Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 02 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 800

७८८
I
जीवाभिगमसूत्रे विमानावासेषु वृहस्पत्यादयोऽङ्गारकान्ता ग्रहाः, अष्टाविंशति नक्षत्राणि तारकाथ परिवसन्ति । एषां वर्णनमत्र वाच्यम् । ते तत्र स्वस्वविमानावासपरिवारभूत सामानिकदेवाद्यात्मरक्षकदेव पर्यन्तानां स्वस्वाग्रमहिषीणां बहूनामन्येषां च ज्योतिष्कदेव देवनामाधिपत्यं कुर्वन्तो भोगभोगान् भुञ्ज ना विहरन्तीति वर्णनं वाच्यम् ' चंदिमसूरिया य तत्थणं' चन्द्रसूर्यौ च तत्र खलु 'जोइसिंदा जोइसरायाणो' ज्योतिष्केन्द्र ज्योतिष्कराज 'परिवसंति' परिवसतः कीदृशास्ते ? इत्याह- 'महिड्डिया' महर्द्धिकाः, इत्यादि वर्णनमत्र वाच्यम् । कियत्पर्यन्तमित्याह - 'जाव विहरंति' यावद्विहरतः, यावत्देनात्र चन्द्रसूर्यवर्णनं वाच्यम् । तौ तत्र स्वेषां स्वेषां परिवारभूत सामानिकादि देवानां देवीनां चाधिपत्यं कुर्वन्तौ भोगभोगान् भुञ्जानौ विहरत इति । सम्प्रति- ज्योतिकेन्द्र सूर्यस्य पर्षन्निरूपणार्थमाह-'सूरस्स णं भंते!' इत्यादि 'सूरस्स णं भंते !' सूर्यस्य खलु भदन्त ! ' जोइसिंदस्स जोइसरनो' ज्योतिष्केन्द्रस्य ज्योतिष्कराजस्य ' कइ परिसाओ पन्नत्ताओ' कति पर्षदः कियत्संख्यकाः और भोगउपभोगों को भोगते हुए रहते है। यह सब वर्णन भी यहां जान लेना चाहिये | 'चंदिमसूरिया य तत्थ ' इत्यादि, वहां पर चन्द्र और सूर्य ये दो अपने अपने क्षेत्र के ज्योतिषियों के इन्द्र ज्योतिष्कराज रहते है वहाँ से लेकर 'जाव विहरंति' वहां तक । अर्थात् वे कैंसे है ? इनका वर्णन 'महिडिया' महर्द्धिक-मोटो ऋद्धिवाले है इत्यादि वर्णन यहां समझ लेना चाहिए अपने विमानावास और परिवारभूत देवदेवियों पर आधिपत्य करते हुए भोगउपभोगों को भोगते हुए ज्योतिष्कदेवेन्द्र सूर्यकी परिषदका निरूपण करते है - 'स्ररहस णं भंते' इत्यादि । 'सूरस्स र्ण भंते! जोति सिंदस्स जोतिसरण्णो कति परिसाओ पण्णत्ताओ' हे भदन्त ! ज्योतिषेन्द्र ज्योतिषराज सूर्य की कितनी परिषदाएं कही गई है। इस
પતિપણું કરતા થકા અને ભેગ ઉભુંગાને ભાગવતા થકા રહે છે. અહીંયાં या तमाम वर्शन सम बेवु', 'चंदिमसूरियाय तत्थ णं' इत्याहि त्यां यद्र અને સૂર્ય એ એ પેાત પેાતાના ક્ષેત્રના જ્યાતિષ્ઠાના ઇંદ્ર જયાતિષ્ઠરાજ रहे छे. महीयां 'जाव विहरति' मा या पर्यन्त या उथन पर्यन्त उही सेवु. अर्थात् तेथे। ज्यां रहे छे ? तेनुं वर्णन 'महिड्रडिया' महर्षि भोटी ઋદ્ધિવાળા છે, ઈત્યાદિ વણુન અહીયાં સમજી લેવું.
હવે પેાતાના વિમાનાવાસ અને પરિવારભૂત દેવ દેવિયા પર અધિપતિ પણું કરતા થકા અને ભાગ ઉપભાગાને ભાગવતા થકા સૂર્યની પરિષદાનુ વણ ન वामां आवे छे. 'सूरस्स णं भंते !' त्याहि 'सूरस्स णं भंते! जोइसिंदस्स जोइसरण कति परिसाओ पण्णत्ताओ' हे भगवन् ज्योतिषेन्द्र ज्योतिषरान सूर्यनी કેટલી પરિષદાઓ કહેવામાં આવી છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી કહે છે
જીવાભિગમસૂત્ર