________________
आत्मवज्जननी भूमिर्मातृभाषास्वतंत्रता ।
पूज्या रक्ष्या च सत्प्रेरणा, मानवैराऽऽत्मभोगतः ॥ ३०१ ॥ માનવોની આ વાત છે.
રાષ્ટ્રમાં વસતા માનવોની.
માનવો આત્માનું કોઈપણ ભોગે રક્ષણ કરે છે.
જાતનું રક્ષણ કરે છે. સ્વાત્માનું રક્ષણ કરે છે. ગમે તેમ થાય. ગમે તેવો ભોગ આપવો પડે. પણ તે આત્માનું રક્ષણ કરે છે. સ્વ-આત્માને રક્ષે છે. જાતને રક્ષે છે.
બસ એજ રીતે એટલે કે આત્માની જેમ જ -
પોતાની જનનીનું રક્ષણ કરવું જોઈએ.
એને પૂજ્ય ગણવી જોઈએ.
ગમે તે ભોગ આપવો પડે. ગમે તેવો ભોગ આપવો પડે.
અને એજ પ્રમાણે જે ભૂમિમાં એ જન્મ્યો છે, તે ભૂમિ અર્થાત્ માતૃભૂમિનું પણ રક્ષણ કરવું જોઈએ.
તે પૂજ્યા છે, રક્ષણીય છે.
અને માતૃભૂમિની જેમ જ- માતૃભાષાનું પણ રક્ષણ કરવું જોઈએ. ગમે તે ભોગે, કોઈપણ પ્રકારે.
એને પૂજ્ય ગણવી જોઈએ. એને રક્ષવી જોઈએ.
માતૃભાષા
એની ભાષા છે. એને ગળથૂથીમાંથી મળેલી છે. મા-ભોમ પર વસનારા માનવોની તે ભાષા છે, તેનું રક્ષણ થવું
જોઈએ.
અને એજ પ્રમાણે -
સ્વતંત્રતાનું પણ રક્ષણ થવું જોઈએ. સ્વતંત્રતા માનવ સ્વભાવ છે.
પરતંત્રતા જેવું કોઈ દુઃખ નથી.
સ્વતંત્રતાથી જીવવાનો આનંદ કોઈ ઓર જ છે.
ગુલામી ન જોઈએ. બંધન ન જોઈએ. સ્વતંત્રતા જોઈએ.
૨૯૩