Book Title: Tattvarthadhigam Sutram Part 01
Author(s): Rajshekharsuri, Dharmshekharvijay, Divyashekharvijay
Publisher: Arihant Aradhak Trust
View full book text
________________
શ્રી તત્ત્વાર્થાધિગમસૂત્ર અધ્યાય-૧
શ્લોકાર્થ– અશુભ કર્મોનો વિનાશ કરનાર અને મોક્ષની પ્રાપ્તિ કરાવનાર સાધુવેષને ગ્રહણ કરી સામાયિકનો સ્વીકાર કરવા દ્વારા વિધિપૂર્વક વ્રતોને સ્વીકારી મોક્ષ માટે પ્રવ્રજિત બન્યા. (કા.૧૬)
टीका- "प्रतिपद्ये"त्यादि प्रतिपद्य-गृहीत्वा 'अशुभशमनं' अशुभकर्मशमनायेति प्रतिपत्तव्यं, संवेगभावादित्यशुभशमनं 'निःश्रेयससाधनं' प्रेयःसद्विधिस्थितस्य ध्यानादिभावान् मोक्षसाधकं(?नं), किं तदित्याह'श्रमणलिङ्ग' श्रमणचिह्न, लोचदेवदूष्यसन्धारणरूपं, भूयश्च ‘कृतसामायिककर्मे' ति, कृतं सामायिककर्म येनासौ कृतसामायिककर्मा, अधिकृतसमत्वभावस्थित इत्यर्थः, किमित्याह-व्रतानि हिंसादिनिवृत्तिरूपाण्यर्थतः 'विधिना'विधिवत् 'समारोप्य' सिद्धनमस्कारपूर्वकं विधिनाऽऽत्मस्थानि कृत्वा, अङ्गीकृत्येत्यर्थः, एतच्च स्वतीर्थयतिक्रमोपदर्शनपरं, न पुनरत्रायं स्थितक्रमः, यत एवमागमः- "काऊण णमोक्कारं सिद्धाणमभिग्गहं तु सो गिप्पे (ण्हे)। सव्वं मे अकरणिज्जं पावंति चरित्तमारूढो ॥१॥" (कृत्वा नमस्कारं सिद्धानामभिग्रहं तु सोऽग्रहीत् । सर्वं ममाकरणीयं पापमिति चारित्रमारूढः ॥१॥) भूयश्च प्रतिसमयमप्रमादवृद्ध्या परमगुणसमन्वितो विहरत्येव भगवान् ॥१६॥
टीर्थ- 'प्रतिपद्ये'त्यादि, 'प्रतिपद्याशुभशमनं' मेट सशुम भन। નાશ માટે સ્વીકારીને. સંવેગભાવથી અશુભનું શમન થાય છે. 'निःश्रेयससाधनं' सतिशय प्रिय भेवी सहविधिमा २८॥ ध्यानाहि ભાવથી મોક્ષ સાધક એવા શ્રમણલિંગને સ્વીકારીને મોક્ષસાધક શું છે તે કહે છે- લોચ અને દેવદૂષ્યધારણરૂપ શ્રમણચિહ્ન. તેને સ્વીકારીને, ફરી भगवान व छ ४ छ- “कृतसामायिककर्मा" इति, ९ो सामायि કર્મ કર્યું છે તેવા ભગવાન છે, અર્થાત્ પ્રસ્તુત સમભાવમાં રહેલા છે. સામાયિકમાં રહેલા ભગવાન શું કરે છે તે કહે છે- પરમાર્થથી હિંસાદિથી નિવૃત્તિરૂપ વ્રતોનું વિધિપૂર્વક સમારોપણ કરીને સિદ્ધોને નમસ્કાર કરવાપૂર્વક વિધિથી આત્મસ્થ કરીને, અર્થાત્ સ્વીકારીને આ પોતાના