________________
આત્માનો પૂર્ણ વિશ્વાસી સાચે જ નિર્ભય હોય છે. તેના આનંદને કોઈ છીનવી શકતું નથી. વિપત્તિ ટાણે કે મૃત્યુ ટાણે પણ તે હંમેશાં સ્વયં પૂર્ણાનંદ હોય છે. પૂર્ણ આનંદમાં મગ્ન હોય છે. આનંદ સ્વરૂપ હોય છે. પૂર્ણાનંદ સ્વરૂપ હોય છે. પૂર્ણાનંદમય રહે છે. देशभाषाविशेषेण, यः स्यादनन्तनामवान् । अनाद्यनन्तपूर्णाऽऽत्मा, पूर्णदृष्ट्याऽनुभूयते ॥१४६ ॥ આત્માને ઓળખો. આત્મા દેશ અને ભાષાના વિશેષણથી અનંત નામવાળો છે. તે અનાદિ છે અને તે અનંત છે. પૂર્ણદ્રષ્ટિ વડે જ તે અનુભવાય. આત્માને અનુભવવાનું કાર્યએકાંગી કે અર્ધદ્રષ્ટિવાળાનું કામ નથી. એ માટે પૂર્ણ દ્રષ્ટિ જોઈએ. આત્મા પૂર્ણ છે. અનંતાનંત છે. આદિ કે અંતથી પર છે.
દેશ અને ભાષાનાં વિશેષણો વડે અનંત નામવાળો “અનાનામવાનું” છે.
એને એક નામથી ઓળખી ન શકાય. એક વિશેષણથી ઓળખી ન શકાય.
એક દ્રષ્ટિથી અનુભવી ન શકાય. પૂર્ણદ્રષ્ટિથી જ પૂર્ણ આત્માને અનુભવી શકાય.
આત્માને ઓળખવાનું કાર્ય અતિ કઠિન છે. અલ્પમતિવાળા કે અર્ધદગ્ધ સમજણવાળા મનુષ્ય માટે આત્માને ઓળખવાનું કાર્ય અશક્ય
એ માટે પૂર્ણ દ્રષ્ટિ કેળવવી પડે. પોતાનામાં પૂર્ણત્વ પામવું પડે. આવો પૂર્ણ દ્રષ્ટિવાન મનુષ્ય જ પૂર્ણ આત્માને અનુભવી શકે. साक्षादनुभवो यस्य, ब्रह्मणो जायते हदि। तस्य किञ्चिन्न लब्धव्यं, पश्चात् कुत्राऽपि विद्यते॥१४७॥
માણસ આ રાગમય - ભોગમય - મોહમય -માયામય સંસારમાં વિવિધ પ્રકારે અટવાઈ જાય છે. એવો અટવાઈ જાય છે કે પાછળથી તેને તેમાંથી બહાર નીકળવાનો કોઈ અવકાશ જ રહેતો નથી. '
L૧૬૪
