________________
देवपूजा गुरोः पूजा, धर्मस्याराधनं तथा । वैयावृत्यं सुसाधूनां, मोक्षमार्गो मनीषिणाम् ॥ ११ ॥
જીવન લક્ષ્યશૂન્ય હોય તો એનો કોઈ અર્થ નથી. જેમ સૂકાઈને વૃક્ષ પરથી ખરી પડેલું પાંદડું પવનને લીધે ગમે તેટલી ઉડાઉડ કરે તો તે વ્યર્થ છે.
જીવન છે ઉત્તમ કર્તવ્યપાલનની અણમોલ ક્ષણ. જીવન અર્થહીન રીતે વેડફી ન દેવાય.
જીવનના ખાલીપણામાં અર્થ ભરાય છે ચોક્કસ જીવનરીતિથી, ચોક્કસ પદ્ધતિથી.
એમાં ય જે લોકો બુદ્ધિમાન છે, જ્ઞાની છે અને જીવન વિષે સારુ નરસુવિચારી શકે છે એમના માટે જીવનનો મૂલ્યવાન સમય વ્યર્થ વેડફી દેવાનું પાલવે નહિ.
જીવન જળ કંઈ ગંદું બગડેલું પાણી નથી કે એને ગમે તેમ ઢોળી દેવાય.
જીવન તો અમૃત જળ છે. ગમે તેમ ઢોળાય નહિ. ગમે તેમ વેડફાય નહિ. એના ટીપે ટીપાનો બરાબર ઉપયોગ કરવો પડે.
પછી એવું ન બને કે સમય વહી જાય અને આપણા હાથમાં બચ્યો હોય કેવળ પસ્તાવો.
અને પાછળથી થયેલા પસ્તાવાનો અર્થ પણ શો? અબ પછતાયે હોત ક્યા? જબ ચિડીયા ચૂગ ગઈ ખેત? પસ્તાવાનો કોઈ અર્થ નહિ. પહેલાં ચેતવું પડે.
બુદ્ધિવંત આત્મા તો પોતાના કર્તવ્ય માટે હંમેશાં સજાગ હોય છે. ક્ષણે ક્ષણનો તેઓ સુંદર ઉપયોગ કરી જાણે છે. કારણ કે આવા મનીષિઓનું અંતિમ લક્ષ્ય તો છે મોક્ષ.
મોક્ષના માર્ગે તેઓ સતત આગળ વધતા રહે છે. તો પછી મોક્ષનો માર્ગ કયો છે?
આવા મનીષિબુદ્ધિવંતો માટે દેવપૂજા, ગુરૂપૂજા, ધર્મની આરાધના અને સુસાધુઓની સેવા એ જ મોક્ષનો માર્ગ છે, તો પછી એ માર્ગ જ શા માટે ગ્રહણ ન કરવો?
૧૨
