Book Title: Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र.३ सू. ९ जीवोत्पत्तिविषयनिरूपणम् तथा जगत्स्वाभाव्यतः शाश्वतत्वस्य वक्ष्यमाणत्वादिति । 'एवं जाव अहेसत्तमा' एवं यावदधः सप्तमी, एवं रत्नप्रभावदेव एकैका शर्कराप्रभादिरूपा क्रमेण वक्तच्या यावदधः सप्तमी पृथिवीति ।
'इमाणं भंते ! रयणप्पभापुढवी' इयं खलु भदन्त ! रत्नप्रभा पृथिवी, 'किं सासया असासया' किं शाश्वती अथवा अशाश्वतीति प्रश्नः, भगवानाह'गोयमा' इत्यादि, 'गोयमा' हे गौतम ! 'सिय सासया' स्यात् कस्यचिन्नयस्य अभिप्रायेण शाश्वती इयं रत्नप्रभा 'सिय असासया' स्यात् कस्यचिन्नयस्याभिपायेण अशाश्वतीयं रत्नप्रभापृथिवीति । न नु शाश्वतत्वमशाश्वतत्वं विरुद्धधर्म: स च कथमेकत्र संभवे दित्याशयेन शङ्कते-'से केणटेणं' इत्यादि, ‘से केणटेणं भंते ! एवं वुच्चई' तत्केनार्थेन भदन्त ! एवमुच्यते यत् 'सिय सासया सिय असासया' स्यात् शाश्वती स्यादशाश्वती चेति अवान्तरप्रश्नः, भगवानाह स्वयं सूत्रकार आगे कहने वाले हैं। 'एवं जाव अहे सत्तमा' इसी तरह का समस्त पुद्गलों द्वारा छोडने का यह कथन शर्करा आदि छह पृथिवियों में भी जान लेना चाहिये। _ 'इमाण भंते ! रयणप्पभा पुढवी किं सासया असासया' हे भदन्त ! यह रत्नप्रभा पृथिवी क्या शाश्वत है? या अशाश्वत है ? उत्तर में प्रभु कहते हैं-'गोयमा सिय सासया सिय असासया' हे गौतम ! यह रत्नप्रभा पृथिवी किसी अपेक्षा शाश्वत है और किसी अपेक्षा अशाश्वत है जब शाश्वत धर्म और अशाश्वत धर्म परस्पर में विशुद्ध हैं-तो फिर यहां आप इन दोनों धर्मों को युगपत् कैसे प्रतिपादित करते हो? इसी अभिपाय को लेकर गौतम ने प्रभु से ऐसा पूछा है-'से केणटेणं भंते ! एवं वुच्चइ-सिय सासया सिय असासया' हे भदन्त ! ऐसा
एवं जाव अहे सत्तमा' या प्रमाणे सघणा पुगस दा पानी આ કથન શર્કરા પ્રભા વિગેરે છએ પૃથ્વીમાં પણ સમજવું જોઈએ.
'इमाणं भंते ! रयणप्पभा पुढवी किं सासया असासया' हे भगवन् मा રત્નપ્રભા પૃથ્વી શું શાશ્વત છે ? કે અશાશ્વત છે?
या प्रश्न उत्तरमा प्रभु गौतमस्वामीन ४३ छ, 'गोयमा ! सिय सासया सिय असासया' हे गौतम ! मा २त्नप्रभा पृथ्वी अपेक्षा शाश्वत છે અને કોઈ અપેક્ષાથી અશાશ્વત છે. જ્યારે શાશ્વતધર્મ અને અશાશ્વત ધર્મ પરસ્પર વિરૂદ્ધ છે, તે પછી અહિયાં આપ આ બન્ને ધર્મોનું એકી સાથે કેવી રીતે પ્રતિપાદન કરે છે ? આ અભિપ્રાયને લઈને ગૌતમસ્વામીએ પ્રભુને से पूछयु छ 'से केणद्वेणं भंते ! एवं बुच्चइ सिय सासया सिय असासया'
જીવાભિગમસૂત્ર