________________
આ ખજાનાઓમાંથી જે જેટલું આત્મસાત્ કરી શકે છે, એટલી જ પ્રભુત્વ તરફની એની ગતિ ઝડપી બને છે.
સૌનો સ્વાધિકાર અલગ અલગ હોય છે ને આ સ્વાધિકાર પ્રમાણે સૌ મુક્તિ અને સિદ્ધિ માટે પ્રયાસ કરે છે. કોઈ ઝડપથી મંઝીલે પહોંચે છે, કોઈ વિલંબથી પહોંચે છે.
ગતિ પ્રમાણે જ હોય છે પ્રાપ્તિ. अन्तर्मुखोपयोगेन, सर्वकर्तव्यकारिणः । सर्वोन्नतिपदं यान्ति, स्वाश्रयिणो विवेकिनः ॥१०५ ॥ જીવનમાં જરૂરી શું? જીવનમાં જરૂરી છે અંતર્મુખ બનવું.
અંતરના ઊંડાણની દિશામાં દોડનારા અને અલ્પ શબ્દાળુ શ્રાવકો જીવનનાં રહસ્યોના તાગ મેળવીને રહે છે. મોતી મેળવીને રહે છે.
કામ કરી બોલનારાબોલકા પુરુષો પોતાની જાતે જ પોતાની ગતિમાં પોતાને વિલંબિત બનાવે છે.
સ્વ કર્તવ્યના પરિણામ સુધી પહોંચવા મથતા મનુષ્યોએ અંતર્મુખતાનો ગુણ વિકસાવવો પણ જરૂરી છે.
માત્ર વાચાળતા. માત્ર શબ્દાળુતા. - કામને બગાડે છે. - ગતિને અટકાવે છે, વિલંબમાં નાંખે છે.
અને એટલે જ જગમ્રભુ શ્રી નેમિનાથ ભગવાનના મુખે અંતર્મુખ યોગનું મહત્ત્વ બતાવવામાં આવ્યું છે.'
અંતર્મુખ યોગ દ્વારા સ્વાર્થ માટે કટિબદ્ધ થનારાઓમાં જરૂરી છે આટલા ગુણો
તે સ્વાશ્રયી હોય. પરાવલંબી ન હોય. તે વિવેકી હોય. અવિવેકી કદી ન બને. તે અંતર્મુખ હોય. વાચાળ ન બને. અર્થહીન અને વધુ પડતા શબ્દો ક્યારેક કાર્યને બગાડી નાંખે છે. કાર્યસિદ્ધિના માર્ગમાં અંતરાય ખડો કરી દે છે. બની રહેલી વાત બગડી જાય છે. શબ્દોનો સંયમ જરૂરી છે. શબ્દોનો અંકુશ જરૂરી છે.
૧૨૦
*
