________________
चंदनाद्यैः शुभं चिन्हं, ललाटे विधिपूर्वकम् । सर्वजैनैः प्रकर्तव्यं, जिनाज्ञाप्रेमधारकैः ॥ २३४ ॥ જેનો સુ-ભાવથી મંદિર અને તીર્થની પૂજા કરે છે. જૈનધર્મનાં વિધિવિધાનો તેમને સન્માન્ય અને સ્વીકાર્ય છે.
કોઈપણ ધર્મમાં વિધિ-વિધાનો રહેલાં જ હોય છે. જગતનો કોઈપણ ધર્મ લો. દરેકમાં મોટાભાગે લેપન-વિલેપન વિધિપૂર્વક હોય છે જ.
જૈનધર્મમાં પણ આવા ચિન્હો વિધિપૂર્વક ધારણ કરવાનાં હોય છે. જિનેશ્વર પ્રભુની આજ્ઞાને પ્રેમપૂર્વક જૈનો ધારણ કરે છે.
આવા સર્વ જૈનોએ લલાટમાં વિધિપૂર્વક ચંદન વગેરેથી શુભચિહ્ન અંકિત કરવું જોઈએ.
અને આવું દરેક જૈનધર્મી કરે જ છે. ધર્મના કોઈપણ ચિહ્યાંકન પાછળ અર્થસંદર્ભો હોય છે.
ચંદનની જેમ સતત સુવાસ વેરવા તથા જીવનને પણ સુવાસિત બનાવવા માટે જૈનોએ સદા તત્પર રહેવું જોઈએ.
આ માત્ર ચિહ્ન નથી. અર્થ છે, સંદર્ભ છે. ભાવ છે, ઈચ્છા છે. શ્રદ્ધાની દ્રઢતા છે. धर्मसंघादिरक्षार्थं, जैनानां शस्त्रधारणम्।। सदा धर्माय विज्ञेयं, धर्म्ययुद्धं विवेकतः ॥ २३५ ॥ ઘર્મ એ કાયર માણસોનો સમૂહ ન હોય. - ક્યારેય નહિ. - એ કોઈ વીરોએ આરોપેલી શ્રદ્ધા છે. - ધર્મ કદી કાયર બનવાનું નથી કહેતો. - નામર્દ બનવાનું નથી કહેતો. ધર્મ વીરત્વની પ્રેરણા આપે છે. કાયરોનો ધર્મ એ ધર્મ નથી. ધર્મને રક્ષવાનો હોય. એના માટે કુરબાન થઈ જવાનું હોય. એના માટે સર્વ કાંઈ કરી છૂટવાનું હોય. વીરત્વથી શોભે છે ધર્મ. ધર્મ અને સંઘ:
૨૩૮