________________
આત્માથી પરમાત્મા અલગ નથી. બબ્બે આત્મા એ જ પરમાત્મા છે.
પંડિત પુરુષો જ્ઞાનના પ્રતાપે સર્વ હકીકત સારી રીતે સમજી શકે છે. આત્માના સ્વરૂપને ઊંડાણ પૂર્વક વિશતાથી જાણે છે ને આત્માપરમાત્મા અંગે તેઓ ચોક્કસ જ્ઞાન ધરાવે છે.
તેઓ આ જગતને શૂન્ય માનતા નથી. જગતના સર્વ જીવાત્માઓ પરમાત્મ સ્વરૂપ છે, એ વાતને તેઓ સમજે છે. અને સ્વીકારે પણ છે.
आत्मज्ञानेन निस्संगो, बाह्यसंगेषु जायते।
अतो ज्ञानसमं नास्ति, पवित्रं बस्तु भूतले ॥९४॥ છે. ભગવાન માનીથ જિન દ્વારકાપુરીમાં પધાર્યા છે. દ્વારિકાપુરીમાં રાજા શ્રી કૃષ્ણ વાસુદેવ છે. તેઓ શ્રી કૃષ્ણ વાસુદેવને પ્રતિબોધ પમાડવા પધાર્યા છે. તેઓ આત્મા અને પરમાત્મા વિષે વિશદ્ છણાવટ કરે છે એટલું જ નહિ પણ આત્મા અને પરમાત્માના સ્વરૂપને ખૂબ સારી રીતે સમજાવે છે.
જેને આત્મજ્ઞાન ઉત્પન્ન થાય છે, તે મોહ માયા અને જગતના સ્વભાવથી સુપેરે જાણકાર હોય છે અને તેથી જ તેઓનું બાહ્ય સંગોમાં નિસ્ટંગપણું હોય છે. તેઓ બાહ્ય સંગોથી અળગા રહે છે.
બાહ્ય સંગોથી તેઓ આત્મ જ્ઞાનના પ્રભાવથી લેપાતા નથી. લેપાય તો એ છે કે જેનામાં આત્મજ્ઞાન હોય . - આત્મજ્ઞાન જ આ વિશ્વમાં મહાન છે. : આત્મજ્ઞાનની બરાબરી કરી શકે એવી કોઈ ચીજ આ જગતમાં
નથી.
આત્મજ્ઞાન ઉમદા છે. આત્મજ્ઞાન શ્રેષ્ઠ છે. આત્મજ્ઞાન પવિત્ર છે. * આત્મજ્ઞાન જેવી પવિત્ર વસ્તુ આ જગતમાં અન્ય એકેય નથી.’
અને આત્મજ્ઞાનને કારણે જ મનુષ્યનું બાહ્ય સંગોમાં નિઃસંગપણું થાય છે.
૧૦૩