAbadAra kema na gaNa joIe. huM temane eka sIdhI sAdI
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ 21ra A Agama jeta vAta kahuM chuM. tame tamArA bALakane kaDavI davA Ape che, are bhayaMkara vyAdhi thAya te oparezana paNa karAve che e samaye bALakane duHkha paNa thAya che te zuM dukha tamee karAvyuM che ema kaI kahe kharUM? nahija ! e duHkha tamArA kahevAthI dAkatare karyuM che paNa chatAM temAM bALakanI hita budidhaja rahelI che te ja pramANe dAnanuM paNa che. tama sAdhune dAna Ape che paraMtu e dAna tame zAthI Ape che. vairAgya vahananI pUrti mATe Ape che! tyAga paratvenA premathI Ape che eTale ja e dAnathI tame pApanAnirjarA teDAvavAnA kAryanA bhAgIdAra nahi, paNa nirjarA teDAvavAnA kAryanA bhAgIdAra nahi, paNa nirjarAdinAja bhAgIdAra thAo che. dAna Ape tyAre eTalA mATe sadvartanane joIne ja tame dAna Ape che eja kAraNathI dUvartana e supAtra dAnanI jaDa karAvI che, ane tethIja bIje dharma zIla kahyo che. zIlanI mahattA have dAna te kahyuM, paNa zIlane vicAra kare, yAda rAkhe jaina darzanakAra tamane mAtra zabdane meha rAkhIne vartananI javAbadArImAMthI chaTakavA devAnA nathI. A zAsana huDInA paisA cukavanArUM zAsana che. paNa te huMDInI satyatA paNa pUrepUrI tapAse che. ekavAra khAtarI thaI ke huDI satyatAthI bharelI che, te pachI emAMthI paise paNa dalAlI ke vaTAvI kApavAnI vAta A zAsanamAM nathI. tapanI mahattA zIla kahyuM paNa zIlanuM che. A zAsana nibhAvI levAnuM nathI.. zIla kevuM hoya te vicAre! chokarAe gAjaranI pIpuDI vagADe che
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ 213 varSa-5 5-3 tevuM tamAruM zIla hoya te e zIla nabhe nahi. tame dharma zA mATe svIkAre che tene vicAra kare. dharmane svIkAravAnuM kAraNa eka ja che ke AtmAne karmarUpI kacarAmAMthI bacAvI le! ApaNe dharma ke che? "mahAjana mArA mAthA upara paraMtu mArI khIMTI na khase !" evo ApaNe dharma pALIe chIe. dharma, deva, guru badhA kharA paNa mArA zarIrane AMca AvavI na joIe. zarIrane AMca na Ave te badhAne mAnavA, paNa je zarIrane AMca AvatI hoya te te vakhate badhAthI dUra! A sthitine dharma pALIe te e dharma mANasane kharekhara uMce lAvI zake nahi. mahAvIra mahArAja mAbApanI khAtara trIsa varSa gRhavAsamAM rahyA hatA e kabula paNa je vakhate kAusaggamAM rahyA che te samaye temaNe darzAvelI daDhatAne vicAra kare. mAtA trizalA Ave che. hAyapITa kare che paNa tenI asara thatI nathI, naMdivardhana joIe teTalo julama kare che, gharamAMthI kADhI mUke che paraMtu tenI asara thatI nathI. bhagavAna sAme paNa jotA nathI. A vastune vicAra kare ane pachI AgaLa pagalAM bharo. dharmanA kAryamAM ApaNane zarIranI, mAbApanI, bairI chokarAMnI badhAnI khIlI ADe Ave che. A khIlI rAkhavI che ane dharma sAdhe che e kadApi paNa banI zake mahi. mATe zAstrakAroe tapa AgaLa karyuM che. tapa eTale zuM? cAlatA cAlatA pagamAM kAMTe vAge. paga pAkI Ave ane tAva thAya! tAvamAM na jamAya, te ema na mAnI letA ke tamee upavAsa karyo! eTalA mATe ja zAstro kahe che ke jANI joIne karmanA sAme pUre sAmane kare teja tapa che. bhAvanI mahattA Ama dAnazIla ane tapanI mahattA gAvAmAM AvI che. paNa e saghaLuM tyAganI bhAvanApUrvakanuM hoya te ja tenI mahattA che
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 Agama jyota nahi te enI mahattA che ema dhAratA nahi. e ja pramANe sAmAyikanuM paNa samaje. sAmAyika saMvara dvArae tyAgamAM laI jAya che, mATe ja ene mAsamAM sauthI paheluM sthAna ApavAmAM AveluM che. A vastu samajo zAstranI je kaMI vAta sAMbhaLavAmAM Ave che, te mAtra sAMbhanyAthI ja tamAruM kalyANa nathI. e vAta sAMbhaLIne tame tamArA hRdayamAM utAre eTale te vastune vartanamAM mUkI tamArA AtmAne sukhI kare, te tamAruM zravaNa saphaLa che ane tamAruM e zravaNa manuSyabhavane saphaLa karaze. | manana karavA jevuM... !! zA e arIse . paNa arIsAmAM dekhAtA | | DAgha dUra karavAnI zakti arIsAnI nahIM, IS paNa ApaNA puruSArthane AdhIna che. temai 5 zAstra bhaNyA pachI savartana na Ave te che, ApaNI kSatie mAtra zAstrajJAnathI dUra na ). 0 thAya. saMsAranI asAratA bhAsyA vinA zAnI che ghAte sanmArgapreraka banatI nathI.
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ ma kinjIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIuinni High Agama saM. IIIII vIra ni, saM. 2497 vi.saM. 2007 NiggaMye pAvayaNe aNuttare IIIIIIIIIIIIIIIII varSa-5 pustaka-4 kArtika Niuli vartamAna kALe jainazAsananI advitIyatA sarva kAle zrInazAsana pitAnA svarUpe zreSTha che chatAM bAhAvartanamAM paNa kharekhara zrI jainazAsana sarva kAle zreSThatA dharAve che. ke e dharmane anusaranArAo vadhAre bhAge Aje vyApArIvarga hevAthI duniyAdArInA phelAvAvALa sAhityamAM teo taraphathI asatya ane asabhya lakhANane pracAra nathI thate eTaluM ja nahiM paNa tevA pracAranA virodha ke nirodha karavAnI paNa tenI darakAra nathI. chatAM vartamAnamAM advitIyatA dhAraNa karanAre te zrI jainadharmane mAnanAre ja varga che. 1. A zAsanane mAnanAra varga rAjAmahArAjA nathI, chatAM pitAnA tIrthonuM rakSaNa advitIyarItie teja karI rahela che. dhyAna rAkhavuM ke jagatamAM uMcA uMcA pahADo para tIrthasthAno jenazAsananI mAnyatAvALAnAja che.
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ 216 Agama cetA 2. anya dharmane mAnanArA rAjAmahArAjA che, chatAM pitAnA dhamane tIrthone kararahita pite nathI rAkhI zakyA temaja nathI te yAtrikone kara vagara bhaye yAtrA karavAnI sagavaDa karI. jyAre A jainazAsanane mAnanAre vyApArIvarga che ane tIrtha sthAnanA rAjAe anyadhamipaNA Adine lIdhe aneka prakAre dveSabuddhi dharIne paNa karane bhAra nAkhe che, chatAM yAtrikone vagara kara bhathe yAtrA karavAnI savaDa karI zake che. 3. tIrthayAtrAne mATe yAtrikanA sAthane bhakti karavA pUrvaka tIrthayAtrA karAvavAnuM mAna keI paNa dharI zake te A jainazAsanane mAnanArAja varga che. 4 yAtrikane bhaktibhAvathI bhajana karAvavArUpa je zrI saMghajana jevuM vidhAna karanArane A zAsanane zaNagAra tarIke mAnanAroja varga kare che. 5 jainadharmane mAnanAra tarIke sAdharmikapaNAnA saMbaMdhathI ArAdhya gaNa dareka sthAne dareka varSe vAra-tahevAra sAdhamikenuM vAtsalya karavAne upadeza karanArAne te satya mAnanArane dharma gaNanAra A jaina vaga che. - 6 dharma dhama tarIke ArAdhanAne dA A vargamAM ja satata ane sArI rIte ja pravarte che. 7 A dharmane mAnanAro varga jAtivAdane aMge nahiM pUjanAro ane guNavAdane ageja pUjA mAnanAre che. 8 A dharma mAnanArAomAMja paraspara sarakhA dharmavALA gaNIne ArAdhyaArAdhaka bhAvanA pravarte che. 9 tyAganuM dhyeya uttama mAnI satyAgIne ja deva tarIke AdyasaMganA tyAgIne ja gurU tarIke ane hiMsAdikanA tyAgane dharma tarIke mAnanAre A jainazAsanane anusaranArAone ja varga che.
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-pa. pu-4 217 vaLI nayasApekSa rIte vicArIe te ema paNa kahI zakAya kejinazAsananI apUrva viziSTatAone lIdhe haDahaDate A pAMcama Are apekSAe cethA ArA karatAM paNa ArAdhake mATe mahatvane che. kaLikALasarvajJa pU. AcAryazrI hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAje A vAta zrI vItarAgastotra (prakAza 9 le.) mAM paNa jaNAvI suSamAto duSSamAyAM, kRpA phalavatI tava (prbhoH)| meruto marubhUmau hi, zlAghyA kalpataroH sthitiH // 1 // bhagavAna jinezvarenI maherabAnIthI trIjA ane cothA ArA ke je suSama duSama ane duSama suSama tarIke gaNAtA heI suSamAkAlane nAme oLakhI zakAya, te trIjA cethA ArArUpI suSamAkAlamAM je phala thayuM hatuM, tenA karatAM A duSamA nAmanA pAMcamA ArAmAM bhagavAnanA zAsananuM phala ghaNuM ja vakhANavA lAyaka che. jo ke mokSapathanI ArAdhanA bane te ArAmAM ane A pAMcamA ArAmAM paNa sarakhIja che, arthAt mokSapathanI ArAdhanAmAM kAlabhede keIpaNa bheda nathI. chatAM trIje ane ethe Are anya kevalajJAnIo ane manaH paryAya AdijJAnavALAnA samAgamane lIdhe merUsamAna hatuM, paNa A pAMcame Are te anya kevalajJAnI AdinA abhAvavALa hovAthI marazami je che, mATe te pAMcamA ArArUpa marUbhUmimAM ApanI (bhagavAn jinezvarenI) maherabAnIrUpa zAsanapraNAlikArUpa je kalpa vRkSa te atyaMta vakhANavA lAyaka che, eTale zAsananI ArAdhanA karI ekSapaMthe prayANa karanArA mATe te A pAMcame Aro kaI paNa prakAre upekSA karavA lAyaka nathI, paNa atyaMta anumedavA lAyaka che. merUmAM rahelAM kalpavRkSe karatAM mAravADamAM rahela kalpa. vRkSa atyaMta prazaMsAne pAme che. 1 bhagavAna jinezvara mahArAjAo prazasta ke aprazasta banne prakAranA rAge karIne rahita hoya che ane tethI teone jema prazasta aprazasta bane
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ Azaya jata prakArano dveSa na hovAthI koIpaNa jIvanI upara aprIti ke arUci hatI nathI tevI ja rIte keIpaNa jIva upara prIti ke rUci hatI nathI, paNa jema sUryane manuSya ke pazu upara rAga nahi chatAM tenA udyotathI sarvane upakAra thAya te vakhate te te upakArane aMge guNanuM bahumAna karanAra te te manuSya sUryanI maherabAnI gaNe tevI rIte zrIjinezvara mahArAjanA tavamaya upadezanA pratApe je jIvone upakAra thAya teo bhagavAna jinezvarenI maherabAnI guNajJapaNane lIdhe mAne temAM navAI nathI, athavA bhagavAna jinezvaroe azaraNa ane duHkhathI pIDAyela jagatane dekhIne te jagatane janmAdi duHkhothI bacAvavArUpa dayAthI ja zAsana sthApyuM che ane tethI te zAsanarUpa kAryane dayArUpa kAraNane nAme oLakhAvIne te zAsananI stuti karAya temAM paNa navAI nathI. dhyAnamAM rAkhavuM jarUrI che ke duHkhI prANione duHkha nAza karavAnI mati kSAyopathamikAguiNarUpa che, paNa te kaIpaNa prakAre mohanIAdinA udayarUpa nathI. bhagavAnanA vihAra upadeza vagere abhiprAyapUrvaka hoya che, to pachI zAsananI sthApanA abhiprAyapUrvaka hoya temAM Azcarya nathI, jJAnanA sAdhanarUpa vicAre na hevAthI ahiM tene bAdha nathI. 2 vyAkaraNanI apekSAe be padavALA zabdamAM pahela ke bIjo koIpaNa UDI zake che ane tethI bhImasenane mATe bhIma ane sena e bemAMthI keIpaNa zabda vAparI zakAya che, tevI rIte ahiM trIjA ArA mATe atyane duSamAzabdane lepane ane cothA ArA mATe AdimAM rahelA duSamazabdane lepa karI bane ArAne suSamAzabdathI kahelA che. te yAda rAkhavA jevuM...!!! . S * dravya, kSetra, kALa, bhAva dharmanA rakSaNArthe javAnA che. nAza mATe nahIM. 0 ratnatrayIne AzrI ArAdhanA nitya che, paraMtu te vikalpavALI nathI -"pU. Agama dvArakazrI amRtavANImAMthI
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8 //DAA JANILTHmmu yAnIjhaMkArA [ AgamasamrATu AgamavAcanAdAtA Agama-pAdRzvA dhyAnastha svargata pU, Agame ddhAraka AcArya devIzrIe saMskRta bhASAmAM citravicitra chanda, bhAva ane racanAvALA chUTaka ke ghaNA banAvyA che pU. gaNI kaMcanasAgarajI ma pAsethI AvA kenI chUTaka kApalIo meLavIne vyavasthita zuddha karIne ahIM keTalAka leke vAnagIrUpe rajU karyo che. saM.] R zrI taarNgaatiirthpti| zrIajitatIrthapatistutiH 1 bhavikA namata sadA'jitaM ta, tAraMgAdhipamAptamAdareNa / bhavikaM svasame(ma)pade (da) dadAno, jayati surAnni nikhilAn stutaaNghripdmH|| pApAndhakAradamana: zamenaH kudhAdeH, tAraGgasAnuzikharasthita AptapUjyaH / yaH pApAndhakAradalanaH kalanaH kuzAdeH, nA''rabhbhasAda vizikharo'jita uptpuujH|| bAnandodadhicandramAbhavimanApa'keruhAko jina:, - tAraGgAdhipa AtmarUparamaNo jnyaanaamRtaagthonidhiH| zreyaskandavitAnavAridanimo mekSiAlayaikasthiti , devIcchIajito jitAntararipurbhadrANi vaH sarvadA //
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ 220 Agama jatA zrIposInAtIrthAdhipati-zrIpArzvanAthastutiH / 1 kalyANAmbudhivardhate zazadhara sadbodhavallyambudam zuddha jJAnapayojabhedana vidhau vairocana nivyartham / saJcAritramaNipradAnadalitonmohAdizavatkaram , __posIne jinapArzva mAptamahita staumyanvaha bhktibhaak|| 2 yo jImUtajalena nA'bhibhavitu daityena zakto'bhavat , nAsA'grapramitena vizududayainirdhAtavRndaiH saha / muktaH pratyahamAtmasAmyajalagheH sthairyAmimAlAlinA, ta pratyUhanivAraNaikanipuNa posInapArzva mm|| 3 namata pArzvajinauM gataduSaNa, ngrposinctyvibhuussnnm| natasurA'surakinnaranAyaka, __ bhavihitA'mRtasiMdhuSidhAyakam // 8 dharma mahimAkhyApikA stutiH / 1 saMsAravAsaharaNapravareNa bhAva dharmeNa sNghrnnlbdhvraalyev| muktA zubha yurazubhadraviNA bhalAvipad ? gadAnutApamanusaMyatatAsametA // 2 siddhA sidhyanti jIvA, malinapaTalaja mohanIya vibhidya, setsyanti projjhya janmAntakajanitaruja prApya nirvANabhAvaM te sarve vItarAgairgaditamanupama tyAgadharma niSevya, tat sa stAt svargamokSaprada uditaH samasvArthabodha: sudharmaH //
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11-55.-4 221 camatkRtipUrNa pralokAH 1 tat kiM nAma puraM? sama vadati yat hIna kramAdakSaH, bhUpa vallabhayA yutaM vamanayuka yad vA bhavet sAntaram / yat santaM nRpabhUdhane uzati ca prAhodvahanta nara, maryAdA budha mAsamAzritamate vUyAt vicintyottaram // sadAsadAsadAseraH, sdaasaadsdodsH| sAdadAsasadAsIda, sadodAru sado'sadaH / / dAnadAnakSamo netA, tAne mokSanadAH sadA / bhavatA pApahaM zAstra, sAhaM pptaavbhH|| sanA''sanA''sInasAnuH, nasIno'sAnase nse| naso nasAsasA nAsI, nAsino nsno'nsH|| gurugA''gArarogAga-garagArorage guruH| rAgArigaragAgAra-gire gururgiri guruH // hi.......................! * zatru te ko mApA // 3, 5 ApaNe meTale ay ? zarIra, buddhi, Idriya ane mana te ApaNuM svarUpa nathI, tene bagADa karanArA zatru nahIM, paNa ApaNe eTale vizuddha AtmasvarUpI teno bagADa karanArA karmo ja ApaNuM zatru che.
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ G LUTAMENJAGUIRIDONATOLOGHETENULUXEMBOURNERIN D ILUA MALISHED IIIIIIIII AgamavyAkhyA kuzala, zilA-tAmrapAtre takIrNa Agama-maMdira saMsthApaka devasUratapAgaccha sAmAcArI saMrakSavAdI madabhaMjaka bahuzrata dhyAnastha svargata AcAryadevazrI AnaMdasAgarasUrIzvarazrIe ativRddhAvasthAe rogazadhyAmAM paNa zrataciMtana svAdhyAya parAyaNatAmAMthI sajela sUma bhAvapUrNa mananIya hitakara BF suMdara subhASito GF 156 mayA tyaktAH pare sarve, vizvavidhyAdikarmaThAH / / zaraNyaM tvAM, zrito me na, kiM duHkhAliM samIkSase ? // 362 // he prabho ! tArA sivAyanA suSTinI racanA vagere jAlamAM tatpara evA bIjA sarva devene meM tyAga karyo, eTaluM ja nahi paNa zaraNa karavA evA ApanuM ja meM zaraNa karyuM chatAM te nAtha? Ava mArA duHkhanI zreNine kema jotA nathI? 362 157 na jJAtA tvaM ? kSamo vA na ? nAhaM vA duHkhameduraH / yanmAM cintAbhRtaM nAtha ? kiM noddharasi saMsRtiH ? // 363 // he nAtha? zuM tame jANanAra nathI. athavA zuM tame samartha nathI, athavA zuM huM duHkhathI puSTa thayele arthAta duHkhI nathI? je ciMtAne dhAraNa karanArA evA mane saMsArathI kema uddhAratA nathI? arthAt uddhAra kare. 363 158 tvayA'haM nAtha ? saMsArAduddha-riSyAmItIcchayA / Aito'tha ca kiM mAM! tvaM vilambayasi he prabho // 364 // he nAtha? teM mane saMsArathI uddhAra karIza evI IcchAthI bAlA che, te pachI have mane saMsAramAMthI uddhAra karatAM he prabhu kema vilaMba kare che? 364
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ varga-5 pu 23 216 mA toDa itravADadUta, saMdipIunA?. dhRtvA'tha mokSyase kiM na ? kRpAM kRtvA mayi prabho ? // 365 // he prabhu? saMsAramAMthI uddhAra karanArA evA tamAre belA huM A chuM, te pachI mArA upara kRpA karIne mane pakaDIne saMsAramAMthI kema choDAvatA nathI. In36pA 160 tvaM sarvajJaM kathaM vegmi, mAmekaM yadi duHkhinam / ___no vetsi vetsi cet kiM na, saukhyaM nayasi ? tat prabho // 366 // huM tamane sarvajJa kema jANuM? kAraNa ke ajoDa duHkhI evA mane jANatA nathI? mATe he jagatmabhu? je tame te jANe che-mArA dukhone jANe che te mane sukha pamADatA nathI? arthAta sukha pamADe. 36dA 161 duHkhiduHkhAni dRSTvA cet, samarthAstAni nodaret / dayAlau tasya ced rekhA, te tahi tvAM kimu bruve ?! // 367 // duHkhanA dukhene joIne zuM samartha puruSa-uddhAra karavAnI tAkAtavALA puruSe duHkhane uddhAra na kare? arthAta kare ja, chatAM te nAtha? je tenI dayAvALAomAM-kRpA karanArAomAM rekhA heya te tamane huM zuM kahuM? arthAt he dayAnidhi mArAM duHkha dUra kare 36LA 162 na vesi mAM sudInaM kiM, dInoddhAre nadISNatAm / ghoSayitvA na mAM vizve-zvaroddhartA bhavArNavAt // 368 // he jagatpati? atyaMta dina evA mane zuM nathI jANatA ke jethI dInanA uddhAramAM nipuNapaNAnI udgheSaNA karAvIne paNa mane saMsArasamudramAMthI uddharatA nathI. (368
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ 224 Agama pota 163 sudhAmuco sUco vizve, propkRtistphlaaH| . tadadhikaphalA vAca-stava cet kiM na me dayA (muktidaaHshriyai)|369|| jagatamAM caMdranI kAntie popakArarUpI salphaLavALI hoya che, paraMtu ApanI vANI te tenAthI adhika phaLavALI je che te mukti ApanArI kema thatI nathI? arthAt ApanI vANI mane mukti ApanArI thAva!!! 36lA. 164 ta eva sajjanA loke yeSAM lakSmyaH parArthikAH / anante darzana-jJAne, phaLato na pare kimu // 370 // jagatamAM te ja sajajane kahevAya che ke jemanI lakSamI papakAra mATe hoya che, te pachI ApanA anaMta darzana ane jJAna bIjA chane viSe kema phaLe nahi? arthAta phaLe. II37 165 vizvezopacikIrvizvaM, tvaM bhaveSu bahuSvapi / kiM mAM noddhRtya saMsArA-dhA'vaTAt taM karoSi bhoH||371|| he jagaprabhu? tame ghaNA bhavane viSe vizvane upakAra karavAnI IcchAvALA hoI saMsArarUpI aMdha kUvAmAMthI mAre uddhAra karIne te parepakArane kema karatA nathI? 371 166 anantazastvayA saGgo, saMsAre me'bhavat param / na prArthaye phalaM tasya, mArgaye mArgajaM phalam // 372 // saMsArane viSe tamArI sAthe mAre anaMtIvAra saMbaMdha thaye chatAM tenuM huM phaLa mAgatuM nathI, paraMtu samyagadarzana, jJAna ne cAritrarUpa mArgathI thavAvALA muktirUpI phaLane huM mAnuM chuM, mATe he nAtha? te Apa! 37rA
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5 5-4 167 saMsAre tvamahaM cAptau, saGgAnanyonyasaMzritAn / sAmprataM devatAsthAna-sthitastvaM tvAmahaM zritaH // 373 // he svAmI! A saMsAra viSe rakhaDatAM bhUtakALamAM tame ane huM paraspara joDatAM saMbaMdhane pAmyA hatA, paNa atyAre te Apa devasthAnamAM-devapaNAmAM rahelA che, jyAre huM te atyAre zaraNe rahela chuM. 37phA 168 saMsArakUpamadhyasthaM, raTantaM svaviDambanAm / sevakaM mAM na cet svAmin , trAyase! kA dayAlatAH // 374 // he svAminuM ? saMsArarUpI kUvAmAM rahelA ane pitAnI pIDAne pikAratA evA mane sevakane je tame bacAvaze nahi, te tamArI dayALutA kaI ? mATe tamAruM dayALupaNuM sAcavavA mane tA. 374 169 anAhUtA mahAntaH syuH, paraduHkhakSaye ratAH / jihvAzuSkA tu me nAtha!, svat puro raTato vyathAm // 375 // mahAna puruSe bolAvyA vinA bIjAnA dune kSaya karavAmAM rakta hoya che, paraMtu he nAtha? ApanI AgaLa mArA duHkhanI bUma pADatAM pADatAM A mArI jihA paNa sukAI gaI. 5375 170 dAsaH preSyo'hamAjanma, kiGkarazcAsmi te prabho ? / trAyase cet na bhagavan ? kA tarhi te dayAlutA // 388 // he prabhu? huM Apane A janmathI jAsa chuM, kikara chuM, nekara chuM chatAM jo tame rakSaNa nahi kare te tamArI dayAlatA kevA prakAranI ? ||388 A. 15
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jyota 171 mahAmahimnAM padamApnuvanti te, ye pareSAmupakArakAyeM / apreritA apyaparairyatante, supreritastvaM na tathA tadaham // 389 // preraNA karyA vagara paNa jeo bIjAonA upakArakAryamAM pravarte che, teo moTA mahimAvALA padane pAme che. paraMtu sArI rIte upakAra karavA mATe preraNA karyA chatAM Apa upakAra karatA nathI, te zuM che nAtha? tamane yegya che? arthAta egya nathI. 38lA 172 samastavizvoddhRtaye jineza ? , tIrtha tvayA nAtha ? naremya uktam / tvaduktimAzritya mayA na vRttaM, hA vaJcito'haM sati rakSake'pi // 390 // avadhi Adi jinenA paNa Izvara! Ape prANIoneAkhA jagatane uddhAra karavA mATe tIrtha kahyuM. arthAt tIrtha sthApyuM, chatAM tamArA te vacanane AzrIne huM varce nahi tethI kharekhara khedanI vAta che ke rakSaNa karanArA hete chate paNa huM ThagA, huMTAye . 173 jina ? svaduktiprazamAIcetA, vijJaptimetAM tava pAdapadme / karomi kuryA bhavasAgarAt me, yathoddhRtiH syAt karUNAM tathA tvam | l/330 he jinezvara mahArAja ! tamArA vacanathI samatA vaDe bhIMjAI gayuM che citta jenuM e huM tamArA caraNakamaLamAM A vijJapti karuM chuM, ke jevI rIte bhavasamudramAMthI mAro uddhAra thAya tevI rIte mArI upara karuNA kare. pa391 174 na tvAM vinA nAtha ? mamAghayo-jyaiyinta IzeDazabodhazUnyaiH / anAdikAlInapadArthabodho-vinA tathAjJAnamudIkSyate na // 392 // he nAtha? he svAmI ? ApanA sivAya AvA prakAranA arthAta saMpUrNa baMdhathI zUnya evA bIjAothI mArI pIDAo-dukhe 3905
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-papu-4 227 jaNAya tema nathI, kAraNa ke tevA prakAranA jJAna vinA anAdi kALanA padArthane baMdha thatuM ja nathI. arthAta teo sarvajJa nathI. tethI mArI pIDAone jANI zakatA nathI ane tame sarvajJa cho tethI jANe che. 175 jinendra ? tava vAgeSA, prAptA saMsArasetubhA / paraM na tatphalaM lAtuM, kSamo'haM yogapaGgulaH // 404 // he jinendra saMsArarUpa samudrane pAra pAmavAne pUlanA sarakhI evI tamArI A vANI mane prApta thaI che, paraMtu tevA prakAranA regathI huM pAMgaLo e huM saMsAranA pArane pAmavArupa je zreSTha phaLa tene levAne mATe samartha thaye nahiM. 404 176 alpAH svadoSamIkSante, pratikurvanti cAlpakAH / kecideva hi sampUrNa-guNatvamabhiyAnti tu // 410 // pitAnA deSane jonArA alpa ja jI hoya che ane upakAranA badale vALanArA to tethI paNa alpa hoya che. paNa keTalAke ja athati gaNyA gAMThayA ja saMpUrNa guNapaNAne pAme che. A411 177 guNigaNanAkAle vidvAMsaH, kecideva jagati syuH / guNabhavane tu nivAso, bhAgyavatAmeva nAnyeSAm // 411 // guNInA samUhanI gaNatarI vakhate te jagatamAM keTalAka vidvAne hoya che, paNa guNarUpa bhavanamAM nivAsa te kaIka bhAgyazALIne ja hoya che, paraMtu bIjAne heto nathI. 411 178 mato bhavo'yaM jinavAkyataste, duHkhaikrupo'shubhbndhyuktH| ___ duHkhAnubandhaH zivarAjyamugraM, dadAsi mahyaM jinarAina kiM tvm||414|| he jinezvara bhagavAna? tamArI vANIthI dukha svarupavALe, azubha anubaMdhavALe, duHkhanA anubaMdhavALo, duHkhanI paraMparAvALo
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ 228 Agama jIta A saMsAra mAnuM chuM, chatAM have tame mane zreSTha evuM zivarAjya kema ApatA nathI? 1414 179 vaco'pi te nAtha ? bhavArNavasya, zIghraM hi pAraM bhavinAM pradAtR / ___ paraM tathA bhAgyavivarjito'haM, dUrA'tidUre vacanAvano'smi // 419 // he nAtha? tamAruM vacana paNa bhavya prANIone bhavarUpa samudranA pArane jaladI devAvALuM che, chatAM tathA prakAranA bhAgyathI rahita e huM he nAtha? tamArA vacananA mArgathI atyaMta dara chuM.u41 180 dayAM vidhehi nAthA'smin, kiGkare yena te padoH / sevAyAM sarvadA lIno, bhaveyaM bhavabhItimAn // 420 // prabhu A sevakanI upara dayA kare ke jethI karIne bhavanA bhayavALo e huM haMmezA tamArA caraNakamaLanI sevAmAM lIna thAuM. 181 bhavarUpaM tvayA''diSTaM, bhavoddhArastvayoditaH / paraM bhAgyavihIno'yaM, dUre tvadvacanAmRtAt // 421 // he nAtha? saMsAranuM svarUpa tame ja jaNAveluM che ane saMsArathI uddhAra karavAne mArga paNa paNa Ape ja kahe che, paraMtu bhAgya vagarane huM ApaNuM vacanarUpa amRtathI dUra rahe chuM. 5421 420mAM mAnanIyakaMDikAo 3. 0 vicArane bApa te AcAra. 0 zAsananuM mULa AcAra. 0 viratinuM upAdeyapaNuM na jANe te ajJAna. * viSayane rAga-dveSa tIvra na rahe tenuM nAma graMthibheda. che jenA pariNAmamAM sadAcAra hoya te jJAna. -zrI ThANAMgasUtranA vyAkhyAmAMthI
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ garamAMthI maLeluM - ) tAttvika-praznottarANi graMthane gujarAtI anuvAda S (varSa 4 pu. 4 pR. 276 thI cAlu) [paramArASpa, AgadamparyajJAtA, AgamatatvatalasparzI jJAtA bahuzrutacUDAmaNi, Agama ddhAraka dhyAnastha sva. jainAcArya zrI AnaMdasAgarasUrIzvara zrI bhagavate pitAnI prauDha pratibhA dvArA zAstra samudranuM maMthana karI aneka tAtvika bAbatenA saMvAdI ukele zodhIne AgamAnusArI puNyAtmAonI Agamabhakita khUba ja paripuSTa karavA prayatna karela. AvA 1446 saMskRta praznottaronA saMgraha svarUpa tarivAja prottAi " nAme pratAkAre graMtha zrI Agamo dvArakagraMtha saMgraha-12 rUpe suratathI prakAzita thayela che. pU. AgamatalasparzI, sacoTa pratibhAsaMpanna, pU. AgamAraka AcAryadevazrInI sarvatomukhI jJAna zaktinAM darzana saMskRta nahI bhaNela janatAne paNa thAya te hetuthI te praznottara akSarazaH gujarAtI anuvAda ahIM ApavAne namra prayAsa che. ] prazna kada-glAni rahitapaNe dharmadezanA Adi vaDe jina. nAmakarma veThAya che. e niyuktinA vyAkhyAnamAM Adi zabdane
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ 230 Agama jyota prakAra arthapaNAmAM levA mATe dezanAnI pahelAM thatI azakAMdinI pUjA vagerenuM grahaNa yukta che. paNa te phaLa prApya (pAmI zakAya tevuM) che. tenuM sAdhya phaLa te nathI. je sAdhyaphaLa te mAnIe te mULathI jina nAmakarma baMdhAya ja nahi, kAraNa ke te te pratibaMdhaka che. AthI avayava artha ane sAdhyane AzrIne Adi zabda kevI rIte vyAkhyA karavA che. uttara-cUrNikAra mahArAje jina nAmaka davAmAM dhama. kathananI sAthe pravAjana (dIkSA ApavI) ane zikSaNa ApavuM e grahaNa karyA che. te be Adi zabdane artha ane sAdhya jANavuM. prazna ka7-zabda sudhInA pAMca naya kahyA che, mATe tatvArthasUtra digaMbaranuM kema nahi? uttara-AvazyakanI aMdara zabda sudhInA pAMca nayanuM kathana spaSTa che. tethI tatvArtha jainIya ja che. prazna 48-bhagavAna AyarakSitasUrinI dIkSA prathama ziSyacerIrUpe thayelI che. emAM vivAda nathI, te te rAjakulane, lokone ISTa nathI tethI ke seLa varSathI ochI umaMra hatI tethI? uttara-sAdhue kahyuM ke A zrAvikAne (zayyAtarIne) bALaka (baccuM) che. evA AvazyakanA vacanathI seLa varSanI aMdara che. ema samajAya che. je bAvIsa varSanA che tema mAne te bhUNuM zabdathI vAcyArtha kaI prakAre ghaTaze nahi. vaLI rAjakula vagerene anabhimatapaNuM ziSya niSphaTikAmAM kAraNa nathI. prazna 49-vajasvAmI mahArAja dakSiNapathamAM vicare che. e Avazyaka sUtranA kathanamAM dakSiNapatha karyo? uttara-avatIrUpa je vidizA viSaya, tenI dakSiNamAM eDakA gAma che. tenI AgaLa ane kauzAMbI aTavInI pahelAM dakSiNapatha kahevAya che. ema vagara viSe samajAya tema che.
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5 pu-4 23 A prazna 50-jamAli jayAre viparIta thaye te vakhate tene AzrIne rahelA sAdhuo kaI sthitine anusaryA? uttara-pahelAM aneka sAdhue vIra prabhune anusaryA, vIra prabhunI upasaMpadA svIkArI. Dhaka zrAvakathI sudarzanA pratibaMdha pAmI tyAre bAkInA je sAdhu jamAli sAthe hatA. teoe paNa sudarzanAnI sAthe AvIne vIra prabhunI upasaMpadA svIkArI. (vi.A. bhASya 2332). AthI sudarzanAe ekalA jamAline samajAvavA mAMDyuM keIka ja ThekANe te badhA sAdhuoe prathamathI ja prabhu viranI upa-saMpadA svIkArI ema kahe che. prazna pa1-nihanavane aMge baneluM AdhAkarmAdika sAdhuoe vajavuM ke nahi? uttara-je ke beTika sivAyanA niva sAdhuo (mAtra) ninya veSavALA che. nahi ke te tevA prakAranA nirje che. Ama hovAthI niha saMbaMdhInuM je AdhAkarmAdika che te "A ni che.' e prakAranA nivane bheda lekanA jANavAmAM hoya te te sAdhuoe tyAgI devAnI jarUra nathI, kharI rIte te banAvanAra je (tevA) bhedane jANanAre hoya te nidbhava saMbaMdhInuM AdhAkarmAdika pari. haravAnI jarUra nathI. anyathA leke bhedane jANanAra ke na jANanAra hate chate paNa grahaNa karavuM nahiM. prazna para-Aya-lAbha tene AzrIne paccakkhANa hovAthI 'AvA sAravA" ema kahevAya che, te sthaLe samyakatvanuM sarva dravya-paryAyagatapaNuM manAya che ane zrutamAM sarvapaNuM na hovAthI sarvaparyAya na hoya e vAta to ThIka che, paraMtu prANAtipAtavirati Adi svarUpa cAritrane viSe sarva paryAne viSaya kema na hoya?
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ 232 Agama jayota uttara-te virati sarva prakAranI nathI, paraMtu (sarva) sAvadya ga saMbadhI ja virati che. tevA prakAranA jJAnAdi mATenI pravRtti karaNa-kAraNa AdithI anyathA paNa thatI chatI bAdhA karanAra nathI. prazna pa- AvazyakanI upaghAta niryuktimAM vividha e sudhInA dvAre kahIne "ra ItyAdi dvArene avatAra kahyA sivAya vaccamAM ja "le ja ninjari ItyAdi vAkathI kema bhalAmaNa karI? uttara-"tivi' sudhInA dvAre zeSa adhyayananAM sarakhA vaktavyatAvALA che. eTalA mATe te sAmAnya che. "sArA" e vagere dvAre vizeSa viSayavALA che, tethI tyAM je bhalAmaNa karI te nyAyathI ISTa che. prazna 54-Ara e dvAranI vyAkhyAmAM "aai sArA e vagere batAvavuM joIe, kAraNa ke te sthitivALAone sAmAyika catuSka (zratasAmAyika vagere) hoya che chatAM paNa sArA e vagere kema batAvyuM nahi? uttara--te kAraNa che ane te ja aMtaraMga kAraNa che. paraMtu sAmAyikavALAonI kevI sthiti hoya? ke jethI vidvAnethI oLakhI zakAya te jaNAvavA mATe sAmayikavALAnuM svarUpa jaNAvyuM che, "karaNa rAmamitro' e Adi vItarAga sAmAyikavALAnuM svarUpa kahyuM che, paNa te upadezya nathI, tethI te temanuM svarUpa ane sthiti che. "sAva' ItyAdithI te sarvavirativALanuM svarUpa che. AthI ja te sthira karavA mATe utha SamA mati ja AvuM vacana che. nigranthapaNunA prayatnane vadhAravA mATe "SA gAya mara' e vacana che. dezavirati sAmAyikavALAne sarvavirati sAmAyikanA lArUpa sAdhupaNunI prApti sudhI jyAre jyAre avakAza
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 5 pu 233 maLe tyAre tyAre haMmezA sAmAyika karavAne mATe ghaNIvAra karavAne upadeza che, tyAM ja kharekhara zramaNe pAsakapaNAnI prApti che. samya kRtva sAmAyikavALAne rAgAdi pramattatA anarthakAraka che. ema jaNavIne kAraka samyakatva tene bIje paryAya je apramatta dazA che, te rUpa ekAgratAne upadeza che ane zrata sAmAyikavALAne e saMsAranA hetu che ane e rAgadveSa ekabIjA vagara thavAvALA nathI ema jaNAvIne ekake pakSane svIkAra nahi karavAthI madhyasthapaNAnA prayatnane upadeza karIne ane samyakSatanA phaLane uddeza che, prazna 55-sAmAyika kema pamAya e dvAramAM (1) manuSyapaNuM vagere tera (2) Alasyane tyAga vagere tera (3) yAna, AvaraNa vagere sAta (sA. vi84rU) (v) darzana vagere cAra (aa ni 844) ane (5) anukaMpA vagere je agyAra hetu kahyA che. (aa ni 846) te paraspara avinAbhAvI che ke vinAbhAvI che? sahacArI che ke asahacArI che? uttara-temAM (1) manuSyapaNuM vagere tera, karma karIne durlabha che ane sahacara che. (2) Alasyane tyAga vagere tera kAThiyA te pratibaMdhanA abhAvanA samUharUpe saMbhavadhAryuM che. (3) mahAvratarUpI yAna vagere te sAdhatA svarUpa che. (4) darzana vagere te svasthAna svataMtra che ane (5) anukaMpA vagere te paraMpara hetuo heIne sahacara ane asahacara paNa hoya che. jemAM A gAthAthI bAlatapathI akAma nirjarA vagerenuM alagapaNuM aMgIkAra kare che. te uchuM khalA mativALA (ajJAnI samajavA) che. kAraNa ke ahIM enI gaMdha paNa nathI, kAraNa ke anukaMpAdikamAM sakAma nirjarAne - niyama nathI. teoe tenAM daSTAMte jevA joIe. (kramazaH cAlu)
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ A ll ll ll III III III IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII in all I IIImp 1 0 - I I toli IIIIIIIIIIIIII in u liliiIllumin para tAtvika vicAraNuM ; arthAta paramArAdhya AgamasamrATa AgamavAcanAdAtA - AgamapAradadhA bahuzruta suripuraMdara dhyAnastha svargata AgoddhAraka A. zrI AnaMdasAgarasUrIzvara bhagavaMta sarvamukhI tAttvika pratibhAbaLe zrI tattvArthAdhigama sUtra (?) upara karela suMdara TippaNarUpa tAvika vimarza graMthane saraLa anuvAda (varSa 4 aMka 4 pR. 286 thI cAlu) paramapUjya, gItArthasArvabhauma, zrIdevasUratapAgaccha-sAmAcArIsaMrakSaka, vAdi-madabhaMjaka, pravara prAvacanikadhuraMdhara Agama dvAraka dhyAnastha sva. A. zrI AnaMdasAgarasUrIzvarajI mahArAjazrI eka kSaNa paNa pramAdamAM gALyA vinA jyAre samaya maLe tyAre bhaviSyanI tatvarUcivALI janatAnA hitArthe pitAnA UMDA ciMtanamanananA baLe Agamika-tAtvika zenA rahasyane spaSTa karavAmAM gALatA. te rIte tAMtrika vidhi nAmanI A kRti (je ke pU. gacchAdhipatizrInA saMzodhana taLe AdijAtiloda mA. 2 mAM prAraMbhamAM ja maMgala tarIke chapAela che.) dazapUrvadhara A. zrI umAsvAtijI ma. nA bhAvadayA pUrNa haiyAmAMthI pragaTela. apUrvakRtirUpa zrI tatvAtha dhagamasatranA keTalAka padArthonA tAtvika vivecanarUpe pU. AgAmezrIe banAvI che. prauDha saMskRta bhASAmAM saMkSipta zailithI racAyela A kRtine yatkiMcit rasAsvAda vartamAnakALe jJAna-dhyAna ane svAdhyAyanI. rUci-pravRttinA hRAsa kALe munione AMtarika preraNA maLe e. AzayathI saraLa bhASAmAM rUpAMtara karavAne laghu prayatna svapara hitabuddhithI zarU thayela che.
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra35 varSa-2 pu-4 Ane ce hapta ahIM raju thAya che. game te ajJAta kAraNe Aga kRti saMgraha"mAM zrI tatvArthasUtranA krama sAthe TippaNamAM pUrvAparabhAva-kamanI vyavasthA jaLavAI nathI. mudrita graMthane AdhArabhUta mAnI utkamathI paNa ahIM rajuAta karAI che. sujJa vidvAne yathAyogya tene upaga jarUra karaze. 8.] (27) (4) "kALAAitaraDAve" nidhananA ha jAnavara zAti (A) yadyapi dvivandhakAdInAmapi mokSahetutA para na tatra puruSakAraprAdhAnyamiti na mArgava, tathA ca vyasanAdInAM samyaktvotpatti hetutve'pi na mArgatA // (4) prathama sUtra upara pajJabhASyamAM ema kahevAela che keH " patAni ca samastAni mokSasAdhanAni, ektraabhaave'pyrANAnIyataghalA prAima" bhASyakAranA A vacana upara vivecanamAM ema kahevAela che ke rAjakAtanAma veNApanAni vagere. tenA upara pU. Agame. zrI ema rahasyapUrNa rIte sUcave che ke "samyagadarzana Adi traNamAMthI eka paNa na hoya te te mekSane mArga nathI banate" e bhASyakAra ke TIkAkAranA vacananuM rahasya e che ke - A vAkaya pAramArthika nizcayanayanA AdhAre jANavuM, kemake te naya dIpaka, rocaka ane kAraka e traNa bhedanA samyakatvamAMthI kAraka samyakatvane ja prAdhAnya Ape che. tethI te nayanI daSTie samyaggadarzana ane cAritra ekarUpa bane che. samyagRjJAna te cAritra pAlanamAM jarUrI hoya ja, A rIte pAramArthika nizcayanayanA mate ekanA : abhAve traNe mikSanA sAdhana nathI" e bhAvanuM vAkaya vicAravuM.
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ 36 Agama jeta (gA) mohanIya Adi karmonI utkRSTa sthitine bAMdhavAnI apekSAe jJAnIoe sakRbaMdhaka ane apunabaMdhaka ema be bheda darzAvyA che. paNa te sivAyanA ekathI vadhu vAra be traNa yAvat asaMkhyavAra mehanIya Adi karmanI utkRSTa sthiti bAMdhanAra jInI te te avasthA paNa mokSane mArga kema nahi? temAM paNa yathAyogya mokSanI nikaTatA thAya che. A prazna ahIM upaje re? paNa be ke tethI vadhu vakhata utkRSTa sthitine baMdha vagere puruSArtha sAdhya nathI. kAlaparipAka ke tathA bhavyatvathI thAya che. ane tene mokSamArga na kahevAya. mokSamArga che jemAM ke puruSArthanI pradhAnatA heya. tathA akAmanirjarA AdinA kAraNabhUta evA viziSTa duHkhanA nimitte paNa samyaktva utpanna thAya che. paNa tethI te dukha mekSanA mArga tarIke na gaNAya, kema ke te duHkha bhogavanAra badhAne samyaktva pragaTatuM nathI. (18) Avarta pratye Arabdhe zuklapAkSikatAniyamaH sa ca kAlapradhAnaH / mokSA''zayaprabhAveNA''nantyaparAvRttinAzaniyamA, saca pariNati kayAkaI mokSasAdhanAya kriyArambhakatA cet matAntarIyA pudgalaparAvarta mAgatAratA surakSitatA, sA di javAvAnA. aattaraphanAhya saptASimathI, sA guNaudhAnA AzAtanAdvArA tu tasyA'pArghapudgalaparAvartA'vazeSatA, sA tu virAdhanApradhAna asaMkhyazaH kSAyopazamamika yat tadapi tathA vidhaanaameveti|| ahIM pU. Agama dvArakazrI bhAvasthitinA saMbaMdhI judI judI vicAradhArAne samanvaya kare che. zulapAkSika te caramAvatI. samyaktva pachI addhapudgalaparAvarta. samyakUva pachI 7/8 bhava bAkI saMsAra.
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSaya pu-4 ra37 A pramANe je judI judI vicAradhArAo che. tene Azaya ze? te samajAvatAM pU. Agama dvArakazrI ema jaNAve che ke je zukalapAkSika hoya tene eka pudgalaparAvarta saMsAra bAkI ema na samajatAM jyAre jIvane eka pudgalaparAvata saMsAra bAkI rahe tyAre jIva zukalapAkSika thAya, eTale AmAM kAlanI pradhAnatA vivakSita karavI. - te carama AvartamAM jIva Ave tyAre mekSanA aspaSTa paNa AzayathI-mekSaprati rUci upajavAthI anaMta pudgalaparAvarta nAza pAmI jAya che. ahIM pariNatinI-mekSa prati rUcivizeSanI pradhAnatA jANavI. mekSanA uddezyathI dharma kiyAnI pravRtti karavApaNuM jyAre Ave tyAre addha pudgalaparAvartA eTale saMsAra rahyo jANa. AmAM dharmakriyAnI pradhAnatA jANavI. samyakRtva prApta kare tene 7/8 bhava kahyA che. te bAtmAnA viziSTa (mehanA) kSapazama dvArA utpanna thatA ughADa -vikAsane mukhya rAkhIne jANavA. arthA-caDhate pariNAme samyaktva pAmyA pachI paDivAI pariNAmI na bane te jaghanyathI te ja bhave madhyamathI trIje yAvata sAtame bhave utkRSTathI AThame bhave te jarUra sarva karma nija karI mokSe jAya ja ! AmAM AtmazaktinA vikAsanI caDhatI kaLA mukhya che. samyakatvavALAne addhapudgalaparAvarta jeTale saMsAra te keka jIva tevI bhayaMkara keI AzAtanA tIrthaMkara prabhu AdinI kare te te vadhumAM vadhu vAntasamyakRtnI paNa addha pudgalaparAve jarUra mekSe jAya ja. lApazamika samyaktva asaMkhyavAra Ave che jAya che, te paNa tevAAtmazaktihIna jInI apekSAe jANavuM.
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamika padArthone tAvika ciMtanathI bharapUra zrI Agama cetanA prakAzanAthe sthAyI keSanI bhejanA [jaina zAsananA samarthaprabhAvaka AgamamarmajJa-ziromaNi Agamaye tirdhara, pU. Agama ddhAraka, dhyAnastha svagata AcArya deva zrI AnaMdasAgarasUrIzvarajI ma.zrInA aprakAzita tAtvika vyAkhyAnene prakaTa karavAnI cejanA AgamatanA prakAzanarUpe vi. saM. 2021nA mAsAmAM AgamedvArakazrInA paTTadhara pagacchAdhipati AcArya bhagavaMtanI nizrAmAM taiyAra thaI, traNa varSa saimAsikarUpe prakaTa karyA pachI surakSA ane sthAyi. tvanI daSTie cAre pustake kArtika suda 5 pustakAkAre bhegAM bAMdhIne ApavA cethA varSathI zarUAta karI ane lavAjama janA baMdha karI sthAyIkezanI ejanA zarU karI, jemAM gata varSanA cethA pustakamAM nAmAvalI chApyA pachI je mRtabhaktipremI saMghe ane vyaktioe lAbha lIdhe che, te nAme ahIM hArdika anumodanA sAthe prakAzita karavAmAM Ave che. - prArA] zrI "Agamata sthAyISa mATe nAma naMdhAvanAra bhAgyazALI zraddhALuonI nAmAvalI C/2/22 115 paramapUjya dhyAnastha svargata Agama ddhAraka AcAryadevazrI AnaMdasAgarasUrIzvarajI mahArAja sAhebanA AjJAvartinI viduSI sAdhavIzrI tilakazrIjI ma.nA ziSyA pUmineharazrIjI ma. tathA sametazikhara tIrthodvArikA pU. sA. zrI raMjanazrIjI ma.nA tapiniSThA viduSI pU. sAdhvI zrI guNe
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 5-4 ra39 dayAzrIjI ma.nA upadeza tathA preraNAthI mAlavapradezamAMthI jenI vigata nIce mujaba che. 510 zrI jaina che. dharmottejaka mahilA maMDaLa upAzraya, pIpalI bajAra, Ira. 101 jainasaMgha rAjagaDha taraphathI pU. sAdhvIzrI amRta zrIjInA upadezathI. 101 jainasaMgha Agara taraphathI pUsAdhvIzrI khIrabhadrA zrIjInA upadezathI. 101 jainasaMgha sItAmau taraphathI pUsAdhvIzrI tatvajJA zrIjI tathA pU. zazIprabhAzrIjInA upadezathI. 101 jainasaMgha badanAvara taraphathI pU. sA. zrI kalapalatA zrIjI ma.nA upadezathI. 101 jainasaMgha arada taraphathI pU. sA. zrI sunayajJA zrIjI ma.nA upadezathI. 25 jainasaMgha gautamapurA taraphathI pUsA. zrI IzrIjI ma.nA upadezathI. 25 jainasaMgha baDeda taraphathI pU. sA. zrI dhyAnazrIjI ma.nA upadezathI. 25 jainasaMgha pIpalena taraphathI pU. sA. zrI phalazrIjI ma.nA upadezathI. 25 jainasaMgha "hATapIpalIyA" taraphathI pUsa. zrI hata prabhAzrIjI ma.nA upadezathI. 25 jainasaMgha bAgalI taraphathI pU. sA. zrI damItAzrIjI ma.nA upadezathI. 11 jinasaMgha vAMsavADA taraphathI pU. sA. zrI dhairyatAzrIjI - mInA upadezathI. 1151
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama nyatA 60 vizAzrImAlI tapAgacchIya zrAvikAo taraphathI jAmanagara pU. viduSI sAdhvI zrI suraprabhAzrIjInA ziSyA zAMta svabhAvI pU. sAdhvI dharmAnaMdazrIjI mahArAjanA upadezathI vaiyAvaccakArikA pU. sAdhavIzrI mahAnaMdazrIjInI preraNAthI. A rakama saMbaMdhenI nAmAlI have pachI pragaTa thaze. - prakAzaka 301 pratApagaDha jainasaMgha taraphathI pU upAdhyAya zrI dharmasAgarajI ma.nA upadezathI. 211 zeTha vrajalAla haribhAI jaina upAzrayanA jJAnakhAtAmAMthI ha. kamalAbena, kapaDavaMja, pU. sAdhvI zrI vicakSaNAzrIjI ma. (sAgara samudAya)nA upadezathI. 251 geDIjI pArzvanAtha Tempala TrasTa, pU. sA. zrI rAjendrazrIjI (sAgara samudAya)ne upadezathI. 250 capATI jainasaMgha muMbaI, pU. gaNiI abhayasAgarajI ma.nI preraNAthI. zrI ramaNikabhAIphajhadAra, amadAvAda 240 AI (kaccha) jaina saMghanI zrAvikAo taraphathI pU. sA vIzrI ratnatrayAzrIjI AdIThANAnA upadezathI. 101 sAgaragaccha jaina upAzraya gopIpurAnA jJAnakhAtAmAMthI, surata. pU. sA. zrI vicakSaNAzrIjI ma. (sAgara samudAya)ne upadezathI
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ jA 101 dazA poravADa jena upAzrayanI zrAvikA bahene taraphathI (pUnA) ha. garIvAlA kamaLAbena, sva. pU. sA. zrI puSpAzrIjI ma.nA ziSyA pU. sA. zrI niraMjanAzrIjInA upadezathI. 101 zrI je. mUrti. tapAgaccha janasaMdha, porabaMdara, vyA. vA. pU. A. bha. zrI devendrasAgarasUrijI mahArAjanA upadezathI. 101 zeTha velajIbhAI metIcaMda zAha, luNAvADA, pU. gaNIzrI labdhisAgarajI manA upadezathI. 101 zeTha malAla mANekalAla zAha, luNAvADA, pU. gaNIzrI yazobhadrasAgarajI ma.nA upadezathI. 101 lalubhAI khemacaMda gAMdhI, luNAvADA, pU. gaNizrI labdhi sAgarajI ma.nA upadezathI. 101 zrI ciMtAmaNI pArzvanAtha jJAnakhAtA, luNAvADA, pU. gaNIzrI labdhisAgarajI ma.nA upadezathInA TrasTamAMthI ha. cInubhAI DAhyAbhAI telI, 101 zeTha khemarAjajI dalAla bhavAnInImaDIvAlA, ratalAma, pU. gaNIzrI labdhisAgarajI ma.nA upadezathI. 101 zeTha dinakarabhAI sAMkaLacaMdabhAI amadAvAda, pU. gaNIzrI labdhisAgarajI ma.nA upadezathI. 101 haripurA janasaMghanA jJAnakhAtAmAMthI, sUrata, pU. gaNIzrI vimalasAgarajI ma.nA upadezathI.. A. 16
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ Ama jAta 1 caMdanabena DAhyAlAla jabusaravAlA, vaDedarA, pU. gaNIzrI vimalasAgarajI ma.nA upadezathI. 101 benenA upAzraya taraphathI, dhulIyA, pU. sA. zrI sujJatAzrIjI manA upadezathI 101 zrI gulAbabena jIvanacaMdamalajInA kSeyArthe ha. premacaMda . vida, bakulabhaMDAra, surata. | sva. pU. sUryakAMtAzrIjI manA ziSyAo, pU. sA. zrI pa. latAzrIjI tathA pU. viduSI sA. zrI mayaNazrIjInA upadezathI. 101 lIlAvatIbena pipaTalAla lalubhAI vejalapura (bharUca), pU. vyAkhyAtA abhyadayasAgarajI ma.nA upadezathI tathA pU. tapasvI navaratnasAgarajI ma.nI preraNAthI. 157 zrI upadhAna tapavAlI bAlikAo taraphathI, kapaDavaMja, zAMta svabhAvI pU. sA. zrI hemaprabhAzrIjI (sAgara samudAya) ma.nI preraNAthI. 101 zAha naTavaralAla lallubhAInaDIyAda, pU. gaNIzrI yaze bhadrasAgarajI mAnI preraNAthI. 11 mesarsa azvinakumAra pratAparAyanI ku, ha. mahetA pratAparAya mANekacaMda. jAmanagara, 101 vIrapura jainasaMgha ha. bhAIlAla caMdulAla, vIrapura, pU. bAla. munirAjazrI siddhasenasAgarajInI preraNAthI.
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5 pu ra43 rA. 101 zrI kaSabhadeva motIlAla jainapeDhIne jJAnakhAtAmAMthI, | rAjagaDha sametazikhara tIrthodvArikA pU. sA. zrI raMjanazrIjI A ma.nA viduSI-tapasvinI sA. zrI guNadayAzrIjInA upadezathI. 101 saMghavI rUpacaMdajI mIzrImalajI, rAjagaDha zrI sidhdhagiri jInA charI pALatA pAvana yAtrA saMgha prasaMge pU. suzIla sAgarajIma. nI preraNAthI. 101 mahuvA jainasaMgha jJAnakhAtAmAMthI padyAtArA jaina peDhI, mahuvA, pU. suzIla sAgarajI ma.nA upadezathI tathA pU. amIsAgarejI ma.nI preraNAthI. 101 eka sadgahastha taraphathI vidUSI sA. zrI sutArAzrIjI ma.nA upadezathI tathA pU. sA. zrI tatvarekhAzrIjI ma.nI preraNAthI bhAvanagara
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI AgamatanA prakAzanamAM bheTa ApanAra zraddhALuonI nAmAvalI re. 270 pratApagaDha ne su zrAvake taraphathI pUazokasAgarajI mahArAjanA upadezathI pratApagaDha (rAja.) 240 zrI osavAla jainasaMghanA saddagRhastho taraphathI jAmanagara pU. viduSI sA. zrI malayAzrIjI manA upadezathI. 240 AI janasaMghanI zrAvikAo taraphathI AI, 5 sarala svabhAvI sAvIzrI ratnatrayAzrIjI ma.nA upadezathI. 21 sAThaMbA jainasaMdhanI zrAvikAo taraphathI sAThaMbA, 5. viduSI sA. zrI praguNAzrIjI ma. (sAgara samudAya)nA upadezathI. 60 "UMjhA jainasaMgha taraphathI UMjhA pU. uvatIdarzanasAgarajI. ma.nA upadezathI.. 51 zeTha dharamacaMda dIpacaMdabhAI, TITeI, pU. gaNiI kaMcana sAgarajI ma.nA upadezathI. 51 jainasaMgha, lIMbaDI, 5. sA. zrI dhairyatAzrIjInA upadezathI tathA pU. sA. zrI sUryakAntAzrIjInI preraNAthI. 51 moDAsA jenasaMghanA jJAnakhAtAmAMthI ha ramaNIkalAla sAkaracaMda, moDAsA, sva. pU. puSpAzrIjI ma.nA ziSyA pU. prAgaMjanA zrIjI tathA pU. kanakaprabhAzrIjInA upadezathI. 51 jeTANA jainasaMdhanA jJAnakhAtAmAMthI, joTANA
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5 pu 51 dIpakanagara jaina sosAyaTI, jainasaMghanA jJAnakhAtAmAMthI, ama dAvAda, zAMta svabhAvI tapasvInI pU. sAdhavIzrI revatI zrIjI ma.nA upadezathI. 51 jena maracanTa sosAyaTI, amadAvAda, pU. sarasvatIzrIjI ma. (sAgara samudAya)nA upadezathI. 51 zrI jena che. dharmottejaka maMDaLa, InTara, pU. va Na sA. zrI manaharazrIjI ma.nA upadezathI. 50 eka sadgRhastha taraphathI jAmanagara, 50 pArekha cunIlAla durlabhajInA dharmapatni caMdanabena-jJAna mAtAmAMthI bhAvanagara 50 dAdAsAheba jenaupAzrayanA jJAnakhAtAmAMthI bhAvanagara 5. vidUSI sA. zrI sutArAzrInA ma.nA upadezathI ha. ajavALIbena, 48 pU. sAdhvIzrI ratnarekhAzrIjInI vaDI dIkSA prasaMge luNAvADA padhArela bahAragAmanA sadagRhastho taraphathI, luNAvADA, 5, sA. zrI vicakSaNAstrIjI ma. (sAgara samudAya)nA upadezathI. 30 caMdulAla maganalAla zAha, sAThaMbA, saMyuktAbenanI dIkSA nImitta. 30 zAha sumatIlAla mehanalAla jAmanagara, 5. suzIlasAgarajI * mahArAjanA upadezathI. 25 zrI vIravijayajI jaina upAzraya, amadAvAda, pU. paMnyAsajI, mAnA upadezathI.
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jete 21 gelavADa, na upAzraya, amadAvAda, pU. sA. zrI prabhUjanA- zrIjI ma.nA upadezathI. 15 zrI zAha khAte, muMbaI 11 eka saMgrahastha. 10 zA. caMpakalAla bhogIlAla, 10 zeTha narasiMhadAsa vakhatacaMda, dhrAMgadhrA. tA. ka. - saM. 2024nI sAlamAM kapaDavaMja zaheramAM pU. abhyadaya sAgarajI mahArAjanI nizrAmAM bhavya upadhAna tapanI ArAdhanA thaI hatI. teozrInA upadezathI 2025 nA mA. su. nA AMtarasuMbAne pagapALA saMgha nIkaLe hatuM tyAM pU. sAdhu tathA sAdhaene Agamata pustaka bheTa ApavA mATe nAma naMdhAyA hatA tenI vigata have pachI chapAze. (prakAzaka)
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa-5 pu-4 27 101 zrI kAntilAla sAMkaLacaMda zAmaLAnI piLa, vacale khAM, amadAvAda pU. munizrI caMdrAdaya vijyajI ma. tathA pU. munizrI dakSavijayajI ma.nA sadupadezathI. 101 suzrAvaka azvinakumAra vikramabhAI dezI taraphathI. (vIjApuravALA) 100 che. dinakarabhAI sAMkaLacaMda dalAla, kALuzInI paLa 100 lavAranI piLanA upAzraya taraphathI, ha, kasturacaMda cunIlAla 51 jena maracaMTa sosAyaTI saMgha, pUjya sarasvatI zrIjI mahA. rAjanI preraNAthI. 50 jaina zvetAMbara dharmottejaka mahIlA maMDaLa, manaharazrIjI sAdhvIjInI preraNAthI. 15 pUjya yazovijayajI mahArAjanI sUcanAthI, zAha khAte muMbaI
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ hArdikakSamA...5... nA pU. Agama dvArakazrInA tAtvika sAhityane rucipUrNa rIte prakAzana karavAnI udAtta bhAvanAthI karAtA A saMpAdanamAM chavAstha-sulabha matimaMdatA ke daSTideSathI pU. Agamo zrInA AzayathI ane jinazAsananI suvihitamAnya para parAthI kaI paNa viruddha thayuM hoya te te badala saMgha samakSa trikaraNazuddhie. micchAmi dukkaDuM :: ma , A pustaka zrI AgaddhAraka graMthamALA, kapaDavaMja mATe zrI zakti prinTarI, Thakkara popaTalAla gokaLadAsa, 6, surendra hAusa, ghIkAMTA roDa, amadAvAda chApyuM.
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ 41 ||shrii vardhamAna svAmine nmH|| parama pUjya gacchAdhipati pU. A. zrI mANijyasAgarasUrIzvarajI bhagavaMtanI maMgaLapreraNAnI dhyAnastha sva. pU. AgAmoddhAraka AcAryazrI AnaMdasAgarasUrIzvarajI bhagavaMtanA tAtvika vyAkhyAnAdi sAhitya pIrasatuM zrI AgamahAraka graMthamALAnuM prANavAna prakAzana, kattha amhArisA pANI, duusmaados|siyaa / hA ! aNAhA ! kahaM huMtA, jaI Na hu~to jiNAgamo // prakAzitaM jinAnAM ya-maMtaM sarvanayAzritam / citte pariNataM cedaM, yeSAM tebhyo namonamaH // gItArthAya jagajjantu-paramAnandadAyine / gurave bhagavaddharma-dezakAya namonamaH // prAkRta-gujarAtI-marAThI-saMskRta-hiMdI-aMgrejI bhASAmAM OM pU. zrI. mAgamAdvA24 mAyAvanI stuti ke siddhadadau bhANudaMge varasuyabhavaNA zaitAmAgabhAnA sthAcyA jainAgamAcA niravadhi pasarAsAThI kele suytnaa| pakSaM padmazritA ye hitatanumamatA AkharIkAlameMbhI, ese zrIsAgarAnaMda munipati jinheM MOST GAIN ACCLOMATION sabhyak tacopadeSTAraM, zAstraidamparyabodhamakam / kAntaM dAntaM sadA zAntaM, gacchezaM praNamAmyaham // Wan jinAjJA paramo dhrmH||
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAgaranAMtI * guNI jane tarapha hArdika bahumAna jIvana unnatinuM acUka pagathIyuM che. # doSano DaMkha jIvanamAM uge tyAre samajavuM ke aMtara jIvana zuddhine lAyaka banI rahyuM che. pitAnI jAtanA vakhANa karavAnI vRtti aMtaranI Atma zaktionI sAcI samajaNanI khAmI sUcave che. ApaNI jAtane vicAra aMtaramAM vivekanI gerahAjarI sUcave che. tyAganI bhAvanAnA pagathAre caDhayA vinA Atma zuddhinA mArga para AvI zakAtuM nathI. * mRtyune bhaya jinazAsananI sAcI ArAdhanAnI khAmI jaNAve che. * vicArenI gaMbhIratA keLavAya te zuddha padArthone vyAha bahu lAMbe kALa TakI na zake. * jJAnanI prApti mATe udyama jeTalo hoya che, te karatAM vadhu jJAnane pariNuta karavA tarapha lakSya ApavAnI jarUra che. AvaraNa * dIpama minarI * amadAvAda 1