________________
આ જ વાત મોટા માણસોને પણ એટલી જ લાગુ પડે છે. એમનાં રમકડાં જુદાં છે. એમનો મોહ ભિન્ન છે. એમને દ્રવ્યનો મોહ છે. એમને સૌંદર્યનો મોહ છે. એમને સત્તાનો મોહ છે. એમને મોટાઈનો મોહ છે. એ વેપારીના રૂપિયા ડૂબી ગયા છે. ધંધો કર્યો, માલ ભર્યો, પણ ભાવ બેસી ગયો. ભારે નુકશાન થયું એટલે તે દુઃખી બન્યો.
કારણ કે એને દ્રવ્યનો મોહ જાગ્યો હતો. દ્રવ્યએ તેને મોહરૂપ અંધત્વ આપ્યું હતું.
મોહ દુઃખનું નિમિત્ત બન્યો.
પેલા ભાઈની પત્ની મૃત્યુ પામી છે. સુંદર મનગમતી પત્નીના મૃત્યુથી તે દુઃખી છે. રડે છે. માથાં કૂટે છે.
એમને રૂપનો મોહ હતો. રૂપ નષ્ટ થયું. એ દુઃખી બન્યા. મોહ ભારે દુઃખનું કારણ બની ગયો.
પેલા ટોપીવાળા ભાઈની ખુરશી ચાલી ગઈ છે. જનતાએ એમને મત ન આપ્યા. વિરોધપક્ષવાળો ફાવી ગયો.
ને એમની ખુરશી જતી રહી. એમની સત્તા જતી રહી. ખુરશીનો મોહ જાગ્યો હતો. સત્તાનો મોહ જાગ્યો હતો. એટલે એ દુઃખી બની ગયા. પણ વેપારીને એનું દુઃખ નથી કારણ કે એને સત્તાનો મોહ નથી. મોહનું કારણ છે મનની નબળાઈ. દુઃખનું કારણ છે મોહ. મોહ દુઃખી કરે છે. મોહ મારે છે. અને એટલે જ તો જ્યાં મોહનું સામ્રાજ્ય પ્રવર્તે છે, ત્યાં દુઃખ છે. મનુષ્યોનું પાતંત્ર્ય આત્મજાગૃતિ આત્મભોગથી જ નાશ પામે છે. માટે આત્માને સેવો.
૧ ૪૧
