________________
શું સામાન્ય માણસ, મજૂરી કરીને પેટિયું રળી ખાતો માણસ, સામાન્ય કર્મચારી કે ચક્રવર્તી સમ્રાટ-પણ જેમનામાં આત્મ ભાવ નથી, તેમને માત્ર ધ્યેયહિન રીતે, પ્રાપ્તિ વિના જ ભમવાનું છે, ભમ્યા કરવાનું
છે.
એ જ ભૂતકાળ છે. એ વર્તમાન છે અને એ જ ભવિષ્ય છે. સૌ મથે છે આત્મસુખ માટે. . . . . આત્મસુખ સનાતન સુખ છે. ચિરંતન સુખ છે. આવા આત્મસુખ માટે કોના મનમાં ઝંખના ન હોય? -
આત્મસુખને - સૌ ઝંખે છે. સૌ એને માટે ઝૂરે છે. પણ એ મળતું નથી.
કારણ કે- આત્મભાવનો અભાવ છે.
મોટા મોટા ભૂપેન્દ્રો-મહાન ચકવર્તીઓ પણ આત્મસુખને જાણતા નથી હોતા.
હા, એ માટે મથે છે. એને ઈચ્છે છે. એને ઝંખે છે. ભરપુર પ્રયાસો કરે છે. પણ પ્રાપ્ત કરી શકતા નથી..
કારણ કે આત્મસુખને તેઓ જાણતા નથી. કેમ જાણતા નથી?
આત્મભાવ વિના. આત્મભાવ મેળવ્યા વિના. આત્મભાવ કેળવ્યા વિના.
ને જ્યાં આત્મભાવ નથી, ત્યાં આત્મસુખની સમજણ નથી. આત્મસુખ નથી. માત્ર આત્મસુખની ઝંખના જ છે. एक एव महानाऽऽत्मा, हदि यस्य निरन्तरम् । भासते तस्य सत्प्रीत्या, मृत्युभीति न जायते ॥१४४ ॥ મૃત્યુનો ભય.. મૃત્યુની ભીતિ સૌને સતાવે છે. સૌને મૂંઝવે છે. મનુષ્યને સૌથી મોટો ડર મૃત્યુનો છે. મૃત્યુથી મોટો કોઈ ડર નથી.
મહાબળવાનો, મહાન ભુપેન્દ્રો, મહાન જ્ઞાનસ્વામીઓ- સૌ મૃત્યુથી ફફડ્યા કરે છે. મૃત્યુના ડરને મિટાવી શકતા નથી.
મૃત્યુનો મોટો ડર છે માનવીને. મોટી ભીતિ છે સંસારની. હા, આ ભીતિ જરૂર નાશ પામે છે.
૧૬૧
