________________
( ६२ )
जीवत्थकाप णं भंते ! कइवण्णे, कइगंधे, कइरसे, कहफासे ? गोयमा ! अवणे, अगंधे, अरसे, अफासे, अरूबी, जीवे, सासए, अषट्टिए, लोगदन्वे ।
- भग० श २ । उ० १० । सू १२८ भाबजोगांने कह्या अरूपी, दश जीव परिणांमी मांह्योरे ।
- झीणीचर्या ढाल १५ । गा १ गति इन्द्रिय कषायने लेस जोग छै दे, भाष पांइ जीव परिणामरे । उपयोग ज्ञानं दर्शण चारित्र कह्या रे, भावतं वेद परिणामी नांमरे ॥ २७ ॥ -झीणीचर्चा ढाल १६ । गा २८
•४ भाषयोग अगुरुलघु है ।
भावलेश्या की तरह भावयोग भी अगुसलघु है - ( देखें पृष्ठ ८ लेश्याकोश ) भाषयोग उदयनिष्पन्न भाव है ।
लेश्या की तरह भावयोग उदयनिष्पन्नभाव है । - ( देखें लेश्याकोश पृ० ६ ) भावयोग सुगति और दुर्गति के हेतु है । अतः कर्म बंधन में भी किसी प्रकार का
तु है ।
लेश्या की तरह अशुभ योग दुर्गंति के हेतु है तथा शुभयोग सुगति के हेतु है । .०६ विभिन्न आचार्यों द्वारा की गयी परिभाषा
·१ उमास्वाति - उमास्वामी -
(क) कायवाङ्मनः कर्म योगः ।
तत्त्व० अ ६ । सू १
भाष्य- कायिकं कर्म वाचिकं कर्म मानसं कर्म इत्येष त्रिविधो योगो
भवति ।
'०६ विभिन्न आचार्यों द्वारा की गई परिभाषा
०१ उमास्वाति (स्वामी) वाचक काययाङ्मनः कर्म योग :
-तत्त्व अ ६ / स् १
भाग्य- कायिकं कर्म वाचिकं कर्म मानसं कर्म इत्येष त्रिविधो योगो भवति । स एको द्विविधः शुभश्वाशुभश्च । तत्राशुभो हिंसास्तेयाब्रह्मादीनि कायिकः, सावद्यानृतपरुष पिशुनादीनिवाचिकः, अभिध्याव्यापादेयस्यादीनि मानसः । अतो विपरीतो शुभ इति ।
स आस्रवः । भाष्य - स एष त्रिविधोऽपि योग आस्त्रवसंशो भवति । शुभाशुभयोः कर्मणोरास्रवणादास्रवः, सरसः सलिलाचाहिनिर्वाहिस्रोतोषत् । शुभः पुण्यस्य । भाव्य- शुभो योगः पुण्यस्यास्त्रवो भवति । अशुभ पापस्य । तत्र सद्वेद्यादि पुण्यं वक्ष्यते । शेषं पापमिति ।
तत्त्व अ ६ । सू. १, २, ३
Jain Education International
-
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org