Book Title: Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र.३ उ.३सू.३२ सम्यग्मिथ्याक्रिययोरेंकदानिषेधः ४८७ तवाह-'एवं खलु एगे जीवे एगेणं समएणं एग किरियं पकरेइ' एवं खलु एको. जीवः एकेन समयेन-एकस्मिन् समये एकामेव क्रिया प्रकरोति 'तं जहा' तद्यथा 'सम्मत्तकिरियं वा मिच्छत्तकिरियं वा' सम्यक्त्वक्रियां वा प्रकरोति, मिथ्यात्वक्रियां वा, प्रकरोति, 'जं समय सम्मत्त किरियं पकरेइ' यस्मिन् समये सम्यक्त्व. क्रिया प्रकरोति, 'णो तं समयं मिच्छकिरियं पकरेइ' नो-नैव तस्मिन् समये मिथ्यात्वक्रियां प्रकरोति तथा-'तं चेव जं समय मिच्छत्तकिरियं पकरेइ नो तं समयं सम्मत्त किरियं पकरेइ' तदेव-पूर्वोक्तवदेव यस्मिन् समये मिथ्यात्वक्रियां प्रकरोति नो तस्मिन् समये सम्यक्त्वक्रिया प्रकरोति, यस्मात् करणात् सम्यक्त्व. क्रियाकरणसमये मिथ्यात्वक्रियां न करोति मिथ्यात्वक्रियाकरणसमये सम्य. क्वक्रियां न प्रकरोति तस्मात् कारणात् एकस्मिन् समये एकैव क्रिया एकेन जीवेन संपादिता भवतीति । 'संमत्तकिरियापकरणयाए नो मिच्छत्तकिरियं पकरेई' सम्यक्त्वक्रिया प्रकरणतया नो मिथ्यात्वक्रियां प्रकरोति तथा-'मिच्छत्त किरियापकरणयाए नो सम्मत्तकिरियं पकरेइ' मिथ्यात्वक्रियां प्रकरणतया नो सम्यक्त्वक्रियां प्रकरोति, किन्तु 'एवं खलु एगे जीवे एग किरियं पकरेइ' एवं खलु एको जीवः एकस्मिन् समये एकामेव क्रियां प्रकरोति 'तं जहा' तद्यथाजाव परवेमि' इस विषय में तो हे गौतम ! मेरा ऐसा कहना है ऐसा ही व्याख्यान करना है, ऐसी हो मेरी प्रज्ञापना है और ऐसी ही मेरी प्ररूपणा है कि 'एगे जीवे एगेणं समएणं एगं किरियं पकरेइ' एक जीव एक समय में एक ही क्रिया करता है 'तं जहा' जैसे-'संमत्त किरियं वा मिच्छत्त किरियं वा' या तो वह सम्यक्त्व क्रिया करता है या मिथ्यात्व किया ही करता है। दोनों क्रियाएं वह युगपत् इसलिये नहीं कर सकता है कि इन दोनों क्रियाओं में आपस में परस्पर परिहार स्थिति लक्षण विरोध है सम्यक्त्व क्रिया के सदभाव में मिथ्यात्व क्रिया नहीं रहती है और मिथ्यात्व क्रिया के सदभाव में सम्यक्त्व મારું એવું કથન છે, એવું જ વ્યાખ્યાન છે, મારી એવીજ પ્રજ્ઞાપના છે, અને भाश मेवी प्र३५९॥ छ । 'एव खलु एगे जीवे एगेणं समएणं एग किरियां पकरेइ' मे १ मे समयमा ४० लिया ४२ छ. ‘त जहा रेभ 'संमत्तकिरिय वा मिच्छत्तकिरिय वा' सभ्य या अथवा भिथ्यात् या જ કરે છે, એ બને ક્રિયાઓ એકી સાથે એટલા માટે કરી શકતા નથી કે આ એક ક્રિયાઓમાં પરસ્પરમાં પરિહાર સ્થિતિ લક્ષણ વિરોધ છે. સમ્યક્ત્વ ક્રિયા ના સદુભાવમાં મિથ્યાત્વ ક્રિયા રહેતી નથી. અને મિથ્યાત્વ ક્રિયાના સદ્દભાવમાં સમ્યક ક્રિયા રહેતી નથી. તેથી એક જ જીવનમાં આ બંને ક્રિયાઓ એકી
જીવાભિગમસૂત્ર
