________________
દ્વૈત અદ્રશ્ય થાય છે. દ્વૈતપણું નષ્ટ થાય છે. અદ્વૈતહૃદયમાં દ્વૈતપણું રહેતું નથી.
- જો આત્માનો પરિણામ આત્મભાવથી થાય તો ! આત્મભાવ ઐક્યનો કર્તા છે. આત્મભાવ વડે ઐક્ય સધાય છે. આત્મભાવથી દ્વૈત મટે છે. દ્વૈતત્વનો નાશ થાય છે. માટે આત્મભાવ કેળવો. આત્મભાવે રમી રહો. આત્મભાવ દ્વારા ઐક્ય સાધો.
अन्तराऽऽत्मनि सम्यक्त्वं, मौनमाऽऽत्मस्वरूपता । अष्टधाऽऽत्मा भवेत्तत्र, शुद्धात्मा स्वोपयोगतः ॥ १३८ ॥
સમ્યક્ત્વ અંતરાત્માનો સ્વભાવ છે.
જ
આત્માની ગતિ સમ્યક્ત્વ ભણી જ હોય છે. તે સતત સમ્યક્ત્વ તરફ આગળ ધપતો રહે છે.
તે એનું લક્ષ્ય છે. તે એની પ્રાપ્તિ છે. અંતરાત્મા સમ્યક્ત્વનો સાધક છે. સમ્યક્ત્વ જ સાચી આત્મસાધના છે. આત્મલક્ષ્ય છે. સમ્યક્ત્વની પ્રાપ્તિ જ આત્માની શ્રેષ્ઠ સાધના છે. મુનિપણું આત્મસ્વરૂપથી પ્રાપ્ત થાય છે. મુનિનું મૌનપણું આત્મસ્વરુપ થકી જ મેળવાય છે. મુનિપણાના વિકાસની પાછળ આત્મભાવ રહેલો છે. સમ્યક્ત્વ આત્માનો મૂળભૂત સ્વભાવ હોવાથી સમ્યક્ત્વની દિશા ભણી જ આત્માનું પ્રયાણ થાય છે.
સમ્યક્ત્વ પ્રાપ્ત કરવું, તે એક વિશિષ્ટ સ્થિતિમાં જવાનો ભાવ છે. સમ્યક્ત્વ દરેકને પ્રાપ્ત થતું નથી.
સમ્યક્ત્વ આત્મ મથામણ છે. સમ્યક્ત્વ આત્મભાવ છે. સમ્યક્ત્વ આત્મપુરૂષાર્થ છે. આત્મસાધનાનું પરિણામ છે. અંતરાત્મા જ સમ્યક્ત્વ પ્રાપ્ત કરી શકે છે. ત્યાં જ્ઞાનાત્મા, દર્શનાત્મા, ચારિત્ર ર ત્ર આત્મા, વીર્ય આત્મા, યોગ આત્મા, ઉપયોગ આત્મા, દ્રવ્ય આત્મા અને ભાવ આત્મા એમ આત્મા આઠ પ્રકારે હોય છે. અષ્ટધા આત્માની આ કલ્પના છે.
૧૫૬
