________________
આ જગતમાં વિવિધ પ્રકારના મનુષ્યો વસે છે. કેટલાકને અન્ય પ્રત્યે રાગાત્મક ભાવ હોય છે અને કેટલાક અન્ય પ્રત્યે શત્રુભાવ દાખવે
રાગ અને દોષથી યુક્ત અનેક મનુષ્યો આ જગતમાં વસે છે. જગત્રભુ કહે છે કે
આ જગતમાં જેને કોઈ પ્રત્યે રાગ નથી અને કોઈ પ્રત્યે શત્રુતા પણ નથી, તેવો તન નિર્લેપ મનુષ્ય સર્વ લોકને હણનાર હોવા છતાં પણ તે કદી હણાતો નથી.
આવો મનુષ્ય કદી પણ રાગભાવ અનુભવતો નથી. તે મોહાત્મક દશામાંથી બહાર નીકળી ગયો હોય છે. રાગાત્મક મનુષ્યો અને વસ્તુઓથી ઉભરાતા આ જગતમાં તે નિર્લેપભાવે રહે છે. આ બધાનું આકર્ષણ તેને મોહમુગ્ધ કરતું નથી.
ભ્રષ્ટ બનવા માટે જગતમાં અનેક નિમિત્તો છે. રાગરંજિત બનવા માટે વિશ્વમાં અનેક આકર્ષણો છે. પણ તે જલકમલવતુ રહે છે. રાગનો ખેંચાણભાવ તે અનુભવતો નથી. તે મોહપંથનો પથિક બનતો નથી. તે સૌથી અળગો રહે છે. નિર્લેપ રહે છે. રાગભાવથી તે ભીંજાતો
નથી.
મનુષ્ય કે ચીજવસ્તુનું પ્રબળે આકર્ષણ તેને રાગના દોરડે બાંધી શકતું નથી.
તે રાગમુક્ત છે, તેથી તે મોહમુક્ત છે. કોઈના પ્રત્યે તેને રાગ નથી. રૂપ કે રંગ તેને મોહ ભ્રમિત કરવા માટે અસમર્થ છે. તે એ બધા ભાવોથી પર છે. આકર્ષણોથી તે તદન અળગો છે.- મનથી અને કાયાથી પણ.
જેમ રાગાત્મકભાવથી તે ખેંચાતો નથી, તેમ શત્રુભાવ પણ તે અનુભવતો નથી. તે સ્થિતપ્રજ્ઞદશાને પામ્યો છે. એટલે રાગભાવ કે શત્રુભાવ તેને ભ્રમિત કરી શકતો નથી. તે તદૃનનિર્લેપ અને વિરોધાભાસી જગતભાવોથી તદૃન અળગો રહી શકે છે.
