________________
સંસારમાં રહીને તેને સ્વાધિકાર મુજબ પોતાનાં કર્તવ્યો બજાવવાનાં હોય છે. તેથી સ્વાભાવિક છે કે દેહ,ધન વગેરેનો રાગી બને.
સાંસારિક બંધનોમાં બંધાય.
દ્રવ્ય એકઠું કરે. પણ સર્વજૈનોએ દેહ, ધન વગેરેના ભોગથી સર્વજનોમાં પરમાત્મા જોવા જોઈએ.
દેહભોગ અનિચ્છનીય છે. દેહ સજાવટ પણ અનિચ્છનીય છે. દ્રવ્ય દ્વારા રાગભોગ પણ અનિચ્છનીય છે.
દેહભોગ અજ્ઞાનજન્ય છે. દેહ સજાવટ મોહજન્ય છે. માટે એ ત્યાજ્ય છે. વર્યુ છે. અનિચ્છનીય છે.
પણ સર્વજનોએ અને ખાસ તો સર્વ જેનીઓએ પરસ્પરમાં દેહ, દ્રવ્ય વગેરેના ભોગથી સર્વજનોમાં પરમેશ્વર જોવો જોઈએ.
परस्परं नमस्कारः, कर्तव्यः सर्वदाऽऽर्हतैः । आत्मरुपसमा ज्ञेया, जैना जैनैः परस्परम् ॥१९९ ॥
જૈન એટલે જૈન. પછી તો કોઈપણ વર્ણનો હોય. કોઈપણ જાતિનો હોય. પણ જૈને જૈન સાથે વ્યવહાર સ્નેહપૂર્વકનો કરવો જોઈએ.
આ જગતમાં અસંખ્ય માનવો વસે છે. પણ સ્નેહભાવના અભાવે ક્યાંક કલહ, કંકાસ કે યુદ્ધનાં દ્રશ્યો જોવા મળે છે. કારણ?
કારણ કે માનવી અન્ય માનવીને ભિન્ન ગણે છે ને તેની સાથેનો વ્યવહાર સ્નેહપૂર્ણ હોતો નથી.
સ્નેહનો પૂલ તૂટી ગયો હોય છે. પરિણામે ઝગડા સર્જાય છે.
ઘર્ષણો થાય છે. યુદ્ધની નોબતો વાગે છે. મારામારી થાય છે. ગાળાગાળી થાય છે. કારણ કે એક માણસ બીજાને આત્મરૂપ સમાન ગણતો નથી.
અલગ સમજે છે. પરાયો સમજે છે.
આ પરાયાપણાનો ભાવ એના વ્યવહારને કલેશ કંકાસમાં પલટી નાંખે છે.
આમ કેમ થાય છે? આવું શાને થાય છે? માણસે માણસમાં બંધુત્વ પ્રરોપવું જોઈએ. આત્મક્ય સાધવું જોઈએ.
૨૦૬