________________
જે પાર કરે છે, તે પામે છે.
ધીરજની કસોટી જરૂર થાય છે પણ અંતે મિષ્ટ અને ઈષ્ટ ફળ મળે જ છે.
પ્રભુના ભક્તો જાણે છે કે માર્ગ કંટક ભર્યો જ હોવાનો. તેમ પૈર્યવાન બનીને, હિંમત દાખવીને, શૂલને ફૂલ બનાવતાં બનાવતાં, આપત્તિના વનની આરપાર નીકળી જાય છે અને પ્રભુ દર્શનની એમની ઝંખના પૂર્ણ થાય છે.
प्रभो मार्गेषु विघ्नादियोगेन चित्तशुद्धता। सर्वकर्मविनाशेन, आत्मनश्च परंपदम् ॥ ४२ ॥
પ્રભુના દર્શનનો માર્ગવિઘ્નોથી ભરેલો છે. કહોને અનેક પ્રકારનાં કષ્ટો આ માર્ગમાં આવે છે. કલ્પના પણ ન કરી હોય તેવી આપત્તિઓ માર્ગને અવરોધે છે.
માર્ગમાં આપત્તિ યોગ જરૂર થાય છે. વિષમ વિપત્તિઓનો સામનો કરવો પડે છે.
મન પાછુપડી જાય, માર્ગ છોડી દેવાની ઈચ્છા થાય અને મક્કમતા ઢીલી પડી જાય એવી પરિસ્થિતિનું નિર્માણ થાય છે.
વિપત્તિનાં વાદળો અચાનક જ ઘેરાતાં મન ચલિત થઈ જાય છે ને પાછા ફરી જવાના વિચારો પણ આવે છે. મનને પોચું અને પ્રવાહી બનાવી દેનારા સંજોગો ઉપસ્થિત થાય છે.
પ્રભુનો માર્ગ કષ્ટોનો માર્ગ છે. વિપત્તિઓની વાટ છે.
આમવિષમ પરિસ્થિતિનો મુકાબલો કરવાના સંજોગી જ્યાં સર્જાય છે, તે માર્ગ છે પ્રભુનો.
કસોટીનો માર્ગ છે પ્રભુનો. સરળ સીધો રસ્તો નથી.
જ્યાં થઈને રોકટોક વગર ચાલ્યા જવાય એવો એ માર્ગ નથી. ડામરની સીધી સડક નથી, કે જેના પર થઈને ઠોકરો ખાધા વિના સીધે સીધા ચાલ્યા જવાય!
સરળતા નથી. કઠિનતા છે. સીધાપણું નથી. વાંકો ચૂંકો માર્ગ છે.
થકવી નાખે એવો, કંટાળો આપે તેવો, હતાશ કરી દે તેવો, હિંમત તૂટી જાય અને દ્રઢતા ખૂટી જાય એવો એ માર્ગ છે.
४४