________________
स्वाऽऽत्मैव जैनधर्मोऽस्ति, स्वधर्मो मोक्षदायकः । जडद्रव्यस्थितो धर्मः, आत्मभिन्नः स्वभावतः ॥ २८९ ॥
આત્મા. સ્વ આત્મા. સ્વ આત્મા જ જૈન ધર્મ છે. સ્વધર્મને હંમેશા મોક્ષદાયક કહ્યો છે. સ્વધર્મ થકી જ લક્ષ્ય સિદ્ધ કરી શકાય છે.
મંઝીલને પામી શકાય છે. સાધ્યને સિદ્ધ કરી શકાય છે. જૈનધર્મ સ્વ આત્મા છે. સ્વ ધર્મ છે. તેથી મોક્ષદાયક છે. જડ દ્રવ્યમાં રહેલો ધર્મ આત્માથી ભિન્ન છે. જે માત્ર દ્રવ્યને પ્રાધાન્ય આપે છે ને ક્રિયાકાંડોમાં જ પૂર્ણ થાય છે, તેવો ધર્મ આત્માથી તદ્ન ભિન્ન છે. સ્વભાવથી જ તે આત્મભિન્ન છે.
સાચો ધર્મ સ્વ આત્મા અને એ જ છે જૈનધર્મ.
જગતમાં ઘણે ભાગે દ્રવ્યને જ ધર્મ માનનારો વર્ગ મોટો છે. ક્રિયાકાંડોમાં જ ધર્મ શબ્દના અર્થની સમાપ્તિ થઈ જાય છે. જેમાં આત્માની કોઈ સ્થિતિ હોતી નથી.
સ્વ આત્મ ધર્મ તે જૈનધર્મ. જે આત્માથી ભિન્ન નથી. આત્માથી અભિન્ન છે. માટે સ્વ આત્મ ધર્મને જાણો. સ્વ આત્મ ધર્મને આદરો. સ્વ આત્મ ધર્મને પામો. સ્વ આત્મ ધર્મનું ચિંતન કરો. સ્વ આત્મા અને સ્વ આત્મ ધર્મ અભિન્ન છે.
"
मोहादिप्रकृते घर्मो वैभाविकोऽस्ति बोधत । આત્મશુદ્ધિના: સર્વે, થાં: સત્યા અપેક્ષયા ॥ ૨૧૦ II જગત મોહ માયાથી ભરેલું છે. જ્યાં જુઓ ત્યાં મોહ તમસ વ્યાપ્ત છે. સર્વત્ર મોહનું ધુમ્મસ તમને જોવા મળશે.
મોહ વ્યાપક છે. માનવ મનને તે ઘેરી લે છે.
મોહ અને ધર્મ ભિન્ન છે. ધર્મ મોહથી અળગો છે.
મોહ વિકૃતિ પેદા કરે છે. જ્ઞાનને મૂચ્છિત કરે છે. અંધકાર પ્રસરાવનાર બલિષ્ટ પરિબળ એટલે મોહ. સંસારમાં મોહ વિશેષપણે વ્યાપ્ત છે.
માનવ માત્ર મોહને કારણે અસલ ધર્મથી અળગો થઈ જાય છે. જ્યાં મોહ છે, ત્યાં ધર્મ નથી. ત્યાં સત્ય નથી. ત્યાં પ્રકાશ નથી. ત્યાં આત્માની શુદ્ધિ નથી.
૨૮૧