________________
* અલ્પજીવી છે. વિનાશી છે. એવા સુખની ઈચ્છા ન કરાય. સુખનાં આ લક્ષણોને ભવ્ય જીવો સારી રીતે જાણે છે. દેહથી ઉત્પન્ન થતું સુખ અનિત્ય છે, એ વાત તેઓ જાણે છે. આ જગતનો સ્વભાવ ખૂબ વિચિત્ર છે. સંસાર સ્વભાવ મનુષ્યો દૈહિક સુખોની વાંચ્છના કરે છે. અનિત્ય સુખોની વાંચ્છના કરે છે. ઝાકળના જળ સમાન અલ્પજીવી સુખોની વાંચ્છના કરે છે.
મનને બહેલાવે, દેહને ગલગલિયાં કરાવે અને ઈન્દ્રિયોને ઉલ્લસિત કરે એવાં સુખદૈહિક સુખ છે.
આવાં સુખ અનિત્ય છે. ક્ષણજીવી છે.
પણ સંસારમાં નિવસતા મનુષ્યો મોહાત્મક ભાવ અનુભવતા હોય છે. તેમની આસક્તિ છુટીહોતી નથી. મોહનું પ્રબળખેંચાણ તેમના મનમાં રહેલું હોય છે. રૂપ અને રંગમાં તેઓ આસક્ત થયેલા હોય છે.
બાહ્ય ચળકાટ તેમને ખેંચે છે.
રૂપિયા અને રૂપનું આકર્ષણ તેના મનમાં સદૈવ રમી રહેતું હોય છે. તેઓ એશો આરામને ઝંખતા હોય છે. વૈભવને ઝંખતા હોય છે. શારીરિક ખેંચાણને તેઓ મહત્ત્વ આપતા હોય છે. સાંસારિક સુખોમાં જ તેઓ રચ્યા પચ્યા રહેતા હોય છે.
પણ સાવધાન! આ પ્રકારનાં સુખ કાયમી નથી. અલ્પજીવી છે. અનિત્ય છે. નાશવંત છે. પાણીના પરપોટાની જેમ તત્કાળ ફૂટી જનારાં હોય છે.' પણ આત્મજ્ઞાનના અભાવે તેઓ આ વાતને સમજી શકતા નથી. અને તેથી જ નિત્યને ત્યજી તેઓ અનિત્યને ભજે છે. ઝાંઝવાના જળ પાછળ દોડે છે. ખરું સુખ તો આત્મ સુખ છે.
આત્માને અધીન જે સુખ છે, તે જ સાચું ને નિત્ય છે પણ સંસારીજનો સાચા રત્નને છોડી હાથમાં કાંકરા પકડતા હોય છે.
નિત્યને છોડીને અનિત્યની ઈચ્છા રાખતા હોય છે!
પણ ભવ્ય જીવો સુખ અને દુઃખના લક્ષણને સારી રીતે જાણે છે. નિત્ય અને અનિત્ય સુખના લક્ષણને પણ સારી રીતે જાણે છે.
૧૦૧
, , ,
