Book Title: Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
जीवाभिगमसूत्रे इत्यादि, गोयमा' हे गौतम ! 'इसीसे णं रयणप्पभाए पुढवीए' एतस्यां खलु रत्नप्रभायां पृथिव्याम् 'सच जीवा' सर्वजीवाः पायो वृतिमाश्रित्य सामान्येन 'उववन्नपुवा' उत्पन्नपूर्वाः कालक्रमेण संसारस्य अनादित्वात् ‘णो चेव णं' नो चैव खलु-न पुनः 'सव्वजीवा उववन्ना उत्पन्नाः युगपत् सकल जीवाना मेककालं रत्नप्रभायामेव नरामरनारकादि भेदाभाचप्रसंगात, न चैवं संभवति जगत्स्वमावस्य तथाविधत्वात् इति । 'एवं जाव आहे सत्तमाए पुढवीएं' एवं रत्नप्रभावदेव यावदधः सप्तम्यां पृथिव्यां पतिपत्तव्यम् । एवं पङ्कमभात आरभ्य तमस्तमा पर्यन्त पृथिव्यां जीवाना मुत्पाद पकारस्तनिषेध प्रकारश्च स्वयमेव ज्ञातव्य हुए हैं ? उत्तर में प्रभु कहते हैं-'गोयमा! इमीसेणं रयणप्पभाए पुढवीए सच जीवा उववन्नपुव्वा, णो चेव णं सव्वजीवा उववण्णा' हे गौतम! इस रत्नप्रभा पृथिवी में समस्त जीव प्रायः करके क्रम २ कर उत्पन्न हो चुके हैं, परन्तु एक साथ सब जीव उत्पन्न नहीं हुए हैं। क्यों कि एक साथ-एक काल में समस्त जीवों का उत्पाद यदि रत्नप्रभा पृथिवी में हुआ मान लिया जावे तो नर, अमर, नारक और तिर्यश्च रूप मेद का अभाव मानना पडेगा परन्तु ऐसा तो सम्भवित होता नहीं है क्यों कि जगत का स्वभाव विचित्र है 'एवं जाव अहे सत्तमाए पुढवीए' इसी तरह से यावत् अधः सप्तमी पृथिवी तक की समस्त पृथिवियों में भी समस्त जीव कालक्रम से ही उत्पन्न होते है युगपत् सब जीव वहां उत्पन्न नहीं हुए हैं ऐसा जानना चाहिये इस विषय में आलापक इस प्रकार करना चाहिये-हे भदन्त ! शर्कराप्रभा पृथिवी
___ प्रश्न उत्तरमा प्रभु गौतम स्वामीन ४ छ है 'गोयमा ! इमीसे गं रयणप्पभाए पुढवीए सव्वजीवा उववन्नपुव्वा, णो चेव णं सध्वजीवा उववण्णा' હે ગૌતમ! આ રનપભા પૃથ્વીમાં સઘળા જે પ્રાયઃ ક્રમે કરીને ઉત્પન્ન થયા છે પરંતુ એકી સાથે સર્વ જી ઉત્પન્ન થયા નથી. કેમકે એકીસાથે એક કાળમાં સઘળા ને ઉત્પાદ–ઉત્પત્તી જે રતનપ્રભા પૃથ્વીમાં થયો છે. તેમ માની લેવામાં આવે, તે નર, અમર, નારક, અને તિર્યંચ રૂ૫ ભેદને અભાવ માનવે પડશે. પરંતુ એવું તે સંભવતુ નથી, કેમકે જગતને સવભાવ वयित्र छ एवं जाव अहे सत्तमाए पुढवीए' से प्रभारी मधाससभी पृथ्वी પર્વતની સઘળી પૃથ્વીમાં પણ સઘળા જી કાળ ક્રમથીજ ઉત્પન્ન થાય છે, યુગપત સૌ જીવે ત્યાં ઉત્પન્ન થયા નથી. તેમ સમજવું
આ વિષયમાં આલાપકે આ નીચે પ્રમાણે કરવા જોઈએ છે ભગવાન આ શર્કરામભા પૃથ્વીમાં શું સઘળા જી કાલક્રમથી ઉત્પન્ન થયા છે? અથવા
જીવાભિગમસૂત્ર
