Book Title: Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र.३ उ.३सू.२४ नैरयिकाणां पुद्गलपरिमाणादिकम् ३७१ नानां भयोत्त्रस्तानां तथाविधप्रयत्नवशाद् ऊर्ध्वमुत्प्लवनम् स जघन्येन गध्यूतमात्रम् उत्कर्षेण तु पश्चयोजनशतानि भवतीति ७ । दुःखेनाभिद्रुतानामिति, दुःखमेव निरूपयति-'नरए नेरइयाणं' नरके नारकाणामुष्णवेदनया शीतवेदनया वा 'अहोणिसं पच्चमाणाणं' अहर्निशं पच्यमानानाम् 'अच्छिनिमीलियमेत्तं नथि सुहं' अक्षिनिमीलनमात्रमपि सुखं न भवति किन्तु 'दुक्खमेव पडिबद्धं' केवलं दुःखमेव पतिबद्धम् अनुबद्धं सदानुगतमिति भावः । नरके वसतां नारकाणां रात्रिंदिवम् दुःखमेव भवति नतु स्वल्यमपि सुखं भवतीति भावः ८ । अथ यत् तेषां तेषां नारकाणां वैक्रिय शरीरं तत् नरकाणां मरणकाले कथं भवति तत्राह-'तेयाकम्म' इत्यादि, 'तेयाकम्मसरीरा' तैजसकामणशरीराणि तिष्ठन्ति 'सुहमसरोराय' सूक्ष्मशरीराणि च सूक्ष्मनामकर्मोदयवतां पर्याप्ताना मपर्याप्तानां च औदारिककम एक कोश तक और 'उक्कोसेणं' अधिक से अधिक पांच सौ योजन तक होता है नरक में नारक जीवों के दुःखों का कथन इस प्रकार से है-नारक जीवों को नरकों में उष्णवेदना और शीतवेदना जन्य दुःख रात दिन-चौवीस घन्टे रहता है इसी से वे वहां दुःखों से ओतप्रोत बने रहते हैं अतः नेत्र के टिमकारे मात्र भी वहां सुख नहीं है क्योंकि 'दुक्खमेव पडिबद्ध' दुःख ही वहां सदा से अनुगत है इसी कारण 'नरए नेरइयाणं अहोनिसं०' नरक में नारक जीवों का पच्चमाणाण" वहां रहते २, रात दिन दुःख ही भोगना पडता है ।८। 'तेया कम्म सरीरा' इत्यादि, नारक जीवों के मृत्यु काल के तैजस और कार्मण शरीर रहता है इनके सिवाय वैक्रिय शरीर विखर जाता है-तात्पर्य यही है कि-सूक्ष्मनामकर्म के उदय वाले जो पर्याप्त और अपर्याप्त जीव माछा मे सुधी भने धारेभा पधारे 'उक्कोसेणं' पायस योजन सुधा થાય છે. નરકમાં નારક જીના દુઃખનું કથન આ પ્રમાણે છે. નારક જીવને નરકમાં ઉષ્ણ વેદના અને શીત વેદનાથી થવાવાળું દુઃખ રાત દિવસ ચોવીસે કલાક રહે છે. તેથી જ ત્યાં નારકજી દુઃખથી ઓતપ્રોત બનીને રહે છે. તેથી Hiमना पसभा ५९ तेमाने त्यो सुभ मातुनथी. भ. 'दुःखमेव पडि बद्धं' त्या सहा म०४ २३ छ. तेथी 'नरए नेरइयाण अहोनिसं' नरमा न॥२४ वान 'पच्चमाणा गं' त्या २४ता २३i रात सिम लोग पई छ. ॥ ८ ॥ 'तेया कम्म सरीरा' त्याहि ना२४ वान मृत्यु भां તૈજસ અને કાશ્મણ શરીર રહે છે. તે સિવાય વૈક્રિય શરીર વિખરાઈ જાય છે. કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે સૂમ નામ કર્મના ઉદય વાળા જે પર્યાપ્ત
જીવાભિગમસૂત્ર