________________
कर्मेश्वरोऽस्ति सर्वत्र, सुखदुःखप्रदायकः । तस्येच्छा भाविभावस्य, रूपेणात्र प्रवर्तते ॥२३॥ કર્મ જ સુખકારક છે. કર્મ જ દુઃખકારક છે. કર્મ જ ઈશ્વર છે. કર્મ જ કર્તા છે.
વર્તમાનમાં જીવાત્મા જે જે દુઃખ ભોગવી રહ્યો છે, તેનું કારણ પણ પૂર્વે કરેલાં પાપકર્મો જ છે. પાપનું કટુ ફળ જીવાત્મા હાલ ભોગવી રહ્યો
રક છે.
ખોટું કર્યું. ખોટું પામ્યો. પીડા આપી. પીડા પામ્યો. દુઃખ આપ્યું. દુઃખ પામ્યો. એક વત્તા એક બરાબર બે (૧+૧=૨)જેવું આ સ્પષ્ટ ગણિત છે. કર્મ જ ઈશ્વર છે. ખરાબ કર્મ દુઃખદાયક છે. શુભ કર્મ સુખદાયક છે. કર્મથી કોઈ બચી શકતું નથી. કર્મ સર્વત્ર સર્વ કાળ સાથે ને સાથે જ રહે છે. એનું ફળ જીવાત્માને કદી પણ છોડતું નથી. પુણ્યકર્મનું ફળ ઉત્તમ હોય છે. પુણ્યકર્મથી સુખ પ્રાપ્ત થાય છે. પુણ્યકર્મ શુભકારક - સુખદાયક છે.
માટે હંમેશાં શુભકર્મો જ કરો. કારણ કે શુભકર્મો માણસને સુખ અર્પણ કરે છે.
કર્મ કરતાં પૂર્વે વિચારો. જુઓ કે એ શુભ કર્મ છે કે અશુભ? પાપ કર્મ છે કે પુણ્ય કર્મ? માણસ ક્યારેક ભાન ભૂલી જાય છે. વિચાર શક્તિ ગુમાવી દે છે. સમજણને તિલાંજલિ આપે છે. વિવેકભાનનું વિસ્મરણ કરે છે ને પાપ કર્મ કરી નાખે છે. માત્ર આવેશને કારણે. ટુંકી દ્રષ્ટિને કારણે. સંકુચિત સ્વાર્થ બુદ્ધિને કારણે.
એ સમયે એ ભૂલી જાય છે કે, હાલ તે જે ખાડો ખોદી રહ્યો છે, તે પોતાની જ કબર બની જશે! બીજાને પાડી રહ્યો છે, તે ખાડામાં પોતે જ પડી જશે !
૨૩
