Book Title: Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
४७९
प्रमेयद्योतिका टीका प्र. ३ उ. ३ सू. ३१ अविशुद्ध-विशुद्धलेश्यानगारनि० 'णो इण समट्ठे' नायमर्थः समर्थः अविशुद्धलेश्यतया यथावस्थितवस्तु परिच्छेदस्याशक्यत्वादिति ६ । तदेवम विशुद्ध लेश्ये ज्ञातरि साधौ षट् सूत्राणि प्रदर्श्य विशुद्धले श्ये ज्ञातरि साधौ षट् सूत्राणि दर्शयति- 'विशुद्ध ले र सेणं' इत्यादि, विशुद्ध लेस्से णं भंते ! अणगारे' विशुद्ध लेश्य :- शुक्ललेश्यायुक्त अनगार : 'असमवहरणं अप्पाणेणं' असमवहतेन - वेदनादि समुद्घातरहितेन 'अविशुद्धलेस्सं देवं देवि अणगारे ' अविशुद्धले श्यं - कृष्णादिलेश्यायुक्तं देवं देवीमनगरम् ' जाणइ पास ' जानाति पश्यति किमिति प्रश्नः, भगवानाह - 'हंता' इत्यादि, 'हंता जाणइ पास ' लेश्या वाले देव कों देवी को या अनगार को क्या जानता देखता है ? ऐसा यह छठवां प्रश्न है - इसके उत्तर में प्रभुश्री कहते हैं - 'गोयमा ! णो इट्ठे समट्ठे' हे गौतम ! यह अर्थ समर्थ नहीं है- क्योंकि ऐसी स्थिति में उस अनगार का ज्ञान यथार्थ वस्तु प्रदर्शक नहीं होता है । इस प्रकार से अविशुद्ध लेश्या वाले ज्ञाता साधु के सम्बन्ध में छह सूत्रों को दिखाकर अब विशुद्ध लेश्या वाले ज्ञाता साधु के सम्बन्ध में छह सूत्रों को सूत्रकार द्वारा दिखाया जाता है - ' विशुद्धलेस्से णं भंते ! अणगारे असमोहरणं अप्पाणेणं अविशुद्धलेस्सं देवं देवि अणगारं जाणइ पासइ ' इसमें गौतम ने प्रभु से ऐसा प्रश्न किया है कि हे भदन्त ! जो अनगार विशुद्ध लेश्या वाला है - प्रशस्त लेश्या वाला है - और वेदनादि समुद्घात से रहित है - तो क्या वह स्वयं के द्वारा अविशुद्ध लेश्या वाले - कृष्णादि लेश्या वाले देव कों देवी को तथा अनगार को क्या હાય, તેા શુ' એવા તે અણુગાર સ્વયં' વિશુદ્ધ લેશ્યાવાળા દેવને કે દેવીને અથવા અનગારને જાણે છે? કે દેખે છે ? આ પ્રમાણેના આ છઠ્ઠો પ્રશ્ન पूछे छे. या प्रश्नमा उत्तरमा प्रभुश्री गौतमस्वामीने हे छेडे गोयमा ! णो इट्टे समट्टे' हे गौतम! या अर्थ अशेखर नथी प्रेम भेवी स्थितिमां તે અનગારનું જ્ઞાન યથાર્થ વસ્તુને જાણવાવાળું હેતુ' નથી. આ રીતે અવિ શુદ્ધ લેશ્યાને જાણવાવાળા સાધુના સંબંધમાં છ સૂત્રે ને બતાવીને હવે વિશુદ્ધ લેશ્યાવાળા જ્ઞાતા સાધુના સંબંધમાં છ સૂત્રેા કહેવામાં આવે છે. 'विसुद्धरसेणं भंते! अणगारे असमोहरणं अप्पाणेणं अविसद्धलेक्स देवं देविं अणगारं जाणइ પાસફ' આમાં શ્રીગૌતમસ્વામીએ પ્રભુશ્રીને એવા પ્રશ્ન પૂછ્યા છે કે હે ભગવન્ જે અણુગાર વિશુદ્ધ લેશ્યાવાળા છે, અર્થાત્ પ્રશસ્ત લેશ્યાવાળા છે, અને વેદના વિગેરે સમુદ્દાત વિનાના છે, તો શુ તે સ્વયં અવિશુદ્ધ લેશ્યાવાળા કૃષ્ણાદિ લેશ્યાવાળા દેવને દેવીને તથા અણગારને શુ જાણે છે ? કે દેખે છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રીને ગૌતમસ્વામીને
જીવાભિગમસૂત્ર
