________________
सर्वखण्डस्थलोकानां, रक्षणं सर्वशक्तितः । जैनधर्मो मया प्रोक्त, स्तथा पश्वादिरक्षणम् ॥ २७४ ॥ જગતમાં વિવિધ ખંડો છે. વિવિધ દેશો છે. એ દેશોમાં વિવિધ લોકો છે. ' એમનું રક્ષણ અત્યંત જરૂરી છે. રક્ષણ નહિ હોય તો વ્યકિત સ્વાતંત્ર્ય નહિ રહે. તો વ્યક્તિ વિકાસ નહિ રહે. વ્યક્તિના વિકાસ માટે જરૂરી છે વ્યક્તિનું સ્વાતંત્ર્ય. એ માટે જરૂરી છે રક્ષણ. દરેક માણસનું રક્ષણ થવું જોઈએ. સર્વખંડમાં રહેલા લોકોનું રક્ષણ રાષ્ટ્રના વિકાસ જેટલું જ મહત્ત્વનું સર્વ રીતે રક્ષણ કરવું જોઈએ. સર્વ શક્તિ કામે લગાડીને લોકોનું રક્ષણ કરવું જોઈએ.
અરક્ષિત સમાજ અને અરક્ષિત વ્યક્તિ શી રીતે વિકાસના માર્ગ પર ડગલાં ભરી શકે?
રક્ષણ માનવીની પ્રાથમિક જરૂરિયાત છે. રક્ષણ શાંતિ આપે છે. આત્મવિશ્વાસ આપે છે.
રક્ષણ વિના જીવન શક્ય નથી. વિકાસ શક્ય નથી. રાષ્ટ્રની ઉન્નતિ શક્ય નથી. .
તેથી સર્વ ખંડમાં રહેલા લોકોનું રક્ષણ કરવું જોઈએ. સર્વ શક્તિથી રક્ષણ કરવું જોઈએ. કોઈપણ ભોગે રક્ષણ કરવું જોઈએ. માત્ર મનુષ્યોનું જ નહિ પશુ વગેરેનું પણ રક્ષણ થવું જરૂરી છે. હિંસા ન કરાય. અહિંસા જ આચરાય. તો જ વ્યક્તિની સુરક્ષા થાય. પશુની સુરક્ષા થાય. અહિંસા જાય, ત્યાંથી સુરક્ષા જાય. આત્મરક્ષા જાય. આત્મોન્નતિ
જાય.
ઉન્નતિની પ્રથમ શરંત છે આત્મરક્ષા. વ્યક્તિની રક્ષા અને પશુની પણ રક્ષા. સર્વ પ્રાણીઓની રક્ષા. સર્વ જીવોની રક્ષા. જૈનધર્મ આ વાત કહે છે. . . જે જૈનધર્મના એવા સ્વરૂપને મેં કહેલ છે.
૨૬૯
