________________
સધર્મની સમજણ હોય છે. સાચું જ્ઞાન હોય છે.
પ્રચારની સમગ્ર વ્યવસ્થા કેવી રીતે કરવી, તેનો શ્રી સંઘને ખ્યાલ હોય છે.
ધર્મવૃદ્ધિની સાથે સાથે બીજી મહત્ત્વની બાબત છે તીર્થપૂજા. જૈનધર્મમાં તીર્થપૂજાને અધિક મહત્ત્વ અપાયેલ છે. દર વર્ષે વિવિધ તીર્થોમાં જઈને તીર્થપૂજા કરવી જોઈએ.
શ્રી સંઘ સાથે તીર્થસ્થાનોમાં જઈને તીર્થપૂજા કરવાથી ધર્મશ્રદ્ધા વધુ દ્રઢ બને છે.
અને તીર્થપૂજાની સાથે સાથે દર વર્ષે તીર્થ સ્થાનોમાં જ સંઘ સંમેલન ભરવું જોઈએ.
જ્યાં ધર્મની ચર્ચા થાય. જેમાં ધર્મની વૃદ્ધિની ચર્ચા થાય. જેમાં તીર્થ પૂજાની ચર્ચા થાય. ધર્મ પ્રચારની ચર્ચા થાય.
जैनमन्दिरतीर्थानां, पूजा कार्या सुभावतः । तीर्थस्य साधुवर्गस्य, सेवाकार्याऽतिरागतः ॥२३३ ॥ મનુષ્ય પોતાની શ્રદ્ધાના કેન્દ્રને વિશેષ ભાવે વંદે છે. જગત શ્રદ્ધા પર ટકે છે. જીવન પણ શ્રદ્ધાના આધારસ્તંભ પર ઊભેલું છે. શ્રદ્ધા વિનાની ભક્તિ નકામી. વિશ્વાસ વગરનું વંદન નકામું. મંદિરો મનુષ્યની શ્રદ્ધાનાં કેન્દ્રસ્થાનો છે. તીર્થો પણ શ્રદ્ધાનાં કેન્દ્રો છે. પોતાની શ્રદ્ધાનાં ફૂલ મંદિરમાં રહેલી પ્રભુપ્રતિમા પર ચઢાવે છે. જૈનમંદિરો અને તીર્થોની તે પૂજા કરે છે. જૈની માટે પ્રભુપૂજા અને તીર્થપૂજા આવશ્યક છે.
પણ મંદિરો તથા તીર્થોની પૂજા સુ-ભાવથી થઈ હોય તોજ સાર્થક ગણાય.
ભાવ વગરની ભક્તિ નકામી. સારો ભાવ હોવો અનિવાર્ય છે. ભાવ ન હોય તો પૂજાનો શો અર્થ? પૂજામાં ભાવ મુખ્ય છે. સુ-ભાવ મુખ્ય છે. સુંદર ભાવના પૂજાને સાર્થક કરે છે.
૨૩૬