Book Title: Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
___६३७
प्रमेयद्योतिका टीका प्र.३ उ.३ सू.३९ एकोरुकस्थानामाहारादिकम् आवाह इति वा उत्सवादी आहूयन्ते स्वजना यत्र स आवाहः-विवाहात्पूर्व ताम्बूलादिदानोत्सवः, 'विवाहाइ वा' इति वा विवाहः परिणयनमित्यर्थः 'जण्णाइ वा' यज्ञ इति वा' यज्ञः प्रसिद्धः 'सडाइ वा श्राद्धमिति वा 'थालिपाकाइ वा स्थालीपाक इति वा-स्थालीपाको वरवधूभ्यां चरुनिवेदनम् 'चोलोवणयणाइ वा' चौलो. पनयनमिति वा-चौलोपनयनं शिखाधारणसंस्कारविशेषः ‘सीमंतुण्णयणाइ वा' सीमन्तोन्नयनमिति वा, सीमन्तोन्नयन गर्भसंस्कारविशेष: 'मयपिंड निवेयणाइवा' मृतपिण्डनिवेदनमिति वा, मृतेभ्यः पितृम्यः तृतीयनवमादि दिनेषु कुलाचारेण श्मशाने पिण्डदानम् भगवानाह-'णो इणटे समढे' नायमर्थः समर्थः यतः-'ववगय आवाहविवाहजण्णसद्धथालिपागचोलोवणयणसीमंतुण्णयणमय पिंडनिवेयणाणं ते मणुयगणा पण्णत्ता समणा उसो' व्यपगतावाहविवाहयज्ञश्राद्धस्थालीपाकचौलोवा, विवाहाति वा, जण्णाइ वा, सद्दाइ वा थालिपाकाइ वा, चेलोवणयणाइ वा, सीमतुण्णयणाइ वा, मयपिंडनिवेदणाइ वा' हे भदन्त ! उस एगोरुक द्वीप के मनुष्यों में 'आवाह-विवाह आदि उत्सव में जहां जन बुलाये जाते हैं और उन्हें ताम्बूलादि देकर सत्कृत किया जाता हो ऐसा काम-होता है क्या? विवाह होता है क्या ? यज्ञ होता है क्या ? वर वधू को खाना पीना दिया जाता है क्या चौल कर्म उपनयन संस्कार होता है क्या ? सीमन्तोन्नयन संस्कार होता है क्या ? मरे हुए पिता को तृतीय नौवें आदि दिनों में पिण्डदान किया जाता है क्या? इसके उत्तर में प्रभुश्री कहते हैं-हे श्रमण आयुष्मन् ! ‘णो इणढे सम?' यह अर्थ समर्थ नहीं है-अर्थात् यहां आवाह-विवाह आदि कुछ भी नहीं होता है क्योंकि ये मनुष्य 'ववगय आवाह विवाह जण्ण सद्धथालि पाग०' इन आवाह विवाह, यज्ञ, श्राद्ध, स्थालीपाक, आदि पूर्वोक्त कार्यों से रहित वा, जण्णाइवा, सहाइवा, थालिपाकाइवा, चेलोवणयणोइवा, सीमंतुण्णयणाइवा मयपिंडणिवेदणाइवा' लगवन् से ३४ द्वीयमा 'मामा, विवाह विगैरे ઉત્સવમાં કે જ્યાં જનસમૂહને બોલાવવામાં આવે છે, અને તેઓને પાન સોપારી વિગેરે આપીને સત્કૃત કરવામાં આવે છે, એવા કામે થાય છે? વિવાહ થાય છે? યજ્ઞ થાય છે? વર વધુને ખાવા પીવાનું દેવામાં આવે છે શું? ચૌલકર્મ અને ઉપનયન સંસ્કાર થાય છે? સીમન્તોન્નયન સંસ્કાર થાય છે ? મરેલા પિતાને ત્રીજે કે નવમાં વિગેરે દિવસે પિંડદાન કરવામાં આવે છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં प्रसुश्री गौतभस्वामी२ ४ छ णो इणद्वे समढे' २ सय १२५२ नथी. અર્થાત્ ત્યાં આવાહ, વિવાહ વિગેરે કંઈ પણ થતું નથી કેમકે તે મનુષ્ય 'ववगय आबाह विवाहजण्णसद्ध थालिपाग' मा मावाड, विवाह, यज्ञ श्राद्ध,
જીવાભિગમસૂત્ર