Book Title: Agam Deep Agam 01 to 04 Gujarati Anuvaad Part 1
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agamdip Prakashan
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005054/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namo namo nimmala desaNassa AgamadIpa 45 Agama gurjara chAyAH jyotiSAcArya munirAja zrI jayaprabhavijayajI 'zramaNa zrI mohanakheDA tIrtha posTa : rInaJDha (dhAra) pina : 4541 16 (ma.pra.) 1 AdhAro sUdhamo ja samavAo Agama:- 1 thI 4 AyAro - sUyagaDo - ThANe - samavAo ) | ' -: gurjara chAyA kartA : muni dIparatanA-sAgara - Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAla brahmacArI zrI neminAthAya namaH namo namo nimmala daMsaNassa zrI AnaMda-kSamA-lalita-suzIla-sudharmasAgara gurubhyo namaH Agama-dIpa vibhAga pahelo Agama-1 thI 4 - gurjarachAyA AyAro-sUyagaDo-ThANuM-samavAo gurjara chAyA kartA : muni dIparatnasAgara padmAvatI devyai namaH - tA. 31/3/97 somavAra 2053 phA. va. 7 45 Agama - gurjara chAyAnuM mUlya rU. 2000/ Agama dIpa prakAzana 'ke' Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ OM hrIM ahaM zrI pArzvanAthAya namaH OM namo abhinava nANassa mudraka) navaprabhAta prinTIMga presa ghIkAMTA roDa, amadAvAda kampojha) zrI grAphikasa 21, subhASanagara, giradharanagara, zAhibAga, amadAvAda, A AgamadIpa-saMpuTanA mukhyadravya sahAyaka:zrImatI nayanAbena ramezacaMdra zAha-parivAra vaDodarA * 45 AgamadIpa-gurjara chAyA - prApti sthAna | zrI DI.ke. Thakkara zrI jagadIzabhAI ema. zAha 16, alakAnagara, priyalakSmI milsa pAse 1, alakanaMdA sosAyaTI, AjhAda svITa elembika roDa, vaDodarA. sAme, AzramaroDa, vADaja, amadAvAda, zrImatI nayanAbena ramezacaMdra zAha 20, gautamanagara sosAyaTI, resakorsa sarkala pAse, vaDodarA | DaoN. pinAkIna ena. zAha 21, subhASanagara, giradharanagara, | zAhIbAga, amadAvAda. noMdha:- 45 Agama - "gurjara chAyA" mATe kAma vIpa prAzana amadAvAdano rU. 2000/-nI kiMmatano DrAphTa ApIne ja seTa meLavI zakAze. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamadIpa - vibhAga-1 - avakama w m l`m | | | | vimokSa AyAro - paheluM aMga gurjarachAyA ) kara dhrutaskaMdha- ka kima viSaya anukrama | pRSThaka 1 | zastra parijJA 1-2 ) 11-18 loka vijaya 63-108 5 18-24 zItoSNIya 109-138 | 24-27. samyakatva 139-1pa3 | 28-30 lokasAra 154-185 31-36 dhRta 186-209 [ 36-41 -A adhyayana viccheda thayuM che 210-264 | 41-48 9. | upadhAnazrata 265-334 . 49-54 ka zrutaskaMdha-2 kapa kamI viSaya anukama | pRSThaka 1 | piMDeSaNA 33pa-397 | pa4-72 zavyA. 398- 4 ] 72-81 445-465 81-88 bhAsajjAta 466-474 88-92 5 | vacceSaNA 47pa-485 92-96 pAnaSaNA 486-488 96-99 avagraha pratimA 489-496 99-102 sthAna 497 102-103 naiSadhinI 498 1310 uccAra prasavaNa 499-501 | 13-105 11. ' zabda pa02-pa04 | 105-106 12 rUpa 50pa 106 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15] bhAvanA - - krama viSaya anukama | pRSThaka 13 parakriyA pa06-pa07 | 107-108 14 anyonyakriyA. pa08 108 pa09-540 108-118 16. vimukti pa41-papa2 | 118-120 sUyagaDo - bIjuM aMga - gurjarachAyA para zrutaskaMdha-1 para kama | viSaya anukama | | pRSThaka samaya 1-88 121-127 vaitAliya 89-164 | 127-133 upasarga parijJA 165-246 133-139 strI parijJA 243-299 139-143 naraka vibhakti 300-3pa1 143-147 mahAvIra stuti 3pa2-380 143-149 kuzIla paribhASita 381-410 149-1para virya 411-436 1pa2-154 9 | dharma 437-472 1pa4-156 samAdhI 473-496 1pa-158 mArga 497-pa34 158- 10 samAcaraNa pa3pa-papa6 11-12 yathAtathya. papa7-579 13-165 graMtha pa80-606 165-167 yazIya 607-31 167-169 16] gAthA 3ra- T169-170 ! kazutaskaMdha-2 para viSaya anukama | pRSThaka 1 puMDarIka 633-647 171-182 | 2 | kriyA sthAna 648-694 5 183-197 3 | AhAra parijJA 695-699 ] 197-204 | - ma Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma pa. viSaya pratyAkhyAna kriyA AcAra zrata ArdakIya nAlaMdIya anukama | pRSThaka 700-704 | 205-208 705-737. 208-210 | 28-792 | 210-214 793-806 | 214-223 (7. sthAna [1 ] ThANa - trIjuM aMgasutra - gurjarachAyA anukama | pRSThaka sthAna [ anakama pRSThaka 1-56 | 228-229 6 pa28-591 333-342 pa7-126 229-248 pa92-698 342-3pa2 127-248 248-270 8 699-799 3pa2-361 249-422 | 270-317 9 | 800-887 361-369 423-4pa7 | 317-333 10 | 888-1010 |369-384 | anakama samavAo | 1 | 1 42 JU 3 | 4 | pa 5 6 samavAo - cothuM aMgasaNa - gurjarachAyA pRSThaka | samavAo | anukama pRSThoka, 385-386 T 17 398-399 ! 386-386 T18 43-4pa 399-400 ! 38-388 | 19 46-49 400388- | 20 | pa0- 400-401 388-389 | 21 51 401-402 38922 52 402-43 39023 pa3 403390-391 | 24 54 (43-404 391-392 | 25 papa-pa9 404-405 392-33 ] 26 | 60 405| 393- 5 27 | 61 40639428 62. 40-407 | 395- | 29 | 63- 47-408 395-39 | 30 64-99 } |408-409 396-37. 31 100-101 T409-41) | 397-398 ] 32 , 102-108 410-411] 8-10 11-13 10 11 [12 13 14-18 ] 19T 19- 20-2pa | 26- 27-31 32-37 | 38-41 14 | 15 | 1 Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samavAo 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 para 53 54 55 5 57 58 59 so 61 62 63 4 pa 66 anukrama 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121-123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 pRSThAMka 9 411-413 Fe 413-414 69 70 71 72 73 414 414 414-415 415 415 415 415-416 416 416 416 417 417 417 417 417 418 418 418 [$] 418-419 419 419 419 420 420 420 420 420 421 74 35 76 77 78 80 81 82 83 84 85 8 87 88 89 90 91 419-420 92 93 94 95 96 97 26 98 421 421 421 99 100 prakIrNaka 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154-155 15 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 179 179 180-383 421-422 422 422 |422 422 422-423 |423 423 424 424 424 424 424 425 425 |425 425 |425-426 426 426 426-427 427 |427 427 427-428 428 428 |428 428 428-429 429 429 429 430 430-463 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Arthika anudAtA) / Agama-dIpa-saMpuTanA mukhya dravyasahAyako bhAga-1 samyagu RtAnurAgI zramaNopAsikA zrImatI nayanAbena ramezacaMdra zAha - parivAra, vaDodarA bhAga - 2 ratnatrayArAdhako sAdhvIzrI saumyaguNAzrIjInI preraNAthI pU. gurumAtA ratnatrayAzrIjI ma.sA.nI tRtIya punyatithi nimitte (1) zAMtAbena manasukhalAla bAbarIyA, amadAvAda (2) zAMtAbena zAMtilAla pI. dAmANI, muMbaI. (3) maMjulAbena guNavaMtalAla vorA. hanItInabhAI, amadAvAda bhAga - 3 svanAmadhanyA sAdhvIzrI saumyaguNAzrIjInA ziSyA! tapasvIranA sAdhvI zrI.samajJAzrIjInA bhadratapanimitte : tathA saMvata 20paranA cAturmAsanI smRtimAM zrIzaMkhezvarapArzvanAtha jainasaMgha, tulazIzyAma, navAvADaja amadAvAda. bhAga-4 (1) zrI khAnapura jaina zve. mU. saMgha, amadAvAda (2) zrI gagana vihAra je. mUjaina.de. TrasTa, amadAvAda bhAga-5 zrI bhIDabhaMjana pArzvanAtha .mUrti. saMgha, pArUlanagara zolAroDa, amadAvAda bhAga- 6 tathA _ } bhAga - 7 ) - sabhya zrutAnurAgI zramaNopAsikA zrImatI nayanAbena ramezacaMdra zAha. parivAra, vaDodarA Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koI eka AgamanA mukhya dravya sahAyaka (1) AyAro (2) sUyagaDo vyAkhyAna vAcaspati pa.pU.A. devazrI mahAyaza sAgarasUrIzvarajI ma.sA.nI punita preraNAthI zrI bhIDabhaMjana pArzvanAtha jaina zve.mUrti. saMgha. godAvarInagara, vAsaNA, amadAvAda (1) kAze kriyAnurAgI sA.zrI ratnatrayAzrIjI ma.nI tRtIya punyatithi (2) samavAo nimitte temanA ziSyaratnA tapasvInI sA.zrI mokSaratnA zrIjI nI preraNAthI zAha khImacaMda chaganalAla parivAra kheravAvALA haste maMjulAbena. (1) jaMbuDhIvapannatti (2) sUrapanatti a.sau. sumitrAbena hasamukhabhAI saMghavI, indroDAvALA, (1) nisIha caMdubena kezavalAla haragovanadAsa vAraiyA parivAra(ra) mahAnisIha koraDAvALA. (1) nAyAdhammakahA:- mRdubhASI sAdhvI zrI saumyaguNAzrIjInI preraNAthI Do. pradIpakumAra rasikalAla kAmadAra haste prajJAbena pradIpakumAra kAmadAra, kalaktA (1) pahAvAgaraNuM - sva.pU AgamotArakazrI AnaMdasAgara sUrIzvarajI ma.sA. nA AjJAvartI sva. pU. paghalatAzrIjI tathA sva. pU. mayaNAstrI nI smRti nimitte zatAvadhAnI sA.zrI amitaguNAzrIjInI preraNAthI zeTha zrI ghelAbhAI karamacaMda TrasTa, pAla vesTa, muMbaI (1) vivAgasUyaM - kAryadakSA sA. pU. malayAzrIjI ma.nA praziSyA, sA. bhavyAnaMdazrIjInA zi. mIlanAra. sA.pUNaprazAzrIjI tathA kokIlakaMThI sA.kairavaprazAzrIjInI preraNAthI- mehUlajaina upAzraya. jJAnakhAnuM zeSa rakama Agama sujJANi nA seTanA badalAmAM maLI che. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - a-mAnya [1] [2] abhinava hema laghuprakriyA - 1 abhinava hema laghuprakriyA [3] abhinava hema laghuprakriyA - 3 - saptAGga vivaraNam * saptAGga vivaraNam [10] [11] [12] [13] [14] [15] [16] [17] [18] [19] [20] [21] [22] [23] abhinava hema laghuprakriyA - 4 [4] [5] [6] [9] caityavandana saGgraha - tIrthajinavizeSa [8] caityavandana covizI [9] [24] [25] [26] [27] [28] [9] kRdantamAlA caityavandana parvamAlA - H-51-2101] : saptAGga vivaraNam . saptAGga vivaraNam - zatruJjaya bhakti AvRtti-do abhinava jaina paJcAGga - 2046 abhinava upadeza prAsAda - 1. zrAvaka kartavya - 1 thI 11 abhinava upadeza prAsAda - 2. zrAvaka kartavya - 12 thI 15 abhinava upadeza prAsAda - 3. zrAvaka kartavya - 16 thI 36 navapada - zrIpAla (zAzvatI oLInA vyAkhyAna rUpe) samAdhi maraNa vidhi - sUtra - padya - ArAdhanA - maraNabheda saMgraha] caityavaMdana mALA [779 caityavaMdanono saMgraha] tattvArtha sUtra prabodhaTIkA [adhyAya-1] tattvArtha sUtranA Agama AdhAra sthAno siddhAcalano sAthI [AvRtti - be] caitya paripATI amadAvAda jinamaMdira upAzraya Adi DirekTarI zatruMjya bhakti AvRtti - be] zrI navakAramaMtra navalAkha jApa noMdhapothI zrI cAritra pada eka karoDa jApa noMdhapothI. zrI bAravrata pustikA tathA anya niyamo - [AvRtti - cAra] abhinava jaina paMcAMga - 2042 [sarvaprathama 13 vibhAgomAM] zrI jJAnapada pUjA aMtima ArAdhanA tathA sAdhu sAdhvI kALadharma vidhi zrAvaka aMtima ArAdhanA [AvRtti traNa] [29] [30] [31] [32] [33] tattvArthAdhigama sUtra abhinava TIkA - adhyAya-2 tattvArthAdhigama sUtra abhinava TIkA - adhyAya-3 [34] vItarAga stuti saMcaya [1151 bhAvavAhI stutio (pUjya AgamoddhAraka zrI nA samudAyanA) kAyamI saMparka sthaLo tattvArthAdhigama sUtra abhinava TIkA - adhyAya-1 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [8] [34] [3] 7] tattvAthadhigama sUtra abhinava TIkA - adhyAya-4 tattvAdhigama sUtra abhinava cakA - adhyAya-5 tattvAthadhigama sUtra abhinava TakA - adhyAyatattvAdhigama sUtra abhinava TIkA - adhyAya-7 tattvAdhigama sUtra abhinava thakA - adhyAya-8 tattvAdhigama sUtra abhinava TakA - adhyAya-9 tattvAdhigama sUtra abhinava TIkA - adhyAya-10 AyAro sUyagaDo ThANaM samavAo vivAhapannati / nAyAdhammakahAo uvAsagadasAo aMtagaDadasAo anuttarovavAiyadasAo paNhAvAgaraNaM vivAgasUrya uvavAiyaM rAyappaseNiyaM jIvAjIvAbhigamaM panavaNAsuttaM sUrapannati caMdapannatti jaMbUddIvapannati nirayAvaliyANaM kappavaDiMsiyANaM puSphiyANaM puSphacUliyANaM vaNhidasANaM causaraNaM AurapaJcakkhANaM mahApaccakkhANaM bhattapariNNA taMdulaveyAliyaM [AgamasuttANi-1 ] [AgamasuttANi-2 / [AgamasuttANi-3 AgamasuttANi-4 AgamasuttANi-5 [AgamasuttANi-6 [AgamasuttANi-7 AgamasuttANi-8 [AgamasuttANi-9 [AgamasuttANi-10 / [AgamasuttANi-11 ] [AgamasuttANi-12 ] AgamasuttANi-13 [AgamasuttANi-14 ] [AgamasuttANi-15 ] [AgamasuttANi-16 ] [AgamasuttANi-17 ] [AgamasuttANi-18 [AgamasuttANi-19 ] [AgamasuttANi-20 ] [AgamasuttANi-21 ] AgamasuttANi-22 ] [AgamasuttANi-23 ] AgamasuttANi-24 ] [AgamasuttANi-25 ] [AgamasuttANi-26 ] [AgamasuttANi-27 ] [AgamasuttANi-28 ] paDhamaM aMgasuttaM bIaM aMgasuttaM taiyaM aMgasuttaM cautthaM aMgasattaM paMcamaM aMgasuttaM chaThaM aMgasutaM sattamaM aMgasuttaM amaM aMgasuttaM navamaM aMgasuttaM dasamaM aMgasuttaM ekkArasamaM aMgasuttaM paDhamaM uvaMgasuttaM bIaM uvaMgasuttaM taiyaM uvaMgasuttaM cautyaM uvaMgasuttaM paMcamaM uvaMgasuttaM chaThaM uvaMgasuttaM sAtamaM uvaMgasuttaM aThThamaM uvaMgasuttaM navamaM uvaMgasuttaM dasamaM uvaMgasuttaM ekkArasamaM uvaMgasuttaM bArasamaM uvaMgasuttaM paDhamaM paINNagaM bIaM paINNagaM tIiyaM paINNagaM cautthaM paINNagaM paMcamaM paINNagaM (57) [58]] . khn khn [63] llllllll [68] Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lll``ll saMthAragaM gacchAyAra caMdAvejjhayaM gaNivijA deviMdatyao maraNasamAhi vIratyava nisIha buhatkappo vavahAra dasAsuyakhaMdhaM jIyakappo paMcakappabhAsa mahAnisIhaM AvasassayaM ohanitti piMDanijutti dasaveyAliyaM utarajjhayaNaM naMdIsUyaM aNuogadAraM [4] [AgamasuttANi-29 ] [AgamasuttANi-30 [AgamasuttANi-30 [AgamasuttANi-31 [AgamasuttANi-32 [AgamasuttANi-33 [AgamasuttANi-33 [AgamasuttANi-34 [AgamasuttANi-35 [AgamasuttANi-36 AgamasuttANi-37 [AgamasuttANi-38 [AgamasuttANi-38 [AgamasuttANi-39 [AgamasuttANi-40 AgamasuttANi-41 [AgamasuttANi-41 [AgamasuttANi-42 [AgamasuttANi-43 [AgamasuttANi-44 [AgamasuttANi-45 ] lllllllllllllll chaThaM paINNagaM sattamaM paINNagaM-1 satamaM paINNagaM-2 amaM paINNagaM navamaM paINNagaM dasamaM paINNagaM-1 dasamaM paINNaga-2 paDhamaM cheyasuttaM bIaM cheyasuttaM taiyaM cheyasuttaM cautyaM cheyasuttaM paMcamaM cheyasuttaM-1 paMcamaM cheyasuttaM-2 chaThaM cheyasuttaM paDhamaM mUlasuttaM bIaM mUlasuttaM-1 bIaM mUlasuttaM-2 taiyaM mulasutaM cautthaM mUlasuttaM paDhamA cUliyA bitiyA cUliyA - - - - - - - -JLJL [89] [90] [C] mAyArI - gurjarachAyA [ AgamadIpa-1 ] paheluM aMgasUtra [2] sUyagaDa - gurjara chAyA [ AgamadIpa-2 ] bIjuM aMgasUtra [3] 8ti - gurjara chAyA [ AgamadIpa-3 trIjuM aMgasUtra [4] samavAmI - gurjarachAyA [ AgamadIpa-4 ] cothuM aMgasUtra [5] vivAunnatti - gujarachAyA [ AgamadIpa-5 ] pAMcamuM aMgasUtra [s] nayAdhammo - gurjarachAyA [bhAgamahI4-5 ] aMgasUtra [7] 64sahasAso - gurachAyA [bhAgamahI5-7 sAtamuM aMgasUtra [8] saMtagAmI - gurjarachAyA [ AgamadIpa-8 ] AThamuM aMgasUtra [C] manuttaropapatisamo - gurAyA. [bhAgamahIpa-8 ] nava aMgasUtra [100] 55DAvAga24i - gurjarachAyA [ AgamadIpa-10 ] dazamuM aMgasUtra [101] vivAgasUyaM - gurjarachAyA [ AgamadIpa-11 ] agiyAramuM aMgasUtra [102] 64us - gujarachAyA [ AgamadIpa-12 ] paheluM upAMgasUtra [103] rAyappayaM - gurjarachAyA [ AgamadIpa-13 ] bIjuM upAgasUtra [104] va(r)migama - gujarachAyA [ AgamadIpa-14 ] trIjuM upAMgasUtra Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gujarAyA [10] pannavaNA sutta- [10] sUrapanatti - [10] caMdapannati - [108] jaMbuddIvapanati- [10] nirayAvaliyANa - [110] kapUvaDisiyANa - [111] puphiyANa - [112] puSkacUliyANuM - [113 vahidasANa - [114] causaraNa - [115 AurapaccakakhANa - [11] mahApaccazmANa - [117] bhattapariNA - [118] taMduladyAliyuM - [118] saMthAraga - [12] gacchAyAra - [121] caMdAvejhayuM - [122] gaNivijjA - [123] deviMdatyao - [124] vIratthava - [125] nisIhaM[12] buhatakappo - [12 vavahAra - [128] dasAsuyaaMdha - [12] jIyakappo - [13] mahAnisIha - [131] Avasmaya - [132] opaniSutti[133] piMDanitti - [134] dasayAliya - [135] uttarajummaNa - [13] naMdIsutta - [137] anuyogArAI - [10] gurjarachAyA [ AgamadIpa-15 ] cothuM upAMgasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-16 ] pAMcamuM upAMgasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-17 ] chaThTha upAMgasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-18 ] sAtamuM upAMgasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-19 ] AThamuM upAgasUtra [ AgamadIpa-20 ] navamuM upArgasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-21 ] dazamuM upAMgasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-22 ] agiyAramuM upAMgasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-23 ] bAramuM upAMgasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-24 ] pahelo prayatno gurjarachAyA [ AgamadIpa-25 ] bIjo payano gurjarachAyA [ AgamadIpa-26 ] trIjo payatno gurjarachAyA [ AgamadIpa-27 ] cotho pavano gurjarachAyA [ AgamadIpa-28 ] pAMcamo pavano gurjarachAyA AgamadIpa-29 ] chaThTho pavano gurjarachAyA [ AgamadIpa-30 ] sAtamo payano-1 gurjarachAyA [ AgamadIpa-30 ] sAtamo payano-ra gurjarachAyA [ AgamadIpa-31 ] AThamo pavano gurjarachAyA [ AgamadIpa-32 ] navamo payano. gurjarachAyA [ AgamadIpa-33 ] dazamo payatno gurjarachAyA [ AgamadIpa-34 ] paheluM chedasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-35 ] bIjuM chedasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-36 ] trIjuM chedasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-37 ] cothuM chedasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-28 ] pAMcamuM chedasUtra gurjarachAyA AgamadIpa-39. chaThTha chedasUtra gurjarachAyA AgamadIpa-40 ] paheluM mUlasutra gurjarachAyA. AgamadIpa-41 ] bIjuM mUlasutra-1 gurjarachAyA AgamadIpa-41 ] bIjuM mUlasutra-2 gurjarachAyA [ AgamadIpa-42 ] trIjuM mUlasutra gurjarachAyA [ AgamadIpa-43 ] cothuM mUlasutra gurjarachAyA [ AgamadIpa-44 ] pahelI cUlikA gurjarachAyA [ AgamadIpa-45 ] bIjI cUlikA noMdha:- prakAzana 1 thI 31 abhinava zrata prakAzane pragaTa karela che. prakAzana 42 thI 90 AgamakRta prakAzane pragaTa karela che. prakAzana 91 thI 137 AgAmadIpa prakAzane pragaTa kare che. Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [11] namo namo nimmala desaNassa paMcama gaNadhara zrI sudharmAsvAmine namaH s AyAro SS 13 (aMgasUtra-1-gurjarachAyA ) Sess - zrutaskaMdhaH 1 ka. (adhyayana-1- zastrapariNA) [1] he AyuSyama! meM sAMbhaLela che ke bhagavAna mahAvIre Ama kahyuM hatuM. [2-3 saMsAramAM dareka jIvone jJAna hotuM nathI ke huM pUrva dizAmAMthI Avyo chuM? dakSiNa dizAmAMthI Avyo chuM? athavA pazcima dizAthI Avyo chuM? uttara dizAmAMthI Avyo chuM? urdhva dizAthI Avyo chuM? adho dizAthI Avyo chuM? athavA koI paNa dizA yA vidizAmAMthI Avela chuM? evI ja rIte dareka jIvone jJAna nathI hotuM, ke mAro AtmA punarjanma dhAraNa karanAra che ? athavA mAro AtmA purnajanma dhAraNa karanAra nathI? pahelA huM koNa hato? athavA ahithI cyavIne paralokamAM zuM thaIza? [4-5 koI koI jIva potAnA jAtismaraNAdi jJAnathI athavA tIrthakaranA upadezathI athavA anya-avadhijJAnI Adi pAsethI sAMbhaLIne jANI zake ke huM pUrva dizAmAMthI Avyo chuM. yAvatu koI paNa dizAmAMthI yA vidizAmAMthI Avyo chuM te ja rIte keTalAMkane evuM jJAna hoya che, ke mAro AtmA punarbhava karavAvALo che, je A dizAomAM athavA vidizAomAM vAraMvAra AvAgamana kare che, temaja sarva dizAo ane sarva vidizAomAM AvAgamana kare che te huM chuM. AvuM jJAna jene che te ja AtmavAdI, lokavAdI, karmavAdI ane kriyAvAdI che. [6-7] meM karyuM che, meM karAvyuM che ane anyakaranArane anumodana ApyuM che, lokamAM eTalA ja karmasamAraMbha-karma bAMdhavAnA kAraNabhUta kriyAnA bhedo jANavA joIe. [8-9] karma ane karmabaMdhanA svarUpane nahi jANanAra puruSa-AtmA ja A dizAo ane vidizAomAM vAraMvAra AvAgamana kare che ane sarva dizAomAM tathA vidizAomAM karmonI sAthe gamanAgamana kare che. aneka prakAranI yonionI sAthe potAno saMbaMdha sthApita kare che. vividha prakAranA sparzI ane dukhone vede che. [10] te karmabaMdhananA kAraNabhUta kriyAonA viSayamAM bhagavAne parijJA kahI Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AyAro - 1/1/1/17 [11-13] A jIvananA mATe, yazanI prAptinA mATe, mAna, pUjA, satkAra ne mATe, janma-maraNathI mukta thavA athavA janmanA avasara para, mRtyunA avasara para tathA mokSane prAptakaravA mATe ane duHkhone dUra karavA mATe prANI pUrvokta pApamaya kriyAomAM pravRtti kare che. lokamAM A sarva karmasamAraMbho jANavA joie. jeNe A samAraMbhone jANyA che te nizcayathI parizAtakarmA - vivekI ane muni che. tema huM kahuM chuM uddesA-1 nI munidIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa adhyayana-2-uddeso-2 [14-15] viSaya kaSAyathI pIDAyela, jJAnAdi prazasta bhAvothI hIna banela, ghaNI muzkelIthI bodha prApta karI zakanAra, ajJAnI jIva viSaya-vAsanAthI Atura thaI, ghara banAvavA Adi vibhinna kAryone mATe pRthvIkAyanA jIvone saMtApa Ape che, te juo. pRthvIkAyamAM pRtha-pRthak jIvo che tethI ja saMyamI te jIvonI hiMsA karatAM zaramAya che. arthAt prANIone pIDA ApyA vinA jIvana nirvAha kare che. teone jo. keTalAMka bhikSuo kahe che, 'ke ame aNagAra chIe.' AvuM kahenArA aneka prakAranA zastronA prayoge pRthvIkAya saMbaMdhI pApakarma kare che, pRthvIkAyanA jIvonI virAdhanA kare che, temaja pRthvInA Azrita rahelA vanaspati Adi jIvonI paNa hiMsA kare che. [16-17] pRthvIkAyanA AraMbhanA viSayamAM bhagavAne parikSA [zuddhasamaja] batAvI che. ke je prANIo jIvananA nirvAha mATe, kirti mATe, mAna pUjA mATe, janma-maraNathI mukta thavA mATe ane duHkhonA nivAraNa mATe svayaM pRthvIkAyanA zastronA AraMbha kare che, bIjA pAsethI karAve che athavA pRthvIkAyanA zastrano AraMbha karanArane anumodana kare che. paraMtu A hiMsA tenA mATe ahitakArI che temaja bodhi-bIjano nAza karanArI che. sarvazadeva ke zramaNajano pAsethI sAMbhaLI sodha prApta karI keTalAMka prANIo e samaje che ke (pRthvIkAyanI) hiMsA e karmabaMdhanuM kAraNa che, mohanuM kAraNa che. maraNanuM kAraNa che ane narakanuM kAraNa che. chatAM paNa jIva potAnA kAryomAM Asakta thaI aneka prakAranA zastrodvArA pRthvIkarmasamAraMbhathI pRthvIkAyanA jIvonI hiMsA kare che. temaja pRthvIne Azrita anya aneka prakAranA vanaspatikAya Adi jIvonI hiMsA kare che. pRthvIkAyanA jIvo dekhatA nathI, sUMghatA nathI, sAMbhaLatA nathI. to temane vedanAno anubhava kevI rIte thAya che ? tenA uttaramAM guru kahe che ke-jevI rIte koI eka janmathI ja AMdhaLo, bahero, mUMgo puruSa hoya tene koI bhAlAthI bhede, talavArAdithI chede, koI pagane bhede chede, ghUMTIne, piMDIne, ghUMTaNane, jaMghAne, kamarane, nAbhine, peTane, pAMsaLIne, pIThane, chAtIne, hRdayane, stanane, khabhAne, bAhune, hAthane AMgaLIne, nakhane, gaLAne, dADhIne, hoThane, dAMtane, jIbhane, tALavAne, gAlane, lamaNAne, kAnane, nAkane, AMkhane, bhramarane, lalATane ane mastaka ityAdi avayavone, chede, bhedde, tene mUrchita kare, mArI nAkhe tyAre tene vedanA thAya che. paraMtu te vedanAne pragaTa karI zakato nathI. tevIja rIte pRthvIkAyanA jIva paNa avyakata rUpathI vedanAno anubhava kare che, paraMtu tene pragaTa karI zakatA nathI. [18] pRthvIkAyanI hiMsA karanAra purUSane AraMbhanuM jJAna nathI tethI te hiMsAjanya pApamAM lAgyo rahe che. je ahiMsaka vRttivALA che te sUkSma athavA sthUla 12 Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMtha-1, adhyayana-1, udeso-2 13 zastrono prayoga karatA nathI. tethI te hiMsAnA bhedone samajI, vivekayukta thai, teno tyAga kare che. buddhimAnuM puruSa e sarva jANI pRthvIkAyanI. hiMsA svayaM kare nahi, bIjA pAse pRthvIkAyanI hiMsA karAve nahI, pRthvIkAyanI hiMsA karanArane anumodana na kare. je pRthvIkAyanA karmasamAraMbhone jANe ane choDe che te karmane jANanAra (zuddha saMyamI) munI che, ema huM tamane) kahuM chuM. | adhyayana-1-udesa-2nI munidIparananIsAgare karelagurjarachAyApUrNa | (adhyayana-2-udeso-2) [19-21] huM (tane) kahuM chuM, ke je jIvanaprapaMcono tyAga karI aNagAra banyA che, jemanuM aMtaHkaraNa saraLa che, jeNe jJAna, darzana, cAritra rUpa mokSamArga svIkAryo che tathA chaLa kapaTano sarvathA tyAga karyo che. teja sAcA aNagAra kahevAya che, aNagAre je zraddhA thI saMyama aMgIkAra karyo che temAM koIpaNa prakAranI zaMkA nahIM karatA yAvajIvana te zraddhA nuM pAlana kare. mahApuruSo A mArga para cAlyA che tethI saMdeharahita thaI A mArga para cAlavuM joIe. bhagavAnanI AjJAthI (aSkAyanA jIvone) jANI teonI yatanA kare [23] huM tamane) huM chuM- svayaM prANIonA-apakAyanA caitanyano niSedha na karavo joIe. A rIte AtmAnA astitvano paNa niSedha na karavo joIe. je akAyAdi prANIonA caitanyano apalApa kare che te potAnA caitanyano niSedha kare che ane je potAnA caitanyano niSedha kare che te aSkAyanA jIvono niSedha kare che. [24-27 saMyamI sAdhuo hiMsAthI zaramAtA thakA prANIone pIDA ApatA nathI, tene tuM jo keTalAka zAyAdi sAdhuo abhimAnapUrvaka kahe che ke ame aNagAra chIe paraMtu te aplAyanA jIvono aneka prakAranA zastrodvArA AraMbha karatA thakA bIjA aneka jIvonI hiMsA kare che. A viSayamAM bhagavAne parijJA-viveka samajAvatA kahyuM che, ke ajJAnI jIva jIvananA nivahi mATe prazaMsA, mAna, sanmAna, pUjA, janmamaraNathI mukta thavA, zArIrika, mAnasika duHkhonA nivAraNa mATe svayaM jalakAyanA jIvonI hiMsA kare. che, bIjA pAse jalakAyanA jIvonI hiMsA karAve che. jalakAyanA jIvonI hiMsA karanAranI anumodanA kare che, te hiMsA tenA mATe ahitakara che, abodhi mATe che. sarvajJa athavA saMyamIjano pAsethI sAMbhaLI sabodha prApta karI keTalAMka jIvo e samaje che, ke A hiMsA ATha prakAranA karmonA baMdhananuM kAraNa che, mohanuM kAraNa che. janma-maraNanuM kAraNa che. narakamAM laI javAnuM kAraNa che. chatAM paNa je prANI kIrtilAlasA AdimAM Asakta che te bhinna bhinna prakAranA zastrodvArA apakAyanA samAraMbhathI apakAyanA jIvonI hiMsA kare che ane anya aneka prakAranA prANIonI hiMsA kare che. huM kahuM chuM ke-pANInI sAthe temAM bIjA aneka prANIo rahelA che eTaluM ja nahi pANI svayaM sajIva che ema sAdhuone jaNAvela che. akhAyanA aneka bhinna bhinna zastro kahyA che teno pUrNa vicAra karavo. aplAyanI hiMsA karanArane adattAdAnano doSa paNa lAge che. [28-30] bIjA kahe che, ke pIvA athavA snAna-zobhA mATe pANI vAparavAmAM amane kaMI paNa doSa nathI. ema kahI teo aneka prakAranA zastrothI jalakAyanA jIvonI hiMsA kare che. paraMtu tenuM A kathana eno nizcaya karavAmAM samartha nathI. Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 AyAro- 1/1ra/1 [31] jalakAyamAM zastrano AraMbha karanAra pUrvokta AraMbhane jANato nathI ke te pApajanaka che, ahitakara che, karmabaMdhanAdinuM kAraNa che. jalakAyamAM zastrano AraMbha nahIM karanArane A AraMbhanuM jJAna che. A jANI buddhimAnuM puruSa svayaM aplAyanI hiMsA na kare, anya pAse na karAve ane karanArane anumodana na Ape. jeNe jalakAyanI hiMsAne ahitakara ane abodhikara samajI lIdhI che te parijJAtaka-vivekI muni kahevAya che. ema huM (tamane) kahuM chuM. adhyayana-1-uso-3nImunidIparatnanIsAgare karelagurjarachAyApUrNa adhyanana-1-uso-4) [32] huM tamane) kahuM chuM, ke lokano eTale ke agnikAyanI sacetanatAno apalApa na karavo joIe. potAnA AtmAno paNa apalApa na karavo joie. je agnikAyanI sajIvatAno niSedha kare che te potAnA AtmAno niSedha kare che. je potAnA AtmAno niSedha kare che te agnikAyano niSedha kare che. [33] dIrdhalokazastra-(dIrdhaloka eTale vanaspati, tenuM zastra-agni.) A agninA svarUpane je jANe che te saMyamane jANe che. saMyamanuM svarUpa jANe che te vanaspatinA zastrarUpa agnikAya svarUpane jANe che. [34-36] sadA jitendriya, sadA apramatta, hamezAM yatanAvAna, saMyamI vIra puruSoe pariSahAdine jItIne kevaLajJAna dvArA sAkSAt sarvavastunA svarUpane joyuM che. je pramAdI che, IndriyasukhonA abhilASI che te hiMsA karI daDa Ape che. tethI te julmI, anyAyI kahevAya che. e jANIne buddhImAna AtmaciMtana kare che ke meM pahelAM pramAdathI hiMsAdi je kAryo karyA che te have pharI huM nahIM karuM. [37] keTalAMka aNagAro abhimAnapUrvaka kahe che ke ame aNagAra chIe, paraMtu teo aneka prakAranA zastro dvArA agnikAya saMbaMdhI pApakarma kare che temaja agnikAyane Azraye rahelA aneka jIvonI hiMsA kare che. agnikAyanA samAraMbhanA viSayamAM bhagavAne viveka samajAvyo che. chatAM paNa prANI jIvananA niha; prazaMsA, mAna pUjA mATe janma-maraNathI mukta thavA, duHkhonA nivAraNa mATe svayaM agnikAyanI hiMsA kare che, bIjA pAse hiMsA karAve che ane je agnikAyanI hiMsA kare che, tene anumodana Ape che. tene te ahitakara tathA abodhikara che. tIrthaMkara athavA zramaNajano pAsethI sAMbhaLI sadabodha prApta karI keTalAMka prANIo samaje che ke hiMsA e karmabaMdhanuM kAraNa che, mohanuM kAraNa che, maraNanuM kAraNa che. narakanuM kAraNa che. chatAM paNa jIva potAnA kAryomAM Asakta thaI aneka zastrodvArA agnikAya karma samAraMbhathI agnikAyanA jIvonI hiMsA kare che ane sAthe anya aneka trasAdi prANIonI hiMsA kare che. [38] huM tamane) kahuM chuM ke jamIna, taNakhalA, pAna, lAkaDAM, chANA ane kacaro e sarvanA Azrita trasa jIvo rahe che. e trasa jIvo tathA acAnaka uparathI AvI paDanArA uDatA nAnA jIvo agnino AraMbha karavA para agnimAM paDe che. agnimAM paDavA para tenuM zarIra atyaMta saMkocAvA lAge che. pachI te mUchita thaI mRtyu pAme che. [39] agnikAyamAM zastrano prayoga karanArane pUrvokta hiMsAdi kriyAo Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMtha-1, adhyayana-1, udesI-4 karmabaMdhanuM kAraNa che, tenuM jJAna nathI. agnikAyamAM zastro prayoga nahIM karanArane pahelAM kahela hiMsAdi kriyAo karmabaMdhanuM kAraNa che, te viveka che. AvuM jANI buddhimAna puruSa svayaM agnikAyano AraMbha kare nahi, bIjA pAse agnikAyano AraMbha karAve nahi, anya agnikAyano AraMbha karatA hoya tene anumodanA Ape nahi, je A agnikAyanA samAraMbhanA azubha pariNAmane jANe che te vivekI muni che.ema huM kahuM chuM. adhyanana-1-udeso-4nImunidIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa ] (adhyanana-1-udeso-5) [4saMyamanA svarUpane jANIne je evo nirNaya kare che, ke huM vanaspati kAyanI paNa hiMsA nahIM karuM e rItanA saMkalpAnusAra koIne paNa pIDA ApatA nathI tathA hiMsAthI nivRtta thAya che ane nircantha - pravacanamAM anurakta che te aNagAra che. [41] je zabdAdi indriyonA viSayo che te AvI arthAt saMsAranA kAraNo che ane je Avarta che te indriyonA viSayo che. [42-45 A jIva urdhva, adho, tirthI ane pUvadi dizAomAM aneka padArthonA saMparkamAM AvatA vividha rUpone jue che, sAMbhaLato thako zabdane sAMbhaLe che, uddhava dizAmAM, adho dizAmAM, ticha dizAmAM, pUvadi dizAomAM joyelI rUpavALI vastuomAM ane manojJa zabdomAM Asakta bane che. A Asakti saMsAra kahevAya che. je zabdAdi viSayomAM potAnA cittanI vRttinuM gopana nathI karatA te bhagavAnanI AjJAthI bahAra che. te vAraMvAra zabdAdi viSayomAM IcchA rAkhatA kuTilatAnuM -asaMyamanuM AcaraNa kare che ane pramAdi banI gRhavAsamAM ja che | [46] sAvadyAnuSThAnathI zaramAtA keTalAka bole che, ke "ame aNagAra chIe." paraMtu teo aneka prakAranA zastrothI vanaspatikarma samAraMbha karI vanaspatinI hiMsA kare che ane tenA Azrita bIjA anekaprANIonI paNa hiMsA kare che. vanaspatikAyanA viSayamAM bhagavAne parijJA-viveka samajAvyo che. chatAM paNa prANI jIvananA nivaha mATe, prazaMsA, mAna, pUjA mATe, janma-maraNathI mukta thavA, dukhonA nivAraNa mATe, svayaM vanaspatikAyanA jIvonI hiMsA kare che, bIjA pAse vanaspatikAyanI hiMsA karAve che ane vanaspatikAyanI hiMsA karanArane anumodana Ape che te vyaktine A hiMsA ahitakara tathA abodhikAra che. tIrthaMkara athavA zramaNajano pAsethI sAMbhaLI sabodha prApta karI keTalAMka prANIo e samaje che ke hiMsA e karmabaMdhanuM kAraNa che, mohanuM mRtyunuM kAraNa che, narakanuM kAraNa che chatAM paNa jIva potAnA kAryomAM Asakta thaI aneka prakAranA zastrodvArA vanaspatikAya karma samAraMbhathI vanaspatikAyanA jIvanI hiMsA kare che sAthe anya aneka prANIonI paNa hiMsA kare che. - [47] vanaspati sajIva che te batAvatA kahe che, ke jemAM ApaNuM zarIra utpanna thavAnA svabhAvavALuM che tevIja rIte vanaspati paNa utpanna thavAnA svabhAvavALI che. ApaNuM zarIra vadhe che tema vanaspati paNa vadhe che, ApaNAmAM cetana che tema vanaspatimAM paNa cetana che. ApaNuM zarIra kApavAthI, chedavAthI, karamAya che tema te paNa kApavAthI, chedavAthI karamAya jAya che. ApaNA zarIrane AhAranI AvazyakatA che tema vanaspatine Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 AyAro- 1/1/pa/48 paNa AhAranI AvazyakatA che. ApaNuM zarIra azAzvata che tema te paNa azAzvata che. ApaNuM zarIra vadhe-ghaTe che tema temAM paNa hAni-vRddhi thAya che. ApaNA zarIramAM vikAra thAya che, tema temAM paNa vikAra thAya che. A rIte vanaspati paNa sacetana che. [48] vanaspatikAyano je samAraMbha kare che tene pUrvokta hiMsAdi kriyAo kamI baMdhanuM kAraNa che, tenuM jJAna nathI. vanaspatikAyamAM zastrano prayoga nahi karanArane pahelA kahela hiMsAdi kriyAo karmabaMdhanuM kAraNa che, evo viveka che tethI pApa lAgatuM nathI. AvuM jANI buddhImAnuM puruSa svayaM vanaspatikAyano AraMbha kare nahi, bIjA pAse karAve nahi ane je vanaspatikAyano AraMbha karatA hoya tene anumodana Ape nahi. je A vanaspatikAyanA samAraMbhanA azubha pariNAmane jANe che te vivekI muni che. ema huM kahuM chuM. [ adhyayana-ma-udeza-panImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (adhyayana-1-udeso-da) [49-50] huM kahuM chuM ke traNa prANIoe che ane te A prakAranA che- IDAthI utpanna thavAvALA pakSI vigere, kothaLIthI utpanna thanArA hAthI Adi, jarAyuthI utpanna thanArA gAya bheMzAdi, dUdha dahIM Adi rasomAM utpanna thavAvALA kIDAdi, parasevAthI utpanna thanAra ju. Adi saMmUcchima, potAnI meLe utpanna thanArA kIDI Adi, jamIna phoDI nIkaLanArA tIDAdi, upapAta janmavALA deva nAraka. A 8 prakAramAM saMsAranA sarva trasa jIvono samAveza thaI jAya che. A ja saMsAra kahevAya che. je hitAhitanA vicArathI rahita che evA ajJAnI prANI vAraMvAra AmAM paribhramaNa kare che. pi1-pa3 huM vicAra karIne ane joine kahuM chuM, ke-sarva prANI- (vikalendriya), sarva bhUta(vanaspati) sarva jIvo-(paMcendriyo) tathA sarva satvo-(zeSa ekendriyo) ne duHkha apriya che, duHkha asAtA ane mahAbhaya jaNAya che. prANI dizAo ane vidizAomAM sarvatra pRthaka-pRthaka kAraNothI trAsa pAme che. he ziSya ! tuM - viSaya, kaSAyathI pIDIta thayelA manuSya potAnA aneka prakAranA svArthanA mATe tene dukha Ape che. A trasAdi prANIo pRthvI AdinA Azrita sarvatra che. sAvaghAnuSThAnathI zaramAtA keTalAMka kahe che ke "ame aNagAra chIe. paraMtu teo aneka prakAranA zastro dvArA trasakAyanA jIvonI. hiMsA kare che ane trasakAyanA Azrita rahelA bIjA aneka prANIonI paNa hiMsA kare che. pi3] trasakAyanA viSayamAM bhagavAne parijJA batAvI che, chatAM paNa prANI jIvananA nivaha, prazaMsA, mAna, pUjA mATe, janma maraNathI mukta thavA, dukhonA nivAraNa mATe svayaM trasakAyanA jIvonI hiMsA kare che, bIjA pAse trasakAyanI hiMsA karAve che, ane trasakAyanI hiMsA karanArane anumodana Ape che, tene mATe A hiMsA ahitakara tathA abodhikAra che. tIrthaMkara athavA zramaNajano pAsethI sAMbhaLI, sabodha prApta karI keTalAka prANIo samaje che ke hiMsA e karmabaMdhanuM kAraNa che. chatAM paNa jIva potAnA kAryomAM Asakta thaI aneka prakAranA zastrodvArA trasakAyanI hiMsA kare che sAthe anya aneka prANIonI paNa hiMsA kare che. [54] trasa jIvonI hiMsAnA kAraNo-keTalAMka loko aMdhazraddhAthI prerita thaI devI vigerene bhoga devA mATe trasajIvone mAre che, koI cAmaDA mATe, koI mAMsa mATe, koI Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMtha-1, adhyayana-1, udeso-6 17 lohI mATe, koI dRya mATe, koI pitane mATe, koI carabI mATe, koI pIMchA mATe, koI pUMchaDImATe, koI vALa mATe, koi ziMgaDAM mATe, koI viSANa mATe, koI dADhAo mATe, koI nakha mATe, koI naso mATe, koI hADakAM mATe, koi hADakAnA aMdaranA bhAganA mATe, koi prayojanathI, koI prayojana vinA ja hiMsA kare che. koI "mane mAryo athavA A mane mAre che ema kahIne tenI hiMsA kare che ane koI "A mane mAraze e bhAvathI jIvone mAre che. [papa trasakAyanI hiMsAmAM pravRtta vyaktine hiMsAdi kriyAo karmabaMdhanuM kAraNa che tenuM jJAna nathI, trasakAyamAM zastrano upayoga nahi karanArane hiMsAdi kriyAo karmabaMdhananuM kAraNa che te viveka hoya che. AvuM jANI buddhimAnuM puruSa svayaM trasakAyano AraMbha kare nahi, bIjA pAse trasakAyano AraMbha karAve nahi, anya koI trasakAyano AraMbha karato hoya tene anumodana Ape nahi. je A trasakAyanA samAraMbhanA azubha pariNAmane jANe che te vivekI muni che, ema huM kahuM chuM. adhyayana-1-udesonImunidIparatnanIsAgare karelagurjarachAyApUrNa (adhyayana-1-udeso-7 pada-58] je zArIrika ane mAnasIka pIDAone sArI rIte jANe che ane AraMbha- hiMsAne ahitakara samaje che te vAyukAyanA samAraMbhathI nivRtta thavAmAM samartha che. kAraNa ke je potAnA sukha, duHkhane jANe che te ja bIjAnA sukha, duHkhane jANe che ane je bIjAnA sukha, duHkhane jANe che te potAnA sukha, duHkhane jANe che. potAne tathA bIjAne eka ja trAjavA para toLavA joIe. jainazAsananA zaraNamAM Avela, zAMtine prApta thayela saMyamI puruSa vAyukAyanI hiMsA karI jIvavAnI IcchA na kare. [59] sAvadyAnuSThAnathI zaramAtA keTalAMka bole che, keH "ame aNagAra chIe !" paraMtu teo aneka prakAranA zastro dvArA vAyukarma samAraMbha karIne vAyukAyanI hiMsA kare, che ane ema karatAM aneka prakAranA bIjA prANIonI paNa hiMsA kare che. vAyukAyanA viSayamAM bhagavAne parijJA batAvI che, chatAM paNa prANI jIvananA nivaha, prazaMsA, mAna, pUjA mATe, janma maraNathI mukta thavA, duHkhonA nivAraNa mATe svayaM vAyukAyanA jIvonI hiMsA kare che. bIjA pAse vAyukAyanI hiMsA karAve che. ane je vAyukAyanI hiMsA kare che tene anumodana Ape che, te vyaktine mATe A hiMsA ahitakara tathA abodhikara che. tIrthaMkara athavA zramaNajano pAsethI sAMbhaLI, sabodha prApta karI keTalAMka prANIo e samaje che ke hiMsA karmabaMdhanuM kAraNa che, mohanuM kAraNa che, mRtyunuM kAraNa che. narakanuM kAraNa che. chatAM paNa jIva potAnA kAryomAM Asakta thaI aneka prakAranA zastrodvArA vAyukAyakarma samAraMbha karI, vAyukAyanI hiMsA kare che ane sAthe aneka bIjA prANIonI paNa hiMsA kare che. [60] huM kahuM chuM ke, bIjA keTalAMya uDatA prANIo che je vAyukAyanI sAthe ekaThAM thaI paDe che ane vAyukAyanI sAthe te paNa pIDA pAme che. mUrzita thAya che ane mRtyune pAme che. vAyukAyanI hiMsAmAM pravRtta vyaktine hiMsAdi kriyAo karmabaMdhanuM kAraNa che tenuM jJAna nathI, vAyukAyamAM zastrano samAraMbha nahIM karanArane hiMsAdi kriyAo karmabaMdhanuM kAraNa che, evo viveka hoya che. AvuM jANI buddhimAnuM puruSa svayaM vAyukAyano AraMbha [2] Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 AyAro- 1/1/1 kare nahi, bIjA pAse vAyukAyano AraMbha karAve nahi, anya vAyukAyano AraMbha karato hoya tene anumodanA Ape nahiM. je vAyukAyanA AraMbhanA azubha pariNAmane jANe che te vivekI muni che. ema huM kahuM chuM. [1] je vAyukAyanI tathA bIjI kAyonI hiMsA kare che te karmabaMdhanathI baMdhAyelA che, tethI he ziSya ! tame e jANo ke je saMyamamAM ramaNa karatAM nathI, AraMbha karatAM thakA potAne saMyamI kahe che, je svacchaMdAcArI che, viSayomAM Asakta che, AraMbhamAM Asakta che, te vAraMvAra karmabaMdhana kare che. [2] saMyamarUpI dhanathI yukta evA saMyamadhanI sAdhaka sarva prakArathI sAvadhAna ane sarva prakAre samajI nahIM karavA yogya pApakarmomAM prayatna na kare. AvuM jANI, buddhimAnuM puruSa svayaM chakAyanA jIvonI hiMsA kare nahIM, bIjA pAse chakAyanA jIvonI hiMsA karAve nahi, chakAyanA jIvonI hiMsA karanArane anumodana Ape nahi. jeNe chakAyanA zastrasamAraMbhane zaparijJAthI jANela che ane pratyAkhyAna parijJAthI tyAga karI dIdho che te sAcA saMyamI-vivekI muni che, ema huM kahuM che. adhyayana-1 udeso-7nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa adhyayana-gurjarachAyApUrNa | (adhyayana-2lokavijaya) - udeza-1[3-64] je zabdAdi viSayo che te saMsAranA mULa kAraNa che, ane je saMsAranA mULa kAraNo che te viSayo che. tethI viSayAbhilASI prANI pramAdI banI zArIrika ane mAnasika ghora dukhone bhogave che. te hamezAM vicAre che ke A mArI mAtA, mArA pitA, mArA bhAI, mArI bahena, mArI patnI, mArI putrI, mArI putravadhU. mArA mitra, mArA svajana, mArA kuTuMbI, mArA paricita, mArA sundara hAthI, ghoDA, makAnAdi sAdhana, mArI dhanasaMpatti, mArI bhojanasAmagrI, mArAM vastra, A prakAranA aneka prapaMcomAM phasAyelA prANI jIvanaparyata pramAdI banI karmathI baMdhAya che. svajana, dhanAdimAM Asakta prANI rAta divasa ciMtA karato thako, kALa, akALano vicAra karyA vinA kuTuMba ane dhanAdimAM lubdha banI viSayomAM citta joDI kartavya-akartavyanA vicAra karyA vinA nirbhayatAthI lUMTaphATa macAve che, ane aneka prakAranA prANIonI hiMsA kare che. A lokamAM manuSyonuM AyuSya ghaNuM thoDuM che. temAM paNa vRddhAvasthAnA kAraNe kAna, AMkha, nAka, jIbha. sparzendriyanuM jJAna divase divase ochuM thatuM jAya che. vRddhAvasthAnA samaye prANI guMcavADAmAM paDI jAya che. [65] vRddha manuSyonI sAthe vasanAra vyaktio tenI niMdA kare che athavA te vRddha bIjA kuTuMbIjanonI niMdA kare che. he jIva! A kuTuMba tane dukhathI bacAvavAmAM ane zaraNa ApavAmAM samartha nathI. eja rIte he jIva ! tuM paNa teone bacAvavA ane zaraNa ApavAmAM samartha nathI. vRddhAvasthAmAM A jIva hAsya, krIDA, AnaMda bhogavavAne yogya ane zRMgAra-zaNagArane lAyaka raheto nathI. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zutaskaMdha-1, adhyayana-2, udeso-1 [6] A prakAre buddhimAna puraSa uttama avasara pAmI saMyamanA pAlanamAM kSaNamAtrano paNa pramAdana kare. kArake yauvana tathA vaya vyatIta thaI rahyuM che. [67] jene jIvananI kSaNabhaMguratAnuM jJAna nathI te asaMyamamaya jIvanamAM pramatta. banI chakAyanA jIvonI ghAta kare che, chedana kare che, bhedana kare che, lUMTe che, vizeSarUpathI tUTe che, prANahIna kare che, ane trAsa Ape che. te ema vicAre che ke "Aja sudhI koie nathI karyuM evuM kArya huM karIza" manuSya je kuTuMbIjano sAthe vase che ane teonuM poSaNa kare che kadAcitu tenuM pAlana, poSaNa te kuTuMbIjanone karavuM paDe che. kadAcitu, punaHartha prApti thaI jAya to te manuSya pachI te kuTuMbIjanonuM pAlana poSaNa kare che to paNa te kuTuMbIjano tenI rakSA karavAmAM ke zaraNa devAmAM samartha nathI. tevI ja rIte te vyakti paNa tenA kuTuMbIjanonuM rakSaNa karavAmAM ke zaraNa ApavAmAM samartha nathI. [68] keTalAMka asaMyatio upabhoga pachI bacelI vastuo athavA bhogavyA. vinAnI vastuo bIjAnI upabhoga mATe upayogI thaze tema mAnI rAkhI mUke che paraMtu pApanA udayathI tenA zarIramAM roga ke upadrava thatAM te dhanano upabhoga karI zakato nathI. jenI sAthe vase te kuTuMbIjano rogAdithI pIDIta thayela vyaktine pahelA choDI de che athavA te rogI svayaM tene choDI de che. A samaye dhana ane svajana koIpaNa rakSA karavAmAM athavA zaraNa ApavAmAM samartha nathI. [69-71] pratyeka prANI svayaM potAnA sukha ane duHkhano nirmAtA che; bhoktA che, tathA hajI paNa dhamaciraNa karavA yogya AyuSya zeSa che tema jANI samajI he jIva ! avasarane oLakha. [72] he ziSya ! jyAM sudhI kAna, AMkha, nAka, jIbha ane sparzana IndriyonI jJAnazakti maMda thaI nathI, tyAM sudhI AtmakalyANane mATe prayatna karavo yogya ane hitakArI che. -ema huM (tamane kahuM chuM. adhyayana-raH udeso-1nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa ] (adhyayana-ra-udesoH 2) [73] buddhimAna sAdhake saMyamamAM utpanna thayela arucine dUra karavI, Ama karavAthI mokSa prApta karI zakAya che. 7i4o ajJAnI mohathI gherAyela koI-koI jIva pariSaha, upasarga AvatAM vitarAganI AjJAnuM ullaMghana karI saMyamathI bhraSTa thaI jAya che. "ame parigrahathI rahita thaIzuM' ema bolI keTalAka dIkSita thavA chatAM prApta thayelA kAbhogonuM sevana kare che ane vItarAganI AjJAthI viparIta AcaraNa karI munivezane lajave che ane kAmabhoganA upAyomAM tallIna rahI viSayomAM atyaMta Asakta thAya che. te pAra pAmatA nathI. 7i5-76] te ja puruSo vimukta che je jJAna, darzana ane cAritranA pAragAmI che. je nirlobhathI lobhane jItI prApta thayelA kAmabhogone icchatA nathI. je prathamathI je lobhano tyAga karIne tyAgI bane che te karmathI rahita thaI sarvajJa ane sarvadarzI bane che. lobhanI IcchA karatA nathI te ja sAcA aNagAra kahevAya che. ajJAnI jIva rAta divasa dukhI thaI, kALaakALanI paravA karyA vinA mAtA, pitAdimAM tathA dhanAdimAM Asakta Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 - - AyAro-1ra/ra/77 thaI viSayomAM citta joDI, kartavyAkartavyano vicAra karyA vinA nirbhayatAthI lUMTaphATa macAve che ane aneka prakAranA prANIonI hiMsA kare che. zarIrabaLa, jAtibaLa, mitrabaLa, paralokabaLa, devabaLa, rAjabaLa, corabaLa, atithibaLa, bhikSukabaLa, zramaNabaLAdi vividha baLonI prAptI mATe A ajJAnI prANI vividha prakAranI hiMsaka pravRttimAM paDI jIva hiMsA kare che. pApathI chUTavA mATe athavA koI bIjI kAmanAthI prerita thaIne ajJAnI prANI sAvadya karma kare che. [77] upara kahela hiMsA ahitarUpa che te jANI buddhimAna sAdhaka svayaM hiMsA kare nahi. bIjA pAse karAve nahi, anya karatuM hoya tene anumodana Ape nahi. A ahiMsAno mArga tIrthakaroe batAvyo che. tethI kuzaLa vyakti potAnA AtmAne hiMsAdika vRttithI lipta na kare. ema huM kahuM chuM. adhyayanaH2-udesaH 2nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (adhyayanaH2-udesoH 3) [78-79] A jIva anekavAra UMca gotramAM tathA anekavAra nIca gotramAM utpanna thayo che, emAM koI paNa prakAranI vizeSatA ane hInatA nathI. evuM jANI koI paNa jAtano garva na karavo joie, prabhunuM AvuM pharamAna jANI koNa potAnA gotrano garva kare? koNa abhimAna kare? athavA zemAM Asakti kare ? tethI buddhimAna puruSa harSa na kare, roSa na kare, dareka prANIne sukha priya che evuM jANI pAMca prakAranI samitithI yukta thaI sarvanI sAthe vivekapUrNa vyavahAra kare. e yAda rAkhavuM joIe ke jIva potAnA ja pramAdathI AMdhaLo, bahero, mUMgo, hUMTho, kANo, kubaDo, vAMko, kALo, kAbaro thAya che ane aneka yoniomAM janma dhAraNa kare che. temaja vividha prakAranI yAtanAone sahana kare che. [80. ajJAnI jIva rogAdithI pIDIta thaI, apayazathI kalaMkita thai janma-maraNanA cakramAM paribhramaNa kare che. kSetra tathA vAstu vigeremAM mamatva rAkhanAra pratyeka prANIne potAnuM jIvana bahu ja priya lAge che. ajJAnI prANI raMgaberaMgI vastra, maNiratna, kaMDala, sonA cAMdImAM tathA strIomAM Asakta bane che. evA ajJAnI jIvo, mUDha prANIo asaMyamita jIvananI IcchA karanAra hoya che. teo bhogonI lAlasAthI viparIta pravRtti karatA thakA vyartha bakavAda kare che ke, [81] je sAcA ane zAzvata sukhanA abhilASI che te asaMyamI jIvananI IcchA, karatA nathI. janma maraNanA svarUpa sArI rIte jANI cAritramAM draDha thaI vicare che. [2] mRtyunA mATe koI akALa nathI. sarva prANIone potAnuM Ayu priya che, sarva sukhanA Icchuka che, duHkha ane maraNa sarvane pratikULa lAge che, ane pratyeka prANI jIvananI abhilASA rAkhe che. jIvavuM badhAne priya lAge che. asaMyamI jIvana priya hovAthI prANI dvipada, catuSpadane kAmamAM joDIne tenA dvArA dhana ekatrita kare che. A prakAre bhogapabhoganA mATe thoDuM athavA ghaNuM dhana ekaThuM karIne temAM Asakta rahe che. vividha prakAranA bhogo pachI tenI pAse bacela ghaNI saMpatti ekatrita thaI jAya che. tene paNa koI vakhata svajano paraspara vaheMcI le che, cora corI le che, rAjA lUMTI le che, vyApArAdimAM hAni thavAthI naSTa thaI jAya che athavA gharamAM Aga lAgavAthI baLI jAya Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMtha-1, adhyayana-2, udesI-3 21 che. ema saMpatti aneka mArge naSTa thaI jAya che. A prakAre artha lubdha ajJAnI prANI bIjAonA mATe dUra kama karato thako te karmothI utpanna thayela duHkhane bhogavato vijayasi pAme che. sarvajJAnIe A batAvela che-prarUpela che. je saMyamI, svacchaMdAcArI saMsAra-pravAhane taratA nathI ane tIra sudhI pahoMcI zakatA nathI tathA viSayavRtti ane lAlasAthI saMsAra samudramAM gothA khAya che paraMtu pAra pAmIne kinAre pahoMcatA nathI. keTalAMka ajJAnI jIvo saMyama grahaNa karI saMyamanA sthAnamAM sthira rahetA nathI ane mithyA upadeza prApta karI asaMyamamAM Asakta rahe che. [3] tattvane samajanAra mATe upadezanI AvazyakatA nathI. paraMtu te ajJAnI che, kAma-bhogomAM Asakta che, bhogecchA jenI zAMta thaI nathI, te duHkhI thaI viTaMbaNAnA. cakramAM bhramaNa kare che. tene upadezanI jarUra che. ema huM kahuM chuM. adhyayanaH2-udesaH3nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (adhyayana-ra-udeso 4). [84-85] he jabU! kAmabhogonI AsaktithI bhogIne kadAcita rogo utpanna thAya che. jenI sAthe vase che te kuTuMbIo tenuM pahelA pAlana poSaNa kare che, kadAcit artha prApta thaI jAya to te manuSya pachI potAnA kuTuMbIonuM pAlana poSaNa kare che chatAM te kuTuMbIo tenI rakSA karavAmAM, tene zaraNa devAmAM samartha nathI, ane te vyakti teonuM rakSaNa karavA ke teone zaraNa ApavAmAM samartha nathI. pratyeka prANI pote karelA sukha, duHkhane bhogave che. A saMsAramAM keTalAMka prANIo evA che ke je kAmabhogonI abhilASA vaDe alpa ke adhika dhana athavA bhoganI prApti thatAM teno upabhoga karavA mATe tenAM mana, vacana ane kAyAthI atyaMta Asakta thaI jAya che. A prakAre koI vakhate tenI pAse vividha prakAranA bhogo pachI bacelI ghaNI saMpattio ekatrita thAya che. tene paNa koI vakhata svajano paraspara vaheMcI le che. athavA corI le che, rAjA lUMTI le che, vyApArAdimAM hAni thavAthI naSTa thaI jAya che. gharamAM Aga lAgavAthI baLI jAya che. AvA aneka mArgothI te saMpatti naSTa thaI jAya che. A prakAre te ajJAnI jIva bIjAne mATe dUra kama karato thako duHkhathI mUDha thaI viparIta pravRtti kare che. [8] dhIra puruSa ! tAre viSayonI AzA ane saMkalpothI dUra rahevuM joIe. tame svayaM A kAMTAne aMtaHkaraNanAM rAkhI duHkhI thAo cho. je dhanAdi sAmagrIthI bhogopabhoga thaI zake che teja dhanAdi sAmagrIthI teno bhogopabhoga na paNa thAya. je mohathI AvRtta che te manuSya A vAtane samajI zakato nathI. saMsArI jIvo, strIonA hAvabhAva dvArA atyaMta duHkhI thAya che. to paNa "A strIoe bhogopabhoganuM sAdhana che." ema kahe che. A prakAre kahevuM te duHkhanuM, mohanuM, janma-maraNanuM, narakanuM ane tiryaMca gatinuM kAraNa che. niraMtara mUDha banela jIva dharmane jANato nathI. vIraprabhue draDhatApUrvaka kahyuM che ke mohanA pradhAna kAraNomAM pramAda na karavo joIe. apramAdathI mokSa ane pramAdathI maraNa hoya che e vicAra karI tathA zarIranI kSaNabhaMguratAne dhyAnamAM rAkhI kuzaLa purUSe pramAda na karavo joIe. he ziSya ! viSayabhogothI kyAreya paNa tRpti thatI nathI. tethI temAM Asakti na kare Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 AyAro- 1/2/387 [47] A bhogone mahAbhayarUpa samaja! koI paNa prANanI hiMsA na karo ! je saMyamamAM kheda rAkhatA nathI te vIra, prazaMsAne pAme che. A gRhastha mane Apato nathI evo vicAra karI tenA para krodha na kare. alpa prApta thAya to paNa tenI niMdA na kare. gRhastha nA pADe to tyAMthI pAchA pharI javuM joie. A rIte saMyamanuM samyagu ArAdhana karavuM joIe. ema huM kahuM chuM. | adhyayana 2-udesaH4nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (adhyayana ra-uddesaH5) [88] gRhastha jana potA mATe tathA potAnA putra, putrI, putravadhU, kuTuMbI, jJAtijana, dhAI, rAjA, dAsa, dAsI, nokara-cAkara, mahemAnAdine mATe tathA kuTuMbIomAM vibhAga karavA mATe, savAranA bhojana mATe, sAMjanA bhojana mATe vividha prakAranA zastrodvArA AraMbha karI AhArAdi banAve che, teno saMgraha karI rAkhe che. [8] saMyamamAM ughata, Arya-pavitra buddhisampana nyAyadarzI, avasarano jJAtA, tattvajJa, aNagAra, akalpanIya AhArane grahaNa kare nahIM. bIjA pAse grahaNa karAve nahIM. grahaNa karanArane anumodana Ape nahIM. sarva prakAranA dUSaNothI rahita thaI nirdoSapaNe saMyamanuM pAlana kare. | [90-91] muni kraya, vikrayanI kriyAthI dUra rahe. bIjA pAse kayavijaya karAve nahi, koI karato hoya temAM anumodana Ape nahi. pUvokata guNothI sampana, kALa, baLa, mAtrA, kSetra, avasara, jJAnAdi vinaya, svasamaya, parasamaya, bhAvane jANanAra, parigrahanI mamatAne dUra karanAra, yathAkALa anuSThAna karanAra muni anAsakta thaI, rAgadveSane chedI mokSamArgamAM AgaLa vadhe che. vastra, pAtra, kambala, sthAna, zayyA ane AsananI vivekapUrvaka gRhasthonI pAsethI ja yAcanA kare. [92-93 AhAprAptinA samaye sAdhune pramANa-mAtrAnuM jJAna hovuM joIe ema bhagavAne pharamAvyuM che. AhArAdi prApti thavA para abhimAna na kare, na maLe to zoka na kare, potAnA AtmAne parigrahathI bacAve tathA dhamapakaraNane paNa parigraha rUpe nahIM joto kevaLa sAdhana samajI tenA para paNa mamatva na rAkhe. potAne gRhasthathI bhinna mAne. A mArga tIrthakaroe batAvyo che. mArgamAM pravRtti karanAra kuzaLa vyakti kama baMdhanothI baMdhAtI nathI, ema huM kahuM chuM. [4] kAmabhogone tyAga karavo e ghaNuM kaThina che. jIvananI eka kSaNa paNa vadhArI zakAtI nathI. viSayAbhilASI puruSa viSayo javApara atyaMta zoka kare che, vilApa kare che, lajjA ane mayadAne choDI de che. atyaMta pIDAne anubhave che. ' [95dIrghadarzI ane saMsAranI vicitratAne jANanAra puruSa lokanA nIcA, UMcA. ane tiyagu bhAgane jANe che. viSayamAM Asakta loko saMsAramAM vAraMvAra paribhramaNa kare che. je manuSya jIvanamAM uttama avasarane jANIne viSayothI dUra rahe che te zUravIra prazaMsanIya che. te ja vyakti saMsAranA baMdhanomAM baMdhAyela prANIone mukta kare che. zarIra jema aMdarathI asAra che. tevI ja rIte bahArathI paNa asAra che. ane jevuM bahArathI asAra che tevuM aMdarathI paNa asAra che. buddhimAnuM puruSa A zarIramAM rahelA Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrutaskaMtha-1, adhyayana-2, udeso-5 durgadhI padAthone tathA aMdaranI avasthAne jue che ke hamezAM A zarIramAMthI maLAdika padArtho nIkaLatA rahe che evuM jANI paMDita puruSa zarIranA yathArtha svarUpane samaje che. 9i6-97 buddhimAna puraSa "A karyuM, A karIza" A prakAranA vicArathI vyAkuLa rahe che ane atyaMta mAyA kare che. potAnA kAryothIja mUDha banI pharI evo lobha kare che jenAthI potAnA AtmA sAthe zatrutA vadhe che. eTalA mATe kahevAya che ke bhogomAM ati Asakta puruSa kSaNabhaMgura zarIrane puSTa banAvavA mATe prayatna kare che ke jANe ke te ajara amara hoya evA prANIne duHkhI jANIne kAyAdimAM Asakta na thavuM. je mUDha prANI vastusvarUpane jANatA nathI, te zoka kare che. mATe kAmaparityAgano upadeza ApuM chuM. tene dhAraNa karo. paramArthane nahIM jANavA chatAM paNa pAMDityanuM abhimAna karanAra kAmavikArone zamana karavAnA upadezaka banI rahe che ane ame kAMIka navuM kArya karaze, evuM abhimAna rAkhI phare che. paraMtu teo jIvone mAranArA, chedanArA, zULAdithI bhedanArA, lUMTanArA, jhUMTanArA, prANathI rahita karanArA hoya che. AvA ajJAnI jene upadeza Ape che, je enA saMsargamAM Ave che teo paNa karmabaMdhanA bhAgI bane che, mATe AvA ajJAnIono ane AvI cikitsA karAvanArano saMga na karavo joIe. je sAcA gRhatyAgI sAdhu che tene Avo upadeza athavA cikitsA karavI yogya nathI. adhyayanaH 2-udesoH5nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa (adhyayana 2-udeso da) [98] pahelAM kahela vastusvarUpane samajI jJAna, darzana, cAritraya saMyamamAM prayatnazIla rahenAra sAdhaka svayaM pApakarma kare nahi. bIjA pAse karAve nahi. [9] pApAraMbhamAM pravRtta prANI chakAya jIvomAMthI koI paNa eka kAyano samAraMbha kare che te chakAyamAMthI pratyekano AraMbha karanAro gaNAya che athavA je pUrvokta pApasthAnomAMthI koI ekanuM sevana kare che te vAraMvAra chakAyamAMthI pratyeka kAryamAM utpanna thAya che. sukhanA abhilASI, sukha mATe doDadhAma karanAra jIva potAnA hAthathI utpanna karela duHkhathI mUDha banI vizeSa duHkhI thAya che. pote karelA pramAdanA kAraNe vratono bhaMga kare che je dazAomAM prANI atyaMta duHkhI thAya che. A vAta jANI parapIDAkArI koI kAma na kare, A viveka kahyo che. A vivekathI karmono kSaya thAya che. [10] je mamatva buddhine choDI zake che te mamatvane choDI zake che. jene mamatva nathI te mokSanA mArgane jANanAra muni che. evuM jANI catura muni lokanA svarUpane jANIne lokasaMjJA dUra karI vivekapUrvaka saMyamamAM parAkrama kare, ema huM kahuM chuM. [101] parAkramI sAdhaka saMyamamAM utpanna thayela arucine sahana karato nathI ane bAhya padAthomAM thatI rati-rucine paNa sahana karato nathI. kAraNa ke vIra sAdhu anyamanaska thatA nathI. mATe vIrasAdhaka, koI padArtha para rAgavRtti na kare. [104-106] tIrthaMkaranI AjJAne nahi mAnanAra, svacchaMdI banI vicaranAra muni mokSa prApta karavA mATe ayogya che. te sAdhaka prazna pUchavA para pratyutara devAmAM) glAni, anubhave che. ArAdhaka banI, saMsAranI jaMjALathI pAra thaI jAya che te ja muni prazaMsanIya che. tIrthakara dvArA prarUpita A ja mArga nyAyamArga kahevAya che. manuSyonA - WWW.jainelibrary.org Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 AyAro-1/2/6/106 duHkha utpanna thavAnA kAraNo kahyA che. te dukhanA kAraNothI chUTavA mATe kuzaLa sAdhaka pratyAkhyAna parijJA dvArA tene choDe che. A prakAre dukhanA kAraNe kamane jANI Asrava dvAromAM pravRttI na kare. je paramArthaDraSTA che te mokSamArga sivAya anyatra ramaNa kare nahi. je mokSamArga sivAya anyatra ramaNa karatAM nathI, te paramArthadrA che. sAcA upadezaka jevo rAjAdi zrImaMtone upadeza Ape che tevo ja upadeza sAmAnya raMkAdine Ape che. sAmAnya raMkadine jevo upadeza Ape che tevo ja rAjA zrImaMtAdine Ape che. anyathA teo upadezane sAMbhaLI, krodhI banI upadezakane mAravA lAge. upadeza devAnI vidhine jANyA vinA upadeza ApavAmAM kalyANa nathI. A puruSa koNa che? kayA devane namaskAra kare che ? teno kyo dharma athavA kayo paMtha che ? ItyAdi vAtono vicAra karI upadeza Apavo joIe, evA upadezathI saMsAranA Urdhva, nIcA ane tiryabhAgamAM rahelA ane karmabaMdhanothI baMdhAyelA jIvone je mukta kare che te ja prazaMsAne pAtra che. te vIra puruSa potAnA jIvanamAM jJAna ane kriyAne evo sadvyavahAra kare che ke jenAthI hiMsAjanya pApathI lipta thato nathI. je kamane dUra karavAmAM nipuNa che, kamonA baMdhanathI mukta thavAnA upAyane zodhanAra che te paMDita che. kuzaLa puruSo mukta paNa nathI ane baMdhanamAM paNa nathI. [117] kuzaLa sAdhaka je mArga para cAlyA che te para dareke cAlavuM joie ane je mArga para teo nathI cAlyA te para na cAlavuM joIe. hiMsA ane hiMsAnA kAraNone tathA lokasaMjJAne jANIne sarvathA tyAga karavo joIe. [108] paramArthadarzane upadeza Avazyaka nathI. paraMtu je ajJAnI che. kAma bhogomAM Asakta che. bhogecchA zAMta nahi thavAnA kAraNe je dukhI thaI duHkhonA cakramAM bhamaNa kare che, tenA mATe upadeza che. ema huM kahuM chuM. adhyayana 2 udeso nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa , adhyayana garjarachAyApUrNaT ( adhyayanaH 3-zItoSNIya -: udesaH1 - [109] ajJAnI jana sadA sUtelA che. jJAnIjana sadA jAgRta rahe che. [110-112] lokamAM duHkhanuM kAraNa ajJAna che ane te ahitakata che. saMsAranA hiMsAmaya AcArane jANI saMyamanA bAdhaka hiMsAdi zastrothI dUra rahevuM joIe. je puruSa zabda, rUpa, rasa, gaMdha ane sparzIne yathArtha rUpe jANI lIdhA che. te ja AtmasvarUpano jJAtA, jJAnI, zastravettA, dharmavettA, ane brahmajJAnI che. te potAnA jJAnabaLathI samagralokane jANI le che. te ja sAdhu che. dharmane jANanAra saraLadbhaya muni janma-maraNanA cakrano ane viSayAbhilASAno saMbaMdha jANe che, sukha, duHkhanI AzA nahi rAkhatA te aparigrahI muni saMyamamAM kaThinatAno anubhava karatA nathI. tevA muni sadA jAgRta rahe che ane vera-virodhathI dUra rahe che. he vIra ! A prakAre tuM paNa duHkhothI mukta banI zakIza. je prANI jarA ane mRtyunA sapATAmAM sapaDAyela che ane tenAthI sadA mUDha banela che te prANI dharmane jANato nathI. 113-114] prANIone mohathI vihvaLa joI sAvadhAna thaI saMyamamAM pravRtti Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMgha-1, adhyayana-3, uddeso-1 25 karavI joie. he buddhimAn ! A joine tuM e prakAre vihvaLa thavAthI IcchA na kara. he buddhimAn ! hiMsAdithI ja duHkha utpanna thAya che evuM jANI sadA jAgRta rahevuM joie. mAyAvI, kaSAyI tathA pramAdI prANI vAraMvAra janma-maraNa kare che. paraMtu je zabdAdi viSayomAM rAgadveSa nahi karatAM samabhAvathI pravRtti kare che. te mRtyunA bhayathI mukta thai jAya che. je bIjAne thanArA duHkhone jANe che te Atma saMyama rAkhI viSayomAM nathI phasAtA ane pApa karmothI dUra rahe che. je viSayabhogonA anuSThAnane zastrarUpe jANe che te saMyamane jANe che, je saMyamane jANe che te viSayabhogonA anuSThAnane zastrarUpe jANe che. karmarahita puruSane sAMsArika vyavahAra raheto nathI. karmothI ja upAdhI utpanna thAya che. karmanA svarupane jANI hiMsaka vRttine karmanuM mULa samajI tenAthI dUra rahevuM joie. A sarva svarupa jANI karmathI dUra thavAnA upAyone grahaNa karI rAga-dveSathI dUra rahe. buddhimAn sAdhaka rAga-dveSane ahitakara jANe che. (rAgAdinA kAraNe) lokone duHkhamaya dekhI, lokasaMjJAthI dUra rahI saMyamamAM parAkrama kare, ema huM kahuM chuM. adhyayanaH 3-uddeso- 1nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa adhyayana:3- -uddeso- 2 [115] he Arya ! A saMsAramAM janma ane jarAnA duHkhone jo ! saMsAranA sarva prANIone potAnA samAna samaja ! jema tane sukha priya che tathA duHkha apriya che; tevI rIte anya prANIone paNa sukha priya ane duHkha apriya che. evo vicAra karI tArUM potAnuM vartana sudhAra ! evA kalyANakArI mokSanA mArgane jANI tattvadarzI pApakarma karatA nathI. [116] A manuSyalokamAM manuSyonI sAthenI snehajALathI sadA dUra rahevuM ! kAraNa ke gRhastha hiMsAdi AraMbhathI AjIvikA kare che. A loka ane paralokamAM viSayasukhonI lAlasA kare che, viSayabhogomAM Asakta thaI karmanuM baMdhana kare che tathA karmathI lipta thai vAraMvA2 janma-maraNa kare che. [117] ajJAnI prANI hAsya, vinodamAM Asakta thai prANIono vadha karavAmAM AnaMda mAne che. evA ajJAnInA saMgathI bacavuM joie. AvA saMgathI anya AtmAo sAthe vera vadhe che. [118] eTalA mATe tattvajJAnI puruSa parama mokSapadane jANI ane narakanA duHkhone jANI pApakarma kare nahi. he dhIra puruSa ! tuM agrakarmanA ane mULakarmanA svarUpane samajI tene potAnAthI dUra kara ! A karmone toDI karmo rahita banI zakIza. [119-120] A agnakarma ane mUlakarmanA vivekane jANanAra muni maraNathI mukta thaI jAya che. te ja muni saMsAranA duHkhothI DaratA thakA lokamAM sarvazreSTha mokSano dRSTA bane che. rAgadveSathI rahita samabhAvathI jIvana vitAve che. zAMta thatAM samitithI yukta, jJAnAdi guNothI yukta, sadA apramatta bane che. puruSArtha karatAM, paMDitamaraNane icchatA thakA saMyamanA mArgamAM vIratAthI AgaLa vadhe che. pahelA ghaNA pApakarmo karyA che' evo vicAra karI saMyamamAM dRDhatA dhAraNa kare. saMyamamAM lIna rahelA buddhimAn sAdhaka sarva duSTa karmone nAza karI de che. [121] A saMsAramAM sukhAbhilASI prANI aneka prakAranA saMkalpa vikalpo kare Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 AyAro-1/3/2/121 che. te cALaNInI aMdara samudrane bharavAno prayatna kare che tathA bIjAne mAravA, satAvavA mATe, bIjA para adhikAra calAvavA mATe taiyAra thAya che. dezane naSTa karavA, dezane parezAna karavA, dezane potAnA adhikAramAM rAkhavA taiyAra thAya che. [122] lobhane vaza thaI paritApanA-vadhAdinuM sevana karIne keTalAya prANI saMyamanA mArgamAM udyamavaMta thayA che. tethI jJAnI sAdhake je prApta kAmabhogone sArarihata samajI doDyA che tene pharI grahaNa karavAnI IcchA karIne mRSAvAdanuM sevana na kare. janma maraNane jINI muni saMyama mArgamAM vicare. he muni, janma ane maraNa sarvane che, ema jANI saMyamamAM varta. muni koI paNa jIvanI hiMsA kare nahi, bIjA pAse karAve nahiM, anumodana Ape nahi. strIomAM Asakti na rAkho, sAMsArika AnaMdapramodano tiraskAra karo. jJAnAdi uttamaguNone prApta karI pApakamothI dUra raho. [123 parigrahane ahitakata jANI teno Aje ja tyAga karo. viSayavAMchanArUpa saMsAranA pravAhane ahita rUpa jANI indriyonuM damana karatAM vicaro A manuSya bhavamAM saMyamanI UMcI bhUmikA prApta karI prANanI virAdhanA na karo, ema huM kahuM chuM. adhyayana 3-udyoH 2nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (adhyayaH 3-udeso 3) [125] sAdhaka suavasara jANIne prANIone duHkha utpanna karanArA kArya na kare. potAnA samAna ja anya jIvone jue, tethI na to svayaM jIvonI hiMsA kare na anya pAse karAve. je eka bIjAnI zarama athavA bhayano vicAra karI pApakarma karato nathI te zuM muni kahevAya? (na kahevAya). [126] samatAno vicAra karI potAnA AtmAne prasanna rAkhe. jJAnavAna sAdhaka samabhAvarUpa saMyamamAM kyAre ya paNa pramAda na kare. AtmAnuM gopana karIne sadeva pIra banIne dehane saMyamayAtrAnuM sAdhana mAnI teno nirvAha kare. [12] sAdhaka ati mohaka divya athavA sAmAnya koI paNa prakAranA rUpamAM Asakti na kare ane virakta rahe! gati, Agatine jANI je rAga dveSathI dUra rahe che te AkhA lokamAM koinA dvArA chedAtA nathI, bhedAtA nathI, baLAtA nathI, marAtA nathI. [128-129] keTalAMka jIvo evA che ke je bhUta bhaviSyanA banAvone yAda karatA nathI eTale ke A jIva pahelAM kevo hato? ane bhaviSyamAM zuM thanAro che? keTalAMka evuM mAne che ke A jIvane pahelA je sukha athavA duHkha maLyuM hatuM te ja bhaviSyamAM maLaze. paraMtu, yathArtha tattvavettA atIta arthane bhaviSyakALanA, ane bhaviSyakALanA arthane bhUtakALanA rUpamAM svIkAratA nathI. paraMtu teonuM kathana che ke jenA jevA karmo hoya che. tevA ja sthAnamAM utpanna thAya che. tethI ja niravadya pravRtti karavAvALA maharSi A satyane jANI karmono kSaya kare che. [13] yogIone mATe zuM dukha ! ane zuM sukhaharSa-zokanA prasaMgamAM teo anAsakta rahI sarva prakAranA hAsya, kutUhala ityAdine choDI, mana, vacana, kAyAne kAcabAnI jema gupta karI sadA saMyamanuM pAlana karatA vicare. he jIva! tuM svayaM ja tAro mitra che. bahAranA mitranI icchA zA mATe kare che? Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-3, udeso-3 [131] je karmone dUra karanAra che te mokSane prApta karanAra che, je mokSane prApta karanAra che te kamane dUra karanAra che. evuM samajIne vicAravuM joIe. he puruSa ! tuM potAnA AtmAno nigraha kara. ema karavAthI tuM duHkhothI mukta thaI jaIza. he puraSa! tuM satyanuM ja sevana kara. kAraNa ke satyanI AjJAmAM pravartita buddhimAna sAdhaka saMsArane tarI jAya che ane zruta-cAritra rUpa dharmanuM yathArtha rUpathI pAlana karI kalyANa prApta kare che. [132] rAga dveSathI kaluSita thayelA jIva A kSaNabhaMgura jIvana mATe, kIrti, mAna, pUjA mATe pApakarma karavAmAM mazagUla rahe che ane temAM AnaMde mAne che. 133 jJAnI sAdhaka sAdhanAnA mArgamAM AvavAvALA duHkha ke pralobhanothI vyAkuLa na thAya. saMsAranA samasta prapaMcothI mukta thAya che te juo, ema huM kahuM chuM adhyananaH3-udesoH 3nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (adhyananaH 3-udeso 4) [134] je tyAganA upAsaka che te avazya krodha, mAna, mAyA, lobhanuM vamana kare che, je kamarsivonuM vamana kare che te potAnA karmonuM bhedana kare che. Avo dravya-bhAva zastrathI sarvathA para rahenAra karmono aMta karanAra sarvajJa bhagavAna mahAvIrano upadeza che. [13pa je ekane jANe che te sarvane jANe che. je sarvane jANe che te ekane jANe che. [13] pramAdIne badhI bAjuthI bhaya rahe che. apramAdIne koI paNa prakArano bhaya raheto nathI. je eka (mohanIyakama) ne namAve che te anekane namAve che, je anekane namAve che te ekane namAve che. saMsAranA duHkhone jANI lokanA saMyogono tyAga karI dhIra sAdhaka saMyama mArga-mokSamArgamAM prayANa karato thako uttarottara AgaLa vadhe che ane asaMyamita jIvananI abhilASA karato nathI. [137] je eka mohakama)no kSaya kare che te anekano kSaya kare che. je anekano kSaya kare te ekano kSaya kare che. je zraddhAvAnuM che, tIrthaMkaranI AjJAmAM che, buddhimAnuM che te kSepaka zreNIne yogya che. bhagavAnanI AjJAthI lokanA yathArtha svarUpane jANI koIthI paNa bhaya na pAme zastra (asaMyama) eka bIjAthI teja athavA maMda hoya che paraMtu azastra (saMyamaahiMsA)mAM A taratamatA nathI. [138]je krodhane jANe che. te mAnane jANe che (choDe che).jemAnane choDe che te mAyAno tyAga kare che, mAyAne choDe che te lobhane tyAga kare che. je lobhane choDe che te rAgane choDe che, je rAgane choDe che te dveSano tyAga kare che, je dveSano tyAga kare che te mohane choDe che, je mohane choDe che te garbhathI mukta thAya che, je garbhathI mukta thAya che te janmathI mukta thAya che, je janmathI mukta thAya che te mRtyuthI mukta thAya che, je mRtyuthI mukta thAya che te narakathI mukta thAya che, je narakathI mukta thAya che te tiryaMcathI mukta thAya che, je tiryaMcathI mukta thAye che te duHkhathI mukta thAya che. mATe buddhimA krodha, mAna, mAyA, lobha, rAga, dveSa moha, garbha janma, mRtyu, naraka, tiryaMcanA duHkhothI nivRtta thAya. A dravya-bhAva zastrathI rahita saMsArathI pAra pAmela sarvajJanuM kathana che. kamastrivone rokI potAnA karmone dUra karavA joIe. sarvajJa tattvadarzane upAdhi che ke nathI? tene upAdhi nathI. ema huM kahuM chuM. adhyayana 3-udesaH4nImunidIparatnasAgare karela gujarachAyApUrNa adhyananaH 3-gurjarachAyApUrNa Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 AyAro-1/4/1/139 (adhyayana 4- samyakatva) - udeso-1H[139] he jabU! kahuM chuM ke je tIrthakaro bhUtakALamAM thaI gayA, vartamAnamAM je che, bhaviSyamAM je thaze, te sarva A prakAre kahe che, bole che, samajAve che ane prarUpaNA kare che tathA karaze. sarva prANI, sarva bhUta, sarva jIva ane sarva satvone mAravA na joIe, tenA para hukama na karavo joie, tene dAsanI jema kabajAmAM rAkhavA na joIe. tene saMtApa devo na joie, tathA tene prANarahita karavA na joie. A dharma zuddha che, nitya che, zAzvata che. saMsAranA duHkhone jANanAra hitakArI tIrthaMkaroe saMyamamAM tatpara ane atatpara, upasthita ane anupasthita, munio ane gRhastho rAgIo ane tyAgIo, bhogIo ane yogIone samAna bhAvathI A upadeza Apyo che. jevo dharma bhagavAne kahyo che tevo ja che ane Avo dharma A jinapravacanamAM ja kahyo che. [14] dharmanA yathArtha svarUpane jANI ane tenA para zraddhA karIne pramAdI na thaI zakAya ane grahaNa karyA pachI kyAreya paNa teno tyAga na karAya. duniyAnA dekhAtA raMga-rAgamAM vairAgya dhAraNa karavo. lokeSaNAnuM aMdha anukaraNa paNa na karavuM. [141] je sAdhakane lokeSaNA nathI tenAthI anya sAvadha pravRtti kema thaI zake? A je kahyuM che te sarva bhagavAne kevaLajJAna dvArA joyela che, zrotAo dvArA sAMbhaLela che, bhavya jIvo e mAnela che ane sarvajJa dvArA anubhavela che. je vyakti saMsAramAM atyaMta Asakti rAkhe che tathA viSayomAM lIna rahe che te vAraMvAra saMsAramAM paribhramaNa kare che. [142] mATe rAta-divasa mokSamArgamAM prayatnazIla, tattvadarzI, dhIra sAdhaka, pramAdIone dharmathI bahirmukha jANI svayaM apramatta thaI mokSamArgamAM sAvadhAnIthI parAkrama kare, ema huM kahuM chuM. adhyayanaH4-udesI 2nImunidIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa (adhyayanaH4-uso-2) [143] je karmabaMdhanA kAraNo che te ja karmanirjarAnA kAraNa paNa thaI zake che. je karma nirjarAnA kAraNo che te karma baMdhananA kAraNa paNa thaI zake che. je vratAdi Asrava rUpa nathI te paNa (azubha adhyavasAyonA kAraNe) nirjarAnA kAraNa nathI hotA. je saMvara athavA nirjarAnA kAraNa nathI te paNa pariNAmonI vicitratAthI AmravanA kAraNe thatAM nathI. A padone jANI, bhagavAnanI AjJAnusAra lokane jANanAra athatu lokanA jIvone karmabaMdhanothI baddha tathA mukta thatA. joine koNa vivekayukta dharmamAM prayatnazIla na thAya? [144] jJAnIjana, saMsAravartI, sArI rIte samajanAra, hitAhitanI samaja rAkhanAra manuSyone A prakAre dhamopadeza Ape che. jenA vaDe ArtadhyAnathI pIDita ane pramAdamAM phasAyelA paNa dhamaciraNa karI zake che. A vAta bilakula sAcI che. ema huM kahuM chuM. mRtyunA mukhamAM paDelA prANIne mRtyu nahIM Ave evuM to nathI. chatAM paNa icchAne vazamAM thayela, asaMyamamAM lIna banela prANI kALanA mukhamAM paDyo thako karmone saMgraha karavAmAM tallIna banela janmaparaMparAne vadhAre che. Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMtha-1, adhyayana-4, uso-ra ra9 [14pa A saMsAramAM evA keTalAMka prANIo che jeone narakAdinA duHkhono paricaya che-narakAdi sthAnomAM thanArA duHkhonuM vedana karI karIne teo duHkhonA abhyAsI thaI gayA che. atyaMta dUrakarma karavAthI atibhayaMkara dukhavALA sthAnamAM utpanna thavuM paDe che ane ati krUrakarma nahIM karanArAone evA duHkhamaya sthAnamAM utpanna thavuM paDatuM nathI. A pramANe je zrutakevaLI kahe che te ja kevaLajJAnI kahe che. je kovaLajJAnI kahe che te ja zrutakevaLI kahe che. [14] A lokamAM koI zramaNa-bauddhasAdhu ane brAhmaNo pRthaka pRthaka rIte dharmaviruddha bhASaNo karIne kahe che ke "ame zAstramAM joyuM che, pUrvajonA mukhethI sAMbhaLyuM tathA mAnyuM che, vaLI nizcitarUpathI UMcI, nIcI tathA tIrjI dizAmAM parIkSA karIne jAyuM che, ke sarva jIvo, sarvabhUto ane sarvasatvone mAravAmAM, dabAvavAmAM, pakaDavAmAM paritApa pahoMcADavAmAM, ke prANarahita karavAmAM koI doSa nathI." AvuM kathana anArya puruSonuM che. Arya puruSanuM kahevuM che ke tamAruM dekhavuM, sAMbhaLavuM, mAnavuM, nizcita rUpathI jANavuM e sarva mithyA che. tema ja Urdhva, adho, tiryaMga dizAmAM parIkSA karIne tame jANo cho e sarva paNa mithyA che. vaLI tame kaho cho, prarUpaNA karo cho ane prajJApanA karo cho ke"sarva prANIo jIvo, bhUto ane satvone mAravA, dabAvavA, pakaDavA, paritApa pahoMcADavA, prANarahita karavAmAM koI doSa nathI' evuM kathana to anAyanuM che. ame ema kahIe chIe, ema bolIe chIe, evI prarUpaNA karIe chIe ane evI prajJApanA karIe chIe ke koI paNa prANI, jIva, bhUta ane satvane mAravA na joIe, dabAvavA na joIe, pakaDavA na joIe, paritApa pahoMcADavo na joIe, prANarahita karavA na joie. e doSa rahita kArya che." evuM AryapuruSonuM kathana che. pahelAM pratyeka matavALAnA siddhAMtane jANI ame pUchIe chIe ke "he vAdIo ! tamane sukha apriya che ke duHkha apriya che?" satyano svIkAra karIne teone evuM kahevuM paDaze, ke sarva prANI, bhUta, jIva ane satvone duHkha apriya che, mahA bhaya upajAvanAra che, duHkha rUpa che ema huM kahuM chuM. adhyayana -4 udesoH 2nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa | (adhyayanaH4-uddesoH3) [17] dharmathI viruddha cAlanAranI tarapha upekSA karo. Ama karanAra ja lokamAM vidvAnuM gaNAya che. he sAdhaka ! tuM vicAra kara ane jo! duHkha AraMbhathI utpanna thAya che, ema jANI AraMbhano je tyAga kare che, zarIranI zuzruSA tathA zRMgAranI icchA karatA nathI tathA dharmanA rahasyane jANIne saraLa svabhAvI thaI karmone naSTa kare che. te ja sAcA samyagdarzI che. sarva tattvadarzI kamane jANI ane duHkhanI bAbatamAM kuzaLa banI sAvadya kamanA tyAgano upadeza Ape che. [148] A saMsAramAM sarvajJonI AjJAnuM pAlana karavAnI icchAvALA paMDita rAgarahita thaI AtmAnA ekapaNAne jANI zarIrane kraza kare che. muni ! potAne kuza kara, potAnA zarIrane jIrNa kara, cittavRttione jIrNa kara. jema jIrNa lAkaDAne agni bALI nAkhe che tema sadA upayogavALA apramatta ane Asaktirahita sAdhaka kamane jaladI naSTa karI de che. sthiratApUrvaka krodharUpI zatruno nAza kara. - 1 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 * AyAro-1/4/3/149 [14] A manuSyabhavane alpakAlIna jANIne krodhathI utpanna thanArA duHkhone ane bhaviSyamAM utpanna thanArA narakAdinA duHkhone jANIne krodhI jIva bhinna bhinna prakAranA dukhono anubhava kare che. saMsAranA dukhano pratIkAra karavA mATe ahiM hiM doDe che, te juo ! je kaSAyo para vijaya meLavI zAMta thayA che te vAsanAhIna parama sukhI kahevAyA che. mATe jJAnI purUSa krodha na kare, ema huM kahuM chuM. adhyayanaH4-udesoH 3nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa (adhyayanaH4-udesoH4) [15] pUrvasaMyogono tyAga karI upazamane prApta karI prathama alpa pachI vizeSa prakAre dehanuM damana kare ane chevaTe saMpUrNa rUpathI damana kare. mATe zAMta cittathI vIra sAdhaka svarUpamAM prema dhAraNa karI, pAMca samitithI yukta thaI sadA yatanApUrvaka kriyA kare. he sAdhako ! mokSa prApta karyA pAchA nahi pharanAra vIrono mArga ghaNo vikaTa che. viSayane uttejIta karanAra mAMsa ane lohIne tapazcaryA dvArA ochA karIne zarIrane kaza kare che ane brahmacaryamAM rahe che te puruSa mokSane yogya, sAco vIra ane grAhya vacanavALo che. [151] netrAdi IndriyonA viSayono tyAga karavo karIne je pharI kamavasavanA kAraNomAM Asakta thAya che te ajJAnI baMdhanothI mukta thato nathI. tathA dhanadhAnyAdi saMyogothI mukta thato nathI. moharUpI aMdhakAramAM paDelA AvA ajJAnI jIvane bhagavAnanI AjJAno lAbha thato nathI. ema huM kahuM chuM. [152] jene pUrvabhavamAM dhamarAdhana karela nathI ane jene bhaviSyamAM paNa tevI yogyatA nathI, tene vartamAna bhavamAM to kyAMthI dharmArAdhana hoya? tattvadarzI ane vidvAnuM puruSo AraMbhathI dUra rahe che. temano A vyavahAra samyaka che. sAdhaka A pramANe jue ke hiMsAthI baMdhana, vadha, paritApAdi bhayaMkara duHkho sahana karavA paDe che. mATe pApanA bAhya ane atyaMtara kAraNone dUra karIne A mRtyulokamAM niSpharmadaza banavuM joIe. kamanuM phaLa avazya maLe che e jANIne tattvajJa puruSa karmabaMdhananA kAraNothI sadA dUra rahe. [153] he ziSya! je sAcA parAkramI, samitithI yukta, jJAnAdi guNothI sahita, sadA yatanAvAna, kalyANanI tarapha dRDha lakSya dhAraNa karanAra, pApakarmathI nivRtta, lokane yathArtharUpe jonAra hatA teo pUrva, pazcima, dakSiNa, uttara e cAre dizAomAM vicaratA satyamAM ja sadA sthita hatA. parISaha, ane upasargone sahana karanAra, samyakTravRtti karanAra, jJAnAdi guNothI yukta, sadA yatanAvAnuM, niraMtara jonArA, pAponA tyAgI, yathArtharUpe lokane jANanAra evA satparaSoe prarUpelA jJAnane huM ahIM kahuM chuM. AvA yathAvasthita svarUpane jANanArA tattvadarzI puruSane upAdhi hotI nathI. ema. huM kahuM chuM. adhyayana 4- udesoH4nImuni dIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa adhyayanaH 4-gurjarachAyApUrNa Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrataskaMdha-1, adhyayana-5, uso-1 (adhyayanaHpa-cAritranirUpaNa) - udeso 1 - [154] A saMsAramAM je koI prANI saprayojana athavA nimprayojana jIvonI hiMsA kare che teo te jIvonI gatimAM utpanna thAya che. AvA ajJAnI jIvane viSayabhogo choDavA bahu kaThina lAge che. tethI teo janma maraNamAM phasAI rahe che tathA mokSanA sukhathI dUra rahe che. vaLI teo viSaya-sukhanebhogavI zakatA nathI ke tethI vimukha paNa thaI zakatA nathI. [15] tattvadarzI jANe che ke tRNanA agrabhAga upara rahela jalabiMdu, upara bIjuM biMdu paDavAthI athavA vAyuthI kaMpita thatAM nIce paDe che, tevI rIte ajJAnI, avivekI, paramArthane nahi jANanAra jIvonuM jIvana paNa asthira che. chatAM... ajJAnI jIva phrarakama karatAM thakA duHkhathI mUDha banI viparItatAne prApta thAya che ane mohanA kAraNe garbha ane maraNane prApta thAya che. A rIte mohanA kAraNe pharI pharI saMsAramAM bhramaNa kare che. [15] je saMzayane jANe che te saMsAranA svarUpane jANe che. je saMzayane jANatA nathI te saMsArane paNa jANI zakatA nathI. [117] je kuzaLa che te gRhasthane seve nahIM (strIsaMga kare nahi.) je gRhastha sevana (strIsaMga) kare che paNa guranA pUchavA para niSedha kare che, te ajJAnInI bIjI mUrkhatA che. dIrghadraSTithI vicAra karI joI prApta thayelA kAmabhogonuM sevana na kare ane bIjAne sevana karavAno upadeza paNa na Ape. ema huM kahuM chuM. [158] rUpAdi IndriyonA viSayamAM Asakta banI narakAdi gatimAM ghaNAM jAya che, te juo. vaLI lokamAM keTalAya sAvadya anuSThAna karanArA A bhavamAM vAraMvAra duHkhone bhogave che. sAvadya anuSThAna karanArA anya tIthika sAdhu athavA zithilAcArI gRhasthonI samAna ja duHkhanA bhAgI hoya che. saMyama aMgIkAra karavA chatAM paNa viSayAbhilASAthI pIDita thaI ajJAnI jIva azaraNane zaraNa mAnato thako pApakArI kAryomAM prasanna rahe che. A saMsAramAM keTalAya sAdhu, ekalavihArI thai jAya che. te bahu krodhI, bahu mAnI, bahu mAyAvI, bahu lobhI, bahu pApI, aneka pApomAM rata, jagatane ThagavA-naTanI jema veza badalanAra, dhUrta duSTa adhyavasAyavALA, hiMsAdi AstravomAM gRddha, duSkarmothI yukta hovA chatAM paNa potAnI prazaMsA kare che, ajJAna ane pramAdanA doSathI karelA pApone chUpAve che. "mane koI duSkarma karatAM na joI jAya." evA vicArathI te ekalo vicare che. sadA mUDha rahe che. dharmane jANato nathI. te manuSya ! je pApAnuSThAnathI nivRtta nathI, ajJAnI hovA chatAM paNa mokSanI vAta kare che, te dukhI jIvo karma karavAmAM ja kuzaLa che. AvA jIva saMsAramAM ja paribhramaNa kare che. ema huM kahuM chuM. adhyayana 5-udesoH 1nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa (adhyayanaHpa- udesoH 2 [159-161] jagatamAM je nirAraMbhajIvI sAdhu che te hiMsAdI AraMbhathI rahita thaI zarIrano nirvAha kare che. gRhasthonI pAsethI nirdoSa AhAra laI anAraMbhI jIvana Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 AyAro-1/pa/ra/11 calAve che. sAdhaka sAvadya pravRttithI dUra rahI, pApakarmono saMyama dvArA kSaya karI "A apUrva avasara prApta che" ema vicAra kare. zarIra ane saMyamanA anukULa sAdhano vAraMvAra maLatA nathI, A vAtanuM vAraMvAra anveSaNa karI apramatta rahe. tIrthakaroe kahyuM che ke, pratyeka prANInA duHkha ane sukha alaga alaga che, evuM jANI saMyamI puruSe pramAda na karavo joIe. A saMsAramAM manuSyomAM abhiprAya bhinna bhinna che ane tenA duHkha paNa bhinna bhinna che, mATe je koI paNa prakAranI hiMsA karatA nathI, asatya bolatA nathI, AvelA parISahone samyak prakAre sahana kare che. te ja prazaMsanIya-je pApakarmomAM Asakta nathI tene kadAcit karmodayathI roga utpanna thaI jAya to paNa samabhAvathI duHkha sahana karavuM joie. A prakAre tIrthakaroe kahyuM che. A duHkha AgaLa pAchaLa mAre ja sahana karavAnuM che. A audArika zarIra chinnabhinna thanAruM che. vidhvaMsana svabhAvavALuM che adhRiva, anitya, azAzvata che. vadhavA-ghaTavAvALuM che. nAzavAnuM che. mATe A zarIranA svarUpano ane avasarano vicAra karavo joIe. evA vicArathI dehanA svarUpane jonArA, AtmAnA guNomAM ramaNa karanArA, zarIrAdimAM anAsakta, tyAgI sAdhakane saMsAranuM paribhramaNa karavuM nahIM paDe. ema huM kahuM chuM. [162 lokamAM keTalAka sAdhuvezadhArI paNa parigrahavAnuM hoya che, te parigraha thoDo hoya ke ghaNo hoya, sUkSma hoya ke skUla hoya, sacitta hoya ke acitta hoya, te parigrahadhArI gRhasthonI samAna ja che. A parigraha narakAdinA mahAbhayanuM kAraNa che. temaja AhArAdi lokasaMjJA paNa bhayarUpa che, tethI teno tyAga karavo joIe. dravyarUpa ane bhAvarUpa parigrahane dhAraNa nahi karanAra saMyamInuM cAritra prazasta che. [13] tene jJAnAdi guNonI prApti hoya che. evuM jANI he sAdhako ! tame divyadraSTi (samyadraSTi) ne dhAraNa karI saMyamamAM parAkrama karo. aparigrahI ane divya draSTivALA sAdhakane ja brahmacaryaAtmAnI prApti thAya che. ema huM kahuM chuM. meM sAMbhaLyuM che, ane anubhava karyo che, ke baMdhanathI chUTakAro potAnA AtmAthI ja thAya che. mATe sAdhaka parigrahathI mukta thaI jIvanaparyanta pariSado ane upasargone sahana kare. pramAdIone dharmathI vimukha joI apramatta thaIne saMyamamAM vicare. A tIrthaMkarabhASita saMyamAnuSThAnanuM samyaka prakAre pAlana karo! ema huM kahuM chuM. | adhyayanaH 5-uddezo 2nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa ] (adhyayanaHpa-udesoH 3) [14] A lokamAM je koI aparigrahI thAya che te sarva tIrthaMkaranI vANI sAMbhaLI tathA gaNadharAdi mahApuruSonA vacanone sAMbhaLI vivekI banI, sarvaprakAranA padArthono tyAga karIne ja aparigrahI bane che. tIrthaMkaroe samatAmAM dharma kahyo che je rIte meM karmono kSaya kahyo che, te rIte bIjA mArgamAM karmo kSINa karavA kaThina che. tethI huM kahuM chuM ke potAnI zaktinuM gopana na karatAM, kamane kSaya karo! [15] keTalAMka pahelAM tyAgamArga aMgIkAra kare che ane te ja rIte aMta sudhI pAlana kare che. keTalAMka prathama tyAga aMgIkAra kare che ane pachI patita thaI jAya che. keTalAMka pahelAM tyAgamArga-svIkAratA nathI ane pAchaLathI patita paNa thatA nathI. je saMsA Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - -- - zrutaskaMtha-1, adhyayana-5, udeso-3 33 ranA padArtho ne jJaparijJAthI jANI pratyAkhyAnaparijJAnI choDe che ane pharI tenI icchA kare che te gRhasthanI samAna ja che.ema kevaLajJAna dvArA jANI tIrthaMkara devoe kahyuM che. [16] A jainazAsanamAM tIrthakaronI AjJAnA ArAdhaka thavAnI IcchAvALA, vivekavAnuM ane Asaktirahita sAdhake rAtrinA prathama ane aMtima praharamAM payagapUrvaka hamezAM zIlane mokSanuM aMga jANI tenuM pAlana karavuM joie. zIlanA lAbhane sAMbhaLI vAsanArahita ane lAlasArahita thavuM joIe. [167 he sAdhaka ! potAnA AMtarika zatruonI sAthe ja yuddha karo. bahAranA yuddhathI zuM maLavAnuM che? Atmayuddha karavA mATe je audArikazarIrAdi sAmagrI maLI che, te vAraMvAra prApta thavI durlabha che. tIrthakara deve je rIte adhyavasAyonI bhinnatA kahI che tene tevI ja rIte mAnavI joIe. dharmathI patita thaI ajJAnI jIva gabhadikanA dukhono. anubhava kare che. A jina-zAsanamAM evuM kahyuM che, ke je rUpAdi viSayomAM Asakta thAya che te hiMsAmAM pravRtta thAya che. te ja sAcA muni che, je lokone mokSamArgathI viparIta pravRtti karatA joine temanA duHkhono vicAra karI, mokSamArga tarapha dorI jAya che. AvA sAdhaka, karmanA svarUpane jANI pratyeka jIvanA sukha, duHkha alaga alaga che, Avo vicAra karI, koIpaNa jIvane kaSTa pahoMcADatA nathI. saMyamanuM pAlana kare che. dhRSTatA karatAM nathI. suyazanA abhilASI sAdhaka, saMsAramAM koIpaNa prakAranI pApapravRtti karatA nathI. te kevaLa mokSa tarapha draSTi rAkhI ahIM tahiM bhaTakatA nathI, strIomAM vRddha thatA nathI ane sarva AraMbhothI dUra rahe che. 168] evA saMyamavAnuM sAdhu, sarva rIte uttama bodhane prApta karI, nahi karavA yogya pApakarma tarapha draSTi rAkhatA nathI. je samyakatva che te munidharma che ane je munidharma che te samyakatva che, ema jANo. zithilAcArI, mamatAyukta, viSayomAM Asakta, kapaTI ane pramAdI tathA gharamAM rahenAra, A samyakatva athavA munitvanuM pAlana karI zakatA nathI. munidharmane dhAraNa karI, muni zarIrane kaza kare evuM karavA mATe samyagdarzI vIra sAdhaka halakuM ane laMkhuM bhojana kare che. AvA sAdhaka ja saMsAra samudrathI pAra pAme che. sAvadha anuSThAnathI virata sAdhaka saMsArathI tarela ane mukta kahevAya. ema huM kahuM chuM. adhyayana 5-udesoH3nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrva (adhyayana 5-udeso-4) [19] jJAna ane vayathI aparipakva sAdhu jo ekalA grAmAnugrAma vicare, to. tenuM A vicaravuM ayogya che. [170-171] koI manuSya hitazikSAnA vacanamAtrathI krodhita thaI jAya che. abhimAnI puruSa mahAmohathI vivekazUnya banI gacchathI alaga thaI jAya che. evA ajJAnI, atattvadarzI puruSane vAraMvAra aneka bAdhAo Ave che, jenuM ullaMghana karavuM tenA mATe kaThina hoya che. eTalA mATe he ziSya ! tArA mATe evuM na thAya. A vIra jinezvarano abhiprAya che. tethI sAdhaka, gurunI draSTi anusAra avalokana karavAnuM zIkhe athavA gurunI samIpe ja rahe. gurudvArA batAvelI anAsaktinuM pAlana kare. gurune sarva kAyamAM AgaLa kare. bahumAna karI vicare. gurumAM pUrNa zraddhA rAkhe. sadA gurunI pAse Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 AyAro-1//4/171 rahe. sadA yatanApUrvaka vicare. gurunA abhiprAyanuM anusaraNa karIne, mArganuM avalokana kare. gurUnA avagrahathI bahAra rahenAra na thAya adhika dUra ke adhika najIka na rahe. guru kyAMya mokale to yatanApUrvaka jIva-jaMtuone jotA thakA jAya. te sAdhu AvatAM, jatAM, pAchA pharatAM, avayavone saMkocatAM phelAvatAM, AraMbhathI nivRtta thatAM ane pramArjanAdi kriyAo karatAM sadA gurunI AjJApUrvaka vicAre. saguNI ane yatanApUrvaka vartanAra muninA zarIranA sparzathI kadAcit koI prANI ghAta thaI jAya to tenuM phaLa tene e ja bhavamAM prApta thaI kSaya pAme che. agara koI pApa jANI joIne karyuM hoya to tene jJaparijJAthI jANI prAyazcitadvArA dUra karavuM joie. apramAdathI te karmano kSaya thAya che. [17] dIrghadarzI, bahujJAnI, upazAMta, samitithI yukta, jJAnAdika guNothI yukta, sarvadA yatanAzIla muni strIone joIne pote potAno vicAra kare ke "A strI mAruM zuM kalyANa karaze? athavA mane zuM sukha deze? lokamAM je strIo che te cittane lobhAvanAra che." ema vira bhagavAne pharamAvyuM che. kadAcita indriyonI viSayothI pIDita thAya to teNe nirbaLa-lUkho AhAra karavo joIe, alpaAhAra karavo joie, eka sthAna para rahI kAyotsarga karavo joIe, bIjA gAmamAM cAlyA javuM joie, eTalAMthI paNa jo mana vaza na thAya to AhArano sarvathA tyAga karavo joIe, paraMtu strIsaMgamAM manane kyAreka na phasAvuM joie. viSayasevananA pahelAM ghaNAM pApo karavA paDe che, pachI bhogo bhogavAya che athavA pahelA viSaya sevana kare to pAchaLathI daDa bhogavavo paDe che. strIo rAga dveSane utpanna karanArI che, e joine jANIne pote potAne AjJA kare ke "strIsaMga na karavo joIe." ema huM kahuM chuM. brahmacArI strIonI kathA na kare tenA avayavone na jue, temAM mamatva na kare, strIonI sevA na kare, strIo sAthe vAtacItamAM maryAdA rAkhe. potAnA manane saMyamamAM rAkhe. sadA pApano tyAga kare. A prakAre munibhAvanI barAbara sAdhanA kare, ema huM kahuM chuM. adhyayanaHpa-udesoH4nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ] (adhyayana 5-udesI 5) [173] huM kahuM chuM jevI rIte samatAla bhUmimAM nirmaLa jaLathI bharela sarovara prANIonI rakSA karatuM zAMta rajavALuM hoya che, tevI rIte AcArya jJAnarUpI jaLathI bharela, svabhAvamAM sthita, jIvonI rakSA karatA nirdoSa kSetromAM vicare che. lokamAM aneka maharSio evA che je vivekayukta, zraddhALa, AraMbhathI nivRtta thaI, samAdhimaraNanI abhilASA rAkhatA satata puruSAratha kare che, emanA tarapha tuM jo ! ema huM kahuM chuM. [174-175 phaLa maLaze ke nahi, evI zaMkA rAkhanAra AtmAne samAdhi prApta thatI nathI. koI koI gRhastha paNa AcAryanA vacanane samajI zake che. ane koI sAdhu paNa AcAryanA vacanane samajI zake che. paraMtu samajanAranI sAthe rahIne paNa koI sAdhu samajI na zake to tene avazya kheda thAya che. paraMtu te samaye je sAdhu samaje che teNe tene kahevuM ke-jejinezvara kahyuM che te satya che, ane nizaMka che. " [17] koI koI zraddhAvAnuM, tIrthaMkara bhagavAnanA vacanone ane pachI paNa aMta sudhI satya mAnI zraddhA rAkhe che, keTalAMka dIkSA grahaNa karatA samaye satya mAne che paraMtu Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-5, udesI-5 35 pachI asatya mAnavA lAge che. keTalAMka zarUAtamAM zraddhALu hotA nathI paraMtu pachI zuddha zuddhAvAnuM banI jAya che. keTalAMka pahelAthI azraddhALu ane pachI paNa azraddhALa rahe che. je sAdhakanI zraddhApavitra che tene samyagu athavA asamyapha sarva tattvo asamyaka rUpa ja pariName che. vicAravAnuM, zraddhALu sAdhaka avicArazIla mithyAdraSTine A prakAre kahe-"tame samyaka prakArathI vicAra karo. A rIte saMyamamAM pravRtti karavAthIja karmano nAza thAya che." zraddhAvAnuM puruSanI tathA zithilAcArInI gatine sArI rIte juo ane A asaMyamamAM potAnA AtmAne sthApita na karo. [177 he AtmAnuM ! jene tuM mAravAno vicAra karI rahyo che te tuM svayaM che. jenA para tuM hukama calAvavAno vicAra kare che, te tuM pote che. jene tuM duHkhI karavA Icche che, te svayaM tuM che. jene tuM pakaDavA Icche che, te svayaM tu che, jene tuM mArI nAkhavA Icche che, te svayaM tu che. tuM ema vicAra kara. A prakAranI samajaNathI koIpaNa jIvane mAravA na joIe kAraNa ke bIjAne mAranArane tenuM phaLa e ja rIte bhogavavuM paDe che. ema jANI koIpaNa prANIne mAravAnI IcchA na karavI joIe. [178] je AtmA che te ja vijJAtA-jANanAra che. je jANanAra che te AtmA che. jenA dvArA vastunuM svarUpa jANI zakAya che te jJAna AtmAno guNa che. te jJAnanA Azrita ja AtmAnI pratIti thAya che. je AtmA ane jJAnanA A saMbaMdhane jANe che te AtmavAdI che. tenuM saMyamAnuSThAna samyaka kaheluM che. ema huM kahuM chuM. | adhyayanaHpa-udeso panImunidIparatnasAgare karelagurjara chAyApUrNa (adhyayanaHpa- udesoH 6) [179-180] keTalAMka sAdhako puruSArtha hoya che. paNa AjJAnA ArAdhaka hotA. nathI. keTalAMka AjJAnukULa pravRtti karavAmAM nirudyamI hoya che. he muni ! A baMne vAta tArAthI na thAya ! A vIra prabhuno abhiprAya che. mATe je puruSa sadA gurunI draSTithI jonAra hoya, gurudvArA upadiSTa muktino svIkAra karanAra hoya, gurunuM bahumAna karanAra hoya, guru upara pUrNa zraddhA rAkhanAra hoya, gurukuLamAM nivAsa karato hoya, te puruSa karmone jItIne tattva bane che. te mahAtmA sarvajJanA upadezathI bahAra nathI ne koInAthI parAbhUta thato nathI ane nirAlaMbana bhAvanA bhAvavA samartha thAya che. guruparaMparAnA upadezathI sarvajJanA upadezanuM jJAna karavuM joIe. pravAda traNa prakAre jANI zakAya che. jAtismaraNa Adi jJAna dvArA, sarvajJanA vacana dvArA, anya mahApuruSonA vacanonA zravaNa dvArA. [181] buddhimAnuM sAdhaka, A badhuM sarva prakAre jANe. satyane grahaNa karI sarvajJa devonI AjJAnuM ullaMghana na kare. saMyamane aMgIkAra karI, jitendriya banI pravRtti kare. mumukSu vIra, sadeva AgamAnusAra parAkrama kare, ema huM kahuM chuM. [182ii UMcI, nIcI, tIrachI dizAmAM sarvatra karmabaMdhananAM kAraNo che, karmabaMdhanA kAraNo pravAhanI samAna che. tethI tene srota paNa kahe che. jyAM jyAM jIvanI Asakti che tyAM tyAM karmanuM baMdhana che, te samajo ! [183-184] karmanA cakrane joIne buddhimAnuM ! saMsAranA viSayone dUrathI ja tyAge. je koI karmanA pravAhane kSINa karavA mATe tyAgamArgano svIkAra kare che te akarmI Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 AyAro-1/5/184 thaIne sarvajJa ane sarvadraSTA bane che. te koI paNa prakAranI AkAMkSA karatA nathI. paramArthano vicAra karI ane saMsAranA AvAgamanane jANI janma, maraNanA mArgane te pAra karI le che ane mokSane prApta kare che. te muktAtmAnuM svarUpa batAvavA mATe koI paNa zabda samartha nathI. takanI tyAM gati nathI. buddhi tyAM sudhI jatI nathI, kalpanA thaI zakatI nathI. te AtmA karmamaLathI rahita jyoti svarUpa che. samagra lokano jJAtA che. mukta jIva lAMbo nathI, TUMko nathI, goLa nathI, trikoNa nathI, corasa nathI, maMDalakAra nathI, kALo nathI, lIlo nathI, lAla nathI, pILo nathI, sapheda nathI, sugaMdhavALo nathI, dugaMdhavALo nathI, tIkho nathI, kaDavo nathI, kasAyela nathI, khATo nathI, mITho nathI. kaThora nathI, komaLa nathI. bhAre nathI, halako nathI, ThaMDo nathI, garama nathI, snigdha nathI, rakSa nathI, zarIradhArI nathI, punarjanmadhArI nathI, saMgarUpa nathI, strI nathI, puruSa nathI, napuMsaka nathI, paNa te jJAtA che, parijJAtA che. tenA mATe koI upamAM nathI. te arUpI sattAvALo che, avasthArahita che mATe tenuM varNana karavA mATe koI zabda nathI. [18] te zabda nathI, rUpa nathI, gaMdha nathI, rasa nathI ane sparza paNa nathI. A padArthonuM ja zabda vaDe varNana thAya che. paraMtu e paikI te koI nathI, tethI te tezabdAtIta che. ema meM sAMbhaLyuM che ane huM kahuM chuM. | adhyayanaH5-udesoH nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa adhyayana 5-gurjarachAyApUrNa ( adhyayanaHpUta) - udeso 1 - [18] kevalajJAnI puruSa saMsAranA svarUpane sAkSAt jANI janakalyANa mATe upadeza Ape che. ekendriyAdi jAtione sArI rIte jANanAra zrutakevaLI Adi paNa anupama bodha Ape che. jJAnI puruSa tyAgamArgamAM utsAhita thayelA, hiMsaka kriyAothI nivRtta banela, buddhimAnuM ane sAvadhAna sAdhakone muktino mArga batAve che. to paNa temAM je mahAvIra che te ja parAkramI bane che. keTalAMka AtmajJAna rahita thaI saMyamanA pathathI patita thaI jAya che, te jUo ! jema koI kAcabo zevALAdithI AcchAdita koI taLAvamAM guddha thaI bahAra nIkaLavAno mArga meLavI zakato nathI. jema vRkSa zIta. tApAdianeka duHkho bhogavavA chatAM paNa potAnA sthAnane choDavAmAM samartha thato nathI tevI rIte keTalAya vividha prakAranA kuLomAM utpanna thayela purUSa zabdAdi viSayomAM Asakta thaI karuNa Akrandana kare che paraMtu gRhatyAga karI zakatA nathI. evA jIva kamAMthI chUTI zakatA nathI. vaLI jUo, jIva potapotAnA karmonA phaLane bhogavavA mATe vividha kuLomAM utpanna thAya che. [187-189] koIne kaMThamaLano roga thAya che. koIne koDha thAya che. koIne kSaya roga thAya che. koIne apasmAra-mUccha thAya che. koIne AMkhano roga thAya che. koIne hAtha, paga vikala hoya che, koIne kUbaDApaNuM hoya che. koIne muMgApaNuM, koIne peTano roga hoya che, koIno sojo caDe che, koine bhasmakarogathI atizaya bhUkha utpanna thAya che. koine kaMpa Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMtha-1, adhyayana-da, udeso-1 37 roga thAya, koinI pITha vaLI jAya che, koInA hAtha paga kaThora thaI jAya che, to koine madhuprameha utpanna thAya che. A rIte soLa mahAroga kahyA che ane A sivAya anya zULAdi pIDA ane ghAvAdi bhayaMkara darda thAya che. jenAthI aMtamAM mRtyu thAya che. [19] jemane roga nathI tevA devane paNa janma-maraNa thayA kare che. mATe karmavipAkane jANI karmone dUra karavA joIe. ethI vadhu karmanA phaLane kahuM chuM te sAMbhaLo. karmanA vazathI jIva aMdha-jJAnacakSarahita banI ghora aMdhakAramaya sthAnomAM vAraMvAra janma le che ane dAruNa duHkhano anubhava kare che, ema tIrthaMkaroe kahyuM che. tema ja zabda karI zake tevA beIndriyAdi prANI, rasane jANanAra saMjJI prANI, jalakAyanA jIva, jalacara jIva, tathA AkAzamAM vicaranAra pakSI paraspara eka bIjAne pIDA Ape che. mATe lokamAM mahAbhaya varte che te tuM jo! [195] he jIva ! Ama prANIonA dukhanI sImA nathI. viSayabhogomAM Asakta manuSya A nisAra tema ja kSaNika zarIra mATe anya jIvono vadha karI, svayaM vadhane prApta thAya che. vivekahInatAne kAraNe ghaNAM dukhane prApta karanAra ajJAnI jIva zarIramAM aneka rogone utpanna thayelA joIne tenI cikitsAmAM jIvonI hiMsA kare che. paraMtu ema karavAthI paNa roga maTato nathI. mATe he muni ! tuM evI pravRtti na kara. A hiMsAne mahAbhaya rUpa samajIne koIpaNa prANInI hiMsA na kara! [192-193] he ziSya, sAMbhaLa ane samaja! huM tane kamone kSaya karavAno upAya batAvuM chuM. A saMsAramAM keTalAka jIva potAnA karelAM kamoMthI bhinna- bhinna kuLomAM mAtAnI raja ane pitAnA zukrathI garbhamAM utpana thayA, vRddhine prApta thayA, janma dhAraNa karyo, moTA thayA ane pratibodha pAmI tyAgamArga aMgIkAra karyo ane kramathI mahAmuni banyA. saMyama aMgIkAra karatA samaye mAtApitAdi svajana vilApa karatA tene kahe che :ame tArI IcchAnusAra cAlanArA, tArI sAthe ATalo prema rAkhIe chIe, to tuM amane choDa nahi teo A rIte Akrandana karatA roke che ane kahe che ke-je mAtA-pitAne choDI de che te Adarza muni nathI kahevAto, ane tevo muni saMsArane tarI zakato nathI." AvA vacanone sAMbhaLIne teno svIkAra karatA nathI te saMsAramAM kevI rIte ramaNa kare? A jJAna sadA dhyAnamAM rAkhavA jevuM che. ema huM kahuM chuM. adhyayana da-udeso 1nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa | (adhyayana udesI 2. [194] keTalAMka vasu (vItarAga athavA sAdhu) athavA anuvasu (sarAga athavA zrAvaka) A saMsArane duHkhamaya jANI, mAtA-pitAdi snehIjanonA pUrvasaMyogane choDI, upazama bhAva dhAraNa karI, brahmacarya dhAraNa karI, upazama bhAva dhAraNa karI, brahmacarya dhAraNa karI, dharmanA vAstavika svarUpane samajI kramazaH parISahathI gabharAIne zIla rahita thaI, dharmanuM pAlana karI zakatA nathI. [195] te vastra, pAtra, kaMbala ane rajoharaNane choDI kAmabhogonI abhilASA kare che. paraMtu thoDA ja samayamAM A kSaNabhaMgura zarIrano tyAga thAya che. pachI anaMtakALa sudhI evI sAmagrI maLavI kaThina che. te vidhvathI paripUrNa ene atRptikAraka Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38. AyAro-1/2/196 kAmabhogonA kAraNe saMsAramAM bhaTake che. [196] keTalAMka bhavya puruSa, dharmane prApta karIne prathamathI ja sAvadhAna rahe che. koI paNa prapaMcamAM phasAtA nathI, lIdhela pratijJAmAM draDha thaI rahe che. je sarva prakAranI Asaktine duHkhamaya jANI tenAthI dUra rahe che, te ja mahAmuni che. muni sarva prapaMcone choDI "mAru koI nathI ane huM ekalo chuM" A vicAra karI pApakriyAthI nivRtti thaI daza prakAranI samAcArImAM yatanA karato dravya ane bhAvathI muMDita thaI saMyamamAM vicare. acala (alpa vastradhArI) thaI saMyamamAM udyata banI, parimita AhAra laI tapa kare. koI puruSa sAdhunA pahelA karelA nirjita kAmo pratye lakSya karI athavA asabhya zabda bolI, khoTA AropathI nindA karavA lAge athavA prahAra kare athavA vALa kheMce tyAre muni tene potAnA karelA karmonuM phaLa udayamAM AvyuM che evuM jANI, AvA pratikULa ane anukULa, manohArI ane aniSTa parISahone samabhAve sahana kare che. [197] je vyakti gRhavAsane choDI pharI temAM phasAtA nathI te ja sAcA muni kahevAya che. he ziSya ! "AjJAmAM ja mAro dharma che e manuSyone mATe uttama vidhAna che. mATe sAdhaka, saMyamamAM lIna rahI kamane khapAve che. karmanA svarUpane jANI sAdhu paryAya dvArA karmone dUra karavA puruSArtha kare che. A jinazAsananuM anusaraNa karanArA koI koI sAdhaka ekalA vicAre che. AvA sAdhu-saMta-prAMta kuLomAMthI zuddha eSaNA dvArA nirdoSa AhAra laI saMyamanuM pAlana kare che. AhAra sugaMdhita hoya athavA to dugaMdhi hoya, tene samAna rUpe grahaNa kare che. ekAkI avasthAmAM jaMgalI pazuo dvArA koI upadrava hoya to tene gheryathI sahana kare che. ema huM kahuM chuM. | adhyayana da-uso nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ( adhyayanaH 6-udasoH 3 ) [198] zuddha dharmanuM AcaraNa karanAra ane AcAranuM pAlana karanAra muni karmanA upAdAna vastrAdine tyAga kare che. je muni acela rahe che tene evI ciMtA hotI nathI ke mAruM vastra jIrNa thaI gayuM che. huM navA vastranI yAcanA kare, sIvavA mATe dorA lAvuM, soya lAvuM, vastra sAdhIza, sIvIza, bIjuM vastra joDIza, A vastrane ochuM karIza, Ane paherIza athavA zarIra DhAMkIza. saMyamamAM parAkrama karanAra vastrarahita munine tRNasparzanuM duHkha prApta thAya che, kyAreka ThaMDInuM, kyAreka garamInuM duHkha prApta thAya che. kyAreka DAMsa, maccharAdi vividha pratikULa pariSaha Ave che tene vastrarahita sAdhaka kamanI laghutAnuM kAraNa jANI sahana kare che. te munine tapanI prApti thAya che. bhagavAne je rIte pharamAvyuM che tene satya jANI sarva prakArathI ane pUrNa rUpathI samyakatvAnukULa ja AcaraNa karavuM joIe. A rIte pahelAM keTalAMka mahAvIra puruSoe lAMbA samaya sudhI, pUrvI sudhI, saMyamanuM pAlanakarI je pariSaho sahana karyA che tenI tarapha te draSTi kara! ( [19] jJAnI munionI bhujAo pAtaLI hoya che. tenA zarIramAM mAMsa ane lohI ati alpa hoya che. te rAgadveSa, kaSAya rUpa saMsAra-zreNIno samabhAvathI vinAza karI, samadraSTithI tattvanA jJAtA hoya che. tevA muni saMsArathI tarelA, bhava-baMdhanathI mukta ane pApakarmathI nivRtta kahevAya che. ema huM kahuM chuM. . Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMtha-1, adhyayana-6, udeso-3 39 [20] je asaMyamathI nivRtta che ane ghaNA lAMbA samayathI saMyamanuM pAlana karI rahyA che, aprazasta bhAvomAMthI nIkaLI prazasta bhAvomAM ramaNa karanAra che, evA saMyamIone saMyamamAM utpanna thayela arati vicalita karI zakatI nathI. te sAvadhAna mUni zubha pariNAmonI zreNI para caDhatA jAya che. tethI te muni asaMdIna-pANIthI kyAreya nahi DhaMkAtA, evA dvIpanI samAna che. tIrthakara bhASita dharma paNa AvA dvIpa samAna che. sAdhaka, bhogonI IcchA nahi karatAM, jIvahiMsA na karatAM, sarvalokanA priyapAtra banI, mayadAmAM rahI paMDItapadane prApta kare che. je rIte pakSI, potAnA baccAnuM pAlana-poSaNa karI tene samartha banAve che tevI rIte je bhagavAnanA dharmamAM utsAhavAnuM na hoya, te ziSyane buddhimAna AcArya Adi dina rAta sAvadhAnIpUrvaka zikSA ApI dharmamAM kuzaLa banAve che. ema huM kahuM chuM. adhyayanaH 6- udesoH 3nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa ! adhyayana 6- udesoH4) [201] A rIte vIra ane vidvAna guru divasa rAta satata zikSA ApI ziSyane taiyAra kare che. temAMthI keTalAMka ziSya, gurU pAsethI jJAna prApta karI zAMta bhAvane choDI abhimAnI-svecchAcArI banI jAya che. keTalAMka ziSyo saMyama aMgIkAra karyA pachI satparaSonI AjJAno anAdara kare che. keTalAMka ziSyo, kuzIlanA duSpariNAma joIne jinabhASita tattvane sAMbhaLI, samajI ApaNe sarvanA mAnItA thaIzuM, evo vicAra karI dIkSA dhAraNa kare che. paraMtu mokSamArgamAM nahIM cAlatAM kAmabhogothI baLatA sukhamAM mUcchita thaI, viSayono vicAra karatA thakA tIrthaMkarabhASita samAdhine prApta karatA nathI. ulaTA, hitazikSA ApanAra munine kaThora vacana kahe che. [202] tathA keTalAMka svayaMbhraSTa hovAchatAM paNa bIjA suzIla,kSamAvaMta, vivekathI vartatA munione kuzIla kahe che. AvA ajJAnI-mUkhanI A bIjI ajJAnatA che. [23] keTalAMka sAdhaka saMyamathI nivRtta hovA chatAM paNa saMyamanA. AcAra-gocara barAbara kahe che. koI koI jJAnathI bhraSTa, samyagdarzanathI bhraSTa puruSa AcAyAdine namaskAra karavA chatAM paNa potAnA saMyamI jIvanane dUSita kare che. [20] keTalAka sAdhako pariSahothI DarI asaMyamita jIvana jIvavA mATe saMyamathI nivRtta thaI jAya che. tevI vyaktinI dIkSA paNa kudIkSA che. AvI vyakti sAdhAraNa puruSo dvArA paNa nizvita thAya che. vAraMvAra janmane dhAraNa kare che. nIco hovA chatAM paNa e samaje che ke huM vidvAnchuM "je chuM te huM ja chuM.' A prakAre potAnI prazaMsA kare che. je sAdhaka rAgadveSa rahita che tene kaThora zabda kahe che. tenA pUrva jIvananA kAryonuM kathana kare che athavA asatya vacano dvArA tenI nindA kare che. paNa buddhimAnuM sAdhaka, dharmane sArI rIte jANe che. [20] saMyama aMgIkAra karavA chatAM paNa pApAcaraNa karanArane sAco saMyamI A prakAre upadeza Ape che-he sAdhaka ! vAstavamAM tuM adharmano artha che-ajJAnI che, kAraNa ke sAvadha kArya kare che. "prANI ne mAro" evo upadeza ApI rahyo che. hiMsAnI anumodanA karI rahyo che. jJAnI puruSoe evA dharmanI prarUpaNA karI che je kaThina che. Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 AyAro - 16/4/206 paraMtuM tuM enI upekSA kare che ane tIrthaMkaranI AjJAthI bahAra svecchAthI pravRtti kare che. AvAsAdhu kAmabhogamAM mUcchita ane hiMsAmAM tatparathayelA kahevAya che,emahuM kahuM chuM. [20] keTalAMka sAdhaka vicAre cheke A saMbaMdhIothI mAruM zuM kalyANa thavAnuM che? AvuM mAnI mAtA, pitA, jJAtijano ane dhana dhAnyAdi parigrahono tyAga kare che. tyAgI banI, vIra puruSanA samAna AcaraNa karatA dIkSita thAya che. ahiMsaka bane che, suvratadhArI bane che, jitendriya thaI saMyamamAM AgaLa vadhavA chatAM paNa tIvra kamenA udayane kAraNe saMyamathI patita thaI dIna bane che. Indriyone vaza thavAthI duHkhI, satvahIna manuSya vratono nAzaka hoya che. pachI tenI duniyAmAM apakIti thAya che. loko kahe che-juo ! A sAdhu banI pAcho gRhastha thayo che ! vaLI juo ! keTalAMka sAdhako ugravihArIonI sAthe rahevA chatAM paNa zithilAcArI bane che. vinayavAnonI sAthe rahevA chatAM paNa avinayI bane che. viratIo sAthe rahevA chatAM paNa Avirata bane che, pavitra purUSonI sAthe rahIne paNa apavitra bane che. A sarva jANIne paMDita, buddhimAna sAdhu sadA jinabhASita AgamAnusAra parAkrama kare ! ema huM kahuM chuM. adhyayanaH 6-udesoH4nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (adhyayana da-udesI 5 ) [20] munine gharomAM, gharonI AsapAsa gAmomAM ke gAmonA aMtarAlaAsapAsamAM, nagarImAM, nagarIonA aMtarAlamAM, janapadomAM janapadonA, aMtarAlamAM, gAma ane nagaranA aMtarAlamAM, gAma ane janapadanA aMtarAlamAM athavA nagara, ane janapadanA aMtarAlamAM koI koI manuSya upasarga kare athavA anya koIpaNa prakAranuM saMkaTa AvI jAya to dhIra sAdhaka abdha rahI samabhAvapUrvaka tene sahana kare. te rAgadveSa rahita ane samadraSTi hoya. AgamanA jJAtA muni pUrva, pazcima, dakSiNa ane uttara dizAmAM sthita jIvone anukaMpAbuddhithI dharmano upadeza Ape, dharmanA bheda-prabhedo ne samajAve ane dharmano mahimA batAve. te muni dharmazravaNanI IcchAvALA athavA sevAsuzruSA karanAra munio A gRhasthone zAMti, virati, upazama, nivaNi, zaucanilabhatA, Arjava mAdava-namratA ane parigrahatyAgano yathArtha bodha Ape che. muni vicAra karI sarva prANIo, bhUto, satvo ane jIvone dharmanuM svarUpa kahe che. [28] vicAra karI dhamapadeza ApanAra muni e dhyAnamAM rAkhe ke te upadeza ApatA potAnA AtmAnI AzAtanA na kare. bIjAnI AzAtanA na kare ane anya koI prANI, bhUta jIva ane sattvanI AzAtanA na kare. A rIte svayaM AzAtanA nahi karatA, bIjAthI AzAtanA nahi karAvanAra te mahAmuni maratA prANIo bhUto, jIvo ane sattvonA mATe asaMdIna dvIpanI jema zaraNabhUta hoya che. A rIte saMyamamAM sAvadhAna rahenAra mokSamArgamAM AtmAne sthita karanAra, rAgadveSa rahita, pariSahothI caMcaLa nahi thanAra sAdhaka, eka sthAnamAM vicaratA nathI. tathA saMyamAnuSThAnamAM vicaraNa kare che. je muni A pavitra dharmane jANI sadanuSThAnanuM AcaraNa kare che te mukti prApta kare che. mATe AsaktinA svarUpa ane vipAkano vicAra karo ane juo ke loko parigrahamAM phasAyA che ane kAmabhogothI pIDita che. mATe saMyamathI gabharAvuM na joIe. vivekahIna Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMtha-1, adhyayana-6, uso-5 tathA hiMsakavRttivALA je pApakamane karatAM bhayabhIta thatAM nathI, jJAnIjana te AraMbhono sarvathA tyAga kare che. krodha, mAna, mAyA ane lobhano parityAga kare che ane karmabaMdhanathI mukta thaI jAya che, ema huM kahuM chuM. * [20] dehanAzanA bhaya para vijaya prApta karI levo e saMgrAmano agrabhAga che. te muni saMsAranA pAragAmI che. te kaSTothI pIDita thavA chatAM paNa lAkaDAMnA pATiyAnI jema acaLa rahe che. ane mRtyukALa AvavA para jyAM sudhI jIva ane zarIra bhinna bhinna na thAya tyAM sudhI mRtyunuM svAgata karavA mATe taiyAra rahe che. ema huM kahuM chuM. adhyayana 6-udeso-panImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApU | adhyayana-da-gurjarachAyApUrNa ] noMdhaH-adhyayana-7-"mahAparidha-viccheda pAmela che. (adhyayanaH8-"vimokSa) - ukeso-1 - [210] huM kahuM chuM-samanojJa athavA tenAthI bhinna amanojJa sAdhune azana, pAna, khAdima, svAdima, vastra, pAtra, kaMbala, pAdapuchaNAdi AdarapUrvaka na Ape tathA ene mATe nimaMtraNa na de ane tenI sevA zuzraSA na kare. [211 kadAcit zithilAcArI athavA anya bhikSa saMyamI sAdhune kahe- "he munio, tame nizcita samajo ke tamane AhArAdi yAvatu pAdapuchaNAdi maLe athavA na maLe, tame teno upabhoga karyo hoya athavA na karyo hoya, rasto badalIne AvavuM paDe ke rastAmAM vacce AvanArA gharone oLaMgIne AvavuM paDe to paNa avazya AvavuM." A rIte judA dharmane pALanArA sAdhu AvatA jatA samaye kaMI Ape, ApavA mATe nimaMtraNa kare athavA vaiyAvRtya kare to sadAcArI sAdhaka teno svIkAra na kare, ema huM kahuM chuM. [12] A manuSyalokamAM keTalAMka sAdhuone AcAra-gocaranuM sArI rIte jJAna hotuM nathI. tevA sAdhaka AraMbhArthI thaI anya adharmIonuM anukaraNa karI prANIone mAro" evuM kahI bIjA pAse hiMsA karAve che. hiMsA karanAnI anumodanA kare che. adattane grahaNa kare che, athavA aneka prakAranA vacano bole che. jema ke koI kahe cheloka che, koI kahe che ke lokanathI. koI kahe che lokanitya che, koI kahe che ke loka anitya che, koI kahe che ke loka sAdi che, koi kahe che ke loka anAdi che, koi kahe che ke loka aMtavALo che, koI kahe che ke anaMta che, koI kahe che ke A sAru karyuM che, koI kahe che ke A kharAba karyuM che, koI kahe che ke A kalyANarUpa che tene bIjA pAparUpa batAve che. jene koI sAdhu kahe che. tene ja bIjA koI asAdhu kahe che, koI kahe che ke siddhi che, koI kahe che ke siddhi nathI. koI kahe che ke naraka che, koI kahe che ke naraka nathI. A prakAre vAdI je vividha prakAranI paraspara virodhI vAto kare che ane pota potAnA matane ja sAco batAve che, temanuM te kathana nihetuka che. temano A ekAMtavAda su-AkhyAta dharma nathI. suprajJapta dharma nathI. [213 AsaprajJa, sarvajJAnI, sarvadarzI bhagavAn mahAvIra dvArA prarUpita dharma ja suAkhyAta ane suprajJapta dharma che. ekAMtavAdI potAno mata kahe tyAre avasara hoya to Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 AyAro-1/8/1/213 saMyamI sAdhue teno javAba Apavo, paraMtu koI phaLa na nIkaLatuM dekhAya to mauna dhAraNA karavuM joie ema huM kahuM chuM. pUrvokta vAdIone sAdhu saMkSepathI A prakAre kahe ke sarvatra pApakarma thaI rahyuM che, me e pApakarmane choDI dIdhuM che, mArA ane tamArAmAM ja aMtara che. viveka hoya to gAmamAM rahIne paNa dharmanI ArAdhanA thaI zake che ane jaMgalamAM paNa thaI zake che. vivekanA abhAvamAM gAmamAM paNa dhamarAdhanA thatI nathI ane jaMgalamAM paNa thatI nathI. A rIte bhagavAna mahAvIra dvArA kahela dharmane matimAna grahaNa kare. bhagavAne traNa yAma kahyA che. (ahIMsA, satya ane aparigraha, aparigrahamAM acaurya tathA brahmacaryano samAveza thaI jAya che.) Arya puruSa tene sArI rIte samajI temAM sadA sAvadhAna rahe che. je krodhAdi sarva pApakarmothI nivRtta che tene nidAna rahita kahela che. [214] uMcI nIcI, tirjI ane sarva vidizAomAM pratyeka jIvamAM karmasamAraMbha rahelo che. e jANI vivekazIla, buddhimAna, purUSa svayaM te kAyono ghAta na kare, bIjA pAse ghAta na karAve ane je daMDa samAraMbha-ghAta karanAra che temane anumodana na Ape. bIjI vyaktione AraMbha-pApakarma karatAM joI ame lajjA pAmIe chIe. e jANI buddhimAnuM saMyamI ane pApathI DaranAra sAdhaka hiMsA ane anya prakAranA pApakarmono AraMbha na kare. ema huM kahuM che. | adhyayanaH 8-udesoH1nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (adhyayanaH8-udeso-2) [215] bhikSa mazAnamAM, zUnyagRhamAM, parvatanI guphAmAM, vRkSonA mULamAM, kuMbhAranA khAlI gharamAM pharato hoya, Ubho hoya, beTho hoya, suto hoya athavA anyatra kyAMya paNa vicarato hoya evA prasaMga para koI pUrva paricita athavA anya koI gRhastha tenI pAse AvI A prakAre AmaMtraNa Ape ke, "he AyuSNan muni ! ApanA mATe azana, pAna, khAdima, svAdima, vastra, pAtra, kaMbala, pAdapuMchaNa vagere padArtha, ApanA mATe prANI, bhUta, jIva ane sattvonA samAraMbha karI, kharIdI, udhAra laI, koI pAsethI chInavI laI, bIjAnA hovA chatAM paNa tenI AjJA vinA lai, sanmukha lAvI athavA mArA potAnA gherathI lAvI, Apane ApuM chuM. huM ApanA mATe makAna banAvI ApuM chuM athavA makAnanuM samArakAma karAvI dauM chuM. tame teno upayoga karo ane makAnamAM raho." he AyuSyanuM sAdhako! te sAdhu AvA prasaMge potAnA pUrvaparicita mitra athavA manasvI gRhasthane A prakAre uttara Ape-"he AyuSyanuM gRhastha ! huM ApanA vacanano svIkAra karato nathI ane tenuM pAlana karato nathI. to pachI tame zA mATe azanAdi, vastrAdi mArA mATe banAvo cho, kharIdo cho, zA mATe makAna banAvo cho? he AyuSyamanuM gRhastha ! huM evA kAryothI dUra rahevA mATe ja to tyAgI banyo chuM. 21] muni sAdhaka mazAnAdimAM pharatA hoya athavA anya kyAMya vicaratA hoya, tenI samIpa AvIne koI gRhastha te bhikSane jamADavAno manamAM saMkalpa kare, te muninA mATe AraMbha karI AhArAdi Ape athavA munine mATe makAna banAve, A vAta sAdhaka potAnA buddhibaLathI athavA bIjAnA kahevAthI athavA koI pAsethI sAMbhaLIne jANI le ke A gRhastha mArA mATe AhAra, athavA makAna taiyAra karI rahyo che, to evuM . WWW.jainelibrary.org Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMtha-1, adhyayana-8, udeso-2 43 jANI te gRhasthane spaSTa sUcanA kare ke huM mArA nimittathI taiyAra karela azanAdi, vastrAdi athavA makAna vAparI zakato nathI. [117] koI gRhastha sAdhune pUchI athavA pUchyA vinA ghaNuM dravya kharca AhArAdi banAve che. jyAre muni e le nahi tyAre kadAcita te gRhastha kupita thAya che, sAdhune mAre che. athavA kahe ke- "ane mAro, pITo, hAtha-pagAdi chedo, jalAvo, pakAvo, vastrAdi lUMTI lyo. tenuM badhuM chInavI lyo, prANa rahita karI dyo. aneka prakAre pIDA pahoMcADo." AvA kaSTo Ave tyAre dhairyavAnuM sAdhu dukhone sahana kare athavA kaSTa ApanAranI pAtratAdino vicAra karI sArI rIte potAnA vizeSa prakAranA AcAra-gocarane samajAve athavA mauna rahe. potAnA AcAra-gocaranuM samyaka prakAre pAlana kare. ema jJAnI puruSoe kahyuM che. [218] samanojJa sAdhu AdarapUrvaka amanojJa sAdhu ne AhAra athavA vastrAdi na Ape, nimaMtraNa na Ape, tenI vaiyAvRtya na kare. ema huM kahuM chuM. [21] pratimAnuM bhagavAne je dharma kahyo che tenuM svarUpa barAbara samajo. samanojJa sAdhu, samanojJa sAdhune atyaMta AdarapUrvaka azanAdi tathA vastrAdi Ape, ane tenI vaiyAvRtya kare, ema huM kahuM chuM. adhyayana 8udesoH 2nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (adhyayanaH8-udesoH3) [20] keTalAMka sAdhaka madhyama vayamAM pratibodha pAmI tyAgI bane che. buddhimAnuM sAdhaka jJAnIonA vacanane sAMbhaLI tathA samajIne samabhAva dhAraNa kare. Arya puruSoe (tIrthakaroe) samatAbhAvamAM dharma kahyo che. samabhAvI sAdhu kAmabhogonI IcchAthI nivRtta thaI koI paNa prANInI hiMsA karatA nathI ane parigraha paNa rAkhatA nathI. parigraha nahi rAkhavAnA kAraNe te samasta lokamAM aparigrahI kahevAya che ane prANIonI hiMsAno tyAga karavAthI pApakarma karatA nathI, tethI te mahAna nigraMtha kahevAya che evA sAdhu, saMyamamAM, kuzaLabane che ane aMtamAM rAgadveSa rahita banI jyotirmaya thaI jAya che. devonA paNa janmamaraNa thAya che, ema jANI rAgadveSano tyAga kare che. [221] zarIra AhArathI vRddhi pAme che ane parISahothI kSINa thAya che. chatAM juo koI kAyaramanuSya zarIra glAna thatA sarva indriyonI glAnine anubhave che. [222] tejasvI puruSa parISaho AvavA chatAM paNa dayAnuM rakSaNa kare che. je sAdhaka saMyama ane karmonA svarUpane sArI rIte jANe che tathA avasara, potAnI zakti, parimANa, abhyAsakALa, vinaya temaja siddhAntane jANe che te paragrahanI mamatA choDI yathAsamaya kriyA karatA niSkAma rAgadveSano nAza karI saMyamamAM AgaLa vadhe che. [223] zIta sparzathI dhrujatA muni pAse jaI koI gRhastha kahe- he AyuSmAnuM zramaNa ! Apane indriyadharma (kAma) to pIDato nathI ne ?" tyAre sAdhu tene kahe- he AyuSmAnuM gRhastha ! mane kAma pIDato nathI paraMtu huM ThaMDI sahana karavAmAM samartha nathI. agni saLagAvavI, vAraMvAra saLagAvavI ane zarIra tapAvavuM ke vAraMvAra tapAvavuM, athavA evuM bIjAne kahIne karAvavuM mane kalpatuM nathI." sAdhunI A vAta sAMbhaLI kadAya Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja AyAro-1/8/3/223 te gRhastha agni saLagAvI, prajvalita karI muninA zarIrane tapAvavA prayatna kare to sAdhu gRhasthane kahI de ke mAre agninuM sevana karavuM kalpatuM nathI. ema huM kahuM chuM. | adhyayana 8-udesoH3nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (adhyayanaH8-udeso 4) [22] je (abhigrahadhArI) bhikSue traNa vastra ane cothuM pAtra A cAranI ja maryAdA karI che teNe evo vicAra nathI hoto ke huM cothA vana yAcanA karIza. je tenI pAse traNa vastro na hoya to te eSaNIya vastranI yAcanA kare ane jevuM maLe tevuM dhAraNa kare. vastrane dhoe nahIM, raMge nahIM, dhoyelAM ane raMgelA vastrone dhAraNa na kare evA halakAM vastro rAkhe ke jethI grAmAnugrAma jatAM rastAmAM saMtADavA na paDe. A nizcita rUpathI vastradhArInI sAmagrI che. [25] mUni jANe ke have ThaMDInI tratu vyatIta thaI gaI che ane grISmaRtu AvI gaI che to pahelAMnA jIrNa vastrone paraThI de athavA jarUra hoya to ochA kare athavA ekaja vastra rAkhe athavA acelaka thaI jAya. [226-227] AvuM karavAthI lAghava guNanI prApti thAya che, ane tapanI prApti thAya che. bhagavAne je A kahyuM che tenA rahasyane samajI sarva prakAre saMpUrNa rUpe sacela ane acela avasthAmAM samabhAvanuM ja sevana kare. | [28] je sAdhune evuM samajAya ke huM zItAdi parISahomAM sapaDAyo chuM ane tene sahana karavA asamartha chuM te saMyamI potAnI buddhithI vicArI, akAya nahi karatAM saMyamamAM ja sthita rahe. jo saMyamajIvananI rakSAno saMbhava na hoya to tapasvI mATe vaihAnasAdi akALa maraNa zreSTha che. A maraNa koI koI svIkAre che. A maraNa paNa te sAmayika maraNanI samAna che. A prakAre mRtyu pAmanAra paNa kamano aMta kare che. A maraNa nirmohatAnuM sthAna che, hitakara che, sukhakara che. yogya che. mokSanuM kAraNa che ane bhAvAttaramAM paNa puNyanuM kAraNa che, ema huM kahuM chuM. adhyayanaH8-uddezo-4nI munidIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa | (adhyayanaH8-udeso 5) [29] je bhikSue be vastra ane trIjuM eka pAtra rAkhavAnI maryAdA karI che tene evo vicAra nathI Avato ke huM trIjA vastranI yAcanA karIza. kadAcitu tenI pAse be vastro na hoya to tene eSaNIya vastranI yAcanA karavI kahyuM che. yAvatu e sAdhunI sAmagrI che. pachI sAdhu jANe ke zIta Rtu gaI che ane griSma Rtu AvI gaI che to jIrNavastro ne paraThI de athavA kyAreka jarUra hoya te vastra dhAraNa kare, athavA bemAMthI ekano tyAga kare. ane tenI paNa AvazyakatA na hoya to vastra rahita thaI jAya Ama karavAthI lAghava guNa sAthe tapanI prApti thAya che. bhagavAnane je rIte kahyuM che tene sArI rIte samajI saMpUrNa bhAvathI sarva avasthAmAM samabhAva rAkhe. je sAdhune evuM samajAya ke huM rogathI nirbaLa thaI gayo chuM. bhikSA mATe aneka gharomAM jAvAmAM asamartha chuM. A kathana sAMbhaLI koi gRhastha sAdhunA mATe sAme AhArAdi lAvI Ape to sAdhu pahelA ja kahI Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMtha-1, adhyayana-8, udesI-5 de ke- he AyukhanuM gAthApati ! sAme lAvela AhArAdi tathA A prakArano anya koI padArtha bhogavavo ke khAvuM-pIvuM mane kahyuM nahi. [230] koI sAdhunI evI pratijJA hoya che ke huM bImAra thAuM to bIjA sAdhuone sevA karavAnuM kahIza nahi paraMtu samAna samAcArIvALA nIrogI sAdhu karmanirjarAnA uddezyathI svecchApUrvaka mArI sevA kare to huM e sevAno svIkAra karIza ane jo huM svastha houM to bIjA sahadharmI asvastha zramaNanI svecchApUrvaka niHsvArthabhAvathI karmanirjarA mATe sevA karIza. koI sAdhu A pramANe pratijJA kare che ke- huM bIjAo mATe AhArAdi lAvIza ane bIjA AhArAdi lAvyA hoya tene svIkArIza. huM bIjA sAdhuo mATe AhArAdi lAvIza paraMtu bIjA sAdhuo lAvyA hoya te nahi lauM. huM bIjA sAdhuo mATe nahi lAvuM paraMtu bIjA lAvyA haze te svIkArIza. huM bIjA mATe lAvIza nahi ane bIjA lAvyA haze teno svIkAra paNa karIza nahi A cAra pratijJAomAMthI je aMgIkAra karI hoya tenuM pUrNa rIte pAlana kare. evA sAdhu, zAMta, virata ane vizuddha lezyAvALA thaI dehano tyAga kare paNa pratijJAno bhaMga na kare. kadAcit pratijJApAlanamAM maraNa thaI jAya to tenuM te maraNa anazana prApta maraNa samAna che. te karmakSayanuM kAraNa che. te nirmohatAnuM sthAna che, hitakara che, sukhakara che, yogya che, kalyANakArI che, sAthe AvanAra che. ema huM kahuM chuM. adhyayanaH8-udesoH panI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa ( adhyayanaH8- udasoH ) [231] je bhikSa, eka vastra ane bIjuM eka pAtra rAkhavAnI pratijJA aMgIkAra kare che tene evo vicAra nathI hoto ke huM bIjA vastranI yAcanA karuM. evA sAdhu jarUra hoya to eSaNIya vastranI yAcanA kare ane jevuM vastra maLe tevuM ja dhAraNa kare yAvatuM garamInI Rtu AvI gaI che ema jANe to sarvathA jIrNa vastrane paraThI de athavA te eka vastrane rahevA de athavA acela thaI jAya. A rIte lAghava guNane dhAraNa karavAthI tapanI prApti thAya che. yAvatu pratyeka avasthAmAM samabhAva dhAraNa kare. [232] je sAdhunI evI bhAvanA che ke huM ekalo chuM mAruM koI nathI, huM paNa koIno nathI, te bhikSu AtmAnA ekAkIpaNAne jANI lAghava guNane prApta kare che ane tene tapanI prApti thAya che, yAvatu samabhAva dhAraNa karavo joIe. [233] sAdhu athavA sAdhvI azanAdi. AhAra karatA, svAda levA mATe AhArane DAbA jaDabAthI jamaNA jaDabe na lAve ane jamaNA jaDabAthI DAbA jaDabe na lAve. A rIte svAda nahi levAthI lAghava guNa prApta thAya che ane tenAthI tapanI prApti thAya che. mATe bhagavAna dvArA kahela tattvane sArI rIte samajI samabhAva dhAraNa karavo. [234] je munine evI pratIti thAya ke have A zarIrane TakAvavA huM asamartha chuM. to te dhIre dhIre AhArane ocho kare. AhAra ocho karI kaSAyone pAtaLA kare ane zArIrika vyApArone nimayita karI lAkaDAnA pATiyAnI samAna nizreSTa thaI zArIrika saMtApathI rahita thaI paMDitamaraNane mATe taiyAra thaI jAya. [35] AvA munie gAma, nagara, kheDa, kasabo, maMDaba, pATaNa, baMdara, Akara, Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4s AyAro-1|8235 Azrama, sanniveza, nigama athavA rAjadhAnImAM praveza karI ghAsanI yAcanA karavI, ghAsa laI ekAMta sthAnamAM javuM, tyAM IDA, prANI, bIja, lIlotarI, jhAkaLa, pANI, kIDIonA dara, lIlaFga, bhInI mATI, karoLiyAnA jALAdithI rahita jamInanuM vAraMvAra pratilekhana kare ane pramArjana kare, tema karI ghAsanI zaiyA pAthare ane tenA para igitamaraNa aMgIkAra kare. satyavAdI, parAkramI, saMsArathI tarelAnI samAna, kema karIza' A prakAranA. Dara ane nirAzAthI rahita sArI rIte vastu svarUpane jANanAra, sAMsArika baMdhanothI mukta muni zarIranI mamatAno tyAga karI, aneka prakAranA parISaho ane upasargonI avagaNanA karI tathA sarvajJapraNIta AgamamAM zraddhA karI kaThinatAthI AcaravA yogya ane IgitamaraNanuM AcaraNa kare che. AvuM maraNa kAlAyinI samAna che. te hitakara, sukhakara, kalyANakara che yAvatuM puNyanuM kAraNa che. ema huM kahuM chuM. adhyayanaH8- udeso nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (adhyayanaH8-uso 7 ) [23] je bhikSu vastrarahita thaI saMyamamAM sthita che tene evo vicAra hoya che ke huM tRNaghAsano sparza sahana karI zakuM chuM. ThaMDI-garamIne sahana karI zakuM chuM. DAMsamaccharanI vedanA sahana karI zakuM chuM, eka athavA aneka prakAranI anukULava-pratikULa vedanA sahana karavAmAM samartha chuM paraMtu lajjAnA kAraNe vastrano tyAga karavA asamartha chuM. evA sAdhune kaTivastra (colapaTTaka) dhAraNa karavuM kahyuM che. [237] (jo lajjA jItI zake to acela rahe) acalaka thaI vicaranAra sAdhu jo pharI tRNasparzanI vedanA, ThaMDI-garamInI vedanA, DAMsa-maccharanI vedanA thAya, eka yA aneka prakAranA kaSTo Ave to tene sArI rIte sahana kare, acalaka, sAdhu upakaraNa ane karmabhArathI haLavo thaI jAya che. tene tapanI prApti thAya che. yAvata samabhAva rAkhe. [238] koI muninI evI pratijJA hoya ke- huM bIjA munione azana, pAnAdi AhAra lAvI ApIza ane bIjA munio dvArA lAyelA AhArano svIkAra karIza koI muninI evI pratijJA hoya che, ke huM azanAdi AhAra lAvI bIjA munione ApIza paNa te munio dvArA lAvelano svIkAra nahi karIza koI muninI evI pratijJA hoya che ke huM azanAdi AhAra lAvI ApIza nahi paNa bIjA munio lAvyA haze te laIza, koI muninI evI pratijJA hoya che, ke huM te laIza nahi. koI muni evo abhigraha kare ke potAnA upabhoga pachI vadhelA, vidhipUrvaka potAnA mATe grahaNa karelA, eSaNIya AhArapANIthI potAnA karmonI nirjarA mATe samAna AcAravALA sAdhunI vaiyAvRtya karIza ane bIjA munionA upabhoga pachI vadhelA vidhipUrvaka lAvela, eSaNIya AhAra - pANIne teonI nirjarAnI abhilASAthI apAyelA azanAdi ne grahaNa karIza. AvI pratijJA dhAraNa karanAra munine laghutA Ave che ane tapanI prApti thAya che. yAvatu samyak prakAre samajI muni samabhAvane dhAraNa kare. [23] jyAre munine samajAya ke have huM A zarIrane anukramathI dhAraNa karavAmAM asamartha chuM tyAre te kramazaH AhArane ocho karI kaSAyone kRza kare. zarIranA vyApArane niyamita karI lAkaDAnA pATiyAnI jema sahanazIla banI mRtyu mATe taiyAra thaI zarIranI Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMtha-1, adhyayana-8, udeso-8 zuzraSAno tyAga karI, gAma, nagara, yAvatu rAjadhAnImAM jaI ghAsanI yAcanA kare. yAvata ghAsanI zaiyA bichAve. yogya samaye te para besI zarIrano, zarIranA vyApArano ane sUkSma halanacalanano tyAga karI de. satyavAdI, parAkramI, rAga-dveSa rahita, saMsArathI tarelAnI samAna, bhaya ane zaMkAthI mukta, jIvAdinA svarUpanA jJAtA, sAMsArika baMdhanothI rahita muni zarIrano tyAga karI, vividha prakAranA parISaho ane upasargonI avagaNanA karI, bhagavAnanA vacana upara zraddhA rAkhI kAyarajano dvArA AcarI na zakAya tevA -pAdapopagamana maraNane aMgIkAra kare che. A pAdapopagamana samAdhimaraNa kALaparyAyinI samAna che. hitakara che. sukhakara che. yogya che. kalyANakara che. puNyamaya che. AvA maraNane prApta karanAra sAdhu kamane khapAve che, ema huM kahuM chuM. | adhyananaH8-udesoH 7nImunidIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa | (adhyayanaH8-udesI 8) [24] dIkSAgrahaNAdinA anukramathI moharahita-(bhakta parijJA Adi) maraNane prApta karI dhIra saMyamI ane pratimAnuM muni sarva kRtya-akRtyane jANI advitIya jinazAsana sivAya bIje kyAMya jenuM vidhAna nathI evI samAdhinuM pAlana kare. [241] zruta-cAritra rUpa dharmanA pAragAmI, tattvanA jJAtA munio bAhya ane AvyaMtara tapane jANI, anukramathI zarIratyAgano avasara jANI saMlekhanA svIkArI zarIranA poSaNarUpa AraMbhane choDI de che. [242-243 saMlekhanA dhAraNa karanAra muni kaSAyone pAtaLA karI alpa AhAra karatA kSamAzIla rahe. alpAhAranA kAraNe glAna thAya to muni AhArano sarvathA tyAga karI anazana dhAraNa kare. vadhAre jIvavAnI IcchA na rAkhe. kaSTathI bhayabhIta thaI mRtyunI IcchA na kare. jIvana ane maraNa baMne avasthAmAM samabhAva rAkhatA. muni koinI paNa IcchA na kare. [24] madhyasthabhAvamAM sthita, ekAMta nirjarAno abhilASI muni samAdhinuM pAlana kare. kaSAyAdi AMtarika ane upakaraNAdi bAhya upadhino tyAga karI, potAnA aMtaHkaraNane vikAra rahita banAvI AtmaciMtana kare. [245-249] saMlekhanAmAM sthita munine kadAcita potAnA AyuSyano aMta lAvavAnuM koI kAraNa jaNAya to buddhimAnuM sAdhu jaladI bhaktapari- jJAdine aMgIkAra karI lya. gAmamAM yA nirjana vanamAM bhUmine joIne ane tene jIva -jaMturahita jANIne ghAsanI pathArI pAthare. pachI AhArano tyAga kare ane tenA upara sUve, AvanAra parISaho ane upasargone samabhAvathI sahana kare. manuSya saMbaMdhI upasargo Ave to maryAdAnuM ullaMghana kare nahi. kIDI Adi pharatA jaMtuo, giddhAdi UDanAra pakSIo, bilamAM rahenAra sapadi prANIo athavA DAMsa-maccharAdine dUra na kare ! A prANIo mArA dehanI ja hiMsA kare che. mArA jJAna, darzanAdine bagADI zakatA nathI evo vicAra karI te sthAnathI bIje kyAMya na jAya. AstravothI dUra rahI vedanA sahana kare. [25] bAhya, AtyaMtara graMthione choDI aMtima samaya zuddha dhyAnamAM rahe. ahIM sudhI bhakta parijJAnuM kathana karyuM. have gitamaraNa kahe che. A IgitamaraNa Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 AyAro-1/88251 gItArtha saMyamI sAdhakane vizeSarUpe grahaNa karavA yogya che. [251-2pa3 jJAtaputra mahAvIra Igita maraNamAM viziSTatA batAvI cheAtmavyApAra sivAya bIjA pAse traNa karaNa traNa yogathI vaiyAvRtya na karAve. darbha, aMkurAdi lIlotarI upara na sUve zuddha bhUmine jANI sUve. sarva upadhine choDI AhArano sarvathA tyAga karI, saMsmAraka para rahI parISahone samabhAvapUrvaka sahana kare. nirAhAra rahevAthI indriyone zithila joI muni samabhAvamAM rahe. ArtadhyAna na kare. halana, calanAdi kriyAo kare che te nirdanIya nathI. halana calanAdi karatAM karatAM je bhAvathI vicalita thatA nathI ane samAdhivata che te abhinandanIya che. [2pa42pa7] IgitamaraNanI ArAdhanA karanAra muni zarIranI suvidhA mATe niyata bhUmimAM jaI ane pAcho pharI zake che. potAnA aMgopAMgane saMkocI zake che, pasArI zake che. jo vizeSa zakti ane sahiSNutA hoya to acetana padArthanI jema nizreSTa thaI sthita rahI zake che. jo beThA beThA athavA sUtA sUtA thAkI jAya to thoDA AMTA mAre athavA ubhA rahe yA IcchAnusAra Asane badale. ubhA ubhA thAkI jAya to aMte besI jAya yA sUI jAya. AvA anupama maraNane svIkArI muni potAnI indriyone viSayothI nivRtta karI saMyamamAM rAkhe. Teko levA mATe pAchaLa pATiyuM rAkhyuM hoya ane temAM jIva-jatuM hoya to tene badalI bIjA nidaoNSa pATiyAnI gaveSaNA kare. je vastunA avalaMbanathI pApanI utpatti thAya tenuM avalaMbana na levuM joIe. potAnA AtmAne pApamaya vyApArathI dUra kare ane AvatA parISahone samabhAvapUrvaka sahana kare. [258-263] A pAdapopagamana pUrvokta bhaktaparijJA ane IgitamaraNanI apekSAe vizeSa che. je pUrvokta vidhithI tenuM pAlana kare che te zarIramAM tIvra vedanA thavA chatAM paNa te te sthAnathI dUra jatA nathI. pAdapopagamana saMthAro utkRSTa dharma che. kAraNa ke pUrvokta baMne maraNa karatAM adhika prayatnathI grAhya che. muni nirdoSa bhUmine joine pAdapopagamananI vidhinuM pAlana kare ane kai paNa avasthAmAM sthAnAntara na kare. nirjIva sthAna ane pATiyAdine prApta karI tenA para muni sthita thAya. zarIranI mamatAno sarvathA tyAga karI de ane vicAra kare ke mArA zarIramAM koI pariSaha nathI. jyAM sudhI. jIvana che tyAM sudhI pariSaha ane upasarga to AvavAnA che. te jANI kAyAno nirodha karanAra dehabhedanA mATe udyata thayela buddhimAnuM samabhAvathI parISahone sahana kare. muni vipula kAmabhogone nazvara jANI temAM rAga na kare. acala kIrti rUpa mokSane vicAra karI, koI paNa prakAranI IcchA-nidAna na kare. AvA munine koI akSaya vaibhava grahaNa karavA mATe nimaMtraNa Ape athavA devAMganA AvI lalacAve to muni temAM zraddhA na kare. muni sarva mAyAne dUra karI satya svarUpane samaje. [264 sarva padAthomAM Asakti nahi rAkhatAM, te muni jIvananI pAra pahoMcI jAya che. sahiSNutAne sarvottama samajI A hitakArI traNe paMDitamaraNomAMthI potAnI yogyatAnusAra koI paNa eka maraNane svIkAre che. ema huM kahuM chuM. | adhyayanaH8-ukeso 8nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ] adhyayanaH8-gurjarachAyApUrNa Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMgha-1, adhyayana-9, udeso-1 (adhyayana 9-upadhAnazrata) - udeso-1 - [265 je rIte zramaNa bhagavAna mahAvIra karmakSaya karavA taiyAra thayA ane vastu svarUpane jANI hemaMtaRtumAM dIkSA laI tatkALa vihAra karyo. e sarva vRttAnta meM jevuM sAMbhaLyuM che tevuM tamane kahIza. [26] sarva prakAranA vastra alaMkArAdi upadhine choDIne nIkaLelA bhagavAnanA khabhA upara Indra devadUSya vastra nAMkhyuM. paNa bhagavAne evo vicAra na karyo ke huM hemaMta RtumAM A vastrathI zarIrane DhAMkIza. kAraNa ke bhagavAna yAvatuM jIvana pariSahone sahana karavAvALA hatA. bhagavAnanuM vastra dhAraNa karavuM pUrvavartI tIrthakaro dvArA AcIrNa che. [26] dIkSA lIdhI tyAre bhagavAnanA zarIra para sugaMdhita dravyo lagADavAmAM AvyA hatA. te sugaMdhathI bhramarAdi AkarSita thaI bhagavAnanA zarIra upara caDhI jatA, pharatA ane DaMkha mAratA hatA. cAra mAsa karatAM kaMIka adhika samaya sudhI AvuM rahyuM. _268] eka varSa ane kaMIka adhika eka mAsa sudhI inDe Apela vastrano tyAga na karyo pachI vastrane choDI te aNagAra sarvathA acelaka thaI gayA. [269-270] bhagavAna potAnA zarIra pramANa AdithI sAMkaDA ane pachI pahoLA mArgane upayogapUrvaka jotA IyasimitithI cAlatA hatA. A rIte gamana karatAM bhagavAnane joine bhayabhita thayelA bALako bhegA maLI "mAro' kahI agara to dhULa pheMkI kolAhala karatA hatA. kyAreka gRhasthanA saMsargavALA sthAnamAM rahetA tyAre kAmavihvaLa strIo bhoganI prArthanA karatI paraMtu bhagavAna teone kalyANamArgamAM vighna karanAra jANI ane pratyAkhyAna parijJAthI tyAgI kyAre bhoga nahi karatA. AtmAne vairAgyamAM lIna rAkhI prazasta dhyAna karatA hatA. [71] bhagavAna gRhasthanA saMparkane choDI dhyAnamAM ja lIna rahetA hatA. koI gRhastha kaMI pUche to bhagavAna uttara na ApatA, maunamAM rahetA ane potAnA mArga para cAlatA. A rIte saraLa cittavALA prabhue kyAreya mokSamArganuM ullaMghana karyuM na hatuM. [270-273 puNyahIna mANaso bhagavAnane DaMDAthI mAratA, vALa Adi kheMcatA, to paNa bhagavAna teone kaMI paNa na kahetA. mauna dhAraNa karI samabhAvamAM ja sthira rahetA. dusaha, kaThora zabdAdinI paravA na karatAM saMyamamAM parAkrama karatA hatA. temane kathA, nRtya, gItAdi sAMbhaLI kutUhala thatuM na hatuM teo daDayuddha ane muThiyuddha joI Azcarya na pAmatA. kAraNa ke sarva prakAranA kutUhalone bhagavAne choDI dIdhA hatA. [27] koI vakhate koI vyakti paraspara kAmAdinI kathAomAM lIna hoya to tenI vAta sAMbhaLI jJAtaputra mahAvIra harSa ke zoka na karatA madhyama bhAvamAM rahetA. anukULa, pratikULa bhayaMkara parISaha Ave to paNa teno vicAra nahi karatAM saMyamamAM vicaratA, [27] dIkSApUrve be varSathI kaMIka adhika samaya sudhI bhagavAne sacitta jaLanuM pAna na karyuM, ane bIjA kAmamAM paNa lIdhuM nahIM, bhagavAna gRhasthAvasthAmAM paNa ekatvabhAvanAnuM ciMtana karatA hatA. krodhAdi kaSAya rUpa agnine zAMta karI, samyakatvanI bhAvanAthI bhAvita thaI rahetA hatA. temanI indriyo ane mana zAMta hatA. Jain l eation International Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AyAro-19/2/276 [27-278] pRthvIkAya, apakAya, te skAya, vAyukAya, lIla, phUga, bIja tathA anya vanaspatikAya ane trasakAyane sarva prakArathI jANI A sarvimAM jIva checetanA che, evuM jANI tenI hiMsAno tyAga karI bhagavAna vicAravA lAgyA. sthAvara jIva trasarUpamAM ane trasajIva sthAvara rUpe utpanna thAya che. athavA sarva saMsArI jIva sarva yoniomAM utpanna thavAnA svabhAvavALA che. ajJAnI jIva potapotAnA kamanuisAra pRthaka pRthaka yonione dhAraNa kare che. [279-281] bhagavAne vicArapUrvaka jANyuM hatuM, ke dravya upadhi ane bhAva upadhinA kAraNe ajJAnI jIva kamAMthI lepAya ne dukha pAme che. tethI bhagavAne karmanA rahasyane sArI rIte jANI karmanA kAraNarUpa pApano tyAga karI dIdho hato. Iyaprityaya ane sAmparAyika baMne prakAranI kriyAone jANI tathA karmo AvavAnA Asavane ane hiMsAdi pApone temaja yogane pUrNarUpe jANI samasta bhAvonA jJAtA. bhagavAne advitIya saMyamAnuSThAnanuM kathana karyuM che. bhagavAna svaye niSpApa ahiMsAmAM pravRtta thayA. temaNe pApamaya vyApAra choDI dIdho ane bIjAne paNa na karavAnuM samajAvyuM jeNe strIone samasta kamanuM mULa jANI ane pratyAkhyAnaparijJAthI choDI dIdhI che te ja sAcA paramArthadarzI che. bhagavAne evuM ja karyuM che. tethI te vAstavamAM parama tatvanA jJAtA thayA. [282}bhagavAna AdhAkarmI AhArane karmabaMdhanuM kAraNa jANI sevana nahi karatA. koi paNa pApakarmanuM AcaraNa nahi karatA bhagavAna svAsuka AhAra ja grahaNa karatA : [28] koI vastra Ape to bhagavAna tenuM sevana na karatAM acelaka ja rahetA ane potAnA karapAtra sivAya bIjA pAtramAM AhAra karatA na hatA. te mAna-apamAnano vicAra karyA vinA dainyarahita thai bhojananAM sthAnamAM bhikSA levA jatAM. [284] bhagavAna AhArAdinA parimANane jANatA hatA. dUdha dahIM Adi rasomAM Asakta na hatA, rasavALA padArthone levAnI pratijJA na karatA. AMkhamAM raja Adi paDI jAya to tene utA nahi, ane caLa Ave tyAre zarIra khajavALatA nahi. [285 devadUSya vastra choDyA pachI zizira tratumAM raste jatAM bhagavAna baMne bAhuone lAMbI karI cAlatA. zItathI vyAkuLa thaI hAtha saMkocI athavA khabhA para rAkhI cAlatA nahatA. [28] matimAnuM mAhana bhagavAna mahAvIre koI paNa AkAMkSA nahi karatAM pUrNa niSkAma bhAvathI A vidhinuM anusaraNa karyuM. bIjA mumukSo paNa A vidhinuM anusaraNa kare che. ema huM kahuM chuM. adhyayana 9-usoH1nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (adhyayana 9-udesoH2). [288] bhagavAnanI carcA sAMbhaLyA pachI (ziSya pUche che-) vihAramAM zayyA ane Asana to hoya ja, to bhagavAna mahAvIre vihAramAM je zayyA, AsanAdino upayoga karyo te zavyA, AsanAdi Apa mane kaho [289-201] bhIMtavALA khAlI gharomAM, vizrAntigRhomAM, pANInA parabomAM. dukAnomAM, luhAranI koDhamAM, ghAsanA banAvela maMconI nIce rahetA bhagavAna kyAreka Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ takhaMgha-1, adhyayana-9, udesI-2 gAma bahAra banAvelA musApharakhAnAmAM, kyAreka bagIcAmAM banela gharomAM, kyAreka nagaramAM rahetA, kyAreka mazAnamAM kyAreka khaMDeramAM, kyAreka vRkSanI nIce rahetA hatA. A rIte tera varSamAM kAMIka ochA samaya sudhI AvA sthaLomAM rahyAM. manane sthira karI, rAta-divasa apramatta banI, samAdhimAM rahI dhyAnamAM lIna rahetA. [292-23] dikSA lIdhA pachI bhagavAne vadhAre nidrAja lIdhI na hatI. potAnA AtmAne jAgRta rAkhatA have huM sUI jAuM e bhAvathI bhagavAna kyAreya sUtA nahi. pramAda patananuM kAraNa che, e jANI bhagavAna vizeSa jAgRta rahetA. nidrA AvavA lAge to ubhA thaI jatA ane rAtrimAM bahAra nIkaLI muhUrta sudhI Ama tema pharI nidrA uDADatA ane pAchA dhyAnamAM lIna thaI jatA. [294-297] sUnA gharamAM, khaMDerAdimAM jherI prANIo ane zmazAnAdimAM giddhAdi pakSIo AvI upasargo karatA. bhagavAna jyAre khaMDerAdi ekAMta sthAnomAM rahetA tyAre tyAM pApakArya karavA mATe durAcIra, laMpaTa cora AvatA ane bhagavAnane joI, te bAdhaka che ema samajI aneka kaSTa ApatA. kyAreka hathiyArabaMdha gAmanuM rakSaNa karanAra bhagavAnane cora yA DhoMgI samajI kaSTa ApatA. kyAreka bhagavAnanI manohara mudrAne joI mugdha thayelA strI ane puruSo temane upasarga ApatA. bhagavAna A loka saMbaMdhI athatuM manuSya tathA tiryaMco dvArA kRta ane paraloka saMbaMdhI eTale devo dvArA kRta anukULa ane pratikULa upasargone sahana karatA hatA. aneka prakAranI sugaMdha, durgadhane, manojJa, amanojJa zabdone prazasta, aprazasta spazone hamezAM samitiyukta banI samabhAvathI sahana karatA. viSAda ane harSane dUra karI bhagavAna bahu na bolatA athatu ghaNuM karIne maunamAM vicaratA. [298-299] divasa yA rAtrimAM bhagavAna nirjana sthAnamAM sthita hoya tyAre ekalA vicaranAra cora, jArAdi puraSo bhagavAnane pUchatA "tuM koNa che? ahIM zA mATe Ubho che?" bhagavAna uttara na ApatA tyAre teo krodhita thaI bhagavAnane satAvatA. paraMtu bhagavAna teno pratIkAra karavAnI IcchA na karatA. samAdhimAM lIna rahI samabhAvathI sahana karatA. koI pUche ke aMdara koNa che? tyAre je dhyAnamAM lIna na hoya to bhagavAna kahetA : huM bhikSu chuM." pUchanAra krodhita thatA, apazabda kahetA yA mArapITa karatA to paNa bhagavAna A uttama dharma che,' evuM samajI mauna rahetA. [300-302] jyAre zizira RtumAM ThaMDo pavana phUMkAto ane badhA prANIo dhrujatA tyAre bIjA sAdhuo pavanahIna evA baMdha sthAnone zodhatA. koI sAdhuo be-traNa vastra rAkhavAnuM vicAratA, keTalAMka tApaso kASTha jalAvatA, keTalAMka dhAbaLI oDhI ThaMDI sahana karavAnuM vicAratA. A rIte ThaMDI sahana karavI asahya jaNAtI tyAre bhagavAna IcchA rahita thaI koI vRkSAdinI nIce khullA sthAnamAM rahI ThaMDIne zAMtithI sahana karatA hatA. AvI ThaMDImAM rAtre bahAra nIkaLI pAchA aMdara AvI dhyAnamAM lIna banI ThaMDI sahana karatA hatA. [303matimAnuM bhagavAna koI paNa prakAranI AkAMkSA nahirAkhatA A vidhinuM pAlana karatA. bIjA mumukSu sAdhako paNa A vidhinuM pAlana kare che. ema huM kahuM chuM. [adhyayana 9-udesaH hanImunidIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa | Jajn Education International Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AyAro - 1/9/3/304 adhyayanaH9-uddeso 3 [304] bhagavAn mahAvIre sadA samabhAvamAM rahI tRNasparza, zItasparza, uSNasparza ane DAMsamaccharonA DaMzo tathA vividha prakAranA sparzo-duHkhone sahana karyA. [305-306] bhagavAn durgamya lADha dezanI vajrabhUmi ane zubhrabhUmimAM vicaryA tyAM tene rahevAnuM, besavAnuM sthAna ghaNuM halakuM maLatuM. lADha dezamAM bhagavAne ghaNAM upasargo sahana karavA paDyA. tyAM AhAra lUkho suko maLato tyAMnA nivAsI anAryo bhagavAnane mAratA. tyAMnA kUtarA bhagavAna upara tUTI paDatA ane karatA. je [307-309] anArya dezanA loko evA asaMskArI hatA ke bhagavAnane je kUtarA karaDatA hoya tene koika ja rokatA. adhikAMza loko to teo tarapha kUtarAne chU chU karI prerita karatA. teo bhagavAnane daMDAdithI mAratAM paNa hatA. AvI anArya bhUmimAM bhagavAna ekavAra nahi paNa anekavAra vicaryA. te vajabhUminA mANaso rUkSa bhojana karatA hatA tethI svabhAvathI krodhI hatA ane sAdhune jotAMja kaSTa ApatA. te pradezamAM zAkyAdi zramaNa potAnA zarIranI barAbara lAkaDI athavA zarIrathI cAra AMgula moTI lAkaDI laI vicaratA hatA A rIte nAlikA lai vihAra karavA chatAM paNa te anyatIrthika bhikSuone kUtarA karaDI khAtA. tethI te lADha dezamAM vicaravuM ghaNuM kaThina hatuM. [310] aNagAra bhagavAna prANIonI hiMsAno tyAga karI, potAnA zarIranI mamatAne choDI ane parISahone samabhAvathI sahI karma-nirjarAnuM kAraNa jANI anAryajanonA kaThora zabdone tathA anya parISahone samabhAvathI sahana karatA hatA. para [311-316] jema uttama hAthI saMgrAmanA agrabhAgamAM rahI jaya meLavI parAkrama batAve che tema vIprabhu vikaTa upasargonA pAragAmI thayA. te lADha dezamAM kyAreka to bhagavAnane rahevA gAma paNa maLatuM nahi. niyata nivAsa Adino saMkalpa nahi karanAra bhagavAna bhojana yA sthAnanI gaveSaNAnA vicArathI gAma najIka pahoMce yA na pahoMce, tyAM keTalAka anArya loko gAmathI bahAra nIkaLI sAme jai bhagavAnane mAravA lAge ane kahe "ahithI bIjI jagyAe cAlyA jAva.' te lADha dezamAM koi daMDAthI, koI muThIthI, koI bhAlA AdinI aNIthI to koi IMTa pattharathI athavA ghaDAnA ThIkarAthI mAratA hatA. te anArya loko mAra mArI kolAhala karatA hatA. kyAreka kyAreka lADha dezanA anArya loko bhagavAnanuM mAMsa kApI letA ane kyAreka bhagavAna upara humalo karI aneka prakAranA kaSTa ApatA hatA. kyAreka dhULa pheMkatA hatA. kyAreka kyAreka anArya loko bhagavAnane uMcA upADI nIce nAkhatA. Asana uparathI pADI detA. chatAM paNa koI paNa prakAranA pratIkAranI bhAvanA niha rAkhanAra bhagavAn dehanI mamatAne choDI, duHkho sahana karatA hatA. jema kavacayukta zUravIra puruSa saMgrAmanA agrabhAgamAM rahI zastrothI chinna bhinna thato nathI, evI rIte (dhairya-kavacathI maMDita) bhagavAn parISahone sahatAM jarA paNa vicalita thayA na hatA. [317] matimAnlR mAhana bhagavAna mahAvIre IcchArahita thaI A vidhinuM AcaraNa karyuM che. anya mokSAbhilASI sAdhaka paNa AvuM ja AcaraNa kare che. ema huM kahuM chuM. adhyayanaH 9 - uddesoH 3-nI munidIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMtha-1, adhyayana, haso-4 (adhyayana 9-udeso 4) [318-319] bhagavAnuM mahAvIra nIrogI hovA chatAM paNa alpAhAra karatA hatA. bhagavAnanuM zarIra svabhAvataH nIroga hatuM. temane roga na thAya athavA thAya to paNa teo auSadhanI abhilASA karatA nahi. julAba, vamana, zarIra para telanuM mardana, snAna, hAtha-pagAdi dabAvavA, dAMta sApha karavA ItyAdi kriyAono dehAdhyAsathI rahita bhagavAne tyAga karyo hato. [320-314] IndriyonA viSayothI virakta bhagavAna alpabhASI thaI vicaratA hatA. kyAreka kyAreka zIyALAmAM chAyAmAM besI dhyAna karatA. unALAmAM tApanA sanmukha utkaTa Asane besatA ane AtApanA letA hatA. zarIra nivahi mATe teo lUkhA-sukhA bhAta, borano bhUko, aDadanA bAkaLAno AhAra karatA A traNa vastuo bhagavAne 8 mahinA sudhI vAparI hatI. bhagavAna kyAreka paMdara divasa sudhI ane kyAreka eka mAsa sudhI jala paNa pItA na hatA. kyAreka be mAsa karatAM kaMIka adhika samaya sudhI, kyAreka cha mAsa sudhI AhAra-pANIno tyAga karI rAta-divasa IcchA rahita thaI vicaratA hatA. pAraNAmAM sadA nIrasa bhojana karatA hatA. bhagavAna potAnI samAdhino vicAra karI, niSkAma bhAvathI kyAreka chaTha karI, kyAreka aThama karI, kyAreka cAlu karI ane kyAreka pAMca upavAsa karI pAraNuM karatA hatA. 1 [325] heya-upAdeya tattvane jANI bhagavAnane svayaM pApa karmanuM AcaraNa karyuM nahi, bIjA pAse karAvyuM nahi ane pApa karma karanArane anumodana ApI nahi. [32-33] bhagavAna gAma ke nagaramAM jai bIjA mATe banAvela AhAranI gaveSaNA karatA hatA ane suvizuddha AhAranuM mana, vacana, kAyAne saMyata karI sevana karatA hatA. bhikSA levA jatAM bhagavAnane rastAmAM bhUkhyA kAgaDA vagere pakSIo. athavA bIjA rasanA lolupa pakSIo jamIna upara bhegA thayelA dekhAya to bhagavAna temane kaMI paNa aDacaLa nahi ApatA cAlyA jatA. tathA tyAM koI brAhmaNa, zAkyAdi zramaNo, bhikhArI, atithI, cAMDAla, billI, kUtarAne athavA bIjA koI prANIne sAme ubhelA joI teonI AjIvikAmAM bAdhA nahi nAkhatAM, tene aprItIkara nahi thatAM, koI paNa prANInI hiMsA nahi karatAM, dhIrethI nikaLI bhikSAnI gaveSaNA karatA hatA. bhikSAmAM prApta thayelo AhAra, dUdha ghIthI yukta hoya ke rUkho-sUkho hoya, ThaMDo-vAsI hoya, ghaNAM divasanA aDada hoya yA junAM dhAnyano hoya, yA javAdino hoya, te paNa maLe yA na maLe to paNa bhagavAna samabhAva dhAraNa karatA. [332] bhagavAna kaSayodayathI rahita hatA, AsaktithI rahita hatA. tethI zabda temaja rUpAdi indriyomAM viSayomAM jarA paNa mUrchA na rAkhatA dhyAnamAM lIna rahetA. hatA. chadmastha hovA chatAM paNa saMyamamAM prabaLa puruSArtha karatA bhagavAne ekavAra paNa pramAdanuM sevana karyuM nahotuM 3i33] zramaNa bhagavAna mahAvIra svayaM tattvane jANI svayaMbuddha thayA. potAnA AtmAnI zuddhithI mana vacana, kAyAne saMyamita karI, mAyAdi kaSAyonA vijetA banyA. teo jIvana paryata samitiyukta rahyA. [343 matimAna mApana mahAvIre A vidhinuM vAraMvAra AcaraNa karyuM che. bIjA Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 AyA-194343 mumukSu sAdhaka paNa A rIte AcaraNa kare che. ema huM kahuM chuM. adhyayana 9usoH4nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa adhyayana 9-gurjarachAyApUrNa zrutaskaMdha-1-gurjarachAyApUrNa 5 zrataskaMdha-2E (adhyayana 1-piMDesarA-cUlikA-1) uso-1 - [33pa bhikSA grahaNa karavAnA uddezyathI koI sAdhu athavA sAdhvI gRhasthanA gharamAM praveza kare. ane te samaye teone evo khyAla Ave ke A azana, pAna, khAdima ane svAdima rasaja prANio athavA lIlaphuganA jIvonA saMsargavALo che, bIjothI athavA dUva DiAbha Adi lIlotarIthI mizrita che, sacitta jalathI bhIno che athavA sacitta rajathI bharelo che; to tevA prakAranA azuddha azana, pAna, khAdima ane svAdima AhAra-pANIne, jo ke te AihAra gRhasthanA hAthamAM athavA to pAtramAM sthita hoya, aprAsuka sicitta ane aneSaNIya AidhAkarma Adi mAnI maLavA chatAM paNa sAdhusAdhvI grahaNa na kare. kadAcit asAvadhAnInA kAraNe pUrvokta prakArano bIja AdithI saMsakta ane jIvothI yukta AhAra levAI gayo hoya to te AhArane laIne ekAMtamAM jAya ane ekAMtamAM jaIne jyAM lokonuM AvAgamana na hoya evA udyAnamAM, upAzrayamAM, IDA, prANio, bIje, haritakAya, osa, jala, uriMga, paMcavaNa lIlaga, sacitta jalavALI mATI ane markaTa (karoLiyA) nA jALA AdithI rahita bhUmimAM jIvothI bheLaseLavALA AhArAdi padArthone alaga karI-karIne uparathI paDelA khAI na zake ane pANI pI na zake to melanAM DhagalAmAM, photarAMnA DhagalAmAM, chANAnA DhagalAmAM athavA evI jAtanA koI bIjA nirdoSa sthAnamAM jaIne te sthAnanI vAraMvAra pratilekhanA ane pramArjanA karIne yatanApUrvaka paraThavI de. [33] sAdhu athavA sAdhvI bhikSAne mATe gRhasthanA gharamAM pravezIne je zAlibIja Adi auSadhionAM viSayamAM ema jANe ke A pratipUrNa che. enI yoni naSTa thaI nathI, A dvidala karela nathI, uparathI cIrI-phADI nathI, tirthI kApI nathI, acitta thayela nathI tathA citta che, AvI aNachedAyelI tarUNa vanaspati ke maga vagerenI zIMgo zastrano prahAra pAmelI na hoya agara haju toDI kakaDA karela na hoya, tevI phalIne aprAsuka aneSaNika jANIne prApti thavA para paNa grahaNa na kare. [337] sAdhu athavA sAdhvI yAvatuM gRhasthanA gharamAM pravezIne je auSadhionA viSayamAM ema jANe ke AmAM zastra pariNata thaI cukyuM che, tenI yoni naSTa thayela che, enA be bhAga karela che. ticha kApelI che, acitta thaI cukI che, te auSadhione tathA maga AdinI kAcI-zIMgone acitta temaja bhAMgelI joine prAsaka ane eSaNika samajIne. prApta thavA para grahaNa kare. sAdhu athavA sAdhvI yAvatuM gRhasthanA gharamAM praveza karIne jo Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-2, adhyayana-1, udeso-1 pa5. jANe ke cokhA, makkAI AdinI palaMba dhANI-mamarA ghaNA photarAvALI vastu. ghauM AdinA ardhapakava zIrSaka, ghauM AdinuM cUrNa, cokhAno loTa, eka vAra AgamAM sekAyelo che ardha kAco che to tene aprAsuka ane aSaNika mAnIne maLavA para paNa grahaNa na kare. [338] sAdhu athavA sAdhvI gRhasthanA gharamAM praveza karIne jo jANe ke A dhANI thAvatu cokhAno loTa Adi ghaNIvAra AgamAM pakAvyo che, athavA bhuMjAvela che. bevAra, traNavAra sekAyelo che. ane prAsuka tathA eSaNika che to te maLavA para grahaNa kare. abhiprAya e che ke koI paNa vastu agara duSpakava hovAne kAraNe sacitta jaNayA to tene nahi levI joIe. jo acitta thaI hoya to eSaNika jANI grahaNa kare. sAdhu athavA sAdhvI AhAra pANInI abhilASAthI gRhasthanA gharamAM praveza karavAnI IcchA karatA. hoya tyAre anya tIthiko-tApaso athavA zAkyAdi zramaNonI sAthe athavA brAhmaNa Adi gRhastha bhikhArIonI sAthe praveza na kare. evI ja rIte ughukta vihArI sAdhu pArzvastha kuzIla Adi zithila AcAravALAonI sAthe paNa praveza na kare, ane tenI sAthe bahAra paNa na nIkaLe; sAdhu athavA sAdhvI vicArabhUmi sthiDila javAnI jagyA athavA vihArabhUmi (svAdhyAyabhUmi)mAMthI nIkaLatA hoya athavA praveza karatA hoya tyAre anya tIrthika sAdhuonI sAthe athavA gRhasthonI sAthe bahAra na nIkaLe, na praveza kare. evI ja rIte ugra vihArI sAdhu zithilAcArInI sAthe vicArabhUmi athavA. vihArabhUmimAMthI na nIkaLe athavA na praveza kare.. sAdhu athavA sAdhvI jyAre eka gAmathI bIje gAma jAya tyAre anya tirthiko AdinI sAthe vAvatu eka gAmathI bIje gAma na jAya. [339] sAdhu athavA sAdhvI yAvatuM gRhasthanA gharamAM pravezIne anya tIrthiko ne athavA gRhasthone tathA ugravihArI sAdhu zithilAcArIone azana, pAna, khAdima ane svAdima AhAra na pote Ape ke na bIjA pAse apAve. [34o] sAdhu athavA sAdhvI gRhasthanA gharamAM bhikSAne mATe pravezIne je AhAranA viSayamAM ema jANe ke A azanAdi "A sAdhu nidhana che ema vicArIne koI eka sAdharmika sAdhu mATe prANIo, bhUto, jIvo, ane satvono AraMbha samAraMbha karIne taiyAra karyo che. udiSTa che, udhAra lIdho che, jabarajastIthI jhuMTavI lIdho che. e (AhAra)nA badhA svAmionI svIkRti vinA Apela che, gRhastha dvArA sAme lAvela che, evI ja rIte koI paNa doSathI dUSita gRhastha dvArA Apelo evo AhAra, cAhe te gRhastha bIjA purUSane AdhIna karela hoya athavA te pote ja ApI rahyo hoya, gharathI bahAra lAvelo hoya, gharanI aMdara ja hoya, dAtAe tene potAno karIne rAkhela hoya athavA na rAkhela hoya, teNe potAnA upayogamAM lIdhela hoya agara na lIdhela hoya, to paNa te AhAra Adine aprAsuka ane aSaNika jANIne grahaNa na kare. evI ja rIte ghaNA sAdhamika sAdhuo mATe, eka sAdhvI mATe, athavA ghaNA sAdhvIo mATe banAvela hoya, e pramANe cAra AlApaka kahevA joIe. [31] sAdhu athavA sAdhvI bhikSA mATe gRhasthanA gharamAM pravezIne je AhAranA viSayamAM ema jANe ke A AhAra ghaNA ja zAkya Adi zramaNo, brAhmaNo, atithi Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pada AyAro- 2/1/2/341 o. daridro athavA bhikhArIo, Adi mATe, teone gaNI-gaNIne, saMkhyA nizcita karIne, prANI, bhUta jIvo, ane sattvono AraMbha-samAraMbha karIne nipajAvyo che to evo AhAra teoe gRhasthIoe) bhogavI lIdho hoya athavA na bhogavyo hoya to paNa te (AhAra) ne aprAsuka ane aneSaNika mAnIne maLavAM chatAM paNa grahaNa kare 3i4rI sAdhu athavA sAdhvI AhAranI icchAthI gRhasthanA gharamAM praveza kare ane je AhAranA viSayamAM ema jANe ke A AhAra ghaNA zramaNo, brAhmaNa, atithio, daridro, ane bhikhArIone uddezIne banAvela che. te azana Adi bIjA purUSane suprata karela na hoya, gharathI bahAra kADhyuM na hoya, potAnI nizrAmAM lIdho na hoya. bhogavyuM, na hoya, sevana karyuM na hoya to tevuM azana aprAsuka aneSaNika che ema mAnIne grahaNa na kare. je sAdhu athavA sAdhvI ema jANe ke A AhAra purUSAntarakata -anyapurUSane suprata karI dIdhela che, tene bahAra lAvavAmAM Avela che dAtAe svIkAryo che. pote vAparyo che, bhogavyo che, to te AhArane prAsuka ane nirdoSa jANI grahaNa kare. 343 sAdhu athavA sAdhvI gRhasthanA gharamAM AhAra grahaNa karavAnI abhilAzAthI pravezIne, ema jANe ke A gharomAM sadAvrata devAya che, prAraMbhamAM agrapiMDa kADhavAmAM Ave che, koi niyata bhAganuM dAna devAya che, thoDo ocho addha bhAga devAya che, evA nitya dAnavALA gharomAM ghaNA bhikSuo Ave che, tethI tevA gharomAM praveza karavo ke nIkaLavuM nahi. A kharekhara sAdhu ane sAdhvIono AcAra che ke te badhI vastuomAM samabhAvayukta jJAna-darzana cAritranI rakSA karatA thakA haMmezAM saMyamamAM parAkrama kare. ema huM kahuM chuM. | adhyayanaH 1-udeso 1nImunidIparatanasAgare karelagurjarachAyApUrNa (adhyayana-1-udesaH2 3i44] bhikSu athavA bhikSaNI gRhasthanA gharamAM praveza kare ane ema jANe ke A AhArAdi AThamanA pauSadhanA pAraNaka saMbaMdhI utsava,pAkSikadvi-mAsika, trimAsika, cAtumiisaka, upavAsa, paMcamAsika, chamAsika upavAsanA pAra- Naka saMbaMdhI utsava nimitte che athavA Rtu saMbaMdhI, RtunA parivartana saMbaMdhI utsava mATe banAvela cheane zAkyAdi zramaNo, bAhmaNo, atithio, rakaparUSo. ane yAcako ne eka vAsaNa mAMthI athavA be, traNa ke cAra ema aneka vAsaNomAMthI kADhIne apAya che ghaDAnA mukhamAMthI ke gorasa vagerenI goLImAMthI najIka ekaThI karela AhAra-sAmagrImAMthI ApavAmAM AvI rahela che. tevA prakAranA bhojana vagere gRhastha pote banAvI ne haju vAparela na hoya to sAdhu yA sAdhvI mATe te aprAsuka aneSaNika che ema jANIne grahaNa karavuM na joIe. vaLI ema jANe ke A AhArAdi puruSAntarakata che-ane gRhastha vAparI lIdhela che. to tene prAsuka eSaNika jANIne grahaNa karavo. [345] sAdhu athavA sAdhvI gRhasthanA gharamAM pravezIne jANe ke A ugrakula bhogakula, rAjanyakula, kSatriyakula IkvAkukula, gopAlonuM kuLa, vaizyakula, gaMDaka kula nApita kuLa) koTTAgakuLa grAmarakSakakula bokakazALIyakula che, temAM tathA evI jAtanA - Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMgha-2, adhyayana-1, udeso-2 bIjA paNa atiraskRta aniMdita kuLomAM, jenA AcAra-uttama hoya tevA kuLomAMAhArAdi levA jAya ane prAsuka, eSaNika jANI grahaNa kare. [346] sAdhu athavA sAdhvI bhikSAne mATe gRhasthanA gharamAM praveza karIne jANe ke ahIMyA ghaNA loko ekaThAM thayela che. pitRbhojana che. athavA Indra, skaMda, rudra, mukuMda bhUto, yakSo, nAgo, stUpo, caitya, vRkSo, parvata, guphA, kUvA, taLAva, dUha, nadI, sarovara, sAgara ke AgaranI pUjAnA prasaMga para athavA tevA prakAranA vividha jAtanAM mahA mahosavonA prasaMgapara zramaNo, brAhmaNo, atithio ane bhikhArIone eka athavA aneka pAtromAMthI kADhI kADhIne bhojana pIrasAI rahyuM che, te joIne ane te bhojana gRhastha hAthe karela chatAM haju te gRhastha jamyo nathI, te AhArAdine azuddha aneSaNika jANI munie grahaNa na karavo. jo sAdhune ema jaNAya ke jemane e bhojana ApavAnuM hatuM temane apAI gayuM che, ane have gRhasthanI bhAI- bahena, putra, putrI, putravadhU, athavA dhAtrI, dAsa, ke dAsI, nokara ke nokarANI te AhArane bhogavI rahyA che to temane kahe keAyuSyamatI mane A bhojanamAMthI anyatara bhojana Apazo ? sAdhunA Ama kahevA para koI azanAdi lAvIne Ape, sAdhunI yAcanAthI Ape, agara yAcanA vinA Ape to tene prAsuka samajIne grahaNa karI le. [347] ardha yojana arthAt be gAuthI [cAra mAilathI) vadhAre, sAdhune AhAra levA javAnuM kahyuM nahi. parantu be gAumAM paNa koI jamaNavArI hoya to te jamaNavArImAMthI bhojana levA javAno vicAra kare nahi. sAghu athavA sAdhvI pUrva dizAmAM jamaNavArI che ema jANIne tenI upekSA karatAM pazcima dizAmAM bhikSA mATe jAya. pazcimamAM jamaNavArI jANIne pUrva dizAmAM jAya. dakSiNamAM jamaNavArI hoya to uttaramAM jAya, uttaramAM jamaNavArI jANI dakSiNamAM jAya. je gAmamAM, nagaramAM, kheTamAM, kapeTamA-kunagaramAM, maMDabamAM, AkaramAM, droNamukhamAM [baMdaromAM nigamamAM [vyApArasthalamAM), AzramamAM, sannivezamAM yAvatu rAjadhAnamAM jamaNavArI hoya te tyAM javAno vicAra paNa karavo nahi. kevaLI bhagavAne jamaNavArImAM javAthI kamano Azrava thAya che ema kahela che. jo sAdhu jamaNavArImAM javAnA vicArathI jamaNavArImAM jaze to. bhAvuka gRhastha AdhAkama bhojana Apaze. uddiSTa bhojana Apaze, mizra jAta banAvela Apaze, mUlyathI kharIdIne, udhAra laIne, nirbaLa pAsethI jhuMTavIne, mAlikanI AjJA lIdhA vinA, anya sthAnanI sAme lAvIne Apaze, ane A prakAre dIdhela dUSita AhAra sAdhu khAze. A sivAya gRhastha sAdhu nimitte nAnA dvAramAMthI, moTA daravAjA banAvaze ane moTAmAMthI nAnA banAvaze, ane samatala jagyAne viSama ane viSamane sama karaze. adhika havAvALA sthAnane zItakALamAM vAyuhIna karaze avAyuhInane grISma kALamAM adhika havAvALuM karaze, upAzrayanI aMdara agara bahAra ghAsa Adi haritakAyane vAraMvAra vidharaNa karIne upAzrayane ThIka karaze, sAdhune mATe pATa Adi DhALaze, e pramANe sAdhune aneka doSa lAgaze. eTalA mATe saMyamavAnu nigraMtha A prakAranI pUrva saMkhaDI tathA pazcAtu saMkhaDI jamaNavArImAM javAnI icchA na kare. sAdhu ane sAdhvIno A AcAra che. AmA samasta bhAvomAM samabhAva rAkhIne ane jJAnAdithI yukta thaIne hamezAM yatanAvAnuM thavuM joIe. ema huM kahuM chuM. adhyayanaH1-udeso 3nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | . Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 adhyayanaH 1-uddesoH 3 [348] sAdhu kadAcita koi prakAranI jamaNavArImAM jAya adhika jame, athavA pIve to tenAthI te sAdhune dasta yA vamana thAya. bhojananuM barAbara pariNamana thAya nahi. to vizucikA Adi koI paNa duHkha athavA zUlAdi AtaMka utpanna thai jAya. mATe sarvajJa bhagavAne kahyuM che, ke jamaNavArImAM javuM te karmanA AzravanuM kAraNa che. [349] jamaNavArImAM javAthI durgatigamana Adi pAralaukika anartha to che ja paNa sAdhu ghaNA-gRhastho athavA gRhastha strIo, parivrAjako athavA parivrAjikAonI sAthe eka sthAna para maLaze. ane gariSTha AhArane pacAvavA mATe kadAcit madyapAna paNa ka2ze. madyapAna karavAthI bebhAna thaIne potAnA upAzrayane zodhaze paNa te maLaze nahi, tethI pharI pAcho tyAM ja AvI gRhastha AdinI sAthe haLI maLI raheze. maghanA nazAmAM behoza hovAne kAraNe te sAdhu athavA to gRhastha Adine potAno khyAla nahi rahe, tethI te strI athavA napuMsaka para Asakta thaI jAya, athavA strI-napuMsaka tenA upara Asakta thaI jAya ane sAdhunI pAse AvIne kaheze - he AyuSman zramaNa ! ApaNe koI paNa bagIcAmAM athavA upAzrayamAM rAtre athavA saMdhyA samaye rahIzuM ane tyAM bhoga bhogavaze. ema te sAdhune bhoga bhogavavA mATe pratijJAbaddha karI leze. te ekalo sAdhu tenI bhogaprArthanAno svIkAra karI leze. A badhuM sAdhune mATe akartavya karma che, tethI sAdhune jamaNavAramAM na javuM joie. tyAM javAthI karmano baMdha tathA aneka hAnio thAya che. tethI saMyamavAnuM nigraMtha muni pUrvajamaNavArI athavA pazcAt jamaNavArImAM javAno vicAra paNa na kare. AyAro - 2/1/3/348 [50] sAdhu athavA sAdhvI koI prakAranI jamaNavAra sAMbhaLIne te vAta lakSamAMrAkhI utkaMThita cittavALo thaine te tarapha doDaze ane vicAraze ke tyAM to nakkI "jamaNavAra che," te tyAM jaine uddagama ane utpAdanA Adi doSothI rahita, bhinna bhinna kulomAMthI sAmudAyika bhikSA lAvIne AhAra karavAno parizrama nahIM kare, paraMtu tyAMthI ja sadoSa AhAra lAvIne karaze. te sAdhu mAtRsthAna (mAyA)no sparza karaze, eTalA mATe jamaNavAramAM javuM na joie. paraMtu bhikSAnA samayapara ghaNA gharothI udgama utpAdanA Adi doSothI rahita-nirdoSa bhikSA lAvIne AhAra karavo joIe. [51] sAdhu athavA sAdhvI ema jANe ke A grAma yAvat rAjadhAnImAM jamaNavAra thaze to te grAma yAvat nagaramAM jamaNavAranA vicArathI javAnI IcchA paNa na kare. kevaLI bhagavAnane pharamAvyuM che ke ema karavAthI karmanuM baMdhana thAya che. agara te jamaNavAramAM ghaNI bhIDa thaze athavA thoDA mATe bhojana banAvavA para ghaNA loko pahoMcI jaze to tyAM sAdhunA pagathI bIjAnA paga athavA bIjAnA pagathI sAdhunA paga kacaDAi jaze. evI ja rIte hAthathI hAthanI Thokara lAgaze, pAtranI ThokarathI pAtra paDI jaze, mAthA sAthe mAthuM bhaTakAI paDe, kAyAthI kAyAne vikSobha utpanna thAya ane bIjA loko kupita thai te sAdhune daMDathI, hADakAthI, muThIthI, DhephAthI, ThIkarAthI. prahAra paNa kare athavA sacitta pANI paNa tenA para chAMTI de, athavA dhULathI tene bharI de. vaLI tene aneSaNIya jamavuM paDe. vaLI bIjAne devAnuM levuM paDe. tethI te saMyamI nigraMtha te prakAranI AkIrNa ane avama evI jamaNavArImAM javAno vicAra ja na kare. Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-2, adhyayana-1, udeso-3 pa9 [3pa2] gRhasthanA gharamAM bhikSA mATe praveza karyA pachI sAdhu athavA sAdhvIne zaMkA thAya ke A azanAdika nidoMSa che ke sadoSa? A zaMkAthI citta asthira thaI jAya ane samAdhAna na thAya to te prakArano zaMkita azanAdi maLavA para paNa grahaNa na kare. sAdhu athavA sAdhvI jyAre gRhasthanA gharamAM praveza karavAnI icchA kare to potAnA samasta dharmopakaraNo sAthe laine gRhasthanA gharamAM AhAra pANInI abhilASAthI praveza kare ane bahAra nIkaLe. [3pa3] sAdhu ke sAdhvI jyAre bahAra svAdhyAyabhUmi athavA sthaDilabhUmimAM gamanAgamana kare to te samaye potAnA dhamapakaraNo sAthe laIne sthaThilabhUmi svAdhyAyabhUmi niSkramaNa ane praveza kare. sAdhu athavA sAdhvI eka gAmathI bIjA gAme jAya to potAnA badhA dhamoMpakaraNo sAthe laIne eka gAmathI bIje gAma jAya. 3ipa4] sAdhu athavA sAdhvIne jo ema jaNAya ke ghaNo ghaNo ane ghaNI dUra sudhI varasAda thaI rahyo che. dUra sudhI mihikA-dava paDI rahI che. athavA moTA vaMToLathI raja UchaLI rahI che. athavA trasa jIvo uDe che ane paDe che. ema joIne tathA A pramANe jANIne te sarva pAtrAdi upakaraNo grahaNa karIne paNa madhukarI mATe gRhasthanA gRhamAM praveza na kare, na nIkaLe, na svAdhyAyabhUmi ke zaucabhUmimAM jAya ke tyAMthI pAcho Ave, eka gAmathI bIje gAma paNa na jAya. , 3ipapa) cakravartI, vAsudeva, baladeva Adi kSatriyo sAmAnya rAjAo, ThAkora. sAmaMta Adi, daMDapAzika tathA rAjavaMzIye-upAzrayanI aMdara athavA bahAra rahelA hoya ane bhikSA mATe AmaMtrita kare athavA na kare to tenA gherathI sAdhu athavA sAdhvIne azanAdikamaLavA para paNa levAM na joIe. ema huM kahuM chuM. adhyayanaH 1-uso 3nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | ( adhyayana 1udesaH4 ) [3pa6] sAdhu athavA sAdhvI gocarI mATe gRhasthanA gharamAM praveza karIne ema jANe ke ahIMyA mAMsapradhAna, matsyapradhAna bhojana che, mAMsa athavA matsyonA DhagalA. rAkhela che, vivAha saMbaMdhI bhojana, kanyAnI vidAya veLAnuM bhojana, mRtakabhojana, athavA yakSa AdinI yAtrAnuM bhojana, svajano saMbaMdhI mATe kareluM prItibhojana che ane tenA nimitte koI padArtha laI javAI rahyAM che temaja mArgamAM ghaNA bIja, ghaNI lIlotarI, ghaNI osa, ghaNuM jala, ghaNAM kIDIonAM dara, ghaNuM kIcaDa, karoLiyAnA jhALA ityAdi paDela che ane tyAM ghaNA zAkyAdi zramaNa, brAhmaNa, atithi, dIna ane bhikhArI Adi AvelA che. AvavAnA che AvI rahyo che. ane bhIDa eTalI badhI jAmI che ke AvavA javAno mArga kaThinatAthI maLe tema che ke AvavA javAno mArga kaThinatAthI maLe tema che. vAcanA, pRcchanA, parivartanA anuprekSA ane dhamanuyoga vicAraNAno avakAza na hoya to evI jAtanI pUrva jamaNavArI athavA pazcAtuM jamaNavArImAM javAno sAdhuoe vicAra paNa karavo na joIe. sAdhu athavA sAdhvI jo jANe ke ahiyA mAMsa pradhAna athavA matsya 'pradhAna bhojana che. yAvatu tene mATe koI padArtha laI javA che, athavA mArgamAM prANI, bIja, haritakAya, Adi nathI, tathA vAcanA, pRcchanA parivartanA, anuprekSA ane dhamani Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dao. AyAro- 2/143pa7 rAganI ciMtA mATe avakAza che. evuM jANIne apavAdarUpamAM pUrva saMkhaDI jamaNavArI] athavA pazcAt saMkhaDImAM, jamaNavArInA vicArathI javAnuM vicAre. 3ipa7] sAdhu athavA sAdhvI AhAra-pANI mATe gRhasthanA gharamAM praveza karavAnI IcchA kare paraMtuM dujhaNI gAyo dohAI rahI hoya, azanAdine rAMdhavAnI kriyA cAlu hoya, athavA pahelA AvelAne devAI gayuM nathI, ema dekhIne gRhasthanA gharamAM AhAra -pANI mATe praveza na kare. gRhasthanA ghera sAdhu kadAcit pahoMcI gayA hoya to upara kahelA kAraNomAMthI koI paNa kAraNa dekhIne ekAMtamAM cAlyA jAya, jyAM AvAgamana na hoya ane koI dekhI na zake, evA sthAnamAM ubhA rahe. ane jyAre jue ke dujhaNI gAyo dohAI gaI che, bhojana raMdhAI gayuM che, tyAre yatanApUrvaka AhAra-pANI mATe praveza kare. [3pa8] sthiravAsa karavAvALA athavA mAsikalpathI vicaravAvALA koI muni, navA AvavAvALA munione kahe ke A gAma nAnuM sarakhuM che ane emAM paNa keTalAka ghara prasUtI Adi kAraNothI rokAyelA che. A gAma moTuM nathI, eTalA mATe he pUjya munivaro ! Apa gAmathI bahAra koI bIjA gAmamAM gocarI mATe padhAro. ema sAMbhaLI ne navA AvelA munioe bIja gAmamAM gocarI mATe javuM joIe. te gAmamAM koI sAdhunA mAtA-pitA Adi pUrva saMbaMdhI athavA sasarAdi pazcAtu saMbaMdhI nivAsa karatA hoya, jemake :- gRhastha, gRhasthapatnI, putra, putrI, gRhasthanI putravadhU, dhAtrImAtA, dAsa, dAsI, karmacArI, karmacAriNIo vagera, tethI koI sAdhu evo vicAra kare ke pahelA teonA gharamAM bhikSA mATe praveza karIza to mane anna, rasamaya padArtha, dUdha, dahIM, mAkhaNa, ghI, goLa, tela, madha, mAMsa, pUrI, rAba, pauvA, zrIkhaMDa vagere uttama bhojana maLaze. te uttama bhojana lAvI khAI-pIne pAtra sApha karI laiza. tyAra pachI bIjA sAdhuo sAthe AhAra-pANI mATe gRhasthanA gharamAM praveza karIza athavA praveza mATe nIkaLIza. Avo vicAra karatA sAdhu mAtRsthAnano sparza kare che. saMyamamAM doSa lagADe che. ema kevaLI bhagavAna pharamAve che. mATe Avo vicAra paNa karavo na joIe. paraMtu bIjA sAdhuo sAthe bhikSAnA samaye gRhasthanA gharomAM praveza karI aneka gharomAMthI zuddhi-pUrvaka nirdoSa bhikSA grahaNa karI AhAra karavo joie. sAdhu ane sAdhvIno Aja AhAra grahaNa karavAno AcAra che. adhyayanaH 1- udesoH 4nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa ( adhyayanaH 1-udesoH5 ) [3pa9] koI sAdhu athavA sAdhvI AhAra mATe gRhasthanA gharamAM pravezIne A agrapiMDa kADhatAM dekhIne, agrapiMDa bIjA sthAne rAkhatA dekhIne, agrapiMDa pheMkI detAM dekhIne athavA bIjA lokoe pahelA jamI lIdhu che athavA anya tIrthika zramaNa, brAhmaNa, atithi, daridra ane bhikhArI tene khAIne jaladI pharIvAra levA jaI rahyA che, ema dekhIne koi sAdhu ema vicAre ke te bhojanane levA mATe huM paNa jaldI-jaladI jAuM, to evo vicAra karanAra sAdhu mAtRsthAnano sparza kare che. ethI evuM karavuM na joIe. [30] sAdhu athavA sAdhvI azanAdi mATe mohallAmAM, galImAM, athavA prAmAdimAM praveza karatAM vacce mArgamAM TekarAo, khAI, ke bAMdhela gaDhanI dIvAlo, Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-2, adhyayana-1, udeso-1 toraNadvAro hoya athavA AgaLanI dIvAla ke vADa hoya to potAnuM sAmarthya hovA chatAM paNa tevA mArgamAM cAle nahi. bIje mArga hoya to te mArgapara thaIne jAya ema kevaLI, bhagavAna kahe che. evA mArge cAlavuM te karmabaMdhanuM kAraNa che. pUrvokta sIdhA mArgamAM jatA sAdhuno paga lapasI jAya athavA paDI jAya ane lapasavAthI ke paDavAthI potAne pIDA. thAya ane bIjA jIvone pIDA pahoMce. tenuM zarIra maLa, mUtra, kapha, lIMTa, vamana, pitta, para, vIrya athavA radhirathI kharaDAI jAya, yatanA karatAM paNa kadAcita evuM thaI jAya to sAdhu kharaDAyelA potAnA zarIrane sacitta pRthvI (mATI)thI, bhInI mATIthI, bArIka rajavALI mATIthI, sacitta patthara, sacitta mATInA DhephAthI athavA UdhaInA rAphaDAthI athavA jIva sahita lAkaDAthI ghasIne sApha na kare. vaLI IDA sahita, prANa sahita ke tAMtaNA sahita vanaspati vaDe paNa te zarIra lUche nahi ke sApha kare nahi, khaNe nahi ke khotare nahi. madana kare nahi ke thoDuM ghaNuM tapAve nahi. paraMtu sacitta rajathI rahita ghAsa, pAna, kASTha, kaMkara AdinI yAcanA kare, yAcanA karIne ekAMtamAM jAya. ekAMtamAM jaIne dagdhabhUmi athavA evI jAtanI koI acitta bhUmi hoya tenuM vAraMvAra pratilekhana karIne ane pramArjana karIne yatanApUrvaka tenAthI zarIrane ghase, yAvatuM svaccha kare. [361] sAdhu athavA sAdhvI bhikSA levA jatA mArgamAM duSTa madonmatta sAMDha, pADo, manuSya azva, hAthI, siMha, vAgha, dIpaDo, rIMcha, tarasa, sarabha (aSTApada), ziyALa, bilADo, kUtaro, varAha sUara, loMkaDI ke cittacillaDaya-eka jAtanuM jaMgalI jAnavara UbhuM jaNAya ane bIjo rasto hoya to te bhaya bharelo sIdhe raste na jatAM bIjA rastethI jAya. sAdhu athavA sAdhvI mArgamAM jatAM hoya tyAre te mArgamAM khADA, pUMThA, kAMTA, jamInano DhoLAva, tIrADa, viSamatA athavA kIcaDa Adi hoya to tevA mArge nahi cAlatAM bIjo mArga hoya to te mArga para thaIne jAya. | [32] sAdhu athavA sAdhvI gRhasthanA gharamAM pravezatAM dvAra bhAgane kAMTAnI DALIthI DhAMkela dekhIne pahelAM gRhasvAmInI anujJA lIdhA vinA, sArI rIte joyA vinA ane pUMjyA vinA te dvAra ughADI pravezana kare. gharanA svAmInI AjJA laIe ne pachI pratilekhana karI karIne pUMjIpUMjIne yatanApUrvaka kholIne praveza kare athavA nIkaLe. [33] sAdhu athavA sAdhvI gRhasthanA gharamAM pahelA pravezelA koI zramaNa, brAhmaNa, athavA bhikSuka Adine joIne evI jagyAe na ubhA rahe ke teo tene joI zake athavA teone javAnA dvAramAM paNa ubhA na rahe. kevaLa jJAnInuM pharamAna che ke te karmabaMdhananuM sthAna che. sAdhune evI jagyA para ubhA rahetAM dekhIne gRhastha sAdhu mATe AhAra banAvaze, tethI pUvakta kathana anusAra evI pratijJA, evo hetu ane evo upadeza Avazyaka che ke evI jagyA para ubhA na rahevuM ke jyAMthI teo joI zake. paraMtu muni koine pahelAM AvelA jANIne ekAnta sthAnamAM cAlyA jAya ane ekAMtamAM jaIne evI jagyAe ubho rahe ke jyAM bIjAnuM AvAgamana na hoya bIjA koI na zake. kadAcitu ekAntamAM sthira sAdhune gRhastha azana Adi lAvIne Ape ane kahe ke he AyuSyanuM zramaNa ! Apa badhA loko mATe A AhAra meM Apyo che, ethI Apa sarva khAo ane vaheMcI lyo. gRhasthanuM A kathana sAMbhaLIne sAdhu cUpacApa grahaNa karIne manamAM vicAre ke A AhAra mAtra mArA ja cogya che. to evo vicAra karanAra sAdhu mAtRsthAnano sparza Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 AyAro- 2/1/pa33 kare che. tethI sAdhu evuM na kare. paraMtu te saMmilita AhAra laIne jyAM zramaNa Adi sthita che, tyAM jAya ane kahe ke AyuSyanuM zramaNo! A azanAdi badhAne mATe maLela che. eno upayoga karo. bIjA zramaNAdi ema kahevAvALA sAdhune kahe ke he AyuSyanuM zramaNa ! tame ja A azanAdino vibhAga karI dyo tyAre te sAdhu bhojanano vibhAga karatI veLAe potAne mATe svAdiSTa pakavAna, uttama bhAjI, sarasa bhojana manojJa snigdha padArtha athavA phikkA bhojana grahaNa na kare, te sAdhu mUcchabhiAva na rAkhato thako, Asaktino tyAga karI, amRddha thaIne ane lolupatA dhAraNa na karatAM pUrNa samabhAvathI vibhAga kare. vibhAga karatAM bIjA zramaNa Adi kadAcituM kahe ke- AyuSyanuM zramaNa ! tame eno vibhAga na karo. ApaNe badhA eka ja jagyA para besIne sAthe khAie-pIe. evI rIte sAthe besIne bhojana karatI veLAe paNa pote svAdiSTa pakavAna yAvatu phIkkA Adi bhojana zIdhra khAI na jAya paraMtu mUccha, Asakti, gRddhi tathA lolupatAno tyAga karatA samabhAvathI yogya bhAga ja khAya-pIe. [34] sAdhu athavA sAdhvI ema jANe ke koI bIjo zramaNa, brAhmaNa ke yAcaka ke atithi pUrve gRhasthanA gharamAM pravezelo che. to tenAthI AgaLa jaIne teNe gharamAM dAkhala thavuM nahi, tema pAchaLa rahIne paNa bolavuM joIe nahi. teNe to potAnA pAtra laIne ekAMta sthAnamAM jaI draSTipathathI bahAra UbhA rahevuM. have jo ema jANe ke tene nA pADavAmAM AvI ke bhikSA apAI gaI che to tenA pAchA pharI jatA pachI ja yatanA sahita teNe pravezavuM ke bolavuM. A kharekhara sAdhu-sAdhvI mATe kriyAvidhi che. ema huM kahuM chuM. | adhyayanaH1-udeso panImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ] (adhyayanaH1-udeso da) [365] sAdhu ane sAdhvI gocarIe jatAM ghaNAM ja prANIone AhAranI zodhamAM bhUmi para ekatrita thayelAM dekhe, jemake kukaDAnI jAtinA athatu dvipada, ane zUkarajAtiya athatu catuSpada, athavA agrapiMDa mATe kAgaDA Adi nIce ekatrita thayelA sAme dekhIne, bIjo mArga hoya to bIjA mArgathI jayatanApUrvaka jAya. teone bhaya ane aMtarAya utpanna karavA vALA te sIdhA mArge na jAya. [36] bhikSA mATe gRhasthanA gharamAM gayelA sAdhu athavA sAdhvIe gRhasthanA gharanA bArasAkhano vAraMvAra sahAro laIne UbhA rahevuM nahi. gRhasthanA gharanA pANI pheMkavAnA bhAga para ke Acamana sthAna para athavA gRhasthanA gharanA snAnanA ke zauca javAnA sthAna para ke tyAMthI nIkaLavAnA mArga para UbhA rahevuM nahi, vaLI gRhasthanA gharanI nArIone, koI samArela bhAgane, core pADela khAtarane, jalagRhane, hAtha phelAvIne AMgaLIthI -cIMdhIne, pote nIce namIne ke UMcuM mukha karIne munie avalokavA nahi. vaLI gRhasthanI pAse tenA pratye AMgaLI cIMdhIne yAcavuM nahi. AMgaLIthI tene dhamakAvIne yAcavuM nahi, tenA zarIrane AMgaLIthI sparza karIne ke gRhasthanI prazaMsA karIne yAcavuM nahi. kadAcituM gRhastha na Ape to kaThora vacana kahevA nahi. [367] bhikSA mATe gayelA sAdhu athavA sAdhvI gRhasvAmIne, tenI patnIne, putrane, putrIne putravadhUne dAsa-dAsIne, karmacArIne, yAvat karmacAriNIne, bhojana karatAM Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrataskara-2, adhyayana-1, udeso-da dekhIne pahelAM ja kahe-he AyuSyamatI athavA AyuSyanuM ! AmAMthI mane thoDo AhAra Apazo? ema kahenAra munine te bhojana karanAra athavA bhojana karanArI hAtha, thALI, kaDachI athavA anya pAtra sacitta pANIthI athavA garama pANIthI dhovA lAge athavA vizeSa dhovA lAge to te pahelAMja sAdhue tene kahI devuM joie ke AyuSpana tame tamArA hAthane yAvatu pAtrane ThaMDA athavA garama pANIthI dhUo nahi, vizeSa rUpathI dhUo nahi. mane ApavA icchatA ho to ema ja Apo. sAdhunA ema kahevA para paNa hAtha adi ThaMDA athavA garama pANIthI dhoIne athavA vizeSa prakArathI dhoine bhojana Adi lAvIne Ape to evA pUrvakarma vALI hAtha AdithI azana Adi levuM te aprAsuka che, aneSaNIya che. yAvatuM lAbha thavA para paNa grahaNa karavuM na joIe. kadAcituM sAdhune pratIta hoya ke mane bhikSA devA mATe nahi paraMtu anya kAraNathI dAtAnA hAtha Adi bhInA che to paNa evA hAtha AdithI devAtA azana Adine grahaNa na kare. evI rIte snigdha hAtha, sacitta rajavALA hAtha ane jemAMthI pANI TapakI rahyuM che evA hAtha ke bhInA hAtha AdithI tathA sacitta mATI, khAra, haDatAla, hiMgaLo, maNasila, aMjana, mIThuM geruM, pILI mATI, sapheda mATI. phaTakaDI, tAjo loTa athavA tAjA kuTelA cokhA Adino loTa ke kaNakI Adi koIpaNa sacitta padArthathI kharaDAyelA hAtha AdithI azana Adi grahaNa na kare. jo ema jANe ke denAranA hAtha Adi acitta cIjothI kharaDAyelA che to tevA hAtha AdithI devatA azana Adine prAsuka tathA eSaNika jANIne grahaNa kare. 368] sAdhu athavA sAdhvI ema jANe ke koI asaMyamI gRhastha sAdhunA nimitte dhANI, cAvala, mamarA, poMka Adi tathA cokhAne ardhapakva kaNa sacitta zilA para athavA bIjavALI, vanaspativALI kIDA-makoDAvALI, osavALI, sacitta jalavALI, sacitta mATIvALI athavA jIvavALI zilApara) kuTIne taiyAra karela che athavA taiyAra karI rahyA che athavA karaze athavA to sUpaDAthI jhATakI rahyA che, jhATakaze to evA cAvala Adi vastune azuddha jINIne grahaNa na kare. [39] sAdhu-sAdhvI gocarI mATe jatA ema jANe ke bila (khANamAMthI nIkaLatuM eka prakAranuM mIThuM) uMbhija (samudra kinAre athavA evA koI anya sthAne khArA pANIthI banAveluM) mIThuM, tathA anya prakAranuM mIThuM asaMyamI gRhastha sAdhunA nimitte sacitta yAvatu jIvajantuvALI zilA para vATela che, vATe che athavA vATaze, pasyuM che, pIsI rahyA che. athavA pIsaze ane evuM ApavA lAge to aprAsuka jANIne grahaNa kare nahi. [37] bhikSA mATe gayelA sAdhu athavA sAdhvIne khabara paDe ke azanAdi AhAra agni para rAkhela che to evA prakAranA azanAdikane aprAsuka jANIne grahaNa na kare. kevaLI bhagavAnanuM A kathana che ke evo AhAra grahaNa karavo te karmabaMdhananuM kAraNa che. asaMyamI gRhastha sAdhunA nimitte agni para rAkhela AhAramAMthI thoDuM bhAga kADhela che athavA temAM nAMkhe che, hAtha lUche che athavA vizeSa rUpathI sApha kare che, pAtrane nIce utAre che athavA caDAve che. eTalA mATe nigraMtha munionI eja pratijJA che, e ja hetu, eja kAraNa, eja upadeza che, ke te agni para rAkhela azanAdine hiMsAnuM kAraNa jANI grahaNa na kare. sAdhu athavA sAdhvIno A AcAra che. enuM pAlana karatAM saMyamamAM yatanAvAnuM banavuM joIe. adhyayanaH 1 udesoH nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ex adhyayanaH1-uddeso-7 [371]gRhasthanA ghera bhikSA mATe gayela sAdhu-sAdhvIne ema jANavAmAM Ave ke azana Adi dIvAla para, sthaMbha para, mAMcaDA para, prAsAda 52, havelInI chata 52, athavA evo koI bIjA uMcA sthAna para rAkhela che. to evA sthAnothI lAvIne apAtuM azanAdi AprAsuka che. tethI tevo AhAra grahaNa kare nahi. kevaLI kahe che e karmabaMdhananuM kAraNa che. kema ke asaMyamI gRhastha sAdhunA nimitte bAjoTha, pATa, pATiyuM, nIsaraNI lAvIne tene UMcA karIne upara caDaze. saMbhava che ke tyAMthI lapasI jAya athavA paDI jAya, jo lapase ke paDe to tenA hAtha, zarIrano koI paNa avayava athavA koI Indriya ke aMgopAMga tUTI phUTI jaze ane prANI, bhUta, jIva, tathA satvanI hiMsA karaze. teone trAsa thaze athavA kacaDAI jaze. teonA aMgopAMga tUTI jaze, TakarAze, masaLAze, athaDAze, ghasAze, saMtApa pAmaze, pIDAze, kilAmaNA pAmaze, upadrava pAmaze, eka jagyAthI bIjI jagyA para paDaze. eTalA mATe A prakAranI mAlopahRta bhikSA maLavA para paNa sAdhu grahaNa kare nahi, azana Adi mATe gRhasthanA ghera gayela sAdhu athavA sAdhvI jANe ke A azana-Adi koThImAMthI athavA -koThalAmAMthI sAdhunA nimitte UMcA thaIne, nIce namIne, zarIrane saMkocIne ane ADA paDIne AhAra lAvIne Ape che to te azana Adino lAbha thavA para paNa grahaNa na kare. AyAro - 2/1/7/371 [372]azana Adine mATe gRhasthane ghera gayela sAdhu athavA sAdhvI jANe ke A azanAdi mATalAdimAM mATI AdithI lIMpI rAkhela che to te azanAdi maLavA chatAM grahaNa na kare. kevaLI bhagavAnanuM kathana che ke evo AhAra levo karmabaMdhananuM kAraNa che. kemake asaMyamI gRhastha sAdhunA nimitte mATI AdIthI lipta azanAdine ughADatA pRthvIkAya, apakAya, tejaskAya, vAyukAya, vanaspikAya ane trasakAyanI hiMsA karaze. tyAra pachI pharI tene lIMpIne pazcAtkarma karaze. eTalA mATe sAdhuno A pUrvopardiSTa AcAra che ke te mATIthI baMdha karela bhAjana AdimAMthI ApavAmAM Avato AhAra maLavA chatAM paNa grahaNa na kare. gRhasthanA gharamAM bhikSA mATe gayela sAdhu sAdhvI jANe ke A azana Adi pRthvIkAya upara rAkhela che to evA azana Adine aprAsuka jANIne yAvata grahaNa na kare. bhikSA mATe gRhasthanA gharamAM gayela sAdhu sAdhvI jANe ke azana Adi jalakAya upara rAkhela che athavA agnikAya upara rAkhela che, to te azana Adi aprAsuka che. maLavA chatAM paNa tene grahaNa na kare. kevaLI bhagavAnanuM kathana che ke evo AhAra levo karmabaMdhananuM kAraNa che. asaMyamI gRhastha sAdhunA nimitte agnine teja ka2ze, lAkaDA vagere bahAra kADhaze athavA pAtrane uparathI utArIne AhAra Apaze tethI evo AhAra dUSita che. sAdhuone mATe A pUrvopardiSTa AcAra che ke AvA prakArano AhAra jANIne lAbha thavA chatAM paNa grahaNa na kare. [73]bhikSAne mATe gRhasthanA gharamAM gayela sAdhu athavA sAdhvI jANe ke A AhAra ati uSNa che. gRhastha sAdhune ApavAnA abhiprAyathI sUpaDAthI, paMkhAthI, tADapatrathI ke koI pAnathI,pAnanA TukaDAthI,zAkhAthI, zAkhAnA TukADAthI, hAthathI athavA mukhathI phUMke che, havA nAMkhe che to tema karatAM pahelAM kahI devuM joIe ke he AyuSmana ! A atiuSNa AhAra Adine sUpaDAdithI vIMjhe mA. jo ApavAnI IcchA hoya to ema ja Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 zrutaskaMdha-2, adhyayana-na, udeso-7 Apo. ema kahevA chatAM paNa gRhastha te AhArane sUpaDA vigerethI vIMjhaneApe to A prakAranAM azana, Adine aprAsaka jAmI sAdhu grahaNa na kare. [374]sAdhu athavA sAdhvI bhikSA mATe praviSTa thaI ema jANe ke azanAdi vanaspitakAya para rAkhela che, to evo azanAdi aprAsuka aneSaNIya che. te AhAradino lAbha hovA chatAM paNa grahaNa na kare. evI ja rIte trasakAya para rAkhela AhAra paNa aprAsuka che. tene paNa grahaNa na kare. [375]gRhasthanA gharamAM gayela sAdhu athavA sAdhvI je peyane jANe ke-A loTanuM dhovANa, talanuM dhovANa, cokhAnuM dhovANa, athavA evA prakAranuM bIjuM koIpaNa dhovANa turtanuM dhoyeluM che, jeno svAda badalyo na hoya, je acitta thayeluM na hoya, zastrapariNata na thayuM hoya, je pUrNa rUpathI acitta thayuM na hoya. te aprAsuka che mATe lAbha thavA para paNa tene grahaNa karavuM na joIe. jo ema jANe ke A dhovANa lAMbA samayanuM dhoyeluM che, teno svAda badalI gayo, te acitta thaI gayuM che, to te prAsuka che. dAtA Ape to grahaNa karI levuM joIe. sAdhu athavA sAdhvI koI peyanA viSayamAM ema jANe ke talanuM dhovaNa, tuSanuM dhovaNa kAMjInuM pANI che, te zuddha ukALeluM pANI che ke anya prakAranuM pANI che, to te prakAranA pANI dekhIne pahelA ja kahI de, AyuSmAna ! A pANI mane Apazo? ema kahevAvALA sAdhune kadAcata dAtA ema kahe ke tame pote ja tamArA pAtrathI athavA pANInA pAtrane uMcuM karIne athavA namAvIne laI lyo to evuM prAsuka pANI maLavA para pote laI le athavA bIjA Ape to paNa laI le. [37]sAdhu athavA sAdhvI pANInA viSayamAM ema jANe ke acitta jala, sacitta pRthvI yAvatu pANI, agni, vanaspati athavA lIla-phUla para athavA kIDI Adi prANIo para rAkhela che athavA sacitta padArthathI yukta pAtramAMthI anya pAtramAM kADhI rAkhela che, hAthamAMthI sacitta pANInA TIpAM TapakI rahela che tenA hAtha sacitta pANIthI bhInA che to tevA hAthathI athavA sacitta pRthvI AdithI yukta pAtramAMthI athavA prAsuka pANI ane sacitta pANI meLavI Ape to te prakAranA pANIne aprAsuka jANI grahaNa na kare. e sAdhu ane sAdhvInI samAcArI che. emAM haMmezA samatA ane yatanAsahita pravRtti karavI joIe. ema huM kahuM chuM. adhyayanaH1-udesA-7nImuni dIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (adhyayana udeso-8) [377]gRhasthanA gharamAM praviSTa sAdhu athavA sAdhvIne peyanA viSayamAM ema pratIta hoya ke AMbAnuM dhovANa, aMbADAnuM dhovaNa koThAnuM dhovaNa, bijorAnuM dhovaNa, drAkSanuM dhovaNa, dADamanuM dhovANa, khajUranuM dhovANa, nALiyeranuM pANIka dhovANa kairanuM dhovANa, boranuM dhovANa, AmaLAnuM dhovANa, AmalInuM dhovANa, athavA evI jAtanuM koI bIjuM dhovANa sacitta goThalI sahita, chAla sahita hoya ane gRhastha sAdhune mATe cALaNIthI kapaDAthI athavA vALanI cALaNIthI ke garaNIthI-masaLIne, chaNIne ane bIjAdi alaga karIne lAve athavA Ape to evuM dhovANa-pANI aprAsuka che. dAtA Ape to paNa tene grahaNa na kare. Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AyAro- 2/5/8,378 [378]sAdhu athavA sAdhvI dharmazALAomAM, udyAna-gRhomAM, gRhasthonA gharomAM athavA bhikSakAdinA maThomAM, annanI athavA pANInI sugaMdhamAM mUchitaAsakta gRddha ane lolupa thaIne sugaMdha grahaNa na kare. [379]gRhasthanA gharamAM pravezelAM sAdhu athavA sAdhvIne jANavAmAM Aveke sAluka (jalamAM utpanna thanAra) kanda, virAlI nAmano sthala kanda, sarasavanI daMDalI athavA evA prakAranI anya vastu, ja sacitta hoya, zastrapariNata na hoya te badhI aprAsuka che, dAtA Ape to paNa tene grahaNa na kare. sAdhu athavA sAdhvI gRhasthanA gharamAM praveza karIne jANe ke pIpara athavA pIparanuM cUrNa, marI athavA marInuM cUrNa, Adu athavA AdunA TukaDA athavA evI ja koI vanaspati athavA tenAM TukaDA kAcA hoya, zastrapariNata na hoya to tene aprAsuka jANI maLavA chatAM paNa grahaNa na kare. sAdhu athavA sAdhvI gRhasthanA gharamAM praviSTa thaI phaLanA viSayamAM ema jANe ke A AmraphaLa kerI), aMbADAnuM phaLa, rANanuM phaLa, tADanuM phaLa, jhijharI nuM phaLa, surabhi phaLa, sallakInuM phaLa tathA. bIjuM koI phaLa sacitta hoya, zastrapariNata thayela na hoya to te aprAsuka che aneSaNika che. dAtAnA davApara paNa tene levuM nahi. gRhasthanA gharamAM praveza karIne sAdhu athavA sAdhvI kuMpaLonA viSayamAM ema jANe ke pIpaLAnI kUMpaLa, vaDalAnI kuMpaLa, pilaMkhu nI kaMpaLa, nandI vRkSanI kaMpaLa, zallakI velanI kupaLa tathA evA prakAranI anya koI paNa kaMpaLo sacitta hoya, zastrapariNata na hoya to te aprAsuka-aSaNIya che. yAvat levuM joIe nahi. sAdhu athavA sAdhvI, gRhasthI gharamAM jaIne komaLa-jenAmAM goThalI paDI na hoya-phaLonA viSayamAM jANe, jemake, kerI, koThA, dADama, ke bilvanA athavA evI jAtanA bIjA komaLa phaLo sacitta ane zastrapariNata na hoya to aprAsaka che. yAvatu na le. gRhasthanA gharamAM gayela sAdhu sAdhvI jANe ke, uMbarAnuM cUrNa, vaDanuM cUrNa pilaMkhu (pIpara) nuM cUrNa athavA pIpaLAnuM cUrNa kAcA hoya ke thoDA pIselA hoya, athavA tenI bIja yoni naSTa thaI na hoya to te cUrNa aprAsuka che. yAvatu tene grahaNa karavuM na joIe. [380]sAdhu athavA sAdhvIne gRhasthanA gharamAM javA para jANavAmAM Ave ke bhAjInAM kAcA pAna, sarasavAdino saDelo khoLa, jUnuM madha, magha(Asava), ghI athavA madha AdinI nIce ekaTho thayelo kacaro hoya, jemAM jIvonI utpatti thayela che. jIvo utpanna thaI rahyA che ane vRddhi pAmI rahyA che, acitta nathI. zastra pariNata thayela nathI jemAM jIva vidyamAna che te sarva aprAsuka che. lAbha thavA para paNa tene levuM na joIe. [381)sAdhu athavA sAdhvI jANe ke zeraDInA TukaDA. aMkakArelA karo, athavA siMghoDA athavA pUtiAluka athavA tevA prakAranI bIjI koI vanaspati sacitta hoya, zastra pariNata na hoya to aprAsuka che. dAtA Ape to paNa tene grahaNa na kare. sAdhu athavA sAdhvIne jANavAmAM Ave ke utpala-sUrya vikAsI kamaLa, kamaLanI dAMDI, padma kaMdamUla, padmanI dAMDI, puSkara kamaLa athavA tenA TukaDA thavA, tevA prakAranA bIjA kamaLa sacitta hoya to aprAsuka che. levA na joIe. [382]sAdhu ane sAdhvIne jANavAmAM Ave ke ajhabIja, mULabIja, skaMdha bIja, parva bIja, athavA-agrajata, mULajAta, skaMdhajAta, parvajAta, athavA anyatra nahi paraMtu eja vakSopara utpanna thayelA kaMdalI-garbha athavA kaMdalIguccho, nALiyeranA uparano Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMda-2, adhyayana-1, uddeso-8 Fe garbha, nALiyerano guccho, khajUrano uparano garbha, tathA tevA prakAranA bIjA je sacitta hoya ane zastra pariNata na hoya to te aprAsuka che. te sarva maLavA para paNa grahaNa na kare. sAdhu athavA sAdhvI jANavAmAM Ave ke-zeraDI, chidravALI polI-saDelI, aMgAra, phATelA chotAvALI, ziyALa AdinI thoDI thoDI khAdhelI zeraDI, vetano netarano agrabhAga kaMdalI garbha athavA tevA prakAranI anya vastuo sacitta hoya, zastrapariNata na hoya to aprAsuka che. prApta hovApara paNa grahaNa na kare. sAdhu athavA sAdhvIne eNa jaNAya ke lasaNa, lasaNanAM pAna, lasaNanI dAMDI, lasaNano kaMda, lasaNanI chAla athavA tevA prakAranI koI anya vastu sacitta che, temAM zastra pariNata thayuM nathI, to te aprAsuka che ane aneSaNIya che. dAtA Ape to paNa tene grahaNa na kare. sAdhu athavA sAdhvI ema jANe ke kuMbhImAM pakAvela acchiya phala, teM, vizva-bela, phLasa athavA zrIparNInuM phaLa tathA tevA prakAranA anya phaLa sacitta hoya ane zastrapariNata na hoya to te aprAsuka che. AtA Ape to paNa levuM na joIe. sAdhu athavA sAdhvI jANe ke dhAnyanA dANA, dANAthI bhaLelA kusakA, dANAvALI roTalI, photarAvALAM cokhA, athavA cokhAno tAjo loTa, tala, talano loTa, talasAMkaLI athavA evA prakAranI bIjI dANAvALI vastu pAkI thaI na hoya, zastra pariNata na hoya to te aprAsuka che lAbha thavA para paNa tene grahaNa na kare. sAdhu ane sAdhvIno A AcAra che. yatanApUrvaka tenuM pAlana karavuM joIe. adhyayanaH 1-uddesoH 8 - nI muni dIparatnasAgare karale gurjarachAyA pUrNa adhyayanaH 1 - uddesoH 9 [383]A jagatamAM pUrva, pazcima, uttara ane dakSiNa dizAmAM koI zraddhAvAna gRhastha yAvat karmacAriNIo che, je ghara para AvelA sAdhu-sAdhvIne dekhIne pahelAM ema kahe che-A zramaNa che, bhAgyavAna che, zIlavAn che, vratI che, guNI che, saMyamI che, brahmacArI ane maithuna pravRttinA tyAgI che. AdhAkarma Adi doSothI dUSita azana Adi AhAra khAvo-pIvo enA AcAramaryAdAthI pratikULa che. eTalA mATe A bhojana ame amArA mATe banAvyuM che te saghaLuM bhojana eone ApI do. ApaNA mATe pharI banAvI lezuM. A prakAranAM vacana sAMbhaLIne ane samajIne evA azana-pAna Adine aprAsuka ane aneSaNIya samajIne dAtAnA devA para paNa levuM na joIe. [384]sAdhu athavA sAdhvI koI gAmamAM nivAsa karI rahyA hoya athavA eka gAmathI bIje gAma jaI rahyA hoya ane koI gAma athavA rAjadhAnImAM pahoMce. te gAma athavA rAjadhAnImAM sAdhunAM mAtA-pitA Adi pUrva saMbaMdhI athavA sasarA Adi pazcAt saMbaMdhI nivAsa kare che- jema gRhastha yAvat karmacArI karmacAriNI Adi. to evA gharomAM bhikSA kALa pahelAM ja AhAra-pANI mATe na nIkaLe ke na praveza kare. kevaLI bhagavAnanuM kathana che ke ema karavAmAM karmabaMdhananuM kAraNa che. kemake sAdhune pahelA AvelA joIne te gRhastha, te sAdhu mATe rasoInI sAmagrI ekaThI karaze athavA 2soI banAvaze. eTale ja sAdhune mATe A pUrvopardiSTa maryAdA che ke te A prakAranA gharomAM AhAra-pANIne mATe bhikSAnA samaya pahelAM na jAya athavA na nIkaLe. kadAcita pahelA Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68 AyAro-2/19384 javAno prasaMga AvI jAya ane AhAra Adino samaya na thayo hoya to turata pAchA pharI ane jyAM saMbaMdhIjanonA AvAgamana na hoya ane dekhAya nahi, evA ekAnta sthAnamAM UbhA rahe. tathA bhikSAnA samaye ja praveza kare ane te tenA mATe AdhAkarmI azana Adi banAvavAnI taiyArI kare athavA banAve ane ekalo Avelo sAdhu upekSA kare, to te muni mAtRsthAnano sparza kare che. sAdhu pahelAM ja dekhe ane kahI de ke he AyuSpanuM AdhAkarmIAhAra-pANI khAvA-pIvA mane kahyuM nahi A kAraNathI bhojananI sAmagrI ekaThI karo nahi, temaja bhojana banAvo nahi. sAdhunA ema kahevA para paNa gRhastha tene mATe AdhAkarmI azana Adi taiyAra karIne ane lAvIne Ape to te azana Adi aprAsuka che, dUSitache. yAvatu grahaNa na kare. [385]sAdhu ane sAdhvI gUdha, athavA matsya (vanaspati vizeSa, bhUMjAtA dekhIne athavA atithine mATe telamAM taLela purI ke puDalA banatA dekhIne lolupa thaIne jaladI-jaladI jaI yAcanA na kare, bImAra sAdhune garama purInI AvazyakatA hoya to laI zake che. abhiprAya e che ke bImArI Adi kAraNo sivAya evA kuLomAM javuM na joIe. kAcita javuM paDe to nirdoSa ane mayadAnukULa vastu ja grahaNa karavI joIe. | [38]sAdhu athavA sAdhvI gRhasthanA gharamAM jaIne ane koI paNa prakAranA AhAra laIne svAdiSTa khAI jAya ane niHsvAda paraThI de to te mAtRsthAnano sparza kare che. sarasa ane nirasa badhuM khAvuM joIe. choDavuM na joIe ane chAMDavuM na joIe. 387sAdhu athavA sAdhvI sAruM-narasuM koI paNa prakAranuM pANI laIne sArA varNa, gaMdhavALuM pANI pIve ane amanojJavarNa-gaMdhavALAne paraThI de to saMyamamAM doSa lAge che. tethI sAdhue evuM karavuM na joIe. sArA varNagaMdhavALuM hoya ke kharAba varNa-gaMdhavALu hoya, badhAMne pIve, paraThe nahi. [388]sAdhu athavA sAdhvI prApta thayelA ghaNA bhojanAdine grahaNa karIne lAvela hoya ane te potAnI AvazyakatAthI adhika hoya ane tyAM ghaNAM saMbhogI, potAnA ja gacchanA, mUlottara guNonAM dhAraka muni birAjamAna hoya, teone kahyA vinA tema ja bhojanane mATe AmaMtrita karyA vinA paraThavI de to te mAtRsthAnane sparza kare che, sAdhue evuM karavuM na joIe bacelo AhAra laIne te munionI pAse jAya ane pahelAM batAve tyAre pachI kaheja AyuSyanuM zramaNo ! A bhojana pANI mane vadhu thAya che, to Apa eno upabhoga karo. jo te muni kahe amAre ATaluM joIe che. ATaluM ApI dIo athavA te kahe - A saghaLo AhAra amAre vaparAI jaze, to te pramANe ApI de. [38]sAdhu ane sAdhvI jANe ke- A Asana pANI Adi koI bIjAne uddezInI bahAra lAvela che ane teNe mane ApavAnI anumati ApI nathI, athavA ApanAra ane lenAra baMnemAMthI ekanI IcchA nathI. to evuM asana pANI Adi aprAsuka che. mATe maLavA chatAM levuM na joIe. jo te AhAra-pANI jenA mATe lAvyA hatA tenI AjJAthI Ape athavA to teno bhAga tene ApI devAmAM Ave ane pachI dhatA to te prAsuka che, yAvatuM grahaNa karI zake. sAdhu ane sAdhvInI A samAcArI che. enuM yatanA pUrvaka pAlana karavuM joIe. adhyayanaH1-udesoH 9-nImunidIparatnasAgare karelagurjara chAyApUrNa ] Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-2, adhyayana-1, udesa-10 (adhyayanaH1-udesaH 10) [39]koI sAdhu badhAM sAdhuone mATe sAdhAraNa AhAra lAvyo hoya paraMtu te saghaLA sAdharmIone pUchayA vinA potAnI IcchAnusAra jene Icche tene uttama-uttama athavA ghaNuM-ghaNuM Ape to te doSapAtra thAya che, ema karavuM na joIe. e AhAra laIne sAdhue jyAM AcArya Adi birAjamAna hoya tyAM javuM joIe. tyAM jaIne ane AhAra dekhADIne kahevuM joIe- mArA pUrva saMbaMdhI che ane mArA pazcAtuM saMbaMdhI che te A pramANe-AcArya athavA upAdhyAya athavA gaNI athavA gaNadhara ke gaNAvadagdhaka, eone huM uttama-uttama athavA paryApta-payapti AhAra ApuM ? e pramANe AjJA mAMganAra te sAdhune AcArya Adi ema kahehe AyuSmana ! bhale-jeTalo teone Avazyaka hoya teTalo Apo. e pramANe te jeTalo devAnI AjJA Ape teTalo Apavo joIe, saghaLo devAno kahe to saghaLo ApI devo joIe. [391ekalo bhikSAne mATe gayelo sAdhu manoza bhojana grahaNa karIne te AhAra ne lUkhA-sUkA bhojanathI DhAMkI de ane ema vicAre ke A manojJa AhArane dekhADIza to AcArya yAvat gaNAvacchedaka rakhene poteja laI le ! A uttama bhojana koIne devuM na paDe. ema vicAranAra ane karanAra sAdhu mAtRsthAnano sparza kare che. tethI sAdhue tevuM karavuM na joIe. muni te bhojanane laIne AcArya AdinI samIpe jAya. tyAM jaIne pAtra khullA rAkhIne hAthathI AhArane uMcA kare, "A che, A che' ema kahI kahIne saghaLuM dekhADe, jarA paNa na chUpAve. koI muni ekalo AhAra lAvIne (mArgamAM athavA koI bIjA sthAne jaIne) sAruM sAruM khAI le ane vivarNa (jovAmAM kharAba) tathA virasa (rasarahita) AhAra lAvIne guru Adine dekhADe to te potAnA saMyamane dUSita kare che. sAdhue ema karavuM na joIe. 392]sAdhu ane sAdhvI jANe ke - zeraDInI gAMThano madhyabhAga, zeraDInI kAMtaLI, gAThavALI gaMDerI, pILI paDela zeraDInA kakaDA, zeraDInuM pUMchaDuM athavA AkhI zeraDI athavA teno kakaDo athavA magAdinI bhUjela phaLI athavA oLA, e saghaLA tathA evA prakAranA koI padArtha jemAM khAvA thoDuM hoya ane pheMkI devA jevuM ghaNuM hoya te aprAsuka che yAvatta tene grahaNa karavuM na joIe. sAdhu ane sAdhvI jANe ke ghaNA bIjavALA phaLono gira-daLa ane ghaNA kAMTAvALI matsya nAmanI vanaspati, jemAM khAvuM thoDu ane nAMkhI devuM vadhuM hoya, evA ghaNA bIjavALA girane ane ghaNAM kAMTAvALI matsya vanaspatine dAtA Ape to paNa levI na joIe. sAdhu athavA sAdhvIne koI gRhastha ghaNI goThalIvALA daLa athavA malya vanaspatine mATe AmaMtraNa kare ke-he AyuSyana! zramaNa ! A ghaNA goThalA chotarAyukta bhojana athavA ghaNA kAMTAvALI matsya vanaspati levA Apa Iccho cho? to evA zabda sAMbhaLI ane samajIne muni pahelAja kahI de ke-he AyuSyanu vAstavamAM ghaNA ThaLiyAvALo ane ghaNA kAMTAvALI vanaspati levI mane kahyuM nahIM. devA IcchatA ho to A jeTalo garbha che, teTalo mane Apo. ThaLIyA na Apo. ema kahevA para paNa gRhastha potAnA pAtramAM ghaNAM ThaLiyAvALA garbhane lAvIne devA lAge to A prakAranI vastu gRhasthanA hAthamAM athavA pAtramAM joIne kahI devuM joIe ke A aprAsuka che. yAvatu tene grahaNa Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 AyAro - 2/1/10/392 karavuM na joIe. kadAca gRhastha Agraha pUrvaka jabaradastIthI ApI dIe to na tenA upara Asakti rAkhe ke na tenA upara dveSa kare, sAdhu te laIne ekAMtamAM jAya ane tyAM jaIne udyAna a thavA upAzrayamAM besI, IMDAthI rahita ane jIva jaMtuothI rahita bhUmi joIne te lAvela garabha ane matsya vanaspatino upayoga karIne, temAMthI kADhela ThaLiyA tathA kAMTAne laIne ekAMtamAM jAya. ekAMtamAM jaIne dugdhAdi acitta bhUmimAM yAvat pramArjana karIne paraThavI de [393]sAdhu athavA sAdhvI yAcavA jatAM gRhastha potAnA pAtramAM viTalUNa-) ke udbhija mIThuM lAvIne, temAMthI thoDo bhAga devA lAge tyAre te nimaka Adi gRhasthanA pAtramAM athavA hAthamAM hoya tyAre ja sAdhue kahI devuM joIe ke A aprAsuka che. mane nahi kalpe. kadAcita ajANatA levAI jAya to ane thoDuM dUra gayA pachI khyAla Ave to tene laIne gRhasthanA ghera pAchA pharI e vastu pahelAM batAvIne pUche-AyuSman ! tame A jANI joIne ApyuM che ke jANIne nathI ApyuM. paraMtu have huM A vastu Apane ApuM chuM. Apa eno upayoga karo. A pramANe je vastune mATe gRhasthe anumati ApI hoya, athavA jaNAvI dIdhuM hoya to tene yatanAnI sAthe bhogave athavA pIve athavA ene pote khAI-pI na zake to tyAM je svadharmI, saMbhogI, samanojJa ane vratadhArI hoya temane ApI dIe athavA svadharmI saMta tyAM na hoya to vadhAre AhAra paraThavAnI vidhi anusAra paraThavI de. sAdhu ane sAdhvIno A AcAra che, tenuM yatanApUrvaka pAlana karavuM joIe. adhyayanaH 1 - uddesA-10 muni dIparatnasAgare karela gurjara chAyA pUrNa adhyayanaH 1 uddesaH11 [34]eka sthAnamAM rahelA athavA vicaratAM AvelAM saMbhogI athavA visaMbhogI sAdhuoe, manojJa bhojana prApta karIne koI sAdhuone kahe- 'A AhAra Apa laI lejo ane ApanI sAthe je bImAra muni che temane Apajo. jo bImAra muni teno upabhoga na kare to Apa upabhoga karI lejo' te muni manojJa bhojana laIne jo evo vicAra kare ke huM ja ekalo A AhAra khAI lauM ane tene chupAvI bImAra munine kahe A bhojana lakhyuM che, sUkuM che, tIkhuM che, kaDavuM che, turuM che, khATuM che, mIThuM che, A bImAra mATe yogya nathI. to tevA pApAcArI sAdhu mAtR sthAnano sparza kare che. ema karAya nahi. paraMtu jevuM bhojana lAvyA hoya tevuM bImArane batAve ane hoya tevuM ja kahe, tIkhuM hoya to tIkhuM, kaDavuM hoya to kaDavuM, turuM hoya to turuM kahe khATAne khATuM, mIThAne mIThuM kahe. [395]eka sthAnapara sthira athavA grAmAnugrAma vicaratAM AvelA saMbhogI ane visaMbhogI sAdhuomAM koI bhikSue manojJa-manojJa AhAra pANI prApta karIne kahe-ApanA sAthI koI muni bImAra che, A manojJa AhAra laI tene Apajo jo bImAra muni teno upayoga na kare to tame amArI pAse pAcho laI Avo. AhAra levAvALA munie uttara Ape-. jo koI aMtarAya nahi hoya to pAcho lAvIne Apane ApI jaIza. (ema kahIne AhAra laI jAya ane bImAra munine sAcuM khoTuM samajAvIne pote ja lolupatAvaza khAI jAya ane) jyAre samaya vItI jAya tyAre bahAnuM kADhIne 'amuka kAraNasara AhAra pAcho lAvI zakyo nathI' ema kahevuM te karmabaMdhanuM kAraNa che. Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 71 zrutaskaMda-2, adhyayana-1, udeso-11 A doSo tyAgIne yatanApUrvaka saMyamamAM sthira rahevuM joIe. [396saMyamazIla sAdhu sAta piSaNAo tathA sAta pAnaiSaNAo jANe. te pramANe- pahelI piSaNA-acitta cijothI hAtha lipta na hoya ane pAtra paNa lipta na hoya, tevA prakAranA alipta hAtha ane alipta pAtrathI azanAdi cAra prakAranA AhAranI yAcanA pote kare athavA gRhastha Ape to tene prAsuka jANIne grahaNa karI le. bIjI piDeSaNA-acitta vastuthI hAtha ane bhojana lipta hoya to pUrvavat prAsuka jANI grahaNa karI le. - trIjI piDaSaNA-A saMsAra athavA kSetramAM pravadi cAreya dizAomAM ghaNA puruSo che. temAMthI koI zraddhAvAnuM paNa hoya, jema ke - gRhapati-gRhapatnI yAvatuM dAsa dAsI AdI. tene tyAM vividha bhojanomAM bhojana rAkhelA hoya che. jema ke - thALamAM, tapelImAM, katharoTamAM, sarajAtanAM ghAsamAMthI banAvela sUpaDA vageremAM, chAbaDImAM athavA uttama mUlyavAna bhAjanamAM, maNi jADita bhAjana vageremAM. temAM rAkhela AhAra joI sAdhu ema jANe ke gRhasthanA hAtha lipta nathI. bhAjana lipta che, athavA hAtha lipta che-bhAjana lipta nathI, tyAre te pAtra rAkhanAra agara pANipAtra sAdhu prathamaja tene dekhIne kahe-he AyuSyanuM gRhastha ! tame mane A bhojana alipta hAthathI ane lipta bhAjanathI amArA pAtramAM ke hAthamAM lAvIne Apo. tathA prakAranuM bhojana svayaM yAcI le athavA yAcyA vinA gRhastha lAvIne Ape to te prAsuka jANI grahaNa karI le. cothI piDaSaNA-tuSarahita mamarA, pauA, cokhA vagerene yAvatu khAMDelA zAtyAdinA cokhAne jemAM pazcAtakarma doSa lAgato nathI ane photarA uDADavApaDe tema ja hoya (teja grahaNa karIza) evI pratIjJA karanAra bhikSa athavA bhikSuNI A prakAranuM bhojana svayaM vAcI le agara vAcyA vinA gRhastha Ape to prAsuka jANI grahaNa karI le. pAMcamI piDaSaNA-gRhastha potAnA mATe, zakorAmAM, kAMsAnI thALImAM athavA mATInA koI bhAjanamAM bhojana kADhela haze te ja grahaNa karIza. evI pratijJA karanAra sAdhu sacitta jalathI dhoyela hasta acitta thaI cUkyA hoya to tevA prakAranAM azanAdi AhAra prAsuka jANI gahaNa karI le. chaThThI piSaNA-gRhastha potA mATe athavA koI bIjA mATe vAsaNamAMthI bhojana kADhI rAkhela haze paraMtu jene mATe kADhela che teNe grahaNa karela na hoya, te ja grahaNa karIza, evI pratijJA karanAra sAdhu tevA prakAranuM bhojana gRhastha pAtramAM hoya athavA hAthamAM hoya te prApta thavA para prAsuka jANI grahaNa karI le. sAtamI piDeSaNA-sAdhu, athavA sAdhvI, jene ghaNA pazu, pakSI, manuSya, zramaNa (bauddha bhikSa) brAhmaNa, atithi. kapaNa ane bhikhArI loko Icche nahIM, tevAM prakArano pheMkI devA yogya AhAra grahaNa karavAnI pratijJA kare che. evA AhAranI yAcanA svayaM kare athavA gRhastha Ape to tene prAsuka jANI grahaNa karI le. A pramANe sAta pipaiSaNAo kahI che tathA bIjI sAta pAnaiSaNAo che, jema kealipta hAtha ane alipta bhAjana hoya Adi, zeSa sarva varNana pUrvanI jema samajavuM. cothI pAraiSaNamAM vizeSatA che - te sAdhu ke sAdhvI pANInA viSayamAM jANe ke-je tala AdinA dhovANane grahaNa karyA pachI pazcAtakarma na lAge tene prAsuka jANI grahaNa karI le. Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 AyAro - 2/1/11/397 zeSa pAnaiSaNA piMDaiSaNAnI jema jANI levI. [397]A sAta piMDaiSaNAo ane pAnaiSaNAomAMthI koIpaNa eka pratimAne dhAraNa karanAra muni evuM na kahe ke bIjA sAdhuo samyak prakArathI pratimA vahana karatA nathI. huM ekalo ja zuddha pratimAne vahana karuM chuM. teNe ema bolavuM joIe A sarva sAdhuo jinAjJA pramANe vicare che. te sarva jinAjJAmAM udyata thatA paraspara samAdhi utpanna karIne vicarI rahyA che. adhyayanaH 1-uddeso-11- nI munidIparatna sAgare karela gurjara chAyApUrNa adhyayanaH 1- gurjarachAyA pUrNa adhyayana : 2 eSaNA H-udyo-1H [398]sAdhu ke sAdhvI grAma nagara yAvat rAjadhAnImAM praveza karI tyAM rahevAnI IcchA hovAthI upAzraya gaveSaNA kare. je upAzraya, IMDA ke kIDI, makoDA vagerethI yukta hoya temAM na rahe, zayyA ke svAdhyAyAdi paNa na kare. sAdhu ke sAdhvI je upAzrayane IMDA yAvat jIva jaMtuo thI rahita jANe tenuM sArI rIte pratilekhana-pramArjana karI vase, bese zayyA pAthare ane svAdhyAyAdi kare. sAdhu ke sAdhvI je upAzraya viSe ema jANe ke A sthAna koI eka sAdhunA nimitte gRhasthe prANIo, bhUto, jIvo, sattvono AraMbha karI banAvela che, kharIdela che, udhAra lIdhela che. baLajabarIthI chinavI lIdhela che athavA tenA mAlikanI AjJA vinA prApta karela che, sAme lAvela che, AvA prakArano upAzraya kadAca tenA mAlike bIjAne sopI dIdhela hoya te vyaktie tenuM sevana hajuM karela na hoya to te dUSita che, mATe temAM rahevuM ke svAdhyAyAdi karavA kalpe nahI. evI ja rIte ghaNA sAdhvIo mATe temaja eka sAdhvI mATe athavA ghaNA sAdhvIo mATe banAvela, kharIdela vagere hoya to teNe temAM rahevuM, zayyA karavI ke svAdhyAyAdi kAryo karavAM yogya nathI. sAdhu ke sAdhvI upAzraya viSe ema jANe ke A upAzraya ghaNA tIrthio ke daridro vagerene gaNI-gaNIne, teonA nimitte prANI bhUtAdino AraMbha-samAraMbha karIne banAvela che, te paNa akalpanIya che. temAM svAdhyAyAdi kAryo na kare. sAdhu-sAdhvI upAzrayanA viSayamAM evuM jANe ke A ghaNA zramaNAdi ne uddezIne prANI-bhUtAdi no samAraMbha karIne banAvela che, ane je gRhastha ApI rahyo che, te gRhasthane haju upAzrayanA mAlike suprata karela nathI, to te sthAna rahevA yogya nathI. tethI tyAM vAsa svAdhyAyAdi kare nahIM. vaLI jo sAdhu ema samaje ke A upAzraya bIjA lokoe kAmamAM laI lIdhela che to (svAmInI AjJA prApta karI) sArI rIte pratilekhana-pramArjana na karI upayogamAM le, tema ja yatanApUrvaka svAdhyAyAdi kriyAo kare. sAdhu ke sAdhvI ema samaje ke A upAzraya koI gRhasthe bhikSunA nimitte banAvela che. pATiyAnI dIvAlathI athavA vAMsanI khapATIthI banAvela che, darbha AdithI chajAvela che, gobarathI lIMpela che, cUnA Adi lagAvIne ThIka karela che, bhIMta Adi ghasIne svaccha karela che, ane e prakArano sApha sutharA ane marAmata karela upAzraya svAmI dvArA kAmamAM lIdhela na hoya to sevana karavA yogya nathI. temAM sthiti, Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-2, adhyayana-2, haso-1 zadhyA, svAdhyAya na kare. jo ema jaNAya ke A rIte taiyAra karela makAnAdine teno svAmI kAmamAM laI cUkyo che to pratilekhana-pramArjana karI tevA sthAnamAM vAsa kare. [399]sAdhu ke sAdhvI ema jANe ke koI gRhastha sAdhunA nimitte A upAzrayanA nAnA daravAjA ne moTA karyA che. vagere varNana pipaiSaNA adhyayananAM sUtranI jema jANavuM sAdhu ahIM saMsmAraka bichAvaze, ema vicArI gRhastha viSama bhUmine sama kare, athavA vanaspati vagerene bahAra kADhe to jyAM sudhI Avo upAzraya bIjA puruSe kAmamAM lIdho na hoya, tyAM sudhI muni mATe sevana karavA yogya nathI.mATe tevA upAzrayamAM rahe nahi, zadhyA kare nahi, svAdhyAya. kare nahi. hA, jo ema samaje ke upAzraya bIjAne ApI dIdhela che, ane tene upayogamAM laI lIdhela che, to pratilekhana ane pramArjana karIne yatanApUrvaka nivAsa zayana, svAdhyAya kare. sAdhu athavA sAdhvI ema jANe ke gRhastha, muninA uddezathI jalamAM utpanna thavAvALA kaMda, mULa, pAna, puSpa, phaLa, bIja, athavA bIjI koIpaNa vanaspatine eka jagyAthI bIjI jagyAe laI jAya che, bahAra kADhe che ane e upAzraya hajuM bIjAe kAmamAM lIdhela na hoya to te sevana karavA yogya nathI. tethI tyAM rahevuM na joIe. agara koIe kAmamAM lIdhIla hoya to sevana karI zakAya. mATe pratilekhana pramArjana karI yatanApUrvaka temAM rahe ane zayanAdi kare. sAdhu ke sAdhvI upAzraya viSe ema jANe ke gRhastha sAdhu mATe bAjoTha, pATiyuM, nisaraNI athavA khAMDaNiyo vagere padArtho eka sthAnathI bIjA sthAnamAM laI jAya che. athavA bahAra kADhe che to tevA prakArano upAzraya je apuruSottarakRta ane anIsevita che-temAM sAdhu kAyotsagadi kriyA na kare. parantu te ema jANe ke bIjAe upayogamAM lIdhela che, to pratilekhana -pramArjana karI yatanApUrvaka uparokta badhA kAryo kare. [40]sAdhu ke sAdhvI jANe A ke upAzraya sthaMbhAra, mAMcaDApara, mALapara, prAsAdapara, maMjIlapara, athavA bhoMyarAmAM ke koI UMcA sthAnapara banAvela che. to vizeSa kAraNa vinA temAM vAsa na kare. tathA uparyukta kAryo paNa na kare. kAraNavazAtu kadAcitu evA sthAnamAM vasavuM paDe to tyAM ThaMDA pANI AdithI hAtha, paga, AMkha, dAMta, mukha vigere sApha na kare. vAraMvAra dhoI sApha kare. tathA. maLa-mUtra, kapha, lIMTa, ulaTI, pIta, parU, rUdhira vagere zarIranA avayavomAMthI nIkaLatI koIpaNa prakAranI azucino tyAga tyAM na kare. kAraNake sarvajJa bhagavAne kahyuM che ke A badhuM karavuM te karmamabaMdhananuM kAraNa che ane saMbhava che ke uparathI pheMkavA jatA sAdhu paDI jAya, lapasI jAya ane lapasavAthI ke paDavAthI hAtha-paga-mastaka agara zarIrano koI paNa bhAga tUTI jAya-naSTa thAya. uparAMtamAM tyAM rahelAM prANI, bhUta jIva, satva vagerenI ghAta thAya ane teo prANarahita thaI jAya. tethI A sAdhu-sAdhvIno upadiSTa AcAra che ke AvA uMcA upAzrayamAM rahevuM nahi, zayana svAdhyAyAdi karavA nahIM. [401]sAdhu-sAdhvIne ema jaNAya ke A upAzraya strIothI yukta che, (sAdhvIone jaNAya ke purUSathI yukta che.) temaja temAM bALaka, bilADI. kUtarA Adi kSudra jIvo rahe che, pazuothI yukta bhojanapANIthI yukta, athavA pazuonA bhojana pANIthI yukta che, to AvA gRhasthanA saMsargavALA makAnamAM vAsa-zayana-svAdhyAdi na kare. ema karavAthI karma baMdhana thAya che. gRhastha kula sAthe nivAsa karanAra sAdhune jo I m I f i nd it in ', "ii I + F baf 'Giridih ind in it, di Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 AyAro - 2/3/2/401 alasaga (hAtha paga zUnya thavAthI thanArI vizeSa prakAranI bImArI) vizUcikA, vamana, athavA bIjI koI vyAdhi thaI jAya, acAnaka zUla upaDI jAya, te samaye sAthe vasanAra gRhastha karUNAthI prerAIne sAdhunI sevA karavA mATe, telathI, ghIthI, mAkhaNathI, athavA cIMthI sAdhune mAliza ke mardana karaze, sthAna karAvaze ke kavAthAdi ukALo vigerethI banAvaze, athavA logha-varNa-cUrNa ke padama vagerethI ghasI ghasIne mAliza karaze, masaLaze, pIThI AdithI mardana ka2ze, ThaMDA ke garama jalathI prakSAlana ka2ze, mastakathI paga sudhI navarAvaze, siMcana karaze, lAkaDA sAthe sAkaDAne ghasIne agni, pragaTAvaze, prajvalita karaze. Aga jalAvIne zarIrane zekaze ke tapAvaze. A saghaLA karmabaMdhananA kAraNo che. A doSothI bacavA mATe sAdhuno pUrvopadi AcAra che gRhastha sAthe tenA makAnamAM sAdhu-sAdhvIoe nivAsa, zayyA, svAdhyAyAdi na karavuM. [402]gRhasthanA saMsargavALA makAnamAM rahevuM te sAdhuM mATe karmabaMdhananuM kAraNa che. kAraNa ke gRhasthathI mAMDI karmacAriNIo vagere eka bIjA Apasa ApasamAM jhagaDatAM hoya. kuvacana bolatA hoya, ekabIjAne rokatA hoya, baMdha karatA hoya, mAratA hoya, AvuM badhuM dekhIne muninuM mana uMcu nIcuM thaI jAya. ane manamAM vicAra Ave ke A loko jhagaDe to sArUM, agara na jhagaDe to sArUM, yAvat mAre to sArUM ke na mAre to sArakuM vagere vagere. mATeja muniono A AcAra che, pratijJA che ane tenA mATe eja hitakara che, ke gRhasthanA makAnamAM vAsa zayana Adi na kare. [403]gRhastha sAthe vAsa karanAra sAdhune karmabaMdhana thAya che. jema ke H- gRhastha potA mATe, Aga jalAvaze, pragaTAvaze, te joI muninuM mana uMcu-nIcuM thaze ane vicA2ze, A Aga saLagAve ke na saLagAve, jalAve ke na jalAve, athavA ThAke ke na ThAre to sAruM, vagere vagere. tethI ja sAdhu mATe pUrvopadiSTa AcAra-pratijJA-ane eja hitakara che ke gRhasthanA saMsargavALA eka ja makAnamAM rahevuM. zayyA-svAdhyAyAdi kAryo karavAM nahIM. [404]gRhastha sAthe nivAsa karanAra sAdhune karma baMdhAya che jemake :makAnamAMrahenAra gRhasthanA kuMDaLa, kaMdoro, maNi, motI, sonuM, cAMdI, kaDA, bAjubaMdha, traNa saro, navasaro, aDhAra sohAra ardhahAra, lAMbI mALA, ekAvalI, katanakAvalI, muktAvalI ke ratnAvalI hAra vagere AbhUSaNone tathA vastrAbhUSaNothI susajjita tarUNI aga2 kumArIne dekhI muninuM mana uMcuM-nIcuM thaI jaze. athavA teNIne joI AvA prakAranI vAto karaze- A tarUNI AvI lAge che. AvI nathI lAgatI, ghaNI suMdara dekhAya che. athavA suMdara nathI la gatI vagere vagere athavA to saghaLI vastuono upa bhoga karavAnI IcchA karaze. mATe sAdhuno A pUrvopadiSTa AcAra che, pratijJA che ane tenA mATe eja hitakara che, te gRhasthanA nivAsavALA makAnamAM vAsa, zayyA, svAdhyAya vagere na kare. : [405]gRhastha sAthe rahevAthI sAdhune karmabaMdhana thAya che. jemake - te sthAnamAM vasanAra gRhasthanI patnIo, putrIo, putravadhuo, gRhasthadhAtrI, dAsIo, ane gRhasthanI karmacAriNIo arasa parasa mUnine dekhI vArtAlApa karaze ke-A zramaNa bhagavaMta che, maithuna karmathI virata thayelA che, teone maithuna sevana, ke tenI abhilASA karavI paNa kalpatI nathI. AvA sAdhu sAthe koI strI kadAca maithuna seve to teNIne putranI Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-2, adhyayana-2, uso-2 75 prApti thAya, ane te putra ojasvI, tejasvI, varcasvI, yazasvI, suMdara, vijayI hoya. AvA prakAranI vAtacIta sAMbhaLatI strIomAMthI koI strIne putra prAptinI IcchA thaI jAya, athavA te kAmAtura thaI jAya, te kAma zAnti mATe abhilASA karatI nArI munine maithuna sevana mATe pralobhana ApI AkarSita karaze. mATe sAdhano pUvopadiSTa AcAra che, pratijJA che, ane tene mATe eja hitakara che ke AvA sthAnomAM sAdhu na rahe, na svAdhyAyAdi kAryo kare. sAdhu ke sAdhvIno A AcAra che. jJAnAdithI yukta thaIne tenuM pUrNa rUpathI pAlana karatAM yatnavAna bane tema huM kahuM chuM. adhyayana 2-udeso 1 nI munidIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa | (adhyayanaH 2-udeso 2 ) [40]gRhastha zuci samAcAra (bAhya zuddhinuM pAlana karanAra) hoya, ane sAdhu to snAnatyAgI hoya, temAM vaLI koIka sAdhu moka pratimAMdhArI hoya paNa gRhasthane te gaMdha durgadharUpe lAge athavA pratikuLa paNa lAge ane sAdhunAM kAraNe gRhastha pahelAM karavAnuM kArya pachI kare ane pachI karavAnuM kArya pahelAM karI le, ema kAryakramamAM parivartana kare, vaLI bhojanAdi kArya vaheluM patAvI de athavA na paNa kare mATe munino AcAra che ke te gRhasthanI sAthe nivAsAdi na kare. [407]gRhastha sAthe rahenAra munine karmabaMdha thAya che. gRhastha potA mATe vividha prakAranuM bhojana banAvyuM haze. temAM vaLI potA sAthe vasatAM muni ne dekhI tenA mATe paNa vividha prakAranAM azanAdi AhAra pANI banAvaze ane lAvaze. munine te azanAdine khAvA-pIvAnI IcchA thaze. uparAMta lolupa thaIne tyAM rahevAnI kAmanA jAgaze, tenAthI saMyama dUSita thaze. mATe sAdhuno eja AcAra che ke gRhastha sAthe nivAsAdi na kare. 4i08]gRhastha sAthe rahenAra munine karmabaMdha thAya che. gRhastha potA mATe vividha prakAranA kASTha pahelAthI kApIne rAkhe che vaLI potA sAthe vasatA sAdhune nimitte vividha prakAranA kASTha kApe athavA kharIde athavA udhAra le, lAkaDA sAthe lAkaDuM ghasIne Aga saLagAve athavA prajvalita kare. A joI sAdhune potAnuM zarIra tapAvavAnI IcchA thaI jAya. ane tyAM rahevAnI kAmanA kare, mATe munio A pUrvopadiSTa AcAra, pratijJA ane tenA mATe eja hitakArI che ke te gRhasthanI sAthe nivAsAdi ne kare. [409|gRhastha sAthe eka makAnamAM rahenAra sAdhu athavA sAdhvI dIdhazaMkA, athavA laghuzaMkAthI bAdhita thaIne rAtrimAM athavA vikAsanA samaye makAnanuM dvAra kholI bahAra jAya. tyAre kadAcita avasara zodhato cora aMdara pravezI jAya. tyAre munithI ema kahI zakAya nahIM ke A cora pravezI rahyo che athavA praveza karato nathI. chupAI gayo che athavA chUpAyo nathI, Ave che ke Avato nathI, jAya che ke jato nathI, teNe corI karI agara bIjAe karI, A cora che, athavA corano sAthI che, A ghAtaka che, emaNe A karyuM che. muni potAnA AcArAnusAra kaMI paNa kahI zake nahI, tethI gRhastha te muni para cora na hovA chatAM paNa cora hovAnI zaMkA rAkhe tethI munino eja AcAra, pratijJA ane teja kalyANarUpa che ke gRhastha sAthe nivAsAdi na kare. [410]sAdhu athavA sAdhvI upAzrayamAM jANe ke ghAsanI parALanI gaMjIo che te Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AyAro- 2/2/2410 gaMjIo IDA, sacitta pANI, sacitta pRthvI, kIDI Adi jIvajaMtuo sahita che. to tevA upAzrayamAM sthitizayyAdi na kare. sAdhu ke sAdhvI koI upAzrayane evo jANe ke jemAM ghAsa, parALanI gaMjIomAM IDA, yAvatuM jIvajaMtuo vigere nathI, to tevA upAzrayamAM pratilekhana-pramArjana karIne yAtanAthI nivAsAdi kare. [411-413munine dharmazALA, musApharakhAnA, udyAnagRho ke gRhasthanA gharo ke maThomAM, jyAM vAraMvAra sAdharmika sAdhu AvI vase che tevA sthAnamAM utaravuM na joIe. dharmazALAdi sthAnomAM je muni Rtubaddha-zIta ke grISma kALamAM mAsa kalpa sthira rahIne, pharI tyAM cAtumasa kare che teone he AyuSyanuM zramaNo! kAlAtikrama doSa lAge che. je bhikSu dharmazALA musApharakhAnAdimAM jeTalo samaya rahyA hoya, teTalo samaya karatAM bIjA sthAne bamaNo, traNa gaNo samaya vyatIta karyA vinA tyAM comAsu kare, athavA mAsAkalpa kare to he AyukhanuM zramaNo, tene upasthAna kriyA doSa lAge che. [414]A jagatamAM pUvadi dizAomAM keTalAka zraddhALu hoya che, jema ke gRhastha, gRhasthapatnI, putravadhU, karmacAriNI Adi, teoe sAdhunA AcAra-vicAra sArI rIte sAMbhaLela hovAthI teone samyagu jANapaNuM hotuM nathI. te zraddhA pratIti ane prIti rAkhatAM sAmAnyataH badhA prakAranAM zramaNo, brAhmaNo, atithio, bhikSako ane daridrIo vigerene rahevA mATe sthAnAdi taiyAra karAve che. jema ke - luhArazALA devamaMdiranI bAjumAM oraDAmAM devakuLa, sabhAo, parabo, dukAno, vakhAro, godAmo, vAhanagharo, vAhanazALAo, cunAnA kAma mATenI jagyA, darbhazALA, camaliyo, valkala zALAo, aMgArAnA kArakhAnAo-kolasA pADavAnuM kArakhAnuM, lAkaDAnA kArakhAnAo, ramazAnaghara, zUnyAgAra, parvatanA zikharapara banAvavAmAM Avela gharo, parvatanI guphA pASANa maMDapa vagere vagere. AvA taiyAra karAvelA sthAnomAM jo zAkyAdi ke bIjA zramaNa brAhmaNAdi pahelA AvIne rahI jAya ane tyAra pachI sAdhu nivAsAdi kriyA kare to he AyuSmana zramaNo ! tene "abhikrAMta kriyA' upAzraya kahevAya che. 41pIA lokamAM pUvadi cAreya dizAomAM koI zraddhALu gRhastha vasatA hoya che. (zeSa pUrva sutrAnusAra saghaLuM kahevuM) vizeSamAM eTaluM ke evA banAvelA sthAnomAM zAkyAdie vAsa karyo na hoya, teno upabhoga paNa karyo na hoya te pahelA ja saMyamazIla sAdhuo nivAsAdi kare to te anabhikrAnta vasati' kahevAya che. 41]A lokamAM pUrva Adi cAreya dizAomAM keTalAka zraddhALu vyakti rahe che. jema gRhastha yAvat karmacAriNio teonuM kahevuM ema che ke A zramaNa che, zreSTha che, thAvatuM maithunasevananA tyAgI che. A munione tenA uddezathI banAvelA upAzrayamAM rahevuM kalpatuM nathI mATe je gRho amArA mATe banAvyA che, jemake-luhArazALA vagere pUrvokta saghaLA ghara, te saghaLA gharo ane te munione rahevA mATe daIe chIe ane ame amArA mATe pUrvokta zALA vagere pachI navA banAvI lezuM AvI rItanA tenA zabdo sAMbhaLI samajIne je muni te zALA yAvatu gharomAM nivAsa kare athavA tevI rIte bIjAnA ApelA makAnamAM rahe to te AyuSmana ! te vajyakriyA vasati che. [417A jagatamAM pUrva Adi cAreya dizAomAM keTalAMka zraddhALu hoya che. teone sAdhunA AcAra-gocaranuM jANa paNuM nathI hotuM. te yAvatuM sAdhu para zraddhA, Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-2, adhyayana-2, udeso-ra 77 pratIti ane rUci karatA zramaNo, brAhmaNa yAvata daridronI gaNanA karI karIne, tenA mATe makAna banAve che, jema zALA yAvata gRha Adi. muni jo evI zALA athavA gRha Adi-mAM nivAsa kare che, eka bIjAnA ApelAmAM rahe che, to te mahA varSa vati che. 4i18]A saMsAramAM pUrva Adi dizAomAM keTalAMka zraddhAzIla evA hoya che, jeo sAdhunA AcAra gocara jANatA nathI. te gRhastha zraddhA, pratIti ane rUci karatA(pAMca prakAranA-nigraMtha, zAkya, tApasa, airika ane AjIvika ) zramaNone mATe makAna banAve che, jemake zALA, yAvatuM gRha Adi, je sAdhu AvI gRha Adi koI paNa prakAranA gRhurthInA Apela nivAsasthAnamAM nivAsa kare che te sAvaghakriyA vasati che. 419A lokamAM pUrva Adi cAre dizAomAM koI koI zraddhAvAnuM gRhastha tathA temanA nokara-cAkara Adi hoya che. teone sAdhunA AcAra gocara samyaku-rIte jJAta. nathI hotA. teo sAdhu pratye zraddhA, pratIti ane ruci rAkhatA thakA koI eka sAdhunA. uddezyathI, zALA yAvatuM bhavana, gRha Adi banAve che. pRthvIkAyano mahAnuM samAraMbha karIne tathA apakAya, teukAya, vAyukAya, vanaspatikAya ane trasakAyano mahAna samAraMbha karIne mahAna saMraMbha tathA mahAna AraMbha karIne, vividha prakAranA pApakarmonuM AcaraNa karIne, jemake tene AcchAdita karIne lIMpIne beThaka athavA dvAra baMdha karIne, (zALA Adi taiyAra karAve che.) tyAM sacitta pANI paDeluM hoya che, agni saLagAvelI hoya che, je sAdhu AvA prakAranI zALA AdimAM rahe che, eka-bIjAnA dAna bheTa ApelAmAM rahe che, teo dvipakSakriyAnuM sevana kare che, arthAt sAdhu thaIne paNa gRhasthanI jema kArya kare che. AyuSyamanu A mahAsAvadha kriyA nAmanI vasatI che. [42]A jagatamAM pUrvaAdi cAre dizAomAM (yAvatu) sAdhuo pratye zraddhA pratIti ane aici rAkhatA koI koI gRhastha-potAne mATe mahAna pRthvIkAyano samAraMbha karIne, apakAya yAvatu trasakAyano samAraMbha saMraMbha ane AraMbha karIne makAna banAve che. tyAM sacitta pANI hoya che. Aga saLagatI rahe che.je muni AvA sthAnamAM jAya che, eka-bIjAnA ApavAthI temAM utare che, te ekapakSI karmanuM sevana kare che. he AyuSyanuM ! A alpasAvadya kriyA vasati che. (temAM rahevAmAM doSa nathI. pUrvokta nava prakAranI vasatiomAM abhikrAMtakriyAvALI ane adhyapakriyAvALI vasati sAdhune utaravA yogya che, zeSa sAta ayogya che.) A munino tathA Ayano AcAra che. tenuM yathAvidhi pUrNarUpathI pAlana karatA munie saMyamamAM yatanAzIla thavuM joIe. | adhyayanaH1-udesoH 2nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (adhyayanaH 2-udesoH 3) [421] ahIM AhArapANInI to sulabhatA che. paraMtu nirdoSa upAzraya durlabha che. kAraNa ke sAdhu mATe koika sthAnamAM chata banAvela hoya che, to vaLI koI sthAna lIdhela hoya, kyAMka saMsmAraka bichAvavA mATe viSama bhUmine sama karela hoya ane vaLI koIka jagyAe dvAra nAnA-moTA karyA hoya, ItyAdi doSonA kAraNe zuddha nirdoSa upAzraya maLavo kaThIna che. ane bIjI vAta e che ke zayyAtarano AhAra sAdhune kalpato nathI, ane jo na le to ghaNA zayyAtara gRhastho ruSTa thaI jAya che. jo kyAreka ukta doSothI rahita Jajn Education International Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AyAro - 2/2/3/421 78 upAzraya maLI paNa jAya, to paNa sAdhunI Avazyaka kriyAne yogya upAzraya maLavo muzkela che kAraNa ke sAdhu carcAvAna, kAyotsarga karanAra, ekAMtamAM svAdhyAya karanAra tathA zayyA saMstA2ka ane piMDapAta nI zuddha gaveSaNA karanAra che. tethI ukta kriyA yogya upAzraya maLavo muzkela che. ema keTalAka sarala, niSkapaTI temaja mokSapathagAmI bhikSu upAzrayanA doSa batAve che. keTalAka gRhastha sAdhunI sAthe chaLa kare che, ane kahe che ke A makAna upara chata pahelA karela hatI, Apane mATe nathI karI. tyAra pachI A khAlI rAkhela che, athavA A bhAgamAM Avela che, athavA tame tene jo upayogamAM lezo nahi to khAlI paDyuM rahaze. AvA prakAranA gRhasthanA chala-kapaTo sAdhu samaje ane sthAnane dUSita jANI tenAM doSo kahI de. ziSya pUche che ke sthAnanA doSa kahI denAra muni zuM samyak vaktA che ? AcArya kahe che- hA vAstavika doSa batAvanArA muni samyak vaktA che. [422] sAdhu ane sAdhvI je upAzraya viSe ema jANe ke A upAzraya nAno che. nAnA daravAjA vALo che. athavA nIco che, ke bIjA atithinA sAmAnathI rokAyela che, to AvA prakAranA upAzrayamAM rAtrie athavA vikALe, nIkaLatA ke praveza karatAM AgaLa hAtha prasArIne pachI paga sAvadhAnI pUrvaka mUkIne bahAra nIkaLavuM ke pravezavuM joie. kevaLI bhagavAnanuM kathana che ke Avo upAzraya karmabaMdhananuM kAraNa che. kemake tevA upAzrayamAM anyatIrthiko athavA brAhmaNAdinA chatra, pAtra, daMDa, lAkaDI, Asana, vAMsanI lAMbI lAkaDIo, vastra, mRgachAla, paDado, cAmaDAnI kothaLI, cAmaDA kApavAnA ojAra, avyavasthita jyAM tyAM vikharAyelAM hoya, ane sAvadhAnI rAkhyA vinA skhalita thato sAdhu rAtre athavA vikAle tyAMthI nIkaLe ke praveza kare; to kAM lapasI paDe, lapasato ke paDato potAno hAtha-paga bhAMge ane prANI, bhUta jIva, satvanI hiMsA kare. eTalA mATe sAdhuno eja pUrvopadiSTa AcAra che, ke tene tevA upAzrayamAM AgaLa hAtha prasArIne pAchaLa paga saMbhALIne yatanApUrvaka pravezavuM ke nIkaLavuM joie. [423] sAdhu sArI rIte vicArIne dharmazALAmAM sthAnanI yAcanA kare. tyAM sthAnano je svAmI hoya athavA adhikArI kAryakartA hoya, teo pAse sthAnanI yAcanA karatAM kahe ke he AyuSyaman ! tamArI AjJAnusAra sama ane bhUbhAga sudhI ame ahiMyA nivAsa karIzuM. AjJA ApanAra kahe-bhale AyuSyaman brAhmaNa ! ahiMyA nivAsa karo. tyAre munie kahevuM joie ke jeTalA svadharmI sAdhuo Avaze te paNa ahIMyA raheze. ane tyAra bAda samayapUrNa thatAM ame badhA anyatra vihAra karIzuM. [424] sAdhu-sAdhvI jenA sthAna-makAnamAM rahe, tenuM nAma gotra pahelA jANI le. tyAra pachI tenA gharanuM AmaMtraNa maLe ke na maLe to paNa cAra prakArano AhAra levo te aprAsuka che. jo te Ape to paNa grahaNa karavo na joie. [425]sAdhu-sAdhvI je upAzrayane evo samaje ke A gRhasthanA saMsargavALo che, agnikAya jalakAyathI yukta che, temAM prajJAvAna sAdhune niSkramaNa, praveza, vAcanA ke manana ciMtanAdimAM vighna Avaze ema jANI evA upAzrayamAM nivAsa karavo na joIe,zayyA-Asana Adi na karavA joIe ane svAdhyAya mATe paNa na besavuM joIe. [423]sAdhu-sAdhvI je upAzrayane evo jANe ke gRhasthanA ghara vaccethI AvAgamana karavAno mArga che. ane AvavA javAmAM pratibaMdha thAya che. svAdhyAya Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMgha-2, adhyayana-2, udeso-3 AdimAM viba paDe che, tevA upAzrayamAM buddhimAnuM sAdhue zayyA, svAdhyAya, Adi mATe nivAsa karavo na joIe.. [4ra7sAdhu athavA sAdhvI je upAzrayanA viSayamAM ema jANe ke ahIM gRhastha, gRhastha-patnI putrI, putravadhU, yAvatu, karmacArio Adi laDAI jhaghaDA kare che. yAvatu mArapITa kare che ane dharmaciMtanamAM viddha thAya che. to buddhimAnuM sAdhue tyAM nivAsa-Adi karavo na joIe. [428]sAdhu-sAdhvI je upAzraya vize ema jANe ke ahIM gRhastha yAvatuM tenI karmacAriNIo paraspara tela, mAkhaNa, ghI athavA carabIthI zarIranuM mAliza kare che. athavA lagAve che. tethI dharma ciMtanamAM bAdhA thAya che, to evo upAzrayamAM sAdhue nivAsAdi karavo na joIe. [429sAdhu-sAdhvI je upAzraya vize ema jANe ke ahIM gRhastha yAvatu karmacAriNI Adi parasparamAM snAna, sugaMdhita padArtha, lodhra, cUrNa pA Adi lagAve che, masaLe che, masaLIne mela utAre che. pIThI coLe che, athavA evI koI bIjI pravRtti kare che jethI dharmadhyAnamAM bAdhA paDe che, to buddhimAnuM munie evA upAzrayamAM nivAsa, zayyA, svAdhyAya Adi na karavA joIe. - 430]sAdhu-sAdhvI je upAzraya viSe ema jANe ke ahIM gRhastha yAvatu karmacAriNI Adi paraspara zItala jalathI ke garama jalathI, adhika jala laIne jala uchALI zarIra sApha kare che, eka bIjA para sIMcana kare che, snAna karAve che, tevA upAzrayane dharmadhyAnamAM bAdhaka jANI, buddhimAnuM sAdhu temAM nivAsa Adi na kare. [431 sAdhu-sAdhvI je upAzraya viSe ema jANe ke ahIM gRhastha yAvata karmacAriNIo Adi nagna thaIne sthita che athavA nagna thaIne chUpAyela che, ekAntamAM maithuna sevana kare che, athavA koI gupta vicAra kare che, tevA upAzrayane dharma dhyAnamAM bAdhaka samajI muni tyAM nivAsa Adi na kare. [43]sAdhu sAdhvI je upAzrayane citravALo jANe ane te citromAM strI Adi dekhIne pahelA karela viSaya kIDAnuM smaraNa thAya, dharmadhyAnamAM vighna paDe ema samajI evA upAzrayamAM buddhimAna muni nivAsa Adi na kare. je saMstAraka DAthI yAvatu karoLiyAnA jALA AdithI yukta hoya to evA prakAranA saMsmArakane dUSita jANIne maLe toya grahaNa karavuM na joIe. sAdhu yA sAdhvI je saMthArAne IDA AdithI rahita jANe parantu jo vajanadAra hoya to tene maLe toya grahaNa na kare. sAdhu yA sAdhvI saMthAro IMDA Adi yAvata karoLiyAnA jALA AdithI rahita pratIta hoya parantu apaDihArI hoya, arthAta tenA svAmI pAchuM levA IcchatA na hoya, evo saMthAro maLe toya grahaNa na kare. sAdhu yA sAdhvIne je saMthAro IDAthI yAvatu jALA AdithI rahita pratIta hoya, halakA paNa hoya, paDihArI paNa hoya, paraMtu sArI rIte banAvela na hoya-TUTI jAya athavA vikhAI jAya, ke DagamagatuM hoya, te maLe toya grahaNa na kare. sAdhu athavA sAdhvI je saMthArAne IDA tathA jIva-jaMtuo AdithI rahita, halakA paDihArI ane ThIka banAvela jANe, ane te jo dAtA ApatA hoya to grahaNa kare. [434]A pUrvokta doSo ne tyAgI sAdhu, saMstArakanI eSaNAnI A cAra Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 80 AyAro -2/2/3434 pratijJAo jANe. te cAramAMthI pahelA pratijJA A che:- sAdhu athavA sAdhvI nAmano ullekha karI saMstArakanI yAcanA kare, arthAt koI nizcita saMstArakanuM nAma laIne yAcanA kare, jemake-IDa nAmanA ghAsano saMthAro, vAMsanI chAlathI banela saMthAro, jaMtuka nAmanA ghAsano saMthAro, paraga nAmanA ghAsano saMthAro, morapIMchano saMthAro, sAdhAraNa ghAsano saMthAro, sora nAmanA ghAsano saMthAro, dUbano saMthAro, zara nAmanA ghAsano saMthAro, pIpaLAnA pAnano saMthAro athavA parALano saMthAro. A saMthArAo- mAMthI je saMthAro levo hoya, teno sAdhu pahelA ja vicAra karI le ane kahe he AyuSmAn ! A pUrvoktamAMthI koI eka saMstAraka mane Apazo? A prakAranA saMsmArakane svayaM yAcanA. karI grahaNa kare athavA bIjA muni lAvIne Ape to te jo prAsuka ane eSaNIya hoya to grahaNa kare. A pahelI pratijJA che. [43]bIjI pratijJA-sAdhu athavA sAdhvI saMstAraka joIne yAcanA kare. gRhastha thAvata karmacAriNIne upara kahela saMsmAraka batAvI de ane pachI kahe-he AyuSyanuM AmAMthI koI saMthAro mane Apazo? jo Apato prAsuka jANIne grahaNa kare. zeSa pahelI pratijJAnusAra samajI levuM A bIjI pratijJA. trIjI pratijJA sAdhu athavA sAdhvI je upAzrayamAM rahyA hoya tene tyAM pUrvokta saMstAromAMthI je prakAranA haze, te prakAranA laIza. bIjAne tyAMthI laIza nahI. jema-IDa nAmanA ghAsano yAvatu parALa Adino. jo tene tyAM saMstAraka maLI jAya to grahaNa kare, na maLe to ukaDU athavA palAMThI Adi AsanathI sthita rahIne vicare. A trIjI pratijJA che. [43]cothI pratijJA-sAdhu athavA sAdhvI pahelAthI ja bIchAvela saMsmArakanI yAcanA kare. jema-pRthvI-zilA, athavA kASTa zilA Adi. evuM saMstAraka maLI jAya to grahaNa kare, na maLe to ukaDUAsana karI ke palAMThI vALI bese. A cothI pratijJA che. [437)A cAra pratijJAomAMthI koI prakAranI pratijJA grahaNa karanArA anyonya samAdhipUrvaka vicare. [438]koI sAdhu athavA sAdhvI saMthAraka pAchuM ApavAnI IcchA kare, parantu tene pratIta hoya ke A IDAvALu athavA jIvajaMtuvALuM che, to evuM saMsmAraka pAchuM na Ape. [43]sAdhu athavA sAdhvI saMstAraka pAchuM ApavAnI IcchA kare ane te samaye jANe ke A IMDA ane jIva-jaMtuothI rahita che, to tene samyaka prakArathI vAraMvAra joI, pUMjI saMbhALI, AtApanA ApI, khaMkherI yatanA pUrvaka pAchuM Ape. [40]sthiravAsa karanArA mAsakalpa karanArA athavA eka grAmathI bIje gAma vicaratA sAdhu athavA sAdhvIne maLa-mUtra tyAga karavAnuM sthAna pahelAja joI levuM joIe. ema karavAmAM na Ave to kevaLa jJAnionuM kathana che ke karmabaMdhanuM kAraNa upasthita thAya che. maLa-mUtra-tyAga karavAnI bhUmi pahelAM na joI hoya to sAdhu athavA sAdhvI rAtrimAM athavA vikAla mAM maLa-mUtra paraThatA samaye lapasI jAya athavA paDI jAya. lapasatAM athavA paDatA samaye te potAno hAtha-paga vagere koI aMgopAMga bhAMge athavA prANI bhUto jIvo satvonI hiMsA karaze. tethI sAdhunA A pUrvopadiSTa AcAra che ke te pahelAMthI ja buddhimattApUrvaka maLa-mUtra tyAgavAnA sthAnane joI le. Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMda-2, adhyayana-2, udeso-3 [41sAdhu athavA sAdhvI zayyA bichAvavA mATe bhUmi joI Icche to AcAryo, upAdhyAye, yAvata gaNAvacchedaka ke, bALa-sAdhue, vRddha sAdhue, navadIkSite, bImAre. athavA navA AvelA muni e je bhUmi rokI hoya, tene choDI kinArA para madhya bhAgamAM sama ke viSama bhUmimAM pavanavALI ke pavanarahita bhUmimAM yatanA pUrvaka pratilekhana karI karIne pramArjana karI-karIne, yatanA pUrvaka zayyA bichAve. [42]sAdhu athavA sAdhvI pUrvokta vidhi anusAra saMthAro bichAvIne te prAsuka saMthArA para yatanA pUrvaka zayana kare. sAdhu-sAdhvI bichAnApara sUtI vakhate zarUAtamAM ja mastakathI paga sudhI AkhuM zarIra haraNathI pUMjIne, pachI yatanA pUrvaka prAsuka saMsmAraka para ArUDha thAya. pachI yatanA pUrvaka te prAsuka saMstAkara para zayana kare. [443]sAdhu athavA sAdhvI prAsuka saMthArA para zayana karatI samaye evI rIte zayana kare ke eka sAdhunA hAthathI bIjA sAdhuno hAtha, pagathI paga ane zarIrathI zarIra na aDake. tema ja sAdhvI paNa evI rIte zayana kare ke bIjI sAthvInAM hAtha, paga ema ja zarIrathI sparza na thAya. evI rIte bIjAnI azAtanA na karatA yatanApUrvaka prAsuka zayyA para zayana kare. zayana karyA pachI sAdhu ke sAdhvI ucchavAsa letA nizvAsa muktA, khAMsI AvatA, chIMka khAtA, bagAsu khAtA, oDakAra khAtA, athavA vAyu nisarga karatA samaye, pahelethI mukha athavA apAna-dezane hAthathI DhAMkI pachI yatanA pUrvaka ucchavAsa le yAva, vAtanisarga kare. 4]sAdhu ke sAdhvI kyAreka sama vasati maLe, kyArekata viSama vasati maLe, kyAreka havAvALI maLe, kyAreka havA rahita maLe, kyAreka rajavALI maLe ke rajarahita maLe, kyAreka DAMsa-maccharovALI maLe ke DAMsa maccharothI rahita maLe, kyAreka paDI jAya tevI maLe, kyAreka na paDe tevI maLe, kyAreka upasargavALI maLe, kyAreka upasarga rahita maLe, emAMthI jevI maLe tevI ne samabhAvathI grahaNa karI levI joIe. pratikUla upAzraya maLavA para paNa hRdayamAM lezamAtra glAni na dhare. A sAdhusAdhvIno AcAra che. emAM sadA yatanA pUrvaka pravRtti karavI joIe. | adhyayana ra-udeso 3nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa adhyayana-gurjarachAyApUrNa (adhyayanaH 3-I) - udasa-1[45]sAdhu ane sAdhvI jANe che ke varSARtu AvI gaI. varSa thaI gaI. ghaNA jIva-jaMtuo utpanna thaI gayA. ghaNA bIja ugI nIkaLyA aMkurita thaI gayA. mArgamAM ghaNA prANI, ghaNA bIja ane kIDI makoDA Adi hoya, mArgamAM cAlavuM kaThina hoya. ghAsa Adi ugI nIkaLavAnA kAraNe mArga ThIka rIte dekhAto paNa na hoya. ema jANIne eka gAmathI bIje gAma vihAra karavo na joIe. yatanA pUrvaka vaSavAsa (cAtumasomAM eka ja gAmamAM nivAsa karavo joIe. | [4]sAdhu athavA sAdhvI je gAma yAvat rAjadhAnInA viSayamAM ema jANe ke Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 82 AyAro- 23/1446 A gAma ke rAjadhAnImAM vizAla svaDila bhUmi nathI, vizAla svAdhyAya-bhUmi nathI, bAjoTha, pATa, pATalA, zayyA, saMtAraka Adi saraLatAthI maLI zakatA nathI. athavA prAsuka eSaNIka AhAra-pANI sulabha nathI, zAkyAdi anyatIrthI sAdhu, brAhmaNa, bhikhArI evuM daridra AdinI ghaNI bhIDa che. athavA te AvavAnA che, vastI saghana che. sAdhu mATe svAdhyAyAdinA nimitte avara javara sugama nathI. te gAmAdi ke rAjadhAnImAM cAtumasa karavuM na joIe. sAdhu athavA sAdhvI je gAma yAvatu rAjadhAnInAM saMbaMdhamAM ema jANe ke A gAma ke rAjadhAnImAM vizAla thaMDIla bhUmI che, vizAla svAdhyAya bhUmi che, pATa, pATalA, zayyA, sastAraka sulabha che, prAsuka eSaNIka bhikSA maLI zakI che. jyAM anyatIrthI zramaNAdi ghaNA AvyA nathI ne AvavAnA paNa nathI. jyAM vastI saghana nathI, avara javara karavI sugama che, evA gAma ke rAjadhAnI AdimAM yatanA pUrvaka cAtumasa karavuM joIe. jisAdhu ane sAdhvI ema jANe ke- varSAvAsa nA cAramAsa vItI cUkyA che ane hemanta RtunA paNa pAMca-dasa divasa vyatIta thaI gayA che, paraMtu mArgamAM ghaNA ja prANI pAvatu jIvajantuo che, ghaNA anyatIrthI zramaNa brAhmaNAdi AvyA-gayA nathI, AvavA javAvALA paNa nathI, to ema jANIne sAdhu ke sAdhvI grAmAnugrAma vihAra na kare. vaLI ema jANe ke cAramAsa vyatIta thaI cUkyA che ane hemantanA paNa pAMca dasa divasa vyatIta thaI gayA che. mArgamAM IDA tathA jIvajatu Adi nathI. lokonI avara-javara thaI gaI che to sAdhu-sAdhvI yatanApUrvaka prAmAnu-grAma vicare. [48]sAdhu athavA sAdhvI eka gAmathI bIje gAma jatAM yuga parimitacAra hAtha bhUmi dekhAtA, trasa Adi prANIone joIne, paga uMcA karIne tene ulaMghIne AgaLa paga rAkhe athavA paga pAcho haTAvI le athavA tirtho karIne rAkhe. bIjo mArga hoya to yatanA pUrvaka bIjA mArgathI jAya, sIdhA mArgathI na jAya, e pramANe yatanA pUrvaka ja eka gAmathI bIje gAma vihAra kare, sAdhu athavA sAdhvI eka gAmathI bIje gAma jatA hoya ane mArgamAM prANI, bIja, haritakAya, sacitta pANI, sacitta mATI hoya to bIjo mArga hovA para te sIdhA mArgathI na jAya. e pramANe yatanA pUrvaka ja prAmAnugrAma vicaraNa kare. 9i ]eka gAmathI bIje gAma jatAM sAdhu-sAdhvI mArgamAM vividha prakAranA sImAvartI Adi sthaLomAM banelA coronA sthAnomAM, athavA mleccho, anAryo, durAya akALe jAgavAvALA ane akALe khAvAvALAnA pradezamAM thaIne jato hoya to kevaLI bhagavAnanuM kathana che ke ema karavAthI kadAcita karma baMdhananuM kAraNa upasthita thAya che. ajJAnI anArya loka munine "A cora che' A corano sahAyaka che, athavA A tyAMthI Avela che. A pramANe kahIne sArUM-narasu kaheze, mAraze, pITaze, yAvatuM prANa paNa laI leze. athavA vastra, pAtra, kaMbala ane rajoharaNa chInavI leze athavA tene toDI nAkhaze. lUMTI leze. ke pheMkI deze. eTalA mATe sAdhu-sAdhvInA A pUrvopadiSTa AcAra che ke jayAM coro anAya AdinA sthAna hoya, tyAM thaI vihAra karavAnI IcchA na kare, ane grAmAnugrAma na vicare paraMtu Arya pradezamAM yatanA pUrvaka prAmAnugrAma vicare. [45]eka gAmathI bIje gAma jatAM samaye sAdhu ke sAdhvI, Arya dezamAM thaIne javAno rasto vidyamAna hoya to AvA prakAranA pradezamAM thaIne na jAya jemake jyAM Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zruta-2, adhyayana-3, uddeso-1 83 rAjAnA marI javA para arAjakatA hoya, jyAM koI rAjA ja na hoya, jyAM ghaNA rAjA hoya, jyAM yuvarAja ja hoya-rAjyAbhiSeka na thayo hoya, jyAM be rAjyomAM vera hoya athavA jyAM virodhionuM rAjya hoya. sAdhu ke sAdhvI bhale cakkara khAIne jAya paraMtu evA pradezanI vaccethI na jAya. kevaLI bhagavAna kahe che ke tyAM javAthI karmabaMdhananI saMbhAvanA che. tyAMnA jJAnIjana munine 'A cora che'. ItyAdi pahelAnI jema ja kahevuM joIe. tethI muni evo deza choDI bIjA nirUpadrava dezamAM vihAra kare. [451]eka gAmathI bIje gAma jatAM sAdhu ke sAdhvIne mArgamAM lAMbI aTavI AvI paDe to tene jANavuM joIe ke A aTavI eka divasa, be divasa, traNa divasa, cAra divasa, pAMca divasamAM pAra karI zakAze, athavA pAra nahi karI zakAya ? jo bIjo mArga hoya to A prakAranI aneka dinomAM pAra karI zakAya tevI aTavImAM thaIne javuM na joIe. kevaLI kahe che ke tyAM javuM te karmabaMdhananuM kAraNa che. tyAM jatAM vacce vAsa karavo paDe kAraNa ke varSA AvI jAya to prANI lIla phuga, bIja, harita ane sacitta jala tathA kIcaDa thaI jaze. tethI sAdhuono A pUrvopavRSTi AcAra che ke evI aneka dinomAM pAra karI zakAya tevI aTavImAM thaIne gamana na kare, paNa bIjA mArgathI yatanA pUrvaka vicare. [452]sAdhu ke sAdhvI eka gAmathI bIje gAma jatA hoya tyAre mArgamAMthI naukAthI pAra karI zakAya teTaluM pANI hoya. - evI sthitimAM sAdhu je naukAnA viSayamAM ema samaje ke A naukA gRhasthe sAdhunA nimitte kharIdelI, ke udhAra lIdhelI, ke naukA badale naukA lIdhelI, ke sthaLamAMthI jaLamAM utArelI che, ke jalamAMthI sthaLamAM kADhI che, bharelIne pANI ulecI khAlI karela che. phasAyelIne bahAra kheMcI kADhI che, evA prakAranI naukA bhale pachI u52 ke nIce ke tIrdI cAlavAvALI hoya, te pachI bhale eka yojana, ardhayojana athavA tenAthI ochI ke vadhAre javAvALI hoya, to paNa tevI naukA para sAdhu-sAdhvIe ArUDha thavuM na joIe. sAdhu athavA sAdhvI jANe ke A naukA pahele pAra javAnI che ema jANIne potAnA upakaraNa laIne ekAMtamAM jAya, ekAMtamAM jaIne potAnA upakaraNanuM pratilekhana kare, pratilekhana karIne te ekatra kare, ekatra karIne mastakathI laI paga paryaMta saMpUrNa zarIranuM pramArjana kare, tyArabAda AgAra rAkhI AhAranA pratyAkhyAna kare ane pachI eka paga jalamAM ane eka paga sthaLamAM rAkhI yatanApUrvaka naukA upara caDhe. [45]sAdhu ke sAdhvI naukA para caDhe tyAre naukAnA AgalA bhAgathI na caDhe athavA naukAmAM sauthI AgaLa na bese. pAchaLanA bhAgathI naukA para na caDhe ane madhyamAMthI paNa na caDhe. paraMtu caDhavAnA rastethI ja caDhe. tyArabAda naukA bAjunA bhAgane pakaDI-pakaDIne, AMgaLIthI vAraMvAra saMketa karIne, zarIrane uMcu-nIMcuM karIne jue nahIM. te naukA 52 sthita koI naukAmAM beThelo sAdhune kadAcita A pramANe kahe ke- 'he AyuSmAna zramaNa ! A naukAne AgaLa kheMco ke pAchaLa kheMco ke calAvo athavA doraDAo kheMco. A sAMbhaLIne muni lakSa na Ape, mauna rahe. naukAmAM beThelA munine nAvika ke naukApathika koI kahe-tame naukAne AgaLa pAchaLa kheMcavAmAM ke pheMkavAmAM athavA doraDAthI kheMcavAmAM samartha na ho to naukAnuM doraDuM lAvI Apo. ame pote ja naukAne AgaLa pAchaLa kheMcI lezuM tevA prakAranA kathananuM muni anumodana na kare ane mauna rahe. Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AyAro-ra3253 nAvamAM beThelA pathiko, nAvamAM beThelA munine kaheAyuSyanuM zramaNa ! A nAvane halesAthI pATiyAthI, vAMsathI, vaLIthI athavA doraDAthI, cATavA AdithI calAvo ko muni A kathanano svIkAra na kare. mauna rahe. koI nAvika, naukAmAM beThelA munine kahenAvamAM bharAyelA pANIne hAthathI, pagathI vAsaNathI, pAtrathI athavA koI sAdhanathI ulecI nAMkho. sAdhu te kathanano svIkAra na kare. paraMtu mauna rahe. koI naukAmAM beThelA munine kahe A chidrathI pANI bharAI rahyuM che, tene tame hAthathI, pagathI, bhujAthI, jAMghathI, peTathI, zarIrathI athavA zarIranA koI paNa avayavathI, athavA vastrathI, mATIthI DAbhathI athavA kurUviMda-kamalapatrathI DhAMkI do baMdha karI de te kathanano sAdhu svIkAra na kare, paraMtu mauna rahe. sAdhu athavA sAdhvI naukAnA chidramAMthI bharAtuM pANI joIne ane te pANIthI naukA hAlakaDolaka dekhI nAvika athavA bIjA koI pAse jaIne ema na kahe ke AyuSmanu gAthApati ! tArI A nAvanA chidramAMthI pANI bharAI rahyuM che ane nAva DUbI rahI che pote gabharAya nahi ane bIjA gabharAI jAya tevA vacana na kahe paraMtu te saMkaTa samaye jarA mAtra gabharAyA vinA, citta saMyamamAM rAkhIne Atma svarUpamAM ramaNa karato, moha tyAgIne samAdhimAM lIna thAya. A saghaLo naukAmAM beThelA munino AcAra batAvyo che tenuM sArI rIte pAlana kare pachI yatanA pUrvaka naukAmAMthI utaravA yogya pANImAM pUrvokta vidhinusAra utare. sAdhu ane sAdhvIno AcAra che. mumukSu jJAnAdithIyukta thaIne sadA tenuM pAlana kare, ema huM kahuM chuM. adhyayana 3udesoH 1nImunidIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa (adhyayana 3-udesI 2) [54]naukAmAM rahelA koI naukAmAM beThelA munine kahe - AyuSmAnuM zramaNa ! tame A chatra yAvatuM carma chedanaka ne pakaDo, A vividha prakAranAM zastro dhAraNa karo athavA A bALakane pANI Adi Apo, to muni A kathana na svIkAre. ne mauna rahe. [55]kadAcitu naukAmAM rahelA koI vyakti naukAmAM beThela koI bIjI vyaktine kahe-AyuSmana ! A muni nAvano bojo vadhAranAra che tethI tene bAhuthI pakaDI pANImAM pheMkI dIo. A prakAranA zabda sAMbhaLIne teno Azaya samajI jo muni vastradhArI hoya to, zIdha bhAre vastro alaga karI haLavA vastro zarIra para dhAraNa kare, temaja mastaka para vIMTI lIe. pUrvokta taiyArI karyA pachI jANe dUra kama loka mArI pAse pahoMcyA che, teo bAhuthI pakaDI pANImAM pheke te pahelAja muni tene kahI dehe AyuSmanuM gRhastho ! mane bAhathI pakaDI nAvamAMthI pANImAM na pheMko, huM poteja nAvamAMthI pANImAM utarI jAuM chuM. ema kahe chatAM paNa te ajJAnI kadAcita ekAeka baLapUrvaka bAhumAM pakaDI pANImAM pheMkI de to paNa muni prasanna ke aprasanna thAya nahi. saMkalpa ke vikalpa paNa kare nahi. temaja te ajJAnI janono ghAta ke vadha karavA taiyAra thAya nahi. zAnta citta rAkhI gabharAyA vinA samAdhi pUrvaka pANImAM yatanAthI praveza kare 45te sAdhu sAdhvI pANImAM taNAtA hoya tyAre hAthathI hAtha ke pagathI paga ke zarIrathI zarIrano sparza na kare. sAdhu jala-kAyanA jIvonI virAdhanAthI bacavA mATe yatanApUrvaka pANImAM taNAya. sAdhu ke sAdhvI jalamAM taNAtAM hoya tyAre upara Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMda-2, adhyayana-3, uddeso-2 85 AvavAnI ane nIce javAnI kriyA na kare, te pANI kAnamAM, AMkhamAM, nAkamAM ke mukhamAM pravezIne vinAza na kare, te pramANe yatanA- pUrvaka pANImAM taNAya. sAdhu ke sAdhvI jalamAM taratAM thAkI jAya to zIghra ja vastra pAtra Adi upadhi choDI de athavA nissAra ne pheMkI de Asakti na rAkhe. jo jalAzaya nA kinAre pahoMcI jAya to jyAM sudhI zarIra pANIthI bhIMjAyeluM rahe-tyAM sudhI yatanA pUrvaka kinAre ja sthira rahe. sAdhu ke sAdhvI pANIthI bhIMjAyelA zarIrane luche nahI, pUMje nahI, dabAve nahI, sukAve nahI, ochuM karavAno prayatna kare nahi, masaLe nahIM, ghase nahIM, tapAve nahI, jyAre sAdhune prIti thAya ke have zarIra sukAI gayuM che, tyAre zarIra luche, pUje ane taDakAmAM tapAve tyArabAda yatanA pUrvaka grAmAnugrAma vicare che. [457]eka gAmathI bIje gAma jatAM sAdhu ke sAdhvI bIjA sAthe vAto karatAM na cAle paraMtu yatanA (Iya samiti) pUrvaka grAmAnugrAma vicare. [4pa8]sAdhu ke sAdhvI grAmAnugrAma vicAratAM mArgamAM jAMgha(goThaNa) sudhI pANI utaravAnuM hoya to pahelA mAthAthI laI paga sudhI-samasta zarIranuM pramArjana kare. tyArabAda eka paga jalamAM ane eka paga sthaLamAM rAkhatA, yatanA pUrvaka jaMghA- pramANe jaLamAM Aryajano cita vidhithI cAle, jaMdhA pramANa pANImAM, AryajanonI yogya vidhithI cAlatAM sAdhu ke sAdhvI hAthathI hAtha, pagathI paga ane zarIranA koIpaNa avayavathI koIpaNa avayava sAthe na joDatAM tathA jalakAyathI virAdhanA na karatAM yatanA pUrvakaja jaMghA sudhI pANImAM cAle. sAdhu athavA sAdhvI jaMghA sudhI UMDA pANImAM munijana-yogya vidhithI cAlatAM AnaMda mATe athavA garamI dUra karavA mATe uMDA pANImAM zarI2 na jhaboLe. yatanA pUrvaka ja jaMghA sudhI pANImAM cAle. jyAre ema pratIta thAya ke kinAro AvI gayo che tyAre yatanA pUrvaka pANImAMthI nIkaLI zarIra bhIMjAyeluM hoya tyAM sudhI kinAre sthira rahe. sAdhu athavA sAdhvI pANIthI bhIMjA- yelA zarIrane ragaDe nahI, pUMje nahI, masaLe nahI, jyAre pratIta thAya ke zarIra sukAyuM che tyAre pANIthI sApha kare pUMje, tApamAM tapAve, pachI yatanA pUrvaka grAmAnugrAma vicare. [45]sAdhu athavA sAdhvI jyAre grAmAnugrAma vicarI rahyA hoya ane paga kIcaDathI kharaDAI jAya to tene sApha karavA mATe unmArgamAM jaI sacitta vanaspati chedI, athavA lIlA pAna ekaThA karI, ke kacaDI, ukheDI paga sApha na kare. jyAM vanaspatinI hiMsA thAya te mArge na jAya. pagamAM kIcaDa lAgavA para zIghra vanaspatithI luche to saMyamamAM doSa lAge che. mATe sAdhue ema na karavuM. pahelAMja lIlotarI rahita mArga joI yatanA pUrvaka eka gAmathI bIje gAma javuM joIe. sAdhu athavA sAdhvI grAmAnugrAma vicarI rahyA hoya tyAre mArgamAM khADA TekarA, khAI, killo, toraNa, AgaLiyAdiathavA khADo, guphA, darAdi hoya, ane bIjo mArga sAro hoya to sIdhA te mArgathI na jAya-cakkara levo paDe topaNa te mArge yatanA pUrvaka jAya. kevaLI bhagavAnanuM kathana che ke viSama mArgathI javAmAM karma baMdhananuM kAraNa che. viSama mArge jatAM lapasI javAya ke paDI javAya. lapasatAM ke paDatAM tevRkSo, guccho, gulmo, latAo ne velone, tathA sacitta ghAsAdi pakaDI athavA vAraMvAra avalaMbana laIne utaraze. te sAdhu mATe yogya nathI. vizeSa kAraNa hoya ane teja mArge javuM paDe to yatanA pUrvaka vRkSa, vela Adino sahAro Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 86 AyArI-ra3/459 leto athavA koI pathika jato hoya to tenA hAthanA sahAre jAya ane pharI yatanA pUrvaka grAmAnugrAma vicare. sAdhu ke sAdhvI eka gAmathI bIje gAma jatAM hoya tyAre rastAmAM ghauM Adi dhAnya athavA gADIo, ratha ke svacakra- paracakra (phojanA paDAva) Adi hoya ane te rasto rokAyelo hoya to bIjA mArgethI yatanApUrvaka jAya. paraMtu sIdhe mArga na jAya. kadAcita bIjo mArga na hovAthI te mArge javuM paDe ane senAmAMthI koI kahe he-AyuSmanuM ! A sAdhu senAno mArga rokI rahyo che. mATe hAtha pakaDI eka tarapha kheMcI haTAvI do. ane koI hAtha pakaDI khaseDI mUke to muni prasanna ke aprasanna na thAya. rAga-dveSa na kare. tenI ghAta paNa na Icche, ane tevo prayatna paNa na kare, potAnA cittane samAdhimAM magna rAkhe ne eka gAmathI bIje gAma jAya. 4i60]sAdhu athavA sAdhvI eka gAmathI bIje gAma jatA hoya tyAre mArgamAM sAme koI pathika maLe te prati pathika sAdhune pUche-AyuSyanuM zramaNa ! A gAma ke rAjadhAnI kevI che? ahiMyA ghoDo, hAthI, bhikSAjavI manuSya keTalA che? A gAmamAM bhojana pANI manuSyo ane ghauM Adi dhAnyonI pracuratA che ke bhojana, pANI manuSyo tathA dhAnyanI kamI che te pathika evA prazno puche to sAdhu tevA praznonA javAba na Ape. tema vagara pUchyuM kaMI na kahe sAdhu ane sAdhvI grAmAnugrAma vicaravAno A AcAra che yatanA pUrvaka tenuM pAlana karavuM joIe. adhyayanaH 3-udesoH 2nI munidIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa | (adhyayana 3-udesoH3) [461]eka gAmathI bIje gAma jatAM sAdhu sAdhvI mArgamAM koI TekarA athavA guphA vagere yAvat parvata para banelA ghara, prAsAda, taLeTImAM banelA ghara athavA bhUgRha, vRkSo nIce banelA ghara, parvatagRha, vRkSa, caityasvapU yAvatu bhavana-gRha Adi joIne hAtha UMcAnIcA karI, AMgaLI AdithI IzArA karI, nIce jhukI, UMcA thaI jue nahI, yatanApUrvaka prAmAnugrAma vicare. sAdhu ke sAdhvI grAmAnugrAma vicaratA hoya tyAre mArgamAM kaccha (nadI kinArAno nIce pradeza), ghAsanI vIDa, taLeTI, nadI AdithI gherAyelA pradeza, nirjala pradeza, nirjanabhUmimAM rahela killo, vana athavA jhADImAM rahelA killo, pahADo, pahADo para banela killo, kUpa taLAvo dUho, nadIo, vAvaDIo, puSkariNIo, dIdhiMkAo guMjalikA, sarovaro, sarovaranI paMktio, Adine hAtha UMcA karI karIne vAvata nIce namI athavA UMcA thaI na jue. evuM kevaLa jJAnInuM kathana che ke ema karavAmAM karma baMdhanuM kAraNa che. pUrvokta sthaLone A pramANe jovAthI tyAM rahelA mRga, pazu, pakSI, sarpa, siMha, jalacara, sthalacara, khecara athavA satva trAsa pAmaze. rakSA mATe khetaranI vADa athavA jhADI vagereno Azraya levAnI IcchA karaze. A zramaNa amane bhagADavA Icche che ema samajaze. mATe sAdhuno A ja pUvaoNlikhita AcAra che ke te hAtha phelAvI phelAvIne na jue. na IzArA kare. paraMtu yatanA pUrvaka AcArya upAdhyAyanI sAthe prAmAnugrAma vicare. [42]sAdhu, AcArya ke upAdhyAyanI sAthe ane sAdhvI pravatinI Adi sAthe, eka gAmathI bIje gAma jatAM hoya tyAre, AcArya-upAdhyAya athavA pravatinInA hAtha Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-2, adhyayana-3, uddeso-3 87 bhIDI cAle nahi, pagathI paga lagAve nahi, zarIrathI zarIra TakarAve nahi. e pramANe AzAtanA na karatA yatanApUrvaka AcArya upAdhyAyanI sAthe yAvat grAmAnugrAma vicaratA rahe. sAdhu athavA sAdhvI AcArya ke upAdhyAyanI sAthe grAmAnugrAma vicaratA hoya tyAre mArgamAM pratipathika maLI jAya ana te pratipathika A pramANe kahe ke AyuSman zramaNo ! tame koNa cho ? kayAMthI Avo cho. ? athavA kyAM jaI rahyA cho. ? AvA prazno pUche tyAre sAthe rahelA je AcArya ke upAdhyAya hoya te vArtAlApa kare ane uttara Ape. AcArya ke upAdhyAya jyAre vAtilApa karI rahyA hoya tyAre vacce sAdhue bolavuM na joIe. e ja pramANe dIkSAmAM vaDIlonAM kramathI grAmAnugrAma vihAra kare. sAdhu ke sAdhvI dIkSAmAM moTA nA kramathI sAthe sAthe grAmAnugrAma vicaratA hoya tyAre ratnAdhikanA hAthathI hAthane na TakarAve, yAvat tenI azAtanA na karatAM yatana pUrvaka ratnAdhika-kramathI grAmAnugrAma vicare. [43]sAdhu ke sAdhvI ratnAdhikanA kramAnusAra grAmAnugrAma vicaratAM jaI rahyA hoya tyAre mArgamAM sAmethI AvI rahelA pathikono samAgama thaI jAya ane te pratipathika A pramANe pUche-tame koNa cho ? kyAMthI Avo cho ? kyAM jaI rahyA cho ? tyAre dIkSAmAM badhAthI moTA hoya te bole ke uttara Ape te ratnAdhika bolatA ke uttara ApatA hoya tyAre bIjA sAdhu vacce bole nahI. e pramANe yatanApUrvaka ratnAdhika kramathI grAmAnugrAma vicare. sAdhu ke sAdhvI eka gAmathI bIje gAma jaI rahyA hoya tyAre mArgamAM pratipathika maLI jAya. te A pramANe pUche-tame mArgamAM manuSya, sAMDha, pADo, pazu, pakSI, sarpa jalacarAdi vagere joyA che ? kaho, dekhADo (praznakartA te manuSyAdine pIDA pahoMcADe tevo saMbhava che, mATe) muni uttara na Ape, ke na dekhADe, tenA kathananuM samarthana na kare. mauna aMgIkAra kare, huM jANuM chuM, ema na kahe A pramANe yatanApUrvaka grAmAnugrAma vicare. sAdhu athavA sAdhvI eka gAmathI bIje gAma jatA hoya ane mArgamAM pratipathika maLe ane te pUche ke A mArgamAM tame jaLamAM utpanna thavA vALA kaMda, mULa, chAla, patra, puSpa, phaLa, bIja, lIlotarI, athavA ekatrita karela jala ke agni Adi joyAM che ? teno javAba sAdhu na Ape temaja te kathananuM samarthana na kare. mauna svIkAre. huM jANuM chuM ema na kahe. A pramANe grAmAnugrAma vicare. eka gAmathI bIje gAma jatAM sAdhu ke sAdhvIne pratipathika maLe. te pratipathika A pramANe pUche-tame mArgamAM yava-ghauM Adi yAvat vividha prakAranA dhAnya athavA senAdinA taMbu Adi joyA che to kaho, batAvo. to sAdhu javAba na Ape ke na batAve. yAvat mauna svIkAre ane yatanApUrvaka grAmAnugrAma vicare. sAdhu ke sAdhvI grAmAnugrAma vicarI rahyo hoya. tene mArgamAM pratipathika maLe ane A pramANe pUche-grAma-nagara ke rAjadhAnI keTalI dUra che. ? batAvo to sAdhu na batAve, mauna rahe jANatA chatAM paNa huM jANuM chuM. ema na kahe. yatanAsahita grAmAnu- grAma vicare. eka gAmathI bIje grAma jatAM sAdhu ke sAdhvIne pratipathika maLe ane kahe ke grAma, nagara yAvat rAjadhAnIno mArga kyo che te batAvo. to muni teno uttara na Ape, na batAve, mauna rahe yAvata yatanApUrvaka grAmAnugrAma vicare. [44]grAmAnugrAma vicaratAM sAdhu ke sAdhvIne mArgamAM madonmatta sAMDha dekhAya athavA pAgala ziyALa dekhAya to tene joI bhayabhIta thaI bIjA mArge na jAya, mArga choDI www.jatnelibrary.org Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 AyAro- 23/3/464 kumArge na jAya. gahana, vana athavA killAmAM praveza na kare. vRkSa para na caDhe. UMDA pANImAM zarIra na chUpAve na DubADe. vADamAM na chUpAya. senA athavA koInA zaraNanI IcchA na kare. zastranI paNa IcchA na kare, gabharAyA vinA samAdhimAM lIna rahe yAvatuM prAmAnugrAma vicare. sAdhu ke sAdhvI eka gAmathI bIje gAma jatAM hoya tyAre je koI registAna ke lAMbu medAna jANe ane ema paNa jANe ke AmAM dhaNA cora upakaraNonI IcchAthI ekaThA thaI rahyA che, to tenAthI bhayabhIta thaI unmArgamAM na jAya. yAvatuM samAdhi sahita, vatanApUrvaka rAmAnugrAma vicare. [45]sAdhu athavA sAdhvI eka gAmathI bIje gAma jatAM hoya tyAre rastAmAM cora ekaThA thaIne kahe ke, A vastra pAtra, kaMbalAdi amane ApI do. mUkI do. to sAdhu na Ape. jo te jabaradastI kare to nIce mUkI de. teo laI le to teonI prazaMsA karI yAcanA na kare, hAtha joDIne na mAge. hAM.. dharmano upadeza ApI yAcanA kare athavA mauna karI UbhA rahe. corone je karavuM hoya te kare. sAcuM-jUThuM kahe, mAre athavA vastrAdi chInavI le to tyAM choDI de, coronA A kAryanI gAmamAM carcA na kare. rAjAne phariyAda na kare ane bIjA koI pAse jaIne na kahe ke A coroe amArA upakaraNAdi Akroza di karIne lUMTI lIdhA che. Adi. manamAM ciMtA na kare ane vacanathI dukha paNa pragaTa na kare, paraMtu Daya vinA gabharAyA vinA, samAdhi sahita yatanApUrvaka eka gAmathI bIje gAma vicare. A sAdhu ane sAdhvIno Iya saMbaMdhI AcAra che. samatAyukta thaI sAvadhAnI sahita AmAM pravRtti kare. ema huM kahuM chuM. adhyayanaH3-udesoH3nImunidIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa | adhyayanaH 3-gurjarachAyApUrNa adhyayaH4-bhAyAta - udaso-1 - 4i66]sAdhu ane sAdhvI vacana saMbaMdhI AcAra sAMbhaLI ane samajIne, purAtana munIo dvArA anAcIrNa anAcAro ne paNa jANe. je krodhathI, mAnathI, mAyAthI, lobhathI vacana bole che je jANI joIne kaThora vacana bole che athavA ajANatA kaThora vacana bole che, AvI bhASAne sAvadha kahe che. sAvadyabhASAno tyAga karI vivekapUrvaka niravadya bhASAno prayoga karavo joIe. sAdhu dhruvabhASA ane adhuvabhASA pichANe. jema-asaNa Adi maLyuM che ke nathI maLyuM. teNe AhArano upabhoga karyo che athavA nathI karyo, te Avyo athavA nathI Avyo, te Ave che athavA nathI Avato, te Avaze athavA nahi Ave, A badhI dhruvabhASA che ane tyAjya che. A pramANe laukika vAtomAM paNa jema-te AvyA, athavA nathI AvyA, Ave che ke nathI AvavAnA, Avaze yA nahi Ave, A dhruva bhASAno paNa tyAga karavo joIe. muni sArI rIte vicArI, prayojana hovA para atizaya athavA mRtopadezathI nirNaya karIne niSThAbhASI bane samiti yukta bhASAno prayoga kare - jema ke - ekavacana, dvivacana, bahuvacana, strIliMga puliMga, napusakaliMga, adhyAtmavacana, upanItavacana, Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 49 zrutaskaMgha-2, adhyayana-ja, udeso-1 prazaMsA vacana) apanIta vacana (aprazaMsAvacana), upanIkaapanItavacana, apanItaupanIta vacana, atIta vacana, vartamAna vacana, anAgata vacana, pratyakSa vacana, parokSa vacana. ukta soLa vacanone jANI muni jyAM ekavacana bolavA yogya hoya tyAM ekavacana ja bole, yAvatu jyAM parokSa vacana bolavA yogya hoya tyAM parokSa vacana ja bole. e pramANe- A strI che, A puruSa che, A napuMsaka che, A vAta emaja che athavA anyathA ja che, e rIte yathArtha nirNaya karI munie bhASAsamiti pUrvaka, vicArI-dhArIne, bhASAnA doSo TALIne bhASaNa karavuM joIe. munie cAra prakAranI bhASA jANavI joIe. te A pramANe- bhASAno pahelo prakAra che satya, jema gAya ne gAya ane azvane azva kahevo. bIjo prakAra asatya, jema gAyane ghoDo kahevo. trIjo prakAra che satyamRSA athati kaMIka satya kaMIka asatya, jema ke ghoDA para savAra thaIne AvatA devadattane uMTa para savAra thaIne Ave che.' ema kahevuM. cotho prakAra che. asatyAmRSA je satya, asatya athavA satyamRSA na kahI zakAya, jema pustaka laI Avo. muni A bhASAnA cAra prakAra samaje. have huM kahuM chuM- bhUtakAlIna, vartamAna kAlIna ane bhaviSyat kAlIna-sarva arihaMta bhagavaMtoe bhASAnA A ja cAra bheda kahela che, kahe che. ane kaheze, A cAra bheda samajAvyA che, samajAve che, samajA- vaze. cAreya prakAranI bhASAnA pudgala acitta che, varNayukta, gaMdhayukta, rasayukta, sparza yukta che, cayaupacaya dharmavALA che ane nAnA prakAranA pariNamanavALA kahela che. [46]sAdhu ane sAdhvIe jANavuM joIe ke bolyA pahelAnI bhASA "e abhASA che, bolAtI bhASA te bhASA che, ane bolyA pachInI bhASA te abhASA che. sAdhu ane sAdhvI jANe ke - A je satya bhASA che, asatya-bhASA che, satyamRSA mizra) bhASA che ane asatyAmRSA bhASA che, emAMthI paNa sAvadya sakriya, karkaza, kaTu, niSphara, kaThora, Asravajanaka, chedakArI, bhedakArI, paritApa utpanna karavAvALI upadrava karAvavAvALI ane bhUto-prANIonI ghAta karavA vALI bhASA che, satya hovA chatAM paNa te bolavAnI IcchA na kare. sAdhu ane sAdhvIe jANavuM joIe ke sukSma buddhithI vicAra karatAM je bhASA satya hoya, ane je bhASA asatyAmRSA hoya, A prakAranI niravagha yAvatu je prANIonI ghAta karavAvALI na hoya, teno ja vicAra karI bolavI. sAdhu athavA sAdhvI koI puruSane bolAve tyAre ane bolAvavA para sAMbhaLe nahi tyAre A pramANe na kahe-are hola, gola, cAMDAla, kujAti bhistI, kUtarA, cora, vyabhicArI, kapaTI, jUThA, ItyAdi, athavA tuM Avo che, tArA mAbApa AvA che, tevA che, ItyAdi. A prakAranI bhASA pApamaya che. sakriya che yAvatu bhUta-ghAtinI che. eTalA mATe vicArI samajIne AvI bhASAno prayoga na kare. [468]sAdhu athavA sAdhvI koI puruSane bolAve tyAre ane bolAvavA chatAM paNa te sAMbhaLe nahi tyAre ema kahe-he amuka athavA he AyuSyanuM, he zrAvaka, he dhArmika athavA he dharmapriya, ItyAdi. A prakAranI niravadya yAvatuM ahiMsaka bhASAno vicArI prayoga kare. sAdhu ke sAdhvI strIne saMbodhIne bolAve tyAre athavA bolAvatA na sAMbhaLe tyAre A pramANe na kahe-arI holI, arI golI Adi. sAdhu athavA sAdhvI koI strIne bolAve ane bolAvatAM te na sAMbhaLe tyAre A pramANe kahe- he AyuSmatI, he bhaginI, Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 90 AyAro- 24/2469 he bhAgyavatI, he zrAvikA, he upAsikA, he dhArmikA! Adi. A prakAranI bhASA paNa niravadya ane vicArapUrvaka bole. 49]sAdhu athavA sAdhvIe bhASAno nIce mujaba prayoga na karavo joIe. jemake -"gagana deva, bAdala garaje che, vidyuta deva, deva varasyA, varasAda thAya to sAruM na thAya to sAruM, dhAnya nipaje to sAruM, dhAnya na nipaje to sAruM, rAtri prakAzavALI hoya to sAruM athavA prakAzavALI na hoya to sAruM, sUrya uge to sAru athavA na uge to sAruM, amuka rAjAno vijaya thAya to sAruM athavA vijaya na thAya to sAruM. kAraNake AkAza megha Adine deva kahevA te lokamUDhatA che ane zeSa vacano Ara- bhAdijanaka che. prajJAvAnuM sAdhu athavA sAdhvI (AkAzane) prayojana hovApara anta- rikSa kahe guhyAnucarita kahe. varasAda varase che, varasAda varasyo, ItyAdi kahe. sAdhu ane sAdhvInA A bhASA saMbaMdhI AcAra che. jJAnAdithI yukta thaIne yatanA sahita sadA saMyamamAM pravRtti karavI joIe. ema huM kahuM chuM. adhyayanaH4-udeso-1nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa | (adhyayana 4-udasoH2) [70]sAdhu ane sAdhvI koI paNa puruSa athavA strIne roga ke vikalAMga rUpa dekhIne tene AvA prakAranA saMbodhana karIne na bolAve. jema ke- gaMDa roga vALAne gaMDI, koDha rogavALAne koDhI yAvat madhumehanA rogIne madhumehI kahevuM jenA hAtha kapAI gayA hoya tene hAthakaTA athavA ThUMThA, jenA paga kapAI gayA hoya tene pagakaTA athavA laMgaDA, jenuM nAka kapAI gayuM hoya tene nakaTA, e pramANe kAnakaTA, hoThakaTA, ItyAdi. A prakAranI bhASAthI manuSyone krodha utpanna thAya che. tethI te sarva bhASAne vicArI samajIne na bole. sAdhu athavA sAdhvI koI prakAranAM rUpa dekhe ane bolavAnuM prayojana hoya to tenA viSayamAM A pramANe bole-koInuM manobaLa joIne ojasvI, tejasvIne tejasvI, yazasvIne yazasvI, sArU bolavA vALAne vaktA, manohara ne manohara rUpavAna ne svarUpavAna, prAsAdika ne prAsAdika tathA darzanIya kahe. enA sivAya paNa je jevA che, teone te pramANe kahevAthI te manuSya kupita na thAya, e prakAranI bhASA vicArIne bolAvI joIe. sAdhu athavA sAdhvI koI prakAranA rUpa jue, jema-koTa, kilo yAvatu. gRhAdi, to paNa tenA viSayamAM ema na kahe ke-sAruM banAvyuM che, uttama banAvyuM che sundara kArya karyuM che, kalyANakArI che athavA karavA yogya karyuM che. A prakAranI sAvadya bhASA bolavI ucita nathI. sAdhu athavA sAdhvI koI rUpa dekhe jema ke koTa, kilo, gRhAdi, tenA viSayamAM bolavAnuM prayojana hoya to A pramANe bole-A AraMbha karIne banAvela che. pApa karIne banAvela che, prayatna karI banAvela che, tathA prAsAdikane prAsAdika, darzanIya ne darzanIya kahe, abhirUpa ne abhirUpa ane pratirUpa ne pratirUpa kahe, A pramANe niravadya bhASA vicArI-samajI bole. [471] sAdhu athavA sAdhvI azana, pAna, khAdima, ane svAdima AhAra (sArA) banAvela dekhe topaNa ema na bole-sAro banAvyo, uttama banAvyo, suMdara banAvyo, kalyANakara banAvyo che athavA banAvavA yogya banAvyo che! sAdhu-sAdhvI ne Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMtha-2, adhyayana-4, uddeso-2 91 A prakAranI sAvadha bhASAno prayoga karavo na joie sAdhu tathA sAdhvI uttama AhArAdi banelo dekhI (kahevAnuM prayojana hoya to) A pramANe kahe AraMbha karI taiyAra karela che, sAvadya vyApAra karI taiyAra karela che, prayatnathI karela che. te bhadra hoya to bhadra kahe, tAjo hoya to tAjo kahe, rasavALo hoya to rasavALo kahe, manoza hoya to manojJa kahe. A pramANevicAra karI niravadya bhASA bole. [472] sAdhu athavA sAdhvI koI manuSya, baLada-sAMDha, pADo, mRga, pazu, pakSI, sarpa sarIsRpa Adi ne athavA jalacara prANIne puSTa dekhI ema na kahe-A moTo tAjo che, bahu medavALo che, goLa maToLa thai rahela che, A vadha karavA yogya che, A pakAvavA yogya che. A prakAranI sAvadya bhASA na bole. sAdhu ane sAdhvI manuSya yAvat jalacarane puSTa dekhIne prayojana hoya to A pramANe bole-A zarIrathI vadhelo che, puSTa zarIravALo che, sthira saMhananavALo che, mAMsa rudhirathI sudharelo che paripUrNa indriyavALo che, A prakAranI bhASA niravadya che. prayojana hovApara yAvat bole. sAdhu ane sAdhvI vividha prakAranI gAyo dekhI ema na kahe- A gAya dohavA yogya che, A vAcharaDA Adi joDavA yogya che. A damana karavA yogya che, athavA A rathamAM joDavA yogya che. A prakAranI bhASA sAvadya bhASA che. sAdhu-sAdhvIe evI bhASA bolavI na joie. sAdhu athavA sAdhvI vividha prakAranI gAyo, baLado dekhI prayojana paDe to A pramANe bole A baLada yuvAna che, A dhenu che, A dujhaNI che, A vAcharaDo nAno che, A moTo che, athavA tenA avayava moTA che. A bhAra vahana karavAmAM samartha che. A prakAranI niravagha bhASA vicArI vicArIne bole. na sAdhu athavA sAdhvI udyAna, parvata tathA vanamAM jaIne moTA moTA vRkSo joi ema na kahe A prAsAda banAvavA yogya che, A toraNa yogya che athavA gRha yogya che, pATa yogya che, AgaLiyA yogya che, naukA yogya che, hoDI yogya che athavA bAjoTha, chAbaDA, hala, kuliya (eka prakAranuM hala), nAbhi, eraNInI lAkaDI, athavA Asana Adi banAvavA yogya che; A palaMga-khATa, ratha-gADI athavA upAzraya banAvavA yogya che. evI bhASA sAvadya che. tethI na bolAya. sAdhu athavA sAdhvI udyAna AdimAM jaIne je bolavAnuM prayojana paDe to A pramANe bole A vRkSa uttama jAtinA che, A lAMbA che. A gheradAra (goLa) che, vistRta che, zAkhAothI yukta che, darzanIya che yAvat suMdara che, vagere. vanya phaLo evaM AMbA ne dekhe tyAre A pAkI gayA che. hamaNAM toDavA yogya che, komaLa che athavA vidAravA yogya che, evI sAvadya bhASA sAdhu-sAdhvI na bole sAdhu athavA ghaNA utpanna thayelA vanya phaLa athavA AMbA para bahu phaLa dekhI, prayojana hoya to A prakAre kahe-A vRkSa phaLono bhAra sahavAmAM asamartha che, ghaNA phaLa utpanna thayA che, ghaNA phaLa rahelA che, pUrA pAkyA nathI vagere vicArapUrvaka nirdoSa bhASA bole. dhAnya athavA bIjI vanaspatio ghaNI utpanna thayelI joi A pramANe na bole-A pAkI cUkI che, kAcI che, chAlavALI che, A kApavavA yogya che, bhuMjavA yogya thai gai che athavA khUba khAvA yogya che. e bhASA sAvadya che. sAdhu-sAdhvIe bolavI na joie. sAdhu athavA sAdhvI aneka prakAranI auSadhIo [dhAnya Adi] pAkI dekhIne prayojana hovA52 ema kahe-ugI che, aMkura nIkaLe che, sthira avasthA thai gai che, vadhI gaI che, bIja paDela che, na Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 912 bahAra nIkaLI AvI che. kaNathI bharAi gaI che vagar nirdoSa bhASA bole. [473] sAdhu ane sAdhvIne vividha prakAranA zabdo saMbhaLAya che. to paNa te tenA viSayamAM ema na kahe-A mAMgalika che, A amAMgalika che, e bhASA sAvadha che yAvat sAdhu na bole. sAdhu-sAdhvI vividha prakAranA zabda sAMbhaLI suzabdane suzabda ane kharAba ne kharAba zabda kahe. A nirdoSa bhASA che. sAdhu yAvat vicArI-vicArIne nirdoSa bhASA bole. A prakAranA rUpo dekhI kRSNa Adi jevA hoya tevA kahe, gaMdha sUMghavAmAM Ave to sugaMdha ke durgaMdha jevI hoya tevI kahe, 2sa cAkhavAmAM Ave to tIkho Adi jevo hoya tevo kahe. sparza anubhavamAM Ave to karkaza Adi jevo hoya tevo kahe. tAtparya e che ke rUpAdinA viSayamAM rAga-dveSanI buddhithI bhASAno prayoga na kare, jyAre bolavAnI AvazyakatA hoya tyAre vastu svarUpa batAvavA mATe yathArtha rUpathI bole AyAro - 2/4/2473 [44] sAdhu ke sAdhvI krodha, mAna, mAyA, ane lobhano tyAga karI, vicAra karI nizcayapUrvaka jevuM sAMbhaLyuM tevuM utAvaLa karyA vagara yatanA sahita nirdoSa bhASA bole. A sAdhu ane sAdhvInA bhASA saMbaMdhI AcAra che. mumukSu muni pUrNa rUpathI emanuM pAlana karI saMyamamAM yatnazIla rahe. ema huM kahuM chuM. adhyayanaH 4-uddeso-2nI munidIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa adhyayanaH 4nI gurjarachAyA pUrNa adhyayanaH 5- vauSaNA -: uddeso-1H-- [475] sAdhu-sAdhvIne vastra grahaNa karavAnI abhilASA hoya to unamAMthI banelA vastra, vikalendriya jIvonA zarIranA tArathI vaNAyela rezamAdi vastra, zaNathI banela vastra, tADa AdinA pAMdaDAthI banela vastra, kapAsa tathA AkoliyAnA sUtarathI baneluM A ke evA anya jAtanA banelA vastro muni grahaNa karI zake. jo sAdhu yuvAna hoya, yugavAn (caturthakALamAM janmela) hoya, baLavAn hoya, nIrogI hoya, dRDha zarIravALo hoya, to teNe ekaja vastra grahaNa karavuM joie. bIjuM grahaNa na kare. paraMtu sAdhvI cAra saMghATI [sADI] lai zake. temAMnI eka be hAtha pahoLI, be traNa-traNa hAtha pahoLI ane eka cAra hAtha pahoLI. e pramANe vastranI pahoLAi na maLe to grahaNa karyA pachI sIvI le. [476] sAdhu ke sAdhvI vastranI yAcaka mATe ardhayojana uparAMta jAya nahIM. [477] saMyamI-sAdhu-sAdhvIne ema jaNAvavAmAM Ave ke A vastra eka sAdharmikanA nimitte prANIo bhUto, jIvo ane satvonI hiMsA karI banAvyuM che to te grahaNa na kare. bAkI piMDaiSaNA adhyayanamAM kahyA mujaba ahiyA paNa samajI levuM. AvI ja rIte ghaNA sAdharmio mATe, tema ja eka sAdhvI ane aneka sAdhvIo mATe taiyAra karAvelA vastro grahaNa karavA yogya nathI. tathA ghaNA zramaNo brAhmaNo Adi mATe banAvelA vastro paNa na levAya. A badhI vidhi AhAranI vidhi anusAra samajI levI. [478] sAdhu-sAdhvI ema jANe ke A vastra gRhasthe sAdhu mATe kharIdela, dhoyela, Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9 zrutaskaMtha-2, adhyayana-5, udeso-1 raMgela, sAphasupha karela che. athavA dhUpathI sugaMdhita karela che temaja teNe upayogamAM lIdhuM nathI. to tevuM vastra maLe to paNa grahaNa na kare. vaparAyela hoya to grahaNa kare. 4i79 sAdhu-sAdhvI mahA mUlyavAna vividha prakAranI vastronI jAtone jANI le, jema ke uMdara vagerenA cAmaDAmAMthI banelA vastro, suMvALA bArIka vastro, varNayukta manohara vastro, viziSTa dezomAM utpanna thayelA bakarI-bakarAnA vALamAMthI banAvelA vastro, indranIla varNanA kapAsamAMthI, sAmAnya kapAsamAMthI banela bArIka vastra, gauDa dezanA kapAsamAMthI banela, rezamamAMthI, malayadezanA sUtaramAMthI banelA vastro, valkalavastra, aMzuka, cInAMzuka, athavA dezarAgavastra, amala vastra, gajjala vastra, phAlika dezanA phAlika vastra, koyaba dezanA koyaba vastra, ratna kaMbala athavA malamala Adi tathA tevA prakAranA bIjA koI mUlyavAnuM vastro maLavA chatAM paNa grahaNa na kare. saMyamazIla sAdhu-sAdhvI carma vastro viSe jANe- jemake - udvava vastra sidhu dezamAM udra jAtanA matsyanA cAmaDAnA banelA) tathA pesa (sindha dezamAM pAtaLI cAmaDIvALA pazuonA carmathI banela) pezala (pazuonA cAmaDAmAMthI temaja carma para rahela sUkSma romAMthI banelA), kALA-nIlA tathA dhoLA haraNanA cAmaDAnA banelA, svarNakhacita, suvarNa jevI kAMtivALA, svarNa tArathI yA sonAnA paTAthI athavA kinakhAbathI ke jarIthI bharelA buTTAvALA, vAghanA cAmaDInA ke vAghanA cAmaDAthI maDhelA athavA camakadAra AbharaNothI jaDelA vibhUSita karelA koI paNa cAmaDAnA vastro hoya temaja tevA prakAranA anya vastro hoya to maLavA chatAM paNa grahaNa kare nahi. [48] upara kahelA doSono tyAga karIne saMyamazIla sAdhu ke sAdhvI A cAra pratimAo-pratijJAothI vastranI yAcanA kare. temAMthI pahelI pratimA A che pratijJA pahelI- sAdhu ke sAdhvI, unanA vastrathI mAMDI sutarAu paryata vastromAMthI koI paNa prakAranA vastrano saMkalpa kare, te ja prakAranA vastranI pote yAcanA kare. athavA gRhastha mAMgyA vinA Ape to prAsuka hoya to grahaNa kare. A pahelI uddiSTa pratijJA. pratijJA bIjI:- sAdhu ke sAdhvI vastra joine yAcanA kare- gRhasthathI mAMDIne ghasa dAsI sudhInA gRhasthone tyAM te sAdhu vastrane jue ane pachI joine A pramANe kahe -AyuSmanuM gRhastha ! tame mane A vastromAMthI koI vastra Apazo ? tevA prakAranI mAMgaNI pote kare athavA gRhastha mAMgyA vinA bhAvanA bhAve to prAsuka tathA eSaNIka jANI maLavApara grahaNa kare. te bIjI prekSita pratijJA. pratijJA trIjI-sAdhu ke sAdhvI manamAM evI dhAraNA kare ke mane gRhasthanuM pahereluM ke oDheluM vastra prApta thaze to laIza, tyAra pachI tevA prakAranA vastranI mAMgaNI pote kare athavA mAgyA vinA gRhastha Ape to te nirdoSa jANI grahaNa kare. te paribhakta pratijJA. pratijJA cothI-sAdhu ke sAdhvI evI manamAM dhAraNA kare ke nakAmuM vastra prApta thaze to grahIza. jemake - koI zramaNa, brAhmaNa, atithi, raMka, athavA bhIkhArI paNa jene levAnI IcchA na kare evuM pheMkI devA yogya vastranI pote yAcanA kare athavA gRhastha yAcanA karyA vinA Ape to nirdoSa jANIne grahaNa kare. te usRSTa dhArmika nAmanI cothI pratijJA. A cAre pratijJAono vizeSa khulAso piMDeSaNA adhyayanathI jANavo. pUrvokta eSaNAnusAra vastranI yAcanA karanAra munine kadAcita koI gRhastha Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AyAro- 2/5/1/480 kahehe AyuSyanuM zramaNa ! Apa eka mahinA-ke dasa divasa ke pAMca divasa pachI athavA kAle ke parama divase padhArajo. ame Apane koI paNa vastra ApIzuM. evA vacana sAMbhaLI ane dhArIne zramaNa pratyuttara Ape- amane A prakAranI mudatavALA vacanano svIkAra karavo kalpe nahIM. jo tame mane vastra ApavA IcchatA ho to hamaNAM ApI do. e pramANe kahyA pachI gRhastha kadAcita kahe-pachI padhArajo ame Apane koI vastra ApIzuM. tyAre munie te ja samaye kahI devuM joIe- A prakAranI avadhi paNa amAre na kalpe. evuM sAMbhaLI jo te gRhastha potAnA dharanAM manuSyone kahe-lAvo A vastra ApaNe zramaNane ApI daIe ane ApaNA mATe prANi Adino AraMbha karI navuM banAvI lezuM. evA vacana sAMbhaLyA pachI devAmAM AvatAM vastrane sadoSa samajI sAdhu grahaNa na kare. kadAca gRhasvAmI potAnA parivArane kahe-vastra lAvo, tene snAnAdikamAM vaparAtAM sugaMdhita dravyo vaDe sugaMdhita karIne sAdhune ApazuM' AvA zabdo sAMbhaLIne sAdhu kahe-A vastrane ghaso nahi, sugaMdhita karo nahi. ApavAnI IcchA hoya to emaja ApI do. ema kahevA chatAM paNa gRhastha Agraha rAkhI sugaMdhita dravyothI suvAsita karI Ape to tene dUSita mAnI grahaNa kare nahi. vastra ApanAra gRhastha kadAca kahe-lAvo A vastrane ThaMDA agara garama pANIthI dhoIne, A zramaNane ApIe to A kathana sAMbhaLIne samajIne, kahI devuM joIe ke-he tame A vastra ThaMDA ke garama jalathI sApha na karo, na dhuo. ApavA IcchatA ho to emaja Apo ! sAdhunA ema kahevA chatAM paNa gRhastha jo dhoIne Apo to grahaNa na kare, kadAca vastra ApanAra gRhastha potAnA parivArane kahe-peluM vastra lAvo, ApaNe temanA upara rahelA kaMdane yAvatu lIlotarI vagerene kADhI sApha karIne A vastra sAdhune ApIzuM. A vArtAlApa sAMbhaLI samajIne sAdhu te gRhasthane kahI de A kaMda-lIlotarI vagerene dUra na karo. evuM vastra mane nA kahyuM. sAdhunA ema kahevA para paNa je gRhastha kaMda athavA vanaspati Adi lIlotarIne alaga karIne vastra Ape to tene aprAsuka jANIne grahaNa na kare. kadAcita gRhastha sAdhune vastra kADhIne Ape to zramaNa letA pahelA kahe ke huM tamArI samakSa A vastra cAre bAjuthI joI lauM, kAraNake kevaLI bhagavAnane pratilekhana karyA vinA vastra levuM te karma baMdhanuM kAraNa. kahyuM che. kadAca vastranA cheDe kuMDaLa, sUtra,cAMdI, maNi yAvatu ratnAvalIhAra, athavA prANI, bIja athavA lIlotarI bAMdhI hoya, teTalA mATe munino A pUrvokta AcAra che ke pahelethI ja vastra cAre bAju joI levuM. [481]vaLI sAdhu ke sAdhvI je vastra IMDA sahita jue to tevA prakAranuM vastra aprAsuka jANI grahaNa na kare. sAdhu ke sAdhvI je vastrane IDA, jALA tathA jIvajaMtuothI. rahita jANe, paraMtu pramANamAM purUM nathI eTale ke laMbAI-pahoLAI joIe teTalI nathI. upayogamAM AvI zake tema nathI, ghaNuMja jUnuM thaI gayuM che, adhuva che-paheravA yogya nathI, athavA dAtAne devAnI ruci na hoya to tenuM vastra amAsuka che mATe grahaNa kare nahIM. sAdhu ke sAdhvI vastranA viSayamAM ema jANe ke A vastra IDA, jALA, jIva-jaMtuothI rahita, pramANayukta-TakAu-dhAraNa karavA yogya-che dAtAne devAnI IcchA che temaja anukULa che to nidaoNSa jANI grahaNa kare. mArI pAse navuM vastra nathI evA vicArathI koI sAdhu ke sAdhvIe jUnA vastrane-thoDAeka sugaMdhita dravyothI ghasI masaLIne temAM suMdaratA Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-2, adhyayana-5, udesI-1 lAvavAnI IcchA na karavI. amArA vastra navA-sApha-svaccha nathI, ema vicArI sAdhue thoDA ke ghaNA athavA ThaMDA ke garama pANIthI dhovA joIe nahI. mAruM vastra dugaMdhavALu che, ema samajI thoDA ke ghaNA sugaMdha vALA dravyothI athavA ThaMDA ke garama pANIthI dhovuM joIe nahI. [48]sAdhu athavA sAdhvI vastrane sUkavavAnI IcchA kare athavA vAraMvAra IcchA kare to te vastrane jIva-jaMtu vALI, sacitta jala athavA vanaspati AdithI yukta bhUmipara sUkave nahIM, sAdhu ke sAdhvI vastrane ekavAra ke anekavAra sukavavAnI IcchA kare to te vastrane sthaMbha upara, daravAjA upara, ukhala upara athavA snAna karavAnA bAjoTha upara te koI bIjA UMcA sthAna upara, jyAM barobara bAMdheluM na hoya, je sArI rIte goThavAyeluM na hoya je nizcala na hoya ane je DagamagatuM hoya tevA koI paNa sthAna upara vastrane ekavAra ke anekavAra sUkave nahI. sAdhu ke sAdhvI vastrane sUkavavAnI IcchA kare to dIvAla upara, nadInA kinArA para, zilApara, DhephA para athavA evA ja koI paNa sthAna para ekavAra ke vAraMvAra sUkave nahiM. sAdhu ke sAdhvI vastrane sukavavAnI IcchA kare to vRkSanA thaDa upara, mAMcA ke palaMga para, mALA para ke prAsAda para athavA havelInI chata para ke tevA prakAranA koI paNa UMcA sthAna para, eka vAra ke aneka vAra thoDI ke vadhu vAra sUkave nahI. sAdhu ke sAdhvI ne vastra sUkavavAnI AvazyakatA hoya to te vastra laIne ekAMtamAM jAya. ekAMtamAM jaIne baLelI bhUmi athavA tevA prakAranI bIjI koI acita bhUminuM vAraMvAra pratilekhana pramArjana karIne tyAra pachI sAvadhAnI pUrvaka sUkave yA vadhAre sUkave. A sAdhu sAdhvInA vastragrahaNa karavAno AcAra che, mumukSu muni pUrNa rUpathI tenuM pAlana karI saMyamamAM yatanAvAna bane. adhyayanaHpa-udesoH 1-nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa! (adhyayanaHpa-udesoH 2) [483sAdhu ke sAdhvI nidoMSa vastronI yAcanA kare. jevA grahaNa karyA hoya tevA vastro dhAraNa kare. te vastrone na dhUe ke na raMge dhoela ke raMgela vastrane pahere nahIM. vastrone gopana na karIne grAma AdimAM sukhapUrvaka vicaraNa kare. evo sAdhu nissAra vastradhArI kahevAya. vastradhArI munino Aja saMpUrNa AcAra che. AhArAdi mATe kvAvALA saMyamaniSTha sAdhu sAdhvI gRhasthanA ghera jatAM potAnA vastra sAthe laIne upAzrayamAMthI nIkaLe ane praveza kare. evI ja rIte spaMDila bhUmi ke svAdhyAya bhUmimAM jatAM athavA eka gAmathI bIje gAma jatAM samasta vastra sAthe rAkhe. ghaNo varasAda varasato joIne sAdhuo tevuMja AcaraNa kare ke jevuM piSaNA adhyayanamAM kaheluM che. vizeSatA eja che ke tyAM badhI upAdhI laI javA kahyuM che, to ahiM badhA vastra laI jAya" ema kahevuM joIe. [484]koI sAdhu, koI sAdhu pAsethI be ghaDI ke eka, be, traNa ke pAMca divasa sudhI vAparavA mATe paDihArI vastranI yAcanA karIne laI jAya tyAra pachI prAmAdi athavA bIjI jagyA rahIne pAchA Ave tyAre kadAcita te vastra phATI gayuM hoya ane te ja pAchuM ApavA Icche to jeNe paDihArI ApyuM hatuM te sAdhu te phATeluM vastra grahaNa kare nahi. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 96 AyAro- 2/W2484 bIjAne laIne Ape nahIM. udhAra Ape nahIM ane adalAbadalI paNa kare nahIM. bIjA muni pAse jaIne ema paNa pUche ke- AyuSyanuM zramaNa ! Apa A vastrane grahaNa karavA ke paheravA Iccho cho ? je te vastra TakAu hoya to TukaDe TukaDe karI tene paraThave nahIM, tevuM sAMdheluM vastra pote grahaNa na kare paraMtu laI janAra munine ja ApI dIe. e ja pramANe ghaNA munirAjo pAsethI vastra mAgI janAra bIje gAma eka, be, traNa cAra ke pAMca divasa rahI pAchA ApavA mAMDe to ghaNA munirAjAe phATelA jANI bagaDelA hoya to levA nahIM paraMtu temane ja soMpavA. uparokta sUtramAM eka sAdhu mATe eka vacanamAM je vidhAna karela che, te ja ahiMyA bahu vacanamAM samajI levuM. koI muni ema vicAre ke huM paNa alpa samaya mATe vastranI yAcanA karIne eka be yAvatu pAMca divasa sudhI bahAra rahIne AvI jaIza ane vastra bagADIne pAchuM ApIza to te leze nahIM tethI vastra mArUM thaI jaze, AvuM vicAranAra sAdhu potAnA saMyamane dUSita kare che, mATe sAdhake tema karavuM na joIe. [485sAdhu ke sAdhvI dekhAtA sArA vastrane kharAba na kare, kharAba dekhAtA vastrane suMdara na kare. tathA mane bIjA suMdara vastra maLaze. ema vicArIne potAnA jUnA vastra bIjAne na Ape ane koInI pAse udhAra paNa na le. potAnA vastranI adalAbadalI paNa na kare, bIjA sAdhu pAse jaIne ema paNa na kahe- Apa mArA vastra grahaNa karo athavA dhAraNa karo. tathA vastra majabUta chatAM "e vastra bIjAne sAruM nathI dekhAtuM " ema vicArI tenA TukaDA karI paraThave nahIM vaLI raste jatAM corone joI ADA mArge cAle nahIM paraMtu nIDaratApUrvaka dhIrajathI yatanA sahita eka gAmathI bIje gAma te ja mArge jAya. sAdhu ke sAdhvI eka gAmathI bIje gAma jaI rahyA hoya, tyAM vacce jaMgalI rasto AvI jAya ane rastA saMbaMdhamAM ema jANavA maLe ke A rastAmAM ghaNAM coro vastra luMTavA mATe ekaThA thaI rahyA che to tenAthI bhayabhIta thaI unmArgamAM na jAya yAvatuM nIDaratApUrvaka yatanA sahita prAmAnugrAma jAya. rAmAnugrAma vicaratAM sAdhu athavA sAdhvIne mArgamAM luMTArA sAme maLe ane teo kahe ke A vastra lAvo, mane ApI do, mUkI do. tyAre jema IyaaidhyayanamAM kaheluM che tema samajavuM. vizeSatA e ja che ke tyAM upakaraNanA viSayamAM kahyuM che ke ahIM vastra viSe samajavuM joIe. sAdhu -sAdhvIno vastra saMbaMdhI vigata sAtheno evo AcAra che. mumukSa muni enuM pUrNarUpathI pAlana karatA saMyamamAM sadAyatanA vAnuM rahe! adhyayanaH udesI 2nI munidIparatnasAgare karelagujarachAyA pUrNa | adhyayana 5-gurjarachAyApUrNa ] (adhyayanaH 6-pASANA) - udeso-14i86sAdhu ke sAdhvIne pAtra traNa prakAranA kahyuM che. kASThanA, tuMbaDAnA ane mATInA, A traNa prakAramAMthI koI paNa prakAranuM eka ja pAtra tarUNa yAvat sthira saMhananavALo sAdhaka rAkhe. bIjuM pAtra grahaNa na kare. sAdhu ke sAdhvI-ardha yojana eTale be gAu uparAMta pAtra levA mATe na jAya. sAdhu ke sAdhvIne khyAlamAM Ave ke A pAtra Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskara-2, adhyayana-da, uso-1 eka svadharmI sAdhune udezya karIne ke ghaNA svadharmIno udezya karIne eka svadharmikA. sAdhvI ke ghaNA svadhArmika-sAdhvIone udezya karIne banAvavAmAM AvyuM che. jemAM ghaNAM prANI, bhUta jIvo ane satvonI hiMsA thaI che. te A cAra AlApaka thayA ane pAMcamAM AlApakamAM ghaNA zramaNo brAhmaNo Adine gaNI-gaNIne banAvavAmAM AvyuM che. tethI temAM paNa hiMsA thaI che. mATe tenA pAtrane grahaNa na kare. ItyAdi kathana je AhAra grahaNa karavAnI vidhi-piMDeSaNA adhyayanamAM batAvela che te pramANe ahIM samajI levuM. gRhastha bhikSunA nimitte athavA zramaNa brAhmaNa vagere mATe je pAtra banAvyuM hoya te na levAya, tenuM vizeSa varNana vacceSaNA adhyayanathI jANI levuM. - sAdhu ke sAdhvIne na levA yogya vividha pAtronI jAto batAvI che. te A pramANe lokhaMDapAtra, kathIrapAtra, tAmrapAtra, zIzAnuM pAtra, cAMdIpAtra, suvarNapAtra, pIttaLapAtra, polAdapAtra, maNipAtra, kAcapAtra, kAMsAnuM pAtra, zaMkhapAtra, zRMgapAtra, detapAtra, vastrapAtra, pASANapAtra, athavA carmapAtra, bahumUlya koI paNa bIjA vividha pAtrone jANe ane aprAsuka aneSaNika jANI grahaNa na kare. sAdhu ane sAdhvI je pAtrone mUlyavAna lokhaMDa ke cAmaDAnuM baMdhana lAgyuM hoya athavA anya koI mUlyavAna baMdhana hoya tevA pAtrone dUSita gaNe ane grahaNa na kare. sAdhu ane sAdhvIjIo A doSo tyAgI pAtra grahaNa karavAnI cAra pratijJAo jANe. sAdhu ke sAdhvI pahelI pratijJA ema dhAraNa kare ke kASThanA tuMbaDA ke mATInA A traNeya prakAranA pAtromAMthI koI eka prakAranAMja grahaNa karIza ane tyAra pachI svayaM yAcanA karI lAve athavA gRhastha Ape to nirdoSa jANI grahaNa kare. sAdhu ke sAdhvI evI dhAraNA kare ke gRhasthane tyAM pAtra joIza pachI grahaNa karIza. jyAre sAdhu gRhasthanA ghera jAya, pAtra jue ane pachI gRhasthathI mAMDI dAsa dAsI koI paNa hAjara hoya to temane dekhADIne kahe ke mane A pAtra Apazo? tyAre gRhastha jo Ape to nirdoSa jANI grahaNa kare. sAdhu ke sAdhvI evI dhAraNA kare ke gRhasthanuM vApareluM athavA be-traNamAMthI vaparAtuM pAtra maLaze. to grahaNa karIza tyAra pachI gRhasthanA ghera jaI yAcanA kare. nirdoSa maLe to grahaNa kare athavA bIje sAdhu lAvIne Ape to nirdoSa jANI grahaNa kare.sAdhu te sAdhvI evI dhAraNA kare ke mATI, tuMbaDA ke kASThanuM pAtra bhramaNa brAhmaNa, atithI, rAMka, bhikhArInA paNa upayogamAM na Ave tevuM pAtra yAcanA karatAM maLI jAya athavA to gRhastha yAcanA vinA ja Ape to nirdoSa jANI grahaNa kare. A cAra abhigra- homAMthI koI paNa abhigrahane dhAraNa kare. zeSa pipaiSaNA samAna jANI levuM. A rIte pAtranI yAcanA karatA dekhIne kadAca gRhastha kahe ke-AyakhAnuM zramaNa ! eka mahinA pachI padhArajo ame tamane koI eka pAtra ApIzuM. tyAre zramaNa kahe ke AyuSmanu gRhastha ! amAre AvA vAyadA karavA kalpatA nathI. vagere jema vaaiSaNAmAM kahyuM che tema ahIM paNa samajI levuM. sAdhu ke sAdhvI pAtranI yAcanA kare tyAre gRhastha temanA parivArane kahe ke peluM pAtra ahIM lAvo, ApaNe te pAtrane telathI, ghIthI, mAkhaNathI ke carabIthI, lepana karIne ApIe athavA kaMda, bIja, lIlotarI ke koIpaNa sacitta dravyothI khAlI karIne ApIe, to evA prakArano vArtAlApa sAMbhaLI zramaNe zuM zuM karavuM, Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 98 AyAro- 2/6/1486 te vidhi vize vastraSaNAmAM AvI gayuM che te pramANe samajI levuM. pAtra ApanAra dAtA sAdhu ke sAdhvIne kahe ke AyuSman zramaNa ! thoDIka vAra UbhA raho. ema hamaNAMja bhojana, pANI pakAvI taiyAra karI pAtra bharIne ApIe chIe. kAraNa ke khAlI pAtra ApavuM te sAruM lAge nahi. A kathana sAMbhaLIne zramaNa te ja samaye kahI de- he AyuSman ! mArA mATe banAvela bhojana pANI mane levA kalpe nahIM, mATe bhojana pANI taiyAra na karo. jo tame mane pAtra devA IcchatA hoto ema ja khAlI Apo. muninA ema kahevA chatAM paNa gRhastha bhojana-pANI taiyArI karI bharyuM pAtra Ape to te pAtrane doSayukta jANI sAdhu grahaNa na kare. gRhastha pAtra lAvIne Ape tyAre munie kahevuM joIe ke- AyuSman ! tamArI sAme ja pAtra aMdara-bAhara tapAsI lauM chuM. sarvajJa bhagavAne pharamAvyuM che ke pAtra joyA vinA levuM te karmabaMdhanuM kAraNa che. saMbhava che ke pAtramAM kadAca, prANI, bIja, athavA lIlotarI hoya, mATe sAdhu sAdhvIno pUrvopardiSTa AcAra che ke pahelA pAtrane aMdara bahAra tapAsI jovuM tyAra pachI grahaNa karavuM. IMDA vagere jIvajaMtu sahita pAtra hoya to grahaNa na kare. evI vidhi vastraSaNA-adhyayanamAM vistArathI-AvI gaI che. teja saghaLI vidhi pAtra mATe paNa samajI levI, vizeSatA mAtra eTalI ja che ke pAtra jo telathI. ghIthI, mAkhaNathI ke carabIthI sugaMdhita dravyothI athavA bIjA koI dravyothI kharaDAyeluM hoya to te pAtra laIne ekAMtamAM jAya. tyAM jIvajaMtu rahita bhUminuM pratilekhana-pramArjana kare ane pachI te jagyAmAM pAtra ne ghasI-ghasIne sApha kare. sAdhu sAdhvIjIono A pAtra saMbaMdhI saMpUrNa AcAra che. mokSanA abhilASIoe tenuM pUrNa rUpathI pAlana karavuM joIe ane saMyamamAM sadA yatanAvAnuM thavuM joIe, ema huM kahuM chuM. adhyayanaH 6 - udeso- 1-nI munIdIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa adhyayanaH6- usoH ra [487]gRhasthane ghera AhAra-pANI levA jatAM pahelAM sAdhu-sAdhvI pAtrane barAbara jue, temAM jIvajaMtu hoya to sAvadhAnIpUrvaka laIne eka bAju mUkI de. dhULa hoya to gucchA dvArA pramArjana kare ane pachI AhArAdi mATe nIkaLe ke praveza kare. pratilekhana-pramArjana karyA vinA gocarI levA jAya to kevaLI bhagavAne karma-baMdhanuM kAraNa kahyuM che. saMbhava che ke pAtramAM rahela prANI, bIja ke lIlI vanaspati vagere jIvo hoya ane temane paritApa thAya. tethI muniono A ja pUrvAdiSTa AcAra che. mATe pahelA pAtrane sArI rIte joIne-puMjIne yatanApUrvaka gRhasthanA ghera gocarI mATe nIkaLavuM. [488]gRhasthanA ghera gayelA sAdhu ke sAdhvI jyAre AhAra-pANInI yAcanA kare tyAre gRhastha gharamAMthI sacitta pANI pAtramAM laIne sAdhune ApavA Ave tyAre te pANI tenAM hAthamAM pAtramAM hoya to aprAsuka jANI grahaNa na kare. kadAcit asAvadhAnIthI grahaNa karI levAya to turtaja gRhasthane pAchuM ApI de. jo gRhastha pANI pAchuM na le to te pANI laIne te jAtinA pANImAM sAvadhAnIpUrvaka paraMThavI de athavA snigdha bhUmimAM paraThI de. je pAtra kAcA pANIvALuM hoya tene sAdhu-sAdhvI lUche nahIM ke tApamAM sUkave nahI. jyAre pAtra svayaM sUkAI jAya tyAra pachI yatanApUrvaka sApha kare ane pramArjana Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMda-2, adhyayana-7, uddeso-1 e kare. sAdhu ke sAdhvI gRhasthanA ghera jAya tyAre, tathA zauca mATe, svAdhyAya mATe tathA eka gAmathI bIje gAma jAya tyAre pAtra sAthe rAkhe.sAdhu ke sAdhvI pAtra levA mATe jatAM hoya tyAre mArgamAM thoDo ke ghaNo varasAda varasato hoya to vastraSaNA adhyayanamAM kahyA mujaba karavuM. ahIM vastranA sthAne pAtra kahevuM. sAdhu ane sAdhvIno A AcAra che. mokSAbhilASI muni tenuM, saMpUrNapaNe pAlana kare ane yalanAvAn bane, ema huM kahuM chuM. adhyayanaH 6 -uddeso : 2 nImunidIparatnasAgare karelI gurjarachAyA pUrNa adhyayanaH OM - gurjarachAyApUrNa adhyayanaH7-avagrahapratimA -uddeso - -1: [489]dIkSA grahaNa karatI veLAe saMyamArthI kahe che ke - ghara, putrAdi, svajanoparijano, dvipada-catuSpAdi pazuo tathA suvarNa-cAMdI-dhana dhAnyAdino tyAga karIne zramaNa-tapasvI banIza. bhikSAjIvI sAdhaka banIza. pApa karmanuM AcaraNa na karIza. he bhadanta ! A prakAranAM nizcayamAM ArUDha thaIne Aje huM sarva prakAranA adattAdAnanA pratyAkhyAna karuM chuM. tevo zramaNa gAma yAvat rAjadhAnImAM praveza kare tyAre koI cIja koInI rajA lIdhA vinA grahaNa kare nahI. karAve nahI. koI grahaNa karatA hoya to sArUM jANe nahIM. jeonI sAthe pravrujita thaI rahe che teonA chatra, daMDa yAvat carmachedanikA vigere upakaraNo paNa teonI AjJA lIdhA vinA, joyA pUMjyA vinA grahaNa na kare. AjJA laI, pratilekhana-pramArjana karI yatanA- pUrvaka grahaNa kare. [40]sAdhu ke sAdhvI vicAra karIne dharmazALAdimAM avagrahanI yAcanA kare. te sthAnanA svAmI ke adhiSThAtA-nI AjJA levI, A pramANe kahevuM-he AyuSman gRhastha ! ame ApanI AjJAnusAra kalpakAla sudhI ahIM rahezuM jeTalI jagyAmAM ane jeTalo samaya ahIM rahezuM teTalA samayamAM koI amArA samAna AcAravALA ugravihArI sAdharmika sAdhu padhAraze, to teo paNa A kSetramAM raheze ane A bhUmino upayoga karaze. samaya pUrNa thayA bAda vihAra karIzuM. te sthAnamAM rahyA pachI je koI saMbhogIsamAna samAcArIvALA, sAdhuo vihAra karIne padhAryA hoya tyAre potAnA lAvela bhojana pANI mATe teone niyaMtraNa kare. paraMtu bIjA muni dvArA athavA bIjA muni mATe lAvela AhAra-pANI mATe nimaMtraNa na kare. [491]AjJA prApta karIne dharmazALA AdimAM rahelA sAdhunI pAse uttama AcAravALA asaMbhogI sAdharmI sAdhu Ave to potAnA lAvelA bAjoTha, pATiyuM, zayyA-saMstArakAdi dvArA teonuM sanmAna kare arthAt AmaMtraNa Ape. paraMtu bIjA muni dvArA lAvelA bAjoThAdi ne mATe AmaMtraNa na kare. dharmazALAdimAM muni AjJA laIne rahyA ane te sthAnamAM koI gRhastha ke gRhasthanA putra Adi pAsethI, soya, kAMTo kADhavAno cIpiyo, kAnakhotaraNI, neraNI Adi upakaraNo potAnA prayojana mATe yAcIne lAvela hoya to te upakaraNo (arasaparasa) anya sAdhuone na Ape. paraMtu potAna kArya pUrNa thayA bAda jyAMthI lAvela hoya tyAM te gRhasthane pAchA ApavA jAya. Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 AyAro- ro\/492 tyAre hAtha lAMbo karI gharatI para mUke ane kahe ke A cIja tamArI che paraMtu te vastu potAnA hAthathI gRhasthanA hAthamAM na soMpe. 4i9rasAdhu ke sAdhvI, je upAzraya sacitta pRthvIpANI-jIva-jaMtuyukta jaNAya tene grahaNa na kare. je upAzraya sthaMbhaAdi upara temaja viSama sthAnavALo hoya to yAce nahIM. je upAzraya kAcI dIvAlavALo hoya te paNa yAce nahIM. je upAzraya sthaMbha ke uMcA sthAna upara baMdhAyela hoya ane bIjuM sthAna prApta thAya tema hoya to tevA sthAnane paNa na yAce. je upAzraya gRhasthothI yukta, agni ke jalathI yukta, strI, bALaka, pazuothI yukta, tathA teonA yogya bhojana-pAnathI bharyo hoya, buddhimAna sAdhu mATe tyAM AvAgamana karavuM yogya na hoya ke dharmadhyAna-AtmaciMtanane mATe ayogya hoya to AvA gRhasthanA nivAsavALA sthAnane na yAce. sAdhu ke sAdhvI makAnanA viSayamAM ema jANe ke A sthAnamAM avarajavara karavAno mArga gRhasthanA makAnanI vaccovacca thaIne nIkaLe che. te mArge cAlavuM vivekI purUSone yogya nathI. to AvuM sthAna yAce nahI, bIjAne paNa apAve nahIM. je sthAnamAM gRhapatithI mAMDI dasa dhasIo paraspara jhagaDatAM hoya, athavA telAdinuM mAliza karatA hoya, snAnAdi karatAM hoya zarIra, dhotA hoya ke nagna thaI krIDA karatA hoya, evA upAzrayanI sAdhu ke sAdhvI yAcanA na kare. ItyAdi kathana zayyA-adhyayananI jema samajavuM. zavyAnA sthAne ahIM avagraha zabda kahevo. je upAzraya vikRti utpanna karanAra citrothI citrita hoya, dharmadhyAna karavA yogya na hoya tenI paNa yAcanA na kare. A sAdhu -sAdhvIno avagraha saMbaMdhI AcAra che. mumukSu, muni saMpUrNa pAlana karI saMyamamAM yatanAvAtu bane. | adhyayanaH7-udeso 1-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (adhyayana 7-usoH 2) [493sAdhu dharmazALAdi sthAnamAM jaI avagrahanI yAcanA kare. te sthAnonA svAmI ke adhiSThAtAne yAcanA karatAM kahe ke- ame ahIM rahevAnI AjJA IcchiAe chIe. Apa jeTalA samaya sudhI, jeTalA kSetranI AjJA Apazo teTalo samaya teTalA kSetramAM rahIzuM. amArA je sAdharmika sAdhuo Avaze teo paNa A sthAnano upayoga karaze. tyAra pachI ame vihAra karI jaIzuM. avagraha lIdhA pachI zuM kare ? je sthAnamAM rahevAnI AjJA prApta thAya te sthAnamAM rahelA zramaNa, brAhamaNa AdinA chatra, pAtra, vastra, Asana, maMDaLa, carma kApavAnA hathiyAra ItyAdi koIpaNa upakaraNo paDyA hoya tene aMdarathI bahAra kADhe nahIM ne bahArathI aMdara laI jAya nahIM. sUtelA zramaNAdi ne gADe nahIM. temaja teo sAthe apritijanaka athavA pratikUla vartana kare nahI. [49]je koI sAdhu ke sAdhvI AmravanamAM rahevA jAya to tenA svAmI ke vanapALa pAse yAcanA karatA kahe ke- he AyuSyana gRhastha ! ame ahIM rahevA IcchIe chIe. jeTalA samayanI AjJA Apazo teTalA samaya rahI vihAra karIzuM. A rIte AjJA prApta thAya tyAre nivAsa kare. tyAM nivAsa karyA pachI zuM kare? Amraphala IDA, bIja, lIlI vanaspati, sacitta mATI, pANI, jALA, nAnAmoTA jIvajantuthI yukta jANe tene grahaNa na kare. kadAca te phaLa IDAdithI rahita, hoya parantu ticcha TukaDA karela na hoya, Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrataskara-2, adhyayana-7, udesI-2 101 tathA aneka nAnA TukaDA karela na hoya, vidArita na hoya to paNa aprAsuka jANI na le. je phala IMDAdithI rahita, jenA tirachA TukaDA ke aneka nAnA TukaDA thaI cUkyA hoya, tathA goThalA alaga karyA hoya tevA AmraphaLa acitta tathA prAsuka jANI grahaNa karI zake. sAdhu ke sAdhvIne kadAcitu AmraphaLano aDadho bhAga, cIra-chAla rasa TUkaDA vagere khAvAnI IcchA thAya paNa te sarva IDA, jalathI yukta hoya to grahaNa na karI zakAya. sAdhu ke sAdhvI kadAcitu kerInI cIrAdi khAvAnI IcchA hoya ane te cIrAdi IDAthI rahita yAvatu jAlAdithI rahita hoya, parantu cholelI ke sudhArelI na hoya to tene grahaNa na kare. sAdhu ke sAdhvIne kadAcita AmraphaLano aDagho bhAga, cIra-chAla-2sa-TukaDA vagerene khAvAnI IcchA thAya paNa te sarva IDAdi yukta hoya to grahaNa na karI zakAya. sAdhu -sAdhvIne kadAcita AmraphaLano aDadho bhAga cIra-chAla-rasa-TukaDo vagerene khAvAnI IcchA thAya ane te IDAdithI rahita hoya, paratuM tene barAbara kApI na hoya to te aprAsuka che mATe grahaNa na karAya. sAdhu-sAdhvI jo samaje ke pUrvokta TukaDAdi thayela che, IDAdithI rahita che. tethI grahaNa karavA yogya che. ema mAnI grahaNa kare. sAdhu ke sAdhvI zeraDInI vADImAM javA Icche to mAlika ke vanapALanI rajA le zeSa upara pramANe. tyAM rahyA pachI zeraDI khAvA-pIvA Icche to pahelA khyAla kare ke A zeraDI DAdi thI yukta che, temaja vAMkI chedAyelI nathI, vagere uparyukta pramANe. te sAdhu-sAdhvIne vaLI zeraDIno aMdarano bhAga, tenI gAMTha, chAla, rasa, TukaDA khAvA pIvAnI IcchA thAya to IMDAdiyukta hoI azuddha jANI grahaNa na kare. sAdhu ke sAdhvI zeraDInA aMdaranA bhAgathI mAMDI gaMDerI sudhI sarva vibhAgo IMDAdithI rahita hoya paNa barAbara kapAyelA na hoya to grahaNa na kare. sAdhu ke sAdhvIne uparanI cIjo barAbara IDAdithI rahita temaja tirache chedAyelI prApta thAya ane prAruka acitta hoya to grahaNa kare. sAdhu ke sAdhvI kadAcitu lasaNanI vADImAM rahevA Icche to AjJA laIne rahe ane lasaNa khAvA pIvAnI IcchA thAyato pahelAnI vidhi mujaba samajI levuM. kevaLa zeraDInAsthAna para 'lasaNa' zabda kahevo. koI sAdhu-sAdhvIne lasaNa, lasaNanI kaLI, lasaNanA photarA, lasaNanA TukaDA, lasaNanA pAna, lasaNanA photarA, lasaNanA TukaDA, lasaNanA pAna, lasaNanarasa khAvA-pIvAnI IcchA thAya ane khabara paDe ke lasaNa Adi IDAdi ke jIvajaMtumukta che to grahaNa na kare. e ja pramANe TukaDA karyA vinAnuM, ke chedana bhedananI kriyA na thaI hoya tevuM paNa grahaNa na kare. parantu IMDA AdithI rahita hoya, chedana bhedana thayela hoya, bilakula acitta ane prAsuka hoya to grahaNa kare. [45]dharmazALAdimAM avagraha grahaNa karIne sAdhu tathA sAdhvI, gRhastha ke gRhastha-putrAdinAsaMbaMdhathI utpanna thatA tathA AgaLa kahevAmAM AvelA doSothI bace. avagraha grahaNa karavAnI sAtapratijJAo che. dharmazALA AdimAM vicAra karIne avagraha yAce, jeTalA samaya mATe adhikArInI AjJA haze teTalo samaya tyAM rahiza te pahelI pratijJA che. huM bIjA bhikSuo mATe upAzrayanI AjJA mAMgIza ane teo dvArA yAcelA upAzrayamAM rahIza. te bIjI pratijJA. koI sAdhu A rIte abhigraha kare che. huM bIjA bhikSuo mATe to avagraha yAcIza. paraMtu teoe yAcanA karela sthAnomAM rahIza nahI. AtrIjI pratijJA. koI sAdhu A pramANe paNa abhigraha kare che. huM bIjA bhikSuo Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 AyAro- 27/2495 mATe avagraha yAcIza nahIM paraMtu teoe yAcelA sthAnomAM vAsa karIza. te cothI pratijJA koI sAdhu A abhigraha kare che ke huM mArA mATe avagrahanI yAcanA karIza, paraMtu bIjA be, traNa, cAra, pAMca mATe yAcanA karIza nahI. A pAMcamI pratijJA.koI sAdhu evI pratijJA kare che ke huM jenA avagrahanI yAcanA karIza tenA ja avagrahamAM jo tRNavizeSa-saMstAraka maLI jaze to upayoga karIza, nahIM to utkaTaka AsanAdi dvArA rAtri vyatIta karIza. te chaThThI pratijJA. je sthAnanI AjJA lIdhI hoya te sthAnamAM pRthvI zilA, koSThazilA parALAdi Asano haze tenA upara Asana karIza nahi to ukuTuka Asana dvArA A zayyA vinA rAtri vyatIta karIza. A sAta pratijJAomAMthI koI paNa pratijJA sAdhu svIkAre-paraMtu anya sAdhuonI nindA na kare. abhimAnano tyAga karI bIjA sAdhuone samabhAvathI jue, ItyAdi varNana pipaiSaNA adhyayanavatu jANI levuM. 1 [49]he AyuSyanuM ziSya ! meM sAMbhaLela che ke bhagavAne A pramANe kahyuM che. sthavira bhagavaMtoe pAMca prakAranA avagraha kahyA che, devendraavagraha, rAjaavagraha, gRhaavagraha, sAgArikaavagraha, sAdharmikaavagraha. A sAdhu-sAdhvInA avagraha saMbaMdhI samagra AcAra che. tenuM pAlana karatA saMyamamAM yatanAvAtu bane. | adhyayanaH 7udesoH ra nImunIdIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (adhyayana gurjarachAyApUrNa-cUlikA pUrNa adhyayanaH8sthAnaviSayaka cUlikA 2/1 [49]koI gAma ke nagaramAM nivAsa karavAnI IcchA vALA sAdhu-sAdhvI grAmadimAM jaI te kAyotsagadine mATe sthAnane jue. jo sthAna karoLIyAnA jALathI ke IDAthI yukta hoya to te sthAnane maLavA chatAM aprAsuka ane aneSaNIya jANI grahaNa na kare. zeSavarNana zayyA adhyayananI samAna jANavuM joIe. yAvatu jalotpanna kaMda Adi hoya to te sthAna grAhya nathI. sAdhuoe sthAnanA doSo tyAgI gaveSaNA karavI joI ane te sthAnamAM rahI cAra pratijJAo jANavI joIe. te cAra pratijJAo A rIte-huM acita sthAnamAM rahIza, acita divAlAdino sahAro laIza tathA. hAtha-paganuM AkuMcana prasAraNa karIza temaja jarA mAtra maryAdita bhUmimAM bhramaNa karIza, huM acitta sthAnamAM rahIza. divAlAdino Azraya laIza. hAtha-paganuM saMcAlana karIza, paraMtu bhramaNa karIza nahI, huM acitta sthAnamAM rahIza, acitta divAlAdino sahAro paNa laIza, paraMtu hAtha-paganuM saMcAraNa-prasAraNa temaja bhramaNa karIza nahI. huM acitta sthAnamAM rahIza, kintu divAlaAdinuM avalaMbana, hAthapaganuM saMcAlana, prasAraNa, tema ja bhramaNa karIza nahI, eka sthAnamAM sthira rahIne kAryotsarga dvArA zarIrano sArI rIte nirodha karIza, ane parimita kALa mATe mArA zarIranuM mamatva tyAgIza, temaja keza dADhI, nakha, muchane paNa vosarAvI daIza. yoga-saMcArano tyAga karI te sthAnamAM rahIza A pUvakta cAra pratimAomAMthI koI eka pratimA dhAraka sAdhu bIjA koI paNa pratimAdhAraka karatAM na hoya tevA sAdhuonI ahaMkAramAM AvI avahelanA na kare. paraMtu Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 103 zrutaskaMda-2, adhyayana-8, badhA pratye samAna bhAva rAkhatA vicare. eja saMyazIla sAdhu sAdhvIno samagra AcAra che. enuM pAlana karI saMyamamAM yatanA rAkhe ema huM kahuM chuM. adhyayanaH 8cUlikA-2/1 nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (adhyayana 9-niSidhikAviSayaka cUlikA-rIra) 498]koI sAdhu ke sAdhvI nirdoSa svAdhyAya bhUmimAM javA Icche tyAre te bhUmine dekhe ane jo te bhUmi IDAdithI yukta hoya to sadoSa-aneSaNIya jANI grahaNa na kare. koI sAdhu-sAdhvI svAdhyAya bhUmimAM javA Icche tyAre te bhUmi IDA, jIvo, temaja jALAothI rahita hoya to te prAsuka che ema jANI grahaNa kare, parantu jaLamAM utpanna thanAra kaMdAdithI yukta hoya to tevI bhUmi grahaNa na kare, zeSa varNana zayyA adhyayana anusAra jANavaluM joIe. svAdhyAya bhUmimAM be traNa cAra ke pAMca sAdhuo jAya to Apasa-ApasamAM eka-bIjAnA zarIranuM AliMgana na kare, cuMbana na kare, temaja dAMtothI ane nakhothI chedana Adi na kare. sAdhu ane sAdhvIno A AcAra che. tenuM pUrNa rUpathI pAlana karIne saMyamamAM yatanAvAnuM banavuM ane ene zreyaskara mAnavuM joIe. adhyayana 9-cUlikA rAnI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ] (adhyayanaH 10-uccAra prazravaNa viSayaka cUlikA-2/3) [499]sAdhu ke sAdhvIne maLa-mUtranI tIvra bAdhA utpanna thaI jAya ane potA pAse pAtra mojUda na hoya to bIjA sAdhu pAse. (maLa-mUtrano nirodha na kare.) - sAdhu ke sAdhvIe jIvajaMtuvALI, IDAvALI, jALAvALI, jagyAmAM maLamUtrano tyAga na karavo. sAdhu ke sAdhvI jIvarahita, bIja rahita, IDA rahita, jALA rahita jagyAmAM maLa-mUtrano tyAga kare. je vyaMDila bhUmi eka yA aneka sAdhuo mATe athavA sAdhvIo mATe athavA zramaNo-brAhmaNo mATe aneka prANI, bhUta, jIva satvanI hiMsA karIne banAvavAmAM AvI hoya ane tenA mAlike te bhUmino upayoga karyo ke na karyo hoya tevI jagyAmAM sAdhu-sAdhvI maLamUtrano tyAga na kare. sAdhu ke sAdhvI jyAre sthaDila bhUmi evI jANe ke A bhUmi anyatIthi-brAhmaNa kRpaNa-rAMka-atithi vagere mATe prANI-bhUta-jIvasatvonI hiMsA karIne banAvI che. e bhUmino haju anya lokoe upayoga karyo nathI. temaja tenI mamatA paNa tyAgI nathI. evI te bhUmimAM maLamUtrano tyAga na kare. jo evI pratIti thaI jAya ke A bhUmino upayoga anya lokoe karyo che ane mamatA paNa tyAgI che. to tyAM maLa-mUtrano tyAga na kare. sAdhu ke sAdhvI bhUminA viSayamAM ema jANe ke A caMDila bhUmi-sAdhu mATe karela-karAvela-udhAra lIdhela-chata karela-toDI phoDI sArI karela, ghasI-ghasIne sApha karale-polIza karela-lIMpela vALIne sApha karela, dhUpathI sugaMdhita karela che. tevA prakAranA uttara-doSavALI bhUmimAM maLamUtrano tyAga na kare. jo sAdhu-sAdhvI jANe ke gRhastha athavA tenA putro kanda-mULa-lIlI vanaspati vagere padArthone aMdarathI bahAra ane bahArathI aMdara laI jAya che. tevI bhUmimAM maLamUtrano tyAga na kare. spaMDila bhUmi skaMdha para, bAjoTha para, mAthA para, mALA para, agAsI ke Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 AyAro- 210-499 prAsAda para hoya temAM temaja tevA prakAranI koI bIjI bhUmimAM sAdhu-sAdhvI maLamUtrano tyAga na kare. sAdhu ane sAdhvI sacitta pRthvI para, snigdha pRthvI para, sacitta raja yukta pRthvI zilA para, sacitta paththara para, udhaIvALA kASTha para, athavA evI jAtanA jIvajaMtuyukta pRthvI para, karoLiyAnA jALAyukta pRthvI para maLamUtrano tyAga na kare. pi00]sAdhu-sAdhvI Dila bhUminA viSayamAM ema jANe ke gRhastha yA gRhasthaputra vageree kaMdamULa bIja je jagyAmAM vikhe che, vikhere che, vikheraze, tevI jagyAe maLa-mUtra na tyAge. sAdhu-sAdhvIe samajavuM joIe ke je jagyAmAM gRhastho - kamoda, dhAnya, maga, aDada, kaLathI, java, juvAra vAvyA che, vAve che ke vAvaze tevI bhUmimAM maLa-mUtrano utsarga na kare. sAdhu-sAdhvI je aMDila bhUmi viSe jANe ke ahIM ukaraDo che, bahu phATelI jamIna che, thoDI phATelI jamIna che, kAdava che, kuTuM che, zeraDI ke juvAranA sAMThA paDyA che, khADo, guphA koTa-killo che. uMcI nIcI bhUmi che, tyAM temaja tevA prakAranI koI paNa bhUmimAM maLa-mUtra na tyAge. jyAM manuSyonA bhojana, rAMdhavAnA sthAna hoya, jyAM bheMsa, pADA, baLada, ghoDA, maraghAM, lAvaka, bataka, tetara, kabUtara, kaMpijala-vagere rAkhavAmAM AvatAM hoya te sthAne sAdhu-sAdhvI maLa-mUtra na tyAge. jyAM phAMzI khAIne mRtyu pAmatA hoya, potAnA zarIrane gIdho pAse bhakSaNa karI, agnimAM praveza karI mRtyu pAmatA hoya tevI jagyAmAM athavA tevA prakAranI koI paNa jagyAmAM sAdhu-sAdhvI maLa-mUtrano tyAga na kare. jyAM bAga, bagIcA, udyAna, vanakhaMDa, devakuLa, sabhA, paraba ItyAdi, tevA prakAranA bIjA koI paNa sthaLo hoya tyAM sAdhu-sAdhvI maLa-mUtrano tyAga na kare. jyAM aTArIo hoya, pharavAnI jagyA hoya, daravAjo ke phATaka hoya tathA tevA prakAranI bIjI koI paNa jagyA hoya tyAM sAdhu-sAdhvI maLa-mUtrano tyAga na kare. jyAM traNa-cAra-mArga maLatAM hoya-coro, cauTA, caturmukha vagere hoya tathA tevA prakAranA bIjAM koIpaNa sthAna hoya tyAM sAdhu-sAdhvI maLa-mUtrano tyAga na kare. jyAM kolA, pADavAnI, sAjIkhAra pakAvavAnI, mRtakane bALavAnI jagyA hoya, tathA mRtakanA smAraka rUpa skUpikAo athavA caityo hoya tyAM tathA tevA prakAranA anya sthAnomAM sAdhu-sAdhvI maLa-mUtrano tyAga na kare. jyAM nadInA taTasthAna hoya, kAdavanI jagyA hoya, vaMzaparaMparAthI pUjAtA sthAna hoya, athavA pANInA kyArIo hoya tathA tevA prakAranA anya sthAno hoya tyAM sAdhu-sAdhvI maLa-mUtrano tyAga na kare. sAdhusAdhvI jyAM mATInI navI khANo hoya, gAyone caravAnAM navAM gocara sthaLo hoya ke bIjI khANo hoya, tathA tevA prakAranAM koI paNa bIjA sthaLo hoya tyAM maLa-mUtrano tyAga na kare. DApradhAna zAkanA khetaramAM, pAnapradhAna-bhAjI pAlAnA khetaramAM, gAjara-mULAnA khetaramAM tathA tevA prakAranI bIjI koI jagyAmAM sAdhu-sAdhvI maLa-mUtrano tyAga na kare. sAdhu-sAdhvI azanavanamAM, zaraNavanamAM, dhAvaDI-ketakI-azoka AMbAvanamAM athavA nAgavRkSo, punAgavRjJo, culakavRkSonAM vanamAM tathA tevA prakAranA bIjA patra-puSpa, phaLa-bIja ke vanaspati yukta sthaLomAM maLa-mUtrano tyAga na kare. [201]saMyamazIla sAdhu-sAdhvI svapAtra athavA para pAtra laIne bagIcAnA ke upAzrayanA ekAMta sthAnamAM jAya ane jyAM koInuM AvAgamana na hoya, koI jotuM nA hoya, jIvajantu ke karoLIyAnA jALAdi na hoya tevI acitta bhUmimAM maLa-mUtra tyAge, Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMgha-2, adhyayana-13, 105 tyAra pachI pAtra laIne ekAMta sthAnamAM jAya jyAM koInuM AvAgamana na hoya, koI jotuM na hoya athavA koI jIva-jantu ItyAdinI hiMsA na thAya tevI acitta bhUmimAM ke dagdhabhUmimAM yatanA pUrvaka maLa-mUtrano pariSThApana kare. sAdhu-sAdhvIno A AcAra che. adhyayanaH 10-cUlikA 2/3 nI munidIparatnasAgare karale gurjarachAyApUrNa adhyayanaH 11 - zabda viSayaka cUlikA- 2/4 [502]sAdhu ke sAdhvIe koI sthAne mRdaMganA zabda, tabalAnA zabda, jhAlaranAM zabda athavA A prakAranA koI paNa zabdo sAMbhaLavAnI IcchAthI te sthAna para javuM joIe nahIM. sAdhu ke sAdhvIe koI sthAna para vINAnA zabda, sitAranA zabda, zaraNAInAM zabda, tuka, paNava-Dhola, taMbUrA, DhaMkuNa-vAdya vizeSa vigerenA zabdo tathA tevA prakAranA vividha zabdo, vitata Adi zabdone sAMbhaLavAnI IcchAthI te sthAna para javuM na joIe. sAdhu-sAdhvIne koI samaye koI zabda sAMbhaLavAmAM Ave, jemake -tAla, kaMsatAla, maMjirA, godhikAbhAMDonA vAgha, -vAMsanI khapATothI banela vAjIMtranAM zabdo, tathA tevA prakAranA bIjA koI tAlanA zabdo, sAMbhaLavAnI IcchAthI tyAM na jAya. jyAM zaMkha, vaiNu, bAMsurI, kharamukhI, pirapirikAnA zabdo, tathA tevA prakAranAM bIjA zuSira zabdo thatAM hoya tyAM sAMbhaLavAnI IcchAthI sAdhu-sAdhvI na jAya. [53]sAdhu-sAdhvI koI zabda sAMbhaLe jema kyArI, khAI, sarovara, sAgara, sarovaranI paMkti Adi tathA evIja bIjI jagyA para thatI kala-kala-Adi zabdonI dhvani vage2ne sAMbhaLavA tyAM javAnI IcchA na kare. sAdhu ke sAdhvI, jaLAzaya, guphA, gahana jhADI, vana, vanadurga, parvata, parvatadurga ItyAdi sthaLomAM thatAM zabdone sAMbhaLavAnI IcchAthI te jagyA para na jAya. sAdhu athavA sAdhvI grAma, naga2, rAjadhAnI, Azrama, paTTaNa, athavA saMniveza, Adi sthAnomAM tathA te prakAranA bIjA vividha sthaLomAM thatAM zabdone sAMbhaLavA mATe na jAya. sAdhu ke sAdhvI ArAma, udyAna, vana, vanakhaMDa, devakula, sabhA tathA paraba athavA evA ja koI bIjA sthAna para thatAM zabdone sAMbhaLavAnI IcchAthI na jAya.sAdhu ke sAdhvI agAsI athavA aTTAlakamAM, pharavAnAM mArgomAM, dvAronAM mukhya da2vAjAmAM keevAprakAranA vividhasthAnomAM thatAM zabdo sAMbhaLavAnI abhilASAthI jAya nahI. sAdhu ke sAdhvI trika, coka, cauTA tathA caturmukhasthAnamAM tathA evA prakAranAM anaya sthAnomAM zabda thatA hoya to sAMbhaLavAnI IcchAthI te jagyA jAya nahI. sAdhu sAdhvI bheMsa bAMdhavAnAM sthAne, baLado bAMdhavAnA sthAne, azva bAMdhavAnA sthAne, hAthI bAMdhavAnA sthAne, cAtaka pakSInA sthAne athavA evo koI anya sthAna para thatAM zabdo sAMbhaLavAnI IcchAthI jAya nahIM. sAdhu ke sAdhvI pADAonuM yuddha tathA baLado, azvo, hAthI kapiMjala-cAtaka vagerenA yuddhathI thatA zabdo athavA tevA prakAranA bIjA zabdo sAMbhaLavAnI IcchAthI tyAM jAya nahIM. sAdhu ke sAdhvI, lagnAdinA gIta sAMbhaLavA mATe tathA azvazALA ke hastI zALAmAM thatAM zabdone sAMbhaLavAnI IcchAthI te sthAna para na jAya. athavA jyAM vara, vadhu, hAthI, ghoDo, AdinuM varNana thatuM hoya tyAM te sAMbhaLavA mATe paNa na jAya. [54]jyAM kathA-kahANI kahevAtI hoya, mApa-tola thato hoya, ghoDAnI doDa Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 AyAro- 2/11/-/502 thatI hoya, jyAM mahAnuM nRtya, gIta, vAjIMtra, vINA, tAla, jAMga, pakhAla, turI Adi vAjiMtronA zabda thaI rahyA hoya athavA evAja koI bIjA sthAno para sAdhu ke sAdhvIe sAMbhaLavA mATe javuM joIe nahIM. jhagaDAnA sthAnamAM thatA zabdo kalahanA zabdo, baLavAnAM zabdo, be rAjyonA virodhathI thatAM zabdo, upadravanA zabdo, be rAjyonI yuddha-bhUminA zabdo ke rAjya virodhanAM sthaLa para thatAM zabdo tathA tevA prakAranA anya sthaLo para thatAM zabdone sAMbhaLavAnI IcchAthI sAdhuke sAdhvI te sthAna para na jAya. nAnI bAlikAne kumArikAne vastro tathA alaMkArothI vibhUSita karI, ghaNA manuSyonA parivAra sAthe ghoDA ke hAthI Adi para ArUDha karI laI jatI dekhI athavA koI eka puruSanuM vadha mATe laI javAto dekhI, tyAM thatAM zabdo temaja tevA prakAranA koI paNa anya sthaLamAM thatAM zabdone sAMbhaLavA mATe sAdhu-sAdhvIe javuM joIe nahIM. sAdhu ke sAdhvI vividha prakAranAM bIjA mahAzravanA sthAnone paNa jANe, jema ke ghaNI gADIo, ghaNA ratho, ghaNA pleccho, athavA sImAvartI coro-DAkuonAM tathA tevA prakAranAM bIjA mahAna AzravonA zabdo sAMbhaLavAnI IcchAthI te-te sthAna para na jAya. sAdhu-sAdhvI vividha prakAranAM utsavone paNa jANe, jemake-strI ke puruSa, vRddha, bALaka athavA taruNa AbhUSaNothI vibhUSita thaIne, gAtA, bajAvatA, nAcatA hasatA-ramatA kriIDA karatA vipula svAdu khAdya-upabhoga karatA, vaheMcatA, Apa-le karatAM, sAMbhaLatA, AvatA-jatA hoya tathA evA prakAranA koI paNa mahotsavo hoya to tyAM zabdo sAMbhaLavA mATe jAya nahIM. sAdhu ke sAdhvI A loka ke paraloka saMbaMghI zabdomAM athavA svajAtIya-pazuo devo AdinAM zabdomAM, sAMbhaLelA zabdomAM, nahi sAMbhaLelA zabdomAM, sAkSAt upalabdha athavA anupalabdha zabdomAM Asaktata na thAya, rAga na kare, vRddha na thAya, mugdha na thAya, ane lolupatA dhAraNa na kare. - sAdhu ane sAdhvIno A samagra AcAra che, temAM yatanAnI sAthe pravRtta thaIne saMyamamAM parAkrama kare. adhyayanaH 11-cUlikA 2/4nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (adhyayana 12-rUpanaviSayaka - cUlikA-2/pa) [50pasAdhu athavA sAdhvI kadAcit rUpa ne jue, jema ke-grathitarUpa athatu phUla Adine gUMthI ne banAvela svastikAdi, veSThimarUpa-vastrAdi ne vaNATamAM vaNIne banAvela putaLI AdinA rUpa, pUrimarUpa-aMdara pUrine puraSAdinI banAvela AkRti vagere, saMghAtima rUpa aneka vastuone meLavIne banAvelA rUpo, kASTha karma-suMdara ratha Adi, pustakarma-vastra athavA tADapatranA pustaka para banAvelA citro vagere, maNikarma vividha vaNanI maNiothI banAvela svastika Adi, datakarma - hAthIdata AdithI banAvela suMdara kalAkRtinA rUpa, sonA cAMdInI mALAo, pattacchedyakarma-patronuM chedane karI banAvelA rUpa, tathA tevA prakAranAM anya rUpone jovA mATe sAdhakoe-javuM joIe nahIM, bAkI saghaLuM zabda adhyayanamAM kahI gayA chIe te pramANe ahIM paNa samajI levuM. aMtara e ja che ke tyAM zabdanA viSayamAM kaheluM che, ahIMyA rUpanA viSayamAM kahevuM. adhyayana 12-cUlikA 2/panI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMda-2, adhyayana-13, 107. (adhyayana 13-parakiyAviSayaka cUlikA-2 ) upasAdhu-sAdhvI bIjA dvArA potA mATe karAtI karmajanaka kriyAnI IcchA na kare ke bIjA pAse kahIne paNa na karAve. kadAca koI gRhastha pagane sApha kare ke vizeSa rUpathI sApha kare to muni sApha karAvavAnI IcchA na kare temaja sApha karavAnuM paNa na kahe. koI gRhastha paga dabAve ke telathI mAliza kare to te kriyAno AsvAdana na kare ke kahIne na karAve koI pagane dhUe ke raMge, tela, ghI, ke carabI Adi copaDe ke masaLe to paNa teno AsvAdana na kare athavA kahIne na karAve. koI gRhastha lodhra cUrNathI, karka-sugaMdhita dravyathI, cUrNathI athavA varNathI ubaTana kare athavA lepa kare to muni te kriyAno AsvAdana na kare ke karavAnuM na kahe. koI gRhasthanuM ThaMDuM ke garama pANI paga upara chAMTe ke pago dhUe to muni te kriyAne manathI na Icche ke vacanathI na karAve. koI gRhastha muninA pago-koI paNa prakAranAM vilepanathI mazaLe ke lepa kare, ke koI prakAranAM dhUpathI dhUpita kare athavA suvAsita kare to muni teno manathI svAda na mANe athavA vacanathI kahI tevuM na karAve, koI gRhastha muninA pagamAM vAgela kaTakane kADhI sApha kare athavA paru ke lohI kADhI sApha kare to muni Icche nahi tema tevuM karavAnuM kahe paNa nahi. koI bIjo sAdhunA zarIrane sApha kare, lUMche ke koI zarIranI mAliza kare athavA mardana kare. tela, ghI, carabI copaDe, athavA lodhra sugaMdhita, dravya, sugaMdhita cUrNa ke varSathI ubaTana kare yA lepa kare, athavA ThaMDA ke garama pANIthI thoDuM ke ghaNuM zarIrane dhUe athavA zarIre koIpaNa prakAranA lepa kare temaja dhUpathI dhUpita kare, ke suvAsita kare to te saghaLI kriyAone muni na Iccha, na bIjAne karavAnuM kahe. kadAca koI gRhastha muninA zarIranA ghAvane sApha kare athavA vizeSa rUpathI sApha kare, ghAvane dabAve ke masaLe, ghAva para tela ghI ke carabI ghase ke copaDe athavA ghAva para lodhra, karka, cUrNa ke varNathI lepa kare ke lagAve athavA ghAva para ThaMDuM ke garama pANI chAMTe tathA dhUe, athavA zastrakriyA kare ke vizeSa rUpathI kare, athavA zastrathI chedana karI vizeSa rUpathI chedana karI paru, lohI kADhe to muni tevI saghaLI kriyA manathI na Icche ke bIjAne vacanathI tevuM karavAnuM na kahe. koI gRhastha sAdhunA zarIramAM thayela gumaDuM, ghAva, vraNa, arza, bhagaMdara vagere sApha kare ke vizeSa rUpathI sApha kare, athavA koI dabAve, tailAdi copaDe, lodhrAdi cUrNano lepa kare, ThaMDA ke garama pANIthI dhUe, athavA chAMTe, zastrakriyA karI chedana bhedana karI lohI, parU kADhe tenI saphAI kare to muni te kriyA no AsvAdana na kare. bIjAne ema karavA mATe paNa na kahe. koI gRhastha muninA zarIrano mela utAre, sApha kare, AMkhano mela, kAnano mela, dAMtano mela, nakhano mela, kADhe ke sApha kare, athavA gRhastha sAdhunA lAMbA vALa roma, bhavAM kAkhanA vALa ke guhya aMganA lAMbA vALa kApe tathA saMvAre, athavA koI gRhastha sAdhunA mAthAmAMthI jU, lIkha kADhe, ke zodhe, athavA koI gRhastha munine khoLAmAM ke palaMgamAM suvaDAvIne tenA paga sApha kare. lUMche pUrvokta koI paNa kriyA kare, athavA koI gRhastha munine khoLAmAM ke palaMgamAM suvarAvIne hAra, ardhahAra, urastha vakSasthaLanuM AbharaNa, grIvAnuM AbharaNa, mukuTa, mALA, suvarNa sutrAdi paherAve athavA koI munine bagIcAmAM laI jaI ke praveza karIne paga poche ke sApha kare Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 AyAro- 2/13-500 vagere saghaLI uparokta kriyAone manathI muni na Icche, vacanathI tevuM karavAnuM na kahe ane kAyAthI tevuM AcaraNa na kare. e ja pramANe sAdhuo sAdhuo dvArA parasparamAM karavAmAM AvatI pUvokta samasta kriyAonA viSayamAM jANI levuM joIe. pi07]kadAca koI gRhastha zuddha vacana baLathI athatui vidyA ke maMtranI zaktithI sAdhuno cikitsA kare, koI azuddha vacanabaLathI sAdhunI cikitsA kare athavA koI sacitta kaMda, sacitta mULa, sacitta chAla athavA haritakAyane khodI, kADhI athavA kaDhAvIne bImAra sAdhunI cikitsA kare to sAdhu A kriyAono AsvAdana na kare. bIjAne kahIne evuM na karAve. kAraNa ke prANI, bhUta, jIva ane satvane vedanA pahoMcADavAthI potAne vedanA bhogavavI paDe che. sAdhu-sAdhvInA AcAranI eja pUrNatA che. ene samitithI yukta thaIne jJAnAdinI sAthe haMmezAM pAlana karatAM saMyamamAM yatanAvAnuM bane ane emAM ja potAnuM zraya mAne ema huM kahuM chuM. adhyayanaH 13-cUlikA-2nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (adhyayanaH 14-anyonyakiyA-viSayaka - cUlika 2/7 [pa08]sAdhu athavA sAdhvI, paraspara potAnA viSayamAM karmabaMdhananA kAraNabhUta karAtI kriyAne manathI na Icche, vacanathI na kahe ane kAyAthI na karAve. jema ke eka sAdhu bIjA sAdhunA caraNonuM pramArjanAdi kare to te sAdhu, jenA caraNo pramArjita thaI rahyA che, te kriyAnuM manathI AsvAdana na kare. na karavAnuM kahe. zeSa varNana bAvIsamAM parakriyA adhyayananI samAna jANI levuM joIe. A sAdhu ane sAdhvInA AcAranI pUrNatA che. samiti yukta thaIne sAdhue tenuM pAlana karI saMyamamAM parAkrama karavuM joIe. | adhyayana 14-cUlikA-2/7nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa ] adhyayanaH 15-bhAvanA - cUlika-3 ) [59]te kALa ane te samayamAM athatu cothA ArAmAM ane vivakSita samayamAM zramaNa bhagavAn mahAvIranAM saMbaMdhamAM pAMca vakhate uttarA phAlgaNI nakSatrano saMyoga thayo. bhagavAna uttarA phAlvanI nakSatramAM dasamAM divalokathI) cyavIne devAna dA brAhmaNInA garbhamAM utpanna thayA. uttarA phAlvanI nakSatramAM janma thayo, uttarA phAlganI nakSatramAM saMpUrNa pratipUrNa vyAghAta rahita, AvaraNa, vihIna, anaMta, sarvotkRSTa kevaLajJAna tathA kevaLa darzana pAmyA ane svAti nakSatramAM nivaNa pAmyA. [pa10]zramaNa bhagavAna mahAvIra A avasarpiNI kALanAM suSama-suSamAM nAmano prathama Aro pUrNarUpe vyatIta thatAM, suSamAM nAmano bIjo Aro paNa pUrNarUpe vyatIta thatAM, suSama-duSama nAmanA cothA ArAno adhikAMza vItI jatAM, kevaLa paMcottera varSa ane sADA ATha mAsa bAkI rahyA tyAre grISma Rtuno cotho mAsa ane AThamA pakSamAM aSADha zukla Ave che, te aSADha mAsanA zukla pakSanI SaSThI tithie uttarA phAgunI nakSatrano yoga thatAM, mahAvijaya siddhArtha-puSpottaravara puMDarIka dizA svastika Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-2, adhyayana-15, 109 vardhamAna nAmanA mahAvimAnamAMthI, vIsa sAgaropamanI Ayu pUrNa karIne Ayu, bhava, tathA sthitino kSaya thavA para cavIne A jaMbudvIpamAM, bharatakSetranA dakSiNArdhamAM, brAhmaNa kuDapura sthAne koDAla gotrIya RSabhadatta brAhmaNInI patnI jAlaMghara gotrIya devAnandA brAhmaNInI kukSimAM siMhanA baccAnI mAphaka garbharUpa utpanna thayA. zramaNa bhagavAna mahAvIra avatarita thayA tyAre mati, mRta avadhi, A traNa jJAnayukta hatA tethI te huM cavIza" ema jANatA hatA, huM cavyo' paNa jANatA hatA paraMtu huM cavI rahyo chuM te jANatA na hatA. kAraNa ke te samaya atyaMta sUkSma hoya che. devAnanda. brAhmaNInA garbhamAM AvyA bAda zramaNa bhagavAna mahAvIranAM hitAnampaka-bhakta deve, "A jIta AcAra che' ema vicArIne varSo kALathI trIjA mAsamAM, pAMcamAM pakSamAM Aso vadi trayodazanA divase, uttarA phAlvanI nakSatrano yoga thatAM, garbhamAM vyAsI dina vItyA bAda ane trAsImI rAtrinA paryAya vartatAM dakSiNa brAhmaNakuMDa nagara nAmanA sannivezamAM, jJAtakulamAM kAzyapa gotrIya, siddhArtha kSatriyanI patnI vAziSTha gotrIya, trizalA, kSatriyANInI kukSimAMthI azubha pudgalone kheMcI tathA zubha pudgalono prakSepa karIne garbhanuM saMharaNa karyuM. trizalA kSatriyaNInI kukSimAM je garbha hato tene dakSiNa brAhmaNa kuDapura sanivaizamAM koDAla gotrIya RSabhadatta brAhmaNanI patnI devAnandA nAmanI brAhmaNInI kukSimAM sthApita karyo zramaNa bhagavAna mahAvIra gabhavAsamAM traNa jJAnathI yukta hatA. mAruM A sthAnathI saMharaNa thaze ema jANatAM hatAM, saMharaNa thaI gayuM ema jANatAM hatA, saMharaNa thaI rahyuM che, e paNa jANatA hatAM. he AyuSyanuM zramaNo ! tyAra pachI te kAle te samayamAM trizalA kSatriyANInA nava mAsa pUrA vyatIta thayA ane sADA sAta rAtri-divasa vyatIta thaI gayA tyAre grISma Rtuno prathama mAsa ane bIjo pakSa, je caitra zukla pakSa Ave che. te caitra mAsanA zukla pakSanI trayodazInA divase uttarAphAlvanI nakSatranA yogamAM zramaNa bhagavAnuM mahAvIno koI vidhva-pIDArahita sakuzaLa-ArogyapUrNa janma thayo. je rAtre trizalA kSatriyANIe zramaNa bhagavAna mahAvIrano sakuzaLa koI paNa bAdhA pIDA-rahita janma Apyo, te ja rAtre bhavanapati-vyaMtara-jyotiSka ane vimAnavAsI devo tathA devIonA nIce utaravAthI, upara javAthI tathA eka sAthe maLavAthI eka mahAna divya udyota, devasaMgama tathA deva-kolAhala thayo. sarva devo bhagavAnanA darzana mATe Atura banI rahyA hatAM. je rAtre trizalA kSatriyANIe zramaNa bhagavAna mahAvIrane nIrogatApUrvaka janma Apyo, te rAtre ghaNA devo-devIoe eka mahAna amRtavarSI, sugaMdhavaSa, cUrNavaSa, puSpavarSA, svarNavaSa ane ratnavarSA karI. je rAtre trizalA kSatriyANIe zramaNa bhagavAna mahAvIrano sakuzala prasava karyo te rAtrimAM bhavanapati, vANavyaMtara, jyotiSka ane vimAnavAsI devo tathA devIoe zramaNa bhagavAna mahAvIne prasUtikarma karyuM ane tIrthakarAbhiSeka karyo. je samayathI bhagavAna mahAvIra, trizalA kSatriyANInI kukSimAM garbharUpamAM padhAryA, tyArathI ja te kuLa vipula cAMdI, sonuM dhana, dhAnya, mANeka motI, uttama zaMkha, pokharAja, pravAla, AdithI khUbakhUba vRddhi pAmyuM. eTalA mATe bhagavAnanA mAtApitAe, A vAta jANIne dasa divasa vItI gayA pachI, zuci thaI gayA tyAre ghaNAM azana, pAna, khAdima, svAdima banAvaDAvyAM ane mitro, jJAtijano, svajano ane Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 AyAro- 2/15/-/510 saMbaMdhIone AmaMtraNa ApyuM. mitro Adine AmaMtrita karIne ghaNA zramaNo, brAhmaNo bhikSuo, daridro ane bhikhArIo tathA dukhiyAjanone dAna ApyuM, vaheMcyuM ane vitarNa karyuM. vAcakone khUba dAna ApyuM. ApIne, vaheMcIne, tema vitaraNa karIne tathA arthIjanone bhojana karAvyuM. mitro Adine bhojana karAvIne temane A pramANe kahyu jyArathI A kumAra kSatriyANI trizalAnA udaramAM garbharUpe AvyA hatA tyArathI A kuLamAM virATa cAMdI sonuM dhAnya -mANeka-motI zaMkha-pokharAja-pravAla vagerenI ghaNI vRddhi thaI che tethI kumAranuM nAma vardhamAna rAkhavAmAM Ave che. tyAra pachI zramaNa bhagavAn mahAvIra mATe pAMca dhAtrIo rAkhavAmAM AvI, dUdha pIvaDAvanArI, snAna karAvanArI, zRMgAra karAvanArI, ramADanArI, aMkamAM rAkhanArI dhAtrI. e pramANe eka khoLAmAMthI bIjAnA khoLAmAM levAtAM vardhamAnakumAra ramaNIya maNionI pharasa vALA rAjamahelamAM vRddhi pAmavA lAgyA. jema parvatanI guphAmAM caMpaka-vRkSanI vRddhi thAya che. tyAra bAda zramaNa bhagavAna mahAvIranuM jJAna vizeSarUpa vikAsa pAmyuM, te bAlyAvasthAthI mukta thaI yuvAvasthAne prApta thayA. anutsuka -anAsakta bhAvathI manuSya saMbaMdhI pAMca prakAranAM udAra kAmabhogono arthAt zabda-sparza-rasa-rUpa ane gaMdhano anubhava karatAM vicAravA lAgyA. [511]zramaNa bhagavAna mahAvIra kAzyapa gotrIya hatA tenA traNa nAma A pramANehatAM. mAtA pitAe niyata karela nAma "vardhamAna hatuM sahaja guNone kAraNe te zramaNa' kahevAtA ane bhaMyakara-bhaya-bhairavane tathA acelAdi parISaho sahevAnA kAraNe devoe temanuM nAma zramaNa bhagavAna mahAvIra ApyuM hatuM. zramaNa bhagavAna mahAvIranA pitA kAzyapa gotranA hatA. tenAM paNa traNa nAma hatAM. siddhArtha, zreyAMsa ane yazasvI. zramaNa bhagavAna mahAvIranA mAtA vAziSTha gotrIya hatAM tenA paNa traNa nAma hatAMtrizalA, videhadinA ana priyakAriNI. zramaNa bhagavAna mahAvIranA kAkA kAzyapa gotrIya hatAM tenuM nAma supArzva hatuM. bhagavAnanA jyeSTha bhrAtA nadivardhana kAzyapa gotrIya hatAM. bhagavAnanI moTI bahena kAzyapa gotrIyA sudarzana hatI. bhagavAnanI patnI koDinga gotrIya hatI, tenuM nAma yazodA hatuM. bhagavAnanI putrInA be nAma hatA-anavadyA ane priyadarzanA. te paNa kAzyapa gotrIya hatI. zramaNa bhagavAna mahAvIranI dohitrI priyadarzanAnI putrI kauzika gotranA hatI. tenA paNa be nAma hatA ? zeSavatI ane yazomatI. [512)zramaNa bhagavAna mahAvIranAM mAtA-pitA pAzvapicIya athati. pArzvanAthanA anuyAyI zramaNopAsaka hatA temaNe ghaNAM varSo sudhI zramaNopAsaka paryAyanuM pAlana karIne SaTrajIvanikAyanI rakSA mATe pApanI AlocanAnindA-gaha tathA pratikramaNa karIne, yathAyogya prAyazcita laIne, darbhanuM bichAnuM bichAvI, bhaktapratyAkhyAna karI, aMtima, maraNa parvatanI saMlekhanA karI zarIra kaza karIne, mRtyunA avasare kAla karI acuta svargamAM devarUpe utpanna thayA. tyAMthI Ayu, bhava, sthitino kSaya karI zruta thaI mahAvideha kSetramAM janma pAmI-saMyama svIkArI aMtima ucchavAse siddha-buddha-mukta thaI nivaNi pAmaze ane samasta dukhono aMta karaze. [13] te kALe ane te samaye jagatavikhyAta, jJAtaputra, jJAta nAmaka vaMzamAM Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMtha-2, adhyayana-15, utpanna viziSTa dehanA dhAraka, videhadattA-trizalA mAtAnA suputra, kaMdarpa-vijetA gRhavAsastha sadA udAsa zramaNa bhagavAn mahAvIre trIsa varSa sadhI udAsIna bhAve gahasthAzramamAM rahI, mAtA-pitAnA svargavAsI thayA pachI ane potAnI pratijJA pUrNa thaI jANI hiraNya-suvarNa, bala, vAhanane tyAgI, dhana-dhAnya, kanaka-ratnAdi, bahumUlya dravyonuM dAna ApI, tenI vaheMcaNI karI, prakaTa rUpathI dAna, karI, yAcakone Anano vibhAga karI, varSIdAna daI zIta RtunA prathama mAsanA prathama pakSe mAgazara viMda dasamInA divase, uttarA phAlgunI nakSatranA yoge dIkSA grahaNa karavAnI IcchA karI. [514-519]jinendra bhagavAn vardhamAna eka varSa pachI dIkSA leze; tethI sUryodaya pahelA dravya dAna thatuM hatuM. pratidina sUryodayathI AraMbha karI eka prahara sudhI eka karoDa ATha lAkha suvarNa-mahoronuM dAna devAtuM hatuM. eka varSamAM sarva maLIne traNaso akyAzI karoDa ane eMsI lAkha suvarNa-mahoro dAnamAM ApI. mahAn RddhidhAraka kubera tathA kuMDaLadhA2ka deva ane laukAntika deva paMdara karmabhUmiomAM tIrthaMkara bhagavAnane pratibodha kare che. brahma nAmanA pAMcamA devalokamAM ATha kRSNarAjionA madhyamadhyamAM laukAMtika devonAM vimAno che. te asaMkhyAta yojananA vistAravALA che. A laukAntika deva bhagavAnane pratibodha kare che. A vyavahArAnusAra jagatanA samasta jIvonA hita mATe nivedana karyu ke he arjun ! tIrthanI pravRtti karo. [520]tyAra pachI zramaNa bhagavAn mahAvIrano saMyama grahaNa karavAno abhiprAya jANIne bhavanapati, vANavyaMtara, jyotiSka ane vimAnavAsI devoe tathA devIoe, pota-potAnAM vezamAM ane pota-potAnAM cihna laIne sarva Rddhi, sarva dyuti tathA samasta senA samUhanI sAthe pota-potAnA vimAno para ArUDha thaIne bAdara-sthUla pudgalono parityAga karI ane sUkSma pudgalone grahaNa karI UMce UDyA, UMce UDIne utkRSTa, zIghratApUrNa, capala tathA tvarAyukta divyagatithI nIce UtarIne tirachI dizAmAM asaMkhya dvIpa samudrone oLaMgatAM jaMbudrIpamAM AvyAM. jaMbudrIpamAM AvIne uttara kSatriyakuMDa nagara nAmanA sannivezamAM AvyA ane uttara kSatriyakuMDanagaranA uttara-pUrvanAM IzAna khUNAnI dizAmAM vegapUrvaka utaryA. te samaye devendra devarAja zakrendre dhIre dhIre vimAnane sthira karyu vaLI te dhIme dhIme vimAnathI nIce UtaryA ane ekAMtamAM gayA. ekAntamAM jaIne mahAn vaikriya samuddAtathI Atmapradezone bahAra kADhyA. bahAra kADhIne eka mahAn tathA vividha maNi, kanaka, ana ratnothI jaDita, suMdara varNavALI, zubha suMdara kamanIya rUpa vALI deva MdakanI vikriyA karI. te devaskaMdakanI maghya bhAgamAM eka mahAna pIThikAyukta, vividha prakAranA maNi-suvarNI-ratnothI jaDela zubha suMdara kamanIya siMhAsananI vikriyA karI. vikriyA karIne Indra zramaNa bhagavAn mahAvIrane traNavAra dakSiNa bAjuthI AraMbhIne pradakSiNA karI, vaMdanA karI, namaskAra karyA. vaMdanA namaskAra karIne zramaNa bhagavAna mahAvI2ne laIne devacchaMkadanI samIpe AvyA. dhIredhIre pUrva tarapha mukha karIne siMhAsana para birAjita karyA. pharI. zatapAka ane sahasrapAka telathI mAliza karyuM. sugaMdhayukta kASAyika vastrathI zarIrane lUchyuM. tyArapachI zuddha jalathI snAna karAvyuM. snAna pachI sugaMdhita kASAyika vastrathI zarIrane sApha karyuM. tyAra pachI lAkha mahoranI 111 Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 AyAro- 2/15-220 kiMmatavALA bahumUlya zItala gozISa kta caMdanano lepa karyo. vaLI dhImA zvAsanA vAyare UDI jAya tevA zreSTha nagarapATaNamAM nirmita, kuzaLajano dvArA prazasita, dhoDAnA mukhanA phINa samAna svaccha, manorama, catura, kArIgaro dvArA suvarNatArothI khacita, hiMsalakSaNa yukta be vastro paherAvyAM, vaLI hAra, ardhahAra, vakSasthaLanuM AbhUSaNa, ekAvalI, mALA, suvarNasUtra, kaMdoro, mukuTa tathA ratnamAlA Adi AbhUSaNo paherAvyAM. AbhUSaNa paherAvyA pachI gUMthelI, veSThita karelI, bharIne banAvelI, eka bIjAne joDIne banAvelI, mAlAothI bhagavAnano kalpavRkSa samAna zRMgAra karyo. zRMgAra karIne zakendra bIjIvAra vaikriya samughAta karyo, vikriyA karIne candraprabhA nAmanI hajAra puruSodvArA vahana karavA yogya eka mahAna zibikAnI racanA karI. tenI racanA kevA prakAranI hatI? te kahe che- vRka-bheDiyA, baLada, azva, nara, magara, pakSI, vAnara, hAthI, ru, sarabha, camarI, gAya, vAgha, siMha, vanalatA, ItyAdi vividha prakAranA citrothI citrita hatI. vidyAdharayugma evuM yaMtra yoge karI yukta hatI, temAMthI hajAro tejarAziomAM jhaLahaLatA kiraNo rozanI phelAvI rahyA hatA. ramaNIya suMdara rUpathI addabhuta banI hatI. jhagamagatI, hajAro rUpothI saMpanna, dedIpyamAna, atyaMta dedIpyamAna ane animeSa draSTithI dekhavA lAyaka hatI. temAM motInAM jhamaro jhUlI rahyA hatA, tapAvela suvarNanA toraNo laTakI rahyA hatA, motIonI mALA, hAra adhahAra Adi AbhUSaNothI namelI hatI, atyaMta darzanIya hatI tenA para padmalatA, azokalatA, kundalatAnA citro hatA, tathA anyonya vividha prakAranI latAonA citrothI zobhita hatI, zubha suMdara ane ekAMta hatI. teno agrabhAga aneka prakAranA paMcavarNI maNiyukta ghaMTAo ane patAkAothI zobhita hatI, te darzakone prasannatA pradAna karavAvALI, darzanIya ane surUpa hatI. pi21-parapIMjarA-maraNathI mukta tIrthaMkara bhagavAna mATe jala ane sthaLamAM utpanna thanArA divya phUlonI mALAothI zaNagArelI zibikA lAvavAmAM AvI. te zibikAnA madhya bhAgamAM tIrthaMkara bhagavAna mATe pAdapITha sahita eka siMhAsana banAvela hatuM. te siMhAsana divya-uttama ratnothI camakI rahyuM hatuM. mALAo ane mukuTathI maMDita, tejomaya zarIravALA tema ja uttama AbhUSaNo dhAraNa karavAvALA jenuM mUlya lAkha suvarNa mahora hatuM evA vastra paridhAna karavAvALA tathA SaSTha bhaktanI tapasyA karI, suMdara adhyavasAyathI yukta, vizuddha vezyAvALA jinendra bhagavAnuM te uttama zibikA para ArUDha thayAM. bhagavAna siMhAsana para birAjIta thayA pachI kendra ane IzAnendra bane bAju ubhA rahI maNio ane ratnothI yukta vicitra daDavALA cAmara DhoLavA lAgyA. [pa26-para-sarvathI pahelA harSathI romAMcayukta thatAM mAnavoe pAlakhI upADI tyAra pachI suro, asuro, go tathA nAgendro Adie upADI zibikAne pUrva tarapha devo, dakSiNa tarapha asuradevo, pazcima tarapha garUDadevo, uttara tarapha nAgendradevo goThavAIne, vahana karavA lAgyA. jema vanakhaMDa zobhe, zarada RtumAM kamalothI yukta sarovara zobhe, tevI ja rIte devagaNothI gaganatala suzobhita banI uThyuM. jema sarasavonA vana, kaNeranA vana, athavA caMpaka vana, phUlonA samUhathI khIlI uThe che. tema Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 113 zrutaskaMtha-2, adhyayana-15, devagaNothI AkAza zobhavA lAgyuM. Jpa31-pa30]uttamaDhola bherI, jhAlara, zaMkhAdi lAkho vAdyothI pRthvI ane AkAzamAM ati ramaNIya dhvani thavA lAgI. deva tata, vitata, ghana ane zuSira,-A cAra prakAranAM vAjiMtro vagADavA lAgyA ane seMkaDo prakAranAM nRtya karavA lAgyA. pi32] te kALa te samayamAM zIta Rtuno prathama mAsa ane prathama pakSa, je mAgazara mAsano kRSNa pakSa hato eTale ke mAgazara vadI dasamI, suvrata nAmanA divase, vijaya muhUrte. uttarAphAlganI nakSatranA yogamAM, chAyA jyAre pUrva dizAmAM DhaLI rahI hatI tyAre, aMtima praharamAM covihAra, SaSTha bhakta-chaThanI tapasyA sahita, eka vastra dhAraNa karI, purUSa sahasavAhinI candraprabhA nAmanI zibikAmAM, devo, manuSyo ane asura kumAronA samUhasahita uttara kSatriya kuDapura sannivezanA madhyamAM thaIne jyAM jJAtakhaMDa udyAna hatuM tyAM AvyA. AvIne bhUmithI raprimANa uMcAI para dhIme dhIme sahastravAhinI candraprabhA zibikAne sthira karI. bhagavAnuM te zibikAmAMthI dhIre dhIre nIce utaryA. utarIne pUrva dizAmAM mukha karIne siMhAsana para birAjamAna thayA. tyAra pachI AbhUSaNo alaMkAra utAre che. vaizramaNa deva godohAsane besIne bhagavAnuM mahAvIranA. AbhUSaNo ane alaMkArone haMsa lakSaNavALA vastramAM grahaNa kare che. te samaye zramaNa bhagavAna mahAvIra jamaNA hAthathI jamaNI taraphanA ane DAbA hAthathI DAbA taraphanA dezonuM paMca muSThika laMcana kare che. te samaye zakra devendra devarAja zramaNa bhagavAna mahAvIranA sAme godohAsane besIne hIrakamaya thALamAM kezone grahaNa karIne "bhagavAna ! ApanI AjJA hajo' ema kahI te kezone kSIra samudramAM laI jAya che, tyAra pachI zramaNa bhagavAna mahAvIre loca karIne siddhone namaskAra karyo. mArA mATe samasta pApakarma akartavya che. A pramANe pratijJA aMgIkAra karI sAmAyika cAritra aMgIkAra karyuM. cAritra aMgIkAra karatA joI devo ane manuSyonI pariSada citravatu banI gai. [pa33-534] je samaye bhagavAna mahAvIre cAritra grahaNa karyuM, te samaye zakendranI AjJAthI devo, manuSyo ne vAdyonAM avAja baMdha thaI gayA. pUrNa zAMti chavAI gaI. sarva jIvone hitakara cAritra aMgIkAra karIne zramaNa bhagavAna mahAvIra sarvadA prANio ane bhUtonA hitamAM pravRtta thayA. sarva devo romAMca yukta thaIne tenI vANI sAMbhaLatA hatA. [pa3pa tyAra pachI kSAyopathamika sAmAyika cAritra svIkAra karatAM ja zramaNa bhagavAna mahAvIrane manapayaya jJAna utpanna thayuM. te jJAnathI bhagavAna aDhI dvIpa tathA be samudranA paryApta vyakta manavALA saMzI paMcedriya jIvonA mananAM payayo jANavA lAgyA. tyAra pachI dIkSita thayelA zramaNa bhagavAna mahAvIre mitro, jJAtijano, svajano, saMbaMdhIjano vagerene visarjita karyA. visarjita karIne A prakAranI pratijJA. aMgIkAra karI-bAra varSa sudhI zarIranI mamatA tyAgI tathA sAra-saMbhALano tyAga karI vicaratAM mArA upara devo, manuSyo ke tiryaMconA je je upasargo Avaze, te sarve upasargo huM samyaka prakArathI sahana karIza. sahana karavAmAM samartha rahIza. lezamAtra paNa calAyamAna thayA vinA sahana karIza. Jaid cation International Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 AyAro - 2/15-535 A pratijJA aMgIkAra karIne zramaNa bhagavAna mahAvIra dehanuM mamatva tyAgI, eka muhUrta divasa zeSa rahetA kumAra grAmamAM pahoMcyA. tyAra pachI zarIranI mamatA tyAgI zramaNa bhagavAna mahAvIra utkRSTa athatu pUrNa rUpathI nirdoSa sthAna, utkRSTa vihAra, grahaNa karelA utkRSTa saMyama, saMvara, tapa, brahmacarya, kSamA, nilabhatA, samiti, gupti, saMtoSa, sthiti, kriyAdi dvArA samyaka cAritranA phaLa nivaNa temaja muktithI AtmAne bhAvita karatAM vicaratA lAgyA. e pramANe vicaratA bhagavAnane je koI deva, manuSya athavA tiryaMca saMbaMdhI upasarga utpanna thayA, te sarva utpanna thayelA upasargone anAkuLa, avyathita tathA adIna manathI mana, vacana, kAyAnI trividha gupti sahita sahana karyA. sarvane sahana karavAmAM samartha thayA. lezamAtra paNa vicalita thayA vinA sahana karyA. A pramANe vihArathI vicaratA zramaNa bhagavAna mahAvIrane bAra varSa vItI gayA. teramuM varSa cAlI rahyuM hatuM. te samaye grISma RtunA bIjA mahinAmAM cothA pakhavADiyAmAM vaizAkha zuklA dasamI tithimAM, suvrata nAmanA divasamAM, vijaya muhUrtamAM, uttarAphAlyunI nakSatranAM yogamAM, pUrva dizAmAM chAyA jatA samaye aMtima praharamAM jaMbhika gAma nAmanA nagaranI bahAra, juvAlikA nadInA uttara kinAre, zyAmAka gAthApatinA kSetramAM, upara jAnu ane nIce mastaka rAkhIne dhyAna rUpI koThAmAM rahetAM bhagavAnane, vyAvRta nAmanA caityanA IzAna khUNAmAM, zAla vRkSanI samIpe utkaTa godohAsanathI AtApanA letA, nirjaLa SaSTha bhakta-karatAM zukla dhyAnamAM lIna thatAM pAMcamuM saMpUrNa pratipUrNa avyAghAta nirAvaraNa ananta anuttara kevaLajJAna ane kevaLadarzana pragaTa thayuM. have bhagavAna, arahaMta, jina, kevaLI, sarvajJa sarvibhAvadarzI thaIne devo, manuSyo tathA asuro Adi sarva lokanI payayone jANavA-dekhAvA lAgyA. A pramANe saMpUrNa lokamAM samasta jIvonAM samasta bhAvone jANatAM ane dekhatAM vicAravA lAgyA. je divase zramaNa bhagavAna mahAvIrane aMtima paripUrNa kevaLa jJAna-darzana utpanna thayuM te divase bhavanapati, vANavyaMtara, jyotiSka ane vaimAnika devomAM tathA devIomAM nIce AvavA javAnI hIla-cAla macI gaI. tyArapachI sarvajJa, sarvadarzI zramaNa bhagavAnuM mahAvIre AtmAnuM ane lokanuM svarUpa jANIne pahelAM devone ane pachI manuSyone dharmopadeza Apyo. tyArapachI sarvajJa, sarvadarzI zramaNa bhagavAna mahAvIre gautamAdi zramaNone bhAvanAo sahita pAMca mahAvratonI tathA cha jIvanakAyonI prarUpaNA karI-jema ke pRthvIkAyathI yAvatu trasakAya sudhI. [36] paheluM mahAvrata A pramANe che - he bhagavAna ! huM sarva prANAtipAtano tyAga karuM chuM. sUkSma-bAdara, tra-sthAvara-koI paNa prANInI jIvana paryaMta mana, vacana, kAyAthI svayaM hiMsA karIza nahIM, bIjA pAse karAvIza nahIM ane hiMsA karavAvALAnI anumodanA karIza nahIM. he bhagavana ! huM hiMsAthI nivRtta thAuM chuM, hiMsaka svabhAvanI AtmasAkSIe nindA karuM chuM, gaha karuM chuM, hiMsAyukta mArA svabhAvano tyAga karuM chuM prathama mahAvratanI pAMca bhAvanA che. emAMthI pahelI bhAvanA A pramANe che: munie Iya samitithI yukta rahevuM joie, I samiti rahita na rahevuM joie. kevaLI bhagavAnanuM kathana che ke Iya samitithI rahita muni, prANIo, bhUto, jIvo, Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMgha-2, adhyayana-15, sattvone ThokarAve che. ahIM tahIM athaDAve che, pIDA Ape che, kucale che, nidmANa kare che. eTalA mATe muni Iya samitithI saMpanna hovo joIe, A pahelI bhAvanA che. je manane jANe che, te ja nigraMtha muni che. je mana pApakArI, sAvadya, kharAbakriyA sahita, karmabaMdhakArI, chedakArI, kalahakArI, DhekArI, paritApakArI, prANIo temaja bhUtonI hiMsA karanAra che. tevuM mana karavuM na joIe, ema jANIne manane niSpApa rAkhavuM joIe. mATe je manane jANe che, pAparahita rAkhe che te nigraMtha che. A bIjI bhAvanA. munine vacana jANavuM joie. je vacana pApakArI, sadoSa, kriyAvALuM yAvatu jIva ghAtaka hoya tevuM bolavuM na joIe. je AvA vacana jANe che te muni che. mATe je vacana pApajanaka na hoya, tevuM vacana munie bolavuM joie. A trIjI bhAvanA che. nigraMthe bhaMDopakaraNa upADatAM, letAM-mUkatAM ke rAkhatAM samiti sahita vartavuM joie. kevaLI kahe che ke je AdAna bhaMDanikSepaNA samiti-rahita hoya che te prANAdikano ghAta karanAra hoya che, mATe nirgathe samitiyukta rahevuM joIe. e cothI bhAvanA. nirgathe AhAra pANI joine vAparavA. joyA vinA na vaparAya. kevaLI kahe che-joyA vinA AhAra pANI vAparanAra sAdhu prANAdikano ghAta karanAra che. mATe nigraMthe AhAra pANI joI vAparavA. joyA vinA vAparavA joIe nahi. e pAMcamI bhAvanA. e bhAvanAothI prathama mahAvrata rUDI rIte kAyAe parzita, pAlita, pAra pamADeluM, kIrtita, avasthita ane AjJA pramANe ArAdhita thAya che. e paheluM prANAtipAta viramaNa mahAvrata che. pi37] "sarva mRSAvAda rUpa vacana-doSono tyAga karU chuM eTale ke krodhathI-lobhathI, bhayathI ke hAsyathI svayaM jUThuM na bole, bIjAne jUThuM na bolAve, ane jUThuM bolatA hoya tene anumodana na Ape, traNa karaNa traNa yogathI mana, vacana, kAyAthI he bhagavAna ! huM mRSAvAdI bhAvathI nivRtta thAuM chuM, huM jiMdagI paryata teno tyAga karuM chuM, niMdu chuM ane tevA svabhAvane vosirAvuM chuM." tenI A pAMca bhAvanAo che muni vicAra karI bole, vicAryA vinA na bole. kevaLI bhagavAnuM kahe che-vagara vicAryuM bolanAra sAdhu, vacanathI asatyane prApta kare che athatuM mRSAvAdI thAya che. tethI nigraMtha vicArIne bole, vicAryA vinA na bole. e pahelI bhAvanA. je krodhane jANe che te muni che. muni krodhazIla na hoya. kevaLI bhagavAna kahe che krodhavazAtu krodhI mithyA bhASaNa kare che. mATe krodhanA svarUpane samaje ane krodhI na thAya. e bIjI bhAvanA. muni lobhanA svarUpane jANe ane lobhI na bane. kevaLI bhagavAnanuM kathana che ke lobhavazIbhUta thayelo lobhI bhASaNa kare che. tethI munie lobhanuM svarUpa samajavuM ane lobhI na banavuM. e trIjI bhAvanA. sAdhu bhayane samaje ane bhayanA vazIbhUta na bane. kevaLI bhagavAnanuM kathana che ke bhayaprApta-Darapoka mRSAvAdI thai jAya che. tethI muni bhayanuM svarUpa samaje ane bhayabhIta na thAya. e cothI bhAvanA. . WWW.jainelibrary.org Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AyAro- 2/15/-/pa38 muni hAsyanA svarUpane samaje ane mazkarIkhora na bane. kevaLI bhagavAnuM kahe chehAsyane vazIbhUta thayela mazkarIkhora mRSAvAdane prApta thAya che. e kAraNathI munie hAMsI karanAra thavuM na joIe ane hAsyanAM svarUpane samajavuM joIe. e pAMcamI bhAvanA. A pAMca bhAvanAothI bIjuM mRSAvAda viramaNa mahAvrata samyaka prakArathI kAyAvaDe RSTa thAya che. yAvatuM tIrthaMkara bhagavAnanI AjJAnusAra ArAdhita thAya che. bIjA mahAvratamAM asatyano tyAga karAya che. [38] tenA pachI, he bhagavAn ! huM trIjuM mahAvrata dhAraNa karuM chuM samasta adattAdAnano tyAga karuM chuM. gAmamAM, nagaramAM, araNyamAM, alpa ke bahu, sUkSma ke skUla sacitta ke acitta koI paNa adatta vastu-svaye grahaNa karIza nahIM. grahaNa karAvIza nahi, grahaNa karanArane anumodana ApIza nahi. jIvanaparyata traNa karaNa, traNa yogathI yAvatu adattAdAnano tyAga karuM chuM. trIjA mahAvratanI pAMca bhAvanAo A che. - sAdhu vicArI-vicArIne parimita avagrahanI yAcanA kare, vicAryA vinA parimita avagrahanI yAcanA na kare, kevaLI bhagavAnuM kahe che ke vicAryA vinA parimita avagrahanI yAcanA karanAra muni adattano grAhaka thAya che. mATe munie vicArIne avagrahayAcaka thavuM joIe. e pahelI bhAvanA. sAdhue, AcArya AdinI anumatithI AhAra-pANIno upabhoga karavo joie. teonI anumati meLavyA vinA AhAra pANIno upabhoga karavo na joIe. kevaLI kahe che-anumati vinA AhAra pANI Adi kare to adattAdAnano bhogavanAra che. mATe AjJApUrvaka AhAra pANI karanAra hoya te nigraMtha che. e bIjI bhAvanA. nigraMtha sAdhu kSetra ane kALanA pramANapUrvaka avagraha grahaNa karanAra hoya che. kevaLI bhagavAna kahe che ke je sAdhu mayadApUrvaka avagrahanI yAcanA karato nathI te adattAdAna sevI che. mATe pramANapUrvaka avagrahanuM grahaNa karavuM e trIjI bhAvanA. - sAdhu vAraMvAra parimANanuM dhyAna rAkhI avagraha grahaNa karanArA hoya che. kevaLI bhagavAna kahe che, ke nigraMtha vAraMvAra parimANanuM dhyAna na rAkhI avagrahane grahaNa kare to tene adattAdAnano doSa lAgaze. mATe je vAraMvAra maryAdA bAMdhanAra thAya che te A vratanI ArAdhanA karI zake che. e cothI bhAvanA , sAdhaka sAdharmika pAsethI paNa vicArapUrvaka parimita avagrahanI yAcanA kare. te nigraMtha che. kema ke kevaLI kahe che ke tema na karanAra nigraMtha adatta grahanAra thaI jAya. mATe sAdharmika pAsethI paNa vicArIne parimita avagraha yAcavo joIe. e pAMcamI bhAvanA. A pramANe pAMca bhAvanAothI samyagU rUpathI trIjA mahAvratanuM ArAdhana thAya che. trIjA mahAvratamAM adattAdAna sarvathA tyAga karAya che. [pa39] bhagavAna ! huM deva, manuSya ane tiryaMca saMbaMdhI sarva prakAranA maithunano traNa karaNa ane traNa yogathI tyAga karuM chuM. zeSa varNana adattAdAnanI samAna jANavuM joIe. yAvata maithuna svabhAvathI nivRtta thAuM chuM. Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaska-2, adhyayana-15, 17 A mahAvratanI pAMca bhAvanAo che munie vAraMvAra strIo saMbaMdhI kathA karavI na joie. kevaLI bhagavAnuM kahe chevAraMvAra strIkathA karavAthI sAdhunI zAntimAM vyAghAta thAya che, zAMtibhaMga thAya che ane phaLa e Ave che ke te sAdhu zAMtithI tathA kevaLI prarUpita dharmathI bhraSTa thaI jAya che. eTale ja sAdhue punaH punaH strIo saMbadhI vArtAlApa karavo na joIe. A pahelI bhAvanA. sAdhue strIonI manohara Indriyo jovI na joIe. TIkITIkIne paNa jovuM na joie. kevaLI bhagavAnanuM kathana che ke strIonI manohara indriyone jonAra tathA teno vicAra karanAra sAdhu potAnI zAMtimAM bAdhA kare che, zAMtino bhaMga kare che ane zAMtithI tathA kevaLI-nirUpita dharmathI bhraSTa thAya che. A kAraNe sAdhu strIonI manohara indriyone na dekhe ane teno vicAra na kare. munie strIo sAthe pahelAM karelI rati-kIDAnuM smaraNa karavuM na joIe. kevaLI bhagavAnanuM kathana che ke strIo sAthe pahelA sevela rati kriIDAnuM smaraNa karanAra sAdhunI zAMtimAM vikSepa thAya che yAvatu te dharmathI bhraSTa thAya che. eTalA mATe nigraMtha muni pUrvakRta ravi-krIDAnuM smaraNa na kare. A trIjI bhAvanA che. sAdhue atimAtrAmAM bhojana pANIno upabhoga karavo na joie. sarvajJa bhagavAnanuM kathana che ke adhika AhAra-pANInuM sevana karanAra tathA pauSTika temaja sarasa bhojana karanAra muni potAnI zAntimAM bAdhA pahoMcADe che. yAvat dharmathI bhraSTa thAya che. tethI sAdhune atimAtrAmAM AhAra-pANInuM sevana karavuM na joIe ane puSTikara AhAranuM sevana karavuM na joIe. e cothI bhAvanA che. | munine strI, pazu, ane paMDaka (napusaMka)nA saMsargavALA zavyAsananuM sevana karavuM na joIe. sarvajJa bhagavAnanuM kathana che ke strI, pazu, paMDakathI yukta zayyAsananuM sevana karanArA muni potAnI zAMtino bhaMga kare che. yAvatu dharmathI bhraSTa thAya che. eTalA mATe munie strI, pazu, paMDakavALA zayana-AsananuM sevana karavuM na joIe e pAMcamI bhAvanA. bhAvanAothI cothuM brahmacarya mahAvrata samyakarUpathI kAyA dvArA pRSTa yAvatu ArAdhita thAya che. A maithunaviramaNa rUpa cothuM mahAvrata che. [pa40] bhagavAna! huM samasta parigrahano tyAga karuM chuM. parigraha jo ke alpa hoya ke ghaNo hoya, sUkSma hoya ke skUla hoya, acitta hoya, ke sacitta hoya, svayaM grahaNa kare nahi, bIjAne grahaNa karAve nahi ane parigraha grahaNa karanAra anumodana kare nahi. huM parigrahano traNakaraNa traNayogathI tyAga karuMchuM. pAMcamAM mahAvratanI pAMcabhAvanAo che. jIva kAnathI manojJa ane amanojJa zabda sAMbhaLe che paraMtu te manojJa ane ama nojJa zabdomAM Asakta thavuM na joIe. rAga karavo na joIe, gRddha thavuM na joIe, mohita thavuM na joIe, tallIna rahevuM na joie ane vivekano tyAga karavo na joIe. sarvajJA bhagavAna kahe che ke manojJa-amanojJa zabdamAM Asakti karanAra, rAga karanAra yAvatu viveka bhUlanAra muni potAnI zAMtine naSTa kare che, bhaMga kare che ane zAMtithI tathA kevaLIkathita dharmathI bhraSTa thAya che. karNapaTTamAM paDatAM zabdo saMbhaLAya nahI te saMbhava nathI Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 AyAro - 2/15/-540 paraMtu muni te zabdomAM rAgadveSano tyAga kare. jIva kAna dvArA manojJa, amanojJa zabda sAMbhaLe che, temAM rAgadveSa na kare. te pahelI bhAvanA. netro dvArA jIva manojJa-amanojJa rUpane dekhe che, paraMtu sAdhakoe te rUpomAM Asakta thavuM na joie, rAgI ke gRddha ke mohita ke tallIna thavuM na joie ane vivekano parityAga karavo na joie. sarvajJa devanuM kathana che ke manojJa-amanojJa rUpomAM Asakta thanAra yAvat viveka tyAganAra sAdhu zAntino bhaMga kare che yAvat kevaLI prarUpita dharmathI bhraSTa thAya che. cakSu samakSa Avela rUpa na jovuM te zakya nathI- te to dekhAya ja che, paraMtu dekhAtA rUpamAM sAdhue rAga-dveSa dhAraNa karavo na joie. A bIjI bhAvanA. jIva nAsikA dvArA manojJa-amanojJa gaMdha grahaNa kare che. parantu te manojJa -amanojJa gaMdhamAM Asakta na thAya, yAvat vivekano tyAga na kare. sarvajJa bhagavAnanuM kathana che ke manojJa-amanojJa gaMdhamAM Asakta thanAra tathA viveka bhUlanAra sAdhu potAnI zAntino bhaMga kare che yAvat kevaLI prarUpita dharmathI bhraSTa thAya che. dhrANendriyano viSaya thayela gaMdha na sUMghAya tevo saMbhava nathI, paraMtu te gaMdhamAM rAgadveSathI sAdhue bacavuM joie prANendriyathI jIva gaMdha-grahaNa kare che temAM rAga dveSa na kare A trIjI bhAvanA. jihvA dvArA jIva manojJa-amanojJa rasanuM AsvAdanuM kare che. paraMtu te manojJa-amanojJa rasamAM Asakti karavI na joie yAvat vivekano tyAga karavo na joie. sarvajJa bhagavAnanuM kathana che ke manojJa-amanojJa rasomAM Asakta evuM vivekahIna thanAra sAdhu potAnI zAMtino bhaMga kare che. yAvat kevaLIbhASita dharmathI bhraSTa thAya che. jihvA pa2 Avela rasanuM AsvAdana na thAya te zakya nathI, paraMtu munie rasomAM rAga dveSa karavo na joie. jIbhathI rasano AsvAdana kare che chatAM te rasomAM Asakta na thAya tathA viveka na tyAge A cothI bhAvanA. kAya-sparzanendriya dvArA jIva manojJa evaM amanojJa sparzamAM Asakti dhare nahIM yAvat vivekahIna bane nahIM. kevaLI kahe che, ke manojJa-amanojJa sparzamAM Asakta evuM vivekahIna thanAra sAdhu potAnI zAMtino bhaMga kare che ane phlasvarUpe zAntithI tathA kevaLIprajJapta dharmathI smuta thAya che. sparzanendriyano viSaya thayela sparzano anubhava na thAya te zakya nathI, paraMtu munie te sparzamAM rAga-dveSa karavo na joie. sparzanendriyathI jIva manojJa-amanojJa sparzano anubhava kare che, parantu temAM Asakta na thAya pAMcamIbhAvanA, A bhAvanAothI pAMcamuM mahAvrata pUrNa rUpathI kAyAthI spaSTa, pAlita evaM AjJAnusAra ArAdhita hoya che. A pAMcamuM parigraha viramaNa mahAvrata che. A rIte pAMcamahAvrata ane paccIsabhAvanAothI saMpanna muni anusAra, kalpa, mArgane yathArtha paNe sArI rIte kAyAthI, sparzI, pALI, pAra pahoMcADI, kIrtita karI AjJAnA ArAdhaka thAya che. adhyayanaH 15-cUlikAH 3- nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa adhyayanaH 16- vimukti cUlikA-4 [541] saMsAranA prANIone anitya AvAsa (zarIra paryAya-Adi)nI ja Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-2, adhyayana-16, 119 prApti thAya che. AvA prakAranuM tIrthaMkara bhagavAnanuM utkRSTa pravacana sAMbhaLI vicAravuM joIe. vicArIne jJAnavAna puruSe nirbhaya thaIne gRha saMbaMdhI baMdhano tathA AraMbhaparigrahano tyAga karavo joie. | [542-543gRhabaMdhana temaja AraMbha parigrahano tyAgI, saMyamavAna, anupama jJAnavAna tathA nirdoSa AhAra AdinI eSaNA karanAra munine koI koI mithyAvRSTi pApIjana ayogya vacana kahIne pIDA pahoMcADe che; jema raNabhUmimAM agresara thanAra hAthIne zatrusenA pIDA Ape che. asaMskRta temaja asabhya puruSo dvArA kaThora zabdothI tathA anukUla-pratikUla arzIthI pIDita thayelA jJAnayukta saMto parISaha-upasargone zAMtipUrvaka-nirvikAra cittathI sahana kare che. jema vAyunA prabaLa vegathI parvata kaMpAyamAna thato nathI, tema saMyamazIla munirAjo-pApIjanonAM duvyavahArathI vicalita thatA nathI. paraMtu saMyamamAM draDha rahe che. [54 ajJAnIjano dvArA devAtA kone samabhAvapUrvaka sahana karatA muni gItArtha sAdhuonI sAthe nivAsa kare. ane tra-sthAvara badhA prANIone duHkha apriya che, ema jANIne koI jIvone saMtApa na pahoMcADe. badhuM ja sahana kare. AvuM karanAra munine ja suzramaNa kahela che. [55] avasaranA jANakAra, uttama kSamAdi daza dharmo prati vinamra, tRSNAnA tyAgI, dharmadhyAnI, hamezAM sAvadhAna rahenAra, tapastejathI agni zikhA samAna tejasvI muninA tapa, buddhi ane yazanI vRddhi thAya che. [pa46] prANI mAtranA rakSaka ananta jinezvara bhagavaMtoe sarva dizAomA sthiti jIvonI rakSAnA sthAnarUpa mahAvratonI prarUpaNA karI che. te mahAvrato ghaNA kaThina che. chatAM karmono nAza karanArA che. jema prakAza aMdhakArano nAza kare che tema A mahAvrata UrdhvadizA, adhodizA tathA tirlDa dizAne prakAzita kare che. [547] sAdhune karmapAzathI baMdhAyelA tathA rAga-dveSanA baMdhanamAM baMdhAyelA loko sAthe saMsarga rAkhavo na joIe. strIomAM Asakta thavuM na joie ane pUjApratiSThAnI kAmanA karavI na joIe. [548] paMDita A loka paralokanI kAmanA tathA zabdAdi viSayamAM phasAyA vinA kavipAkanA jANakAra thaIne vicare che samasta baMdhanothI mukta, vivekapUrvaka pravRtti karanAra, dhairyavAna tathA duHkha sahana karavAmAM samartha munirAjonA pUrva kALamAM saMcita karmarUpa mala dUra thAya che, jema AgamAM tapAvela cAMdIno mela dUra thAya che. [549] mULa ane uttara guNonA dhAraka muni buddhithI yukta thaine kriyA kare che, A loka paraloka saMbaMdhI kAmanA tathA maithunathI uparata thAya che. jema sarSa jUnI kAMcaLI no tyAga kare che, tema muni dukhazadhyA (narakAdi gatio)thI mukta thAya che. pipaLa] bhujAothI pAra na karI zakAya tevA mahAsamudranI samAna saMsAra kahela che. jJAnI to saMsArane jJaparijJAthI jANI pratyAkhyAna parijJAthI tyAgI de. tevA jJAnI muni ja karmono aMta karanAra kahevAya che. pipa1] je prakAre manuSyoe karma bAMdhela che ane je prakAre teoe mukti prAptakarela che, te prakAre vAstavika rUpathI baMdha ane mokSa ne je jANe che, teja muni kamano. Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 AyAro- 2/1dA-pepara aMta karanAra kahevAya che. [papa2] A lokamAM tathA paralokamAM-bane lokomAM jenA mATe koI baMdhana nathI tathA je nirAlaMbI ane zarIrAdi prati anAsakta che, te muni saMsAramAM paribhramaNa karatA nathI. ema huM kahuM chuM. | adhyayanaH1-cUlikA 4-nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (zrutaskaMdha-2-gurjarachAyA pUrNa) - - - - 1 "AyAro" gurjarachAyApUrNa prathama aMgasUtra-gurjarachAyApUrNa Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [21] namo namo nimmala saNassa paMcama gaNadhara zrI sudharmAsvAmine namaH sUyagaDo STS STS bIjuM aMga-sUtra-gurjarachAyA VW * zrataskandhaH 1 (adhyayanaH 1-samaya) -: uso-1 [1] manuSya bodha prApta karavo joIe ane baMdhanane jANIne toDavA joIe. vIra bhagavAne baMdhana kone kahela che? ane zuM jANIne baMdha toDavuM joIe? [2] sacitta tathA acitta tuccha vastuno svalpa paNa parigraha rAkhe che, temaja bIjAne parigraha rAkhavAnI anujJA Ape che te puruSa duHkhathI mukta thato nathI. [3] je manuSya svayaM prANIono ghAta kare che, bIjA pAse ghAta karAve che athavA ghAta karanAra puruSane anumodana Ape che te potAnuM vera vadhAre che. [4] je manuSya je kuLamAM janme che athavA jenI sAthe nivAsa kare che, tenI upara evuM mamatva karIne lepAya che anya anya padAthomAM Asakta thato jAya che. [pa dhana-vaibhava ane mAtA-pitA, vagere rakSA karavA samartha nathI. tathA jIvana paNa. alpa che, evuM jANI je AraMbha-no tyAga kare che te karmathI dUra thAya che. [ koI koI zramaNa (zAkya Adi bhikSu) ane brAhmaNa paramArthane nahIM jANatA potAnA siddhAMtomAM atyaMta baddha thayelA arihaMta bhASita zAstrono tyAga karI, kAmabhogomAM Asakta thAya che. [7-9] bRhaspati matanA anuyAyI cAvakano mata A che ke jagatamAM pRthvI, pANI, teja, vAyu, ane AkAza e pAMca mahAbhUta che. A pAMca mahAbhUto che. teonAM saMyogathI eka (cetanA) utpanna thAya che, te bhUtono nAza thatAM tenAthI utpanna cetanA paNa nAza pAme che. je pramANe eka ja pRthvI-samUha nAnA prakArano dekhAya che, te pramANe eka AtmA samasta jagatarUpa dekhAya che. [10] koI kaheche eka ja AtmA che, aneka nathI. paNa AraMbhamAM Asakta rahenArA pApa karma karIne pote ja duHkha bhogave che, bIjo koI bhogavato nathI. [11-12] pAMca bhUtonA samudAyathI AtmAnI utpatti thAya che. pratyeka Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 sUyagaDo-1/1/1/12 zarIramAM alaga alaga AtmA che. jagatamAM je ajJAnI che ane je jJAnI che te alaga alaga che, paraMtu mRtyu bAda AtmAnuM astitva rahetuM nathI. mATe paralokamAM utpanna thanAro koI nitya padArtha nathI. tajIva taNDarIravAdInA mata pramANe puNya nathI. pApa nathI. A loka sivAya bIjo koI loka paNa nathI. zarIrano nAza thatAM dehI (AtmA)no paNa vinAza thaI jAya che. [13] AtmA svayaM kriyA karato nathI temaja bIjA pAse karAvato paNa nathI. A badhI kriyAno karanAra AtmA nathI. A pramANe AtmA akAraka che evuM akAravAdI. (sAMkhya vagere) kahevAnI dhRSTatA kare che. [14] je loko AtmAne akatAM kahe che te vAdIonA matamAM A caturgatirUpa saMsAra kevI rIte thaI zake ? vastutaH teo AraMbhamAM Asakta che. te ajJAnI eka ajJAnI eka ajJAna aMdhakAramAMthI nIkaLI bIjA ajJAna aMdhakAramAjAya che. [15] A lokamAM pAMca mahAbhUta ane chaThTho. caitanyasvarUpa AtmA paNa che. AtmA nitya che ane loka paNa nitya che. [16] pAMca mahAbhUta ane chaThTho AtmA sahetuka ke nirdetuka-banne prakArathI naSTa thatA nathI. asatu vastunI utpatti thatI nathI. badhA padArtho sarvathA nitya . [17] A saMsAramAM, kevaLa pAMca skaMdha ja che ane te sarve kSaNamAtra sthita rahenArA che.A skaMdhothI bhinna ke abhinna utpanna thanAra AtmA nAmano pRthaka padArtha koI nathI. [18] pRthvI, jaLa, teja ane vAyu e cAra dhAtuothI saMsAra banelo che. A cAra dhAtuothI bhinna AtmA padArtha nathI. [19] cAhe koI gharamAM nivAsa karanAra gRhastha hoya ke vanamAM rahenAra tApasa hoya ke pravajyA dhAraNa karela hoya, je koI amArA A darzanane aMgIkAra kare che te sarve duHkhothI mukta thai jAya che. [20] jJAnAvaraNa Adi karmonI saMdhine nahIM jANanAra paMcabhUtavAdI duHkhothI. mukta thavAno prayatna kare che paraMtu te daza prakAranA yatidharmane jANatA nathI. A rIte aphaLavAdanuM samarthana karanArA te anya darzanIo ogha-saMsArano pAra pAmatA nathI. [21] pUrvokta anya tIrthiko saMdhine jAyAvinAja kriyAmAM pravRtta rahe che. temaja teo dharmane jANatA nathI. tethI te vAdIo saMsAra ne pAra karI zakatA nathI. [22] te anya tIthiko saMdhine jANyA vinAja kriyAmAM pravRtta rahe che temaja teo dharmane jANatA nathI tethI te vAdIo garbhano pAra pAmI zakatA nathI. [23] pUrvokta cAvaka adi anya tIrthiko saMdhine jANyA vinAja kriyAmAM pravRtta rahe che temaja teo dharmane jANatA nathI tethI teo janmano pAra pAmI zakatA nathI. [24] te anyatIthiko saMdhine jANyA vinA ja kriyAmAM pravRtta rahe che temaja gharmane jANatA nathI mATe mithyA prarUpaNA kare che ane teo duHkhano pAra pAmI zakatA nathI. [25] te anyatIrthiko saMdhine jANyA vinA ja kriyAmAM pravRtta rahe che temaja dharmane jANatA nathI mATe teo mithyA prarUpaNA kare che ane mRtyuno pAra pAmI zakatA nathI. [26] pUrvokta mithyA siddhAntanI prarUpaNA karanAra vAdIo mRtyu, vyAdhi tathA jarAthI paripUrNa A saMsAra-cakramAM vAraMvAra vividha prakAranA duHkho bhogavyA kare che. Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 127 zrutaskaMdha-1, adhyayana-1, udesa-1 [27] jJAtaputra jinottama bhagavAn mahAvIre kahyuM che, ke pUrvokta nAstika-Adi UMcI nIcI gatiomAM bhramaNa karaze ane anaMtavAra garbhavAsa prApta karaze. adhyayanaH1- udesoH1nImunidIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNA (adhyayanaH 1-udesoH2). [28] jIva pRthaka pRthaka che, A yuktithI siddha thAya che. teo pRthaka pRthaka ja sukha duHkha bhogave che ane alaga alaga ja eka sthAnathI bIjA sthAna para jAya che. [29] jagatanA jIvo je sukha ane dukha bhogave che te tenA potAnA karelA nathI ane anya Izvara Adi dvArA karelA paNa nathI. paraMtu svabhAvathI ja che. [30-31] pRthaka pRthaka jIva sukha duHkhanuM vedana kare che te svayaMkata nathI temaja acakRta paNa nathI. jIvonA sukha duHkha niyati dvArA utpanna thAya che. A niyati vAdIonuM kathana che. A pramANe kahenArA niyativAdI ajJAnI hovA chatAM paNa potAne paMDita mAne che. sukha duHkha niyata ane aniyata ema banne prakAre hoya che, paraMtu buddhihIna niyativAdI A jANatA nathI. [32] niyatine ja sukha duHkhanA kartA mAnanArA pArzvastha niyativAdI) eka mAtra niyatine ja kartA batAvavAnI dhRSTatA kare che. teo potAnA siddhAMtAnusAra pAralaukika kriyAmAM pravRtta thavA chatAM paNa duHkhathI mukta thavAmAM samartha nathI. [33-35) jevI rIte trANahIna caMcaLa mRga zaMkAnA ayogya sthAnamAM zaMkA kare che ane zaMkAyukta sthAnamAM zaMkA karatA nathI, te pramANe rakSita sthAnamAM zakita ane pAzanA sthAnamAM niHzaMka, ajJAna ane bhayathI udvigna thayela te mRga pAzayukta sthAnamAM ja jaIne phasAya che. te samaye te mRga kadI te baMdhanane ullaMghI jAya athavA te baMdhanathI nIce, thaine nIkaLI jAya to te bacI zake, paraMtu te mUkhamRga te jANatA nathI. [36-40] te mRga potAnuM ahita karanAra che ane ahita prajJAno dhAraka che tethI te viSama baMdhanavALA sthaLe jaIne tyAM vinAzano prApta thAya che. te pramANe mithyAdraSTi anArya koI koI zramaNa zaMkArahita anuSThAnomAM zaMkA kare che ane zaMkA yogya anuSThAnomAM zaMkA karatA nathI. te mUDha, vivekavikala tathA zAstrajJAnathI rahita ajJAnavAdI Adi anyatIrthI daza prakAranA kSamA vagere dhamaunI sAcI prarUpaNAmAM zaMkA kare che, paraMtu pApanA kAraNarUpa AraMbhomAM zaMkA karatAM nathI. samasta lobha, mAna mAyA ane krodhano nAza karIne jIva karmarahita thAya che. paraMtu mRga samAna ajJAnI jIva A vAtane jANatA nathI. arthAt lobha Adino tyAga karatA nathI. je mithyAdraSTi anAya A arthane jANatA nathI, teo pAzabaddha mRganI peThe anaMtavAra ghAtane prApta thaze. . [41-46] (ajJAnavAdI kahe che) koI brAhmaNa ane zAkyAdi zramaNa e badhA potapotAnuM jJAna batAve che, paraMtu samasta lokamAM je prANIo che teone kAMI paNa teo jANatA nathI. jema koi Arya bhASAno ajANa bleccha puruSa Arya puruSanA kathanano anuvAda kare che, paraMtu te te bhASAno hetu samajato nathI mAtra bhASaNano anuvAda ja kare che. te pramANe jJAnahIna brAhmaNa ane zramaNa pota-potAnuM jJAna kahetA hovA chatAM paNa nizcita arthane jANatA nathI. teo pUrvokta svecchanI jema ajJAnI che. "ajJAna ja zreSTha Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 sUyagaDo-1/5/246 che te nirNayAtmaka vicAra ajJAna pakSamAM saMgata thaI zakato nathI. ajJAnavAdI potAne paNa zikSA devAmAM samartha nathI. to pachI bIjAne zikSA kevI rIte ApI zake? draSTAMta dvArA ajJAnavAdanuM nirAkaraNa karatA zAstrakAra kahe che ke jema vanamAM dizAmUDha koI manuSya bIjA dizAmUDha manuSya pAchaLa pAchaLa cAle che teo banne rasto nahi jANavAthI tIvra duHkha pAme che. je pote AMdhaLo che te bIjA aMdhane rastAmAM laI jatAM jyAM javAnuM che tyAMthI dUra cAlyo jAya che athavA UlaTe mArge cAlyo jAya che athavA to unmArga pakaDI le che paraMtu sAcA mArge te cAlI zakato nathI. 4i7-50] te pramANe koI mokSArthIo kahe che-ema dhamarAdhaka chIe, paraMtu teo adharmanuM ja AcaraNa kare che, teo saraLa saMyama mArgane aMgIkAra karI zakatA nathI. koI koI dubuddhi jIvo pUrvokta vikalpone laIne jJAnInI sevA karatA nathI, teo potAnA vikalpone laIne "A ajJAnavAda ja saraLa mArga che" ema mAne che. A pramANe tarka dvArA potAnA matane mokSaprada siddha karatAM dharma ane adharmane nahi jANanAra ajJAnavAdIo je pramANe pakSI pIMjarAne toDI bahAra nIkaLI zakatuM nathI, te pramANe potAnA duHkhane dUra karI zakatA nathI. potapotAnA matanI prazaMsA ane bIjAnA vacanonI niMdA karatAM je anya tIrthIo potAnuM pAMDitya dekhADe che, teo saMsAramAM ja bhramaNa kare che. - pina-pa4] have bIjuM darzana kriyAvAdIonuM che. karmanI cintAthI rahita te kriyAvAdIonuM darzana saMsAra vadhAranAruM che. je puruSa jANIne koI paNa prANInI manathI hiMsA kare che, paraMtu zarIrathI hiMsA karato nathI tathA ajANe kAyAthI hiMsA kare che paraMtu manathI hiMsA karato nathI te kevaLa sparzamAtra ja karma baMdhanano anubhava kare che, kriyAvAdIonA mata anusAra karmabaMdhanA traNa kAraNa che jenAthI pApakarmono upacaya thAya che. koI prANIne mAravA mATe tenA para AkramaNa karavuM bIjAne Adeza daine prANIno ghAta karAvavo ane prANInI ghAta karanAranI manathI anumodanA karavI. e traNa AdAna che, jenI dvArA pApa karma karavAmAM Ave che, paraMtu jyAM bhAvanI vizuddhi che. (athavuM e traNa nathI) tyAM karmabaMdha thato nathI, ane mokSanI prApti thAya che. pipa-pa6] jevI rIte asaMyamI pitA vipattiveLAe potAnA putrane mArIne rAgadveSa rahita thaI tenuM mAMsa khAya to paNa karmathI lipta thato nathI, te pramANe rAgadveSa rahita sthitaprajJa sAdhu mAMsa khAvA chatAM paNa karmathI lipta banatA nathI. anyatIrthionuM uparyukta kathana yogya nathI, kAraNa ke je manathI rAgadveSa kare che, tenuM mana zuddha nathI hotuM ane azuddha manavALA saMvaramAM pravRtti karanAra na hoya. tethI tenuM A kathana mithyA che ke kevaLa manathI pApa karanArane karmabaMdha thato nathI. mana karmabaMdhananuM pradhAna kAraNa che. pi7] pUrvokta anyadarzanIo sukhabhoga ane mAnamoTAImAM Asakta thaI rahyA che. tathA potAnA darzanane rakSaNakata mAnI pApakarmanuM sevana kare che. [58] jema koI janmAMdha puruSa chidravALI naukApara ArUDha thaIne pAra javA icche che, paraMtu te vacamAM ja DUbI jAya che. tema mithyAdraSTi ane anArya zramaNa saMsArane pAra karavAnI IcchA kare che, paraMtu te saMsAramAM ja paribhramaNa kare che. ema huM kahuM chuM. adhyayanaH 1-udesoH 2nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-1, uddesa-3 125 adhyayanaH 1-uddeso 3 [60] AdhAkarmI AhAranA eka kaNathI paNa yukta tathA zraddhALu gRhasthe AgaMtuka munio mATe banAvelo AhAra je sAdhu hajAra gharanA AMtarethI paNa lAvIne khAya che te gRhastha ane sAdhu ema banne pakSonuM sevana kare che. [61-63] je pramANe pANInuM pUra AvatAM pANInA prabhAvathI sUkA ane bhInA sthAne gayelI vaizAlika jAtanI mAchalI DhaMka ane kaMka vigere pakSIothI duHkhI thAya che, te pramANe AdhAkarmI AhAranA doSane na jANanArA ane saMsAra athavA avidha karmanA jJAnamAM akuzaLa evA AdhAkarmI AhArano upabhoga karanArA puruSo duHkhI thAya che. te pramANe vartamAnakAlIna sukhanI gaveSaNA karanAra koi koi zAkyAdi zramaNa vaizAlika matsyanI jema anaMtavA2-janma maraNane prApta karaze. [64] pahelAM kahela ajJAnothI atirikta bIjuM ajJAna A che- koI kahe che- A loka koI devatAe banAvela che. ane bIjA kahe che ke A loka brahmAe banAvelo che. [65] koI kahe che ke- jIva tathA ajIvathI yukta, sukha ane duHkhathI yukta A loka Izvare banAvyo che. sAMkhyamatavALA kahe che- A loka pradhAnakRta che. [66] koI anyatIrthI kahe che- A loka svayaMbhUe racyo che, evuM amArA maharSie kahyu che. yamarAje mAyA banAvI che tethI A loka azAzvata che. [9] koI koI brAhmaNa ane zramaNa kahe che ke. A jagat IMDAthI banyuM che. vastutatvane na jANanAra te ajJAnIo mithyA bole che. [68] pUrvokta anyatIrthI loko potapotAnI kalpanAnA anusAre jagatane banAvela kahe che. paraMtu teo vastusvarUpane jANatA nathI. kAraNa ke loka kadI utpanna thayela nathI ane kadI teno nAza thavAno nathI. koI teno kartA nathI temaja koI saMhartA nathI. loka anAdi ane anaMta che. [69] azubha anuSThAnathI ja duHkha utpanna thAya che te jANavuM joIe. duHkhanI utpattinuM kAraNa je jANatA nathI te duHkhanA nAzano upAya kevI rIte jANI zake ? [0] gozAlaka-matAnuyAyI airAzika kahe che ke-AtmA zuddha ane pAparahita che. to paNa te rAga dveSanA kAraNe baMdhAI jAya che. [71] A manuSyabhavamAM je muni saMyamamAM rata rahe che, te bAdamAM pApa rahita thaI jAya che. pachI nirmaLa pANI pharI meluM thAya che, tema te AtmA pharI malina thAya che. [72] buddhimAna puruSa A anya tIrthikono vicAra karIne evo nizcaya kare ke te loko brahmacarya pALatA nathI tathA te badhA potapotAnA siddhAtaMne uttama batAve che. [73] manuSyane potapotAnA anuSThAnathI ja siddhi maLe che, anyathA nahIM. mokSa prApti pUrve manuSya jitendriya banIne rahevuM joIe, tethI A lokamAM ISTa kAmabhogo prApta thAya che ane parabhavamAM mokSa prApta thAya che. [74] anya darzanI kahe che ke- amArA darzana anusAra anuSThAna karIne je siddhi prApta kare che te sarva prakArathI zArIrika temaja mAnasika dvaMdvothI rahita thaI jAya che. te anya darzanIo siddhine AgaLa rAkhIne potAnA darzanamAM gUMthAyelA rahe che. [75] IMdriyavijayathI rahita te anya darzanIo vAraMvAra anAdi saMsAramAM Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 sUyagaDo - 1/1/3/05 bhramaNa karatA raheze. teo bALatapanA prabhAvathI devagati pAmaze to paNa cirakALa sudhI asukumAra Adi paryAyamAM utpanna thaze. ema huM kahuM chuM. adhyayanaH 1 - uddesoH 3-nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa adhyayanaH 1-uddeso 4 [76] he ziSya ! te anya darzanIo rAga dveSathI parAjita thayelA che paraMtu potAne jJAnI mAne che tethI teo saMsAra (janma-maraNa)thI rakSA karavA asamartha che. te bandhu -bAndhava, pitA-putra AdinA saMyogano tyAga karIne paNa pacana-pAcana Adi gRhasthanA kartavyano upadeza Ape che. [77] vidvAna saMyamI sAdhu te anyatIrthikone sArI rIte jANIne tethI sAthe paricaya na kare. kadAcit saMsarga thaI jAya to koI paNa prakAranuM abhimAna na karatA, koInA prati Asakti na rAkhatA rAga dveSathI rahita thaIne madhyasthabhAvathI vicare. [78] koI anyatIrthI kahe che- parigraha rAkhanAra ane AraMbha karanAra paNa mokSa meLave che. paraMtu bhAvabhikSu parigraha rahita ane anAraMbhI puruSane zaraNe jAya. [79] vidvAna sAdhu bIjAe bIjAne mATe banAvelA AhAranI gaveSaNA kare, ApelA AhArane ja levAnI IcchA kare, te AhAramAM murdA ane rAgadveSa na kare, temaja bIjAnuM apamAna paNa na kare. [80] koI kahe che ke-lokavAda ne sAMbhaLavo joIe. paraMtu lokavAda viparIta buddhithI utpanna thayela che ane temAM bIjA avivekIonI vAtanuM anusaraNa che. [81] lokavAdIonuM nirUpaNa A pramANe che- A loka anaMta che. A bhavamAM je jevo che tevo ja parabhavamAM utpanna thAya che. puruSa marIne pharI puraSa ja thAya che. strI strI ja thAya che. A loka zAzvata che, teno kadI nAza thato nathI, athavA A loka aMtavAna che - sAta dvIpa samudra paryaMta che. ema vyAsa Adi dhIra puruSoe kahyuM che. [82] koI kahe che ke-kSetra temaja kALa saMbaMdhI sImAthI rahita arthAt aparimita padArthonA jJAtA to hoya che, paraMtu sarvajJa koI nathI. sarvatra parimita padArthone jANanAra puruSa hoya che. evuM dhIra puruSa jue che. [8] zAstrakAra uttara Ape che- A lokamAM jeTalA trasa ane sthAvara prANIo che teo avazya anyAnya paryAyamAM jAya che, trasajIva marIne sthAvara thAya che ane sthAvara marIne trasa che. [84-85] audArikazarIravALA prANI garbha, kalala, arbuda rUpa avasthAothI bhinna bALaka kumAra, taruNa Adi avasthAone prApta kare che. mATe lokavAdIonuM kathana satya nathI. dareka prANIone duHkha apriya che tethI koI paNa prANInI hiMsA karavI joIe nahIM. jJAnI puruSonA mATe A nyAyayukta che. ke- koIpaNa prANInI hiMsA na kare, asatya na bole, adatta grahaNa na kare ane parigraha na rAkhe. temaja ahiMsA dvArA samatAne samaje. [86] daza prakAranI sAdhusamAcArImAM sthita, AhAra vageremAM gRddhirahita muni jJAna darzana ane cAritranI samyak prakAre rakSA kare ane cAlavA, besavA, suvAnA Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - zrutaskaMdha-1, adhyayana-1, udesa-4 127 tathA AhAra-pANInA viSayamAM sadA upayoga rAkhe. [87] Iya samiti, AdAna nikSepaNA samiti ane eSaNA samiti, A traNe sthAnomAM hamezAM saMyama rAkhIne muni krodha, mAna, mAyA ane lobhano tyAga kare. [88] sadA samitiothI yukta, pAMca saMvarothI saMvRta temaja gRhasthomAM Asakti na rAkhanAra sAdhu mokSanI prApti sudhI saMyamanuM pAlana kare. ema huM kahuM chuM. adhyayanaH 1- udesoH4nImunidIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa | adhyayanaH1-gurjarachAyApUrNa adhyayanaH 2-vaitAlika) - udeso-1[89] he bhavyo ! tame samyagbodha prApta karo. bodha kema prApta karatA nathI? mRtyu pachI jJAna prApta thavuM durlabha che. vItI gayelI rAtrio pAchI AvatI nathI, ane (saMyamI) jIvana pharIthI maLavuM sulabha nathI. [90 juo, jema bAja pakSI vittara pakSIne upADI jAya che tema kALa jIvane koIpaNa avasthAmAM uMcakI le che. keTalAka bAlyAvasthAmAM marI jAya che, keTalAka vRddhAvasthAmAM marI jAya che, ane koI koI to gabhavisthAmAMja maraNane zaraNa thAya che. [1] koI koI manuSya mAtA ane pitA AdinA mohamAM paDIne saMsAramAM bhramaNa kare che. tevA jIvone paralokamAM sugati sulabha nathI. mATe suvrata puruSa A bhayone joIne AraMbhathI nivRtta thaI jAya. | [2] saMsAramAM judA judA sthAne rahelA prANIo potAnA karmanuM phaLa bhogavavA naraka vagere gatiomAM jAya che. potAnA kamanuM phaLa bhogavyA vinA chUTako nathI. [93 devatA, gaMdharva, rAkSasa, asura, bhUmicara uraga (peTavaDe cAlanArA) tiryaMca, rAjA, manuSya, zeTha, brAhmaNa vagere sarva prANIo duHkhI thaIne prANono tyAga kare che. | [4] jema tAlavRkSanuM phaLa baMdhana tUTatAM nIce paDI jAya che tema kAmabhogomAM Asakta tathA parivArarata prANIo AyuSyano aMta thatA mRtyune pAme che. [95] je manuSyo bahuzruta hoya-zAstrajJa hoya, tathA dhArmika ane bhikSu hoya, paraMtu jo te mAyAkata. anuSThAnomAM Asakta hoya to teo potAnA karmothI duHkhI thAya. 9i6] juo, koI anyatIrthI parigrahano tyAga karIne dIkSA dhAraNa kare che. ane saMyamanuM sArI rIte pAlana karI zakatA nathI. tevA loko mokSanI vAto to kare che paraMtu mokSa prAptino upAya AcaratA nathI. tame evA puruSonuM zaraNuM laIne A bhava tathA parabhavane kema jANI zakazo? te anya darzanIo potAnA kamathI pIDAya che. [97] bhale koI puruSa nagna-thaIne vicare, athavA mAkhamaNa kare, paraMtu jo te mAyA AdithI yukta che to anaMta kALa sudhI garbhavAsanA duHkha bhogavaze. [98] he puruSa ! tu je pApakarmathI yukta che tenAthI nivRtta thaI jA. kAraNa ke manugonuM Ayu traNa palyopamathI thoDuM ochuM che. je manuSya saMsAramAM ke manuSyabhavamAM Asakta che, temaja viSaya bhogamAM mUcchita che te hitAhitanA vivekathI vikala hoya che. Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 sUyagaDo-1/2/1/9 [9] he puruSa! tuM yatanA sahita samiti ane gupti yukta banIne vicara. kAraNa ke sUkSma prANIothI yukta mArga upayoga rAkhyA vinA pAra karavo dustara che. zAstrokta rIte ja saMyamanuM pAlana kara. badhA arihaMtoe samyaka rIte e ja upadeza Apyo che. [10] je hiMsA vagere pApothI nivRtta che, kaSAyone dUra karyA che, nirAraMbhI che, krodha, mAna, mAyA ane lobhanuM nikaMdana karanAra che, traNa karaNa ne traNa yogathI koI paNa prANIno ghAta karatA nathI, sAvadyAnuSThAna rahita che te sarve muktAtmA samAna mukta che. 101 vividha prakAranA parISaha ane upasarga AvatAM buddhimAnuM sAdhu ema vicAra kare ke parISahothI huM ekalo ja pIDAto nathI, paraMtu lokamAM bIjA aneka prANIo vyathA pAmI rahyA che. Avo vicAra karIne parISaha AvavA chatAM paNa krodhAdithI rahita thaI samabhAve sahana kare. [102] lepa karelI bhIMtano lepa kADhI nAkhI tene kSINa karI devAmAM Ave te pramANe sAdhue anazana vagere tapa vaDe zarIrane kraza karI devuM joIe. tathA ahiMsAdharmanuM ja pAlana karavuM joie. sarvajJa bhagavAne e ja dharmanI prarUpaNA karela che. [103 jema dhULathI bharelI pakSiNI potAnuM zarIra kaMpAvIne dhULane uDADI de che, te pramANe anazanAdi tapa karanArA tapasvI sAdhu karmano kSaya karI de che. [104-107] gRharahita, eSaNApAlana karavAmAM tatpara, saMyamadhArI tapasvI sAdhu pAse AvI temanA putra-pautra-mAtA-pitA vagere dIkSAchoDI devAnuM kahe temaja gRhavAsamAM rahevAnI prArthanA karatAM karatAM thAkI jAya, to paNa sAdhu snehIjanone AdhIna na thAya. sAdhunA mAtA- pitA vagere temanI pAse AvI, karuNAjanaka vacana bole athavA putra mATe rudana kare to paNa saMyama pAlana karavAmAM tatpara te sAdhune teo DagAvI zakatA nathI temaja gRhavAsamAM sthApita karI zakatA nathI. sAdhunA saMbaMdhIo sAdhune viSayabhoganuM pralobhana Ape ke tene bAMdhIne ghare laI jAya, paNa jo te sAdhu asaMyamI jIvananI IcchA na karatA hoya to temane vaza karI zakatA nathI ane gRhastha bhAvamAM paNa sthApita karI zakatA nathI. sAdhune potAno putra, mAtA, pitA, patnI vagere zikSA Ape che ane kahe che-he putra! amAruM pAlana kara. amane choDIne tuM paraloka paNa bagADI rahyo che. [108-109] koI koI kAyara puruSo saMbaMdhI janonA upadezathI mAtA, pitA, putra vageremAM mUcchita banI mohane vaza bane che. teo asaMyamI puruSo dvArA asaMyamane grahaNa karI pharI pApakArI kArya karavAmAM lajjita thatA nathI. mohane vazIbhUta thaIne manuSya pApakarma karavAmAM nirlajja banI jAya che. mATe he paMDita puruSo ! tame rAgadveSa rahita banIne vicAra karo. satuM asatunA vivekathI yukta, pApathI rahita, zAMta bano. vIra puruSo ja mokSa mArgane prApta kare che. te mahAmArga siddhino patha che. muktinI nikaTa laI janAra che ane dhruvache. [117] he bhavyo ! karmanuM vidAraNa karavAnA mArgamAM pravezI, mana, vacana ane kAyAthI gupta banI, dhana ane jJAtivarga temaja AraMbhano tyAga karI uttama saMyamI banI vicaro, ema huM kahuM chuM. adhyayanaH 2-udezakaH1nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-2, udesa-2 129 (adhyayana 2- uso-2) [111] je sarpa potAnI kAMcaLIne choDI de che, tema sAdhu karmarUpI rajane choDI de. kaSAyanA abhAve karmano abhAva thAya che ema jANIne saMyamI muni gotra vagereno mada na kare, bIjAnI niMdA na kare kAraNa ke paraniMdA azreyaskara che. [112] je bIjAnI avajJA kare che, te saMsAramAM bahu kALa sudhI paribhramaNa kare che, paraniMdA pApanuM kAraNa che. adhogatimAM laI janArI che, evuM jANIne munirAja mada karatA nathI ke huM bIjAthI utkRSTa chuM ane bIjA mArAthI hIna che. [117] bhale koI cakravartI samrATa hoya ke pachI dAsano paNa dAsa hoya, paraMtu jeNe dikSA dhAraNa karI che teNe lajjAno tyAga karI samabhAvathI vyavahAra karavo joIe. [114] samyaka prakArathI zuddha, jIvana paryata saMyamamAM sthita, AtmajJAnathI yukta, zuddha adhyavasAyavALA, muktigamana yogya, sat asatunA vivekathI sampanna muni mRtyu paryata saMyamanuM pAlana kare. [115] traNa kALane jANanAra muni, jIvanA bhUtakALa tathA bhaviSyakALane jANI abhimAna na kare. tene koI kaTu vacana kahe athavA deDa vagerethI mAra mAre ke jIvane zarIrathI judA kare to paNa samatAbhAvamAM ja vicare. [11] saMpUrNa prajJAvAnuM muni sadA kaSAyone jIte. samatA sAthe dharmano upadeza Ape. kadI paNa saMyamanI virAdhanA na kare temaja apamAnita thaI krodha na kare ane sanmAnita thavA para mAna na kare. [117] ghaNA mANaso dvArA namanIya-prazasita dharmamAM sadA sAvadhAna rahenAra sAdhu, dhana dhAnyAdi bAhya padArthothI mamatvane haTAvI daI, taLAvanI peThe sadA nirmaLa banI kAzyapagotrI bhagavAnanA dharmane prakAzita kare. [118] saMsAramAM bahu prANIo sUkSma-bAdara, payapti-apayapti, traNasthAvara, deva-nAraka Adi bhinna bhinna avasthAomAM sthita che. te dareka prANIne samabhAvathI jonAra, saMyamamAM sthita vivekI puruSa te prANIonI hiMsAthI nivRtta thAya. [11] zruta cAritrarUpa dharmanA pAragAmIne tathA AraMbhathI atyaMta dUra rahenArane ja muni kahevAya che. tethI viparIta mamatA rAkhanAra prANI parigraha mATe ciMtA kare che, chatAM paNa te parigraha prApta karI zakatA nathI. [12] sonuM cAMdI vagere dhana ane svajanavarga te sarva parigraha A lokamAM temaja paralokamAM duHkhadAyI che tathA nazvara che evuM jANIne koNa vivekavAnuM puruSa gRhavAsamAM rahevAnuM pasaMda kare ? [121] sAMsArika jIvonI sAtheno paricaya te mahAna kIcaDa che. evuM jANIne muni temanI sAthe paricaya na kare, tathA vaMdana ane pUjana meLavIne garva na kare, kAraNa garva sUkSmamAM sUkSma zalya che je muzkelIthI nIkaLI zake. mATe vidvAna munie paricayano tyAga karavo joIe. [122] sAdhu dravyathI ekAkI ane bhAvathI rAgadveSa rahita thaIne vicare te ekalA ja kAyotsarga kare, eka ja zayyA-AsananuM sevana kare ane ekalA ja dharmadhyAna kare. tapasyAmAM parAkrama kare temaja mana ane vacananuM gopana kare. [9] Jal... Education International Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 sUyagaDo-1/2/2/123 [123 sAdhune zUnya gharamAM rahevAno avasara Ave to te zUnya gharanuM dvAra khole nahIM ke baMdha kare nahIM. koI prazna kare to uttaramAM sAvadya bhASAno prayoga na kare te gharano kacaro sApha kare nahIM ane tRNa vagere bichAve nahIM. [124-126] sAdhu vihAra karatAM, jyAM sUrya asta thaI jAya tyAM ja rokAya jAya. anukULa tathA pratikULa zayyA Adi parISahone sahana kare, paNa Akula vyAkula na thAya. te sthAnamAM DAMsa-macchara Adi hoya, siMha Adi bhayAnaka prANI hoya ke sarpa AdinA. dara hoya to paNa tyAM ja rahI parISahone sahana kare. zUnyagRhamAM rahelA mahAmuni tiryaMca, manuSya ke devatA saMbaMdhI trividha upasargo sahana kare. paNa bhayathI ruMvADuMya pharakavA de nahIM. te upasagathI pIDita sAdhu jIvananI paravAha na kare, upasarga sahana karIne mAnabAinI paNa IcchA na rAkhe. A pramANe pUjA ane jIvanathI nirapekSa banI zUnyagRhamAM rahetAM sAdhune bhayaMkara upasarga sahana karavAno abhyAsa thai jAya che. 127] jene AtmAmAM jJAnAdi guNo viziSTa rUpe prApta thayela che, je potAnI ane bIjAnI rakSA kare che, temaja je strI, pazu ane paMDaga rahita sthAnanuM sevana kare che tevA muninA cAritrane bhagavAne sAmAyika cAritra kahyuM che. evA cAritravAna munine upasarga Ave to te bhayabhIta na thAya. [128] je uSNa jaLa pIe che, je zrata ane cAritra dharmamAM sthita che, asaMyamathI lajjita thanAra che, evA munine rAjA vagereno saMsarga hitakara nathI kAraNa ke te saMsarga zAstrokta AcAra pALanAra munino paNa samAdhibhaMga kare che. [12] je sAdhu kalaha karanAra che ane pragaTarUpe bhayAnaka vAkya bole che tenA saMyama tathA mokSa naSTa thaI jAya che. mATe vivekI sAdhu kalahana kare. [13] je sAdhu sacitta pANI pItA nathI, je paraloka saMbaMdhI sukhonI abhilASA karatA nathI, je karmabaMdhana karAvanAra kAryothI dUra rahe che tathA je gRhasthanA pAtramAM bhojana karatA nathI temaneja tIrthaMkara bhagavAne sAmAyikacAritra kahyA che. f131] tUTeluM AyuSya pharI sAMdhI zakAtuM nathI. bhagavatte kahyuM che chatAM paNa ajJAnIjano pApa karavAnI dhRSTatA kare che. te ajJAnIjana pApI kahevAya che mATe munie bIjA. pApI che, huM dhArmika chuM evo mada karavo joIe nahIM. [132] ghaNI mAyA karanArI tathA mohathI AcchAdita prajA potAnI ja svacchedatAthI naraka vagere gatiomAM jAya che. paraMtu muni niSkapaTatAthI saMyamamAM pravRtti kare che temaja mana, vacana kAyAthI zIta uSNa Adi parISahone sahana kare che. [133] jevI rIte jugAra khelavAmAM nipuNa ane koithI parAjita na thanAra jugArI katanAmanA dhavane ja lIe che paNa kaLi, dvApara ke tretAmAM na rame. : [134] jema jugArI eka, be ane traNa sthAnane choDI cothA katadAva sthAnane ja grahaNa kare che. tema sAdhu A lokamAM jagatanI rakSA karanArA sarvaze je sarvottama dharma kahyo che tene kalyANakArI ane utama samajI grahaNa kare. [13pa zabdAdi viSaya athavA maithunasevana manuSyo mATe durjaya che. tenAthI nivRtta ane saMyamamAM pravRtta manuSya ja bhagavAna RSabhadevanA anuyAyI che. [13] mahAnuM maharSi jJAtaputra bhagavAna mahAvIra svAmIe kahelA A dharmanuM Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 131 zrutaskaMdha-1, adhyayana-2, udesa-2 je puruSo AcaraNa kare che, teo ja usthita che ane samyaka prakAre samutthita che. dharmathI bhraSTa thatAM eka bIjAne teo ja punaH dharmamAM pravRtta kare che. [137] pahelAM bhogavelAM zabdAdi viSayonuM smaraNa na karavuM ATha prakAranA kamane dUra karavAnI icchA karavI. manane dUSita karanArA zabdAdi viSayomAM je puruSa Asakta nathI, te puruSa dharmadhyAna ane rAgadveSanA tyAgarUpa dharmane jANe che. [138] saMyamI puruSa gocarI Adine mATe jAya tyAre kathA-vAta na kare, koI prazna kare to nimitta Adi na batAve, vRSTi tathA dhanopArjananA upAyo na batAve, paraMtu lokottara dharmane jANIne saMyamAnuSThAna kare, temaja koI paNa vastu para mamatA na rAkhe. [13] sAdhu puruSa mAyA, lobha, mAna ane krodha na kare. jemaNe ATha prakAranA karmone nAza karanAra saMyamanuM sArI rIte sevana karela che, temano ja uttama viveka jagatamAM prasiddha thayela che ane teo ja dharmamAM anurakta che. [140] sAdhu koI paNa vastu upara mamatA na kare. je kAryamAM svahita rahela hoya temAM sadA pravRtta rahe. Indriya tathA manane gopave. dhamarthIi bane. temaja tapamAM potAnuM parAkrama phoravI jitendriya banI saMyamanuM anuSThAna kare. kAraNa ke saMsAramAM paribhramaNa karanArA jIvone AtmakalyANa durlabha hoya che. [141] samasta jagatane jANanAra jJAtaputra bhagavAna mahAvIra svAmIe sAmAyika cAritra vagerenuM kathana karyuM che. nizcayathI jIve te pahelAM sAMbhaLyuM nathI athavA sAMbhaLIne te pramANe tenuM anuSThAna karyuM nathI. [142] prANIone kalyANa-mArganI prApti ghaNI muzkela che evuM jANI tathA A Ahata dharma badhA dharmomAM zreSTha che evuM samajIne jJAnAdi saMpanna guradvArA upadiSTa mArgapara cAlanArA ane pApathI virata thaelA ghaNA puruSoe A saMsAra-samudrane pAra karyo che. ema huM kahuM chuM. adhyayanaH 2-uddezo: 2nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (adhyayanaH 2-udesoH3). [143] kamarsivanA kAraNone rokI denAra bhikSane ajJAna vaza je karma baMdhAI gayelA hoya te sattara prakAranA saMyamathI naSTa thaI jAya che, A rIte navA karmone rokanAra ane jUnAM kamone kSaya karanAra paMDita puruSa maraNane lAMghIne mokSa prApta kare che. [14] je puruSo strIothI sevita nathI, teo mukta puruSa jevA che, strI parityAga pachI ja mukti maLe che ema jANavuM joie. jeNe kAmabhogone roga samAna jANI lIdhA che te puruSanI ja mukti thAya che. [15] jema vyApArI dUra dezathI uttama ratno ane vastro vagere lAve che. tene rAjA mahArAjAdi dhAraNa kare che, te ja pramANe AcArya dvArA upadiSTa rAtribhojana viramaNa sahita pAMca mahAvrato sAdhu puruSo ja dhAraNa kare che. [14] A lokamAM je purUSo sukhazILa che-stathA samRddhi, rasa ane sAtA. gauravamAM mUcchita che teo IndriyothI parAjita dIna puruSa samAna dhRSTatApUrvaka kAmasevana kare che. evA mANaso kahevA chatAM paNa samAdhi-ne jANatA nathI. Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 yagaDo-1/2/3/147 [147ii jema durbaLa baLadane gADIvAna cAbUka mArI mArIne prerita kare che paNa te viSama mArga kApI zakato nathI, te parAkramahIna ane baLahIna hovAnA kAraNe viSama mArgamAM kaSTa pAme che, paraMtu bhAravahana karavAmAM samartha thato nathI. [148] te pramANe kAmabhoganA anveSaNamAM nipuNa puruSa huM Aja-kAlamAM kAmabhoga choDI daIza evI mAtra ciMtA kare che paraMtu te choDI zakato nathI. mATe kAmabhoganI IcchA ja karavI nahi ane maLelAM kAmabhogone na maLyA barAbara jANI teothI nispRhI banI javuM joIe. [14] mRtyu pachI durgati na thAya evo vicAra karI viSayasevanathI potAnA AtmAne dUra karo ane zikSA Apo ke he Atmana ! asAdhu puruSa karma karI durgatimAM gayA bAda zoka kare che- hAyahAya kare che. ane vilApa kare che. [15] he manuSyo ! A maryalokamAM pahelAM to potAnuM jIvana ja juo ! so varSanI AyuvALA puruSanuM jIvana paNa yuvAvasthAmAM ja naSTa thaI jAya che. A jIvanane thoDA divasanA nivAsa jevuM samajo. kSudra manuSya ja kAmabhogamAM mUcchita bane. [151] A lokamAM je manuSyo AraMbhamAM Asakta che, AtmAne deDanAra che ane jIvonI hiMsA karanAra che teo cirakALa mATe naraka vagere pApalokamAM jAya che. jo bALatapasyA vagerenA kAraNe te devatA bane, to paNa adhama asura athavA kilpiSI deva bane che. [15rI sarvajJoe kahyuM che ke "A jIvana tUTyA pachI saMdhAtuM nathI chatAM paNa ajJAnI manuSyo pApa karavAmAM dhRSTatA kare che. teo kahe che ke "amane to vartamAna sukhanuM ja prayojana che, paralokane koNa joine AvyuM che?" [1pa3. he aMdhatulya puruSa ! tuM sarvajJokta siddhAMtamAM zraddhA kara. jenI draSTi potAnA karelAM mohanIya karmanA prabhAvathI aMdha thaI gaI che, te ja sarvajJokta AgamanI zraddhA karatonathI, e samaja! [15] dukhI jIva vAraMvAra mohane vaza bane che, mATe sAdhu potAnI stuti ane pUjano tyAga kare. jJAnAdisaMpanna sAdhu badhA prANIne AtmasamAna jue. [15pI je puruSa gRhasthAzramamAM nivAsa karIne paNa zrAvaka dharma pALIne kramazaH prANIonI hiMsAthI nivRtta thAya che tathA sarva prANIomAM samabhAva rAkhe che te suvatI puruSa devalokamAM jAya che. [15] sAdhue bhagavAnanA Agamane sAMbhaLIne temAM kahelA satya-saMyamamAM . udyamI thavuM, koInI upara matsara na karavo, ane nirdoSa bhikSA lAvavI joIe. [15] sAdhu badhI vastune jANI saMvaranuM AcaraNa kare. mana, vacana ane kAyAnuM gopana kare, jJAnAdiyukta thaIne sadA potAnA tathA bIjAnA viSayamAM yatanA kare. tathA mokSanA abhilASI thaIne vicare. [158] ajJAnI jIva dhana, pazu ane jJAtijanone potAnuM zaraNa mAne che. te mAne che ke teo mArA che ane huM temano chuM. kintu vastutaH te trANa ane zaraNa nathI. [15] duHkha AvatAM jIva ekalo ja te duHkha bhogave che tathA upakramanA kAraNa Ayu naSTa thatAM athavA mRtyu AvatAM te ekalo ja paralokamAM jAya che. tethI vidvAna Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-2, udesa-3 133 puraSo koi vastune potAne zaraNa mAnatA nathI. [10] badhA prANIo potapotAnA kamanusAra nAnA prakAranI avasthAothI yukta che tathA avyakta ane vyakta dukhathI pIDita che, te zaTha jIvo janma, jarA ane maraNanA duHkho bhogave che ane bhayathI AkuLa vyAkuLa thaIne saMcAracakramAM bhramaNa kare che. [11] buddhimAnuM puruSa A avasarane oLakhe. vItarAga deva dvArA prarUpita dharmanI prApti thavI saraLa nathI. A rIte jJAnI puruSoe vicAra karavo joIe. (zrI RSabhadeva) bhagavAne potAnA putrone A upadeza Apyo ane anya tIrthaMkaroe paNa e kahyuM che. [12] he sAdhuo ! je tIrthakaro pahelAM thaI gayA che ane je bhaviSyakALamAM thaze te badhA suvrata puruSoe tathA bhagavAna RSabhadeva svAmInA anuyAyIoe paNa A guNone mokSanuM sAdhana batAvela che. [13] mana vacana ane kAyA ema traNeya yogathI prANInI hiMsA karavI nahIM. potAnA AtmAnA hitamAM pravRtta rahIne svagAdinI icchA rahita (anidAna) banIne guptandriya rahevuM. A pramANe anaMtajIva siddha thayA che, vartamAna kALamAM siddha thAya che ane bhaviSyakALamAM paNa anaMtajIva siddha thaze. [14] uttama jJAnI, uttama darzanI tathA uttama jJAna darzananA dhAraka indrAdi devo dvArA pUjya jJAtaputra bhagavAne vizALAnagarImAM kaheluM ke huM kahuM chuM adhyananaH2-udesoH3nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa adhyayanaH 2-gurjarachAyApUrNa (adhyayanaH3-upasargapariNA) - udesI-1 - [15] jyAM sudhI koI vijetA puruSanuM darzana thatuM nathI, tyAM sudhI kAyara puruSa potAne zUravIra samaje che, paraMtu vijetA purUSane joI kSobha pAme che, jemake zizupALa potAne zuravIra mAnato hato chatAM mahArathI draDhapratijJA kaNavAsudevane yuddhamAM AvatA joine kSobha pAmyo. [16- 17] saMgrAma upasthita hovApara, potAne zUravIra mAnanAra, paratu vAstavamAM kAyara puruSa yuddhanA agrabhAgamAM to jAya che paraMtu je vikaTa saMgrAmamAM, mAtA potAnI godathI paDI gayelA bALakanuM paNa bhAna bhUlI jAya che evA saMgrAmamAM vijayI puruSa dvArA chedana-bhedana thatAM dIna banI jAya che. evI ja rIte pariSaho ane upasargothI pRSTa nahIM thayelo tathA bhikSAcarImAM akuzala navadIkSita sAdhu potAne zUravIra samaje che paNa saMyamapAlananA avasare kAyara puruSanI jema bhAgI chUTe che. [168-19] jyAre hemaMta RtumAM ThaMDI badhA aMgomAM sparze che tyAre maMda sAdhuo viSAdane prApta thAya che. jemAM rAjyathI bhraSTa thayela kSatriya viSAdane anubhave che. grISma RtunI tIvra garmIthI pIDita thaine tathA tarasathI pIDita thai navadIkSita sAdhu udAsa thaI jAya che. te samaye keTalAka maMda ane adhIra sAdhu evI rIte viSAdane prApta kare Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 sUyagaDo-1/3/1/169 che jevI rIte jaLanA abhAvamAM athavA alpa jaLamAM mAchalA viSAdane pAme che. [170-171] bIjA vaDe apAtI vastunI ja eSaNA karavAnuM dusaha che. te uparAMta keTalAMka avivekI mANaso sAdhuone joIne kahe che ke A dubhagI potAnA pUrvakata karmanuM phaLa bhogave che. jema kAyara puruSa saMgrAmamAM viSAdane prApta kare che tema gAma athavA nagaramAM rahela pUrvokta zabdo sahana karavAmAM asamartha maMdamati pravrajita puruSa paNa viSAdane pAme che. [172] bhikSArthe bhramaNa karatA sAdhune koI kUra kutarA vagere prANI karaDe to te vakhate maMdamati sAdhu agnithI dAjhelA gabharAyelA prANInI jema dukhI banI jAya che. [173]koI koI sAdhunA dveSI puruSa sAdhune joIne kahe che ke bhikSA mAgIne jIvana nirvAha karanArA A loko potAnA pUrvakarmanA phaLa bhogave che. [174-175] koi koI puruSa jinakalpI vagere sAdhune joine evA vacanano prayoga kare che. A nagna che, parapiMDaprArthI che, muMDita che, lukhasanA rogathI tenA aMgo saDI gayA che, gaMdA che, azobhanIya che. ane asamAdhi utpanna karanAra che. A pramANe sAdhano ane sanmArgano droha karanAra svaye ajJAnI mohathI veSTita thayela mUrNa puruSa aMdhakArathI nIkaLI pharI aMdhakAramAM jAya che eTale ke kumArgagAmI thAya che. [17] deza-mazaka pariSahathI pIDita tathA tRNanI zayyAnA sparzane sahana karavAmAM asamartha sAdhu ema vicAre ke A duSkara anuSThAna paralokanA mATe karAya che paraloka to meM joyo nathI. hA, A kaSTathI maraNa to pratyakSa dekhAya che. [177 kezalocathI saMtapta ane kAmavikArathI parAjita mUrNa puraSa dakSA dhAraNa karIne evo duHkhI thAya che jema jALamAM phasAyelI mAchalI duHkhI thAya che. [178-180] jenAthI AtmA daMDano bhAgI thAya evA AcAranuM sevana karanAra, mithyAtvanA kAraNe viparIta cittavRttivALA tathA rAgadveSathI yukta koI anArya puruSa sAdhune pIDA pahoMcADe che. koI anArya dezanA sImA para vicaranAra suvratadhArI sAdhune A jAsUsa che, cora che, ema kahIne dorI AdithI bAMdhI de che ane kaThora vacana kahIne bharcanA kare che. anArya dezanI sImA para vicaranAra sAdhune te anArya puraSa lAkaDIthI, mUkIthI, phaLathI temaja talavAra vagerethI mAre che, tyAre te sAdhu potAnA jJAtijanone yAda kare che jema krodhita thaI gharethI nIkaLI janAra strIne rastAmAM koI cora Adi lUTe to te samaye teNI potAnA pati vagerene yAda kare che tema kAyara sAdhu pariSaha AvatAM potAnA svajanonuM smaraNa kare che. [181 jema bANothI viMdhAyela hAthI saMgrAmamAMthI bhAgI jAya che, tema ziSyo! pUrvokta kaThora ane dussaha pariSahothI pIDita thaI asamartha sAdhu saMyamathI bhraSTa thaI jAya che. ema huM kahuM chuM. adhyayana 3-udesI 1nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (adhyayanaH3- haso: 2) [182] snehAdi saMbaMdha rUpa A anukULa upasargo sUkSma che, tene sAdhu muzkelIthI pAra karI zake che. paraMtu keTalAka puruSo tene sahana karI zakatA nathI, tethI Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-3, udesa-2 135 saMyamapUrvaka potAno nivahi karavAmAM samartha thatA nathI. [183-18] sAdhune joine tenA mAtA pitA Adi svajana tenI pAse jaI raDavA lAge che ane kahe che-he tAta! tuM amAruM pAlana kara. ame tAruM pAlana poSaNa karyuM che. tuM zA mATe amane choDI de che? parivAranA loko sAdhune kahe che-he tAta! tamArA pitA vRddha che, A tamArI bahena nAnI che, A tamAro potAno sahodara bhAI che, to paNa tame amane zA mATe choDI rahyA cho? he putra ! mAtA pitAnuM pAlana karo. to ja tamAro paraloka sudharaze. potAnA mAtA-pitAnuM pAlana karavuM e laukika AcAra che. he tAta ! uttarottara janmelA A tamArA putro madhurabhASI ane nAnA che. tamArI patnI paNa navayauvanA che, tethI te kyAMya parapuruSa pAse cAlI na jAya! [187-190] he tAta ! eka vAra ghare cAlo. tame gharanuM kAMI kAmakAja karazo nahIM. ame badhu karI lezuM. eka vakhata tame gharethI nIkaLI gayA have pharIvAra ghare AvI jAva. he tAta! eka vakhata ghare AvI svajanone maLI pharI pAchA AvI jajo. tethI kAMI tuM azramaNa thaI javAno nathI. gRha kAryomAM icchA rahita tathA potAnI rUci pramANe kArya karatAM tamane koNa rokI zake? tArI upara je devuM hatuM te paNa ame sarakhe bhAge vaheMcI lIdhuM che ane tArA vyavahAra mATe jeTalA dhananI jarUrata haze te paNa ame tane ApIzuM. A pramANe baMdhu-bAMdhava karUNa banIne sAdhune zikhAmaNa Ape che. te jJAtijanonA saMgathI baMdhAyelo bhArekarmI AtmA pravrajyAne choDI pAcho ghera cAlyo jAya che. [191-192] jema jaMgalamAM utpanna thayela vRkSane latA bAMdhI le che, te pramANe sAdhune tenA svajanavarga cittamAM azAMti utpanna karI snehapAzamAM bAMdhI le che. jyAre te sAdhu svajana varganA-snehamAM baMdhAI jAya che tyAre teo tene navA pakaDelA hAthInI jema sArI rIte rAkhe che. temaja navI vImAyelI gAya potAnA vAcharaDAnI pAse ja rahe che, tema parivAra varga tenI pAse ja rahe che. [193] mAtA pitA vagere svajana no sneha manuSyo mATe sAgaranI jema dustara che. A snehamAM paDIne asamartha puruSa kaleza pAme che athatui saMsAramAM sadA rakhaDe che. [194o sAdhu jJAtivargane saMsAranuM kAraNa mAnI choDI dIe che. kAraNa ke badhA sneha saMbaMdho karmanA mahA AzradvAra che. sarvajJadeva dvArA prarUpita sarvottama dharmane sAMbhaLIne sAdhu asaMyamI jIvananI IcchA na kare. [195] kAzyapa gotrI bhagavAna mahAvIra svAmIe A saMgone Avarta kahela che. jJAnI puruSa to tethI dUra thaI jAya, paNa ajJAnI temAM Asakta thaIne duHkhI thAya che. [196-200] cakravartI Adi rAjA, rAjamaMtrI, purohita Adi brAhmaNa tathA anya kSatriya vagere uttama AcArathI jIvana jIvanArA sAdhune bhoga bhogavavA mATe nimaMtrita kare che. pUrvokta cakravartI vagere kahe che he maharSi! tame A hAthI, ghoDA, ratha ane pAlakhI vagere para beso. temaja citta-vinoda mATe udyAna AdimAM cAlo. tame A prazaMsanIya bhoga bhogavo. ame tamAro satkAra-karIe chIe. vastra, gaMdha, alaMkAra, strIo ane zaiyAne bhogavo. A dareka cIjathI ame tamAro satkAra karIe chIe. tame je mahAvrata vagere niyamonuM anuSThAna karyuM che, te badhuM gRhavAsamAM rahevA chatAM paNa teja pramANe raheze. Apa cirakALathI saMyamanuM anuSThAna karo cho eTale have bhoga Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 sUyagaDo-13/2/200 bhogavavAmAM Apane doSa kevI rIte lAge? A pramANe jema zAline phelAvIne suvarane lalacAve che tema bhoga bhogavavAnuM nimaMtraNa ApIne sAdhune phasAve che. [201-203] sAdhunI samAcArInuM pAlana karavA mATe, AcAryadvArA prerita te. zithila sAdhu jema caDhANavALA mArgamAM durbaLa baLada paDI jAya che. tema te paNa samAcArIthI paDI jAya che ane saMyamane choDI de che. jema caDhANavALA mArgamAM gharaDo. baLada kaSTa pAme che tema saMyamanuM pAlana karavAmAM asamartha temaja tapasyAthI pIDita mad sAdhu saMyamamArgamAM kaleza pAme che. A rIte bhoganuM AmaMtraNa maLatAM, kAmabhogamAM Asakta, strImAM mohita ane viSayabhogamAM dattacitta puruSo saMyama pALavA mATe guvadivaDe preraNA karavA chatAM pharI gRhastha banI jAya che, ema huM kahuM chuM. | adhyayana 3-uso 2 nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ] (adhyayanaH3-udeso 3 ) [204-205] jema koi kAyara puruSa yuddhane samaye "kono parAjaya thaze te koNa jANe che?" evuM vicArIne prANa bacAvavA mATe pAchaLanI bAjue khADo, gahana sthAna ke koI chAnuM sthAna joI rAkhe che. vaLI te Darapoka evuM vicAre che ke-ghaNA muhUrtomAM eka muhUrta evuM paNa Ave ke jemAM parAjita thaIne huM chupAI zakuM. [206-208] jema saMgrAmabhUmimAM gayela kAyara puruSa pahelethI chupAvavAnuM sthAna gotI rAkhe che tema koI koI kAyara zramaNa jIvanaparyata saMyama pAlanamAM potAne asamartha jANIne bhaviSyakAlIna bhayanI kalpanA karIne jyotiSa vagere zAstrane zIkhI rAkhe che ke jethI potAnI rakSA thaI zake. vaLI te kAyara sAdhu vicAre che ke-strI sevanathI athavA kAcA pANIno upabhoga karavAthI huM kevI rIte saMyamathI bhraSTa thaI jaIza te koNa jANe che ? mArI pAse pUrvopArjita dravya paNa nathI. mATe hastavidyA, dhanurveda athavA vyAkaraNa Adi koI pUchaze to teno artha batAvI mArI AjIvikA calAvIza A pramANe caMcaLa cittavALA, saMyamapAlanamAM saMzaya karanAra ane sanmArgane nahIM jANanArA sAdhuo, AjivikAnA sAdhanano vicAra karatA rahe che. [209-210] je puruSo jagata prasiddha ane vIromAM agragaNya che teo yuddhanA samaye potAnI rakSA mATe pAchaLa najara karatA nathI. teo samaje che ke mRtyu sivAya bIjuM zuM thaI zakavAnuM hatuM ? te pramANe je bhikSu gRhasthInA baMdhanone choDIne tathA sAvadya kriyAno tyAga karI saMyamamAM udyata thayA che, te mokSa mATe zuddha saMyamamAM sthira rahe che. [211] saMyamajIvI sAdhune koI koI anya tIthio AkSepa vacano kahe che. paraMtu AkSepa karanArAo samAdhithI dUra rahe che. [212-216] gozAlakamatAnuyAyI je niMdA kare che te batAve che. teo kahe chetamAro vyavahAra gRhastha samAna che. jema gRhastha mAtApitA AdimAM Asakta rahe che tema tamo paNa paraspara Asakta che, bImAra sAdhu mATe AhAra lAvIne Apo cho. A pramANe tame rAgathI yukta cho ane paraspara ekabIjAne AdhIna cho tethI tame sanmArgathI tathA sabhAvathI rahita cho. mATe tame saMsArane pAra karI zako tema nathI. pUrvokta rItathI niMdA karanArane mokSamArgamAM kuzaLa sAdhu A pramANe uttara Ape che. Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-3, udesa-3 137 tame je upara kahyuM te barAbara nathI. ema kahevAthI to tame pote sadoSa AcAranuM sevana karo cho ane bIjAnI nindA kare che. temaja sacitta jaLa, bIja, vanaspati AdinuM sevana karavAne kAraNe gRhasthanI samAna cho. chatAM sAdhuno veSa dhAraNa karavAne kAraNe ja sAdhu cho. mATe be pakSonuM sevana karo cho athavA asatyakSanuM sevana karo cho. tame dhAtunA vAsaNamAM bhojana karo cho tathA rogI sAdhu mATe gRhastho dvArA bhojana maMgAvo cho. gRhastha sacitta jaLa bIja AdinuM mardana karIne AhAra lAve che ane tame te bhogavo cho tethI tamane paNa doSa lAge che. temaja tame ozika vagere AhAranuM sevana karo cho. tame SakAya jIvonI virAdhanA karo cho, mithyAtvanuM sevana karo cho, satsAdhuonI niMdA karo cho tethI karmabaMdhathI lipta bano cho tathA sadvivekathI hIna banI zubha adhyavasAyathI dUra raho cho. ghAne ati khajavALalo te sAruM nathI. ema karavAthI vikAra vadhe che. [217-21] satya arthanuM nirUpaNa karanAra tathA heya, upAdeya tattvonA jJAtA tevA muni teo ne zikSA Ape che ke-tamAro mArga yuktisaMgata nathI. tame bImAra sAdhune AhAra lAvIne ApavAmAM doSa kaho cho, A vacana vagara vicAryuM che. sAdhue gRhasthadvArA lAvelo AhAra karavo kalyANakArI che paraMtu sAdhue lAvelo AhAra karavo kalyANakArI nathI, tamArA A vacano vAMsanA agrabhAganI jema durbaLa che. kAraNa ke te yuktizUnya che- dAnadharmanI prarUpaNA gRhastho mATe che. dAna gRhasthonI ja zuddhi karanAra che, sAdhuonI nahi, ema tame kaho cho paNa pUrvavatta tIrthaMkaroe evo dharma kahyo nathI. eTale sarvajJa ema nathI kahetA ke sAdhu gRhastha dvArA lAvela AhAra bhogave paNa sAdhu dvArA lAvela nahi. [220-221] amAro dharma ghaNA mANasoe svIkArelo che tathA rAjA mahArAjA vagerene paNa mAnya che tethI te pratyakSa zreSTha che. bIjo koi dharma zreSTha nathI ItyAdi kahe che. rAga-dveSathI jeno AtmA dabAyelo che ane je mithyAtvanA pravAhamAM vahI rahela che, evA anyatIthio, jema pahADI anAya yuddhamAM hArIne pahADIno Azraya le che, tema zAstrArthamAM hArI jAya che tyAre asabhya vacano tathA mArapITa Adino Azraya le che. [222] anyatIrthio sAthe vAda karatI vakhate muni potAnI cittavRttine prasanna rAkhe temaja pratijJA, hetu, udAharaNa, upanaya ane nigamanathI potAnA pakSanuM samarthana kare ane bIjA manuSyo teonA virodhI na bane evuM AcaraNa kare. [223] kAzyapa gotrI bhagavAna mahAvIra svAmIe kahelA A dharmane grahaNa karIne prasannacitta muni glAnirahita banI rogI sAdhunI sevA kare. [224] samyagudraSTi, zAMtamuni, mokSa dAyI evA A uttama dharmane jANIne, upasagane sahana karI jyAM sudhI mokSanI prApti na thAya tyAM sudhI saMyamanuM anuSThAna kare, adhyayana 3-udeso 3nImunadIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa (adhyayana 3-uddeso 4) 225] prAcIna samayamAM ugra tapasvI mahApuruSoe kAcA pANIno upabhoga karIne siddhi prApta karI che. A sAMbhaLI mUrNasAdhu saMyama pALavAmAM kaSTaanubhave che. [22-22 videha janapadanA rAjA namirAje AhAra na karIne siddhi prApta - - - - Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 sUyagaDo - 1/3/4/229 karI che. rAmagupte sadA AhAra karIne siddhi prApta karI che, bAhuke sacitta jaLanuM pAna karIne siddhi prApta karI che ane nArAyaNa nAmanA RSie acitta jaLanuM pAna karIne siddhi prApta karI che. Asila, devala, maharSi vaipAyana tathA parAzara RSie kAcuM pANI, bIja ane lIlI vanaspatino upabhoga karIne siddhi prApta karI che. prAcIna kALamAM A mahApuruSo loka vikhyAta ane pradhAna hatA. temAMthI keTalAkane jainAgamamAM paNa RSi tarIke svIkArela che. teo sacitta jaLa tathA bIjano upabhoga karIne mokSe gayA che evuM meM sAMbhaLyuM che. A rIte khoTI khoTI vAto sAMbhaLI koi maMdamati sAdhu, bhArathI pIDA pAmela gadheDAnI jema saMyamapAlanamAM kheda pAme che. temaja jema koi pAMgaLo mANasa lAkaDInA sahAre cAle che ane rastAmAM Aga lAge to doDatA manuSyanI pAchaLa bhAge che paraMtu cAlavAmAM asamartha Akhira nAza pAme che, tema saMyamamAM duHkha mAnanAra manuSya mokSa sudhI pahoMcI zakato nathI paNa saMsAramAM ja janma maraNanA duHkha bhogave che. [230] keTalAka zAkyAdi zramaNa temaja locaAdi pariSaha sahana karavAmAM asamartha puruSo kahe che ke- sukhathI ja sukhanI prApti thAya che. paNa duHkha bhogavavAthI sukhanI prApti thatI nathI. A rIte kahI jinezvara dvArA prarUpita zreSTha ane kalyANakArI mArgano tyAga kare che. [231] sukhathI sukha maLe che AvI bhrAMtimAM paDelA lokone sanmArga dekhADavA mATe zAstrakAra kahe che- jinazAnanI avagaNanA karIne tuccha viSayasukhanA lobhathI ananta, akSaya, avyAbAdha sukhane na choDo. jo tame asatpakSane choDazo nahIM to sonuM choDIne loDhuM lenArA vaNikanI jema pazcAttApa karazo. [232-236] sukhathI sukha maLe che evuM mAnanArA loko jIvahiMsA kare che, khoTuM bole che, adattavastu le che, temaja maithuna tathA parigrahanuM paNa sevana kare che. A rIte teo sarva pApomAM pravRtta thai saMyamahIna banI jAya che. jinazAsanathI vimukha, strIpariSaha jItavAmAM asamartha, anArya karma karanAra ajJAnI pArzvastha A pramANe prarUpaNA kare che. jema gumaDA ke phollAne dabAvIne temAMthI paru kADhI nAkhavAthI thoDI vAramAM ja pIDA dUra thaI jAya che, tema samAgamanI prArthanA karanArI strI sAthe samAgama ka2vAmAM zuM doSa che ? jema gheTuM ke bakaruM pANIne halAvyA vinA pIe che ane potAnI tRSA chipAve che, tema samAgamanI prArthanA karanArI strI sAthe samAgama karavAmAM koine pIDA thatI nathI ane potAnI tRpti thaI jAya che mATe temAM zuM doSa che ? jema kapiMjala nAmanI pakSiNI pANIne halAvyA vinA pIe che tethI koi jIvane kaSTa thatuM nathI, te pramANe samAgamanI prArthanA karanArI strI sAthe bhogamAM zuM doSa che ? [237] pUrvokta prakAre maithuna sevanane nivadya batAvanArA puruSo pArzvastha che, mithyAvRSTi che tathA anArya che. jema pUtanA DAkaNa bALako upara Asakta rahe che, te pramANe teo kAmabhogamAM atyaMta Asakta rahe che, [238] je manuSya bhaviSyanI tarapha nahIM jotA, vartamAna sukhanI khojamAM ja Asakta rahe che te yauvana ane Ayu kSINa thatAM pazcAttApa kare che. [239] dharmopArjananA samaye jemaNe dharmopArjana karyuM che. teo pAchaLathI pazcAttApa karatA nathI. baMdhanamukta dhIra puruSo asaMyamI jIvananI IcchA paNa na kare. Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-3, udesa-4 139 [24] jema tIvra vegathI vahetI ane viSama taTa vALI vaitaraNI nadIne pAra karavI bahu ja kaThina che temaja vivekahIna puruSo mATe strIo dustara che. [241-242] je puruSo strIsaMsarga ane kAmazRMgAra choDI de che te anukULa ane pratikULa sarva upasargone jItIne saMvararUpa samAdhimAM sthita thAya che. jema vyApArI nAva dvArA samudrane pAra kare che tema pUrvokta anukULa ane pratikULa pariSahone jItanAra mahApuruSa saMsArarUpa sAgarane pAra karaze. bAkI saMsArarUpa pravAhamAM paDelA prANIo potAnA karmothI duHkhI thAya che. [243 suvatavAna bhikSu pUvakta kathanane jANIne samitipUrvaka vicare. te mRSAvAdano tyAga kare ane adattAdAnano paNa tyAga kare [24] urdhvadizA, adhodizA ane tirthI dizAmAM sarvatra je koI paNa trasa ane sthAvara jIvo che, teonI hiMsAno tyAga karavo joIe. ema karavAthI zAMti tathA nivaNi padanI prApti thAya che. [25] kAzyapa gotrI bhagavAnuM mahAvIra svAmIe kahelA A dharma aMgIkAra karIne muni prasanna cittathI temaja glAnirahita tathA samAdhiyukta thaI glAna (rogI) sAdhunI sevA kare. [24] samyagdaSTi, zAMta muni mokSa ApavAmAM kuzaLa evA A uttama dharmane jANIne, upasargone sahana kare ane jyAM sudhI mokSanI prApti na thAya tyAM sudhI saMyamanuM anuSThAna karatA rahe. ema huM kahuM chuM. adhyananaH 3-udesoH 3nI munidIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa adhyanana 3-gurjarachAyApUrNa | (adhyayanaH4-strIparikSA) - udeso-1 - [247-248] je puruSa evuM vicAre che ke huM mAtA pitA AdinA pUrva saMbaMdhane choDIne tathA maithunavarjita rahIne, jJAna, darzana ane cAritranuM pAlana karato ekalo ekAMtamAM vicarIza. avivekI strIo chaLathI te sAdhunI pAse AvI kapaTathI ke gUDhArthaka zabdothI bhraSTa karavAno prayatna kare che. teNI evA upAyo paNa jANe che ke jethI koI sAdhu teno saMga karI le che. [249-251] te strIo sAdhunI ghaNI nikaTa bese che tathA kAmane utpanna karanArane suMdara vastro DhIlA hovAno DhoMga karI vAraMvAra pahere che. zarIranA jaMghA Adi adho bhAgane dekhADe che ane hAtha uMco karI kAMkha batAve che. kyAreka strIo ekAntamAM palaMga tathA uttama Asana para besavA sAdhune nimaMtraNa Ape che, paraMtu bhikSu tene vividha prakAranA pAzabaMdhana jANI svIkAra na kare. sAdhu te strIo upara dRSTi na kare ane duSkRtya karavAno svIkAra na kare. temanI sAthe vihAra na kare. A pramANe sAdhuno AtmA surakSita rahe che. [2para-253] strIo sAdhune saMketa karIne ane vArtAlApa vaDe vizvAsa utpanna Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 sUyagaDo-1/4/1/254 karIne bhoga bhogavA nimaMtraNa kare che, paraMtu sAdhu te zabdone vividha prakAranA pAzabaMdhana samajI svIkAra na kare. strIo sAdhunA cittane haravA mATe aneka upAya kare che. te karuNa vAkyo bolIne vinIta bhAva dekhADI sAdhu pAse Ave che tathA madhura bhASaNa karIne kAma saMbaMdhI AlApa dvArA sAdhune potAne sAthe bhoga karavAnI vazamAM thayelo jANI. nokaranI peThe tenA para hukama calAve che. [254] jema zikArI ekAkI nirbhaya vicaranAra siMhane mAMsanuM pralobhana ApI pAzamAM bAMdhI le che, te pramANe strIo saMvRta sAdhune potAnI mohajALamAM phasAvI de che. [55] jema rathakAra paiDAnI nemIne anukrame namAve che, te pramANe strIo sAdhune potAnA vazamAM karIne potAnA ISTa arthamAM jhUkAvI de che. jema pAzamAM baMdhAyela mRga uchaLavA kUdavA chatAM paNa chUTI zakato nathI. tema sAdhu paNa strInA pAzamAM baMdhAyA pachI chUTI zakato nathI. | [25] pachI te sAdhu viSamizrita khIra khAnAra manuSyanI jema pastAya che. mATe A pramANe vivekane grahaNa karIne muktigamana yogya sAdhu strI-sahavAsathI dUra rahe. [2pa7 strI-saMsarga viSalipta kAMTA jevo jANIne sAdhu teno tyAga kare, strIne vaza, gRhasthanA gharamAM ekalA upadeza ApanAra sAdhu, tyAgane TakAvI zakato nathI. [258] je puruSa strI saMsargarUpa nirdanIya karmamAM Asakta che, te kazIla che. tethI sAdhu bhale uttama tapasvI hoya to paNa strIo sAthe vicare nahIM. ripa9-261] bhale potAnI putrI ho ke putravadhU ho, dhAI ho ke dAsI ho, moTI ummaranI ho ke kumArikA ho, paraMtu sAdhu tenI sAthe paricaya na kare. strI sAthe ekAMta karavAthI apavAda utpanna thAya che. koI strInI sAthe sAdhune ekAMtamAM beThelA joine te strInA jJAtijano ane sujanonA cittamAM kadI duHkha utpanna thAya ke A sAdhu paNa, bIjA mANasonI jema kAmamAM Asakta rahe che. pachI teo krodhita banIne kahe che ke tame te strInuM bharaNa-poSaNa zA mATe karatA nathI? kAraNa tame tenA puruSa-pati cho. udAsIna sAdhune ekAMtamAM koI strI sAthe vAtaliApa karatAM joIne koI koI krodhita banI jAya che ane teo strImAM doSa hovAnI zaMkA karavA lAge che ke te strI premavaza sAdhune vividha prakAranA bhojana banAvIne Ape che. [22] samAdhiyoga eTale dharmadhyAnathI bhraSTa puruSa ja strIo sAthe paricaya kare che. tethI sAdhu potAnA Atmahita mATe strIonI samIpa jAya nahIM. [23] keTalAka mANaso pravrajyA laIne paNa mizramArganuM athata kAMIka gRhasthanA ane kAMika sAdhunA AcAranuM sevana kare che ane teneja mokSano mArga batAve che, kAraNa ke kuzIlonI vANImAMja baLa hoya che, kAryamAM nahIM. [24kuzIla puruSa sabhAmAM potAne zuddha batAve che, paraMtu chUpI rIte pApa kare che. aMgaceSTAdinA jJAtA puruSa jANI lIe che ke A mAyAvI ane mahAzaTha che. [25] dravyaliMgI ajJAnI sAdhu pUchavA chatAM paNa potAnA duSkatane kaheto nathI, paraMtu potAnI prazaMsA karavA lAge che. AcAyadi jyAre tene vAraMvAra kahe che ke tame maithunanI abhilASA na karo tyAre te glAni kare che. [26] je puruSo strIonuM poSaNa karI cUkela che tethI strIo dvArA thatAM khedanA Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 zrutaskaMdha-1, adhyayana-4, udesa-1 jJAtA che, tathA je puruSa buddhithI yukta che, evA paNa strIone vazIbhUta thaI jAya che. [267-268] parastrI sevana karanAra puruSanA hAtha paga kApI nAkhavAmAM Ave che athavA tenI cAmaDI ke mAMsa kApI levAmAM Ave che ane agnimAM bALavAmAM Ave che temaja tenA aMga kApI tenA upara kSAra siMcavavAmAM Ave che. pApI puraSo A lokamAM kAna, nAka ane kaMThanuM chedana sahana kare che, paraMtu evo nizcaya karatA nathI ke have ame pharIthI pApa nahi karIe. [strIno saMga kharAba che te ame sAMbhaLyuM che, ema koI kahe paNa che. ema paNa kahe che ke strIo have huM AvuM karIza nahIM' evuM bolIne paNa apakAra kare che. [70] strIo manamAM bIjuM vicAre che, vANIthI bIjuM kahe che ane kAryamAM vaLI bIjuM ja kare che. mATe sAdhu ghaNI mAyA karanArI strIone jANIne temano vizvAsa na kare. [271] koI yuvatI vicitra vastrAlaMkAra paherIne sAdhu pAse AvIne kahe che ke he bhayathI bacAvanArA sAdhu! huM virakta banIne saMyama pALIza mATe mane dharma kaho. [272-273 huM zrAvikA hovAthI sAdhunI sAdharmiNI chuM evuM kahIne strIo sAdhu pAse Ave che. paraMtu jema agni pAse lAkhano ghaDo pigaLavA lAge che, te pramANe strI-saMsargathI vidvAna puruSa paNa zItaLavihArI banI jAya che. jema agnithI spardhAyelo lAkhano ghaDo zIdhra tapta banIne zIdhra naSTa thaI jAya che, te pramANe aNagAra strInA saMsargathI zIdhra saMyamabhraSTa thai jAya che. ri74] koI bhraSTAcArI sAdhu pApa karma kare che paNa AcArya vagerenA pUchavA para kahe che huM pApakarma karato nathI. A strI to bALapaNathI mArA aMke zayana karanArI che. [27pa te mUkhanI bIjI mUrkhatA e che ke te pApakarma karIne pAcho InakAra kare che, emabamaNuM pApa kare che, te saMsAramAM potAnI pUjA Icchato asaMyamanI IcchA kare che. [276] dekhAvamAM suMdara AtmajJAnI sAdhune strIo AmaMtraNa ApIne kahe che ke he bhavasAgarathI rakSA karanArA Apa A vastra, pAtra, ana ane pAna grahaNa karo. [277] pUrvokta prakAranA pralobhanane sAdhu bhuMDane lalacAvanAra cAvala vagere annanI samAna jANe. viSayapAzamAM baMdhAyelo ajJAnI moha pAme che. ema huM kahuM chuM. adhyananaH4-udesoH1nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa (adhyayanaH4-udesoH 2) [278] sAdhu rAgadveSa rahita banIne bhogamAM kadI citta na lagAve, jo kadI bhogamAM citta lAgI jAya to tene jJAnavaDe pAchuM haThAve. sAdhu mATe bhoga bhogavavo te AzcaryanI vAta che, chatAM keTalAka sAdhu bhoga bhogave che, te vAta tame sAMbhaLo. [279-285] cAritrathI bhraSTa, strImAM Asakta, viSayabhogamAM dattacitta sAdhune potAnA vazamAM jANIne, strI tenA mastaka upara pagathI prahAra kare che. strI kahe che-bhikSo ! jo mArA jevI kezavALI strI sAthe vihAra karavAmAM tamane zarama AvatI hoya to A jagyAe ja mArA vALa ukheDIne (loca karIne) pheMkI dauM chuM. paraMtu tame mArA vinA koI jagyAe jAzo nahIM. ane jyAre te strI jANI lIe che ke sAdhu mArA vazamAM AvI gayA che tyAre te strI tene nokaranI jema kArya karavA mATe prerita ke che. te kahe che ke Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 sUyagaDo - 1/4/2/285 tuMbaDI kApavA mATe charI lai Avo ane mArA mATe uttama phaLa lai Avo. he sAdhu ! zAka pakAvavA mATe iMdhana lAvo. rAtrimAM prakAza mATe tela lAvo. mArA paga raMgI do. mArI pITha coLI do. mArA mATe navA vastro lAvo athavA A vastro sApha karI do. mAre mATe anna ane pANI lAvo tathA gaMdha ane rajoharaNa lAvIne Apo. huM locanI pIDA sahana karI zakatI nathI, mATe vANaMda pAse vALa kapAvavAnI mane AjJA Apo. mAre mATe aMjanapAtra, alaMkAra ane vINA lAvIne Apo. lodhranA phaLa ane phUla tathA eka vAMsaLI temaja yauvanarakSaka ke pauSTika goLI paNa lAvo. uzIranA (eka vanaspati) pANImAM pIsela kamaLakuSTa tagara ane agara lAvIne Apo. moDhA upara lagADavAnuM tela temaja vastro vagere rAkhavA mATe vAMsanI banelI peTI lAvo. [286-295] hoTha raMgavAnuM cUrNa lAvo. chatrI, pagarakhAM ane zAka samAravA mATe charI lAvo temaja gaLI vagerethI vastra raMgAvIne Apo. zAka banAvavA mATe tapelI lAvo, AmaLA lAvo. pANI rAkhavA mATe pAtra lAvo, cAMdalo karavA mATe tathA aMjana mATe saLI lAvo. temaja havA karavA mATe vIMjaNo lAvI Apo. he sAdho ! nAkanA vALa cUMTavA mATe cIpiyo lAvo. vALa samAravA mATe kAMsakI, aMboDA para bAMdhavA mATe UnanI gUMthelI jALI, mukha jovA mATe darpaNa, temaja dAMta sApha ka2vA mATe daMtajarmana lAvo. sopArI, pAna, soya, dorA lAvo, rAtrie bahAra javAmAM mane Dara lAge che mATe pezAba karavAnI kuMDI lAvo. sUpaDuM, khAMDaNI tathA khAra gALavA mATe vAsaNa lAvo. caMdAlakadevapUjAnuM pAtra, karaka-jaLa athavA dirAnuM pAtra mane lAvI Apo, mArA mATe pAyakhAnuM banAvI do. putrane ramavA mATe eka dhanuSa lAvI do. ane zramaNaputra eTale tamArA putrane gADImAM pheravavA mATe eka baLada lAvo. mATInI TikA tathA DiMDima lAvo. kumArane ramavA mATe kapaDAno daDo lai Avo. comAsuM AvI gayuM che mATe makAna ane annano prabaMdha karo. navI sUtaLIthI banelI mAMcI besavA mATe lAvo. haravA pharavA mATe pAdukA lAvo. mane garbha-dohada utpanna thayo che, mATe amuka vastu lAvo A pramANe strIo dAsanI jema puruSo para hukama kare che. putra janma thavo te gRhasthAzramanuM phaLa che. te phaLa utpanna thatAM strI kopAyamAna thai patine kahe che ke A putrane kAMto khoLAmAM lo athavA tyAgI do. ane koi koi putrapoSaNamAM Asakta puruSa UMTanI jema bhAra vahana kare che. strInA vazIbhUta puruSa rAtre UThIne paNa dhAvamAtAnI jema putrane khoLAmAM suvADe che. te atyaMta lajjAzIla banavA chatAM paNa dhobInI peThe kapaDAM dhuve che. strIvaza thaIne ghaNA puruSoe AvuM kArya karyu che. je puruSa bhoganA nimitte sAvagha kAryamAM Asakta che, te dAsa mRga ke kharIdelA gulAma jevA che, athavA tenAthI paNa adhama che. [296-297] A pramANe strInA viSayamAM kahyuM che. mATe sAdhu strI sAthe paricaya ke sahavAsa na kare. strI saMsargathI utpanna thatAM kAmabhogo pApane utpanna ka2nA2 che ema tIrthaMkara devoe kahyuM che. strIsaMsargathI pUrvokta aneka prakAranA bhaya prApta thAya che. mATe strIsahavAsa kalyANakArI nathI. tethI strI tathA pazuno potAnA hAthathI sparza na kare. [28] vizuddha lezyAvAna, saMyamanI maryAdAmAM sthita sAdhu mana vacana ane kAyAthI parakriyAno tyAga kare. zIta, uSNa vagere badhA sparzo sahana kare che te ja sAdhu. Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-4, uddesa-2 143 [29] jemaNe strIMsaMparka nita karmone dUra karyA che tathA je rAga dveSathI rahita che tevA vI2 prabhue pUrvokta vAta kahI che. mATe nirmaLa cittavALA temaja strI saMparka-varjita sAdhu mokSa paryanta saMyamanA anuSThAnamAM pravRtta rahe. ema huM kahuM chuM. adhyayanaH 4- uddeso H 2 nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa adhyananaH4-gurjarachAyA pUrNa adhyayanaH5-narakavibhakti -: uddeso - 1H [300-301] meM pahelAM kevaLajJAnI maharSi bhagavAn mahAvIra svAmIne pUchyuM hatuM ke narakamAM kevI pIDA bhogavavI paDe che ? he bhagavAn ! Apa jJAna dvArA jANo cho mATe ajJAna evA mane batAvo, ane e paNa kaho ke ajJAnI jIva kevI rIte narakamAM utpanna thAya che ? A pramANe meM pUchyuM tyAre atizaya mAhAtmya saMpanna, sadA upayogavAna, AzuprajJa kAzyapa gotrI bhagavAn mahAvIra svAmIe kahyuM ke narakasthAna ghaNuM ja duHkhadAyI che, tathA chadmasthane mATe teno artha durgama che, tyAM pApI ane dIna jIvo nivAsa kare che, te duHkhasthAnanuM svarUpa huM batAvIza. [302-304] A saMsAramAM prANIone bhaya utpanna karanAra, rudra, asaMyama jIvananI IcchA karanAra ajJAnI jIvo jIvahiMsA vagerenA pApo kare che teo tIvra tApa tathA ghora aMdhakAravALA narakamAM jAya che. je jIva potAnA sukhane mATe trasa ane sthAvara jIvonI krUratA pUrvaka hiMsA kare che, prANIonuM upamardana kare che, adatta grahaNa kare che ane sevana karavA yogya saMyamanuM thoDuM paNa sevana karatA nathI te jIvo narakamAM utpanna thAya che. je jIva prANIonI hiMsA kare che ane dhRSTatA pUrvaka vacana bole che jemake - vedamAM kahela hiMsA te hiMsA na kahevAya, zikAra khelavo eto rAjAno dharma che, tathA je tIvra krodhI hoya, te ajJAnI marIne nIce aMdhakAramaya narakamAM UMdhe mAthe mahAkaSTa bhogave che. [35] nArakI jIva mAro, kApo, bhedana karo, bALo, AvA paramAdhArmikonA zabdo sAMbhaLIne bhayathI saMjJAhIna banI jAya che ane teo vicAre che ke ame kaI dizAmAM bhAgI jaie ke jethI amArI rakSA thAya ? [306] jAjvalyamAna agninI rAzi samAna tathA agnimaya bhUmi samAna atyaMta garama narakabhUmimAM cAlatAM nAraka jIvo jyAre dADe che tyAre jora jorathI karuNa rudana kare che. teo cirakALa sudhI tyAM nivAsa kare che. [307-308] astrA jevI teja teja dhAravALI vaitaraNI nadI viSe tame kadAcit sAMbhaLyuM haze. te nadI ghaNI durgama che. temAM khAruM, garama ane rUdhIra samAna pANI vahe che. jema Ara thI prerita ane bhAlAthI bhedAto manuSya lAcAra banIne bhayaMkara nadImAM kUdI paDe che, te pramANe paramAdhArmiko vaDe satAvavAmAM AvatA nArakajIvo gabharAine te durgama vaitaraNI nadImAM kUdI paDe che. vaitaraNI nadInA khArA, uSNa ane durgaMdhamaya pANIthI saMtapta thaI nAraka jIva jyAre nAvapara caDhavAno prayatna kare che tyAre paramAdhArmiko temanuM gaLuM khIlIthI vIMdhI nAkhe che, tethI teo smRtihIna banI jAya che. temaja bIjA Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 sUyagaDo-1/pa/1/309 paramAdhArmiko temane lAMbI lAMbI phUla ane trizUla vaDe vIMdhIne nIce pheMkI de che. [39] narakapALo koI koI nArakI jIvone gaLAmAM zilA bAMdhIne te dhagadhagatA agAdha jaLamAM DubADe che ane vaLI bIjA narakapALo atyaMta tapelI retImAM tema ja muskura agnimAM Ama tema pheravIne pakAve che. [310-312] asUrya (jyAM sUryano prakAza nathI eTale naraka) ghora saMtApavALo che. ghora aMdhakArathI paripUrNa che. tene pAra karavuM bahu ja kaThina che. tyAM UMcI, nIcI, ane tirachI arthAtu badhI dizAomAM pracaMDa Aga jalatI rahe che. potAnAM pApakarmone nahIM jANanAra tathA buddhihIna nAraka jIva UMTanA AkAravALI guphAmAM rahelI agnimAM paDe che ane baLe che. te narakabhUmi karuNAjanaka temaja duHkhanuM sthAna che are atyaMta dukhaprada che. pApI jIvo temAM utpanna thAya che. jema jIvatI mAchalIne Aga pAse rAkhavAmAM Ave athavA AgamAM nAkhI devAmAM Ave to te saMtapta thaI jAya che paNa bIjI jagyAe jaI zakatI nathI, te pramANe paramAdhAmIdeva cAre dizAmAM cAra prakAranI agni jalAvIne te ajJAnI nArakIone bALe che. topaNa nAraka jIvone tyAMja rahevuM paDe che. [313-314] saMtakSaNa nAmanuM eka mahAsaMtApa utpanna karanAra naraka che. jyAM jUrakarma karanAra paramAdhAmIdevo potAnA hAthamAM kuhADI laIne phare che ane nAraka jIvonA hAtha paga bAMdhIne lAkaDAnI jema teone cholI nAkhe che. vaLI paramAdhAmI devo te nAraka jIvonuM lohI bahAra kADhe che ane te lohIne loDhAnI garama kaDhAImAM nAkhI je pramANe jIvatI mAchalIone taLavAmAM Ave che, te pramANe nAraka jIvone UMcA nIcA karI taLavAmAM Ave che. te vakhate te nAraka jIvo duHkhathI taraphaDe che. taLyA pahelAM tenA zarIrane masaLavAmAM Ave che tethI teonA zarIro sUjelA hoya che ane temanA mastakanA to cUrecUrA karI nAkhe che. [315-317] nAraka jIvo narakanI AgamAM baLIne paNa bhasma thaI jatAM nathI. narakanI tIvra vedanAthI maratA paNa nathI. paraMtu A lokamAM potAnA karelAM duSkRtyone kAraNe duHkhI thaI narakanI vedanA bhogavyA kare che. atyaMta zItathI pIDAtA nAraka jIvo potAnI TADha maTADavA mATe baLatI agni pAse jAya che, paraMtu te bicArA tyAM sukha meLavI zakatA nathI paNa bhayaMkara agnithI baLavA lAge che. vadhArAmAM paramAdhAmI devo vadhu bALe che. jema koI nagaranA vinAza samaye janatAno kolAhala saMbhaLAya che, te pramANe narakamAM karaNa ane cItkArathI bharelA zabdo saMbhaLAya che. mithyAtvAdi karmono jene udaya che evA paramAdhAmi devo, jeonuM pApakarma phaLa ApavAnI avasthAmAM che evA nAraka jIvone ghaNA utsAhapUrvaka vAraMvAra duHkha de che. [318-322] pApI narakapALo nAraka jIvonA aMgone kApIne judA judA karI de che. tenuM kAraNa huM tamane barAbara batAvuM chuM-pUrvabhavamAM nAraka jIvoe anya prANIone jevo daMDa Apyo che tevo ja daMDa paramAdhAmIo nAraka jIvane Ape che ane pUrvakata daMDonuM smaraNa karAve che. narakapALo vaDe tADita thavAthI te nAraka jIvo eka sthAnathI bIjA sthAnamAM paDe che ke je sthAna viSTA ane mUtrathI paripUrNa hoya che. tyAM viSTA ane mUtranuM bhakSaNa karatAM cirakALa rahe che. karmane vazIbhUta thaine te kIDAo dvArA kapAya che. nAraka jIvone, rahevAnuM sthAna sadA uNa rahe che. svabhAva atyaMta dukhaprada che. tyAM narakapALo Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-5, udesa-2 15 nAraka jIvonA zarIrane toDIne, maraDIne, beDInA baMdhanamAM nAkhe che tathA temanA mAthAmAM chidra karIne pIDita kare che. tyAM narakapALa nAraka jIvonA nAka, hoTha ane bane kAna tIrNa. astrothI kApI nAkhe che. tathA eka veMca bahAra temanI jIbha kheMcI temAM tIkSNa zULa bhoMkI pIDA Ape che. te ajJAnI nAraka jIvonAM aMgopAMgamAMthI haMmezAM lohI, parU vagere jharatA rahe che. teo sUkAyelA tALa patranI jema zabda karatA rAta divasa raDatA rahe che. agnimAM bALelA tenA zarIra upara kSAra chAMTatAM te nAraka jIvonA zarIramAMthI lohI, parU ane mAMsa jharyA kare che. 3i23-324] lohI ane parUne pakAvanArI, navA saLagAvelA agninA tApa jevA guNavALI puruSanA pramANathI paNa adhika pramANavALI, lohI ane parUthI bharelI kaMbhI nAmanI narakabhUmi viSe tame sAMbhaLyuM haze. paramAdhAmI te kuMbhamAM A svare karUNa dana karatA ajJAnI nArakajIvone nAkhIne pakAve che. te jIvone tarasa lAgatAM sIsuM ane tAMbu gALIne pAya che. tyAre te Arta svarathI rUdana kare che. [325-32] A manuSya bhavamAM thoDA sukhanA lobhathI je potAnA AtmAne Thage che, te seMkaDo ane hajAro vAra nIca bhava pAmI narakamAM nivAsa kare che. jeNe pUrvajanmamAM jevuM karma karyuM che te pramANe ja te pIDA pAme che. anArya purUSa pApa upArjana karIne aniSTa apriya, durgadhamaya, azubhasparzavALI, mAMsa ane lohIthI pUrNa evI narakabhUmimAM kamane vazIbhUta thaIne nivAsa kare che. adhyayana pa-udesoH 1nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa | (adhyayana 5-uddezo 2) [327] have huM jeno svabhAva niraMtara duHkha devAno che jyAM ekakSaNanI paNa zAMti maLatI nathI ane saMpUrNa AyuSya bhogavyA vinA jyAMthI chUTakAro thato nathI tevA sthAnanA viSayamAM yathArtha vAto kahIza. pApakarma karanAra ajJAnI jIvo pUrve karelAM karmonA phaLa kevI rIte bhogave che te batAvIza. 3i28-330] paramAdhAmIdevo te nArajIvonA hAtha paga bAMdhIne bhura (aMtarA) ane talavAra vagerethI temanuM peTa cIrI nAkhe che, temaja te nAraka jIvonA dehane lAkaDI vagereno prahAra karI Ahata karI, temane pakaDI teonA pIThanI cAmaDI utArI nAkhe che. narakapALa nArakajIvonI bhujAo jaDathI kApI nAkhe che, temanuM moDhuM phADI temAM tapelA loDhAno goLA bharAvIne bALe che. ekAMtamAM laI jaI temanA pUrvakata pApane yAda karAve che temaja krodhita banIne pITha upara cAbuka mAre che. tapelA loDhAnA goLA jevI baLatI Aga jevI bhUmipara cAlatAM nArakajIvo baLavAthI karUNa rUdana kare che. te sivAya tapelA. dhosarAmAM teone joDe che ane paroNAnI tIkhI aNIonA mArathI prerita kare che tethI paNa nArakajIvo karUNa rudana kare che. [331-335] paramAdhAmIo ajJAnI nAraka jIvone tapelA lohapatha samAna tapta lohI ane parUnA kIcaDathI bharelI bhUmipara calAve che. koI kaThaNa sthaLe nArakajIva cAlatAM cAlatAM rokAI jAya to tyAM tene baLadanI peThe paroNA vagerethI mArIne AgaLa calAve che. nArakIo atyaMta duHkhane laine vizrAMti mATe thobhI jAya to narakapALo. 10| Judation International Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 sUyagaDo - 1/5/2/335 temane moTI moTI zilAothI mAre che. kuMbhI nAmanA narakamAM gayelA prANIonI sthiti ghaNI lAMbI hoya che. pApI jIvo lAMbA kALa sudhI tyAM duHkha bhogave che. narakapALa ajJAnI nAraka jIvone bhaThThImAM nAkhI pakAve che. pachI jyAre te upara uchaLe che tyAre kAka pakSI vagere temane TocI khAya che. ane bIjI bAju jAya to tyAM siMha vAgha vagere khAI jAya che. UMcI citA jevuM nirdhama aganivALuM eka sthAna che. tyAM gayelA nAkajIvo zokathI tapelA karUNa rudana kare che. vaLI paramAdhAmI te nArakajIvonuM mAthuM nIcuM karIne kApI nAkhe che ane loDhAnA zastrothI temanA zarIranA TukaDe TukaDA karI nAkhe che. narakamAM adhomukha karIne laTakAvelA tathA jemanA zarIranI cAmaDI ukheDI nAkhI che evA nA2kajIvone vajranI cAMcavALA pakSIo khAya che. narakanI bhUmi saMjIvanI kahevAya che. kAraNa tyAM atyaMta duHkha pAmIne paNa nArakajIvo akALe maratAM nathI. temaja AyuSya ghaNuM lAMbuM hoya che te narakamAM pApI jIvo muddagara Adi dvArA vAraMvAra haNAya che. [336-340] narakapAla nArakajIvone tIkSNa zULathI evI rIte mAre che ke jema vazIbhUta thayelA jaMgalI janAvaro ne zikArI mAre che. zULathI viMdhela, bAhya tathA AMtarika duHkhathI duHkhI nArakajIva karUNAjanaka rudana kare che. narakamAM sadA baLatuM rahetuM eka ghAtasthAna che. jemaNe pUrvajanmamAM ghaNA krUrakarmo karelA che teone te narakamAM bAMdhavAmAM Ave che ane vedanAthI niraMtara rudana karatAM temAM cirakALa nivAsa kare che. paramAdhAmI moTI citA banAvIne temAM rotA nAraka jIvone pheMkI de che. jema AgamAM paDeluM ghI pIgaLI jAya che tema te AgamAM paDelA-pApI jIvo dravIbhUta thai jAya che. niraMtara baLatuM eka garama sthAna che, je atyaMta duHkha ApavAnA svabhAvavALuM che, je sthAna atyaMta gADha duSkarmothI prApta thAya che. temAM nAraka jIvonA hAtha paga bAMdhIne zatrunI jema narakapALo temane mAre che. narakapALa ajJAnI nArakIone lAThIthI mAra mArI temanI pITha toDI nAkhe che tathA loDhAnA ghaNathI temanA mAthAnA cUrecUrA karI nAkhe che. chinnabhinna dehavALA nArakIone tapelA ArA othI lAkaDAnI jema chole che, ane garama garama sIsuM temane pIvA mATe vivaza kare che. [341] narakapALo pApI nArakIone pUrvakRta pApanuM smaraNa karAvI bANono prahAra karIne hAthInI jema bhAra vahana karAve che. eka nArakInI pITha para eka, be, traNa vagere nArakIone besADIne calAve che ane krodhI thai temanA marmasthAna upara prahAra kare che. pApathI prerita nakapALo, parAdhIna bicArA nA2ka jIvone kIcaDa ane kAMTAthI bharelI vistRta bhUmi upara cAlavA mATe prerita kare che. temaja nA2ka jIvone aneka prakAre bAMdhe che ane mUcchA pAmelA nArakIonA zarIranA TukaDeTukaDA karI jyAM-tyAM pheMkI de che. tyAM AkAzamAM paramAdhAmI devo vaDe vikurvelo zilAno banAvelo bahu tApa ApanAro, eka lAMbo parvata che. tyAM paramAdhAmIo nA2ka jIvone hajAro muhUrtothI kAMika adhika samaya dIrghakAla sudhI mAre che, niraMtara pIDita thatAM pApI jIvo rAta-divasa paritApa pAmatA rotA rahe che. je sthAnamAM ekAMta duHkha che temaja je ghaNI vistRta ane kaThaNa bhUmi che evI narakabhUmimAM rahelA prANInA gaLAmAM phAMsI nAkhI mAravAmAM Ave che, tyAre te karuNa rudana kare che. te paramAdhAmIdevo roSathI mugara ane mUsaLa laIne tenA prahArathI nA2ka jIvonA zarIrane toDI de che. jenA aMgopAMga bhAMgI gayA che tathA mukhamAMthI lohI Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-5, udesa-2 147 vahI rahyA che evA nAraka jIvo adhomukha thaI pRthvI para paDI jAya che. [346-349] te narakamAM sadA krodhita, kSudhAtura, dhRSTa, vizALa zarIradhArI ziyALIyAo rahe che. teo sAMkaLathI baMdhAyelA tathA nikaTamAM sthita pApI jIvone khAI jAya che. narakamAM eka sadAkhalA nAmanI nadI che. te nadI ghaNI kaSTadAyI che. tenuM pANI kSAra, rasI ane lohIthI sadA malina rahe che, te nadI agnithI gaLI gayelA loDhAnA dravanI jema ghaNA garama pANI vALI che. temAM nArakajIvo rakSaNa rahita ekalA tare che ane duHkha bhogave che. narakamAM cirakALa nivAsa karanArA ajJAnI nArakI jIvo pUrve je varNana karyuM che tevAM duHkho niraMtara bhogavatA rahe che. temane koIpaNa duHkha bhogavatAM bacAvI zakatuM nathI. teo nisahAya banI ekalA ja duHkha bhogave che. je jIve pUrvabhavamAM jevuM karma karyuM che tene saMsAra-AgalA bhave tevuM ja bhogavavuM paDe che. jeNe ekAMta duHkharUpa narakabhavanA karmo karyA che, teo anaMta duHkharUpa naraka bhogave che. [3pa0) dhIra puruSa A narakonuM kathana sAMbhaLIne samasta lokamAM koIpaNa prANInI hiMsA na kare ane jIvAdi tattvo para aTala vizvAsa rAkhe, parigrahano tyAga kare ane lokanA athavA kAyonA svarUpane samajIne kaSAyone vazIbhUta na bane. [3pa1] je pramANe pApI puruSanI narakagati kahI che, te pramANe tiryaMca, manuSya ane devagati paNa jANavI. e cAra gatiothI yukta saMsAra anaMta ane karmane anurUpa phaLa ApanAro che. evuM jANIne buddhimAna puruSa maraNakALa paryata saMyamanuM pAlana kare. adhyananaHpa-udesoH 2nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa ] | adhyananaH5-gurjarachAyApUrNa (adhyayanaH 6-vIrastuti [3pa2] mane zramaNa, brAhmaNa, gRhastha ane paratIthaoe pUchyuM ke jemaNe uttama rIte vicAra karIne ekAMta rUpe kalyANa karanAro anupa dharma kahyo che te koNa che? [3pa3] he pUjya ! jJAtaputra bhagavAna mahAvIranuM jJAna kevuM hatuM? darzana kevuM hatuM? ane zIla-cAritra kevuM hatuM? he bhikSo ! Apa e jANo cho mATe Ape jevuM sAMbhaLyuM che, joyuM che ane nizcaya karyo che te pramANe mane batAvo. [3pa4] bhagavAnuM mahAvIra saMsAranA prANIonA vAstavika duHkhone jANatA hatA, aSTakamane naSTa karanAra hatA mahAna RSi hatA - ghora tapasvI hatA, pariSahone samabhAve sahetA hatA athavA -sadA sarvatra upayoga rAkhanAra hatA, anaMtajJAnI ane anaMta darzanI hatA. evA yazasvI tathA bhavastha kevaLI avasthAmAM jagatanA locana mArgamAM sthita bhagavAnuM mahAvIranA dharmane ane gheryane tame jANo samajo. [3papa-360] kevaLajJAnI bhagavAna mahAvIre UMcI nIcI ane tirthI dizAmAM rahela trasa ane sthAvara prANIone jANIne temaja jagatanA sarva padArtho dravyanI apekSAe nitya che ane payayanI apekSAe anitya che, evuM jANI dIpakanI samAna padArthane prakAzita karanAra dharmane kahyo. te sarvadazI, apratihatajJAnI, vizaddha cAritravAna, dhairyavAna ane AtmasvarUpamAM lIna hatA temaja samasta jagatamAM utkRSTa Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 sUyagaDo-1/-360 vidvAna hatA. graMthirahita, nirbhaya, ane AyuSyarahita hatA. te anaMtajJAnI, apratibaddha vihArI, saMsAra-sAgarathI pAra thayelA, paramadhIra gaMbhIra hatA. jema sUrya sauthI vadhu tape che te pramANe bhagavAne sauthI vadhAre jyotimAna hatA tathA agninI samAna ajJAnaaMdhakArane dUra karI, padArthonA yathArtha svarUpane prakAzita karatA hatA. te RSabha Adi jinavaronA dharmanA netA hatA. teoe pUrvavartI tIrthakaronA dharmane ja puraskRta karyo hato. jema svarga lokamAM devomAM Indra mahAnuM prabhAvazALI che, tema bhagavAna samasta jagatamAM prabhAvazALI hatA. samudrasamAna akSayaprajJAvAnuM hatA, svayaMbhUramaNa samudra samAna temanI prajJA apAra hatI, samudranA jaLa samAna svaccha ane nirmaLa hatA, samasta kaSAyothI rahita ane jIvanamukta hatA. devonA adhipati indra samAna devAdhideva hatA. temaja divya tejathI saMpanna hatA. bhagavAna vIryathI pUrNa vIryavAnu hatA-zArIrika ane AdhyAtmika baLamAM carama sImA sudhI pahoMcI gayA hatA, jema sudarzana-meruparvata badhA parvatomAM pradhAna che tema bhagavAna badhA prANIomAM zreSTha hatA. jema meru parvata svarganA nivAsIo mATe AnaMdadAyaka che, tema bhagavAna jagatanA jIvone AnaMdadAyaka hatA. ane asAdhAraNa guNothI suzobhita hatA. 3i1-36o te sumeru parvata eka lAkha yojana UMco che. tenA traNa vibhAga che pRthvImaya, suvarNamaya ane vaiDUryamaya. sauthI UMce sthita paMDakavana patAkA jevuM zobhI rahyuM che. 99000 yojana jamIna upara UMco che ane eka hajAra yojana jamInanI aMdara che. upara AkAzane sparza karato ane nIce pRthvImAM aMdara sthita che. sUryAdi jyotiSkagaNa tenI parikramA kare che. te sonerI raMgano che ane aneka naMdanavanothI yukta che. tyAM moTA Idro paNa AnaMdano anubhava kare che. jagatamAM aneka nAmothI prasiddha che. jemake-maMdara, merU, sudarzana, suragiri vagere. teno raMga sonA jevo zuddha ane suzobhita che. te sarva parvatomAM zreSTha che. te upa parvatonA kAraNe durgama che ane maNio evuM auSadhIothI bhUmibhAganI samAna zobhI rahyo che. pRthvInA madhya bhAgamAM sthita che, sUryanI samAna kAMtivALo che. aneka varNavALo anupama zobhAthI yukta che ane manohara che, temaja sUryasamAna badhI dizAone prakAzita kare che. jema samasta parvatomAM sumeru parvatano yaza sarvathI zreSTha che. tema bhagavAna mahAvIra paNa jAti, yaza, darzana, ane zIladhArIomAM sarvathI zreSTha hatA. jema lAMbA parvatomAM niSedha parvata sarvathI lAMbo che. ane vartala parvatomAM racaka parvata sarvathI zreSTha che tema jagatamAM badhA muniomAM bhagavAna mahAvIra advitIya ane zreSTha hatA. ema jJAnIoe kahyuM che. [367-368] bhagavAna mahAvIra sarvottama dharma batAvI sarvottama dhyAna dharatA hatA. temanuM dhyAna ekAMta zukala vastunI peThe zukla hatuM ane zaMkha tathA caMdramAnI samAna zubha hatuM. maharSi bhagavAna mahAvIre jJAna, darzana ane cAritranA prabhAvathI samasta karmone kSaya karIne sarvottama, pradhAna, sAdi anaMta evI siddhi gatine prApta karI. [369-375] jema vRkSomAM zAlmalI vRkSa zreSTha che ane te suvarNakumAra devonuM kriIDAsthAna che. vanomAM jema naMdanavana zreSTha che tema jJAna ane caritramAM sarvajJa bhagavAna mahAvIra zreSTha hatA. jema zabdomAM meghagarjanA pradhAna che, nakSatromAM caMdramA pradhAna che, tathA suvAsita padArthomAM caMdana pradhAna che. tema sarvakAmavinimukta bhagavAna mahAvIra Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-6, 149 sarva muniomAM pradhAna hatA. jema samudromAM svayaMbhuramaNa samudrapradhAna che, nAgomAM dharaNendra uttama che ane rasavALA padArthomAM ikSusodaka samudra zreSTha che tema sarva muniomAM bhagavAna mahAvIra patAkAnI peThe sarvopari hatA. jema hAthIomAM airAvata, pazuomAM siMha, nadIomAM gaMgA ane pakSIomAM veNudeva garUDa zreSTha che tema nirvANavAdIomAM jJAtaputra bhagavAna mahAvIra zreSTha hatA. jema yoddhAomAM vizvasena, phUlomAM kamaLa, ane kSatriomAM dAnta vAkya pradhAna hatA tema RRSiomAM bhagavAna vardhamAna zreSTha hatA. jema dAnomAM abhayadAna, satyamAM nirvadya satya ane tapomAM brahmacarya uttama che te pramANe lokamAM jJAtaputra zramaNa uttama hatA. jema samasta sthitimAM pAMca anuttara vimAnavAsI devo zreSThache. sabhAomAM sudharmasabhA zreSTha che ane dharmomAM nirvANa zreSTha che. te pramANe jJAnIomAM jJAtaputra bhagavAna mahAvIrathI koi vadhu jJAnI nathI. [376] bhagavAna mahAvIra pRthvI samAna samasta prANIonA AdhAra bhUta che. aSTa karmone vidAranAra, Asakti rahita, koi paNa padArthano saMgraha na karanAra, AzuprajJa, sadA jJAnopayogathI saMpanna, krodhAdi vikArothI rahita, prANImAtrane abhaya denAra ane anaMta saMsAra sAgarane pAra karIne mokSa padhAryA che. te anantacakSu che. [377] arihaMta maharSi bhagavAna mahAvIre krodha, mAna, mAyA ane lobha e cAra AMtarika doSono tyAga karyo che. te svayaM pApa karatA na hatA, karAvatA paNa na hatA ane ka2nA2ne anumodana ApatA na hatA. [378] kriyAvAdI, akriyAvAdI, vinayavAdI ane ajJAnavAdI e sarvamata vAdIonA matane jANIne bhagavAna mahAvIra yAvajIvana saMyamamAM sthita rahyA hatA. [79] bhagavAna mahAvIre duHkhanA kSaya mATe strIsaMga tathA rAtribhojanano tyAga karyo hato temaja duHkho-karmono kSaya karavA mATe sadA tapamAM pravRtta hatA. A lAka ane paralokanA svarUpane jANIne sarva prakAranA pApano sarvathA tyAga karyo hato. [380] arihaMta deva dvArA kathita yuktisaMgata, zabda ane arthathI zuddha dharmane sAMbhaLIne je jIvo tenA para zraddhA rAkhe che teo mokSane prApta kare che. kadAcit zeSa karma rahI jAya to indra samAna devatAonA adhipati bane che, pachInA bhavamAM siddha thAya che. adhyayanaH 6 nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa adhyayanaH7 - kuzIlaparibhASita [381-383] pRthvIkAya, aplAya, teukAya, vAyukAya, tRNa, vRkSa, bIja Adi vanaspatikAya ane trasakAya-aMDaja jarAyuja svedaja, ane rasaja A badhA jIva samUhane tIrthaMkara bhagavAne jIvanikAya kahela che. te badhA jIvo sukhanA abhilASI ane duHkhanA dveSI che ema jANavuM. ane sUkSma rIte vicAra karavo joie ke jeo A prANIono nAza kare che teo potAnA AtmAne daMDe che ane vAraMvAra A yoniomAM utpanna thAya che. pUrvokta trasa ane sthAvara jIvanI hiMsA karanAra jIva vAraMvAra ekendriyathI laine paMcendriya sudhInI yoniyomAM paribhramaNa kare che ane trasakAya tathA sthAvara kAyamAM utpanna thaIne vinAza pAme che. vAraMvAra janma laine krUra karmo karanAra te ajJAnI jIva je Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1pa0 sUyagaDo-10-384 karma kare che, tenAthI ja mRtyune meLave che. [384] karelAM karma koI A lokamAM phaLa Ape che to koI bIjA bhavamAM phaLa Ape che. koI eka janmamAM phaLa Ape che to koI seMkaDo janmo bAda phaLa Ape che. koI karma je rIte karyuM hoya te pramANe phaLa Ape che ane koi karma bIjI rIte paNa phaLa Ape che. saMsAramAM bhramaNa karatAM kuzIla jIvo tIvramAM tIvra dukho bhogave che. koI jIva pUrvakRta karmanuM phaLa bhogavatAM ArtadhyAna karIne pharI navA karma bAMdhe che. A rIte niraMtara pApa karmanuM phaLa bhogavato rahe che. [385] sarvajJa bhagavAne kahyuM che, ke je mAtA pitAne athatu samasta parivArane choDIne sAdhu payayine grahaNa karIne agnikAyano AraMbha kare che tathA potAnA sukha mATe anya prANIonI hiMsA kare che te kuzIla dharmavALA che. [38] agni saLagAvanAra puruSa aneka jIvonI ghAta kare che ane agni oLavanAra puruSa agnikAyanA jIvonI ghAta kare che. mATe buddhimAna puruSa dharmane jANIne agnikAyano AraMbha na kare. pRthvI sajIva che ane pANI paNa sajIva che. tethI je puruSa agni saLagAve che te pRthvI ane pANInA jIvone, pataMgIyA vagere saMpAtimAM jIvone, saMsvedaja jIvone temaja lAkaDAne Azrita rahelAM jIvone bALe che. [388-30] haritakAya athavA dUrvA, aMkura vagere paNa jIva che. kAraNa ApaNA zarIranI jema teonuM zarIra paNa AhArathI vadhe che, kApavAthI karamAI jAya che. haritakAyanA. e jIva mULa, skaMdha, zAkhA patra, puSpa, phaLa AdimAM alaga alaga hoya che. je jIva potAnA sukha mATe te jIvonuM chedana bhedana kare che te dhRSTatApUrvaka ghaNA prANIonI ghAta kare che. je dIkSita athavA gRhastha asaMyamI puruSa potAnA sukhanA mATe bIjano nAza kare che te puruSa te bIja dvArA utpanna thanArAM aMkura zAkhA patra, puSpa, phaLa vagereno nAza kare che ane potAnA AtmAne daMDita kare che. jJAnIoe tevA paraSane anAryadharmI kahela che. vanaspatinuM chedana karanAra puruSomAM koI koI garbhamAM ja marI jAya che. koI aspaSTa bolavAnI avasthAmAM, koI kumAra avasthAmAM, koI prauDha banIne to koI vRddhAvasthAmAM marI jAya che. A pramANe vanaspatinI hiMsA karanAra prANI koIpaNa avasthAmAM maraNane zaraNa thAya che. [391] he jIvo ! tame samajo ke A saMsAramAM manuSya janmanI prApti bahu ja kaThina che tathA narakagati ane tiryaMca gatinA ghora dukhone juo ane vicAro ke ajJAnI jIvone bodhanI prApti thatI nathI. A saMsAra jvarathI pIDitanI jema ekAMta duHkhI che ane jIva potAnA sukha mATe karela pApa karmanA kAraNe duHkhanA pAtra bane che. [392-395 A lokamAM mUDha mANasa mIThuM khAvAnuM choDI devAthI mokSanI prApti batAve che. koI ThaMDA pANInA sevanathI mokSa kahe che ane koI homa karavAthI mokSanI prApti batAve che. prAtaHkALe snAna Adi karavAthI mokSa maLato nathI. kAraNa ke jaLakAyano AraMbha karavAthI jaLakAyanA jIvonI hiMsA thAya che. temaja kSAra-mIThuM na khAvAthI paNa mokSa maLato nathI. anyatIrthio madha, mAMsa ane lasaNa khAine mokSane badale saMsAramAM bhramaNa kare che. savAre, bapore ane sAMje traNe saMdhyAkALamAM jaLano sparza karavAthI mokSanI prApti mAne che te yogya nathI. jo pANInA sparzathI siddhinI Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-7, 151 prApti thatI hoya to pANImAM rahenArA jaLacara prANIone paNa mokSa maLI javo joIe. jo jaLathI mukti maLatI hoya to mAchalA, kAcabA, jaLa sarpa, jaLa muga, jaLacara UMTa tathA jaLarAkSasa e badhA jaLacaro ja sauthI pahelAM mokSa pAme, paraMtu AvuM banatuM nathI. mATe je jaLasparzathI mokSa batAve che temanuM kathana ayukta che. evuM kuzaLa puruSo kahe che. [396-37] jo jaLa kamarUpI melane dhoI nAkhe to puNyane kema na dhoI nAkhe? tethI jaLasnAnathI mokSa mAnavo te kalpanA mAtra che. vastutaH jema koi janmAMdha puruSa aMdhanetAnuM anusaraNa kare to te kumArge cAlyo jAya che, potAnA lakSya pahoMcI zakato nathI. mUrkha jIvo ajJAnI netAnI pAchaLa cAlIne jaLasnAna vagere dvArA prANIono ghAta kare che. jo ThaMDu-kAcuM pANI pApakarma karatA puruSonA pApane harI le to jaLacara jIvo mAchalI Adine mAranAra macchImAra AdinI mukti thaI javI joIe. paraMtu tevuM banatuM nathI. mATe jaLasnAnathI mukti batAvanArA mithyA bhASaNa kare che. [398-399] prAtaHkALe ane sAMje agnino sparza karanArA agnimAM homa karavAthI mokSanI prApti batAve che, teo mithyAvAdI che. jo te pramANe mokSa maLato hoya to agnino sparza karanArA kukarmIone paNa mokSa thavo joIe paNa tema banatuM nathI. jeNe jaLasnAnathI athavA agnihotrathI mukti mAnI che teoe parIkSA karIne joyuM nathI ke vastutaH A rIte mukti maLatI nathI. evI mAnyatA rAkhanAra ajJAnI jIva saMsAramAM paribhramaNa karaze. sarvaprakAranA trasa ane sthAvara jIvo sukhane Icche che. evuM jANIne temaja samyakajJAna prApta karIne koIpaNa prANInI hiMsA na karavI. [40] pApa karanAra prANIne raDavuM paDe che. taravAra vagerethI chedananuM duHkha bhogavavuM paDe che. bhayabhIta thavuM paDe che. evuM jANI vidvAna muni pApathI nivRtta thaI potAnA mana, vacana, kAyane gopana karI tathA trasa ane sthAvara prANInA svarUpane jANIne teonI hiMsA na kare. | [401] jo sAdhu uddiSTa vagere doSothI rahita AhArano paNa saMcaya karIne upabhoga kare che tathA acitta jaLathI paNa zarIranA aMgone saMkocIne paNa snAna kare che, vastra dhove che, zRMgAra mATe vastrane nAnuM-moTuM kare che, te saMyamathI dUra che tema kahyuM che. [402] dhIrapuruSa jaLasnAnathI karmabaMdha jANIne mukti paryata prAsuka jaLa vaDe jIvana dhAraNa kare, bIja-kaMdAdinuM bhojana na kare. snAna tathA maithunano tyAga kare. 403] je puruSe mAtA, pitA, ghara, putra, pazu ane dhanane choDIne dIkSA grahaNa karI che pachI svAdiSTa bhojana banAvanAra gharomAM lolupatAthI doDe che, te zramaNatvathI dUra che. | [404] je peTa bharavAmAM vRddha puruSa svAdiSTabhojana mATe tevA gharomAM bhikSArthe jAya che tathA tyAM dharmakathA kare che temaja suMdara AhAra mATe potAnA guNonuM varNana karAve che te AcAryanA guNothI zatAMza paNa nathI, ema tIrthaMkaroe kahyuM che. [40pa-406] dIkSita banIne je sAdhu parAyA bhojana upara dIna banI jAya che ane cAraNabhATanI peThe bIjAnI prazaMsA kare che te cokhAnA dANAomAM Asakta banela moTA DukkaranI jema nAza pAme che arthAtu vAraMvAra janma-maraNane dhAraNa kare che. je puruSa anna, pAna tathA vastra vagere A lokanA padArthonA nimitte dAtA puruSane sevakanI peThe rucikara vAta kahe che te pArzvastha tathA kuzIla che, jema photarA nissAra banI jAya che tema Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 sUyagaDo - 1/7/-407 teno saMyama paNa nissAra banI jAya che. [407-408] saMyamI sAdhu ajJAta kulomAMthI AhAra grahaNa karI potAno jIvananirvAha kare, pUjA pratiSThA AdinI icchAthI tapasyA na kare, zabda ane rUpomAM Asakta na bane, sarva prakAranA bhogone choDIne saMyamanuM pAlana kare. dhairyavAna sAdhu sarva saMbaMdhone choDIne, badhA duHkhone sahana karIne, jJAna, darzana ane cAritrathI yukta thAya che tathA koIpaNa viSayamAM Asakta na banI apratibaddhavihArI bane che. te sAdhu prANIone abhaya ApIne viSaya ane kaSAyothI kaluSita AtmAvALo hoto nathI. [409] saMyamanI rakSA mATe muni AhAra grahaNa kare ane pUrvakRta pApone dUra karavA prayatna kare. pariSaha ke upasarganuM duHkha Ave tyAre saMyamane sAcavIne rAkhe. jema raNakSetramAM zatrune harAvanAra subhaTa duHkhathI kAMpato nathI tema sAdhu paNa karmarUpI zatruone dUra karavA mATe duHkhathI trasita thato nathI. [410] pariSaha ane upasargathI pIDAtA sAdhu banne bAjuthI cholAtA pATiyAnI jema rAgadveSa na kare, paraMtu mRtyunI pratIkSA kare- paMDitamaraNanI icchA rAkhe, A pramANe karmono kSaya karIne jema dharI tUTI javAthI gADuM cAlatuM nathI te pramANe karmo tUTI javAthI sAdhu paNa pharI saMsArane prAptakaratA nathI. adhyayanaH 7 - nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa adhyayana-8-vIrya [411-412] vIryanA be bheda kahyA che. to vIra puruSanuM vIratva zuM che ? ane zA kAraNathI te vIra kahevAya che ? he suvrato ! koI karmane vIrya kahe che, ane koI akarmane vIrya kahe che. martya lokanA mAnavIo A be bhedamAM ja samAveza pAme che. [413] tIrthaMka2 bhagavAne pramAdane karma kahela che ane apramAdane akarma kahela che, tethI pramAdIne bALavIrya kahela che ane apramAdIne paMDitavIrya kahela che. [414-417] ukta be prakAranA vIryamAMthI bALavIryanuM pratipAdana kare che-koI koI ajJAnI jIva prANIonI ghAta karavA zastra tathA dhanurvidyAdino abhyAsa kare che ane koi prANI tathA bhUtonA vinAzaka maMtronuM adhyayana kare che. mAyAvI puruSa chaLa kapaTa karIne kAmabhoganuM sevana kare che, tathA potAnA sukhanI icchA karanArA te jIvo, prANIonI ghAta kare che. tenA aMgopAMgonuM chedana kare che ane tenA udara Adine cIre che. asaMyamI jIva mana, vacana ane kAyAthI, temaja kAyAnI zakti na hovA chatAM paNa taMdula matsyanI jema manathI ja A loka ane paraloka ema banne mATe pote prANIonI ghAta kare che ane bIjA pAse paNa ghAta karAve che. prANInI ghAta karanArA jIvo tenI sAthe aneka janmo mATe vaira bAMdhe che, kAraNa bIjA janmamAM te jIva tene mAre che. te pramANe vairanI paraMparA cAle che. jIvahiMsA pApa utpanna kare che ane duHkha Ape che. [418-419] karma be prakAranAM che- sAMparAyika ane ipithika, kaSAyapUrvaka karela karma sAM5rAyika kahevAya che ane kaSAya vinA karela karma ipithika kahevAya che. jANIbujhIne svayaM pApa karanArA jIvo sAMparAyika karma bAMdhe che tathA rAga ane dveSanA AzrayathI te ajJAnI jIvo bahu pApa kare che. A ajJAnI pramAdI jIvonuM sakarmavIrya Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-8, 153 kahyuM. have paMDitonuM akarmavIrya mArI pAsethI sAMbhaLo. [420-421] mokSArthI puruSa kaSAyarUpa baMdhanathI mukta hoya che, ane samasta baMdhanone choDIne, pApakarmano tyAga karI pUrNarUpathI zalyone-kamane kApI nAkhe che. tIrthakara bhagavAna dvArA kathita samyagdarzana samyajJAna ane samyaka cAritrarUpa mokSa mArgane grahaNa karIne paMDita puruSo mokSa mATe udyama kare che. bALavayavALo jIva vAraMvAra naraka AdinA duHkho bhogave che ane jema jema duHkho bhogave che tema tema tenA azubha dhyAnanI vRddhi thAya che. [422-4ra4] vividha sthAnonA adhikArIo potapotAnA sthAnone choDI deze temAM saMzaya nathI. tathA jJAtijano ane mitronI sAtheno nivAsa paNa anitya che. AvuM jANIne buddhimAna puruSa mamatAno tyAga kare tathA kutIrthika dharmothI adUSita A Aya dharmane grahaNa kare che. nirmaLa buddhivaDe athavA guvadikathI sAMbhaLIne dharmanA satya svarUpane jANIne jJAnAdi guNonA upArjanamAM tatpara sAdhu pApanuM pratyAkhyAna kare. [4rapa jJAnI puruSa jo koIpaNa prakAre potAnA AyuSyano kSayakALa jANe to te AyuSyano kSaya thayA pahelAM ja saMlekhanArUpa zikSAne grahaNa kare. [426] jema kAcabo potAnA aMgone potAnA dehamAM saMkocIne rAkhe che. tema buddhimAnu puruSa AtmalInatAthI potAnA pApone saMkocI le che. sAdhu potAnA hAtha, paga, mana ane pAMca IndriyonI ceSTAone saMkucita kare athavA gopavIne rAkhe, pApamaya pariNAma ane pApamaya bhASAno paNa tyAga kare. ' [428-429] paMDita puruSa lezamAtra paNa mAna ane mAyA na kare. mAna ane mAyAnuM azubha phaLa jANIne sukhazIlatAno tyAga kare tathA krodhano tyAga karI niSkapaTa bhAvathI vicare. prANIonI hiMsA na kare, adatta vastu grahaNa na kare, kapaTa sahita jUThuM na bole, e ja jitendriya puruSano dharma che. 4i30-431] saMyamI muni vacanathI athavA manathI paNa koI jIvane pIDA ApavAnI IccA na kare, paraMtu bahArathI ane aMdarathI gupta rahI IdriyonuM damana karIne sArI rIte saMyamanuM pAlana kare. potAnA AtmAne pApathI gopana karanAra jitendriya puraSa bhUtakALamAM koie karelA, vartamAnakALamAM karAtA ane bhaviSyakALamAM karavAnA hoya evA pApakarmone anumodana ApatA nathI. " [43ra-433] koI puruSa lokapUjya tathA vIra hoya paNa te jo dharmanA rahasyane nahi jANanAra mithyAdraSTi hoya to tenuM kareluM tapa, dAna vagere badhuM azuddha che ane te karmabaMdhanuM kAraNa bane che. je vastu svarUpane jANanArA mahApUjanIya ane karmane vidAravAmAM nipuNa samyavRSTi che, temanA tapa Adi sarva anuSThAno zuddha che ane tenI samasta kriyA karmabaMdhanuM kAraNa na bane paraMtu mokSanuM kAraNa bane che. [434-43pa je uttama kuLamAM utpanna thai pravrajyA aMgIkAra karIne pUjA satkAra mATe tapa kare che temanuM tapa paNa zuddha nathI. tethI sAdhu potAnA tapane gupta rAkhe ane pote potAnI prazaMsA na kare. saMyamayAtrAnA nivAha mATe sAdhu alpabhojana kare ane alpa jalapAna kare ane thoDuM bole, tathA kSamAvAnuM lobha-AsaktithI rahita, jitendriya ane viSayomAM anAsakta banIne hamezAM saMyamanuM anuSThAna kare. Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 sUyagaDo-1|8-426 4i26] sAdhu dhyAnayogane grahaNa karIne zarIrane sarva prakAre aprazasta vyApArathI roke. tathA pariSaha ane upasargamAM sahiSNutA rAkhavI te uttama che, evuM jANIne mokSanI prApti paryata saMyamanuM anuSThAna kare. ema huM kahuM chuM. adhyananaH8-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (adhyayana-9-gharma) 437 matimAna evA tIrthaMkara kayA dharmanuM kathana karela che? uttaramAM kahe che ke, jinavaronA mAyA prapaMca rahita sarala dhamane mArI pAsethI sAMbhaLo. | [438-439] A jagatamAM brAhmaNa, kSatriya, vaizya, caMDALa, bukkasa, eSika kapaTapUrvaka vyApAra karanAra vaizika, zUdra hoya ke koI paNa prANI, je AraMbhamAM Asakta rahe che te parigrahI jIvonuM bIjA jIvo sAthe anaMtakALa sudhI vaira vadhatuM jAya che ane te AraMbhamAM rata temaja kAmabhogomAM Asakta jIvonA duHkhano aMta Avato nathI. 4i0-443 mRta vyaktino agnisaMskAra vagere maraNakriyA karyA pachI sAMsArika sukhanI icchA rAkhanAra jJAtivarga tenuM dhana harI le che, paraMtu pApa karma karIne dhana saMcaya karanAra te mRta vyakti ekalI te pApanuM phaLa bhogave che. potAnA kamanusAra dukha bhogavatA prANInAM, mAtA, pitA, putravadhU, baMdhu, strI ke aurasaputra vagere koI paNa rakSA karI zakatAM nathI. A pramANe uparyukta arthane sArI rIte vicArIne, samya jJAna ane cAritra mokSano mArga che evuM jANIne sAdhu mamatA ane ahaMkArano tyAga karIne jinabhASita dharmanuM anuSThAna kare. dhana, putra, jJAtivarga, parigraha ane AMtarika zokane choDIne koIpaNa sAMsArika padArthanI apekSA nahIM rAkhanAra sAdhu dharmano anuSThAna kare. [44-445 pRthvIkAya, apakAya, tejaskAya, tRNavRkSa bIja Adi aMDaja, potaja (hAthI Adi), jarAyuja (gAya, manuSya Adi.) rasaja (dahIM AdinI utpanna thanAra jIvo) svedaja (parasevAthI utpanna thanAra , mAkaDa Adi) ane ubhijaja (meDaka Adi) Adi trasakAyanA jIvo che. vivekavAnuM puruSa A cha kAyone sajIva samaje ane mana, vacana temaja kAyAthI teno AraMbha na kare. parigraha paNa na kare. [446-47] jUThuM bolavuM, maithuna sevavuM, parigraha rAkhavo ane adattAdAna karavuM, te lokamAM zastra samAna che. temaja karmabaMdhanuM kAraNa che, tethI vidvAna muni tene za-parijJAthI jANI pratyAkhyAnaparijJAthI tyAge. mAyA, lobha, krodha ane mAna saMsAramAM karmabaMdhanuM kAraNa che, mATe vidvAna muni teono tyAga kare. [448-450] hAtha paga vagere dhovA temaja raMgavA, vastikarma-julAba levo. vamana karavuM. tathA AMkhomAM aMjana AMjavuM te sarve saMyamane naSTakarI nAkhe che. mATe vidvAna muni teno tyAga kare. sugaMdhI padArtha, phUlamALA, snAna, detaprakSAlana, parigraha rAkhavo, strIsevana karavuM tathA hastakarma karavuM Adine pApanuM kAraNa jANI jJAnI muni teno tyAga kare. sAdhunA nimitte banAvela, sAdhu mATe kharIdela, sAdhu mATe uddhAra lAvela, sAme lAvela AhArAdi tathA je AdhAkarmI AhArathI mizrita hoya athavA koI paNa kAraNathI je doSayukta AhAra hoya tene saMsAranuM kAraNa jANI vidvAna muni tyAga kare. [451-454] rasAyaNa vagerenuM sevana karIne baLavAna banavuM, zobhA mATe Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-9, 155 AMkhamAM aMjane AMjavuM, zabdAdi viSayomAM Asakta thavuM, jIvahiMsA karavI, hAtha paga vagere dhovA tathA zarIre pIThThI lagADavI, te sarvane saMsAranuM kAraNa jANI vivekI sAdhu tyAga kare. asaMyamI manuSyonI sAthe sAMsArika vArtAlApa karavo, gRhasthIjanonA asaMyamAnuSThAnanI prazaMsA karavI, jyotiSanA praznono uttara Apavo tathA zayyAtarano AhAra levo te badhAne saMsAranuM kAraNa jANIne jJAnI sAdhu tyAga kare. sAdhu jugAra na zIkhe, dharmaviruddha bhASAno prayoga na kare, hastakarma na kare tathA nissAra vAdavivAda na kare. te sarvane saMsAranuM kAraNa jANI vivekI muni tyAga kare. pagamAM pagarakhAM paheravAM, chatrI oDhavI, jugAra ramavo, paMkhAthI pavana nAkhavo tathA jemAM karma-baMdha thato hoya tevI parasparanI kriyA karavI te badhAne saMsAranuM kAraNa jANI zAnI muni tyAga kare. klipa-58] vidvAna muni vanaspati para maLa-mUtrano tyAga na kare, tathA bIja vagerene haThAvIne acitta pANIthI paNa Acamana na kare. gRhasthanA vAsaNamAM bhojana na kare, temaja pANI paNa na pIe. vastrarahita hovA chatAM paNa gRhasthanA vastra potAnA kAmamAM na le. A badhuM saMsAra bhramaNanuM kAraNa jANI tyAga kare. mAMcI para na bese, palaMga para na sUve, gRhasthanA gharanI aMdara na bese, gRhasthanA kuzaLa-samAcAra na pUche tathA pUrve karela krIDAnuM smaraNa na kare. te sarve saMsAra bhramaNanuM kAraNa che mATe teno tyAga kare. yaza, kirti, glAdhA, vaMdana ane pUjana tathA samasta loka saMbaMdhI viSaya bhogane saMsAranuM kAraNa jANI vivekI muni teno tyAga kare. | [45] A jagatamAM je AhAra-pANIthI saMyama yAtrAno nihi thAya tevo zuddha AhAra pANI sAdhu prahaNa kare ane bIjA sAdhune Ape, paNa je AhAra pANIthI saMyamano vinAza thAya tevuM na pote grahaNa kare na bIjA sAdhune Ape. [46] anaMtajJAnI tathA anaMtadarzI, bAhyAbhyatara graMthithI rahita, mahAmuni bhagavAna mahAvIre A pramANe cAritra ane zrutarUpa dharmano upadeza Apyo che. 4i61-43]vivekImuni, gurujana bhASaNa karatA hoya tyAre tenI vacce na bole. bhASasamitithI sampana sAdhu bolato chatAM paNa nahI bolanAra jevo che. sAdhu koInA marmane prakAzita na kare. bIjAne duHkha thAya tevI bhASA na bole. kapaTathI yukta na bole, je bole te vicAra karIne ja bole. cAra prakAranI bhASA (satya, asatya, mizra ane vyavahAra)mAM trIjI mizra bhASA che te asatyathI bhaLelI che mATe sAdhu teno prayoga na kare, je bolyA pachI pazcAttApa karavo paDe tevI bhASA na bole, tathA je vAtane badhA mANaso chupAvatA hoya tevI vAto paNa sAdhu na kahe. A nigraMtha bhagavAna mahAvIranI AjJA che. sAdhu koIne "are mUrkha!' ityAdi niSphara ne halakA saMbodhanathI na bolAve, temaja koine he mitra ! he vasiSTha gotrIya, he kazyapagotrIya', vagere khuzAmata mATe na kahe potAnAthI moTAne tU' Adi amanojJa zabda na kahe. TUMkamAM je vacana bIjane apriya lAge tevA zabdano prayoga paNa na kare. 464] sAdhu svayaM kuzIla na bane ane kuzIlonI sAthe saMgati paNa na kare, kAraNake kuzIlonI saMgatithI saMyama naSTa tathA tevA sukhabhoganI icchArUpa upasarga prApta thAya che. mATe vidvAnu muni A satyane samaje. Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 sUyagaDo-1/- 465 [45] sAdhu rogAdi koI kAraNa vinA gRhasthanA gharamAM na bese, tathA gAmanA bALakonI sAthe ramata na rame temaja mayadAnuM ullaMghana karIne hase nahIM. 4i66-467) sAdhu manohara zabdAdi viSayomAM utsuka na thAya, paraMtu yatanApUrvaka saMyamanuM pAlana kare. bhikSAcarI tathA vihAra vageremAM pramAda na kare, temaja upasarga tathA pariSahonI pIDA thavA para samabhAvathI sahana kare. sAdhune koI lAkaDI athavA mukI AdithI mAre athavA kaThora vacana kahe to tenA upara krodha na kare, koI gALa Ape to dayamAM baLe nahIM. prasannattApUrvaka badhuM sahana kare paNa kolAhala na kare. [468] sAdhu prApta thayela kAmabhogonI paNa IcchI na kare, tIrthaMkara bhagavAne tene ja viveka kahyo che. sAdhu AcArya Adi jJAnIjano pAsethI jJAna, darzana ane cAritranI zikSA grahaNa kare. [49] sAdhue svasamaya parasamayanA jJAtA, uttama tapasvI, gurunI sevA tathA tenI upAsanA karavI joIe. je karmanuM vidAraNa karavAmAM vIra che, AtmaprajJAnuM anveSaNa karanAra che tathA vairyavAnuM che, jitendriya che. te ja evuM kArya karI zake che. 47] gRhavAsamAM samyajJAnanI prApti thaI zakatI nathI evuM samajIne je puruSo saMyama aMgIkAra karIne uttarottara guNonI vRddhi kare che, teo ja mokSArthI jIvo mATe AzrayabhUta che. baMdhanathI mukta che. te asaMyamajIvananI abhilASA karatA nathI. [471] sAdhu zabda, rUpa, rasa ane sparzamAM Asakta na rahe, tathA sAvadya anuSThAna na kare. A adhyayananI zarUAtathI je vAtono niSedha karyo che te jina AgamathI viruddha hovAthI teno niSedha karavAmAM Avyo che. 472] vidvAna muni krodha, mAna, mAyA, lobha, tathA badhA prakAranA gAravono tyAga karI kevaLa nivaNanI ja abhilASA kare ema huM kahuM chuM. adhyanana-9-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (adhyayana-10mAdhi) [473-474] sAdhu saMyamanuM pAlana karatA A loka ane paralokanA sukhonI abhilASA na kare. jIvono AraMbha na kare. potAnA tapanuM phaLa na iccha, samAdhiyukta thaI zuddha saMyamanuM pAlana kare. UdhvadizA, adhodizA ane tiryadizAmAM je trasa ane sthAvara prANIo rahe che temanI hAthathI, paganI athavA samasta zarIrathI hiMsA na kare temaja adatta vastune grahaNa na kara. 4i7pa su-AkhyAta dharmamAM zaMkA nahi karanArA tathA prAsuka AhArathI zarIrano nirvAha karanArA uttama tapasvI sAdhu badhA prANIone Atmatulya mAnIne saMyamano nirvAha kare. A lokamAM jIvavAnI IcchAthI AgnavonuM sevana na kare. temaja bhaviSyakALa mATe dhAnyAdino saMcaya na kare. 4i76] sAdhu strInA viSayamAM potAnI samasta indriyone rokIne jitendriya bane, tathA sarva prakAranA baMdhanathI mukta thaIne zuddha saMyamanuM pAlana kare. lokamAM pRthaka pRthaka prANI varga Arta ane duHkhathI pIDita che te juo. [477] ajJAnI jIva pRthvIkAya vagere prANIone duHkha ApIne pApa karma karIne Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-10, 157 te te yoniomAM vAraMvAra bhramaNa kare che. jIva hiMsA pote karavAthI ke bIjA pAse karAvavAthI pApa utpanna thAya che. [478] je puruSa dInavRtti kare che te paNa pApa kare che. evuM jANI tIrthakaroe ekAMta bhAvasamAdhino upadeza Apyo che. tethI vicAravAnuM zuddhacitta puruSa bhAvasamAdhi ane vivekamAM rata rahIne prANAtipAtano tyAga kare. [47] sarva jIvone samabhAvathI jonAra sAdhu koI sAthe priya ke koI sAthe apriya saMbaMdha na rAkhe. koI-koI pravajyA dhAraNa karIne pariSaha ane upasarga AvatAM dIna banI jAya che ane dikSA choDI patita thaI jAya che. to koI potAnI pUjA-prazaMsAnA abhilASI banI jAya che. 4i80-481] je puruSa pravrajyA laIne AdhAkarmI AhAranI IcchA kare che ane tene mATe vicAre che te kuzIla che, tathA strImAM Asakta banIne tenA vilAsomAM ajJAnInI peThe mugdha rahe che ane strInI prApti mATe parigraha rAkhe che te pApanI vRddhi kare che. je puruSa prANIonI hiMsA karI temanI sAthe vaira bAMdhe che te pApanI vRddhi kare che. tethI te marIne naraka vagere duHkhadAyI sthAnomAM janma le che. mATe vivekI sAdhu dharmano vicAra karI sarva durAcArothI dura rahI saMyamanuM pAlana kare. 4i82-483] sAdhu A saMsAramAM bhogamaya jIvananI abhilASA karIne dhanano saMcaya na kare. tathA putra kalatra vageremAM Asakti bhAva na rAkhe, vicArapUrvaka bhASA bole, zabdAdi viSayomAM rata na rahe temaja hiMsAyukta kathA na kahe. sAdhu AdhAkarmI AhAranI icchA na kare ane AdhAkarmI AhAranI IcchA rAkhanArano saMga paNa na kare, temaja zarIranI paravA na karatAM saMyamanuM pAlana kare. [484] sAdhu ekatva bhAvanA kare ke-A jIva ekalo Avyo che, ekalo javAno che ane ekalo ja potAnA karelA karmonuM phaLa bhogavavAno che. koI koInuM saguM nathI. AvI bhAvanAthI muktinI prApti thAya che. ekatva bhAvanA mokSarUpa che, satya che, zreSTha che.mATe je tenAthI yukta thAya che te kSamAvAnu satyAgrahI ane tapasvI bane che. 4i85) je sAdhu strIo sAthe maithunasevana karato nathI, tathA parigrahano saMcaya karato nathI, manojJa-amanojJa viSayomAM rAgadveSa karato nathI temaja prANImAtranI rakSA kare che te nisaMdeha samAdhine prApta kare che. [48] sAdhu saMyama saMbaMdhI arati ane asaMyama saMbaMdhI ratino tyAga karIne tRSNasparza, zItasparza, uSNa, DAMsa macchara vagere temaja sugaMdha ane durgaMdhane sahana kare. 4i87] vacanaguptino dhAraka sAdhu bhAva samAdhimAnuM kahevAya che. te zuddha lezyAne grahaNa karIne saMyamanuM anuSThAna kare che. pote ghara saMbaMdhI samArakAma kare nahIM, bIjA pAse karAve nahIM ane karatAne anumodana Ape nahIM, temaja strIonI sAthe saMparka rAkhe nahIM. 4i88] A lokamAM keTalAka anya darzanazAstrIo kriyAne mAnatA nathI, kahe che ke AtmA akriya che, prakRtija badhuM kArya kare che. e samaye tene koI pUche ke AtmA akriya che to baMdha ane mokSa kevI rIte thAya che? teo mokSano upadeza paNa Ape che ane kahe che ke amArA zAstrathIja mokSa maLe che. te AraMbhamAM Asakta thaine, viSayomAM vRddha Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 sUyagaDo-1/11-489 banIne, mokSanA kAraNabhUta cAritra dharmane jANatA nathI. 4i89] A saMsAramAM bhinna bhinna ruci rAkhanAra manuSyo hoya che. temAM koI kriyAvAdane mAne che, koI akriyAvAdane mAne che, keTalAka ajJAnI jIvo tatkALa janmelA bALakanA zarIranA TukaDe TukaDA karIne AnaMda mAne che. A rIte saMyamathI rahita teo prANIonI sAthe vaira vadhAre che. 4i90-491] pApathI nahi DaranAra ajJAnI jIva potAnA AyuSyano aMta jANatA nathI. teo paugalika padArthopara mamatAM rAkhIne rAtadivasa pApamAM Asakta rahe che ane potAne ajara amara mAnIne dhanamAMja mugdha rahe che. te mumukSu! tuM dhana ane pazuM vagere dareka sacitta-acitta padArthone choDI de. mAtA pitA baMdhu bhaginI mitrajana vagere koIpaNa tAro kAMi upakAra karatA nathI. chatAM tuM tenA mATe raDe che ane moha pAme che, paraMtu tuM marI jaIza tyAre, bIjA loko te upArjana karelA dravyano upabhoga karaze athavA tArA dhananuM haraNa karI jaze. [492-493 jevI rIte aTavImAM vicaranAra mRga mRtyunA bhayane kAraNe siMhathI dUra rahe che, tevI ja rIte buddhimAnuM puruSa dharma tattvane sArI rIte jANIne pApathI dUra rahe che. dharmanA svarUpane samyaka prakArathI jANanAra buddhimAnuM puruSa potAnA AtmAne pApa karmathI nivRtta kare che. vairanI paraMparAne utpanna karanAra che ane mahA bhayajanaka hoya che. evuM jANIne sAdhaka hiMsAno tyAga kare. [44] mokSamArganuM anusaraNa karanAra muni khoTuM na bole. jUThuM bolavAnA tyAgane saMpUrNa bhAvasamAdhi ane mokSa kahela che. e pramANe sAdhu bIjAM vratomAM paNa doSa na lagADe, bIjAne paNa doSa lagADavAnI preraNA na Ape ane doSa sevana karanAra vyaktine bhalI na jANe. [495 zuddha nidoSa AhAranI prApti thavA para sAdhu temAM rAgadveSa karIne cAritrane dUSita na kare. sarasa temaja svAdiSTa AhAramAM mUcchita banI vAraMvAra tenI abhilASA na kare. dhairyavAna bane, parigrahathI vimukta bane tathA potAnI pUjA pratiSThA ane kItinI kAmanA na karatAM zuddha saMyamanuM pAlana kare. [49] sAdhu gRhatyAga karIne jIvanathI nirapekSa thAya, kAyasaMbaMdhI mamatA tyAga kare, tapazcaraNa saMyama AdinA phaLanI kAmanAne chedI nAkhe. jIvana athavA maraNanI AkAMkSA na kare. A pramANe saMsArathI mukta thaI vicare. ema huM kahuM chuM. [ adhyayana-10-nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (adhyayanaH11-mArga) [497-499] kevaLajJAnI bhagavAne kayo mArga batAvyo che, jene prApta karIne jIva dustara saMsAranA pravAhathI tarI jAya che. he mahAmune, sarva duHkhothI choDAvanAra sarvazreSTha te zuddha mArgane Apa je pramANe jANo cho, te pramANe amane kaho. jo koI devatA ke manuSya amane pUche to ame temane kayo mArga batAvIe? te Apa amane jaNAvo. [pa00-502 koI devatA ke manuSya mokSano mArga pUche to temane kayo mArga kahevo joie teno sAra tame mArI pAsethI sAMbhaLo. kAzyapa gotrIya bhagavAn mahAvIrano Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-11, 159 kahelo A ati kaThaNa mAga kramazaH huM tamane batAvuM chuM. jema vyApAra karanAra vaNiku samudrane pAra kare che, te pramANe A mArganuM avalaMbana laIne aneka AtmAo tarI gayA. che. mokSanA mArgane grahaNa karIne bhUtakALamAM anaMta jIvoe saMsAra-samudrane pAra karyo che, vartamAnamAM pAra kare che ane bhaviSyamAM pAra karaze. A mArga meM bhagavAnuM mahAvIra pAsethI sAMbhaLelo che. te tamane kahuM chuM. tame te sAMbhaLo. pi03-506] pRthvI jIva che tathA pRthvIne Azrita paNa jIva che te pRthaka-pRthaka rahelA che. tathA jaLa ane agni paNa jIva che. vAyukAyanA jIva paNa bhinna bhinna che tathA tRNa, vRkSa ane bIja paNa jIva che. vanaspatikAyanA anaMta jIva che. uparokta pAMca sivAya chaThThA trasakAyanA jIvo paNa che. tIrthaMkara devoe A cha bheda batAvyA che. te sivAya saMsAramAM bIjA koI jIva nikAMya nathI. jJAnI puruSa badhI yuktio vaDe A jIvonuM jIvapaNuM jANIne tathA A badhA jIvo duHkhathI bhaya pAme che evuM vicArIne koI paNa prANInI hiMsA na kare. jJAnI puruSanuM eja uttama jJAna che ke te koI paNa jIvanI hiMsA karatA nathI. ahiMsAnA samarthaka zAstrono eTalo ja siddhAMta che. pi07-508] UrdhvadizA, adhodizA ane tirthaka dizAmAM je koI paNa trasa ane sthAvara prANIo che te badhAnI hiMsAthI nivRtta rahevuM joIe. kAraNa ke tenAthI jIvane zAMtimaya mokSanI prApti kahelI che. jitendriya puruSa mithyAtva Adi doSone dUra karIne mana, vacana ane kAyAthI jIvana paryata koi paNa prANInI sAthe vairavirodha na kare. [pa09-511] AzravArono virodha karanAra mahAprajJAvAnuM temaja pariSahaupasarga AvavA chatAM duHkhita na thanAra sAdhu gRhastha Apelo aiSaNika AhAra-pANI ja grahaNa kare che. tathA sadA eSaNA samitithI yukta rahIne anaiSaNika vastune varja. je AhAra prANIono AraMbha karIne banAvyo hoya, sAdhune ApavAnA nimitte banAvyo hoya evo annapANI uttama sAdhu prahaNa na kare. AdhAkarmI AhAranA eka kaNathI paNa maLelo AhAra sAdhu grahaNa na kare. zuddha saMyama pALanAra sAdhuno A ja dharma che. A zuddha AhAramAM paNa jo azuddhinI zaMkA to tene paNa grahaNa na kare. [pa12-pa1] zrAvakonA nivAsasthAna gAma ane nagaramAM hoya che. mATe te sthAnamAM rahelo Atmagupta jitendriya sAdhu jIvahiMsA karanArane anumodanA na Ape. tenA samAraMbha yukta vacana sAMbhaLIne sAdhu puNya che evuM na kahe tathA puNya nathI, ema kahevuM te paNa mahAnuM bhayanuM kAraNa che. annadAna ke jaLadAna ApavAmAM trasa ane sthAvara jIvonI hiMsA thAya che, temanI rakSA mATe sAdhu "puNya thAya che" evuM na kahe. je prANIone dAna ApavA mATe anna ane pANI taiyAra karavAmAM Ave che te prANIonA lAbhamAM aMtarAya paDe che mATe "puNya nathI" ema paNa sAdhu na kahe. jIvahiMsA dvArA niSpanna dAnanI je prazaMsA kare che teo prANIonA vadhanI IcchA kare che- anumodanA kare che ane jeo dAnano niSedha kare che teo prANIonI AjIvikAnuM chedana kare che. [117] saMpUrNa rUpathI AraMbhanA tyAgI sAdhu pUrvokta jIvahiMsA janita dAnanA viSayamAM puNya che athavA puNya nathI, e banne vAta kahetA nathI. A rIte karmamaLane AvavAno tyAga karIne sAdhu nivaNipadane prApta kare che. [118] jema badhA nakSatromAM caMdramAM pradhAna che, tevI rIte badhI gatiomAM mokSa Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 sUyagaDo-1/11-519 pradhAna che. ema mAnanAra sAdhu hamezAM jitendriya thaI nivaNinI sAdhanA kare. pi19 mithyAtva, avirati, pramAda tathA kaSAya AdirUpa saMsArapravAhamAM vahetAM potapotAnA karmothI kaSTa pAmanAra prANIo mATe tIrthaMkara bhagavAne A mokSamArga dvIpa rUpa batAvyo che. tattvajJAtA puruSa A mArgathI ja mokSanI prApti kahe che. pi20 Atmagupta, damitendriya temaja saMsAranA pravAhane baMdha karanAra Asrava rahita je puruSa che, te ja paripUrNa ane anupama zuddha dharmano upadeza ApI zake che. pira1-para4] pUrvokta paripUrNa ane zuddha dharmane nahi jANatA ajJAnI hovA chatAM paNa potAne jJAnI mAnanAra "ame jJAnI chIe" evuM kahenArA anyadarzanIo samAdhithI dUra che. potAne jJAnI mAnanAra ajJAnI bIjano, kAcApANIno temaja temanA mATe banAvelA AhArano bhogavaTo karIne ArtadhyAna dhyAve che, teo potAnA ke bIjAnA duHkhanA kAraNane jANatA nathI. tethI teo bhAvasamAdhithI dura che. jema DhaMka, kaMka, kurara-jaLamugaI ane zikhI nAmanA jaLacara pakSIo hamezAM mAchalAM pakaDavAnA vicAramAM rata rahe che, teonuM dhyAna kaluSatAyukta tathA adhama che. tevI rIte mithyAdraSTi anArya zramaNa hamezAM viSayanI prAptinuM dhyAna dharyA kare che. te pApI ane adhama che. pi2pa-pa27] A jagatamAM keTalAka dumati pota-potAnA darzanamAM anurakta thaIne zuddha mArganI virAdhanA karIne unmArgamAM jaIne duHkhI thAya che ane nAza pAme che. jema koi janmAMdha puruSa chidravALI nAvamAM besIne samudra pAra karavA icche che, paraMtu te vacceja DUbI jAya che, te pramANe koi mithyAvRSTi anArya zramaNa pUrNa rIte AzravanuM sevana kare che. te AgAmI bhavamAM naraka AdinAM mahAbhaya-dukhane prApta karaze. [pa28-529] kAzyapa gotrIya bhagavAna mahAvIra dvArA prarUpita A dharmane grahaNa karIne buddhimAna puruSe ghora saMsAra sAgarane pAra karavo joIe ane Atma kalyANanA mATe saMyamanuM pAlana karavuM joIe. IndriyonA viSayothI nivRtta thaIne sAdhu saMsAranA samasta prANIone potAnI samAna samajIne zakti anusAra saMyamamAM parAkrama karatA thakA vicare. [pa30531] vivekavAnu muni ati mAna ane mAyAne zaparijJAthI jANIne ane pratyAkhyAna parijJAthI tyAga karIne mokSanuM anveSaNa kare. muni kSamA Adi daza yatidharmanI vRddhi kare, pApa dharmano tyAga kare tathA tapamAM potAnuM vIratva pragaTAve temaja krodha tathA mAna na kare. pi3ra-pa33 jema samasta prANIono AdhAra pRthvI che tema bhUtakALamAM je tIrthaMkaro thaI cUkyA che, vartamAnamAM je vidyamAna che ane bhaviSyakALamAM je tIrthaMkaro thaze te badhAno AdhAra zAMti ja che. jema sumeru parvata ghora AMdhIthI paNa kaMpita thato nathI tevI rIte sAdhune anukULa ke pratikULa pariSaha Ave chatAM te saMyamathI Dage nahIM. pi34] saMvarathI yukta mahAprajJAvAnuM ane dhIra sAdhu bIjAe Apelo aiSaNika AhAra ja grahaNa kare tathA kaSAya rahita thaIne mRtyu paryata saMyamamAM sthira rahe, e ja kevaLI bhagavAnano mata che. ema huM kahuM chuM. adhyayana-11-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa | Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thataskaMdha-1, adhyayana-12, 161 (adhyayana-12-samavasaraNa) fpa3pa kriyAvAda, akriyAvAda, vinayavAda ane ajJAnavAda, A cAra siddhAnta che. anyadarzanazAstrIo enuM pRthaka pRthaka nirUpaNa kare che. [36] te ajJAnavAdIo potAne nipuNa mAnavA chatAM mithyAbhASI che ane saMzayathI rahita nathI. tethI teo pote ajJAnI che ane ajJAna janatAne upadeza Ape che. teo vastutattvano vicAra karyA vinA mithyA bhASaNa kare che. [pa37-538] vinavAdI asatyane satya ciMtave che tathA asAdhune sAdhu pratipAdana kare che. temane pUcho to teo vinayane ja mokSanuM sAdhana batAve che. te vinayavAdIo vastutattvane na samajatAM kahe che ke amane amArA prayojananI siddhi vinayathI ja dekhAya che. te ja pramANe karmabaMdhanI AzaMkA karanArA akriyAvAdI bhUta ane bhaviSyakALa vaDe vartamAnane uDAvIne kriyAno niSedha kare che. fpa39] pUrvokta nAstika je padArthono niSedha kare che tenuM astitva svIkArI le che. tathA padArthanI sattA ane asattA banethI mizrita pakSano paNa svIkAra karI le che. teo syAdvAdInA vacanano anuvAda karavAmAM paNa asamartha hoi mUka banI jAya che. teo potAnA matane pratipakSarahita ane paramatane pratipakSasahita batAve che. teo syAdvAdInA sAdhanonuM khaMDana karavA mATe vAkachaLano prayoga kare che. [54] vastu-svarUpane nahi jANanArA te akriyAvAdIo vividha prakAranA zAstronuM kathana kare che, je zAstrono Azraya laine ghaNA manuSyo anaMtakALa sudhI saMsAramAM bhramaNa kare che. [41] bauddhamatanI aMdara eka zUnyavAdI sampradAya che. te mAne che ke sUrya Ugato ke asta thato nathI, temaja caMdramA vadhato ke ghaTato nathItevI ja rIte pANI hotuM nathI ane vAyu (havA) cAlato nathI, A saMpUrNa jagata mithyA ane zUnyarUpa che. pi4ra jema aMdha manuSya dIpaka sAthe hovA chatAM netrahIna hovAne kAraNe ghaTa, paTa vagere padArthone joI zakato nathI, te pramANe buddhihIna aDhiyAvAdI, ghaTa, paTa vagere vidyamAna padArthone paNa joI zakatA nathI. [53] saMvatsara, svapnazAstra, nimitta zAstra, zarIrazAstra, utpAta, bhUmikaMpa tathA ulkApAta, e aSTAMga zAstronuM adhyanana karIne ghaNA loko bhaviSyamAM thanArI vAtono jANe che paNa zunyavAdI to ATaluM paNa jANatA nathI. [54] koI nimittavettAnuM jJAna satya hoya che to koi nimittavettAnuM jJAna viparIta hoya che. AvuM joIne vidyAnuM adhyayana nahi karIne akriyAvAdIo vidyAnA tyAgamAM ja kalyANa batAve che. [pa4pa kriyAvAdI jJAnano niSedha karIne phakta kriyAthI ja svarga-mokSa mAne che. zAstrakAra kahe che, koI koI zAkyaAdi zramaNa tathA brAhmaNa potapotAnA abhiprAya pramANe lokane jANIne kriyA pramANe phaLa maLavAnuM kahe che. tathA teo evuM paNa kahe che, ke dukha potAnI kriyAthI thAya che, bIjAnI kriyAthI thatuM nathI. paraMtu tIrthaMkara deve kahyuM che ke mokSa jJAna ane kriyA banethI maLe che, ekalI kriyAthI nahi. [54] tIrthaMkara bhagavAnuM tathA gaNadhara vagere A lokamAM cakSu samAna che ane Jan Education International Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 sUyagaDo-1/12/-/547 lokanA nAyaka che. teo prajAone mokSanA mArgano upadeza Ape che ane zikSA Ape che ke he mAnava ! jema jema mithyAtva vadhe cheH tema tema saMsAra paNa vadhato jAya che. [547] je rAkSasa (vyaMtara deva) che, je yamalokamAM rahenAra (bhavanapati) che. je sura (vaimAnika) che ane je gAMdharva nAmanA vyaMtara deva che tathA pRthvIkAya Adi cha kAya che; je AkAzagAmI (vidyAdhara) tathA pakSI Adi che ane bhUmicara (pRthvI para rahenArA) che te badhA prANIo potapotAnA karma pramANe saMsAramAM paribhramaNa kare che. [548] A saMsArane svayaMbhUramaNa samudranI jema apAra kahela che. tethI A gahana saMsArane tame dustara samajo. A saMsAramAM viSaya ane strImAM Asakta jIvo vAraMvAra sthAvara ane jaMgama evA be bhedomAM bhramaNa kare che. [549] ajJAnI jIva pApakarma karIne pUrvakRta karmone kSaya karI zakatA nathI. paraMtu dhIra puruSa akarmathI (Azravane rokIne) karmano kSaya kare che. buddhimAna puruSo lobha (parigraha)thI dUra rahe che. teo saMtoSI banI pApa karma karatA nathI. [55] je vItarAga mahApuruSa lobhanA tyAgI, saMtoSI ane pApakarmathI nivRtta che teo jIvonA bhUta, vartamAna ane bhaviSyanA bhAvone yathArtharUpe jANe che, teo bIjA jIvone saMsAra-sAgara pAra karavA mATe netA bane che paraMtu temano koi netA hoto nathI. te jJAnI puruSo saMsArano aMta kare che. [551-552] pUrve kahelA te uttama sAdhuo jIva hiMsAnA bhayathI svayaM pApa karatA nathI ane bIjA pAse karAvatA nathI; paraMtu karmanuM vidAraNa karavAmAM nipuNa, te sadA pApanA anuSThAnathI nivRtta rahIne saMyamanuM pAlana kare che. paNa keTalAka anyadarzanI mAtra jJAnathI ja vIra bane che, anuSThAnathI nahi. [552] A jagatamAM nAnA zarIravALA kaMthavA Adi prANIo paNa che, ane moTA zarIravALA hAthI Adi paNa che. paMDita puruSa te badhAne potAnA AtmAnI jema samaje che ane A lokane mahAna athavA anaMta jIvothI vyApta samaje che. evuM samajIne jJAnI puruSa saMyamaparAyaNa muni pAse dIkSita thAya che. [553] je potAnI meLe ke bIjA pAsethI jANIne dharmano upadeza Ape che; te potAnI ane bIjAnI rakSA karavAmAM samartha hoya che, je ciMtana karIne dharmatattvane prakAze che evA jyotisvarUpa muni pAse haMmezAM rahevuM joie. [554-555] je potAnA AtmAne jANe che, gatine jANe che, anAgatine jANe che, lokane jANe che; mokSane jANe che, saMsArane jANe che, janma-maraNa ane upapAtane jANe che- je nakAdi gatiomAM thanAra jIvonI vividha prakAranI pIDAne jANe che, Azrava ane saMvarane jANe che, duHkha ane nirjarAne jANe che te ja puruSa kriyAvAdanuM sArI rIte kathana karavAmAM samartha thai zake che. [556] sAdhu manohara zabda ane rUpamAM Asakta na thAya, amanojJa gaMdha ane rasamAM dveSa na kare tathA teo jIvavAnI IcchA na kare, paraMtu saMyamayukta thaI mAyArahita banIne vicare. ema huM kahuM chuM. adhyayana- 12 -nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-13, adhyayana-13-yathAtathya [557] huM yathAtathya, jJAnanA prakAra arthAt samyagdarzana, jJAna, cAritranuM rahasya tathA jIvonA sArA-narasA guNo temaja sAdhuonuM zIla ane asAdhuonuM kuzIla tathA zAMti arthAt mokSa ane azAMti arthAt saMsAranuM svarUpa batAvIza. [558-559] rAtadina uttama anuSThAna karanArA, tathAgata arthAt tIrthaMkarothI dharmane pAmIne paNa tIrthakarokta samAdhimArganuM sevana na karanAra nihnava potAne zikhAmaNa denAra tIrthaMkara AdinI niMdA kare che. vItarAge kahelo mArga doSarahita che, chatAM ahaMkArathI nihava tene dUSita kare che. je puruSa potAnI ruci anusAra, paraMparAgata vyAkhyAnathI judI rIte vyAkhyAna kare che tathA vItarAganA jJAnamAM zaMkA karIne mithyA bhASaNa kare che te uttama guNonuM bhAjana banI zakato nathI. [50] je koinA pUchavA para potAnA gurunuM nAma chupAve che, te puruSa potAne mokSathI vaMcita kare che. te vastutaH asAdhu che, chatAM potAne sAdhu mAne che. te mAyAvI puruSa anaMtavAra saMsAramAM ghAtane prApta thAya che arthAt duHkhanuM pAtra bane che. [561-562] je puruSa krodhazIla che, bIjAnA doSo kahyA kare che, tathA zAMta thayelA kalahane pradIpta kare che; te puruSa pApakarma karanAra che ne te hamezAM jhagaDAmAM paDyo rahe che. te sAMkaDA mArgathI jatA AMdhaLAnI peThe anaMta duHkhano bhAgI bane che. je puruSa kalaha kare che ane nyayArahita bole che te samatA meLavI zakato nathI. ane te kalaharahita paNa banI zakato nathI. je gurunI AjJAnuM pAlana kare che, pApa karavAmAM guru vagerenI lajjA rAkhe che, je vItarAganA vacanamAM ekAnta zraddhALu che te puruSa amAyI che. [53] pramAdavaza bhUla thai jatAM guru vagere zikhAmaNa Ape tyAre je cittavRtti zuddha rAkhe (arthAt krodha na kare) teja puruSa vinaya vagere guNothI yukta che, te ja sUkSma arthane jonAro che, te ja puruSArtha karanAra che, te ja jAtisaMpanna ane saMyama pALanAra che. te ja puruSa samabhAvI ane amAyI che. 163 [564-565] je potAne saMyamI ane jJAnI mAnI parIkSA karyA vinAja abhimAna kare che tathA "huM moTo tapasvI chuM" evuM mAnI bIjAone pANImAM paDelI caMdranA paDachAyAnI jema nirarthaka mAne che, te abhimAnI mANasa avivekI che. A rIte ahaMkAra karanAra sAdhu ekAMta rUpathI mohamAM paDIne saMsAramAM bhramaNa kare che. te samasta AgamonA AdhArabhUta sarvajJa bhagavAnanA mArgathI bahAra che. je mAna-sanmAna pAmIne abhimAna kare che ane saMyama grahaNa karIne paNa jJAna Adino mada kare che te vAstavamAM paramArthane jANato nathI. [566] cAhe koi brAhmaNa hoya ke kSatriya kulamAM utpanna thayela hoya ke ugnakulanuM saMtAna hoya athavA lecchavI vaMzamAM utpanna thayela hoya, je puruSa dIkSA grahaNa karIne bIjAno Apelo AhAra khAya che ane potAnA UMcagotra-kuLanuM abhimAna nathI karato te ja vItarAga mArgano anuyAyI che. [57] jAti ane kuLa paNa zaraNabhUta thatA nathI. samyak prakArathI sevana karela jJAna ane sadAcAra sivAya anya koi paNa rakSA karavAmAM samartha nathI; paNa sadvidyA ane cAritra ja duHkhathI mukta karanAra che. je muni dIkSita thaIne paNa gRhasthanA karmanuM sevana kare Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 sUyagaDo-1/13I-pa68 che te saMsArathI pAra thaI zakato nathI. [58] je puruSa akiMcana che, bhikSA laIne nivahi kare che ane lUkhuM sUkuM khAIne jIvita rahe che paraMtu jo te abhimAna karato hoya, ke potAnI stutinI IcchA rAkhato hoya, to tenA bIjA guNo tenuM peTa bharavAnuM sAdhana mAtra che, te paramArthane nahIM samajanAra vAraMvAra janmamaraNane prApta kare che. piDI je sAdhu uttama rItithI bolanAra bhASAvid hoya. tathA madhurabhASI. pratibhAvAnuM ane vizArada hoya tathA dharmanI vAsanAthI jenuM dRya vAsita che te sAcA sAdhu che; paraMtu AvA zreSTha guNonI yukta hovA chatAM paNa je abhimAna kare che ane bIjAno tiraskAra kare che te sAdhu vivekI nathI. pi70] je sAdhu prajJAvAnuM thaine paNa potAnI prajJAnuM abhimAna kare che, athavA je lAbhanA abhimAnathI unmatta thaIne bIjAnI nindA kare che, te bAlabuddhi sAdhu samAdhi prApta karI zakato nathI. [pa71] sAdhu buddhimada, tapomada, gotramada, ane AjivikAmada na kare, je Avo. mada karatA nathI teja paMDita che ane teja sarvazreSTha che. pi72] dhIra puraSa uparokta madasthAno choDI de. zruta-cAritra dharmathI yukta puruSo tenuM sevana karatA nathI. tethI UMca-nIca badhA gotrathI mukta thayelA te maharSio sarvottama gati-mokSa pAme che. pi73] uttama vezyAvALA ane dharmane samajelA sAdhu bhikSA mATe grAma ke nagaramAM pravezIne eSaNA ane aneSaNAne samajIne, anna ane pANImAM Asakti rAkhyA vinA zuddha bhikSA grahaNa kare. pi74] sAdhu asaMyamamAM rati ane saMyamamAM arati na kare. te ghaNA sAdhu sAthe rahetA hoya athavA ekalo raheto hoya, paraMtu saMyamamAM bAdhA na pahoMce evA vacana bole. vaLI te dhyAnamAM rAkhe ke jIvAtmA ekaloja paralokamAM jAya che ane Ave che. [pa7pa dhIra puruSa dharmanA svarUpane samyaka prakArathI svayaM jANIne athavA guru AdithI zravaNa karIne jIvone hitakArI upadeza Ape. uttama zairya dharmavALA puruSa niMdita kArya ke phaLanI prApti mATe kArya kare nahi. [pa76-577] potAnI buddhithI bIjAno abhiprAya samajyA vinA dharmano upadeza Ape to bIjAne zraddhA na thatAM te krodhita banI jAya che; vadha paNa karI nAkhe, mATe sAdhu anumAnathI bIjAno abhiprAya jANIne dharmano upadeza Ape. buddhimAnuM sAdhu zrotAonA karma ane abhiprAyane jANIne dharmano upadeza Ape ane temanA mithyAtvane dUra kare. temane samajAve ke tame strInA rUpamAM moha pAmo cho, paraMtu strInuM rUpa bhaya ApanAruM che, temAM lubdha thanAro manuSya nAza pAme che. A pramANe zrotAono abhiprAya jANIne trasa ane sthAvara jIvonuM hita thAya tevo upadeza Ape. pi78] sAdhu upadeza ApatAM pUjA ane prazaMsAnI kAmanA na kare, koinI priya ane apriya evI kathA na kahe tathA badhA anAthone varjIne AkuLatA rahita ane kaSAya rahita banIne upadeza Ape. [pa79] sAdhu dharmanA yathArtha svarUpane joIne trasa ane sthAvara jIvonI hiMsAno Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - -- . .. . ...... zrutaskaMdha-1, adhyayana-12, 165 tyAga kare, jIvana ane maraNanI abhilASA na kare-bannemAM samabhAva dhAraNa kare, tathA mAyAthI vimukta thaine vicare. ema huM kahuM chuM. | adhyayana-13-nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ! ( adhyayana-14-graMtha pi80] A jinapravacanamAM dhana-dhAnya Adi bAhya ane krodha Adi AvyaMtara parigrahano tyAga karIne grahaNa-AsevanarUpa zikSA prApta karanAra sAdhaka dIkSA aMgIkAra karIne sArI rIte brahmacaryanuM pAlana kare. AcArya tathA guru AdinI AjJAnuM pAlana karIne vinaya zIkhe ane saMyamapAlanamAM kadI paNa pramAda na kare. [581-582] jevI rIte koI pakSInuM baccuM pUrI pAMkho AvyA vinA potAnA mALAmAMthI UDIne anyatra javA Icche che, paNa te pAMkho vinA UDI zakatuM nathI, tene mAMsAhArI Dheka vagere pakSIo pAMkho phaDaphaDAvatuM joIne harI le che ane mArI nAMkhe che. te pramANe dharmamAM anipUNa agItArtha ziSyane gaccharthI nIkaLelo joI ane potAnA hAthamAM Avelo mAnIne pAkhaMDI loko tene harI le che athatu dharmabhraSTa karI de che. -584] je puruSa gurukuLamAM nivAsa karato nathI te potAnA karmano nAza karI zakato nathI, evuM jANIne sAdhaka gurukuLamAM nivAsa kare ane samAdhinI IcchA rAkhe. buddhimAna sAdhaka muktigamana yogya AcaraNano svIkAra karIne gacchanI bahAra na nIkaLe. gurunI pAse rahenAra sAdhu sthAna, zayana, Asana, parAkrama, gamana, Agamana temaja tapasyA AdimAM uttama sAdhu jevuM AcaraNa kare che. evo sAdhu samiti ane guptinA viSayamAM niSNAta banI jAya che ane bIjAne tenuM yathArtha svarUpa batAve che. ( [585-589] samiti-guptimAM niSNAta sAdhu madhura ke bhayaMkara zabdo sAMbhaLIne temAM rAgadveSa na kare tathA nidrA Adi pramAda na kare ane koi viSayamAM zaMkA thavA para koI paNa upAyathI tenuM nivAraNa karIne nizaMka banI jAya. sadA gurunI samIpa rahenAra sAdhune je koI uMmaramAM athavA samAna uMmaravALA sAdhu pramAdavaza thayela bhUlane sudhAravA kahe to teno svIkAra na karatA jo krodha kare to te saMsArano aMta karI zakato nathI. gurukuLamAM rahenAra sAdhune koI anyatIthiMka athavA gRhastha aha-NIta Agama anusAra zikhAmaNa de, avasthAmAM nAnA, moTA, athavA dAsInI paNa dAsI hoya athavA koI ema kahe ke AvuM kAma to gRhastha paNa na kare. A rIte saMyamanI preraNA mATe koI upadeza Ape to tenA upara sAdhu krodha na kare. pUrvokta zikSA denAra para sAdhu krodha na karavo joIe, tene vyathA paNa na pahoMcADavI joIe, ane kaThora zabda na kahevo joie. paraMtu zikSA denArane kahe ke huM ema ja karIza ane pramAda na karavo joIe. jema jaMgalamAM mArga bhUlelA puruSane koI mArga jANanAro puruSa hitakArI mArga batAve te samaye mArga bhUlelo mAnavI tene hitakArI samaje che tema koI anubhavI puruSa sAdhune uttama mArganI zikSA Ape to sAdhu samaje ke A mArA kalyANa mATe che. pi0-pa92] je pramANe rasto bhUlelo mANasa mArga batAvanArano upakAra mAnIne teno vizeSarUpathI satkAra kare che. te pramANe sanmArga batAvanArano sAdhu paNa upakAra mAnIne vizeSa prakAre satkAra kare ane tenA upadezane dayamAM dhAraNa kare. evuM Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 166 sUyagaDo-1/14/palsa bhagavaMte kahyuM che. jema mArgane jANanAra netra sahita hovA chatAM aMdhakAramayI rAtrimAM na dekhavAnA kAraNe mArgane jANI zakato nathI, paraMtu sUryodaya thatAM prakAza phelAI javAthI te mArgane jANe che. tema dharmamAM anipuNa ziSya paNa ajJAnanA kAraNe dharma jANato nathI, paraMtu jinavacanothI vidvAna banI jatAM, dharmane jANI le che. 1 [53] UMca nIca ane ticha dizAomAM je trasa ane sthAvara prANIo nivAsa kare che, temAM sAdhaka hamezAM yatanApUrvaka saMyamanuM pAlana kare tathA temanA upara manathI jarAmAtra paNa dveSa na karatAM saMyamamAM vRDha thaIne vicare. pi94 samyaka AcAravAnuM AcArya sAme ucita avasara joIne sAdhu sUtra temaja arthanI pRcchA kare ane Agamano upadeza karanAra AcAryano satkAra-sanmAna kare. AcAryanI AjJAnusAra pravRtti karatA thakA kevaLibhASita samAdhine potAnA bdayamAM dhAraNa kare. [195] gurUnA upadezamAM barAbara sthita sAdhu mana, vacana ane kAyAthI prANIonI rakSA kare. kAraNa samiti ane guptinA pAlanamAM ja tIrthakaroe zAMtinI prApti ane karmakSaya kahela che, te trilokadarzI puruSanuM A kathana che ke sAdhue pharIthI kadI paNa pramAdano saMga karavo joIe nahIM. [pa96-197] gurusevAmAM rahenAra muni sAdhunA AcArane sAMbhaLIne tathA mokSarUpI ISTa arthane jANIne tatvamAM kuzaLa ane siddhAMtanA vyAkhyAtA banI jAya che, mokSanI pragatinA icchuka te sAdhu tapa temaja saMyamane prApta karIne, nirdoSa AhAra dvArA mokSa meLave che. gurukuLamAM nivAsa karanAra sAdhu samyaka prakArathI dharmane jANIne tenI prarUpaNA kare che. te buddha (jJAnI) pUrva saMcita karmono aMta kare che, potAne ane bIjAne karmapAzathI choDAvI svayaM saMsArathI pAra thaI jAya che ane bIjAne paNa pAra karAve che te muni vicArIne praznonA uttaro Ape che. . [pa98praznano uttara ApatAM sAdhue sUtranA asalI arthane chupAvavo na joIe temaja zAstrathI viparIta vyAkhyA paNa na karavI joIe. huM bahu jJAnI chuM, ugra tapasvI chuM evuM abhimAna na karavuM joIe tathA potAnA guNo jAhera na karavA joIe. kAraNavaza zrotA tattvane na samaje to tenI hAMsI na kare temaja koIne AzIvadi na Ape. [pa99]sAdhu pApanI dhRNA karIne prANIonA vinAzanI zaMkAthI koIne AzIvada na Ape, maMtravidyAno prayoga karIne potAnA saMyamane nisAra na banAve temaja prajAjano pAsethI koI vastunI IcchA na kare ane asAdhunA dharmano upadeza na Ape. [09]-sAdhue evo zabda athavA evI zArIrika ceSTA na karavI joIe ke jenAthI potAne athavA bIjAne hAMsI Ave. pApamaya kartavyano upadeza paNa na devo joIe. rAgadveSathI rahita sAdhu bIjAne duHkha utpanna thAya tevA satya vacanano paNa prayoga na kare. Adara sanmAna pAmIne abhimAna na kare, AtmaprazaMsA na kare ane lobhAdi kaSAyothI rahita thaIne vicare. [01]-sUtra ane arthanA viSayamAM niHzaMka hovA chatAMya buddhimAna sAdhu garva na kare ane syAdvAdamaya-sApekSa vacana kahe. satya ane vyavahAra A be bhASAono ja upayoga kare dharmaniSTha sAdhuonI sAthe vicare ane rAjA tathA reka para samAna bhAva Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-14, 17 rAkhIne upadeza kahe. [02-603]-pUrvokta satyabhASA ane vyavahArabhASAno prayoga karIne dharmanI vyAkhyA karatA sAdhunA kathanane koI buddhimAna barAbara samajI le che ane koI maMdabuddhi UlaTuM samajI le che. paraMtu te ulaTuM samajanAra maMdamatine sAdhu komaLa zabdothI samajAve paNa tiraskAra na kare. prazna karanAranI bhASA azuddha hoya to tenI niMdA na kare tathA nAnI vAtane zabdonA ADaMbarathI vistRta na kare. vyAkhyAna karatI veLAe je viSaya saMkSepamAM na samajAvI zakAya tene sAdhu vistArapUrvaka samajAve. AcArya pAsethI sUtrArthanuM zravaNa karIne samyaka prakArathI padArthano jJAtA muni tIrthaMkara bhagavAnanI AjJAnusAra nirdoSa vacana bole ane pApano viveka rAkhe, [07] -sAdhu jinezvara devanA saMtya siddhAMtono sArI rIte abhyAsa kare ane hamezAM temanA upadeza pramANe vacana bole, mayadAnuM ullaMghana karIne vadhAre na bole. te samadruSTi sAdhu potAnA samyagdarzanane dUSita na kare. Avo sAdhu sarvajJokta bhAvasamAdhine kahevA yogya hoya che. [0] sAdhu AgamanA arthane dUSita na kare tathA zAstranA arthane chUpAve nahi. prANIonI rakSA karanArA sAdhu sUtra ane arthane anyathA na kare tathA zikSA ApanArA gurunI bhaktinuM dhyAna rAkhIne upadeza kare ane gurunA mukhathI jevo artha sAMbhaLyo hoya tevI ja prarUpaNA kare. [09] je sAdhu sUtranuM zuddha uccAraNa kare che, tapa-anuSThAna kare che ane utsarganA sthAna para utsarga temaja apavAdanA sthAnapara apavAda mArganI prarUpaNA kare che teja puruSa grAhyavAkya che. A pramANe artha karavAmAM nipuNa tathA vagara vicAryuM nahi karanArA ja sarvajJokta bhAvasamAdhinuM pratipAdana karI zake che. ema huM kahuM chuM. adhyayana-14-nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | ( adhyayana-15-AdAna ) [09] je padArtho bhUtakALamAM thaI cUkyA che, je vartamAnamAM che ane je bhaviSyamAM thaze te sarvane, darzanAvaraNIya (tathA jJAnAvaraNIya, mohanIya ane aMtarAya) karmano aMta karanArA prANImAtranA rakSaka netA puruSa paripUrNa rUpathI jANe che. [608] je puruSa trikAladarzI hovAnA kAraNe saMzayano aMta karanAra che, sarvotkRSTa jJAnanA dhAraka che ane je sarvotkRSTa vastusvarUpanI prarUpaNA karanAra che, evA anupama vyAkhyAtA jyAM tyAM hotA nathI. [06] zrI jinezvaradeve bhinna bhinuM sthaLomAM jIvAdi tattvono sArI rIte upadeza karyo che. teja satya che ane teja subhASita che, kAraNa ke temAM pUvapara virodha Adi koI doSa nathI. mATe manuSya hamezAM satya-saMpanna banIne dareka jIvo sAthe maitrI bhAva rAkhavo joIe. [10-611] trasa ane sthAvara jIvonI sAthe virodha na karavo e sAdhuno dharma che. sAdhu jagatanA svarUpane jANIne zuddha dharmanI bhAvanA kare. bhAvanAothI jeno AtmA zuddha thaI gayo che, te puruSa jaLamAM nAva samAna kahelA che. jema naukA anukULa Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 sUyagaDo-1/15/2011 vAyuno saMyoga maLavAthI kinAre pahoMcI jAya che tevI ja rIte bhAvanAyogI sAdhu samastaduHkhothI mukta thai jAya che. tathA [12] pApakarmone jANanArA paMDita puruSa badhA baMdhanathI mukta thai jAya che. navIna karma na karanArA medhAvI puruSanA pUrvasaMcita badhA pApakarmo naSTa thai jAya che. [613-616] je puruSa samasta kriyAothI rahita che tene navIna karmabaMdha thato nathI. te karmane jANe che. evo mahAvIra puruSa karmone jANIne evo prayatna kare ke che saMsAramAM janma leto nathI ane marato paNa nathI. jene pUrvakRta karma nathI te mahAvIra puruSa janmatA ke maratA nathI. strIo paNa te vIra puruSano parAbhava karI zakatI nathI. jema vAyu agninI jvALAne ullaMghIne jato rahe che tema te mahAvIra puruSa paNa strIothI para thaI jAya che. jeo strIonuM sevana karatA nathI te puruSo sauthI pahelAM mokSagAmI hoya che. baMdhanathI mukta te puruSa asaMyamI jIvananI icchA karatA nathI. sAdhu puruSa asaMyama jIvanathI nirapekSa banIne jJAnAvaraNIya Adi samasta karmono aMta karI de che. jeo potAnA uttama kartavya dvArA mokSanI sanmukha che, teo mokSamArganI prarUpaNA kare che. [17] cAritranA dhAraka, devAdi dvArA karela pUjAne bhogavanArA, paraMtu te pUjAnI abhilASA nahi karanArA, yatanAvAn, indriyonuM damana karanAga, saMyamamAM dRDha ane maithuna Adi viSaya bhogothI nivRtta puruSa muktinI sanmukha hoya che. tIrthaMkara bhagavAn Adino upadeza bhinna bhinna prANIone mATe bhinna bhinna prakArathI pariNata thAya che. [618] jema Thukara cokhkhAnA dANAnA lobhamAM paDIne pAzamAM baMdhAya che, evI rIte strInA saMgamAM phasAine jIva anaMta janma-maraNane prApta thAya che, mATe paMDita puruSa maithunane nIsAra samajIne temAM lepAya nahi. je puruSa AzravadvArothI nivRtta che teo chinnasrota che- rAgadveSathI rahita, nirmaLa ane prasannacitta che. indriyo ane manane vaza karanArA te puruSa anupama bhAvasamAdhine prApta kare che. [619] je puruSa saMyama pAlanamAM nipuNa che te koi paNa prANI sAthe mana, vacana ane kAyAthI virodha na kare. evo sAdhu ja cakSuSmAnparamArthadarzI kahevAya che. [20] je puruSa bhoganI icchAno aMta karI nAkhe che teja manuSyo mATe cakSu samAna sanmArgadarzaka banI jAya che. jevI rIte tIkSNakSurano aMtima bhAga ja cAle che ane rathanuM paiDuM paNa aMtima bhAgamAM (dhurInA kinArA upara) cAle che tevI rIte mohanIya karmano aMta ja duHkharUpa saMsArano kSaya kare che. [21] dhIra ne viSaya-tRSNAno nAza karanAra puruSa aMtaprAMta AhAranuM sevana karIne saMsArano aMta kare che. A manuSyalokamAM AvIne jIvo dharmanI ArAdhanA karIne muktigAmI thAya che. [22] meM tIrthaMkaradeva pAsethI sAMbhaLyuM che ke saMyamanuM pAlana karanAra manuSya kAM to kRtakRtya-mukta thai jAya che athavA devagati prApta kare che. manuSya sivAya bIjI gatinA jIvomAM evI yogyatA hotI nathI. tathA [23] jJAnIonuM kathana che ke manuSya ja samasta duHkhono aMta karI zake che. gaNadhara vagere evuM paNa kahe che ke A manuSyabhava maLavo bahu durlabha che. Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-1, adhyayana-15, 169 [24] je jIva manuSyabhava gumAvI de che tene pharIthI bodhinI prApti muzkela che. kAraNa ke samyadarzananI prApti yogya dayanA pariNAmo thavA durlabha che, je dharmanI vyAkhyA karI zake, ane dharmaprApti mATe yogya che teone zubha lezyA (aMtaHkaraNanI zubha pariNati)nI prApti thavI paNa kaThina che. [25-626] je mahApuruSa paripUrNa anupama ane zuddha dharmanI prarUpaNA kare che ane teja pramANe AcaraNa kare che, teo sarvottama sthAna prApta kare che. pachI temane janma levAnI vAta paNa zAnI hoya ? punarAgamana rahita mokSamAM gayela jJAnI puruSo kadIya saMsAramAM utpanna thai zake ? sarva prakAranI kAmanAothI rahita tIrthaMkara gaNadhara Adi mahApuruSa jagatanA sarvotkRSTa netra (pathadarzaka) che. [627-28] kAzyapagotrIya bhagavAna mahAvIra dvArA prarUpita saMyama nAmanuM sthAna sauthI pradhAna che. paMDita puruSo tenuM pAlana karIne saMsArano aMta kare che ane nirvANa prApta kare che. jJAnI puruSa karmanuM vidAraNa karavAmAM samartha vIryane meLavIne pUrvakRta karmano nAza kare ane navIna karma na kare. [29] karmono vinAza karavAmAM samartha vIrapuruSa, bIjA jIvo dvArA mithyAtva, avirati, pramAda kaSAya ane yoganA nimittathI prApta thanArA kamanuM upArjana karatA. nathI. kAraNa ke pahelAM karelAM kamoMnA prabhAvathI ja navAM karmo karavAmAM Ave che, te puruSa ATha prakAranA karmone choDIne mokSanI sanmukha thayelA che. [30] samasta sAdhu puruSo dvArA mAnya je saMyama che te zalyane kApanAra che. te saMyamanI ArAdhanA karIne ghaNAM AtmAoe saMsAra-sAgarane pAra karyo che arthAta mokSa meLavyo che athavA devaloka prApta karyo che. [31] bhUtakALamAM ghaNA dhIra puruSo thaI gayA ane bhaviSyamAM paNa thaze, te badhA atidurlabha samyagdarzana, jJAna, cAritranuM anuSThAna karIne tathA te mArga pragaTa karIne saMsArathI pAra thayA che. ema huM kahuM chuM. adhyayana-15-nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa ( adhyayana-16-gAthA ) [32] bhagavAne kahyuM-pahelA paMdara adhyayanomAM kahelA guNothI yukta sAdhu Indriyo ane mananuM damana karanAra hovAthI dAMta hoya, mukta thavA yogya hovAthI dravya hoya, zarIranI vaiyAvacca nahi karanAra hovAthI vyasRSTakaya hoya. tene mAhana, zramaNa, bhikSa athavA nigraMtha kahevAya che. ziSya pUchyuM- he pUjya! je puruSa dAMta, mukti javA yogya tathA zarIranI vaiyAvaccanA tyAgI che te zAmATe mAhana, zramaNa, bhikSu athavA nigraMtha kahevA yogya che? he mahAmuni ! Apa mane e batAvo. bhagavAna uttara Ape che. te saMyamI puruSa sarva pApa kamathI virata thayelo che, tathA te rAgadveSa, kalaha, koIne jUTho doSa devo, cugalI karavI, niMdA karavI, saMyamamAM kheda karavo ane asaMyamamAM prema rAkhavo, parane ThagavuM ane jUThuM bolavuM temaja mithyAdarzana zalya vagere pApa karmothI dUra thayo che. tathA pAMca guptiothI gupta che, jJAnAdi guNothI yukta che, sadA indriyone jItanAra che. koI upara krodha nathI karato, mAna nathI karato, tethI te mAhana kahevAya che. je sAdhu pUrvokta Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 sUyagaDo-1/16/32 guNothI sampana hoya tene zramaNa paNa kahevo joIe. je zarIra vageremAM Asakta nathI, je sAMsArika phaLanI kAmanA karato nathI, koI paNa prANIno ghAta karato nathI, asatya bolato nathI. maithuna ane parigrahathI rahita che. krodha, mAna, mAyA, lobha tathA rAga ane dveSa karato nathI. tathA je je kAryothI karmabaMdha thAya che athavA je je potAnA AtmAnA dveSanuM kAraNa che te prANAtipAta vagere kamathI nivRtta banI indriyo para vijaya prApta kare che tathA mukti pAmavAnI yogyatA dharAve che ane zarIranuM parizodhana karato nathI, te zramaNa kahevAya che. bhikSu pUrvokta guNasamUhathI yukta hoya che. te uparAMta je sAdhu abhimAna rahita che, gurajana pratye vinaya ane namratA rAkhe che, indrio ane mananuM damana kare che, mukti pAmavA yogya guNothI yukta rahe che, zarIrano zRMgAra karato nathI, nAnA prakAranA pariSaha ane upasargone sahana kare che, jenuM cAritra adhyAtmayoganA prabhAvathI nirmaLa che, je saccAritramAM udyamazIla che ane mokSamArgamAM sthita che tathA saMsArane asAra jANe che temaja bIjAe ApelI bhikSAthI potAno nivahi kare che. te bhikSa kahevAya che. pUrve bhikSanA guNo batAvyA che te nigraMthamAM paNa hovA joie. tathA je sAdhu rAgadveSa rahita rahe che, AtmA ekalo ja paralokamAM jAya che te jANe che, je buddha che arthAtu tattvane jANe che, jeNe AsravadvArone aTakAvela che, je prayojana vinA potAnA zarIranI koI kriyA karatA nathI athavA je Indriyo ane manane vazamAM rAkhe che, je pAMca prakAranI samiti othI yukta che, je zatru ane mitra bannemAM samabhAva jANe che, je samasta padArthonA. svabhAvane jANe che, jeNe dravya ane bhAva banne prakAre saMsAramAM utAravAnA strota arthAtu mArganuM chedana karyuM che, je pUjA-satkAra ane lAbhanI IcchA na rAkhatAM kevaLa dharmanI IcchA rAkhe che, samabhAvathI vicare che, evA guNothI yukta je sAdhu jitendriya ane mukti pAmavA yogya che tathA jeNe zarIrano vyutsarga karelo che, te nigraMtha kahevAya che. - A meM je kahyuM che te tame e pramANe ja samajo, kAraNa ke bhayathI jIvonI rakSA karanArA sarvajJa tIrthaMkara deva anyathA upadeza karatA nathI. | adhyayana-16-nImunidIparatanasAgare karelagurjarachAyApUrNa ] 5 zrutaskaMdha-1-gurjarachAyA pUrNa ka ka zrutaskaMdha -2 kapa (adhyayana-1 puMDarIka) [33] AyuSyaman ! meM sAMbhaLyuM hatuM te bhagavaMte ema kahyuM-jinAgamamAM puMDarIka nAmanuM adhyayana che. teno artha A pramANe kahyo cheT koI puSkariNI hoya, ghaNuM jala ane kIcaDa temAM hoya ane te ghaNA kamaLo thI yukta hoya, yathArtha nAmavALI hoya, zveta kamaLothI paripUrNa hoya, jonAranAcittane prasanna karanAra, darzanIya, abhirUpa hoya. A puSkariNI (vAvaDI) ghaNI ja pratiSThA pAmelI hoya. A puSpariNImAM cAre bAju zveta kamaLo rahelA che. te kamaLo jala ane kAdavathI upara uThelAM che. netrane priya lAge tevA raMganAM, uttama prakAranI saurabhathI yukta, svAdiSTa Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-2, adhyayana-1, 171 rasavALA, komaLa sparzavALA, prAsAdika, jIvAyogya ati suMdara che. te puSkariNImAM barAbara madhya bhAgamAM sarvathI moTuM eka zveta kamaLa atizaya zobhAne pAmIne rahela che. te kamaLa paNa jala ane kAdavathI upara uThelAM che. netrane priya lAge tevA raMganAM uttama prakAranI saurabhathI yukta, svAdiSTa rasavALA, komaLa sparzavALA, prAsAdika, jovAyogya ati suMdara che. te puSkariNImAM barAbara madhya bhAgamAM sarvathI moTuM eka zveta kamaLa atizaya zobhAne pAmIne rahela che. te kamaLa paNa jala ane kAdavathI upara uThela che, tenI racanA ati suMdara che. uttama prakAranA rUpa, gaMdha, rasa ane sparzathI ghaNuM ja manohara, darzanIya ane suMdara che. A puSkariNImAM cAre dizAomAM ane vidizAomAM uparyukta guNothI yukta kamaLo ugelAM che. te sarvanI madhyamAM eka uttama moTuM zveta kamaLa zobhI rahela che, je suMdara racanAthI yukta che. ane manohara che. [34] puSkariNImAMthI uttama kamaLane bahAra lAvavA IcchanAra cAra puruSo :eka puruSa pUrva dizA taraphathI te puSpakariNI pAse Ave che ane AvIne puSkariNInA kinArA upara Ubho rahe che. te pUrvavarNita eka moTA zveta kamaLane jue che ane joIne A pramANe vicAra kare che. huM puruSa chuM. khedajJa chuM. kuzaLa, paMDita, vivekavAnuM ane buddhimAna chuM. huM bAlabhAvathI nivRtta thayela chuM. huM ISTasiddhinA mArgamAM sthita chuM. mArgano jJAtA chuM. je mArga upara cAlavAthI loko potAnI abhISTa siddhi kare che tene jANanAra chuM. tethI huM puSkariNInI madhyamamAM rahela pAvara kamaLane puSkariNImAMthI bahAra ukheDI lAvIza. A pramANe vicArI te puruSa puSkariNI mAM praveza kare che. jema tema te puruSa puSkariNImAM AgaLa AgaLa vadhe che tema tema jaLanI ane kIcaDanI uMDAI vadhatI jAya che. te puruSa vAvaDInA kinArAne choDI dIdhela che ane padmavara kamaLa pAse pahoMcyo nathI. te A pAra AvI zakato nathI ane pele pAra jaI zakato nathI ane uMDA jaLa ane kIcaDathI vyApta puSkariNImAM kheMcI jAya che, ane khUMcI gayA bAda kalezane pAme che. [35] have bIjA puruSanuM vRttAnta kahe che ? tyAra pachI bIjo puruSa dakSiNa dizAthI te puSkariNInI pAse Ave che. AvIne tenA kinArA upara Ubho rahIne puSkariNInI madhyamAM rahela uttama zveta padmavara kamaLa jue che. je viziSTa racanAthI yukta, prasannatA pradAna karanAra, pUrvokta guNothI yukta ane ati suMdara che. ane kAdavamAM kheMcI gayela puruSane jue che ke je kinArAthI dUra pahoMcela che ane Icchita zveta padmAvara kamaLa prApta karI zakela nathI, te puSkariNInI madhyamAM kAdavamAM phasAyelo che. tyAre te puruSa mATe kahevA lAgyo ke- aho! A mANasa khedajJa nathI. kuzala nathI, paMDita. nathI, aparipakva buddhivALo che, amedhAvI, ajJAnI, satu mArgamAM asthita, mArgano nahi jANanAra che, je mArgamAM cAlavAthI manuSya potAnA iSTa dezane prApta kare che tethI ajJAta che. paNa te ema samaje che ke huM jJAnI chuM ane kuzala chuM, mATe huM padmavara kamaLane lAvI zakIza, paraMtu te puruSa je pramANe mAne che te pramANe padmavara kamaLa lAvI zakAya tema nathI. paraMtu tenAthI huM khedajJa, kuzaLa, paMDita, paripakva buddhivALo yuvAna ane sarjano dvArA Acarita mArgamAM sthita, mArgano jJAtA ane ISTa prAptinA mArgane jANanAra chuM. tethI huM uttama zveta kamaLane madhyamAMthI lAvI zakIza. A pramANe vicArI te puruSe te puSkariNImAM karyo, kAdavamAM phasAyo jeNe taTa choDI dIdhela che ane padmavara kamaLa sudhI Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 172 rAyagaDo-2/1/H636 pahoMcela nathI te bicAro A pAra ke pele pAra jaI zakato nathI, te puruSa madhyamAM phasAI jaI dukhano anubhava kare che ane bhayaMkara kaleza pAme che. [36] have trIjA puruSanuM vRttAnta kahevAya che. tyAra pachI koi eka paraSa pazcima dizAmAMthI A puSpariNInI pAse Ave che. AvIne kinArA upara ubho rahe che, tyAM UbhA rahIne te uttama zveta kamaLane juve che je vizeSa racanAthI yukta yAvatu manohara che. vaLI kamaLanI kAmanAvALA kAdavamAM phasAyelA be puruSone paNa jue che ke jeo kinArAthI dUra thaI gayela che ane icchita kamaLa sudhI pahoMcela nathI, na to A pAra ke na pele pAra, madhyamAM ja jeo puSkariNInA kAdavamAM phasAI gayA che. te pahelA be puruSo mATe bolavA lAgyo ke- aho! A baMne vyaktio khedajJa, kuzaLa, paripakva, buddhivALA ke buddhimAnuM nathI. bAla che, mArgamAM asthita che. mArgathI ajANa che, tathA gati mArga parAkramaza nathI. chatAM teo ema samaje che ke amo uttama padmavara kamaLane bahAra lAvI zakIzuM paraMtu teo te kamaLa lAvavAmAM samartha nathI. paraMtu huM puruSa chuM. parizramane jANanAra chuM. medhAvI chuM, yuvAna chuM. paripakva buddhivALo chuM. uttama puruSothI sevita mArgamAM sthita chuM, mArgano jJAtA chuM, gatimArga parAkramaza chuM. tethI huM A uttama zveta padravara kamaLane lAvI zakIza. A pramANe vicAra karIne te puSkariNImAM praveza kare che. kAdavamAM phasAya che. teNe taTano tyAga karela che, ane padmavarane prApta thayela nathI paNa puSkariNInA kAdavamAM phasAi duHkha ane kaleza prApta kare che. [37] have cothA puruSanuM vRttAnta... tyArapachI koI puruSa uttara dizAmAMthI A puSkariNInI pAse Ave che. AvIne taTa upara Ubho rahe che. eka uttama zveta padmavara kamaLane jue che. je uttama racanAthI yukta ane manohara che ane kAdavamAM phasAyelA traNa puruSone paNa jue che jeo kinArAthI bhraSTa thayelA che ane kamaLa pAse pahoMcyA nathI paNa. madhyamAMja kheMcI gayelA che. te sarvane joIne A puruSa kahe che ke aho ! A traNe puruSo khedajJa nathI. yAvatu gatimArga parAkramajJa paNa nathI, te puruSo mAne che ke amo A zveta padmavarane bahAra lAvI zakIzuM paraMtu e rIte bahAra na lAvI zakAya. te puruSa mAne che, ke huM khedajJa yAvatu gatimArga parAkramaza chuM tethI huM te uttama zveta padha-kamaLane lAvI zakIza. A pramANe vicAra karIne puSkariNImAM praveza kare che. te paNa kAdavamAM phasAI jAya che. teNe taTano tyAga karela che. ane kamaLa sudhI pahoMcela nathI. vacamAMja phasAI javAnA kAraNe duHkha ane kaleza pAme che... [38] pAMcamAM saphaLa puruSanuM vRttAnta kahevAya che. tyAra pachI tyAM AgaLa saMsArathI alipta, mokSAbhilASI, kSetrajJa, yAvatuM ISTa siddhinA mArgane jANAnAra sAdhupuruSa koI paNa dizA yA vidizAmAMthI AvI puSkariNInA taTa para sthita thaIne eka uttama padmakamaLane jue che je suMdara che. te sAdhu kAdavamAM phasAyelA cAra puruSone paNa jue che, je kinArAthI bhraSTa thayelache, kamaLa paryanta pahoMcela nathI. jeo nahIM ahIMnA nahIM tyAMnA kIcaDamAM phasAI gayA che. A badhuM joIne te A pramANe kahe cheaho ! A puruSo bicArA khedajJa nathI, kuzala nathI yAvatu siddhinA mArgane jANanAra nathI, A ema samaje che ke amo uttama zveta kamaLane bahAra lAvI zakIzuM. paNa e zvetA kamaLa A rIte bahAra na ja AvI zake. paraMtu huM saMsArathI alipta bhikSu chuM. mokSA Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-2, adhyayana-1, bhilASI chuM khedajJa chuM, yAvatu iSTa siddhinA mArgano jANanAra che. mATe huM A uttama zveta kamaLa bahAra kADhI zakIza. A pramANe vicAra karIne te sAdhu puSkariNImAM praveza karato nathI. paNa puSkariNInA kAMThA para UbhA rahIne kahe che. "he padmavara kamaLa! bahAra Avo' A pramANe sAdhunA kahevAthI te padmavara kamaLa puSkariNImAMthI bahAra Ave che. [39] he AyuSyanuM zramaNo ! uparyukta udAharaNano artha tamAre sarvae jANavo joIe bhatte ! ema kahIne sarva sAdhu sAdhvIoe zramaNa bhagavanuM mahAvIra svAmIne vaMdana namaskAra karyo, vaMdana namaskAra karIne A pramANe kahyuM- bhagavana! Ape draSTAMta kahyuM teno artha ame jANatA nathI. amArI samajamAM AvatuM nathI. tyAre zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIe sarva sAdhu-sAdhvIone saMbodhana karIne kahyuM ke hetu ane udAharaNothI tenA arthane tamArI samajamAM utAruM chuM. artha hetu ane nimittanI sAthe te artha vistRta ane saraLa banAvI kahuM chuM. [40] he AyuSyamAnuM zramaNo ! meM A loka ne puSkariNInI upamA ApI che. karmane pANInI upamA ApI che, kAmabhogone kAdavanI upamA ApI che, A Arya dezanI prajA ane janapadone puSkariNInA ghaNA kamaLonI upamA ApI che, tathA rAjAne uttama zveta puMDarIka kamaLanI upamA ApI che, anyayuthIkone cAra puruSonI upamA ApI che dharmane sAdhunI upamA ApI che, dharmatIrthane taTanI upamA ApI che. dharmakathAne sAdhunA zabdonI upamA ApI che ane nirvANa (mokSa) ne e puSkariNIthI zreSTha puMDarika kamaLane bahAra kADhavAnI upamA ApI che. he AyuSyamanuM zramaNo ! A to mAtra rUpaka che. A rUpakanuM tAtparya evuM che ke paratIrthiko je viSayabhoga rUpa kAdavamAM khUMcelA hoya che, teo potAne ke pradhAna evA rAjAdine saMsArasAgarathI pAra utAravA samartha nathI hotA. rAgadveSa rahita banIne je dhArmika satu puraSa rAjA-mahArAjA vagerene mokSamArgano upadeza Ape che tenA upadezathI jate pAra thaI zake che.. [41] AyuSyamanuM zramaNo ! A manuSyalokamAM pUrva, pazcima, uttara, ane dakSiNa dizAomAM vividha prakAranA manuSya utpanna thAya che. temAM koI Arya. koI anArya, koI UMca gotravALA, koI nIca gotravALA, koi moTI avagAhanAvALA, koI ochI avagAhanAvALA, koi ramya varNavALA to koI aramya varNavALA, koI suMdara rUpavALA to koI hInarUpavALA hoya che. e manuSyomAM koI eka rAjA hoya che. te moTA himavAnuM malaya, maMdara ane mahendra parvatasamAna zaktisaMpanna ane dhanavAna hoya che.. te atyaMta vizuddha rAjakuLamAM utpanna thayela hoya che, temanA aMgopAMga rAjalakSaNothI suzobhita hoya che. ghaNA manuSyo vaDe bahumAna ane pUjA pAmela, sarva uttama guNothI samRddha, kSatriya, sadA prasanna rahenAra, rAjyAbhiSeka karela, mAtA-pitAne suputra, dayALu, prajAnA hita mATe maryAdAnuM sthApana ane pAlana karanAra, prajAnuM kalyANa karanAra, pote kalyANanA dhAraNa karanAra, manuSyamAM IndrasamA, prajAno pitA, janapadano purohita, sunIti pravartaka, puruSomAM siMha samAna, gaMdhahastInI samAna pradhAna, dhanavAna tejasvI ane prasiddha hoya che. tene tyAM vizALa bhuvana ane palaMgAdi sUvA-besavAnA uttama sAdhano hoya che. pAlakhI AdiothI tathA vahAnothI saMpanna hoya che. ati dhana, suvarNa ane rajatathI yukta hoya, tene tyAM ghaNA dravyonI Avaka ane jAvaka thAya che ane vipula Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 sUyagaDo-2/ 1 41 bhojana pANI mANasone ApavAmAM Ave che. tene tyAM dasa-dAsIo tathA gAya, bheMsa ane bakarIonI adhikatA hoya che. teno khajAno dravyathI, koThAra anathI ane zastrazAlA zastrothI paripUrNa hoya che. te zaktizALI hoya ane zatruone zaktihIna banAvelA hoya che. cora, jAra vagere duSTa manuSyothI prajAne apAtA upadravone dUra karanAra tathA teonuM aham ogALanAra hoya che. kaMTakanI samAna pIDA ApanArA upadravIothI tenuM rAjya varjita hoya che. tenuM rAjya zatruonA bhayathI tathA durmikSa ane mahAmArInA bhayathI rahita hoya che. A pramANe temanA rAjyanuM varNana uvavA sUtramAM karyuM che. te pramANe jANavuM. te rAjA svacakra ane paracakranA bhayathI rahita rAjyanuM pAlana karato vicare che. te rAjAnI sabhA hoya che. te sabhAmAM ugravaMzI, ane ugraputra, bhogavaMzI ane bhogaputra, IkvAku kSatriya ane IkvAku putra, jJAta ane jJAtaputra, kuruvaMzI, tathA kuruputra, subhaTa ane subhaTaputra, brAhmaNa ane brAhmaNaputra, licchavI, ane licchavIputra, maMtrI ane maMtrIputra, senApati, senApatiputra Adi sarva tenI sabhAnA sabhAsa hoya che... evA rAjAomAMthI koi rAjA dharmazraddhALu hoya che, koi zramaNa ke brAhmaNa te zraddhALunI pAse javAno vicAra kare ane koI eka dharmaviSayaka zikSA denAra zramaNa ke brAhmaNa evo nizcaya kare ke ame tene amArA dharmanI zikSA ApIzuM. Ama vicAra karIne te zramaNa brAhmaNa te zraddhALunI pAse jAya che ane kahe che-he prajAnuM rakSaNa karanAra rAjanuM! huM tamone uttama dharmanuM svarUpa batAvuM chuM. tamo tene samajo.prathama puruSa tajIva taccharIra vAdI. te puSkariNI rUpa jagatamAM uttama kamaLa samAna rAjAno uddhAra karavA icche che, te A pramANe kahe che- paganA taLiyAthI laI upara mAthAnA vALa paryanta ane tirjI cAmaDI sudhI je zarIra che te ja saMpUrNa jIvanI avasthA che, kAraNake A zarIranA jIvavA para jIve che ane zarIranA maravA para jIva mare che. zarIranA sthita rahevA para jIva sthita rahe che. zarIrano nAza thAya eTale jIvano nAza thAya che. tethI jyAM sudhI zarIra che tyAM sudhI jIvana che. tyAre tene bALavA mATe bIjA mANaso laI jAya che. agnimAM zarIra baLI jAya che ane kapota varNanA. hADakA bAkI rahI jAya che. pachI mRtadehane cAra jaNA upADanArA ane pAMcamI ThaThArI ema pAMceya potAnA gAmamAM pAchA phare che. A pramANenI avasthA dekhAtI hovAthI spaSTa jaNAya che ke zarIrathI bhinna jIva nAmaka koI dravya nathI. kAraNa ke zarIrathI bhinna jIva pratIta thato nathI. tethI je loko zarIra ane jIvane judA judA mAnatA nathI temano siddhAMta yukti-yukta che. parantu je loko kahe che ke jIva judo che ane zarIra juduM che, teo te batAvavA zaktimAna nathI ke AtmA dIrgha che ke vasva che ? goLAkAra che ke daDA jevo che ? trikoNa che ke catuSkoNa ? pahoLo che ke pakoNavALo che ke aSTakoNavALo che? te kALo, nIlo, lAla, pILo ke sapheda che? sugaMdhI che ke durgadhI? te tIkho, kaDavo, kasAyelo khATo ke mITho che? te karkaza che ke suvALo? bhAre che ke halako che? ThaMDo che ke garama che? snigdha che ke rUkSa ? zarIra sivAya AtmAnuM uparokta pramANenuM saMvedana ke anubhava hoto nathI tethI jIva ane zarIrane judA judA mAnanArAo AtmAne zarIrathI judo nathI pAmI zakatA; jema koI puruSa mAnamAMthI talavAra bahAra kADhIne mAna ane talavAra baMnene judA judA batAvI zake che. jema koI Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-2, adhyayana-1, 175 puruSa mAMsathI hADakAne juduM karIne dekhADI zake che, muMja ane taNakhalAnI salIne judA karIne batAvI zake che jema koI puruSa hatheLIthI AmaLuM juduM batAve che. jema koI dahImAMthI mAkhaNa juduM karIne batAve che. jema talamAMthI tela, zeraDImAMthI rasa ane araNInA lAkaDAmAMthI agnine judo karI batAvI zake che, tema koI puruSa evo nathI ke je AtmAne zarIrathI judo karIne batAve ke A AtmA che ane A zarIra che. tethI AtmA zarIrathI judo nathI. teja yuktiyukta che. jIva ane zarIrane judA judA batAvanArA mithyAvAdI che. A pramANe zarIrathI judo AtmA nahi mAnanArA lokAyatika Adi svayaM jIvonuM hanana kare che. tathA bIjAne paNa evo upadeza Ape che ke mAro, chedo, bALo, pakAvo. lUMTo, baLAtkAra karo, game tema karo kAraNa ke zarIra ja jIva che. tethI bhinna koi paraloka nathI. te tajIva taskRrIravAdI mAnatA nathI ke A karavuM joIe ne A na karavuM joie, A sukata che ane A duSkata che, A kalyANa che ne A pApa che, A sAruM che ne A kharAba che. teo siddhi ke asiddhi, nAraka ke nArakabhinna-devAdine mAnatA nathI. A pramANe bhrAMtivaza samAraMbho vaDe vividha kAmabhogo bhogavavA mATe AraMbha kare che. A pramANe mUrkhatAthI koI nAstika "mAro ja dharma satya che" evI prarUpaNA kare che. tenA siddhAMtamAM zraddhA, vizvAsa ane ruci karI tathA satya mAnI koI rAjA Adi te zarIrAtmavAdIne kahe che he zramaNa ! he brAhmaNa ! tame mane ghaNo uttama dharma saMbhaLAvyo. he AyuSpanuM! huM ApanI pUjA karuM chuM. anna, pANI khAdya, svAdya, vastra, parigraha, kaMbala ane pAdapuMchana vigere sAmagrIo vaDe ApanuM sanmAna karuM chuM. ema kahI koI rAjAdi tenI pUjAmAM pravRtta bane che. A zarIrAtmavAdIe pUrve to evI pratijJA karI hatI ke huM aNagAra, akiMcana putrarahita, pazu AdithI rahita, parigrahathI rahita ane bIjAe ApelI bhikSAthI nivaha karanAra bhikSu banIza ane huM pApakarma karIza nahi." A pramANe pratijJAnuM pAlana karavA mATe tatpara banIne paNa svacchaMdatAthI pApakarmo karavAthI nivRtta thatA nathI. te svayaM parigrahano svIkAra kare che, bIjA pAse karAve che. ane parigrahanuM anumodana paNa kare che. A pramANe teo strI tathA bIjA kAmabhogomAM Asakta bane che. AtmasvarUpane bhUlI jAya che. kAmabhogomAM levAI jAya che. temAM ja DUbI jAya che. temAM lubdha bane che. rAga dveSane vaza banIne Ata banI jAya che. teo AtmAne saMsArapAzathI mukta karI zakatA nathI tema ja upadezAdi vaDe anya jIvone mukta karAvI zakatA nathI. teo potAnI strI-putra ane dhana, dhAnya vigerethI dUra thayelA che ane Arya mArgathI paNa dUra thai jAya chetethI te A lokanA rahyA nathI ane paralokanA paNa rahyA nathI ane madhyamAM ja kAma bhogarUpI kAdavamAM phasAI jAya che. A tajajIvataccharIravAdI prathama puruSanI vAta thaI. [42] pUrvokta puSkariNInA kIcaDamAM phasAyelA cAra puruSomAMthI bIjo puruSa paMca mahAbhUtavAdI che. A lokamAM pUrva Adi dizAomAM manuSyo nivAsa kare che ane te Arya-anArya, surUpa, kurUpa Adi aneka prakAranA hoya che ane temAM koI eka rAjA hoyache rAjAnI pariSada paNa hoya che. tenuM varNana AgaLanA sUtra pramANe jANI levuM. temAM koi zraddhALu paNa hoya che. te zraddhALunI pAse javA mATe koI zramaNa ane brAhmaNa vicAra Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 sUyagaDo-2/1/- 42 kare che. tenI pAse jAya che. potAnA dharmanI zikSA denArA te zramaNa-brAhmaNa te zraddhALune kahe che. he prajAnA bhayanuM nivAraNa karanAra rAjanuM ! huM tamone mArA dharmanuM svarUpa samajAvIza, tame te dharmane satya samajo, suAkhyAta ane suprajJapta samajo, A mtamAM pAMcamahAbhUta ja che ane A pAMca mahAbhUtothI ja kriyAakriyA sukRta-duSkata, puNya, pApa, zreya, azreya, siddhi, asiddhi, naraka ane narakathI bhinna gati, vadhAre zuM? tRNanI namratA paNa te pAMca mahAbhUtothI ja thAya che. anyathA nahi A pAMca mahAbhUtono samUha ja bhinna bhinna nAmathI oLakhAya che. jemake prathama mahAbhUta pRthvI che. bIjo mahAbhUta jaLa che. trIjo mahAbhUta teja che. cotho mahAbhUta vAyu che. ane pAcamo mahAbhUta AkAza che. A pAMca mahAbhUto koI kata dvArA banAvela nathI tathA anya dvArA nimaNi karAvAyela nathI. te akata che, anAdi che, zAzvata che ane samasta kAyanA karanAra che. temane kArya karavAnI preraNA ApanAra koI nathI. te svataMtra tathA avinAzI che. koI koI (sAMkhya Adi) pAMca mahAbhUto ane chaThThA AtmAno svIkAra kare che ane teonuM kathana che, ke sat padArthane koI samaye nAza thato nathI ane asatanI utpatti thatI nathI. pAMca mahAbhUtavAdIonA matamAM pAMca bhUta rUpaja jIva che. te ja astikAya che. te ja saMpUrNa jagatu che. te pAMca mahAbhUta ja lokanuM mukhya kAraNa che sAmAnya tRNanuM kampana pAMca kAraNe ja thAya che. tethI bhale koI svayaM kharIda kare athavA anya pAse karAve, svaye pAkAdi kriyA kare, anya pAse karAve. uparyukta sarva kriyAo karavA karAvavAmAM puruSa doSano bhAgI banato nathI, jo koI puruSa uparyukta kriyAo kare, tene doSI na samajo. A pramANe siddhAntane mAnanAra pAMca mahAbhUtavAdIo kriyA, akriyA, narakasvarga Adi kaMIja svIkAratA nathI. tenA phaLa svarUpe vividha prakAranA sAvadya-anuSThAno dvArA viSayabhogonI prApti mATe AraMbhamAM pravRtta rahe che. tethI te anArya tathA viparIta vicAravALA che. te pAMca mahAbhUtavAdIonA matane mAnavAvALA rAjAdi teone bhojana pANI, vastra, pAtrAdi pradAna kare che ane kahe che ke tamoe ghaNo ja uttama dharma ane dharmanuM svarUpa amone amone samajAvyuM che. AvA dharmaprarUpaka kAmabhoga rUpa kIcaDamAM phasAine nahi A pAra ke nahi pele pAra tevI dazAvALA hoya che. A dakSiNa dizAthI Avela bIjA puruSanuM rUpaka che. te rAjAdi rUpa padmavara kamaLano uddhAra karavA dharma svarUpa samajAve che. parantu svayaM bhoga rUpI kIcaDamAM phasAya che ane anyane phasAve che. [43] have trIjA puruSa izvarakAraNavAdInuM kathana karAya che. A lokamAM pUrva Adi dizAomAM Arya-anArya Adi manuSyo rahe che je anukramathI A lokamAM utpanna thAya che. temAM koI eka rAjA hoya che. rAjAnI sabhA hoya che.jemAM senApatiputrAdi pramukha hoya che. temAM koI dharmazraddhALu hoya che, te zraddhALunI pAse javA mATe koI zramaNa ke brAhmaNa vicAra kare che. vicArIne zraddhALunI pAse jAya che. jaIne kahe che huM tamone satya dharmanuM svarUpa samajAvuM chuM. tene ja tamo satya samajo ane grahaNa karo. te dharma A pramANe che- A jagatamAM cetana ane acetana je kaMi padArtho che te sarvanuM mULa kAraNa Izvara yA AtmA che. sarva kArya Izvara dvArA racAyela che. sarva padArtho IzvarathI utpanna karelA che. vastumAtra IzvarathI prakAzita che. dareka padArtho izvaranA anugAmI che.. Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 zrata -2, adhyayana-1, jema gUmaDA zarIramAM utpanna thAya che, vRddhi pAme che, ane zarIramAM ja sthita rahe che te pramANe sarva padArtho IzvarathI utpanna thAya che. IzvarathI vRddhi pAme che, IzvaranA ja anugAmI che, IzvaranA AzrayamAM ja sthita che. jevI rIte cittano udvega zarIramAM utpanna thAya che, zarIramAM vRddhi pAme che, zarIranuM anugamana kare che. zarIranA AdhAre sthita rahe che. tema sarva padArtho IzvarathI utpanna thAya che yAvatu temAM sthira rahe che. jevI rIte rAphaDo pRthvIthI utpanna thAya che, pRthvImAMja vRddhi pAme che, temAM sthitine prApta kare che. tevI ja rIte sarva padArtho IzvarathI utpanna thAya che. yAvatu IzvaramAMja sthita che. jevI rIte vRkSa pRthvIthI utpanna thayela che, yAvatu pRthvImAM ja sthita che, tevI ja rIte sarva padAtho IzvarathI utpanna thayela yAvatuM IzvaramAM sthita rahe che. jevI rIte puSkariNI pRthvIthI utpana thayela che, pRthvIthI ja vRddhi pAme che, yAvatuM pRthvImAM ja sthita che, tevI rIte sarva padArtho utpanna thayela che yAvatu IzvaramAM ja sthita che. jevI rIte jaLanI bharatI AvavAthI jaLa utpanna thAya che. jaLamAM ja sthita hoya che. temaja sarva padArtho IzvarathI utpana ane yAvat IzvaramAM ja sthita rahe che. jevI rIte jalanA parapoTA jalamAM utpanna thAya che yAvatuM jalamAM jasthita rahe che. tevIja rIte IzvarathI sarve padArtho utpanna thAya che ane IzvaramAM jasthita rahe che. zramaNa nigraMtho dvArA upadiSTa, praNIta, prakAzita AcArAMga AdithI draSTivAda sudhInA bAra aMgavALuM gaNipaTika mithyA che, taththarahita che. tathA vastusvarUpanA marmathI zUnya che, paraMtu amAro mata satya che, tathya che ane yathArtha che. A pramANe Izvara kAraNavAdI kalpanA kare che ane zikSA Ape che ane sabhA vageremAM tenI sthApanA kare che. jema pAMjarAmAM baMdhAyeluM pakSI pAMjarAne toDI mukta thaI zakatuM nathI, te pramANe Izvara kAraNavAdano svIkAra karavAthI utpanna thatAM duHkhono teo nAza karI zakatA nathI. A IzvaravAdIo kriyA, akriyA, yAvatuM svarga-naraka Adino svIkAra karatA nathI ane vividha prakAranA sAvadya anuSThAna kare che. kAmabhogano AraMbha kare che. te anArya che ane viparIta zraddhAvALA che. A pramANe viparIta zraddhA ane pratIti kare che, teo nahiM ahIMnA ke nahi tyAMnA evI dazAvALA che vacamAM rahIne kAmabhogarUpa kIcaDamAM phasAyelA che. A kathana IzvaravAdI trIjA puruSanA viSayamAM kahevAmAM AvyuM che. [64] have cothA puruSa niyativAdInuM varNana karavAmAM Ave che. A lokamAM pUrva Adi dizAomAM vividha prakAranA AryaanArya-surUpa-kurUpa Adi manuSyo rahe che. te manuSyomAM eka rAjA hoya che ane te rAjAnI sabhA hoya che jemAM senApati-senApatiputrAdi pramukha hoya che, jenuM varNana pUrve karela che. temAM koI rAjAdi dharma zraddhALu hoya che, te zraddhAvAna pAse koI zramaNa ke brAhmaNa javAno vicAra kare che. jaIne teo potAnA dharmanI zikSA Ape che yAvatu tene kahe che ke huM je kahuM chuM te ja dharma satya, te ja dharma su-AkhyAta ane suprajJapta che, te dharma A pramANe cheH saMsAramAM be prakAranA puruSa che, kriyAvAdI ane akriyAvAdI. kriyAvAdIo kriyAnuM kathana kare che, akriyAvAdI kriyAno niSedha kare che. kriyAvAdI ane akriyAvAdI baMne samAna che tathA baMne eka arthavALA che. te baMne eka kAraNane prApta che, te baMne ajJAna che. te potAnA sukhaduHkhanuM kAraNa kALa, karma Adi tathA Izvarane mAnatAM samaje che ke huM je duHkha bhogavuM chuM, zoka anubhavuM chuM, duHkhathI Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 sUyagaDo- 2/1/- 44 AtmanindA karuM chuM. zArIrika baLano nAza karuM chuMpIDA pAmuM chuM. paritApa bhogavuM chuM, A sarva mArA karmanuM phaLa che ane bIjA je duHkha bhogave che, yAvatu paritApa bhogave che te tenA karmanuM phaLa che. A pramANe te ajJAnI puruSa Izvara, karma, kALa Adine sukha duHkhanuM kAraNa samajIne potAnA tathA bIjAnA sukha duHkhane potAnA tathA anyanA karelA karmanuM phaLa samaje che. paraMtu niyatine samasta padArthonuM kAraNa mAnanArA niyativAdIo A pramANe kahe che. huM je duHkha bhogavuM chuM. huM zoka karuM chuM. huM AtmanindA karuM chuM, huM zArIrika baLane kSINa karuM chuM, pIDA pAmuM chuM, paritApa pAmuM chuM, te mArA karmanuM phaLa nathI paNa sarva prabhAva niyatino ja che. je kAMI thAya che te niyatithI thAya che, anyathI nahi. niyativAdI AgaLa. kahe che. pUrva Adi dizAomAM nivAsa karatA je trasa ane sthAvara prANIo che teo niyatinA kAraNe ja audArika Adi zarIrane prApta kare che ane niyatithI ja bAla, yuvAna vRddhAvasthAne prApta kare che temaja niyatine vazIbhUta thaIne ja zarIrathI pRthaka pRthaka thAya che. te niyatinA prabhAvathI ja kANA kubaDA rUpa avasthAne prApta thAya che niyatinA prabhAvathI sukhaduHkhano anubhava kare che. A niyatine ja kAryonuM kAraNa mAnanArA niyativAdI AgaLa kahevAmAM AvanArI vAtone mAnatA nathI ane kriyA, akriyA, svarga, narakAdine paNa niyativAdI mAnatA nathI. te niyativAdI aneka prakAranA sAvadya anuSThAna karIne kAmabhogarUpa AraMbha samAraMbha kare che. te niyativAdamAM zraddhA rAkhanAra anArya che, bhramamAM paDelA che. teo nathI A lokanA rahetA ke nathI paralokanA, paraMtu kAmabhogamAM phasAIne kaSTa bhogave che, duHkha pAme che A niyativAdI puruSanuM kathana thayuM. A sarva cAra puraSo bhinna bhinna abhiprAyavALA, bhinna bhinna darzanavALA, bhinna bhinna rucivALA, bhinna bhinna AraMbhavALA ane bhinna bhinna nizcayavALA che. teoe potAnA mAtApitA, strI putrAdinA saMbaMdha paNa choDI dIdhela che chatAM Arya mArgane teo prApta thayela nathI. tethI teo na to A pAra ke na to pele pAra gayA che. madhyamAM ja bhogonA kIcaDamAM phasAyelA che. tethI kaSTa-dukhano anubhava kare che. [65] pUrva-dakSiNa-uttara-pazcimAdi dizAomAM aneka manuSyo nivAsa kare che. temAM koI Arya-anArya kulIna-akulIna-moTI -nAnI avagAhanAvALA, koI sundara varNavALA, koI kharAba varNavALA, koI manojJa rUpavALA, koI amanojJa rUpavALA, koI janapada parigrahavALA, koI alpaparigrahavALA, jUnAdhika parigrahavALA. temAMthI koI puruSo uparokta kulomAMthI koIpaNa kuLamAM janma laI viSayabhogone choDIne bhikSAvRttine svIkAravA mATe udyata thAya che. koI koI vidyamAna parivAra tathA dhana-dhAnya Adi sarva bhoga-upabhoganI uttama sAmagrIno tyAga karIne bhikSAvRttino svIkAra kare che ane koi koi avidyamAna parivAra ane sampattino tyAga karIne bhikSAvRttine dhAraNa kare che. je loko vidyamAna ane avidyamAna kuTumba parivAra temaja dhana-dhAnya Adi sampattino tyAga karIne bhikSu bane che teone prathamathI jJAna hoya che ke saMsAramAM loko potAthI bhinna padArthone bhramanA kAraNe potAnuM samajI ema mAne che ane abhimAna kare che ke-khetara mAruM che, ghara mAruM che, cAMdI mArI che, suvarNa mAruM che, dhanadhAnya mAruM che, kAMsu mAruM che, lokhaMDa mAruM che, vastra mArAM che, vipula dhana, suvarNa, ratna, maNi, motI, zaMkha Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zraddhA -2, adhyayana-1, zilA, lAlaratna ane uttama maNi Adi sampatti mArI che, manohara zabda karanAra vINA-veNu vagere mArAM che. suMdara rUpavatI nArI mArI che, attara tela Adi sugandhI padArtho mArA che, uttamottama rasa mArA che, A sarva padArthono samUha mArA bhoga ane upabhoganA sAdhano che. ane huM teno upabhoga karanAra chuM. buddhimAnuM puruSe prathamathI ja vicArI levuM joie ke jyAre mane dukha ke roga utpanna thAya che. je iSTa nathI, prItikara nathI, kintu apriya che, azubha che. amanojJa che. vizeSa pIDA ApanAra che, duHkharUpa che paNa sukharUpa nathI. AvA samaye je kadAca ema kahyuM ke he bhayathI rakSA karanAra mArA dhana-dhAnya Adi kAma bhogo! mArA A aniSTa, apriya, atyanta dukhada rogane tamo veMcI lo, bhAga karI lo. kAraNa ke huM A rogothI ati dukhI thAuM chuM. huM zokamAM paDyo chuM. AtmanindA karI rahyo chuM. huM kaSTarno anubhava karuM chuM, bhayaMkara vedanA pAmI rahyo chuM. tethI tamo mane A apriya, aniSTa tathA duHkhada rogathI ane vedanAthI mukta karo. tyAre dhana, dhAnya ane kSetra sAMbhaLIne duHkhathI mukta karI zake, tema koi divasa banI zake nahi. vastutaH dhana-dhAnya ane sampatti manuSyanI rakSA karavAmAM samartha hotAM nathI. koIvAra to manuSya kSetrAdi kAmabhogonI sampattine ahIM mUkIne cAlyA jAya che. koI vakhate kAmabhogo tene choDI cAlyA jAya che. tethI te mArAthI bhinna che, huM tenAthI bhinna chuM, chatAM paNa huM zA mATe mArAthI bhinna evI sampatti ane kAmabhoganA sAdhanomAM Asakta banI rahela chuM? are, have AvA prakAranuM jJAna prApta thayuM tethI huM avazya saMpattino tyAga karIza ne bhikSAvRttine dhAraNa karIza.... A rIte buddhimAnuM puruSa vicAra karato AgaLa vicAre che ke nikaTanA snehI ane svajano paNa AtmAthI bhinna che. mAtA-pitA, bhAi, bhaginI, patnI, putra, putrI, dAsa-dAsI, jJAtijana, putravadhU, mitravargaparicita, snehIjana vigeremAM manuSya tAdAbhya bhAva sthApita karIne mAne che, ke A badhA mArA che ane huM temano chuM. kintu buddhimAna puruSe-to prathama vicArI levuM joIe ke jyAre mane koI prakAranuM duHkha ke roga utpanna thAya ke je aniSTa ane dukhadAyI athavA e sambadhione aniSTa ane dukhadAyI koI paNa prakAranuM duHkha ke roga utpanna thAya tyAre mArA rogAdimAM teo bhAga paDAvI zakatAM nathI ane teonA rogAdimAM huM bhAga paDAvI zakato nathI, amo paraspara ekabIjAne duHkhAdithI bacAvI zakatAM nathI. ekanA karmanA phaLane anya koI bhogavI. zakato nathI. jIva ekalo janma dhAraNa kare che, ekalo ja mare che, ekalo ja bIjI gatimAM jAya che, ekalo ja jIvananA sarva sAdhanone prApta kare che, ekalo ja kaSAya bhAvane grahaNa kare, ekalo ja padArthane samaje che, ekalo ja cintana kare che, ekalo ja vidvatA prApta kare che ane ekalo ja sukha duHkha bhogave che. A jagatamAM sagA, snehI ane bAMdhavono saMyoga dukhathI rakSA karavAmAM ke zaraNabhUta banAvavAmAM samartha nathI. koi vAra pote saMyogane choDIne cAlyo jAya che ane koIvAra manuSyane saMyogo choDIne cAlyA jAya che. tethI ema samajAya che ke sagA-snehI ane sarva saMyogo mArAthI bhinna che, ane huM te sarvathI bhinna chuM. to pachI amo paraspara ekabIjAmAM zA mATe Asakta banI rahyA chIe? evuM jANyA bAda huM ja jJAtijano ane sarva saMyogono tyAga karuM. A vicAra karyA bAda haju ati sUkSmatAthI buddhimAne vicAravuM joIe ke Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 sUyagaDo-2/1 / 45 jJAti-sagA snehIjano to bAhya saMyoga che. paNa tenAthI ati nikaTa sabaMdhIto A che. jema ke A mArA hAtha che, A mArA paga che, A mArI bhujA che. A mArI jAMgha che, A mAruM peTa che, A mAruM mastaka che, A mAro zIlAcAra che. A mAruM AyuSya che. A mAruM baLa che. A mAro varNa che. A mArI cAmaDI che. A mArI kAtti che. A mArA kAna che. A mArA nayana che. A mArI nAsikA che. A mArI jIbha che. A mAro sparza che. A pramANe jIva mAruM mAruM karIne mamatA kare che. paraMtu jema jema vayanI vRddhi thAya che arthAt vRddhAvasthAmAM te sarva jIrNa thAya che. te manuSya AyuSya, bala, varNa, tvacA, kAnti, kAna, nAka, jIbhathI laI sparza sudhInI sarva vastuo hIna thAya che, kSINa thAya che, jIrNa thAya che. uMmara thatA sudraDha sAMdhA paNa DhIlA thaI jAya che. temanA zarIranI kAMti hIna thatAM cAmaDImAM karacalI paDI jAya che, temanA vALa kALA maTI zveta thaI jAya che. ane AhArathI vRddhi pAmela A zarIrakramazaH samaya pUrNa thatA avazya choDI devuM paDe che. AvuM jANIne bhikSAvRttine svIkAravA mATe tatpara thayela sAdhu lokane baMne prakAre jANe, jemake loka jIvarUpa che ane ajIvarUpa paNa che, loka trasarUpa che ane sthAvara rUpe paNa che. [64] sAdhu vicAra kare ke A lokamAM gRhastha to Arambha ane parigrahathI yukta hoya ja paraMtu koI koI zramaNa ane brAhmaNa paNa AraMbhI ane parigrahI hoya che. te zramaNa, brAhmaNa paNa gRhasthanI jema trasa ane sthAvara prANIono svayaM AraMbha kare che, bIjA pAse karAve che. ane AraMbha karanArane anumodanA kare che. A saMsAramAM gRhastha to AraMbha-parigRhathI yukta hoya che ja, paraMtu koI koI zramaNa ane brAhmaNa paNa sacita ane acitta baMne prakAranA kAmabhogone svayaM grahaNa kare che, bIjAne grahaNa karAve che ane grahaNa karanArane anumodana paNa Ape che. AgaLa vaLI vicAre ke A saMsAramAM gRhastha to AraMbhI ane parigrahI hoyaja che. paraMtu koI zramaNa brAhmaNa paNa AraMbha ane parigrahathI yukta hoya che. paraMtu huM to AraMbha ane parigrahathI rahita chuM. jo huM paNa. AraMbha ane parigrahathI yukta gRhasthagaNa ane AraMbhI ane aparigrahI zramaNa brAhmaNonI nizrAmAM rahIne brahmacaryanuM pAlana karuM to pachI AraMbha ane parigrahathI mukta thavAnuM zuM prayojana! gRhastho jema prathama AraMbha ane parigrahathI yukta hatA. tevA have paNa che. tathA koI koI zramaNa brAhmaNa paNa je pramANe pravrajyA dhAraNa karyA pahelA AraMbha ane parigrahavALA hatA te pramANe pachI paNa hoya che. e pratyakSa joI zakAya che ke te loko sAvadya AraMbhathI nivRtta thayelA nathI tathA zuddha saMyamanuM pAlana paNa karatA nathI. tethI teo jevA prathama hatA tevA ja atyAre paNa che. AraMbha ane parigrahathI yukta - banIne rahenAra gRhastha ane koI koI zramaNa brAhmaNa pApa karma kare che. evo vivekapUrNa vicAra karIne sAdhu AraMbha ane parigrahathI mukta thaI saMyamamAM pravRtti kare. pUrva Adi dizAomAMthI AvelA manuSyomAMthI A bhikSu ja karmanA rahasyane jANe che. tathA te ja karmabaMdhanathI rahita bane che. ane te ja saMsArathI pAra pAme che ema pharamAvyuM che. [647] uttama sAdhu koI prANIne kaSTa na Ape, koi viSayamAM Asakti na kare ane zuddha saMyama pALe. zrI bhagavAne pRthvIkAyathI laIne trasakAya sudhInA cha jIvanakAyone karmabandhanA hetu rUpe batAvyA che. vicAravuM joie ke jo koi mane daMDavaDe, hADakAvaDe, muThIvaDe, mATInA DhekhA vaDe, ke cAbuka vigerethI mAre, tarjanA kare, pITe, saMtApa Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 181 zrutaskaMdha-2, adhyayana-1, Ape, kaleza pahoMcADe, udvega Ape, are ! bIjuM to zuM paNa mAruM eka ruvAMDa paNa kheMce to huM azAnti ane duHkha anubhavuM chuM ane mane bhaya thAya che. te pramANe sarva jIva, prANa, bhUta ane satvane daMDA vagerethI mAravAthI yAvatu temanuM eka rUvAMDuM paNa ukheDI levAthI teo paNa mArI samAna ja azAMti tathA duHkha anubhave che tathA temane bhaya utpanna thAya che. evuM jANI koIpaNa prANI bhUta, jIva ke satvane haNavA nahi, temane baLAtkArathI AjJA ApI dAsa dAsI banAvavA nahi, paritApa Apavo nahi ane temane udvigna banAvavA joie nahi. he AyuSyamanuM! huM paNa tamane emaja kahuM chuM, ke je tIrthakara bhagavanto pUrve thai gayA che, je vartamAna che ane je bhaviSyamAM thaze te sarva evuM vyAkhyAna kare che ke prANI, bhUta, jIva ane satvane haNavA nahi, temane balAtu AjJA ApI kAma levuM nahi, temane balAtu dAsa dAsI banAvavA nahi ane temane udvigna karavA nahi. A ahiMsAdharma dhruva che, nitya che, zAzvata che, samasta lokanA duHkhane jANIne bhagavAne A ja dharma kahyo che. A pramANe dharmane jANIne prANAtipAtathI parigraha paryanta pAMca AzravothI nivRtta banIne sAdhu dataprakSAlana na kare, AMkhanI zobhA mATe aMjana nahi Aje, vamana karAvanAra evA auSadhonuM sevana na kare, dhUpa vagerethI vastrone sugaMdhita na kare tathA dhUmra sevana nahi kare sAdhu sAvadya kriyAothI rahita ahiMsaka, krodha, mAna, mAyA ane lobhathI varjita banI, upazAMta ane saMyamI banIne evI IcchA na kare ke mArI A zraddha, jJAna, manana, viziSTarUpe abhyAsa, A uttama cAritra tapa, niyama ane brahmacarya pAlana tathA jIvananirvAha mAtranI vRttino svIkAra, A badhA dhamanuSThAnonA phaLa rUpe mRtyu thayA bAda paralokamAM devagati prApta thAo, sarva kAmabhoga mAre AdhIna thAo, mane aNimA, mahimA, garimA, Adi siddhio prApta thAo, ahIM paNa mane duHkha na thAo, azubha na thAo, ahIM ane bIje sthaLe paNa dukha azubha na thAo, AvI kAmanA, bhAvanA, icchA sAdhu na kare. A pramANe je sAdhu manohara zabda, rUpa, gaMdha, 2- sa ane sparzamAM Asakta raheto nathI, krodha, mAna, mAyA, lobha, rAga, dveSa, kalaha, a vyAkhyAna, cugalI, paraniMdA saMyamamAM aprIti, asaMyamamAM prIti, kapaTa, jUTha ane mithyAdarzanarUpI zalyathI nivRtta thaI jAya che, te sAdhu mahAnuM karmanA bandhanathI mukta thAya che, te uttama saMyamamAM upasthita thAya che. tathA saMyamamAM lAgatA badhAM dUSaNothI dUra thAya che. te sAdhu trasa ane sthAvara prANIono svayaM AraMbha karato nathI, karAvato nathI ane anumodane paNa karato nathI te sAdhu mahAna karmabaMdhanothI mukta thaI gayela che, zuddha saMyamamAM sthita che ane pApathI nivRtta che. te sAdhu sacitta ane acitta baMne prakAranA kAmabhogono svaye grahaNa karato nathI, anyanI pAse grahaNa karAvato nathI, je anya loko grahaNa kare che teone sAruM paNa mAnato nathI. te kAraNathI te mahAnuM karmabandhathI, nivRtta thayela che. zuddha saMyamamAM sthita ane pApakarmathI nivRtta thaI cUkyA che. te ja sAdhu kahevAya che. je sAdhu saMsArabhramaNanA kAraNa rUpa sAMparAyika karmane svayaM karato nathI ane anyanI pAse karAvato nathI, je anya loko kare che teone sAruM paNa mAnato nathI. te kAraNathI te mahAna karmabaMdhanathI nivRtta thAya che. zuddha saMyamamAM sthita ane pApakarmathI nivRtta thaI cUkyA che. te ja sAdhu kahevAya che. jo sAdhune khyAlamAM AvI jAya ke amuka zrAvaka sAdharmika sAdhune dAna ApavA mATe prANI, bhUta, jIva ane satvano AraMbha karIne AhAra banAvyo che athavA te sAdhu mATe kharIdyo che, koI pAsethI udhAra lIdho che, Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 sUyagaDo- 2/1447 anicchAe paDAvela che, mAlika ke sAthIne pUchyA vinA lIdhela che, sAme lAvela che, sAdhune mATe banAvela che. tevo AhAra grahaNa na kare ane kadAca AhAra grahaNa thai gayo hoya to pote te AhArano upabhoga kare nahi-karAve nahi. anya koi evo AhAra karato hoya to anumodana paNa Ape nahi. je sAdhu AvA prakAranA AhArano tyAga kare che te sAdhu mahAnuM karmathI mukAya che, zuddha saMyamamAM sthita thAya che, pApathI nivRtta thAya che, te ja sAdhu che. paraMtu sAdhune evo khyAla AvI gayo hoya ke gRhastha sAdhu mATe nahi paraMtu bIjA mATe AhAra banAvela che, jemake-potAnA mATe, potAnA putra mATe, atithi mATe, anyatra mokalavA mATe, jamavA mATe, eka gRhastha bIjA gRhasthane mATe banAvela hoya to sAdhu bIjAe bIjA mATe banAvelo AhAra ugama, utpAdano ane eSaNA saMbaMdhI doSothI rahita hoya evo zuddha acitta zastrapariNata ane bhikSAcaryAthI prApta thayelo hoya ane sAdhu samajIne bhikSA ApI hoya tathA madhukarI vRttithI prApta karyo hoya to evo AhAra grAhya che. AvA AhArane sAdhu saMyamanivahi mATe, sevA Adi kAraNo mATe ane pramANayukta samajIne grahaNa kare, jema-gADI calAvavA mATe tenI pUrImAM tela lagADavAmAM Ave che ane ghA upara lepa lagADavAmAM Ave che. te pramANe mAtra saMyamanA nirvAha mATe, jema sarpa daramAM sIdho praveza kare che te rIte svAdanI lAlasA choDIne bhojana karavuM joIe A pramANe te bhikSa AhAranA samaye anAsakta bhAve AhAra kare, pANInA samaye pANI ane vastronA samaye vastrono upayoga kare ane suvAnA samaye zadhyAno upayoga kare. sAdhu dharmanI maryAdino jJAtA sAdhu koI paNa dizA ane vidizAmAM jaIne dharmano upadeza kare. dharmane bhinna bhinna rIte samajAve ane dharmanuM kirtana kare. dharma sAMbhaLavA udyata thayelA ke kutUhalavaza upasthita thayelA manuSyone zAMti, virati, Indriyanigraha, zauca, saraLatA, mRdutA, laghutA ane ahiMsA dharmano upadeza Ape ane samasta bhUto yAvatu satvonA hita mATe ciMtana karatA dharmanuM kIrtana kare. paNa, AhAra mATe, pANI mATe, vastro mATe, sthAna mATe zayyA mATe, vividha prakAranA kAmabhoga prApta karavA mATe upadeza na Ape, dInatApUrvaka upadeza na Ape, paNa prasannatApUrvaka dharmopadeza kahe, mAtra karmanirjarAnA lakSe upadeza Ape. - uparokta guNothI yukta ke sAdhu pAsethI dharma sAMbhaLIne ane jANIne dhamaciraNa karavA mATe udyata vIra puruSa A Ahata dharmamAM upasthita thAya che. e dharmamAM udyata vIra puruSa mokSanA badhA sAdhanothI saMpanna banI jAya che. badhI ja vastuonI lAlasAthI virAma pAme che. zAMti pAme che ane samasta kamano kSaya kare che. ema huM kahuM chuM. A rIte pUrvokta guNothI saMpanna dharmano artha, dharmano jJAtA, saMyamamAM niSTha sAdhu pUrvokta paraSomAM pAMcamo puruSa che. te uttama zreSTha kamaLane prApta kare ke na kare paraMtu te sarvathI zreSTha che. A pramANe karmanA rahasyane tathA bAhya ane AtyaMtara be prakAranA saMbaMdho ane gRhavAsanA marmane jANanAra, upazAMta, samitithI yukta, kalyANayukta, saMyamamAM sadA pravRtti karanAra bhikSane ja zramaNa, mAhaNa, kSAMta, dAMta, gupta, mukta, RSi, muni, kRti, vidvAna bhikSu, rUkSa, tIrArthI ane caraNa (pAMca mahAvrata) ane karaNanI rakSA mATe uttara guNonA pArane jANanAra che... adhyayana-1nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 189 taskaMdha-2, adhyayana-2, (adhyayana-2-kiyAsthAna) [648] he AyuSyamanuM ! bhagavAn mahAvIra svAmIe kriyAsthAna nAmanuM adhyayana kahyuM che, te meM sAMbhaLyuM che. teno artha A pramANe che-saMsAramAM saMkSepamAM be sthAno darzAvyA che. (1) eka dharmasthAna ane (2) bIjuM adharmasthAna tathA eka upazAMta sthAna ane bIjuM anupazAMta sthAna temAMthI prathama je adharmapakSa che teno abhiprAya A pramANe A saMsAramAM pUvadi dizAomAM anekavidha prANIo nivAsa kare che. temAM koI Arya, koI anArya koI ucca gotramAM to koI nIca gotramAM janma le che. koi sabaLa, koI durbaLa, koI uttama varNavALA, koI hIna varNavALA, koI suMdara rUpavALA, koI kurUpa hoya che. te prANIomAM pApa karavAno saMkalpa thAya che. A joIne nAraka, tiryaMca, manuSya ane devomAM je samajavALA prANIo sukha-duHkhano anubhava kare che temanAmAM zrI tIrthakara bhagavAne tera bheda nIce pramANe batAvyA cheH (1) arthadaMDa (2) anartha daDa (3) hiMsA daMDa (4) akasmAtu daDa (5) draSTi vipayasi daMDa (6) mithyA bhASaNa daMDa (7) corI (8) manamAM aniSTa ciMtana (9) mAna pratyayika (10) mitrano droha (11) mAyA (12) lobha (13) IyapithikIkiyA. [64] prathama kriyAsthAna arthadaMDa pratyika kahevAya che. koI puruSa potAne mATe athavA potAnA jJAtivarga, ghara, parivAra, mitra, nAga, bhUta ane yakSane mATe svayaM tra-sthAvara prANIone daMDa de, anya pAse daMDa apAve ane daMDa ApanArane anumodana Ape to tene te kriyAnA kAraNe sAvadyakarmano baMdha thAya che-A prathama kriyAsthAna. [5] have bIju kriyAsthAna kahe che. koI puruSo evA hoya che ke-potAnA. zarIranI rakSA mATe, mAMsa mATe, rudhira mATe mArato nathI. temaja daya, pitta, carabI, pAMkha, pUMchaDI, vALa, ziMgaDA, dAMta, dADha, nakha, snAyu, hADakAM ke hADakAnI majjA mATe traNa jIvonI hiMsA karato nathI. tathA mane mArA koI saMbaMdhIne pahelA mAryo hato, mAre che, mAraze evuM mAnIne ke putrapoSaNa, pazupAlana ke gharanI rakSA mATe temaja zramaNa ane mAhaNanI AjIvikA mATe ke potAnA prANInI rakSA mATe trasa jIvonI hiMsA karato nathI. paraMtu nimprayojana te mUrkha manuSya trasa jIvone mAre che, tenuM chedana-bhedana kare che, tenA aMgo kApe che, temanI cAmaDI utArI nAkhe che ane AMkho kADhe che tathA temane udvega pahoMcADe che. te ajJAnI puraSe vivekano tyAga karyo che, te prANIonA verano pAtra bane che. A anarthadaMDa kriyA che. koI puruSa sthAvara prANIo jevA ke ikkaDa, kaDaba, jaMtuka, paraga, musta, tRNa, DAbha, kucchaga, parvaka, palAla vigere jAtanI vanaspationI niprayojana ja hiMsA kare che. te putrapoSaNa mATe, pazupAlana mATe, gharanI rakSA mATe, zramaNa brAhmaNanI AjIvikA mATe hiMsA karato nathI paNa sthAvaronuM chedana-bhedana kare che ane mardana kare che. te vivekahIna ajJAnI vyartha prANIonI hiMsA karI vairavRddhi kare che. jevI rIte koI puruSa nadInA taTa upara, taLAva upara, koI paNa jalAzaya upara, tRNarAzi upara, jalAzayanI AjubAjunA sthAna upara, vRkSa vagerethI DhaMkAyela aMdhArAvALA sthAna upara, gahanabhUmi upara, vanamAM, ghora aTavImAM, parvata para, parvatanI guphAmAM, ke durgama sthaLo upara tRNano Dhagalo karIne nizcayojana te sthaLomAM svayaM agni pragaTAve, anyanI pAse agni pragaTAvaDAve ane agni jalAvanArAne anumodana Ape che. evA Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 sUyagaDo - 2/2/9/650 puruSane niSprayojana prANIonI ghAtanuM karma baMdhAya che A bIjuM anarthadaMDa pratyayika kriyAsthAna kahevAyuM. [51] trIjuM kriyAsthAna hiMsAdaMDa pratyayika kahe che. koi puruSa ema vicAre keemaNe mane ke mArA saMbaMdhIne ke bIjAne ke bIjAnA saMbaMdhIne mAryA che, mAre che athavA mAraze. A pramANe vicAra karIne te trasa sthAvara prANIone daMDa Ape che, bIjA pAse daMDa apAve che, anya koi daMDa Ape to anumodana kare che. tevA puruSane hiMsApratyayika sAvaghakarmano baMdha thAya che. A trIjuM hiMsAdaMDapratyayika kriyAsthAna. [52] have cothuM kriyAsthAna akasmAt-daMDa-pratyayika viSe kahevAmAM Ave che. jema koI zikAra khelanAra puruSa saghana aTavImAM athavA durgama vanamAM jaIne mRgane mAravAnI icchA karIne mRgane mAravAno saMkalpa kare che, mRganuM dhyAna kare che tathA te mRgane mAravA mATe gayela che. tyAM mRgane joine "A mRga che" ema vicArIne dhanuSa upara bANa caDAve-bANa choDe che, paraMtu mRgane badale te tIra, tItara pakSI, baTera, cakalI, lAvaka kabUtara, baMdara, kaMpIjalamAMthI koi paNa pakSI ne vIMdhI nAkhe che to AvI paristhitimAM te puruSa bIjAnI ghAta mATe prayukta daMDathI anyanI ghAta kare che. nA daMDa icchA na hovA chatAM acAnaka thAya che eTalA mATe akasmAt daMDa kahevAya che. jema koi puruSa zAli, vrIhi, kodrava, ThaMgu, parAga ane rALanA choDane chede ane anya tRNAdine zastro aDI jAya ane huM zyAmAka, tRNa, kamoda Adine kApuM chuM, evA Azayane lakSamAM rAkhIne kApe paNa lakSya cUkI jatA zAli, brIhi, kodrava, kaMgu ane raLanA choDanuM chedana karI nAkhe, anyane badale anyanuM chedana thavAthI te puruSane akasmAt daMDanI kriyA lAge che. tethI te sAvadhakarmano bandhana kare che. A cothuM kriyAsthAna thayuM... [54] have dRSTiviparyAsa nAmanuM pAMcamuM kriyAsthAna kahevAya che. jema koi purUSa, mAtA, pitA bhAi, bahena, strI, putra, kanyA ane putravadhUnI sAthe nivAsa karato hoya ane potAnA mitrane zatru samajIne bhramathI tene mArI nAkhe te dRSTinI viparItatAne kAraNe dRSTiviparyAsa daMDa kahevAya che. jema koi puruSa grAma, nagara, kheDa, karvaTa (pahADonI vacamAM vaseluM gAma) maTuMba (jenI Aju bAju yojana sudhI koi gAma na hoya tevuM gAma) droNamukha, paTTaNa (jyAM sarvavastuo maLatI hoya) Azrama (tApasonuM nivAsasthAna) sanniveza (maMDI) nigama (vyApAranuM mukhyasthAna) ane rAjadhAnImAM yAtanA samaye cora je nathI tene cora samajIne mAre, bhramathI ghAta kare, to te puruSa dRSTiviparyAsathI-eka prANInA bhramathI bIjAne mAryo tene dRSTiviparyAsaiDa pratyayika kriyA lAge che. A pAMcamuM dRSTiviparyAsa daMDa pratyayika nAmanuM kriyAsthAna kahevAyuM. [54] have chaThuM kriyAsthAna mRSApratyayika kahevAya che. jema koi puruSa potAne mATe, jJAti mATe, gharane mATe, ane parivAra mATe svayaM asatya bole, bIjA pAse asatya bolAve ane je asatya bole che tene anumodana Ape te puruSane mRSA pratyayika karmabandha hoya che. A chaThuM kriyAsthAna mRSA pratyayika kahevAmAM AvyuM...have sAtamuM kriyAsthAna adattAdAnapratyayika kahevAya che. jema koI puruSa potAne mATe, jJAti mATe, gRha mATe athavA parivAra mATe svayaM adattane grahaNa kare che, anyanI pAse karAve che ane karatAne anumodana Ape che, tene adattAdAna pratyayika pApano bandha thAya che. A Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 185 sutaskaMdha-2, adhyayana-2, sAtamuM adattAdAnapratyayika kriyAsthAna che. [5] have AThamuM kriyAsthAna adhyAtmapratyayika kahevAya che. jema koI puruSa viSAdanuM kAMI bAhyakAraNa nahi hovA chatA paNa svayaM hIna, dIna duHkhita ane udAsa bane che, manamAM ne manamAM nahi karavA yogya evA kharAba vicAro kare che, ciMtA ane zokanA kAraNe zokanA samudramAM DubelTa rahe che tathA hathelI upara mukha rAkhI pRthvIne joto joto ArtadhyAna karato rahe che, nizcayathI tenA dayamAM krodha-mAna-mAyA ne lobha sthita che. A krodha, mAna, mAyA ane lobha AdhyAtmika bhAva che. AvA puruSane AdhyAtmika sAvadya karmano bandha thAya che. A AdhyAtmikapratyayika AThamuM kriyAsthAna kahevAyuM. [6pa7] have navamuM kriyAsthAna.mAnapratyayika che. jema koI puruSa jAtimada, kuLamada, baLamada rUpamada, tapomada, zAstramada, lAbhamada, aizvaryamada ane buddhimada vagere madathI matta banI bIjA manuSyonI avahelanA kare che ane niMdA kare che, dhRNA kare che gaha kare che ane tiraskAra kare che. ane ema vicAre ke A loko mArAthI hIna che, huM ja viziSTa vyakti chuM ane uttama jAti, kuLa ane baLa vagere guNothI yukta che. A pramANe potAne utkRSTa mAne te abhimAnI puruSa A deha choDIne, karmane vazIbhUta banIne paralokagamana kare che. te eka garbhathI bIjA garbhamAM, janma upara janma ane mRtyu upara mRtyu ane naraka upara narakone prApta kare che. te paralokamAM bhayaMkara, namratArahita, capala ane abhimAnI bane che. te puruSa mAnadvArA utpanna karelA savadya karmano bandha kare che. A mAna-pratyayika nAmanuM navamuM kriyAsthAna kahevAyuM. [58] have dasamuM kriyAsthAna mitra-doSapratyayika kahevAya che. jema koI paraSa mAtA, pitA, bhAI, patnI, putra, putrI, putravadhU vagerenI sAthe raheto hoya ane temAMthI koI nAno aparAdha kare to tene bhAre daMDa Ape che. jemake ziyALAnI bhAre ThaMDImAM tene ThaMDA pANImAM DubAve temaja garamInA samayamAM tenA zarIra upara garama pANI chAMTe, agnithI temanuM zarIra dajhADe tathA jotarAthI, netarathI chaDIthI, cAmaDAthI, ke doraDAthI mAra mArI temanI pIThanI khAla utAre tathA deDA-muThThI vigerethI mArIne zarIrane DhIluM karI de. AvA purUSa sAthe rahevAthI parivAranA mANaso duHkhI rahe che. ane tenA dUra rahevAthI sukhI rahe che. evo puruSa je haMmezA sAmAnya kAraNathI kaThora daMDa Ape che te Iha-para lokamAM potAnuM ahita kare che. ane paralokamAM ISaLa krodhI ane niMdaka bane che. tene mitradoSapratyayika karmano baMdha thAya che. A mitradoSapratyayika nAmanuM dasamuM kriyAsthAna. [65] have agiyAramuM kriyAsthAna mAyApratyayika kahevAya che. A jagatmAM koI koI koI mANaso evA hoya che ke saMsAramAM vizvAsa utpanna karIne bIjA mANasone Thage che. tathA lokothI chUpI rIte kharAba kriyA karanAra ghUvaDanI pAMkha jevA halakA hovA chatAM paNa potAne moTA parvata jevA bhAre mAne che. te Arya hovA chatAM paNa anArya jevI bhASA bole che. teo bIjI ja jAtanA hovA chatAM paNa potAne bIjA ja rUpe mAne che. temane eka vAta pUchavAmAM Ave ane teo bIjI ja vAta batAve che. je bolavuM joIe tethI teo teo viruddha bole che. jema koI puruSa potAne lAgelo kAMTo ke (aMtazilya) tIra svayaM bahAra na kADhe, bIjA pAse na kaDhAve ane tene nAza paNa na kare paraMtu vyartha tene Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 sUyagaDo-22/- 59 chupAve ane tethI pIDAIne aMdaraja vedanA bhogavyA kare. te pramANe mAyAvI paruSa chaLa-kapaTa karIne tenI AlocanA pratikramaNa niMdA ane gaI karato nathI, te doSone dUra karato nathI, tenAthI AtmAne zuddha karato nathI. pharIthI e doSo na karavAno nizcaya karato nathI. tathA te pApane anurUpa tapazcaya Adi prAyazcitta paNa karato nathI. evA mAyAvI puruSano A lokamAM koI vizvAsa karatuM nathI ane paralokamAM te vAraMvAra nIca gatiomAM jAya che, mAyAvI puruSa bIjAnI niMdA ane potAnI prazaMsA kare che, duSkarma kare che. ane tenAthI te nivRtta thato nathI. te pApane anurUpa tapazcaya Adi prAyazcitta paNa karato nathI. evA mAyAvI puruSano A lokamAM koI vizvAsa, karatuM nathI ane paralokamAM te vAraMvAra nIca gatiomAM jAya che, mAyAvI puruSa bIjAnI niMdA ane potAnI prazaMsA kare che, duSkarma kare che. ane tenAthI te nivRtta thato nathI. te prANIone daMDa ApIne teno svIkAra karato nathI ane zubha vicArathI rahita hoya che. evA mAyAvI puruSane mAyApratyayika sAvadya karmano baMdha paDe che. A agiyAramuM mAyA-pratyAyika kriyAsthAna. [60] have bAramuM lobhapratyayika kriyAsthAna kahevAya che. jema koI araNyamAM nivAsa karanAra, parNakuTImAM nivAsa karanAra, gAmanI najIka nivAsa karanAra, tathA gupta kAryo karanAra, je sAvadha karmothI nivRtta thayela nathI, tathA sarva prANI, bhUta, jIva ane satvonI hiMsAthI nivRtta thayela nathI, te satya-mRSA bhASaNa kare che, jemake huM mAravAne yogya nathI, paNa anya prANIo mAravA yogya che, mane AjJA ApavI joie nahi, bIjA prANIo AjJA ApavAne yogya che, huM dAsa dAsI banavA yogya nathI, paNa anya prANIo dhasa dAsI banavA yogya che, huM kaSTa ApavA yogya nathI, paNa anya prANI kaSTa ApavAne yogya che, huM upadravane yogya nathI, paNa anya prANI upadravane yogya che. A pramANe upadeza ApanAra vyakti strI ane kAmabhogamAM Asakta rahe che. te haMmezA viSayabhoganI zodha karavAmAM saMlagna rahe che. temanI cittavRtti bhogo tarapha ja hoya che. te cAra pAMca cha ke daza varSa sudhI thoDA adhika kAmabhogone bhogavI mRtyunA samaye mRtyu pAmIne asuralokamAM kilbiSI devarUpe utpanna thAya che. te kilbiSIpaNe AyuSya pUrNa karI vAraMvAra mUMgA, janmAMgha tathA janmathI mUMgA hoya che. A pramANe te lobhI pAkhaMDIne lobhapratyayika sAvadyakarmano bandha thAya che. A bAramu phiyAsthAna kahevAyuM. A bAra kriyAsthAno mukti javA yogya zramaNa mAhaNe sArI rIte jANI levA joIe. jJaparijJAe jANI pratyAkhyAnaparijJAthI choDI devA joie. [1] have teramuM kriyAsthAna Iyapithika kahevAya che-A lokamAM je puruSa potAnA AtmAnA kalyANa mATe sarva pApathI nivRtta che tathA gharabAra choDIne sAdhu banelA che, je isamiti, bhASAsamiti, eSaNAsamita, AdAna bhAMDa mAtra nikSepaNA samiti, tathA uccAra prasavaNa khelasiMghANa jalla pAriThAvaNiyA samitithI yukta che, je manasamiti, vacanasamitiane kAyasamiti, manogupti, vacanagupti ane kAyaguptithI yukta che. brahmacaryanA rakSaka che- je upayoganI sAthe cAle che. yatnApUrvaka UbhA rahe che. yatnApUrvaka bese che, je upayogapUrvaka paDakhuM badale che. yatnApUrvaka bhojana kare che ane upayogapUrvaka bole che ane je upayogapUrvaka vastra, pAtra kaMbala ane pAdapuMchana grahaNa kare che ane uparokta vastuone yatnApUrvaka rAkhe che. je netranI palaka paNa upayoga Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kutaskaMdha-2, adhyayana-2, 187 pUrvaka calAve che te sAdhune paNa vividha prakAranI sUkSma Ipithika kriyA lAge che. A Iyapithika kriyAno prathama samaye bandha ane sparza thAya che. bIjA samaye teno anubhava (vedana) thAya che ane trIjA samaye tenI nirjarA thAya che. te Iyapiyika kriyA prathama samaye bandha, bIjA samaye udaya pAmI trIjA samaye nijIrNa thai cothA samaye akarma thaI jAya che. A pramANe vItarAga puruSane paNa Iyapithika kriyAsthAna kahevAyuM. bhUta, vartamAna ane bhaviSya ema traNe kALamAM jeTalA tIrthaMkaro thayA che, thAya che ane thaze te sarva A tera kriyAonuM pratipAdana karyuM che, kare che ane karaze. tema ja A teramA kriyAsthAnanuM sevana karyuM che, kare che ane karaze. [62] pApamaya vidyAo zIkhanArA ane prayoga karanArAonI durgati- have je puruSo vijaya prApta kare che. A lokamAM vibhinna prakAranI buddhi, jJAna, abhiprAya, svabhAva, draSTi, ruci AraMbha ane adhyavasAyavALA manuSyo hoya che. te potapotAnI ruci pramANe vividha prakAranA pApamaya zAstrono abhyAsa kare che. te pApamayazAstro A pramANe che-bhUmi saMbaMdhI vidyA, utpAtanA phaLo batAvanAruM zAstra, svapnazAstra, khagoLazAstra, aMgazAstra, svarazAstra, lakSaNazAstra, vyaMjana zAstra, ane strI ane puruSanA lakSaNa batAvanAruM zAstra, ghoDAnA lakSaNa batAvanAra, hAthInA lakSaNo batAvanAra, gAyanA lakSaNa batAvanAra, meMDhAnA lakSaNa batAvanAra, kukaDAnA lakSaNa batAvanAra tetaranA lakSaNa batAvanAra, baTeranA lakSaNa batAvanAra, lAvaka pakSI AdinA lakSaNa batAvanAra, vidyA tathA cakra, chatra, cAmaranA lakSaNa batAvanAra, deDanA lakSaNa batAvanAra, talavAranA lakSaNa batAvanAra, maNinA lakSaNa batAvanAra, kAkiNI ratnanA lakSaNa batAvanAra, ane kurUpa ane surUpa batAvanAra vidyAje strIne garbha na raheto tene garbha sthira karavAnI vidyA, strI puruSane mugdha karanAra vidyA, tatkAla anartha utpanna karanAra vidyA, IndrajAla racavAnI vidyA, vazIkaraNa vidyA, dravya havana vidyA, astra-zastra vidyA, sUrya, caMdra, zukra, bRhaspatinI gati saMbaMdhI vidyA, ulkApAta ane dizAdAha batAvanAra vidyA, gAmanagaramAM praveza samaya pazudarzananuM zubhAzubha phaLa batAvanAra vidyA, kAgaDAnA bolavAthI thanAra zubhAzubha phala batAvanAra vidyA, dhULa-keza-mAMsa lohInI vRSTinuM phaLa batAvanAra vidyA, vaitAlI vidyA adharvatAlIvidyA, nidrAdhIna karavAnI vidyA, tALA kholavAnI vidyA, cAMDAlonI vidyA, zAmbarI vidyA, drAviDI vidyA, kAliMgi vidyA, gaurI vidyA, upara laI javAnI vidyA, staMbhana vidyA, eSaNI vidyA, koine rogI banAvI devAnI vidyA, koIne nirogI banAvavAnI vidyA, koI upara bhUta vigerenI bAdhA utpanna karanArI vidyA, annadhana thavAnI vidyA, nAnI vastune moTI banAvavAnI vidyA, A pramANe pAkhaMDI loko A vidyAono prayoga anna pANI, vastra, gRha ane zavyAne prApta karavA mATe kare che tathA teo vividha prakAranA viSayabhogonI prApti mATe te vidyAono prayoga kare che. kharekhara A vidyAo paralokanI pratikULa che. tethI teono abhyAsa karanAra anArya puruSa bramamAM paDe che. te Ayu pUrNa karIne asura kAyamAM kilviSIdevapaNe utpanna thAya che. tyAMnA AyuSyane pUrNa karIne janmAlva ane janmathI ja mUMgA bane che. [63] koI pApI manuSya potAnA mATe, jJAtine mATe, svajana mATe, zayana mATe, Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188 sUyagaDo-2/2/13 ghara mATe, parivAra mATe, koI puruSanI pAchaLa paDe che. koI pApI dhana haravA mATe sevA kare che. koI sanmukha jaine dhana haraNa kare che. koI pApI gharamAM keda karIne dhana haraNa kare che. gAMTha choDIne dhana haraNa kare che. athavA gheTA-bakarA tathA bhUMDa cAravAno dhaMdho karavA hiMsA kare che. jhALa nAkhI mRga pakSIo ke mAchalA pakaDe, gAyonI hatyA kare. athavA govALa banI pApamayI kAyo kare athavA kUtarA pALanAra ke kUtarA dvArA zikAra karAvanAra zikArI bane che. koI puruSa eka gAmathI bIje gAma janAranI pAchaLa paDIne, tene mArIne athavA talavAra AdithI kApIne, zULa AdithI bhedIne, ghasaDIne athavA cAbUka AdithI mArIne athavA tenI hatyA karIne potAnI AjIvikA calAve che. A pramANe mahAkarma karanArA puruSa jagatamAM mahApApInA nAme prasiddhi prApta kare che. koI pApI koI dhanavAnuM vyaktino sevaka banIne potAnA svAmIne mArI, pITI tathA chedana-bhedana ane ghAta karIne tathA tenA jIvanano nAza karIne tenuM dhana harI laI, potAnA khAnapAna ane bhoga-upabhoganI sAmagrI meLave che. te puruSa mahAna pApa kama dvArA mahApApI tarIke prasiddha thAya che. koI pApI puruSa gAma-nagara vagerethI AvatI koI vyaktinI sAme jaIne tene mArIne, pITIne tathA tenuM chedana-bhedana Adi karIne tenA dhanane lUMTIne AjIvikA calAve che. Ama mahAna pApo karIne potAne mahAna pApI tarIke prasiddha kare che. koI pApI puruSa dhanavAnonA gharamAM khAtara pADI, dhADa pADI ke dhananI gAMsaDI choDI prANIone haNI, chedI bhedI prANa le che ane tenuM dhana harI laI AjIvikA calAve che. tethI mahAnuM pApo karIne mahApApI tarIke gatamAM prasiddha thAya che. koI pApI puruSa gheTAne pALanAra bharavADa banI gheTAne ke bIjA prANIone mArIne athavA vAgharI banIne mRgaghAta karIne mRgane athavA anya prANIone mArIne potAnI AjIvikA calAve che. te pApI jagatamAM mahAna pApa karmo karI mahApApIne nAme prasiddha thAya che. koi pApI puruSa zAkunika banI pakSI pakaDavAnA kArya karI trasaprANIone mArI athavA mAchImArano. dhaMdho karIne mAchalA tathA anya jalacarajIvone mArIne potAnI AjIvikA calAve che. te potAne pApI tarIke jagatamAM prasiddha kare. koI pApI puruSa kasAIno dhaMdho karI gauhatyA karIne ane anya trasa prANIone mArIne AjIvikA calAve che. te pApI tarIke prasiddha thAya che. koI puruSa govALa banIne gAyanA nAnA vAcharaDAne ToLAmAMthI bahAra kADhIne mArI pITIne potAnI AjIvikA calAve che te pApI che. koI puruSa kUtarA pALavAnuM kAma karI te kUtarAne ke bIjA prANIone mArIne athavA koI puruSa kUtarAo vaDe mRga vagere bIjA prANIone marAvIne AvI rIte potAnI AjIvikA calAve che. tethI te mahApAnA sevanathI jagatamAM mahA pApInA nAme prasiddha thAya che. A upara varNana karela AjIvikA ghora pApamaya che. naraka Adi dugatiomAM paribhramaNa karAvavAmAM kAraNabhUta che. mATe vivekavAna puruSoe AvI AjIvikAthI dUra ja rahevuM joIe. [64] koI puruSa samUhamAM uThIne pratijJA kare che ke "huM A prANIne mArIza" ema kahIne te tetara, baTera, lAvaka, kabUtara, kapIMjala ke anya koI trasa prANIne mArI e ghora pApa karmane kAraNe mahApApInA nAme prasiddha thAya che. koI puruSa saDeluM anA Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 189 mutaskaMdha-2, adhyayana-2, maLavAthI ke bIjI koI abhISTa arthanI siddhi na thavAthI athavA apamAna Adi kAraNathI krodhita banIne gAthApati ke tenA putranA dhAnya vagerene pote Aga lagAvI bALI nAkhe che. anyanI pAse baLAvI nAkhe che. anya koI bALanArane anumodana Ape che. tathA temanA UMTa, gAya, ghoDA ane gadheDA vagere pazuonA aMgo svayaM kApe che, kapAve che. ane anumodana Ape che. tevA prakAranI kriyAthI te mahA pApInA nAmathI prasiddha thAya che. koI puruSa apamAna Adi kAraNavaza athavA tenAthI potAnI ISTa siddhi na thavAne kAraNe gAthApati upara krodhita banIne gAthApatinI tathA temanA putronI UMTazALA gau-zALA azvazALA ane gardabhazALAne kAMTAthI DhAMkI svaye Aga lagADe che athavA bIjA pAse lagAvaDAve che. anya koI lagAve to anumodana Ape che. te puruSa jagatamAM mahA pApI kahevAya che. koI puruSa evA hoya che ke gAthApatithI ochuM athavA kharAba ana meLavIne potAnA manorathanI siddhi na thaI zakavAthI athavA anya kAraNathI kodhita banIne gAthApatinA tathA temanA putronA kuMDala maNi athavA motIone svayaM haraNa kare che, karAve che, karanArane anumodana Ape che uparokta kamano karanAra vyaktijagatamAM mahApApInAM nAme oLakhAya che. koI puruSa ochuM anna maLavAthI athavA kharAba ana maLavAthI potAnA arthanI siddhi na thatAM zramaNa mAhaNa upara krodhita banI te zramaNa mAhaNanAM chatra daMDa bhAMDa pAlA lAThI Asana vastu, paradha, carmachedaka, cAmaDAnI thelI Adi vastune svayaM haraNa kare, anya pAse haraNa karAve. koI haraNa kare to sAruM jANe che. te puruSa A jagatamAM mahA pApInA nAme prasiddha pAme che. koI puruSa kaMI paNa vicAra vinA ja, kAraNa vinA ja, gAthApati ke temanA putranAM dhAnyAdimAM svaye Aga lagAve, anya pAse lagAvaDAve. lagADanArane anumodana Ape che. te mahA pApI che koI potAnA karmaphaLano vicAra karyA vinA ja te gAthApati ke temanAM putronAM UMTa, gAya, ghoDA, ane gardabhanAM aMgo svayaM kApe che, anya pAse kapAve che, kApanArane te anumodana Ape che. koI puruSa potAnA karmaphaLano kaMI paNa vicAra karyA vinA tathA kAraNa vinA gAthApatinI tathA temanAM putranI UMTazALA, gau-zALA, azvazALA, gardabhazALAone kAMTAthI DhAMkI svayaM Aga lagAve, anya pAse Aga lagAvaDAve lagAvanArane anumodana Ape che. koI puruSa karmaphaLano vicAra karyA vinA ja gAthApatinA tathA temanA putronAM motI vigerenAM AbhUSaNo svayaM harI le, anya pAse haraNa karAve ane koI paNa haraNa karatuM hoya to anumodana Ape che. koI vicAra karyA vinA ja niSkAraNa koI zramaNa athaLA mAhaNanAM chatra daMDa yAvatuM camacchedana Adi upakaraNone svayaM haraNa karI le che, anya pAse haraNa karAve che. athavA haraNa karanArane anumodana Ape che. tevA puruSo A jagatamAM mahA pApIne nAme prasiddha pAme che. koI puruSa zramaNa ane mAhaNane joIne tenA pratye aneka prakAranA pApamaya vyavahAra kare che. tethI te mahA pApI kahevAya che. te sAdhune potAnI sAmethI dUra karavA mATe capaTI vagADe che ane te sAdhune kaDavA vacano kahe che. temanAM ghare jo sAdhu gocarI mATe, gocarI samaye jAya che te samaye AhAra pANI Ape nahIM. paraMtu evuM bole ke A sAdhu to bhAra vahana Adi nIca karma karanAra daridra zudra che. te ALasane kAraNe Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 190 sUyagaDo-2/2/- 4 gRhasthAzramano bhAra vahana na karI zakavAne kAraNe dIkSita banI sukhI banavAnI IcchA kare che. tevA sAdhudrohI pApI puruSanuM jIvana dhikkArane pAtra hovA chatA te potAnA jIvanane uttama mAne che. te mUrNa puruSa paralokano kAMI vicAra karato nathI. tethI te dukha, niMda, zoka, tApa, pIDA, paritApa, vadha ane baMdhana Adi kalezothI kyAre paNa nivRtta thato nathI. te aneka prakAranA AraMbha ane samAraMbha tathA vividha prakAranAM pApa karma karI uttama-uttama manuSya saMbaMdhi bhoga bhogave che. te AhAranA samaye AhAra, pANInA samaye pANI, vastranA samaye vastra, vastIne samaye vastI, zavyAnA samaye zavyAne bhogave che. te prAtaHkALe, madhyAta kALe ane sAcuM kALe snAna karI devatA AdinI pUjA kare che. te devatAnI AratI karI maMgala mATe suvarNa, caMdana, dahIM, akSata ane daNi Adi mAMgalika padAthano sparza kare che. te zirasnAna karIne gaLAmAM mALA dhAraNa kare che, te maNI ane suvarNanAM AbhUSaNo aMgo upara paherIne, phUlamALAo zarIra upara rAkhIne, yuvAvasthAnA kAraNe zarIrathI hRSTapRSTa banI kamaramAM kaMdoro paherI ane chAtI upara phUlonI mALAne dhAraNa karIne atyaMnta svaccha ane uttama navIna vastro pahere che. potAnA aMgomAM caMdanano lepa kare che. A pramANe sajja thaI, taiyAra banI moTA mahelamAM jAya che. te mahAna siMhAsana upara bese che. tyAM AgaLa strIo AvIne cAre bAju gherI vaLe che. tyAM AkhI rAta dIpaka jalatA rahe che, te sthAnamAM nAca. gAna, vINA, mRdaMga, hAthanI tAlI, thAya che. A pramANe uttamottama manuSyo saMbaMdhi bhogone bhogavatA thakA te puruSa potAnuM jIvana vyatIta kare che. ja te puruSa jyAre eka manuSyane AjJA Ape to vinA kahyuM cAra-pAMca manuSyo upasthita thaI jAya che ane kahe che he devAnupriya! kaho, amo ApanI zuM sevA karIe? zuM kArya karIe? zuM lAvIe ? Apane bheTa ApIe? ApanuM zuM hita karIe? te puruSane tevA prakAranA sukha bhogavatA joIne koI anAryajIva kahe che ke A puruSa to deva che. devothI paNa zreSTha che ane devI jIvana jIvI rahela che. temanA Azraye bIjA paNa jIve che. paraMtu tene bhogavilAsamAM Asakta joIne Arya puruSa ema kahe che- "A puruSa to ati krUra karmo karanAra che, dhUrta che, zarIranI rakSA karanAra che, dakSiNa dizAmAM janAro narakagAmI tathA kRSNapakSI che, bhaviSyamAM durlabhabodhi thaze. koI mUrkha jIva mokSane mATe udyata thaine paNa evA sthAnanI IcchA kare che ke je sthAnanI icchA gRhastho athavA tRSNAtura manuSyo kare che. vastutaH A sthAna adharma-sthAna, anAryasthAna che, jJAna rahita che, apUrNa che. te sthAnamAM nyAya nathI. te sthAnamAM pavitratA nathI, te sthAna karmarUpI zalyane kApavAmAM samartha nathI, te siddhino mArga nathI, te muktino mArga nathI, te nivaNino mArga nathI, te niyaNino mArga nathI. te sthAna samasta duHkhone nAza karanAra nathI ane ekAMta mithyA ane kharAba che. A prathama sthAna adharma pakSanuM kathana karyuM. [66pa have bIjuM dharmasthAna kahevAmAM Ave che - A manuSyalokamAM pUrva, pazcima, uttara dakSiNa dizAomAM aneka prakAranA manuSyo nivAsa kare che. temAM koI Arya koI anArya koI ucca gotravALA, koI nIca gotravALA, koI moTA zarIravALA, koI nAnA zarIravALA, koI manojJa varNavALA, koI amanojJa varNavALA, koI surUpa vALA, koi kurUpavALA hoya che. teone khetara ane makAnano parigraha hoya che, te vAta puMDarIka Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-2, adhyayana-2, 191 adhyayanathI jANavI. temAM je puruSa kaSAyothI tathA IndriyonA bhogathI nivRtta thayela che te dharma pakSavALA jANavA, ema huM kahuM chuM. te sthAna Arya che, kevalajJAnane utpanna karanAra che ane ekAMta samyaka ane uttama sthAna che. [66] tyAra pachI trIjuM mizrasthAna kahevAmAM Ave che. temAM koI vanamAM nivAsa karanArAo tApasa Adi, ghara yA kuTIra banAvIne rahenArA tApasa tathA gAmanI bAjumAM nivAsa karanArA tApasa ane je gupta viSayamAM vicAra karanAra tApaso che (te mRtyu pAmIne kilziSI devapaNe utpanna thAya che. ane tyAMnA AyuSane pUrNa karIne tyAMthI nIkaLIne mUMgA, janmAdhe ke janmathI mUMgA bane che. te sthAna Arya puraSothI sevita nathI. te sthAna ekAMta mithyA ane kharAba che. A trIjuM mizrasthAna kahevAmAM AvyuM. [67] have prathama sthAna je adharmasthAna che, temAM rahelAno vicAra karavAmAM Ave che. A manuSyalokamAM pUvadi dizAomAM evA manuSyo nivAsa kare che jeo gRhastha che. strI ane parivAra sahita jIvana vyatIta karanAra che. teo mahAna IcchAvALA, mahAna AraMbhavALA ane mahAparigrahavALA hoya che. te adharma karavAvALA ane adharmanI pAchaLa cAlanAra, adharmane potAno abhISTa mAnanAra, adharmanI ja carcA karanAra, adharmamaya svabhAva ane AcaraNavALA, adharmathI ja potAnI AjIvikA utpanna karanAra che ane potAnuM saMpUrNa jIvana adharmamAM ja pUrNa kare che. adharmamaya jIvana jIvanArA purUSo haMmezA evuM ja karatA rahe che ke prANIone mAro, kApo, chedo, te prANIonuM cAmaDuM ukheDI nAkhe che, temanA hAtha raktathI kharaDAyelA rahe che, teo krodhI rudra, mudra, ane sAhasika hoya che, teo prANIone zULI upara caDAve che, Thage che, mAyA kare che, duSTatA ane kuDakapaTa kare che, khoTA tolAo rAkhe che, ane jagatane ThagavA mATe deza-veza ane bhASAne badalI nAkhe che. duHzIla ane durvatavALA ane duHkhathI prasanna karI zakAya tevA svabhAvavALA hoya che. teo sarvahiMsAthI yAvat sarva parigrahathI ane sarva krodhathI mAMDI samasta mithyAdarzanazalya sudhInA aDhAre pApothI jIvanaparyata nivRtta thatA nathI. te jIvanabhara snAna, telamadana zarIramAM raMga lagADavo-sugaMdhita vilepana-manojJa zabda, manojJa sparza-manojJa rasa manojJa gaMdhano bhogavaTo, phUlamALA ane AbhUSaNothI nivRtta thatA nathI. teo gADI, ratha, savArI, hoLI, bagI, AkAzayAna, pAlakhI vagere vAhano ane zayana, Asana vigere bhogo tathA bhojananI sAmagrInA vistArane jIvanaparyata choDatA nathI. teo kraya, vikraya tathA mAsA, ardhamAsA tathA tolA vigere vyavahArathI jiMdagI paryata nivRtta thatA nathI. teo cAMdI suvarNa-dhana-dhAnya, maNi, motI, zaMkha, zilA, pravALa Adino saMcaya kare che ane jIvanabhara temano moha choDatA nathI. teo jUThA tolA ane mApathI nivRtta thatA nathI. sarva prakAranA AraMbha-samAraMbha kare che. teo sAvadha vyApAra karavA karAvavAthI nivRtta thayA nathI, pacana pAcananI kriyAmAMthI nivRtta thayela nathI, ane teo kUTavuM-pITavuM-dhamakAvavuMtADana karavuM-vadha-bandhana ane kalezathI nivRtta thatA nathI. teo anya sAvadya kama kare che. bodhibIjano nAza karanArA bIjAne paritApa ApanArA karmo kare che. je kriyA anAryo kare che tevI kriyAthI jIvanaparyata nivRtta thatA nathI. tevA loko ekAnta adharmasthAnamAM sthita che. Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19ra sUyagaDo-2/rAda67 jevI rIte koI atyanta krUra puruSa cokhA, masUra, tala, maga, aDada, vAla, kaLathI, caNA, vigerene aparAdha vinAja deDa Ape che. tema koi krUra jIvAtmA tetarane, batakane, lAvakane kabUtarane, kapiMjalane, mRgane, pADAne, bhaMDane, grAhane gohane kAcabAne, sapane, sarisRpa jAtinA sarva jIvone atyanta krUratApUrvaka aparAdha vinA mithyAdaDa Ape che. te puruSanI bahAranI parSadra hoya che, jemAM dAsa, dAsI, nokara, cAkara, sevaka, sevikA, UpajamAM thoDo bhAga laI khetI karI denAra karmacArI ane bhoga purUSa hoya che. teono jarA paNa aparAdha thatAM te krUra puruSa kaThoratAthI daDe che ane kahe che ke A lokone mAro, mastaka mUMDo ane dhamakAvo ane pITo, AnA hAtha pAchaLa bAMdhI che, ane heDanA baMdhanamAM nAkho, Ane cAraka baMdhanamAM nAkho, Ane beDIothI bAMdhI tenA aMgo maraDI nAkho, tenA hAtha kApI nAkho, paga kApI nAkho, kAna kApI nAkho, nAka oSTha zira mukha kApI nAkho, tene mArIne mUrzita karo, tenI cAmaDI utArI nAkho, AMkha kADhI lo. dAMta, aMDakoza ane jIbha kheMcI tene uMdho laTakAvo, ghasaDo, pANImAM boLo, zULI upara caDAvo, temanA zarIramAM kAMTAo, bhAlAo bhokAo, tenA aMgo kApI tenA upara mIThuM nAkho mArI nAkho, tene siMhanA pUMchaDA sAthe bAMdhI do, tene baLadanA pUMchaDA sAthe bAMdhI do, dAvAgnimAM bALI nAkho, tenuM mAMsa kApIne kAgaDA kUtarAne khavarAvI do, saMpUrNa anna-pANI baMdha karI tene jIvana paryata kedamAM pUrI rAkho, tene AvI rIte kamote mArI nAkho-jIvana-rahita karI nAkho. te kUra puruSanI aMdaranI pariSada paNa A pramANe hoya che jema ke mAtA-pitA, bhAI bahena, patnI, putra, putrI ane putravadhU Adi. A AMtarika parivAramaMDaLIne nAnA nAnA aparAdhanA kAraNe bhayaMkara daMDa Ape che. jema ke ziyALAnI kaDakaDatI ThaMDImAM pANImAM teo tene DUbADe vigere varNana mitra doSa pratyayika kriyAsthAnamAM je je dehanuM varNana che te pramANe jANI levuM. AvA krUra AtmA aMtamAM duHkhI thAya che. zoka ane pazcAttApa kare che. pIDA ane paritApa pAme che. te vadha-baMdhana Adi kalezothI nivRtta thaI zakato nathI. uparokta prakArathI strImAM ane kAmabhogamAM Asakta thayela, temAM ja phasAyelo temAM ja DUbelo tathA temAM ja tallIna banelo puruSa cAra-pAMca-cha ke daza varSa sudhI thoDA yA vadhAre kALa sudhI zabdAdi viSayono bhoga karIne ane prANIonI sAthe vairanI paraMparAne vadhArIne tema ja ghaNA ja pApakarmono saMcaya karIne pApakarmanA bhArathI bhAre banIne nIce ne nIce cAlyo jAya che. jema ke loDhAno yA pattharano goLo pANImAM nAkhavAthI te pANIne kApIne bhArane kAraNe taLiye jaIne nIce besI jAya che. te pramANe karmanA bhArathI bhArekarmI malina vicAravALo tathA vaira-krodha-daMbha-ThagAI ane droha vigerethI yukta tathA bheLaseLa karI padArthone vecanAra apayazavALo tathA trasa jIvonI vAta karanAra te mUrkha pApI puruSa AyuSya pUrNa karI ratnaprabhAdi pRthvInuM atikramaNa karIne narakanA taLiye jaine vAsa kare che. [68] te naraka aMdarathI goLa ane bahArathI corasa hoya che. te nIcethI eTale ke taLiyAbhAgathI astrAnI dhAra jevA tIkSNa hoya che. temAM haMmezA ghora aMdhakAra bharelo hoya che. te graha, caMdra, sUrya, nakSatra ane jyotimaMDaLanI prabhAthI rahita hoya che. tyAMnI bhUmi meda-carabI-mAMsa rakta ane rasIthI utpanna thayela kicaDathI liMpAyelI hoya che. Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-2, adhyayana-2, 197 apavitra saDelA mAMsathI yukta durgaMdhavALI kALI che. dhumADAnA goTAnA varNavALI, karkaza sparzavALI dukhe sahana karavA yogya che. A naraka atyanta azubha che. ane tyAMnI vedanA paNa azubha che. narakamAM rahenArA jIvo sukhe niMdrA paNa laI zakatA nathI, tyAMthI bhAgI anyatra paNa jaI zakatA nathI. teo kaMI kRti-zuci athavA smaraNa paNa karI zakatA nathI, sukha meLavI zakatA nathI, dhIratA keLavI zakatA nathI, vicAra karI zakatA. nathI. te nArakI jIva tyAM kaThina-vipula-pragADha kakarzatIvra duHsahane apAra duHkhane sahana karatA potAno samaya vyatIta kare che. [69] jevI rIte koI vRkSa evuM hoya ke je parvatanA agrabhAga upara utpanna thayela hoya te vRkSanuM mULa kApI nAkhyuM hoya ane teno uparano bhAga ati bhAre hoya to te nIcenI bAjue viSama ane durga sthAnamAM paDe che. te ja pramANe gurukarmI jIva paNa eka garbhathI bIjA garbhamAM prApta thAya che. janma pachI janma, mRtyu pachI mRtyu, naraka pachI naraka ane duHkha pachI duHkha prApta kare che. te dakSiNagAmI kRSNapakSI narakagAmI ane bhaviSyamAM durlabha bodhi thAya che. A adharmasthAna anArya che. kevalajJAna prApta nahi karAvanAruM thAvatu samasta duHkhano nAza nahi karAvavAvALuM, ekAMta mithyA ane asAdhu arthAtu buruM che, A pahelA adharma pakSa viSe kahyuM. | [70] tyAra bAda bIjuM je dharmasthAna che. temAM rahelanuM varNana kare che. A manuSyalokamAM pUvadi dizAomAM koI-koI evA puruSa hoya che je AraMbha karatA nathI, parigraha rAkhatA nathI. svayaM dharmAcaraNa kare che. bIjAne tema karavA AjJA Ape che. mane potAno ISTa mAne che. tema ja dharmayukta AjIvikA meLave che. ane dharmamaya potAnuM jIvana vyatIta kare che. je suzIla, sundara vratadhArI, jaldIthI prasanna thanAra, ane uttama hoya che. je jIvanabhara jIvahiMsAthI nivRtta thayela che. tathA bIjA adhArmika loko prANIono vinAza karanAra ajJAna yukta je sAvadya anuSThAno kare che tenAthI te sarvathA. nivRtta thayela hoya che. te dhamaniSTha puruSo gRhatyAgI ane bhAgyavanta hoya che. Isamiti, bhASAsamiti, eSaNAsamiti, AdAnabhAMDamAtranikSepaNasamiti, pariSThApanisamitithI yukta, manavacanakAyAnI samitithI yukta hoya che, te mana vacana kAyAne pApathI gupta rAkhe che. indriyone viSayabhogathI gupta rAkhanAra, brahmacaryanA rakSaka, krodha, mAna, mAyA ane lobhathI rahita, bahAra ane aMdaranI zAntithI yukta, prazAMta, upazAMta, AzrayonuM sevana nahi karanAra, nirjhanya, saMsAra pravAhane naSTa karanAra, kamalepathI rahita hoya che. e mahAtmA kAMsAnI pAtranI jema kama-maLanI cikAsa rahita, zaMkhanI jema niSkalaMka, jIvanI jema apratihatagativALA, AkAzanI jema nirAvalabI, vAyunI jema apratibaddha, zarada RtunA pANI jevA zuddha bdayavALA, kamaLanA patranI samAna karma jaLanA lepathI rahita, kAcabAnI jema guptendriya ane pakSInI jema muktavihArI hoya che. vaLI te zramaNa geMDAnA ziMgaDAnI jema ekAkI, bhAkhaMDa pakSInI jema apramAdI, hAthInI jema zaktisaMpanna, vRSabhanI samAna bhAra vahana karanAra, siMhanI samAna parAkramI, merunI jema niSThampa, samudranI jema gaMbhIra, caMdramAnI jema saumya, sUryanI jema tejasvI, sonAnI kAMti samAna, pRthvInI samAna sahanazIlatAvALA ane sArI rIte homa karAyela agnisamAna tejasvI hoya che. 13 Ja Education International Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 194 sUyagaDo-2/2/- 70 te bhAgyazALI mahAtmAo mATe koI paNa jagyAe pratibandha nathI. pratibandha cAra prakAranA hoya che, te A pramANe-IDAthI utpanna thanAra haMsa mora AdithI, baccA rUpe utpanna thanAra hAthI AdinA baccAthI tathA nivAsasthAnathI ane pATa-pATalA Adi upakaraNothI. A cAramAMthI koI paNa pratibandha temane vihAramAM hoto nathI, teo koi paNa dizAmAM javA IcchA kare tyAM pratibaMdha rahita cAlyA jAya che. te pavitra skrayavALA, parigrahathI rahita, baMdhanahIna banIne potAnA AtmAne tapa ane saMyamathI bhAvita karatA vicare che.... te bhAgyazALI mahAtmAonI saMyamanivahi mATe evI jIvikA hoya che jemake eka divasano upavAsa, be divasanA upavAsa, traNa, cAra, pAMca tathA cha divasanA upavAsa, ardhamAsanA upavAsa, eka mAsanA upavAsa, be, traNa, cAra, pAMca athavA cha mAsanA upavAsa kare che. te sivAya koi koi zramaNo abhigrahadhArI hoya che, jemake-bhAjana-pAtramAMthI bahAra kADhela AhAra grahaNa kare, koI bhAjanamAM nAkhela AhArane grahaNa kare. koI bhAjanamAMthI kADhI pharI bhAjanamAM nAkhela AhArane grahaNa kare che. koI atta prAnta AhAra levAno abhigraha kare che. koi rUkSa AhArane grahaNa kare. koI nAnA moTA badhA gharethI bhikSA grahaNa kare, koI kharaDAyelA hAthe Ape to ja grahaNa kare. koI na kharaDAyelA hAthathI Ape to le che. koI je annavALo athavA zAkavALo hAtha ke camaco hoya tenAthI ja kharaDAyela hAtha athavA camacAthI, koI joyelI bhikSA; koI joyA vinA bhikSA le che, koI pUchIne le che. koI pUchyA vinA le che koI tuccha AhAra le che. koI atuccha AhAra le che. koI ajJAta ja AhAra le che. koI ajJAta mANasa pAsethI to koI denAranI pAse rAkhela AhAra le che. koI dattinI saMkhyA gaNIne AhAra le che. koI rAMdhelo AhAra le che. koI parimita AhAra le che. koi bhuMjelo AhAra le che. koi rasavata nIrasa-virasa evo AhAra le che. koI sUko-lukho-tuccha AhAra le che. koI anta prAnta AhAre jIvana calAve che. koI AyaMbIla kare che. koI madhyAhna, pachI gocarI kare che. koI ghI-dUdha, goLa khAMDa Adi vigayA rahita AhAra kare che. sarva mahAtmAone sA, sarvadA mAMsa-madyano tyAga hoya che. haMmeza sarasa AhAra paNa karatA nathI. teo haMmezA kAyotsarga kare che. paDimAonuM haMmezA teo suMdara pAlana kare che. utkaTa Asana upara bese che. vIrAsana, daMDAsana, laMgaDAsana vagere Asana lagAvIne bhUmi upara bese che. anAvaraNa ane dhyAnastha rahe che. zarIre khajavALa Ave to paNa jarA mAtra khajavALatA nathI, ghUMka bahAra kADhatA nathI. vizeSa aupapAtika sUtrathI jANavuM. vaLI te mahAtmAo vALa, dADhI, mUcha, roma, nakha vigere zarIranA sarva saMskArothI rahita rahe che. te dharmaniSTha sAdhu puruSo A pramANe ugra vihAra kare che. ghaNA varSo sudhI rUDI rIte dIkSAnuM pAlana kare che. temanA zarIramAM roga vigerenI bAdhA utpanna thatAM ke roga utpanna na thatAM paNa ghaNA samaya sudhI anazana kare che. ghaNA samayanA bhaktapAnano cheda kare che. anazanano cheda karI tyAra bAda jenI prApti mATe nagna ane muMDa rahevuM snAna, datamaMjana chatra pagarakhA vagere na paheravA tathA bhUmi ane pATiyA upara sUvuM, kezaluMcana, brahmacaryanuM pAlana, ghara gharathI bhikSA mAgavI tathA jenA mATe mAna apamAna. avahelanA, niMdA, avajJA, bhatsana, tarjanA, tADana tathA amanoza vacana Adi bAvIza Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 195 zrutaskaMdha-2, adhyayana-2, pariSaho ane upasargo sahana karavAmAM Ave che te arthanI ArAdhanA kare che. te artha (mokSa) nuM ArAdhana karIne aMtima zvAsozvAsamAM kevaLajJAna ane kevaLadarzana utpanna kare che. te jJAna aMtarahita, sarvottama, vyAdhAta rahita, nirAvaraNa, saMpUrNa ane pratipUrNa hoya che. pachI te siddha thAya che, buddha thAya che, mukta thAya che. parinivaNine pAme che ane saMpUrNa duHkhono aMta kare che. koI mahAtmA eka ja bhavamAM mukti prApta karI le che ane bIjA koI koI pUrva karma zeSa rahevAthI yathAsamaye mRtyune prApta karI devalokanA payayane prApta kare che. teo mahAddhivALA, mahAdyutivALA, mahAparAkramavALA, mahAyazavALA, mahAbaLavALA, mahAprabhAvavALA ane mahAsukhadAyaka je devaloka che tyAM deva bane che. te deva mahARddhivALA, mahAdyutivALA, mahAparAkramavALA yAtmahAsukha saMpana, hArathI suzobhita vakSasthaLavALA, kaTaka ane keyUra Adi AbhUSaNothI yukta bhujAvALA, aMgada ane kuMDaLothI yukta kapola ane kAnavALA, vicitra AbhUSaNothI yukta hAthavALA, vividha mALAothI suzobhita mukuTavALA, kalyANakArI sugaMdhita vastrone dhAraNa karavAvALA, kalyANakArI zreSThamALA ane aMga lepanane dhAraNa karavAvALA hoya che. teo divyarUpa, varNa, gaMdha, sparza zarIranA saMgaThana, Rddhi, dhRti, prabhA, kAMti, arcA, teja ane vezyAothI daze dizAone prakAzIta karatAM kalyANamayI gati ane sthitivALA ane bhaviSyamAM paNa kalyANa prApta karavAvALA deva thAya che. A sthAna ekAMta uttama ane susAdhu che. A bIjA sthAna dharmapakSano vibhAga kahevAmAM Avyo. [71] have trIjuM mizrasthAna kahe che. A manuSyalokamAM pUvadi dizAomAM koI manuSyalokamAM pUvadi dizAomAM koI manuSya alpa IcchAvALA, alpa AraMbhavALA ane alpa parigrahavALA hoya che, teo dhamaciraNa karanArA, dharmanI anujJA ApanArA ane dharmamaya vRttivALA hoya che. teo suzIla suvatI AnaMdamAM rahenArA ane sarjana hoya che. teo dezathI-kaMIka aMze prANAtipAtathI nivRtta rahe che, ane dezathI nivRtta. hotA nathI, bIjA je karmo sAvadya ane ajJAnane utpanna karanArA, bIjAne paritApa ApanArA hoya che teomAMthI paNa koI koI AjIvana nivRtta thaI zakatA nathI. A mizra sthAnamAM rahenArA zrAvaka hoya che. teo jIva, ajIva, puNya, pApa, Azrava saMvara, vedanA, nirA, kriyA, adhikaraNa, baMdha ane mokSanA jJAtA hoya che. teo asahAya hovA chatAM paNa temane deva, asura, nAga, suvarNa, yakSa, rAkSasa, kinnara, kiM5rUpa, gAMdharva, garuDa ane mahorAga vigere devagaNo nigrantha pravacanathI calAvI zakatA nathI. te zrAvako nirjhanthapravacanamAM zaMkArahita, anya darzananI AkAMkSAthI rahita, A pravacanamAM saMdeharahita hoya che. teo sUtranA jJAtA, sUtrane grahaNa karanAra, gurune pUchIne nirNaya karanAra hoya che. temanI hADanI majjAmAM dharmano anurAga ja satya che. e ja paramArtha che. zeSa anartha che. teo vizALa ane nirmaLa cittavALA hoya che. temanA dvAra khullA rahe che. teo koInA gharamAM ke aMtapuramAM praveza karavo te sAruM mAnatA nathI, teo caudaza, AThama, pUrNimA ane amAvasyAnA divase paripUrNa pauSadhanuM pAlana kare che. teo zramaNone prAsuka eSaNIya khAna-pAna-mevA-mukhavAsa, vastra, kAmaLa, pAdapuMchana, auSadha, pATa-pATalA, zayA AdinuM dAna Ape che ane IcchAnusAra AdarelAM guNa, zIla, vrata, tyAga vairAgyathI AtmAne bhAvita karatA vicare che. Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUyagaDo - 2/2/-/671 teo A pramANe dIrghakALa sudhI zramaNopAsaka paryAyanuM pAlana karIne rogAdi koI vyAdhi utpanna thatAM athavA to rogAdi na thayA hoya to paNa ghaNA samaya sudhI anazana grahaNa karIne ane tene pUrNa karIne AlocanA ane pratikramaNa karIne ane samAdhine prApta karIne kALanA avasare mRtyu pAmI devalokamAM mahardhika devapaNe utpanna thAya che, ItyAdi pATha pUrva sUtra pramANe jANavo. A sthAna ekAMta samyak ane uttama che. A trIjA sthAna mizra pakSano vibhAga kahevAyo. res je saMpUrNa avratI che teo bAla che. je virata che te paMDita che ane je avratI ane vratI che te bAla-paMDita kahevAya che. A sthAnomAMthI je badhA pApothI nivRtta na thavAnuM tathA AraMbhathI avirati sthAna che te sthAnavALA anArya che tathA samasta duHkhono nAza nahi karanAra ekAnta mithyA che. A sthAna sAruM nathI. bIjuM sthAna jemAM badhA pApothI nivRtti che te Arya tathA samasta duHkhonA nAza karanAra ekAnta samyak ane zreSTha che. trIjA sthAnamAM saMpUrNa pAponI nivRtti nathI temaja anivRtti paNa nathI. te sthAnavALA bAlapaMDita che ane tene AraMbhano ane noAraMbhano sthAna kahevAmAM Ave che. A paNa Arya tathA samasta duHkhano nAza karanAra ekAnta samyak ane uttama che. [72] saMkSepamAM vicAra karatAM sarva mArga be vibhAgomAM samAi jAya che. dharma ane adharmamAM athavA upazAMta ane anupazAMtamAM. pahelAM je adharma sthAna kahyo che temAM 333 prAvAduko aMtarbhUta thai jAya che. te pAkhaMDI matanA cAra varga che. te kriyAvAdI, akriyAvAdI, ajJAnavAdI ane vinayavAdI. teo paNa parinirvANa ane mokSano upadeza potapotAnA anuyAyione Ape che, teo potapotAnA dharmanA upadezaka che. [673] te sarva dharmanI Adi karanAra vividha prakAranI buddhi; abhiprAya, svabhAva, dRSTi, ruci AraMbha ane nizcaya rAkhavAvALA dharmanA Adi pravartaka sarva matAvalambIo koi eka sthAnamAM maMDala bAMdhI beThA hoya. tyAM koi samyak dRSTi puruSa agninA aMgArAthI bharelI kaDAI loDhAnI sANasIthI pakaDIne lAve ane temane kahe-he judI judI buddhi yAvat bhinna bhinna adhyavasAyavALA dharmanA Adi pravartaka prAvAduko ! tame badhA A baLatA aMgArAthI bharelI kaDAI thoDIvAra sudhI potapotAnA hAthamAM pakaDI rAkho, sANasI vAparazo nahi. agni olavazo nahi ane sAdharmika ke paradharmika koIne anyonya sahAyatA paNa karazo nahi paraMtu tame sarve saraLa ne mokSarAdhaka banIne chaLakapaTa na karatA tamArA hAthane prasAro. ema kahIne te puruSa aMgArothI paripUrNa te kaDhAine sANasIthI pakaDIne dareka prAvAdukatA hAthamAM mUkavA jAya tyAre teo potAnA hAtha pAchA khecavA lAgaze. tyAre te mANasa sarva prAvAdukone e pramANe kahe- he vividha buddhivALA ane vividha nizcaya karanAra, dharmanI Adi karanAra pravAdIo ! zA mATe hAtha haTAo cho ? hAtha na dAjhe te mATe ? ane hAtha dAjhe to zuM thAya ? duHkha thAya ? duHkhanA bhayathI hAtha haTAvI rahyA cho ? teja vAta sarva prANIo mATe samAna samajo. teja darekane mATe pramANa jANo. sarvamATe dharmano samuccaya jANo. te pratyekane mATe samAna jANo, pratyekane mATe pramANa samajo ane pratyekane mATe dharmane samuccaya jANo. mATe je zramaNa mAhaNa evI prarUpaNA kare che ke-sarva prANIonI hiMsA karavI joIe, sarva prANI, bhUta, jIva satvane haNavA joie. baLAtkArathI AzA ApavI Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-2, adhyayana-2, 197 joie. dAsa, dAsInA rUpe rAkhavA joIe, temane paritApa Apavo joIe, temane kaleza ApavA joIe, upadrava karavo joIe; teo bhaviSyamAM chedana bhedana pAmaze yAvat teo bhaviSyamAM utpatti, jarA, maraNa, aneka yoniomAM vAraMvAra paribhramaNa, janma, vAraMvAra saMsAramAM utpatti, garbhavAsamAM AvI sAMsArika bhavaprapaMcamAM paDI mahAkaSTa bhogavaze. te uparAMta teo atidaMDa, muMDana, tarjana, tADana, baMdhana yAvat masaLavAnuM duHkha bhogavaze, temaja mAtAnA, pitAnA, bhAInA, bahenanA, patnInA, putranA, putrInA putravadhUnA maraNanuM duHkha bhogavaze. temaja daridratA, daurbhAgya, apriyanI prApti ane priyano viyoga vigere ghaNA ghaNA duHkho bhogavaze, daurmanasya bhogavaze. teo Adi aMta rahita dIrgha madhyavALI caturgItaka saMsAra-aTavImAM vAraMvAra bhaTakyA karaze. teo siddhi ane bodha prApta karI zakaze nahi. sarva duHkhano nAza paNa ka2ze nahi. te vAta sarvane mATe samAna che, pramANarUpa che, sArabhUta che ane sarvane te vAta eka sarakhI lAgu paDe che. paraMtu je zramaNa mAhaNa ema kahe che ke-sarva prANI, bhUta, jIva, satvane haNavA nahi, teone AzA karavI nahi, temaja baLAtkArathI dAsadAsI banAvavA nahi, duHkha ApavuM nahi, upadrava karavo nahi, A pramANe kahenArA saMta-puruSo bhaviSyamAM chedana bhedana pAmaze nahi yAvat mahAkASTa bhogavaze nahi. vaLI atidaMDa bhogavaze nahi yAvat saMsArarUpI ghora aTavImAM vabhaTakaze nahi. teo siddhi prApta ka2ze yAvat sarva duHkhono aMta karaze. [674] pUrvokta bAra kriyAsthAnomAM vartatA jIvoe siddhi prApta karI nathI. teoe buddha yAvat mukta banI, nirvANa pAmIne sarva duHkhano aMta karyo nathI. te vartamAnamAM duHkhano nAza karatA nathI ane bhaviSyamAM paNa karaze nahi. paraMtu teramA kriyAsthAnamAM vartatA jIvoe te sthAnanuM sevana karyuM che. teoe siddhi, baudhi, mukti ane nirvANane prApta karI sarva duHkhono nAza karyo che, kare che ane bhaviSyamAM ka2ze. A pramANe bAra kriyAsthAnane varjita karanAra AtmArthI AtmakalyANa karanAra, AtmAnuM rakSaNa karanAra, mananI zuddha pravRtti karanAra, saMyamanuM AcaraNa karanAra, saMyamamAM parAkrama pragaTa karanAra, AtmAne saMsAra dAvAnaLathI bacAvanAra, AtmAnI dayA karanAra, AtmAno jagatamAMthI uddhAra karanAra, sAdhu puruSa potAnA sarva pApathI nivRtta thAya che. tema huM kahuM chuM. bIjuM kriyAsthAna samApta. adhyanana - 2 - nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa adhyayana-3-AhAraparikSA [75] he AyuSyaman ! bhagavAna pAse meM A pramANe sAMbhaLyuM che, sarvajJanA zAsanamAM " AhAraparijJA" nAmaka adhyayana che. teno artha A pramANe che- A lokamAM pUrvAda dizAo tathA vidizAomAM cAre bAju cAra prakAranA bIjakAo che. te A pramANe che- agrabIja, mUlabIja, parvabIja ne skandhabIja te te mULabIja, agrabIja, parvabIja. te skandhabIja, bIjakAyavALA jIvomAM je je bIjathI ane je pradezamAM utpanna thavAnI yogyatA rAkhe che te bIjathI ane te kSetramAM pRthvI upara utpanna thAya che ane tenA upara sthita rahe che ne te pRthvI upara vRddhi prApta kare che. pRthvI upara utpanna thanAra, tenA upara sthita rahenAra tathA vRddhi pAmanAra te jIva karmane vazIbhUta banIne, Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 198 sUyagaDo - 2/3/-/675 . karmathI AkarSita banIne vividha prakAranI yonivALI pRthvImAM vRkSarUpe utpanna thAya che. pRthvI upara vRkSa rUpe utpanna thaIne te jIva aneka jAtivALI pRthvInA cIkAsano AhAra kare che. te jIva aneka trasa-sthAvara jIvonA zarIra acitta banAvI de che. te jIvo prathama AhAra karelA ane utpatti pachI tvacA dvArA AhAra karIne pRthvIkAyAdi zarIrane potAnA zarIrarUpe pariNata karI de che. te pRthvIyonika vRkSanA bIjA zarIro paNa vividha varNa, gaMdha, rasa, sparza ane avayavaracanAthI yukta tathA anekavidha pudgalothI banelA hoya che. ema tIrthaMkaroe kahyuM che. [676] tyArabAda zrI tIrthaMkaradeve vanaspati kAyano bIjo bheda kahyo che- koI vanaspati jIva vRkSayonika hoya che te vRkSamAM utpanna thAya che, vRkSamAM sthita rahe che. ane vRkSamAM ja vRddhi pAme che. pUrvokta pramANe vRkSomAM utpanna, tyAM ja sthiti ane vRddhi pAmanAra karmAdhIna te vanaspatijIvo potAnA karmathI AkarSita thaIne pRthvIyonika vRkSomAM vRkSa rUpe utpanna thAya che. vRkSarUpe utpanna thaIne vRkSonA rasano AhAra kare che. te jIva pRthvI, jala, teja, vAyu ane vanaspatinA zarIrano AhAra kare che. te trasa ane sthAvara prANIonA zarIrane acitta karI nAkhe che. te acitta karela tathA prathama gRhIta ane tvacA dvArA Ahata pRthvI Adi zarIrane pacAvIne potAnA rUpe pariNamAvI le che. te vRkSa yonika vRkSanA aneka prakAranA varNa, gaMdha, rasa, sparza ane racanAvALA bIjA paNa zarIro hoya che. te jIva karmavazIbhUta banIne vRkSa yonivALA vRkSomAM utpanna thAya che. A pramANe zrI tIrthaMkara bhagavAne kahyuM che. [677] zrI tIrthaMkaradeve vanaspatikAyanA jIvono anya bheda paNa kahelo che. te A pramANe- A jagamAM koi jIva vRkSamAM utpanna thAya che. vRkSamAM sthita rahe che ane vRkSamAM ja vRddhi pAme che. te vRkSamAM utpanna thanAra, sthita rahenAra ane temAM ja vRddhi pAmanAra, te jIva karmane vazIbhUta banIne tathA karmanA kAraNe vRkSamAM AvIne vRkSarUpe utpanna thAya che. tyAM utpanna thaine vRkSanA rasano AhAra kare che. te jIva, pRthvI, jala, teja, vAyu ane vanaspatinA zarIrano AhAra kare che. ane trasa ane sthAvara jIvone acitta banAve che. te prAsuka karela ane prathama khAdhela ane pachI tvacA dvArA khAdhela pRthvI Adi zarIrone pacAvIne potAnA rUpe pariNata karI le che. te vRkSonika vRkSanA aneka varNa gandha rasa sparza ane racanAvALA bIjA paNa zarIro hoya che. te jIva karmane vazIbhUta banI vRkSa yonivALA vRkSamAM vRkSarUpe utpanna thAya che, ema zrI tIrthaMkara bhagavAne kahyuM che. [678] zrI tIrthaMkaradeve vanaspatinA anya paNa bheda kahyA che. te A pramANe- A jagatamAM koI koI jIva, vRkSathI utpanna thAya che. vRkSamAM sthita rahe che. vRkSamAM ja vRddhi pAme che. te vRkSathI utpanna thanAra, temAM sthita rahenAra ane vRddhi pAmanAra jIvo karmane vazIbhUta tathA karmanA kAraNe vRkSa yonimAM vRkSarUpe AvIne mUla, kanda, skandha, tvacA, zAkhA, pravAla, pAMdaDA, phUla ane bIja rUpe utpanna thAya che. te jIva vRkSayonika vRkSanA rasano AhAra kare che. te aneka trasa ane sthAvara jIvonA zarIrane acitta kare che. te zarIrone prAsuka banAvIne potAnA rUpe pariNata kare che. te vRkSathI utpanna mUla, kanda, skandha, tvacA zAkhA, pravAla ane bIjarUpe jIvanA aneka varNa, gandha, rasa sparzanA Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-2, adhyayana-3, 199 pugalothI banelA zarIrovALA hoya che, te jIva karmane vazIbhUta thaI tyAM utpanna thAya che tema zrI tIrthaMkara bhagavAne kahyuM che. [67] zrI tIrthaMkare vanaspatinA anya paNa bheda varNavyA che. A lokamAM koi jIva vRkSathI utpanna thAya che, vRkSamAM sthita rahe che. tathA vRkSamAM ja vRddhi pAme che. A pramANe vRkSathI utpanna, vRkSamAM sthita ane temAM ja vRddhi pAmatAM jIva karmane vazIbhUta. banIne karmathI prerita banIne vanaspati kAyamAM AvI vRkSathI utpana vRkSamAM adhyArUha vanaspatinA rUpamAM utpana hoya che. te jIva te vRkSayonika vRkSonA rasano AhAra kare che. te jIva pRthvIkAyathI laIne vanaspatikAya parvatanA zarIranA rasano AhAra kare che. tevo AhAra karIne potAnA rUpe pariNamAve che. te vRkSayonika adhyArUpa vRkSonA vividha prakAranA varNa, gaMdha, rasa, sparza tathA anekavidha racanAvALA bIjA zarIro paNa hoya che. te te zarIrane jIvapUrvanA karma anusAra prApta kare che, ema tIrthaMkaro kahe che. [68] zrI tIrthaMkaradeve vanaspatikAyanA anya bheda paNa kahyA che. koI prANI adhyArUha vRkSomAM utpanna thAya che, teomAMja sthita rahe che ane teomAMja vRddhi pAme che. te jIva karmathI prerAI tyAM AvI vRkSathI utpana adhyArUha vRkSamAM adhyArUha rUpathI utpanna thAya che. te jIva adhyArUhayonika adhyArUha vRkSonA rasano AhAra kare che. te jIva pRthvI, jala, teja, vAyu ane vanaspatinA zarIranA rasano paNa AhAra kare che ane AhAra karIne potAnA rUpe pariNamAve che. te adhyArUha yonika adhyArUha vRkSanA aneka varNa gaMdha, rasa, sparza ane racanAvALA bIjA zarIro paNa hoya che. 681] zrI tIrthaMkaradeve vanaspati kAyanA anya bheda paNa kahyA che. A lokamAM koI jIva adhyArUha vRkSothI utpanna hoya che. ane temAM sthita rahe che ane tenAthI ja vRddhi pAme che. te jIva karmathI prerAI tyAM Ave che ane adhyArUha yonika adhyArUha vRkSomAM adhyArUha rUpe utpanna thAya che. te jIva adhyArUha yonika adhyArUha vRkSanA rasano AhAra kare che te jIva pRthvI, jala, teja, vAyu, vanaspatino paNa AhAra kare che. AhAra karIne potAnA rUpe pariNamAve che. te adhyArUha yonika adhyArUha vRkSanA mULa ane bIja AdinA varNa, gaMdha, rasa sparza ane racanAvALA bIjA zarIro paNa hoya che, tema bhagavAne kahyuM che. [68] zrI tIrthaMkaradeve vanaspatinA bIjA paNa bheda kahyA che. A jagatamAM koI koI jIva adhyArUha vRkSothI utpanna thAya che, temAM sthita rahe che ane temAMja vRddhi pAme che. te potAnA pUrvakata karmathI tyAM Ave che ane adhyArUha yonika adhyArUha vRkSomAM mULa tathA kanda AdithI laI bIja sudhInArUpe utpana thAya che. te jIva adhyArUha yonika vRkSonA rasano AhAra kare che. adhyArUha yonika mULa ane bIja AdinA aneka varNa -galpa-rasa ane sparzavALA bIjA zarIro paNa hoya che, tema zrI tIrthakaroe kahela che. [683] zrI tIrthaMkara bhagavAne vanaspatikAyano anya paNa bheda kahyo che. te A pramANe-koI prANI pRthvIthI utpanna thAya che, temAM sthita rahe che. temAMja vRddhi pAme che, vRddhi pAmIne aneka prakAranI jAtivALI pRthvInA rasano AhAra kare che. te jIva karmathI prerAI tRNayonimAM utpanna thAya che. ema zrI tIrthakara bhagavAne kahyuM che. [684] A pramANe koI prANI pRthvIyonika tRNomAM tRNarUpathI utpanna thAya che. Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 sUyagaDo- 23/-84 zeSa pUrvavatu A pramANe koI prANI pRthvIthI utpanna thAya che, temAM sthita rahe che. temAM ja vRddhi pAme che, vRddhi pAmIne aneka prakAranI jAtivALI pRthvInA rasano AhAra kare che. jIva karmathI prerAI tRNayonimAM utpanna thAya che, ema tIrthaMkara bhagavAne kahyuM che. [s85 A pramANe koI prANI pRthvIyonika tRNomAM tRNarUpathI utpanna thAya che, zeSa pUrvavat A pramANe koI jIva tRNamAM tRNarUpathI utpanna thAya che ane te tRNayonika sarva AgaLa pramANe jANavuM. A pramANe koI jIva tRNayonika tRNomAM mUla tathA bIja rUpathI utpanna thAya che, teonuM varNana paNa pUrvavatu jANavuM. A pramANe auSadhi ane lilo tarInuM paNa cAra prakArathI varNana karavuM joIe. [68-687] zrI tIrthaMkara bhagavAne vanaspatikAyano bIjo paNa bheda kahyo che, te A pramANe A jagatamAM koi jIva pRthvIthI utpanna thAya che. pRthvImAM sthita rahe che. ane pRthvImAM vRddhi pAme che. te karmathI prerAI tyAM utpanna thAya che. te nAnA prakAranI yonivALI pRthvImAM Arya nAmaka vanaspati ane kAya, vAya, kUhaNa, kaMduka, upehaNI, niveMhaNI, sacchatra, vAsaNI ane jUra nAmaka vanaspati rUpe utpanna thAya che. te jIva aneka yonivALI pRthvInA rasano AhAra kare che. te pRthvIkAya Adi sarvakAyano AhAra kare che. AhAra karIne potAnA rUpe pariNamAvI le che. te pRthvIthI utpana AryathI lai krUra vanaspati paryanta vanaspationA nAnA varNavALA aneka zarIro hoya che, AmAM eka ja AlApaka che, zeSa traNa nathI. zrI tIrthaMkara bhagavAne vanaspatikAyano anya paNa bheda varNavelo che. te A pramANe A jagatamAM koI prANI jaLamAM utpanna thAya che, jaLamAM sthita hoya che ane jalamAM vRddhi pAme che. te jIva potAnA karmane kAraNe tyAM utpanna thAya che. te aneka prakAranA jaLamAM AvIne vRkSarUpe utpanna thAya che. te jIva aneka prakAranA jAtivALA jalanA rasano AhAra kare che. te jIva pRthvI AdinA zarIrano paNa AhAra kare che. te jalayonika vRkSonA anekavidha vaNathI yukta bIjA paNa zarIro hoya che. jevI rIte pRthvI yonika vRkSanA cAra bheda che evI rIte adhyArUha tRNa ane harita kAyanA viSayamAM cAra AlApaka che. zrI tIrthakara bhagavAne vanaspati kAyanA anya paNa bhedo kahyA che-A jagatamAM koI koI prANI jalathI utpanna thAya che, jalamAM sthita rahe che, jalamAM vRddhi pAme che. potAnA karmanA pariNAme te jIva vanaspatikAyamAM Ave che. tyAM AvIne aneka prakAranI jAtivALA jalamAM udaka, avaka, panaka, sevALa, kalaMbuka, haDa, kasarUka kacchabhANitaka, utpala, padma, kumuda, nalina, subhaga saugaMdhika, puMDarIka, mahApuMDarIka, zatapatra, sahastrapatra, kalhAra, kokanada, araviMda, tAmarasa, visa, mRNAla, puSkara, puSkarAkSI ane bhaga nAmanI vanaspati rUpe utpanna thAya che. te jIva aneka prakAranI jAtivALA jaLanA rasano paNa AhAra kare che. tevIja rIte pRthvI, apa, teja, vAyu ane vanaspatinA rasano paNa AhAra kare che. jalathI utpana udakathI laI puSkarAkSI ne bhaganAmaka vanaspati paryata vanaspatikAyanA jIva kahela che. tene aneka varNavALA gandhavALA rasavALA paNa bIjA zarIro hoya che paraMtu temAM AlApaka ekaja hoya che. zrI tIrthaMkara bhagavAne vanaspatikAyanA anya paNa bhedo varNavyA che. A jagatamAM koI jIva te pRthvIyonika vRkSomAM, vRkSayonika vRkSomAM, vRkSayonika mUlathI laI bIja Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-2, adhyayana-3, 201 paryanta avayavomAM, vakSayonika adhyArUha vRkSomAM, adhyArUha yonika adhyarUhamAM, adhyArUhayonika mUlathI lai bIja sudhI vayayavomAM, tRNayonika mUlathI laIne bIja paryanta avayavomAM, A ja pramANe auSadhi tathA lIlotarInA viSayamAM paNa traNa bheda kahevA joIe. pRthvIyonika Arya kAya, tathA krUra vRkSomAM, udakonika vRkSomAM, vRkSayonika vRkSomAM, vRkSayonika mUla ane bIjamAM, A ja pramANe adhyArUhomAM, tRNomAM ane auSadhi tathA haritakAyomAM traNa traNa bheda kahevA joIe. udaka yonika udaka avaka ane puSkarAkSI ane bhaga nAmaka vanaspatimAM trasapaNe utpanna thAya che. te jIva te pRthvIyonika vRkSonA udakayonika vRkSonA, vRkSayonika vRkSonA, adhyArUhayonika vRkSonA, temaja tRNayonika auSadhiyonika, hastiyonika vRkSonA tathA vRkSaadhyArUha tRNaauSadhi-harita, mUla, bIja, AryavRkSa, kAyavRkSa, krUravRkSa temaja udaka, avaka tathA puSkarAkSI ane bhaga nAmaka vanaspatinA rasano AhAra kare che. te jIva pRthvI, apa, teja, vAyu ane vanaspatino paNa AhAra kare che. te vRkSothI utpanna, tathA adhyArUhathI utpanna, tRNathI utpanna, auSadhiothI utpanna, haritothI utpanna, mUlathI utpanna, kothI utpanna, bIjothI utpanna, AryavRkSothI utpanna, kAyavRkSothI utpanna, yAvat krUra vRkSothI utpanna, udakathI utpanna, avakathI utpanna ane puSkarAkSathI utpanna tathA bhaga nAmaka vanaspatithI utpanna trasa prANIonA aneka varNavALA, gandhavALA rasavALA, sparzavALA bIjA paNa zarIro tIrthaMkara bhagavAne varNavelA che. [688] vanaspatikAyanuM varNana karyA bAda zrI tIrthaMkara bhagavAne aneka prakAranA manuSyo kahyA che, jemake-koi manuSya karmabhUmimAM, koi manuSya akarmabhUmimAM, koi antarrIpamAM utpanna thAya che. temaja koI Arya ane koI mleccha hoya che. te jIvo potAnA bIja ane avakAza anusAra utpanna thAya che. te utpattinuM kAraNa strI ane puruSanA pUrvakarma nimita yonimAM thAya che. Avo saMyoga thatA utpanna thanArA jIva baMnenA rasano AhAra kare che. tyAM te jIva strI, puruSa ane napusaMkapaNe utpanna thAya che. te jIva mAtAnA Artava ane pitAnA zukrano, je paraspara maLI gayela milana ane ghRNAspada hoya che, prathama AhAra kare che. tyArabAda te jIva mAtA je anekavidha vastuono AhAra kare che teno eka dezarUpe oja AhAra kare che. garbhamAM kramazaH vRddhi pAme. garbhamAM paripakava banI mAtAnA garbhathI janma dhAraNa karI koI strIpaNe, koI puruSapaNe, koI napuMsakapaNe utpanna thAya che. te jIva bALaka banI dUdha ane dhRtano AhA2 ka2e che. tyArabAda kramazaH vRddhi pAmIne te jIva bhAta-aDada-Adi sarva khAdya padArthono ane trasa ane sthAvara prANIonA zarIrano AhAra kare che, te jIva pRthvI Adino AhAra karIne potAnA rUpe pariNamAve che. A karmabhUmi, akarmabhUmi ane antarrIpomAM rahenAra Arya ane anArya manuSyonA zarIro aneka varNavALahoya che, tema zrI tIrthaMkare kahyuM che. [689] have zrI tIrthaMkara bhagavAne aneka prakAranA je pAMca indriyavALA jalacara tiryaMco kahyA che, teonuM varNana kare che. te A pramANe-mAchalAthI laI suMsumAra paryanta jIvo jalacara tiryaMco che. te jIvo potapotAnA bIja ane avakAza anusAra strI-puruSanA saMyogathI potAnA kanusAra garbhamAM utpanna thaI e ja AhAra grahaNa Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 sUyagaDo - 23-689 kare che. kramazaH vRddhi pAmIne vanaspatikAyano ane trasa tathA pRthvI Adi sthAvarono AhAra karI tene potAnA zarIra rUpe pariNata karI le che. teonA nAnA prakAranA bIjA paNa zarIro hoya che tema zrI tIrthakara bhagavAne kahyuM che. tyArabAda zrI tIrthaMkara bhagavAne aneka jAtivALA sthaLacara catuSpada tiryaMca paMcendriya kahyA che. jemake-eka kharIvALA be kharIvALA caMDIpada ane nakhayukta pagavALA hoya che. te jIva potapotAnA bIja ane avakAza anusAra utpanna thAya che. temAM paNa strI puruSano saMyoga kamanuisAra hoya che. te saMyoga thavA para te jIva catuSpada jAtIya garbhamAM Ave che. te mAtA ane pitAnA lohI ane zukrano prathama AhAra kare che. te jIva garbhamAM strI, puruSa, napuMsaka rUpe utpanna thAya che. te jIva garbhamAM mAtAnA Artavano ane pitAnA zukano AhAra kare che. zeSa manuSyanI samAna samajavuM. temAM koI strI, puruSa, napuMsakapaNe utpanna thAya che, te jIva bAlyAvasthAmAM mAtAnA dUdhano ane vRtano AhAra kare che. kramazaH vRddhi pAmIne vanaspatikAyano, ane trasa ane sthAvara Adino paNa AhAra kare che, AhAra karIne, pacAvIne potAnA rUpe pariNamAve che. te aneka jAtivALA sthalacara catuSpada jIvonA aneka varNavALA bIjA zarIro hoya che tema jinezvare kahyuM che. tyArabAda zrI tIrthaMkara bhagavAne aneka prakAranA tiryaMco kahyA che- Urapari sarpa-pRthvI upara chAtIthI cAlanArA ane pAMca IndriyothI yukta hoya che. teonuM varNana A pramANe che-sarpa, ajagara, AzAlika ane mahoraga. A jIvo pRthvI para chAtI dvArA cAle che. tethI tene uraparisarpa sthalacaratiryaMca kahyA che. te prANI paNa potapotAnA bIja ane avakAza anusAra ja utpanna thAya che. te jIvomAM paNa strI-puruSano. maithuna nAmaka saMyoga hoya che ane saMyoga thavA para karma anusAra prANI te yonimAM utpanna thAya che. zeSa pUrvavatu temAM IDA utpanna kare che, koI bacyuM utpanna kare che. te IDu phUTyA bAda strI, puruSa ke napuMsakapaNe utpanna thAya che. te jIva bAlyAvasthAmAM vAyukAyano AhAra kare che. kramazaH vRddhi pAmI vanaspatikAyano ane traNa sthAvara prANIono AhAra kare che. te jIva pRthvI Adi kAyAno paNa AhAra kare che. AhAra pacAvIne potAnA rUpamAM pariNamAve che. pRthvI para chAtI dvArA cAlanArA je sthalacara paMcendriya tiryaMca sarpathI laI mahoraga parvata kahela che, temAM aneka varNa, aneka gadhe, aneka rasa, aneka sparzavALA bIjA zarIro hoya che, tema tIrthaMkara bhagavAne kahyuM che, tyArabAda aneka jAtivALA bhujAnI sahAyatAthI pRthvIpara cAlanArA paMcendriya tiryaMco che. te viSayamAM zrI tIrthakare A pramANe kahyuM che-bhujAnA baLathI cAlanArA tiryaMco che, jemake uMdara, saraDo, kAMcIDo, sala, sarava, khara, garoLI, mUSaka, maMgusa, padalAlita, biDAla, jodha ane catuSpada. te paNa potapotAnA bIja ane avakAza anusAra utpanna thAya che. te jIva paNa strI ane puruSanA saMyoga vizeSathI utpanna thAya che. vizeSa pUrvavatu, te jIva AhAra karI pacAvI potAnA rUpe pariNamAve che. te aneka jAtivALA bhujAnA baLe cAlanArA tiryaMcomAM aneka varNavALA zarIra hoya che, tema tIrthakare kahyuM che. tyArabAda aneka jAtivALA AkAzacArI paMcendriya tiryaMcanA viSayamAM kahyuM Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-2, adhyayana-3, 203 che. jemake carmapakSI romapakSI samucca pakSI vitata- pakSI. A prANIo potAnI utpattine yogya bIja ane avakAza anusAra utpanna thAya che. tenI utpatti paNa strI-puruSanA saMyogathI thAya che. zeSa pUrvavatuM te jIva garbhathI nIkaLIne bAlyAvasthAmAM mAtAnA zarIranA rasano AhAra kare che. kramazaH vRddhi pAmIne vanaspatikAyano tathA trasa ane sthAvara prANIono AhAra kare che. te prANIo pRthvI Adino paNa AhAra kare che. AhAra karIne pacAvIne potAnArUpe pariNamAve che. aneka prakAranA jAtivALA. camapakSI Adi AkAzacArI paMcendriya tiryaMcanA bIjA prakAranA paNa zarIro hoya che. [0] tyArabAda zrI tIrthaMkara bhagavAne anya jIvonA viSayamAM paNa kathana karela che. A jagatamAM koI prANI aneka prakAranI yoniyomAM utpanna thAya che. te aneka prakAranI yoniyomAM sthita rahe che ane aneka prakAranI yoniyomAM vRddhi pAme che. A aneka prakAranI yoniyomAM utpanna thanAra, sthita rahenAra ane vRddhi pAnAra jIva potAnA pUrvakata karmo anusAra te te karmanA prabhAvathIja anekavidha yoniyomAM utpanna thAya che. te prANI aneka prakAranA trasa ane sthAvara pudgalonA sacitta acitta zarIromAM teone Azrita karIne utpanna thAya che. te jIvo aneka prakAranA trasa sthAvara jIvonA rasano AhAra kare che. te pRthvI Adino paNa AhAra kare che. te trasa ane sthAvara yonithI utpanna ane tenA AzramamAM rahenAra prANIonA anekavarNavALA bIjA zarIra paNa hoya che. tema tIrthaMkaroe kahyuM che. e ja pramANe malamUtrAdimAM vikalendriyo utpanna thAya che ane gAya bheMsAdinA zarIramAM camakITa utpanna thAya che. AgaLa bIjA prANIonuM varNana kare che - A jagatmAM koI jIva anekavidha yonimAM utpanna thaI kamanusAra vAyuyonika ApakAyamAM Ave che. te apakAyamAM AvIne aneka prakAranA trasa ane sthAvara prANIonA sacitta ane acitta zarIramAM apakAya rUpathI utpanna thAya che. te apakAya vAyuthI banela ane vAyudvArA saMgraha karela ane vAyudvArA dhAraNa karela hoya che. vAyu UMce jatA uMce janAra, vAyu nIce jatA nIce janAra ane vAyu tirtho jAya to ticcha janAra hoya che. te apakAyanA nAmo A pramANe che. osa, hima, dhUmmasa, karA, karatanuM ane zuddhajala. te jIva aneka prakAranA trasa ane sthAvara prANIonA rasano AhAra kare che. te pRthvI Adino paNa AhAra kare che. te traNa ane sthAvara yonithI utpanna osathI zuddha jala paryaMtanA jIvonA aneka varNavALA zarIra hoya che. tyArabAda apakAyathI utpanna thanArA apakAyonuM svarUpa varNavyuM che. te A pramANe A jagatamAM keTalAMka prANIo pUrvakarmanA prabhAvathI trasa ane sthAvara yonika jaLamAM jaLarUpe utpanna thAya che, jaLamAM sthita rahe che ane te prANI trasa ane sthAvara yonika jaLanA rasano tathA pRthvI Adi kAyanA AhAra kare che ane tene potAnA zarIrUpe pariNamAve che. temanA aneka varNavALA bIjA zarIro kahyA che. tyArabAda apakAyayonika apakAyanuM varNana kare che. A jagatamAM koI jIva udakayonika udakamAM potAnA pUrvakata karmanA AdhIna banIne Ave che. te udakayonika udakamAM udakarUpathI utpanna thAya che. te jIva te udakayonika udakanA rasano AhAra kare che. te pRthvI Adino paNa AhAra karI potAnA rUpe pariNamAve che. te udaka yonivALA udakanA aneka Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 sUyagaDo 2/3690 varNavALA bIjA zarIro paNa hoya che, tema kahyuM che. - tyAra bAda udakyogika trasakAyanuM varNa kare che - A jagatamAM koI jIva potAnA kamanusAra udakayonika udakamAM trasarUpe Ave che. ane udakayonika udakamAM trasa prANIrUpe utpanna thAya che. te jIva te udaka yoni vALA udakanA rasano AhAra kare che. te jIva pRthvI Adino paNa AhAra kare che. te udakayonika udakamAM utpanna thanAra trasa jIvonA bIjA paNa aneka zarIro hoya che. [691) tyAra bAda bhagavAne bIjI paNa vAta kahI che- A jagatmAM koI jIva pUrva janmamAM anekavidha yoniyomAM utpanna thaI, karmane vazIbhUta banI aneka prakAranA traNa ane sthAvara prANIonA sacitta ane acitta zarIromAM agnikAya rUpe utpanna thAya che. te jIva aneka prakAranA trasa ane sthAvara prANIonA rasano AhAra kare che ane te jIva pRthvI Adi kAyano paNa AhAra kare che te trasa ane sthAvara yonika agnikAyonA bIjA paNa anekavarNavALA zarIro kahelA che. zeSa traNa beda udaka samAna jANavA. [692ii tyArabAda AgaLa kahe che ke A jagatamAM koI jIva pUrvajanmamAM aneka prakAranI yoniomAM utpanna thaI tyAM karelA karmanA prabhAvathI trasa ane sthAvara prANIonA sacitta ane acitta zarIramAM vAyukAya rUpe utpanna thAya che. jyAM paNa tenA cAra AlApaka agnisamAna jANavA. [3] tyArabAda bhagavAne anya paNa kahyuM che. A jagatamAM koI jIva aneka prakAranI yoniomAM utpanna thaI potAnA karmanA prabhAve pRthvIkAyamAM AvI aneka prakAranA trasa ane sthAvara prANIonA sacitta ane acitta zarIromAM pRthvI zarkarA tathA vAlukA rUpe utpanna thAya che. temanA bhedo nIce gAthAomAM varNavyA che. [694-698] pRthvI, zarkarA, vAlukA, paththara, zilA, namaka, loDhuM, kalaI, trAMbu, sIsuM, rUpuM, sonuM, vaja. haratAla, hIMgaLoka, maNasIla, pAro, aMjana, pravAla, abarakha ane abarakhanI retI ane maNionA bheda te badhA pRthvIkAya che. gominaratna, rUcakaratna, aMtaratna, sphaTIkaratna, lohitAkSaratna, marakataratna, masAra-gallaratna, bhuja,ratna, IndranIla ratna, caMdanaratna, vairyaratna, jalakAntaratna, sUryakAnta ratna A sarva maNinA bhedo che. A rIte utpanna thaIne te jIvo te aneka prakAranA trasa ane sthAvara prANIonA rasano AhAra kare che. pRthvI Adino paNa AhAra kare che. te jIvonA bIjA paNa aneka prakAranA zarIro kahyA che. zeSa traNa AlApAka apakAyanI jema jANavA. [699] tyArabAda bhagavaMtane kahyuM che ke sarva prANI, bhUta, jIva ane satva aneka prakAranI yoniyomAM utpanna thaI tyAM ja sthita rahI vRddhi pAme che. teo zarIramAM ja utpanna thai temAM rahI vRddhi pAmI ane zarIrano AhAra kare che. te jIvo karmanA anugAmI che-karma teonI utpattinuM kAraNa che. temanI gati ane sthiti karma anusAra hoI teo karmanA kAraNe bhinna bhinna avasthAo pAme che. mATe he sAdhako, A pramANe samajo ane samajIne AhAragupta, bano, jJAnAdi sahita bano, samiti yukta bano ane saMyamapAlanamAM prayatnazIla bano. | adhyayana-3-nI munidIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa ] Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-2, adhyayana-4, 205 (adhyayana-4-pratyAkhyAnaDiyA) [70] he AyuSyanuM meM bhagavAna pAse A pramANe sAMbhaLyuM che. A AgamamAM pratyAkhyAnakriyA nAmanuM adhyayana cheya teno artha A pramANe che-AtmA apratyAkhyAnI. paNa hoya che. temaja akartavyakuzala jIva mithyAtvanA udayamAM sthita paNa rahe che. jIva bIjA prANIone ekAnta daMDa ApanArA paNa che. AtmA ekAnta ajJAnI, AtmA ekAnta rUpe sUtelo AtmA avicArapaNe mana, vacana, kAyAthI vakra eTale ke avicArapUrvaka kAma karanAra paNa hoya che. pUrvakRta karmano nAza nahi karanAra tathA bhAvi pApanuM pratyAkhyAna nahi karanAra paNa hoya che. bhagavAne AvA AtmAne asaMyata-avirata pApakarmano vighAta ane pratyAkhyAna nahi karanAra, sakriya asaMvRta, prANIone ekAnta daMDa ApanAra, ekAMta ajJAnI ane ekAMte suSupta kahela che. te ajJAnI avicArapaNe mana, vacana kAyAthI vakra che. temanI svapna jeTalI cetanA paNa na hoya athatu avyakata vijJAnavALo hoya to paNa te pApakarma kare che. [701] apratyAkhyAnIne prANIghAta na karavA chatAM paNa pApakarma zA mATe lAge? A viSayamAM praznakartA AcArya prati A pramANe kahe che-pApayukta mana, pApayukta vacana ane pApayukta kAyA na hovA chatAM paNa prANIonI hiMsA na karavA chatAM, hiMsAnA vicAra rahita mana, vacana kAyA ane vAkya bolavAmAM paNa hiMsAthI rahita tathA je svapnadarzana jeTalI paNa cetanAvALo paNa na hoya athatuM je avyakta vijJAnavALo hoya che, te pApakarmanuM baMdhana karato nathI. A pramANe praznakartAe kathana karyuM tyAre AcArye kahyuM ke tenuM zuM kAraNa che? tenA javAbamAM praznakartA kahe che - pApayukta mana thAya to mAnasika pApakarma thAya che. vacana pApayukta thatAM vacana dvArA pApa karavAmAM Ave che. temaja zarIra jyAre pApayukta thAya tyAre ja zarIra dvArA pApakarma karAya che. je prANIonI hiMsA kare che ane manasahita che, temaja mana vacana ane kAyA ane vANInA vicArathI yukta che ane sthAna paNa jonAra eTale spaSTa vijJAnavALo che, AvA prakAranA prANIo dvArA pApakarmI karAya che ane pApakarmano saMcaya thAya che. praznakartA AgaLa paNa kahe che- pApayukta mana vacana kAyA na hovA chatAM, hiMsA na karavA chatAM, manarahita hovA chatAM tathA mana vacana kAyathI vakratAnA vicAra rahita hovA chatAM tathA svapna jeTalI paNa cetanA na hovA chatAM paNa prANIo pApakarma kare che, ema kahevuM te mithyA che, A praznakartAno Azaya che. AcArya uttara Ape che- meM je prathama kahyuM te yathArtha che. mana pApayukta bhale na ho, vacana ane kAyA paNa pApayukta na hoya ane te bhale mana-vacana-kAyA-vANInA vicArathI rahita hoya, bhale avyakta vijJAnavALo hoya, te paNa pApakarma kare che, A kathana satyaja che. tenuM zuM kAraNa che? AcArya javAba Ape che- A viSayamAM zrI tIrthaMkara bhagavAne che prakAranA jIvone karmabandhanAM kAraNo varNavyAM che, te A pramANe-pRthvIkAyathI laI trasakAya paryanta A cha prakAranA jIvonI hiMsAthI utpana thatAM pApane rokyuM nathI. ane IcchApUrvaka pratyAkhyAna dvArA pApakarmano tyAga karyo nathI paraMtu haMmezA niSpharatApUrvaka temane daMDa devAmAM cittavRtti rAkhe che, daDa Ape che. ane prANAtipAtathI mAMDI parigraha paryanta ane krodhathI mAMDI mithyAdarzana zalya paryanta pAponuM sevana kare che. te koI paNa avasthAmAM hoya to paNa pApakarmano bandha kare che te satya ja che. pharI AcArya kahe che ke Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 sUyagaDo- 24-701 -A viSayamAM bhagavAne vadha karanAranuM draSTAMta batAvyuM che. jema koI eka vadha karanAra che te gAthApatino athavA gAthApatinA putrano ke rAjAno ke rAjapuruSano vadha karavA Icche che. te vicAra kare ke evo samaya prApta thatAM huM temanA gharamAM praveza karI jaIza ane samaya maLatAM tene mArI nAkhIza. A pramANe gAthApatine athavA tenA putrane rAjAne athavA rAjapuruSane mAravAno nizcaya karanAra te puruSa divase, rAtre, sUtA, jAgatAM temano zatru, temanI pratye pratikULa vyavahAra karanAro nitya vadhanI IcchA karanAra, hiMsaka cittavRttivALA AvI vyaktine temano vadha karanAra mAnI zakAya ke nahi ? AcArye A pramANe kahyuM tyAre te praznakartAe samatAthI javAba Apyo ke hA, te vadha karanArA ja che. AcArya bolyA-jevI rIte gAthApati athavA temanAM putrano, rAjAno athavA rAjapuruSano vadha karavAnI IcchA karanAra te puruSa vicAre che ke samaya prApta thavAthI temanA gharamAM praveza karIza ane samaya maLatAM temano vadha karIza. AvA prakArano nizcaya karanAra puruSa divase rAtre sUtAM ke jAgatAM sadA teno zatru banIne rahe che. temanI sAthe zaThatApUrNa vyavahAra karanArA temano nAza karavA niraMtara cittavRttine temAM lagADanAra hoya che. evI ja rIte ajJAnI jIva paNa sarva prANI ne sarva satvono divasa-rAta sUtAM-jAgatAM haMmezAM vairI rahe che. zaThatAno vyavahAra kare che. tethI prANAtipAtathI laI mithyAdarzana zalya sudhInA aDhAra vApasthAno tene vidyamAna che. tethI bhagavAne tevA ajJAnI jIvone ke saMyamahIna, viratibhAva rahita, pApakarmano nAza nahi karanAra ane pratyAkhyAna nahi karanAra, pApamaya kriyA karanAra, saMvarathI rahita ekAnta ajJAnI kahyA che ane evA jIva ekAnta sUtelA che. te ajJAnI mana, vacana, kAyA vANI vicArathI hIna che, temaja svapna jovA jeTalI paNa cetanAthI rahIta che. chatAM paNa temanA dvArA pApakarmano bandha to thAya ja che. jevI rIte vadhanI icchAvALo ghAtaka puruSa te gAthApati ke temanA putra, rAjA athavA rAjapuruSanI pratye sadA hiMsAmaya citta rAkhe che. temaja divasa ane rAtrIe jAgatAM ke sUtAM sadA teno vairI banI rahe che. temane dago devAnI IcchA rAkhe che ane zaThatApUrvaka temano vadha karavAnI bhAvanA bhAve che, evI rIte prANAtipAta. Adi pApothI avirata jIva saMpUrNa prANIo pratye nirantara hiMsAmaya bhAva rAkhatA divasa ane rAta sUtAM ane jAgatAM sadAne mATe te prANIono zatru banI rahe che temane dago ApavAno vicAra rAkhanAra te sadA temanA pratye zaThatApUrNa hiMsAmaya cittavALo hoya. te ja pramANe te ajJAnI jIva badhA prANIo pratye evo banI rahe che. mATe tene pApakarmano bandha thAya ja che. [702] praznakartA kahe che ke-ApanuM kahevuM yathArtha nathI. A jagatamAM ghaNA evA prANI hoya che jemanA zarIranuM pramANa kyAre paNa jovAmAM AvyuM na hoya ane kyAreya sAMbhaLyuM paNa na hoya, te jIvo ApaNA ISTa paNa na hoya, ane jJAta paNa na hoya, tethI AvA prANIo pratye sadA divasa-rAta-sUtAM-jAgatAM hiMsAmaya citta vRtti rAkhavI, temanA vairI banI temanI sAthe zaThatA ane mUDha hiMsaka cittavRttivALA banavuM te saMbhavita nathI. te pramANe temanA viSayamAM prANAtipAtathI laI mithyAdarzana zalya sudhInA pApomAM pravartavAno paNa saMbhava nathI. [703] AcArya kahe che ke A viSayamAM bhagavAne be dRSTAMta kahyA che. eka Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-2, adhyayana-4, 207 saMjJInuM dRSTAMta ane bIjuM asaMzInuM dRSTAMta prazna kartA pUche che ke-saMjJInuM draSTAMta zuM che? AcArye kahyuM-paryApta saMjJI paMcendrIyamAMthI koI jIva pRthvIkAyathI laI trasakAya paryata cha kAyanA jIvonA viSayamAM koI puruSa pRthvIkAya dvArA koI kArya kare che ane karAve che tyAre ema ja kahe che ane pratijJA kare che ke "huM pRthvIkAya dvArA kArya karuM chuM ane karAvuM chuM." paraMtu tenA viSayamAM ema to na ja kahI zakAya ke te amuka amuka pRthvI vaDe kArya kare che ane karAve che. tethI te puruSa pRthvIkAyano asaMyamI, avirata ne tene viSe pApakarmanA pratyAkhyAnathI rahita che. te pramANe trasakAya sudhInA badhA prANIonA viSayamAM te jIva mATe samajavuM jo koi chakAyanA jIvo dvArA kArya karato hoya ane karAvato hoya to te ema ja kaheze ke huM chakAyanA jIvo vaDe kArya karuM chuM ane karAvuM chuM. paraMtu te jIvane viSe ema kahI zakAze nahi ke te amuka amuka jIvo dvArA kArya kare che ane karAve che paraMtu ema ja kahevAze ke te cha e jIvanikAyo dvArA kare che ane karAve che. tethI te puruSa chae jIvanakAyono asaMyamI avirata ane temane viSe pApakarmanA pratyAkhyAnathI rahita che, ane prANAtipAtathI mAMDI mithyAdarzana zalya paryantanA badhA pAponuM sevana karanAro che, A saMjJInuM draSTAMta thayuM. praznakartAe pUchyuM ke asaMjJInuM draSTAMta zuM che? AcArya ane asaMjJInuM draSTAMta kahe che- pRthvIkAyathI mAMDI vanaspatikAya sudhInA jIvo ane trasanAmaka asaMjJI jIvo che. temAM tarkazakti, saMjJA, prajJA, manana karavAnI zakti ke vANI, kaMI ja nathI, tathA jeo svayaM karI zakatA nathI karAvI zakatA nathI, karanArane anumodana ApI zakatA nathI. chatAM te ajJAnI prANIo saMpUrNa prANI ane saMpUrNa satvonA dina-rAta-sUtA-jAgatA zatru banIne rahe che tathA temanI sAthe zatA ane pUrNa hiMsaka cittavRttivALA banI rahe che ane prANAtipAtathI laI mithyAdarzana zalya sudhInA pApomAM pravRtta rahe che. uparokta prANIomAM koine mana ane vANI nathI chatAM paNa te saMpUrNa prANIone ane saMpUrNa satvone duHkha ApavAthI, zoka karAvavAthI, kSINa karavAthI, tApa ApavAthI, pIDita karavAthI, paritApa ApavAthI, ane eka ja sAthe duHkha, zoka, paritApa vadha, bandhana Adi pApakamathI nivRtta thayA nathI. A kAraNathI te prANI asaMjJI hovA chatAM paNa divasa-rAta prANAtipAtamAM tathA parigrahamAM temaja mithyAdarzana zalya sudhInA pApomAM vartanArA kahevAya che. vastutaH badhI yonimAM utpanna thatA prANIo saMgIthI asaMgImAM athavA asaMjJImAMthI saMjJImAM Ave che. te saMjJI athavA asaMjJI banIne tyAM pApakarmane potAthI pRthaka pRthaka nahi karIne tathA temane khaMkheryA vinA, temanuM chedana karyA vinA, temano pastAvo karyA vinA te jIvo asaMjJInA zarIramAMthI saMjJInA zarIramAM, athavA saMjJInA zarIramAMthI asaMjJInA zarIramAM, saMjJInA zarIramAMthI saMjJInA zarIramAM, asaMjJInA zarIramAMthI asaMjJInA zarIramAM, Ave che. A saMjJI ke asaMzI badhA prANIo mithyAcArI ane zaThatApUrNa hiMsAtmaka cittavRttivALA ane prANAtipAtathI laI mithyAdarzana zalya paryanta aDhAre pAponuM sevana karanAra hoya che. tethI bhagavAne temane asaMyata, avirata, pApono pratighAta ke pratyAkhyAna na karanAra, sakriya, asaMvRta, ekAnta, sAvadya pravRttivALA, ekAnta ajJAnI ane ekAnta suSupta kahyA che. bhale te ajJAnIonA mana, vacana, kAyAnI vakratA vagara vicArye thatI hoya ane te Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 208 sUyagaDo-24-703 ajJAnIo svapnadarzana jeTalI paNa vyakta cetanAvALA na hoya to paNa teo pApakarmano to bandha kare ja che. [704] praznakartA prazna kare che ke to manuSyo zuM ane zuM karatAM, karAvatA ne kevI rIte saMyata virata ane pApano pratighAta ane pratyAkhyAna karanAra bane che ? te kaho? A viSayamAM zrI tIrthaMkara pRthvIkAyathI mAMDI trasakAya sudhInA cha prakAranA prANIonA samUhane anuSThAnonuM kAraNa kahela che. jevI rIte daMDA vaDe te pRthvIkAyathI trasakAya sudhI hADakAM vaDe, ThIkarA vaDe, muThThI vaDe, ke kavAla vaDe mane koI mAre ke upadrava kare, are ! eka ravADuM kheMcI le to paNa huM hiMsAjanika dukha ane bhayathI vyAkuLa banuM chuM, te pramANe badhA prANIone evo ja duHkhano anubhava thAya che. evuM jANIne badhA prANIo yAvatu badhA satvomAMthI koInI paNa ghAta na karavI joIe. yAvatu upadrava na karavo joIe, Aja dharma dhruva che, nitya che ane sanAtana che, zAzvata che, ane samasta lokanA duHkhane jANIne bhagavAne te kahelo che. tevuM jANI sAdhu puruSe prANAtipAtathI mAMDI mithyAdarzana zalya sudhInA aDhAre pApothI virata banavuM joIe. te sAdhu dAtaNa ke bIjA sAdhanothI dAMta. sApha na kare tathA AMkhomAM aMjana paNa na je. davA laI vamana na kare, dhUpathI vastrAdine sugaMdhita na kare. te sAdhu akriya, ahiMsaka akrodhI yAvat alobhI tathA upazAMta ane pAparahita banIne rahe. bhagavAne AvA saMyamIne saMyata, virata, pApakamano pratighAta. ane tyAgakaranAra, akriya, saMskRta ane ekAnta paMDita kahyA che. ema huM kahuM chuM. | adhyayana-4-nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa ! ( adhyayana-5-AcArakRta ) 7i05 kuzaLa buddhivALA AzuprajJa puruSa ane A adhyayananA vAkyone tathA brahmacaryane dhAraNa karIne kadI paNa A dharmamAM anAcAranuM sevana kare nahi. [70-707] vivekI puruSa A jagatane anAdi ane anaMta jANIne temane ekAnta zAzvata ke ekAnta azAzvata-nitya athavA anitya na mAne. ekAnta nitya ane ekAnta anitya A baMne pakSothI lokano vyavahAra thaI zakato nathI. tethI e bane pakSonAM AzrayathI anAcAranuM sevana thAya che, ema jANavuM. [708-009 sarvajJanA matane mAnanAra sarva bhavya jIvo mukta thaze. sarva jIvo paraspara visagraMza che tathA sarva jIvo karmabandhanathI yukta raheze, tIrthaMkara haMmeza rahe che. evA ekAnta vacano bolavA nahi. kAraNa ke A banne pakSothI lokano vyavahAra thaI na zake. tethI e banne pakSonA AzrayathI anAcAranuM sevana thAya che. 710-711] A jagatamAM ekendriyAdi kSudra jIvo che ane hAthI vigere moTA jIvo paNa che. te bannenI hiMsAthI samAna vaira thAya che athavA samAna vaira nathI hotuM, ema ekAtta na kahevuM. A banne ekAnta vacanothI vyavahAra nathI hoto ane anAcAranuM sevana thAya che. [712-713] je sAdhu AdhAkarmI AhAra khAya che te paraspara pApakarmathI lipta thAya che ke alipta thAya che ke alipta rahe che, ema banne ekAnta vacana na kahe. kAraNa ke A banne ekAnta vacanathI vyavahArano niSedha che. ane anAcAranuM sevana thAya che. . Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-2, adhyayana-5, 209 [714-715] A je audayika AhAraka ane kAmaNa zarIra che te badhA eka ja che athavA ekAnta rUpe bhinna bhinna che. Ama ekAnta vacana na kahevuM. tathA badhA padAthomAM padArthonI zakti vidyamAna che athavA badhA padArthomAM badhA padArthonI zakti nathI, ema na kahevuM joie. kAraNa ke A banne ekAnta vacanothI vyavahAra thato nathI ane anAcAranuM sevana thAya che. [716-717] loka ke aloka nathI, evo vicAra karavo nahi paratu loka ane aloka che. evuM jJAna karavuM joIe. jIva ane ajIva nathI, evo vicAra karavo nahi. parantu jIva ane ajIva che, evuM jJAna karavuM joIe. dharma ane adharma nathI, ema vicAravuM nahi. parantu dharma adharma che, ema mAnavuM joIe. bandha ane mokSa nathI, ema vicAravuM nahi. paNa baMdha ane mokSa che, ema mAnavuM joIe. puNya ane pApa nathI, ema vicAravuM nahi. paNa puNya ane pApa che, ema mAnavuM joie. [721-723] Azrava ane saMvara nathI, ema vicAravuM nahi paNa Azrava ane saMvara che, ema mAnavuM joie. vedanA ane nirjarA nathI, ema vicAravuM nahi paNa vedanA ane nirjarA che, ema mAnavuM joIe. kriyA ane akriyA nathI, ema vicAravuM nahi. paNa kriyA ane akriyA che, ema mAnavuM joIe. [724-726] krodha ane mAna nathI, ema vicAravuM nahi, paNa krodha ane mAna che, ema mAnavuM joIe. mAyA ane lobha nathI, ema vicAravuM nahi. paNa mAyA ane lobha che, ema mAnavuM joIe. rAga ane dveSa nathI, ema vicAravuM nahi. paNa rAga ane dveSa che, ema mAnavuM joIe. [727-730] cAra gativALo saMsAra nathI, ema vicAravuM nahi paNa cAra gativALo saMsAra che, ema mAnavuM joIe. deva ane devI nathI, ema vicAravuM nahi paNa deva devI che, ema mAnavuM joIe. siddhi ne asiddhi nathI, ema vicAravuM nahi, paNa siddhi ne asiddhi che, ema mAnavuM joIe. siddhi jIvonuM sthAna nathI, ema na mAnavuM paNa temanuM sthAna che. ema mAnavuM joIe [731] sAdhu ane asAdhu nathI, ema na mAnavuM. paNa sAdhu ane asAdhu che, ema nizcaya karavo joIe. [732-733] kalyANavAnuM ane pApI nathI, ema na mAnavuM paNa kalyANavAnuM ane pApI che, ema mAnavuM joIe. koI ekAMta kalyANavAnuM che. e ekAnta pApI che, evo vyavahAra hoto nathI. tathApi mUrkha hovA chatAM potAne paMDita mAnanAra zAkya vigere jANatA nathI ke ekAnta pakSanA Azraye karmabandha thAya che. [734] jagatunA padArtho ekAnta nitya che ke ekAnta anitya che tathA sarva jagatuM duHkharUpa che, tathA aparAdhI prANI vadhya che ke avadhya che, evuM karthana sAdhu na kare. [73pa yatanAvALA ne sAdhujIvana jIvavAvALA sAdhu dekhAya che mATe sAdhu mithyA vyavahArathI jagatane ThagIne AjIvikA kare che, evI draSTi rAkhavI nahi. [73] amuka pAsethI dAna maLe che ke amuka pAsethI nathI maLatuM, ema buddhimAnuM sAdhu na kahe. paraMtu jethI zAMtimA (mokSa mAga)nI vRddhi thatI hoya evuM vacana kahe. [737] A adhyayanamAM kahela A jinendrokta sthAno vaDe saMyata muni 14 Jaitheducation International Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 sUyagaDo-246-738 AtmavRSTine dhAraNa kare ane jyAM sudhI mukti na maLe tyAM sudhI temAM saMyamazIla banI rahe. ema huM kahuM chuM. adhyayana-5-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNA (adhyayana-da-ArtakIya) [738] gozAlaka- he Adraka ! huM kahuM chuM te sAMbhaLo. zramaNa mahAvIra pahelA ekAntamAM vicaratA hatA ane tapasvI hatA ane have teo aneka bhikSuone sAthe rAkhIne pRthaka-pRthaka vistArapUrvaka dharmano upadeza Ape che. [739-740] te caMcaLa cittavALA mahAvIra svAmIe potAnI AjIvikA sthApita karI che ke jethI teo sabhAmAM jaIne ghaNA bhikSuonI madhyamAM ghaNA mANasonA yogya Azayane kahe che. temano vyavahAra prathamanA vyavahAra sAthe meLa khAto nathI. tethI kAMto mahAvIrasvAmIno ekAntavAsano vyavahAra sAro hoI zake athavA atyAranA aneka mANaso sAthe rahevAno vyavahAra sAro hoI zake. paraMtu banne vyavahAra sArA hoI zake nahi. kemake bannemAM paraspara virodha che. Artaka- bhagavAna mahAvIra svAmI pahelA paNa ekAntano ja anubhava karatA hatA, atyAre paNa ekAntano anubhava kare che ane bhaviSyamAM paNa ekAntano ja anubhava karaze. 7i41-742] trasa ane sthAvara prANIonA kalyANakArI evA zramaNa ane mAhana bhagavAna mahAvIra svAmI kevaLajJAna dvArA saMpUrNalokane jANIne sarvajIvonA. kalyANa mATe hajAronI madhyamAM dharmakathA karatA hovA chatAM paNa ekAMtano ja anubhava kare che, kAraNa ke temanI cittavRtti evA prakAranI ja che. bhagavAnane dhamopadeza karavAmAM doSa lAgato nathI. kAraNa teo kSAnta, dAnta, jitendriya ane bhASAnA doSone TALanAra che. tethI bhagavAnuM bhASAnuM sevana kare che te guNa ja che, doSa nathI. [743] karmathI dUra rahenArA bhagavAna mahAvIra zramaNo mATe pAMca mahAvrato ane zrAvako mATe pAMca aNuvratonA prahaNano, pAMca AzravonA tyAgano ane saMvarano upadeza kare che. ane pUrNa sAdhupaNAmAM viratinI zikSA Ape che. 7i44] gozAlaka- amArA matamAM ThaMDApANI, bIjakAya, AdhAkarmI AhAra, ane strIonA sevanamAM paNa ekAntacArI tapasvIne pApa thavAnuM mAnyuM nathI. 7i45-747 Artaka- kAcuM pANI, bIjakAya, AdhAkarmI AhAra ane strIsevana karanAra gRhastho che, paNa zramaNa nathI. jo bIja, ThaMDuM pANI ane strIonuM sevana karanAra puruSa paNa zramaNa hota to gRhastho paNa zramaNa manAta, kAraNa teo paNa temanuM sevana kare che. je bhikSa bIja ane kAcA pANIno bhogI che ane jIvananI rakSA mATe bhikSAvRtti dhAraNa kare che, te potAnI jJAtino saMsarga choDIne paNa potAnA zarIrano ja poSaka che. te kamano anta karanAra banI zakato nathI. 7i48] gozAlaka-evuM kahIne tame samasta pravAdIonI niMdA karo cho. badhA pravAdIo potAnA siddhAntane judA judA batAvIne paNa potAnA darzanane zreSTha kahe che. [749-751] ADhaMka-zramaNo ane brAhmaNo paraspara eka bIjAnI niMdA karIne, potapotAnA darzanano svIkAra karavAmAM siddhi ane para pakSanA svIkAravAmAM asiddhi . Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-2, adhyayana-6, 211 batAve che. mATe huM temanI A ekAMta draSTinI ja niMdA karuM chuM, anya kaMI ja nahi. ame koInA rUpa ke veza vigerenI niMdA karatA nathI. paraMtu amArA darzananA mArgano prakAza karIe chIe. e mArga sarvottama che ane Arya satparaSoee tene nirdoSa kahyo che. UMcI nIcI ane tirachI dizAmAM sthita trasa ane sthAvara prANIonI hiMsAthI dhRNA karanAra saMyamI puruSa A lokamAM koInI paNa niMdA karatA nathI. [7para-7pa3] gozAlaka-tamArA zramaNa bhagavAna mahAvIra ghaNA Darapoka che. tethI jyAM AgaMtuka loko UtaratA hoya evA gRho ke ArAmagRhomAM nivAsa karatA nathI. kAraNake teo vicAre che ke AvA sthAnomAM ghaNA manuSyo koI jUna, koI adhika jANanArA, koI vaktA tathA koI maunI nivAsa kare che. koI buddhimanu, zikSita, medhAvI tathA sUtra ane arthano pAraMgata bIjo sAdhuM mane kAMI na pUchI bese! evI AzaMkA karIne mahAvIra svAmI tyAM jatA nathI. [745-755] Ardika-bhagavAnuM mahAvIra svAmI nimprayojana kArya karatA nathI. bALakanI jema vicAra karyA vinA kaMI karatA nathI. teo rAjAnA abhiyogathI paNa koI pravRtti karatA nathI to bIjAnA bhayanI to vAta ja zI? teo praznanA uttara Ape paNa che ane nathI paNa ApatA. teo AryonA kalyANa mATe tathA potAnA tIrthaMkara nAmakarmanA kSayane mATe dhamapadeza Ape che. Azu- prajJa bhagavAnuM mahAvIra svAmI tyAM jAya ke na jAya, paraMtu samatAthI praznonA uttara Ape che. paraMtu anArya loko darzanathI ja bhraSTa che evuM jANI bhagavAnuM temanI pAse jatA nathI. [7pa6] gozAlaka-he AdrakumAra ! tyAre to mane ema lAge che, ke jema koI vaNika svArtha buddhithI lAbhanI icchAthI mahAjanono saMga kare che, tema tamArA jJAtaputra zramaNa paNa evA ja che.. [7pa7-760] Artaka-bhagavAna mahAvIra svAmI navA karma karatA nathI ane jUnAM karmonuM kSapaNa kare che. teo kahe che, prANI kumatine choDIne ja mokSa prApta kare che. A pramANe mokSanuM vrata kahyuM che. AvA mokSanI icchAvALA bhagavAna che ema huM kahuM chuM. vaNiko to prANIono AraMbha kare che, parigrahamAM mamatva rAkhe che ane jJAti-saMbaMdhane na choDIne lAbha nimitte bIjAno saMga kare che. te vaNiko dhananA anveSI, maithunamAM Asakta ane bhojanasAgrI mATe bhaTakanArA hoya che. tethI ame temane kAmamAM Asakta, premarasamAM DUbelA ane anArya kahIe chIe. vaNiko AraMbha ane parigrahane choDatA. nathI paraMtu temAM atyanta baddha rahe che, tethI teo potAnA AtmAne daMDa denArA che. jene tame temano udaya kaho cho. te vastutaH udaya nathI, paraMtu te cAtugatika saMsArane prApta karAvanAra ane duHkhanuM kAraNa che. vaLI te udaya koi vakhata paNa na hoya. [761-762] vaLI te vaNikono lAbha ekAMta ane AtyaMtika kahI zakAya nahi. temAM koI guNa nathI. paraMtu bhagavAna je lAbhane prApta che te sAdianaMta che ane bIjA one paNa evA lAbhanI prApti mATe upadeza Ape che. bhagavAnuM trANa karanAra ane jJAnI che. bhagavAnuM koI paNa prANInI hiMsA na karanAra, badhA prANIonI anukaMpAthI yukta, dharmamAM sthita ane karmanA vivekanA kAraNa che. evA bhagavAna mahAvIra svAmIne AtmAne deDanArA vaNika jevA kaho te to tamArA ajJAnane anurUpa ja che. Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212 sUyagaDo - 2-763 [73-76] bauddha-koI puruSa khoLanA piMDane "eka puruSa che evuM mAnI loDhAnA. zuLamAM parovIne agnimAM pakAve to te puruSa amArA matamAM prANI-vadhanA pApathI lepAya che. tathA amArA mata pramANe te mleccha jo manuSyane khoLa samajIne tene vIMdhIne agnimAM pakAve athavA bALakane tuma samajIne pakAve, to te prANIghAtanA pApathI lapAto nathI. koI puruSa manuSyane ke bALakane khoLano piMDa samajIne tene zULathI vIMdhI agnimAM pakAve to te pavitra che ane buddha (jJAnI)nA pAraNAne yogya che. ane je puruSa haMmezA be hajAra snAtaka bhikSuone bhojana karAve che, te puNyano moTo puMja bhego. karIne mahAparAkramI Aropya nAmano deva bane che. [76777] Adraka-saMyamI purUSo mATe e yogya nathI ke te prANIono ghAta. karIne pApano abhAva batAve. evuM kahevuM vaktA ane zrotA baMne ne mATe ajJAnavardhaka ane akalyANakAraka che. upara nIce ane tirachI dizAmAM trasasthAvara prANIonA. sadubhAvanuM cihna jANIne jIvahiMsAnI AzaMkAthI vivekI puraSa hiMsAthI dhRNA rAkhI vicArIne bole ke kArya kare to tene doSa kevI rIte lAge? eTale nathI lAgato. khoLanA piMDamAM purUSanI pratIti ane puruSamAM khoLanA piMDanI pratIti thavI kadI saMbhave ? kadI nahi. tethI evI pratIti thavI ema kahenAra anArya ne asatyavAdI che. je vacana bolavAthI pApa lAge che, evuM vacana kadI na bolavuM joIe, tamArA pUrvokta vacano guNonuM sthAna nathI. tethI dIkSita puraSa evA nisAra vacana bole nahi. [771-773] aho bhikSuo! tamo eja padArthonuM jJAna prApta karyuM che. tame ja jIvonA karmaphaLano sArI rIte vicAra karyo che. pUrva samudrathI pazcima samudra sudhI tamAro ja yaza phelAyela che. temaja hathelImAM rAkhelI vastunI jema jagatane joyuM che ! jIvonI pIDAno AvI rIte vicAra karI zuddha annano ja svIkAra kare che ane chaLa-kapaTathI jIvikA calAvanAra banIne mAyAvALA vacana bolatA nathI. A jaina zAsanamAM saMyamI puraSono Aja dharma che. (tamArA kahevA pramANe)je puruSa be hajAra snAtaka bhikSuone pratidina bhojana karAve che te lohIthI bharelA lAla hAthavALo asaMyamI puruSa A lokomAM niMdA prApta kare che. [774-776] (e bauddha matane mAnanArA) puruSa mAMsalohIthI puSTa skUla gheTAMne mArIne bauddha bhikSuonA bhojana mATe vicArIne tenA mAMsane mIThuM ane tela sAthe rAMdhIne pIpaLa vigere masAlAthI vaghAre che. anArya kArya karanArA ajJAnI rasalolupI bauddha bhikSuo khUba mAMsa khAIne paNa evuM kahe che ke ame pApathI levAtA nathI. jeo AvA prakAranuM mAMsa bhojana kare che te ajJAnI mANaso pApanuM sevana kare che. kuzaLa puruSa evuM mAMsanuM bhojana karavAnI IcchA paNa karatA nathI ane mAMsabhakSaNamAM doSa nathI, evA kathanane mithyA mAne che. [777-778] tethI bhagavAna mahAvIranA ziSya RSigaNa saMpUrNa prANIonI dayA mATe hiMsAdoSane TALIne tathA sAvadhanI AzaMkAthI potAne mATe banAvelA. bhojanano tyAga kare che. prANIonA upamadananI AzaMkAthI sAvadya anuSThAnane varjita karanAra sAdhuH paraSa sarve prANIone daMDa devAnuM choDIne AvA prakArano AhAra karatA nathI. amArA dharmamAM saMyamIono e ja dharma che. Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-2, adhyayana-i, 213 [77] A nirjhantha-dharmamAM sthita jJAnI ane zIlasampanna muni pUrvokta samAdhimAM sthira rahIne mAyArahita banIne saMyamanuM anuSThAna kare to atyanta prazaMsA prApta kare che.. [780] vedavAdI-je be hajAra snAtaka brAhmaNone nitya bhojana karAve te puruSa mahAna puNya-jja saMcaya karIne deva bane che, e vedanuM kathana che. [781-782 Artaka-bhojana meLavavA mATe kSatriyAdi kuLomAM bhaTakanArA be hajAra snAtaka bhikSuone je nitya bhojana karAve che te puruSa mAMsalolupI prANIothI paripUrNa narakamAM jAya che ane tyAM tIvra tApa bhogavato nivAsa kare che. dayApradhAna dharmanI niMdA ane hiMsApradhAna dharmanI prazaMsA karanAra rAjA hoya ke anya koI, eka paNa zIlarahita brAhmaNane bhojana karAve che, te aMdhakArayukta narakamAM jAya che to pachI devatA thavAnI to vAta ja kyAM rahI? 783-784] ekadaMDI-ame ane tame bane traNe kALamAM samAna dharmamAM sthita chIe, ApaNA baMnenA dharmamAM AcArazIla puraSane jJAnI kahyo che. ane amArA ane tamArA bannenA matamAM saMsAranA svarUpamAM paNa koI bheda nathI. AtmA avyakta che-indriyono viSaya nathI. te sAthe sarva lokavyApI, zAzvata-nitya che, akSaya ane nAzarahita che. je pramANe caMdramAM tArAo sAthe saMpUrNarUpe saMbaMdha kare che te pramANe jIvAtmA sarva bhUtomAM saMpUrNa rUpe kahe che. [785-788] ADhaMka-he ekadaMDIo ! tamArA mata pramANe sarvavyApI hovAnA kAraNe subhaga ane durbhaga vigere bheda koI zakato nathI tathA jIvAtmA potAnA karmathI prerita nAnA prakAranI gatiomAM jAya che. evuM paNa tamArA siddhAntamAM saMgata thaI zake nahi. tathA brAhmaNa, kSatriya, vaizya ane sUdrano bheda tathA kIDA, pakSI, sarIsRpa, manuSya ane devatA vigere gationo bheda paNa siddha thato nathI. A lokane kevalajJAna dvArA jANyA vinA je ajJAna avasthAmAM dharmanuM pravartana kare che te svayaM naSTa jIva potAne ane bIjAne paNa A bhayaMkara saMsAramAM naSTa kare che. paraMtu je kevalajJAnathI samAdhiyukta banIne paralokanA svarUpane yathArtha jANe che ane sAcA dharmano upadeza kare che, te puruSa potAne ane bIjAne paNa saMsArathI pAra utAre che. he AyuSyamAna ! A lokamAM je niMdanIya AcaraNa kare che ane je puruSa uttama AcaraNa kare che te bannene potAnI matithI samAna batAve athavA zubha anuSThAna karanArane azubha AcaraNa karanAra ane azubha AcaraNa karanArAne zubha AcaraNa karanAra kahe che te viparIta prarUpaNA kare che. [789] hastitApasa-ame bIjA badhA jIvonI dayA mATe varSamAM eka vAra eka moTA hAthIne mArIne varSa paryanta tenA mAMsathI amAruM gujarAna calAvIe chIe. [790-791] ADhaMka-varSamAM eka vAra prANIne mAranAra tame paNa pApathI nivRtta thayA nathI, tame jo potAne niSpApa mAno to zeSa jIvonA ghAtamAM pravRtti na karanAra, gRhastho paNa e apekSAthI doSa-varjita kema na mAnavAmAM Ave ? zramaNavratamAM sthita thaIne je puruSa varSamAM ekavAra eka paNa prANIne mAre te paNa anArya kahevAya che. tevA puruSane kevaLajJAna prApta thaI zakatuM nathI. [72] tattvadarzI bhagavAnanI AjJAnusAra A zAMtimaya dharma aMgIkAra Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 sUyagaDo - 2/6/0/791 karIne ane temAM sArI rIte sthita thaine mana-vacana ane kAyAthI mithyAtvanI niMdA karanAra puruSa potAnI tathA bIjAnI rakSA kare che, mahA dustara samudra jevA A saMsArane pAra karavA mATe vivekI puruSoe samyakdarzana jJAna, cAritrarUpa A dharmane grahaNa karavo - joIe ane teno ja upadeza Apavo joie ema huM kahuM chuM. adhyayana- 6 -nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa adhyayana-7- nAlaMdIya [793] te kAla ane te samayamAM rAjagRha nAmanuM nagara hatuM. te Rddhi-samRddhithI paripUrNa ane suMdara hatuM. te rAjagRhanagaranI bahAra izAna koNamAM nAlaMdAnAmanuM eka nAnuM gAma hatuM, te gAma ane bhavanothI suzobhita ane suMdara manohara hatuM. [794] te rAjagRhanI bahAra nAlaMdA gAmamAM lepa nAmano eka gRhastha nivAsa karato hato. te ghaNo dhanavAna, tejasvI ane sarvatra prasiddha hato. te moTA moTA bhavanothI, zayana, Asana, yAno ane vAhanothI paripUrNa hato. te ghaNA dhana-suvarNa ane cAMdIvALo hato. temane tyAM ghaNAM mANasone azana pANI ApavAmAM AvatA hatAM. te ghaNA dAsa, dAsI, gAya, bheMsa, ane gheTAno svAmI hato. te ghaNA mANasothI paNa parAbhava pAme tema na hato. te lepa nAmano gAthApati zramaNopAsaka hato. te jIva-ajIva Adi nava tattvano jANanAra hato. te nirprantha pravacanamAM zaMkArahita, anya darzananI kAMkSAthI rahitane vicikitsAthI rahita hato. te vastusvarUpane jANanAra hato. teNe mokSamArga svIkArela hato. praznovaDe padArthone sArI rIte samajelo hato. tenuM aMtaHkaraNa samyakatvathI vAsita hatuM. ane temanI hADanI majjAmAM paNa dharmano anurAga hato. tene dharma saMbaMdhI koi pUchatuM to e ja kaheto ke "he AyuSyaman ! A nirgandha-pravacana ja satya che. e ja paramArtha che, ane bAkI badhuM anartha che." teno nirmaLa yaza jagatamAM phelAyelo hato ane duHkhI mATe temanA gharanA dvAra sadA khullA rahetA hatA, rAjAonA aMtaHpuramAM paNa teno praveza baMdha na hato. te haMmezA caturdazI, aSTamI, ane pUrNimAM Adi tithiomAM paripUrNa poSavratanuM samyak prakAre pAlana karato hato. te zramaNa nirgone zuddha ane eSaNIya aMzana, pAna, khAdya ane svAghanuM dAna karato hato. ane aneka zIvrata, guNavrata, viramaNa, pratyAkhyAna, poSadha ane upavAsa vaDe AtmAne bhAvita karato vicarato hato. [795] nAlaMdA upanagaranI bahAra uttara-pUrvIdezAmAM te lepa gAthApatinI "zeSadravyA" nAmanI jaLazALA hatI. te aneka prakAranA seMkaDo thAMbhalAothI yukta, manohara, cittaharSaka tathA ghaNI suMdara hatI. te jaLAzayanI utarapUrva dizAmAM hastiyAma nAmanuM kRSNavarNavALuM ramaNIya upavana hatuM. tenuM varNana uvavAi sUtramAM karela vanakhaMDanA varNananI jema samajI levuM. [796] te vanakhaMDanA gRhapradezamAM bhagavAn gautama svAmI UtaryA hatA. bhagavAn gautama svAmI nIce bagIcAmAM birAjamAna hatA, te te samaye bhagavAna pArzvanAtha svAmInA ziSnA santAna medArya gotrIya udaka peDhAlaputra nAmanA nirrantha bhagavAn gautama svAmI pAse AvyA. AvIne teo kahevA lAgyA-he AyuSyaman Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-2, adhyayana-7, 215 gautama, mAre tamone kaMIka prazna pUchavo che. he AyuSman ! Ape jevuM sAMbhaLyuM che ane nizcaya karyo che tevuM mane kaho. bhagavAn gautama svAmIe peDhAlaputrane A pramANe kahyuM-he AyuSman ! jo huM Apano prazna sAMbhaLIne ane samajIne jANI zakIza ane uttara ApI zakIza to uttara ApIza. udaka peDhAlaputre bhagavAn gautama svAmIne A pramANe kahyuM [77] AyuSman gautama ! kumAra putra nAmanA eka zramaNa nigrantha che, je tamArA pravacananI prarUpaNA kare che. teo pratyAkhyAna mATe temanI pAse AvelA zramaNopAsaka gAthApatione evA pratyAkhyAna karAve che ke-"rAjA vigerenA abhiyogane choDIne, gAthApati-cora-grahaNavimokSaNa nyAyathI trasa prANInI hiMsA karavAno tyAga che." paraMtu A rIte pratyAkhyAna karanArA ane karAvanArA potAnI pratijJAnuM ullaMghana kare che. tenuM zuM kAraNa che ? kAraNa e che ke prANIo parivartanazIla che. tethI sthAvara prANI sthAvara kAya choDIne trasakAyamAM trasarUpe utpanna thAya che ane trasa prANI trasa kAyane choDI sthAvara kAyamAM sthAvara rUpe utpanna thAya che. temAM sthAvara kAyamAM utpanna thayelAM trasa prANIonI hiMsA te zramaNopAsaka dvArA, jeNe trasa jIvonI hiMsA na karavAnI pratijJA karI che, thaI jAI che. [798] parantu A pramANe-pratyAkhyAna karavA ane karAvavA te supratyAkhyAna che. A pramANe pratyAkhyAna karanAra ane karAvanAra potAnI pratijJAnuM ullaMghana karato nathI. te pratyAkhyAna A pramANe che H- 'rAjAno abhiyoga choDIne tathA gAthApaticora- grahaNa vimokSaNa nyAyathI trasabhUta prANIonI hiMsA karavAno tyAga che.' A pramANe "trasa" pada pachI "bhUta" pada rAkhavAthI bhASAmAM doSa-parihAranI zakti AvI jAya che. tethI te manuSyanA pratyAkhyAna naSTa thatA nathI. mATe je loko krodha ke lobhane vaza thaIne trasa AgaLa "bhUta" zabda joDyA vinA bIjAne pratyAkhyAna karAve che, teo potAnI pratijJAno bhaMga kare che ane nyAyasaMgata nathI. he AyuSmanuM gautama ! mAruM A kathana tamane rucikara lAge che ? [79] bhagavAn gautama svAmIe kareluM samAdhAna-bhagavAn gautama svAmIe udaka peDhAlaputrane vAda (taka) sahita A pramANe kahyuM- he AyuSman udaka ! tamAruM kathana amane ucita lAgatuM nathI. je zramaNa ke brAhmaNa tamArA kathana-anusAra prarUpaNA kare che te zramaNa nigrantha yathArtha bolatA nathI. teo tApa utpanna karanArI bhASA bole che. teo zramaNa ane zramaNopAsaka upara vyartha kalaMka lagADe che. tathA je loko prANI, bhUta, jIva satvamAM saMyama kare che temanI upara paNa vyartha kalaMka lagADe che. tenuM zuM kAraNa ? kAraNa ke badhA prANIo parivartanazIla hoya che, tethI trasa prANI trasakAyane choDIne sthAvara kAyamAM sthAvara rUpe utpanna thAya che ane sthAvara prANIo sthAvara-kAya choDIne trasarUpe utpanna thAya che. temAM je jIvo trasakAyamAM utpanna thAya te jIvo pratyAkhyAna karanAra puruSa dvArA hanana karavA yogya nathI. [80] udaka peDhAlaputrane vAda sahita bhagavAn gautama svAmIne A pramANe kahyuM-he AyuSman gautama ! jene tame trasa kaho cho, te kayA prANI che ? tame trasa prANIne ja trasa kaho cho ke koi anyane? bhagavAna gautama vAda sahita udaka peDhAlaputrane kahyuM-he AyuSman udaka ! jene Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 216 sUyagaDo- 2/-I800 tame traNabhUta trasa kaho cho tene ame trasaprANI kahIe chIe ane ame jene trasaprANI kahIe chIe tene ja tame traNabhUta prANI kaho cho. A pramANe A baMne zabdo samAna ane e kArthaka che. to he AyuSmanuM ! zA kAraNe tame "traNabhUta trasa' kahevAnuM zuddha samaja cho ane 'trasa prANI' kahevAnuM azuddha mAno cho? ane tame zA mATe ekanI niMdA ane bIjAnuM abhinaMdana karo cho? tamAro pUrvokta bheda nyAyasaMgata nathI. vaLI gautama svAmI kahe che ke-he udaka! A jagatamAM evA manuSyo paNa hoya che ke je sAdhu pAse AvIne kahe che ke ame muMDita banIne gRhavAsa choDIne aNagAra banI jaie, eTalA samartha nathI, paraMtu kramazaH sAdhupaNuM svIkAra karIzuM athatuM pahelA skUla prANIonI hiMsA choDazuM. pachI samasta sAvadyayoganA pratyAkhyAna karaze. teo manamAM evo ja vicAra rAkhe che. evo ja nizcaya kare che. tyAra pachI teo rAjA vigerenA abhiyoga vigere kAraNothI chUTa rAkhIne cora-grahaNa vimokSaNa nyAyathI trasa prANIonI hiMsA na karavAnI pratijJA kare che ane sAdhu te pramANe pratijJA karAve che. ATalo tyAga paNa tene mATe kuzaLa bane che. 801] trasa jIva paNa trasa, nAmakarmanA phaLano anubhava karavAthI trasa kahevAya che ane trasa nAma dhAraNa kare che. jyAre trasa AyuSya kSINa thaI jAya che ane trasakAyamAM temanI sthitinA heturUpa karma paNa kSINa thaI jAya che tyAre teo te AvuM choDI de che. tyAMthI te sthAvara nAmakarmanuM phaLa bhogavavAthI sthAvara kahevAya che ane jyAre te sthAvara Ayu kSINa thaI jAya che ane sthAvara kAyamAM temanI sthitino kALa samApta thaI jAya che tyAre teo te AyuSyane choDI de che ane te AyuSya choDIne punaH trasa bhAvane prApta kare che. teo prANI paNa kahevAya che, trasa paNa kahevAya che, teo mahAna kAyAvALA ane lAMbAkALanI sthitivALA paNa hoya che. [802] udaka peDhAlaputrane vAda sahita bhagavAna gautama svAmIne kahyuM ke AyuSyanuM gautama! Avo eka paNa paryAyi nathI ke jene na mArIne zrAvaka eka jIvanI paNa hiMsAvirati rAkhI zake, tenuM zuM kAraNa? kAraNa ke prANIo parivartanazIla che. tethI kadI sthAvara prANI trasa banI jAya che ane kI trasa prANI sthAvara banI jAya che. te badhA sthAvarakAya choDIne trasakAyamAM utpanna thAya che, tyAre te sthAvarakAyamAM utpanna thayelA jIvo zrAvako mATe ghAtane yogya bane che. bhagavAna gautama svAmIe udaka peDhAlaputrane vAda sahita kahyuM- he AyuSyanuM udaka ! amArA vaktavya pramANe tamAruM kathana siddha thatuM nathI, paraMtu tamArA mata pramANe te prazna UThe che. tamArA siddhAntAnusAra te payayano saMbhava avazya che ke jemAM zramaNopAsaka prANI, bhUta, jIva ane satvanA ghAtano tyAga karI zake che. tenuM kAraNa ? (tame kaho cho ke-) prANImAtra parivartanazIla che. tethI sthAvara prANI sthAvarakAyane choDIne trasa bane che ane traNa prANI trasakAyane choDIne sthAvarakAya bane che. te jyAre trasakAyamAM utpanna thAya che tyAre te sthAna zrAvako mATe ghAtane yogya hotuM nathI. teo prANI paNa kahevAya che ane trasa paNa kahevAya che. teo mahAna kAyAvALA ane lAMbA kALanI sthitivALA jIvo paNa thaI jAya che. jenI hiMsA karavAnA zramaNopAsakane pratyAkhyAna hoya che. ane jenI hiMsA karavAnA zramaNopAsakane Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-2, adhyayana-7, 217 pratyAkhyAna nathI te jIvo (tamArI mAnyatAnuM sAra) alpatara banI jAya che. e pramANe zrAvaka mahAna trasakAyanI hiMsAthI upazAMta ane virata bane che. tethI tame ane bIjAo je ema kahe che ke jemAM zramaNopAsaka pratyAkhyAna karI zake evI paNa paryAya nathI, te tamAruM kathana nyAyasaMgata nathI. [803] bhagavAna gautama svAmI kahe che ke-nigranthone pUchI zakAya che ke he AyuSmanuM nircanho ! A jagatamAM keTalAya evA manuSyo che jeo A pramANe pratijJA kare che ke jeo dIkSA aMgIkAra karIne ane ghara tyAgIne aNagAra banI gayA che, temane maraNa paryanta daMDa devAno huM tyAga karuM chuM, kintu je gRhastha che temane maraNa paryanta daMDa devAno tyAga huM karato nathI. have huM tamane pUchuM chuM ke temAMthI koI zramaNo cAra, pAMca ke che athavA daza varSa sudhI thoDA ke ghaNA dezomAM vicarIne zuM pharIthI gRhastha banI jAya kharA? hA banI jAya kharA' nigrantho uttara Ape che. bhagavAna gautama svAmI punaH pUche che ke to e gRhastha banI gayelA zramaNono vadha karavAthI te pratyAkhyAnadhArI puruSanA pratyAkhyAnano bhaMga thAya? nircanya loko kahe che ke nahipratyAkhyAnano bhaMga thato nathI. zrI gautama svAmI- te pramANe zramaNopAsake paNa trasa prANIone daMDa devAno tyAga karyo che. sthAvara prANIone daMDa devAno tyAga karyo nathI. tethI (vyasano payaraya choDI sthAvaramAM Avela) sthAvara jIvonI hiMsAthI tenA pratyAkhyAnano bhaMga thato nathI. te nirgaLyo ! A pramANe, samajo ane ema samajavuM ja yogya che. bhagavAna gautama svAmIe kahyuM, huM nircanhone pUchuM chuM- he AyuSmana nirmaLyo gAthApati ke gAthApatino putra e prakAranA uttama kuLamAM janma laIne dharma sAMbhaLavA mATe sAdhuo pAse AvI zake che ? nigrantho-hA, AvI zake che. gautama-teone dhamapadeza Apavo joie ? nircantho-hA, dharmopadeza Apavo joie. gautama svAmI-zuM teo tathA prakArano dharma sAMbhaLI ane samajIne A pramANe kahI zake ke- A nircanja pravacana ja satya che, anuttara che, kevaLajJAnI vaDe prarUpita che. athavA kevaLajJAnane utpanna karanAra che, paripUrNa che, sArI rIte zuddha che, nyAyayukta, AtmAnA zalyono nAza karanAro, siddhino mArga, muktino mArga, niyaNino mArga, nivaNano mArga, mithyAtvarahita, saMdeha rahita, ane sarva duHkhanA nAzano mArga che. A dharmamAM sthira thaIne jIvo siddha thAya che, buddha thAya che, mukta thAya che. parinivaNine pAme che ane sarva duHkhano aMta kare che. tethI ame dharmanI AjJAnusAra tenA dvArA vidhAna karelI rItithI cAlazuM, sthira rahezuM, besaNuM, suIzuM, khAzuM, bolazuM tathA UThIne saMpUrNa prANI bhUta jIva satvonI rakSA mATe saMyama dhAraNa karazuM? zuM A pramANe teo kahI zake kharA? nigrantho-hA, kahI zake che. gautama-zuM AvA prakAranA vicAravALA dakSA devA yogya, muMDita karavA yogya, zikSA devA yogya pravrajyAmAM upasthita karavA yogya che ? nircantho-hA, yogya che. gautama-evA vicAravALA puruSa zikSA devAne yogya che ? nintho-hA, zikSA devA yogya che. gautama-A vicAravALA puruSa pravrajyAmAM upasthita karavA yogya che ? Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 sUyagaDo- rAga803. nircantho-hA, avazya yogya che. gautama-to zuM teo dIkSA grahaNa karIne samasta prANIone daMDa devAnuM choDI deze? athavA choDI de che? nigrantho-hA, choDI deze ane choDI de che. gautama-have teo dIkSArayayamAM sthita rahI cAra, pAMca, cha ke dasa varSa sudhI thoDA ke ghaNA dezomAM vicArI pharIthI gRhastha banI jAya, ema paNa bane kharuM ? nigrantho-hA ema paNa banI zake. gautama-teo gRhastha banyA pachI saMpUrNa prANI pAvatu saMpUrNa bhUtone daMDa ApavAnuM choDI de che? nirgaLyo A pramANe banatuM nathI. A artha samartha nathI. (athatu sAdhupaNuM choDI gRhastha bananAra vyakti prANIone daMDa ApavAnuM punaH zarU kare che. mATe te pramANe banatuM nathI.) gautamasvAmI-he nircanho ! te te ja jIva che jeNe dIkSA lIdhA pahelAM athatuM gRhasthAvasthAmAM saMpUrNa prANI yAvatu satvone daMDa devAno tyAga karyo na hato. tathA te te ja jIva che jeNe dIkSA lIdhA pachI samasta prANIo yAvat satvone daMDa devAno tyAga karyo hato tathA te teja jIva che ke je atyAre gRhasthabhAva aMgIkAra karIne saMpUrNa prANI thAvat satvone daMDa ApavAthI nivRtta nathI. te prathama asaMyamI hato pachI saMyamI banyo ane have pAcho asaMyamI banI gayo. asaMyamInI jIvahiMsAnI pravRtti baMdha hotI nathI, tethI te puruSa atyAre saMpUrNa prANI pAvatuM satvone daMDa ApavAno tyAgI nathI. he nirgaLyo! A pramANe ja jANo ane emaja jANavuM joIe. 804] bhagavAna gautama svAmIe kahyuM- he AyuSmanuM nircanho ! A lokamAM pavriAjako ke parivrAjakAo anya tIrthamAM rahIne paNa dharma sAMbhaLavA sAdhu pAse AvI zake che ? nircanho- hA, AvI zake che. bhagavAna gautama svAmI- zuM temane dharmopadeza Avavo joie ? nircanho- hA, Apavo joIe. gautama- dharma sAMbhaLyA pachI temane vairAgya prApta thAya ane dIkSA levA Icche to temane dIkSA ApavI joIe ? nirgaLyo- hA, dIkSA ApavI joIe. gautama- dakSA lIdhA pachI teo sAdhunA saMbhoga (sAdhuonI pArasparika vyavahArakriyA sAthe AhAra karavo vigere) zuM yogya che ? nirgaLyo- hA, avazya yogya che. gautama, temAMthI koI thoDo samaya dIkSAnuM pAlana karatAM vicarIne pharIthI gRhastha banI jAya kharo ? nirgaLyo- hA, banI jAya. to pachI te tathA prakAre gRhastha banIne) sAdhunA saMbhogane (AhArAdi karavA) yogya rahI zake ? nircanho- nA, te vAta ucita nathI. gautama svAmI- to hanirgaLyo! te te ja jIva che ke jIvanI sAthe dIkSA lIdhA pahelAM sAdhuone saMbhoga karavo kalpato na hato. ane have jyAre teNe dIkSA choDI dIdhI tyAre saMbhoga karavo kalpato nathI. te jIva prathama azramaNa hato, pachI zramaNa banI gayo ane atyAre pAcho AzramaNa che. azramaNa sAthe zramaNano saMbhoga kalpato nathI. he nirjhanyo! A pramANe ja jANo ane ema ja jANavuM joIe. bhagavAna gautama svAmI- keTalAMka zramaNopAsako hoya che. jeo nircanho pAse) evuM kahe che, ame pradhvajyA dhAraNa karIne gRhasthamAMthI aNagAra banIe evuM amArAmAM sAmarthya nathI. tethI ame caudaza, AThama ane pUrNimA nA divase paripUrNa Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-2, adhyayana-7, 219 pauSadhavratanuM samyaka prakAre anupAlana karatAM vicarazuM tathA ame sthUla prANAtipAtano tyAga karazuM. sthUla mRSAvAda, sthUla adattAdAna, pUlamaithuna, ane sthUla parigrahaNano tyAga karazuM. ame amArA mATe kAMI karavAnA ke karAvavAnA paNa pratyAkhyAna karazuM. teo te divasomAM) khAdhA-pIdhA vinA, snAna karyA vinA ane AsanathI UtarIne te avasthAmAM kALagata banI jAya to temane samyaka kALagata kahevA joie. (arthAtu temanI sArI gati thaI che emaja kahevuM joIe ne?) ninyo- hA, ema ja kahevuM joIe. gautama svAmI- (te deva bane che ane) prANI ane trasa paNa kahevAya che. mahAkAya ane cirakALanI sthitivALA hoya che. (te prANIono ghAta pratyAkhyAnI zrAvako karatA nathI) mATe evA prANIo ghaNA che, jemAM zramaNopAsakanuM pratyAkhyAna supratyAkhyAna bane che. jemanA viSayamAM zramaNopAsakanA pratyAkhyAna hotA nathI te prANI thoDA che. tethI te zrAvaka mahAna trasakAyanI hiMsAthI nivRtta thayela che. chatAM tame loko temanAM pratyAkhAnane nirviSaya batAvo cho, te tamAruM maMtavya nyAyasaMgata nathI. gautama svAmI-A jagatamAM evA zramaNopAsaka hoya che ke jeo nircanho pAse) evuM kahe che ke ame pravrajyA dhAraNa karIne gRhasthamAMthI aNagAra banIe, evuM amArAmAM sAmarthya nathI tathA caudaza, aSTamI, ane pUrNimA vigere tithiomAM pUrNa pauSadha vratanuM anupAlana karatAM vicaravA paNa ame samartha nathI. ame to aMta samayamAM maraNakALa AvatAM saMlekhanAnuM sevana karIne bhAta pANIno tyAga karIne maraNanI IcchA kyAM vinA vicarazuM. tyAre ame traNa karaNa ane traNa yogathI samasta prANAtipAtathI, laI samasta parigraha sudhIno tyAga karazuM ane amAre mATe kAMI paNa karavA-karAvavAnA. pratyAkhyAna karazuM. yAvatu AsanathI UtarI te avasthAmAM kALagata banI jAya to temane samyaka kALagata kahevA joie ? nircanho-hA, emaja kahevuM joIe athatui teo devalokamAM jAya che. bhagavAna gautama-tyAre te prANI kahevAya che ane trasa paNa kahevAya che ane trasajIvonI hiMsAthI zrAvaka nivRtta thayela che. tethI zrAvakanA vratane nirviSaya batAvavuM te tamAruM maMtavya nyAyasaMgata nathI. bhagavAna gautama punaH kahe che-A saMsAramAM koI evA manuSyo hoya che, je mahAnuM icchAvALA, mahAnuM AraMbha karavAvALA, mahAnu parigraha rAkhavAvALA, adhArmika, mahAmuzIbate prasanna thavAvALA (duSpayanaMda)ne jIvana paryanta sarva parigrahothI nivRtta thatA nathI. zramaNopAsakane vratagrahaNanA samayathI mRtyuparyata (trasa hovAthI) temanI hiMsAno tyAga hoya che. te adhArmika puruSa kALanA avasare AyuSya choDI daine. potAnA pApakarmane sAthe laIne durgati prApta kare che. teo prANI ane trasa kahevAya che. ane moTA zarIravALA tathA dIrghasthitivALA hoya che. te saMkhyAmAM ghaNA hoya che. zrAvakane vratagrahaNanA samayathI maraNaparyanta te prANIone mAravAnuM pratyAkhyAna che. tethI zrAvako prANIonI mahAna saMkhyAne daMDa devAthI virata thayelA che. mATe zrAvakonA vratane nirviSaya batAvavuM nyAyasaMgata nathI. bhagavAna gautama svAmI kahe che. A saMsAramAM koI evA manuSyo paNa hoya che Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 220 sUyagaDo-27-804 jeo alpa IcchAvALA, anAraMbhI, aparigrahI, dhArmika, dharmanA AcaraNanI anujJA ApanArA yAvatu prANAtipAtathI laI parigraha sudhInA pApothI jIvanaparyanta nivRtta thayelA hoya che. jemanI hiMsAno zrAvakone vratagrahaNathI laI maraNaparyanta tyAga hoya che. te pUrvokta dhArmika puruSa kAlanA avasare kALa karI, potAnA puNyakarmane sAthe laIne zubha gatimAM divalokamAM) jAya che. teo tyAM paNa prANI ane trasa kahevAya che. te prANI. cirakAla sudhI svargamAM nivAsa kare che. temane zrAvaka daMDa ApatA nathI. eTalA mATe trasanA abhAvanA kAraNe zrAvakanA vratane nirviSaya batAvavuM to nyAyasaMgata nathI. bhagavAna gautama svAmI kahe che A saMsAramAM keTalAka evA manuSyo hoya che jeo alpa icchAvALA, alpa AraMbha ane alpa parigrahavALA, dhArmika ane dharmanI anujJA ApanArA yAvatuM prANAtipAtathI parigraha paryanta pApothI dezathI virata thayelA hoya che. zrAvako temane vratagrahaNathI laI maraNaparyanta daMDa devAno tyAga kare che. teo potAnA vartamAna AyuSyano bhoga karI, puNya karmane sAthe laIne zubhagati davaloka)mAM jAya che teo tyAM prANI ane trasa kahevAya che. mATe zrAvakanA vratane nirviSaya batAvavuM nyAyasaMgata nathI. bhagavAna gautama svAmI kahe che- A jagatamAM keTalAka manuSyo araNyavAsI-jaMgalamAM nivAsa karanArA, parNakuTIvAsI gAmamAM jaI nimaMtraNathI bhojana karanArA, koI rahasyane jANanArA hoya che. temane zramaNopAsaka vrata grahaNathI laI maraNaparyanta daMDa ApavAno tyAga kare che. teo saMyamI ane sarva sAvadya karmothI nivRtta nathI. teo mana kalpita sAcI-khoTI vAta mANasone A prakAre kahe che- ame nahi paNa bIjA mAravA yogya che. teo kAlanA avasare kALa karIne asura kilziSI vigere devatA bane che ane tyAMthI nIkaLI pAchA bakarAnI jema khUMgA ane aMdha bane che. teo prANI ane trasa kahevAya che. teo zrAvako dvArA avadhya hoya che, mATe zrAvakonA vratane nirviSaya batAvavuM nyAyasaMgata nathI. - bhagavAna gautama svAmI kahe che. A jagatamAM ghaNA prANIo dIrghajIvI hoya che, jeomAM zramaNopAsakanuM pratyAkhyAna supratyAkhyAna hoya che. te vratagrahaNathI laI maraNa paryanta temane daMDa detA nathI. te prANI pahelAM ja kALa karIne paralokamAM cAlyA jAya che. te prANI ane trasa paNa kahevAya che, tathA te mahAna zarIravALA, cirakALanI sthitivALA ane dIrgha AyuSyavALA ghaNI saMkhyAmAM hoya che. tethI zramaNopAsakanuM vrata temanI apekSAthI supratyAkhyAna che, mATe zrAvakonA vratane nirviSaya batAvavuM nyAyasaMgata nathI. bhagavAna gautama kahe che-koI prANI samaAyuSyavALA hoya che, jene zramaNopAsaka vratagrahaNanA divasathI maraNa paryanta daMDa ApatA nathI. te prANIo svayameva kALane prApta thAya che ane paralokamAM jAya che. teo prANI paNa kahevAya tathA trasa paNa kahevAya che, teo mahAna zarIravALA, samAna AyuSyavALA ane ghaNI saMkhyAmAM hoya che, tethI temAM zramaNopAsakanuM pratyAkhyAna supratyAkhyAna hoya che, mATe zrAvakonA vratane niviSaya batAvavuM asaMgata che. bhagavAna gautama svAmI kahe che. A jagatamAM koI prANIo alpAyu hoya che. Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-2, adhyayana-7, 21 temane zramaNopAsaka vratagrahaNanA divasathI maraNaparyanta daMDa ApavAno tyAga kare che. te prathamathI ja kALa karIne paralokamAM jAya che. te prANI paNa kahevAya che ane trasa paNa kahevAya che. te mahAn kAyavALA tathA alpa AyuvALA ane ghaNA hoya che, jemAM zramaNopAsakanuM pratyAkhyAna supratyAkhyAna hoya che. mATe zrAvakanA pratyAkhyAnane nirviSaya batAvavuM nyAyasaMgata nathI. bhagavAna gautama svAmI kahe che- keTalAka zramaNopAsako nirpranthane kahe che ke-ame muMDita thaI dIkSA levAmAM samartha nathI tathA caturdazI, aSTamI ane pUrNimAnA divase paripUrNa pauSadhanuM pAlana karavA mATe ane maraNakALe saMthAro grahaNa karavA mATe paNa samartha nathI. paraMtu ame sAmAyika tathA samayanA pramANathI dezAvakAzika vrata grahaNa karIzuM. pratidina pUrva, pazcima, uttara ane dakSiNa dizAomAM dezathI maryAdA karIne, maryAdA bahAranA prANIone daMDa devAnuM choDI dezuM. ame sarva prANI, bhUta, jIva ane satva upara kSema karanArA banaze. vrata grahaNa karavAnA samayathI grahaNa karelI maryAdita bhUminI bahAra rahenArA trasa prANIone daMDa ApavAnuM zrAvake maraNa paryanta choDI dIdhuM che. te prANIo AyuSya pUrNa karIne maryAdA karelI bhUminI bahAra trasa rUpe utpanna thAya che, to temAM zramaNopAsakanuM pratyAkhyAna supratyAkhyAna hoya che. te prANI ane trasa kahevAya che, mATe zrAvakonA vratane nirviSaya batAvavuM nyAyasaMgata nathI. [805] samIpa kSetramAM (maryAdita bhUmimAM) rahenArA je trasa prANIo che temanI hiMsAkaravAno zramaNopAsake vratagrahaNanA samayathI maraNa paryanta tyAga karelo che. te trasa jIvo AyuSyano kSaya thatAM kALa karIne samIpa bhUmimAM sthAvara-prANIrUpe utpanna thAya che, ke jemanI niSprayojana hiMsA no tyAga karyo che, parantu saprayojana hiMsA no tyAga nathI. tyAM samIpa dezamAM rahenAra je trasaprANI che te dUravartI dezamAM trasa ane sthAvara prANIrUpe utpanna thAya che. jemane daMDa ApavAno zrAvake vrata-grahaNanA samayathI lai maraNa paryanta tyAga karyo che, tethI te prANIone AzrayI zramaNopAsakanuM pratyA- khyAna caritArtha thAya che. te prANI ane trasa paNa kahevAya che. temane zrAvako daMDa detA nathI, tethI zrAvakonA pratyAkhyAnane nirviSaya batAvavuM nyAyayukta nathI. samIpa dezamAM je sthAvara prANI che, jeone prayojana vinA daMDa devAno tyAga karyo che te sthAvara prANI potAnA AyuSyano tyAga karIne tyAM samIpavartI trasa prANI che, jene zrAvake vratagrahaNathI maraNaparyanta daMDa devAno tyAga karyo che, temAM utpanna thAya che. temAM zramaNopAsakanuM supratyAkhyAna hoya che. te prANI paNa kahevAya ane trasa paNa kahevAya che. mATe zrAvakanA pratyAkhyAnane nirviSaya batAvavuM yogya nathI. maryAdita kSetramAM je sthAvara prANI che, temane zramaNopAsake prayojanavaza daMDa ApavAno tyAga karyo nathI. paraMtu vinA prayojana daMDa ApavAno tyAga karela che. tyAM maryAdita kSetramAM sthAvara jIva che. temane zramaNopAsake prayojanapUrvakanA daMDano tyAga karela nathI paraMtu vinA prayojana daMDa ApavAno tyAga karela che, temAM utpanna hoya che. teone tyAM te zramaNopAsaka prayojana vaza daMDa Ape che kintu vinA prayojana daMDa ApatA nathI.. Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 sUyagaDo - ra7-I805 mATe zrAvakanuM pratyAkhyAna nirviSaya che ema kahevuM anucita che. tyAM je samIpavartI kSetramAM sthAvara jIva che temane zrAvake prayojanavaza daMDa ApavAno tyAga karela nathI. kintu vinA prayojanadaMDa ApavAno tyAga karela che, te yathA samaye AyuSyano tyAga kare che, AyuSyano tyAga karIne tyAM dUra dezamAM je traNa-sthAvara prANI che, jeno zrAvake vrata-grahaNathI laI maraNaparyanta daMDa ApavAno tyAga karela che, temAM utpanna thAya che. te jIvonA viSayamAM zrAvakanA pratyAkhyAna supratyAkhyAna kahevAya che ane te prANI ane trasa paNa kahevAya che, evI sthitimAM zrAvakanA vratane nirviSaya kahevuM te anucita che. zrAvaka dvArA grahaNa karelA dezaparimANathI anya dezamAM sthita je trasa ane sthAvara prANI che temane vratagrahaNa sudhI athavA yAvatu jIvana sudhI zrAvake daMDa ApavAno tyAga karela che. te prANI AyuSyane choDe che ane zrAvaka dvArA grahaNa karela dezaparimANanI aMdara trasa prANIonA rUpamAM utpanna thAya che. jene zrAvake vratagrahaNathI mRtyu paryanta daMDa ApavAno tyAga karyo che. te jIvomAM zrAvakanuM pratyAkhyAna caritArtha hoya che. te jIva prANI ane trAsa paNa kahevAya che. mATe zrAvakanuM pratyAkhyAna nirviSaya che, ema kahevuM ucita nathI. tyAM je trasa ane sthAvara prANI zrAvaka dvArA grahaNa karAyela dezaparimANathI anya dezavartI che, jeno zrAvake vratagrahaNanA samayathI laI maraNa paryanta daMDa ApavAno tyAga karela che te, te AyuSyane choDI de che ane AyuSyane choDIne tyAM je samIpavartI sthAvara prANI che jene zrAvake daMDa ApavAno tyAga karela nathI kintu anarthadaMDano tyAga karela che, temAM te utpanna thAya che. jeno zrAvake arthadaMDano tyAga karela nathI paNa anarthadaMDano tyAga karela che. te jIva prANI paNa kahevAya che ane trasa paNa kahevAya che. mATe zrAvakanA vratane nirviSaya kahevuM nyAyasaMgata nathI. gautama svAmIe kahyuM- je trasa ane sthAvara prANI zrAvakadvArA grahaNa karela dezaparimANathI bhinna dezavartI che, jeone zrAvake vrata prahaNathI laI maraNa paryanta deDa ApavAno tyAga karela che, te AyuSyane pUrNa kare che, pUrNa karIne te zrAvakadvArA grahaNa. karela dezaparimANathI anya dezavartI je trasa ane sthAvara prANI che, jene zrAvake vratagrahaNathI laI maraNa paryanta daMDa ApavAno tyAga karela che, temAM utpanna thAya che. jethI zrAvakanA pratyAkhyAna supratyAkhyAna hoya che. * te jIva prANI ane trasa kahevAya che mATe zrAvakanA vratane nirviSaya kahevuM te nyAyasaMgata nathI. bhagavAna gautama svAmIe kahyuM- AyuSyanuM udaka ! bhUtakALamAM evuM banyuM nathI, bhaviSyamAM banaze nahi, vartamAnakALamAM banatuM nathI ke sarva trasa prANIo vicchinna thaI jAya ane sarva jIvo sthAvara banI jAya athavA sarva sthAvara jIvo vicchinna thaI jAya ane sarva traNa rUpa banI jAya. trasa ane sthAvara prANIono sarvathA, viccheda na hovAthI tame yA anya loko je kaho cho ke zramaNo pAsakanuM supratyAkhyAna thaI zake tevI koI payaya nathI, te tamAruM kathana nyAyasaMgata nathI. [806] bhagavAn gautama svAmI kahe che- he AyuSyanuM udaka! je manuSya zramaNa yA Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutaskaMdha-2, adhyayana-7, mAhaNanI nindA kare che te sAdhuonI sAthe maitrI bhale rAkhato hoya, jJAna-darzana-cAritra pAmIne, pApakarmanA vinAza mATe pravRtta hoya, paNa te paralokano vighAta kare che ane je manuSya zramaNa yA mAhaNanI nindA nathI karatA paNa maitrI sAdhe che tathA jJAnadarzana cAritrane prAptakarI karmonA vinAza mATe pravRtta thayelA che, te manuSya nizcayathI paralokanI vizuddhi mATe sthita che. AvI vAta sAMbhaLIne te udaka peDhAlaputra bhagavAn gautama svAmIno Adara na karatAM je dizAmAMthI AvyA hatA te ja dizAmAM javA tatpara thayA. tyAre bhagavAn gautama svAmIe kahyuM- he AyuSman udaka ! je puruSa tathAbhUta zramaNa ane mAhaNa pAsethI eka paNa AryadhArmika suvacanane sAMbhaLIne ane samajIne pachI potAnI sUkSma buddhithI vicAra kare che ke temaNe mane sarvottama kalyANano mArga prApta karAvyo che, teno Adara kare che. tene potAno upakArI mAne che. temane vaMdana namaskAra kare che. satkAra-sanmAna kare che. kalyANasvarUpa, maMgalasvarUpa, devasvarUpa, caitya svarUpa mAnIne tenI upAsanA kare che. 223 tyAra pachI udaka peDhAlaputre bhagavAn gautama svAmIne A pramANe kahyuM- he bhadaMta ! A padone meM prathama jANyA na hatAM, sAMbhaLyAM na hatAM, te padone huM samajyo na hato, temane hdayaMgama karyA na hatAM. tethI te pado mArA mATe nahi joyelA ane nahi sAMbhaLelA evA che. tevA pado mArA mATe avijJAta che ane anupadhArita che. (smaraNa karela nathI). pahelAM gurunA mukhAraviMdathI temane prApta karyA na hatA. te pado mArA mATe apragaTa, saMzayarahita, jJAta nahi thayelAM, anivahita ane hRdayamAM nizcaya karela nathI. tethI meM te padomAM zraddhA, vizvAsa ane ruci karela na hatI. he pUjya ! meM te pado have jANyA che, sAMbhaLyA che, samajyA che, yAvat temano nizcaya karyo che. tethI have huM temAM zraddhA, pratIti ane ruci karuM chuM, jema Apa kaho cho temaja che. tyAre bhagavAn gautama svAmI udaka peDhAlaputrane A pramANe kahe cheDhe AyuSman udaka ! he Arya ! je pramANe kahIe chIe te pramANe zraddhA karo, he Arya ! e pramANe ja ruci karo. tyAra pachI udaka peDhAlaputre bhagavAna gautama svAmIne A pramANe kahyuM-he bhadaMta ! huM ApanI pAse cAra yAma (mahAvrata) vALo dharma choDIne pAMca mahAvrata yukta dharmano pratikramaNa sahita svIkAra karIne vicaravA icchuM chuM. tyAra bAda bhagavAn gautama svAmI udaka peDhAlaputrane laine jyAM bhagavAn mahAvIra birAjamAna hatA tyAM AvyA. AvIne udaka peDhAlaputre zramaNa bhagavAn mahAvIra svAmIne AdakSiNa pradakSiNA karIne traNavAra-vaMdana namaskAra karyAM. vaMdana namaskAra karIne A pramANe kahyuM-he bhadaMta ! huM ApanI pAse cAra yAmavALA dharmane choDIne pAMca mahAvratavALA dharmane pratikramaNa sahita svIkA2vA icchuM chuM. tyAre bhagavAne udaka peDhAlaputrane A pramANe kahyuM-he devAnupriya ! jema tamane sukha Upaje tema karo, pratibandha na karo. tyAra pachI udaka peDhAlaputra zramaNa bhagavAn mahAvIranI pAse cAra , Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 224 sUyagaDo-27-806 mahAvratavALA dharmamAMthI pAMca mahAvratavALadharma pratikramaNa sahita prApta karIne vicare che. ema huM kahuM chuM. | adhyayana-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ] zritaskaMdha-ragurjarachAyA pUrNa kara 2 | sUyagaDo-gurjarachAyApUrNa | bIjuM aMgasUtra-gurjarachAyApUrNa Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [225]. namo namo nimmala desaNassa paMcama gaNadhara zrI sudhamasviAmine namaH zzzzzz s Indianawaz 3 | ThANe aMgasUtra-3-gurjarachAyA) (sthAna-1) [1] AyuSyamAna ziSya! meM sAMbhaLyuM che bhagavAne A pramANe kahyuM che. [2] AtmA eka che. [daDa eka che (AtmA je kriyAthI daMDita thAya te daMDa che.) [4]takriyA eka che. pa-6] loka che A loka dhamastikAya adhamastikAya Adi sakaLa dravyonA AdhArabhUta AkAza vizeSa che. lokathI viparIta aloka che. te aloka eka che. [7-8] pradeza apekSAe, asaMkhyAta pradezAtmaka hovA chatAM paNa dravyarUpe ekatva hovAthI dhamastikAya eka che. dharmathI viparIta adharmadravya te adhamastikAya eka che. [9-10] kaSAyapUrvaka karmapudgalano grahaNa karavA rUpa baMdha eka che. AtmAnuM karma pagalothI sarvathA mukta thavuM te mokSa eka che. [11-12] zubha karma rUpa prakRtio puNyarUpa che, te puNya eka che. azubha karmaprakRtio pAparUpa che, te pApa eka che. [13-14] karmabaMdhanA hetuo Azrava kahevAya che. te Azrava eka che. Azravano nirodha saMvara, te saMvara eka che. [15-16] vedana (anubhava) karavuM tenuM nAma vedanA te eka che. AtmAthI karmapudgalo dUra thAya te nirjarA, te eka che. [17] pratyeka nAmakarmanA udayathI prApta pratyeka zarIranI apekSAe jIva eka che. [18] jIvone bAhya pugalone grahaNa karyA vinA thatI vimurvaNA eka che. [19-21] manana karavuM tenuM nAma mana. te manano vyApAra eka che. bolavAmAM Ave te vacana. teno vyApAra eka che. vRddhi pAme te kAya, teno vyApAra eka che. [22-23] eka samayamAM eka payayanI apekSAe ekatva che. tethI utpAta eka che. utpAtanI jema utpana thayela payayano vinAza thavone vinAza te eka che. [24] vigatAca eTale mRta jIvanuM zarIra sAmAnyanI apekSAe eka che. [2pa-26] manuSyabhavamAMthI nIkaLI narakAdimAM jIvanuM je gamana tenuM nAma gati, JlSucation International Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ThANuM - 1/9/26 226 te gati eka che. naraka Adi gatiomAMthI AvavuM, Agati Agati eka che. [27-28] vaimAnika ane jyotiSa devatAonuM maraNa te cyavana. te cyavana eka che. deva ane naraka gatimAM jIvanta je utpatti tenuM nAma upapAta te upapAta eka che. [29-32] vimarzane tarka kahe che. te tarka eka che. vyaMjanAvagrahanA uttara kAlamAM thanAra tivizeSa te saMjJA, te saMjJA eka che. arthanA nirNaya pachI sUkSma dharmanA paryAlocanarUpa buddhi te mati, te mati eka che. vizeSa jJAnasaMpanna vyaktine vize kaheche sAmAnyanI apekSAe vijJa eka che. [33-35] pIDA rUpa pariNatine vedanA kahevAya che te sAmAnyanI apekSAe vedanA eka che. zarIranuM athavA bIjAnuM kuhADA vagerethI chedana karavA rUpa, te chedana eka che. bhAlAdi vaDe zarIrane bhedavuM (vidAravuM-vIMdhavuM) tenuM nAma bhedana. te bhedana eka che. [36] antima zarIradhArI jIvate carama zarIrI. tenuM maraNa eka ja hoya che. [37] pUrNa zuddha tattvajJa pAtra-kevalI athavA tIrthaMkara eka che. [38] svakRta karmaphalano bhogI hovAthI jIvonuM duHkha eka ja che. [39-40] jenA sevanathI AtmAne kaleza prApta thAya che, te adharma eka che. jenA AcaraNathI AtmA viziSTa jJAnAdi paryAyathI yukta thAya che. te dharma eka che. [41-42] deva, asura ane manuSyono eka samayamAM manoyoga eka ja hoya che. vacanayoga ane kAyayoga paNa eka ja hoya che. deva, asura ane manuSyone eka samayamAM eka ja utthAna, karma baLa, vIrya ane parAkrama hoya che. [43-44] jJAna eka che, darzana eka che. cAritra eka che. jeno vibhAga na thai zake evA kALanA sauthI sUkSma aMzane samaya kahe che. te samaya eka che. [45] prakRSTa (nAnAmAM nAnA) dezanuM nAma pradeza che, te pradeza eka che. 52ma je aNu, te paramANuM te paramANuM eka che. [46] lokAgranuM nAma siddhi te siddhi eka che. je jIva kRta kRtya thai gayA siddha eka che, karmajanita saMtApano abhAva tenuM nAma parinirvANa che. te eka che. ane zArIrika mAnasika duHkhothI sarvathArahita jIvate parinivRtti. te parinivRtti eka che. [47] zabda eka che, rUpa eka che; gaMdha eka che, rasa eka che, sparza eka che. zubha zabda eka che, azubha zabda eka che. surUpa eka che, kurUpa eka che, dIrgha e.ka che, hrasva eka che vartulAkAra ekache, trikoNa ekache, catuSkoNa eka che. pRthula-eka che, goLa eka che, kRSNa varNa eka che, nIlavarNa eka che, lAla varNa eka che, pILovarNa eka che, saphedavarNa eka che, sugandha ekache. durgandha ekache, tiktarasa ekache, kaTuka rasa eka che, kaSAya rasa eka che, khATo rasa eka che, madhu2 2sa eka che. karkaza, mRdu, guru, laghu, zIta, uSNa, snigdha ane rUkSa sparza, A badhA sAmAnya apekSAe eka che. [48] prANAtipAta-yAvat parigraha eka che. krodha yAvat lobha eka che. paraparivAdanindA eka che, rati-ati eka che, mAyAmRSA-kapaTayukta jUThuM karavuM te eka che. mithyAdarzana zalya eka che. [49] * prANAtipAtaviramaNa ekache, yAvat, parigrahaviramaNa ekache, krodhatyAga eka che. yAvat mithyAdarzanazalya-tyAga eka che. Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna 227 [50] avasarpiNI eka che, suSamasuSamA eka che. yAvatu duSamaduSamAM eka che. utsarpiNI eka che. duSamaduSamA eka che, yAvatuM suSamasuSamA eka che. [51] nArakI jIvonI vargaNA-samUha eka che. asura kumAronI vargaNA eka che. thAvatu vaimAnika devonI vaNA eka che. bhavyaeTale je jIvamokSa javA yogya che. te bhavya jIvonI vagaNA eka che. abhavya' eTale je jIvamokSa javA yogya nathI te abhavya jIvonI vargaNA eka che. bhavya nArakajIvonI vargaNA eka che. abhavya nAraka jIvonI vargaNA eka che. e pramANe-cAvatu bhavya vaimAnika devonI vagaNA eka che. abhavya vaimAnika devonI vagaNA eka che. samyagadaSTionI vargaNA ekache. mithyAdraSTionI vargamAM ekache. mizra draSTivALAonI vargaNA eka che. samyagadraSTi nAraka jIvonI vargaNA eka che. mithyAdraSTi nAraka jIvonI vargaNA eka che. A pramANe yAvatuM svanita kumAronI vargaNA eka che. mithyAdraSTi pRthvIkAyanA jIvonI vargaNA eka che. yAvatu-vanaspati-kAyanA jIvanI vargaNA eka che. samyagadraSTi beindriya jIvonI vagaNA eka che. mithyAdraSTi beindriya jIvonI vargaNA eka che. A pramANe te indriya ane cauridriya jIvonI vargaNA eka che. zeSa nAraka jIvanI samAnacAvatumizradraSTivALA vaimAnikonI vargaNA eka che. kaSNapAkSika jIvonI vargaNA eka che. zukala pAkSika jIvonI vargaNA eka che. kRSNapAkSika nAraka jIvonI vargaNA eka che. zukalapAkSika nAraka jIvanI vagaNA eka che. kRSNa lezyAvALA jIvonI vargaNA eka che. nIla glezyAvALA jIvonI vargaNA eka che. A pramANe yAvat zukalezyAvALA jIvonI vargaNA eka che. kRSNalezyAvALA nairayikonI vargaNA yAvatu kApotu lezyAvALA narayikonI vargaNA eka che. A pramANe jenI jeTalI vezyAo che tenI teTalI vargaNA samajI levI joIe. bhavanapati vANavyaMtara pRthvIkAya aplAya ane vanaspatikAyamAM cAra vezyAo che. tejaskAya, vAyukAya, bendriya, teIndriya ane caurindriyamAM traNa vezyAo che, tiryaMca paMcendriya ane manuSyomAM cha lezyAo che. jyotiSkadevomAM eka tolezyAche. vemAnika devomAM antanI traNa lezyAo che. tenI teTalIja vargaNAo jANavI joie. kRSNa vezyAvALA bhavya jIvonI vargaNA ekache. kRSNA vezyAvALA abhavya jIvonI vargaNA ekache. e pramANe che e lezyAomAM be be pada kahevA joIe. kRSNa lezyAvALA bhavya nairayikonI vargaNA eka che. kRSNa lezyAvALA abhavya nairayikonI vaNA eka che. e pramANe vimAnavAsI deva sudhI jenI jeTalI vezyAo che tenA teTalA ja pada samajI levA joIe. kRSNalezyAvALA samyagdaSTi jIvonI vargaNA ekache. kRSNalezyAvALA mithyAdraSTi jIvonI vargaNA ekache. kRSNa vezyAvALA mizradraSTi jIvonI vargaNA eka che. e pramANe chae vezyAomAM jenI jeTalI draSTio che tenA keTalA pada jANavA joIe. kRSNa lezyAvALA kaSNapAkSika jIvonI vargaNA ekache. kRSNa lezyAvALA zukalapAkSika jIvonI vargaNA eka che. A pramANe vimAnavAsI deva sudhI jenI jeTalI vezyAo tenA teTalA pada samajI levA joIe. e ATha padavaDe covIsa daMDakamAM eka eka vargaNA jANavI joie. tIrthasiddha jIvonI vargaNA eka che. atIrthasiddha jIvonI vargaNA eka che. eka siddha jIvonI Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 228 ThA-1-51 vargaNA eka che. aneka siddha jIvonI vargaNA eka che. prathamasamayasiddha jIvonI vargaNA eka che. yAvatu anantasamayasiddha jIvonI vargaNA eka che. pramANa pudgalonI vargaNA eka che. e pramANe anantapradezI DhaMdhonI vargaNAyAvata eka che. eka pradezAvagADha pudgalonI vargaNA eka che. eka samayanI sthitivALA pudgalonI vargaNA eka che. - thAvat - asaMkhya samayanI sthitivALA pudgalonI vagaNA eka che. eka samayanI sthitivALA pudgalonI vargaNA eka che. - yAvatu - asaMkhya guNa kALA pudgalonI vagaNA eka che anaMta guNa kALA pudgalonI vagaNA eka che. e pramANe varNa, gaMdha, rasa ane sparzanuM kathana karavuM joIeyAvat - ananta guNa rUkSa pudgalonI vargaNA eka che. jaghanya pradezI DhaMdhonI vagaNA eka che utkRSTa pradezI DhaMdhonI vargaNA. ekache. ajaghanya anutkRSTa pradezI DhaMdhonI vagaNA eka che. e pramANe jaghanyAvagADha utkRvagADha. ajadhanyotkRSTAvagADha jaghanyasthitivALA utkRSTativALA ajaghanyotkRSTa- sthitivALA jaghanyaguNa kALA utkRSTaguNa kALA ajaghanyoskRSTa guNa kALA jANavA. e prakAre varNa, gaMdha, rasa sparzavALA pudgalonI vargaNA eka che. yAvatuM ajadhanya utkRSTa guNarukSa pudgalonI vargaNA eka che. [52] badhA dvIpa samudronI madhyamAM rahelo-cAvatu jaMbudvipa eka che. pa3] A avasarpiNI kALamAM covIsa tIrthaMkaromAMthI aMtima tIrthaMkara zramaNa bhagavAna mahAvIra ekalA siddha thayA, buddha thayA, mukta thayA, nivaNane prApta thayA ane badhA dukhothI rahita thayA. [54] anuttaropapAtika devonI uMcAI eka hAthanI che. [55] AdrA nakSatrano eka tAro kahelo che, citrA nakSatrano eka tAro kahelo che. svAti nakSatrano eka tAro kahelo che. pis] eka pradezamAM rahelAM pudgalo ananta kahelA che. e pramANe eka samayanI sthitivALA pudgalo ananta che. eka guNa kALA pudgalo ananta kahelA che - yAvat - eka guNa rUkSa pudgalo ananta che. sthAna-1nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa che ( sthAnaH2) - udaso 1 - [5] lokamAM je jIvAdi vastuo che te badhI dvipadAvatAra che. arthAtu be bhAgamAM vaheMcAyela che. jema ke jIva ane ajIva, trasa ane sthAvara. je jIvo halanacalana karI zake te trasa jIvo. je jIvo halanacalana na karI zake te sthAvara, sayonika ane ayonika. utpattisthAnarUpa yonithI yukta sayonika te saMsArIjIvo. utpattisthAnarUpa yonithI rahita ayonika te siddha jIvo, sendriya ane aniyi. saMsArI jIvo indriyothI yukta hoya che ane siddho aniSkriya hoya che, savedaka ane avedaka. jemAM vedano udaya hoya te savedaka ane tenAthI viparIta avedaka, rUpI ane arUpI. rUpa eTale AkAra. zarIrayukta jIvo badhAM rUpI che. zarIra rahita jIvo arUpI che. saMsArasamApanka ane asaMsArasamApanaka. bhava rUpa saMsArane je jIvo prApta karatAM rahe che te Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-2, udde so-1 2 29 saMsArasamApanaka. bhavagrahaNathI rahita thaI gayA che te asaMsArasamApanaka kahevAya che. zAzvata ane azAzvata. siddha jIvo zAzvata che. saMsArI jIva azAzvata che. pa8] ajIva be prakAre kahelA che te A pramANe AkAzAstikAya ane no-AkAzAstikAya. dhamastikAya ane adhamastikAya. [59] baMdha ane mokSa. puNya ane pApa. Azrava ane saMvara. vedanA ane nirjarA. [60] kriyA be prakAre kahelI che. te A pramANe - jIvakriyA ane ajIvakriyA. jIvakriyA be prakAre kahelI che. jemake-sabhyatvakriyA ane mithyAtvakriyA. ajIvakriyA be prakAre kahelI che. jemake-IyapithikI kriyA ane sAMparAyikI kriyA. Iya eTale gamana. Agamanano je patha hoya tene Iyapatha kahe che. te IyapathamAM je kriyA thAya te IyapithikI kriyA kahevAya che. sAMparAya eTale kaSAya. kaSAyathI je kriyA thAya che tene sAMparAyikI kriyA kahe che. bIjI rIte kriyA be prakAranI kahelI che, - kAyikI ane AdhikaraNikI kriyA. kAyikI kriyA be prakAranI kahelI che - anuparata - kAyakriyA ane duSpayukta kAyakriyA, AdhikaraNikIkriyA be prakAranI che. - saMyojanAdhikaraNikI ane nirvatanAdhikaraNikI. prASikI ane pAritApanikInA bhedathI kriyA be prakAre che. prASikI kriyA be prakAranI kahelI che. jemake - svahasta - prANAtipAta kriyA. ane parahasta - prANAtipAta kriyA. apratyAkhyAna kriyA be prakAranI che. jemake - jIvaapratyAkhyAna kriyA. ajIva apratyAkhyAna kriyA. AraMbhikI ane parigrahikInA bhedathI kriyA be prakAranI che. AraMbhikI kriyA be prakAranI che. jemake jIvaAraMbhikI ane ajIvaAraMbhikI, e pramANe parigrahitI kriyA be prakAranI che. jemake jIvaparigrahitI ane ajIvaparigrahitI. kriyA be prakAranI kahelI che. jemake-mAyApratyayikI ane mithyAdarzanapratyayikI. mAyApratyayikI kriyA be prakAranI che. - AtmabhAvavaMkanatA ane parabhAvavaMkanatA. mithyAdarzana - pratyayikI kriyA be prakAranI che. - uNAirita mithyAdarzana pratyayikI ane tadavyatirikta mithyAdarzana pratyayikI. kriyA be prakAranI kahelI che. draSTijA ane pRSTiA . draSTijAkiyA be prakAranI che. jemake-jIvadraSTijA ane ajIvavRdijA. e pramANe pRSTijA paNa jANavI. be kriyA kahelI che. jemake svastika ane naiSTikI. svastikI kriyA be prakAranI che. - jIva svastikI ane ajIva svastikI. naisRSTikI kriyA paNa A prakAre samajavI. kriyA be prakAranI kahelI che. jemake - AjJAnikA ane vaidAraNikA. naisRSTinI kriyAnI jema temAM paNa be bheda jANavA. be kriyAo kahelI che jemake - anAbhogapratyayA ane anavakAMkSA pratyayA. anAbhogapratyayA kriyA be prakAre che. anAyukta AdAnatA ane anAyukta pramArjanatA. anavakAMkSApratyayA kriyA be prakAranI che. jemake-AtmazarIra anavakAMkSApratyayA ane parazarIrakAMkSA pratyayA. be kriyAo che. -rogapratyayA ane dveSapratyayA. rAgapratyayA kriyA be prakAranI che. jemakemAyApratyayA ane lobhapratyayA, dveSapratyayA kriyA be prakAranI che. jemake krodhapratyayA ane mAnapratyayA. [61] gaha-pApanuM prakAzana be prakAre kaheluM che. jemake- koI jIva kevaLa manathI ja pApanI nindA kare che. koI kevaLa vacanathI ja pApanI nindA kare che. athavA - gahanA be bheda kahelA che, jemake-koI prANI dIrghakAla paryata 'Ajanma' nahIM kare che koI prANI thoDA Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 kAla paryanta garhA kare che. [62] pratyAkhyAna be prakAranA che. -koiprANI kevaLa manathI pratyAkhyAna kare che, koi kevaLa vacanathI ja pratyAkhyAna kare che. athavA pratyAkhyAnanA be bheda che. - koi dIrgha kAla paryanta pratyAkhyAna kare che, koi alpakAlIna pratyAkhyAna kare che. [3] be guNothI yukta aNagAra anAdi ananta dIrghakAlIna cAra gativALA saMsAra kAMtArane tarI zake che- vidyA (jJAna) vaDe ane caraNa (cAritra) vaDe. [64] be sthAnone AtmA jyAM sudhI jJaparikSAthI jANI leto nathI ane pratyAkhyAnaparijJAthI parityAga karato nathI tyAM sudhI tene kevalIprarUpata dharma sAMbhaLavA maLato nathI. te be sthAno A pramANe che. AraMbha ane parigraha be sthAnone jANyA vinA ane tyAga karyA vinA AtmA zuddha samyakatva prApta karavA samartha thai zakato nathI. jemake-AraMbha ane parigraha evI ja rIte-zuddha brahmacaryanuM pAlana karI zakato nathI. zuddha saMyamathI pote potAne saMyata karI zakato nathI. zuddha saMvarathI saMvRta thai zakato nathI. sampUrNa Aiinabodhika (mati) jJAnane prApta karI zake nahi. saMpUrNa zrutajJAnane prApta karI zake nahi. saMpUrNa avadhijJAnane prApta karI zake nahi, saMpUrNa manaHparyavajJAnane prApta karI zake nahi, saMpUrNa kevaLajJAnane prApta karI zake nahi. [65] be sthAnone jANIne ane tyAgIne AtmA kevaLI prajJapta dharmane zravaNAdi rUpe prApta karI zake che-yAvat - kevaLajJAna prApta karI zake che te che AraMbha ane parigraha. [66] AtmA be sthAnothI kevalIprajJapta dharmane sAMbhaLI zake che. yAvatu- kevaLajJAna prApta karI zake che. jemake-zraddhApUrvaka dharmanI upAdeyatA sAMbhaLIne ane tene hRdayamAM dhAraNa karIne. ThANuM - 2/161 [67] be prakA2no samaya kahelo che. avasarpiNIkALa ane utsarpiNI kALa. [68] be prakAre unmAda kahelo che. jemake-yakSanA pravezathI thayelo unmAda ane darzana mohanIya karmanA udayathI thayelo unmAda temAM yakSAveza unmAda che tenuM saraLatAthI vedana thai zakeche. ane te saralatAthI dUra karI zakAya che. mohanIya karmanA udayathI je unmAda utpanna thAya che tenuM vedana kaThina hoya che ane te muzkelIthI dUra karAya che. [69] daMDa be prakAranA kahelA che. jemake-arthadaMDa (prayojana mATe hiMsAdi karavI) ane anarthadaMDa, nairayikajIvone bedaMDa kahelA che, jemake-arthadaMDa ane anartha daMDa. e pramANe vimAnavAsI deva sudhI covIza daMDakamAM samajI levA. [70] darzana be prakAre che, -samyagdarzana ane mithyAdarzana. samyagdarzananA be bheda kahela che, nisarga samyagdarzana ane abhigama samyagdarzana. nisargasamyagdarzananA be bheda che, -pratipAti (naSTa thai janAra) ane apratipAti. abhigama samyagdarzananA be bheda che, -pratipAti ane apratipAti. mithyAdarzana be prakAre che Abhigrahika mithyAdarzana ane anAbhigrahikamithyAdarzana. Abhigrahika mithyAdarzana be prakAre che,saparyavasita (sAnta) ane aparyavasita (ananta) e prakAre anabhigrahika mithyAdarzananA paNa be bheda jANavA. [71] jJAna be prakAranA kahela che. jemake-pratyakSa ane parokSa. pratyakSa jJAna be prakAre kahela che. jemake- kevalajJAna ane nokevalajJAna. kevalajJAna be prakAre kahela che. Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-2, udeso-1 231 jemake-bhavastha kevalajJAna ane siddhakevalajJAna. bhavastha kevalajJAna be prakAre kahela che. jemake- sayogIbhavastha kevalajJAna ane ayogIbhavastha kevalajJAna. sayogI bhavastha kevalajJAna be prakAre che prathama samaya sayogI-bhavastha-kevalajJAna ane aprathama-samayasayogI-bhavastha-kevalajJAna. athavA -carama-sayogI-bhavastha-kevalajJAna ane acarama samaya sayogI bhavastha kevalajJAna-e prakAre ayogI-bhavastha-kevalajJAnanA paNa bhedo jANavA. siddha-kevalajJAnanA be bhedo kahela che. jemake-anantarasiddha kevalajJAna, parampara siddha kevalajJAna. paraMpara siddha kevaLajJAna be prakAre che jemake-ekAntara siddha kevalajJAna anekAntara siddha kevalajJAna-parampara siddha kevalajJAna be prakAre kahela che jemake-eka parampara siddha kevalajJAna ane aneka parampara siddha kevalajJAna. nokevalajJAna be prakAre che, jemake avadhijJAna ane manaH paryavajJAna. manaH paryavajJAna be prakAranuM che. jemakeRjumati ane vipulamati. parokSa jJAna be prakAre che. -Abhinibodhika jJAna ane zrutajJAna. Abhinibodhika jJAna be prakAre che. zratanizrita ane amRtaniti. zrutanizrita be prakAre che. jemake athavagraha ane vyaMjanAvagraha. azrutAnizritanA paNa pUrvokta be bheda samajavA. zrutajJAna be prakAre che. jemake aMgapraviSTa ane aMgabAhya. aMgabAhya- nA be bheda che-Avazyaka ane Avazya vyatirikta. Avazyaka vyatirikta be prakAre che kAlika ane utkAlika. dharma be prakAre kahela che jemake-mRtadharma ane cAritradharma. mRtadharma be prakAre che. jemake-sUtra zratadharma ane arthazratadharma. cAritra dharma be prakAre kahela che. jemake-AgAracAritradharma ane anagAracAritradharma. [72] saMyama be prakAre kahelA che jemake-sarAgasaMyama ane vItarAgasaMyama. sarAgasaMyama be prakAre che. -sUkSma saMparAya sarAgasaMyama (dazamAM guNasthAna vartAmunino) bAdara samparAya sarAgasaMyama. (chaThThA Adi guNasthAnavarsImuniono) sUkSmasamparAya-sarAga-saMyama be prakAre kahela che. prathama-samaya-sUkSma samparAya sarAgasaMyama. aprathama-samaya-sUkSma samparAyaNarAga-saMyama. athavA carama- samaya- sUkSma samparAyasarAga saMyama. acarama samayasukSma-samparAyasarAga saMyama. athavA sUkSmasamparAya-sarAga saMyama be prakAre kahela che. jemake- "saMkhilazyamAna" (upazama- zreNIthI paDatA jIvane hoya.) "vizudhyamAna' (upazama-zreNI para caDhatA jIvano.) bAdara-samparAya-sarAga saMyama be prakAre che. prathama samaya-bAdara-samparAya-sarAga-saMyama. aprathamasamaya-bAdara-samparAya rAgasaMyama. athavA carama-samaya-bAdara-samparAya- sarAgasaMyama. acarama-samaya-bAdara samparAya-sarAga saMyama athavA bAdasamparAya-sarAgasaMyama be prakAre pratipAti ane apratipAti. vItarAga-saMyama be prakArano kahelo che. upazAntakaSAya vItarAga saMyama (11 mA guNasthAnamAM) kSINa- kaSAya- vItarAga-saMyama (bAramA Adi guNasthAnomAM) upazAntakaSAya vItarAga saMyama be prakAre kahela che. jemake-prathamasamayaupazAnta-kaSAya-vItarAga-saMyamaaprathama-samaya-upazAnta-kaSAya vItarAga-saMyama. athavA carama - samaya-upazAnta-kaSAya-vItarAga-saMyama. acaramasamaya-upazAnta-kaSAya-vItarAga saMyama. kSINa-kaSAya-vItarAga- saMyama be prakArano -chadmastha-kSINa-kaSAya-vItarAga saMyama, kevalI-kSINa-kaSAya-vItarAga saMyama. chavAstha kSINa kaSAya vItarAga saMyama be prakAre kahelo che. jemake- svayaM-buddha-chadmastha- kSINa Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ThANuM - 2/1/72 kaSAya-vItarAgasaMyama buddha-bodhita-chadmastha- kSINa-kaSAya-vItarAga-saMyama svayaMbuddha -chavastha-kSINa-kaSAya vItarAga saMyama be prakArano che. -prathama-samaya-svayaMbuddha, chadmastha kSINa-kaSAya-vItarAga-saMyama. aprathama-samaya-svayaM buddha-chadmastha-kSINa-kaSAya-vItarAga-saMyama athavA carama-samaya-svayaMbuddha-chadmastha- kSINa kaSAya vItarAga-saMyama acarama-samaya-svayaMbabuddha-chadmastha kSINakaSAya vita- rAga saMyama. buddha-bodhita-chadmastha-kSINa-kaSAya vItarAga saMyama be prakAre che. jemake-prathama - samaya-buddha-bodhita-chadmastha-kSINa-kaSAya vItarAga-saMyama, aprathama-samaya-buddha- bodhita chadmastha-kSINa-kaSAya vItarAga saMyama, athavA carama-samaya ane acarama samayabuddha bodhita-chadmastha kSINa-kaSAya vItarAga saMyama. kevalI kSINa kaSAya vItarAga saMyama be prakA2no che, - sayogI- kevaLI-kSINakaSAya-vItarAga-saMyama,ayogI- kevaLIkSINa-kaSAya-vItarAga-saMyama. sayogI-kevaLI-kSINa-kaSAya-vItarAga-saMyama be prakAre 232 cheprathama-samayasayogI-kevalI-kSINa-kaSAya-vItarAgasaMyama.aprathama-samaya-sayogI kevaLI-kSINa-kaSAya-vItarAgasaMyama,athavAca2ma-samaya-sayogIkevaLI-kSINa kAya vItarAgasaMyama.acarama-samayasayogI kevaLIkSINa-kaSAya-vItarAga-saMyama. ayogI kevaLI-kSINa-kaSAya-vItarAga-saMyama be prakAre che. -prathama samaya sayogI-kevalI- kSINakaSAya-vItarAgasaMyama.aprathama-samaya-ayogI-kevaLI-kSINa-kaSAya-vItarAgasaMyama. athavA carama- samaya-ayogI kevaLI-kSINa-kaSAya-vItarAga saMyama. acarama-samaya ayogI kevaLIkSINa-kaSAya-vItarAga-saMyama ayogI-kevaLI-kSINa-kaSAya- vItarAgasaMyama be prakAre che. -prathama samaya ayogI - kevaLI - kSINa - kaSAya - vItarAga-saMyama aprathama-samaya ayogI-kevaLI-kSINa-kaSAya vItarAga saMyama athavA cama- samayaayogI kevaLI-kSINa-kaSAya-vItarAga saMyama. acarama-samayaayogI kevaLI kSINakaSAya-vItarAga-saMyama [73] pRthvIkAyika jIvo be prakAranA che, jemake sUkSma ane bAdara. A prakAreyAvat-be prakAranA vanaspatikAyika jIva kahelAche, jemake- sUkSma ane bAdara. pRthvIkAyika jIva be prakAranA che. - paryApta ane apapti. A prakAre- yAvat-vanaspati kAyika jIva sudhI kahevuM. A badhAnA be be bhedo che. cha kAyika jIvo be pariNata ane apariNata. yAvat vanaspati kAya sudhI badhAnA be be bheda kahevA. dravya be prakAranA kahelA che. jemake- pariNata ane apariNata. pRthvIkAyika jIva be prakAranA che. - gati samApannaka ane agatisamApanaka A prakAre-yAvat vanaspatikAyika sudhInA jIvonA be-be bhedo kahevA. dravya be prakAranA kahelAM che, jemake gati-samApannaka ane agati-samApannaka pRthvIkAyika jIva be prakAranA kahela che, jemake- anantarAva- gADha paramparAvagADha. A prakAre-yAvatdravya be prakAranA kahela che. jemake ananta- rAvagADha ane paramparAvagADha. [74] kAla be prakArano kahela che. jemake-avasarpiNI ane utsarpiNI. AkAza be prakAranuM kahela che. jemake-lokAkAza ane alokAkAza. [75] naiyika jIvone be zarIro kahelA che. jemake- AtyaMtara ane bAhya. kArmaNa AtyaMtara che ane vaikriya bAhya zarIra che. devatAonA zarIra paNa A ja pramANe kahevA Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-2, uso-1 233 joIe. pRthvIkAyika jIvonA be zarIro hoya che. jemake-AtyaMtara ane bAhya. kArpaNa AvyaMtara che ane audArika bAhya che. vanaspatikAyika jIvo sudhI ema ja samajavuM joIe. beindriya jIvonA be zarIro che. jemake-AtyaMtara ane bAhya. kArpaNa AvyaMtara che ane hADa-mAMsa, raktathI banela audArika zarIra bAhya che. caurindriya jIva sudhI ema jANavuM. paMcendriya tiryaglonika jIvone be zarIra che. jemake-AtyaMtara ane bAhya. kAmaNa AtyaMtara che ane hADa mAMsa rakta snAyu ane zirAothI banela dArika zarIra bAhya che. e ja pramANe manuSyonA paNa be zarIro samajavAM joIe. vigraha gati-prApta nairayikonA be zarIro hoya che, jemake-taijasa ane kAmaNa. A pramANe niraMtara vaimAnika sudhI jANavuM joIe. nairayika jIvonA zarIranI utpatti be sthAno (kAraNo) thI thAya che, jemake rAgathI eTale "rAgajanya karmathI ane dveSathI eTale 'dveSajanya karmathI vaimAniko sudhI badhA jIvonA zarIronA utpatti A ja be kAraNothI jANavI. narayika jIvonA zarIra be kAraNothI pUrNa avayavavALA hoya che jemake-rAgathI arthAtu rAgajanya karmathI zarIra pUrNa bane che. dveSa athatu daiSajanya karmathI zarIra pUrNa bane che. e pramANe vaimAnika sudhI jANavuM joIe. be kAya-jIvasamudAya kahela che. jemake trasakAya ane sthAvarakAya. trasakAya be prakAranA kahela che. jemake bhavasiddhika abhavasiddhika,. e pramANe sthAvarakAyanA jIvo paNa samajavA. [36] be dizAonI abhimukha thaIne nirjhantha ane nirgandhionI dIkSA devI kahyuM che. jemake pUrvamAM ane uttaramAM. e pramANe pravRti karavuM, sUtrArtha zikhavuM, mahAvratonuM AropaNa karavuM. sahabhojana karavuM, sahanivAsa karavo, svAdhyAya karavA mATe kahevuM, abhyasta zAstrane sthira karavAne mATe kahevuM, abhyasta zAstra anyane bhaNAvavAne mATe kahevuM. AlocanA karavI, pratikramaNa karavuM, guru samakSa aticAronI gaha karavI, lAgelA doSanuM chedana karavuM, doSanI zuddhi karavI, punaH doSa na karavAne mATe tatpara thavuM. yathAyogya prAyazcitta ane tapagrahaNa karavuM kahyuM che. be dizAonI sanmukha thaine nirjhanya ane nirjhanthIone mAraNAntika-saMlekhanA tapa vizeSathI karma-zarIrane kSINa karavuM. bhojana pANIno tyAga karI pAdopagamana saMthAro svIkArI mRtyunI kAmanA nahIM karatA thakA sthita rahevuM kahyuM che. jemake pUrva dizAmAM ane uttara dizAmAM. sthAnaH 2-udesoH 1nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa ( sthAnaH 2-udesoH 2 ) [77] je deva urdhvalokamAM utpanna thayela che. te kalpopapana (bAra devalokamAM utpana) hoya, athavA vimAnopapana (raiveyaka ane anuttara utpanna thayA) hoya, ane je jyotiSaka devo cAropanika athavA cAra sthitika hoya eTale aDhI dvipathI bahAra gati rahita hoya athavA aDhI dvipamAM satata gamanazIla hoya te sadA pApa karma- no baMdha kare che. tenuM phala keTalAka deva to te bhavamAMja anubhava kare che. ane keTalAka deva anya bhavamAM anubhava kare che. nairayika jIva je sadA satata pApakarmano baMdha kare che. tenuM phla keTalAka nArakI to te bhavamAM anubhava kare che. ane keTalAka anya bhavamAM paNa anubhava kare che. A pramANe paMcendriya tiryaMcayonikajIva paryanta jANavuM joie. manuSyo vaDe je Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 234 ThANa- rara77 sadA satata pApakarmono baMdha karAya che tenuM phala keTalAka manuSya to A manuSya bhavamAM anubhava kare che. ane keTalAka anya bhavamAM anubhava kare che, manuSyane choDIne zeSa badhA jIvo mATe te bhavamAM' evo abhizApa samAna samajavo joIe. [38] narayika jIvonI be gati ane be Agati kahelI che. jemake-nAraka jIvo narakamAM utpanna thAya che. to manuSyagatimAMthI athavA tiryaMca paMcendriyamAMthI utpanna thAya che. ane jAya che te paNa be ja gatimAM tiryaMca-paMcendriya ane manuSyamAM. e pramANe asurakumAra asurakumAratvane choDato thako manuSya athavA tiryaMcanA rUpamAM utpanna thAya che. e pramANe badhA devone mATe samajavuM joIe. pRthvIkAyanA jIva be gati ane be AgativALA kahela che. jemake-pRthvIkAyika jIva pRthvIkAyamAM utpanna thAya che.to pRthvIkAyamAMthI athavA no-pRthvIkAyamAMthI (pRthvIkAya sivAya bIjA kAyomAMthI utpanna thAya che. te pRthvI kAyikajIva te pRthvI kAyikaparyAya ne choDato thako pRthvIkAyamAM athavA no-pRthvIkAyamAM utpanna thAya che. e pramANe manuSya sudhI samajavuM. [7] nairayika jIvo be prakAranA che, bhavasiddhika (bhavya)ane abhavasiddhika (abhavya) A prakAre vaimAnika paryanta samajavuM. nairayika jIva be prakAre che, - anantaropapanaka ane paramparopapannaka e pramANe vaimAnika sudhI samajavuM. nairayika jIva be prakAre che. jemake-gati samApanaka (narakagatimAM jatAM) agati samApanaka (narakamAM gayelA) nairayika jIva be prakAranA che. jemake-prathama samayona ane aprathamasamayotpana, e pramANe vaimAnika sudhI jANavuM. nairayika be prakAranA che. -AhAraka (AhArapati pUrNa karanAra) ane anAhAraka vigraha gatimAM vartamAna) e pramANe vaimAnika sudhI samajavuM. nairayika be prakAre kahela che. jemake-ucchavAsaka (ucchavAsakAyapti pUrNa karanAra) ane noucchavAsaka (ucchavA- sAyatithI aparyApta) e pramANe vaimAnamika sudhI jANavuM. nairayika be prakAre che. jemake- sendriya ane anidriya. ema vaimAnika sudhI jANavuM. nairayika be prakAre che. - paryApta ane aparyApta vaimAnika sudhI ema jANavuM. nairayika be prakAre kahelA che jemake saMjJI ane asaMjJI. e pramANe ekendriya ane vikalekriya choDI. paMcendriya yAvatuM vyaMtara sudhI emaja jANavuM joIe. nairayika be prakAre kahelA che. jemakebhASaka (bhASApayaptinI pUrNatAvALA) abhASaka (jemanI bhASA pati pUrNa thaI hoya) e pramANe ekendriyane choDI badhA daMDakomAM samajavuM. nairayika be prakAre che. samyadraSTi ane mithyAdraSTi e pramANe ekendriyane choDI bAkI badhA deDakomAM samajavuM. narayika be prakAre kahela che. paritta saMsArika ane anantasaMsArika. A pramANe vaimAnika sudhI samajavuM. nairayika be prakAranA che -saMkheyakAlanI sthitivALA ane asaMkhyayakAlanI sthitivALA. A pramANe ekendriya ane vizlendri- yane choDIne vANavyaMtara sudhI paMcendriya samajavA. narayika be prakAre che. sulabhabodhika ane durlabhabodhika, e pramANe vaimAnika deva sudhI jANavuM. narayika be prakAre che. jemake-kRSNapAkSika (jemano saMsArabhramaNa ardhapudgala parAvartanathI vadhAre hoya) ane zukala pAkSika (jemano saMsAra ardhapadUgala parAvartanathI ocho hoya) vaimAnika deva sudhI ema ja jANavuM. nairayika be prakAre che. jemake-carama (te yonimAM antima janmavALA) acarama (te yonimAM punaH janma lenAra) e pramANe vaimAnika sudhI jANavuM. Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-2, udeso-ra 235 [80] be sthAnothI AtmA adholokane jANe che ane dekhe che. jemake- samuddaghAtarUpa Atma svabhAvathI avadhI jJAnI AtmA adholokane jANe ane dekhe che ane vaikriya samudyAta karyA vinA AtmA adholokane jANe che ane dekhe che tAtparya e che ke avadhijJAnI samuddhAta karIne athavA samuddhAta karyA vinA ja adholokane jANe che ane dekhe che. e pramANe tiryakalokane jANe che ane dekhe che, e pramANe urdhvalokane jANe che ane dekhe che, e pramANe paripUrNalokane jANe che ane dekhe che. e prakArathI AtmA adholokane jANe che ane dekhe che. jemake vaikriya zarIra banAvIne AtmA adholokane jANe che, dekhe che vaikriya zarIra banAvyA vinA AtmA adholokane jANe che ane dekhe che. (tAtparya e che ke) avadhijJAnI vaikriya zarIra banAvIne athavA vaikriya zarIra banAvyA vinA paNa adholokane jANe che ane dekhe che. e pramANe tirdhaka loka Adi AlApaka samajavA joie. be prakAre AtmA zabda sAMbhaLe che jemake- deza rUpathI AtmA zabda sAMbhaLe che ane sarva rUpathI paNa AtmA zabda sAMbhaLe che. e pramANe rUpa dekhe che, gaMdha suMghe che, rasanuM AsvAdina kare che. sparzano anubhava kare che. be prakAre AtmA prakAza kare che - (avadhi AdijJAno vaDe) deza rUpathI AtmA prakAza kare che. kavalajJAna vaDe) sarva rUpathI paNa AtmA prakAza kare che. e pramANe vizeSa rUpathI prakAza kare che e pramANe dezathI ane sarvathI vaikriya kare che. e pramANe dezathI eka yogathI ane sarvathI eTale traNeya yogathI paricAra-maithuna kare che. e pramANe bhASA bole che, AhAra kare che. pariNamana kare che. vedana kare che. nirA kare che te nava sUtra deza ane sarva be prakArathI jANavA. be prakAre deva zabda sAMbhaLe che. jemake- deva dezathI paNa zabda sAMbhaLe che. ane sarvathI paNa zabda sAMbhaLe che yAvatu nirjarA kare che. be prakAre maruta. deva kahela che jemake- eka zarIravALAM ane be zarIravALA, vigrahagatinI apekSAe eka kAmaNa zarIravALA ane upapAta pachI be zarIravALA. athavA bhavadhAraNIya zarIranI apekSA e eka zarIravALA ane uttara vaikriyanI apekSA e be zarIravALA che. ahIM tejasazarIra kArpaNamAM antargata samajavuM. e pramANe kinnara, jiMpurUSa, gaMdharva, nAgakumAra, suvarNakumAra, agnikumAra, vAyukumAra te paNa eka zarIra ane be zarIravALA samajavA. be prakAre deva che - eka zarIravALA ane be zarIravALA. sthAnaH 2-udesoH ra-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa ( sthAnaH 2-usoH 3 ) [81] zabda be prakAranA kahela che. jemake-bhASAzabda no-bhASAzabda, bhASAzabda be prakAranA che. jemake-akSara saMbaMdha ane no-akSara saMbaMdha. no-bhASA zabda be prakAranAM che. jemake-Atodya (Dhola AdinAM zabda) no-AtIdya vAMsa AdinA phATavAthI thavAvALA zabdo Atodyazabda be prakAranA che. jemake-tata (tArabaMdha vINA AdithI thavAvALA zabdo vitata-nagArA AdinA zabda, tatazabda be prakAranAM che jemake-ghana tAla Adi vAdyonA zabda. zuSira-baMsurI, zaMkha Adi moMDhAthI vagADavAvALA vAdyanA zabda. A pramANe vitata zabda paNa be prakAranA jANavA. no-Atodya zabda be prakAranAM che. jemake bhUSaNa zabda ane no-bhUSaNa zabda. no-bhUSaNa zabda be Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236 ThANuM - 2/3/81 prakAranA che. -tAla zabda ane lAta-prahArano zabda. zabdanI utpatti be prakArathI hoya che. jemake-pudgalonA 5raspara milanathI. ane pudgalonAM bhedathI. [82] be prakAranA pudgala paraspara saMbaMdha hoyache. jemake-svayaM (svabhAvathI) ja puddagala ekaThA thai jAya che. athavA anya dvArA pudgala ekaThAM karAya che be prakArathI pudgala alaga alaga hoya che. jemake-svayaM ja pudgala alaga hoya che. athavA anya dvArA pudgala bhinna karAya che. be prakArathI pudgalamAM rizATana thAya che. jemake svayaM ja pudgala saDe che. athavA anya dvArA saDAvAya che. A ja pramANe be prakArathI pudgala paDe che ane A pramANe pudgala naSTa thAya che. pudgala be prakAranA kahela che. jemake-bhinna abhinna pudgala be prakAranA kahela che. jemake-bheduradharmA (svabhAvathI kSaNe kSaNe naSTa thavAvALA) ane abhedudharmA (nahIM naSTa thavAvALA). pudgala be prakAranAM che. jemakeparamANuM pudgala ane paramANuMthI bhinna skaMdha. pudgala be prakAranAM che. jemake sUkSma ane bAdara. pudgala be prakAranAM che. jemake-baddhaprArtha spaSTa ane saMbaddha. jema ghrANendriya AdI sAthe gaMdha rasa ane sparzanA pudgalo ane no-baddhaprArtha spaSTa-je tvacAcAmaDIthI spaSTA ja hoya paraMtu baddha na hoya, jema zrotrendriya dvArA grAhya zabda pudgala. [83] zabda be prakAranAM che. jemake-paryApta (karmapudgalonI jema pUrNa rUpeNa gRhIta) ane aparyApta evI ja rIte Atta (zarIrAdirUpe gRhIta) ane anAtta (agRhIta)nA bhedathI paNa pudgala be prakAranA che. zabda be prakAranA che. gRhIta ane agRhIta. evI ja rIte iSTa aniSTa, kAnta-akAnta, priya-apriya manojJa amanojJa, maNAma-amaNAmanA bhedathI paNa be-be bhedo jANavA joie. A pramANe rUpa, gaMdha, rasa ane sparza pratyekamAM pUrvokta cha-cha AlApaka jANavA joie. [84] AcAra be prakArano cheH jema ke-jJAnAcAra ane nojJAnAcAra. nojJAnAcAra be prakArano kahela cheH jema ke-darzanAcAra ane nodarzanAcAra. nodarzanAcAra be prakArano kahela cheH jema ke cAritrAcAra ane nocAritrAcAra. nocAritrAcAra be prakArano kahela che. jemake-tapAcAra ane vIcAra. pratimAo be kahela cheH -samAdhipratimA ane upadhAnapratimA pratimA be prakAranI cheH viveka pratimA ane vyutsargapratimA. pratimAo be prakAranI cheH jema ke-bhadrA ane subhadrA pratimAo be prakAranI che. jema ke-mahAbhadrapratimA ane sarvatobhadrapratimA. pratimAo be che, jema ke-laghumoka pratimA ane mahatI moka pratimA, pratimAo be cheH jema ke yavamadhyacaMdra pratimA ane vajramadhyacandra pratimA, sAmAyika be prakAranI cheH jema ke-agAra (dazivarita) sAmAyik ane anagAra (sarva virati) sAmAyika. [85] be prakArano jIvonA janmane upapAta kahela che. jema ke-devonA ane naiyikanA. be prakAranAM jIvonuM maravuM upavartanA kahevAya che. jemake-naiyikonuM ane bhavanavAsIdevonuM. be prakAranAM jIvonuM maravuM cyavana kahevAya cheH jema ke-jyotikonuM ane vaimAnikonuM. be prakAranAM jIvonI garbhathI utpatti hoya che. jemake-manuSyonI ane tisa~ya paMcendriyanI. be prakAranA jIva garbhamAM rahetA AhAra kare che. jema ke-manuSya ane tiryaMca paMcendriya. be prakAranA jIva garbhamAM buddhi prApta kare che. jema ke-manuSya ane tiryaMca paMcendriya. e ja pramANe be prakAranA jIvo garbhamAM apacaya pAme che. be prakAranA jIvo Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-2, udeso-3 237 garbhamAM vikavaNa kare che. be prakAranA jIvo garbhamAM gati-payaya pAme che. be prakAranA jIvo garbhamAM samuddhAta kare che. be prakAranA jIvo garbhamAM kALasaMyoga (kALajanita avasthAono anubhava) kare che. be prakAranAM jIvo AyAti (garbhathI bahAra AvavuM) pAme che. be prakAranAM jIvo garbhamAM maraNa pAme che. be prakAranA jIvonAM zarIra cAmaDI ane saMdhibaMdhanavALA kahela che, jema ke- manuSyonA ane tiryaMca paMcendriyanA be prakAranA jIvo zukra ane zoNita thI utpanna thAya. jema ke manuSya ane tiryaMca paMcendriya sthiti be prakAranI che.-kAyasthiti ane bhavasthiti.be prakAranA jIvonI kAyasthiti che.- manuSyonI ane tiryaMca paMcendriyanI be prakAranA jIvonI bhavasthiti che. jema ke-devonI ane narayikonI (kemake deva marIne deva ane nAraka marIne nAraka hotA nathI. mATe emanI kAyasthiti hotI nathI.) Ayu be prakAranA kahela cheH jema ke-alpAyu ane bhavAyuM be prakAranAM jIvonuM bhavAyuM kahela che. jemake-devonuM ane nairayikonuM. karma be prakAranA che, jema ke pradeza kama ane anubhAva karma. be prakAranAM jIva yathAbaddha AyuSya pUrNa kare che. jema ke deva ane narayika. be prakAranAM jIvonuM AyuSya viSazastrAdi upakramavALuM kahela che. jema ke manuSyonuM ane paMcendriya tiryaMcayonionuM. [8] jambudvIpamAM meru parvatanI uttara ane dakSiNamAM atyanta tulya, vizeSatA rahita. vividhatA rahita laMbAI, cauDAI, AkAra ane paridhimAM eka bIjAno atikrama nahIM karavAvALA be varSa (kSetra) kahela cheH jema ke- bharata ane airAvata, e pramANe hemavata ane hiraNyavata, harivarSa ane ramyakavarSa, jANavA. A jambudvIpamAM meru parvatathI pUrva ane pazcima dizAmAM be kSetro kahela cheH je atyanta samAna vizeSatA rahita che. te che pUrva videha ane aparavideha, jaMbUdvIpavata meru parvatathI uttara ane dakSiNamAM be kura (kSetra) kahela cheH je paraspara atyanta samAna che, te devakura ane uttarakura. tyAM be vizAla mahAvRkSo che, je paraspara sarvathA tulya, vizeSatA rahita vividhatA rahita laMbAI, cauDAI, pahoLAI, UMcAI, uMDAi, AkRti ane paridhimAM eka bIjAno atikrama nathI karatA. te che kUTazAlmalI ane jaMbUsudarzanA tyAM mahARddhivALA yAvatuM mahAnuM sukhavALA ane palyopamana sthitivALA be deva rahe che. jema ke-veNudeva, gurUDa ane anADhiyadeva baMne jabUdvIpanA adhipati che. ' [87] jambudvIpamAM meru parvatanI uttara ane dakSiNamAM be varSaghara parvata che. te paraspara sarvathA samAna, vizeSatA rahita, vividhatA rahita, laMbAI pahoLAI, uMcAi, UMDAI saMsthAna ane paridhimAM eka bIjAno atikrama nathI karatA. jema ke laghu himavAna parvata ane zikharI parvata A pramANe mahAhimAvAna ane rUkima, niSadha ane nIlavAna parvatonA saMbaMdhamAM paNa jANavuM joIe. jambudvIpamAM meru parvatanI uttara ane dakSiNamAM haimavata ane eraNyavata kSetramAM be goLa vaitADhaya parvata che, je atisamAna vizeSatA ane vividhatA rahitacAvatu-sarvathA samAna che. te che- zabdApAtI ane vikaTApAtI. tyAM mahAddhivALA-yAvatu-palyopamanI sthitivALA be devo rahe che. temanA nAma chesvAti ane prabhAsa. jambudvIpavartI mera parvatanA uttara ane dakSiNamAM harivarSa ane ramUkavarSamAM be goLa vaitADhaya parvato che je sarvathA samAna che. yAvatu- temanA nAma che gandhApAtI ane mAlyavaMtaparyAya. tyAM mahAddhivALA yAvatuM palyopamanI sthiti Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 238 . . . . . . . . . ThANuM- 2/387 vALA be devo rahe che jemake - arUNa ane pA. jambudvIpavartI meru parvatanAM dakSiNamAM ane devakaranI pUrva ane pazcimamAM azvaskandhanI samAna ardhacaMdranI AkRtivALA be vRkSAkAra parvato che. je paraspara atisamAna che. - yAvatu - tenA nAma che. somanasa ane vidyutaprabha jabudvipan meru parvatanA uttaramAM tathA uttarakuranI pUrva ane pazcimamAM azvaskandhanI samAna ardhacaMdranI AkRtivALA be vakSaskAra parvato che, je paraspara atisamAna che- yAvatuM tenA nAma che. saumanasa ane vidyuprabha jambudvIpavartI meru parvatanAM uttaramAM tathA uttarakurunI pUrva ane pazcima bhAgamAM azva skandhanI samAna ardhacaMdranI AkRtivALA be vakSaskAra parvato che. je paraspara atisamAna che- yAvatuM - eka bIjAthI jarAya visardaza nathI te che- gaMdhamAdana ane mAlyavAna. jabUdIpavartI mera parvatanI uttara ane dakSiNamAM be be dIrgha (lAMbA) vaitADhaya parvata kahela che je sarva prakAre samAna che. bharata dIrghadvaitADhya ane airAvata dIghavaitADhaya A bharata dIvaitADhaya parvatamAM be guphAo che, je atitulya, avizeSa vividhatArahita ane eka bIjAnI laMbAI pahoLAI uMcAI saMsthAna ane parighamAM atikrama na karavAvALI che. tamistrI guphA ane khaMDaprapAta guphA. te guphAomAM maharvika - yAvatu - palyopamanI sthitivALA be devo rahe che. tenA nAma kRtamAlaka ane nRtyamAlaka. airavata-dII vaitADhaya parvatamAM paNa be guphAo che. je ati samAna che. yAvatu tyAM paNa kRtamAlaka ane nRtyamAlaka deva rahe che. jambudvIpavartI meru parvatathI dakSiNamAM laghuhimAvAna varSaghara parvata upara be phUTa che, je paraspara ati samAna yAvatu - laMbAI, pahoLAI UMcAI saMsthAna ane parithimAM eka bIjAne atikramaNa nathI karatA. tenA nAma che laghu himavAnakUTa ane vaizramaNaphUTa, jabUDhIpavartI merU parvatathI dakSiNamAM mahA- himavAna varSaghara parvata para be phUTa che. je paraspara ati samAna che. mahAhimavataMkUDa ane vaiDUryakUTa. A pramANe niSadha varSaghara parvata para be kUTa kahela che. je ati samAna che-cAvatu- tenA nAma che. - niSaghakUTa ane racakaprabhakUTa. jambudvIpavartI merU parvatathI uttaramAM nIlavAna parvata para be phUTa che, je ati samAna che-cAvatu - tenA nAma che - nIlavaMta kUTa ane ane upadarzana kUTa A pramANe kima varSaghara varSaghara parvata para be phUTa che. je ati samAna che.- yAvatu - tenA nAma che - rukimakUTa ane mahikAMcanakUTa. A pramANe zikharI varSaghara para be phUTa che, je ati samAna che yAvatatenA nAma zikharIphUTa ane timicchakUTa. [88] jambudvIpavartI merU parvatathI uttara ane dakSiNamAM laghuhimAvAna ane zIkharI varSaghara parvatomAM be mahAna draha (jalAzaya) che. je ati samatulya avizeSa vicitratArahita ane laMbAI-pahoLAI uMDAi-saMsthAna ane paridhimAM eka bIjAne oLaMgatA nathI, padmadraha ane punDarIkadraha tyAM mahARddhivALI yAvatu- palyopamanI sthitivALI be devio rahe che, tenA nAma-zrIdevI ane lakSmIdevI. A pramANe mahAhimAvAna ane kima varSaghara parvato para be mahAdraha che. je ati samAna che. - yAvatu - tenAM nAma mahApadmaha ane mahApunDIrakadraha devIonAM nAma hIrIdevI ane buddhidevI. A pramANe niSadha - nIlavAna parvatomAM tigicchadraha ane kesarIdraha che. tyAMnI devIonA nAma dhRti ane kIti jaMbudvIpavartI merU parvatathI dakSiNamAM mahAhimAvAna varSaghara parvatanA mahApA drahamAMthI be mahAnadIo pravAhita hoya che, tenAM nAma rohita ane Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-ra, udesI-3 239 harikAntA. e pramANe niSadha varSaghara parvatanAM tigicchadrahamAMthI be mahAnadIo pravAhita hoya che, tenAM nAma-haritA ane zItodA. jambudvIpavartI merU parvatathI uttaramAM nIlavAna varSaghara parvatanAM kesarIdrahamAMthI be mahAnadio pravAhita thAya che. tenA nAma zItA ane nArIkAMtA. e pramANe rukima varSaghara parvatanAM mahApunDarIka drahamAMthI be mahAnadIo pravAhita hoya che. tenA nAma-narakAntA ane rUpyakulA jambudvIpavartI merU parvatathI dakSiNa bharatakSetramAM be prapAtadraha che. je ati samAna che yAvatuM tenA nAma gaMgAprapAtadraha ane sindhaprapAtadraha e pramANe haimavata varSamAM be prapAtadraha che je bahu samAna che yAvatu tenA nAma rohitaprapAta draha ane sindhaprapAta draha. e pramANe haimavata varSamAM be prapAtadraha che. je bahumAna che yAvata tenAM nAma rohitaprapAtadraha ane rohimAMzaprapAtadraha jambudvIpavartI merU parvatathI dakSiNamAM mahAvideha varSamAM be prapAtadraha che je atisamAna che- yAvatu tenAM nAma zItaprapAta draha ane zItopadAprapAta draha. jambudvIpavartI merU parvatathI uttaramAM ramyapha varSamAM be prapAtadraha che te ati samAna che. yAvatuM tenAM nAma narakAMtAprapAta ane nArIkAntAprapAtadraha. A pramANe haraNyavitamAM be prapAta draha che. tenA nAma- suvarNaphala prapAta draha ane ru...kula prapAta draha. jabUdvIpavartI merU parvatathI uttaramAM airAvata kSetramAM be prapAta draha che. te atisamAna che yAvatu tenA nAma-raktaprapAta draha ane raktAvatI prapAta draha. jambudvIpavata merU parvatathI dakSiNamAM bharata varSamAM be mahAnadIo che. je atisamAna che. yAvatu tenA nAma-gaMgA ane sidhu. A pramANe jenA prapAta draha kahela tenI nadIo paNa samajI levI joie airAvata varSamAM be mahAnadIo che je atisamAna tulya che. raktA ane raktavatI. [8] jambudvIpavartI bharata ane airAvata kSetramAM atIta utsarpiNI kALamAM duSama nAmaka ArAno kALa be kroDA-koDI sAgaropama pramANa hato. A pramANe A avasarpiNInA mATe paNa samajavuM joIe. e pramANe AgAmI utsarpiNInA yAvatu suSamaduSama ArAno kALa be kroDAkoDI sAgaropamano haze. jambudvIpavartI bharata eravata kSetramAM gata utsaksiInA suSama nAmaka ArAmAM manuSya be kosa UMcAIvALA hatA tathA be palyopamanI AyuSyavALA hatA. A pramANe A avasarpiNImAM - yAvatu - be palyopamanuM AyuSya haze. jambuddhipavartI bharata ane airAvata kSetramAM eka yugamAM be ahaMta vaMza utpanna thayA. utpanna thAya che. utpanna thaze. e pramANe cakravartI vaMza ane be dazAhavaMza paNa utpanna thayA thAya che ane thaze. jambudvIpavartI bharata airAvata kSetramAM eka samayamAM beahaMnta utpanna thayA utpanna thAya che ane utpanna thaze. A ja pramANe cakravartI paNa samajavA. e ja pramANe baladeva ane vAsudeva paNa utpanna thayA, utpana thAya che ane utpanna thaze. jambudvIvartI kurakSetramAM manuSya sadA suSama suSama kALanI uttama ddhine prApta karI tenA anubhava karatA rahe che. te che devakurU ane uttarakura. jabUdvIpavartI be kSetromAM manuSya sadA suSama suSamakALanI uttama Rddhine prApta karI tenAM anubhava karatAM rahe che te che. devakura ane uttarakurU. jambudvIpavartI be kSetromAM manuSya sadA suSamakALanI uttama Rddhine prApta karI teno anubha karatA thakA rahe che jema ke harivarSa ane ramyapha varSa. jambudvIpavartI be kSetromAM manuSya sadA suSama duSamanI uttama Rddhine prApta karI teno anubhava karatA vicAre che jema ke-hemavata ane hiraNyavata Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 240 ThANuM- 2/389 jambudvIpavartI be kSetromAM manuSya sadA suSamanI uttama Rddhine prApta karI teno anubhava karatA rahe che jemake pUrva videha ane pazcima videha. jambudvIpavartI be kSetromAM manuSya che prakAranAM kALanA anubhava karatAM rahe che. [90-93] jambudvIpamAM be caMdramAM atItakALamAM prakAzita thatA hatA. vartamAnamAM thAya che. ane bhaviSyamAM prakAzita thaze. evI ja rIte be sUrya tapatA hatA, tape che ane tapaze. jambudvIpamAM be kRtikA nakSatra che. e ja pramANe be rohiNI, be mRgazira be ArTa che. A pramANe nimna likhita anusAra badhA be. be jANavA joIe. be kRtikA, be rohiNI, be mRgazira be Addha, be punarvasu, be puSya, be AzleSA, be maghA, be pUvaphAlganI be uttarAphAlganI, be hasta, be citrA, be svAti, be vizAkhA, be anurAdhA, be jyeSThA be mUla, be pUvaSADhA, be utarASADhA, be abhijita, be zravaNa, be dhaniSThA, be zatabhiSA, be pUvabAdrapada, be uttarAbhAdrapadA, be revatI, be azvinI, be bharaNI. [9] aThThAvIsa nakSatromAM devatA be agni, be prajApati, be soma, be radra, be aditi be bRhaspati, be sarpa, be pitR, be bhaga, be aryamana, be savitA, be tvaSTA, be vAyu, be IndrAgni, be mitra, be Indra, benittakRti, be Apa, be vizva, be brahmA, be viSNu, be vasu, be varUNa, be aja, be vivRddhi, be pUSana, be azviSana, be yama. aThThAvIsa graha be aMgAraka, be vikAlaka, be lohitAkSa, be zanaizcara, be Adhunika, be prAdhunika be kaNa. be kanaka, be kanakanaka, be kanaka vitAnaka, be kanakasaMtAnaka, be soma, be sahita. be AzvAsana, be kAyopaNa, be karyaTaka, be ajakaraka, be duMdubhaka, be zaMkha, be zaMkhavarNa, be saMkhavaNabha, be kAMsa, be kAMsavarNa be kAMsyavaNabhi be ramI, be rakamAbhAsa, be nIla, be nIlAbhAsa, be bhasmana, be bhasmarAzi, be tila, be tilapuNavarNabe udaka, be udaka paMcavarNa. be kAka, be karkandha, be IndragIva be dhUmaketu, be harita. be piMgala, be budha, be zukra, be bRhaspatI. be rAhu be agati, be mANavaka, be kAsa, be sparza, be ghurA, be pramukha, be vikaTa, be visaMdhi, be niyalsa, be pAdikA, be jATikAdila, be arUNa, be agnika, be kALaka, be mahAkALa, be svastika be sauvastika, be vardhamAnaka, be pUSamAnaka, be aMkuza, be pralaMba, be nityAlaka, be nityodyota, be svayaMprabha be avabhASa, be zreyaMkara, be kSemakara, be AbhaMkara, be prabhaMkara, be aparAjita, be arajarata, be azoka, be vigata zoka, be vimala, be nitala, be vitya, be vizAla, be zAla, be satrata, be anivatI be ekajaTI, be drIjaTI, be karakarika, be rAmargala, be puSpaketu ane be bhAvaketu. [95 jambudvIpanI vedikA be kosa-cAra mAIla UMcI kahela che. lavaNa samudra cakravALa vidhvaMbhathI be lAkha yojananI kahela che. lavaNa samudranI vedikA be kosa-cAra mAilanI UMcI kahela che. [9] pUvadha ghAtakIkhaMDavartI meru parvatanI uttara ane dakSiNamAM be kSetra kahela che. je sarvaprakAre samAna che- yAvatu tenA nAma bharata ane airAvata pahelAM jambudvIpanAM prakaraNamAM kahyuM che tevuM ahIMpaNa kahevuM joie. yAvatu be kSetramAM manuSya cha prakAranAM kALano anubhava karatAM rahe che. tenAM nAma bharata ane airavata. vizeSatA e che. ghAtakI khaMDamAM kUTa zAlmalI ane ghAtakI nAmaka vRkSa che. devatA garUDa ane sudarzana che. ghAtakI Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-ra, udesI-3 241 khaMDanAM pazcimAImAM ane merU parvatanAM uttara dakSiNamAM be kSetra kahela che. je paraspara ati samAna che. yAvatu tenAM nAma che. bhArata ane airavata. yAvatu- A be be kSetromAM manuSya cha prakAranAM kALano anubhava karatA rahe che te che. bhArata airAvata vizeSatA e che ke ahIM kUTazAlmalI ane mahAghAtakI vRkSa che ane deva garUDa veNudeva tathA priyadarzana che. ghAtakI khaMDa dvIpanI vedikA be kosa-cAra mAilanI UMcAivALI che. ghAtakIkhaMDa dvIpamAM kSetrAdi be bharata, be airAvata, be himavaMta, be hiraNyavaMta, be harivarSa, be ramyaka varSa, be pUrva videha, be apara videha, be devakuru. be devakurumahAvRkSa be devakuru mahAvRkSavAsI deva, be uttarakura be uttarakuru mahAvRkSa, be uttarakura mahAvRkSavAsI deva, be laghu himavaMta, be mahA himavaMta, be niSadha, be nIlavaMta, be rUkima, be zikharI. be zabdApAtI be zabdApAtI vAsI "svAti deva" be vikaTApAtI, be vikaTApAtIvAsI prabhAsadeva' be gaMdhApAtI, be gaMdhApAtIvAsI "arUNa deva' be mAlyavAna parvata be mAlyavAna vAsI "padmadeva" - be mAlyavAna, be citrakUTa, be padrakUTa, be nalinIkUTa, be ekazaila, be trikUTa, be vaizramaNa kUTa, be aMjana kUTa, be mAtaMjana kUTa, be saumanasa, be vidyuprabha, be aMkApAtI kUTa, be padmApAtI kUTa, be AzIviSa kUTa, be sukhAvaha kUTa, be caMdra parvata, be sUrya parvata, be nAga parvata, be deva parvata, be gaMdhamAdana, be ISakAra parvata. varSadhara parvata kUTa-be laghu himavAna kUTa, be vaizramaNa kUTa, be mahAhimavAna, be vaiDUrya kUTa, be niSadha kUTa, be rucaka kUTa, be nIlavaMta kUTa, be upadarzana kUTa, be rukamI kUTa, be maNikaMcana kUTa, be zikharI kUTa, be tigiccha kUTa, be padmadraha, be padma drahavAsI "zrI devIo", be mahApadma draha, be mahApA drahavAsI 'lI devIo, be puMDarIka draha, be puMDarIka drahavAsI lakSmI devI', be mahApuMDarIka draha, be mahApuMDarIka drahavAsI "buddhi devI", be tigiccha draha, be tigiccha drahavAsI "vRtidevI", be kesarI kaha, be kesarI drahavAsI "kIrtidevI" be gaMgA prapAta draha, be siMdhu prapAta draha, be rohitA prapAta draha, be rohitAMza prapAta draha, be rohitAMza prapAta draha, be hari prapAta draha, be harikAMtA prapAta draha, be zItA prapAta kaha, be zItodA prapAta kaha, be narakAMtA prapAta kaha, be nArIkAMtA prapAta draha, be suvarNa kUlA prapAta, be rUpakalA prapAta kaha, be rakatA prapAta draha, be raktAvatI prapAta draha, nadIo-gaMgA, siMdhu, rohitAzA, suvarNakUlA, raktA ane raktavatI A mahAnadIo paNa dhAtakI khaMDamAM be be che. be rohitA mahAnadI, be harikAMta mahAnadI, be hari salilA mahAnadI, be zItAdA mahAnadI, be zItA mahAnadI, be nArIkAMtA mahAnadI, be narakAMtA mahAnadI, be ruvakulA mahAnadI, be gAthAvatI, be drahavatI, be pakavatI. be taptakalA, be mattajalA, be unmattajalA, be kSArodA, be siMha srota, be antavAhinI, be urmimAlinI, be phenamAlinI, be gaMbhIra mAlinI. cakravartI - vijaya be kaccha, be sukaccha, be mahAkaccha, be kacchakAvatI, be Avarta, be maMgalAvI, be puSkalAvI, be puSkalAvatI, be vatsa, be suvatsa, be mahAvatsa, be vatsAvatI. be ramya, be ramyaka, be ramaNika, be maMgalAvatI, be pA, be supA, be mahApadma, be padmAvatI, be zaMkha, be kumuda, be nalina, be nalinAvatI, be vakha, be suvapra, be Jairculation International Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 242 ThA- 23/96 mahAvapra, be vaprAvatI, be valsa, be suvalyu, be gaMdhila, be gaMdhilAvatI, cakravartI vijaya-rAjadhAnIo be kSemA. be kSemapurI, be riTA, be riTApurI, be khaDI, be maMjuSA, be auSadhi, be pIMjarikiNI, be susImA, be kuMDalA, be aparAjitA, be prabhaMkarA, be aMkAvatI, be padmAvatI, be zubhA, be ratna. saMcayA, be azvapurA, be siMhapurA, be mahApurA, be vijayapurA, be aparAjitA, be aparA, be azokA, be vIta zokA, be vijyA, be vaijayaMtI, be jayaMtI, be aparAjitA, be cakrapurA, be khaDugapurA, be avadhyA, be ayodhyA, merU parvata para vana khaMDa be bhadrazAla vana, be naMdanavana, be saumanasa vana, be paMDakavana, merU parvata para zilA, be pAMDu kaMbala zilA, be atizilA be raktakaMbala zilA, be atiraktakaMbala zilA. be merUparvata, be merUparvatanI gulikA. [97] kAlodadhi samudranI vedikA be kosa uMcAIvALI che. puSkaravaradvIpAInI pUrvArdhamAM merU parvatanI uttara ane dakSiNamAM be kSetro kahela che, je atitulya che. tenA nAma bhArata ane airavata. e pramANe be kuru sudhI badhu pUrvokta kahevuM. yAvatu-devakara ane uttarakurU. tyAM ati vizAla be mahAkuma kahela che tenAM nAma kUTazAlmalI ane padma vRkSa. tyAM be devo che. garUDa veNudeva ane pacAvatu- tyAM manuSya cha prakAranA kALano anubhava karatA rahe che. ahIMyA sudhI pUrvavat kahevuM. puSkaravara dviIpAdhanA pazcimAryamAM ane meru parvatanI uttara dakSiNamAM be kSetro che. ItyAdi pUrvavat kahevuM. vizeSatA e che ke tyAM kUTazAlmalI ane mahApA vRkSa che ane deva garUDa (veNudeva) ane puMDarika che. puSkaravaradvIpArdhamAM be bharata ane be airAvata ItyAdi, yAvata-be meru ane be merucUlikAo che. puSkaravaradvIpanI vedikA be kosanI-UMcI che. badhA dvIpa samudronI vedikAo be kosauMcAIvALI kahela che. [98] daza bhavanapatinAM vIsa Indra- asurakumAra jAtimAM be che-camara ane balI. nAgakumAromAM be che-dharaNendra ane bhUtAnanda. suvarNakumAredra be che- veNudeva ane veNudAlI. vidyutakumAromAM be indra che- hari ane harisaha. agnikumAromAM be che- agnizikha ane agnimANava. dvIpakumAre be che- purNa ane viziSTa. udadhIkumAromAM be Indra che-jalakAnta ane jalaprabha. dikakumArendra be che- amitagati ane amitavAhana. vAyukumArendra be che- velamba ane prabhaMjana. svanitakumArendra be che- ghoSa ane mahAghoSa. soLa vyAronA batrIsa Indra. pizAcendra be che- kAla ane mahAkAla, bhUtomAM be indra chesurUpa ane pratirUpa. yakSendra be che- pUrNabhadra ane maNibhadra. rAkSasomAM be indra che- bhIma ane mahAbhIma. kinnarendra be che- kinnara ane kiMjuraSa. kiMguruSomAM be indra che- satvarupa ane mahApuruSa. mahoragendra be che- atikAya ane mahAkAya. gaMdharvomAM be indra che- gItarati ane gItayaza. aNapanikendra be che- sannihita ane sAmAnya. paNapanikendra be che. - ghAta ane vihota. RSivAdi% be che.- RSi ane RSipAlaka. bhUtAvAdindra be che.- Izvara ane mahezvara. kandritendra be che. -suvatsa ane vizAla. mahAkrandritendra be chezveta ane mahAzveta pataMgendra be che- pataMga ane pataMgapati. jyotiSka devonAM Idra checaMdra ane sUrya. bAra devalokanA daza Indra- saudharma ane izAna kalpamAM be Indra kahela che-zakra ane IzAna. sanakumAra ane mahendramAM be Indra kahela che - sAnakumAra ane mahendra. brahmaloka ane lAntaka kalpamAM be indra che-brahma ane lAntaka, mahAzukra ane sahastrAra Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAna-2, udesI-3 243 kalpamAM be Indra che. - mahAzukendra ane sahasrArendra Anata prANata AraNa ane azruta kalpomAM be Indra che-prANata ane azruta. A prakAre badhA maLI causaTha ja hoya chemahAzukra ane sahastrAra kalpamAM vimAna be varSanA hoya che. pItavarNanA ane zvetavarNanA raiveyaka devonI uMcAI be hAthanI hoya che. sAnaH2-udeso 3nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (sthAnaH2-udeso 4) 9i9] samaya (kALano sauthI sUkSma bhAga) ane AvalikA (asaMkhyAta samayono samUha) jIvano paryAya hovAthI jIva paNa kahevAya che ane ajIvano paryAya hovAthI ajIva paNa kahevAya che. jIva ane ajIvanI sthiti samayAdirUpa hovAthI te samayAdi jIva ane ajIvanA ja dharma che. dharma ane dharmamAM atyaMta bheda nathI. tethI dharma ane dharmInA abhedane lakSyamAM rAkhI samayAdine jIva ane ajIva rUpa kahela che. zvAsocchavAsa ane sToka paNa pUrvokta vivakSAthI jIva ane ajIva kahela che. e pramANe kSaNa ane lava paNa jIva ane ajIvarUpa che e ja rIte muhUrta ane ahorAtra, pakSa ane mAsa, Rtu ane ayana, saMvatsara ane yuga, sovarSa ane hajAra varSa, lAkha varSa ane kroDavarSa TitAMga ane truTita, pUvaga-ane pUrva, aDaDAMga ane aDaDa, avavAMga ane avavahUhUtAMga ane hUhUta, utpalAMga ane utpala, paDhAMga ane pava, nalinAMga ane nalina, akSanikurAMga akSanikura, ayutAMga ane ayuta, niyutAMga ane niyuta, praputAMga ane praputa, culikAMga ane yulikA,zIrSapahelikoane zIrSapahelikA palyopama ane sAgaropama,utsapiNI ane avasarpiNI. A badhA kALa vibhAgo paNa jIva ane ajIvarUpa kahela che. grAma, nagara, nigama rAjadhAnI kheDA (grAmathI moTuM. ane nagarathI nAnuM dhULanAM koTa yukta) kabUTa (kutsita nagara) maDamba (jenI cAre bAju eka yojana sudhI koI gAma na hoya tevI vastI) droNamukha (jyAM jaLa ane sthaLa bane mAgathI jaI zakAya) paTTana (zreSTha nagara) Akara (khANa) Azrama (tApasonuM nivAsasthAna) saMvAha (jyAM kheDUta loko rakSA mATe dhAnyane laI jaIne rAkhe che evo durga pradeza) ghoSa (gopAlonuM nivAsa) ArAma (eka jAtIya vRkSa yukta vana) vanakhaMDa (aneka jAtIya vRkSothI yukta vana) vAvaDI (catuSkoNa jalAzaya) puSkAriNI (goLavAvaDI) sarovara, sarovaranI paMkti, kUvA, taLAva kaha, nadI, ratnaprabhAdika pRthvI, ghanodadhi, vAta skandha, avakAzAntara, eTale vAtaskandhanI nIceno AkAza jyAM sUkSma pRthvInA jIvo bharelA che, valaya (veSTanarUpa dhanodadhi, ghanavAta tanuvAtarUpa) vigraha (lokanADI) dvIpa, samudra, veLA, vedikA, dvAra, toraNa nairayika (karma pudgalanI apekSAthI ajIvatattva samajavuM joie) narakavAsa pRthvIkAyikarUpa hovAthI jIvattva samajavuM. vaimAnika-vaimAnikonA AvAsa devaloka(kalpavimAnavAsa) varSa - (bharata Adi kSetra) varSaghara parvata, kUTa, kUTAgAra, vijaya ane vijayonI rAjadhAnI A badhA jIva ane ajIva kahevAya che. chAyA, Atapa, jyotsanA aMdhakAra, avamAna, unmAna atiyAna gRha (nagaramAM dhUma-dhAmathI praveza karavAnuM ghara) udyAnagRha, avilamba (sthAna vizeSa) zanaiH prapAta(vastu vizeSa) e badhA jIva ane ajIva rUpa kahevAya che. jIva ane ajIvathI vyApta Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 244 haNa- ra49 hovAnA kAraNe abheda nayanI apekSAthI jIva yA ajIva kahelA che. [10] be rAzio kahela che- jIva rAzi ane ajIva rAzi. baMdha be prakAranAM kahela che. - rAga ane dveSa. jIva be prakArathI pApa karma bAMdhe che. rAgathI ane dveSathI. jIva be prakArathI pApa karmonI udharaNA kare che- Abuparamika vedanAthI (svecchAthI svIkRta vedanAthI) ane aupakramika vedanAthI (kodayanA kAraNa thI hovAvALI vedanAthI) e ja pramANe be prakArothI jIva karmonuM vedana kare che ane be prakArathI nirjarA paNa kare che eTale Abhyapagamika vedanAthI ane aupakramika vedanAthI. [101 be prakArathI AtmA zarIrano sparza karI bahAra nIkaLe che. jyAre IlikA gatithI AtmA bahAra nIkaLe che, tyAre eka dezathI zarIrano sparza karIne nIkaLe che ane jyAre kadkagatithI nIkaLe che, tyAre sarvadezathI sparza karIne nIkaLe che. e pramANe be prakArathI skUraNa karI sphoTana karI ane saMkocana karIne, AtmA zarIrathI bahAra nIkaLe che. [102] be prakArathI AtmAne kevalI prarUpta dharma sAMbhaLavA maLe che. karmonA kSayathI ane upazamathI. A pramANe yAvatu be kAraNothI jIvane manaH paryayajJAna utpanna thAya che (udaya prApta karmono kSaya ane anudita karmano upazama.). [103-106] aupamika kALa be prakArano kahela che- palyopama ane sAgaropama. palyopamanuM svarUpa zuM che? eka yojana vistAravALA palya eka divasanA athavA utkRSTa sAta divasanA ugelAvALonA agrabhAga niraMtara ane niviDa rUpathI ThasoThasa bharavAmAM Ave ane so-so varSamAM eka eka vALa kADhavAthI jeTalA varSamAM te palya khAlI thaI jAya teTalA kALane eka palyopama samajavuM joIe. evA 10 kroDAkoDI palyopamanuM eka sAgaropama kALa hoya che. [107] krodha be prakArano kahela che. AtmapratiSThita ane parapratiSThita. pote potAnI upara hovAvALo athavA potAnA vaDe utpana karela krodha AtmapratiSThita krodha kahevAya che. bIjApara thavAvALo yA bIjAvaDe utpanna karela koI parapratiSThita kahevAya che. e pramANe nArakathAvatu vaimAniko saMbaMdhI ukta mAna, mAyA, yAvatuM mithyAdarzana zalya sudhInA badhA pApasthAnakonA be-be bhedo jANavA tathA nArakothI laI vaimAnika devo sudhInA covIsa deDakonA jIvonA krodhAdi paNa samajavA joIe. 108-109] saMsArasamApanaka (saMsArI) jIva be prakAranA kahela che- trasa ane sthAvara, sarva jIva be prakAranAM kahela che- sendriya ane aniyi . A pramANe sazarIrI azarIrI paryanta nimna gAthAthI samajavuM joIe. jema ke-jIva be prakAranA che :- siddha asiddha, sendriya anidriya, sakAya akAya, sayogI ayogI, savedI avedI, sakaSAya akaSAya, salezya alezya, jJAnI ajJAnI, sAkAropayukta anAkAropayukta, AhAraka anAhAraka, bhASaka abhASaka, carama acarama ane sazarIrI azarIrI. [11] zramaNa bhagavaMta mahAvIre zramaNa nigraMtho mATe be prakAranA maraNone upAdeya kahyA nathI te maraNone nirUpita karyo nathI. vyakti vacano dvArA prarUpita karyo nathI, temanI prazaMsA karI nathI, temanI anumodanA paNa karI nathI. te be maraNo nIce pramANe samajavAH valanamaraNa (saMyamamAM kheda pAmatA maravuM te) ane vizAta maraNa (indriya viSayone vaza thaI pataMganI jema maravuM te) tathA e pramANe nidAna maraNa (Rddhi bhoga AdinI Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-2, udeso-4 245 kAmanA karI maravuM) ane tabhava maraNa (je gatimAM che te ja gatinuM AyuSya bAMdhI maravuM) tathA parvatathI paDIne maravuM ane vRkSathI paDIne maravuM tathA pANImAM DUbIne maravuM ane agnimAM baLIne maravuM tathA viSanuM bhakSaNa karIne maravuM ane zastrano prahAra karI maravuM. be prakAranAM maraNa-cAvatu nitya anujJAna na hoya paraMtu kAraNa vizeSathI niSiddha paNa nathI, te A pramANe- vaihAyasamaraNa (vRkSanI zAkhA vagere para laTakI gaLAmAM phAMso lagADIne maravuM)ane gRdhrapRSThamaraNa (koI moTA prANInA mRta phlevaramAM praveza karI gIdha Adi pakSIothI zarIra cUsAvIne maravuM.) zramaNa bhagavAna mahAvIre be maraNa nirgathone mATe sadA upAdeya rUpe varNita karela che yAvatu tene mATe anumati dIdhela che te A che pAdapopagamana ane bhaktapratyAkhyAna. pAdapopagamana be prakAranuM kahela che - nihArima ane anihArima (giri kandarAdimAM maravuM kyAM agni saMskAra na thAya.) bhakta pratyAkhyAna paNa be prakAranuM kahela che-niharimaaniharimaemanI vyAkhyApUrvavatu samajavI. 111] A loka zuM che ? jIva ane ajIva ja loka che athatu loka jIvAjIvAtmaka che. lokamAM ananta zuM che? lokamAM jIva ananta che ane ajIva paNa ananta che. lokamAM zAzvata zuM che? jIva ane ajIva. [112] bodhi be prakAranI che. jJAnabodhi ane darzanabodhi. baddha be prakAranA chejJAnabuddha ane darzanabuddha. moha be prakArano che- jJAnamoha ane darzanamoha tathA mUDha paNa jJAnamUDha ane darzanamUDhanA bhedathI be prakAranA che. [13] jJAnAvaraNIya karma be prakAranAM che. dezajJAnAvaraNIya (matijJAnAdine AMzikarUpe AcchAdita karanAra) ane sarvajJAnAvaraNIya (kevaLajJAnane rokanAra.) darzanAvaraNIya karmapaNa A pramANe be prakAranAM che. vedanIya karma be prakAranuM chesAtAvedanIya ane asatAvedanIya. mohanIya karma be prakAranuM che, -darzanamohanIya ane cAritramohanIya. AyuSya karma be prakAranuM che, baddhAyu (kAya sthiti) ane bhavAyu (bhavasthiti). nAma kama be prakAranuM che, -zubhAnAmakarma ane azubhanAmakarma. gotra karma be prakAranuM che, uccagotra ane nIcagotra. aMtarAya kama be prakAranuM che, pratyutpannarvinAzI. (vartamAnamAM hovAvALA lAbhane naSTa karanAra) ane vihita-AgAmIpatha (bhaviSyamAM thanAra lAbhanA mArgane rokanAra.) [114] mUccha be prakAranI che. premapratyayA-rAgathI thanAra TheSa pratyayA-dveSathI. thanAra. prema pratyayA mUccha be prakAranI kahela che- mAyA ane lobha. DheSa pratyayA mUccha be prakAranI kahela che-krodha ane mAna. [115 ArAdhanA be prakAranI kahela che- dhArmika ArAdhanA dhArmiko eTale sAdhuonI ArAdhanA ane kevalI-ArAdhanA eTale viziSTa kRta, avadhi, mana:paryava ane kevalajJAnIonI ArAdhanA. dhArmika ArAdhanA be prakAranI kahela che. zratadharma ArAdhanA ane cAritradhariAdhanA. kevali ArAdhanA be prakAranI kahela che. antakiyA (mokSagamana) ane kalpavimAnopapatti. [11] be tIrthakara priyaMgu (vRkSa-vizeSa)nI samAna varNavALA hatA-mallinAtha ane pArzvanAtha. be tIrthaMkara padanI samAna padmagaura (lAla) varNavALA hatA- padmaprabha - ane vAsupUjya. be tIrthaMkara caMdra samAna varNavALA (zukla) hatA-caMdraprabha ane puSpadanta. Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ThANuM - 24/117 [117] satyapravAda pUrva (chaThThA pUrva)nI be vastuo (vibhAga) kahela che. [118] pUrvabhAdrapada nakSatranA be tArA che. uttarAbhAdrapadanA be tArA che e pramANe pUrvaphAlgunI ane uttaraphAlgunInA paNa be be tArA kahela che. [119] manuSya kSetranI aMdara be samudra che lavaNa samudra ane kAlodadhi samudra. [120] kAmabhogono tyAga nahi karavAvALA be cakravartI mRtyukALamAM mRtyu pAmI nIce sAtamI narakapRthvInA apratiSThAna nAmaka narakavAsamAM nArakarUpathI utpanna thayA. tenA nAma che-subhUmacakravartI ane brahmadattacakravartI. [121] asurendrone choDI bhavanavAsI devonI kiMcit nyUna be palyopamanI sthiti kahela che. saudharma kalpamAM devatAonI utkRSTa kiMcit adhika be sAgaropamanI sthiti kahela che. izAna kalpamAM devatAonI utkRSTa kiMcita adhika be sAgaropamanI sthiti kahela che. sanatkumAra kalpamAM devonI jaghanya be sAgaropamanI sthiti kahela che. mAhendrakalpamAM devonI jaghanya sthiti kiMcit adhika be sAgaropamanI kahela che. [122] be devalokamAM devIo kahela che. saudharmamAM ane izAnamAM. [123] be devalokomAM tejolezyAvALA deva kahela che. saudharmamAM ane izAnamAM. [124] be devalokomAM deva kAyaparicAraka (manuSyanI jema kAyAthI viSaya sevana karavAvALA) kahela che, saudharmamAM ane izAnamAM be devalokanA devo sparzaparicAraka devIonA sparzamAtrathI kAma sevanAra kahela che.- sanatkumAra kalpanA ane mAhendra kalpanA. be kalpamAM deva rUpaparicAraka devIonuM rUpa joine tRpti pAmanAra) kahela brahmaloka ane lAntakamAM. be kalpamAM deva zabda paricAraka (devIonA gAna AdinA zabdo sAMbhaLI tRpti pAmanAra kahela che. - mahAzukramAM ane sahasrAmAM. be indro manaHparicAraka kahela che. eTale Anata, prANata, AraNa ane acyuta kalpanAdevo devIonA cintana mAtrathI vedanI tRpti pAme che. paraMtu ahIM dvisthAnano adhikAra hovAthI be Indro evuM che. [125] trasakAya ane sthAvarakAya rUpa be sthAnomAM upArjita karela pudgalokArmaNa vargaNanA daliko) jIvoe pApakarma rUpe saMcita karela che, vartamAnamAM saMcita kare che ane bhaviSyamAM saMcita karaze. evI ja rIte upacita karyA che, upacita kare che, ane upacita karaze. bAMdhyA che. bAMdhe che, bAMdhaze, pUrvokta be sthAnomAM udIraNA karI che, udIraNA kare che, udIraNA karaze, evI ja rIte vedana karyA che, vedana kare che, vedana karaze. nirjarA karI che, nirjarA kare che, nirjarA karaze. [126] be pradezavALA skaMdho anaMta kahela che. AkAzanA be pradezomAM avagADha (rahevAvALA) pudgalo anaMta che. A pramANe yAva-dviguNa rukSa pudgalo anaMta che. sthAnaH 2 -uddesoH 4 nI munidIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa sthAnaH 2 - gurjarachAyA pUrNa 246 sthAna-3 -- uddeso - 1H [127] indra traNa prakAranA che, jemake-nAma indra, sthApanA indra ane dravya indra, indra Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-3, uso-1 247 traNa prakAranA che, jema ke- jJAnendra(kevalajJAnI athavA saMpUrNazruta, avadhi ane mana- paryavajJAnanAdhAraka), darzanendra (kSAyika samyagvaSTi) ane cAritredra (yathAkhyAta cAritrI). indra traNa prakAranA che, jemake-devendra(vaimAniko ane jyotiSkonA indra)asurendrabhavanapati-vyantaranikAyanAIndra ane manuSyadra (cakrI). [128] vidurvaNA traNa prakAranI kahela che, jemake- ekabAhya pudgalone grahaNa karIne karAtI vikuvaNA, eka bAhya pudgalone grahaNa karyA vinA karAtI vipharvaNA, eka bAhya pudgalone grahaNa karIne ane grahaNa karyA vinA paNa karAtI vikuvaNA. vidurvaNA traNa prakAranI kahela che. jemake-eka AtyaMtara pudgalone grahaNa karIne karAtI vimurvaNA, eka AtyaMtara pudgalone grahaNa karyA vinA karAtI vimurvaNA ane grahaNa karIne tathA grahaNa karyA vinA paNa karAtI vimurvaNA. vidurvaNA traNa prakAranI kahelI che, jemake - eka bAhya Avyetara pagalone grahaNa karIne karAtI vikuvaNA, eka bAhya ane AtyaMtara pudgalone grahaNa karyA vinA karAtI vikuvaNA, eka bAhya ane AtyaMtara pugalone grahaNa karIne ane grahaNa karyA vinA karAtI vimurvaNA. [129] nAraka traNa prakAranAM che. -katisaMcita eka samayamAM bethI laIne saMkhyAta sudhI utpanna thavAvALA, akacitasaMcita-eka samayamAM asaMkhyAta utpanna thavAvALA, avyakatavyasaMcita- eka samayamAM eka ja utpanna thavAvALA. e prakAre ekendriyane choDIne zeSa vaimAnikadaMDaka sudhInA jIvo akatisaMcita ja che. ekendriya to eka samayamAM asaMkhyAta athavA anantautpanna thavAne lIdheakatisaMcita ja che.katisaMcita ke avyakata saMcita nathI e pramANe ekendriya sivAya vaimAnika sudhI traNa bheda jANavA joie. 130] paricAraNA divone viSaya-sevana) traNa prakAranI kahela che jema ke koi deva anya devone athavA anya devonI devIone vazamAM karIne athavA AliMganAdi karIne viSaya sevana kare che. potAnI devIone AliMgana karI viSaya sevana kare che ane potAnA zarIranI vipharvaNA karI pote potAnAthI ja viSayasevana kare che. koI deva anya devo ane anya devonI devIone vazamAM karIne viSaya sevana nathI karatA paranuM potAnI devIone AliMgana karI viSaya-sevana kare che. athavA pote potAne deva yA devIrUpe vikartita karI tenI sAthe paricAraNA kare che. koI deva anya devo athavA anya devonI devIone vazamAM karIne viSayasevana nathI karato ane potAnI devIone paNa AliMganAdi karIne paNa viSaya-sevana nathI karato, paNa pote potAnI ja devIrUpe vikriyA karI paricAraNA kare che. [131] maithuna traNa prakAranA che. devatAsaMbaMdhI, manuSya saMbaMdhI, tiryaMcayonika saMbaMdhI. traNa prakAranA jIvo maithuna kare che. jema ke- devo, manuSyo ane tiryaMcayonikajIvo. traNa vedavALA jIva maithuna sevana kare che. jema ke strI, puruSa ane napuMsaka. [132] yoga traNa prakAranA kahela che. jema ke- manoyoga vacanayoga ane kAyayoga. nAraka jIvone A traNa yoga hoya che. A pramANe vikasendriyone choDI vaimAnika sudhI badhA daMDakomAM traNa yoga samajavA joie. traNa prakAranA prayoga che. jema kemana prayoga, vacanaprayoga ane kAyaprayoga vikasendriyone choDI yoganuM kathana karyuM che te pramANe prayoganA viSayamAM paNa badhA daMDako jANavA joIe. karaNa traNa prakAranA che. Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 248 ThA -3/1/132 -manaHkaraNa vacanakaraNa ane kAyakaraNa. e pramANe vikalendrione choDI vaimAnika sudhI traNa karaNa jANavA. traNa prakAranA karaNa che. -AraMbhakaraNa, pRthvI AdinuM upamardana) saMrammakaraNa (manathI saMkalaza karavuM) ane samArambhakaraNa pRthvI Adine saMtApa pamADavo), te vaimAnika sudhI badhA deDakomAM traNeya kAraNo jANavA. [133] traNa kAraNothI jIva alpAyurUpa karmano baMdha kare che. jema ke- prANano vinAza karavAthI, asatya bolavAthI ane tathArUpa zramaNa mAhaNane nigraMthamunine) aprAsuka ane aSaNIya azana, pAna, khAdima tathA svAdima vahorAvAthI, traNa kAraNothI jIva dIghayuirUpa karmano baMdha kare che. jemake- prANano vinAza nahIM karavAthI, mRSAvAda-asatya nahIM bolavAthI ane tathArUpa zramaNa mAhaNane prAsuka eSaNIya azana, pAna, khAdima tathA svAdima AhAra vahorAvavAthI. traNa kAraNothI jIva azubha dIghIyu rUpa karmano baMdha kare che, jemake- prANono vinAza karavAthI. mRSAvAdI thavAthI ane tathArUpa zramaNa mAhaNanI bharjanA karavAthI, nindA karavAthI, apamAna karavAthI, gaha karavAthI ane temane amanojJa aprItikAraka azana, pAna, khAdya ane svAdharUpa AhAra vahorAvavAthI. A traNa kAraNothI jIva azubha dIghayui rUpa karmano baMdha kare che. traNa kAraNothI jIva zubha dIghAyurUpa karmano baMdha kare che, jemakeprANano vinAza nahi karavAthI, mRSAvAdI nahIM hovAthI ane tathA rUpa zramaNa mAhaNane vaMdana namaskAra karavAthI, satkArasanmAna karavAthI, kalyANarUpa, maMgalarUpa devarUpa ane jJAnarUpa mAnIne tathA sevA zuzraSA karIne manojJa prItikArI azana, pAna, khAdimAM svAdimanuM dAna karavAthI. A traNa kAraNothI jIva zubha dIghayurUpa karmane bAMdhe che. [134] traNa prakAranI guptio kahI che-manogupti, vacanagupti, ane kAyagupti. saMyata manuSyomAM A traNe guptiono sadUbhAva hoya che, manogupti, vacanagupti ane kAyapti. traNa prakAranI aguptio kahI che. mana agupti, vacana agupti ane kAya-agupti. e pramANe nArakathI laI svanitakumAronA jIvomAM, paMcendriya tiryacomAM, asaMyati manuSyomAM ane vANavyaMtara, jyotiSTha, vaimAnika devomAM traNa aguptio kahI che. traNa prakAre daMDa kahela che. manodaMDa vacanadaMDa, kAyadaMDa. nArakomAM traNa daMDa kahela che. manodeDa, vacanadaMDa ane kAyadaMDa. vikalendriyo sivAyanA vaimAnika sudhI samasta jIvomAM traNeya daMDa jANavA joie. [135] traNa prakAranI gaha kahelI che. koIka jIva manathI gaha kare che, koI jIva vacanathI gaha kare che, koI jIva pApa karma nahIM karato kAyA vaDe gaha kare che. athavA gaI traNa prakAranI kahelI che, jema ke- koI jIva dIrghakALa sudhI gaha kare che, koI jIva thoDA kALa sudhI gaha kare che, koI jIva pApakarmathI potAnI jAtane dUra rAkhavA mATe zarIrathI pApa pravRtti karatAM nathI. pratyAkhyAnanA traNa prakAra kahela che- koI jIva manathI pratyAkhyAna kare che, koi jIva vacanathI pratyAkhyAna kare che, koI jIva kAyAthI pratyAkhyAna kare che. gahanA viSayamAM je prakAre kathana karyuM te prakAre pratyAkhyAnanA viSayamAM paNa be AlApaka samajavA joIe. [13] vRkSo traNa prakAranA kahela che, jema ke- patrayukta, layukta, puSpayukta. evI ja rIte traNa prakAranA purUSo kahela che, jema ke (1) patravALA vRkSanI samAna Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-3, udesI-1 249 (potAnA ziSyane sUtra ApanAra), (2) phUlavAlA vRkSanI samAna (phala sthAnIya sUtrano artha ApanAra) (3) phalavALA vRkSanI samAna (satrArtha bane ApanAra) traNa prakAranA purUSa kahela che, jemake- nAmapurUSa, sthApanA purUSa ane dravyapurUSa. traNa prakAranA purUSa kahela che. jema ke- jJAnapurUSa, darzanapurUSa ane caritrapurUSa. traNa prakAranA purUSa kahela che. jemake- vedapurUSa, cila purUSa zabdAmAtrathI purUSa, traNa prakAranA purUSa kahela che, jema ke- uttama purUSa madhyamapurUSa ane jaghanyapurUSa. uttama purUSa traNa prakAranA kahela che, jemake-dharmapurUSa, bhogapurUSa ane karmapurUSa. dharmapurUSa ahaMnta deva che. bhogapurUSa cakravartI che ane karmapurUSa vAsudeva che. madhyama purUSa traNa prakAranA che, - ugravaMzI, bhogavaMzI ane rAjanyavaMzI. jaghanya purUSa traNa prakAre che. - dAsa, bhUtya ane kRSiAdimAM bhAga laIne kAmanAra. [137] matsya traNa prakAre kahela che, jema ke- aMDaja, potaja ane samucchima. aMDaja matsya traNa prakAre kahela che. jema ke- strImasya, purUSamatsya ane napuMsakamasya. potaja matsya traNa prakAre kahela che, jema ke strI, purUSa ane napuMsaka. pakSI traNa prakAranA che, aMDaja, potaja ane samucchima. aMDaja pakSI traNa prakAranA che, jema ke- strI, puruSa ane napusaMka. potaja pakSI traNa prakAre kahela che. jema, ke- strI, puruSa, napuMsaka. evAja zabdomAM uraparisarpa ane bhujaparisarpanuM paNa kathana samajavuM. [138] traNa prakAranI strIo kahela cheH jema, ke- tiryaMcayonikastrIo manuSyonikastrIo, devatrIo. tiryaMcastrIo traNa prakAre che. - jalacara strIo, sthalacarastrIo, khecarastrIo. manuSya strIo traNa prakAre che, karmabhUmimAM utpanna thavAvALI, akarmabhUmimAM utpanna thavAvALI, ane antarkaMpomAM utpanna thavAvALI. purUSa traNa prakAre che. tiryaMcayonikapuraSo, manuSyayonikapuruSo, devapurUSo. tiryaMcayonika puruSo traNa prakAranA che. jema ke jalacara, sthalacara ane khecara. manuSyayonika puruSa traNa prakAre kahela che, jema ke- karmabhUmimAM utpana thavAvALA, akarmabhUmimAM utpanna thavAvALA ane antarlIpomAM utpanna thavAvALA. napuMsaka traNa prakAre cheH nairayikanapuMsaka, tiryaMcayonikanapuMsaka ane manuSyanapuMsaka. tiryaMcayonika napuMsaka traNa prakAre che. jema ke jalacara, sthalacara ane khecara. manuSya napuMsaka traNa prakAre che, jema ke karmabhUmija, akarmabhUmi, ane antadvapaja. [139] tiryaMcayonika traNa prakAre kahela che. jema ke strI, puruSa ane napuMsaka [140] nArakajIvone traNa lezyAo hoya che, jema ke kRSNalezyA, nIlalezyA, kApotalezyA. asukumArone traNa azubhalezyAo che. - kRSNa lezyA, nIlalezyA ane kApotalezyA. e pramANe svanitakumAra sudhI samajavuM. pRthvIkAyika, aSkAyika ane vanaspatikAyika jIvomAM paNa e ja vezyAo samajavI. tejaskAya ane vAyukAyanI lezyA paNa ema ja jANavI joie. beIndriya te indriya ane caurindrione paNa lezyA o nAraka jIvonI samAna ja che. paMcendriya tiryaMcayonikone traNa azubha lezyAo che, -kRSNa vezyA, nIla vezyA ane kApota lezyA. paMcendriya tiryaMcayonikone traNa zubha lezyAo che, - tejalezyA, padmavezyA, zukala legyA. eTale cha legyAo hoya che. e pramANe manuSyone paNa zubha ane azubhabadhI vezyAo samajavI joie. vANavyaMta Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 250 ThANuM 3/1/140 rone asura kumAra samAna traNa azubha lezyAo samajavI. vaimAnika devone traNa vezyA che, tejalezyA, padmavezyA ane zuklalezyA. [141] traNa kAraNothI tArA potAnAM sthAnathI calita thAya che, jema ke- vikriya karatA, viSayasevana karatA, eka sthAnathI bIjA sthAna para saMkramaNa karatA. traNa kAraNothI deva vidhutkAra kare che. jema, ke- vaikriya karatA, viSaya-sevana karatA, tathArUpa zramaNa mAhaNane potAnI Rddhi, dhRti, yaza, baLa, vIrya athavA puruSakAra parAkrama batAvatA. traNa kAraNothI megha-garjanA kare che. jema ke- vaikriya karato thako ItyAdi je kAraNo vidhutkAra mATe kahyAM te ahIM samajavA. [142] traNa kAraNothI lokamAM aMdhakAra thAya che- ahaMta bhagavAnane nivaNa prApta thavA para. ahaMtaprarUpita dharma no viccheda thavA para. pUrvagatakRta (cauda pUva) vinaSTa thavA para. traNa kAraNo e lokamAM udhota thAya che, jema ke- jyAre tIrthaMkara bhagavAna janma dhAraNa kare che tyAre. tIrthaMkara bhagavAna jyAre dIkSA aMgIkAra kare che tyAre. tIrthaMkara bhagavAnano jyAre kevala jJAna mahotsava thAya che tyAre. traNa kAraNothI devabhavanomAM aMdhakAra thaI jAya che-ahaMta bhagavAna nirvANa pAme che tyAre, jyAre ahaMta prarUpita dharma viccheda pAme tyAre, jyAre pUrvagata mRta vyacchinna thAya che tyAre, traNa kAraNone lIdhe devabhavanomAM udyota vyApI jAya che. jyAre ahaMta bhagavaMtano janma mahotsava thavA para. "ahI" bhagavaMtano dIkSA mahotsava thavA para, ahaMta bhagavAnano kevaLajJAna- mahosava thavA para, traNa prasaMga para deva A pRthvI para Ave che, jemake ahatanA janmamahotsava thavA para, ahitanA dIkSA-mahotsava para, ahitanA kevala- jJAna-mahotsava para, A traNa kAraNone lIdhe devonuM eka jagyAe ekatra thavAnuM thAya che, e ja traNa kAraNone lIdhe devatAomAM harSanAda thAya che. traNa prasaMga para deva manuSyalokamAM zIdhra Ave che, jemake ahata prabhunA janma-mahotsava para, ahitaprabhunA dIkSA mahotsava para, ahita prabhunA kevalajJAna-mahotsava para, e pramANe sAmAnika devo, trAyaMtrizaka devo, lokapAla devo. agramahiSI devIo pAriSadya devo, senAdhipati devo, AtmarakSaka devo paNa manuSya lokamAM zIgha Ave che. traNa prasaMge upasthita thavA para devo potAnA siMhAsanathI UThe che, jema, ke ahaMntonA janma - mahotsava para, ahaMntonA dIkSAmahotsava para, ahaMntonA kevalajJAna-mahotsava para. e pramANe pUrvokta traNa prasaMgo uparadevonuM Asana calAyamAna thAya cheH devo siMhanAda kare che ane vastra-vRSTi kare che traNa prasaMgo para devatAonA caitya vRkSa calAyamAna thAya che, jema ke-ahaMntonA janma-mahotsava para ItyAdi pUrvata kahevuM. traNa prasaMgo para lokAMtika deva manuSya-lokamAM zIdhra Ave che, jema ke-ahaMntonA janma-mahotsava para, tenA dIkSA-mahotsava para, tenA kevalajJAna-mahotsava para. [143] he AyuSkAnazramaNo ? traNano pratyupakAra eTale traNanA upakArano badalo vALavo kaThina che, jema ke mAtApitAno, bhatano ane dharmAcAryano koI puruSa (pratidina) prAtaHkAla mAtA-pitAne zatapAka sahastrapAka telathI mardana karIne sugandhita gaMdhacUrNa vaDe temanA zarIranuM ubaTana kare. traNa prakAranA pANI (gandhodaka, uSNodaka, zitodaka)thI snAna karAve. sarva alaMkArothI vibhUSita karIne manojJa haMDImAM pakAvela Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-3, udeso-1 251 zuddha aDhAra prakAranA vyaMjano thI yukta bhojana jamADI yAvat jIvana kAvaDamAM besADI kAMdha para laI pharato rahe to paNa mAtA pitAnA upakArano badalo vALI zakAto nathI. paraMtu te mAtApitAne kevaliprarUpita dharma batAvIne, samajAvIne ane prarUpaNA karIne te dharmanI prApti karAve to te mAtA-pitAnA upakArano badalo vALI zake che. koI mahAddhivALo puruSazeTha koI daridrane dhana Adi ApI unnata vaibhavazALI banAve. te daridra dhanAdithI samRddha banI jAya ane te zeThanI sAme athavA parokSamAM vipula bhogasAmagrI bhogavato vicarato hoya tyAra pachI pelo ddhimAna zeTha kadAcita daivayogathI) daridra banI jAya ane zrImaMta banelA pelA daridranI pAse Ave te samaye te daridra (vartamAnano zrImanta) potAnA svAmInA caraNomAM sarva bichAvI de ane sevA zuzruSA karato rahe to paNa te, te upakArano badalo vALI zakato nathI. paraMtu te potAnA svAmIno kevaliprarUpita dharma batAvIne, samajAvIne ane prarUpaNA karIne temAM sthApita kare to upakArano badalo vALI zake che. koI vyakti tathArUpa zramaNa-mAhaNanI pAsethI eka paNa Arya dhArmika suvacana sAMbhaLI ane samajIne mRtyunA samaye mArI koI devalokamAM devarUpe thAya tyAre pachI te deva ne dharmAcAryane dubhikSavALA dezathI subhikSavALA dezamAM laI jAya. jaMgalamAM bhaTakatA hoya to jaMgala bahAra laI jaI mUke, lAMbA kALathI vyAdhi-grastane rogamukta karI de to paNa te dharmopadezakanA upakArano badalovALI zakato nathI paraMtu te dharmopadezaka kevalI prarUpita dharmathI bhraSTa thaI gayA hoya to tene punaH kevali prarUpita dharma batAvIne yAvatuM temAM sthApita karI de to te dharmopadezakanA upakArano badalo vALI zake che. [14] traNa sthAno thI yukta aNagAra anAdi cAra gatirUpa dIdha mArgavALA, saMsAra-kAntArane pAra kare che. nidAna nahi karavAthI, samyagdarzana yukta hovAthI. samAdhimAM rahevAthI, upadhAna - pUrvaka kRtano abhyAsa karavAthI. [14] traNa prakAranI avasarpiNI kahela che. jema ke- utkRSTa, madhyama ane jaghanya, e ja prakAre suSamA-suSamAthI laI duSamAduSamA sudhInA cha ArAonA paNa traNa prakAro kahevA joie. traNa prakAranI utsarpiNI kahela che. jema ke- utkRSTa, madhyama ane jaghanya e prakAre suSamAsuSama sudhInA chae ArAnuM kathana karavuM joIe. [14] traNa kAraNothI khaga AdithI chinna na thayeluM pudgala calAyamAna thAya che, yathAAhAranA rUpamAM jIvavaDe grAhyamANa thavA para pugala potAnA sthAnathI calita thAya che. vikriyAne AdhIna thaIne pugala potAnA sthAnathI calita thAya che. eka sthAnathI bIjA sthAne laI javAmAM Ave che tyAre paNa te calAyamAna thAya che. upadhi traNa prakAranI kahelI che jemake-kamopadhi, zarIropadhi ne bAhya bhAMDopakaraNopadhi. asurakumArone traNeya prakAranI upadhi kahevI joIe. ekendriya ane nArakane choDIne vaimAnika sudhI traNeya prakAranI upAdhi hoya che, ema samajavuM. bIjI rIte paNa upadhi traNa prakAranI hoya che. jema ke- acita, sacita ane mizra. nirantara nairayika jIvone yAvatu vaimAnikone A traNe prakAranI upAdhi hoya che. [147] traNa prakAranA praNidhAna (ekAgratA) kahela che jemake-manaprANidhAna, vacanapraNidhAna ane kAyapraNidhAna. A traNa prakAranA praNidhAna paMcendriyothI laI Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 252 ThA-3/5/147 vaimAnika sudhI badhA deDakomAM kahevA joIe. traNa prakAranA supraNidhAna kahela che, jemake mananuM supraNidhAna, vacananuM supraNidhAna, ane kAyAnuM supraNidhAna. saMyamI manuSyonA traNa prakAranA supraNidhAna kahela che. jemake-mananuM supraNidhAna, vacananuM supraNidhAna, kAyAnuM supraNidhAna. traNa prakAranuM azubha praNidhAna kahela che- mananuM azubhapraNidhAna, vacananuM azubha praNidhAna, kAyAnuM azubhapraNidhAna te paMcendrithI laI vaimAnika sudhI badhA deDakomAM kahevuM joIe. [148] yoni traNa prakAranI kahelI che, jema ke-zIta. uSNa ane zItoSNa te tejaskAyane choDIne zeSa ekendriya, vikalendriya, samudghima tiryaMcayonika paMcendriya ane samuzkeima manuSyone hoya che. yoni traNa prakAranI kahelI che. jemake-sacitta, acitta ane mizra. te ekendriyo, vigalendriyo, samucchima, tiryaMcayonika, paMcendriyo ane samudghima, manuSyone hoya che. yoni traNa prakAranI che saMvRtA, vivatA, saMvatta vivRtA yonI traNa prakAre che. kUrmonnatA, zaMkhAvata, vaMzapatrikA uttamapuraSonI mAtAonI yoni kUrmonnatA hoya che. kunnatA yonimAM traNa prakAranA uttama puruSa utpanna thAya che.ahaMnta, cakravartI ane baladeva- vAsudeva, cakravartInA strIratnanI yoni zaMkhAvarta hoya che. zaMkhAvata yonimAM ghaNA jIvo ane pudgalo Ave che, thAya che. ane naSTa thAya che. te yonithI bIjI yonimAM jAya che. bIjI yonimAM utpanna thAya che; parantu tyAM niSpanna thatA nathI. pUrNatA pAmatA nathI. vaMzI patrikAyoni sAmAnya manuSyonI yoni che. vaMzIkApatrikA yonimAM ghaNA sAmAnya manuSyo garbharUpamAM utpanna thAya che. [14] tRNa (bAdara) vanaspatikAya traNa prakAranI kahela che. jema ke-saMkhyAta jIvavALI, asaMkhyAta jIvavALI, ananta jIvavALI. [15] jambudvIpavatI bharatakSetramAM nadIonA avataraNa rUpa traNa tIrtha kahela che, jema ke-mAgadha, varadAma, ane prabhAsa. e pramANe airAvata kSetramAM paNa samajavuM. jabUdIpavartI mahAvideha kSetramAM eka eka cakravatavijayamAM traNa traNa tIrtha kahela che. jema ke-mAgadha, varadAma, prabhAsa. e pramANe ghAtakIkhaMDadvIpanA pUvaghamAM ane pazcimAImAM tathA ardhapuSkaravaradvIpanA pUrvAdhamAM ane pazcimAryamAM paNa A pramANe samajavuM. traNa-traNa tIrtho kahevA. [151] jambudvIpavartI bharata ane airavata kSetramAM atIta utsarpiNI kAlanA suSamanAmanA ArAno kAla traNa kroDAkoDI sAgaropama hato. e pramANe A avasarpiNI kAlanA suSamaArAno kAla paNa eTalo kahela che. AgAmI utsarpiNInA suSama ArAno kAla eTalo ja haze. e pramANe ghAtakIkhaMDanA pUrvArdhamAM ane pazcimArdhamAM paNa e pramANe ardha puSkarava2dvIpanA pUvadhi ane pazcimamAM paNa kAlanuM kathana karavuM joie. jambudvIpavartI bharata airAvata kSetramAM atIta utsarpiNI kAlanA suSamasuSamA ArAmAM manuSya traNa koSanI UMcAIvALA ane traNa palyopamanA paramAyuSyavALA hatA. e pramANe te avasarpiNI kAla ane AgAmI utsarpiNI kAlamAM paNa jANavuM. jambudvIpavartI devakara ane uttarakurumAM manuSya traNa kosanI uMcAIvALA kahela che tathA te traNa palyopamanA paramAyuvALA che. e pramANe ardhapuSkaravaradvIpanA pazcimAdha sudhInuM kathana samajavuM. jambudvIpavartI bharata- airAvata kSetramAM pratyeka utsarpiNI ane avasa Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-3, uso-1 ra53 rpiNI kALamAM traNa vaMza (uttamapuraSonI paramparA) utpanna thAya che ane utpanna thaze. jema ke ahaMntavaMza, cakravartI-vaMza ane dazArvavaMza. e pramANe ardha puSkaravara dvIpanA pazcimArdha sudhI kathana samajavuM. jammu- dvIpanA bharata, airAvata kSetramAM pratyeka utsarpiNI ane asarpiNI kALamAM traNa prakAranA uttama puruSo utpanna thayA, utpanna thAya che, ane utpana thaze. jema ke ahaMnta, cakravartI, ane baladeva-vAsudeva. e prakAre adhapuSkaradvipanA pazcimArdha sudhI jANavuM, traNa prakAranA puruSo yathAyuSanuM pAlana kare che. ahaMnta, cakravartI ane vAsudeva. traNa prakAranA mahApuruSo madhyamAyunuM pAlana kare che. jema keahaMnta, cakravartI ane baladeva-vAsudeva. [152] bAdara tejaskAyanA jIvonI utkRSTa sthiti traNa ahorAtranI kahelI che. bAdara vAyukAyanI utkRSTa sthiti traNa hajAra varSanI kahelI che. [1pa3 he bhadanta? zAli. (uttama cAvala) vrIhi (sAmAnya cAvala) ghauM, javA yavayava, vizeSa prakAranA java) A dhAnyonA koThAmAM surakSita rAkhavA para, palya mAM surakSita rAkhavA para, maMcapara surakSita rAkhavA para DhAMkaNuM lagAvIne lIpIne dareka tarapha lIMpIne rekhAdivaDe lAMchita karavA para, mATInI mudA lagADIne rAkhavA para, sArI rIte bandha rAkhavA para keTalA kAla sudhI yoni rahe che. eTale saMbhALIne rAkhavA para keTalA kAla sudhI A dhAnyo yonibhUta rahI zake che. jaghanya aMtamuhUrta ane utkRSTa traNa varSa sudhI yonibhUta rahe che. tyAra pachI yoni plAna thaI jAya che, pachI dhvAbhimukha thaI jAya che. naSTa thaI jAya che ane yoniviccheda thaI jAya che. [154] bIjA zarkaraprabhA naraka-pRthvInA nArakonI traNa sAgaropamanI utkRSTa sthiti che. trIjI vAlamaprabhA pRthvImAM nArakonI traNa sAgaropama jaghanya sthiti che. [1papa pAMcamI dhUmaprabhA pRthvImAM traNa lAkha narakAvAsa kahela che. traNa naraka-pRthvIomAM nArakone uSNavedanA kahela che. jema ke-pahelA, bIjA ane trIjA narakamAM. traNa pRthvIomAM nArakajIvo uSNavedanAno anubhava kare che. jema ke-prathama, bIjI ane trIjI narakamAM. [15]lokamAM traNamAM samAna pramANa vALA samAna pArzvavALA ane badhI vidizAomAM paNa samAna kahela che. jemake- apratiSThAna naraka, jaMbUdvIpa ane savarthasiddha mahAvimAna. lokamAM traNa samAna pramANavALA samAnapArthavALA ane dareka vidizAomAM samAna kahela che. jema ke-sImAntaka naraka, samayakSetra ane ISatu prAbhAra pRthvI. [1pa7] traNa samudra prakRtithI udakarasavALA kahela che. jema ke-kAlodadhi, puSkarodadhi ane svayaMbhUramaNa. traNa samudra ghaNA majyAdivALA kahyA che. te A pramANe - lavaNa - kAlodadhi ane svayaMbhUramaNa. 158] zIlarahita, vratarahita, guNarahita mayadiArahita pratyAkhyAna pauSadhaupavAsa Adi nahi karavAvALA traNa prakAranI vyakti mRtyune samaye marI nIce saptamI narakanA apratiSThAna nAmanA nAnakavAsamAM nAraka rUpathI utpanna thAya che. rAjAcakravartI, vAsudeva Adi, mAnDalika rAjA (sAmAnya rAjA) tathA mahAraMbha karavAvALA kuTumbI suzIla, suvatI, sadaguNI maryAdAzIla, pratyAkhyAna pauSadha upavAsa karavAvALI traNa prakAranI vyakti mRtyunA samaye marI sarvArthasiddha mahAvimAnamAM deva rUpe Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 254 ThANa- 3/1/158 utpanna thAya che. jema ke- kAmabhogono tyAga karavAvALA, kAmabhogonA tyAgI, senApati prazastAra eTale zikSAdAtA dharmazAstrapAThaka, [15] brahmaloka ane lAMtaka devalokamAM vimAna traNa varNavALA kahela che. jemAM ke-kALA, lIlA ane lAla. Anata, prANata, AraNa ane azruta kalpomAM devonAM bhavadhAraNIya zarIronI UMcAI traNa hAthanI kahela che. [16] traNa prajJaptio niyata samaya para prathama ane pazcima paurasImAM) bhaNAya che. jema ke candraprajJapti, sUryaprajJapti ane dviIpasAgaraprajJapti. sthAnaH3-udesoH 1nImunidIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa ( sthAnaH3-haso 2 ) [161] loka traNa prakAranA kahela che jema ke-nAmaloka, sthApanAloka ane dravyaloka bhAva loka traNa prakArano che jema ke- jJAnaloka, darzanaloka ne cAritraloka, kSetraloka traNa prakArano che. jema ke- urdhvaloka, adholoka, ane tiryaloka. [12] asurakumAronA rAjA asurendra camaranI traNa prakAranI pariSad kahela che. jema ke-samitA caMDA ane jAyA, samitA AtyaMtara pariSad che. caMDA madhyama pariSadu che, jAyA bAhya pariSadU che. asurakumArarAja asurendra camaranA sAmAnika devonI traNa pariSada che. samitA, caMDA ane AyA. e pramANe trAyannizakonI paNa traNa pariSado jANavI lokapAlonI tuMbA, truTitA, ane pava nAmanI traNa pariSado che. e pramANe agramahiSionI paNa pariSad samajavI. agamahiSIo sudhInI pUrvokta pramANe traNa traNa pariSadu samajavI. gharaNendranI tenA sAmAnika devonI ane trAyaaiMzaka devonI traNa prakAranI pariSada che jemake-samitA, caMDA ane jAyA. tenA lokapAlathI laI agramahiSio sudhInI traNa pariSada kahelI che jema ke-ISA TitA ane draDharathA. e pramANe sAmAnika devo ane agramahiSIo sudhInI paNa pariSada samajavI. pizAconA rAjA pizAconA indra kAlanI traNa pariSadU che jemake ISA truTitA ane draDhasthA. e pramANe sAmAnika deva ajhamahiSio sudhInI paNa pariSadU samajavI. e pramANe-cAvatuM gItarati ane gItayazanI paNa pariSadU jANavI. jyotiSkarAja jyotipendra candranI traNa pariSada kahelI che. jema ke- tuMbA, truTitA ane pava. e pramANe sAmAnika devo ane agramahiSio sudhInI paNa pariSad samajavI. sUrya IndranI paNa. e ja pramANe traNa pariSaduM jANavI. devarAja devendra zukranI traNa pariSadu kahelI che. jema ke- samitA, caMDA ane jAyA. e pramANe sUryanI agramahiSi sudhI camarendranI jema ja badhAnI traNa traNa pariSad samajavI. e pramANe acyatendranI tathA tenA lokapAlo AdinI traNa traNa pariSadU samajavI. [13] traNa yAma kahela che. jema ke prathama yAma, madhyama yAma ane antima yAma. traNa yAmomAM AtmA kevalIkarUpata dharma sAMbhaLI zake che. jema ke-prathama yAmamAM, madhyama yAmamAM ane antima vAmamAM. e pramANe vAvatu-AtmA traNa yAmomAM kevala jJAna. pAme che. jema ke- prathamayAmamAM, madhyamayAmamAM ane antimayAmamAM. traNa vaya kahela che. jema ke-prathamavaya, madhyama vaya ane antimavaya. A traNeya vayamAM AtmA kevalI Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-3, udesI-2 255 prarUpIta dharma sAMbhaLI zake che. jema ke- prathamavaya, madhyamavaya ane antima vayamAM. kevala jJAna utpanna thaI zake che tyAM sudhInuM kathana pahelAnIsamAna samajavuM. [14] bodhi traNa prakAranA che. jJAnabodhi, darzanabodhi ane cAritrabodhi, traNa prakAranA buddha kahela che. jema ke- jJAnabuddha, darzanabuddha ane cAritrabuddha. e pramANe traNa prakAranA moha (ajJAna) ane traNa prakAranA muDha samajavA. [16pI pravajyA traNa prakAranI che. Ihalokapratibaddha, paralokapratibaddhA ane ubhayalokapratibaddha. traNa prakAranI pravrajyA kahela che. jema ke- purata:pratibaddha, mArgataH pratibaddha, ubhayataH pratibaddha. traNa prakAranI pravrajyA che. mohayitvA, plAvayitvA, ukatvA. traNa prakAranI pravrajyA kahela che. jema ke- avapAta, AkhyAta, saMgAra. [16] traNa nigraMthono saMjJopayukta kahela che. te pulAka, nirgatha ane snAtaka. traNa nigraMtho saMjJA-nosaMjJApayukta che. bakuza, pratisevanAkuzIla ane kaSAyakuzIla. [167) traNa prakAranI zaikSa-bhUmi kahela che. jema ke- utkRSTa cha mAsanI, madhyama cAra mAsanI, jaghanya sAta rAtri divasanI. traNa sthavirabhUmio kahela che. jema kejAtisthavira, sUtrasthavira ane payayasthavira. sATha varSanI uMmaravALA zramaNa-nirjhanya jAti sthavira, sthAnAMga-samavAyAMgane jANanAra zramaNa nigraMtha sUtrasthavira ane vIsa varSanI dIkSA paryAyavALA zramaNanigraMtha payayasthavira kahevAya che. [168-173] traNa prakAranA puruSa kahela che. - sumanA durmanA no sumanA-no dumanA traNa prakAranA puruSa keTalAka koI sthAna para jaIne sumanA hoya che, keTalAka koI sthAna para jaIne durmanA hoya che, keTalAka koI sthAna para jaIne nosumanA nodumanA hoya che-samabhAvamAM rahe che. traNa prakAranA puruSa kahela che. keTalAka koI sthAna para jAuM chuM ema mAnIne sumanA hoya che. keTalAka koI sthAna para "jAuM chuM' ema mAnIne durmanA thAya che, keTalAka koI sthAna para jAuM chuM ema mAnIne nosumanA nAdurmanA thAya che. e pramANe keTalAka "jaIza" ema mAnIne sumanA thAya che, ItyAdi pUrvavata samajavuM. traNa prakAranA puruSa kahela che. keTalAka nahI jaIne sumanA thAya che, ItyAdi traNa vikalpo pUrvavatu. samajavA. traNa prakAranA puruSa kahela che.- nahIM jAuM ema mAnIne thAya che Adi. traNa prakAranA puruSa kahela che. "jaiza nahIM ema mAnIne sumanA thAya che, ItyAdi. e pramANe keTalAka AvIne sumanA thAya che, ItyAdi. "AvuM chuM." ema mAnIne keTalAka sumanA thAya che ItyAdi. e pramANe abhizApakathI jaIne, nahIM jaIne, UbhArahIne, nahIM UbhArahIne, besIne nahIM besIne, mArIne, nahIM mArIne. chedana karIne, nahIM chedana karIne. AvIne, nahIM AvIne. khAIne, nahIM khAIne. prApta karIne, nahIM prApta karIne, pIne, nahIM pIne, zayana karIne, nahIM zayana karIne, laDIne, nahIM laDIne jItIne, nahIM jItIne. parAjIta karIne, nahIM parAjIta karIne. tathA zabda rUpa, gaMdha, rasa ane sparza eka ekanA-traNa AlApaka samajavA jema ke- keTalAka zabda sAMbhaLIne sumanA thAya che. keTalAka "sAMbhaLuM chuM ema mAnIne sumanA thAya che. keTalAka sAMbhaLIza" ema mAnIne sumanA thAya che. A pramANe rUpa, gaMdha, rasa ane sparza darekamAM cha cha AlApaka samajavA. [17] zIlarahita, vratarahita, guNarahita, mayadArahita ane pratyAkhyAna Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 256 ThANa-3//174 pauSadhopavAsathI rahitanA traNa sthAna gahita thAya che. jema ke teno Ihaloka janma gahiMta thAya che. teno upapAta niti thAya che. tyAra pachIno janma niti thAya che. suzIla, suvatI, sadaguNI, mayadiAvAna ane pauSadhopavAsa-pratyAkhyAna Adi karavAvALAonA traNa sthAna prazaMsanIya thAya che. A lokamAM paNa prazaMsA thAya che. teno upapAtA paNa prazaMsanIya thAya che. pachInA janmamAM paNa prazaMsA thAya che.. [175] saMsArI jIva traNa prakAranA kahela che. strI puruSa, ane napuMsaka. sarva jIva traNa prakAranA che. samyavRSTi mithyAdraSTi ane samyamaiithyAdraSTi athavA sarva jIva traNa prakAranA che. paryApta, apati, ane nopayatanoapayapti. e pramANe samyagRSTi, pariNa, paryApta, sUkSma, saMsI ane bhavya, temAMthI paNa je upara nathI tenA paNa traNa traNa prakAra samajavA, jema parita, aparigna, noparita noaparitta, [17] loka-sthiti traNa prakAranI kahelI che. jema ke- AkAzanA AdhAre vAyu rahelo che, vAyunA AdhAre udadhi rahela che. udadhinA AdhAre pRthvI rahela che. dizAo traNa che. jema ke-udhvadizA, adhodizA. ane tichidizA. traNa dizAomAM jIvonI gati thAya che. udhvadizAmAM, aghodizAmAM ane tichadizAmAM e pramANe Agati, utpatti, AhAra, vRddhi, hAni, gati, paryAya-halanacalana, samuddhAta kAla saMyoga, avadhidarzanathI jovuM traNa dizAmAM jANavuM ane jIvonuM jANavuM traNa dizAmAM thAya che. traNa dizAomAM jIvone ajIvonuM jJAna thAya che. jema ke- urdhva dizAmAM, aghodizAmAM ane tiryagadizAmAM [177] trasa jIva traNa prakAranA kahela che. jema ke- tejaskAyika, vAyukAyika ane udAra trasa prANI. sthAvara jIva traNa prakAranA kahela che. jema ke- pRthvIkAyika, apakAyika ane vanaspatikAyika. [178] traNa padArtho achedya che samaya, pradeza ane paramANuM. e pramANe A traNanuM bhedana thaI zakatuM nathI. dahana thaI zakatuM nathI, grahaNa thaI zakatuM nathI, madhya bhAga nathI, pradezo nathI traNa padArtho avibhAjya che. jema ke- samaya, pradeza ane paramANuM. [17] he Aryo ?' e pramANe saMbodhana karIne zramaNa bhagavAna mahAvIra gautamAdi zramaNa nigraMthone A pramANe kahyuM- he AyuSyanuM zramaNo! prANIone konAthI bhaya hoya che? tyAre gautamAdika zramaNa nigraMtho mahAvIra prabhunI samIpa Ave che ane namaskAra kare che, vaMdanA namaskAra karIne A pramANe kahe che. devAnupriya? A arthane ame jANatA nathI ane jotA nathI. mATe Apane kaSTa na thAya to Apa kaho, ame ApanI pAsethI jANavA IcchIe chIe. - Aryo ? evuM saMbodhana karIne zramaNa bhagavAna mahAvIre gautamAdi zramaNa nircanthone A pramANe kahyuM- he AyuSyanta zramaNo! samasta prANIo duHkhathI bhaya pAme che, he prabho! te duHkha koNa utpanna kare che? pramAdathI yukta thayelA jIva te dukhane utpanna kare che. he bhagavan! te duHkhano nAza kayA upayogathI karI zakAya che? apramAdathI duHkhano nAza thAya che. [180 he bhagavAna! anya matavAdIo evuM kahe che, evuM bhASaNa kare che, evI prajJApanA kare che ane evI prarUpaNA kare che ke zramaNa nigraMthonA matamAM karma jIvane duHkha kevI rIte de che? A cAra bhAMgA che. A cAramAMthI je pUrvakRta karma duHkharUpa hoya che te Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-3, udesI-3 257. teo nathI pUchatA, je pUrvakRta karma duHkharUpa nathI hotA, te paNa te nathI pUchatA, paNa je pUrvakama nathI paraMtu duHkharUpa che tenA mATe te pUche che. Azaya e che ke jema anya tarthiko akatakarma prANIone dukha Ave che, e pramANe mAne che. tema zuM nigraMtho paNa e pramANe mAne che? akatakarmane duHkhanA kAraNabhUta mAnavAvALA vAdIonuM A kathana che ke- karma karyA vinA duHkharUpa thAya che. karmano sparza karyA vinA duHkha thAya che, karelA ane karAtA kama vinA dukha thAya che. prANI, bhUta, jIva ane satva karma karyA vinA vedanAno anubhava kare che ema samajavuM. je loko ema kahe che te mithyA kahe che. huM ema kahuM chuM boluM chuM ane prarUpaNA karuM chuM, ke karma karavAthI duHkha thAya che, karmono sparza karavAthI duHkha thAya che. karAtA ane karelA karmothI duHkhI thAya che, prANI, bhUta, jIva ane satva karma karIne vedanAno anubhava kare che. (karyA vinA nahi) ema samajavuM. sthAnaH3-udesoH 2nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa | ( sthAna 3-udesoH 3 ) [181] mAyAvI mAyAnuM sevana karIne tenI traNa kAraNothI AlocanA karato nathI, pratikramaNa karato nathI. Atma sAkSI e nindA karato nathI. gurunI samakSa gaha karato nathI, te vicArane dUra karato nathI, tenI zuddhi karato nathI. tene pharI nahIM karavAne mATe tatpara thato nathI ane yathAyogya prAyazcitta ane tapazcaya aMgIkAra karato nathI. te traNa kAraNo A che- te evo vicAra kare che ke bhUtakALamAM meM amuka kArya karyuM che, vartamAnamAM paNa huM A kArya kare che ane bhaviSya kALamAM paNa huM A kArya karavAno chuM to zA mATe tenI AlocanA, pratikramaNa, niMdA, gaha karavI joIe. traNa kAraNone lIdhe mAyAvI jIva mAyA karIne tenI AlocanA, pratikramaNa karato nathI-cAvatu tapazcaryA aMgIkAra karatA nathI. jema ke- mArI apakIti thaze, mAro avarNavA thaze,mAro tiraskAra thaze. traNa kAraNothI mAyAvI mAyA karIne paNa AlocanA karatA nathI-cAvatu tapa aMgIkAra karatA nathI. jema ke mArI kIrti kSINa thaze, mAro yaza hIna thaze. mArI pUjA ochI thaI jaze. traNa kAraNothI mAyAvI mAyA karIne tenI AlocanA kare che, pratikramaNa kare che. yAvatu-tapa aMgIkAra kare che, kAraNa ke (e samaje che ke-) mAyAvInI A lokamAM nindA thAya che. paraloka paNa mAyAvI nindanIya thAya che ane anya AgAmI janma paNa gahita thAya che. traNa kAraNothI mAyAvI mAyA karIne AlocanA kare che. - yAvatu-tapaaMgIkAra kare che. jema ke- amAyAvIno A loka prazasta hoya che, paralokamAM janma prazasta thAya che. anya janma paNa prazaMsanIya thAya che. traNa kAraNothI mAyAvI mAyA karIne AlocanA kare che yAvatu tapa aMgIkAra kare che. jema ke- jJAnane mATe, darzanane mATe cAritrane mATe [182] traNa prakAranA puruSa kahela che. jema ke- sUtranA dhAraka, arthanA dhAraka ane sUtrArtha-ubhayanA dhAraka. [13] sAdhu ane sAdhvIone traNa prakAranA vastra dhAraNa karavA ane paheravA kahyuM che. jemake- unanuM, zaNanuM, ane sUtaranuM-baneluM. sAdhu ane sAdhvIone traNa prakAranA pAtro dhAraNa karavA ane upayogamAM levA kahyuM che. jema ke tumbInuM pAtra, lAkaDAnuM pAtra, ane mATInuM pAtra. Jain Landation International Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 258 ThA-33/184 [184] traNa kAraNothI vastra dhAraNa karavA joIe jema ke- lajjAnA kAraNe, pravacananI niMdA na thAya te mATe, zItAdi parISahanA nivAraNa mATe. [185 AtmAne rAgadveSathI bacAvavAne traNa upAya kahela che. jema ke- dhArmika upadezanuM pAlana kare, upekSA kare athavA mauna rahe. te sthAnathI UThIne svayaM ekAnta sthAnamAM cAlyA jAya. tRSAdithI glAna nigraMthane prAsuka jalanI traNa datti grahaNa karavI kalpa che. jema ke- utkRSTa madhyama ane jaghanya. [18] traNa kAraNothI zramaNa nigraMtha svadharmI sAMbhogikanI sAthe bhojanAdi vyavahArane toDe to vItarAganI AjJAnuM ullaMghana karato nathI. jema ke- vratomAM "gurutara' doSa lagADatA hoya ane jAte ja joI lIdho hoya to tenI sAthe athavA koi muni pAsethI doSo sAMbhaLyA hoya tenI sAthe. athavA to mRSAvAda AdinI traNa vAra AlocanA karAvyA bAda cothI vAra doSa sevana karyo hoya tenI sAthe. [187 traNa prakAranI anujJA (zAstrapaThananI AjJA) kahelI che. jema keAcAryanI, upAdhyAyanI, ane gaNanAyakanI AjJA. traNa prakAranI samanujJA kahelI che. jema ke- AcArya nI upAdhyAya nI ane gaNanAyaka nI e pramANe upasampadAane AcAyadi padavIno tyAga paNa samajavo. [188] traNa prakAranA vacana kahela che. jema ke davacana, tadanyavacana ane novacana. traNa prakAranA avacana kahela che. jema ke notadvacana, notadanyavacana ane avacana. traNa prakAranA mana kahela che. jema ke- taddana, tadanyamana ane amana. " [18] traNa kAraNothI alpavRSTi thAya che. jema ke- te dezamAM athavA pradezamAM ghaNA udakayoninA jIvo athavA pudgalo udaka rUpathI utpanna na thayA hoya, naSTa thatA na hoya, samApta thayA na hoya athavA kSetrasvabhAvathI tyAM utpanna na thAya. nAgadeva, yakSa ane bhUtonI sArI rIte ArAdhanA nahIM karavAthI tyAM varasavA pravRtta thayela udakapradhAna pudagala je varasavAvALA che tene te deva Adi anya dezamAM laIne cAlyA jAya che. utpanna thayela paripakva ane varasavAvALA meghane pavana vikherI nAkhe che. A traNa kAraNothI alpavRSTi thAya che. traNa kAraNothI mahAvRSTi thAya che, jema ke-te deza athavA pradezamAM ghaNA udaka yoninA jIvo ane pugalo urdu rUpathI utpanna thayA che. samApta thAya che. naSTa thAya che deva, yakSa, nAga ane bhUtonI sArI rIte ArAdhanA karavAthI tyAM utpanna varasavA pravRtta thayela udakapradhAna pudgala je varasavAvALA che tene pradezamAM laI Ave che. utpanna thayela, paripakva banela ane varasavAvALA meMghane vAyu naSTa na kare. A traNa kAraNothI mahAvRSTi thAya che. [19] traNa kAraNothI devalokamAM navIna utpanna deva manuSya-lokamAM zIgha AvavAnI icchA karavA chatAM paNa zIdhra AvavA samartha thatA nathI. jema ke devalokamAM navIna utpanna deva divya kAmabhogomAM mUchita hovAthI, gRddha hovAthI, snehapAzamAM baMdhAyela hovAthI, temAM tanmaya hovAthI te manuSya-saMbaMdhI kAmabhogono Adara deto nathI, sAro samajato nathI, "tenAthI kaI prayojana che" evo nizcaya karato nathI, tenI IcchA karato nathI, te mane maLe' evI bhAvanA karato nathI. devalokamAM navIna utpanA thayela deva kAmabhogomAM mUchita, vRddha, Asakata ane tanmaya hovAthI teno manuSya Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 259 sthAna-3, udeso-3 saMbaMdhI premabhAva naSTa thaI jAya che. ane divya kAmabhogo pratye AkarSaNa thAya che. devalokamAM navIna utpanna deva divya kAma bhogomAM mUrzita-cAvatu-tanmaya banelo evuM vicAre che ke "hamaNAM na jAuM, eka muhUrta pachI jyAre nATakAdi pUrA thaI jaze tyAre jaIza" eTalA kAlamAM to alpa AyuSyavALA manuSyo mRtyune prApta thaI jAya che. A traNa kAraNothI navIna utpanna thayela deva manuSya lokamAM zIdhra AvavAnI icchA karavA chatAM paNa zIdhra AvI zakato nathI. traNa kAraNothI devalokamAM navIna utpanna deva manuSya lokamAM zIdhra AvavAnI IcchA karavA chatAM paNa zIdhra AvavAmAM samartha thAya che jema ke deva lokamAM navIna utpanna thayela deva divya kAma bhogomAM mUrzita nahi hovAthI vRddha na hovAthI, Asakta nahi hovAthI tene vicAra thAya che ke "manuSya-bhavamAM mArA AcArya, upAdhyAya, pravartaka, svavira, gaNI, gaNadhara athavA gaNAvacchedaka che jenA prabhAvathI mane A prakAranI devatAnI divyaRddhi, divyavRti, divyadevazakti vaikiyAdinI zakti maLI, prApta thai, tethI jAuM ane te bhagavAnane vaMdana karuM, namaskAra karuM temano satkAra karuM, kalyANakArI maMgalakArI deva svarUpa mAnIne temanI sevA karUM. devalokamAM utpanna thayela deva divya kAmabhogomAM mUrzita nahIM hovAthI - yAvatu - tanmaya nahIM hovAthI evo vicAra kare che ke "A manuSyabhavamAM jJAnI che, tapasvI che ane atiduSkara kriyA karanAra che. tethI jAuM ane te bhagavaMtone vaMdana karuM, namaskAra karuM- yAvatu tenI sevA karuM. devalokamAM navIna utpanna thayela deva divya kAmabhogomAM mUrNitayAvatu-tanmaya nahIM thatA evo vicAra kare che ke manuSyabhavamAM mArI mAtA-yAvatuM mArI putravadhu che, tethI jAuM ane tenI samIpa pragaTa thAuM jethI te mArI A prakAranI maLelI prApta thayelI divya devaddhi divyavRti ane divyazaktine juve. A traNa kAraNothI devalokamAM navIna utpanna thayela deva manuSyalokamAM zIdhra AvavAnI IcchA kare to zIghra AvI zake che. [191] traNa sthAno evA che jeonI devatA paNa abhilASA kare che, jemakemanuSyabhava, Arya kSetramAM janma, uttama kulamAM utpatti. traNa kAraNothI deva pazcAtApa kare che, jema ke- aho ! zArIrika baLa, AtmollAsa rUpa vIrya purUSakAra parAkrama, upadravanA abhAvarUpakSema ane sukAla hovA chatAM paNa ane AcArya tathA upAdhyAyanI vidyamAnatA, nIroga zarIra ATalI sAmagrI maLavA chatAM paNa meM zAstronuM adhyayana karyuM nahIM. aho ! huM viSayono lolupa banI A lokamAM phasAI rahyo, paralokathI vimukha banyo, te kAraNe dIrgha samaya sudhI zrAmaNya payayanuM pAlana karI zakyo nahIM. aho ! addhi rasa ane rUpanA garvamAM phasAI ano bhogomAM Asakta thaIne meM vizuddha cAritrano sparza paNa karyo nahIM. A traNa kAraNothI devo pazcAttApa kare che. [192] traNa kAraNothI deva "huM ahIMthI cuta thaIza" ema jANI le che. jema kevimAna ane AbhAraNonI kAntihIna joIne, kalpavRkSane plAna thatA joIne ane potAnI tejalezyA kSINa thatI joine. A traNa prakAranA cihnothI deva potAnuM cyavana jANe che. traNa kAraNothI deva udvigna thAya che. jema ke- are ! mane A prakAranI maLelI, prApta thayelI. ane sanmukha AvelI divyadevaddhi, divyadevaghuti, ane divyazakti choDavI paDaze. are ! mane mAtAnA Artava (raja) ane pitAnA vIryanA saMmizraNano sarva prathama AhAra karavo Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 260 ThANe-33/192 paDaze. are! mAre mAtAnA jaTharanA maLamaya, azucimaya, udvegamaya ane bhayaMkara evA garbhavAsamAM rahevuM paDaze. A traNa kAraNothI deva uThegane prApta thAya che. [193 vimAna traNa prakAranA kahela che, jema ke goLa, trikoNa ane catuSkoNa. temAMthI je goLa vimAna che te puSkarakarNikAnA AkAre hoya che. tenI cAre tarapha prakAra hoya che ane temAM praveza mATe eka dvAra hoya che. je trikoNa vimAna che te siMghoDAnA AkAre hoya che. banne tarapha killAvALA eka tarapha vedikAvALA ane traNa dvAravALA kahela che. je catuSkoNa vimAna che te akhADAnA AkAranA che. ane dareka bAju vedikAthI gherAyela che tathA cAra dvArAvALA kahela che. deva vimAna traNanA AdhAra para sthita che. dhanodadhipratiSThita, dhanavAtapratiSThita, AkAzapratiSThita. vimAna traNa prakAranA kahela che. jema ke-avasthita (zAzvata) vaikriyavaDe niSpAdita ane pariyAmika. [194] nArako traNa prakAranA kahela che. jema ke-samadruSTi, mithyAdraSTi ane mizradraSTi. e prakAre vikalendriyane choDI vaimAnika sudhI badhA deDakomAM traNa traNa prakAra samajI levA joIe. traNa dugatio kahelI che. jema ke- narakadurgati, tiryaMcayonika dugati ane manuSyadurgati. traNa saddagatio kahela che. jema ke- siddha saddagati, deva sadgati ane manuSya sadgati. traNa durgata-durgati prApta jIvo che, nairakidurgati prApta, tiryaMcayonika durgati prApta manuSyadugati prApta. traNa sugata-sadgati prApta che, siddhasadgati- prApta, devasadgati prApta manuSyasadgati prApta. [195] caturtha bhakta karelA bhikSane traNa pAnaka no svIkAra karavAnuM kahyuM che. utsadima (loTanuM ghovaNa) saMsekima (arUNI vagere patranuM zAka ukALIne je zItala jala vaDe sIMcAya che te) taMdula dhovana (cokhAnuM dhovaNa) chaThTha bhakta karavAvALA munine traNa prakAranA pANI levA kahyuM che, jema ke tilodaka, tuSodaka, yavodaka, aSTabhakta traNa upavAsa karavAvALA munine traNa prakAranuM jaLa levuM kahyuM che, jema ke AyAmaka, (maganuM osAmaNa) sauvIraka, (kAMjInuM pANI,)zuddha vikaTa, (zuddha garama pANI.) jamavAne sthAne lAveluM bhojana upata kahevAya te traNa prakAre kaheluM che. jemake- phalikopata, zuddhopata, sesuropata. traNa prakAranA AhAra dAtA vaDe pradatta kahevAya che. denAra hAtha vaDe Ape te AhAra je rasoInA bhojanamAMthI khAvAnA bhojanamAM nAkhI pachI Ape te AhAra ane bacelA AhArane punaH bhAjanamAM nAkhatA Ape te AhAra. traNa prakAranI uNodarI kahela che. jema ke- upakaraNa ochA karavA, AhArapANI ochA karavA ane kaSAya tyAga rUpa bhAva uNodarI. upakaraNa uNodarI traNa prakAre kahelI che. jema ke- eka vastra rAkhavuM eka pAtra rAkhavuM ane saMyamI yogya upadhI eTale rajoharaNa muhapatti rAkhavI. traNa sthAna nigraMthone ane nigraMthIne ahitane mATe, asukhane mATe ayuktapaNAne, anizreyasane mATe ane azubhAnubaMdhI hoya che dInatApUrvaka Akrandana karavuM, zayyAdino doSa batAvIne kakaLATa karavo ane Arta tathA raudradhyAna dharavuM. traNa sthAnako sAdhu ane sAdhvIone hitane mATe, sukhane mATe, yuktapaNAne mATe, mokSane mATe, zubhanA anubaMdha mATe thAya che. jema ke- duHkhamAM adInatA Akrandana na karavuM, doSavALI upadhimAM akkaLATa na karavo ane azubha dhyAna na dharavuM. traNa prakAranA zalya kahela che. jema Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-3, ude-3 21 ke-mAyAzalya nidAnazalya, ane mithyAdarzanazalya. traNa kAraNothI zramaNa-nigrantha saMkSipta vipula tejalezyAvALo thAya che. AtApanA levAthI, kSamA rAkhavAthI, nirjala tapazcaryA karavAthI, vaimAsika bhikSupratimA aMgikAra karanAra aNagArane traNa datti bhojananI ane traNa datti pANInI levI kahyuM che. eka rAtrinI bhikSapratimAnuM sArI rIte pAlana nahi karanAra sAdhune traNa sthAnaka ahitane mATe asukhane mATe, akSamAne mATe, anizreyasane mATe azubhAnubaMdhane mATe thAya che. jema ke- te unmAdane pAme che. tene dirghakAlika roga utpanna thai jAya che athavA te kevalI prarUpIta dharmathI bhraSTa thaI jAya che. eka rAtrinI bhikSa pratimAnI samyakarUpe ArAdhanA karanAra aNagArane traNa sthAno, hitakara, zubhakArI, yukta, kalyANakArI ane zubhAnubandha karanAra thAya che. jema ke- tene avadhijJAna utpanna thAya, manaHpayayijJAna utpanna thAya, athavA kevaLajJAna utpanna thAya. [196] jambudvIpamAM traNa karmabhUmio kahela che. jema ke- bhArata, airAvata ane mahAvideha. e prakAre ghAtakIkhaMDadvIpanA pUrvArdhamAM cAvatu-ardha puSkaravaradvIpanA pazcimArdhamAM traNa traNa karmabhUmio kahelI che. [17] darzana traNa prakAranA che. jema ke samyagdarzana, mithyAdarzana ane mizradarzana. ruci traNa prakAranI che. jema ke- samyagUrUci, mithyArUci ane mizrarUci. prayoga traNa prakArano che. jemake sammadmayoga, mithyA prayoga, ane mizraprayoga. [198] vyavasAya traNa prakArano che. jema ke dhArmika vyavasAya, adhAmika vyavasAya ane mizra vyavasAya. athavA traNa prakAranA vyavasAya kahela che. jema ke- pratyakSa (avadhi Adi) pratyayika (indriya ane mananA nimitte thanAra) anugAmika-anumAna, athavA traNa prakArano vyavasAya nizcaya athavA anuSThAna) kahela che. jema ke-Ihaloka saMbaMdhI, paraloka saMbaMdhI, Ihaloka ubhayaloka saMbaMdhI vyavasAya traNa prakAranA kahela che. jemake-laukika vyavasAya traNa prakAranA kahela che. jemake-laukika vaidika ane sAmayika saMkhyAdi zAstrokta laukika vyavasAya traNa prakArano kahela che. jemake artha, dharma ane kAma. vaidika vyavasAya traNa prakArano kahela che. jemake-TvedamAM prarUpita, yajurvedamAM prarUpita ane sAmavedamAM prarUpita, sAmAyika vyavasAya traNa prakArano kahela che. jemake-jJAna, darzana, ane cAritra traNa prakAranI arthayoni (rAjyAdi arthanI prAptino upAya) kahela che jemake-sAma, daMDa, ane bheda. [19] traNa prakAranA pudgala kahela che. jemakeyoga pariNata, mizrapariNata ane svata pariNata. nArakAvAsa traNanA AdhAre rahela che. jemake- pRthvInA AdhAre, AkAzanA AdhAre ane potAnA AdhAre naigama, saMgraha ane vyavahAra nathI te pRthvInA AdhAre che. RjusUtra naya anu- sAra AkAzanA AdhAre, ane traNa zabda Adi nayonI apekSAe AtmapratiSThita che. [20] mithyAtva traNa prakAranuM kahela che. jemake-akriyA mithyAtva, avinaya mithyAtva, ajJAnamithyAtva. akiyA traNa prakAranI kahelI che. jemake- prayogakriyA, sAmudAnika kriyA ajJAnakriyA prayogakriyA traNa prakAranI che. jemake- manaH prayoga kriyA, vacana prayoga kriyA, kAya Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 ThANuM - 3/3/200 prayoga kriyA. samudAna kriyA traNa prakAranI kahela che jemake- anantara samudAna kriyA paraspara samudAna kriyA ane tadubhaya samudAna kriyA. ajJAna kriyA traNa prakAranI kahelI che, jemake-mati-ajJAna kriyA, zruta ajJAna kriyA, vibhaMga ajJAna kriyA. avinaya traNa prakArano kahela che jemake-deza-tyAgI, nirAlambanatA, vividha prema-dveSa avinaya, ajJAna traNa prakArano kahela che, jemake- pradezaajJAna, sarva ajJAna, bhAva ajJAna. [201] dharma traNa prakArano kahela che, jemake-zrutadharma, cAritradharma ane astikAyadharma. upakrama traNa prakArano kahela che jemake-dhArmika upakrama, adhArmika upakrama ane mizra upakrama. athavA traNa prakArano upakrama kahela che jemake-Atmopakrama, paropakrama ane tadubhayopakrama. e pramANe vaiyAvRtya, anugraha, anuzAsana ane upAlanA traNa traNa AlApaka upakramanI samAna ja samajavA. [202] kathA traNa prakAranI kahelI che, jemake-arthakathA' dharmakathA ane kAmakathA vinizcaya traNa prakArano che. -arthavinizcaya, dharmavinizcaya ane kAma vinizcaya. [203-204] bhagavan ! tathArUpa zramaNa mAhaNanI sevA karavAvALAne sevAnuM zuM phaLa maLe che ? gautama tene dharmazravaNa karavAnuM phaLa maLe che. bhagavan ! dharmazravaNanuM zuM phala thAya che ? gautama dharma zravaNa karavAthI jJAnanI prApti thAya che. bhagavan ! jJAnanuM phla zuM che ? gautama ! jJAnanuM phala vijJAna (heya upAdeyano viveka) che. A prakAre A abhilApakathI te gAthA jANI levI joie. zravaNanuM phala jJAna, jJAnanuM phala vijJAna, vijJAnanuM phala pratyAkhyAna pratyAkhyAnuM phala saMyama, saMyamanuM phala anAzrava, anAzravanuM phala tapa, tapanuM phala vyavadAna (pUrvakRta karmano vinAza) vyavadAnanuM phala akriyA, akriyAnuM phala nirvANa. bhagavan ! akriyAnuM zuM phala che ? nirvANa phala che. bhagavan ! nirvANanuM zuM phala che ? siddha gatimAM javuM te nirvANa sarvAntima prayojana che. sthAnaH 3 - uddesoH 3 nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa uddesoH 4 [205] pratimAdhArI aNagArane traNa upAzrayonuM pratilekhana karavuM ka2e che. jemake-atithigRhamAM, khullAmakAnamAM, vRkSanInIce. e pramANe traNa upAzrayonI AjJA levI ane tene grahaNa karavuM kahyuM che. pratimAdhArI aNagArane traNa saMstAtarakonI pratilekhana karavI kalpe che. pRthvIzilA kASTha zilA- tRNAdinA saMstArakanI. e pramANe Aja traNa saMstArakonI AjJA levI ane grahaNa karavuM kalpe che. [206] kAla traNa prakAranA kahela che, jemake- bhUtakAla, vartamAna kAla, ane bhaviSyakALa. samaya traNa prakAranA kahela che, jemake- atIta samaya, vartamAna samaya, ane anAgata samaya. e pramANe AvalikA, zvAsozvAsa, stoka, kSaNa lava, muhUrta. ahorAtra-yAvatkroDavarSa, pUrvAMga, pUrva, yAvat avasarpiNI sudhI samajavuM. pudgala rivartana traNa prakArano kahela che, jemake- atIta, vartamAna, ane anAgata. : [207] vacana traNa prakAranA che, H ekavacana, dvivacana, ane bahuvacana. athavA vacana traNa prakAranAM che, - strIvacana, puruSavacana, ane napuMsakavacana. athavA traNa prakAranA vacana kahela che. jemake- atIta vacana, vartamAnavacana ane bhaviSyat vacana. Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-3, uso-4 263 2i08] traNa prakAranI prajJApanA kahela che jemake- jJAnaprajJApanA, darzana prajJApanA, ane cAritra prajJApanA. traNa prakAranA samyagu kahela che, jemake-jJAna samyagu darzana samyaga, ane cAritrasamyaga. traNa prakAranA upaghAta kahela che. jemake- uddagamopaghAta, utpAdanopaghAta ane eSaNopaghAta. e pramANe traNa prakAranI vizuddhi, kahela che jemakeudgama vizuddhi, utpAdana vizuddhi. eSaNAvizuddhi. [29] traNa prakAranI ArAdhanA che,- jJAnArAdhanA, darzanArAdhanA, ane cAritrArAdhanA. jJAnArAdhanA traNa prakAranI kahela che. jemake- utkRSTa, madhyama, ne jaghanya. e pramANe darzana ArAdhanA ane cAritra ArAdhanA paNa kahevI joIe. traNa prakAranA saMkaleza kahela che. jema ke- jJAnasaMkaleza, darzanasaMkaleza ane cAritryasaMkaleza. e pramANe asaMkaleza, atikrama, vyatikrama, aticAra ane anAcAra paNa jANavA. traNa nuM atikramaNa thavA para AlocanA karavI joie, pratikramaNa karavuM joIe, niMdA karavI joie, gaha karavI joIe, yAvatu tapa aMgIkAra karavo joIe. jema ke- jJAnanuM atikramaNa, darzananuM atikramaNa ane cAritryanuM atikramaNa karavA para. e pramANe vyatikrama, aticAra ane anAcAra karavA para AlocanAdi karavI joie. [21] prAyazcitta traNa prakAranA kahela che. jema ke- AlocanAne yogya, pratikramaNane yogya, ubhaya yogya. [211] jambudvIpavartI meru parvatanA dakSiNamAM traNa akarmabhUmio kahelI che, jema ke- haimavata, harivarSa ane devakara. jambudvIpavata meru parvatanA uttaramAM traNa akarmabhUmIo kahelI che, jema ke- uttarakara, ramyakavAsa ane hairaNyavata. jambudvIpavartI meru parvatanA dakSiNamAM traNa kSetro kahela che, jemake- bharata, haimavata, ane hariyAsa. jabUdvIpavartI meru parvatanA uttaramAM traNa kSetro kahela che jemake- ramyakavAsa hairaNyavatuM ane airavata. jambudvIpavartI meruparvatanA dakSiNamAM traNa varSaghara parvata che, jemakelaghuhimavAna, mahAhimAvAna ane niSadha jambudvIpavartI meruparvatanA uttaramAM traNa varSaghara parvata che, jemake-nIlavAna, rukamI ane zikharI. jambudvIpavartI meruparvatanA dakSiNamAM traNa mahAdraha che, jemake-paddhaha, mahApadravraha ane tigicchadraha. tyAM maharneikayAvatu - palyopamanI sthitivALI traNa devIo rahe che. zrI, lI, ane vRti. A pramANe uttaramAM paNa traNa draha che, jemake- kezarI draha, mahApuMDarIka draha ane puMDarIka draha. te drahamAM rahevAvALI devIonAM nAma A pramANe che- kIrti, buddhi ane lakSmI. jabUdvIpavartI mera parvatanA dakSiNamAM sthita laghu himAvAna varSaghara parvatanA padmadraha nAmanA mahAdrahathI traNa mahAnadIo nIkaLe che, jemake-gaMgA, sindha ane rohitAMzA. jambudvIpavartI meruparvatanA uttaramAM sthita zIkharIvarSaghara parvatanA puMDarIka nAmanA mahAdrahathI traNa mahAnadIo nIkaLe che. jemake-suvarNakUlA, raktA ane raktavatI. jambudvIpavartI meru parvatanA pUrvamAM ane sItAdA mahAnadInA uttaramAM traNa attara nadIo kahelI che, jema ke- taptakalA, mattalA ane unmattajalA. jambudvIpavartI merU parvatanA pazcimamAM zItodA mahAnadInA dakSiNamAM traNa antara nadIo kahelI che, jema ke- kSIrodA, zItazAsrotA ane antavAhinI. jambudvIpavartI meru parvatanA pazcimamAM ane zItodA mahAnadInA uttaramAM traNa antara nadIo kahelI che. jema ke Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 264 ThA-3/4ra11 urmimAlinI, phenamAlinI, gaMbhIramAlinI. A prakAre ghAtakIkhaMDadvIpanA pUrvArdhamAM, akarmabhUmiothI lagAvIne antaranadIo sudhI badhu kathana samAna samajavuM joIeyAvatu adhapuSkara dvIpanA pazcimAryamAM paNa A prakAre jANavuM. [212ii traNa kAraNothI pRthvIno thoDo bhAga calAyamAna thAya che, jema keratnaprabhA pRthvInA adhobhAgamAM jyAre bAdara pudgala vistrasA pariNAmathI potAnA sthAnamAMthI uchaLe che. athavA bIjA sthAnathI AvIne paDe che. tyAre teo pRthvInA eka dezane kaMpAve che. mahAddhivALA- yAvatu - mahezvararUpe prasiddha mahoraga deva A ratnaprabhA pRthvInA adhobhAgamAM AvAgamana kare to pRthvIno eka deza calAyamAna thAya che. jyAre nAgakumAra ane suvarNakumAra vacce saMgrAma thAya che tyAre paNa pRthvIno ekadeza calAyamAna thaI jAya che. A traNa kAraNone lIdhe pRthvIno ekadeza calAyamAna thAya che, traNa kAraNothI pUrNa pRthvI calAyamAna thAya che jemake- A ratnaprabhA pRthvInA adhobhAgamAM viziSTa kAraNe dhanavAta kSubdha thAya che, dhanodadhi kapita thAya che. tyAre te kSubdha dhanavAta dhanodadhine kampAyamAna karI nAkhe che ane dhanodadhi kaMpita thavAthI samagra pRthvI kiMpita thAya che. mahAddhivALA - yAvat - mahezvara rUpe prasiddha deva. tathA rUpa zramaNa mAhanane Rddhi, yaza, baLa, vIrya, puruSakAra parAkrama, batAvato thakI samagra pRthvIne kaMpAvI. nAkhe che. deva tathA asuro vacce saMgrAma mace che tyAre paNa samagra pRthvI kaMpI UThe che. A traNa kAraNothI samagra pRthvI kaMpita thAya che. [213 kilbiSika, deva traNa prakAranA che- traNa palyopamanI sthitivALA traNa sAgaropamanI sthitivALA, terasAgaropamanI sthitivALA. prazna : bhagavana ? traNa palyopamanI sthitivALA kilvi-Sika deva kyAM rahe che ? jyotiSa maMDaLanI upara ane saudharma tathA IzAna kalponI nIce rahe che. bhagavAna ! traNa sAgaropamanI sthitivALA kilviSika deva kyA rahe che ? saudharma ane IzAna kalponI nIce rahe che ? bhagavanuM tera sAgaropamanI sthitivALA kilviSika deva kyAM rahe che? brahmalokanI upara ane lAntaka kalpanI nIce rahe che. [214devarAja zakranI bAhya pariSadanA devonI sthiti traNa palyopamanI kahI che. devendra zukranI AbhyantarapariSadanI devIonI sthiti traNa palyopamanI che. devendra IzAnendranI bAhya pariSadanI devIonI sthiti traNa palyopamanI che. [21]prAyazcitanA traNa prakAra kahela che- jJAna prAyazcita darzana prAyazcita, cAritra prAyazcita traNane anuddhAtika prAyazcita che- hastakarma karavAvALAne, maithuna sevana karanArAne, rAtribhojana karanArane. traNane prAyazcita pArA- cika kahela che- kaSAya ane viSayathI asyAnagRddhinidrAvALAne ane paraspara maithuna karanArane. traNane anavasthApya prAyazcita kahela che- sAdharmikone corI karanArane, anyadhArmikone tyAM corI karanArane ane hAthaAdithI mamattika prahAra karavAvALAne. [21]traNa prakAranI vyaktio pravajyAne pAtra gaNAtI nathI. paMDaka, (napuMsaka) vAtika, vyAdhigrasta e pramANe uparanA traNane muMDIta karavA zikSA devI mahAvratonuM AropaNa karavuM, eka sAthe besIne bhojana karavuM tathAM rAkhavuM paNa yogya gaNAtuM nathI. [217]traNa vAcanA devA yogya hotA nathI- avinIta, dUdhaAdivikRtiono Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-3, udeso-4 265 lolupa ane atyaMta krodhI traNa vAcanA devA yogya che- vinIta,ghI Adi vikRtiomAM alolupa krodha ne upazAnta karavAvALo. traNane samajAvavA muzkela che- duSTane, mUDhane ane kugurU AdinA saMyogathI jene buddhi viparita thaI hoya evA bharamAvelane. traNane saralatAthI samajAvI zakAya che. aduSTane, amuDhane ane kugurU vaDe nahi bharamAvelane. [218]traNa mAMDalika parvata kahela che. jemake- mAnuSottara parvata, kaMDalavara parvata, cakavara parvata. [19]traNane sauthI moTA kahela che. jemake- badhA merUparvatomAM jaMbudvIpano. merUparvata, samudromAM svayaMbhUmaraNa samudra, kalpomAM brahmaloka kalpa. [220] traNa prakAranI kalpasthiti kahela che. jemake- sAmAyika kalpasthiti, chedopa-sthApanIya kalpasthiti ane nirvizamAna kalpasthiti athavA traNa prakAranI kalpasthiti kahelI che- nirviSTakalpasthiti, jinakalpasthiti ane sthavirakalpasthiti. 221] nAraka jIvone traNa zarIra kahela che, jemake- vaikriya, taijasa ane kArpaNa. asurakumArone traNa zarIra nairayikonI samAna che. e pramANe badhA devone samajavA. pRthvIkAyane traNa zarIra kahela che- audArika, tejasa ane kAmaNa. e pramANe vAyukAyane choDIne caurIndriya sudhI traNa zarIra jANavA. [222] traNa gura sambandhI pratyenIka kahela che- AcAryano pratyenIka, upAdhyAyano pratyenIka, sthavirano pratyenIka. gati saMbaMdhI traNa pratyenIka kahela che. jemake- Ihaloka pratyenIka, paraloka-pratyenIka, ubhayaloka-pratyanIka. samuhanI apekSA e traNa pratyenIka kahela che, jemake- kulapratyenIka, gaNapratyanIka saMghapratyanIka. anukampAnI apekSAthI traNa pratyenIka che. tapasvI-pratyenIka, glAna-pratyenIka zaikSa pratyenIka. bhAvanI apekSAe traNa pratyenIka kahela che, jemake-jJAna pratyenIka, darzana-pratyenIka, cAritrapratyanIka. zrutanI apekSAe traNa pratyenIka kahela che, jemake- sUtra-pratyenIka, artha-pratyenIka, tadubhaya-pratyanIka. [223] traNa aMga pitAnA vIryathI prApta thAya che- asthi, asthimajjA ane kezamizra roma nakha, traNa aMga mAtAnA ArtavathI prApta thAya che, jemake- mAMsa, zoNita ane magaja. [224] traNa kAraNonA sadubhAvamAM zramaNa nigraMtha karmakSapaNarUpa mahAnirjarAvALo tathA mahAparyavasAna vALo thAya che. kyAre huM thoDA athavA adhika zrutanuM adhyayana karanAro banIza ! kyAre huM ekAkIvihAra pratimAne prApta karIne vicarIza ! kyAre huM savantima mAraNAMtika saMlekhanAnuM sevana karIne bhaktapAnanA pratyakhyAnapUrvaka mRtyanI AkAMkSA karyA vinA pAdopagamana saMthAro dhAraNa karIza ! A prakAranI traNa bhAvanAne mana, vacana ane kAyAthI bhAvato athavA ciMtana karato nigraMtha mahAnirjarAvALo ane mahAparyavasAna vALo thAya che. traNa kAraNothI zramaNopAsaka mahAnirjarA ane mahAparyavasAna karavAvALo thAya che. te A pramANe kyAre huM thoDA ke vadhAre parigrahano tyAga karanAra banIza ! kyAre huM muMDita thaI gRha- sthAvAsano tyAga karI aNagAra avasthA aMgIkAra karIza. kyAre huM mAraNAMtika saMlekhanA jhusaNAthI jhUsIta thaIne AhAra pANIno tyAga karIne pAdapopagamana saMthAro karIne mRtyunI IcchA nahi karato Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2dada ThANa-34/224 vicarIza ! A traNe bhAvanAne zuddha mana, vacana ane kAyAthI bhAvato paryAlocana karato zramaNopAsaka mahAnirjarA ane mahAparyavasAnane pAme che. [225] traNa kAraNothI pudgalathI gatimAM pratighAta kahela che-paramANu pudgala, paramANu pudgala sAthe athaDAvAthI pratighAta pAme che. rakSa hovAthI gatimAM pratighAtavALo thAya che. lokAntamAM gatinA pratighAtavALo thAya che. [22] cakSuvALA traNa prakAranA kahela che- eka netravALA, be netravALA ane traNa netravALA. chabastha manuSya eka cakSuvALo, devo be cakSuvALA, tathArUpa zramaNa mAhana traNa cakSuvALA kahela che. [227] abhisamAgama (viziSTa jJAna) traNa prakAranA kahela che- udhvabhisamAgama, adhoabhisamAga ane tiryagabhisamAgama. jyAre tathArUpa zramaNa mAhanane atizaya jJAnadarzana utpanna thAya che, tyAre te sarvaprathama urdhva lokanA padArthane jANe che. tyAra pachI tiryazlokanA padArthano pariccheda kare che. tyAra pachI adholokanA padArthano pariccheda kare che. he AyuSyamanuM zramaNa ! adholokanuM jJAna muzkelIthI thAya che. [228] Rddhi traNa prakAranI kahelI che, jema ke- devaddhi, rAjaddhi, ane gaNiddhi, AcAryanI Rddhi. devanI Rddhi traNa prakAranI che, jemake vimAnanI Rddhi, vaikriyanI Rddhi ane paricAraNAnI Rddhi. bIjI rIte devaddhi traNa prakAranI kahelI che, jema ke- sacina, acitta ane mizra. rAjaddhinA traNa bheda che, jema ke rAjAnI atiyAnadhi, rAjAnI niyaNiddhi rAjAnI balavAhana koSThAgAddhi athavA rAjaddhinA traNa prakAre che, sacitta, acitta ane mizrita. gaNI nI Rddhi traNa prakAranI che, jJAnAddhi,darzanaddhi ane cAritraddhi athavA gaNaddhinA traNa prakAra che- sacitta, acitta ane mizrita. [22] traNa prakAranuM gaurava kahela che- Rddhigaurava, rasagaurava ane satAgaurava. [23] traNa prakAranuM karaNa dhArmika, adhArmika, ane dhArmikA dhArmika [231] bhagavAne traNa prakArano dharma kahela che- suadhIta dharma, sArI rIte jJAna prApta karavuM] sudhyAta dharma, simyaka cintana karavuM] sutapasthita dharma tapanI ArAdhanA]. jyAre sArI rIte dhyAna-ciMtana thAya che. tyAM zreSTha tapanuM ArAdhana thAya che. e pramANe bhagavaMte su-adhIta dharma, saMdhyAta dharma ane sutapasthita dharma kahela che. 23ra) vyAvRtti [hiMsA AdithI nivRtti traNa prakAre che, jemake-jJAnayukta, ajJAnayukta ane saMzayathI karAtI vyAvRtti. e pramANe padArthomAM Asakti ane padArthonuM grahaNa paNa traNa prakAre che. [233 traNa prakAranA aMta kahela che, jema ke lokAnta, vedAnta ane samayAnta. 1 [23] jina traNa prakAre kahela che. jemake-avadhijina, manapUrvavajina, kevalIjina. traNa prakAranA kevaLI kahela che. jemake- avadhijJAnIkevaLI, manapayavijJAnIkevaLI ane kevaLajJAnIkevaLI traNa prakAranA ahaMnta kahela che. jemake avadhijJAnIahata, manaparyavajJAnIahaMta, kevalajJAnI ahaMta. [235 traNalezyAo durgadhavALI che- kRSNalezyA, nIlalezyA ane kApotalezyA. traNalezyAo sugaMdhavALI che- tejolezyA, padmalezyA ane zukalezyA. e pramANe durgatimAM laI janArI, sugatimAM laI janArI, azubha, zubha, amanojJa, manojJa, Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27 sthAna-3, udeso-4 avizuddha, vizuddha, aprazasta, prazasta, zItoSNa ane snigdha-rukSa paNa traNa-traNa che. [23] maraNa traNa prakAranA kahela che, jemake-bAlamaraNa, paMDitamaraNa ane bAla-paMDitamaraNa. bAlamaraNa traNa prakAranA kahela che, jema ke- sthitilezya, saMkliSTa lezya, paryavajAta lezya. bAlapaMDita maraNa traNa prakAre kahela che, jema ke- sthita lezya, asaMkilanTa lezya ane aparyava jAtalezya. [237] nizcaya nahIM karavAvALA zaMkAzIla'ne mATe traNa sthAna ahitakara, azubharUpa, ayukta, akalyANakArI ane azubhAnubandhI hoya che. koI puruSa muMDita thaIne aNagAravasthA dhAraNa kare che. paraMtu nigraMtha pravacana pratye zaMkita, kAMkSita, kriyAnA phala prati zaMkAzIla thAya che. "Ama haze ke nahIM" evI buddhine prApta kare che ane kaluSita bhAvavALo thAya che. ane e rIte te nigraMtha pravacana pratye zraddhA rAkhato nathI, vizvAsa rAkhato nathI, ruci rAkhato nathI, tene pariSaha thAya che ane pariSaha tene parAjita karI de che. paraMtu te pariSaho ne parAjita karI zakato nathI. koI puruSa muMDita thaIne aNagAra avasthAne dhAraNa karavA chatAM paNa pAMca mahAvratomAM zaMkA kare - yAvatu kaluSita bhAva kare tathA paMca mahAvratomAM zraddhA rAkhato nathI to yAvatuM te pariSahono parAjya karI zakato nathI. koI muMDita thaI, agAra avasthAnA parityAga pUrvaka aNagAra avasthA dhAraNa karavA chatAM cha jIva nikAyomAM zraddhA karato nathI yAvatuM te pariSahone parAjita karI zakato nathI. samyaka nizcaya karavAvALAne traNa sthAna hitakara yAvatu zubhAnubaMdhI thAya che, yathA- koI muMDita thaIne gRhasthAvasthAthI aNagArAvasthA dhAraNa kare che te niHzaMkita Adi bhAvothI nigraMtha pravacana para zraddhA kare che, tenI pratIti kare che ane tene potAnI rucino viSaya banAve che te aNagArane pariSahano sAmano karavo paDe che tyAre pariSaha tene Akula-vyAkula karI zakatA nathI. paraMtu te pariSahone parAjita kare che, koI vyakti muMDita thaIne pravRjita thaI pAMca mahAvratomAM niHzaMkita niHkAMkSita rahe che to yAvatuM te pariSahone parAjita kare che, pariSaho tene parAjita karI zakatA nathI. koI puruSa muMDita thaIne gRhavasthAvAsathI aNagAra dharmamAM pravrajita thavA para SaDUjIvanikAyamAM zaMkA karato nathI to-cAvatu-te pariSahone parAjita karI de che tene pariSaho parAjita karatA nathI. [38] ratnaprabhAdi pratyeka pRthvI traNa valayothI cAre tarapha ghoyelI jemakeghanodadhivalayathI, ghanavAta valayathI, tanupAta valayathI. [239] nairayika jIvo utkRSTa traNa samayavALI vigrahagatithI utpanna thAya che. ekendriyane choDIne vaimAnika sudhI ema ja jANavuM. [24] kSINamoha [bAramAM guNasthAnavALA] ahaMnta traNa karmaprakRtiono eka sAthe kSaya kare che, jema ke jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya ane antarAya. [241] abhijita nakSatranA traNa tArA kahela che. e pramANe zravaNa, azvinI,bharaNI, mRgazirSa, puSya ane jyeSThA nakSatranA paNa traNa-traNa tArA che. 24] zrI dharmanAtha tIrthaMkara pachI vicatuthaIza [poNo palyopama nyUna sAgaropama vyatIta thaI gayA pachI zAntinAtha bhagavAna utpanna thayA. [43] zramaNa bhagavAna mahAvIrathI laIne trIjA yugapuruSa sudhI mokSagamana Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 ThANuM - 34/243 kahela che. mallInAtha bhagavAne traNaso puruSonI sAthe muMDita thaI pravrajyA dhAraNa karelI. pArzvanAtha bhagavAne paNa traNaso puruSo sAthe pravrajyA grahaNa karI hatI. [244] zramaNa bhagavAna mahAvIranA jina nahIM paraMtu jinanI samAna sarvakSara sannipAtI jinanI jema yathAtathya kahevAvALA traNaso caudapUrvadhara munionI utkRSTa saMpadA hatI. [245] traNa tIrthaMkara cakravartI hatA. zAntinAtha, kuMthunAtha, aranAtha. [24] traiveyaka vimAna prastara (samUha) traNa kahela che- adhaHstana traiveyaka vimAna prastara, madhyama zaiveyaka vimAna prastara, ane uparitana traiveyaka vimAna prastara. adhaHstana traiveyaka vimAna prastara traNa prakAre kahela che. jema ke- adhastanAdhastana traiveyaka vimAna prastara. adhastanamadhyama greveyaka vimAna prastara. adhastanoparitana traiveyaka vimAna prastara. madhyama zaiveyaka vimAnanA prastara traNa kahelA che. madhyamA-dhastana traiveyaka vimAna prastara. madhyama madhyama zaiveyaka vimAna prastara. madhyamo-paritana traiveyaka vimAna prastara. uparitana traiveyaka vimAna prastara traNa prakAranA kahela che, jema keuparitana-adhastana grevayaka vimAna prastara. uparitana-madhyama zaiveyaka vimAna prastara. uparitanoparitana traiveyaka vimAna prastara. [247] jIvoe traNasthAna dvArA upArjita pudgalone pApakarma rUpamAM saMgrahIta karyA che, kare che ane ka2ze - strIveda nivartita, puruSaveda, nivartita ane napuMsakaveda nivartita, e pramANe saMgraha, vRddhi, baMdha udIraNA, vedana, ane nirjarAnuM kathana paNa samajavuM. [248] traNa pradezI skandho ananta kahela che. e prakAre yAva-triguNa rUkSa pudgala ananta kahela che. sthAnaH 3 - uddesoH 4 nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa sthAnaH 3 - gurjarachAyA pUrNa sthAnaH4 -uddesaka-1H [249] cAra prakAranI anta kriyAo kahelI che. temAM prathama antakriyA A prakAre che H- koI alpakarmI AtmA manuSya bhavamAM utpanna thAya che. te muMDita thaIne gRhasthAvAsathI aNagAra dharmamAM pravrujita thavA para uttama saMyama, uttama saMvara ane uttama samAdhinuM pAlana karanAro rUkSavRtti rAkhanAro,saMsArane pAra karavAno abhilASI, zAstrAdhyayanane mATe tapa karanAro duHkhano eTale duHkhanA kAraNarUpa karmano kSaya karanAra tapasvI thAya che. tene ghora tapa karavuM paDatuM nathI ane tene ghora vedanA paNa thatI nathI.evo purUSa dIghAyu bhogavI siddha thAya che, buddha thAya che, mukta thAya che, nirvANa prApta kare che ane badhA duHkhono anta kare che. jema cAturanta cakravartI bharatarAjA. A pahelI anta kriyA che. bIjI antakriyA. A prakAre che- koi jIva mahA-adhikakarma upArjana karIne manuSyabhavamAM utpannathAya tyAra pachI muMDita thaine Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-4, uso-1 269 gRhasthAvAsathI aNagAra dharmamAM pravrajita thaI uttama saMyama, uttama, saMvarayukta yAvatu-upadhAnavAna banI duHkhano kSaya karanAra ghora tapasvI bane che. evA AtmAne adhika karmono kSaya karavA mATe ghora tapanI ArAdhanA karavI paDe che. tema ja devAdita upasargajanya dulsaha vedanA sahana karavI paDe che. evo A purUSa alpakALa paryAyanuM pAlana karIne aMtakriyA karIne gajasukumAla muninI jema siddhagatimAM pahoMcI jAya che. A bIjI antakriyA che. trIjI antakriyA A prakAre che.- koI adhika karma karavAvALo jIva manuSya bhavamAM utpanna thAya che. te muMDita yAvatuM pravrajita thAya che. jema bIjI antakriyAmAM kahyuM e pramANe sarva kathana karavuM vizeSatA e che ke te dIghayui bhogavI sarva duHkhono anta kare che. jema cAturanta cakravartI sanakumArarAjA te trIjI antakriyA che.koI alAkamevALI vyakti manuSyabhavamAM utpanna thAya che. te muMDita yAvatu dIkSA laine uttama saMyamanuM pAlana kare che to tene ghora tapa karavuM paDe ke na to tene ghora vedanA sahana karavI paDe che. evo purUSa alpAyu bhogavIne siddha thAya che. yAvata sarva duHkhono aMta kare che. jema marUdevI. te cothI aMtakriyA. [25] cAra prakAranA vRkSo kahela che jemake :- keTalAka dravyathI paNa UMcA ane bhAvathI paNa UMcA (jema candana vRkSa) keTalAka dravyathI UMcA paraMtu bhAvathI nIcA (lIMbaDAnI jema) keTalAMka dravyathI nIcA paNa bhAvathI UMcA elacI nI jema keTalAka dravyathI nIcA ane bhAvathI nIcA. (jema javAsA) e ja prakAre cAra prakAranA purUSa kahela che, jemake- keTalAka dravyathI (jAtithI) unnata ane guNathI paNa unnata. e prakArethAvatu-dravyathI paNa hIna ane guNathI paNa hIna. cAra prakAre vRkSo kahela che, jemakekeTalAka vRkSa uMcAImAM unnata hoya che ane zubha rasavALA hoya che. keTalAka vRkSa UMcAImAM unnata hoya che parantu azubha rasa vALA hoya che. keTalAka vRkSa UMcAImAM avanata ane rasAdimAM unnata thAya che. keTalAka vRkSa UMcAImAM paNa avanata ane rasAdimAM paNa avanata thAya che. e pramANe cAra prakAranA purUSo kahela che, jemake dravyathI paNa unnata ane guNa pariNamanathI paNa unnata. ItyAdi cAra bhaMga. cAra prakAranA vRkSa kahela che. keTalAka UMcAImAM paNa UMcA ane rUpamAM paNa unnata ityAdi cAra bhaMga. e pramANe cAra prakAranA purUSo kahela che jemake- keTalAka dravyAdithI unnata hotA thakA unnata manavALA yAvata cAra bhaMga e prakAre saMkalpa prajJA, draSTi, zIlAcAra, vyavahAra, parAkrama. ema darekanA cAra cAra bhAgAkarI darekanI caubhaMgI utArI levI joIe. jomake- dravyathI unnata ane saMkalpathI paNa unnata, dravyathI unnata saMkalpathI avanata, dravyathI avanata saMkalpathI unnata, dravyathI avanata saMkalpathI avanata ItyAdi, mana saMbaMdhI sUtromAM purUSoja samajavA joIe vRkSo nahi. cAra prakAranA vRkSa kahela che, jemake keTalAka vRkSa AkRtimAM saraLa ane phaLAdi devAmAM paNa saraLa keTalAka AkRtimAM saraLa ane phaLAdi devAmAM vakra. e prakAre cAra bhaMga samajI levA. ema cAra prakAranA purUSo kahela che. jemake- AkRtithI sarala ane dayathI paNa saraLa. e prakAre unnata praNatanA cAra bhaMga ane juvakranA cAra bhaMga paNa kahevA. parAkrama sudhI badhA bhaMga jANI levA. [251] pratimAdhArI aNagArane cAra bhASAo bolavI kahyuM che yathA yAcanI, Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 270 ThANuM -4/1/251 pracchanI, anujJApanI ane prazna vyAkaraNI, [252] cAra prakAranI bhASAo kahelI che- satyabhASA, mRSAbhASA, satyamRSA (mizra) bhASA ane asatyAmRSA, (vyavahAra bhASA.) [25] cAra prakAranA vastro kahela che. - zuddha tantu AdithI banAvela hoya ane bAhya melathI rahita paNa hoya. athavA pahelA paNa zuddha ane atyAre paNa zuddha. zuddha baneluM che paraMtu malina che. zuddha baneluM nathI paraMtu svaccha che. zuddha baneluM paNa nathI ane svaccha paNa nathI. ema cAra prakAranA purUSa che. jAti AdithI zuddha ane jJAnAdi guNathI paNa zuddha, ityAdi cAra bhaMga. e pramANe pariNata ane rUpathI paNa vastranI caubhaMgI ane purUSanI paNa caubhaMgI samajavI. cAra prakAranA purUSa che. jAtyAdithI zuddha ane manathI zuddha. ityAdi ema saMkalpa, yAvat parAkramanA paNa cAra bhAMgA samajavA. [254] cAra prakAranA putra kahela che. jemake- 'atijAta' potAnA pitAthI paNa vadhAre saMpattimAna hoya che. 'anujAta' pitAnI samAna saMpattimAna 'avajAta' pitAthI ochA guNavALo 'kulAMgAra' kulamAM kalaMka lagADanAra [255] cA2 prakAranA purUSa kahela che. jemake- keTalAka prathama paNa satya ane pachI paNa satya hoya che. keTalAka prathama satya ane pachI asatya hoya che ityAdi cAra bhaMga. e pramANe pariNata-yAvat parAkramanA paNa cAra bhaMga jANavA joie. ema cAra prakAranA vastra kahela che. jemake-keTalAka svabhAvathI paNa pavitra ane saMskArathI paNa pavitra. keTalAka svabhAvathI pavitra paraMtu saMskArathI apavitra ityAdi cAra bhaMga ema purUSo paNa cAra prakAranA che. zuddha vastranA cAra bhaMga kahela che. te pramANe zuci vastranA paNa cAra bhaMga jANavA yAvata parAkrama sudhI kahevuM. [25] cAra prakAranA ko2ka kahela che. jemake-AmraphalanuM koraka (kalikA) tADanAlanuM koraka,vallIphlunuM koraka, meMDhanA viSANanI samAna AkAranA phalavALI eka vanaspatinuM koka ema ja cAra prakAranA purUSa kahela che, jemake-AmraphalanA koraka samAna, tADaphalanA koka samAna, vallIlanA koka samAna, meMDha viSANanI samAna vanaspatinA koraka samAna. [257] cAra prakAranA guNa kahela che. jemake-kASThanI tvacAne khAvAvALA kASThanI chAlakhAvAvALA, kASThakhAvAvALA, kASThanA sArabhAgane khAvAvALA. e prakAre cAra prakAranA bhikSu kahela che. jemake tvacA khAvAvALA ghuNanI samAna-yAvat sAra khAvAvALA ghuNanI samAna. tvacAkhAvAvALA ghuNanI jevA bhikSunuM tapa sAra khAvAvALA ghaNanI jevuM che eTale kaThina karmone bhedanAra hoya che. chAla khAvAvALA ghuNanI jevA bhikSunuM tapa kASThakhAvAvALAghuNanI jevuM che. eTale madhyama zreNInuM hoya che. kASTha khAvAvALA ghuNanI jevA bhikSunuM tapa chAla khAvAvALA ghuNanI jevuM che. eTale karmabhedanamAM asamartha hoya che. sAra khAvAvALA bhikSunuM tapa tvacA khAvAvALA ghuNanI jevuM che. eTale kaThora karmone bhedanAra hotuM nathI. [258] tRNa vanaspati kAyika cAra prakAra nA kahela che. jemake agrabIja, mUlabIja, parvabIja, ane skaMdhabIja. [59] cA2 kAraNoe narakamAM navIna utpanna nairayika manuSya lokamAM zIghra Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-4, uso-1 271 AvavAnI IcchA kare che parantu AvavAmAM samartha thato nathI. jemake naralokamAM navIna utpanna thayela narayika tyAM thatI prabala vedanAno anubhava karato thakI manuSya lokamAM zIgha AvavAnI icchA kare che parantu zIgha AvavAmAM samartha thato nathI. narakabhUmimAM navIna utpanna thayela nairayika narakapAlo vaDe punaH punaH AkrAnta thavA para manuSya lokamAM jaldI AvavAnI IcchA kare che parantu AvavAmAM samartha thato nathI. narakabhUmimAM navIna utpanna thayela taiyaki narakavedanIya karmanA kSINa na thavAthI vedanA vedI lIdhI na hovAthI, ane te karmanI nirjarA na hovAthI IcchA karavA para paNa manuSya lokamAM AvavAmAM samartha thato nathI. A pramANe narakA, karma kSINa na hovAthIyAvatu - AvavAmAM samartha thato nathI A cAra kAraNothI navIna utpanna nairayika manuSya lokamAM zIdhra AvavAnI IcchA karavA para paNa AvavAmAM samartha thato nathI. [26] sAdhvIne cAra sADIo dhAraNa karavA ane paheravAne mATe kalpa che. eka be hAthavistAranI, be traNa hAthavistAravALI, eka cArahAtha vistAranI. [261] dhyAna cAra prakAre kahela che. ArtadhyAna, raudradhyAna, dharmadhyAna, zukala bAna. - ArtadhyAna cAra prakAranuM che. amanojJa vastunI prApti thavA para tene dUra karavAnI cintA, manojJavastunI prApti thavA para te dUra na thAya tenI cintA bImArI thavA para tene dUra karavAnI cintA thavI. prApta kAmabhoga no viyoga na thAya te ciMtA,ArtadhyAnanA cAra lakSaNa che - Akranda karavuM, zoka karavo, AMsu pADavA, vilApa karavo. raudradhyAna cAra prakAranuM che, yathA- hiMsAnubaMdhI, mRSAnubaMdhI, teyAnubaMdhI saMrakSaNAnubaMdhI. raudradhyAnanA cAra lakSaNa kahela che, jemake- hiMsAdi doSomAMthI koi ekamAM atyanta pravRtti karavI, hiMsAdi badhA doSomAM bahuvidha pravRtti karavI. hiMsAdi adharma kAryamAM dharma buddhithI athavA abhyadaya mATe pravRtti karavI. maraNa sudhI hiMsAthI kRtyo mATe pazcAtApa na karavuM. | dharmadhyAna svarUpa, lakSaNa, AlaMbana ane anuprekSA rUpa cAra padothI cittanIya che. AjJAvicaya, apAyaricaya, vipAkavicaya, saMsthAnavicaya. dharmadhyAnanAM cAra lakSaNa kahela che. -AjJAruci, nisagaruci, sUtraruci, avagADha- ruci, dharmadhyAnanA cAra Alambana che.-vAcanA, pRcchanA, parivartana ane anuprekSA. dharmadhyAnanI cAra bhAvatao che, ekatvAnuprekSA, anityAna- prekSA, azaraNAnuprekSA, saMsArAnuprekSA. zukaladhyAnanA cAra prakAra kahela che, jemake pRthakatvavitarka savicArI, ekatva vitarka avicArI, sUkSma-kriyA anivRtti. samucchinnakriyA pratipAdita zukala dhyAnanAM yAra lakSaNa che, - avyaya, asaMmoha, viveka, vyutsarga. zukla dhyAnanA cAra Alambana che, jemake- kSamA, nimamatva mRdutA ane saralatA. zukla dhyAnanI cAra bhAvanAo che. anantavatitAnuprekSA, vipariNAmAnuprekSA, azubhAnu- prekSA, apAyAnuprekSA. [22] devonI sthiti (krama mayadA) cAra prakAranI che. jemake-koI sAmAnya deva hoya che, koI devomAM snAtaka hoya che, koI deva purohita hoya che, koI deva stutipAThaka hoya che. cAra prakAranA saMvAsa (maithuna mATe sahanivAsa) kahela che, jemake- koI deva devInI sAthe saMvAsa kare che, koI deva manuSyanArI athavA tiryaca strI sAthe saMvAsa kare che, koI Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ThANuM - 4/1/262 272 manuSya athavA tiryaMca puruSa devI sAthe saMvAsa kare che, koi manuSya athavA tiryaMca puruSa mAnuSI athavA tiryaMcanI sAthe saMvAsa kare che. [263-264] cAra kaSAya kahela che, jemake- krodhakaSAya, mAnakaSAya, mAyAkaSAya, ane lobhakaSAya. te cAre kaSAya nAraka-yAvat vaimAnikomAM eTale covIsa daMDakomAM maLeche. krodhanA cAra AdhAra kahela che, jemake- AtmapratiSThita, papratiSThita, tadubhaya pratiSThita apratiSThita. te krodhanA cAra AdhAra nairayika-yAva-vaimAnika sudhI badhA daMDakomAM maLe che. e pramANe-yAvat-lobhanA paNa cAra AdhAra che. mAna, mAyA, lobhanA cAra AdhAra vaimAnika sudhI badhA daMDakomAM jANavuM. cAra kAraNothI krodhanI utpatti thAya che- kSetranA nimittathI, vastunA nimittathI, zarIranA nimittathI ane upadhinA nimittathI. e pramANe daMDakonI apekSAe nAka-yAvat-vaimAnika sudhI jANavuM joie. e pramANe-yAvat-lobhanI utpatti paNa cAra prakArathI thAya che. te mAna, mAyA ane lobhanI utpatti nAka-jIvothI laine vaimAnika sudhI badhAmAM jANavI. cAra prakAranA krodha kahela che. jemake- anantAnubandhI krodha, apratyAkhyAna krodha, pratyAkhyAnAvaraNa krodha, saMjvalana krodha. A cAre prakAranA krodha nAraka-yAvata- vaimAnikomAM hoya che. e pramANe-yAvat lobha paNa vaimAnika sudhI badhA jIvomAM jANavuM. cAra prakAranA krodha kahe che-Abhoganirtita, anAbhoganirtita, upazAMta krodha, anupazAMta krodha. A cAre prakAranA krodha taiyarika-yAvat-vaimAnika sudhI samasta jIvomAM hoya che. ema pramANe-yAvat cAra prakAranA lobha jANavA. nArakothI vaimAniko sudhI jANatuM. cAra kAraNothI jIvoe ATha karmaprakRtionuM cayana karyuM che. jemake-krodhathI, mAnathI, mAyAthI ane lobhathI. nArakothI vaimAnika sudhI e ja kahevuM. evI ja rIte cayana kare che, ane cayana karaze. A cayana saMbaMdhI traNa daMDaka samajavA. e pramANe upacaya karyo, kare che ane karaze. e pramANe baMdha karyo kare che ane karaze. e pramANe udIraNA karI che, kare che ane ka2ze. e pramANe vedana karyuM che, kare che ane karaze. e pramANe nirjarA karI che, kare che ane karaze. e pramANe vaimAnika sudhI covIsa daMDakamAM "upacaya- yAvatnirjarA kare che." ema traNa-traNa daMDaka samajavA . [265] cAra prakAranI pratimAo kahelI che. jemake- samAdhi pratimA, upadhAna pratimA, viveka pratimA ane vyutsarga pratimA. cAra prakAranI pratimAo kahela che, jemake-bhadrA, subhadrA, mahAbhadrA, sarvatobhadrA. pratimAnA A pramANe paNa cAra prakAra chekSudrikAmokapratimA, mahatikAmoka pratimA, yavamadhyA ane vajramadhyA. [26] cA2 ajIva astikAya kahela che. jemake-dhamastikAya, adhamastikAya, AkAzAstikAya, pudgalAstikAya. cAra arpI astikAya kahela che, jemakedharmAstikAya, adhamastikAya, AkAzAstikAya, ane jIvAstikAya. [267] cAra prakAranA phaLa kahela che, jemake- koi kAcuM hovA para paNa thoDuM mIThuM hoya che, koi kAcuM hovA para paNa adhika mIThuM hoya che, koi pAkuM hovA para paNa thoDuM mIThuM hoya che, koi pAkuM hovA para adhika mIThuM hoya che. e pramANe cAra prakAranA puruSa kahela che, jemake- zruta ane vayathI alpa hovA chatAM paNa thoDA mIThA phaLanI samAna alpa Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-4, udesI-1 273 upazamAdi guNavALA thAya che. A pramANe cAre bhaMga samajavA. [268ii cAra prakAranA satya kahela che- kAyAnI saraLatA rUpa satya, bhASAnI saraLatA rupa satya. bhAvonI saraLatA rUpa satya, bhASAnI saraLatA rUpa satya bhAvonI saraLatA rUpasatya,avisaMvAda yogarUpa satya. cAra prakAranA mRSAvAda che kAyAnI vakratA rUpa mRSAvAda, bhASAnI vakratArupa bhAvonI vakratArupa visaMvAda yogarUpa mRSAvAda. cAra prakAranA praNidhAna kahela che, manapraNidhAna, vacana- praNidhAna, kAyapraNidhAna ane upakaraNa-praNidhAna. e cAre praNidhAna nAraka-cAvatu vaimAnika sudhI samasta paMcendriya daMDakamAM jANavA. cAra prakAranA kahela che, jemake - manasupraNidhAna yAvatuM upakaraNa supraNidhAna. A pramANe nAraka vaimAnika sudhInA paMcendriya jIvomAM hoya che. cAra prakAranA duSpaNidhAna kahela che- manaduSpaNi- dhAna yAvatu upakaraNa duSpaNidhAna. nArakathI vaimAnika sudhI badhA paMcendriyomAM hoya che. [26] cAra prakAranA puruSa kahela che, jemake- koI prathama vArtAlApamAM bhadra lAge che paraMtu sahavAsathI abhadra jaNAya che, koI sahavAsathI bhadra lAge che paNa prathama milanamAM abhadra lAge che, koI prathama milanamAM paNa bhadra hoya che ane sahavAsathI paNa bhadra lAge che, koI prathama milanamAM paNa bhadra nathI lAgatA ane sahavAsathI paNa bhadra nathI lAgatA. cAra prakAranA puruSa kahela che, jemake- potAnA pApane jonAra anyanA pApane nahIM jonAra, anyanuM pApa jonAra potAnuM pApa nahIM jonAra, potAnuM pApa jonAra ane anyanuM paNa pApa jonAra, potAnuM pApa nahIM jonAra ane anyanuM pApa paNa nahIM jonAra. cAra prakAranuM purUSa kahela che, jemake- koI potAnA pApanI udIraNA kare che paraMtu bIjAnA pApanI udIraNA karato nathI. koI potAnA pApanI udIraNA karato nathI paNa bIjAnA pApanI udIraNA kare che. koi potAnA ane bIjAnA pApanI udIraNA kare che ane koI potAnA pApanI udIraNA na kare bIjAnA pApanI paNa udIraNA na kare. ema cAra bhaMga jANavA. cAra prakAranA purUSa kahela che, jemake- koI potAnA pApane zAMta kare che, bIjAnA pApane zAMta karato nathI. koI bIjAnA pApane zAMta kare che, paNa potAnA pApane zAMta karato nathI. yAvatu koI potAnA pApane zAMta karato nathI ane bIjAnA pApane paNa zAMta karato nathI. e pramANe caubhaMgI jANavI. cAra prakAranA purUSa kahela che, jemake- koI eka purUSa AsanathI UbhA thAya che, ne bIjAne UbhA thavA deto nathI, koI bIjAne UbhA thavA de che, paNa pote UbhA thato nathI. pote UbhA thAya che ane bIjAne UbhA thavA de che, koI svayaM Ubho thato nathI ane bIjAne UbhA thavA deto nathI. cAra prakAranA purUSa kahela che, jemake - koI purUSa svayaM vaMdana kare che bIjA pAse vaMdAvato nathI, koI purUSa bIjA pAse vaMdAve che paNa pote vaMdana karato nathI. temaja koI purUSa svayaM vaMdana kare che ne bIjA pAse karAve che, koI purUSa svayaM vaMdana kare nahi ane anya pAse karAve nahi. e ja pramANe satkAra, sanmAna, pUjA vAcanA pratipracchanA sUtrArtha vagerenI caubhaMgI samajI levI joIe. cAra prakAranA purUSa kahela che, koI sUtradhara hoya che arthadhara nathI hotA. koI arthadhara hoya che sUtradhara nathI hotA. koI sUtradhara paNa hoya che ane arthadhara paNa hoya che koI sUtradhara paNa nathI ane arthadhara paNa nathI hotA. air 18 ation International For Private SyPersonal Use Only Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 274 ThANa -4/1/270 [70] asurendra asurakumAra rAja camaranA cAra lokapAla kahela che, jemakesoma, yama, varuNa ane vaizramaNa e pramANe balIndranA paNa soma, yama, vaizramaNa ane varuNa cAra lokapAla che. dharaNendranA kAlapAla, kolapAla, zailapAla ane zaMkhapAla cAra lokapAla che. e pramANe bhUtAnandanA kAlapAla, kolapAla, zaMkhapAla ane zailapAla ema cAra lokapAla che. veNudevanA citra, vicitra, vicitrapakSa, ane citrapakSa cAra che. harikAntanA prabha, suprabha, prabhAkAMta ane suprabhAkAMta cAra che. harissahanA prabhu, suprabhu suprabhAkAMta, prabhAkAMta cAra che. agnizikhanA teja, tejazikha, tejaskAMta ane tejaprabha cAra che. agnimANavanA-teja, tejazikha tejaprabha ane tejaskAnta, pUindranA rUpa, rUpAMza, rUpakAtta ane rUpaprabha viziSTaIndranA rUpa, rUpAMza, rUpaprabha ane rUpakAtta, jalakAtta, IndranA jala, jalarata, jalakAtta ane jalaprabha. amitagatinA-tvaritagati, kSipragati. siMhagati ane siMhavikramagati amitavAhananA- tvaritagati, kSipragati, siMhavikramagati, siMhagati. velambanA- kAla, mahAkAla, aMjana ane rijha. prabhaMjananAkAla, mahAkAla, riSTa, ane aMjana. ghoSanA- Avarta, vyAvata, nandAvarta ane mahAndhAvarta. mahAghoSanA Avarta, vyAvata mahAnaMdikAvata ane naMdikAvata. zakanA-soma, yama, varUNa ane vaizramaNa. IzAneMdranA soma, yama, vaizramaNa ane varUNa. izAnaMdranA soma, yama, vaizramaNa ane varUNa. e pramANe ekanA antarathI acyatendrasudhI cAra cAra lokapAla samajavA. A pramANe saudharmendra, sanakumAra, brahma, mahAzukra ane prANatendranAM lokapAlo samAna nAmavALA che. ane IzAna, mahendra, lAntakasa sahastrAra ane acyuMtendranA samAna nAmavALA che. vAyu- kumAra cAra prakAranA kahela che, jemake- kAla, mahAkAla, velamba ane prabhaMjana. [271] cAra prakAranA deva che,-bhavanavAsI, vANavyaMtara, jyotiSka, vimAnavAsI. [272] cAra prakAranA pramANe kahela che, jema ke- dravyapramANa, kSetrapramANa, kAlapramANa ane bhAvapramANa. [273 cAra pradhAna dikumArIo che, - rUpA, rUpAMza, surUpA ane rUpavatI. cAra pradhAna vidyutakumArIo kahela che, - citrA, citrakanakA zaherA ane saudAminI. [274) devendra devarAja zakranI madhyama pariSadanA devonI cAra palyopamanI sthiti kahela che. devendra devarAja izAnanI madhyama pariSadanI devIonI cAra palyopamanI sthiti che. [27pa saMsAra cAra prakAranA che, dravya saMsAra, kSetra saMsAra kAla saMsAra ane bhAvasaMsAra [27] cAra prakAranA prAyazcita kahela che, jema ke jJAna prAyazcitta, darzana prAyatti, cAritra prAyazcitta, vyakata kRtya prAyazcitta. cAra prakAranA prAyazcitta kahela che, jema parisevanAprAyazcitta, saMyojanA prAyazcita, AropaprAyazcitta, pArAciMtaprAyazcita. [278] cAra prakAranA kAla kahela che, jema ke- pramANakAla yathAyunivRtikAla, maraNa kAla, addhAkAla, [27] pudgalonA cAra prakAranA pariNamana kahela che, jema ke :- varNapariNAma, Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-4, uso-1 275 gaMdhapariNAma, rasapariNAma, sparzapariNAma. [28] bharata ane airAvata kSetramAM pahelA ane chellA tIrthaMkaro sivAyanA caturyAma dharmanI prarUpaNA karI che. jema ke sarvathA prANAtipAtathI viramaNa, sarvathA mRSAvAdathI viramaNa, samasta adattAdAnathI viramaNa, sarvathA bahiddhAdAna (parigraha) viramaNa. samasta mahAvidehomAM ahaMta bhagavAna cAtumi dharmanI prarUpaNA kare che, jemake samasta prANAtipAtathI nivRtta thavuM- yAvatu- samasta parigrahathI viramaNa. [281] cAra prakAranI durgatio kahelI che. jemake nairayika durgati, tiryaglonika durgati, manuSya durgati, deva durgati. cAra prakAranI sugati kahI che, jema ke- siddha sugati, deva sugati, manuSya sugati, zreSTha kulamAM janma levo te sugati. cAra dugati prApta kahela che - nairayika durgati prApta, tiryaMca durgati prApta manuSya durgati prApta, deva durgati prApta. cAra sugati prApta kahela che, jema ke siddhasugatiprApta yAvatuM zreSTha kulamAM janmaprApta. . [282] prathama samayanA jina nI pravRtio kSINa thaI gaI hoya, jema ke- jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya, mohanIya ane aMtarAya kevalajJAnadarzana jene utpanna thayA che evA ahaMta bhagavAna kevaLa cAra prakRtionuM vedana kare che. jema ke- vedanIya, AyuSya, nAma ane gotra. prathama samaya siddhanI cAra karma pravRtio eka sAthe kSINa thAya che, jema ke vedanIya AyuSya, nAma ane gotra [283] cAra kAraNothI hAsyanI utpatti thAya che, jema ke kAMIka joIne, bolIne, sAMbhaLIne ane smaraNa karIne. [284] cAra prakAranA aMtara kahela che, jema ke- kANaMtara pasmAntara, lohAttara, prastarottara; e pramANe strI, strImAM ane puruSa puruSamAM paNa cAra prakAranA attara kahela che- kASThAntaranI samAna, pasmAntaranI samAna, lohAntaranI samAna, prastarAntaranI samAna. [285] cAra prakAranA karmakara (nokara) kahela che, jema ke divasamRtaka, yAgabhUtaka, ucyatAbRtaka, kambADabhUtaka [28] cAra prakAranA purUSa kahela che, jema ke keTalAka pragaTa rUpathI doSanuM sevana kare che. gupta rIte doSanuM sevana karatA nathI te bakuza. keTalAka gupta rUpathI doSanuM sevana kare che paraMtu pragaTa rUpe sevatA nathI te kaSAyakuzIla, keTalAka pragaTarUpe paNa ane gupta rIte paNa doSanuM sevana kare che te pratisevanA kuzIla, keTalAka pragaTa rUpathI ane gupta rIte paNa doSanuM sevana karatA nathI, te snAtaka. [287] asurendra, asurakumArarAja camarendranA somapAla mahArAjAnI cAra agramahiSI kahelI che, jemake- 1 kanakA, 2 kanakalatA, 3 citraguptA ane 4 vasuMdharA. e pramANe yamanI varuNanI ane vaizramaNa lokapAlonI paNa e ja nAmavALI cAra cAra agramahiSIo che. vairocanaMdra vairocanarAja balinA soma nAmanA lokapAlanI cAra agramahiSio che. mitrakA, subhadrA, vidhutA ane azanI e pramANe yama, vaizramaNa ane varuNa lokapAlonI cAra cAra ajhamahiSIo che. nAgakumArendra, nAgakumAranA rAjA dharaNendranA kAlavAla lokapAlanI cAra ajhamahiSIo che. azokA, vimalA, suprabhA ane sudarzanA e pramANe yAvatu- zaMkhapAlanA paNa agramohaSao che. nAgendra Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 276 ThAsaM-4/1/287 nAgakumAra-rAja bhUtAnaMdanA kAlapAla lokapAlanI cAra agramahiSIo che. jemakesunandA, subhadrA, sujAtA sumanA. e pramANe vAvat - zailapAlanI agramahiSIo jANavI joie. jema gharaNendranA lokapAlonI ajhamahiSIo che. e pramANe dakSiNadizAnA lokapAlonI yAvatu-ghoSa nAmanA IndranA lokapAlonI apramAhi- pIo jANavI. je rIte bhUtAnaMdanA amahiSIonuM kathana karyuM te pramANe uttaranA badhA IcAvatuM mahAghoSa nAmanA IndranA lokapAlonI ajhamahiSIo samajavI. pizAcendra pizAcarAja kAlanI cAra ajhamahiSIo che, jema ke- kamalA, kamalaprabhA, utpalA ane sudarzanA. e pramANe mahAkAlanI paNa jANavI. bhUtendra bhUtarAja surUpanI cAra ajhamahiSIo che, jema ke- rUpavatI, bahurUpA surUpA ane subhagA. e pramANe pratirUpanI jANavI. yakSendra yakSarAja pUrNabhadranI cAra agramahiSIo che. jema ke- putrA, bahuputrA, uttama, ane tArakA. e pramANe yakSendra maNIbhadranI paNa jANavI. rAkSasendra rAkSasarAja bhImanI cAra agramahiSIo che. temanA nAma-padyA, vasumati, kanakA, ratnaprabhA. e pramANe rAkSasendra mahAbhImanI paNa cAra ajhamahiSI jANavI. kinnarendra kinnaranI cAra ajhamahiSIo che. temanAM nAma-vahiMsA, ketumatI, ratisenA, ane ratiprabhA, e pramANe kinnarendra jhiMpuruSanI jANavI. kiMpurUSendra jhiMpuruSarAja satyuruSanI cAra cAra agramahiSIo che. temanAM nAma- rohiNI, navamikA, lI, ane puSpAvatI, e pramANe kiMpurUSe mahApurUSanI jANavI. mahoragendra mahoragarAja atikAyanI cAra agramahiSIo che. temanAM nAma-bhujagA, bhujagAvatI, mahAkacchA, ane sphaTA, e pramANe mahAkAyanI agramahiSIo paNa e ja nAmanI jANavI. gaMdharvendra gaMdharvarAja gItaratinI cAra agramahiSIo che. temanAM nAma-sughoSA, vimalA, susvarA, ne sarasvatI. e pramANe gItayazanI paNa jANavI. jyotiSkandra jyotiSkarAja caMdranI cAra agramahiSIo che. temanAM nAmacandraprabhA, jyotsanAbhA acimAlI, ane prabhaMkarA. sUryanI cAra agra- mahiSIo che. - sUryaprabhA, jyotsanAbhA, arcimAlI, ane prabhaMkarA. aMgAraka nAmanA mahAgrahanI cAra agramahiSIo che. temanAM nAma- vijyA, vaijayaMtI jayaMtI ane aparAjitA. evI rIte badhA mahAgrahonI, yAvatu bhAvaketu nAmanA chellA grahanI cAra ajhamahiSIo che. devendra devarAja zakranA lokapAla soma mahArAjAnI cAra agramahIpIo che-rohiNI, madanA, citrA ane somA e pramANe vaizravaNa sudhI jANavuM. devendra devarAja IzAnendranA lokapAla soma mahArAjanI cAra agramahiSIo che pRthivI, rAnI, rajanI ane vidyuta, e pramANe zeSa lokapAlonI yAvatuM varuNa sudhI jANavuM. [288ii gorasa vikRtio cAra che dUdha, dahIM, ghI, mAkhaNa, snigdha vikRtio cAra che- tela, ghI, carabI, mAkhaNa mahA vikRtio cAra che- madha, mAMsa, madha, mAkhaNa. [28] kUTAgAra gRha cAra prakAranA che. koI kUTAgAra gupta prakAthI AvRta ane gupta dvAravALuM hoya che. koi kUTAgAra gupta-prakArarathI AvRta paraMtu agupta dvAravALu hoya che. koI kUTAgAra agupta-prakArathI rahita che paraMtu gupta dvAravALuM hoya che. koI kUTAgAraaguptaprakArathI rahita che ane agupta dvAravALuM hoya che. e pramANe cAra prakAranA purUSa kahela che, eka purUSa gupta che ane guptendriya che. eka purUSa gupta che paraMtu Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-4, udeso-1 277 aguptendriya che. eka purUSa agupta che paraMtu guptendriya che. eka purUSa agupta che ane aguptendri che. kUTAgAra zAlA- cAra prakAranI che. te A pramANe- koI zAlAgupta che, eTale prakArAdithI AvRtta che ane gupta dvAravALI che. koI zAlA gupta che. paraMtu guptadvAra vALI nathI. koI zAlA agupta che. prAMkArAdithI AvRta nathI ane gupta dvAravALI paNa nathI. A pramANe cAra prakAranI strIo kahelI che. e A pramANe- eka guptA eTale vastrAvRtA che ane guptakriyA che. eka gupta che. paraMtu guptendriyA nathI. eka aguptA. che vastrAdithI anAvRta che. paraMtu guptakriyA che. eka aguptA che- che. paraMtu guptendriyA che. eka aguptA che- ane aguptandriya che. [29] avagAhanA cAra prakAranI kahela che. dravyagrAhanA kSetrAvagAhanA kAlAvagAhanA bhAvAvagAhanA [291] cAra prajJaptione aMgabAhya kahI che. jema ke caMdraprApti, sUryaprajJapti, jabUdvIpa prajJapti dvIpasAgara prajJapti | sthAnaH4-usoH1nImuni dIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa (uddezakaH 2) 2i92] pratisalIna (kaSAyano niradha karavAvALA) purUSa cAra prakAranA che, te A pramANe krodhapratisalIna, mAnapratisalIna, mAyApratisaMlIna lobhapratisalIna. apratisaMlIna puruSa cAra prakAre che. te A pramANe krodha apratisalIna, mAnaapratisalIna, mAyAapratisalIna, lobhaapratisaMlina che. pratisalIna puruSavarga cAra prakAre kahela che, te A pramANe- manapratisalIna, vacana pratisalIna, kAyApratisalIna IndriyapratisaMlIna. apratisaMlIna puruSa varga cAra prakAranA che manaapratisalIna vacanaapratisalIna, kAyaapratisasalIna, indriyaapratisalIna. [23] cAra prakAranA puruSo kahelA che. te A pramANe- koI puruSa bAhyavRttithI dIna ane AtyaMtara vRttithI paNa dIna athavA pahelA dIna ane pachI dIna koI bAhyavRtithI dIna paNa AtyaMtara vRtithI adIna athavA pahelA dIna. pachI adIna eka bAhyavRtithI adIna ane aMtaravRtithI dIna athavA pahelA adIna pachI dInava eka bAhyavRttithI adIna ane aMtaravRttithI adIna athavA pahelA paNa adIna. ane pachI paNa adIna. cAra prakAranA puruSavarga che- eka puruSa zarIrathI rAMkaDA jevo ane aMtaravRttithI paNa dIna-kAyara. eka puruSa bAhya vRttithI dIna paNa AMtara vRttithI adInahimatavALo. eka puruSa adIna-puSTa ane aMtaraMga pariNAmathI-dIna-kAyara, eka zarIrathI adIna-majabUta ane aMtaraMga pariNAmathI adIna-zuravIra ? cAra prakAranA puruSavarga che : koI puruSa zarIrathI dIna ane malina vastrAdithI dIna- koI eka zarIrathI dIna paNa vastrAdithI adIna-rUpavALo. koI eka zarIrathI adIna paNa malIna vastrAdi vaDe dInarUpavALo koI eka zarIrathI adIna-puSTa ane zreSTha vastrAdi vaDe adIna rUpavALo. cAra prakAranA puruSavarga che : eka zarIrathI dIna ane manathI paNa dIna che. eka zarIrathI dIna paNa manathI adIna che. eka zarIrathI adIna paNa Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 278 ThANa-jara/ra93 manathI dIna che. eka zarIrathI adIna ane manathI paNa adIna che. cAra prakAranA puruSavarga che- eka zarIrathI dIna ane saMkalpathI paNa dIna eka zarIrathI dIna paNa saMkalpathI adIna. eka zarIrathI adIna paNa saMkalpathI dIna. eka zarIrathI adIna ane saMkalpathI paNa adIna. cAra prakAranA puruSavarga che: eka zarIrathI dIna ane prajJAthI paNa dIna che. eka zarIrathI dIna paNa prajJAthI zreSTha che. eka zarIrathI adIna paNa prajJAnI dIna che. temaja eka zarIrathI ane prajJAthI banethI adIna che. cAra prakAranA puruSavarga che. eka zarIrathI dIna ane cakSanA tejathI paNa hIna che. eka zarIrathI dIna paNa cakSanA tejathI hIna che. temaja eka zarIra ane cakSunA teja, bannethI adIna che. e pramANe dIna zIlAcAra, dIna vyavahAra, dIna parAkrama, dIna vRtti, dIna jAti, dIna bhAsI dInAvalyAsI, dIna sevI ane dIna parivAranA cAracAra bhAMgA jANavA. [24] cAra prakAranA puruSavarga kahela che, te A pramANe- koI kSetrathI Arya ane [pApakarmane na karavAthI Aya. koI kSeitrathI] Arya ane pApakarma karavAthI anArya. koI [kSetrathI anArya ane [pApakarmane na karavAthI Arya. koi [kSetrathI anArya ane [pApakarmane karavAthI paNa] anArya e pramANe 2 AryapariNati, 3 AyarUpa, 4 Aryamana, AryasaMkalpa, 6 AryaprajJA, 7 AryavRSTi, 8 AryazIlAcAra, 9 AryavyavahAra 10 AryaparAkrama, 11 AryavRtti, 12 AryajAti, 13 AryabhASI, 14 AyavibhASI, 15 AryasevI, 16 AryaparyAya, 17 AryaparivAra 18 AryabhAvavALA puruSanA paNa cAra cAra bhAgA jANavA. [195] cAra prakAranA vRSabha kahela che, te A pramANe jAtisaMpana, kulasaMpanna, balasaMpanna ane rUpasaMpanna. e pramANe cAra prakAranA puruSa che, jAtisaMpana yAvatu rUpasaMpanna. bIjI rIte paNa vRSabhanA cAra prakAra che. te A pramANe- eka jAtisaMpanna che paraMtu kulasaMpanna nathI eka kulasaMpanna che paraMtu jAtisaMpanna nathI. eka jAtisaMpanna che ane kulasaMpanna paNa che. eka jAtisaMpanna paNa nathI ane kulasaMpanna paNa nathI. e pramANe puruSa varganA paNa cAra bhAMgA samajI levA joie. vRSabha cAra prakAranA che te A pramANe- eka jAtisaMpanna che paraMtu balasaMpanna nathI. eka balasaMpana che paraMtu jAtisaMpanna nathI. eka jAtisaMpanna paNa che ane balasaMpanna paNa che. eka jAtisaMpanna paNa nathI ane balasaMpanna paNa nathI. e ja pramANe puruSa varganA cAra bhAMgA jANavA. vRSabha cAra prakAranA che. te A pramANe- eka jAtisaMpanna che paraMtu rUpasaMpana nathI. eka rUpasaMpanna che paraMtu jAtisaMpana nathI. eka jAtisaMpanna paNa che ane rUpasaMpanna paNa che. eka jAtisaMpanna paNa nathI ane rUpasaMpanna paNa nathI. e pramANe puruSa varganA paNa cAra bhAMgA jANavA. kulasaMpana, balasaMpanna, vRSabhanA cAra bhAMgA che. e pramANe puruSa varganA paNa cAra bhAMgA che. kulasaMpana ane rUpasaMpanna vRSabhanA cAra bhAMgA che. e pramANe puruSavarganA paNa cAra bhAMgA che. hAthInA cAra prakAra kahela che, jema ke- bhadra maMda mRga saMkIrNa : e pramANe cAra prakAranA puruSa kahela che. bhadra yAvatuM saMkIrNa. hAthI cAra prakAranA che, te A pramANe- eka bhadra che ane bhadra manavALo che, eka bhadra che paraMtu maMda manavALo che, eka bhadra che paraMtu mRga manavALo che. eka bhadra che paraMtu saMkIrNa manavALo che. A pramANe puruSa varga paNa cAra Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-4, udeso-ra 279 prakAranA che. hAthInA paNa A pramANe cAra prakAra kahyA che. te A pramANe eka maMda paraMtu bhadra manavALo che. eka maMda che ane maMda manavALo che. eka maMda paraMtu mRga manavALo che. eka maMda che paraMtu saMkIrNa manavALo che. e pramANe puruSavarga paNa cAra prakAranA kahela che. hAthInA A cAra prakAra che- eka mRga che ane bhadra manavALo che. eka mRga che paraMtu maMda manavALo che. eka mRga che ane mRga manavALo paNa che. eka mRga che paraMtu saMkIrNa manavALo che. e pramANe puruSanA paNa "mRga ane bhadramanavALA" ema cAra bheda samajavA. hAthInA A pramANe cAra prakAra paDe che- eka saMkIrNa che paraMtu bhadra manavALo che. eka saMkIrNa che paraMtu maMda manavALo che, eka saMkIrNa che paraMtu mRga manavALo che, eka saMkIrNa che ane saMkIrNa manavALo che. eja pramANe puruSanA paNa "saMkIrNa ane bhadra manavALo" e cAra bheda che. [286-300) gAthA - bhadra hAthInA lakSaNe- madhanI goLInI samAna piMgalaAMkhovALo, anukramathI patalI, suMdara ane lAMbI pUMchaDIvALo ane unnata mastaka AdithI savAMga suMdara bhadra hAthI dhIra prakRtino hoya che. maMda hAthInA lakSaNo- caMcala skUla ane kyAMka pAtaLI ane kyAMka moTI cAmaDIvALo, sthUla mastaka, pUMcha, nakha, dAMta ane kezavALotathA siMhanI samAna piMgala netravALo hAthI maMda [adhIra] prakRtino hoya che. mRga hAthInuM lakSaNa :- kUza zarIra ane kUza grIvAvALo, pAtaLI cAmaDI, nakha, dAMta ane kezavALo, bhayabhIta, sthira karNa, udvignatApUrvaka gamana karavAvALo svayaM trasta ane anyone trAsa devA vALo hAthI mRga prakRtino hoya che. saMkIrNa hAthInuM lakSaNa- je hAthImAM bhadra, maMda ane mRga prakRtinA hAthIonAM thoDA thoDA lakSaNa hoya tathA je vicitra rUpa ane zIla vALo hoya te hAthI saMkIrNa prakRti vALo hoya che. hAthIono madakAla- bhadra jAtino hAthI zarada RtumAM madavALo hoya che. maMda jAtino hAthI vasaMta RtumAM madavALo hoya che. mRga jAtino hAthI hemaMta RtumAM madonmata hoya che ane saMkIrNa jAtino hAthI koI paNa RtumAM madontama hoya che. [301] cAra prakAranI vikathAo kahI che- strIkathA, bhaktakathA, dezakathA ane rAjakathA. strIkathA cAra prakAranI che. strIonI jAtinI kathA, kulanI kathA, rUpanI kathA, nepathyanI vezabhUSA saMbaMdhI] kathA. bhaktakathA cAra prakAranI che. bhojana sAmagrInI. kathA, vividha prakAranA pakavAno ane vyaMjanonI kathA, bhojana banAvavAnI kathA, bhojana nimaNinI vyayanI kathA. dezakathA cAra prakAranI che. dezanA vistAranI kathA, dezamAM utpanna thavA vALA dhAnyAdinI kathA, dezavAsIonA kartavyAkartavyanI kathA dezavAsI onA nepathya- nI kathA. rAjakathA cAra prakAranI che. rAjAnA nagarapravezanI kathA rAjAnA. nagaraprayANanI kathA, rAjAnA bala-vAhananI kathA, rAjAnA koThAra bhaMDArInI kathA. cAra prakAranI dharmakathA kahI che- AkSepaNI, vikSepaNI, saMvedanI ane nirvedanI. AkSepanI kathA cAra prakAranI che- AcAra - AkSepaNI vyavahAra- AkSepaNI prajJapti- AkSepanI. draSTivAda-AkSepaNI kathA. vikSepaNI kathA cAra prakAranI che- sva siddhAntanA guNonuM kathana karavuM ane para siddhAMtanA doSo batAvavA. para siddhAMtanuM khaMDana karIne sva siddhAMtanI sthApanA karavI. para siddhAntamAM je samocIta tattva hoya tene parasiddhAntanA doSo batAvavA. para siddhAnta- nI mithyA mAnyatAo batAvI, satya siddhAntanI Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 280 ThANa-4/2/301 sthApanA karavI. saMvedanI kathA cAra prakAranI che- Ihaloka saMvedanI-manuSya dehanI nazvaratA batAvI vairAgya upajAvanArI. paraloka saMvedanI-paralokanA svarUpane pragaTa karanArI kathA. AtmazarIra saMvedanI- svazarIrane azucimaya batAvavAvALI kathA. parazarIrasaMvedanI- nirvedanI kathA cAra prakAranI che. A janmamAM karelA duSkarmonuM phaLa A janmamAM maLe che te batAvavALI kathA. A janmamAM karelA duSkamonuM phaLa parajanmamAM maLe che te batAvavAvALI kathA. parajanmamAM karelA duSkarmonuM phaLa A janmamAM maLe che te batAvatI kathA. parajanmamAM karela duSkarmonuM phaLa para-janmamAM maLe che te batAvatI kathA. AjanmamAM karelA satkarmonuM kRta A janmamAM maLe che. te batAvatI kathA yAvat che. parajanmakRta. satkamonuM phaLa parajanmamAM maLe che e batAvatI kathA. [302] cAra prakAranA puruSavarga kahela che- eka puruSa pahelA kRSa hato ane vartamAnamAM paNa kRSa che. eka puruSa pahelA kRSa hato ane vartamAnamAM sudraDha zarIravALo che. eka puruSa pahelA sudraDha zarIravALo che paraMtu vartamAnamAM kRSakAya che. eka pahelA sudraDha zarIravALo hato ane vartamAnamAM paNa sudraDha zarIravALo che. cAra prakAranA puruSa kahelA che. eka puruSa hIna manavALo che ane kRSakAya paNa che. eka puruSa hIna manavALo che paNa sudraDhazarIravALo che. eka puruSa udAra manavALo che paraMtu kaSakAya che. eka puruSa udAra manavALo ane sudraDhazarIravALo paNa che. cAra prakAranA puruSa kahelA che. koI kRSakAya puruSane jJAna-darzana utpanna thAya che paNa sudraDha zarIravALAne jJAnadarzana utpanna thatAM nathI. koI sudraDha zarIravALA puruSane jJAna-darzana utpanna thAya che paraMtu kaSakAyane jJAnadarzana utpanna thatAM nathI. koI kaSakAya puruSane jJAna-darzana utpanna thaI jAya che sudraDha zarIravALAne paNa jJAna-darzana utpanna thaI jAya che. koI kaSakAya purUSane jJAna-darzana utpanna nathI thatAM sudraDhazarIravALAne paNa jJAna-darzana utpanna nathI thatAM. [303 cAra kAraNothI vartamAnamAM nigraMtha ane nigraMthione A samayamAM viziSTha jJAnadarzananI utpatti thatI nathI. je nigraMtha nirgathI vAraMvAra strIkathA, bhaktakathA; dazakathA ane rAjakathA kare che. je potAnA AtmAne viveka ane vyutsargathI - bhAvita karatA nathI. je pUrvarAtrimAM ane aparAtrimAM dharmajAgaraNa karatA nathI. je prAsUka-eSaNIya alpaAhAra letA nathI tathA badhA gharomAM AhAranI gaveSaNA karatA nathI. A cAra kAraNothI nirjhakyunirjhabdhione vartamAnamAM viziSTa jJAna darzana utpanna thatuM nathI. cAra kAraNothI nigraMtha ane nigraMthio vartamAna atizaya viziSTa) jJAnadarzana utpanna karavAne pAtra bane che. je strIkaMthA Adi cAra vikathA karatA nathI. je viveka ane vyutsargathI potAnA AtmAne sArI rIte bhAvita kare che. je pUrvarAtri ane apararAtrie dharma jAgaraNa kare che. je prArka eSaNIya alpa AhAra le che tathA badhA gharothI AhAranI gaveSaNA kare che. A cAra kAraNothI nigraMtha-nigraMthione vartamAnamAM paNa viziSTa jJAna-darzana utpanna thAya che. [304] cAra mahApratipadAo (vada ekame) nigraMtha nigraMthie svAdhyAya karavo. kalpato nathI-aSADhI paDave, Aso mAsanA paDave, kArtika mAsanA ane caitranA paDave. cAra saMdhyAomAM nigraMtha nigraMthione svAdhyAya karavA kahyuM nahIM. prathama saMdhyAmAM sUiryodaya samaye], chellI saMdhyAmAM sUryAsta samaye], madhyAhna samaye, madhyarAtre. Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-4, udesI-2 281 [305] lokasthiti cAra prakAranI che, te A pramANe- AkAzanA AdhAra para ghanavAyu ane tanavAyu pratiSThita che. vAyunA AdhAra para ghanodadhi pratiSThita che. ghanodadhinA AdhAra para pRthvI pratiSThita che ane pRthvInA AdhAra para trasa sthAvara prANI pratiSThita che. [30] puruSanA cAra prakAra kahela che- tathApuruSa [AjJAkArI notathA puruSa [AjJA uthApanAra] sauvastika [maMgaLa pAThaka), pradhAna puruSa [badhAno AdaraNIya A rIte paNa cAra prakAranA puraSa kahela che. AtmAMtakara eka puruSa potAnA bhavano aMta kare paraMtu bIjAnA bhavano aMta nathI karato. parAMtakara- eka puruSa bIjAnA bhavano aMta kare che paraMtu potAnA bhavano aMta nathI karatoH ubhayatakArI- bannenA bhavano aMta kare che. na ubhayatakara - eka puruSa potAnA ane bIjAnA-bannenA bhavano aMta karato nathI. A rIta paNa cAra prakAranA puruSo kahela che- eka puruSa svayaM ciMtA kare che paraMtu bIjAne ciMtA thavA deto nathI. eka puruSa bIjAne ciMtita kare che paraMtu svayaM ciMtA karato nathI. eka puruSa svaye ciMtA kare che ane bIjAne paNa ciMtita kare che eka puruSa svayaM ciMtA karato nathI ane bIjAne paNa ciMtita karato nathI. rIte paNa cAra prakAranA puruSo che- eka puruSa Atma damana kare che paraMtu para-damana karato nathI. eka puruSa bIjAnuM damana kare che paraMtu Atmadamana karato nathI. eka puruSa Atmadamana paNa kare che ane paradamana paNa kare che. eka puruSa baMne mAMthI koI damana karato nathI. [307] gaha cAra prakAranI che, jemake- hu mArA doSone pragaTa karavA mATe gurunI pAse jAu ane prAyazcita lauM evo adhyavasAya eka gaha gahaNIya doSone huM dUra karU evo adhyavasAya gahano bIjo prakAra che. meM je anucita karyuM che te duSkata mithyA thAo adhyavasAya gahano trIjo prakAra che. svakRta doSonI gaha karavAthI Atmazuddhi thAya che te jIna bhagavAne kahyuM che ema jANI svIkAra kare te cothI gahana [308] cAra prakAranA puruSo kahela che- eka puruSa potAne duSpavRttiothI bacAve che paraMtu bIjAne bacAvato nathI. eka puruSa bIjAne duSpavRttiothI bacAve che paraMtu pote bacato nathI. eka puruSa svayaM paNa duSpavRttiothI bace che ane bIjAne paNa bacAve che. eka puruSa svayaM duSpavRttiothI bacato nathI bIjAne bacAvato nathI. mArga cAra prakAranA che, te A pramANe- eka mArga prAraMbhamAM paNa saraLa ane aMtamAM paNa saraLa. ekama mArga prAraMbhamAM saraLa che ane aMtamAM vakra che. eka mArga prAraMbhamAM vakra che paraMtu aMtamAM saraLa che. eka mArga prAraMbhamAM paNa vakra che ane aMtamAM paNa vakra che. e pramANe puruSo paNa cAra prakAranA kahela che. mArga cAra prakAranA che jemakeeka mArga prAraMbhamAM upadrava rahita che ane aMtamAM paNa upadrava rahita che. eka mArga prAraMbhamAM upadrava rahita che paraMtu aMtamAM upadrava sahita che. eka mArga prAraMbhamAM upadrava sahita ane aMtamAM paNa upadrava sahita che. eka mArga prAraMbhamAM upadrava sahita paNa aMtamAM upadravarahita che. e pramANe puruSonA paNa cAra prakAra che-mArganA cAra prakAra che. eka mArga upadrava rahita che ane suMdara che. eka mArga upadrava rahita che paraMtu suMdara nathI. eka mArga upadrava sahita che paraMtu suMdara che. eka mArga upadrava sahita che ane suMdara paNa nathI. e pramANe cAra prakAranA puruSa che. - eka puruSa zAMta svabhAvavALo che ane sArI Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 282 ThANa -4/2/308 vezabhUSAvALo che. eka puruSa zAMta svabhAvavALo che paraMtu sArI vezabhUSAvALo nathI. eka puruSa kharAba vezabhUSAvALo che paraMtu zAMta svabhAvI che. eka puruSa kharAba vezabhUSAvALo paNa che ane azAnta-znara svabhAvavALo paNa che. zaMkha cAra prakAranA che- eka zaMkha vAma che ane vAmAvarta paNa che.eka zaMkha vAma che paraMtu dakSINAvarta che. eka zaMkha dakSiNa che paraMtu vAmAvarta che. eka zaMkha dakSiNa che ane dakSiNAvarta paNa che. e pramANe cAra prakAranA puruSa kahelA che. eka puruSa pratikUla svabhAvavALo che ane pratikUla vyavahAravALo che. eka puruSa pratikUla svabhAvavALo che paraMtu anukUla vyavahAravALo che. eka puruSa anukUla vyavahAravALo che paraMtu pratikUla svabhAvavALo che. eka puruSa anukUla svabhAvavALo che ane anukUla vyavahAravALo paNa che. cAra prakAranI dhUmazikhA kahelI che- eka dhUmazikhA vAmA che ne vAmAvarta che. eka dhUmazikhA vAmA che paraMtu dakSiNAvarta che. eka dhUmazikhA dakSiNA che paraMtu vAmAvarta che. eka dhUmazikhA dakSiNA che ane dakSiNAvarta paNa che. e pramANe strIo paNa cAra prakAranI kahelI che : cAra prakAranI agnizikhA kahela che- dhUmazikhAnI jevA ja agnizikhAnA cAra bhAMgA samajavA. e pramANe strInA bhAMgAo paNa samajavo. vAyumaMDalikA cAra prakAranI kahela che. dhUmazikhAnI jevA ja vAyumaMDalikAnA cAra bhAMgA samajavA. e pramANe strInA cAra bhAMgA paNa jANavA. cAra prakAranA vanakhaMDa kahelA che. dhUmazikhAnI jevA ja vanakhaMDanA cAra bhAMgA samajavA. A pramANe puruSanA cAra bhAMgA jANavA. cAra kAraNothI ekalo sAdhu ekalI sAdhvI sAthe ekavAra athavA vAraMvAra vAgvilApa kare to jinAjJAnuM ullaMghana karato nathI- mArga pUchatAM, mArga batAvatAM, azana yAvatuM svAdiSma cAra prakAranA AhAra Apato, azana yAvatuM cAra prakAranA AhAra apAvato. tamaskAyanA A pramANe cAra nAma che. tama, tamaskAya, aMdhakAra ane mahAndhakAra. tamaskAyanA A pramANe paNa cAra nAma kahela che- lokAdhikAra, lokatamasu, devAMdhakAra ane devatamasuM. tamaskAyanA A pramANe paNa cAra nAma kahela che. vAtaparighavAyune rokavA mATe argalA samAna vAtaparighakSobha-vAyune kSubdha karavA mATe argalA samAna. devAraNya- devatAone saMtAI javAnuM sthAna. devabhUha- jema mAnavano sainyabhUhamAM praveza kaThina che- tema devono tamaskAyamAM praveza kaThina che. tamaskAya cAra kalyo ne Avata karIne rahelo che, - saudharma, izAna, sanakumAra mahendra. [311] puruSonA cAra prakAra kahela che- saMprakaTa pratisavI- guru Adi samakSa akathya AhArAdinuM sevana karanAra. pracchanna pratisavI- pracchanna doSanuM sevana karanAra. pratyutpanna naMdI- vastra athavA ziSyanA lAbhamAM AnaMda mAnanAra. nisaraNa naMdI- gacchamAMthI pote athavA ziSyanA nIkaLavAthI AnaMda pAmanAra. cAra prakAranI senA kahI che- eka senA zatrune jItavAvALI che paraMtu parAjita thavA vALI nathI. eka senA parAjita thavA vALI che paNa jItavA vALI nathI. eka senA zatruone jItavAvALI ane harAvavALI paNa che. eka senA zatruone jItavAvALI nathI ane harAvavAvALI paNa nathI. e ja pramANe puruSanA cAra prakAra kahyA che. eka sAdhu Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-4, udeso-ra 283 pariSahone jItavAvALo che paraMtu pariSahothI parAjita thavAvALo nathI hoto. koI sAdhu pariSahothI hAravAvALo che. jItavAvALo hoto nathI. eka sAdhu pariSahothI hAravAvALo ane ane jItavAvALo paNa hoya che. eka sAdhu pariSadothI hAravAvALo ane jItavAvALo paNa nathI. bIjI rIte paNa senA cAra prakAranI kahela che- eka senA yuddhanA AraMbhamAM paNa zatru senAne jIte che ane aMtamAM paNa jIte che. eka senA yuddhanA AraMbhamAM zatru senAne jIte che paNa yuddhanA aMte parAjita thAya che. eka senA yuddhanA AraMbhamAM parAjita thAya che paraMtu yuddhanA aMtamAM vijaya prApta kare che. eka senA yuddhanA AraMbhamAM paNa ane aMtamAM paNa parAjita thAya che. e pramANe pariSahothI vijayI parAjita thavA vALA puruSo cAra prakAre che ema jANavA. [312] cAra prakAranI rAjio kahelI che yathAparvatarAji, pRthvIrAdi, vAsukArAji ane udakarAji. evI ja rIte cAra prakArano krodha kahela che. parvatarAja samAna, pRthvIrAja samAna, vAyukArAjisamAna ane udakarAjisamAna. parvata rAjisamAna. anantAnubaMdhI krodhamAM praviSTa jIva kALa kare to naraka gatimAM utpanna thAya. pRthvI rAjisamAna apratyAkhyAnI krodhamAM praviSTa jIva kALa kare to tiryaMca yonimAM utpanna thAya.vAlukA rAjisamAna pratyAkhyAnI krodhamAM praviSTa jIva kALa kare to manuSyamAM utpanna thAya. saMjavalana krodhamAM praviSTa jIvakALa kare to devomAM utpanna thAya. vakra vastuo cAra prakAranI kahelI che, jemake- vAMsanI jaDanI samAnavakra, gheTAnA zRMganI samAna vakra gaumUtrikAnI samAna vakra, vAMsanI chAlanI samAna vakra. e pramANevAMsanA jaDanI samAna vakra mAyA karavAvALo jIva marIne narakamAM utpanna thAya che gheTAnA. zIMga samAna vakratAvALI mAyAvALo jIva marIne tiryaMcayonimAM utpanna thAya che. gomutrikAnI samAna vakratAvALI mAyAvALo jIva marIne manuSyayonimAM janme che. vAMsanI chAlanI samAna vakratA vALI mAyAvALo jIva marIne devayonImAM utpanna thAya che. stanma cAra prakAranA che, jemake- zailastambha, asthistambha, dArustambha ane tinisalatAstambha e pramANe mAna cAra prakAranA che, zailastambha samAna, asthistambha samAna, dArUstambha samAna ane tinisalatA stanma samAna, zailastambha samAna mAna karavAvALo jIva narakamAM utpanna thAya che. astistambha samAna mAna karavAvALo jIva marIne tiryaMcayonimAM utpanna thAya che. dArUstambha samAna mAna karavAvALo jIva marIne manuSya yonimAM utpanna thAya che nitisalatA tanma samAna mAna karanAro jIva marIne devayonimAM utpanna thAya che. vastra cAra prakAranA kahela che jemake kRmi rAgathI raMgeluM vastra. 2 kardama rAgathI raMgeluM vastra. 3 khaMjana rAgathI (mezathI) raMgeluM vastra haLadara raMgathI raMgeluM vastra. e pramANe lobhanA cAra prakAra kahela che- kRmi rAgathI raMgelA vastranI samAna. kIcaDathI raMgelA vastrasamAna. khaMjanathI raMgAyelA vastrasamAna. haLadarathI raMgelA vastrasamAna. kRmiraMgathI raMgelA vastrasamAna lobhakaravAvALo jIva marIne narakamAM jAyache. kIcaDathI raMgelA vastrasamAna lobha karavAvALo jIva marIne tiryaMcamAM jAya che. khaMjanathI raMgelA vastrasamAna lobha karavAvALo jIva marIne manuSyamAM jAya che. haLadarathI raMgelA vastrasamAna lobha karavAvALo jIva marIne devatAomAM jAya che. Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 284 ThANe-4/2/313 [313] saMsAranA cAra prakAra kahela che- nairayika saMsAra, tiryaMca saMsAra, manuSya saMsAra ane deva saMsAra. cAra prakAranA AyuSya karma kahela che. nairayikAyu, tiryaMcAyu, manujAyu devAyu. bhava cAra prakAranA che- nairayikabhava, tiryaMcabhava, mAnavabhava, deva bhava. ( [314] AhAranA nIce pramANe cAra prakAra kahela che- azana, pAna, khAdima ane svAdima. bIjI rIte paNa AhAranA cAra prakAra kahela che. jemake- upaskarasaMpanna je AhAramAM hIMgAdi viziSTa dravyathI saMskAra karavAmAM Ave. upaskRtasampanna- bhAta khIcaDI Adi pakavIne taiyAra karela. svabhAvasaMpanna-kudaratI rIte pakava AhAra- drAkSa, khajura Adi. paryASitasaMpanna-rAtamAM Atho AvavA daine banAvela jalebI Adi. [315 bandhanA cAra prakAra kahela che. prakRtibaMdha sthitibaMdha, anubhAgabaMdha ane pradezabaMdha. upakrama cAra prakAranA kahela che. jemake baMdhanopakrama, udIraNopakrama, upazamanopakrama, vipariNAmanopakrama. baMdhanopakrama cAra prakAre kahela che. prakRtibaMdhanopakrama. sthitibaMdhanopakrama, anubhAgabaMdhanopakrama pradezabaMdhanopakrama. udIraNopakrama cAra prakAranA che. prakRti udIraNApakrama sthiti udIraNopakrama, anubhAva udIraNopakrama, pradeza udIraNopakrama. upazamanopakrama cAra prakArano che jemake prakRti upazamanopakrama sthiti upazamanopakrama anubhAva upazamanopakama. pradeza upazamanopakrama. viparisAmanopakrama. cAra prakArano che. jemake prakRti vipariNAmanopakrama, sthitiviparisAmanopakra, anubhAva vipariNAmanokrama, pradeza vipariNAmanopakrama. alpabadutva cAra prakArano kahela che. jemake prakRti alpabahutva, sthiti alpa bahutva, anubhAvaalpabadutva ane pradezaalpabadutva. saMkrama cAra prakArano kahela che. prakRtisaMkrama. sthitisaMkrama anubhAvasaMkrama ane, pradezasaMkrama. nidhatta cAra prakAranA che prakRtinighatta, sthitinighatta anubhAvanighatta, pradezanighatta. nikAcita cAra prakAranA che. prakRtinikAcita, sthitinikAcita, anubhAvanikAcita, pradezanikAcita. [31] eka saMkhyAvALA cAra che jemake- dravya eka, mAtRkApadaeka, paya,eka ane, saMgraha eka. [317]yukata keTalA) cAra che. jemake- dravya keTalA che, mAtRkApada keTalA che, paryAya keTalA che ane saMgraha keTalA che. [318] sarva cArache. nAmasarva sthApanAsavuM, Adezasarva, niSe- zeSasarva. [31] mAnuSotaraparvatanI cAra dizAomAM cAra phUTa che. jemake- ratna, ratnoccaya, sarvaratna ane ratnasaMcaya [320] jaMbUdvIpanA bharata airAvata kSetramAM atIta utsarpiNIno suSama suSamAkAla cAra kroDADI kroDI sAgaropamano hato. jebUdIpanA bharata airAvata kSetramAM A avasarpiNIno suSamasuSamA kAla cArakoDa kroDI sAgaropama hato. jebUdvIpanA bharata airAvata kSetramAM AgAmI avasarpiNIno suSamAsuSamA teja pramANe che kAla [321] jaMbUdvIpamAM devakuru ane uttarakurune choDI cAra akarmabhUmIo che, jemake- haimavata, hairavayata, harivarSa rakavarSa vRta vaitADhaya parvata cAra che, jemakezabdApAti, vikaTApAti, gaMdhApAti ane mAlyavaMta paryAya. te vRta vaitADhaya parvato para Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-4, uso-2 285 palyopama sthitivALA cAra mahardhika deva rahe che. yathAsvAti, prabhAsa, aruNa ane pa. jabUdvIpamAM cAra mahAvideha pUrvavideha, aparavideha, devakuru uttarakura. badhA niSadha ane nIlavaMta parvata cAraso yojana UMcA ane cAraso gAu bhUmimAM che. jabUddhapavata merUparvatanI pUrvamAM vahevAvALI sItA mahAnadInA uttara kinArA para cAra vakSaskAraparvata che, citrakUTa, padmabhUTa, nalinakUTa ane ekaula. jambudvIpavartI merUparvatanA pUrvamAM vahevAvALI sItA mahAnadInA dakSiNa kinArA para cAra vakSaskAra parvata che jemake- trikUTa, vaizramaNakUTa, aMjana ane mAtaMjana. jambudvIpavartI merU parvatanA pazcimamAM vahevAvALI sItAmahAnadInA dakSiNa kinArA para cAra vakSaskAra parvata che. jemake candraparvata, sUryaparvata, devaparvata ane nAgaparvata. jabUdvIpavartI merUparvatanI cAra vidizAomAM cAra vakSaskAra che. jemake- somanasa, vidyutaprabha, gaMdhamAdana, mAlyavaMta. jambudvIpanA mahAvidehamAM jaghanya cAra arihaMta, cAra vAsudeva, utpanna thayA, utpanna thAya che ane utpanna thaze. jambudvIpanA merU parvata para cAra vana che, jemake- bhadrasAlavana, nandanavana, saumanasavana ane paMDagavana. jabUdvIpanA merU parvata para paMDagavanamAM cAra abhiSeka zilAo che. jemake- paMDakaMbala zilA, atipaMDukaMbala zilA, raktakaMbala zilA, atiraktakaMbala zilA- merUparvatanI cUlikA uparathI cAraso yojana pahoLI che. A pramANe ghAtakIkhaMDa dvIpanA pUrvArdha ane pazcimArgamAM jANavuM A pramANe pUSkarAI dvIpanA pUvadhimAM ane pazcimAdhamAM paNa jANavuM [322] jambudvIpamAM zAzvata padArtha kAla yAvatuM merU cUlikA sudhI je kahela che te ghAtakI khaMDa ane puSkaravara dvIpanA pUrva ane pazcimAryamAM paNa kahevA. 3i23] jambudvIpanA cAra dvAra che. vijaya, vejayaMta, jayaMta ane, aparAjita. jabUdvIpanA dvAra cAra so yojana pahoLA che temanA eTalo ja praveza mArga che. jambudvIpanA dvAro upara eka palyopamanI sthitivALA cAra maharvika devo rahe che. temanA nAma-vijaya, jayanta, jayaMta, aparAjita. [3ra4] jambudvIpavartI merUparvatathI dakSiNamAM ane cUla (laghu) himavanta varSaghara parvatanI cAra vidizAomAM lavaNa samudramAM traNaso traNaso yojana andara javA para cAra-cAra antaradvIpa che. jemake - ekarUka dvIpa, AbhASika dvIpa, vaiSaNika, lAMgalika dvIpa. te dvIpomAM cAra prakAranA manuSya rahe che jema ke- ekarUka, AbhASika vaiSANika lAMgulika te dvIponI cAra vidizAomAM lavaNa samudramAM cAraso - cAraso yojana javA para cAra antaradvIpa che. jemake- hayakarNadvIpa. gajakarNadvIpa. gokarNadvIpa, ane zarkAlikarNa dvIpa. te dvIpomAM cAra prakAranA manuSyo rahe che,Adi hayakarNa, te dvIponI cAra vidizAomAM lavaNa samudramAM pAMcaso pAMcaso yojana javA para cAra aMtara dvIpa che, jemake- AdarzamukhadvIpa, meMDhamukhadvIpa, ayomukhadvIpa, gomukhadvIpa te dvIpomAM cAra prakAranA manuSya che. jemake- Adarzamukha meMDhamukha ayomukha ane gomukha. te dvIponI cAra vidizAomAM lavaNa samudramAM chaso-chaso yojana javA para cAra attaradvIpa che. azvamukhadvIpa, hastimukhadvIpa, siMhamukhadvIpa, vyAdhramukhadvIpa te dIpomAM cAra prakAranA manuSyo che, azvamukha, hastimukha, siMhamukha, ane vyAdhramukha. Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 286 ThA-4//324 te dvIponI cAra dizAomAM lavaNa samudramAM sAtaso sAtaso yojana javA para cAra antadvIpa che. jemake- azvakarNadvIpa, hastikarNadvIpa, akarNadvIpa ane karNaprAvaraNadvIpa. te dvIpomAM cAra prakAranA manuSyo che, jemake- azvakarNa, hastika, akarNa ane karNa prAvaraNa. te dvIponI cAra vidizAomAM lavaNa samudramAM AThaso-AThaso yojana javA para cAra cAra antara dvIpa che. jemake - ulkAmukhadvIpa, meghamukhadvIpa, vidhubhukhadvIpa ane vidudantIpa. te dvIpomAM cAra prakAranA manuSya rahe che jemake- ulkAmukha meghamukha vibhukha ane vidyudattamukha. te dvIponI cAra vidizAomAM lavaNa samudramAM navaso navaso yojana javA para cAra dvIpa jemake- ghanadattadvIpa, lakhadanta,dvIpa, gUDhadantadvIpa, zuddhadantadvIpa. te dvIpomAM cAra prakAranA manuSya che, jemake- dhanadanta, lakhanta, gUDhadaMta, zuddhata. jambudvIpavartI meru parvatanA uttaramAM ane zikharI varSadhara parvatanI cAra vidizAomAM lavaNa samudramAM traNaso traNaso yojana javA para cAra antaradvIpa che. antaradvIponA nAmo ane tyAM rahenArA manuSyonA nAmo cullahimavaMta saMbaMdhI antaradvIpo ane tyAMnA manuSyomAM nAmo pramANe badhA samajI levA joie. [325] jambudvIpanI bAhya vedikAthI cAreya dizAomAM lavaNa samudramAM 95000 yojana javA para mahAghaTanA AkAravALA mahApAtALa kalaza che jemakevalayAmukha, ketuka, yUvaka ane Izvara. te cAra mahApAtAla kaLazomAM eka palyopamanI sthiti vALA cAra maharthika deva rahe che, jemake- kAla, mahAkAla, velamba ane prabhaMjana. jabUdvIpanI bAhya vedIkAthI cAra dizAomAM lavaNa samudramAM 42,000 yojana javA para cAra velandhara nAgarAjAonA cAra AvAsa parvata che, jemake- gaustubha, udakabhAsa, zaMkha, dakasIma. te cAra AvAsa parvato para eka palyopamanI sthitivALA cAra maharvika deva rahe che, jemake- gostUpa, zivaka, zaMkha ane manazila. jambudvIpanI bAhya vedikAthI cAra vidizAomAM lavaNa samudramAM 42,000 yojana jatA anuvelaMdhara nAgarAjAonA cAra AvAsa parvata che. karkoTaka, kardamaka, kaiilAza, arUNaprabha. te cAra AvAsaparvatomAM eka palyopamanI sthitivALA cAra maharvika devo rahe che, te devonA nAma parvatonI samAna che. lavaNa samudramAM cAra candramAM atItamAM prakAzita thayA hatA. vartamAnamAM prakAzita thAya che. bhaviSyamAM thaze. lavaNa samudramAM cAra candramA atItamAM prakAzita thayA hatA, vartamAnamAM thAya che, bhaviSyamAM thaze. lavaNa samudramAM cAra sUrya atItamAM tapyA hatA. vartamAnamAM tape che. ane bhaviSyamAM tapaze. e prakAre cAra kRtikA yAvatu cAra bhAvaketu sudhI sUtro kahevA joie lavaNa samudranA cAra dvAra che. te dvArA cAra yojana vikhaMbhavALA ane cAra yojana pravezavALA che. nAma vijaya, vaijayanta, jayanta ane aparAjIta. te dvAro para eka palyopamanI sthitivALA cAra maharthika deva rahe che. teonA nAma jambudvIpanA dvArA para rahevAvALA devonI samAna che. 32] ghAtakIkhaMDa dvIpano valayAkAra vikhaMbha cAra lAkha yojanano che. jambudvIpanI bahAra cAra bharata kSetra ane be airAvata ghAtakIkhaMDa dvIpamAM ane be-be adhapuSkara dvIpamAM che. e prakAre puSkarAghadvIpanA pUrvArdha paryanta merUcUlikA sudhInA pAThanI punarAvRtti karI ane temAM sarvatra cAranI saMkhyA kahevI. Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-4, udeso-ra 287. [327] valayAkAra vikhaMbhavALA naMdIzvara dvIpanI madhyamAM cAra dizAomAM cAraaMjanaka parvata che. te aMjanaka parvata 84,000 yojana uMcA che ane 1000 yojana bhUmimAM che, te parvatonA mUlano vikhaMbha 10000 yojanAno che, tyAra pachI kramazaH ocho thato thato uparano vikhaMbha 1000 yojanAno che. te parvatonI paridhi mUlamAM 31623 yojananI che. pachI kramazaH ochI thatI thatI uparanI paridhi 3166 yojananI che. te parvato mUlamAM vistRta, madhyamAM sAMkaDA, ane uparamAM pAtaLA athati gAyanA pUcchanI AkRtivALA che. badhA aMjanaka parvato aMjana maya che, svaccha che komala che, ghuMTelA ane ghaselA che. rajamala ane kardama rahita che.svataH camakavAvALA che. temAMthI kiraNo nIkaLe che tethI udyotita che, tene jovAthI mana prasanna thAya che. te parvata darzanIya che manohara che ane ramaNIya che. te aMjanaka parvatonA uparano bhAga samatala che, samatala uparitalonA madhya bhAgamAM cAra siddhAyatano - cetyo che. te siddhAyatano cetyonI lambAI 100 yojananI che pahoLAI 50 yojananI che ane uMcAI 72 yojananI che. te siddhayatanonI cAra dizAomAM cAra dvAra che, jemake- devadvAra, asuradvAra, nAgadvAra suvarNadvAra. te dvArA para cAra prakAranA devo rahe che, jemake- deva, asura, nAga ane suvarNa. te dvAronI AgaLa cAra mukhamaMDapa che. te mukhamaMDaponI AgaLa cAra prekSAghara maMDapo che. te prekSAghara maMDaponI madhya bhAgamAM cAra vajamaya akhADA che. te vajamaya akhADAonI madhya bhAgamAM cAra maNi pIThikAo che. te maNipIThIkAonI upara cAra siMhAsana che te siMhAsanonI upara cAra vijayadUSya che. te vijaya dUSyonI madhya bhAgamAM cAra vajamaya aMkuza che. te vajaya aMkuzopara laghu kuMbhAkAra motIonI cAra mALAo che. pratyeka mALA ardha pramANavALI cAra-cAra muktAmALAothI gherAyelI che. te prekSAghara maMDaponI AgaLa cAra maNipIThIkAo che. te maNIpIThikAo para cAra caitya stUpa che. pratyeka caitya stUponI cAre dizAomAM cAra-cAra maNipIThIkAo che. pratyeka maNipIThIkA para padmAsana vALI ane stUpAbhimukha sarvaratnamaya cAra jina pratimAo che. temanA nAma- RSabha vardhamAna, caMdrAnana ane vAriSeNa. te caitya stUponI AgaLa cAra maNipIThikAo che. te maNipIThikAo para cAra caitya vRkSo che. te caityavakSonI sAme cAra maNipIThikAo che. te maNipIThikAo para cAra mahendra dhvajAo che. te mahendra dhvajAonI sAme cAra naMdA puSkaraNIo che. pratyeka puSkaraNInI cAre dizAomAM cAra cAra vanakhaMDo che. [32] pUrvamAM azokavana, dakSiNamAM saptaparNavana, pazcimamAM caMpakavana, uttaramAM Amravana. [32] pUrva dizAvartI aMjanaka parvatanI cAre dizAomAM cAra naMdA- puSkaraNIo che. naMduttarA, naMdA, AnaMdA, ane naMdivardhanA, te puSkaraNIonI laMbAI eka lAkha yojana che. pahoLAI pacAsa hajAra yojananI che ane uMDAi eka hajAra yojananI che. pratyeka puSkaraNInI cAra dizAomAM trisopAna pratirUpaka che. te trisopAna pratirUpakonI sAme pUvadi cAra dizAomAM cAra toraNo che. pratyeka toraNanI pUvadi cAra dizAomAM cAra vanakhaMDo che. vanakhaMDonA nAma azokavana, saptaparNavana,caMpaka Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 288 ThANuM-4/2/329 vana,Amravana. te puSkaraNIonA madhyabhAgamAM cAra dadhimukha parvato che. temanI uMcAI 64000 yojana ane bhUmimAM 1000 yojananI che. te parvato sarvatra patyekanI samAna AkAravALA che. temanI pahoLAI 10000 yojananI che. ane gherAvo 31623 yojanano che. te badhA ratnamaya che yAvat ramaNIya che. te dadhimukha parvatono uparano bhAga samatala che. zeSa samagra kathana aMjanaka parvatonI samAna kahevuM joIe yAvatu uttaramAM Amravana che tyAM sudhI. dakSiNa dizAnA aMjanaka parvatanI cAre dizAomAM cAra naMdA puSkaraNIo che. bhadrA, visAlA, kumuda, ane puMDarIkiNI, pUrvavat puSkaraNIonuM zeSa varNana-yAvatu - dadhimukhaparvata vanakhaMDa parvata sudhI pUrvavat kahevuM. pazcima dizAnA aMjanaka parvatonI cAreya dizAomAM cAra niMdA puSkaraNIo che.naMdisenA. amoghA, gopA. ne sudarzanA. zeSa varNana pUrvavatu samajavuM- dadhimukha parvato, siddhAyatano yAvatuM vanakhaMDo pahelAnI jema ja jANavA. uttara dizAnA aMjanaka parvatanI cAre dizAomAM paNa cAra naMdA, puSkaraNIo che. temanA nAma vijyA, vaijayantI, jayantI, aparAjitA, zeSa varNana pUrvavatu cakravAla vidhvaMbhavALA naMdIzvaradvIpanI madhyabhAgamAM cAra vidizAomAM cAra ratikara parvato che jemake- uttara pUrvamAM dakSiNa pUrvamAM dakSiNa pazcimamAMuttara pazcima mAMte badhA ratikara parvato 1000 yojana uMcA che. 1000 gAu bhUmimAM uMDA che. jhAlaranI jema sarvatra sama saMsthAnavAlA che. 10000 yojana tenI cauDAi che. 31623 yojana tenI paridhi che. dareka ratnamaya che svaccha che. yAvatu-ramaNIya che. uttara pUrvamAM sthita ratikara parvatanI cAre dizAomAM devendra devarAja IzAnendranI cAra agramahiSI onI jambudvIpa jeTalI moTI cAra rAjadhAnIo che, tenA nAma A che. naMduttarA, naMdA, uttarakurA ane devakurA. cAra agramahiSionA nAma- kRSNA, kRSNarAjA, rAmAM ane rAmarakSitA A cAra ajhamahiSionI uparanI cAra rAjadhAnIo che. dakSiNa pUrvamAM sthita ratikara parvatanI cAre dizAomAM devendra devarAja zakendranI cAra ajhamahiSIonI jambudvIpa jeTalI moTI cAra rAjadhAnIo che. tenA nAma zravaNa, saumanasA, arcomAlI ane manoramAM. cAra agramahiSIonA nAma padmA, zivA, zacI, aMjU. A agramahiSI- onI anukramathI uparanI rAjadhAnIo che. dakSiNa-pazcimamAM sthita ratikara parvatanI cAre dizAomAM devendra devarAja zakendranI cAra ajhamahiSIonI jaMbUdvIpa jeTalI moTI cAra rAjadhAnIo che, tenA nAma bhUtA, bhUtAvataMsA, gostUpA, sudarzanA. agnamahiSIo-amalA, apsarA, navamikA ane rohiNI. A cAra agramahiSIonI uparanI rAjadhAnIo che. uttara-pazcimamAM sthita ratikara parvatanI cAre dizAomAM devendra devarAja izAnendranI cAra ajhamahiSIonI jambudvIpa jeTalI moTI rAjadhAnIo che ratnA, ratnoccayA, sarvaratnA ane ratnasaMcayA. agramahiSIovasu, vasuguptA, vasumitrA ane vasuMdharA. A agramahiSIonI uparanI rAjadhAnIo che. [33] satya cAra prakAranA che nAmasatya, sthApanA satya, dravyasatya, bhAvasatya. [331]AjIvikA matavALAonA tapa cAra prakAre che, jemake-ugratapa ghoratapa. rasaniha (rasatyAga)tapa, jilaeNndriya pratisalInatA. [332]saMyama cAra prakAranA che. jemake- manasaMyama vacanasaMyama, kAyasaMyama ane Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-4, udeso-2 289 upakaraNasaMyama. tyAga cAra prakAranA che, jemake- manatyAga, vacanatyAga, kAtyAga ane upakaraNa tyAga. akiMcanatA cAra prakAranI che. jemake- manakiMcanatA, vacana akiMcanatA, kAya-akiMcanatA, upakaraNa akiMcanatA. sthAnaH4 udesoH munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (sthAnaH4-udesoH3) 3i33rekhAo cAra prakAranI che. parvatanI rekhA, pRthvInI rekhA, vAlunI rekhA ane, pANInI rekhA. cAra rekhAonI jema krodha cAra prakAranA che. parvatanI rekhA samAna, pRthvInI rekhA samAna, vAlanI rekhA samAna, pANInI rekhA samAna. parvatanI rekhA samAna krodha karanAra marIne narakamAM utpanna thAya che. pRthvInI rekhA samAna krodha karanAra jIva marIne tIrthaMca conimAM utpanna thAya che. vAlanI rekhAnI samAna krodha karavAvALo jIva marIne manuSya yonimAM utpanna thAya che. pANInI rekhA samAna krodha karavAvALo jIva marIne devayonimAM utpanna thAya che. udaka (pANI) cAra prakAranA che. kardamodaka ,samAna, khaMjanodaka,vAlukodaka zailodaka epramANe bhAva paNa cAra prakAranA che jemake kardamodaka samAna Adi karmamodaka samAna bhAva rAkhavAvALo jIva marIne narakamAM utpanna thAya che. yAvatuM zailoka samAna bhAva rAkhavAvALo jIva marIne devayonimAM utpanna thAya che. [334pakSI cAra prakAranA che, eka pakSI svarasaMpanna che paraMtu rUpa sammAna nathI eka pakSI rUpa saMpanna che paraMtu svara sampanna nathI eka rUpa sampanna paNa che. ane svarasampanna paNa che. eka pakSI svarasampa paNa nathI ane rUpa saMpanna paNa nathI. e prakAre puruSa varga paNa cAra prakAranA che puruSa varga cAra prakArano che. jemake- koI puruSa potAnA pratye prIti rAkhe che anya tarapha prIti rAkhato nathI. koI puruSa para pratye prIti rAkhe paNa potAnA pratye prIti rAkhato nathI. koI puruSa potAnA pratye ane para banne pratye prIti rAkhe che ane koI baMne pratye prIti rAkhato nathI. puruSanA A pramANe paNa cAra prakAro hoya che. eka puruSa pote bhojanAdithI tRpta thaI AnaMdita thAya che. paNa bIjAne tRpta karato nathI. eka puruSa bIjAne bhojanAdithA tRpta kare che paNa pote tRpta thato nathI. eka puruSa pote paNa bhojanAdithI tRpta thAya che. ane anyane paNa tRpta kare che ane eka baMnene tRpta karato nathI. anya rIte puruSa cAra prakAranA che- eka puruSa vicAre che ke potAnA sadu vyavahArathI amukamAM vizvAsa utpanna karUM ane vizvAsa utpanna kare che. eka puruSa vicAre che ke potAnA sadavyavahArathI amukamAM vizvAsa utpanna karU paNa tema karI zakato nathI. koI puruSa vicAre che ke amukamAM vizvAsa utpanna nathI karI zakato paraMtu vizvAsa karavAmAM saphaLa thAya che. koI puruSa amukamAM vizvAsa utpanna nahi karI zakuM ema vicAre che ane vizvAsa utpanna karI zakato paNa nathI. puruSanA A pramANe cAra prakAra paDe che- koI pote vizvAsa kare che paNa paramAM vizvAsa utpanna karI zake nahi. koI paramAM vizvAsa utpanna karI zake paNa pote vizvAsa karato nathI. koI potAnA ane paramAM banemAM vizvAsa sthApita karI zake che. koI potAnA ane paramAM bannemAM vizvAsa 19 Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 290 ThANa-4/3334 sthApita karI zakato nathI. 335]vRkSa cAra prakAranA kahyA che- patrayukta, puSpayukta, kalayukta, chAyAyukta. e ja pramANe puruSo paNa cAra prakAranA hoya che. koI pAMdaDAvALA vRkSanI samAna hoya che, koI puSpavALA vRkSanI samAna hoya che. koI phalavALA vRkSanI samAna hoya che. koI chAyAvALA vRkSanI samAna hoya che. [336bhAravAhana karavAvALAne cAra vizrAma sthala hoya che. bhAravAhaka mArgamAM cAlato potAnA eka khaMbhA parathI bIjA khaMbhA upara bhAra mUke che. te prathama prakAno vizrAma che. mArgamAM kyAMya bhAra mUkI mala mUtrAdi tyAga kare te bIjo vizrAma. mArgamAM nAgakumAra suparNakumAra AdInA maMdiramAM rAtri vizrAma kare te trIjo vizrAma. jyAM te bhAra pahoMcADavAno hoya tyAM pahoMcADIne bojo kAyama mATe khabhA parathI nIce utArI nAkhe te cotho vizrAma. A pramANe zramaNopAsakane mATe cAra vizrAma sthaLa che. je zramaNopAsaka, zIlavrata, guNavrata, viramaNa, pratyAkhyAna ane pauSadhopavAsa, kare che teeka prakArano vizrAma che. sAmAyika athavA dezAvagAzikane samyaka rIte pAlana kare che te bIjo vizrAma che.AThama, caudasa, pUrNimA ane amAvasyAnI tithimAM pauSadhavratanuM pAlana kare che te trIjo vizrAma che. maraNa najIka AvatAM AhAra-pANIno pratyAkhyAna kare che, ane mRtyunI AkAMkSA vinA pAdapopagamana saMthAro kare che te cotho vizrAma che. [337]cAra prakAranA puruSo kahela che. uditodita- manuSyajanmamAM paNa udita (mRddha) ane AgaLa paNa udita (sukhI), uditAstamita- manuSyanmamAM udita(samRddha) paNa AgaLa (durgatimAM javAthI) udaya nahi. astamitodita- koI ahi udita nathI. paraMtu pachI AgAmI bhavamAM udita (samRddha) astamitAstamita -manuSya janmamAM paNa udita nahi ane AgaLa paNa udita nahi. [338]yugma cAra kahyA che- katayugma eka evI saMkhyA jene cArathI bhAMgI devA para zeSa cAra rahe. coja eka evI saMkhyA jene traNathI bhAMgI devA para zeSa traNa rahe. dvApara eka evI saMkhyA jene bethI bhAMgI devA para zeSa be rahe. kalyoja eka evI saMkhyA jene ekathI bhAMgI devA para zeSa eka rahe. nAraka jIvone cAra yugma che. e pramANe 24 deDakavartI jIvonA cAra yugma che. [339] zUra cAra prakAranA che, jemake kSamAzUra, tapazUra, dAnazUra, yuddhajUra kSamAzUra arihaMta bhagavaMta che, tapazUra aNagAra hoya che, dAnazUra vaizramaNa deva che, ane yuddhazura vAsudeva hoya che. [34] purUSa varga cAra prakArano che jamake- koi purUSa zarIra kula samRddhi AdithI ucca ane ucca abhiprAyavALo paNa hoya che. koI purUSa zarIra kula samRddhithI ucca paNa nIca abhiprAyavALo hoya che. koI purUSa zarIra kula samRddhithI hIna paNa ucca vicAravALo hoya che. koI purUSa zarIra kula samRddhithI paNa hIna ane audAyadi guNothI paNa hIna che. [341] asurakumAra devone cAra lezyAo hoya che-kRSNalezyA, nIlalezyA, kApotalezyA, ane tejalezyA. e pramANe zeSa bhavanavAsI devonI pRthvIkAya apakAya Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-4, udeso-3 291 vanaspatikAya tathA sarva vANavyaMtarone cAra vezyAo hoya che. [342] yAna cAra prakAranA che- koI eka yAna baLadothI yukta hoya ane sAmagrIthI paNa yukta hoya che, koI yAna baLadathI yukta che paraMtu sAmagrIthI ayukta che, eka yAna baLadothI rahita che. ane sAmagrIthI sahita che. eka yAna ayukta baLadothI rahita hoya che. ane sAmagrIthI rahita hoya che. e pramANe cAra prakAranA purUSa kahela che. koI purUSa dhanAdithI yukta che ane samucita anuSThAnathI yukta che koI puraSa dhanAdithI yukta che. paraMtu samucita anuSThAnathI rahita che. eka purUSa dhanAdithI rahita che. paraMtu ucita anuSThAnathI yukta che. eka purUSa dhanAdithI rahita che ane ucita anuSThAnathI rahita che. yAna cAra prakAranA che- eka yAna baLadAdithI yukta ane yukta pariNata che (cAlavA mATe taiyAra che) eka yAna baLadAdithI yukta paraMtu cAlavAmAM yogya nathI. eka yAna baLadAdithI rahita che paraMtu cAlavA yogya che eka yAna baLadAdithI rahita che ane cAlavA yogya paNa nathI e ja pramANe puruSo paNa cAra prakAranA hoya che. eka puruSa dhanadhAnyathI paripUrNa che ane ucitta pravRttivALo che. bAkInA traNa bhAgo pUrvokata kramathI jANavA. yAna cAra prakAranA che- eka yAna vRSabhAdithI yukta che ane sundarAkAra che zeSa traNa bhAMgA pUrvokta kramathI kahevA. e pramANe purUSo cAra prakAranA che, jema ke- eka purUSa dhana AdithI sampanna che ane sundara che zeSa traNa bhAMgA pUrvokta kramathI kahevA. yAna cAra prakAranA che. jema ke- eka yAna yukta che (vRSabhAdithI yukta che) ane tenI zobhA sundara che zeSa traNa bhAMgA pUrvokta kramathI kahevA. e pramANe puruSa cAra prakAranA che- eka puruSa dhanathI yukta che ane tenI zobhA yukta che. zeSa traNa bhAMgA pUrvokta pramANe kahevA. vAhana cAra prakAranA che- eka vAhana besavAnI sAmagrIthI yukta che ane vega yukta che. eka vAhana besavAnI sAmagrIthI yukta che paNa vega yukta nathI. eka vAhana sAmagrIthI yukta nathI paraMtu vega yukta che. eka vAhana besavAnI sAmagrIthI yukta paNa nathI ane vegayukta paNa nathI. e pramANe purUSa cAra prakAre che- eka dhana dhAnya saMpanna ane utsAhI che. eka dhana dhAnya saMpanna che paraMtu anutsAhI che. eka puruSa utsAhI che paraMtu dhana dhAnya sampanna nathI. eka purUSa dhana dhAnya sampanna paNa nathI ane utsAhI paNa nathI. yAnanA cAra sUtronI samAna yugyanA cAra sUtro paNa kahevA e rIte puruSonI caubhaMgI paNa jANavI. sArathi cAra prakAranA che. eka sArathI rathanA azvo joDe che. paraMtu chUTA karato nathI. eka sArathi rathathI azvone chUTA kare che paraMtu joDato nathI. eka sArathi rathamAM azvo joDe che ane chUTA kare che eka sArathi rathamA azvone joDato nathI ane chuTA paNa karato nathI. e pramANa purUSa (zramaNa) cAra prakAranA che. jemake- eka zramaNa koI vyaktine saMyama sAdhanAmAM joDe che paraMtu aticArothI mukta karato nathI. eka zramaNa saMyamIne aticAro mukta kare che paraMtu saMyama sAdhanAmAM joDato thI. eka zramaNa saMyamIne sAdhanAmAM joDe paNa che ane aticArothI mukta paNa kare che. eka zramaNa saMyamIne sAdhanAmAM joDato paNa nathI ane aticArothI mukta paNa karato nathI. Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 292 ThANa-4/334ra. azva cAra prakAranA che. jemake- koi azva palANa yukta paNa che ane vega yukta paNa che. yAnanA sUtronI samAna azvanA cAra sUtro kahevA ane purUSasUtra paNa pUrvavat kahevA. azvanA cAra sUtronI samAna hastinA cAra sUtro hevA ane cAra prakAranA purUSo che tenA cAra bhAMgI hastI samAna utAravA. yugyacaya cAra prakAranI che - eka azva mArgamAM cAle che paraMtu unmArgamAM nathI cAlato, eka azva unmArgamAM cAle che paraMtu mArgamAM nathI cAlato eka azva mArgamAM paNa cAle che ane unmArgamAM paNa cAle che. eka azva mArgamAM paNa nathI cAlato ane unmArgamAM paNa nathI cAlato. e pramANe purUSa nA cAra prakAra che.- eka purUSa saMyama mArgamAM cAle che paraMtu unmArgamAM nathI cAlato bAkInA traNa bhAMgA pUrvokta kramathI kahevA. puSpa cAra prakAranA che. jema ke- eka puSpa suMdara che paNa sugaMdha nathI eka pUSpA sugaMdhI che paraMtu suMdara nathI. eka puSpa suMdara paNa che ane sugaMdha paNa che. eka puSpa suMdara paNa nathI ane sugaMdhIta paNa nathI. e pramANe purUSanA cAra prakAra che jemake-eka suMdara che paraMtu sadAcArI nathI. zeSa traNa bhAMgA pUrvavata kahevA. cAra prakAranA purUSa kahela cheeka jAtisaMpana (uttama mAtR pakSavALo) che paraMtu kulasaMpana (uttama pitR pakSavALA) nathI. eka kulasaMpanna che paraMtu jAtisaMpanna nathI. eka jAtisaMpanna che ane kulasaMpanna paNa che. eka jAtisaMpanna nathI ane kUlasaMpanna paNa nathI. cAra prakAranA purUSo kahyA che. te A pramANe eka purUSa jAtisaMpanna che. paraMtu balasaMpanna nathI, yAvatu eka jAtisaMpanna paNa nathI ane balasaMpanna paNa nathI. A pramANe jAti ane rU5, jAti ane zrata, jAti ane zIla, jAti ane cAritrane laIne badhAnA cAra cAra baMgo kahevo joIe. A ja pramANe kula ane balanA. kula ane rUpanA. kula ane zrutanA, kula ane zIlanA kula ane cAritranA paNa cAra cAra AlApako kahevA. A ja pramANe-bala ane rUpanA, bala ane zrutanA, bala ane zIlanA, bala ane cAritrane laine cAra AlApaka kahevA. A ja pramANe rUpa ane kRtanA, rUpa ane zIlanA, rUpa ane cAritranA cAra cAra AlApaka kahevA. A je pramANe zrata ane cAritranA cAra AlApaka kahevA. A pramANe zIla ane cAritranA cAra AlApaka kahevA ema sarvamaLIne ekavIsa bhaMga kahevA joIe. phaLanA cAra prakAra che. jema ke- Amalaka jevu madhura, drAkSa jevuM madhura, dudha jevuM madhura, khAMDa jevuM madhura. AcArya paNa cAra prakAranA hoya che- madhura AMbaLA samAna che AcArya hoya che, te madhura bhASI ane upazAMta hoya che ,madhura drAkSa samAna je AcArya che, te adhika madhurabhASI ane adhika upazAMta hoya che. madhura dUdha samAna je AcArya che, te atyadhika madhura bhASI ane atyadhika upazAnta hoya che. madhura zarkarA samAna je AcArya che. te adhikatama madhura bhASI ane adhikatama upazAtta hoya che. purUSanA cAra prakAra che- eka purUSa potAnI sevA kare che. paraMtu bIjAnI sevA nathI karato te ALasu athavA rUkSa prakRtivALo. eka purUSa bIjAnI sevA kare che. paraMtu potAnI nathI karato. te paropakArI. eka purUSa potAnI sevA paNa kare che. ane bIjAnI paNa sevA kare che. te vyavahArakuzala. eka purUSa potAnI sevA paNa nathI karato ane bIjAthI sevA karAvato paNa nathI te jInakalpIyuni. cAra prakAranA purUSo kahela che. eka purUSa bIjAnI. Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-4, udeso-3 293 sevA kare che. paraMtu bIjA pAsethI potAnI sevA karAvato nathI te nispRhI. eka purUSa bIjA pAsethI sevA karAve che. paraMtu svayaM sevA karato nathI te rogI yA AcArya. eka purUSa bIjAnI sevA kare che. ane bIjAthI sevA karAve che. sthavirakalpIyuni. eka purUSa bIjAnI sevA karato nathI ane bIjAthI sevA karAvato paNa nathI te jInakalpI muni purUSa cAra prakAranA che jema ke- purUSa kArya kare che. paraMtu mAna nathI karato. eka purUSa mAna kare che. paraMtu kArya karato nathI. eka purUSa kArya kare che. ane mAna paNa kare che. eka purUSa kArya paNa nathI karato ane mAna paNa nathI karato purUSa cAra prakAranA che eka purUSa saMgraha karavAnA svabhAvavALo che. paNa mAnakara nathI. eka purUSa saMgraha karavAnA svabhAvavALo nathI, ane mAnakara paNa nathI. eka purUSa saMgraha karavAnA svabhAvavALo. che. ane mAnakara che. eka purUSa saMgraha karavAnA svabhAvavALo nathI ane mAnakara paNa nathI. eka purUSa (zramaNa) gaNane mATe AhArAdino saMgraha kare che paNa mAna karato nathI. yAvatueka purUSa gaNane mATe saMgraha nathI karato ane abhimAna paNa nathI karato. purUSo cAra prakAranA hoya che. jemake- eka purUSa nirdoSa sAdhu samAcArInuM pAlana karI gaNanI zobhA vadhAre che paNa mAna karato nathI. eka purUSa mAna kare che paraMtu gaNanI zobhA vadhArato nathI. eka purUSa gaNanI zobhA paNa vadhAre che ane mAna paNa kare che. eka purUSa gaNanI zobhA paNa nathI vadhArato ane mAna paNa nathI karato. purUSo cAra prakAranA che. eka purUSa gaNanI zuddhi kare che paraMtu mAna nathI karato, bAkInA traNa bhAMgA. pUrvavat jANavA. purUSa cAra prakAranA che. eka purUSa sAdhuveSa choDe che paraMtu cAritra dharma choDato nathI eka purUSa cAritradharma choDe che. paraMtu sAdhuveSa choDato nathI. eka purUSa sAdhu veSa paNa choDe che ane cAritradharma paNa choDe che. eka purUSa sAdhu veSa paNa nathI choDato ane cAritradharma paNa nathI choDato. purUSa cAra prakAranA che. jema ke - eka purUSa (zramaNa) sarvajJa-dharmane choDe che paraMtu gaNanI maryAdAne choDato nathI. eka purUSa sarvajJakathita dharmane choDato nathI paraMtu gaNanI maryAdAne choDe che. eka purUSa sarvajJakathita dharma paNa choDe ane gaNanI mayadAne paNa choDe che. eka purUSa sarvajJakathita dharma paNa nathI choDato ane gaNanI maryAdAne paNa nathI choDato. cAra prakAranA purUSa hoya che. eka purUSane dharma priya che paraMtu te dharmamAM draDha nathI. eka purUSa dharmamAM draDha che. paraMtu te dharmapriya nathI. eka purUSa dharmapriya paNa che ane te dharmamAM draDha paNa che. eka purUSa che ne dharma priya paNa nathI ane te dharmamAM draDha paNa nathI. AcArya cAra prakAranA che. - eka AcArya dIkSA Ape che paraMtu mahAvratonI pratijJA nathI karAvatA. eka AcArya mahAvratonI pratijJA karAve che paraMtu dIkSA detA nathI. eka AcArya dIkSA paNa Ape che ane mahAvrata paNa dhAraNa karAve che eka AcArya dIkSA ApatA nathI ane mahAvrata dhAraNa karAvatA nathI. AcArya cAra prakAranA che- koI AcArya UddezakAcArya che paraMtu vAcanAcArya hotA nathI.eka AcArya AgamonuM adhyayana karAve. paraMtu ziSya ne Agama jJAna karavA yogya na batAve. eka AcArya ziSyane Agama jJAna mATe yogya paNa banAve che. ane vAcanA paNa Ape che. eka AcArya na ziSyane yogya banAve ke na vAcanA Ape. antavAsI cAra prakAranA kahyA che. eka pravrAjanAntavAsI paraMtu upasthApita Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 294 ThAzaM-43342 ziSya nathI. eka upasthApita ziSya che paraMtu pravrajita ziSya nathI. eka pravrajita ziSya paNa che ane upasthApita paNa che. eka pravrajita ziSya paNa nathI ane upasthApita paNa nathI. ziSya cAra prakAranA che- eka uddezakAntavAsI che paNa vAcanAntavAsI nathI. eka vAcanAttevAsI che paNa uddezakAntavasI nathI. eka uddezakAntavAsI paNa nathI ane vAcanAntavAsI paNa nathI. nirjhanya cAra prakAranA che- eka nircantha dIkSAmAM jyeSTha hoya che paraMtu mahApApa karma ane mahApApa kriyA kare che. kyAreya AtApanA leto nathI ane pAMca samitionuM pAlana paNa karato nathI. tethI te dharmano ArAdhaka nathI. eka nirjhanya dIkSAmAM jyeSTha che paraMtu pApa karma ane pApa kriyA kadI paNa karato nathI. AtApanA le che ane samitionuM pAlana paNa kare che. tethI te dharmano ArAdhaka che. eka nigraMtha dIkSAmAM nAnA che paraMtu mahApApa karma ane mahApApa kriyA kare che. AtApanA kyAreya leto nathI ane samitionuM pAlana karato nathI tethI te dharmano ArAdhaka nathI. eka nirjhanya dIkSAmAM nAnA che. paraMtu kadI pApa karma ane pApa kriyA karato nathI AtApanA le che. ane samitionuM pAlana paNa kare che. tethI te dharmano ArAdhaka hoya che. A pramANe nircanthIo, tathA zrAvako, ane zrAvikAonA paNa bhAMgA kahevA. [343] zramaNopAsakanA cAra prakAra che. mAtApitA samAna bhAI samAna mitra samAna ane zokyasamAna. zramaNopAsakanA nIce pramANe cAra prakAra paDe che- arIsAsamAna patAkAsamAna sthANusamAna tIkSNa kAMTAnI samAna. [344] bhagavAna mahAvIranA je zramaNopAsako saudharmakalpanA aruNAbha vimAnamAM utpanna thayA che, temanI cAra palyopamanI sthiti che. 345] devalokamAM utpanna thayela devatA manuSya lokamAM AvavA icche che paraMtu cAra kAraNothI te AvI zakatA nathI. jema ke- devalokamAM utpanna thayela eka devatA divyakAma-bhogomAM mUcchita, vRddha, baddha ane Asakta thaI jAya che tethI te manuSyanA kAmabhogone AdarathI joto nathI. zreSTha mAnato nathI. mAnavInA kAmabhogothI mane koI lAbha nathI evo nizcaya karI le che ane mAnavInAkAmabhoga maLe evI kAmanA paNa karato nathI ane manuSyanA kAmabhogono upabhoga karuM evo vikalpa paNa te karato nathI. devalokamAM tatkAla utpanna thayela navo deva divya kAmabhogomAM mUcchita-pAvatu Asakata thai jAya che. tethI teno manuSyabhava pratyeno prema devaloka pratyenA premamAM saMkrAta thaI jAya che. devalokamAM utpanna thayelo navo devatA divya kAmabhogomAM mUcchita-cAvatu. Asakita thaI jAya che. tethI tenA manamAM e vikalpa Ave che ke huM hamaNAM jaIza athavA eka muhUrta pachI jaIza. Ama vicAra karatAM karatAM lAMbo samaya vyatIta thaI jAya che. tyAM sudhImAM tenA mAtApitA Adi saMbaMdhIo kALadharma pAmI gayA che. devalokamAM utpana thayela devatA divya kAmabhogomAM mUcchita-vAvatu-Asakata thai jAya che. tene manuSyalokanI gaMdha amanojJa lAge che. kemake manuSya lokanI durgadha 400-500 yojana sudhI phelAyelI hoya che. tethI te durgadhane kAraNe AvatA nathI. devalokamAM tatkAla utpanna thayela deva manuSyomAM AvavA Icche che ane A cAra kAraNo e AvI zake che. devalokamAM utpanna thatA devatA divya kAma bhogomAM mUcchita Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-4, udeso-3 25 yAvatuM Asakata nathI thato. tenA manamAM evo vikalpa Ave che ke manuSya lokamAM mArA AcArya che, upAdhyAya che, pravartaka che, sthavira che, gaNI che, gaNadhara che, ane gaNAvacchedaka che. temanA prabhAvathI mane A divya devaRddhi, divya devaghuti Adi labdha thaI, prApta thaI ane sAme AvI che. tethI huM ahIMthI manuSya lokamAM jaI temane vaMdanA karuM yAvatu temanI paryApAsanA karuM. devalokamAM utpanna thayela deva kAmabhogomAM mUcchita yAvatuM Asakata nathI thato. tenA manamAM vikalpa Ave che ke manuSya bhavamAM jJAnI athavA duSkara tapa karavAvALA tapasvI che te bhagavantonI vaMdanA karuM yAvatu- paryapAsanA kare. devalokamAM utpanna thayela deva divya kAmabhogomAM mUcchita yAvatu-Asakata nathI thato. ane tenA manamAM evo vikalpa Ave che ke manuSya bhavamAM mArA mAtA, pitA, bhAI, bena pUtravadhU Adi che. tenI samIpa jAuM ane tene batAvuM ke mane AvI divya Rddhi ane devatI prApta thaI che. devalokamAM utpanna thayela deva divya kAmabhogomAM mUcchita-yAvata Asakata nathI thato. tenA manamAM e vikalpa Ave che, ke manuSya lokamAM mArA mitro che, sahAyaka che, sakhA che, sAMgatika che, te ane meM parasparamAM saMketa karyo che. vacana ApyuM che. ke je pahelA devaloka jAya te bIjAne pratibodha davA Ave. [34] lokomAM eTale lokanA amuka bhAgamAM cAra kAraNone lIdhe aMdhakAra vyApI jAya che. jinendra devanA nivaNa kALe, ahaMtaprajJapta dharma lupta thavA para pUvanuM jJAna naSTa thavA para, (bAdara) agni na rahevA para. cAra kAraNone lIdhe lokamAM udyota thAya che. jemake- jinendra devanA janma samaye jinendra pravrajita thAya tyAre, tIrthakarone kevaLajJAna thAya tyAre, ahaMnta prabhu nivaNa mahimA avasare e pramANe devalokamAM aMdhakAra, udyota, deva samudAyanuM ekatrita thavuM, utsAhIta thavuM ane AnaMdajanya kolAhala thavo, A rIte darekanA phakta cAra cAra kAraNo kahevA. devandracAvatu-lokAntika devo cAra kAraNothI manuSya lokamAM Ave che." [347] cAra duHkhazayyAo kahI che. jemake- prathama dukhazayyA eka manuSya muMDita thaIne athatui "gRhasthAvasthAno parityAga karI aNagAra avasthAne aMgIkAra karIne" nigraMthapravacanamAM zaMkA, kAMkSA, vicikitsA kare che to te mAnasika durvidyAmAM dharmaviparIta vicArothI nigraMtha pravacanamAM azraddhA, apratIti aruci rAkhavA para zramaNanuM mana sadA vividha viSayo pravRtta thAya che. tethI te dharmabhraSTa thaI jAya che, te prathama duHkhazayyA che. bIjI dukhazayA, eka vyakti muMDita thaI yAvatu-pravrajita thaI potAne je AhArAdi prApta che tethI saMtuSTa nathI thato ane bIjAne je AhArAdi prApta che tenI icchA kare che. evA zramaNanuM mana vividha viSayomAM bhame che. tethI dharmabhraSTa thaI jAya che A bIjI dukhazadhyA. trIjI dukhazavyA, eka vyakti muMDita thaI yAvatupravrajita thaI manuSya saMbaMdhI kAmabhogonuM AsvAdanacAvatu-abhilASA kare che. te zramaNanuM mana sadA vividha viSayomAM bhame che, tethI te dharmabhraSTa thAya che. te trIjA duHkhazayyA che. cothI dukhazadhyA, eka vyakti muMDita thaIne cAvatupravrajita thaIne ema vicAre che ke huM gRhasthAvAsamAM hato tyAre mAliza, mardana snAna, Adi niyamIta karato hato jyArathI huM pravrujita thaI gayo chuM tyArathI mAliza mardana khAna AdI karI zakato nathI, e pramANe mAliza AdinI IcchAyAvatu abhilASA kare che tenuM mana vividha viSayomAM bhame che. tethI te saMyamabhraSTa Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 296 ThANuM-43/347 thAya che, te cothI duHkhazayyA che. sukhazayA cAra prakAranI che jemake- prathama sukhazayyA, eka vyakti muMDita thaI gRhasthAvAsano tyAga karI pravrujita thAya che. te nigraMtha pravacanamAM zaMka, kAMkSA, vicikitsA karato nathI. bheda samApana e kaluSa samApana thato nathI. evuM A rIte nigraMtha pravacanamAM niHzakti, niHkAMkSita hovAne kAraNe zraddhA pratIti-raci rAkhe che. A rIte jene nigraMtha pravacanamAM zraddhA pratIta ruci thayela che te potAnA manane sthira rAkhI zake che. game te viSayomAM bhamavA deto nathI ane dharmabhraSTa thato nathI. te prathama sukhazavyA. bIjI sukhazayA koI puruSa muMDita thaine pravrajyA aMgIkAra kare che. te muMDita yAvata pravrajita thaIne svayaMne prApta AhAra AdithI saMtuSTa rahe che ane anyane prApta AhAra AdinI abhilASA rAkhato nathI. evA zramaNanuM mana vividha viSayomAM bhamatuM nathI ane te dharma bhraSTa thato nathI. A bIjI sukhazapyA che. trIjI sukhazayA, eka vyakti muMDita thaI yAvata-praddhati thaIne kadI paNa manuSya saMbaMdhI kAmabhogonI AzA karato nathI, pRhA karato nathI, abhilASA karato nathI. te zramaNanuM mana vividha viSayomAM bhamatuM nathI ane dharmabhraSTa thatuM nathI. A trIjI sukhazayyA che. cothI sukhazayyA eka vyakti muMDitapravrajita thaIne ema vicAre che-arihaMta bhagavAna ArogyazALI, baLavAna zarIranA dhAraka, udAra kalyANakArI, vipula karmakSayakArI tapakarmane aMgIkAra kare che to mAre to je vedanA Adi upasthita thaI che te samyaka prakAre sahana karavI joie. jo huM samyaka prakArathI sahana karIza to ekAMta nirjarA karI zakIza. AvA vicArothI te dharmamAM sthira rahe che, A che cothI sukhazavyA. [348] cAra prakAranI vyaktio Agama vAcanAne mATe ayogya hoya che, jemakeavinayI, dUdha Adi poSTika AhAranuM adhika sevana karavAvALo. anupazAMta, mAyAvI. cAra prakAranI vyaktio Agama vAcanAne mATe yogya che- vinayI, dUdha Adi poSTika AhAranuM vadhAre sevana na karanAro, upazAMta kapaTarahita. [34] puruSa cAra prakAranA che- eka potAnuM bharaNa-poSaNa kare che paraMtu bIjAnuM bharaNa poSaNa nathI karato. eka potAnuM bharaNa poSaNa nathI karato paraMtu bIjAnuM kare che. eka potAnuM ane bIjAnuM paNa bharaNa-poSaNa kare che. eka potAnuM bIjAnuM paNa bharaNa poSaNa karato nathI. puruSa cAra prakAranA che. eka pahelAM paNa daridrI hoya che ane pachI paNa daraDhI hoya che. eka purUSa pahelA daridra hoya che paraMtu pAchaLathI dhanavAna thaI jAya che. eka purUSa pahelAM dhanavAnuM hoya che. pachI daridra thaI jAya che. eka purUSa pahelAM dhanavAnuM hoya che ane pachI paNa dhanavAna hoya che. purUSa cAra prakAranA che. jema ke- eka purUSa daridra hoya che. ane durAcArIpaNa hoya che. eka purUSa daridra hoya che paraMtu sadAcArI hoya che. eka purUSa dhanavAna hoya che paraMtu durAcArI hoya che. eka purUSa dhanavAna paNa hoya che ane sadAcArI paNa hoya che. bIjI rIte paNa purUSa cAra prakAranA che- eka daridra che paraMtu duSkRtyomAM AnaMda mAnanAro che. eka daridra che paraMtu satkAryomAM AnaMda mAnanAro che. eka dhanika che paraMtu duSkRtyomAM AnaMda mAnavAvALo che. eka dhanika paNa che ane satkAryomAM AnaMda mAnavAvALo paNa che. A pramANe paNa purUSa cAra prakAranA che. eka purUSa daridra che ane durgatimAM Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-4, udde so-3 297 javAvALo che. eka purUSa daridra che ane sugatimAM javAvALo che. eka purUSa dhanavAnuM che ane durgatimAM javAvALo che. e dhanavAna che ane sugatImAM janAra che. A pramANe paNa purUSa cAra prakAranA che. jemake eka daridra che ane durgatimAM gayo che. eka daridra che ane sugatimAM gayo che eka purUSa dhanavAnuM che ane durgatimAM gayo che. eka purUSa dhanavAnuM che ane sugatimAM gayo che. purUSa cAra prakAranA che- eka pahelA ajJAnI pachI paNa ajJAnI. eka pahelA ajJAnI pachI jJAnI. eka pahelA jJAnI paraMtu pachI ajJAnI. eka pahelA jJAnI pachI paNa jJAnI. purUSa cAra prakAranA che. eka purUSa malina svabhAvavALo ane tenI pAse ajJAnanuM bala che. eka purUSa malina svabhAvavALo che paNa tenI pAse jJAnanuM bala che. eka purUSa nirmaLa svabhAvavALo che paNa tenI pAse ajJAnanuM baLa che. eka purUSa nirmaLa svabhAvavALo che ane tenI pAse jJAnanuM baLa che. purUSa cAra prakAranA che- eka purUSa malina svabhAvavALo che ane ajJAna baLamAM AnaMda mAnavALo che. eka purUSa malina svabhAvavALo che paraMtu jJAna baLamAM AnaMda mAnavAvALo che. eka purUSa nirmala svabhAvavALo che ane ajJAna baLamAM AnaMda mAnavAvALo che. eka purUSa nirmala svabhAvavALo che ane jJAna baLamAM AnaMda mAnavAvALo che. purUSa cAra prakAranA kahela che- eka purUSa kRSi Adi sAvadhakarmono tyAga karyo che paraMtu sadoSa AhArano tyAga nathI karyo. eka purUSe sadoSa AhArano tyAga karyo che paraMtu kRSi Adi sAvadyakarmono tyAga nathI karyo. eka para kaSi Adi sAvadhakamano ane sadoSa AhAra, banneno tyAga karyo che. eka purUSe banneno tyAga karyo nathI. purUSa cAra prakAranA che- eka purUSe kRSi Adi sAvadyakarmono tyAga karyo paraMtu gRhavAsano tyAga nathI karyo. zeSa traNa bhAMgA pUrvokta krimathI kahevA. purUSa varga cAra prakAranA che. jemake- eka purUSe sadoSa AhAra Adino tyAga karI dIdho che. paraMtu gRhavAsano tyAga karyo nathI. bAkInA traNa bhAMgA pUrvokta krama pramANe kahevA. purUSa cAra prakAranA che.- eka purUSa A bhavamAM sukhanI kAmanA kare che paraMtu parabhavamAM sukhanI kAmanA nathI karato. eka purUSa parabhavamAM sukhanI kAmanA kare che paraMtu A bhavamAM sukhanI kAmanA karato nathI. eka purUSa A bhava ane parabhavamAM sukhanI kAmanA kare che. eka purUSa A bhava ane parabhava bannemAM sukhanI kAmanA karato nathI. purUSa cAra prakAranA che- eka purUSa eka (zrutajJAna)thI vadhe che ane eka (samyagdarzana) thI hIna thAya che. eka purUSa eka (zratajJAna) thI vadhe che ane be (samyagdarzana ane vinaya)thI hIna thAya che eka purUSa be (zrutajJAna ane samyaga cAritra)thI vadhe che ane samyagadarzanathI hIna thAya che. eka purUSa be (zrutajJAna ane samyaganuSThAnathI) vadhe che ane be (samyagadarzanane vinayathI hIna thAya che.) cAra prakAranA ghoDA kahela che- eka ghoDo pahelA zIvra gativALo che ane pachI paNa zIdhra gati rahe che. eka ghoDo pahelA zIdhra gativALo che paraMtu pachI maMdagativALo thAya che. eka ghoDo pahelA maMdagati hoya che paraMtu pachI zIgha gativALo thAya che. eka ghoDo pahelA maMdagativALo hoya che ane pachI paNa maMdagativALo hoya che. A prakAre purUSa cAra prakAranA che. eka purUSa pahelA sadguNI che pachI paNa sadguNI che. eka purUSa pahelA sadgaNI che pachI avaguNI thaI jAya che. eka purUSa Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 298 ThANa -4/3/349 pahelA avaguNI che paraMtu pAchaLathI sadgaNI thaI jAya che. eka purUSa pahelAM paNa ane pachI paNa avaguNI che. ghoDA cAra prakAranA che, jemake- eka ghoDA zIdhra gativALo ane saMkatAnusAra cAlanAra hoya che. eka zIghragativALo che paNa ekatAnusAra cAlato nathI. eka ghoDAnI maMdagati che paraMtu saMketAnusAra cAle che. eka ghoDAnI maMdagati che ane saMketAnusAra cAlato nathI. A prakAre purUSa cAra prakAranA che. eka vinaya guNasaMpanna che. ane vyavahAramAM vinamra che. bAkInA traNa bhAMgA pUrvokta kramathI kahevA. ghoDA cAra prakAranA che, jemake- eka jAti saMpanna che paraMtu kula saMpanna nathI. bAkInA traNa bhAMgA pUrvokta pramANe, A prakAre purUSa cAra prakAranA che. cAre bhAMgI pUrvokta pramANe. ghoDA cAra prakAranA che. eka ghoDA jAti saMpanna che. paraMtu balasaMpanna nathI. zeSa traNa bhAMgA pUrvokta pramANe. purUSa cAra prakAranA che. cAre bhAMgA pUrvavatuM. ghoDA cAra prakAranA che, jemake- eka ghoDo jAtisaMpanna che. paraMtu rUpasaMpanna nathI. zeSa bhAMgA pUrvokta pramANe. e pramANe purUSa cAra prakAre che. cAre bhAMgA pUrvavatu ghoDA cAra prakAranA che, jemake- eka ghoDo jAtisaMpana che paraMtu yuddhamAM te vijaya prApta karI zakato nathI. bAkInA traNa bhAMgA pUrvavatu e pramANe purUSa cAra prakAranA che. eka purUSa jAtisampanna che paraMtu yuddhamAM te vijaya prApta karI zakato nathI. A pramANe bAkInA traNa bhAMgA pUrvavatuM. kulasaMpanna ane baLasaMpanna, kulasaMpanna ane rUpasaMpanna. kulasaMpanna ane jaya- saMpanna. balasaMpanna ane rUpasaMpanna. balasaMpanna ane jayasaMpanna. rUpasaMpanna ane jaya- saMpanna. ghoDAnA cAra cAra bhAMgA tathA e pramANe purUSanA cAra cAra bhAMgA pUrvokta kramathI kahevA. purUSa cAra prakAranA che, jemake- eka purUSa siMhanI jema pravrajita. thAya che. ane siMhanI jema ja vicare eka purUSa siMhanI jema pravrajita thAya che paraMtu ziyALa nI jema vicare che, eka purUSa ziyALanI jema pravrajita thAya che paraMtu siMhanI jema vicare che. eka purUSa ziyALanI jema pravrajita thAya che ane ziyALanI jema vicare che. [3pa0] lokamAM cAra sthAna samAna che- apratiSThAna nArakAvAsa sAtamI naraka, jambudvIpa, pAlakyAna vimAna, savartha siddha mahAvimAna. lokamAM sarvathA samAna cAra sthAna che. sImaMtaka narakAvAsa, samayakSetra (manuSyaloka) urpha nAmaka vimAna, iSaprAgabhArA pRthvI siddhazilA) 3ipa1] urdhvalokamAM be deha dhAraNa karyA pachI mokSamAM javAvALA jIva cAra prakAranA che, jemake- pRthvIkAyika apakAyika vanaspatikAyika ane skUla trasakAyika jIva. adholoka ane tiya kuloka saMbaMdhI sUtro paNa kahevAM. [3pa2] puruSa cAra prakAranA che, jemake- eka puruSa lajjAthI pariSaha sahana kare che. eka puruSa lajjAthI mana draDha rAkhe che. eka puruSa pariSahathI calacitta thaI jAya che. eka puruSa pariSaha AvavA para nizcala mana rAkhe che. [3pa3] zayyA pratimA (pratijJAo) cAra che vastra pratimAo cAra che. pAtra pratimAo cAra che. sthAna pratimAo cAra che. [3pa4] jIvathI pRSTa nIcenA cAra zarIra kahela che- vaikriyakazarIra, AhAraka zarIra, tejasazarIra ane kAmaNa zarIra. cArazarIra, kAmaNa zarIra sAthe utmizra (vyApta) kahela che. audArikazarIra, vaikriyazarIra, AhArakazarIra, taijasa zarIra. Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-4, udeso-3 299 [3papa loka cAra astikAya rUpa dravyothI vyApta kahela che- dhamastikAya adhamastikAya jIvAstikAya pudgalAstikAya. utpAdyamAna cAra bAdarakAyathI A loka vyApta che. pRthvIkAyikothI apakAyikothI vAyukAyikothI vanaspati- kAyikothI. [35] samAna pradezavALA dravya cAra che- dhamastikAya, adhamastikAya, lokAkAza ane eka jIva. [3pa7] pRthvIkAyAdi cArenuM zarIra evuM che, je AMkhothI joI zakAtuM nathI. jemake- pRthvIkAyanuM apakAyanuM teukAyanuM ane vanaspatikAyanuM. [3pa8] cAra indriyono viSaya indriyonI sAthe sRSTa thaIne grAhya thAya che. jemakezrotrendriya dhrANendriya jilaeNndriya sparzendriya. [3pa9] jIva ane pudgala cAra kAraNothI lokathI bahAra alokamAM jaI zakavA. samartha nathI. gatino abhAva hovAthI, gatisAdhaka kAraNano abhAva hovAthI, snigdhatAthI rahita hovAthI ane lokanI maryAdA hovAthI. [36] jJAta (dRSTAnta) cAra prakAranA che- AhAraNa :- je vRttathI avyakta artha vyakta karAya che. AharaNa taddeza - je draSTAntathI vastunA eka dezanuM pratipAdana karAya che. AhAraNataddoSa - je draSTAntathI sadoSa siddhAntanuM pratipAdana karAya che. upanyAsopanaya - je draSTAntathI vAdI vaDe sthApita siddhAntanuM nirAkaraNa karAya che. AhAraNanA cAra prakAro che. apAya - amuka dravya, kSetra, kAla, ane bhAvamAM vighna bAdhA batAvavALuM draSTAnta. upAya - dravyAdithI kArya siddhi batAvavALu draSTAnta. sthApanAkarma - draSTAttathI paramatane dUSita siddha karIne svamatane nirdoSa siddha karAya. pratyutpannavinAzI - je draSTAntathI tatkAla utpanna vastuno vinAza siddha karAya. AhAraNatadezanA nIce pramANe cAra prakAra che- anuziSTa :- saddaguNonI stutithI guNavAnanA guNonI prazaMsA karavI. upAlaMbha - asat kAryomAM pravRtta munine dRSTAntathI upAlaMbha devo. pRcchA- koI jijJAsu vRttane ApI prazna pUche. nizrAvacana eka vyaktinuM udAharaNa ApIne bIjAne bodha devo. AhAraNa taddoSanA cAra prakAra cheadharmayukta- je draSTAntathI pApa kArya karavAno saMkalpa utpanna thAya che. pratiloma- je draSTAntathI, "jevA sAthe tevA" karavAnuM zikhavADAya che. AtmopanIta- paramatane dUSita siddha karavAne mATe je dRSTAnta devAya tethI svamata paNa dUSita siddha thaI jAya che. durUpanIta- je dRSTAntamAM durvacanono prayoga karAya. upanyAsopanayanA paNa cAra prakAra kahela che- vAdI je draSTAntathI potAnA matanI sthApanA kare prativAdIpaNa teja drAntathI potAnA matanI sthApanA kare. vAdI draSTAntathI je vastune siddha kare prativAdI te ja dRSTAntathI bhinna vastu siddha kare. vAdI jevuM draSTAnta kahe, prativAdIne paNa tevA ja draSTAMta ApavAne mATe kahe. praznakartA je draSTAntano prayoga kare che. uttaradAtA paNa teja draSTAnnano prayoga kare che. hetu cAra prakAranA kahela che. jemakevAdIno samaya vyatIta karanAro hetu. vAdI vaDe sthApita hetunI sadaza hetunI sthApanA karavAvALo hetu. zabdanA chalathI bIjAne vyAmoha utpanna karavAvALo hetu, dhurta vaDe apahRta vastune pharI prApta karI zake evo hetu. hetu cAra prakAranA che- je hetu AtmAthI jaNAya ane je hetu indriyothI jaNAya, je Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 300 ThA-44/360 hetune jovAthI vyAptino bodha thAya evo hetu, upamAthI samAnatAne bodha karAvavALo hetu, Apta puruSa vaDe kathita vacana. hetu cAra prakAranA jemake- eka vastunA astitvathI bIjI vastunuM astitva siddha karanAra hetu, eka vastunA astitvathI bIjI vastunuM nAstitva siddha karanAra, hetu, ekanA nAstitvathI bIjAnuM astitva siddha karanAra hetu ane ekanA nAstitvamAM bIjAnuM nAstitva siddha karanAra [361] saMkhyAnA rUpa gaNita cAra prakAranuM che. jemake- pratikarma-pAhuDonuM gaNita vyavahAra-vyavahAragaNita (tola-mApa- Adi) raju-lambAI mApavAnuM gaNita rAzi-rAzi mApavAnuM gaNita adholokamAM aMdhakAra karavAvALI cAra vastuo che. - narakAvAsa, nairayika, pApakarma ane azubhapugala. tiryakloka (manuSyaloka)- mAM udyota karavAvALA cAra che. - caMdra, sUrya, maNI, ane jyoti (agni) urdhvalokamAM udyota karavAvALA cAra che. -deva, devIo, vimAna, deva devIonA AbharaNo. | sthAnaH 4-udesoH4nI muni dIparatna sAgare karela gurjarachAyApUrNa | (sthAnaH4-udeso 4) | [32] prasarpaka (videza janArA puruSo) cAra prakAranA hoya che. - eka purUSa jIvananivahine mATe videza jAya che. eka purUSa saMcita sampatinI surakSA mATe videza jAya che. eka purUSa sukha-suvidhAne mATe videza jAya che. eka purUSa prApta sukha suvidhAnI surakSA mATe videza jAya che. [33] nairayikono AhAra cAra prakAranA che. jemake- aMgArA jevo alpadAhaka, prajvalita agnikaNo jevI ati dAhaka, zItakAlanA vAyunI samAna zItaLa, baraphanI samAna ati zItala. tiryaMcono AhAra cAra prakArano che- kaMkopama- kaMkapakSInA AhAra jevo bilopama-bIlamAM je nakhAya te turata aMdara jAya che. pANamAMsopama- (cAMDAlanA mAsanI jema) putramAM sopama- patramAMsanI samAna tIvra sudhAne kAraNe anicchApUrvaka khAya che. manuSyono AhAra cAra prakArano che- azana, pAna, khAdima ane svAdima. devatAono AhAra cAra prakArano che-suvarNa, sugandhita, svAdiSTa ane, sukhada sparzavALo [34] AzIviSa cAra prakArano che.- vRzcika jAtinuM AzIviSa, maMDUka jAtinuM AzIviSa, sarva jAtinuM AzIviSa. manuSya jAtinuM AzIviSa. he bhagavAn ? vRzcika jAtinuM AzIviSa keTaluM prabhAvazALI che ? ardhabharatakSetra jeTalA moTA zarIrane eka vichInuM viSa prabhAvita karI zake che. te phakta viSano prabhAva mAtra batAvyo che. haju sudhI, eTalA moTA zarIrano prabhAvita karyuM nathI, vartamAnamAM prabhAvita karatuM nathI ane bhaviSyamAM prabhAvita karaze nahIM. he bhagavanuM ? maMDuka jAtinuM AzIviSa keTaluM- prabhAvita kare che ? bharatakSetra pramANa zarIrane eka maMDUkanuM viSa prabhAvita kare che. he bhagavAn sarva jAtinuM AzIviSa keTaluM prabhAvazALI che? jambudvIpa pramANa zarIrane eka sapanuM viSa prabhAvita karI de che. zeSa pUrvavatu. he bhagavAnuM? manuSya jAtinuM AzIviSa keTaluM prabhAvazALI che? samaya kSetra pramANa zarIrane ekamanuSyanuM viSa prabhAvita karI de che. zeSa pUrvavatu. [365] vyAdhIo cAra prakAranI che, - vAtajanya. pitajanya, kaphajanya, ane Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-4, uddeso-4 301 sanipAta janya. cikitsA cAra prakAranI che. - vaidya, auSadha, rogI, paricAraka. 36] cikitsA cAra prakAranA che- koI cikitsaka. evo hoya che ke je potAnI cikitsA kare paNa bIjAnI cikitsA karato nathI. koI cikitsaka, bIjAnI cikitsA kare che. paraMtu svayaMnI cikitsA karato nathI. koi cikitsaka, potAnI ane anyanI paNa cikitsA kare che. eka cikitsaka, potAnI ane anyanI banenI cikitsA karato nathI. purUSonA cAra prakAra kahyA che. eka cikitsaka vraNa (zalya cikitsA) kare che. paraMtu vaNane sparza karato nathI. eka cikitsaka vaNano sparza kare che. paraMtu traNa karato nathI. eka cikitsaka traNa paNa kare che. ane vraNano sparza paNa kare che. eka cikitsaka vaNa paNa nathI karato ane vaNano sparza paNa nathI karato. purUSo cAra prakAre che- eka vraNa kare che paraMtu vaNanI rakSA nathI karato, eka vraNanI rakSA kare che vraNa karato nathI, eka vraNa paNa kare che vaNanI rakSA paNa kare che, eka purUSa vraNa paNa nathI karato. vraNanI rakSA paNa nathI karato. eka purUSa vraNa kare che. paNa vraNane auSadha AdithI meLavato nathI. (saMrohaNa karato nathI). eka purUSa vraNane auSadhathI ThIka kare che, paNa vraNa karato nathI. eka purUSa traNa paNa kare ane traNanuM saMrohaNa paNa kare che. eka purUSa vraNa paNa nathI karato ane traNa saMrohaNa paNa karato nathI. traNa cAra prakAranA che. eka vraNa aMdara zalyavALuM hoya che. paraMtu bahAra zalyavALuM hotuM nathI. eka vraNa bahAra zalyavALuM che paraMtu aMdara zalyavAnuM nathI. eka aMdara zalyavALuM paNa che ane bahAra zalyavAnuM paNa che. eka vraNa aMdara zalyavALuM nathI bahAra ane zalyavALuM paNa nathI. e prakAre purUSa paNa cAra prakAranA che, jemake- eka purUSa manamAM zalya rAkhe che. paraMtu vyavahAramAM zalya rAkhato nathI. eka purUSa vyavahAramAM zalya rAkhe che paraMtu manamAM zalya rAkhato nathI. eka purUSa manamAM zalya rAkhe che ane vyavahAramAM paNa zalya rAkhe che eka purUSa manamAM zalya nathI rAkhato ane vyavahAramAM paNa zalya nathI rAkhato vaNa cAra prakAranA che- eka vraNa bahArathI saDeluM che paraMtu aMdarathI saheluM nathI. eka vaNa bahArathI saDeluM che. paraMtu aMdarathI saDeluM nathI. eka vraNa aMdarathI paNuM saDeluM che, bahArathI paNa saDeluM che. eka vraNa aMdarathI paNa saheluM nathI ane bahArathI paNa saDeluM nathI. e pramANe purUSa cAra prakAranA che- eka purUSa daya zreSTha che paNa teno vyavahAra zreSTha nathI. eka purUSano vyavahAra zreSTha che paNa dRya duSTa che. eka purUSanuM daya duSTa nathI ane vyavahAra paNa duSTa nathI eka puruSanA baMne kaSTa che. purUSa cAra prakAre che- eka purUSa bhAvathI zreyaskara che ane dravyathI zreyaskara samAna che. eka purUSa bhAvathI pApI che paraMtu dravyathI zreyaskara samAna che. eka purUSa bhAvathI paNa pApI che ane dravyathI pApI samAna che. purUSa cAra prakAranA che. - eka purUSa zreSTha che ane potAne zreSTha mAne che. eka purUSa zreSTha che paraMtu potAne pApI mAne che. eka purUSa pApI che paraMtu potAne zreSTha mAne che. eka purUSa pApI che ane potAne pApI mAne che. eka puruSa baMnethI zreSTha che. purUSa cAra prakAranA che, - eka purUSa zreSTha che ane lokamAM zreSTha jevo manAya che. eka purUSa zreSTha che. paraMtu lokamAM pApI samAna manAya che. eka purUSa pApI che. paraMtu lokamAM zreSTha jevo manAya che. eka purUSa pApI che ane lokamAM pApI samAna manAya che. purUSa cAra prakAranA che, jema ke- eka purUSa jinapravacanano prarUpaka che. paraMtu prabhA Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 302 ThANuM-44366 vaka nathI. eka purUSa zAsana no prabhAvaka che. paraMtu jina pravacanano prarUpaka nathI. eka purUSa zAsana no prabhAvaka paNa che. ane jina pravacanano prarUpaka paNa che. eka purUSa zAsanano prabhAvaka paNa nathI ane jina pravacanono prarUpaka paNa nathI. purUSa cAra prakAranA che, jema ke- eka purUSa strArthano prarUpaka che paNa zuddha AhAradinI eSaNAmAM tatpara nathI eka puruSa zuddha AhAradinI eSaNAmAM tatpara che paNa sUtrArthano prarUpaka nathI eka purUSa sUtrArthano prarUpaka paNa che ane zuddha AhAradinI eSaNAmAM tatpara paNa che, eka purUSa sUtrArthano prarUpaka paNa nathI ane zuddha AhArAdinI eSaNAmAM tatpara paNa nathI. vRkSanI vikuvaNA cAra prakAranI che. jema ke pravAlapaNA e patrapaNAe phUlapaNAe phalANAe. 1 [367 cAra prakAranA vAdInA samavasaraNo vividha matanA milApo) kahelA che. te A pramANe kriyAvAdI (enA ekazo eMzI bheda che) akriyAvAdI (enA corAzI bheda che) ajJAnavAdI (enA saDasaTha bhedo che) vinayavAdI (enA 3ra bhedo che.) sarva maLIne traNaso tresaTha bheda thAya che. nArakomAM thI laI svanitakumArI sudhImAM eTale vikasendriyone choDIne vaimAnika sudhI badhA daMDakomAM vAdIonA cAra samavasaraNa che. [368] cAra prakAranA megha kahelA che. jema ke- eka megha gAje che paraMtu varasato nathI. eka megha varSe che paraMtu gAjato nathI. eka megha gAje che ane varSe che, eka megha gAjato nathI ane varasato paNa nathI. A pramANe purUSa cAra prakAranA che. eka purUSa bole che ghaNuM paraMtu kaMI deto nathI. eka purUSa de che paraMtu kaMI bolato nathI. eka purUSa bole paNa che ane Ape- paNa che. eka purUSa bolato paNa nathI ane Apato paNa nathI. megha cAra prakAranA che.- eka megha gAje che temAM vIjaLI camakatI nathI. eka meghamAM vIjaLI camake che paraMtu te gAjato nathI. eka megha gAje che ane temAM vIjaLIo camake che. eka megha gAjato nathI ane temAM vIjaLIo paNa camakatI nathI. A pramANe purUSa cAra prakAranA che, eka purUSa pratijJA kare che paraMtu potAnI baDAI hAMkato nathI. eka purUSa potAnI baDAI hAMke che paraMtu pratijJA karato nathI. eka purUSa pratijJA paNa kare che ane potAnI baDAI paNa hAMke che. eka purUSa pratijJA paNa nathI karato ane potAnI baDAI paNa nathI hAMkato. megha cAra prakAranA che, eka megha varSe che paraMtu temAM vIjaLIo camakatI nathI. eka meghamAM vijaLIo camake che paraMtu varSato nathI. eka megha varase, paNa che ane vIjaLIo paNa camake che. eka megha varSato paNa nathI ane temAM vIjaLIo paNa camakatI nathI. e prakAre purUSa cAra prakAranA che- eka purUSa dAnAdi satkArya kare che paraMtu potAnI baDAI karato nathI. eka purUSa potAnI baDAI kare che paraMtu dAnAdi satkArya karato nathI. eka purUSa dAnAdi satkArya paNa kare che ane potAnI baDAI paNa kare che. eka purUSa dAnAdi satkArya paNa nathI karato ane potAnI baDAI paNa nathI karato. megha cAra prakAranA che, jemake- eka megha samaya para varase che. paraMtu asamaye nathI varasato. eka megha akAle varase che paraMtu samaya para nathI varasato. eka megha samaya para varSe che ane asamaya para paNa varSe che. eka megha samaya para paNa nathI varasato ane asayama para nathI hasarato e pramANe purUSa cAra prakAranA che, jemake- eka purUSa samaye dAnAdi satkArya kare che paraMtu asamaye nathI karato. eka purUSa asamaye dAnAdi satkArya kare che paraMtu samaya para nathI karato. eka purUSa samaya para paNa dAnAdi satkArya kare che ane Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-4, udesI-4 303 asamaye paNa kare che. eka purUSa samaya para paNa nAdi satkArya nathI karato ane asamaye paNa nathI karato megha cAra prakAranA che, jemake- eka megha kSetramAM varase che paraMtu akSetramAM varasato nathI. eka megha akSetramAM varase che paraMtu kSetramAM nathI varasato eka megha kSetramAM paNa varase che ane akSetramAM paNa varase che. eka megha kSetramAM paNa nathI varasato ane akSetramAM paNa nathI varasato. e pramANe purUSa cAra prakAranA che- eka purUSa pAtra ne dAna Ape che paraMtu apAtrane Apato nathI. eka purUSa apAtrane dAna Ape che paraMtu pAtrane Apato nathI, eka purUSa pAtrane paNa dAna Ape che ane apAtrane paNa Ape che. eka purUSa pAtrane paNa dAna nathI Apato ane apAtrane paNa nathI Apato. megha cAra prakAranA che. eka megha dhAnyanA aMkura utpanna kare che paraMtu dhAnyane pUrNa pakAvatA nathI. eka megha dhAnyane pUrNa pakAve che paraMtu dhAnyanA aMkura utpanna karatA nathI. eka dhAnyanA aMkura paNa utpanna kare che dhAnyane pUrNa pakAve paNa che. eka megha dhAnyanA aMkura paNa utpanna nathI karatA ane dhAnyane pUrNa pakAvatA paNa nathI. e pramANe mAtA pitA paNa cAra prakAranA che, jemake- eka mAtA-pitA putrane janma Ape che paraMtu tenuM pAlana karatA nathI. eka mAtA-pitA putranuM pAlana kare che paraMtu putrane janma ApatA nathI. eka mAtA-pitA- putrane janma paNa Ape che ane tenuM pAlana paNa kare che. eka mAtA-pitA putrane janma paNa ApatA nathI ane tenuM pAlana paNa nathI karatA. megha cAra prakAranA che jemake- eka megha eka dezamAM varase che paraMtu sarvatra nathI varasato. eka megha sarvatra varase che paraMtu eka dezamAM nathI varasato. eka megha eka dezamAM paNa varase che ane sarvatra paNa varase che. eka megha eka dezamAM varasato nathI ane sarvatra paNa varasato nathI. e pramANe rAjA paNa cAra prakAranA che- eka rAjA eka dezano adhipati che paraMtu badhA dezone adhipati nathI. eka rAjA badhA dezano adhipati che paraMtu eka dezano nathI eka rAjA eka dezano adhipati che ane badhA dezano paNa che. eka rAjA eka dezano adhipati paNa nathI ane badhA dezano paNa nathI. [369 megha cAra prakAranA kahela che, jemake- puSkAravarta, pradyumna, jImUta, jIpTa. puSkarAvata A mahAmeghanI eka varSothI pRthvI dasa hajAra varSa sudhI bhInI rahe che. pradhumna- A mahAmeghanI eka varSathI pRthvI eka hajAra varSa sudhI bhInI rahe che. jipUta A mahAmeghanI eka varSathI pRthvI dasa varSa sudhI bhInI rahe che. jilDaH A meghanI aneka vaSao pRthvI ne eka varSa sudhI paNa bhInI rAkhI zakatI nathI. 37] karaMDaka cAra prakAranA che- zvapAka - (bhaMgIno) karaMDiyo (kacarAthI bharAyelo hoya che.) vezyAno karaMDiyo (AbharaNathI bharelo hoya che.) samRddha gRhasthIno karaMDiyo (maNiratnajaDIta AbhUSaNothI bharelo hoya che). rAjAno karaMDiyo (amUlya ratnothI bharelo hoya che). e pramANe AcArya cAra prakAranA che, jemake- zvapAkakaraMDaka samAna AcArya kevaLa loka raMjaka graMthono jJAtA-vyAkhyAtA hoya che. paraMtu zramaNAcArano pAlaka nathI. vezyAnA karaMDaka samAna AcArya jenAgamano sAmAnya jJAtA hoya che paraMtu lokaraMjaka graMthonuM vyAkhyAna karIne adhika thI adhika janatA ne potAnI tarapha AkarSita kare che. gAthApatinA karaMDaka samAna AcArya svasiddhAnta ane parasiddhAntano Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ThANuM - 4/4/370 304 zAtA thAya che. ane zramaNAcArano pAlaka paNa thAya che. rAjAnA karaMDiyA samAna AcArya jinAgamano marmajJa ane AcAryanA samasta guNothI yukta hoya che. [371] vRkSa cAra prakAranA che, jemake- eka vRkSa zAla (mahAna) che ane zAla (chAyAdi) guNayukta che. eka vRkSa zAla (mahAna) che paraMtu guNomAM eraMDa samAna che. eka vRkSa eraMDa samAna alpa vistAravALo che paraMtu guNothI zAla (mahAvRkSa)nI samAna che. eka vRkSa eraMDa che ane guNothI paNa eraMDaka jevuM che. e pramANe AcArya cAra prakAranA che, jemake- eka AcArya zAla samAna mahAna che ane jJAnakriyAdi guNothI paNa mahAna che. eka AcArya mahAna che paraMtu jJAnakriyAdi guNothI hIna che. eka AcArya eraMDaka samAna paraMtu jJAnakriyAdithI mahAna che. eka AcArya eraMDaka samAna che ane jJAnakriyAdithI guNahIna che. cAra prakAranA vRkSa che, jema ke- eka vRkSa zAla (mahAna) che ane zAla vRkSa samAna mahAna vRkSothI parivRta che. eka vRkSa zAla samAna mahAna che paraMtu eraMDaka samAna tuccha vRkSothI parivRtta che. eka vRkSa eraMDaka samAna tuccha che paraMtu zAla samAna mahAna vRkSothI parivRtta che. eka vRkSa eraMDaka samAna tuccha che ane eraMDaka samAna tuccha vRkSothI parivRtta che. e pramANe AcArya paNa cAra prakAranA che, jema ke- eka AcArya zAla vRkSa samAna mahAna che. ane zAla parivAra samAna zreSTha ziSya parivArathI yukta hoya che. eka AcArya zAla vRkSa samAna mahAna uttama guNothI yukta che paraMtu eraMDaka parivAra samAna guNahIna ziSya parivArathI yukta hoya che. eka AcArya eraMDaka parivAra samAna kaniSTha ziSya parivArathI yukta hoya che paraMtu svayaM zAla vRkSa samAna mahAna hoya che. eka AcArya eraMDaka samAna kaniSTha ane eraMDaka parivAra samAna kaniSTha ziSya parivArathI yukta hoya che. [372-375] mahAvRkSonI madhyamAM jema vRkSarAja zAla suzobhita hoya che tema zreSTha ziSyonI madhyamAM uttama AcArya suzobhita hoya che. eraMDaka vRkSonI madhyamAM jema vRkSa rAjA zAla dekhAya che tema kaniSTha ziSyonI madhyamAM uttama AcArya dekhAya che. mahA vRkSonI madhyamAM je prakAre eraMDaka dekhAya che tema zreSTha ziSyonI madhyamAM kaniSTha AcArya dekhAya che. eraMDaka vRkSonI madhyamAM je pramANe eka eraMDaka pratIta thAya che te pramANe kaniSTha ziSyonI madhyamAM kaniSTha AcArya pratIta thAya che. [376] matsya cAra prakAranA che, eka matsya nadInA pravAhanI anusAra cAle che. eka matsya nadInA pravAhanI sanmukha cAle che. eka matsya nadInA pravAhanA kinAre cAle che. eka matsya nadInA pravAhanI madhyamAM cAle che. e prakAre bhikSu (zramaNa) cAra prakA2nA che, jema ke- eka bhikSu upAzrayanI samIpanA gharathI bhikSA levAno prAraMbha kare che. eka bhikSu koi anya gharathI bhikSA letA thakA upAzraya sudhI pahoMce che. eka bhikSu gharonI antima paMktithI bhikSA leto thako upAzraya sudhI pahoMce che. eka bhikSu gAmanA madhya bhAgathI bhikSA le che. cAra prakAranA goLA hoya che, jema ke- mINano goLo, lAkhano goLo, kASThano goLo, mATIno goLo e pramANe purUSo cAra prakAranA kahyA che- eka purUSa mINanA goLAnI samAna komaLa hRdayano hoya che. eka purUSa lAkhanA kASThanA goLAnI samAna Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-4, uso-4 35 kaMIka kaThora dayavALo hoya che. eka purUSa goLAnI samAna kaMIka adhika kaThora bdayavALo hoya che. eka purUSa mATInA goLAnI samAna kaMIka vadhAre adhika kaThora dayI hoya che. goLA cAra prakAranA hoya che - lokhaMDano goLo, kalAIno goLo. trAMbAno goLo, ane sIsAno goLo. e pramANe purUSa cAra prakAranA kahela che- lokhaMDanA goLA samAna eka purUSanA karmabhAre hoya che. kalaInA goLA samAna eka purUSanA karma kaMIka adhika bhAre hoya che. trAMbAnA goLAnI samAna eka purUSanA karma tenAthI paNa adhika bhAre hoya che. sIsAnA goLAnI samAna eka purUSanA karma atyAdhika bhAre hoya che. goLA cAra prakAranA hoya che. jemake- cAMdIno goLo, sonAno goLo. ratnono goLo. ane hIrAno goLo. e pramANe puruSa cAra prakAranA kahela che, jemake- cAMdInA goLAnI samAna eka puruSa jJAnAdi zreSTha guNayukta hoya che. sonAnA goLAnI samAna eka puruSa kaMIka adhika zreSTha jJAnAdi guNathI yukta che. ratnonA goLAnI samAna eka puruSa vadhAre adhika zreSTha jJAnAdi guNayukta hoya che. hIrAnA goLAnI samAna eka puruSa atyAdhika zreSTha guNothI yukta hoya che. cAra prakAranA patra kahela che.- talavAranI dhAra samAna tIkSNa dhAravALA patra. karavatanI dhAra samAna tIkSNa dAMtavALA. astarAnI dhAra samAna tIkSNa dhAravALA patra kadaMbacarikA nI dhAra samAna tIkSNa dhAravALA. e prakAre puruSa paNa cAra prakAranA che. eka puruSa talavAranI dhAranI samAna tIkSNa vairAgyamaya vicAradhArAthI mohapAzanuM zIgha chedana kare che. eka puraSa karavatanI dhAranI samAna vairAgyamaya vicArothI mohapAzane dhIme dhIme kApe che, eka puruSa astrAnI dhAranI samAna vairAgyamaya vicArothI mohapAzane vilaMbathI chede che, eka puruSa kaMdabacIrikAnI samAna vairAgyamaya vicArathI mohapAzane ativilambathI chede che. kaTa cAra prakAranI che. ghAsathI banAvelI, vAMsanI saLiothI banAvelI, carmathI dorIthI banAvelI ane kaMbalanI caTAI. e prakAre puruSa cAra prakAranA che. jemake- ghAsanI caTTAinI samAna eka purUSa alparAga vALo hoya che. vAMsanI caTAI nI samAna eka puruSa vizeSa rAga bhAvavALo hoya che. cAmaDAnI caTAInI samAna eka puruSa viziSTatara rAga bhAvavALo hoya che. kaMbalanI caTAInI samAna eka puruSa viziSTatam rAgabhAva vALo hoya che. [377] cAra prakAranA catuSpado pazu kahela che- eka khuravALA- azvAdi, bekhura vALA te gAya- pramukha. gaMDIpada - eraNa jevA pagavALA hAthI. pramukha sanakhapadA - nahoravALA. siMhAdi pakSI cAra prakAranA hoya che jemake- cAmaDAnI pAMkho vALA vAgoLAdi, lomapakSI ruMvATAvALI pAMkhavALA haMsAdi. samudgapakSI bIDAyelI pAMkhavALA- vitata pakSI - khullA pAMkhavALA. cAra prakAranA kSudra prANIo kahelA che. jemake- beindriyo teIndriyo caturindriyo. ane saMmUrchAima paMcendriyatiryaca. [378] cAra prakAranA pakSI kahelA che jemake- eka pakSI mALAnI bahAra nIkaLe che paraMtu bahAra pharavA ane uDavAmAM samartha hotuM nathI. eka pakSI pharavAne samartha che paNa mALAnI bahAra nIkaLatuM nathI. eka pakSI mALAnI bahAra paNa nIkaLe che ane pharavAmAM paNa samartha hoya che. eka pakSI na mALAnI bahAra nIkaLe che na pharavAmAM samartha hoya. e Bol Ja Education International Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 306 ThANuM -44/378 pramANe bhikSuka (zramaNa) paNa cAra prakAranA kahelA che- eka sAdhu bhikSArthe upAzrayathI bahAra jAya che. paNa pharato nathI. yAvata eka bhIkSArthe nIkaLato nathI pharato nathI. [39] purUSa cAra prakAranA che. jemake- eka purUSa prathama tapathI kRza zarIravALo hoya che ane pachI upazAntacitta hovAthI bhAvathI raheche. eka purUSa prathama kRza zarIravALo che. pachIthI skula zarIrI thAya che, eka puruSa prathama sthUla zarIravALo che. pachIthI kRza zarIravALo rahe che. eka purUSa prathama sthUla zarIravALo hoya che. ane pachI paNa sthUla zarIravALo rahe che. purUSa cA2 prakAranA che. jemake - eka purUSanuM zarIra kRza che ane tenA krodhAdi (kaSAya) paNa kRza che. eka purUSanuM zarIra kRza che tenA kaSAya akRza che eka purUSanA kaSAya kRza che. paraMtu tenuM zarIra sthUla che. eka purUSa kaSAya kRza che ane zarIra paNa kRSa che. purUSa cAra prakAranA che, jemake- eka purUSa budha che (satkarma kartA che) ane budha (vivekI) che eka purUSa budha che paraMtu abudha (vivekarahita che) che. eka purUSa abudha che, paraMtu budha (satkarma kartA che) eka purUSa (vivekathI rahita che) ane satkarmathI rahita) abudha che. cAra prakAranA purUSa kahela che, jemake- eka purUSa budha (zAstrajJa) che ane budha hRdaya che. (kAryakuzala che) eka purUSa budha (zAstrajJa) che. paraMtu abudhadaya che. eka purUSa abudhaAEya che paraMtu budha che. (zAstrajJa che) eka purUSa abudha che, ane abudhadaya che. cAra prakAranA purUSa che, jemake- eka purUSa potAnA para anukaMpA karavAvALo che paraMtu bIjA para anukaMpA karavAvALo nathI. eka purUSa potAnA para anukaMpA karato nathI. paraMtu bIjA para anukaMpA kare che. eka purUSa potAnA para paNa anukaMpA kare che ane bIjA para paNa anukaMpA kare che. eka purUSa potAnA 52 paNa anukaMpA nathI karato ane bIjAnA para paNa anukaMpA nathI karato . [380] saMbhoga (maithuna) cAra prakArano che. devatAono, asurono, rAkSasono ane manuSyono. saMbhoga cAra prakArano che jemake- koi deva devI sAthe saMbhoga kare che. koi deva asuradevInI sAthe saMbhoga kare che. koi asura devInI sAthe saMbhoga kare che. koi asura asuradevInI sAthe saMbhoga kare che. saMbhoga cAra prakAranA che jemake- koi deva devInI sAthe saMbhoga kare che. koi deva rAkSasInI sAthe saMbhoga kare che. koI rAkSasa devInI sAthe saMbhoga kare che. koi rAkSasa rAkSasInI sAthe saMbhoga kare che. saMbhoga cAra prakAranA che, jemake- koi deva devInI sAthe saMbhoga kare che. koi deva manuSyANI sAthe saMbhoga kare che. koi manuSya devInI sAthe saMbhoga kare che. koi manuSya manuSyANInI sAthe saMbhoga kare che. saMbhoga cAra prakAranA che, eka asura asurInI sAthe saMbhoga kare che. eka asura rAkSasI sAthe saMbhoga kare che. eka rAkSasa asurInI sAthe saMbhoga kare che. eka rAkSasa rAkSasInI sAthe saMbhoga kare che. saMbhoga cAra prakAranA eka asura asurInI sAthe saMbhoga kare che. eka asura manuSyastrInI sAthe saMbhoga kare che. eka manuSya asurInI sAthe saMbhoga kare che. eka manuSya manuSyANI sAthe saMbhoga kare. saMbhoga cAra prakAranA eka rAkSasa rAkSasInI sAthe saMbhoga kare che. eka rAkSasa manuSyANI sAthe manuSya rAkSasI sAthe, manuSyamanuSyANI sAthe saMbhoga kare che. [381] "apadhvaMsa" (cAritra athavA cAritranA phLano vinAza) nA cAra prakAra Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-4, uso-4 307 che- AsurI bhAvanA janya-AsurI bhAva. Abhiyoga bhAvanAjanya- abhiyoga bhAva saMmoha bhAvanAjanya - saMmohabhAva. kilveiSa bhAvanAjanyakilveiSa bhAva. asurAyuno bandha cAra kAraNothI thAya che. jemake - krodhI svabhAvathI. atikalaha karavAthI. AhAramAM Asakti rAkhIne tapa karavAthI nimittajJAna dvArA AjivikA calAvavAthI. cAra kAraNothI jIva abhiyoga-Ayuno baMdha thAya che. potAnA tapa japano mahimAM potAnA mukha dvArA karavAthI. bIjAnI niMdA karavAthI, navarAtrinA upazamana mATe abhimaMtrita rAkha Adi devAthI. aniSTanI zAMtine mATe maMtropacAra karavAthI. cAra kAraNe jIva saMmohAyuM upArjana kare che.- unmArgano upadeza devAthI, sanmArgamAM antarAya devAthI, kAmabhogonI tIvra abhilASAthI, atilobha karI niyANuM karavAthI. cAra kAraNothI jIva kilbiSikomAM utpanna thavA yogya AyuSya bAMdhe.- arihaMtonI niMdA karavAthI. arihaMta kathita dharmanI niMdA karavAthI. AcArya upAdhyAyanI niMdA karavAthI. caturvidha saMghanI nindA karavAthI. [382] pravrajyA cAra prakAranI che. A loka nA sukha mATe, paralokamAM sukha mATe ubhaya lokanA sukha mATe koI paNa prakAranI kAmanA na rAkhatAM mAtra karmanI nirjarA mATe dikSA levI. pravrajyA cAra prakAranI che. jemake- ziSyAdinI kAmanAthI dIkSA levI. pUrva dikSita svajanonA mohathI dIkSA levI. uparanA banne kAraNothI dIkSA levI. niSkAma bhAvathI dIkSA levI. pravrajyA cAra prakAranI che.- sadagUrUonI sevAne mATe dIkSA levI. koInA kahevAthI dIkSA levI. tuM dIkSA laIza to huM dIkSA laIza e pramANe vacana baddha thaIne dIkSA levI. koInA viyogathI vyathita thaIne dIkSA levI. pravajyA cAra prakAranI che, jemakekoIne pIDA ApI dIkSA apAya. dIkSArthI ne anya sthAne laI jaIne dIkSA apAya. koIne dAsatvamAMthaI mukta karIne dIkSA apAya. koIne ghI AdinA bhojananuM pralobhana ApI dIkSA apAya. pravrajyA cAra prakAranI che naTakhAditA-naTanI jema vairAgya rahita dharma kathA kahIne AhArAdi prApta karavo. subhaTakhAditA-subhaTanI jema baLa batAvIne AhArAdi prApta karavo. siMhakhAditAsiMhanI jema bIjAnI avajJA karIne AhArAdi prApta karavo. mRgAlakhAditA-zrugAlanI jeva dInatA karI AhArAdi prApta karavI. kRSi cAra prakAranI che. eka khetImAM dhAnya ekavAra vAvavAmAM Ave che. eka khetImAM dhAnyAdi be-traNa vAra eTale anekavAra vAvavAmAM Ave che. eka khetI eka vAra niMdana karAya che. eka khetI vAraMvAra nindrita karIne karAya che. e pramANe pravrajyA cAra prakAranI che. eka pravrajyAmAM eka vAra sAmAyika cAritra dhAraNa karAya che. eka pravrajyAmAM vAraMvAra sAmAyika cAritra dhAraNa karAya che. eka pravrajyAmAM eka vAra aticAronI AloyaNA karAya che. eka pravrajyamAM vAraMvAra aticAronI AloyaNA karAya che. pravajyA cAra prakAranI che, jemake- khaLAmAM tusa vigere kacaro kADhI nirmaLa karela dhAnyanApUMja samAna aticAra rahita pravrajyA. khaLAmAM vAyuthI kacarAne uDAvela Dhagalo nahiM karela evA dhAnya samAna alpa aticAravaLI. baLadanA khuravaDe khuMdAyela chUTA thayela dhAnya samAna ane aticAravALI pravrajyA khetarathI lAvIne khaLAmAM rAkhela dhAnya jevI bahuttara aticAravALI pravrajyA. Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 308 dha-44383 [383 saMjJA cAra prakAranI che. jemake- AhArasaMzA bhayasaMjJA maithuna saMjJA parigrahasaMzA. cAra kAraNothI AhArasaMjJA utpanna thAya che. peTa khAlI hovAthI, sudhAvedanIya karmano udaya hovAthI, AhArakathAnuM zravaNa karavAthI, niraMtara bhojananI IcchA karavAthI. cAra kAraNothI bhaya saMjJA utpanna thAya che. alpa zakti hovAthI, bhayavedanIya karmanA udayathI, bhayalAge tevI vAta sAMbhaLavAthI. bhayotpAdaka kathAonuM smaraNa karavAthI. cAra kAraNothI maithuna saMjJA utpanna thAya che- zarIramAM rakta ane mAMsanI vRddhi thavAthI, mohanIya karmanA udayathI, kAma kathA sAMbhaLavAthI, pUrve bhogavelA. bhogonuM smaraNa karavAthI. cAra kAraNothI parigraha saMjJA utpanna thAya che. padAtha no saMgraha karavAthI, lobhamohanIya karmano udayathI, hiraNya suvarNa Adine jovAthI dhana kaMcananuM vAraMvAra smaraNa karavAthI. 384] kAma cAra prakAranA che. zRMgAra, karuNa, bIbhatsa, raudra. kAmavAsanA "zRMgAra" pradhAna manuSyonI kAmavAsanA "karuNA" pradhAna tiryaMconI kAmavAsanA bIbhatsa" pradhAna che nairayikonI kAmavAsanA "rodra pradhAna che. [385] pANI cAra prakAranA kahela che- eka pANI thoDuM hovAthI chicharuM che paraMtu svaccha che. eka pANI thoDuM UMDuM che paraMtu malina che. eka pANI bahuja UMDuM che paraMtu svaccha che. eka pANI bahuja UMDuM che paraMtu malina che. e pramANe puruSa cAra prakAranA kahela cheeka puruSa bAhya ceSTathI agaMbhIra che ane tuccha hraya vALo che. eka puruSa bAhya ceSTAthI tuccha che paraMtu gaMbhIra daya che. eka puruSa bAhya ceSTAthI gaMbhIra che paraMtu tuccha dayavALo che. eka puruSa bAhya ceSTAthI gaMbhIra ane gaMbhIra rdayavALo che. pANI cAra prakAranA che jemake koIka pANI chIcharuM che ane chIcharA jevuM dekhAya che. koIka chIcharuM che paNa sAMkaDA sthAna vizeSathI UMDuM dekhAya che. koIka agAdha pANI che paNa vistAravALA sthAnane laI chIcharuM dekhAya che. koIka agAdha che ane agAdha gaMbhIra) dekhAya che. A pramANe puruSa cAra prakArano che. eka purUSa tuccha prakRtivALo che ane tuccha dekhAya che. eka purUSa prakRtithI tuccha che paraMtu bAhya vyavahArathI gaMbhIra che. eka purUSa gaMbhIra prakRtivALo che paNa bAhya vyavahArathI tuccha jevo dekhAya che. eka purUSa gaMbhIakati che ane bAhya vyavahArathI gaMbhIra che. udadhi (samudra) cAra prakAranA che, jemake- samudrano eka deza chIcharo che ane chIcharo dekhAya che. samudrano eka bhAga chIcharo che paraMtu bahu ja gaherA jevo pratIta thAya che. samudrano eka bhAga bahu ja gahero che. paraMtu chIcharA jevo pratIta thAya che. samudrano eka bhAga bahu ja gahero che ane gahero jevo pratIta thAya che. A prakAre cAra prakAranA purUSo che- koI purUSa tuccha hoya che ane tuccha dekhAya che. koika tuccha hoya ane gaMbhIra dekhAya. koIka gaMbhIra hoya paNa tuccha dekhAya. koIka gaMbhIra hoya ane gaMbhIra dekhAya. cAra prakAranA samudro kahelA che- koika samudra tuccha che ane tuccha jevo dekhAya che. koika tuccha che paNa gaMbhIra jevo dekhAya che. koika gaMbhIra che paNa tuccha jevo dekhAya che. koika samudra gaMbhIra ane gaMbhIra jevo dekhAya che. A prakAre cAra prakAranA purUSo kahela chepUrvokta udaka sUtranI samAna bhAMgA kahevA. [38] tarakanA cAra prakAra che - eka taraka "huM samudramAM tarIza" evo vicAra Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-4, haso -4 309 karIne samudrane tare che. eka taka "huM samudramAM tarIza" ema vicAre che paNa goSpada ne tare che. eka tarapha "huM goSpadamAM tarIza" evo vicAra karIne samudramAM tare che. eka taraka "huM goSpadamAM tarIza" ema vicArIne godamAM ja tare che. tAtparya e che ke koI mANasa samudra samAna sarva viratine pALavAno saMkalpa kare che ane tenuM pAlana paNa kare che. koI sarva virati pALavAno saMkalpa karIne paNa goSpada samAna dezaviratinuM ja pAlana kare che. tarakanA cAra prakAra che, jemake- eka tarapha ekavAra samudrane tarIne pharI samudrane taravAmAM asamartha thAya che. eka tarapha ekavAra samudrane tarIne bIjIvAra gopadane tasvAmAM paNa asamartha thAya che. eka tarata ekavAra gopadane tarIne pharI samudrane pAra karavAmAM asamartha thAya che. eka tarata ekvAra gopadane tarIne pharI gopadane pAra karavAmAM paNa asamartha thAya che. koI purUSa eka vAra moTuM kArya karIne pharI kArya karavA asamartha banI jAya che. koI moTuM kArya karIne pachI nAnakaDuM kArya paNa karI zakato nathI. ItyAdi. prakAre A caubhaMgIo jANavI. 3i87] kuMbhanA cAra prakAra kahela che - eka kuMbha pUrNa (Tela phUTela nathI) ane pUrNa (madha dhRta AdithI bharelo) hoya che. eka kuMbha pUrNa paraMtu khAlI hoya che. eka kuMbha pUrNa-madha AdithI bharelo hoya paraMtu apUrNa (tUTela phUTela) hoya che. eka kuMbha apUrNa che (tUTela phUTela) che ane apUrNa che (khAlI) che. evI ja rIte cAra prakAranA purUSa kahelA chekoI purUSa jAtyAdi guNavaDe pUrNa ane jJAnAdi guNavaDe paNa pUrNa che. koI jAtyAdaguNavaDe pUrNa che paNa jJAnAdi guNathI hIna che. koI jAtyAdi guNavaDe hIna che paNa jJAnAdi guNathI pUrNa che. koI jAtyAdivaDe hIna ane jJAnAdi guNathI paNa hIna che. kuMbhamAM A pramANe paNa cAra prakAra paDe che- eka kuMbha pUrNa che ane jonArane pUrNa jevo dekhAya paNa che. eka kuMbha pUrNa che paraMtu jonArane apUrNa jevo dekhAya che. eka kuMbha apUrNa che paraMtu janArane pUrNa jevo dekhAya che. eka kuMbha apUrNa che ane jonArane apUrNa jevo dekhAya che. e pramANe cAra prakAranA purUSo che- eka purUSa dhana vigerethI pUrNa che ane teno upayoga karavAthI pUrNa jevo dekhAya che. eka purUSa (dhanAdivaDe) pUrNa che paraMtu teno upayoga na karavAthI apUrNa (dhanahIna) jevo dekhAya che. eka purUSa apUrNa che. (dhanAdithI pUrNa nathI, paraMtu samaye-samaye teno upayoga karavAthI pUrNa (dhanI) jevo dekhAya che. eka purUSa apUrNa che (dhanAdithI pUrNa nathI) ane apUrNa jevo dekhAya paNa che. kuMbha cAra prakAranA che.- eka kuMbha pUrNa che (lAdithI pUrNa che) ane pUrNa rUpa che. (sundara che.) eka kuMbha pUrNa che paraMtu apUrNa rUpa che (kurUpavALo che). eka kuMbha (jalAdi vaDe) apUrNa che paraMtu suMdara rUpa vALo che. eka kuMbha (lAdivaDe) apUrNa ane apUrNa rUpavALo che. (asuMdara) che. e pramANe purUSa cAra prakAranA che.- eka purUSa jJAnAdi vaDe pUrNa ane pavitrarUpa- rajoharaNAdi viziSTa veSavALo che. eka purUSa jJAnAdi vaDe pUrNa che paNa apUrNa rUpavALo - dravya liMgathI rahita che. eka purUSa jJAnAdi guNathI rahita che paNa dravyaliMgayukta che. eka purUSa bannethI apUrNa che cAra prakAranA kuMbha kahelA che.- eka kuMbha pUrNa (jalAdithI) che ane suMdara rUpavALo che. eka kuMbhapUrNa che paraMtu tuccha rUpavALo che. eka kuMbha apUrNa che paraMtusuMdara rUpavALo che. eka kuMbha apUrNa che ane asuMdara che. e pramANe purUSa cAra prakAranA che. eka puruSa dhana athavA kRtAdi vaDe pUrNa che. ane udAra Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - - 310 ThA-44387 daya che. eka puruSa pUrNa che paraMtu malina AEya che. eka puruSa dhana athavA zrutAdi vaDe rahita che paNa udAra dRya che. eka puruSa kRtAdi vaDe ane udAra dbhaya banethI apriya che. kuMbha cAra prakAranA che- eka kuMbha (jalathI) pUrNa che paraMtu temAMthI pANI jhare che. eka kuMbha (jalathI) pUrNa che paraMtu temAMthI pANI jharatuM nathI. eka kuMbha (jalathI) apUrNa che ane temAMthI pANI jhare che eka kuMbha apUrNa che paraMtu jharato nathI. e pramANe puruSa cAra prakAranA che- eka purUSa (dhana athavA mRtathI) pUrNa che ane dhana athavA mRta Ape paNa che. eka purUSa pUrNa che paraMtu Apato nathI. eka purUSa aparipUrNa che paraMtu yathAzakti athavA yathAjJAna Ape che. eka purUSa apUrNa che ane Apato paNa nathI kuMbha cAra prakAranA che. phUTelo,jarjarita, kAco, pAko evI ja rIte purUSo cAra prakAranA che- eka purUSa mula prAyazcita yogya che. eka purUSa chedAdi prAyazcitta yogya che. eka purUSa sUkSma aticArayukta che. eka purUSa niraticAra cArItrI che. - kuMbha cAra prakAranA che- eka madhano kuMbha che ane tenuM DhAMkaNa paNa madhanuM che. eka madhano kuMbha ane viSanAM DhAMkaNavALo hoya che. eka viSano kuMbha ane madhanuM DhAMkaNa hoya che. eka viSano kuMbha ane viSanAM DhAMkaNavALo hoya che. e pramANe purUSa cAra prakAranA eka purUSa sarala daya ane madhurabhASI che. eka purUSa sarala daya che paraMtu kaTubhASI eka purUSa mAyAvI ane kaTubhASI che. eka purUSa mAyAvI che paraMtu madhurabhASI che. 3i88-391] je purUSanuM daya niSpApa ane nirmaLa che ane jenI jIbha paNa sadA madhura bhASiNI che. te purUSane madhanA DhAMkaNAvALA madhukuMbhanI upamA apAya che. je puruSanuM dRya niSpApa ane nirmaLa che paraMtu tenI jIbha sadA kaTubhASI che to te purUSane viSApUrita DhAMkaNAvALA madhukuMbhanI upamA apAya che. je pApI ane malina hRdaya che ane jenI jIbha sadA madhurabhASiNI che. te puruSa ne madhapUrNa DhAMkaNAvALA viSakuMbhanI upamA apAya che. je pApI ane malina dRya che. ane jenI jIbha paNa sadA kaTubhASiNI che. te purUSane viSapUrita DhAMkaNAvALA viSakuMbhanI upamA apAya che. [32] upasarga cAra prakAranA che. jemake- devasaMbaMdhI, manuSyasaMbaMdhI, tiryaMca saMbaMdhI, Atmakata potAthI karAyela. devasaMbaMdhI upasarganA cAra bheda che, jemake- deva upahAsathI upasarga kare che, dveSa karIne upasarga kare che, parIkSAne bahAne upasarga kare che, vividha hetuothI upasarga kare che. manuSyasaMbaMdhI upasarganA cAra bheda che, jemakemanuSya upahAsamAM che. dveSa karIne parIkSAne bahAne ke maithuna sevavAnI IcchAthI upasarga kare che. tiryaMca saMbaMdhI upasarganA cAra bheda che. jemake- tiryaMca bhayabhIta thaIne upasarga kare che. dveSabhAvathI, AhAra ne mATe ke svasthAnanI rakSAne mATe upasarga kare che. AtmAthI karAyela upasarga cAra prakAre che- saMghaTaNathI- AMkhamAM paDelI rajane hAthe coLavAthI pIDA thAya che. paDI javAthI pIDA thAya che. adhika samaya sudhI Asana para besavAthI pIDA thAya che. paga saMkucita karI adhika samaya sudhI besavAthI pIDA thAya che. 33]karma cAra prakAranA che- eka karmaprakRti zubha che ane teno hetu paNa zubha che. eka karmaprakRti zubha che paraMtu teno hetu azubha che. eka karmaprakRti azubha che paraMtu teno hetu zubha che. eka karmaprakRti azubha che ane teno hetu paNa azubha che. karma cAra prakAranA che- eka karma prakRtino baMgha zubha rUpamAM thayo ane teno udaya paNa zubha rUpamAM thayo paraMtu Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-4, udeso-4 311 tenA saMkramaNathI udaya azubha rUpamAM thayo. eka karma prakRtino baMdha azubha rUpamAM thayo paraMtu saMkramaNa karavAthI teno udaya zubha rUpe thayo. eka karma prakRtino baMdha azubharUpe thayo ane teno udaya paNa azubha rUpe thayo. karma cAra prakAre che. prakRti karma, sthiti karma, anubhAga karma ane pradeza karma. [39]saMgha cAra prakAranA che.- zramaNa zramaNI, zrAvaka ane zrAvikA. f395oNbaddhi cAra prakAranI kahela che.- autpAtikI, vanayikI, kArmikI ane pAriNAmikI. mati cAra prakAranI kahelI che- avagrahamati, IhAmati, apAyamati, dhAraNA mati. A pramANe paNa matinA cAra prakAra kahela che. ghaDAnA pANI jevI, vidaranA pANI jevI, taLAvanA pANI, jevI sAgaranA pANI jevI. [39]saMsArI jIva cAra prakAranA che. nairayika tiryaMgyonika, manuSya ane deva. samasta jIvono cAra prakAromAM samAveza thAya che. manoyogI vacanayogI, kAyayogI ane ayogI. samasta jIvonA A pramANe cAra bheda che. strIvedavALA, puruSavezavALA, napuMsakavedavALA, avedI. samasta jIvonA cAra prakAra che. cakSudarzanavALA-caturindriya Adi jIvo acakSudarzanavALA- ekendriyAdi jIvo, avadhidarzanavALA- zakendra Adi jIvo, kevaLa darzanavALA- kevaLI bhagavAna. samasta jIvonA A prakAre cAre bheda chesaMyata, asaMyata, saMyatAsaMyata ane nosaMyata- no asaMyata. [397 purUSa cAra prakAranA che- eka purUSa Alokano paNa mitra che ane paralokano paNa mitra che eka purUSa A lokano to mitra che paraMtu paralokano mitra nathI eka purUSa paralokano mitra che paraMtu Alokano mitra nathI. eka purUSa A lokano paNa mitra nathI paralokano paNa mitra nathI. purUSa cAra prakAranA che- eka purUSa aMtagaraMgathI mitra che. ane bAhyamAM paNa snehapUrNa vyavahAra kare che. eka purUSa aMtaraMgamAM mitrato che. paraMtu, bAhya sneha pradarzIta nathI karato. eka puruSa bAhya sneha to pradarzIta kare che paraMtu aMtaraMgamAM zatrubhAva rAkhe che. eka purUSa antaraMgamAM paNa zatrubhAva rAkhe che ane bAhya vyavahArathI paNa zatru che. purUSa cAra prakAranA che. jemake-eka purUSa dravyathI mukta che ane bhAva AsaktithI paNa mukta che- eka purUSa dravya thI to mukta che paraMtu bhAva thI mukta nathI. eka purUSa bhAvathI to mukta che. paraMtu dravya thI mukta nathI. eka purUSa dravyathI paNa mukta nathI ane bhAvathI paNa mukta nathI. purUSa cAra prakAranA che jemake- eka purUSa (AsaktithI) to mukta che paraMtu (saMyata veSano dhAraka na hovAthI) mukta nathI-zivakumAra vatu eka purUSa saMyataveSano dhAraka che tethI mukta rUpa to che paraMtu Asakita hovAthI mukta nathI. eka purUSa Asakti hovAthI mukta paNa nathI ane saMyata veSabhUSAnA dhAraka na hovAthI mukta nathI. [398] paMcendriya tiryaMcayonika jIvo marIne cAra gatiomAM utpanna thAya che cAregatiomAMthI AvIne paMcendriya tiryacomAM utpanna thAya che. jemake- narayikothI. tiryacothI. manuSyothI, ane devatAothI. manuSya marIne cAre gatiomAM utpanna thAya che ane cAre gatiomAMthI AvIne manuSyomAM utpanna thAya che. [39] beIndriya jIvonI hiMsA nahi karavAvALA cAra prakArano saMyama kare che. te Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 312 ThANuM - 4/4/399 jIvonA jihvA saMbaMdhI sukhano vinAza karato nathI. jihvA saMbaMdhI duHkha sAthe temane joDanAra thato nathI. sparzendriya saMbaMdhI sukhano viyoga karanAra thato nathI. sparzendriya saMbaMdhI duHkha sAthe temane joDanAra thato nathI. beindriya jIvonI hiMsA karavAvALo cAra prakArano asaMyama kare che. jemake- te jIvonA jihvA saMbaMdhI sukhano vinAza kare che. jihvAsaMbaMdhI duHkha sAthe joDanAra thAya che. sparzendriya saMbaMdhI sukhano vinAza kare che. sparzendriya saMbaMdhI duHkha sAthe temane joDanAra thAya che. [400] samyagdaSTi nArakomAM cAra kriyAo hoya che. AraMbhikI pAgrihikI mAyApratyayikI ane apratyAkhyAna kriyA. vikalendriyane choDI bAkInA badhA daMDakonA jIva cAra kriyAo kare che, AraMbhikIthI lai yAvat apratyAkhyAna kriyA [401] cA2 kAraNothI jIva bIjAnA guNone AcchAdita kare che, jemake krodhathI, bIjAnA utkarSanI IrSyAne laine, akRtajJatAthI bIjAnA upakArane na mAnavAthI ane durAgrahI hovAthI. cAra kAraNothI purUSa bIjAnA guNone pragaTa kare che. jemake- prazaMsA karavAnA svabhAvathI, bIjAne anukULa vyavahAravALo rahevAthI, Icchita kAryane siddha karavAne mATe ane karelA upakArano pratyu5kA2 ka2vA mATe. [402] cA2 kAraNone lIdhe nairiyaka zarIranI utpattino prAraMbha thAya che. krodhathI mAnathI mAyAthI ane lobhathI. bAkInA badhA daMDavatva jIvonA zarIranI utpattino prAraMbha paNa A ja cAra kAraNothI thAya che. cAra kAraNone lIdhe naiyika zarIranI niSpatti (pUrNatA) thAya che. krodhavaDe yAvat lobhavaDe, bAkInA badhA daMDavatva jIvonA zarIranI pUrNatA paNa A cAra kAraNothI ja thAya che. [403] dharmanA cAra dvAra che, jemake- kSamA nirlobhatA saraLatA ane mArdavatA. [44] cA2 kA2NothI jIva narakamAM javA yogyA karma bAMdhe che. jemake- mahAAraMbha karavAthI, jIvano ghAta karavAthI, mAMsa AhAra karavAthI, cAra kAraNothI. tiryaMcomAM utpanna thavA yogya karma bAMdhe che, jemake- mananI kuTilatAthI bIjAne ThagavA mATe kAyAnI judI rIte ceSTA karavAthI alIka bolavAthI ane khoTA tola ane mApavaDe vyavahAra karavAthI. cAra kAraNothI manuSyamAM utpanna thavA yogya karma bAMdhe che, jemakesarala svabhAvathI, vinamratAthI, anukaMpAthI, mAtsaryabhAva na rAkhavAthI. cAra kAraNothI devatAomAM utpanna thavA yogya karma bAMdhe che yathA- sarAgasaMmayathI, saMyamAsaMyamanA bAlatapa karavAthI, akAma nirjarAthI [405] vAgha cAra prakAranA che. tata (vINA Adi) vitata (Dhola Adi) dhana (kAMsya tAla Adi) ane zuSira (bAMsurI Adi) nRtya cAra prakAranA che- rahI rahIne nAcavuM. saMgItanI sAthe padanI saMjJAvaDe nAcavuM. saMketothI bhAvAbhivyakti karatA thakI nAcavuM. nAcatA chatAM nIcuM paDavuM. cAra prakAranAgAyana kahela che; jemake- nAcatA thakA gAyana karavuM. chaMda, svarathI gAyana gAvuM ane dhIme dhIme svarane teja karatA gAyana karavuM. puSparacanA cAra prakAranI che, jemake- sutaranA dorAthI guMthIne banAvelI puSpa racanA, puSpa vIMTIne banAvela racanA, puSpa Aropita karIne banAvela racanA, paraspara puSpa nAla meLavIne banAvela racanA. alaMkAra cAra prakAranA che- kezAlaMkAra, vastrAlaMkAra mAlyAlakAra ane AbharaNAlaMkAra. abhinaya cAra prakAranA che jemake- koI Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-4, udeso-4 313 ghaTanAno abhinaya karavo, mahAbhAratano abhinaya karavo. rAjA matrI Adino abhinaya karavo, mAnava jIvananI vibhinna avasthAono abhinaya karavo. [406] sanakumAra ane mahendrakalpamAM cAra varSanA vimAna che- nIlA rAtA pILA, dhoLA. mahAzukra ane sahastrArakalpamAM devatAonuM zarIra cAra hAtha UMcuM che. 407 pANInA garbha cAra prakAranA che. jemake- osa, ghuvara, atizIta ane atigarama pANInA garbha cAra prakAranA che. jemake- himapAta, vAdaLAothI AkAzanuM AcchAdita thavuM, ati zIta athavA ati uSNatA thavI athavA vAyu vAdaLa, gAja, vIjaLI, varasavuM. te pAMcenuM saMyukta rUpethI thavuM. [408] mahAmAsamAM himapAtathI. phAlthanamAsamAM vAdaLothI, caitramAM adhika zItathI ane vaizAkhamAM upara kahela saMyukta pAMca prakArathI pANIno garbha sthira thAya che. [40] mAnuSI nA garbha cAra prakAre che, jemake- strIrUpamAM, purUSarUpamAM, napuMsakarUpamAM. ane biMbarUpamAM (mAtra pimharUpa hoya.) [410-411] alpa vIrya ane adhika rUdhiranA mizraNa thavAthI garbha strIrUpamAM utpanna thAya che, alpa oja - rUdhira ane adhika zukravIryanuM mizraNa thavAthI garbha purUSarUpamAM utpanna thAya che. rUdhira ne vIryanA samAna mizraNathI garbha napuMsakarUpamAM utpanna thAya che. strIno strIthI sahavAsa thavA para garbha biMba rUpamAM utpanna thAya che. 4i12] utpAda nAmanA prathama pUrvanI cAra cUlIkA vastuo kahelI che. [413] kAvya cAra prakAranA che, gadya-chaMda rahita padya-chaMda, baddha ane geya. [414] nairayika jIvone cAra samudyAta hoya che, jemake- vedanA samudyAta, kaSAya-mAraNAMtika ane vaikriya samughAta. vAyukAyanA jIvone paNa e pramANe. 415] ahaMnta AriSTanemi - nA cAraso cauda pUrvadhArI zramaNonI utkRSTa samparA hatI, te jina nahi paNa jina sarakhA hatA. jinanI jema yathArtha vaktA hatA ane sava akSara saMyoganA pUrNa jJAtA hatA. [41] zramaNa bhagavAna mahAvIranA cAra so vAdI munionI utkRSTa saMpadA hatI. te deva, manuSya athavA asuronI pariSadamAM kadApi parAjita thavAvALA na hatA. [417] nIcenA cAra kalpa ardha candrAkAra che.-saudharma IzAna sanatakumAra ane mAhendra. vacalA cArakalpa pUrNacandrAkAra che.- brahmaloka lAMtaka mahAzukra, sahastrAra. uparanA cAra kalpa ardha candrAkAra che, Anata prANata AraNa ane azruta. 418] cAra samudramAM pratyeka samudranA pANIno svAda bhinna che. lavaNasamudranA pANIno svAda mIThAjevo khAro che. varuNoda samudranA pANIno svAda madha jevo. kSIroda samudranA pANIno svAda dUdha jevo. vRtodasamudranA pANIno svAda ghI jevo che. - [41] Avarta cAra prakAranA che. jema ke, kharAvarta- samudramAM cakranI jema pANInuM pharavuM. unnatAvarta- parvata para cakranI jema pharIne caDavAno mArga, gUDhAvarta- daDA para dorAthI karAtI gUMthaNa, AmiSAvarta- mAMsane mATe AkAzamAM pakSIonuM pharavuM. kaSAya cAra prakArano che, jemake- kharAvarta samAna krodha, unnanAvarta samAna mAna, gUDhavI samAna mAyA, AmiSAvarta samAna lobha. kharAvartasamAna krodha karanAra jIva marIne narakamAM jAya che. e pramANe unmatAvarta samAna mAna karavAvALo gUDhAvata samAna mAyA karavA Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 314 ThANa-4/4420 vALo ane amiSAvarta samAna lobha karavA vALo jIva marIne narakamAM utpanna thAya che; [42-4ra1] anurAdhA nakSatranA cAra tAga che. pUvASADhA uttarASADhAnA paNa cAra che. cAra sthAnomAM saMcita pudgala pApa karma rUpamAM ekatra thayA che, thAya che ane bhaviSyamAM paNa thaze. jema ke- nArakIya bhavamAM tiryaMca deva bhavamAM. manuSyajIvanamAM ekatrita pudgala. e pramANe pugalono upacaya baMdha. udIraNA, vedanA ane nirjarAnA eka eka sUtra samajI levA joie [422] bhavamAM cAra pradezavALA skaMdha ananta che. cAra AkAza pradezomAM avagADha pudgalo anaMta che. cAra samayanI sthitivALA pudgalo ananta che. cAra guNa. kRNa pudgala ananta che yAvata. cAra guNa rukSa pugala ananta che. sthAnaH4-udesoH 4nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ( sthAna 5) - udeso-1 - [423] mahAvrata pAMca che- sarva prANAtipAtathI virata thavuM. sarva mRSAvAdathI virata thavuM. sarva adattAdAnathI virata thavuM. sarva maithunathI viratathavuM ane sarvaparigrahathI virata thavuM. aNuvrata pAMca kahela che- sthUla prANAtipAtathI virata thavuM. sthUla mRSAvAdathI virata thavuM, sthUla adattAdAnathI virata thavuM sva dArA saMtoSa icchA mayadA karavI. [424] vaNa pAMca che, kRSNa. nIla. lohita. haridra. zukala. rasa pAMca che- tIkatathI madhura sudhI. kAmaguNa pAMca che. zabda, rUpa. gaMdha, rasa, sparza. pAMca sthAnomAM jIva Asakta thAya che. zabda yAvatu sparzamAM. pUrvokta pAMcomAM jIva rAgabhAvane prApta thAya che, tathA mUcchabhiAva, gRdvibhAva, AkAMkSA bhAvane ane maraNane prApta thAya che. pUrvokta pAMcenuM jJAna na thavuM ane tyAga na karavo jIvonA ahitane mATe hoya che. azubha, anucita, akalyANa ane anAnugAmitAne mATe thAya che. A pAMcenuM jJAna thavuM ane tyAga karavo jIvonA hitane mATe thAya che. zubha ucita, kalyANa, anugAmikatA mATe thAya che. e zabda Adi pAMce sthAnonuM ajJAna ane nahIM tyAgavuM jIvonI durgatine mATe thAya che. jemake zabda yAvatu sparzate pAMce sthAnonuM sthAna ane parityAgajIvonI sugatine mATe thAya che. jemake zabda yAvatu- sparza. 4irapa pAMca kAraNothI jIva durgatine prApta thAya che. jemake- prANAtipAtathI yAvatu parigrahathI. pAMca kAraNothI jIva sugatine prApta thAya che, jemake- prANAtipAta viramaNathI yAvatu parigrahaviramaNathI. 4i26] pratimAo pAMca kahelI che, jemake- bhadrA pratimA. subhadrA pratimA, mahAbhadrA pratimA sarvatobhadra pratimAM, bhadrottarapratimA 427] pAMca sthAvarakAya kahela che. jemake- Indra sthAvarakAya (pRthvIkAya) brahmasthAvarakAya (aplAya) zilpasthAvarakAya (tejaskAya) sammati sthAvarakAya. (vAyukAya) prAjApatya sthAvarakAya (vanaspatikAya). pAMca sthAvarakAranA pAMca adhipati che. pRthvIkAyanA adhipati. (indra) apakAyanA adhipati. (brahma) tejaskAyanA adhipati. zilpa) vAyukAyanA adhipati. (saMmati) vanaspatikAyanA adhipati. [prajApati Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-5, udeso-1 315 [428] avadhidarzana utpanna thavAnI icchAvALuM hovA chatAM paNa potAnI utpattinA prathama samayamAM nIcenA pAMca kAraNone lIdhe calAyamAna che. prathama samayamAM avadhidarzana alpasaMkhyaka prANIovALI bhUmine joine. bhUmine bahusaMkhyaka sUkSma jIvothI vyApta joIne. mahAna ajagaranA zarIrane joIne. mahAna RddhivALA devane atyaMta sukhI joIne. prAcIna, ativizAla, jemanA svAmI nAza pAmI gayA che. jemanI vRddhi karanAra koI rahyuM nathI, jemanA vaMzamAM koI rahyuM nathI, jemanA svAmIno samULa uccheda thaI gayo che. svAmInA vaMzano paNa uccheda thaI gayo che ane je grAma Akara, nagara, kheDA, kabUTa, droNamukha, vahana, saMbadha athavA nivezomAM. zRMgAraka, trika, coka, catvara, caturmukha, patha ane mahApathomAMnagaronI gaTaromAM athavA smazAna, zUnyagRha, girikandarA, zAntigRha, zailagRha, upasthApana- gRha Adi sthAnomAM dATelA che. evA mahAnidhAno ne joIne. A ja pAMca kAraNothI avadhijJAna paNa calita thaI jAya che. paraMtu A pAMca kAraNothI utpanna thayela kevaLa jJAna-kevaLa darzana calita kSubdha thatuM nathI, pRthvIne nAnI moTI joIne yAvatu rU5 grAma nagaramAM dATelA khajAnAne joIne. [429] naiyarikonuM zarIra pAMca varNavALuM ane pAMca rasavALuM kahela che. jemakekRSNA yAvatu zuklavarNa. tIkho yAvat madhura. A pramANe vaimAnika deva sudhI 24 daMDaka sudhInA zarIronA varNa ane rasa kahevA. pAMca zarIra kahela che, jemake- audArika zarIra vaikriyazarIra,AhArakazarIra, tejasazarIra. kArpaNa zarIra. odArika zarIramAM pAMca varNa ane pAMca rasa kahela che. jemake- kRSNA yAvatu zukla. tikata yAvatu madhura. e pramANe kAmaNa zarIra sudhI varNa ane rasa kahevA joIe. badhA skUla dehadhArionA zarIra, pAMca varNa, pAMcarasa be gaMdha ane ATha sparzayukta hoya che. [43] pahelA ane chellA tIrthakaronA ziSyone nIcenA pAMca kAraNothI upadeza samajavAmAM muzkelI paDe che. durAgyeya - prathama tIrthakaronA ziSyo Rju- jaDa ane aMtima tIrthaMkaranA ziSyo vakra jaDa hovAthI vastutatvane muzkelIthI pratipAdita karI zakAya che. duvibhAjya- vibhAjana karavAmAM kaSTa thAya che. durdarza - vastutvane muzkelIthI dekhADI zakAya che. duHsaha-pariSaha sahana karavAmAM kaThinatA thAya che. duranucara - jinAjJA anusAra AcaraNa karavAmAM muzkelI thAya che. pAMca kAraNothI madhyanA bAvIza tIrthaMkaranA ziSyone upadeza samajavo sugama thAya che- suAkheya - vyAkhyA saraLatApUrvaka kare che. suvibhAjya - vibhAga karavAmAM koI paNa prakAranuM kaSTa thatuM nathI. sudarza - saraLatA pUrvaka samaje che. susaha - zAMtipUrvaka sahana kare che. sucara - prasannatApUrvaka jinAjJA pALe che. bhagavAnuM mahAvIranA zramaNa nigraMthone mATe pAMca saguNa sadA varNana karela che, kIrtana karela che, prakaTa vANIthI kahela che, plAdhya batAvela che, ane AcaraNa yogya kahela che. jemake kSamA, nilabhatA, saraLatA mRdutA, laghutA. bhagavAnuM mahAvIranA zramaNa nigraMthone mATe pAMca saguNa sadA yAvatu prazasta ane AcaraNa yogya kahela che. jemakesatya, saMyama, tapa, tyAga, brahmacarya.bhagavAna mahAvIre zramaNa nigraMthone mATe pAMca abhigraha sadA prazasta ane AcaraNa yogya kahela che. - ukSiptacArI - jo gRhastha rAMdhavAnA pAtramAMthI jamavAnA pAtramAM potAnA khAvAne mATe AhAra le ane te AhAramAMthI Ape to laIza. evo abhigraha karavAvALA muni. nikSiptacArI - Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 316 ThANa-pa/1430 rAMdhavAnA pAtramAMthI kADhelo AhAra jo gRhastha Ape to laIza. evo abhigraha karavAvALA muni, aMtacArI - bhojana karyA pachI vadhelo AhAra levAvALo muni. prAntacArI-tuccha AhAra levAno abhigraha karavAvALA muni. rukSacArI-lUkho AhAra levAno abhigraha karavAvALA, muni bhagavAna mahAvIre zramaNa nigraMthone mATe pAMca abhigraha sadA prazasta ane AcaraNa yogya kahela che- ajJAtacArI - potAnI jAtikula Adino paricaya dIdhA vinA AhAra levAnA abhigrahavALA. anna glAnacArIbIjA rogI mATe bhikSA lAvanArA. maunacArI - mauna dhAraNa karI bhikSA mATe aTana karanAra. saMsRSTa- kalpika- lepavALA hAthathI kalpanIya AhAra Apaze to laIza evI pratijJAvALA muni. tajjAta saMsRSTakalpika-je vastu ApavAmAM Ave teja vastuthI lipta hAthathI AhAra Apaze to laIza, evA abhigrahavALA muni. bhagavAna mahAvIre zramaNa nigraMthone mATe pAMca abhigraha prazasta ane sadA AcaraNane yogya kahela che. - aupanidhika - anya sthAnathI lAvelo AhAra levAvALo muni, zuSaNika - nirdoSa AhAranI gaveSaNA karanArA. saMkhyAdattika - nirdhArita saMkhya anusAra ja AhAra laIza evo abhigraha karIne AhAranI eSaNA karanAra muni. draSTalAbhika - dekhelI vastu levAnA saMkalpavALo muni. pRSThalAbhika - Apane AhAra Adi ApuM? - e pramANe pUchIne AhAra Ape to laiza evI pratijJAvALo muni. bhagavAna mahAvIre zramaNa nigraMthone mATe pAMca abhigraha sadA prazasta ane AcaraNa yogya kahela che. - AyaMbIla karanAro muni. nirvikRtika. ghI AdinI vikRtine na levAvALo muni. purimAIka divasanA pUrvArdha sudhI AhArano pratyA- khyAna karavAvALo muni. parimita piMDapAtika - parimita AhAra levAvALo muni. bhinna piMDapAtika - TukaDA TukaDA kIdhela AhAra levAvALo muni. bhagavAna mahAvIre zramaNa nigranthone mATe pAMca abhigraha prazasta ane sadA AcaraNa yogya kahela che- arasAhArI, virasAhArI, aMtAhArI, prAntAhArI, rakSAhArI. bhagavAna mahAvIre zramaNa nigraMthone mATe pAMca abhigraha prazasta ane sadA AcaraNa yogya kahela che- arasajIvI yAvat rukSajIvI. bhagavAna mahAvIre zramaNa nigraMthone mATe pAMca abhigraha prazasta ane sadA AcaraNa yogya kahela che, jemake sthAnAtipada - kAyotsarga karanAra muni. utkaTukAsanika- ukaDu Asane besanAra muni. pratimAsthAyI- eka rAtrika Adi pratimAone dhAraNa karanAra yuni. vIrasAnikavIrAsanathI besanAra muni. naiSadhika- palAMThI vALI besanAra muni.bhagavAna mahAvIre zramaNa nigraMthone mATe pAMca abhigraha sadA prazasta ane AcaraNa yogya kahela che, - daMDApanika- sIdho paga karI suvAvALo muni, laMgaDazAyI - paga ane mastaka bhUmi para rAkhI ane kammara UMcI karIne suMvAvALo muni. AtApaka- zIta athavA grISmanI AtapanA lenAra muni. ApAgRtaka- vastrarahita rahevAvALo muni. akaMDupaka-je zarIrane khaMjavALato nathI evo muni. 431] pAMca kAraNothI zramaNa nigraMtha mahAnirjarAvALo ane mahAparyavasAnavALo thAya che. amlAnabhAve AcAryanI sevA karanAra. upAdhyAyanI sevA karanAra, svaviranI sevA karanAra. tapasvInI sevA karanAra glAnanI sevA karanAra pAMca kAraNothI Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-5, uso-1 317. zramaNa nigraMtha mahAnirjarA ane mahAparyavasAna vALo thAya che. amyAna bhAve navadIkSitanI, kulanI, gaNanI, saMghanI ane svadharmInI sevA karanAra [432] pAMca kAraNothI zramaNa nigraMtha samAna dharmavALA sAMbhogikane bhojana maMDaLIthI bahAra karato thako jInAjJAnuM atikramaNa karato nathI, yathA akRtya - pApakAryane sevanAra, pApakAryanuM sevana karIne gurune nivedana nahi karanAra, gurapAse nivedana karIne paNa gurue Apela prAyazcittarUpa tapano AraMbha nahiM karanAra, tapano AraMbha karIne paripUrNa tapa nahi karanAra, are A gaccha prasiddha sthavira pote paNa vAraMvAra doSanuM sevana kare che. to te mAruM zuM karI zakaze? e pramANe baLa batAvanAra. pAMca kAraNo vaDe zramaNa nigraMtha sAMbhogika sAdhune prArAMcita prAyazcita Ape to jinAjJAnuM atikramaNa karato nathI, te kAraNo A che- je gurUkulamAM rahe che te ja kula ne chinnabhinna karavA tatpara banela che. je gaNamAM (kula samUhane gaNa kahe che) rahe che temAM bheda pADavA tatpara thayelane. hiMsApekSA - AcAryadine vadha karavAnI pratIkSA karanArane chidraprekSI - AcAyAdine apamAnIta karavA mATe tenA chidro zodhanArane vAraMvAra aMguSThaprazna Adi athavA sAvadya anuSThAnanA prayoga karanArane. [433 AcArya ane upAdhyAyanA gaNamAM vigrahanA pAMca kAraNo kahela che, AcArya athavA upAdhyAyanA gaNamAM rahevAvALA zramaNone A kArya karo." athavA "A kArya na karo, evI AjJA ane dhAraNA kare nahi. gaNamAM rahevAvALA muni dIkSApayimAM jyeSThAdinA kramathI samyagu prakAre vaMdana na kare. AcArya upAdhyAya je zrata-sUtrane jANe che paNa potAnA ziSyone jene je AgamanI vAcanA devAnI che tene te na Ape to kalaha thAya che. AcArya athavA upAdhyAya potAnA gaNamAM glAna athavA zairya nI sevA mATe samyaga vyavasthA na kare to gaNamAM rahevAvALo zramaNa gurUnI AjJA vinA vihAra kare to AcArya upAdhyAyanA gaNamAM avigraha pAMca kAraNo che. AcArya ane upAdhyAya gaNamAM rahevAvALA zramaNone AjJA athavA dhAraNA samyaka prakAre kare. gaNamAM rahevAvALo zramaNa dIkSApayayimAM jyeSThane anukramathI samyaka prakAre vaMdana kare. gaNamAM kAlakramathI jene je AgamanI vAcanA Ape. AcArya - upAdhyAya gaNamAM glAna athavA navadIkSItanI sevA mATe samyaka vyavasthA kare. gaNamAM rahevAvALo zramaNa gurUnI AjJA prApta karIne javihAra kare. [434] pAMca niSadyAo che. - utkaTakA - ubhaDaka besavuM. godohikA - gAya dohavAnA AsanathI besavuM. samapAdayutA - samAna paga ane putajamInane sparza karIne besavuM. paryakA - palAMThI vALIne besavuM. ardhaparyakA - adha padmAsanathI besavuM. pAMca Arjava sthAna kahyA che. - zubha Arjava, zubha mArdava. zubha lAghava. zubha kSamA, zubha niloMbhatA [jarI pAMca prakAranA jyotiSka devo che- caMdra, sUrya, graha, nakSatra, tArA. deva pAMca prakAranA kahela che - bhavya dravya deva - devatAomAM utpanna thavA yogya jIva. naradeva - cakravartI, dharmadiva-sAdhu devAdhideva-arihaMta bhAgadeva- devabhavanA Ayune pAmela. [43] pAMca prakAranI paricAraNA- viSayasevanA kahelI che. jemake- kAya - paricAraNA-kevaLa kAyAthI maithuna sevana karavuM, sparza-paricAraNA kevaLa sparzathI viSa Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 318 ThANuM - 5/1/436 yecchAnI pUrti karavI. rUpa ricAraNA - kevaLa rUpa dekhavAthI viSayecchAnI pUrti karavI zabda paricAraNA - kevaLa devAMganAonA zabda zravaNathI viSayecchAnI pUrti karavI. manaH paricAraNA - kevaLa mAnasika saMkalpathI viSayecchAnI pUrti karavI. [437] camara asurendranI pAMca agra mahiSIo kahelI che. jemake- kAlI, rAtri rajanI, vidyuta, medhA. bali vairocandranI pAMca agramahiSIo kahelI che. jemake- zubhA. nizubhA. raMbhA. niraMbhA, madanA. [438] camara asurendranI pAMca senAo che ane tenA pAMca senApatio che. jemake- pAyadalasainya azvasainya hastisainya mahiSasainya ane rathasainya. pAMca senApati A pramANe che- druma - pAyadala sainyano senApati, saudAmI azvarAja-azvasenAno senApati, kuMthu- hastIrAja - hasti senApati, lohitAkSamahiSa- rAja - mahiSasenAno senApati. kinnara - 2tha senAno senApati. bali vairocanendranI pAMca senAo che ane temanA pAMca senApati che. jemake- pAyadala sainya yAvat rathasainya. pAMca senApati- mahadruma - vaidala senAno senApati. mahAsaudAma azvarAja azvasenAno senApati. mAlaMkAra hastIrAja hastIsenAno senApati. mahAlohitAkSa mahiSarAja mahiSasenAno senApati. kiMpuruSa - 2thasenAno senApati. gharaNa nAgakumA2endranI pAMca senAo che ane pAMca senApati che. jemake- pAyadala sainya yAvat rathasainya pAMca senApati- bhadrasena - pedala senAno senApati. yazodhara azvarAja - azvasenAno senApati sudarzana hastirAja - hastisenAno senApati nIlakaMTha mahiSarAja - mahiSasenAno senApati AnaMda - thasenAno senApati - - bhUtAnanda nAgakumArendranI pAMca senAo che ane pAMca senApati che, jemakepAyadala sainya - yAvat rathasainya. pAMca senApati- dakSa pAyadala senAno senApati sugrIva azvarAja, -suvikrama hastirAja- zvetakaMTha mahiSarAja-naMduttara - rathasenAno senApati vaiNudeva suparNendranI pAMca senAo ane pAMca senApati che, jemake- pAyadalasainya, yAvat rathasainya veNudevanA senApationA nAma gharaNendranA senApationA nAmanI samAna che. veNIdAliyanA senApationA nAma bhUtAnaMdanA senApationA nAmanI samAna che. badhA dakSiNa dizAnA indronA yAvat ghosanA senApationA nAma gharaNanA senApationA nAmanI samAna che. badhA uttara dizAnA indranA yAvat mahAghosanA senApationA nAma bhUtAnaMdanA senApationA nAmanI samAna che. zakendranI pAMca senAo ane pAMca senApatio che. jemake- pAyadasainya, azva sainya gajasainya vRSabhasainya rathasainya. hariNagamaiSI - pAyadala senAno senApati. vAyu azvarAja-airAvata hastirAja- dAmaghi vRSabharAja-mADha2-2tha senAno senApati. IzAnendrane pAMca senAo ane pAMca senApatio che. jemake- pAyadala sainya yAvat vRSabhasena rathasenA. pAMca senApati laghuparAkrama - zaidala sainyano senApati mahAvAyu azvarAjapuSpadaMta hastirAja-mahAdAmazrvi vRSabharAja-mahAnADha2 2tha senAno senApati. zakendranA senApationA nAmanI samAna badhA dakSiNa dizAnA indronA yAvat AraNakalpanA indronA senApationA nAma che. IzAnendranA senApationI samAna badhA uttara dizAnA indronA yAvat acyuta kalpanA indronA senApationA nAma samajavA. - Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-5, udeso-1 319 [43] zakendranI AtyaMtara pariSadAnA devonI sthiti pAMcapalyopamanI ane IzAnendranI AtyaMtara pariSadanI devIonI sthiti pAMcapalyopamanI che. [440] pAMca prakAranA pratighAta che. - gati pratighAta - devAdi gationuM prApta nA thavuM. sthiti pratighAta - devAdinI sthitionuM prApta na thavuM. baMdhana pratighAta - prazasta audArikAdi baMdhano prApta na thAya. bhogapratighAta - prazasta bhoga-sukha prApta na thavuM. balI-vIrya-puruSAkAra-parAkramapratighAta - bala Adi prApta na thavuM. [441] pAMca prAranI AjivikA kahela che. jemake- jAti AjivikA-potAnI jAtibatAvIne AjIvikA karavI. kulaAjIvikA - potAnuM kuLa batAvIne AjIvikA karavI. karma AjIvikA - kRSi Adi karma karIne AjIvikA karavI. zilpaAjivikA - vaNATa vigere zilpa kArya karIne AjIvikA karavI. liMga AjivikA - sAdhu Adino veSa dhAraNa karIne AjIvikA karavI. [42] rAjacita pAMca kahela cheH khaMNu (talavAra) chatra mukUTa mojaDI cAmara. [443 pAMca kAraNothI chavastha jIva udayamAM AvelA pariSaho ane Upasargone samabhAvathI kSamA kare che samabhAvathI sahana kare che, samabhAvathI titikSA kare che, samabhAvathI nizcala thAya che ane samabhAvathI avicalita rahe che. te kAraNo A chekarmodayathI te purUSa unmatta jevA thaI gayo che tethI mane Akroza vacana bole che. mAro upahAsa kare. mArA hAtha pakaDIne pheMkI dIe che. durvacanothI mArI nirbhatsanA kare che. mane rassI AdithI bAMdhe che. mane kArAgAra AdimAM pure che. mArA hAthAdi zarIranA avayavone chede che. mArI sAme upadrava kare che. mArA vastra, pAtra, kaMbala athavA rajoharaNa. chInavI le che athavA dUra pheMkI de che. mArA pAtrone toDI de che mArA pAtra corI le che. A yakSAviSTa puruSa che. tethI A mane Akroza vacana bole che. yAvatuM mAruM pAtra corI leya che. A bhAvamAM vedavA yogya mArA karmaudayamAM Avela che. tethI A puruSa mane Akroza vacana bole che. yAvatu mAruM pAtra corI le che. jo huM samyaka prakAre sahana nahI kare, kSamA nahIM karuM, titikSA nahIM karuM, nizcala nahIM rahuM to zuM thaze? kevaLa pApa karmano baMdha thaze. jo huM samyaka prakArathI sahana karIza, nizcala rahIza. to zuM thaze ? mArA karmonI ekAMta nirjarA thaze. pAMca kAraNothI kevaLI udayamAM ApelA pariSaha ane upasargane samabhAvathI sahana kare che yAvatu samabhAvathI nizcala rahe che. A vikSipta citta puruSa che. tethI mane Akroza vacana bole che yAvatuM mAruM pAtra corI le che. A daptacitta che tethI mane Akroza vacana bole che. yAvatu mAruM pAtra Adi corI le che. A yakSAviSya puraSa che tethI mane Akroza vacana bole che. yAvatuM mAruM pAtra Adi corI le che. A bhavamAM vedavA yogya karma mArA udayamAM AvyA che tethI A puruSa mane Akroza vacana bole che yAvat mAruM pAtra Adi corI le che. mane samyaka prakArathI sahana karatAM, kSamA karatAM, titikSA karatAM athavA nizcala rahetAM joine anya aneka chagha0 zramaNa nigraMtho udayamAM AvelA pariSaho ane upasargone samyaka prakArathI sahana karaze. yAvatuM - nizcala raheze. 4i44] pAMca prakAranA hetuo kahela che. jemake- hetune jANato nathI, hetune dekhato nathI, hetu para zraddhA karato nathI, hetune prApta karato nathI, hetune jANyA vinA ajJAna maraNe mAre che. pAMca prakAranA hetu kahela che jemake- hetu vaDe jANato nathI yAvat hetu vaDe Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ThA -pa/1/4 ajJAna maraNe mare che. pAMca prakAranA hetu samyagRSTinI apekSAe che. jemake- samyaka rIte hetune jANe che yAvatu hetuthI chavastha maraNe mare che. pAMca hetuo kahela che jemakehetuthI jANe che yAvatu A hetu chabastha maraNe mare che. pAMca ahetu kahela che jemake- ahetune jANato nathI bhAvatuM ahetu chavastha maraNe mare che. pAMca ahetu kahela che. jemake- ahetuthI jANato nathI yAvatu ahetuthI chasvastha maraNe mare che. pAMca ahetu kahela che jemake- ahetune jANe che yAvatu aheturUpa kevalI maraNe mare che. pAMca ahetu kahela che. jemake- ahetuthI jANe che yAvatuM ahetuthI kevalI maraNe mare che. kevalInA pAMca guNa anuttara che. jemake- anuttarajJAna. anuttaradarzana anuttara caritra. anuttara tapa. ane anuttara vIrya. 445 pAprabha ahaMntanA pAMca kalyANaka citrA nakSatranAM thayA che jemake- citrA nakSatramAM devalokathI avIne garbhamAM utpanna thayA. citrA nakSatramAM janma thayo. citrA nakSatramAM pravajita thayA. te ja nakSatramAM anaMta anuttara nivyaghAta nirAvaraNa pUrNa. pratipUrNa kevalajJAna- darzana utpanna thayA. ane te ja nakSatramAM nivaNane prApta thayA. puSpadaMta ahitanA pAMca kalyANaka mUla nakSatramAM thayA, jemake- mUla nakSatramAM devalokamAMthI vI garbhamAM utpanna thayA. mUla nakSatramAM janma thayo. mUla nakSatramAM pravrajita thayA, mUla nakSatramAM kevalI thayA, ane nirvANa pAmyA. 4i46-449] padmaprabhu ahaMntanA pAMca kalyANaka citrA nakSatramAM thayA. puSpadatta ahaMntanA pAMca kalyANa mUla nakSatramAM thayA. zItala ahatanA pAMca kalyANaka pUvaSADhA. nakSatramAM thayA hatA. vimala ahaMntanA pAMca kalyANaka uttarAbhAdrapada nakSatramAM thayA. hatA. ananta ahaMntanA pAMca kalyANaka revatI nakSatramAM thayA. dharmanAtha ahaMntanA pAMca kalyANaka puSyanakSatramAM thayA. zAMtinAthaahaMntanA pAMcakalyANaka bharaNI nakSatramAM thayA. kuthunAthaahaMntanA pAMcakalyANaka kRttikAnakSatramA thayA. aranAthaahaMntanA pAMca kalyANaka revatInakSatramAM thayA. munisuvrataahaMntanA pAMcakalyANaka zravaNa nakSatramAM thayA. naminAthaantanA pAMcakalyANaka azvivItInakSatramAM thayA. nemInAtha ahaMntanA pAMcakalyANaka citrAnakSatramAM thayA. pArzvanAthaahaMntanA pAMcakalyANaka vizAkhA nakSatramAM thayA. bhagavAna mahAvIranA pAMca kalyANaka hastottarA nakSatramAM thayA, - bhagavAna mahAvIra hastottarA nakSatramAM devalokathI cyavI garbhamAM utpanna thayA. hastottarA nakSatramAM devAnaMdAnA garbhamAMthI trIzalAnA garbhamAM AvyA. hastottarA nakSatramAM janma thayA. hastottarA nakSatramAM dIkSita thayA ane bhagavAna mahAvIra hastottarA nakSatramAM kevalajJAnadarzana utpanna thayA. sthAna 5-udeso 1nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (sthAnaH5-udesoH 2) [45] zramaNa nirgatha ane nigraMthIone AgaLa kahelI, gaNelI spaSTa nAmavALI pAMcamahAnadIo eka mAsamAM be vAra athavA traNavAra temAM cAlIne athavA hoDImAM besIne pAra karavI kalpatI nathI. te nadIo A che- gaMgA, yamunA, sarayu Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-5, uddeso-2 321 airAvatI mahI. paNa pAMca kAraNothI pAra karavI kalpe che. jemake- krudhdha rAjAAdi athavA krUrajanonAM bhayathI, durbhikSa thavA52, koi vyathA pahoMcADI rahyuM hoya, nadInA vegavALA pravAhamAM taNAtI vyaktine kADhavAne mATe. koi moTA anArya vaDe pIDA pahoMcADavA para. [451] nigraMtha nigraMthIone prathama varSAkAlamAM grAmAnugAma vihAra karavo kalpe nahi. paraMtu pAMca kAraNothI kalpe che. krodhita rAjA Adi athavA krUrajanonA bhayathI vihAra karavo paDe yAvat koi moTA anAryavaDe pIDA pahoMcADavA para vihAra kalpe. varSavAsamAM rahela nigraMtho ane nigraMthIone eka gAmathI bIje gAma vihAra karavo kalpato nathI. paraMtu pAMca kAraNothI vihAra karavo kalpe che jema ke- jJAnaprAptine mATe. darzananI pRSTine mATe, cAritranI rakSAne mATe, AcArya athavA upAdhyAyanuM maraNa thavA para anya AcAryAdi AzrayamAM javA mATe, AcAryAdinA mokalavAthI te kSetranI bahAra rahelA AcAryAdinI sevAne mATe. [452] pAMca anuAtika kahela che. hastakarma karanArane, maithunasevana karanArane, rAtribhojana karanArAne, sAgarikanA gharano lAvelo AhAra khAnArane rAjapiMDa khAvAvALAne. [453] pAMca kAraNothI zramaNa nitha aMtapuramAM praveza kare to bhagavAnanI AjJAnuM atikramaNa karato nathI. jema ke- nagara cotarapha paracakrathI gherAI gayuM hoya athavA AkramaNanA bhayathI nagaranA dvAra baMdha karI dIdhA hoya ane zramaNa brAhmaNa AhAra-pANIne mATe kyAMya jaI na zake to zramaNa nigraMtha antaHpuramAM sUcanA devA jai zake che. pratihArika (je vastu laine pAchI apAya) pITha eTale pATaphalaka-sahAro devAnuM pATiyuM saMstAraka Adi vastuo mATe aMtaHpuramAM praveza karI zake che. duSTa azva athavA unmatta hAthInI sAme AvavA para bhayabhIta thayela zramaNa nigraMtha aMtaHpuramAM jai zake che. koi balavAna adhikArI cora mAnI parANe pakaDIne aMtaHpuramAM praveza karAve to jai zake che. nagarathI bahAra udyAnamAM gayela sAdhune jo aMtaHpuravALA gherIne krIDA kare to te zramaNa aMtapuramAM praviSTa manAya che. [454] pAMca kAraNa vaDe strI purUSanI sAthe sahavAsa na karavA para paNa garbhane dhAraNa kare che. jemake- koi strI vastrarahita hoya ane purUSanA skhalIta vIryavALA sthAna upara beThelI hoya tyAre purUSanA patita vIryanA pudgaloyonimAM praviSTa thai jAya to. purUSanA vIryathI kharaDAyela vastra yonimAM praveza kare to. putranI kAmanAvALI strI koi purUSanA patita vIryane potAnI yonimAM praviSTa karAve to. bIjAnA kahevAthI zukrANuone yonimAM praveza karAve to taLAva vagerenA zItaLa jalamAM koi strI jAya ane te jaLamAM koi purUSanA zukra pudgalo hoya te strInI yonimAM dAkhala thai jAya to. pAMca kAraNo vaDe strI purUSa sAthe saMbhoga karavA chatAM paNa garbhane dhAraNa karatI nathI yathA yauvanAvasthAne prApta nahIM thayelI, jenI yauvanAvasthA vyatIta thai gai te eTale ke vRddhA, je janmathI vaMdhyA che. te je rogI hoya te, jenuM mana zokathI saMtapta hoya te. pAMca kAraNothI strI purUSanI sAthe sahavAsa karavA para paNa garbhane dhAraNa karI zakatI nathI. jema ke- jene nitya rajasrAva thAya te. je strI sadaiva rajasrAvathI rahita hoya te. jenAM garbhAzayanuM dvAra rogathI baMdha thai gayuM hoya te. jenA garbhAzayanuM dvAra rogathI grasita thai 21 Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 322 ThANuM-pa/2454 gayuM hoya te, je aneka purUSo sAthe anekavAra sahavAsa karatI hoya che. pAMca kAraNe strI purUSanI sAthe sahavAsa karavA para paNa garbha dhAraNa karatI nathI. je RtukALamAM ati viSayane sevanArI hotI nathI, vIrya pudgalo je strInI yonimAM prApta thavA chatAM paNa yoninA doSathI nAza pAme che, je strIno utkaTa pittapradhAna rUdhira hoya che. garbhadhAraNanI pUrve devatA vaDe zakti naSTa karavA para, saMtAna thavuM bhAgyamAM na hoya te. A pAMca kAraNe strI purUSa sAthe saMbhoga karavA chatAM paNa garbha dhAraNa karatI nathI. [55] pAMca kAraNothI nigraMtha ane nigraMthIo eka jagyAe rahe, zayana kare ane bese to jinAjJAnuM ullaMghana karatA nathI. jemake- nigraMtho ane nigraMthIo eka vizALa nirjana durgama manuSyonA avara-javarathI rahita ane lAMbA samaye pAra karI zakAya evI aTavImAM pahoMcI gayA hoya ane eka sthAne kAyotsarga zayyA ane svAdhyAya kare to jinAjJAnuM atikramaNa karatA nathI. koI nigraMthanirgathI gAmane vize, nagarane viSe vAvatu rAjadhAnIne viSe AvelA hoya ane temAM keTalAMka sAdhu sAdhvI upAzrayane meLave, keTalAka upAzrayane na meLave to tevA prasaMgamAM ekatra sthAna Adi karatA janAjJAnuM ullaMghana karatA nathI. koI nigraMtha-nircathI nAgakumArAvAsamAM athavA suvarNakumArAvAsamAM ekaja sAthe vAsa kare to jinAjJAnuM ullaMghana karatA nathI. koI gAmamAM nircatha-nigraMthI alaga upAzrayamAM utaryA ane te gAmamAM cora eka sthAnamAM nivAsa Adi kare to jinAjJAnA virAdhaka nathI. koI sthAnamAM yuvAno dekhAya che te maithunanI buddhi sAdhvIone pakaDavA mATe icche to temanI rakSAne mATe ekatra sthAnane karatAM AjJAnuM atikramaNa karatA nathI. pAMca kAraNathI acela zramaNa nigraMtha sacela nigraMthIonI sAthe eka sthAnamAM rahetA AjJAnuM ullaMghatA nathI. - zokAdithI koi sAdhunuM citta vikSipta thaI gayuM hoya, saMbhALa lenAra anya sAdhu tyAM hAjara na hoya to acelaka sAdhu sacelaka sAdhvIo sAthe rahevA chatAM paNa AjJAno virAdhaka nathI, evI ja rIte harSanA atirekathI sAdhu unmata thayo hoya. zarIramAM yakSano praveza thaI gayo hoya. vAtAdinA prakopathI unmatta thayelo hoya. koi sAdhvIno putra dIkSita hoya ane tenI sAthe anya zramaNa na hoya to. [45] pAMca AzravadvArA kahelA che. mithyAtva, avirati, pramAda, kaSAya. yoga. pAMca saMvaranAM dvArA kahelA che- samyakatva virati apramAda, akaSAya ayogitA. pAMca prakAranAM daMDa kahelA che jemake- arthadaMDa-svaparanA koI prayojana mATe traNa athavA sthAvara prANInI hiMsA. anarthadaMDa - nirarthaka hiMsA. hiMsAdaMDa- A vyaktie mArA putrAdino vadha karyo hato athavA kare che ke vadha karaze. evI mAnyatAthI prerAIne zatra Adino vadha karavAmAM Ave te hiMsAdaMDa, akasmAta daMDa - koI anya para prahAra karyo hato paNa vadha anyano thai jAya te, draSTivipasadaMDa - "A zatru che' evA abhiprAyathI kadAcit mitrano vadha thaI jAya. [457] mithyAdraSTione pAMcakriyAo kahI che, - AraMbhikI pArigrahitI mAyA pratyayikA, apratyAkhyAnakriyA, mithyAdarzana pratyayA. mithyAdraSTi nairayikane pAMca kriyA o kahelI che. jema ke- AraMbhikI yAvatu mithyAdarzana pratyaya, e pramANe vaimAnika sudhI badhA daMDakomAM mithyAvRSTione pAMcakriyAo hoya che. vizeSa-vikalendriya jIvomAM Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-5, uso-2 323 mithyAvRSTi, samyagdaSTi, mizradraSTino vibhAga nathI hoto badhA mithyAdraSTi hoya che. pAMca kriyAo kahelI che- kAyikI adhikaraNikI pAaSikI pAritApanikI. prANAtipAtikI. nairayikothI laIne vaimAnika sudhInA jIvone A pAMca kriyAo hoya che. pAMca kriyAo kahelI che- AraMbhikI yAvatuM mithyAdarzana pratyaya. nairayikothI laIne vaimAnika sudhI badhA daMDakomAM A pAMca kriyAo hoya che. pAMca kriyAo kahelI che. jemake draSTijA. pRSTijA, prAtItyikI, sAmaMtopanipAtikI. svAhastikI. nairayikathI laI vaimAnika sudhI pAMca kriyAo hoya che. kriyAo pAMca kahelI che. jemake naisRSTikI. AjJApanI. vaidAraNikI. anAbhogapratyayA. anavakAMkSA pratyayA. narayikothI laI vaimAnika sudhI pAMca kriyAo hoya che. kriyAo pAMca kahelI che. jemake premapratyayA. dveSapratyayA. prayogakriyA. samudAnakriyA. iyapathikI. e pAMce kriyAo kevaLa eka manuSya daMDakamAM che zeSa daMDakomAM nathI. 458] parajJA pAMca prakAranI che, jemake- upadhiparajJA, UpAzrayaparI jJA, kaSAyaparInnA, yogaparIjJA bhaktaparI jJA. [45] vyavahAra pAMca prakAranA che, AgamavyavahAra-zrutavyavahAra - nava pUrvathI nyuna zrutajJAnavALAno vyavahAra, AjJAvyavahAra - ghAraNAvyavahAra - pUrve gItArthe koIne AloyaNA dIdhI hoya. tene dhArI rAkhavuM te dhAraNAvyavahAra. jItavyavahAra- dravya - kSetra - kALa - bhAva saMhanana vagerene apekSIne je gItArtha puruSo e AcaryuM hoya koI vivAdAspada viSayamAM jyAM sudhI AgamathI koI nirNaya thato hoya tyAM sudhI AgamAM anusAraja vyavahAra karavo joIe. jyAM koI AgamathI nirNaya na thato hoya tyAM zratathI vyavahAra karavo joIe. jyAM mRtathI nirNaya na thai zakato hoya tyAM gItArthanI AjJA anusAra vyavahAra karavo joIe. jyAM gItArthanI AjJAthI samasyA hala na thatI hoya tyAM dhAraNA anusAra vyavahAra karavo joIe. jyAM dhAraNAthI samasyA na ukelAtI hoya tyAM jIta vyavahAra anusAra vyavahAra karavo joie. ' he bhagavan! zramaNa nirgatha Agama vyavahAra ne pramukha mAnavAvALA che to te pAMca vyavahAra kema ? A pAMca vyavahAromAMthI jyAM je vyavahArathI samasyA ukalatI hoya tyAM te vyavahArathI pravRtti karavAvALo zramaNa nigraMtha AjJAno ArAdhaka thAya che. [46] sutelA saMyata puruSonA pAMca viSayo jAgRta hoya che. jemake - zabda yAvat sparza. jAgRta saMyata puruSonA pAMca viSayo sutelA hoya che. jemake : - zabda yAvat sparza. sutelA athavA jAgRta asaMyati munaSyonA pAMca viSaya jAgRta rahe che. jema ke - zabda yAvatuM- sparza. [461] pAMca kAraNothI jIva karma-2ja grahaNa kare che. yathA - prANAtipAtathI thAvatu-parigrahathI pAMca kAraNothI jIva karma-rajathI mukta thAya che. jemake- prANAtipAtaviramaNathI dhAvatu parigraha vismaraNathI. [42]pAMca mAsa vALI pAMcamI bhikSu-pratimA aMgIkAra karavAvALA aNagArane ne pAMca datti AhAranI ane pAMca dakti pANInI levI kahyuM che. [463 pAMca prakAranA upaghAta che. uddagamopa- ghAta-gRhastha vaDe lAgatA AdhAkama Adi sauLadoSo. utpAdanopaghAta - sAdhu vaDe lAgatA dhAtrI Adi soLa Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 324 ThANa-pa/ra463 doSo. eSaNopaghAta - sAdhu ane gRhastha vaDe lAgatA zaktiAdi daza doSo. parikamapaghAta-vastra-pAtranA chedana yA silAI AdimAM mayadAnuM ullaMghana. pariharaNopaghAta-ekAkI vicaravAvALA sAdhunA vastra-pAtrAdi upakaraNone upayogamAM levA. pAMca prakAranI vizuddhi kahelI che. ugamavizuddhi, utpAdana- vizaddhi, eSaNAvizuddhi, parikamavizuddhi, pariharaNavizuddhi pUrve kahelA udgamAdi doSonuM sevana na karavuM te vizuddhi. [464] pAMca kAraNothI jIvo bodhinI prApti durlabha banI jAya evA karmo upArjana kare che ahita prabhuno avarNavAda karavAthI, ahata kathita dharmano avarNavAda karavAthI,AcArya upAdhyAyano avarNavAda karavAthI. caturvidha saMghano avarNavAda karavAthI. utkaSa tapa ane brahmacaryanuM pAlana karavAthI thayela devono avarNa- vAda karavAthI. pAMca kAraNothI jIvo, bodhinI prApti sulabha thAya evA karmonuM upArjana kare che.arihaMtono guNAnuvAda cAvatu-devonA guNAnuvAda karavA para. 4i65] pratisalIna pAMca prakAranA che, jemake zrotendriyapratisalIna- yAvatusparzendriya pratisalIna. apratisaMlIna pAMca prakAranA che,jemake- zrotendriapratisaMlInathAvatu-sparzendriya apratisaMlIna. saMvara pAMca prakAranA che. zrotendriya saMvara-thAvata sparzendriyasaMvara.asaMvara pAMca prakAranA che-zrotendriya saMbaMdhI yAvatu-sparzendriya saMbaMdhI. [46]saMyama pAMca prakArano che, jemake-sAmAyikasaMyama, chedopasthApanIya parihAravizuddhi saMyama, sUkSma saMparAya saMyama, yathAkhyAtuM cAritra saMyama. 4i67 ekendriya jIvonI hiMsA na karavAvALAne pAMca prakAranA saMyama thAya che. pRthvIkAya saMyama yAvatu-vanaspatikAyika saMyama. ekendriya jIvonI hiMsA karavAvALAne pAMca prakAranA asaMyama thAya che. pRthvIkAyika asaMyama yAvatu-vanaspatikAyaasaMyama. [468] paMcendriya jIvonI hiMsA na karavAvALAne pAMca prakArano saMyama thAya che. jemake-zroteMdriyasaMyama yAvatu azendriya saMyama. paMcendriya jIvonI hiMsA karavAvALAne pAMca prakArano asaMyama thAya che-zrotendriya-asaMyama yAvatu sparzendriya-asaMyama. | sarva prANI, bhUta, sattva ane jIvonI hiMsAne karavAvALAne pAMca prakAranA saMyama thAya che. jemake-ekendriya saMyama yAvatuM paMcendriya saMyama. sarva prANI, bhUta, sattva ane jIvonI hiMsA karavAvALAne pAMca prakAranA asaMyama thAya che. jemake-ekendriya-asaMyama yAvatu-paMcendriya-asaMyama. [69] tRNavanaspatikAyika jIva pAMca prakAranA che. jemake-ajhabIja, mUlabIja, parvabIja, skaMdhabIja, bIjarUha. [470] AcAra pAMca prakAranA che. jemake-jJAnAcAra, darzanAcAra, cAritrAcAra, tapAcAra, vIyaracAra. [471] AcAra prakalpa pAMca prakAranA che, jemake- mAsika udghAtika laghumAsa prAyazcitamAM thoDo aMza ocho karavo, mAsika anuddaghAtika gumAsa cAtumAsika udghAtaka laghucomasI, cArtumAsika anuddaghAtika gurucomAsI, AropaNa (mAyA karanArane doSanA prAyazcita sAthe mAyA doSanA prAyazcitanI vRddhi karavI.) Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-5, udesI-2 325 AropaNA pAMca prakAranI che, jemake-prasthApitA gurumAsa Adi prAyazcita rUpa tapasyAno prAraMbha karavo, sthApitA-gurujanonI vaiyAvRtya karavAnA uddezyathI Aropita prAyazcita prAraMbha karavo, ne kasbA- vartamAna jinazAsanamAM utkRSTha tapa 6 mAsanuM kahela che. tenAthI adhika prAyazcita na devuM. akasmA-je doSa pramANe prAyazcita devA para cha mAsathI adhika prAyazcita Ave to paNa cha mAsanuM ja prAyazcita devuM, hADahaDA laghumAsa Adi prAyazcita zIghratApUrvaka ApavuM 4i72] jaMbudviIpanA meru parvatanA pUrvamAM sItA-mahA nadInI uttaramAM pAMca vakSaskAra parvato che, jemake- mAlyavaMta, citrakUTa, pAkUTa, nalinakUTa, eka zela. jaMbUdvIpamAM meruparvatanA pUrvamAM sItA mahAnadInA dakSiNamAM paNa pAMca vakSaskAraparvato che. jemaketrikUTa, vaizramaNakUTa, aMjana, mAtaMjana, somanasa. jaMbudviIpamAM merU parvatanA pazcimamAM sItA mahAnadInI dakSiNamAM pAMca vakSaskAra parvato che, jemake-vidyuprabha, aMkAvatI, pAvatI, AziviSa, sukhAvaha. jebUdvIpamAM merU parvatanA pazcimamAM sItA. mahAnadInI uttaramAM pAMca vakSaskAra parvato che, jemake-candraparvata, sUryaparvata, nAga parvata, devaparvata, gaMdhamAdanaparvata. jaMbUdvIpamAM merU parvatanA dakSiNamAM deva kurUkSetramAM pAMca mahAdraha che, jemake-niSadhadraha, devakuphadraha, sUryadraha, sukhasadraha vidyagraMbhadraha. jebUdvIpamAM merU parvatanA dakSiNamAM uttara kurUkSetramAM pAMca mahAdraha che, jemake-nIlavaMtadraha, uttara kurUdraha, candrakaha, erAvaNadraha, mAlyavaMta praha. sItA sItodA mahAnadInI tarapha tathA merU parvatanI tarapha badhA vakSaskAra parvato pa00 yojana uMcA che ane pa00 gAu bhUmimAM che. dhAtakI khaMDanA pUvadhimAM merU parvatanA pUrvamAM sItA mahAnadInI uttaramAM pAca vakSaskAra parvato che. ghAtakI khaMDanA pazcimAryamAM paNa jibudvIpanI samAna te ja nAmavALA parvato che.] puSkaravara dvIpAdhanA pazcimArdhamAM paNa jaMbUdvIpanI samAna vakSaskAra parvata ane drahonI uMcAI Adi kahevI. samaya kSetramAM bharata, pAMca eravata yAvatu- pAMca merU ane pAMca merU cUlikAo che. [73] kauzalika ahatta RSabhadeva pAMca so dhanuSa uMcA hatA. cakravartI bharata mahArAjA pAMcaso dhanuSa uMcA hatA. bAhubalI aNagAra paNa pAcaso dhanuSa uMcA hatA. brAhmI ane suMdarI nAmanI Aya paNa 500 dhanuSa ucI hatI. 474 pAMca kAraNothI sutelo manuSya jAgRta thAyache zabda sAMbhaLavAthI, bIjAnA hAtha AdinA sparzathI, bhUkha lAgavAthI, nidrAkSayathI svapnadarzanathI. 435 pAMca kAraNothI zramaNa nigraMtha, nigraMthIne pakaDIne rAkho athavA sahAro Apo to bhagavAnanI AjJAnuM atikramaNa karato nathI. yathA-sAdhvIne koI unmatta baLada Adi pazujAti athavA gIdha pakSI Adi mAre anya sAdhvI na hoya to sAdhu sAdhvIne grahaNa karatAMAjJAnuM ullaMghana karato nathI. sAdhu durga-mukelIvALA mArgamAM, viSamakhADA pattharA vigerethI vyApta parvatamAM gati vaDe skUlanA pAmatI athavA bhUmi para paDatI sAdhvIne grahaNa karato thako AjJAnuM ullaMghato nathI. koi sAdhvI jalayukta khADAmAM, kIcaDamAM, zevALAdi pANImAM phasAI jAya athavA pravAhamAM taNAtI hoya tevI paristhitimAM madada karavAnA AzayathI sahAro deto jinAjJAnuM ullaMghana karato nathI. Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 326 ThANa-pa/ra/47pa koi nigraMtha nirgathIne nAva para caDhAvavAmAM tathA utAravAmAM madada kare to jinAjJAnuM ullaMghana karato nathI. vikSipta cittavALI, darpayukta cittavALI, yakSAdidevanA AvezavALI, unmAda pAmelI upasargane pAmelI, kalaha mATe taiyAra thayelI, prAyazcitane pAmelI yAvatuM bhakta pAnanA pratyAkhyAnane karelI. mUccha vaDe paDatI athavA yati ke cora vaDe calAyamAna karAtI sAdhvIne sAdhu grahaNa kare to AjJAnuM ullaMghana karato nathI. [47] AcArya ane upAdhyAyamAM pAMca upAzrayamAM praveza karIne dhULa bharelA pagone bIjA sAdhuothI lUchAvatA-bhagavAnanI AjJAnuM ullaMghana karatA nathI. AcArya-upAdhyAya upAzrayanI aMdara maLamUtrano utsarga kare athavA tenI zuddhi kare, AcArya-upAdhyAya icchA hoya to koInI vaiyAvRtya kare, IcchA na hoya to na kare, AcArya-upAdhyAya upAzrayamAM eka athavA be rAta ekalA rahe,athavAAcArya upAdhyAya eka -be rAtrI upAzrayanI bahAra rahe to AjJAnuM ullaMghana karatA nathI. [477pAMca kAraNa vaDe AcArya athavA upAdhyAya gacchathI pRthaka thaI jAya che, jemake-gacchamAM AcArya upAdhyAyanI AjJA athalA dhAraNAnuM samyaka prakAre pAlana na thatuM hoya to, gacchamAM vayasthavira ane jJAna sthavirane vaMdanAdi vyavahAra samyaka prakAre pAlana na karAvI zake to, gacchamAM zratavAcanA yathocita rUpe na ApI zake to. AcArya upAdhyAya svagaccha saMbaMdhI paragaccha saMbaMdhI sAdhvIne viSe kharAba lezyAvALo thaI jAya to. mitra, jJAti, svajana gacchane choDIne cAlyo gayo hoya, pharI gacchamAM sthApita karavAne mATe potAnA gacchane choDIne cAlyA jAya to. [478]pAMca prakAranA manuSyo RddhivaMta kahevAya che, jemake-ahaMta, cakravartI, baladeva, vAsudeva ane bhAvitAtmA aNagAra. sthAnaH5-udeso-ranI munidIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa ( sthAna pa-udesa3) [47]pAMca astikAya che, jemake- dhamastikAya adhamastikAya AkAzAtikAya jIvAstikAya, pudagalAskiAya. dhamastikAya avarNa, agaMdha, arasa, asparza. arUpI, ajIva, zAzvata ane avasthita samagra lokavyApI dravya che te pAMca prakAranA che, jemake- dravyathI kSetrathI kALathI bhAvathI guNathI. dravyathI-dhamastikAya eka dravya che. kSetrathI-loka pramANa che, kAlathI-atItamAM kayAre na hato ema nathI vartamAnamAM nathI, ema nathI, bhaviSyamAM haze. evI rIte trikALavartI hovAthI dhruva che. zAzvata, akSaya, avyaya avasthita ane nitya che. bhAvathI-varNarahita, gaMdharahita rasarahita ane sparza rahita che guNathI- jIva-pudagalonA gamanamAM sahAyaka nimitta) guNavALo che. - adhamastikAya dhamastikAyanI jema pAMca prakArano che, vizeSa e ke guNathI sthiti sahAyaka nimitta guNavALo che. AkAzAstikAya dhamastikAyanI samAna pAMca prakArano che. vizeSa kSetrathI AkAzAstikAya lokAloka pramANa che guNathI-avagAhanA guNavALo che. jIvAstikAya-dhamastikAyanI samAna pAMca prakArano che. vizeSa-dravyathI jIvAstikAya eka bIjAthI bhinna anaMta jIva dravyo che. guNathI -upayoga guNavALo che. pudgalAstikAya-pAMcavarNa, pAMcarasa, begaMdha, ane AThasparzayukta che rUpI Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-5, udeso-3 327 ajIva zAzvata ane avasthita che. dravyathI pudgalAstikAya anaMta dravyo che. kSetrathIlokapramANa che. kAlathI-atItamAM kayAreya nahIM hato ema nathI yAvat nitya che. bhAvathI-varNa, gaMdha, rasa ane sparza yukta che. guNathI grahaNa guNa che. [480]gati pAMcache, narakagati, tiryaMcagati, manuSyagati, devagati, siddhagati. 4i81] IndrionA pAMca viSaya che, jemake zrotrejiyano viSaya zabda yAvata sparzendriyano viSaya sparza. muMDa pAMca prakAre che. zrotrondriyamuMDa yAvat sparzendriyamuMDa athavA muMDa pAMca prakAranA che,krodhamuMDa, mAnakuMDa, mAyAmuMDa, lobhamuMDa ziramuMDa | [482]adholokamAM pAMca bAdara kAyika jIvo che, pRthvIkAyika, apakAyika vAyukAyika, snAtaka pAMca prakAranA che, zarIrahita,aticArarahita, kamarahita, zuddha jJAna-darzananA dhAraka ahaMntajina kevalI, aparizrAvI. 4i84)negaMtho ane nigraMthIone pAMca prakAranA vastrono upabhoga athavA paribhoga kahyuM che, jemake jAMgika-kaMbala Adi, bhAMgamika-alasinuM vastra, sAnakazaNanA sutranuM vastra, potaka kapAsanuM vastra, tirIDayapada-vRkSanI chAlanuM vastra. nigraMtho ane nigraMthIone pAMca prakAranA rajoharaNano upabhoga athavA paribhoga kahyuM che, jemake orNika-UnanuM baneluM, auSTrika-uMTanAvALonuM baneluM, zAnaka-zaNanuM baneluM, balvajaghAsanI chAlathI baneluM, muMjanuM baneluM. [485]dharmanuM AcaraNa karanAra purUSane mATe pAMca AlaMbana sthAna che, jemakechakAya, gaNa, rAjA, gRhapati, zarIra. [48]nidhi pAMca prakAranA che, jemake-putranidhi, mitranidhi, zilpanidhi, dhananidhi, dhAnyanidhi. . [487]zauca pAMca prakAranA che, jemake pRthvIzauca, jalazauca, agnizauca, maMtrazauca. brahmazauca [488]A pAMca sthAnone chAstha pUrNarUpathI jANatA nathI ane dekhatA nathI. jemake- - dhamastikAya, adhamastikAya, AkAzAstikAya, zarIrarahita jIva. paramANu pudagala. paNa A pAMca sthAnone kevalajJAnI pUrNarUpathI jANe che ane dekhe che. [489] adholoka mAM pAMca bhayaMkara moTI-moTI pAMca narako che kALa, mahAkALa, raurava, mahArorava, apratiSThAna. udgalokamAM pAMca mahAvimAna che, jemake vijaya, vaijayaMta, jayaMta, aparAjita, savartha siddha mahAvimAna. [40]puruSa pAMca prakAranA che, jemake-vhIsattva- lajjAthI gherya rAkhavAvALA. hImanaHsattva--lajjAthI manamAM dhairya rAkhavAvALA. calasattva - - asthira cittavALA. sthirasattva -- sthira cittavALA. udAtta sattva- - vadhatA dhairyavALA. [491matsya pAMca prakAranA che, jema ke anuzrotacArI-pravAhanA vaheNanI dizAmAM cAlanAro. pratizrotacArI- pravAhanA vaheNanI viruddha dizAmAM janAra. aMtacArI-pravAhanA kinAre kinAre cAlanAra. prAntacArI-pravAhanI madhyamAM cAlanAra. sarvacArI-sarvatra cAlanAra. e pramANe bhikSu pAMca prakAranA kahela che, jemake anuzrotacArI yAvatuM sarvazrotacArI upAzrayanI najIkathI kramazaH anya gharomAM bhikSA prApta karanAro anuzrotacArI, dUra gharathI zarU karI kramazaH upAzrayanI najIka sudhI bhikSA Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ThANuM - 5/3/491 31. karanAro pratizrotacArI,AjubAjunA gharethI bhikSA karanAro antacArI, gAmanI madhyanA gharomAM bhikSA karanAro prAntacArI,badhA gharothI bhikSA lenA2sarvacArI [492]vanIpaka-yAcaka pAMca prakAranA che, atithivanIpaka-bhojana samaye AvI prazaMsA karIne dAtA pAsetI AhAranI yAcanA karanAra, daridravanIpaka-dInatA pragaTa karI dAtA pAse dAna mAganAra, brAhmaNa vanIpaka-brAhmaNane apAtA dhananI prazaMsA karIne dAtA pAsethI yAcanA karanAra, zvAna vanIpaka -kutarAone nimitte apAtA dAnanIprazaMsA karanAra, zramaNa-vanIpaka-nigraMthane apAtA dAnanI prazaMsA karanAra. [493]pAMca kAraNothI acelaka prazasta gaNAya che, jemake alpapratyupekSA-alpa upadhi hovAthI alpa pratilekhana thAya che. prazastalAghava-alpa upadhi hovAthI rAgabhAva alpa hoya. vaizvAsika rUpa-vizvAsa utpanna karAvanAro veSa hoya. anujJAta tapa-jinezvarone saMmata upakaraNa saMlInatA rUpa tapa. vipula Indriya nigraha, [494]utkRSTa puruSo pAMca prakAranA che, jemake daMDa utkRSTa-aparAdha karavA para Akaro daMDa denAra. rAjyotkRSTa aizvaryamAM utkRSTa, sTena utkRSTa-corI karavAmAM utkRSTa, dezotkRSTa- dezamAM utkRSTa. sarvotkRSTa--badhAmAM utkRSTa [495]samitio pAMca che. Iryasamiti-bhASAsamiti-eSaNAsamiti AdAnabhaMDamAtra-nikSepaNa samati-pariSThApanikA samiti. [46]saMsArI jIva pAMca prakAranA kahela che, jemake-ekendriyo yAvat paMcendrio. ekendriya jIvo pAMca gatio (sthAno) mAM marIne utpanna thAya che ane pAMce gatiomAMthI AvI utpanna thAyache eTale-ekendriyajIva ekendriyamAMthI mRtyu pAmI ekendriyomAM yAvat paMcendriyomAM utpanna thAya che. ekendriyamAMthI nIkaLI yAvata paMcendriyamAMthI nIkaLI jIva ekendriyo rUpe utpanna thAya che. beIndrijIva pAMcasthAnothI AvI utpanna thAya che. beIndriyajIva ekondriyomAM yAvat paMcendri- yomAM utpanna thAya che. teIndriyajIva pAMcasthAnomAMthI AvI upaje che. teIndriyajIva ekendriyomAM yAvat paMceviomAM AvI utpanna thAya che. caturindriyajIva pAMca sthAnomAM pAMca sthAnothI AvI upaje che. carindriyajIva ekendriomAM yAvat paMcendriyomAM jaI upaje che. paMcendriyajIva pAMca sthAnomAM pAMca sthAnothI AvI utpanna thAya che. paMcendriyajIva ekondriyaomAM yAvata paMcendriomAM AvI upaje che. badhA jIvo pAMca prakAranA che, jemake krodhakaSAyI yAvat lobhakaSAyI ane akaSAyI athavA badhA jIva pAMca prakAranA che, jemake--naiyika yAvat deva ane siddha [47]-he bhagavan ? koThAmAM rAkhela caNA,masura tila, aDada, vAla, kaLathI, tuvera ane kALAcaNA A dhAnyonI keTalI sthiti hoya? hai gautama! jaghanya aMtarmuhUrta utkRSTa pAMca varSa tyAra pachI yoni kumaLAI jAya che.dhIme dhIme yoniccheida thAya che. [498]saMvatsara pAMca prakAranA che, jemake nakSatrasaMvatsara yugasaMvatsara pramANasaMvatsara,lakSaNasaMvatsara, zanaizvarasaMvatsara. yugasaMvatsara pAMca prakAranA che, jema ke caMdra, caMdra, abhivardhitasaMvatsara, caMdra, abhivardhita pramANa saMvatsara pAMca prakAranA che. jemake nakSatrasaMvatsara,caMdra saMvatsara, RtusaMvatsara ,AdityasaMvatsara, abhivardhitasaMvatsa2. [499-503]lakSaNasaMvatsara pAca prakAranA che, jemake --je tithimAM je nakSatra no Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-5, udesI-3 329 yoga hovo joIe te nakSatrano te ja tithimAM yoga hoyache. (kArtikamAM kRtika Adi) jemAM RtuonuM pariNamana kramathI thatuM rahe che ane jemAM zaradI garamInuM pramANa barAbara rahe che ane jemAM varSo sArI rahe che te nakSatra saMvatsara kahevAya che. jemAM badhI pUrNImAomAM candrano yoga rahe che. jemAM nakSatranI viSama gati hoya che. jemAM ati ThaMDI ane ati tApa paDe che ane jemAM varSo adhika hoya che te caMdrasaMvatsara kahevAya che. jemAM vRkSonuM yathAsamaya pariNamana hotu nathI Rtu vinA phaLa Ave che ane vaSa paNa thatI nathI te karma saMvatsara athavA RtusaMvatsara kahevAya che. jemAM pRthvI, jala, puSpa ane phaLone sUrya rasa Ape che ane thoDI vaSathI paNa pAka sAro hoya che. te Aditya saMvatsara kahevAya che. jemAM kSaNa, lava, divasa ane Rtu sUryathI tapelA rahe che ane jemAM sadA dhULa uDatI rahe che. te abhivardhita saMvatsara kahevAya che. [504]zarIramAMthI jIvane nIkaLavAnA pAMca mArga hoya che, jemake paga uru, vakSasthaLa, mastaka, sarvAga. pagathI nIkaLe to jIva narakagatigAmI thAya che. sAthaLathI nIkaLavA para jIva tiryaMcagati-gAmI vakSasthaLathI nIkaLavA para jIva manuSyagatimAM mastakathI nIkaLavA para devalokamAM sarvAgathI nIkaLatA jIva mokSagAmI thAya. [50]chedana pAMca prakAranA che. utpAdachedana, navIna payaya utpanna thavAthI, pUrvapayinuM chedana vyaya chedana-pUrva payayano vyaya baMdha chedana-jIvanI apekSAe karmanuM chedavuM pradeza chedana-jIvane ja nivibhAga avayavarUpa pradezathI buddhivaDe juduM karavuM. dvidhAkAra-jIvAdi dravyonA be vibhAga karavA . AnaMtarya pAMca prakAranA che, jemake-utpAdanAntarya utpAdano niraMtara aviraha deva narakagatimAM asaMkhyAta samaya- no hoya. vyayAnantarya-vyayano niraMtara aviraha deva narakagatino asaMkhyAta samayano hoya. pradezAnantarya-pradezano niraMtara aviraha jIvapradezo sAthe karmono aviraha. samayAnantarya-samayano niraMtara aviraha sAmAnyAnantarya-utpAda Adi vizeSano abhAvamAM je niraMtara aviraha. anaMta pAMca prakAranA che. jemake nAma anaMta, sthApanA anaMta, dravya anaMta, gaNanA anaMta, pradezAnaMta. anaMtaka pAMca prakAre che. jema ke ekata-anaMta dIrghatAnI apekSAe je anaMta che. eka zreNInuM kSetra. dvighA anaMtaka-laMbAI ane pahoLAInI apekSA e je anaMta che. deza vistAra anaMtaka-caka pradezathI pUrva Adi koI dizAmAM dezano je vistAra che. sarva vistAra anaMtaka-anaMta pradezI saMpUrNa AkAza zAzvatAnaMtaka-anaMta samayanI sthitivALA jIvAdi dravya [50]jJAna pAMca prakAranA che abhinibodhikajJAna, zrutajJAna avadhijJAna manaparyavajJAna,kevaLajJAna [507jJAnavaraNIya karma pAMca prakAranA che jemake- abhinibodhika jJAnAvaraNIyakarma yAvata kevaLajJAnavaraNIyakarma [pa08]svAdhyAya pAMca prakAranA che, jemake vAcanA. pRcchanA. parAvartanA. anuprekSA. dharmakathA. [59]pratyAkhyAna pAMca prakAranA che zraddhAzuddha, vinayazuddha, anubhAyaNAzuddha, anupAlanA zuddha, bhAvazuddha. Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 330 ThANa-pa/3/510 [pa10]pratikramaNa pAMca prakAranA che. AzravadvAra pratikramaNa mithyAtva pratikramaNa kaSAya pratikramaNa yoga pratikramaNa bhAva pratikramaNa [pa11]pAMca kAraNothI guru ziSyane vAMcanA Ape che, jemake saMgrahane mATeziSyone sUtranuM jJAna karAvavA mATe, upagrahane mATe-gaccha para upakAra karavAne mATe. nirjarAne mATe ziSyone vAMcanA devothI karmonI nirjarA thAya che, sUtra jJAna daDha karavAne mATe. sUtrano viccheda na thavA devA mATe. pAMca kAraNothI sUtra zIkhavuM joIe, jemakejJAnavRddhine mATe, darzanazuddhine mATe, cAritra zuddhine mATe, bIjAnA durAgrahane choDAvavAne mATe, padArthonA yathArtha jJAnane mATe. pi12]saudharma ane IzAna kalpamAM vimAna pAMca varSanA che, jemake kRSNa yAvatuM zukalavarNanA. saudharma ane IzAna kalpamAM vimAna pAMcaso yojananA uMcA che. brahmaloka ane lAMtaka kalpamAM devatAonA bhavadhAraNIya zarIra uMcAImAM pAMca hAthanI che. nairayikoe pAMca varNa ane pAMca rasavALA karmapudgalo bAMdhyA che, bAMdhe che. bAMdhaze, jemake-kRSNa yAvatuM zukala varNavAlA tikata yAvat madhura rasavAlA. e pramANe vaimAnika deva sudhI (covIsa deDakomAM) kaheluM. [13]jabUdvIpamAM meru parvatanI dakSiNamAM gaMgA mahAnadImAM pAMca mahAnadIo maLe che. jema ke yamunA, sarayu, Adi, kosI, mahI. jaMbUdvIpavartI merUnA dakSiNamAM siMdhu mahAnadImAM pAMca mahAnadIo maLe che, jema ke- zatadru, vibhASA, vitratA, erAvatI, caMdrabhAgA. jaMbUdvIpavartI merunA uttaramAM raktA mahAnadImAM pAMca mahAnadIo maLe che, jema kekRSNA mahAkRSNA nIlA mahAnIlA mahAnIrA. jaMbudvIpavartI merunA uttaramAM raktAvatI mahAnadImAM pAMca mahAnadIo maLe che. jema ke. Indra IndrasenA susaNA vAriseNA mahAbhogA. [514]pAMca tIrthakara kumAravasthAmAM (rAjya kyAM vinA)mukti yAvatuM pravajita thayA jemake vAsupUjya, mallI ariSTanemi, pArzvanAtha mahAvIra. pipIcamara caMcA rAjadhAnImAM pAMca sabhAo che, jema ke- sudhamasibhA, upapAtasabhA abhiSeka sabhA, alaMkArasabhA, vyavasAya sabhA. pratyeka IndrasthAnamAM pAMca pAMca sabhAo che, jema ke sudhamAM sabhA yAvatuM vyavasAya sabhA [51]pAMca nakSatra pAMca pAMca tArAvALA che, jema ke- ghaniSThA, rohiNI, punarvasu, hasta,vizAkhA. pa17]jIvoe pAMca sthAnomAM rahI karma pudgalone pApa karma rUpe cayana karyuM che, kare che, ane karaze. ekendriya rUpamAM yAvat paMcendriya rUpamAM. e pramANe upacaya baMdha udIraNA vedanA tathA nirjarA saMbaMdhI sUtra samajavA. pAMca pradezomAM avagADha pudgalo anaMta che. pAMca samayanI sthitivAlA pudagalo anaMta che. pAMca guNa kRSNa yAvatuM pAMca guNa rukSa pudagalo anaMta che. sthAnaHpa-udesAH 3nI anidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa. | sthAna-5-gurjarachAyApUrNa Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna 331 (sthAnaH da) [18]cha sthAno eTale viziSTatAothI yukta aMgAra gaNano adhipati thaI zake che, jemake zraddhALu hoya. satyavAdI hoya, meghAvI hoya, bahuzruta hoya, zaktisaMpanna hoya kalahakArI na hoya. pi19] cha kAraNothI nigraMtha nirgathIne hastAdivaDe pakaDIne rAkhe athavA avalaMbana (Tako) Ape to bhagavAnanI AjJAnuM ullaMghato nathI jemake- zokathI zUnya cittavALIne, harSathI unmatta cittavALIne, yakSAdinA AvezavALIne, vAyuthI unmAda pAmelIne upasarga prApta-manuSyAdi vaDe laI javAtIne temaja kalaha karatI. [pa20/cha kAraNothI nirgatha ane nirgathIo kAlagata thayela sAdharmika-sAdhu pratye Adara karatA jemake gRhastho na hoya to upAzrayanI bahAra laI jatA,bahArathI atyanta dUra vanAdimAM laI jatA chedana baMdhanAdine karatA athavA svajanAdi vaDe karAtI agni saMskArAdi kriyAmAM upekSA karatA, rAtrinA jAgaraNa vaDe tenI upAsanA-mRtakanI rakSA karatA thakA AjJA ApatA, mRtakanA zarIrane paraThavavA mATe tenA svajana vargane AjJA ApatA gRhasthanA abhAvamAM sAdhuo svayaM tene paraThavavA mATe mauna paNe jatA A che kAraNothI AjJA ullaMghe nahi. [para1]cha sthAnakone chaghastha pUrNa rUpathI jANato nathI ane dekhato nathI jemake dhamastikAyane, adhamastikAyane, AkAzAstikAyane, zarIrarahita jIvane, paramANu pudgalane, zabdane. A cha sthAnone kevaLajJAnI ahaMntajina pUrNa rUpathI jANe ane dekhe. [para2] bAbatomAM sarva jIvone evA Rddhi-ti nathI, yaza nathI, zArIrika bala nathI, Atmika vIrya nathI, purUSakAra nathI ane yAvatuM parAkrama nathI eTale A che kArya karavA koI samartha nathI. te A pramANe jIvane ajIva karavAnI,ajIvane jIva karavAnI eka samayamAM be bhASA bolavAnI svayaM karela karmane huM veduM athavA na ve ema karavAnI, paramANu pudagalane chedavAnI bhedavAnI athavA agnikAya vaDe bALavAnI ane lokathI bahAra AlokamAM javAnI zakti nathI. [para3jIvonI rAzirUpa cha javanikAyo kahelA che jemake pRthvIkAyika yAvat trasakAyika [pa24]cha graha cha cha tArAvALA che, jemake zukra, budha, bRhaspati, aMgAraka, zanaizcara, ketu. fparapIsaMsArI jIva cha prakAranA che. -pRthvIkAyika yAvatu trasakAyaki. pRthvIkAyika jIva cha gati ane cha Agati vALA che. jemake pRthvIkAyika jIva pRthvIkAyamAM utpanna thAya che. to pRthvIkAyikothI yAvatu-trasakAyikothI utpanna thAya che. te pRthvIkAyika jIva pRthvIkAyikapaNAne choDIne pRthvIkAyapaNAne yAvatu-trasakAyapaNAne prApta thAya che, eTale cha kAyomAMthI koIpaNa kAryamAM utpanna thaI zake che. apakAyika jIva cha gati ane cha Agati vALA che. e pramANe yAvatu trasakAyika sudhI jANavuM. para6] jIva cha prakAranA che jemake AbhinibodhikajJAnI-yAvatu-kevalajJAnI - tathA ajJAnI (mithyAjJAnI). athavA jIva cha prakAranA che. jemake ekendriya yAvatupaMcendriya anindriya (siddha). athavA jIva 6 prakAre che. jemakedArikazarIrI, vaikriya Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - - . . . - ThANa-dA-parada zarIrI AhArakazarIrI taijasa zarIrI, kAmaNa zarIrI,azarIrI (siddha) pi27/Na vanaspatikAyiko cha prakAre kahelA che. jemake ajhabIja, mUlabIja, parvabIja, skaMdhabIja,bIjarUha, saMmUrNima. [28]cha sthAno sarva jIvone sulabha hotA nathI jemake-manuSyabhava, AryakSetra, uttama kulamAM utpatti, kalaLI prarUpita dharmane sAMbhaLeluM, zrata dharma para zraddhA, zraddhA karela pratIta karela rUci karela dharmanuM samyagu rIte AcaravuM. [29]cha IndrionA cha viSaya che. jemake zrotrendriyano viSaya yAvatu sparzendriyano viSaya tathA manano viSaya pi30] cha prakAre saMvara kahela che. jemake zrotrendriya saMvara-cAvatu-sparzendriya saMvara manasaMvara asaMvara (Azrava) cha prakAranA che zrotrendriya asaMvara yAvatuM sparzenTiya asaMvara, mana asaMvara. [31]sukha cha prakAre jemake-zrotreniyanuM sukha yAvat sparzendriyanuM sukha, mananuM sukha, duHkha cha prakAranuM che. jemake zrotrendriyanuM duHkha-yAvatu sparzendriyanuM duHkha mananuM duHkha. ( pi32prAyazcitta cha prakAranA che. jemake AlocanAyogya-gurunI samakSa saraLatA pUrvaka lAgelA doSano svIkAra karavo, pratikramaNa yogya-lAgelA doSanI nivRttine mATe pazcAtApa karavo ane pharI doSa na lAge evI sAvadhAnI rAkhavI. ubhaya yogya-AlocanA ane pratikramaNa yogya. viveka yogya-vyutsarga yogya-kAyaceSTAno nirodha karIne zuddha thavuM. tapa yogya-viziSTa tapa karIne zuddha thavuM. [33]manuSya cha prakAre che.jaMbUdvIpamAM utpanna, ghAtakIkhaMDa dvIpanA pUrvArdhamAM utpana, ghAtakIkhaMDa dvIpanA pazcimArdhamAM utpana, puSkaravara dvIpAdhanA pUrvadharmamAM utpanna puSkaravara dvIpArdhanA pazcimArdhamA utpana, antara dvIpomAM utpana. athavA manuSya cha prakAre che. jema ke 1 karmabhUmimAM utpana saMmUrchAima manuSya, akarmabhUmimAM utpana saMmUrchAima manuSya, 3 antaradvIpomAM utpanna saMmUrchAima manuSya 4 karmabhUmimAM utpanna garbhaja manuSya,paakarmabhUmimAM utpanna garbhaja manuSya, 6 antaradvIpomAM utpanna garbhaja manuSya. [pa34RddhimAna manuSya cha prakAre che. jema ke arihaMta,cakravartI, baladeva, vAsudeva, cAraNa, vidyAdhara. Rddhirahita manuSya cha prakAranA che jemake-hemavaMta kSetranA hairaNyavaMta kSetranA, harivarSa kSetranA myaka kSetranA, devakuru ane uttarakurukSetranA antaradvIponA. pi3paavasarpiNI kAla cha prakArano che, jemake suSama-suSamA yAvatuM duSamaduSamA. utsarpiNI kAla paNa cha prakArano che jemake-duSama-duSamAM vAvatuM suSama-suSamA. [36]jabUdvIpavartI bharata ane eravata kSetromAM atIta utsarpiNInA suSama-suSamA kALamAM manuSya cha hajAra dhanuSanA uMcA hatA ane temanuM paramANu traNa palyopamanuM hatuM jaMbUdvIpavartI bharata ane airAvata kSetromAM A utsarpiNInA suSama-suSamA kAlamAM manuSyonI uMcAI ane tenuM paramANu pUrvavatu hatuM. jebUdIpavartI bharata ane airavata kSetromAM AgAmI utsarpiNInA suSama-suSamA kALamAM manuSyonI uMcAI ane tenuM paramANu pUrvavat ja thaze. jebUdvIpavartI devakupha ane uttarakura be kSetromAM Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAnaka 333 manuSyonI uMcAI ane tenuM paramANu pUrvavatu ja hoya che. e pramANe dhAtakI khaMDadvIpanA pUvarSamAM pUrvavat cAra AlApako kahevA yAvatu-pUSkaravara dvIpArdhanA pazcimArdhamAM paNa pUrvavat cAra Alopako samajI levA. fpa37] saMghayaNa cha prakAranA. vaRSabhanArAcasaMghayaNa RSabhanArAca saMghayaNa, nArAcasaMghayaNa, ardhanArAyasaMghayaNa, kIlikAsaMghayaNa,saMvAta saMghayaNa. pi38]saMsthAna cha prakAranA che. jemake samayacaturagnasaMsthAna,nyoghaparimaMDala saMsthAna, sAdisaMsthAna, kumbhasaMsthAna, vAmana saMsthAna huMDasaMsthAna. pi397 sthAnako AtmabhAvamAM ramaNa nahi karanAra manuSyane mATe ahitakara, azubha,azAMti maTADavAne mATe asamartha,akalyANakara, ane azubha paramapUrAvALA che. vayanI apekSAe athavA dIkSAnI apekSAe moTAI, putrAdi athavA ziSyAdino ghaNo parivAra, mahAna pUrvagatodimRta, anazanAdi mahAtapa, mahAlAbha, mahAna pUjAstakAra. AtmabhA- vavartI manuSyone mATe uparanA cha sthAno hitakara hoya che. zubha hoya che, azAnti maTADavAmAM samartha hoya che. zubha paramparAvALA hoya che. te A vayanI athavA dIkSAnI apekSAe moTA paNa yAvat pUjA satkAra. [pa40-pa41]jAti Arya vizuddha mAtRpakSavALA) manuSyo cha prakAranA kahela che. aMbaSTha, kalaMda, vaideha, vedagAyaka ,harina, cUMcaNa. [54]kulAya manuSya vizuddha pitRpakSavALA) manuSyo cha prakAre che jemakeugnakulanA, bhogakulanA rAjanyakulanA, IkvAkukulanA jJAtakulanA ,kauravakulanA. pa43]loka sthiti cha prakAranI che. jemake AkAzane AdhAre vAyu, vAyune AdhAre dhanodadhi, dhanodadhine AdhAre pRthvI, pRthvIne AdhAre traNa sthAvara jIvo, jIvane AdhAre ajIvI rahela che. jJAnAvaraNAdi karmane AdhAre jIvo rahelA. pi44]dizA cha prakAre che.pUrva, pazcima, dakSiNa, uttara, urdhva, adhodizA. jIvonI gati uparanI cha dizAomAM hoya che. evI ja rIte cha dizAomAM Agati, utpatti sthAna pratye AvavuM, vyakrAnti utpati sthAnamAM utpanna thavuM, AhAra zarIranI vRddhi, zarIranI vikarvaNA, gatipathayi eTale cAlavuM, vedanAdi samadughAta, divasa rAta vigere kAlano saMyoga, avadhi Adi jJAnothI vizeSajJAna, jIvonA svarUpane pratyakSathI jANavuM, pudagalAdi ajIvonA svarUpane pratyakSa jANavuM, e ja pramANe paMcendriya tiryaMco ane manuSyone mATe paNa kahevuM joIe. [545-546]i kAraNo vaDe zramaNa nigraMtha AhAra karato bhagavAnanI AjJAnuM atikramaNa karato nathI jemake yudhovedanIyane upazamAvavA mATe, vaiyAvRtyane mATe Isamitine pALavA mATe, saMyamanI rakSA mATe, prANonA nivahimATe, dharma citana mATe. [pa47-548]cha kAraNothI zramaNe nigraMtha AhArano tyAga kare to bhagavAnanI AjJAnuM atikramaNa karato nathI. jemake AtaMka-javarAdinI zAMti mATe. rAjA athavA svajana vaDe upasarga thavA para titikSA-sahiSNutA keLavavA mATe, brahmacaryanI rakSAne mATe. zarIrano tyAga karavA mATe. [549]cha kAraNo vaDe AtmA unmAdane pAme che. ahaMtonA avarNavAda karanA. ahaMta prarUpita dharmano avarNavAda karavAthI, AcArya upAdhyAyanA avarNavAda karavAthI. Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 334 ThANa - 6 -549 caturvidhasaMghanA avarNavAdathI. yakSa-AvezanA kAraNe, mohanIya karmanA udayathI. [papa0]pramAda cha prakAre che. jema ke- madhapramAda, nidrApramAda, viSayapramAda, kaSAyapramAda dhuta-jugAra pramAda, pratilekhanamAM pramAda. papa1-papa2] pramAda purvaka karAtI pratilekhanA cha prakAre che. ArabhAutAvaLathI pratilekhanA karavI. saMmada-vastrAdinuM mardana karIne pratilekhanA karavI. mosalI-vastranA uparanA, nIcenA, tiryagabhAganuM pratilekhana karatA paspara saMghaTTo karavo, prasphoTanA-vastranI rajane jhATakavI. vikSiptA-pratilekhana karela vastrane nahi pratilekhana karela vastro sAthe rAkhavA. vedikA-pratilekhana karavAnA samaye vidhipUrvaka na besavuM. [papa3-papa4]apramAda-pratilekhanA cha prakAranI che, jemake anitA-zarIra ane vastrane jemA nacAvenahi te. ava- vitAvastra athavA zarIra ne namAvavA vagara pratilekhanA karavI. anAnubaMdhI-utAvaLa vinA athavA jhATakayA vinA pratilekhanA karavI. amosalI-vastrane masaLyA vinA pratilekhanA karavI. chapurimA-vastrane pahoLuM karI AMkhavaDe joIne tenA AgalA bhAgane uthalAvI ane joIne traNa prasphoTa karavA tathA tene pharI uthalAvIne cakSuthI jaI pharIthI bIjA traNa prasphoTa karavA. nava khoTakA-traNa traNa khoTakA traNa traNa pramArjanAthI aMtarita traNa vAra hAtha upara karavA rUpa pAMcamI ane hAtha upara kaMtha vigere jIvonuM zodhana karavuM te chaThThI. pipapa cha vezyAo kahelI che.-kRSNa, nIla, kApota, teja, patra ane zukalalezyA. tiryaMca paMcendriomAM cha lezyAo che. jemake--kRSNalezyA yAvatu zukalezyA. manuSya ane devatAomAM vezyAo che, jemake- kRSNalezyA yAvatuM zukalalezyA [56]zakradevendra devarAja soma mahArAjAnI cha agramahiSIo che. zukradevendra devarAja jamamahArAjAnI cha agramahiSIo che. [papa7IzAna devendranI madhyama pariSadanA devonI sthiti cha palyopamanI che. [papa8cha zreSTha dikakumArIo che. jemake rUpA, rUpAMzA, surUpA, rUpavatI, rUpakAMtA ane rUpaprabhA. cha zreSTha vidyutakumArio che jemake-AlA, zukrA, saterA saudAminI IndrA dhanavidyutA pipa9]dharaNa nAgendranI cha agramahiSIo che-AlA, zukra, saterA, saudAminI, IndrA dhanavidhutA. bhUtAnaMda nAgakumArendranI cha agramahiSIo che -rUpA rUpAzA, surUpA, rUpavatI, rUpakAMtA, rUpaprabhA. ghoSa sudhInA dakSiNa dizAnA devendronI agramahiSIonA nAma dharaNendranI agramahiNIo mahAghoSa sudhI uttaradizAnA devendronI agra-mahiSIonA nAma bhUtAnaMdanI agramahiSIonA nAma samAna che. [56]dharaNa nAgakumArendranA cha hajAra sAmAnika devo hoya che. e pramANe, bhUtAnaMda yAvatuM mahAghoSa nAgakumArendranI cha hajArasAmAnika devo che. - pi61] avagrahamati cha prakAranI che.nirmaLatAthI zabdane zIdhra grahaNa karavAvALI mati. bahukSiprA aneka prakAranA zabdone grahaNa karanArI mati bahuvidha-aneka paryAyone athavA aneka prakAranA zabdone gahaNa karavAvALI mati. dhruva-ekavAra grahaNa karela arthane sthira rUpe rAkhavAvALI mati. anizcita-dhvajAdi cinha vinA grahaNa karavAvALI mati. asaM- didhu-saMzaya rahita grahaNa karavAvALI mati, IhA-vicAraNA Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna 335 takarUpa mati cha prakAre kahela che, jema ke kSipraIhAmati-zidhra vicAra karavAvALI matithAvat saMdeha rahita vicAra karavAvALI mati, avAya-nirNayarUpa mati cha prakAre kahelI che.-zIdhra nizcaya karavAvALI mati-sAvatuM saMdaNa nizcaya karavAvALI mati, dhAraNA -smaraNa rAkhavArUpa mati cha prakAre kahelI che. jema ke- bahudhAraNA-mati. bahuvidha dhAraNA-mati. purANadhAraNA-purANAne dhAraNa karavAvALI mati. durvadhAraNA-gahana viSayone dhAraNa karavAvALI mati. anizrita dhAraNA-dhvajA Adi cinho vinA dhAraNa karavAvALI mati. asaMdigdha dhAraNA-saMzaya vinA dhAraNa karavAvALI mati. [52] bAhyatapa cha prakAranA che. jema ke-(anazana-AhArano tyAga) unodarikA(eka kavala Adi nyUna AhAra grahaNa karavuM.) bhikSAca vividha prakAranA abhigrahakarIne AhArAdi grahaNa karavA.) rasaparityAga-kAyakaleza-pratisaMlInatA (Indriya jaya-kaSAya jaya, yogono jaya ane vivikta zayyAsana.) AtyaMtaratapa cha prakArano che. jema ke- prAyazcitta (AlocanAdi dasa prakAranA) vinaya(je tapathI vizeSa rUpathI karmono nAza thAya.) vaiyAvRtya-(sevA) svAdhyAya-dhyAna(ekAgra thaIne ciMtana karavuM.) vyutsarga- (parityAga). " [53]vivAda cha prakArano che. jemake avaSpaSkayapAchA haThIne prAraMbhamAM kaMIka sAmAnya tarka ApI samaya vItAve ane anukUla avarasa joI prativAdI para sabala AkSepa kare. ujvalkaya- pAchaLa haTAvI koI prakAre prativAdIthI vivAda baMdha karAve ane anukUla avasara pAmI pharI vivAda kare. anulomya-niyukta karela sabhyone ane sabhApatine anukUla banAvI vivAda kare pratilomya-samartha hovAthI sabhyone ane sabhApatine pratikUla karIne vivAda kare. bhedayitvA-sabhyomAM matabheda utpanna karIne vivAda kare. melayitvA-keTalAka sabhyone potAnA pakSamAM bheLavIne vivAda kare. [64]kSudra pANI cha prakAre che. jemake--beIndriya teIndriya caurindriya samacchimapaMcendriyatiryaMcayonika, tejaskAyika vAyukAyika. pa65cha prakAranI gocarI kahelI che. jemake- peTA-(peTInI jema gAmanA cAra vibhAga karIne gocarI karavI.) ardha peTA-(gAmanA be vibhAga karIne gocarI karavI.) gomUtrikA-(gharonI paMktiomAM gomUtrikAnI samAna krama banAvIne gocarI karavI) pataMgavIthikA-aniyatakramathI gocarI karavI. zaMbukavRttA-zaMkhanA vRttanI jema gharonA krama banAvIne gocarI karavI. gatvA pratyAga-A-prathama paMkitanA gharomAM kramathI AghopAnta gocarI karIne bIjI paMktinA gharomAM kramathI adyopAnta gocarI karavI. pi66]jabUdvIpavartI merUparvatanA dakSiNamAM Avela ratnaprabhA pRthvImAM cha apakAnta mahAnArakAvAsa che.-lola, lolupa, udagdha nirdaSpa, jaraka, prajaraka. cothI pakaprabhApRthvImAM cha apakrAnta mahAnarakAvAsa che. Ara, vAra, mAra, zera, roka ane khaDAkhaDa. [67]brahma loka kalpamAM cha vimAna prastaro che. jemake- araja, viraja, nIraja nirmala vitimira, vizuddha. [68] jyotirmendra candranI sAthe cha nakSatro 30, 30 muhUrta sudhI saMpUrNa kSetramAM yoga kare che, jemake-pUrvabhAdrapadA, kRtikA, maghA, pUrvAphAlganI, mUla. pUvaSADhA. Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 336 ThANa- dA-pa68 jyotirmendra candranI sAthe cha nakSatro 15-15 muhUrta sudhI kSetramAM yoga kare che. jemakezatabhiSA, bharaNI, Adra, AzleSA, svAti ane jayeSThA. jyotirmendra candranI sAthe cha nakSatro AgaLa ane pAchaLa banne bAju 45-45 muhUrta sudhI yoga kare che. jemake rohiNI, punarvasu, uttarAphAlgaNI, vizAkhA, uttarASADhA, uttarAbhAdrapadA. [pa69]abhicandra nAmaka kulakara cha so dhanuSa uMcA hatA. [70]bharata cakravartI cha lAkha pUrva sudhI mahArAjA (rAjapada pa2) rahyA hatA. pi71] bhagavAna pArzvanAthanI che so vAdI munionI saMpadA hatI, te vAdI munIo deva-manuSyonI pariSadamAM ajeya hatA. vAsupujaya ahitanI sAthe cha so puruSa pravrajita thayA hatA. candraprabha ahata cha mAsa sudhI chadmastha rahyA hatA. pi72]veIndriya jIvonI hiMsA na karavA vALA cha prakAranA saMyamanuM pAlana kare che, jemake-gaMdha grahaNanuM sukha naSTa nathI karato. grahaNa na karI zakavAnuM duHkha prApta nathI karAvato. rasAsvAdanuM sukha naSTa nathI karato. rasAsvAda na karI zakavAnuM duHkha prApta nathI karAvato. sparzajanya sukha naSTa nathI karato. spardhAnubhava na thavAnuM duHkha prApta nathI karAvato. teIndriya jIvonI hiMsA karanAra cha prakArano asaMyama kare che. jemake gaMdhagrahaNa jadhanya sukhano vinAza kare che. rasAsvAda na karI zakavAnuM duHkha prApta karAve che. sparzajanya sukhano vinAza kare che. spazanubhava na karI zakavAnA duHkhane prApta karAve che. pi73]jabUdvIpamAM cha akarmabhUmIo che. jemake haimavata, hairaNyavata, harivarSa, rakhyamavarSa, devakara, uttarakurU. jaMbudvIpamAM cha varSa (kSetra) che. jemake-bharata, airAvata, haimavata, hairaNayavata, harivarSa, ramyavarSa. jabUdvIpamAM cha varSadhara parvato che. jemake-cullA himavaMta, mahA himavaMta, niSadha nIlavaMta, kima, zikharI. jaMbadvIpavatI meru parvatathI dakSiNadizAmAM cha phUTa che. culahemavaMtakUTa, vaizramaNa, kUTa, mahAhaimavatakUTa, vairyakUTa, niSadhakUTa, cakakUTa. jaMbUdvIparvata meru parvatathI uttara dizAmAM cha phUTa che. nIlavAnakUTa, upadarzanakUTa, kimakUTa maNi kaMcanakUTa, zikharakUTa tigicchakUTa. jebUdvIpamAM cha mahAdraha che,- padramadraha, mahApadramadraha, tigicchadraha, kesarIdraha, mahApauDarIkadraha, pauMDarIkadraha. te mahAdrahomAM cha palyopamanI sthiti vALI cha maharvika devIo che-zrI, hI, dhRti, kIrti, buddhi, lakSmI. jaMbUdvIpavartI merUthI dakSiNa dizAmAM che mahAnadIo che. jemake- gaMgA. siMdha. rohitA, rohitAzA, harI, harikAMtA. jaMbUdvIpavata merUthI uttara dizAmAM cha mahAnadIo che. jemake- narakAMtA, nArIkAMtA, suvarNa kUlA, rU...kUlA, rakatA, rakatavatI. jabUdvIpavartI merUthI pUrvamAM sItA mahAnadInA bane kinArA para cha antara-nadIo che, jemake grAhavatI, kahavatI, paMkavatI, taptakalA, marajalA, unmattalA. jaMbUDhIpavartI meruthI pazcimamAM zItodA mahAnadInA bane kinArA para cha antara nadIo che. jemake kSIrodA, siMhazrotA, aMtavAhinI umimAlinI, phenamAlinI, gaMbhIramAlinI. ghAtakIkhaMDanA pUrvArdhamAM cha akarmabhumIo che. jemake-hemavata Adi pUrvokata sUtro samajI levA dhAtakIkhaMDanA pazcimAryamAM paNa haimavata varSa Adi pUrvokata badhuM che puSkaravaradvIpAdhanA pUrvArdhamAM paNa jaMbUdvIpanI samAna jANavuM.puSkara dvIpAdhanA pazimAdhamAM paNa jaMbudvIpanI samAna agyAra sUtro kahevA. Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAnaka [54]RRtuo cha che, jemake prAqTa-aSADha ane zrAvaNa mAsa. varSA-bhAdrapada ane azvinamAsa. zarada-kArtika ane mArgazIrSa. hemaMta-poSa ane mAgha.. vasaMta-phAlguna ane caitra. grISmavaizAkha ane jyeSTha. [575]cha parva dina kSayavALA che eTale A parvomAM dinamAna ocho thAya che. jemake--tRtIyaparva-aSADha kRSNapakSa. saptamaparva-kArtikakRSNapakSa.agyAramuM parvakArtika kRSNapakSa. paMdaramuM parva-poSa kRSNa pakSa. ogaNIsamuM parva-phAgaNa kRSNapakSa. tetrIsamuM parva--vaizAkha kRSNapakSa. parva divasanI vRddhivALA che. jemake cothuM parva- ASADha zukala pakSa AThamuM parva-bhAdrapada zukalapakSa. bAramuM parva- kArtika zukala pakSa. soLamuM parva-poSasuda vIsamuM parva-phAgaNa suda. covIsamuM parva-vaizAkha suda. [576] Abhinibodhika-jJAnano arthAvagraha cha prakAre che zrotrendgi Adi. [577]avadhijJAna cha prakAre kahela che AnugAmika sAthe cAlanAra. anAnugAmika-je avadhijJAna dIpakanI jema avadhijJAnInI sAthe nathI cAlato. vardhamAna-je avadhijJAna prati samaya vadhatuM rahe che. je avidhajJAna ghaTatuM rahe, pratipAtiTTIyamAna je avadhijJAna vadhAremAM vadhAre pUrNa loka sudhI joIne pachI naSTa thaI jAya che. apratipAti je avadhijJAna utpanna thaIne naSTa na thAya. 337 pragaTa [578]nigraMtho ane nigraMthIone A cha vacana kahevA yogya nathI alIka vacana,--asatyavacana hIlita vacana-IrSyALuvacana. khiMsitavacana-guptavAto karalI. purUSavacana-kaThoravacana. gRhastha vacana-beTA bhAI Adi kahevuM. udIrNavacana upazAMta kalahane punaH uddIpta karanAra vacana. [57]kalpa (sAdhunA AcAra) nA cha prastAraprAyazcitanI vRddhi kahela che- nAno sAdhu moTA sAdhune kahe ke tamoe mRSAvAda bolela che, amuka vastu corI che, aviratinuM sevana karyuM che, apurUSa (napuMsaka) cho. tame dAsa cho. A cha vacanone jANI bujhIne paNa moTA zramaNa jo nAnA zramaNane prAyazcita na Ape to moTA zramaNa prAyazcitanA bhAgI thAya che. [580] sAdhunA AcAranA cha palimaMthu (saMyamaghAtaka ) kahelA che. jemake kautsucca- kuceSTA, saMyamano vighAta karanAra che. maukharya-bahu bolavuM satya vacanano vighAtaka che. cakSulolupI-ADu avaLuM jovAthI IryA. samitino vighAta thAya che. viMtinika-ISTa vastunA alAbhathI kheda karanAra eSaNA pradhAna gocarIno ghAtaka thAya che IcchAlobhika-ataliobha karanAra muktimArgano vighAtaka thAya che. mithyA nidAna karaNa-lobhathI nidAna karanAra mokSa mArgano vighAtaka thAya che. [581]kalpasthiti (sAdhunA AcarAnI maryAdA) cha prakAre kahelI che. jemakesAmAyikakalpasthiti (zayyAMtara piMDa vigere na levArUpa cAra avasthita kalpa lakSaNa maryAdA) cheopasthApanika kalpasthiti-zaikSakAla pUrNa thavA para pAMcamahAvrata dhAraNa karavAnI maryAdA, nirvizamAna-kalpasthiti-(pArihArika tapa svIkAra karanAranI maryAdA.) nirviSTakalpasthiti- (pArihArika tapa pUrNa karanAranI maryAdA.) jinakalpa sthiti-jinakalpanI maryAdA sthavira kalpasthita-sthavirakalpanI maryAdA. [582]zramaNa bhagavAna mahAvIra nirjala chaThTha bhakatakarIne maMDita yAvat pravrujita 22 Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 338 ThANa- 6 -582 thayA hatA. zramaNa bhagavAna mahAvIrane jyAre kevala jJAna utpanna thayuM hatuM te samaye nirjala cauvihAra chaThThabhakta hato. zramaNa bhagavAna mahAvIra jyAre siddha yAvatu sarva dukhathI mukta thayA te samaye cauvihAra chaThThabhakta hato. pi83]sanakumAra ane mahendrakalpa- devalokamAM vimAna chaso yojana uMcA che. sanakumAra ane mahendrakalpamAM bhavadhAraNIya zarIranI avagAhanA cha hAthanI che. [584]bhojanano pariNAma cha prakArano che.-manojJa-manane sAruM lAgavAvALo. rasika-mAdhuryAdirasathI yukta. prINanIya-tRpti karavAvALo. vRhaNIya-zarIranI vRddhi karavAvALo. dIpanIya-jaTharAgni pradIpta karavAvALo. madanIya-kAmottejaka. viSanuM pariNAma cha prakAre kahela che-daSTa-sarpa AdinA DaMkhathI pIDA pahoMcADavA vALo, bhakta-khAvA para pIDA pahoMcADavAvALo, niyatita-zarIra para paDatAMja pIDita karavAvALo, mAMsAnusArI- mAMsamAM vyApta thavAvALo, zoNitAnusArI-lohI sudhI vyApta thavAvALo. asthimajjAnusArI-hADakA ane carabImAM vyApta thavAvALuM. 585)prazna cha prakAre che. saMzaya prazna-koIka arthamAM saMzaya paDavAthI puchAto prazna mithyAbhiniveza prazna-bIjAnA pakSane doSa devA mATe puchAya teno prazna, anuyogI prazna prarUpaNAne mATe je graMthakAra pote ja prazna kare che te, anuloma prazna-bIjAne anukULa karavA mATe je prazna karAya te, tathAjJAna prazna-atathAjJAna prazna-ajJa vyakti vaDe pUchelA prazna. [586camacaMcA rAjadhAnImAM utkRSTa upapAta viraha cha mAsano che. pratyeka IndrasthAnamAM upapAtaviraha utkRSTa cha mAsano che. saptamapRthvI tamastamAmAM upapAtaviraha utkRSTa cha mAsano che. siddhagatimAM upapAtaviraha utkRSTa cha mAsano che. [587 AyuSyano baMdha cha prakArano kahela che. yathA-jAtinAmanidhattAyujAtinAmakarmanI sAthe samaye samaye bhogavavAne mATe AyukarmanA dalikonI niSeka racanA. gatinAmanidhattAyu-gatinAmakarmanI sAthe pUrvokata niSekaracanA. sthitinAmanidhattAyu-sthitinI apekSAe niSekaracanA. avagAhanAnAmanidhattAyu- jemAM AtmA rahe te avagAhanA te audArika zarIra AdinI hoya che, tethI zarIranAma karmanI sAthe pUrvokata racanA. pradezanAmanidhattAyu- pradezarUpa nAma karmanI sAthe pUrvokata racanA. anubhAvanAmanidhattAyu-anubhava vipAka rUpa nAma karma sAthe pUrvokata racanA nairayikone cha prakAranA Ayuno baMdha kahelo che. jAtinAma nidhattAyu yAvat anubhAvanAma nidhattAyu vaimAniko sudhI badhA daMDakomAM ema ja jANavuM. nairayika cha mAsa Aya zeSa rahevA para parabhavanuM Ayu bAMdhe che. asurakumArothI laI svanitakumAro paNa cha mAsa Ayu zeSa rahevA para parabhavanuM AyuSya bAMdheche. asaMkhyAta varSanA AyuSyavALA saMzI paMcendriya tiryaMco paNa niyamathI bhUjyamAna Ayu cha mAsa zeSa rahevA para parabhava saMbaMdhI Ayu bAMdhe che. evI rIte asaMkhyAta varSanA AyuSyavALA saMjJI manuSyo mATe samajavuM. vANavyantara, jyotiSka ane vaimAnikono AyuSyabaMdha nArakonI samAna samajavo. [588]bhAva cha prakAranA che. jemake audayika, aupathamika, kSAyika, lAyopazamika,pAriNAmika anesAnnipAtika. [589]pratikramaNa cha prakAranA che. jemake- uccArapratikramaNa-malane paraThavIne Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAnanha sthAna para Ave ane mArgamAM lAgelA doSonuM pratikramaNa kare. prazravaNapratikramaNa-mUtrane paraThavIne pUrvavata itparika pratikramaNathoDA kAlanuM pratikramaNa yathAvatkathika pratikramaNamahAvrata grahaNaathavA bhaktaparijJApratyAkhyAna yatkiMcit mithyApratikramaNa-je mithyA AcaraNa thayuM hoya tenuM pratikramaNa. svAghnAntika pratikramaNa-svapna saMbaMdhI pratikramaNa. [50]kRtikA nakSatranA cha tArA che-- AzleSA nakSatranA che tArA che. [pa91]jIvoe cha sthAnomAM arjIta puddagalone pApakarma rUpe ekatrita karyA che.ekatrita kare che. ane ekatrita karaze. jemake-pRthvIkAyamAM rahIne-yAvat trasakAyamAM rahIne. pUrvokata rUpe arjita puddagalone pApa karmanA rUpamAM caya karyo che. upacaya karyo che. baMdha karyo che. udIraNA karI che. vedana karyuM che. ane nirjarA karI che. cha pradezI skaMdho anaMta che. AkAzanA cha pradezamAM avagADha puddagalo anaMta che. cha samayanI sthitivALA puddagalo anaMta che. kALAguNa-yAvat - cha guNa rUkSa pudgalo anaMta che. sthAnaH 6 nI muni dIparatna sAgare karela gurjarachAyA pUrNa sthAnaH 7 [592] gaNane choDavAnA sAta kAraNo che.- huM badhA dharmone prApta karavA IcchuM che ane te dharmo ne huM anya gaNamAM jaIne ja prApta karI zakIza jethI huM anya gaNamAM javA IcchuM chuM. mane amuka dharma priya che ane amuka dharma priya nathI, tethI huM gaNa choDIne anya gaNamAM javAM IcchuM chuM. badhA dharmomAM mane saMdeha che, tethI saMzayanivAraNArtha huM anya gaNamAM javA IcchuM chuM. amuka dharmo mAM mane saMzaya che ane koI dharma mAM saMzaya nathI, tethI huM saMzayanivAraNArtha anya gaNamAM javA IcchuM chuM. badhA dharmonI viziSTa dhAraNoone huM (zikhaDAvavA) IcchuM chuM. A gaNamAM evo koI yogya pAtra nathI jene zikhaDAvuM tethI huM anya gaNamAM javA IcchuM chuM koIka dharmo (pUrvokata dhAraNAo) ne devA IcchuM chuM ane koIka dharmo (pUrvokata dhAraNAo) ne devA nathI Icchato, tethI huM anya gaNamAM javA IcchuM chuM. prabho huM ekala vihAranI pratimA dhAraNa karIne vicAravA IcchuM chuM. 329 [53] vibhaMgajJAna sAta prakAre kaheluM che.-eka dizAmAM lokAbhigama, pAMca dizAmAM lokAbhigama, jIva vaDe karAtI prANAtipAtAdi kriyAne dekhavAthI ane karmane nahi dekhavAthI jIva kriyAvaraNa che, evI mAnyatA, bAhya AtyaMtara puddagalathI racAyela zarIravALo jIva che evI mAnyatA, bAhya AtyaMtara pudgalathI rahita zarIravALo jIva che evI mAnyatA jIva rUpI che evI mAnyatA,vAyu vaDe kaMpanAra pudgalanA samUhane dekhavAthI samasta vastuo jIvarUpa ja che, evA nizcayavALuM sAtamuM vibhaMgajJAna. sAta prakAranA vibhaMgajJAnanuM spaSTIkaraNa A pramANe che. prathama vibhaMgajJAna-koI tathArUpa zramaNa mAhana eka dizAnuM lokAbhigama jJAna utpanna thAya che. tethI pUrva pazcima, dakSiNa athavA uttara dizAmAMthI koI eka dizAmAM athavA yAvat upara saudharma devaloka sudhI dekhe che. to je dizAmAM tene loka joyo che te dizAmAM loka che anya dizAmAM nathI evI tene pratIti thAya che ane te mAnavA lAge che ke mane ja anuttara jJAna utpanna thayuM che ane te bIjAne ema kahe che ke je loko pAMca Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 340 ThANa--pa93 dizAomAM loka che, ema kahe che te mithyA kahe che A prathama vibhaMga jJAna thayuM. bIjuM vibhaMga jJAna-koI zramaNa mAhaNane pAMca dizAnuM lokAbhigama jJAna utpanna thAya che tethI te pUrva pazcima dakSiNa ane uttara dizAmAM tathA upara yAvatu saudharma devaloka sudhI lokadekhe che, to te pAMca dizAomAM ja che tathA e paNa anubhava thAya che ke mane ja atizaya jJAna utpanna thayuM che ane te kahevA lAge che ke je loko "eka ja dizAmAM loka che" ema kahe che temithyA kahe che A bIjuM vibhAMga jJAna thayuM. trIja vibhaMga jJAna-koI zramaNa athavA mAhaNane kriyAvaraNa jIvanAmanuM vibhaMga jJAna utpanna thAya che, te jIvo ne hiMsA karatA, juTha bolatA, corI karatA, maithuna karatAM, parigrahamAM Asakta rahetA, ane rAtri bhojana karatA,jue che. paraMtu A badhA katyothI jIvone pApa karmono je baMdha thAya che te nathI joI zakato te samaye tene evo anubhava thAya che ke mane ja atizaya jJAna darzana utpanna thayuM che. ane te ema mAnavA lAge che ke jIvane kriyA rUpa ja AvaraNa che. sAthe e paNa mAnavA lAge che ke je zramaNa brAhmaNa jIva kriyArUpa AvaraNavALo nathI ema kahe che te mithyA kahe che. A trIju vibhaMga jJAna. cothuM vibhaMga jJAna-koI zramaNa mAhanane mudadmavibhaMga jJAna utpanna thAya che, te bAhya ane AtyaMtara pudgalone grahaNa karIne tathA tenA vividha prakArano sparza karIne vividha prakAranA zarIronI vidurvaNA karatA. devatAone jue che, te samaye tene evo. anubhava thAya che ke mane ja lokotara jJAnadarzana utpanna thayuM che. tethI huM joI zakuM chuM ke jIva mudagra arthAt bAhya ane AtyaMtara pugalo ne grahaNa karIne zarIra racanA karavAvALo che. je loko jIvane amadagra kahe che te mithyA kahe che, ema te kahe cheA cothuM vibhaMga jJAna. - pAMcamuM vibhaMga jJAna-koI zramaNa mAhaNane amudagra vibhaMga jJAna utpanna thAya che, te Abhyattara ane bAhya pudgalone grahaNa karyA vinA ja devatAone vidurvaNA karatA thakA jue che. te samaye tene evo anubhava thAya che ke mane ja atizaya jJAna utpanna thayuM che, tethI huM joI zakuM chuM. "jIva samudagra che ane te ema kahevA lAge che ke je loko jIvane mudagra samaje che te mithyAvAdI che. A pAMcamuM vibhaMga jJAna thayuM. chaa vibhaMga jJAna-koI zramaNa mAhaNane jyAre rUpI jIva nAmanuM vibhaMga jJAna utpanna thAya che tyAre te te jJAnathI devatAone ja bAhyAbhyatara pudagala grahaNa karIne athavA grahaNa karyA vinA vikuvarNA karatA jue che. te samaye tene evo anubhava thAya che ke mane atizaya jJAnadarzana utpanna thayuM che ane te mAnavA lAge che ke jIva to rUpI che, je loko jIva ne arUpI kahe che te mithyAvAdI che. A chaThuM vibhaMga jJAna thayuM. sAtamuM vibhaMga jJAna-koI zramaNa mAhaNane jyAre "sarve jIvA" nAmanuM vibhaMgajJAna utpanna thAya che tyAre te vAyuthI hAlatA cAlatA kAMpatA ane anya pudagalonI sAthe TakarAtA pudgalone jue che tyAre tene ema lAge che ke mane ja atizayavALuM jJAna utpanna thayuM che. tethI te ema mAnavA lAge che ke "lokamAM je kaMI che te badhuM jIva ja che, je loko lokamAM jIva ane ajIva baMne mAne che, te mithyAvAdI che. A sAtamuM virbhAgajJAna thayuM. evA vibhaMga jJAnIne pRthvIkAyika AdicAra jIvonuM samyaga jJAna thatuM nathI. tethI te te viSayamAM mithyAdaMDano prayoga kare che. Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-7 341 [59] yonisaMgraha sAta prakAranA che. jemake- aMDaja pakSI, mAchallIo, sarpa ItyAdi IMDAthI utpanna thavAvALA. potaja- hAthI, vAgula Adi cAmaDI vaDe vIMTaLAIne utpanna thavAvALA. jarAyuja-manuSya, gAya, Adi jaranI sAthe utpanna thavAvALA. rasaja- rasamAM utpanna thavAvALA. saMmUrchAima-mAtA-pitAnA saMyoga vinA utpanna thavAvALA. udibhaja- pRthvInuM bhedana karI utpanna thavAvALA. jIva.aMjanI gati ane Agati sAta prakAranI hoya che. e pramANe potaja yAvatu udUbhija badhA jIvonI gati ane Agati jANavI. aMDaja aMDajomAM AvIne utpanna thAya che. tema poto yAvatu ubhijothI AvIne paNa utpanna thAya che. e pramANe aMDaja aMDajapaNAne choDIne aMDaja,potaja yAvatuM uddabhija paNAne pAme che. pi9pIAcArya ane upAdhyAyanA gaNanA saMgrahanA sthAno sAta che. jemakeAcArya ane upAdhyAya gaNamAM rahevAvALA sAdhuone samyak prakArathI AjJA ane dhAraNA kare. AgaLa pAMcamAM sthAnamAM kahela anusAra yAvatu-AcArya ane upAdhyAya gacchane pUchIne pravRtti kare gacchane pUchayA vinA pravRtti na kare ItyAdi kahevA zeSa be saMgrahasthAne A pramANe che- AcArya ane upAdhyAya gaNamAM aprApta upakaraNo te samyaka prakArathI prApta kare. AcArya ane upAdhyAya gaNamAM prApta upakaraNonI samyaka prakArathI rakSA ane surakSA kare paraMtu jema tema na rAkhuM. AcArya ane upAdhyAya sAta prakArathI gaNano asaMgraha kare che. jemake AcArya upAdhyAya gaNamAM rahevAvALA sAdhuone AjJA athavA dhAraNa samyaka prakArathI na kare. e pramANe yAvatuM prApta upakaraNonI samyak prakAratI rakSA na kare. [56]piDaSaNA sAta prakAranI kahelI che. jemake-asaMsA-devA yogya AhArathI hAtha athavA pAtra lipta na hoya to bhikSA levI. saMsRSTA-devA yogya AhArathI hAtha athavA pAtra lipta hoya to bhikSA levI. ughutA-gRhastha potAne mATe rAMdhavAnA vAsaNamAMthI AhAra bahAra kADhela evo AhAra levo. allepA-je AhArathI pAtramAM lepa na lAge evo AhAra levo. avagrahitA-bhojana- mAM piraselo AhAra levo. pragRhitA- pirasavA mATe hAthamAM lIdhelo AhAra levo. ukjhitadhama-pheMkavAne yogya AhAra levo eja pramANe pANauSaNA jANavI. [pa97] avagrahapratimA sAta prakAranI kahelI che. jemake- sthAna sartakaka, naidhika saptakaka, uccAra prazravaNavidhi sataikaka, zabda sartakaka, rUpasaptakaka, parakriyAsataikka anyonyakriyAsataikaka. sUyagaDAMga sUtranA bIjA zrutaskaMdhanA sAta mahAadhyayano che. jemake puMDarIka, kriyAsthAna, AhAraparijJA, pratyAkhyAnaparijJA, anAcArakRta ArdakakumArIya, nAlaMdIya. saptasaptamikA nAmanI bhikSupratimAnI ArAdhanA49 aho- rAtravaDe sampanna thAya che. temAM 19bhikSAnI dattio grahaNa karAya che. [pa98]adholokamAM sAta pRthvIo kahelI che. sAta ghanodadhI che. sAta ghanavAta ane sAta tanuvAta che sAta avakAzAntaromAM sAta tanuvAta pratiSThata che. A sAte tanuvAtomAM sAta ghanavAta pratiSThita che. te sAta ghanavAtomAM sAta ghanodadhi pratiSThita Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 342 ThANa-7-pa98 che. te sAta ghanodadhiomAM puSpabharI chAbaDI samAna saMsthAnavALI sAta pRthvIo che. jemake- prathama vAva saptamAM A pUkti sAta pRthvIonA sAta nAma dhammA, vasA, zilA, aMjanA, riSThA, mullA, mAdhavatI. A sAta pRthvIonA sAtagotra che. ratnaprabhA, zarkarA prabhA, vAlukAnA paMkhabhA, dhamaprabhA, tamaHprabhA, tamastamaH- prabhA.. [pa99]bAra vAyukAya sAta prakArano che.-pUrvano vAyu pazcimano vAyu dakSiNA vAyu, uttaravAyu urva dizAvAyu, adhodizAvAyu, vidizAno vAyu. ] saMsthAna sAta prakAsnA kahela che. jemake-dIrgha hRsva, vRtta, vyasa trikoNa), catustra (catuSkoNa), pRthula, parimaMDala. [1] bhayanA sthAno sAta prakAre kahela che. jemake- Ihalokabhaya, paralokabhaya, AdAnabhaya, akasmAtabhaya, vedalAya, maraNabhaya, apayazabhaya. [602] sAta kAraNothI, chAstha jaNAya che. jemake-hiMsA karavAvALo hoya, jUTha bolavAvALo hoya, adatta levAvALo hoya, zabda, rUpa, rasa ane sparzane bhogavavALo hoya, pUjA ane sarakArathI prasanna thato hoya, "A AdhAkama AhAra sAvadya' A prakAranI prarUpaNA karyA pachI paNa AdhAkarma Adi doSonuM sevana karavAvALo hoya, kathanInI samAna karaNI na karavAvALo hoya, sAta kAraNothI kevaLI jaNAya jAya che. jemakenahiMsA na karavAvALI, jaThuM na bolavAvALo, adatta na levAvALo, zabda, gaMdha, rUpa, rasa ane sparzane na bhogavavAvALo. pUjA ane satkArathI prasanna na thavAvALo yAvatu-kathanInI samAna karaNI karavAvALo. [3] mULa gotra sAta kahyA che. jemake-kAzyapa, gautama, vatsa, kutsa, kauzika, maMtavya, vAziSTha. temAMthI kAzyapa gotra sAta prakAranI che jemaka-kAzyapa, sAMDilya, golpa, bALa, maujakI, pavapakSaka, varSaSNa. gautama gotra sAta prakAranuM kahela che. jemakegautama, gA.... bharataja, aMgirasa, zarkarAbha, bhakSakAma, udakAtmabha. vatsa gotra sAta prakAranuM kahela che. jemake-vatsa, Agneya, maitrika, svAmilI, zalaka, asthisaina, vItakarma. kutsa gotra sAta prakAranuM kahela che. jemake-kulsa, maudUgalAyana, piMgalAyanakauDinya. maMDalI, harita, sau. kauzika gotra sAta prakAranuM kahela che. jemake-kauzika, kAtyAyana, zAlakAyaNa, golikAyaNa, pAlikAyaNa, Agneya, lohitya. mAMDavya gotra sAta prakAranuM kahela che. jemake-mAMDavya ariSTa, saMyukta, tela, kauDinya, saMjJA, pArAzara. vAziSTa gotra sAta prakAranA kahela che, jemake vAziSTa, ujAyana, jArekRSNa, vyAghAyatya, kauDinya, saMjJA parAzara, [60] mUlanaya sAta kahela che. jemake-naigamanaya, saMgrahanaya, vyavahAranaya, jusutranaya, zabdanaya, samabhirUDhanaya, evaM bhUtanaya. svara sAta hoya che. jemake- ja, RSabha, gAMdhAra, madhyama, paMcama, zaivata, niSAda [60pa-614] A sAta svaronA sAta svarasthAna che. jemake-SaDUja svara jihavAnA agrabhAgathI nIkaLe che. RSabha svara-hRdayathI nIkaLato svara. gAMdhAra svara-ugra kaMThathI nIkaLato svara. madhyama svara-jihavAnA madhya bhAgathI nIkaLato svara. paMcama svara-pAMca sthAnothI nIkaLato svara. dhaivata svara-dAMta ane oSThathI nIkaLato svara. Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-7, 343 niSAda svara-mastakathI nIkaLato svara. A sAta svarasthAna jANavA joie.sAta prakAranA jIvothI sAta svara nikaLe che. yathA-ja svara mayUranA kaMThathI, RSabha svara kukuTanA kaMThathI, gAMdhAra svara haMsanA kaMThathI, madhyama svara gheTAnA kaMThathI,paMcama svara koyalanA kaMThathI, dhaivata svara sArasa athavA kaoNcanA kaMThathI, ane niSAda svara sAthInA kaMThathI nIkaLe che. sAta prakAranA ajIva padAthoMthI nIkaLavAvALA sAta svara. jemakepanna svara-mRdaMgathI, RSabhasvara-raNazIMgaDAthI gAMdhArasvara-zaMkhathI, madhyama svarajhAlarathI, paMcama svara godhikA vAdyathI,dhaivata svara DholathI, ane niSAdasvaramahAbherIthI nIkaLe che. [615-622] sAta svaravALA manuSyonA lakSaNo A pramANe che. jemake-SaDreja svaravALA manuSyane AjIvikA sulabha thAya che. tenuM kArya niSphaLa nathI jatuM. tene gAyonI, putronI ane mitronI prApti thAya che. te strIone priya hoya che. RSabha svaravALAne aizvarya prApta thAya che. te senApati bane che. tene dhanalAbha thAya che. tathA vastra, gaMdha, alaMkAra, strI ane zayana Adi prApta thAya che. gAMdhAra svaravALA-gIta-yuktiza, pradhAna-AjIvikAvALA, kavi kalAono jJAtA, prajJAzIla ane aneka zAstrono jJAtA thAya che. madhyama svaravALo-sukhathI khAI pIe che ane dAna Ape che. paMcama svaravALArAjA zUravIra, lokasaMgraha karavAvALA ane gaNanAyaka hoya che. dhaivata svaravALAzAkunika, jhagaDALa, vAgarika, zaukarika ane macchImAra hoya che. niSAda svaravALAcAMDAla, aneka pApakarmone karavAvALA athavA goghAtaka hoya che. [623-629] A sAta svaronA traNa grAma kahela che. jemake-je grAma, madhyama grAma, gAMdhAra grAma. paja grAmanI madhyama sAta mUchanAo hoya che. jemake-bhaMgI, kauravIya, hari, rajanI, sArakAntA, sArasI, zudhdhaSaja. madhyama grAmanI sAta mUchanAo hoya che. jemake-uttama mandA, rajanI, uttarA, uttarAsamA, azokAntA, sauvIrA abhIru gAMdhAra grAmanI sAta mUchanAo che. jemake-naMdI, kSatrimA, purimA, zudhdha gaMdhArA, uttaragaMdhArA, suThutara AyAma niyamathI chaThThI jANavI ane sAtamI uttarAyanA athavA koDImAnA nAme che. [630-638] A sAta svaro kyAMthI utpanna thAya che ? geya-gItanI kaI yoni hoya che? keTalA samayanA ucchavAso pramANa che? tathA geyanA keTalA Akaro che? sAta svaro nAbhithI utpanna thAya che. ane gIta ruditayoni vALuM che. chaMdano pAda bolavAmAM jeTalo kAla lAge teTalo samaya gItanA ucchavAso hoya che, ane gItanA traNa AkAro che maMda svarathI AraMbha kare madhyamAM svaranI vRddhi kare, ane aMta bhAgamAM gIta dhvanine maMda karato thako hoya che. A traNa geyanA AkAra geyanA cha doSo, ATha guNo traNa vRtto ane be bhaNitione je samyagU prakArathI jANe te suzikSita vyakti raMgamAM gAI zake che. gAnanA cha doSo A pramANe che- bhayabhIta thaIne gAvuM.zIghratApUrvaka gAvuM. saMkSipta karIne gAvuM. tAlabaddha nahi gAvuM. kAka jevA svarathI gAvuM. nAkathI uccAraNa karatA thakA gAvuM. gAnanA ATha guNo A pramANe che-pUrNa hoya, rakta hoya,alaMkRta hoya, visvara na hoya, madhura hoya, svara sahita hoya, sukumAra hoya. gAnanA bIjA ATha guNo hoya che jemake-uravizuddha, kaMTha vizuddha ane zirovizuddha gIta, gavAya mRduane gaMbhIra svarathI Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 344 ThANuM 7/38 gavAya, sAta svarothI samAna gIta gavAya che.nA A ATha guNa bIjA che. nidaoNSa hoya, sArayukta hoya hetu yukta hoya, alaMkRta hoya, upasaMhAra yuktahoya, setrAsa hoya, mita ane madhura hoya. sama, ardhasama ane sarvatra viSama hoya. A traNa vRttanA prakAra upalabdha nathI. [39-643 bhaNitio be che. jemake - saMskRta ane prAkata A be bhASAone RSioe prasasta mAnelI che. svaramaMDala madhye gAye chate RSioe - uttama kahelI che. kevI strI madhura gAya che? kevI strI karkaza ane rUkSa gAya che? kevI strI catura gAya che? kevI strI maMda gAya che? kevI strI zIdhra gAya che? kevI strI zIdhra visvara-virUDha svarane gAya che ? zyAmAM strI athavA soLa varSanA vayavALI strI madhura gAya che. kALI strI karkaza ane RkSa gAya che. gorI strI catura gAya che. kALI strI maMda gAya che. AMdhaLI strI zIdhra gAya che. piMgalA varNavALI strI visvara gAya che. vINAdi taMtrInA zabdathI maLela te taMtrIma, tAla sAthe maLela tAlasama, chaMdanA caraNa sAthe maLela te pAdasama taMtrInA rAga sAthe layasama, prathamathI je svara grahaNa karela hoya chevaTa sudhI teja svaravaDe gAvuM te grahama, gAtAM thakA zvAsozvAsathI bharAI na jAya te ucchavAsa-nizvAsa sama, aMgulI-vaDe taMtrIno avAja svaranI sAthe maLela hoya te saMcArasama A sAta svaravaDe vizuddha gAna hoya che. sAtasvara, traNagrAma, ekavIzamUchanA, ogaNapacAsa tAna hoya che kAyakaleza sAta prakAranA che. sthAnAsthita-kAyotsarga karavAvALA, utkaTukAsanika-pratimA, sthAyIbhikSa pratimAnuM vahana karanAra vIrAsanika-bane paga bhUmi upara rAkhI avalaMbana vagara besanAra. naiSadhika-paga Adi sthira karIne besanAra daMDAyatika-daMDanI samAna paga phelAvIne besanAra, lagaMDazAyI-bhUmithI pITha uMcI rAkhI sunAra. [645 jaMbudvIpamAM sAta varSa (kSetra) kahela che. jemake- bharata, eravata, haimavata, hairaNyavata, harivarSa, ramyakavarSa, mahAvideha. jebUdvIpamAM. sAta varSaghara parvata kahela che jemake culahimavanta, mahAhimavaMta, niSadha, nIlavaMta, rukamI, zikharI, maMdarAcala. dhAtakIkhaMDa dvIpamAM sAta mahAnadIo che je pazcimamAM vahetI thakI lavaNa samudramAM maLe che. jemake - siMdhuyAvatu raktavatI dhAtakIkhaMDa dvIpanA pazcimAdhamAM sAta varSa kSetro che. bharata yAvatuM mahAvideha zeSa traNa sUtra pUrvavatu vizeSa-pUrvanI tarapha vahevAvALI nadIo lavaNa samudramAM ane pazcimanI tarapha vahevAvALI, nadIo kAloda samudramAM maLe che. puSkaravara dvIpAInA pUvaghamAM pUrvavat sAtavarSo che. vizeSa pUrvanI taraphanI nadIo puSkaroda samudramAM ane pazcimanI taraphanI nadIo kAloda samudramAM maLe che. zeSa sUtra pUrvavat e pramANe pazcimArtha sUtra paNa samajI levA. vizeSa-pUrva taraphanI nadIo kAloda samudramAM ane pazcima taraphanI nadIo puSkarodasamudramAM maLe che. varSa, varSadhara ane nadIo sarvatra kahevI. [646-6papa) jaMbUdvIpanA bharatakSetramAM atIta utsarpiNImAM sAta kulakara hatA, mitradAsa sudAma, supArzva, svayaMprabha, vimaladoSa, sughoSa mahAghoSa. jaMbU- dvIpanA bharata kSetramAM A avasarpiNImAM sAta kulakara thayA.-vimalavAhana, cakSuSmAna, yazasvAna, abhicandra prasenajIna. marudeva, nAbhi. A sAta kulakaronI sAta bhAyIo hatI. candrayazA, candrakAMtA, surUpA, pratirUpA, cakSukAMtA, zrIkAMtA, marUdevI. jebUdvIpanA Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-7 35 bharatakSetramAM AgAmI utsarpiNImAM sAta kulakara thaze. mitra- vAhana, subhIma, subaMdhu. vimalavAhana kulakaranA kAlamAM sAta prakAranA kalpavRkSo upa- bhAgamAM AvatA hatA. jemake madyAMga, mRgAMga, citrAMga, citrarasa, mayaMga, anagna, kalpavRkSa. [65] daMDa nIti sAta prakAranI che. jemake - hakAra - pahelA bIjA kulakaranA samayamAM aparAdhIne phakta hA' eTaluM ja kahevAmAM AvatuM. tethI yugalIAo atyaMta lajjita thatA hatA. makAra - trIjA cothA kulakaranA samayamAM vizeSa aparAdhamAM "mA" kahevAmAM AvatuM. te makAra' daMDanIti. dhikkAra - pAMcamAM, chaThThA ane sAtamAM kulakaranA samayamAM utkRSTa aparAdhane viSe adhika kahevAmAM AvatuM te dhikkAra daMDanIti. paribhASaNa - aparAdhI pratye kopanA AvezapUrvaka kahevuM ke - "tuM ahiM AvIza nahiM." maMDalabaMdha-"A sthAnathI tuM bahAra jaiza nahi, evo daMDa Apavo. cAraka - kedakhAnAmAM nAkhavuM. chaviccheda-hasta, pAda vigerenuM chedavuM. [6pa7] prayatna cakravartInA sAta ekendriya ratna kahela che. jemake - cakraratna, chatraratna, carmaratna, dararatna, asiratna, maNiratna, kAkiNIratna. pratyeka cakravartInA sAta paMcendriya ratna kahela che. jemake - senApatiratna, gAthApatiratna, vAdhakIratna, purohitaratna, strIratna, aravaratna, hastIratna. [58] duSamakALanA sAta lakSaNa che. akAlamAM varSA thavI, varSAkAlamAM vaSa na thavI, asAdhujanonI pUjA thavI.sAdhu janonIpUjA na thavI, mAtA-pitA ane dharmacAdi pratye vinayanA abhAvarUpa mithyAbhAva thavo, mAnasika duHkha, vANInuM duHkha. suSamakAlanA sAta lakSaNo A pramANe che- akAlamAM vaSa thatI nathI. vaSakAlamAM varSA thAya che. asAdhunI pUjA thatI nathI sAdhunI pUjA thAya che. mAtA-pitA gurUjanone viSe samyag bhAga thAya che. mAnasika sukha, vANInuM sukha. [59] saMsArI jIva sAta prakAranA kahela che. jemake - nairayika, tiryaMca, tiryaMcaNI, manuSya manuSyaNI deva, ane devI. [660-661] AyunuM bhedana sAta kAraNothI thAya che. jemake - adhyava- sAyathI, nimitta (daMDa, zAsAdi)thI AhAra-adhika AhArathI athavA AhAranA abhAvathI, vedanA-zUlAdi pIDArUpa vedanAthI, parAghAta (kUvAmAM paDavuM Adi akasmAtathI) sparza - (sarpa vigerenA DaMkha)thI, zvAsozvAsanA avarodhathI. [62] badhA jIva sAta prakAranA che. jemake - pRthvIkAyika, aykAyika, tejaskAyika, vAyukAyika, vanaspatikAyika, trasakAyika, akAyika. badhA jIva sAta prakAranA che. jemake - kRSNa vezyAvALA vAva zukala lezyAvALA, alezya. [63] brahmadatta sAta dhanuSya uMcA hatA, sAtaso varSanuM Ayu bhogavIne sAtamI pRthvInA apratiSThAna nArakAvAsamAM nairayika paNe utpanna thayA. [664)mallInAtha ahaMta svayaM sAtamA muMDita thayA ane gRhasthAvAsa tyAgI aNagAra-pravrAjita thayA. mallI-nAmanI videha dezanA kuMbharAjAnI jhakanyA. pratibuddhi nAmano inkvAkurAja sAketapurano pati. candrachAya nAmano aMgadezano rAjA, Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34. ThANuM - 7/9/6 64 rUkamI nAmano kuNAla dezano adhipati. zaMkha nAmano kAzI dezano rAjA. adInazatru nAmano kurUdezano rAjA.jitazatru pAMcAla dezano rAjA. [65] darzananA sAta bheda samyagdarzana, mithyAdarzana, samyamithyAdarzana, cakSudarzana, acakSu- darzana, avadhidarzana, kevaLadarzana. [66] chadmastha vItarAga mohanIyane choDIne sAta karmaprakRtionuM vedana kare che. jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya, vedanIya, Ayukarma, nAma karma, gotrakarma antarAya- karma. [667] chadmasthajIvo sAta sthAnone pUrNarUpathI jANatA nathI ane dekhatA nathI te dharmAstikAya, adharmAstikAya, AkAzAstikAya, zarIrarahitajIva, paramANu puddagala, zabda ane gaMdha. A paNa sAte sthAnone sarvajJa pUrNa rUpathI jANe che ane dekhe che. [68]zramaNa bhagavAna mahAvIra vajraRRSabha nArAca saMghayaNavALA samucaturastra saMsthAnavALA ane sAta hAtha uMcA hatA. [669] sAta. vikathAo hoya che srIkathA, bhakta kathA, dezakathA, rAjakathA, mRdukAriNI kathA, darzana bhedinI,(samyaktvane naSTa karanAra), cAritra bhedinI. [70] AcArya ane upAdhyAyanA gaccha saMbaMdhI sAta atizayo kahelA che. jemake - AcArya upAdhyAya upAzrayamAM dhULa bharela pagone bIjAthI jhaTakAve athavA pramArjana karAve to AjJAne atikrame nahi, ityAdi pAMcamA ThANAnI samAna yAvat AcArya upAdhyAya upAzrayanI bahAra icchAnusAra eka rAta athavA be rAta rahe to paNa maryAdAnuM atikrama karatA nathI chaThTho ane sAtamo atizaya A pramANe che. upakaraNAtizaya-AcArya athavA upAdhyAya ujjavala vastra rAkhe to maryAdAnuM laMghana thatuM nathI. bhaktapAnAtizaya-AcArya athavA upAdhyAya zreSTha athavA pathya bhojana leva to maryAdAnuM atikramaNa nathI thatuM. [71] saMyama sAta prakAre kahela che. jemake - pRthvIkAyika jIvono saMyama-yAvat trasakAyika saMyama ane ajIvakAya saMyama. saMyamathI virUddha asaMyama sAta prakArano che, jemake - pRthvIkAyika asaMyama yAvat trasakAyika asaMyama ane ajIvakAyika asaMyama. AraMbha sAta prakAranA kahela che. jemake - pRthvIkAyika jIvono AraMbha-yAvat ajIvakAyano AraMbha. e pramANe anAraMbha, sAraMbha, asamAraMbha, samAraMbha, asamAraMbhanA paNa sAta sAta prakAro samajI levA joIe. [72]bhagavAna ? aLasI, kusuMbha, kodava, kAMga, zala, zaNa, sarasava ane muLAnA bIja, A dhAnyone koThA2mAM ghAlIne yAvat DhAMkIne rAkhe to te dhAnyonI yoni keTalA kAla sudhI saceta rahe che eTale ugavAnI zaktivALA rahe che ? he gautama ! jaghanya aMtarmuhUrta utkRSTa sAta saMvatsara sudhI, tyArapachI yoni malAna thai jAya che. [673] bAdara apakAyika jIvonI utkRSTa sthiti sAta hajAra varSanI kahelI che. trIjI vAlukAprabhA pRthvImAM nairayikonI sthiti sAta sAgaropamanI che. cothI paMkaprabhA pRthvI nairayikonI jaghanya sthiti sAta sAgaropamanI che. Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna 7. 347 [674-75]zakendranA varuNa nAmaka lokapAlanI sAta agrahiSIo che. e rIte izA- nendranA soma nAmaka lokapAlanI, IzAnendranA yama lokapAlanI jANavI. izAnendranA AtyaMtara pariSadanA devonI sthiti sAta palyopamanI che. e rIte zakendranI agramahiSI devIonI sthiti, saudharma kalpamAM parigRhItA devIonI utkRSTa sthiti jANavI. [7] sArasvata lokAntika devanA sAtaso devono parivAra che. Aditya lokanika devano sAtaso devono parivAra che. gatioya lokAntika devane sAta devono parivAra che. tuSita lokAntika sAta hajAra deveno parivAra che. [677-78]nakumAra kalpamAM devatAonI utkRSTa sthiti sAta sAgaropamanI che. mAhendra kalpamAM devatAonI utkRSTa sthiti kaMIka adhika sAta sAgaropamanI che. brahmaloka kalpamAM devonI jaghanya sthiti sAta sAgaropamanI che. brahmaloka ane lAMka kalpamAM vimAnonI uMcAI sAtaso yojananI che. [679]bhavanavAsI,vyaMtarasaudharma ane izAna kalpamAM devonA bhavadhAraNIya zarIronI uMcAI sAta hAthanI che. [68] naMdIzvara dvIpanI aMdara sAta dvIpo AvI jAya che. jemake - jaMbUdvIpa, ghAtakIkhaMDa dvIpa, puSkaravaradvIpa, varUNavaradvIpa, kSIravaradIpa, vRtavaradvIpa, kSodavaradIpa. naMdIzvara dvIpanI andaramAM sAta samudro che. jemake - lavaNa samudra, kAloda samudra, puSkaroda samudra, karuNAda samudra, khIroda samudra, vRtoda samudra, zIdoda samudra. [681] sAta prakAranI zreNIo kahelI che. jemake RjuAyatA (saralA lAMbI) ekataH vajhA (ekabAjUthI vakra) dvighAvakrA (baMne bAjuthIvakra) ekataH khA(je zreNImAM eka bAju trasanADIthI bahArano AkAza hoya. dvidhAkhA (baMnebAju AkAza hAya), cakravAlA (cakra samAna), ardhacakravALA (ardhagoLAkAra). [682] camara asurendra asurarAjanI sAta senAo che ane sAta senApatio che. jemake- dilasenA, azvasenA, hastisenA, mahiSasenA, rathasenA, naTasenA, gaMdharvasenA. paidalasenAno senApati druma che. zeSa pAMcamAM sthAnanI samAna yAvatu rathasenAno senApati kinnara che. naTasenAno senApati riSTa che. gaMdharvasenAno senApati gItarati che. bali vairAcanendranI sAta senAo che ane sAta senApatio che. jemake - paidalasenA yAvatu gaMdharvasenA. mahAddhama-paidalasenAno senApati yAvatu kiMpurUSa- rathasenAno senApati. mahAriSTa-naTasenAno senApati. gItayaza-gaMdharvasenAno senApati che. dharaNendranI sAta senAo ane sAta senApatio che. paidalasenA yAvatu gaMdharvasenA. rUdrasena-pedalasenAno senApati yAvatuM AnaMda rathasenAno senApati. naMdana-narasenAno senApati, tetalI gaMdharvasenAno senApati. nAgakumArendra bhutA- niMdanI sAta senAo ane sAta sanApatio che. paidalasenA yAvatu gaMdharvasenA. dakSa padalasanAno senApati yAvatuM naMduttara rathasenAno senApati. rati-naTasenAno senApati mAnasagaMdharvasenAno senApati.A prakAre ghoSa ane mahAghoSa sudhI jANavuM. Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 348 ThANuM- 7-682 zakendranI sAta senAo ane sAta senApatio che. jemake - dilasenA yAvatu gaMdharvasenA. hariNagamethI-paidalasenAno senApati. mADhara-ratha emano senApati che. setane-naTasenAno adhipati, taMbura, gaMdharvasenAno adhipati che. izAnendranI sAta senAo ane sAta senApatio che. jemake paidala senAyAvatu gaMdharva senA. laghuparAkrama-paidalasenAno senApati yAvatu. mahAsena-narasenAno senApati. rata- gaMdharvasenAno senApati. zeSa paMcamAM sthAna mujaba jANavuM A pramANe azruta devaloka sudhI samajI levuM. [683-684]camarendranA Drama paidalasenApatinA sAta kaccha (sainya samuha) che. jemake - prathama kaccha yAvatu saptama kaccha. prathama kacchamAM 64000 devo che. bIjA kacchamAM prathama kacchathI bevaDo devo che. trIjA kacchamAM bIjA kacchathI bevaDA devo che. e pramANe sAtamAM kaccha sudhI bevaDA devo che. A pramANe balIndra senApatinA paNa sAta kaccha che. vizeSa eTale ke - mahaddhama senApatinA prathama kacchamAM sATha hajAra devo che. zeSa cha kacchomAM pUrvavatu bevaDA bevaDA kahevA. A pramANe gharaNendranA paNa sAta kaccha che. vizeSa rUdrasena senApatinA prathama kacchamAM 28000 devo che, zeSa cha kacchomAM pUrvavatu. bevaDA bevaDA devo kahevA. vizeSa-paidala senAnA senApationA pUrvavat kahevA. zakendranA paidala senAnA senApati hariNagameSI devane sAta kaccha che. amarendranI samAna acyatendra sudhI kaccha ane devatAonuM varNana samajavuM dila senApationA nAma pUrvavat kahevA. devatAonI saMkhyA A be gAthAothI jANavI. kendranA dila senApati hariNagamelI devanA sAta kaccha che. IzAnendranA 80,000 devo che. sanakumAranA 72, 000 devo che. mAhendranA 70, 000 devo che. pratyendranA 60, 000 devo che. lAMtakendranA pa0, 000 devo che. mahAzukendranA 40, 000 devo che. sahastrArendranA 30, 000 devo che. Anatendra ane AraNendranA 20,000 devo che. prANatendra ane acyatendranA 20, 000 devo che. pratyeka kacchamAM pUrva kacchathI bevaDa bevaDA devo kahevA. [685] vacanavikalpa sAta prakAranA che. jemake - AlApa-alpa bhASaNa, anAlApa - kutsita bhASaNa, ullApa-praznagarbhita vacana, anullAsa-nidita vacana, saMtApaparaspara bhASaNa karavuM, pralApa - nirarthaka vacana, vipralApa-virUddhavacana. vinaya sAta prakArano kahela che jemake - jJAnavinaya, darzanavinaya, cAritra vinaya, manavinaya, vacanavinaya kAyavinaya lokopacAravinaya. prazasta manavinaya sAta prakArano kahela che. jemake- AlApaka-zubha ciMtana rUpa vinaya. asAvadya - corI Adi niMdita karma rahita vicAra. akriya - kAyikAdi kriyA rahita vicAra, nirUpakaleza - zokAdi pIDA rahita vicAra, anAzravakara - prANAti pAtAdi rahita vicAraakSatakara prANIo ne pIDita na karavA rUpa cintana, abhUtAbhizaMkara - abhayadAna rUpa cintana, aprazasta manavinaya sAta prakArano kahela che jemake --pApaka -azubha ciMtana rUpa, sAvadha corI Adi niMdita karma, sakriya kAyikAdi kriyA yukata sopakaleza-zokAdi pIDA yukata, Azravakara prANAtipAtAdi Azrava, kSayakara - prANIyone pIDita karavA rUpa, bhUtAbhizaMkara- bhayakArI cintana. Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-7, 349 prazasta vacanavinaya sAta prakArano kahela che jemake - apApaka, asAvadya yAvatuM abhUtAbhizaMkara rUpa vacana aprazasta vacanavinaya sAta prakArano kahela che jemake - pApaka yAvatuM bhUtAbhizaMkana. prazasta kAyavinaya sAta prakArano kahela che jemake- upayoga pUrvaka gamana sthira rahevuM. suvuM. DelI AdinuM ullaMghana karavuM.argalA AdinuM atikramaNa. ane indrionuM pravartana. aprazasta kAyavinaya sAta prakArano kahela che jemake - Upayoga vinA gamana karavuM - yAvat upayoga vinA IndriyonuM pravartana karavuM. lokopacAra sAta prakArano che.-abhyAsavartitva-gurU AdinA samIpa rahevuM parachaMdAnuM vartitva - bIjAnA abhiprAya pramANe AcaraNa karavuM. kaya hetu - huM emanI pAsethI zrutane pAmyo chuM tethI tenuM kahevuM mAre mAnavuM joIe, ema vicArI vinaya karavo. katapratikRtitA - tenI sevAkyano te kaMIka upakAra karaze ema samajI vinaya karavo. ArtagaveSaNA - duHkhathI pIDAyelane auSadhAdinu gaveSavuM. dezakAlajJatA-deza ane kAlane jANavuM sarva arthane viSe apratilomatA-badhA avasaromAM anukULa rahevuM. [687]samughAta sAta prakAranA che-vedanAsamudyAta kaSAyasamudyAta taijasasamudraghAta mAraNAMtika samuddaghAta, vaikiyasamughAta AhArakasamuddaghAta ane kevalIsamughAta. manuSyonA sAta samuddAta kahela che. pUrvavata. zramaNa bhagavAna mahAvIranA tIrthamAM sAta pravanacanilaya thayA-bahurata (dIrdhakAlamAM kAryanI utpati mAnavAvALA), jIva pradezika (antima jIva- pradezamAM jIvatva mAnanAra), avyakitaka - (sAdhu Adi ne saMdigdha draSTithI jonAra), sAma- cchedika - (sarvabhAvone kSaNika mAnavAvALA), kaeNkriya - (eka samayamAM be kriyAo mAnavAvALA), trerAzika - (jIva rAzi ajIva rAzi no jIvarAzi.) abaddhika - jIvakarmathI spaSTa che baddhanathI,A sAta pravacananihanavo nA sAta dharmAcArya hatA jemake - jamAlI, tiSyagupta, ASADha, azvamitra, gaMga, SaDulUka, goSThAmAhila. [68] A pravacana nihanavonA sAta utpatti nagara A pramANe hatA - zrAvastI, RSabhapura, zvetAmbikA, mithilA, ullakAtIra, aMtaraMjIkA dazapura. [60] sAdAvedanIya karmanA sAta anubhAva che jemake - manojJazabda manojJarUpa thAvatu manojJa sparza, mAnasika sukha, vAcika sukha. asatAvedanIya karmanA sAta anubhAva che. jemake - amanojJazabda - yAvat - mAnasika ane vAcika duHkha [691] maghA nakSatranA sAta tArA che. abhijita Adi sAta nakSatrapUrva dizAmAM dvAra- vALA che. jemake - abhijita, zravaNa, ghaniSThA, zatabhiSA purvAbhAdrapadA, utarAbhAdra- padA, revatI, azvinI Adi sAta nakSatra dakSiNa dizAmAM dvAra vALa che jemake - azvinI, bharaNI, kRtikA, rohiNI, mRgazirA, Adra, punavarsa, puSya Adi sAta nakSatro pazcima dizAmAM dvAravALA che. jemake - A puSya, azleSA, maghA, pUrvAphAlganI, hasta, citrA, svAti Adi sAta nakSatro uttara dizAmAM dvAravALA che. jemake - svAti, vizAkhA, anurAdhA, jyeSThA, mUla, pUvaSADhA, uttarASADhA. [692-695] jaMbudvIpamAM saumanasa vakSaskAra parvata para sAta phUTa che. jemake - Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 350 ThANa-8-695 siddhakUTa, saumanasakUTa maMgalAvanI kUTa, devakUTa, vimalakUTa, kaMcanakUTa viziSTakUTa. jaMbUdvIpamAM gaMdhamAdana vakSaskAra parvata para sAta phUTa che. jemake - siddhakUTa, gaMdhamAdanakUTa, gaMdhIlAvatIphaTa, uttasura phuTa lohi- tAlakUTa, AnaMdana phUTa [69] beIjiyajIvonI sAta lAkha kulakoDI che. [697-698] jIvoe sAta sthAnomAM nirvartita (saMcita) pudagalone pApa karmanA rUpamAM cayana karyuM che. cayana kare che, ane cayana karaze. e pramANe upacaya, baMdha udIraNA, vedanA ane nirjarAnA traNa traNa daMDaka samajavo. sAta pradezika skaMdha anaMta che. sAta pradezAvagADha pudgala anaMta che. yAvat sAta guNa rUkSa pugala anaMta che. sthAna 7nI munidIparatnasAgare kahelagurjara chAyApUrNa (sthAnaH8) [69] ATha guNothI saMpanna aNagAra ekalavihArI pratimA dhAraNa karavAne yogya hoya che - te guNo A che. zraddhAvAna, satyavAdI, medhAvI, bahuzruta, zakitamAna, kalaharahita, dhairyavAna, vIryasaMpanna. [70] yonisaMgraha ATha prakAranA kahela che. jemake - (saptama sthAna pramANe) aMDaja, potaja-yAvat udibhaja ane aupapAtika, aMDaja jIva ATha gativALo che ane ATha AgativALo che. aMDaja jIva jo aMDajomAM utpanna thAya to aMDajothI vAvatu-papAtikothI AvIne utpanna thAya che. te aMDaja aMDapaNAne choDIne aMDaja rUpamAM yAvatu-aupapAtika rUpamAM utpanna thAya che. A ja prakAre jarAyujonI paNa gatiAgati kahevI. zeSa rasa Adi pAMcenI gati Agati na kahevI. [701] jIvoe ATha karma pravRtionuM cayana karyuM che, kare che ane karaze. jemake - jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya, vedanIya, mohanIya, Ayu, nAma, gotra ane aMtarAya. narayikoe ATha karmaprakRtionuM cayana karyuM che, kare che ane karaze. e pramANe vaimAnika sudhI kahevuM. e pramANe upacaya, baMdha udIraNA, vedanA ane nirjarA vize jANavuM. [702]ADha kAraNothI mAyAvI mAyA karIne AloyaNA karato nathI, pratikramaNa karato nathI-cAvatuM prAyazcittasvIkAratonathI.te kAraNo A che.meM pApa karma karyuM che,huM vartamAnamAMpaNa pApa karuM chuM. huM bhaviSyamAM paNa A pApa karIza,mArI apayazathaze pUjA pratiSThAnI hAni thaze kItinI hAni thaze.mArA yazanI hAni thaze. mATe AlocanA kema karuM? ATha kAraNothI mAyAvI mAyA karIne AlocanA kare che. yAvatuM prAyazcita svIkAra kare che. jemake -mAyAvIno A loka niMdanIya thAya che tethI upapAta niMdita thAya che. bhaviSyano janma niMdanIya thAya che. eka vakhata mAyA karIne AlocanA na kare to ArAdhaka nathI thato. eka vakhata mAyA karIne AlocanA kare to ArAdhaka thAya che. anekavAra mAyA karIne AlocanA na kare to ArAdhaka thato nathI. anekavAra mAyA karIne AlocanA kare to ArAdhaka thAya che. mArA AcArya ane upAdhyAya viziSTa jJAnavALA che. te jANaze ke "A mAyAvI che tethI huM AlocanA karU yAvatu-prAyazcita Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-8 3pa1 svIkAra karU. je pramANe loDhu tAMbuM, kalaI, zIzuM, rUpuM ane sonuM gALavAnI bhaThThI baLatI rahe che. tila, tala, bhusA, nala ane pAMdaDAonI agni tathA dArU banAvavAnI bhaThThI, mATInuM vAsaNa, goLa, kaveluM iTa Adi banAvavAnuM sthAna, goLa banAvavAnI bhaThThI ane luhAranI bhaThThImAM kezuDAnA phUla ane ulkApAta jevA jAjvalyamAna hajAro cInagArIo jenAthI uchaLI rahI che. evA aMgArAnI samAna mAyAvInuM hRdaya pazcAtApa rU5 agnithI niraMtara baLatuM rahe che. mAyAvIne sadA evI AzaMkA banI rahe che ke A badhA loka mArA para ja zaMkA kare che. mAyAvI mAyA karIne AlocanA karyA vinA je marI jAya ane kadAcit devomAM utpanna thAya to te maharthika devomAM yAvatu saudharmAdi devalokomAM utpanna thato nathI temaja utkRSTa sthitivALA devomAM paNa te utpanna thato nathI. te devanI bAhya athavA AtyaMtara pariSada tenI sAme Ave che paraMtu pariSadanA deva te mAyAvI devano Adara satkAra karatA nathI tathA tene Asana paNa ApatA nathI te jo koI devane kaMI kahe to cAra-pAMca deva tenI sAme AvIne tenuM apamAna kare che ane kahe che ke basa vadhAre kaMI na kaho je kaI kahyuM te have ghaNuM thayuM pachI Ayu pUrNa thavA para te deva tyAMthI AvIne A manuSyalokamAM nIca kulomAM utpanna thAya che. jemake annakula, prAMtakula, tucchakula, daridrakula, bhikSukakula, kRpaNakula, Adi A kulomAM kuvarNa, kugaMdha, kurasa ane kusparzavALo hoya che. aniSTa, akAnta, apriya, amanojJa, hInasvara, dInasvara, aniSTasvara, akAntasvara, apriyasvara, amanojJasvara, amarAma, manane aNagato anAdeyavacanavALA hoya che. tenI AsapAsanA loko paNa teno Adara karatA nathI. te koine Thapako devA lAge che to tene cAra-pAMca jaNa maLI roke che. ane kahevA lAge che bahu thayuM. amAyInI sugati. mAyAvI mAyA karIne AlocanA pratikramaNathI aticAronI zuddhi kare ane te sAdhu kALanA avasare kALadharma pAmIne anyatama devalokamAM devapaNe utpanna thAya che. te paNa mahaddhika yAvatu dIrgha sthitivALA deva thAya che. tyAM mahaddhika yAvata. cirasthiti paryata devarUpe utpanna thAya che. te devanuM vakSaHsthala hArathI suzobhita rahe che. tathA bane bhujAo kaDA ane truTitothI vibhUSita hoya che. bAhuonA bhuSaNa vizeSarUpa keyurone te dhAraNa kare che. kapolatala sAthe ghasAtA kuMDaLone teNe banne kaNamAM dhAraNa karelA hoya che vividha mudrIkAdi hAthamAM jhaLahaLatI rahI hoya che. temaja tenA mAtra para vividha vastro AbhuSaNo dhAraNa karela hoya che. vividha mALA yukata mugaTa tenA mastaka para zobhato hoya che. te sadA mAMgalika vastro dhAraNa kare che, tenA zarIra para sugaMdhayukta mALAo zobhatI hoya che. caMdana Adi sugaMdhita dravyonuM vilepana thatuM hoya che. tethI tenuM zarIra dedIpyamAna rahe che. te lAMbI lAMbI vanamALAone dhAraNa kare che. evA te Alocita pratikAMta sAdhano devAyayimAM utpanna thayelo jIva divya varNavaDe, divyagaMgha vaDe, divyasavaDe, divyaprasa vaDe, divyasaMhanavaDe, divyaRddhivaDe, divyadyutivaDe, divyaprabhAvaDe, daselezyAvaDe, dasedizAone prakAzIta karato ane atizaya rUpathI prabhAsita karato divya nATaya gItonA tathA nipuNa kalAkAro dvArA Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 352 ThANa-8-702 bajAvavAmAM AvatAM taMtrItAla truTita ghana mRdaMga AdivAdyonA madhura dhvaninI sAthe divya bhogopabhogano upayoga karato vicare che. devanI je AtyaMtara ane bAhya pariSada che. te tenA Adara satkAra kare che svAmI rUpe svIkAre che, moTA devone besavA yogya Asana para besADavA nimaMtraNa Ape che. jyAre te devonI koI paNa sabhAmAM koipaNa viSayane anulakSIne sAmAnya vizeSa prayuktiovaDe potAnA viSayanI prajJApanA prarUpaNA kare che. tyAre koInI paNa sUcanA thayA vinA cAra-pAMca devo ubhA thaIne Arajhu kare che ke Apa vadhu samaya sudhI ApanuM bhASaNa cAlu rAkho amane ApanI vAta ghaNI rUcikara lAge che. jyAre te deva Ayuno bhavano ane sthitino kSaya karI manuSyabhavamAM janme che tyAre paNa sampanna yAvatu ghaNA loko maLIne paNa parAbhava na karI zake evA uttama kulomAM purUSapaNe utpanna thAya che. te manuSya purUSa paNa sundara rUpa, varNa gaMdha, rasa, sparzathI sampana ISTa kAnta. yAvatuM atizaya manohara, hInatArahita, svaravALo, manojJasvaravALo, ane adiyasvaravALo thAya che tyAM tenI je bAhya ane Abhyantara pariSada hoya che te paNa teno satkAra sanmAna kare che. jyAre te bolavA lAge che. tyAre loko kahe che "Aryaputra bolo, bolo ghaNuM, bolo" [703]saMvara ATha prakAranA kahela che. jemake - zrotrendriya saMvara yAvatu sparzendriya saMvara, manasaMvara, vacanasaMvara kAyasaMvara. asaMvara ATha prakAranA kahela che. jemake-zrotrendriyaasaMvara yAvatuM kAyaasaMvara. [74]sparza ATha prakAranA che -karkaza. mRdu. laghu. zIta. uSNa. snigdha rUkSa. 705] lokasthiti ATha prakAranI kahelI che jemake-AkAzanA AdhAra para rahelo vAyu ghanodadhi-zeSa chaThThA sthAnanI samAna yAvatu-saMsArI jIva karmanA AdhAra para rahela che. pudagalAdi ajIva jIvothI saMgrahita (baddha) che. jIva jJAnAvaraNIyAdi karmothI saMgrahita (baddha) che. [70]gaNI (AcAyanI ATha saMpadA kahelI che. AcArasaMpadA,zrutasaMpadA, zarIrasaMpadA,nasaMpadA,vAcanAsaMpadA-matisaMpadA-prayogasaMpadA-saMgrahaparijJA saMpadA. | [707)cakravartInI pratyeka mahAnidhi ATha cakranI upara pratiSThita che ane ATha-ATha yojana uMcA che. [70] samitio ATha kahelI che. jemake-Isamiti, bhASAsamiti, eSaNA samiti, AdAna-bhaMDamAtranikSepanAsamiti, uccAra-prasavaNazleSmamala siMdhANa, pariSThApanikA samiti, manasamiti, vacanasamiti, kAyasamiti. [70]ATha guNothI saMpanna aNagAra AlocanA sAMbhaLavA yogya hoya che. jemake AcAravAne, avadhAraNAvAna, vyayavahAravAna, Alocakano saMkoca maTADavAmAM samartha, zuddhi karavAmAM samartha, AlocanA karanAranI zakita pramANe prAyazcita devAvALo, doSa sevanathI aniSTa thAya che. te samajAvavAmAM samartha. ATha guNothI saMpanna aNagAra potAnA doSonI AlocanA karI zake che. jAtisaMpanna, kulasaMpanna, vinaya saMpanna, jJAna saMpanna darzana saMpanna, cAritra saMpanna, kSAMta, dAMta. Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 353 [710]prAyazcitta ATha prakAranA kahela che. jemake AlocanA yogya, pratikramaNa yogya, ubhaya yogya, 4 viveka (azuddha AhAra pANI paraThavuM) kAryotsarga yogya, tapa yogya, cheda yogya, mUla yogya eTale pharIthI mahAvrata grahaNa karavA yogya. sthAna-8 [711]mada sthAna ATha kahela che. jemake jAtimada, kulamada, balamada, rUpamada, tapa mada, sUtramada lAbhamada, aizvaryamada. [712]akriyAvAdIAThache-ekavAdI,-anekavAdI,mitavAdI, nirmitavAda sAtavAdI,-samucchedavAdI, nityavAdIanemokSaathavA52lokanathIemamAnavAvALa, [713] mahAnimitta ATha prakAranA kahela che. bhauma-bhUmi viSayaka zubhAzubhanuM jJAna karAvanAra zAstra, utpAta- rUdhiravRSTi Adi utpAtonuM phala batAvavAvALuM zAstra, svapna-zubhAzubha svapnonuM la batAvanAra zAstra, aMtarikSa-gAMdharva nagarAdinuM zubhA- zubha phala batAvanAra zAstra. aMga-cakSu-mastaka Adi aMgonA pharakavAthI thanAra zubhA-zubhanI sUcanA devAvALuM zAstra, svara-SaDja Adi svare nuM zubhAzubha la batAvavA- vALuM zAstra, lakSaNa-strI-purUSanA zubhAzubha batAvavA zAstra, vyaMjana-tila masa Adi zubhAzubha phala batAvavAvALuM zAstra. [714-720]vacanavibhakti ATha prakAranI kahelI che. jemake nirdezamAM prathamA, upadezamAMdvitIyA,karaNamAMtRtIyA,-sampradAnamAMcaturthI,-apAdAnamAMpaMcamI,-svAmi vanA saMbaMdhamAM SaSThI-sannidhAna arthamAM saptamI-AmaMtraNamAM aSTamI. [721]ATha sthAnone chamastha pUrNarUpathI dekhatA nathI ane jANatA nathI. jemake dhamastikAya-yAvat gaMdha, vAyu. ATha sthAnone sarvajJa pUrNarUpathI dekhe che ane jANe che. jemake. dharmAstikAya-Adi pUrvokata che ane gaMdha tathA vAyu. [722] Ayurveda ATha prakArano kahela che. jemake-kumArabhRtya-bAlacikitsA zAstra, kAyacikitsA-zAstra,zAlAkaya-gaLAthI u52nA aMgonI cikitsAnuM zAstra, zalyahatyA-zarIramAM kaMTakanI cikitsAnuM zAstra, jaMgolI-sarpa AdinA viSanI cikitsAnuM zAstra,bhUtavidyA- kSArataMtra-vIryapAtanI cikitsAnuM zAstra rasAyana-zarIra AyuSya ane buddhinI vRddhinA upAyoga bavatAvanAra zAstra. [723]zakendranI ATha agramahiSIo che. jemake padmA, zivA, satI, aMjU, amalA, AsarA, navamikA, rohiNI. IzAnendranI ATha agramahiSIo che, jemakekRSNA, kRSNarAjA, rAmA, rAmarakSitA, vasuguptA, vasumitrA, vasuMdharA. zakendranA soma lokapAlanI ane IzAnedranA vaizramaNa lokamAlanI ATha agramahiSIo che. mahAgraha ATha che. - candra, sUrya zukra, budha bRhaspati, maMgala,zanaizvara, ketu. [724]tRNa vanaspatikAya ATha prakAranA che. jemake- mUla, kaMda, skaMdha, tvacA, chAla, pravAla, patra puSpa. [725]caurindriya jIvonI hiMsA nahi karavAvALAne ATha prakArano saMyama thAya che. netra sukha naSTa nathI thatuM. netra duHkha utpanna nathI thatu. yAvat sparza sukha naSTa nathI thatu. 23 Jaination International Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 354 ThANuM- 8-725 sparza dukha utpana nathI thatuM. corendriya jIvone hiMsA karavAvALAne ATha prakArano asaMyama thAya che. netra sukhano nAza thAya che. netra duHkha utpanna thAya che. yAvatu sparzamukha naSTa thAya che. sparzaduHkha utpanna thAya che. [72]sUkSma ATha prakAranA che. jemake- prANasUkSma (kuMthavA Adi), panakasUkSma(lIlaNa, phUlaNa.) bIjasUkSma (vaDabIja) haritasUkSma lIlI vanaspati) puSpasUkSma(phUlAdi) aMDasUma (kRmionA IDA.) layanasUkSma (kIDI nagarA) snehasUkSma(dhUara). Adi [727]bharata cakravartI pachI ATha yugapradhAna purUSa vyavadhAna rahita siddha thayA yAvatu sarva duHkhothI rahita thayA. jemake Adityayaza, mahAyaza, atibala, mahAbala tejovIrya kArtavIrya, daMDavIrya, jalavIrya. [728]bhagavAna pArzvanAthanA ATha gaNa ane ATha gaNadhara hatA. jemake-zubha, AyaghoSa, vaziSTha, brahmacArI, soma, zrIdhara, vIrya, bhadrayaza. [72]darzana ATha prakAranA kahela che. jemake samyagdarzana, mithyAdarzana, samyamithyAdarzana, cakSudarzana, acakSudarzana, avadhidarzana, kevaladarzana, svapnadarzana. [73]aupamika kAla ATha prakAranA kahela che. jemake-palyopama, sAgaropama, utsarpiNI avasarpiNI, pudgala parAvartana, atItakAla, bhaviSyakAla, sarvakAla. [731] bhagavAna ariSTanemi pachI 8 yugapradhAna purUSo mokSamAM gayA ane temanI dIkSAnA be varSa pachI te mokSamAM gayA. 732]bhagavAna mahAvIrathI mukta thaIne ATha rAjA gRhavAsa tyAgIne) pravajita thayA te A che vIrAMgada, kSIrayaza, saMjaya, eNeyaka, zveta, ziva, udAyana, zaMkha. [733]AhAraAThaprakArano che.jemake manojJaazana, manojJapAna, manojJakhAdha, manojJasvAdya,amanojJaazanaamojJapAna,amanokhAdya,amanojJa svAdya 7i34-73pasanakumAra ane mahendra kalpanI nIce, brahmaloka kalpamAM, riSTavimAnanA prastaTamAM akhADAnI samAna samacaturastra saMsthAnavALI ATha kRSNa rAjIo che. jemake kRSNarAjIo pUrvamAM, be kRSNarAjIo dakSiNamAM be kaNa rAjIo pazcimamAM, be kRSNarAjIo uttaramAM. pUrva dizAthI AtyaMtara kaSNarAjI dakSiNa dizAnI bAhya kasaNarAjIthI pRSTa che. dakSiNa dizAnI AtyaMtara kRSNarAjI pazcima dizAnI bAhya kRSNarAjIthI RSTa che. pazcima dizAnI AtyaMtara kRSNarAjI uttara dizAnI bAhya kRSNarAjI spaSTa che. uttara dizAnI AtyaMtara kaSNarAjI pUrva dizAnI bAhya kRSNarAjIthI pRSTa che. pUrva ane pazcima dizAnI be bAhya kRSNarAjIo SaTako che. uttara ane dakSiNa dizAnI be bAhya kaSNarAjIo trikoNa che. dareka AtyaMtara kaSNarAjIo corasa che. ATha kaSNarAjIonA ATha nAma che.- kRSNarAjI, megharAjI, maghArAjI, mAghavatI, vAtapariyA, vAtapari. kSobha, devaparidhA, devaparikSobha. A ATha kRSNarAjIonA madhyabhAgamAM ATha loka- tikavimAna che. jemake-arci, Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAnaha 355 arcimAlI, vairocana, prazaMkara, candrAma, sUryAma, suprati- SThAma, ajJeyAbha. A ATha lokAntivimAnomAM ATha lokonika deva rahe che. jemake sArasvata, mAditya, hina varUNa, gardatoya, duSita, avyAbAdha, Agneya. [73]dhamastikAyanA madhyapradeza AThache. adharmAstikAyanA madhyapradeza ATha che. AkAzAstikAyanA madhyapradeza AThache.jIvAstikAyanA madhyapradeza ATha che. [737]mahApadma arhata rAjAone muMDita karIne tathA gRhavAsano tyAga karAvIne aNagArapravrajyA Apaze. te A che. padma, padmagulma, nalina, nalinagulma padmadhvaja, dhanudhvaja, kanakaratha, bharata. [738]kRSNa vAsudevanI ATha * agramahiSIo arjuna ariSTanemi samIpe muMDita thaIne tathA gRhavAsathI nIkaLI aNagAra pravrajayA svIkAra karI siddha thaI che yAvat sarva duHkhothI mukta thaI che. temanA nAma-padmAvatI, gaurI, gaMdhArI, lakSaNA, susImA, jAMbavatI, satyabhAmA, rUkimaNI. [939]vIryapravAda pUrvanI ATha vastuo ane cUlikA vastuo che. [40]gati ATha prakAranI che. jemake narakati, yAvat sirdhagati,gurUgati, praNodana, prAg bhAragati. [41]gaMgA siMdhu raktA ane raktavatI devIonA dvIpa ATha-ATha yojananA lAMbA pahoLA che. [742]ulkAmukha, mekhamukha, vidyunmukha ane vidyudbhuta, aMtaradvIpo AThasoAThaso yojana lAMbA pahoLA che. [43]kAlodasamudranI valayAkAra pahoLAI 8 lAkha yojananI che. [744]ApyaMtara puSkarArdha dvIpanI valayAkAra pahoLAI paNa ATha lAkha yojananI che. bAhya puSkarArdha dvIpanI valayAkAra pahoLAI paNa ATha lAkha yojananI che. [745]pratyeka cakravartInuM kAkiNI ratna ATha suvarNa pramANa hoya che. kAkiNI ratnanA 6 tala, 12 astri (koTI) ATha karNikAo hoya che. kAkiNI ratnanuM saMsthAna eraNanI samAna hoya che. [746]magadha dezano yojana ATha hajAra dhanuSano nizcita che. [747]jaMbUdvIpamAM sudarzanavRkSa AThayojana UMco che. madhya bhAgamAM ATha yojana pahoLo che ane tenuM sarva parimANa kaMIka adhika ATha yojananuM che. kUTa zAlmalI vRkSano parimANa paNa eTaluM ja che. [748]tamisrA guphAnI UMcAI ATha yojananI che. khaMDaprapAta guphAnI UMcAI paNa eTalI ja ATha yojananI che. [749]jaMbudrIpavartI merU parvatanA pUrvamAM sItAmahAnadInA banne kinArA para ATha vakSaskAra parvato che. temanA nAma A pramANe che. citrakUTa, padmakUTa, nilanIkUTa, eka Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 356 ThAsaM- 8749 zailakUTa, trikUTa, vaizramaNakUTa, aMjanakuTa, mAtaMjanakUTa, bUDhIpavartI merUparvatanA pazcimamAM zItodA mahAnadInA kinArA para ATha vakSaskAra parvata che. jemake aMkAvatI, padhAvatI, AzIviSa, sukhAvaha, candraparvata, sUryaparvata, nAga parvata, devaparvata. jaMbUdvIpavartI merUparvatanA pUrvamAM zItA mahAnInA uttarI kinArA para ATha cakravartI vijaya che. jemake kaccha, sukaccha, mahAkaccha, kacchAvatI, Avarta maMgaLAvata, puSkaLA ane puSkalAvatI vijaya. jaMbUDhIpavartI merUparvatanA pUrvamAM zItA mahAnadInA dakSiNamAM ATha cakravartI vijaya che. jemake vatsa, suvatsa yAvatuM maMgalAvatI. jabUdvIpavartI merUparvatanI pazcima zItodA mahAnadInA dakSiNamAM ATha cakravartIvijaya che padma bhAvatu salilAvatI jebUdvIpavartI merUparvatanI pazcimamAM zItodAnA uttaramAM ATha cakravartI vijaya che. jemake vaprA, suvaprA, yAvatu gaMdhilAvatI jabUdvIpavartI merUparvatanI pazcimamAM zItA mahAnadInA uttaramAM ATha rAjadhAnIo che. jemake-sema, yAvatu puMDarikiNI. jabUdvIpavata merUparvatanA pUrvamAM zItA mahAnadInA dakSiNamAM ATha rAjadhAnIo che. jemake susImA, yAvatu ratnasaMcayA. jebUdvIpavartI merUparvatanA pazcimamAM zItodA mahAnadInA dakSiNa- mAM ATha rAjadhAnIo che. jemake azvapurA yAvatuM vItazoka jaMbUdvIpavartI merUparvatanA pazcimamAM zItodA mahAnadInA uttaramAM ATha rAjadhAnIo che. vijayA yAvatuM ayodhyA [750]jabUdvIpavatI merUparvatanI pUrvamAM zItA mahAnadInA uttaramAM utkRSTa ATha ahaMta, ATha cakravartI ATha baladeva ane ATha vAsudeva utpanna thayA hatA. utpanna thAya che ane utpana thaze. jaMbUdvIpavartI merUparvatanA pUrvamAM zItA mahAnadInA dakSiNamAM ATha arihaMta Adi thayA che, thAya che ane thaze. jaMbUdvIpavartI merUparvatanA pazcimamAM zItodA mahAnadInA dakSiNamAM ATha arihaMta Adi thayA che, thAya che ane thaze. jaMbUDhIpavartI merUparvatanA uttaramAM ATha arihaMta Adi jANavA. [7pa1]jabUdIpavartI merUparvatanI pUrvamAM zatA mahAnadInA uttaramAM ATha dIrgha vaitADhaya, ATha tamitra guphA, ATha khaMDaprapAta guphA, ATha kRtamAlaka deva, ATha nRtyamAlaka dava, ATha gaMgAkuMDa, ATha sindhakuMDa, ATha gaMgA, ATha siMdhu ATha vRSabhakUTa, parvata ane ATha vRSabhakUTa devo che. jaMbudvIpavartI merUparvatanI pUrvamAM zItA mahAnadInA dakSINamAM ATha dIrgha vaitADhayaparvato che yAvatuM ATha RSabhakUTa devo che. vizeSa raktA ane raktavatI saMbaMdhI parvato ane temanA kUTo paNa eTalA ja che. jaMbUdvIpavartI merUparvatathI pazcimamAM zItodA mahAnadInA dakSiNamAM ATha dIrgha vaitADhaya parvata che. yAvatu-ATha RSabhakUTa devo che. [7pa2]merUparvatanI cUlikA madhya bhAgamAM ATha yojananI pahoLI che. [7pa3ghAtakIkhaMDa dvIpanA pUrvArdhamAM ghAtakI vRkSa ATha yojana UMco che. madhya bhAgamAM ATha yojana cauDo che ane teno sarva parimANa kaMIka adhika ATha yojanano . ghAtakI vRkSathI merU cUlikA sudhInuM sarva kathana jaMbUdvIpanA varNana samAna samajavuM ghAtakIkhaMDa dvIpanA pazcimAdhamAM paNa mahAghAtakI vRkSathI merU cUlikA sudhInuM kathana jaMbUdvIpanA varNananI samAna che. puSkaravara hIpAdhanA pUrvArdhamAM padmavRkSathI laI merU Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-8 357 cUlikA sudhInuM kathana jaMbUDhapanI samAna jANavuM. A ATha kUTo para mahardhika yAvat palyopama sthitivALI AThakumArIo raheche samAhArA, supratijJA, suprabaddhA, yazodharA, lakSmIvatI, zeSavatI, citraguptA, vasuMdharA. puSkaravaradvIpAInA pazcimArdhamAM mahApadma vRkSathI merUcUlikA sudhInuM kathana jaMbudvIpanI samAna che. [754-752)jaMbUdvIpanA merUparvata para bhadrazAlavanamAM ATha dizA hasti kUTa che. -padyottara, nIlavaMta, suhastI, aMjanAgiri kumuda, palAza, avataMsaka rocanA- giri. [35]jaMbUdvIpanI jagatI ATha yojana UMcI che ane bahumadhyabhAgamAM ATha yojana pahoLI che. 7pa7-768]jabUdvIpavartI merUparvatathI dakSiNamAM mahAhimavaMta varSadhara parvata para ATha kUTo che. jemake siddha, mahAhimavaMta, himavaMta, rohita, harIkUTa, harikAnta, harivAsa, vaiDUrya. jaMbUdvIpavartI merUparvatathI uttaramAM rukamI varSadhara parvata para ATha kUTo che. jemake siddha, rUkamI, ramaka, narakAMta, buddhi, rUkamakUTa, hiraNyavana, maNika jaMbUDhIpavartI merUparvatathI pUrvamAM rUcakavara parvata upara ATha kUTo che jemakeriSTa, tapanIya, kaMcana rajata, dizAsvatika, pralaMba, aMjana aMjanapulaka. A ATha kUTo para mahAddhika yAvatu palyopama sthitivALI ATha dizA kumArIo rahe te A che. naMduttarA, naMdA, AnaMdA, naMdivardhanA, vijayA, vaijayaMtI, jayaMtI.. aparAjItA. jaMbudvIpavartI merUparvatanI dakSiNamAM rUcakavara parvata para ATha kUTo che. jemake-kanaka, kaMcana, padma, nalina, rAzi, divAkAra, vaizramaNa, vairya. A AThakuropara pUrvavat ATha dizA- kumArIo rahe che. samAhAra, supratijJA, sumabaddha, yazodharA, lacchivaMtI, zeSa vatI, citraguptA,vasuMdharA, 769-78 jaMbudvIpavartI merUparvatanA pazcimamAM rUcakavara parvata para ATha kUTo che. jemake- svastika, amogha, himavana, maMdara, rUcaka, cakrottama, caMdra, sudarzana A ATha kUTo upara maharthika yAvatuM palyopama sthitivALI ATha dizA kumArIo rahe che. IlAdevI, surAdevI, pRthvI, padmAvatI, ekanAsA, navamikAsItA, bhadrA. jebUdvIpavartI merUparvatanI uttaramAM rUcakara parvata para ATha kUTo che. jemake- ratna. ratnoya, sarvaratna, ratnasaMcaya, vijaya, vaijayaMta, jayaMta, aparAjIta. A ATha kUTo upara maharvika yAvat palyopama sthitivALI ATha dizAkumArIo rahe che- alaMbusA, mitakesI, poMDharI, gIta-vArUNI, AzA, sarvagA, zrI, hI. ATha dizA kumArIo adholokamAM rahe che. jemake bhogaMkarA, bhogavatI, subhogA, bhogamAlinI, suvatsA, vatsamitrA, vArisenA, valAhakA. AThadizA kumArIo urdhvalokamAM rahe che. jemake- meghaMkarA, meghavatI, sameghA, meghamAlinI, toyadhArA, vicitrA, puSpamAlA, aniMditA. [781]tiryaMca ane manuSyonI utpattivALA ATha kalpa che. saudharma-yAvatu sahasAra. tyAM ATha Indra che. kendra yAvatu sahasrArendra. temanA ATha yAna che.-pAlaka, puSpaka, saumanasa, zrIvatsa, naMdAvarta, kAmakrama, pratimA, vimala. [785)aSTa-aSTamikA bhikSupaDimAnuM sUtrAnusAra ArAdhana-cAvatu- sUtrAnusAra pAlana 64 ahorAtrimAM thAya che ane temAM 288 vAra bhikSA levAya che. Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 358 ThANa- 8 -783 [783]saMsArI jIvo ATha prakAranA che. jemake-prathamasamayotpana nairayika, aprathama samayotpanna nairayika yAvatu aprathama samayotpanna deva. [784]sarva jIva ATha prakAranA che. jemake nairayika, tiryaMcayonika, tiryaMcANi. manuSya, manuSyANI, deva, devIo, siddha. athavA sarva jIva ATha prakAranA che. jema Abhini- bodhika jJAnI pAvatu kevalajJAnI, mati ajJAnI zruta ajJAnI vibhaMga jJAnI. saMyama ATha prakAranA che, jemake- prathama samayano sUkSmasaMparAma-sarAgasaMyama aprathamasamayano sUkSmaparAyasaMyama. prathamasamayano bAdara sarAgasaMyama. prathama samayano upazAMtakaSAya vItarAga saMyama. aprathamasamayano upazAMtakaSAya vItarAga saMyama.prathamasamayano kSINakaSAya vItarAgasaMyama aprathamasamayano kSINakaSAya vItarAga saMyama. 7i85]pRthvIo ATha che-ratnaprabhAthI bhAvatuadhaHsaptamI sAta pRthvIo ane AThamI ISatrAgabhArA pRthvI, ISaprAgabhArA pRthvInA bahu madhya deza bhAgamAM ATha yojana pramANanuM kSetra kahyuM che. te ATha yojananuM sthaLa che. A pRthvInA ATha nAma che. - Izata, ISataprAmbhArA, tanu, tanu tana, siddhi, siddhAlaya, mukti, muktAlaya. 7i86]ATha Avazyaka kAryone mATe samyaphaprakAre udyama, prayatna ane parAkrama karavo joIe paraMtu A viSayomAM pramAda na karavo joIe, jemake azruta dharmane samyaka prakArathI sAMbhaLavAne mATe zrata dharmane grahaNa karavA ane dhAraNa karavAne mATe, saMyama karIne pApa karma na karavAne mATe, tapazcayathI junA pApa karmonI nirjarA karavAne mATe tathA Atmazuddhine mATe, nirAzrita-parijanane Azraya devA ane zaikSane AcAra ane gocarI viSayaka mayadA zikhaDAvavAne mATe tatpara rahevuM joIe. [798]te Indriya jIvonI ATha lAkha kula koDIo che. [799]jIvoe ATha sthAnomAM nivartita saMcita pudgala pApakarmanA rUpamAM cayana karyuM che, cayana kare che ane cayana karaze. jemake prathama samaya nairayika nivartitayAvatu-aprathama samaya deva nirvatita e pramANe upacayana, baMdha, udIraNA, vedanA ane nirjarAnA traNa traNa daMDako kahevA. ATha prAdezika skaMdha ananta che. aSTa pradezAvagADha pudgala anaMta che. yAvatuM ATha guNa rUkSa pudgala anaMta che. sthAnaH8nImunidIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa (sthAnaH 9) [800navakAraNothI sAMbhogika zramaNa nigraMthone visaMbhogI karavAmAM Ave to bhagavAnanI AjJAnuM atikramaNa thatuM nathI te A pramANe- AcAryanA prayatnIkane, upAdhyAyanA pratyenIkane sthanivaronA prayatnIkane, kulanA prayatnIkane gaNanA pratyenIkane saMghanA pratyenIkane jJAnanA pratyenIkane darzananA pratyenIkane cAritranA pratyenIkane. [801]brahmacaryanI gupti nava prakAranI che. jemake- ekAMta zayana ane AsananuM sevana karavuM joIe paraMtu strI, pazu, ane napuMsakanA saMsargavALA zayanAzayananuM sevana na Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-9 359 karavuM joIe, strIkathA na karavI joIe. strInA sthAnane sevanAra na hoya, strInI manohara Indrionu darzana ane dhyAna na karavuM joIe. praNItarasanuM AsvAdana na karavuM, AhArAdinI atimAtrA na levI joIe. pUrve AhArAdinI atimAtrA na levI joIe. pUrve anubhavela rati-krIDAnuM smaraNa na karavuM joIe. strInA rAgajanaka zabda ane rUpanI tathA strInI prazaMsAne anusare nahi sAMbhaLe nahi, zArIrika sukhAdimAM Asakata thanAra na hoya. brahmacaryanI agupti nava prakAranI che. jemake ekAMta zayana ane AzananuM sevana na kare paraMtu strI, pazu tathA napusaMkavaDe sevita zayanA- sanano upayoga kare. strI kathA kahe. strInA sthAnanuM sevana kare. strIonI IndriyonuM darzana yAvat dhyAna kare. vikAravardhaka AhAra kare. AhArAdi adhika mAtrAmAM sevana kare. pUrvAnubhUta ratikrIDAnuM smaraNa kare. strIonA zabda tathA rUpanI prazaMsA kare. zArIrika sukhAdimAM Asakata rahe. [803]abhinaMdana arahaMta pachI sumatinAtha arahaMta nava lAkha kroDa sAgara pachI utpanna thayA hatA. [804]zAzvata padArtha nava che. jemake jIva, ajIva, puNya, pApa, Azrava, saMvara, nirjarA, baMdha, mokSa. [805]saMsArI jIvo nava prakAranA che. jemake-pRthvIkAya yAvat vanaspatikAya, beIndriya yAvat paMcendriya. pRthvIkAyika jIvonI nava gati ane nava Agati, jemake pRthvIkAyika pRthvI- kAyikomAM utpanna thAya to pRthvIkAyikothI yAvat paMcondriyothI AvI utpanna thAya che. pRthavIkAyika jIva pRthvIkAya paryAyane choDIne pRthvIkAyika rUpamAM yAvat paMcendriya rUpamAM utpanna thAya che. e pramANe apakAyika jIva yAvat paMcendriya jIva pUrvokata navasthAnomAM ane navasthAnomAMthI utpanna thAya che. sarva jIva nava prakAranA che. ekendriya, beIndriya, teIndriya, caurindriya, nairayika, tiryaMcapaMcendriya, manuSya, deva, siddha. bIjI rIte paNa sarva jIva nava prakAranA che, prathama samayotpanna nairayika yAvat aprathama samayopanna deva, siddha. sarva jIvonI avagAhanA nava prakAranI che, jemake pRthvIkAyika jIvonI avagAhanA, yAvat paMcendriya jIvonI avagAhanA. saMsArIjIva nava prakAranA hatA, vartamAnamAM che ane bhaviSyamAM raheze, jemakepRthvIkAyika rUpamAM yAvat paMcendriya rUpamAM. [806] nava kAraNothI rogotpatti thAya che. atiAhArathI, ahitakArI AhArathI, ati nidrAthI atijAgavAthI, maLano vega rokavAthI, mUtranA vegane rokavAthI, ati cAlavAthI, pratikUla bhojanathI, Indri- yArtha vikopanatAthI. [807]darzanAvaraNIya karma nava prakAranuM che jemake- nidrA, nidrAnidrA, pracalA, pracalApracalA, tyAnagRddhi, cakSudarzanAvaraNa, acakSudarzanAvaraNa, avadhidarzanAvaraNa, kevaladarzanA nAvaraNa. [808]abhijit nakSatra kaMIka adhika 9 muhUrta sudhI caMdranI sAthe yoga kare che. abhijit AdinA nava nakSatro caMdranI sAthe uttarathI yoga kare che. te A che- abhijit zravaNa ghaniSThA yAvat bharaNI. Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3so ThANa-9-I808 [809]A ratnaprabhA pRthvInA sama bhUtalabhAgathI navaso yojanAnI uMcAI para uparanuM tArAmaMDala gati kare che. | [810]jaMbukIpamAM nava yojananA maccho praveza karatA hatA, kare che ane karaze. [811-812]jabUdvIpanA bharata kSetramAM A avasarpiNImAM nava baladevo ane vAsudevonA pitA prajApati, brahma, rUdra, soma, ziva, mahAsiMha, agnisiMha dazaratha ane vasudeva hatA. * [813-814ahIMthI AgaLa samavAyAMga sUtra anusAra kathana samajI levuM joIe yAvatu eka navamA baladeva brahmaloka kalpathI avIne eka bhava karIne mokSamAM jaze ahIM sudhI kahevuM. jaMbudvIpanA bharatakSetramAM AgAmI utsarpiNImAM nava baladevo ane nava vAsudevanI mAtAo thaze. zeSa-samavAyAMga pramANe kahevuM. yAvatu- mahAbhImasena sugrIva sudhI kIrtimAna vAsudevonA zatru prativAsudeva je badhA cakrathI yuddha karavAvALA che ane svacakrathI ja maravAvALA che, tenuM varNana samavAyAMga anusAra kahevuM. [815-816]pratyeka cakravartInI nava mahAnidhio hoya che ane pratyeka mahAnidhi nava-nava yojananI jADI hoya che. te mahAnidhinA nAma A pramANe che. naisarpa, pAMDuka, piMgala sarvaratna, mahApA, kAla mahAkAla,mANa vaka, zaMkha [817-822)naisarpa mahAnidhinA prabhAvathI grAma, Akara, nagara, padraNa, droNamukha, maMDaba, skaMdhAvAra, ane gharonuM nirmANa thAya che. pAMDuka mahAnidhinA prabhAvathI gaNavA yogya vastuo jemake-mohara Adi sikkA, mApavA yogya vastuo vastra Adi toLavA yogya vastuo, goLa Adi tathA dhAnya AdinI utpatti thAya che. piMgala mahAnidhinA prabhAvathI purUSo, strIo hAthIo ane ghoDAnA AbhUSaNo- nI utpattithI thAya che. sarva ratna mahAnidhinA prabhAvathI cauda ratnonI utpatti thAya che. mahApA mahAnidhinA prabhAvathI sarva prakAranA raMgelA athavA zveta vastronI utpati thAya che. kAla mahAnidhi-bhUtakAlanA traNa varSa bhaviSyatu kAlanA traNa varSa tathA vartamAna kAlanuM jJAna tathA ghaTa, loha, citra, vastra ane nApitanA vIsa-vIsabheda hovAthI sau prakAranA zilpanuM jJAna ane kRSinuM jJAna utpanna thAya che A traNeya prajAne mATe hitakArI hoyache. [823-829] mahAkAla mahAnidhi-tenA prabhAvathI loDhu cAMdI, sonuM, maNI, motI sphaTikazilA ane pravAla Adi nI khANothI utpatti thAya che. mANavaka mahAnidhi-tenA prabhAvathI yoddhA astrazastra, bakhtara, yuddhanIti ane daMDanIti nI utpatti thAya che. zaMkha mahAnidhi-tenA prabhAvathI nAvidhi nATaka vidhi ane cAra prakAranA kAvyanI tathA mRdaMgAdi samasta vAdyonI utpatti thAya che. te nava mahAnidhio ATha-ATha cakra para pratiSThita che. ATha ATha yojana uMcA che, nava-nava yojana jADA che ane bAra yojana lAMbA che. temano AkAra peTInI samAna che. te dareka gaMgAnadInI samIpa sthita che. suvarNanA banela che. ane vaiDuryamaNinA dvAravALA che aneka ratnothI paripUrNa che te dareka vidhAno para candra-sUrya ane cakranuM cinha che. samAna staMbha ane Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna 31 dvAravALI che. te nidhionA nAmavALA tathA palyopamanI sthitivALA trAyasiMza devatA te nidhionA adhiSThAtA che. paraMtu te nidhiothI utpanna vastuo devAno adhikAra temane nathI. te badhI mahAnidhio cakravartIne AdhIna hoya che. [830]vikRtio nava prakAranI che. jemake dUdha, dahIM, mAkhaNa, ghI, tela, goLa, madha, mAMsa. [831]audArika zarIranA nava chIdrothI maLa nIkaLe che. jemake be kAna, benetra, be nAka, mukha, mUtra sthAna, gudA. [832]puNya nava prakAranA hoya che. jemake-annapuNya, pANapuNya, vastra puNya layana puNya, zayana puNya, vasra puNya, manapuNya vacana puNya, kAyA puNya, namaskAra puNya. [833]pApa nA sthAna nava prakAranA hoya che. jemake- prANatipAta. mRSAvAda yAvat parigraha, krodha, mAna mAyA, lobha. [834-835] pApazruta nava prakAranA che. jemake-utpAta, nimita, maMtra, AkhyAyaka, cikitsA, kalA, AkaraNa, ajJAna, mithyA pravacana. [836]anuvAda nAmaka navamAM pUrvamAM naipuNika vastuonA nava adhyayano che. te saMkhyAna,nimitta,kAvika,purANa,parihastika,52paMDita,vAdI,bhutikarma, ApramANeche. cikitsaka. [837]bhagavAna mahAvIranA nava gaNa hatA. jemake godAsagaNa, uttara balissaha gaNa, udhaha gaNa, cAraNagaNa, urdhvavAnikagaNa, vizvavAdIgaNa kAmazrvika gaNa, mAnava gaNa, koTika gaNa, [838]zramaNa bhagavAna mahAvIre zramaNa nigraMthone mATe navakoTi vaDe parizuddha bhikSA kahelI che svayaM jIvonI hiMsA karatA nathI, hiMsA karAvatA nathI, hiMsA karavA vALAnu anumodana karatA nathI, svayaM annAdinI pakAve nahi, bIjA pAsethI nahi, pakAvavA vALAnuM anumodana karatA nathI. svayaM kharIdatA nathI. bIjAthI kharIdAvatA nathI. kharIdavAvALAne anumodana ApatA nathI. [839]IzAnendranA varUNa lokapAlanI nava agramahiSIo che. [840] IzAnendranI agramahiSIonI sthiti nava palyopamanI che. IzAna kalpamAM devIonI utkRSTa sthiti nava palyopamanI che. [841-842]nava (laukAntika) devanikAya (samUha) che. jemake sArasvata, Aditya, vanti, varUNa, gardoya, tuSita, avyAbAdha, agiyyA, riSTa. [843]avyAbAdha devone navaso nava devono parivAra che. e pramANe agicyA ane riThA devono parivAra che. [844-845]nava traiveyakavimAnonA prastara che. jemake-adhastana adhastana greveyaka vimAna prastara, adhastana madhyama greveyaka vimAna prastara, adhastana uparitana Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 362 ThANa-9-845 raiveyaka vimAna prastara, madhyama adhastana raiveyaka vimAna prastara madhyama madhyama raiveyaka vimAna prastara, madhyama uparitana greveyaka vimAna prastara, uparitana adhyastana raiveyaka vimAna prastara, uparitana madhyama raiveyaka vimAna prastara, uparitana uparitana zaiveyaka vimAna prastara, nava raiveyakavimAnonA prastaronA nava nAma che. bhadra, subhadra, sujAta, saumanasa, priyadarzana, sudarzana, amogha suprabuddha yazodhara. [846]AyuSyano pariNAma-svabhAva nava prakAre kahela che. gati pariNAma,gati baMdhana pariNAma-sthiti pariNAma,sthitibaMdhana pariNAma, urdhvagaurava pariNAmaadho gaurava pariNAma,-tiyam gaurava pariNAma,-dIrgha gaurava pariNAma,ane hRsva gaurava pariNAma. 847]navanayamikA bhikSapratimAnuM sUtrAnusAra ArAdhana yAvatuM pAlana ekayAsI rAta-divasamAM thAya che, te pratimAmAM 405 vAra bhikSA levAya che. [848]prAyazcita nava prakAranA che. jemake-AlocanAI-gurUnI samakSa AlocanA karavAthI je pApa chUTe yAvata mUlAha anavasthApyAha atyaMta saMkilaSTa pariNAma vALAne A prakAranA tapanuM prAyazcita devAya che jenAthI te uThI besI na zake. tapa pUrNa thavA para upasthApanA karAvAya che. [849-850]jaMbudvIpanA merUthI dakSiNa dizAnA bharatakSetramAM dIrgha vaitADhaya parvata upara nava kuTa che. siddha, bharata, khaMDa pratApakUTa, maNibhadra, vaitADhaya, pUrNabhadra, timizraguhA, bharata, vaizramaNa. [851-85rajabUdvIpanA merUparvatathI dakSiNa dizAmAM niSadha nAmaka varSadhara parvata upara nava phUTa che -siddha, niSadha, harivarSa, videha, hari, dhRti, zItodA, apara videhaane rUcaka. [853-854]jaMbUdvIpanA merU parvata upara naMdana vanamAM nava phUTa che. jemake naMdana, merU, niSadha, haimavatta, rajata, rUcaka, sAgaracita, vaja ane balakUTa. [855-85] jaMbudvIpanA mAlvata pakSakAra parvata para nava phUTa che. jemake- siddha, mAlyavaMta, uttarakuTa, kaccha, sAgara, rajata, sItA, pUrNa, harissahakUTa. [857-858]jaMbUDhInA kaccha vijayamAM dIrgha vaitADhaya parvata upara nava phUTa che. -siddha, kaccha, khaMDaprapAta, maNibhadra, vaitAdya, pUrNabhadra, timistraguhA, kaccha, vaizramaNa [859-860] jaMbudvIpanA sukaccha vijayamAM dIrghavaitADhaya parvata upara nava phUTa chesiddha, sukaccha, khaMDa pratApa, maNibhadra, vaitADhaya, pUrNabhadra, timistraguhA, sukaccha, vaizramaNa [861-862e pramANe puSkalAvatI vijayamAM dIrgha vaitADhaya parvata upara nava kUTa che. e pramANe vaccha vijayamAM dIrgha vaitADhaya parvata upara nava phUTa che yAvatuM maMgalAvatI vijayamAM dIrgha vainADhaya parvata upara phUTa che. jaMbudvIpanA vidyuprabha vakSaskAra parvata upara nava phUTa che. jemake-siddha vidyu...bha, devakupha, padmaprabha, kanakaprabha zrAvastI, zItodA. sajala ane harIphUTa. Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 363 [83-864]jabUdvIpanA paAEnAmaka vijayamAM dIrgha vaitADhya parvata upara nava phUTa che. jemakesiddhakUTa, pasmakUTa khaMDaprapAta, mANibhadra, vaitADhaya, pUrNabhadra, timizraguhA, paznakUTa, vaizramaNa kUTa. e prakAre yAvatu salilAvatI vijyamAM dIrgha vaitADhaya parvata upara nava phUTa che. e prakAre vapravijayamAM dIrgha vaitADhaya parvata upara nava phUTa che. e pramANe thAvatu-gaMdhilAvatI vijayamAM dIrgha vaitADhaya parvata upara nava phUTa che. jemake siddhakUTa, gaMdhilAvatI, khaMDa pratApa, mANikabhadra vaitADhaya pUrNa bhadra, timizraguhA, gaMdhilAvatI, ane vaizramaNa. [85-866]e prakAre dareka dIrgha vaitADhaya parvata upara bIjA ane navamAM kUTa samAna nAmavALA che. zeSa kUTonA nAma pUrvavat che. jaMbudvIpamAM merUparvatanI uttara dizAmAM nIlavAna varSadhara parvata para nava phUTa che. jemake siddha kUTa, nIlavAna kUTa, videha, zItA, kirti, nArikAntA, aparavideha, ramyakakUTa, upadarzana kUTa. [87-868]jaMbUdvIpamAM merUparvata upara uttara dizAmAM aivita kSetramAM dIrgha vaitADhaya upara nava phUTa che jemake siddha, ratna, khaMDapratApa, maNibhadra, vaitADhaya, pUrNabhadra, timizraguhA, airavata, vaizramaNa. [869]purUSAdAnIya bhagavAna pArzvanAtha vaja RSabha- nArAjI saMghayaNa ane samacaturama saMsthAna vALA hatA tathA nava hAtha UMcA hatA. 8i70]bhagavAna mahAvIranA tIrthamAM nava jIvoe tIrthakara nAma gotra karmanuM upArjana karyuM te A che zreNika supArzva, udAyana, poTTila aNagAra, daDhAyu zaMkha zataka, sulasA zrAvikA ane revatI [871]he Ayo ? kRSNa vAsudeva, rAmabaladeva, udakapeDhAla, putra, poTilamuni, zataka gAthApati, dharUkanigraMtha, satyakI nirjhanthI putra, sulasIzrAvikAthI pratibodhita akhaMDa parivrAjaka, bhagavaMta pArzvanAthanI praziSyA supAzva Aya A nava vyaktio AgAmI utsarpiNImAM cAra mahAvratarUpa dharmanI prarUpaNA karIne siddha thaze yAvatu badhA duHkhono aMta karaze. [872-874 bhagavAna mahAvIra kahe che ke-he Aya ? A zreNika rAjA marIne A ratnaprabhA pRthvInA sImaMtaka nArakAvAsamAM corAsI hajAra varSanI nArakIya sthiti vALA nairayikanA rUpamAM utpana thaze ane ati tIvra yAvatu-asahmavedanA bhogavaze. ane zreNika rAjAno jIva te narakathI nIkaLI AgAmI utsarpiNImAM A jaMbudvIpanA bharata kSetramAM vaitADhaya parvatanI samIpamAM paMDranAma,jana padanA zatadvAra nagaramAM saMmati kulakaranI bhadrA bhAryAnI kukSimAM putra rUpe utpanna thaze. tyAra pachI te bhadrA bhAyani nava mAsa ane sADA sAta ahorAtra vitavA para sukumAra hAtha pagavALo pratipUrNa paMcendriya zarIravALo ane uttama lakSaNo-talamasa AdithI yukta yAvat rUpavAnuM putra utpana thaze. te rAtrimAM zatadvAra nagaranI aMdara ane bahAra bhArAgra tathA kuMbhAgra pramANa patro ane ratnonI varSA varasaze pachI tenA mAtA-pitA agiyAra divasa vyatIta thavA para yAvata-pitA agiyAra divasa vyatIta thavA para yAvata-bArame divase tenuM guNa saMpanna Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ThANuM - 9/na874 364 nAma Apaze. kemake teno janma thavA para zatadvAra nagaranI aMdara ane bahAra sarvatra bhArAgra pramANa kuMbhAga pramANa padma-kamalanI vRSTi e ratnanI vRSTi thaI hatI tethI te putranuM nAma mahApadma Apaze. pachI mahApadmanA mAtA-pitA mahApadmane kaMIka adhika ATha varSano thayelo jANIne rAjyAbhiSekano mahotsava karaze. pachI te rAjA mahArAjAnI jema yAvatu-rAjya karaze, tenA rAjyakAlamAM mahardhika-yAvat mahAna aizvarya vALA pUrNabhadra ane mahAbhadra nAmanA be devo tenI senAnuM saMcAlana karaze; te samaye zatadvAra nagaranA ghaNA rAjA yAvat-sArthavAha Adi paraspara vAto karaze he devAnupriyo amArA mahApadma rAjAnI senAnuM saMcAlana mahardhika yAvat mahAna aizvaryavALA be devo kare che. tethI tenuM bIjuM nAma "devasena'" thAo te samayathI mahApadmanuM bIjuM nAma 'devasena' paNa thaze.keTalAka samaya pachI te devasena rAjAne zaMkhatala jevo nirmaLa; sapheda; cAra dAMtavALo hastiratnaprApta thaze. te devasena rAjAne hastiratna upara ArUDha thaIne zatadvAra nagaranA madhyabhAgamAMthI vAraMvAra AvAgamana karaze; te samaye zatadvAra nagaranA ghaNA rAjA Izvara yAvat-sArthavAha Adi paraspara vAta karaze. jemake-he devAnupriyo amArA devasena rAjAne zaMkhatala jevo nirmaLa zveta, cAra dAMta vALo hastiratna prApta thayo che, te mATe amArA devasena rAjAnuM trIjuM nAma 'vimalavAhana" thAo. pachI te vimalavAhana rAjA trIsa varSa gRhasthAvAsamAM raheze. ane mAtApitAnA svargavAsI thavA para gurUjanonI AjJA laIne zarada RtumAM svayaMbodhane prApta thaze. tathA anuttara mokSamArgamAM prasthAna karaze. te samaye lokAntika deva ISTa- yAvatukalyANakArI vANIthI tenuM abhinaMdana ane stuti karaze. nagaranI bahAra subhUmi bhAga udyAnamAM eka devadRSya vasra grahaNa karIne te pravrajyA aMgIkA2 ka2ze. zarIranuM mamatva na rAkhavAvALA te bhagavAnane kaMIka adhika bAra varSa sudhI deva manuSya ane tiryaMca saMbaMdhI je upasarga utpanna thaze tene te samabhAvathI sahana karaze. yAvatu-akaMpita raheze. te samaye vimalavAhana bhagavAn Isimiti, bhASAsamiti AdinuM pAlana karaze yAvat-brahmacaryanuM pAlana karaze. te nirmama, niSparigraha, kAMsya pAtranI samAna alipta thaze, yAvat-bhAvanA adhyayanamAM kahela bhagavAn mahAvIranA varNanI samAna vadhu samajavuM. te vimalavAhana bhagavAna. kAMsAnA pAtranI samAna sneharahita zaMkha samAna nirmaLa, jIvanI jema aprahita gativALA. gagananI samAna AlaMbana rahita. vAyu samAna apratibaddha vihArI. zarad RRtunA samAna nirmaLa- svaccha hRdayavALA padmapatra samAna alipta. kUrma samAna guptendriya. geMDAnA sIMganI samAna ekAkI. bhAraMDa pakSI samAna apramatta. hAthI samAna dhairyavAn vRSabha samAna baLavAn. siMha samAna durgharSa merU samAna nizvala. samudra samAna gaMbhIra. caMdra samAna zItala. sUrya samAna ujjavaLa. zuddha suvarNa samAna suMdara. pRthvI samAna sahiSNu AhutithI prajvalita, agni samAna jJAnAdi guNothI tejasvI thaze. [875]te vimalavAhana bhagavAnane koI paNa vastumAM pratibaMdha nahi thAya. te pratibaMdha cAra prakAranA kahela che te A pramANe- aMDaja-A haMsa vigere mAA che. potaja-A hAthI Adi mArA che. avagrahika- makAna, pATa phleka, Adi mArA che. Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 365 pragrahika-pAtra Adi mArA che. te vimalavAhana bhagavAnuM je je dizAmAM vicaravuM Icchaze te te dizAmAM svecchApUrvaka zuddha bhAvathI garvarahita tathA sarvathA mamatvarahita thaIne saMyamathI AtmAne bhAvita karatA thakA vicaraze. te vimalavAhana bhagavAnane jJAna, darzana, cAritra, vasati ane vihAranI utkRSTa ArAdhanA karavAthI saralatA mRdutA laghutA kSamA nilabhatA, mana vacana kAyAnI gupti, satya, saMyama, tapa zauca ane nirvANa mArganI vivekapUrvaka ArAdhanA karavAthI zukala dhyAna dhyAtA thakA anaMta sarvotkRSTa bAdhA rahita kAvatu kevaLa-jJAnadarzana utpana thaze tyAre te bhagavAna ahata jina thaI jaze. kevalajJAna- darzanathI te devo, manuSyo ane asurothI paripUrNa lokanA samasta paryAyone joze. saMpUrNa lokanA dareka jIvonI Agati, gati, sthiti, cyavana upapAta, taka, mAnasikabhAva, bhukta, kRta, sevita pragaTa karyo ane gupta karmone jANaze. te pUjya bhagavAna saMpUrNalokamAM te samayanA mana, vacana ane kAyika yogamAM vartamAna sarva jIvonA sarva bhAvone jotA thakA vicaraze. te samaye te bhagavAna kevaLajJAna, kevaLa darzanathI samastalokane jANIne zramaNa nigraMthonI paccIsa bhAvanAsahita pAMca mahAvratonuM tathA cha jIvanikAya dharmano upadeza Avaze. he Aryo ! je prakAre mArA vaDe zramaNa nigraMthono eka AraMbha sthAna kahela che te pramANe mahApA ahaMta paNa zramaNa nigraMthonuM eka AraMbha sthAna kaheze. he Aya ! je pramANe meM zramaNa nirgathonA be baMdhana kahela che. e pramANe mahApA ahata paNa zramaNa nigraMthonA be baMdhana. kaheze. jemake-rAgabaMdhana ane dveSabaMdhana he Aryo ! je pramANe meM zramaNa nigraMthonA traNa deDa kahela che te pramANe mahApa ahaMta paNa zramaNa nirgathonA traNa daMDa kaheze, jemake- manadaMDa, vacanadaMDa ane kAyadeDa. e pramANe cAra kaSAya, pAMca kAmaguNa, cha jIvanikAya, sAta bhayasthAna, ATha madasthAna, nava brahmacaryagupti dazAzramaNa dharma yAvatuM tetrIza AzAtanA paryanta kahevuM. he Aryo ! A pramANe mArA vaDe zramaNa nirgathono nagnabhAva, muMDabhAva, asnAna, adaMta-dhAvana, chatrarahita rahevuM. pagamAM jutA na paheravA, bhUmizacyA, phalakazapyA, kASThazavyA, kezaluMcana, brahmacaryapAlana, gRhasthanA gherathI AhAra Adi lAvavA, mAna-apamAnamAM samAna raheluM AdinI prarUpaNA karela che e pramANe mahApadma paNa prarUpaNA karaze. he Aryo ! mArA vaDe zramaNa nigraMthone AdhAkarma, dezika, mizrajAta, adhyavapUraka gRhastha potA mATe je bhojana banAvI rahyA che temAM sAdhunA nimatte thoDo vadhAre nAkhIne banAvelo hoya te pUtika, kIta, aprAmityaka,Acchedya anisRSTa, abhyAhata, kAntAra bhakta, dubhikSabhakta, glAnabhakta, valika bhakta, prApUrNaka bhakta, mUlabhojana, kaMda- bhojana, phalabhojana, bIjabhojana tathA harita bhojana levAno niSedha karela che. te pramANe mahApA ahaMta paNa zramaNa nigraMtho AdhAkarma yAvatu-harita bhojana levAno niSedha karaze. he Ayo ! je pramANe mArA vaDe zramaNa nirgathonuM pratikramaNa sahita paMca mahAvrata rUpa ane acalaka dharma kahela che, e pramANe mahApadma ahaMta paNa zramaNa nigraMthonuM pratikramaNa sahita yAvatuM acelaka dharma kaheze. he Aryo ! je pramANe huM pAMca aNuvrata ane sAta zikSAvrata rUpa bAra prakArano zrAvaka dharma kahuM chuM te pramANe mahApavA ahata paNa zrAvakadharma kaheze. he AyoM ! je pramANe Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3dada ThANa-9-875 meM zramaNa nigraMthone zayyAtara piMDa ane rAjapiMDa levAno niSedha karyo che e pramANe mahApadma ahata paNa zramaNa nigraMthone zayyAtara piMDa ane rAjapiMDa levAno niSedha karaze. he Aryo! je prakAre mArA navagaNa ane agIyAra gaNadharo che e prakAre mahApadma ahaMtane paNa nava gaNa ane agIyAra gaNadharo thaze. he Aryo ! je pramANe huM trIsa varSa gRhastha payayamAM rahIne muMDita yAvata pravrajita thayo chuM ane bAra varSa ane tera pakSa nyUna trIsa varSano kevaLa paryAya, betAlIsa varSano zramaNa paryAya-ema botera varSanuM pUNaya bhogavIne siddha thaIza. yAvatu badhA dukhono aMta karIza, e pramANe mahApA ahata paNa badhA duHkhono aMta karaze. [876]je zIla sAmAcAra sAmAcArI ahita tIrthakara mahAvIrano hato te ja zIla samAcAra mahApadma ahaMtano paNa thaze. [877-878]nava nakSatra caMdranI pAchaLa gati kare che, jemake- abhijita, zravaNa, ghaniSThA, revatI, azvinI, mRgazirA, puSya, hasta, citrA. [879]ANata prANata AraNa azruta kalpamAM vimAna navaso yojana uMcA che. [880]vimalavAhana kulakara nava dhanuSya uMcA hatA. [881]kozalika bhagavAna RSabhadeve A avasarpiNI kAlanA nava kroDAkroDa sAgaropama kALa vItyA pachI tIrtha pravartAvyuM. [882]dhanadaMta laSTadaMta gUDhAMta ane zuddhAMta A antarkaMpavAsI manuSyonA dvIpa navaso navaso yojanAnA lAMbA ane pahoLA kahela che. [883zukra mahAgrahanI nava vIrthIo (gatikSetro) che -hayavathI, gaja- vithI, nAgavIthI, vRSabhavIthI, govIthI, uragavIthI, ajavIthI. mitravIthI, vaizvAnara- vIthI. [884]nokaSAya vedanIya karma nava prakAranuM che, jemake-strIveda, puruSaveda, napusaMka veda, hAsya, rati, arati, bhaya, zoka, duguMchA. [885]caurindriya jIvonI nava lAkha kulakoDI che. bhujaparisarpa sthalacara tiryaMca paMcendriya jIvonI nava lAkha kulakoDI che. [886 nava sthAnomAM saMcita pagalone jIvoe pApakarmanA rUpamAM cayana karyuM hatuM, cayana kare che ane karaze. pRthvI kAyika jIvo vaDe saMcita yAvatu paMcendriya jIvo vaDe saMcita. A pramANe caya. upacaya-yAva-nirjarA saMbaMdhI sUtro kahevA joIe. [887nava pradezavALA skaMdha anaMta kahela che. AkAzanA nava pradezomAM avagADha pudgalo anaMta kahela che yAvat navaguNa rUkSa pudgala anaMta kahela che. sthAnaH 9nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa ( sthAnaH 10) [888] lokasthiti daza prakAranI che. jemake jIva marI marIne vAraMvAra lokamAM ja utpanna thAya che. A eka lokasthiti che. jIvo sadA niraMtara pApa karma kare che, A paNa Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-10 367 eka lokasthiti che. jIva sadA mohanIyarUpa pApa karmano baMdha kare che, A paNa eka lokasthiti che. evI ja rIte-koI kALe ema thayuM nathI, thatuM nathI ane thaze paNa nahi ke jIvo ajIva thaI jAya ke ajIvo jIva thaI jAya. A paNa eka lokasthiti che. koI kALe ema thayuM nathI, thatu nathI ane thaze nahi ke trasa prANIono sarvathA uccheda-abhAva thaI jAya athavA sthAvara jIvono sarvathA uccheda thaI jAya. trasa prANIo sadaiva raheze, sthAvara prANIo paNa sadaiva raheze. e paNa eka loka sthiti che. ema thayuM nathI, thatuM nathI ane thaze nahi ke loka, aloka thaI jAya athavA aloka, loka thaI jAya. ema paNa thayuM nathI, thatuM nathI ane thaze nahi ke loka alokamAM praviSTa thaI jAya athavA aloka, lokamAM praviSTa thaI jAya. jyAM sudhI loka che tyAM sudhI jIva che ane jyAM sudhI jIva che tyAM sudhI loka che jyAM sudhI jIvo ane pudgalonI gati paryAya che. tyAM sudhI loka che jyAM sudhI loka che tyAM sudhI jIvo ane pugalonI gati payaya che. lokAntamAM sarvatra abaddha aspRsTa ane rUkSa muddagalo che tethI jIva ane pudgala lokAttanI bahAra gamana karI zakatA nathI. A paNa eka lokasthiti che. [889-890]zabda dasa prakAranA che. nihArI-ghaTanI samAna ghoSavALo zabda. piDima-DholanI samAna ghoSarahita zabda rUkSa-zabda, bhinna- kuSTA- dirogathI pIDita rogInI samAna zabda, jarjarita-vINAnI samAna zabda. dIrgha-dIrgha akSaranA uccAraNavALo zabda hRsva hRsva akSaranA uccAraNavALo zabda pRthakatva-aneka prakAranA vAdyono eka samaveta svara. kAkaNI-koyalanI samAna sUkSma kaNDathI nIkaLato zabda. kiMkiNInAnI nAnI ghaMTiothI nIkaLato zabda. [891] IndrionA daza viSaya atIta kAla saMbaMdhI che, jemake-atItamAM eka vyaktie eka deza (kAna) thI zabda sAMbhaLela che. atItamAM eka vyaktie sarva deza bane kAno) thI zabda sAMbhaLela che, atItamAM eka vyaktie eka deza (AMkha) thI rUpane joyela che. atItamAM eka vyaktie sarvathI (bane AMkhothI) rUpane joyela che. e pramANe gaMdhone suMdhela che. rasone AsvAdela che. yAvatu-spazane dezavaDe tathA sarvavaDe sparzela- che. IndrionA daza viSaya vartamAna kAla saMbaMdhI che. yathA-vartamAnamAM eka vyakti eka deza (eka kAna) thI zabda sAMbhaLe che. vartamAnamAM eka vyakti sarvadeza (bane kAno) thI zabda sAMbhaLe che. e pramANe rUpane jue che, gaMdhone suMghe che, rasone AsvAde che. yAvatu-sparzIne dezavaDe tathA sarvavaDe sparze che. IndrionA daza viSaya bhaviSya kAlanA che. bhaviSyamAM eka vyakti sarva deza (banne kAno) thI zabda sAMbhaLaze. e pramANe rUpa, rasa, gaMdha ane sparzanA upara pramANe be-be bheda samajavA [892]zarIra athavA skaMdhathI pRthaka na thayela pudgalo daza prakArathI calita thAya che.AhAra karatA thakA pudgalo calita thAya che. rasa, rUpamAM pariNata thatA pudgalo calita thAya che. ucchuvAsa athavA nizvAsa letA samaye vAyunA pudgalo calita thAya che. vedanA bhogavatA samaye pagalo calita thAya che. nirita pagalo calita thAya che. vaikriya zarIrarUpamAM pariNata thatA pugalo calita thAya che. maithuna sevana karatA samaye zukranA pugalo calita thAya che. yakSAviSTa purUSanA zarIranA pagalo calita thAya che. Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 368 ThANa- 10-892 zarIranA vAyuthI prerita pudgalo calita thAya che. [893 daza kAraNo vaDe krodhanI utpati thAya che, jemake mArA manojJa zabda sparza, rasa, rUpa ane gaMdha rUpa Indriya viSayone A purUSa apaharela hatA ema ciMtana karavAthI-mane amanojJa, zabda, sparza, rasa, rUpa gaMdha A purUSe ApyA hatA ema ciMtana karavAthI. mArA manojJa zabda, sparza, rasa, rUpa ane gaMdha viSayone A purUSa apaharaNa karaze ema ciMtana karavAthI. mane amanojJa zabda, sparza, rasa, rUpa ane gaMdha A purUSa Apaze ema ciMtana karavAthI. mArA manojJa zabda, sparza, rasa, rUpa ane gaMdhanuM A purUSe apaharaNa karyuM hatuM. kare che ane karaze. ema ciMtana karavAthI. amanojJa zabda yAvatu gaMdha ApyuM hatuM. Ape che athavA Apaze ema ciMtana karavAthI. A purUSe mArA manojJa zabdayAvatu-gaMdhanuM apaharaNa karyuM kare che. athavA karaze tathA A purUSa amanojJa-zabda-cAvatu-gaMdha ApyuM. Ape che ane Apaze, ema ciMtana karavAthI. [894saMyama daza prakArano kahela che, jemake-pRthvIkAyika jIvono saMyama vanaspatikAyika jIvono saMyama, beIndriya jIvono saMyama, teIndriya jIvono saMyama. cauridriya jIvono saMyama, paMcendriya jIvono saMyama, ajIva kAyasaMyama. asaMyama daza prakArano che, jemake-pRthvIkAyika jIvono asaMyama- yAvatu-vanaspatikAyika jIvono asaMyama, beIndriya jIvono asaMyama-cAvatu, paMcendriya jIvono asaMyama, ajIva kAya asaMyama. saMvara daza prakArano che, jemake-zrotrendriya saMvaracAvatu-sparzendriya saMvara, manasaMvara, vacanasaMvara, kAyasaMvara, upakaraNa saMvara, sUcIkuzAgrasaMgara (nAnAmAM nAnI vastune paNa saMvara karIne rAkhavuM.) asaMvara daza prakAranA che, jemake-zrotrendriya- asaMvara-cAvatuM, sUcIkuhAgra asaMvara. [895dasa kAraNothI manuSyane abhimAna utpanna thAya che, jemake jAtimadathI, kulamadathI-cAvatu, aizvaryanA madathI, nAgakumAra deva athavA suvarNakumAra devo mArI pAse zIdhra Ave che e prakAranA madathI, pAkRta purUSone thAya te karatAM vadhAre zreSTha avadhijJAna ane avadhidarzana ane utpanna thayela che, e prakAranA madathI. [896]samAdhi dasa prakAranI che, jemake-prANAtipAtathI virata thavuM. mRSAvAdathI virata thavuM, adattAdAnathI virata thavuM, maithunathI virata thavuM. parigrahathI virata thavuM, Iyasamiti, bhASAsamiti, eSaNA samiti. AdAna-bhaMDamAtra-nikSepaNAsamiti, uccAra-prazravaNa-zleSma-siMdhANa-paristhApanikA samiti. asamAdhi dasa prakAranI che, jemake-prANAtipAta-yAvatu-parigraha, Iya asamiti-yAvatuM uccAra- prazravaNazleSma- siMdhANaparisthApanikA-asamiti. [897-898] pravrajyA dasa prakAranI che, jemake chaMdA- potAnI IcchAthI dIkSA levAya che te. roSA-roSathI levAtI dIkSA, parijINa. daridratAnA kAraNe levAthI dikSA, svapnA-svapnadarzanathI dIkSA lepratitA-pratijJA levAthI dIkSA le,smAraNA-pUrva- bhavanA smaraNathI dIkSA le, rogiNikA- roga thavAthI dIkSA le, anAddatA anAdarathI dIkSA le, devasaMjJapti devatAnA upadezathI dIkSA le. vatsAnu- baMdhinI-putrasnehathI dIkSA le. Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-10 369 [899]zramaNa dharma dasa prakAranA che, jemake-kSamA, nilabhatA, saraLatA, mRdutA, laghutA, satya, saMyama, tapa, tyAga, brahmacarya. vaiyAvRtya dasa prakAranA che, jemake- AcAryanI, upAdhyAyanI, sthavira sAdhuonI, tapasvInI, glAna nI, zaikSa, kulanI, gaNanI, caturvidha saMghanI ane sAghamikanI vaiyAvRtya. [09] jIvapariNAma dasa prakAranA che, jemake-gatipariNAma, IndriyapariNAma, kaSAyapariNAma, vezyApariNAma, yogapariNAma, upayogapariNAma, jJAnapariNAma, darzanapariNAma, cAritrapariNAma, ane vedapariNAma,ajIvapariNAma dasa prakAranA che. yathAbaMdhanapariNAma,gatipariNAma,saMsthAnapariNAma,bhedapariNAma,varNapariNAma rasa pariNAma, gaMdhapariNAma, sparzapariNAma, agurulaghupariNAma, ane zabdapariNAma. [901)AkAzasaMbaMdhI asvAdhyAya dasa prakAranA che. jemake-ulkApAta- AkAzathI prakAzapuMjanuM paDavuM. te paDatAM e prahara sudhI asvAdhyAya dizAdAha-mahAnagaranA dAhasamAna AkAzamAM prakAza dekhAya, temAM eka prahara sudhI asvAdhyAya. garjanAAkAzamAM akAle garjanA thAya to be prahara sudhI asvAdhyAya. vidyuta-akAle vIjaLI thAya to eka prahara sudhI asvAdhyAya. nirdhAta-AkAzamAM vyaMtarAdi devo vaDe karAyela mahAdhvani athavA bhUmikaMpAdi thAya to temAM ATha prahara sudhI asvAdhyAya. jUgayasaMdhyA e caMdraprabhAnuM maLavuM. yakSAdIpta-AkAzamAM yakSanA prabhAvathI jAjvalyamAna agni dekhAya, temAM svAdhyAya na karavo. dhUmikA-dhumADAnA jevI varNavALA sUkSma vRSTi, mihikA zarada kAlamAM thavA vALI sUkSma vaSa, rajaghAtu-svabhAvathI cAre dizAmAM sUkSma 2janI vRSTi jyAMsudhI thAya che tyAMsudhI asvAdhyAya hoya che. audArika manuSya ane tiryaMcanA zarIra saMbaMdhI asvAdhyAya dasa prakAre che. jemake-asthi hADakAM, mAMsa, lohI, azuci sAmaMta-mUtra ane viSTA samIpamAM hoya to asvAdhyAya, smazAnanI samIpa, caMdra grahaNa hoya to sUrya grahaNa hoya to patana-rAjA, maMtrI, senApati, grAmAdhipati pramukhanuM maraNa thAya to ahorAtra sudhI asvAdhyAya, rAjavigraha-rAjA vigereno samIpamAM saMgrAma thato hoya to, upAzraya aMdara audArika zarIra paDeluM hoya to ekaso hAthanI aMdara asvAdhyAya che. [902paMcendriya jIvonI hiMsA na karavAvALAne dasa prakArano saMyama thAya che. jemake-zrotrendriyanuM sukha naSTa nathI thatuM, zrotrendriyanuM duHkha prApta nathI thatuM yAvatuMsparzendriyanuM sukha naSTa nathI thatuM, spazendriyanuM duHkha prApta nathI thatuM. e pramANe asaMyama paNa dasa prakArano kahevo joIe. [903]sUkSma dasa prakAranA che. jemake-prANasUkSma-kuMthAA vigere, panaka sUkSmaphUlaNa Adi, bIjasUkSma-DAMgara Adino agrabhAga, haritasUkSma-sUkSma harI ghAsa, puSpasUkSma-vaDa AdinA puSpa, aMDasUkSma-kIDI AdinA IMDA layanasUkSma-sneha sUkSmaghuara Adi, gaNita sUkSma-sUkSmabuddhi vaDe gahana gaNita karavuM bhaMga sUkSma- sUkSmabuddhithI gahana bhAMgA banAvavA. 0i4]jabUDhIpasaMbaMdhI merUparvatathI dakSiNa dizAmAM gaMgA, siMdhu mahAnadI Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 370 ThA-10-904 omAM dasa mahAnadIo maLe che. te A pramANe gaMgA nadImAM maLavA vALI pAMca nadIo yamunA, sarayu, AvI, kozI, mahI. siMdhu nadImAM maLavA vALI pAMca nadIo zataddha, viva sA, vibhAsA, erAvatI, caMdrabhAgA. jebUdvIpanA merUthI uttara dizAmAM raktA ane raktavatI mahAnadImAM daza mahAnadIo maLe che. jemake-kRSNA, mahAkRSNA, nIlA, mahAnIlA, tIrA, mahAtIrA, IndrA IndrapaNA, vAriNA ane mahAbhogA. [905-906] jaMbUdvIpanA bharatakSetramAM daza rAjadhAnIo che. caMpA, mathurA vArANasI, zrAvastI, sAketa, hastinApura, kAMDilyapura, mithilA, kozAmbI, rAjagRha, [907A daza rAjadhAnIomAM daza rAjA muMDita yAvatu pravrujita thayAM bharata, sagara, madhava, sanakumAra, zAMtinAtha, kuMthunAtha, aranAtha, mahApA, haripeNa, jayanAtha. [908] jaMbudvIpano merUparvata bhUmimAM dasa so eika hajArIyojana uMDo che. bhUmi para dasa hajAra yojana pahoLo che. upara dasa so [eka hajAra yojana pahoLo che. dasa dasa hajAra [eka lAkha yojanano merU parvatano samagra parimANa che. [909-910]jabUdvIparvata merUparvatanA madhyabhAgamAM A ratnaprabhA pRthvInI upara ane nIcenA be kSullaka pratiro che. laghu pratiromAM ATha rUcakAkAra pradezo che. (gAyanA AMcaLane rUcaka kahe che. tethI tevA AkAre cAra rUcakAkAra pradezo uparanA prataramAM che ane cAra nIcenA prataramAM che.) ema ATha pradezo thAya che. jemake- pUrva, pUrva dakSiNa, dakSiNa, dakSiNa-pazcima, pazcima, pazcimauttara, uttara, uttarapUrva urdhva aghodizA. A daza dizAonA dasa nAma A pramANe che-aindrI, AgneyI, yamA, naiRtyI, vANI, vAyavyA, sImA, IzAna, vimalA, tamAM. [11]lavaNa samudranA madhyamAM dasa hajAra yojanAnuM gotIrthavirahita kSetra che. lavaNa samudranA jalanI zikhA dasa hajAra yojananI che. dareka cAra pAtAla kalaza daza-daza sahastra eTale eka eka lAkha yojananA uMDA che. te kalazo mUlamAM daza hajAra yojananA pahoLA . madhya bhAgamAM eka pradezavALI zreNImAM dasa-dasa hajAra [eka lAkhIyojana pahoLA kahelA che. kaLazonuM mukha daza hajAra yojana pahoLuM che. te mahApAtAla kaLazonI ThIkarI vajamaya che ane dasa so yojanAnI ane sarvatra samAna pahoLI che. dareka laghupAtAla kalaza eka hajAra yojana uMDA che. mUlamAM ekaso yojanA pahoLA che. madhya bhAgamAM eka pradezavALI zreNImAM eka hajAra yojana pahoLA che. kaLazonuM mukha so yojana pahoLu che. te laghu pAtAla kalazonI ThIkarI vajamaya che daza yojananI che ane sarvatra samAna pahoLI che. [912]dhAtakIkhaMDa dvIpanA merU, bhUmimAM eka hajAra yojananA uMDA che. bhUmi para kaMIka nyUna daza hajAra yojana pahoLA che. upara eka hajAra yojana pahoLA che. puSkaravAra ardhadvIpanA merU parvatonuM pramANa paNa A prakAranuM ja che. [913dareka vRttavaitADhaya parvata eka hajAra yojana UMcA che. bhUmimAM eka hajAra) gAu gaherA che. sarvatra samAna patyeka saMsthAnathI saMsthita che ane eka hajAra yojana Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-10 371 pahoLA che. [14]jabUdvIpamAM daza kSetra A pramANe che-bharata, airAvata, haimavata, hereNyavaMta harivarSa, ramyaka varSa pUrvavideha, aparavideha, devagurU, uttarakurU. [915mAnuSottara parvata mUlamAM eka hajAra bAvIza yojana pahoLo che. [16]dareka aMjanaka parvata bhUmimAM daza so (eka hajAra) yojana pahoLA che. bhUmi upara mUlamAM daza hajAra yojana pahoLA che. upara dasa so (eka hajAra) yojanA pahoLA che. dareka dadhimukha parvata daza so (eka hajAra) yojana bhUmimAM UMDA che. sarvatra samAna patyeka saMsthAnathI saMsthita che ane daza hajAra yojana pahoLA che. dareka ratikara parvata daza so (eka hajAra) yojana uMcA che. dasa so (eka hajAra) gAu bhUmimAM gaherA che. sarvatra samAna jhAlaranA saMsthAnathI sthita che ane dasa hajAra yojana pahoLA che [917rucakavara parvato daza so yojana bhUmimAM gaherA che. mUlamAM bhUmipara ] daza hajAra yojana pahoLA che. upara dasa so yojana pahoLA che. A ja prakAre kuMDalavara parvatanuM parimANa paNa jANavuM joIe. [18]dravyAnuyoga dasa prakArano che jemake- dravyAnuyoga-jIvAdi dravyonuM ciMtana jemake-guNa paryAyavALuM hoya te dravya. mAtRkAnuyoga-utpAda, vyaya ane dhrauvya A traNa padonuM ciMtana jemake- "utpAdavyayadhrauvyayukata sat ekArthikAnuyoga-eka arthavALA zabdonuM ciMtana jemake- jIva, prANa, bhUta ane sattva A ekAryavAcI zabdonuM ciMtana. karaNAnuyoga-sAdhakatama kAraNonuM ciMtana. jemake- kAla, svabhAva, niyati ane sAdhakatama kAraNothI kata kArya kare che. arpitAnarpita-arpita vizeSaNasahita jema A saMsArI jIva che. anarpita-arpita vizeSaNarahita A jIva dravya che. bhAvitAbhAvitaanya dravyanA saMsargathI prabhAvita hoya te bhAvita kahevAya che. ane anya dravyanA saMsargathI prabhAvita na hoya te abhAvita kahevAya che-A prakAre dravyonuM ciMtana karAya che. bAhyAbAhya-bAhya dravya ane abAhyonuM ciMtana. zAzvatAzAzvata-zAzvata ane azAzvata dravyonuM ciMtana. tathAjJAna - samyagdaSTi jIvonuM je yathArtha jJAna che te tathAjJAna che. atathA jJAna-mithyAdaSTi jIvone je ekaMta jJAna che te atathA jJAna che. [19] asurendra camaranA tigicchakUTa utpAta parvata mUlamAM eka hajAra bAvIsa- yojana pahoLo che. asurendra amaranA soma lokapAlanA somaprabha utpAta parvata eka hajAra yojanano uMco che. eka hajAra gAuno bhUmimAM UMDo che. mUlamAM (bhUmipara) eka hajAra yojana pahoLo che. asurendra camaranA yamalokapAlano yamaprabhautpAtu parvatanuM pramANa pUrvavata che. varUNanA utpAda parvatanuM pramANa paNa eTaluM ja che. vaizramaNanA utpAta parvatanuM pramANa paNa eTaluM ja che. vairAganendra vairocanarAja balino cake utpAtaparvata mulamAM eka hajAra bAvIza 1022 yojana pahoLo che. je prakAre camarendranA lokapAlonA utpAta parvatonuM pramANa kahela che. te ja pramANe balinA lokapAlonA utpAta parvatonuM pramANa kahevuM. nAgakumArendra nAgakumArarAja gharaNano Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 372 ThAluM10-I919 dharaprabha utpAta parvata eka hajAra yojana uMco che eka hajAra gAu bhUmimAM UMDo che. mUlamAM eka hajAra yojana pahoLo che e pramANe dharaNanA kAlavAla Adi lokapAlonAM utpAda parvatonuM pramANa paNa jaNAvuM. A pramANe ja bhUtAnaMda ane tenA lokapAlonA utpAta parvatonuM pramANa che sucanA-lokapAla sahita svanita kumAra sudhI utpAta parvatonuM eja pramANe pramANe kahevuM joIe. asurendro ane lokapAlonA nAmonI samAna utpAta parvatonA nAma kehevA devendra devarAja zakrendrano zakraprabhanAmaka utpAda parvatonA nAma kahevA. devendra devarAja zakrendrano zakraprabha nAmaka utpAta parvatadasa hajAra yojanA pahoLo che. zakrendranA lokapAlonA utpAta parvatonuM pramANa paNa eTaluM ja che. arayuta paryanta dareka Indra ane temanA lokapAlonA utpAta parvatonuM pramANa eTaluM kahevuM joIe. [20] bAdara vanaspatikAyanI utkRSTa avagAhanA eka hajAra yojana- nI che. jalacara tiryaMcanI utkRSTa avagAhanA eka hajAra yojananI che. sthalacara uraparisapI tiryaMca paMcendriyanI utkRSTa avagAhanA paNa eTalI ja che. [9ra1]saMbhavanAtha ahita mokSe padhAryA pachI daza lAkha sAgaropama vyatIta thavA para abhinaMdana ahata utpanna thayA hatA. | [22]anantaka daza prakAranA che. jemake nAmaanaMtaka-je sacitta athavA acitta vastunuM anaMtaka nAma hoya che. sthApanAanaMtaka-akSa Adi koI padArthamAM anaMtanI sthApanA. dravyaanaMtaka-jIva dravya athavA pudgala dravyanuM anaMtapaNuM. gaNanAanaMtaka- eka be traNa e pramANe saMkhyAta asaMkhyAta ane anaMtasudhI gaNatarI karavI. pradezaanaMtaka-AkAza pradezonuM anaMtapaNuM. ekatoanaMtaka-atItakAla athavA anAgatakAla ananta che. dvighAanaMtaka -sarvakAla (Adi ane anta bannenI apekSAthI ananta che.) dezavistArAmaMtaka-eka AkAzapratara (AkAzano eka pratara eka pradeza jADo hovAthI anantavALo che. savavastAranaMtaka-sarva AkAzAstikAya. zAzvatAnaMtaka-jenI Adi na hoya, atta na hoya te akSaya jIvAdi dravya. [9ra3 utpAdanAmaka pUrvanA dasa vastuo che. astinAstipravAda nAmaka pUrvanA daza cUlavastuo che. pratisevanA (saMyamavirAdhanA) daza prakAranI che, jemake- dapritisevanA-ahaMkArapUrvaka saMyamanI virAdhanA karavI. pramAdapratisevanA-hAsya vikathA Adi pramAdathI saMyama virAdhanA karavI. anabhoga- pratisevanA-asAvadhAnIthI thanAra saMyamavirAdhanA AtuatisevanA vyAdhithI pIDita thaIne doSa sevana kare che. ApattipratisevanA-vipagrasta thavAthI thanAravirAdhanA zakitapratisevanA-zuddha AhArAdi mAM azuddhanI zaMkA thavA para paNa grahaNa karavAthI thanAra saMyama virAdhanA. sahasAkAra pratisevanA-akasmAta eTale pratilekhanAdi karyA vinA pravRtti karavAthI thanAra saMyama virAdhanA. bhayapratisevanA-siMha tathA zvApada tathA sapadi uraga jIvonA bhayathI vRkSAdi para caDhavAthI thanAra virAdhanA. pradvaipratisevanA-krodhAdi kaSAyanI prajvalatAthI thanAra virAdhanA. vimazapratisevanA-ziSyAdinI parIkSA mATe karAtI virAdhanA. [926-927] AlocananAnA daza doSa che, jemake- AkaMpaIttA-AlocanA Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-10 373 levAnI pahelA gurumahArAjanI sevA, A saMkalpathI kare ke A mArI sevAthI prasanna thaIne mArA para anukaMpA karIne kaMIka ochuM prAyazcita Apaze, anumAna karIne AlocanA kare-A AcArya svalpa, daMDa devAvALA che athavA kaThora daMDa devAvALA che, Ama anumAnathI joIne mRdu - daMDa maLavAnI AzAthI AlocanA kare, mAro doSa AcAryAdie joI lIdho che, ema jANIne AlocanA kare-AcAryAdie mAro A doSa joI lIdho che, have chUpAvI zakAya tema nathI. tethI huM svayaM tenI samIpa jaIne mArA doSanI AlocanA karI lauM tethI te mArA para prasanna thaze-ema vicArI AlocanA kare, sthUla doSanI AlocanA kare-potAnA moTA doSanI AlocanA evA AzayathI kare ke A keTalo satyavAdI che ! evI prazaMsA karAvavAne mATe moTA doSanI AlocanA kare, sUkSma doSanI AlocanA kare- A nAnA-nAnA doSonI AlocanA kare che to moTA moTA doSonI AlocanA karavAmAM to saMdeha zuM che ? evI pratIti karAvavAne mATe sUkSma doSonI AlocanA kare, pracchanna rUpathI AlocanA kare-AcAyadi sAMbhaLI na zake evA svarathI AlocanA kare, tethI AlocanA nathI karI ema koI kahI na zake, ucca svarathI AlocanA kare-kevaLa gItArthaja sAMbhaLI zake evA svarathI AlocanA karavI joIe, paraMtu ucca svarathI bolIne agItArthane paNa saMbhaLAve, anekanI samIpa AlocanA kare-doSanI AlocanA ekanI pAse ja karavI joIe paraMtu je doSonI AlocanA pahelA thaI gayela che te doSonI AlocanA bIjAnI pAse kare, agItArtha pAse AlocanA kare- AlocanA gItArthanI pAseja karavI joIe paraMtu e pramANe nA karatAM agItArthanI pAse AlocanA kare. doSasevanAranI pAse AlocanA kare-meM je doSanuM sevana karyuM che. tethI huM tenI ja pAse AlocanA karuM. ema karavAthI te ochuM prAyazcita Apaze. | [28] daza sthAno thI saMpanna aNagAra potAnA doSonI AlocanA kare che. jAtisaMpana,kulasaMpannavinayasaMpanna jJAnasaMpana,darzanasaMpanna,cAritrasaMpanna, kSamAvAna, Indrione damanAra, mAyArahita, apazcAttApI daza sthAno thI saMpanna aNagAra AlocanA saMbhaLavA yogya hoya che, jemake-AcAravAnuM avadhAraNavAnuM, vyavahAravAnuM alpadrIDaka-lajjA dUra karanAra, zuddhi karavAmAM samartha AlocakanI zakti anusAra prAyazcitta ApanAra, AlocakanA doSo bIjAne nahIM kahenAra, doSa sevanathI aniSTa thAya che ema samajanAra, priyadharmI, daDhadharmI. prAyazcita daza prakAre kahela che, jemake-AlocanAne yogya, pratikramaNane yogya, Alocana-pratikramaNa ubhayane yogya, viveka- yogya, kAyotsarga yogya, tapane yogya, pAMca divasa vigere payayanA chedane yogya, pharIthI vratanI upasthApanA ne yogya, anavasthApyane yogya-keTaloka vakhata vratamAM nahi sthApIne tapanuM AcaraNa kIdhA bAda vratane viSe sthApavA yogya, pArAMcikAha. [929]mithyAtva daza prakAranA che, jemake-adharmamAM dharmanI buddhi, dharmamAM adharmanI buddhi, unmArgamAM mArganI buddhi, mArgamAM unmArganI buddhi. ajIvamAM jIvanI buddhi, jIvamAM ajIvanI buddhi, asAdhumAM sAdhunI buddhi, sAdhumAM asAdhunI buddhi, Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 374 ThANe-10-929 amUrtamAM mUrtinI buddhi, mUrtamAM amUrtanI buddhi. [30]caMdraprabha ahaMnta daza lAkha pUrvanuM pUNayu bhogavIne siddha yAvatuM mukta thayA. dharmanAtha ahaMnta daza lAkha varSanuM pUrNAyu bhogavIne siddha yAvatuM mukta thayA. neminAtha ahaMnta daza hajAra varSanuM pUrNAyu bhogavIne siddha yAvatuM mukta thayA. puruSasiMha vAsudeva daza lAkha varSanuM pUNayui bhogavIne chaThThI tamA pRthvImAM nairayika rupamAM utpanna thayA. neminAtha ahaMta daza dhanuSa uMcA hatA ane daza so varSanuM pUNayui bhogavIne siddha yAvatuM mukta thayA. kRSaNa vAsudeva daza dhanuSanA uMcA hatA ane daza sau varSanuM pUrNAyu bhogavI trIjI vAlukA prabhA pRthvImAM nairayika rUpamAM utpanna thayA. [31-932]bhavanavAsI deva daza prakAranA che. jemake-asurakumAra yAvatu. svanitakumAra, A daza prakAranA bhavanavAsI devonA daza caityavRkSo che. jemake -azvatthasaptaparNa, zAlmalI, uMbara, zirISa, dadhipa, vaMjula, palAza, kareNa vRkSa. [933-934]sukha daza prakAranA che. jemake Arogya, dIghayi, dhanADhaya thavuM, Icchita zabda ane rUpa prApta thavuM, Icchita gaMdha, rasa ane sparzane prApta thavuM, saMtoSa, jyAre je vastunI AvazyakatA hoya tyAre te vastune prApta thaI jAya, zubha bhoga prApta thavA, niSkramaNa-dIkSA, anAbAdha-mokSa [935]upaghAta daza prakAranA che. jemake- uddagama upaghAtaAdhAkamadi soLa gRhastha saMbaMdhI lAgatA doSa vaDe cAritranuM virAdhavuM. utpAdanopaghAta-dhAtrIpiMDAdi soLa sAdhu saMbaMdhI lAgatA doSo vaDe cAritranuM virAdhavuM. eSaNA upaghAta-zaMkitAdi daza ubhayathI (sAdhu gRhastha bane vaDe) thatA doSo vaDe cAritranuM virAdhavuM. vastra pAtrAdinI zobhA karavAvaDe parikarmaupaghAta. akalpanIya upakaraNa sevanavaDe pariharaNA upaghAta. pramAdathI jJAnano upaghAta. zaMkAdi vaDe samakitano upaghAta. samiti pramukhanA bhaMgavaDe cAritrano upakhAta, aprItivaDe vinaya vagereno upaghAta. zarIrAdimAM mUchavaDe aparigrahavratano upaghAta te saMrakSaNopaghAta. vizuddhi (cAritranI nirmaLatA) dasa prakAranI kahelI che. jemake udgamavizuddhi, utpAdanavizuddhi, yAvat saMrakSaNavizuddhi. [36]saMkaleza daza prakAranA che. jemake upasiMkaleza, upAzrayasaMkaleza, kaSAyasaMkaleza, bhaktapAnasaMkaleza, manasaMkaleza, vacanasaMkaleza, kAyasaMkaleza, jJAnasaMkaleza, darzanasaMkaleza, caritra saMkaleza. asaMkaleza dazaprakAranA che. jemake-upasiMkaleza yAvacAritra asaMkaleza. [937bala daza prakAranA che, jemake zrotrendriyabala yAvatu sparzendriyabala jJAnabala, darzanabala, cAritrabala, tapobaLa, vIryabala. 9i38-939]satya daza prakAranA che. janapadasatya-dezanI apekSAe satya. sammatasatya- badhAne sammata satya. sthApanA satya-jema bALakavaDe lAkaDAmAM ghoDAnI sthApanA. nAmasatya-jema daridrInuM "dhanarAja nAma. rUpasatya-koI kapaTIno sAdhuveSa. Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-10 375 pratItyasatya-jema anAmikA aMgulInuM dIrghapaNuM kaniSThAnI apekSAe che ane laghupaNuM madhyamAnI apekSAe che. vyavahAra tya- parvatamAM tRNa baLe che, to paNa parvata baLe che ema kahevuM. bhAvasatya-bagalAmAM pradhAna zvetavarNa che tethI bagalAne sapheda kahevo yogasatya-daMDahAthamAM hovAthI daMDI kahevuM, aupampa satya-'A kanyA caMdramukhI che ema kahevuM. [940-941mRSAvAda daza prakAranA krodhajanya, mAnajanya, mAyAjanya, lobhajanya, pramajanya, draSajanya, hAsyajanya, bhayajanya, AkhyAyikAjanaya, upaghAtajanya [942] satyamRSA (mizravacana) daza prakAranA che, jemake- utpannamizra-sAcI saMkhyAnI khabara na hovA para "A nagaramAM daza bALako utpanna thayA che ema kahevuM. vigatamizra-janmanI samAna maraNanA saMbaMdhamAM pUrvokata kahevuM. utpanna-vigata mizra -sAcI saMkhyA prApta na hovA para paNa "A gAmamAM daza bALaka janme che ane daza vRddha mare che A pramANe kahevuM. jIvamizraka- jIvita ane mRta jIvonA samUhane joIne "jIva samUha che ema kahevuM." ajIvamizraka-jIvita ane mRta jIvonA samUhane joIne "A ajIva samUha che ema kahevuM. jIvAjIvamizraka-jIvita ane mRta jIvonA samUhane joIne ATalA jIvita che ane ATalA marelA che, ema mizravacana kahevuM. anaMta mizraka-patrAdi sahita kaMda mUlane anaMtakAya' kahevuM. patyekamizraka-moMgarI sahita mULAne pratyeka vanaspati kahelI. addhAmizraka-sUryodaya na hovA paNa "sUryodaya thaI gayo' ema kahevuM. addhAdvAmizraka-eka prahara divasa thayo hoya to paNa bapora thayo ema kahevuM. [943 daSTivAdanA daza nAma che, jemake daSTivAda, hetavAda, bhUtavAda, tatvavAda, samyagvAda, dharmavAda, bhASAviSaya, pUrvagata, anuyogagata, sarvaprANa-bhUta jIva- sattvasukhavAda. [944-945]zastra daza prakAranA che. jemake agni, viSa, lavaNa, sneha, kSAra, Akhta, A cha dravya zastra che. duSpayukata mana, duSyayukta vacana, duSpayukta kAya, avirata bhAva. A cAra bhAva zastra che. [946-947] (vAda saMbaMdhI) doSo daza che. jemake- tajjAtadoSa- prativAdInA jAti-kulane duSita karavuM. matibhaMgadoSa- vismaraNa, prazAstRdoSa-sabhApati athavA sabhyo niSpakSa na rahe. pariharaNa doSa- prativAdIe Apela doSanuM nirAkaraNa na karI zakayuM. lakSaNadoSa-(lakSaNa sadoSa hoya) jema jIvanuM lakSaNa upayoga che tenuM viparIta kathana karavuM te. kAraNadoSa-sAdhyanI sAthe sAdhanano vyabhicAra. hetudoSa- sadoSa hetu devo. saMkramaNadoSa- prastutamAM aprastutanuM kathana. nigrahadoSa-pratijJAAni Adi. vastudoSa- pakSasaMbaMdhI kathana [948-949]vizeSa doSa daza prakAranA che, jemake vastu-pakSanA pratyakSa nirAkRta Adi doSa, tajjAtadoSa- prativAdInA jAti kula AdinA doSo kahevA, doSamatibhaMgAdi pUrvokata ATha doSonI adhikatA, ekAWdoSa-samAnArthaka zabda kahevA, kAraNadoSa-kAraNane vizeSa mahattva devuM, pratyutpannadoSa-vartamAnamAM utpanna doSa Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 376 ThANa- 10-l949 athavA svIkRta matamAM AvanAra doSa, nityadoSa-vastune ekAMta nitya mAnavAthI utpanna thavAvALo doSa athavA abhavya jIvano mithyAtvadoSa. adhika ke alpadoSavAdakAlamAM AvazyakatAthI adhika ke alya bolavuM, svakRtadoSapotAthI karAyela doSa. [50ne zuddha anuyoga daza prakAre che. cakArAnayoga-vAkayamAM AvavavALA cAno vicAra makAnuyoga- vAkayamAM AvavAvALA "mano vicAra. apikArAnuyoga"api' zabdano vicAra. sekArAnuyoga-AnaMtayadi arthamAM prastuta thanAra "se' zabdano vicAra. bhaviSya arthamAM che. sAyaMkArAnuyoga-"satya" arthamAM prayukta sAyano vicAra. ekatvAnuyoga-ekavacananA saMbaMdhamAM vicAra. pRthakatvAnuyogadvivacana, bahuvacanano vicAra. saMyathAnuyoga-samAsasaMbaMdhI vicAra. saMkrAmitAnoga- vibhakti vipasi saMbaMdhI vicAra. bhinnAnuyoga-sAmAnya vAta kahevAnI pachI krama ane kAlanI apekSAthI tenA bheda karavAnA saMbaMdhamAM vicAra karavo. " [951-952dAna daza prakAranuM che. jemake anukavAdAna-dIna, anAtha pratye kRpA karIne ApavuM te. saMgrahadAna ApattimAM sahAyatA prApta karavA mATe koIne kaMIka ApavuM. bhayadAna-bhayathI rAjapuruSo Adine kaMIka ApavuM. kAruNyadAna- zoka athatuM putrAdi viyoganA nimitte kaMIka ApavuM. lajjAdAna-IcchA na hovA chatAM paNa paMca Adi vyaktionA kahevAthI devuM. gauravadAna-potAnA yazane mATe garvapUrvaka ApavuM. adharmadAna-adharmI puruSane devuM. dharmadAna-dharmakAryamAM ApavuM athavA supAtrane ApavuM. kariSyati-bhaviSyamAM pratyupakAranI AzAthI devuM. kRtadAna-koInA pUrvakRta upakAranA badale kaMIka ApavuM. [953gati daza prakAranI che. jemake narakagati, narakanI vigrahagati, tiryaMcagati, tiryaMcanI vigrahagati, manuSyagati, manuSyavigrahagati, devagati, devavigrahagati, siddhagati, siddha vigrahagati. [54]muMDa daza prakAranA che. jemake zrotrendriyamuMDa yAvatuM sparzendriyamuMDa, krodhamuMDa yAvatuM lobhamuMDa, siramuMDa. [955-95saMkhyAna-gaNita daza prakArano kahela che-parikarma gaNita-joDa, bAdabAkI, guNAkAra, bhAgAkAra, Adi, vyavahAra gaNita-zreNI vyavahAra Adi. rajugaNita-raju (rAja) vaDe je kSetranuM pramANa karAya che, rAzigaNita- dhAnya vagerenA pujane tolA athavA mApIne tenuM pramANa jANavuM, kAlasavarNagaNita-kalA-aMzonuM samIkaraNa. guNAkAra gaNita- saMkhyAono guNAkAra karavo, vargagaNita- samAna saMkhyAno samAna saMkhyAthI guNAkAra karavo, ghanagaNita-samAna saMkhyAno samAna saMkhyAthI be vAra guNAkAra karavo. jemake- beno ghana ATha, varga-vargagaNita-vargano vargathI guNAkAra karavo jemake-beno varga cAra ane cArano varga soLa, A varga-varga che. kalpagaNita- kASThanuM karavatathI chedana karI tenuM pariNAma jANavuM. [57-958]pratyAkhyAna daza prakAranA che. jemake anAgatapratyAkhyAna Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-10 377. -bhaviSyamAM tapa karavAthI AcAyadinI sevAmAM bAdhA AvavAnI saMbhAvanAthavA para pahelAM ja tapa karI levuM, atikrAntapratyAkhyAna-AcAryAdinI sevAmAM koI prakAranI bAdhA na Ave. A saMkalpathI je tapa atItamAM nathI karyuM te tapanuM vartamAnamAM karavuM koTIsahitapratyAkhyAna-eka tapanA aMtamAM bIjA tapane zarU karavo, niyaMtrita pratyAkhyAna-pahelAthI A nizcita karI levuM ke koI paNa paristhiti hoya, paraMtu mane amuka divase amuka tapa karavo ja che, sAgArapratyAkhyAna- je tapa AgAra sahita karAya te, anAgArapratyAkhyAna- je tapamAM koI AgAra na rakhAya, parimANakatapratyAkhyAna-je tapamAM datti, kavala, ghara ane bhikSAnuM parimANa hoya, niravazeSapratyAkhyAna-sarva prakAranA azanAdino tyAga karavo, sAMketikapratyAkhyAna -aMguSTha, muThThI AdinA saMketathI pratyAkhyAna karavA, addhapratyAkhyAna-kAlavibhAgathI pratyAkhyAna karavA. [959-960]samAcArI dasa prakAranI che. jemake-IcchAkAra-svecchApUrvaka je kriyA karAya ane tenA mATe gurunI AjJA levAya te IcchAkAra, micchAkAra-mArA duSkRtya mithyA thAya e prakAre kahevuM, tathAkAra-je Ape kahyuM che tema ja che'- yathArtha che ema gurU pratye kahevuM, AvezyikA-Avazyaka kArya mATe upAzrayathI bahAra jatAM "AvassiyA" ema kahIne bahAra javuM. naizvikI-bahArathI AvyA pachI nisahiyA' kahevuM. ApRcchanA-potAnA dareka kAryo mATe gurune pUchavuM. pratipRcchA-pahelA je kAryane mATe gurunI AjJA prApta na thaI hoI ane te prakAranI kriyA karavAnI AvazyakatA hoya to punaH guru AjJA prApta karavI. chaMdanA- lAvelI bhikSAmAMthI koIne kaMI Avazyaka hoya to 'lyo ema kahevuM nimaMtraNa huM ApanA mATe AhArAdi lAvuM e prakAre gurune pUchavuM. upasaMpadA-jJAnAdinI prApti mATe gurunI AjJA prApta karI gaccha choDIne anya sAdhunA AzramamAM rahevuM. [961]bhagavAna mahAvIranA svapno- zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI chAstha kAlanI aMtima rAtrimAM A daza mahAsvapno joIne jAgRta thayA hatA. jemake-prathama svapnamAM eka mahAbhayaMgara jAjvalyamAna tADa jeTalA lAMbA pizAcane parAjita karela joyo. bIjA svapnamAM eka sapheda pAMkhavALA mahAna puruSa-kokIlane joyo. trIjA svapnamAM eka mahAna citravicitra pAMkhavALA puruSa kokIlane joyo. cothA svapnamAM mahAna sarva ratnamaya phUlanI mALAonA eka yugalane joyuM. pAMcamA svapnamAM zveta gAyonA eka samUhane joyAM. chaThThA svapnamAM kamala phUlothI vyApta eka mahAna padma-sarovarane joyA. sAtamAM svapnamAM hajAro taraMgothI vyApta mahAsAgarane potAnI bhujAothI tarelo joyo. AThamAM svapnamAM eka mahAna tejasvI sUryane joyA. navamAM svapnamAM vaiDuryamaNivarNavALA eka mahAna mAnuSotara parvatane potAnA AMtaraDAthI parivelita joyo dasamAM svapnamAM mahAna merU parvatanI cUlikApara svayaMne siMhAsana para birAjamAna joIne jAgRta thayA. svapnonuM phaLa. prathama svapnamAM tAla pizAcane parAjIta karela joyAnuM phaLa e che ke bhagavAna mahAvIre mohanIya karmane samULa naSTa karI dIdhuM. bIjA svapnamAM sapheda pAMkhovALA puskokIlane joyAnuM phaLa e che ke bhagavAna mahAvIra zukala dhyAnamAM ramaNa Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 378 ThANa- 1-961 karI rahyA hatA. trIjA svapnamAM citravicitra raMganI pAMkhovALA puskokIlane joyAnuM phaLa e che ke bhagavAna mahAvIra svasamaya ane parasamayanA pratipAdanathI citravicitra dvAdazAMgarUpa gaNipiTakanuM sAmAnya kathana karaze. vizeSa kathana karaze, prarUpaNa karaze, yuktipUrvaka kriyAonA svarUpanuM darzana-nidarzana karAvaze. jema ke AcArAMga yAvat daSTivAda. cothA svapnamAM sarva ratnamaya mALAyugalane jovAnuM phaLa e che ke zramaNa bhagavAna mahAvIra be prakAranA dharma kaheze. jemake-AgAragarma ane aNagAradharma. pAMcamAM svapnamAM sapheda gAyonA vargane joyAnuM phaLa e che ke zramaNa bhagavAna mahAvIra cAra prakAranA saMghanI sthApanA karaze. jemake-sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikA. - chaThThA svapnamAM padmasarovarane jovAnuM phaLa A che ke zramaNa bhagavAna mahAvIra cAra prakAranA devonuM pratipAdana karaze. jemake-bhavanapati, vANavyaMtara, jyotiSka, vaimAnika. sAtamA svapnamAM sahastro taraMgothI vyApta sAgarane bhujAothI taravAnuM phaLa A che ke zramaNa bhagavAna mahAvIra anAdi anaMta dIrgha mArgavALI gatirUpa vikaTa bhavATavIne pAra karaze. AThamAM svapnamAM tejasvI sUryane jovAnuM phaLa e che ke zramaNa bhagavAna mahAvIra anaMtajJAna anaMtadarzana prApta karaze. navamAM svapnamAM AMtaraDAthI parivekhita mAnuSottara parvatane jovAnuM phaLa e che ke A lokanA deva manuSya ane asuromAM zramaNa bhagavAna mahAvIranI kIti ane prazaMsA A rIte phelAze ke zramaNa bhagavAna mahAvIra sarvajJa sarvadarzI sarvasaMzayocchedaka ane jagatuvatsala che. dasamA svapnamAM yulikA para svayaM ne siMhAsana para beThelA joyAnuM phaLa e ke zramaNa bhagavAna mahAvIradeva manuSyo ane asuronI pariSadamAM kevalI prarUpita dharmanuM sAmAnya phaLathI kathana karaze yAvatuM samasta nayone yuktipUrvaka samajAvaze. [962-963 rAga samyagdarzana daza prakAranuM che-nisargarUci- je bIjAno upadeza sAMbhaLyAvinA svamatithI sarvaze kahelA siddhAMto para zraddhA kare, upadezarUci-je bIjAnA upadezathI sarvajJa pratipAdita siddhAMto para zraddhA kare, AjJAruci-AjJAthI sutra-raci thAya, sUtrarUci-je sUtra-zAstra vAMcIne zraddhA kare, bIjarUci- je eka padanA. jJAnathI aneka padone samajI zraddhA kare, abhigamarUci-je zAstrane artha sahita samajI zraddhA kare, vistArarUci- je dravya ane tenA paryAyone pramANa tathA naya vaDe vistArapUrvaka samajI zraddhA kare, kriyArUci-je AcaraNamAM rUci rAkhe. saMkSeparUci-je svamata ane paramatamAM kuzaLa na hoya, paraMtu jenI rUci saMkSipta tripadImAM hoya. dharmarUci-je vastu svabhAvanI athavA zruta cAritrarUpa jinokta dharmanI zraddhA kare. [964]saMjJA daza prakAranI hoya che. jemake-AhArasaMjJA yAvatu parigrahasaMjJA. krodhasaMjJA yAvat lobhasaMjJA, lokasaMjJA, oghasaMjJA. [965)narayikomAM daza prakAranI saMjJAo hoya che. e pramANe vaimAnika sudhI badhA daDakomAM daza saMjJAo che. nairayika daza prakAranI vedanAno anubhava kare che. jemake zItavedanA, uSNavedanA, sudhAvedanA, pipAsAvedanA, kaMDuvedanA, parAdhInatA, bhaya, zoka, jarA, vyAdhi. Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-10 379 | [966]daza padArthone chadmastha pUrNa rUpathI jANato nathI ane joto nathI. jemake dhamastikAya yAvatuM vAyu, A puruSa jina thaze ke nahIM, A puruSa badhA duHkhano aMta, karaze ke nahIM. pUrvokata padArtho ne sarvajJa sarvadarzI pUrNa rUpathI jANe che ane dekhe che. [967dazA daza che, jemake-kamavipAkadazA, upAsakadazA, aMtakRtudazA, anutta. ropapAtikadazA, AcAradazA, praznavyAkaraNadazA, baMdhadazA, dvigRddhidazA, dIrghadazA, saMkSepikadazA [968]karma vipAkadazAnA daza adhyayano che. jemake-mRgAputra, gotrAsa, aMDa, zakaTa, brAhmaNa, naMdiSeNa, saurika, udebara, sahasodAha-Amaraka, licchavIkumAra. [969-970]upAsakadazAnA daza adhyayano che, jemake-AnaMda, kAmadeva, yulinIpitA, surAdeva, cullazataka, kuMDakaulika, zakaTAlapatra, mahAzataka, naMdinI pitA, (sAliTI) pitA. [971-972]antakatudazAnA daza adhyayano che, jemake-nami, mAtaMga, somila, rAmagupta, sudarzana, jamAlI bhagAlI, kiMkarma pabhraMka, aMbaDaputra. [973-974]anuttaropapAtikadazAnA daza adhyayanano che jemake- RSidAsa, dhanA, sunakSatra, kArtika, saMsthAna, zAlibhadra, AnaMda, tetalI, dazarNibhadra atimukta. [975]AcAradazA nA daza adhyayanano che. jemake- vIsa asamAdhisthAna, ekavIsa zabaladoSa, tetrIsa azAtanA, ATha gaNisaMpadA, daza cittasamAdhisthAna, agiyAra zrAvakapratimA, bAra bhikSupratimA, paryuSaNa kalpa, trIsa mohanIya sthAna, AjAti sthAna, (saMmUIna garbha ane upapAtathI janma sthAna) praznavyAkaraNadazAnA daza adhyayano che. jemake upamA, saMkhyA, RSibhASita, AcAryabhASita, mahAvIrabhASita, kSaumikaprazna, komalaprazna, Adarzaprazna, aMguSThaprazna, bAhuprazna. baMdhadazAnA daza adhyayano che. jemake-baMdha, mokSa, devadhi, dazAramaMlika, AcAryavipratipati, upAdhyAyavipratipati, bhAvanA, vimukti, zAzvata, karma dvigRddhi- dazA- nA daza adhyayanano che. jemake-vAta, vivAta, upapAta, sukSetra kRSNa, betAlIsa svakha, trIsa mahAsvapna,bahotera svapna, hAra, rAma, gupta. dIrghadazAnA daza adhyayano che,jemake- caMdra, sUrya, zukra, zrIdevI, prabhAvatI, dvIpa samudropapatti,bahuputrikA,maMdara,sthavira saMbhUtavijaya sthavira pava,ucchavAsa nizvAsa. saMkSepikadazAnA daza adhyayano yullikA- vimAna pravibhakti, mahatIvimAna pravibhakti, aMgacUlikA, varga-cUlikA, vivAha- cUlikA, aruNopapAta, varuNopapAta, garuDopapAta velaMdharopapAta, vaizramaNopAta. [976]dasasAgaropama kroDAkoDI pramANa utsarpiNI kAla hoya che. dasa sAgaropama kroDAkoDI pramANa avasarpiNI kAla hoya che. Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 380 ThANuM- 10-977 [77]nairayika dasa prakAranA che. anaMtaropapanka, paraMparopannaka, anaMtarAvagADha, paraMparAhAraka, anaMtarAyapti, paraMparApayapti, carama, acarama A pramANe vaimAnika sudhI badhA dasa prakAranA che. cothI paMkakhabhA pRthvImAM dasa lAkha nArakAvAsa che. ratnaprabhA pRthvImAM nairayikonI jadhanya sthiti dasa hajAra varSanI che. cothI paMkaprabhA pRthvImAM nairayikonI utkRSTa sthiti dasa sAgaropamanI che. pAMcamI dhUmaprabhA pRthvImAM nairayikonI jadhanya sthiti dasa sAgaropamanI che. asurakumAronI jadhanya sthiti daza hajAra varSanI che. A pramANe nitakumAra sudhI daza hajAra varSanI sthiti kahevI. bAdara vanaspatikAyanI utkRSTa sthiti daza hajAra varSanI che. brahmaloka kalpamAM devonI jaghanya sthiti dasa sAgaropamanI che. [978]dasa kAraNothI jIva AgAmI bhavamAM bhadrakAraka karma kare che, jemake anidAnatA-dhamaciraNanA phalanI abhilASA na karavI, daSTi saMpannatA-samyagdaSTi thavuM, yogavAhitA-tapanuM anuSThAna karavuM. kSamA-kSamAM dhAraNa karavAthI, jitendriyatAIndriyo para vijaya prApta karavo, amAyitA-kapaTarahitatA. apArzvasthatA- zithilAcArI na thavuM. suzrAmaNya-susAdhutA, pravacanavAtsalya- dvAdazAMga athavA saMghanuM hita karavuM. pravacanobhAvanA-pravacananI prabhAvanA karavI. [70]AzaMsA prayoga (niyANuM) daza prakAre kahelu che. jemake- Aloka -AzaMsA prayoga- jema huM mArA tapanA prabhAvathI cakravartI Adi thAuM. paraloka-AzaMsA prayoga- jema huM mArA tapanA prabhAvathI Indra athavA maharvika deva banuM. ubhayaloka-AzaMsA prayoga-jema huM mArA tapanA prabhAvathI A bhavamAM cakravartI banuM ane parabhavamAM Indra banuM. jIvita-AzaMsA prayoga- huM lAMbA kALa sudhI jIvuM. maraNa -AzaMsA prayoga-mAruM mRtyu jaldI thAya. kAma-AzaMsA prayoga-manojJa zabda Adi mane prApta thAo. bhoga-AzaMsA prayoga-manojJa gaMdha Adi mane prApta thAo. lAbhaAzaMsA prayoga-kIti Adi prApta thAo. pUjA AzaMsA prayoga-puSpAdithI mArI pUjA thAo. satkAra- AzaMsA prayoga- zreSTha vastrAdithI mAro satkAra thAo. [980]dharma daza prakAranA che. yathA grAmadharma, nagaradharma, rASTradharma, pAsaDadharma, kuladharma, gaNadharma, saMghadharma, mRtadharma, cAritradharma, astikAyadharma. [981)sthavira daza prakAranA che, jemake grAmasthavira, nagarasthavira, rASTasthavira, prazAstRsthavira, saMghasthavira, jAtisthavira, zrutasthavira, payayasthavira, [982Ipatra daza prakAranA che. jemake- Atmaja- pitAthI utpana. kSetrajamAtAthI utpana paraMtu pitAnA vIryathI utpanna na thaIne anya puruSanA vIryathI utpanna, dattakagodamAM lIdhela putra, vinayita ziSya-jene bhaNAvela hoya te, orasa-jenA para putra jevo bhAva hoya, maukhara-koIne prasanna rAkhavAne mATe potAne teno putra kahenAra. zIMDIrazauryathI zUrane vaza karI putrapaNe svIkArAya che. saMvardhita-pAlana poSaNa karI koI anAtha bALakane moTo karAya che. aupayAcitaka-devatAnI ArAdhanAthI utpanna putra. dhamantavAsI- dhamarAdhanA mATe samIpa rahevA vALo. Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ s-10 381 [983)kevaLImAM daza utkRSTa guNo hoya che. jemake-utkRSTa jJAna, utkRSTa darzana, utkRSTa cAritra, utkRSTa tapa, utkRSTa vIrya, utkRSTa kSamA, utkRSTa nilabhatA, utkRSTa saralatA, utkRSTa komaLatA, utkRSTa laghutA. [984]samaya (manuSya) kSetramAM kraza kurUkSetro kahelA che. jemake- pAMca devamurU ane pAMca uttarakura. A daza kurU kSetramAM daza mahAvRkSo che. jemake-jaMbu, sudarzana, ghAtakI vRkSa mahAghAtakI vRkSa, paDA vRkSa, mahApadma vRkSa, kUTazAlmalI vRkSa. A daza kura kSetromAM daza maharvika devo rahe che. jemake jaMbUdvIpano adhipati deva anAhata, sudarzana, priyadarzana, puMDarIka, mahApuMDarIka, pAMca garUDa (veNudeva) che. [985]pUrNa duSama kALa daza lakSaNothI jaNAya che jemake- akAla mAM vaSa thAya. kAla varSA na thAya, asAdhunI pUjA thAya, sAdhunI pUjA na thAya, mAtApitAno vinaya na karAya, amanojJa zabda yAvat sparza utpana thAya. [986-987]pUrNa suSamakALa daza kAraNothI jaNAya che, jemake akAlamAM varSA na thAya zeSa pahelA kahelathI viparIta yAvatu manojJa sparza. suSama suSama kAlamAM daza kalpavRkSa yugaliyAone upabhogane mATe prApta thAya che. mattAMgaka-svAdiSTa peya nI pUrti karanAra. bhUtAMga-aneka prakAranA bhAjanonI pUrti karanAra. tyAMga vAjiMtrone ApanAra. dIpAMga-sUryanA abhAvamAM dIpakanI jema prakAza ApanAra. jyotiraMga- sUrya ane caMdranI samAna prakAza devAvALA. citrAMga-vicitra puSpamAlAo devAvALA. citrarasAMga- vividha prakAranA bhojana devAvALA. mayaMga-maNi ratna Adi devAvALA. gRhAkAra-gharanI samAna sthAna devAvALA. anagna- vastrAdinI pUrti karavAvALA. [988-989]jabUdvIpanA bharata kSetramAM atIta utsarpiNImAM daza kulakara thayA jemake zataMjala, zatAyu, anaMtasena, amitasena, tarkasana, bhImasena, mahAbhImasena, daDharatha, dazaratha, zataratha. [990 jaMbudvIpanA bharata kSetramAM AgamI utsarpiNImAM daza kulakara thaze. jemake sImaMkara, sImaMdhara, kSemakara, kSemaMdhara, vimalavAhana, saMmati, pratikRta, daDhadhanu, dazadhana, zatadhanu. [991)jaMbUdvIpanA merUparvatathI pUrvamAM zItA mahAnadInA banne kinArA para daza vakSaskAra parvato che. jemake mAlyavanta, citrakUTa, vicitrakUTa, brahmakUTa, yAvat somanasa. jaMbUdvIpanA merUparvatathI pazcimamAM zItodA mahAnadInA bane kinArA para daza vakSaskAra parvato che. jemake vidyutaprabha yAvatu gaMdhamAdana. A pramANe dhAtakI khaMDa dvIpamAM pUrvadhamAM paNa daza vakSaskAra parvato che. yAvatu-puSkaravara dvIpAdhanA pazcimAdhamAM paNa daza vakSaskAra parvato che. [992]daza kalpa davaloka) IndravaDe adhiSThita che. saudharma bhAvatu sahastrAra, prANata, ayuta. A daza devalokane vize daza Indro che. jemake- zakendra, IzAne, yAvatu avyayutendra. A daza IndronA daza pAriyAnika vimAna che. jemake-pAlaka, puSpaka yAvatuM vimalavara, sarvatobhadra, For. Private & Personal Use Only Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 382 ThANuM-10-997 993dazamikA bhikSu pratimAnI eka so divasathI ane papa0 bhikSAdattithI sUtrAnusAra yAvat ArAdhanA thAya che. [994]saMsArI jIva daza prakAranA che. jemake-prathamasamayautpana ekendriya, aprathama samayotpanna ekendriya. yAvatu aprathama samayotpanna paMcendriya. sarva jIva daza prakAranA che. jemake-pRthvIkAya yAvatu vanaspatikAya, beIndriya yAvatu paMcendriya ane anindriya (siddha). sarva jIva daza prakAranA che. jemake- prathama samayotpanna nairayika, aprathama samayotpanna nairayika, yAvatuM aprathama samayotpanna deva, prathama samayotpanna siddha, aprathama samayotpana siddha. [995-996]so varSanI AyuSyavALA purUSanI dasa dazA kahelI che. jemakebAladazA-jemAM sukhaduHkhanuM vizeSa jANapaNuM na hoya. kIDA dazA-jemA krIDA karavAnuM vizeSa mana hoya. maMda dazA-jemAM bhogamAM ja rati hoya paraMtu vizeSa bala buddhipUrvaka kArya karI zake nahIM. bala dazA-je avasthAmAM baLavAna hoya-baLapUrvaka kArya karI zake. prajJA dazA-jemAM Icchita artha karavAnI buddhi hoya. hAyanI dazA-jemAM purUSa kAmathI virakatA thAya ane IndrionA baLanI hAni thAya. prapaMcA dazA-jemAM cIkaNA zleSmAdi nIkaLe ane khAMsI pramukha upadrava hoya. prAgubhArAdazA-jemAM vRddhAvasthAnA bhArathI gAtra saMkucita thaI jAya. mumukhI dazA-jemAM jarAvaDe atizaya pIDAvAthI jIvavAnI paNa IcchA na hoya. zAyanI dazA-je dazAmAM sUto rahe che ane duHkhIta hoya che. [997]tRNa vanaspatikAya dasa prakAranA che. jemake mUla, kaMda, skaMdha, tvacA, zAkhA, pravAla, patra, puSpa, phaLa, bIja. [998]vidyAdharonI zreNIo cAre taraphathI dasa-dasa yojana pahoLI che. abhiyogika devonI zreNIo cAre taraphathI dasa-dasa yojana pahoLI che. [999]raiveyaka devonA vimAna dasa yojana UMcA che. [1000]daza kAraNothI tejovezyA sahita vartatA anAryane sAdhu bhasmibhUta kare. jemake-tejalezyA labdhiyukta zramaNa-brAhmaNanI jo koI azAtanA kare to te azAtanA karavAvALA para kupita thaIne tejalezyA choDe che. tethI pIDita thaIne te bhasma thaI jAya che. A pramANe zramaNa-brAhmaNanI azAtanA thatI joIne koI devatA kupita thAya che. ane tejalezyA choDIne azAtanA karavAvALAne bhasma kare che. A pramANe zramaNa-brAhmaNanI azAtanA karavAvALAne devatA ane zramaNa-brAhmaNa eka sAthe tejalezyA choDIne bhasma kare che. A pramANe jyAre te jovezyA choDe che to AzAtanA karavAvALAnA zarIramAM phoDA paDI jAya che te phoDAnA phUTI javA para te bhasma thaI jAya che. A pramANe devatA ane zramaNa-brAhmaNa eka sAthe tenetezyA choDe che to AzA tanA karavAvALA e pramANe (pUrvavatu) bhasma thaI jAya che. e pramANe zramaNa-brAhmaNa jyAre tejalegyA choDe che to AzAtanA karavAvALAne zarIra para phoDA paDI phUTI jAya che. pachI, nAnA nAnA phoDA utpanna thaIne te paNa phUTI jAya che tyAre te bhasma thaI jAya che. A pramANe devatA jyAre tejalezyA choDe che to AzAtanA karavAvALA pUrvavatuM bhasma thAya che. A Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna-10 383 prapANe devatA ane zramaNa brAhmaNa bane jyAre ekI sAthe tejalegyA choDe che tyAre AzAtanA karavA vALo (pUrvavatu) bhasma thaI jAya che. koI tejalezyAvALo mANasa zramaNanI AzAtanA karavA mATe tenA para tejo vezyA choDe che te tejalezyA tenuM kaMI paNa paNa anartha karI zakatI nathI. te tejalezyA AmathI tema uMcI-nIcI thAya che ane te zramaNanI pradakSiNA karIne AkAzamAM uchaLe che ane tejalezyA choDavAvALAnI tarapha pharI tene ja bhasma kare che. je pramANe gozAlakanI tejolezyAthI gozAlaka ja maya. [1001-1003]daza accherAo (AzcaryabhUta banAvo) A DAvasarpiNI kAlamAM thayA jemake-upasarga-bhagavAna mahAvIrane kevaLa avasthAmAM paNa gozAlake upasarga karyo. garbhaharaNa- hariNagameSI deve bhagavAna mahAvIranA garbhane devAnaMdAnI kukSithI laIne trizalA mAtAnI kukSimAM sthApita karyo. strItIrthakara-bhagavAna mallInAtha strIliMga mAM tIrthakara thayA. abhAvita pariSadA- kevala jJAna prApta thaI gayA pachI bhagavAna mahAvIranI dezanA niSphaLa gaI. koIe dharmano svIkAra karyo nahIM. kRSNanuM aparakaMkA gamana-kRSNa vAsudeva draupadIne lAvavA mATe dhAtakI khaMDadvIpanI aparakaMkA nagarIe javuM. caMdra-sUryanuM Agamana-kauzAmbI nagarImAM bhagavAna mahAvIranI vaMdanAne mATe zAzvata vimana sahita candra-sUrya AvyA. harivaMza kulotpatti-harivarSa kSetranA yugabhimAnuM nirUpakrama Ayu ghaTayuM ane tenI narakamAM utpatti thaI. camaro- tpAta-camarendra saudharma devalokamAM gayo. eka so ATha siddha-utkRSTa avagAhanA-vALA eka samayamAM eka so ATha siddha thayA. asaMyata pUjA -AraMbha ane parigrahanA dhAraNa karavAvALA brAhmaNonI sAdhuonI samAna pUjA thaI. [1004] A ratnaprabhA pRthvIno ratnakAMDa dasa so (eka hajAra) yojana vajakAMDa dasa so (eka hajAra) yojana pahoLo che. A ratnaprabhA pRthvIno vajakAMDa dasa so (eka hajAra) yojana pahoLo che. e pramANe vaiDUryakAMDa, lohitAkSakAMDa, masAragala kAMDa, haMsagarbha kAMDa, pulaka kAMDa, saugaMdhita kAMDa, jyotirasa kAMDa, aMjana kAMDa, aMjana pulaka kAMDa, 2jata kAMDa, jAtarUpa kAMDa, aMka kAMDa, sphaTika kAMDa, riSTa kAMDa, A badhA ratna kAMDanI samAna dasa so (eka hajAra) yojana pahoLA che. [1005] badhA dvIpa-samudro dasa so (eka hajAra) yojana UMDA che. badhA mahAdraha dasa yojana UMDA che. dareka salila kuMDa dasa yojana UMDA che. zItA ane zItodA nadInA mULamukha dasa-dasa yojana UMDA che. [1006] kattikA nakSatra caMdranA sarva bAhyamaMDalathI dasamAM maMDalamAM bhramaNa kare che. anurAdhA nakSatra caMdranA sarva AtyaMtara maMDalathI dasamAM maMDalamAM bhramaNa kare che. [1007-1008] catuSpada sthalacara tiryaMca paMcendriyonI dasa lAkha kula koDI che. uraparisarpa sthalacara tiryaMca paMcendriyonI dasa lAkha kula koDI che. [1010]dasa sthAnomAM baddha pagala, jIvoe pApa karma rUpamAM grahaNa karyA che, grahaNa kare che ane grahaNa karaze, jemake prathama samayotpanna ekendriya vaDe nirvatita Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 384 ThA-10-1010 yAvatu-aprathama samayotpana paMcendriya vaDe nivartita pudgala jIvoe pApakarma rUpamAM grahaNa karyA che, grahaNa kare che ane grahaNa karaze. e pramANe caya, upacaya, baMdha, udIraNA, vedanA ane nirjarAnA traNa traNa vikalpa kahevA joIe. dasa pradezI DhaMdho anaMta che. dasa pradezAvagADha pagalo anaMta che. dasa samayanI sthitivALA pudgala anaMta che. dasa guNa kALA pudgalo anaMta che. A pramANe varNa, gaMdha, rasa ane sparzathI yAvatu dasa guNa rUkSa pudgalo anaMta che. sthAna- 1nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa 3 | ThANe-gurjarachAyApUrNa trIju aMgasUtra gurjarachAyApUrNa Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3i85 namo namo nimmala rANassa paMcama gaNadhara zrI sudhamasviAmine namaH samavAo 888888888888888 aMgasutra-4-guIrachAyA (samavAya-1) [1] he AyuSyamAnuM ! mRtadharmanA pravartaka, caturvidha saMghanA saMsthApaka, svayaMsaMbaMddha, purUSottama, purUSasiMha, purUSavara puMDarIka, purUSavara gaMdhahastI, lokottama, lokanAtha, lokahitakara, lokapradIpa, lokapradyotaka, abhayadAtA, jJAnacakSu-dAtA, mokSamArgadAtA zaraNadAtA, dharmajIvanadAtA, dharmaprarUpaka, dhardizaka, dharmanAyaka, dharmasArathi, dharmacaturdika cakravartI, apratipAti sarvazreSTha jJAna darzananA dhAraka, niSkaSAya, jina, rAgaSanA jItanAra, anya sAdhakone rAgadveSa jItAvanAra, saMsAra- samudrathI uttIrNa ane bIjA jIvone saMsAra-samudrathI tAranAra, jIvAdi navatattvone jANanArA, bIjAne tattvonuM jJAna karAvanArA, svaye aSTakarmathI mukta ane bIjAne karmabaMdhanathI mukta thavAno upAya batAvanAra, sarvajJa, sarvadarzI, nirupadrava acala arUja anaMta akSaya avyAbAdha apunarAvRtti siddhisthAnane prApta bhagavAna mahAvIre A dvAdazAMgarUpa gaNipiTakanI prarUpaNA karI che. A pramANe-AyAro sUyagaDo,ThANa, samavAo, vivAhapannati nAyAdhammakahA, upAsacadasA, aMtagaDadasA,anuttarovavAyadA, pahAvAgaraNa, vivAgasUrya diDhivAo, te aMgomAMthI cothuM aMga samavAya kahela che teno artha A che. - he AyuSyama- jaMbU! meM te bhagavAna mahAvIra pAsethI A pramANe sAMbhaLyuM checaitanyaguNanI apekSAe AtmA eka che. anupayoga lakSaNanI apekSAe anAtmA (ajIva) eka che. aprazasta yogonI pravRttirUpa vyApAra eka hovAthI daDa eka che. prazasta yogonI pravRttirUpa adaDa (ahiMsA) eka che. yogonI pravRttirUpa kriyA eka che. yoganirodha rUpa akriyA eka che. dhamastikAya Adi dravyono AdhArabhUta lokAkAza eka che. jyAM dhamastikAya Adi dravyono abhAva hoya te alokAkAza eka che. jIvo ane pugalonI gatimAM sahAyaka svabhAvathI dhamastikAya eka che. jIvo ane pudgalonI sthitimAM sahAyarUpa svabhAvathI adhamastikAya eka che. zubhayogarUpa pravRttinA eka hovAthI puNya eka che. azubhayogarUpa pravRtti eka hovAthI pApa eka che. karma baddha AtmAonI sAmAnya vivakSAthI baMdha eka che. karma mukta AtmAonI 25] Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 386 samavAyasAmAnya vivekSAthI mokSa eka che. jIvarUpa naukAmAM IndriyarUpa chidrothI karmarUpa jalano Agamana Asava che, te sAmAnya vivakSAthI eka che. jIvarUpa naukAmAM Indriya-chidrothI AvatA karmarUpa jalane rokavuM te saMvara che, sAmAnya vivakSAthI te eka che. azubha karmodaya janya mAnasika kAyika pIDA vedanA che. te sAmAnya vivekSAthI eka che. karmakSayarUpa nirjarA sAmAnyarUpe eka che. jabUdvIpa nAmanA dvIpanA laMbAI tathA pahoLAI eka lAkha yojanAnI che. apratiSThAna nAmanI sAtamI narakabhUminA madhyama AvAsanI laMbAI tathA pahoLAI eka lAkha yojananI che. saudharmendranA Abhiyogika pAlaka deva-dvArA vikurvita pAlaka - yAna-vimAnanI laMbAI tathA pahoLAI eka lAkha yojanAnanI che. savathisiddha vimAnanI laMbAI tathA pahoLAI eka lAkha yojananI che. AdrA nakSatrano eka tAro che. citrA. nakSatrano eka tAro che. svAti nakSatrano eka tAro che. A ratnaprabhA nAmaka pRthvInA keTalAka nArakonI jaghanya sthiti eka palyopamanI che. A ratnaprabhA nAmaka pRthvInA. nArakonI utkRSTa sthiti eka sAgaropamanI che. zarkaraprabhA nAmaka pRthvInA nArakonI jaghanya sthiti eka sAgaropamanI che. asura kumAra devomAMthI keTalAka devonI sthiti eka palyopamanI che.asura kumAra devonI utkRSTa sthiti thoDI adhika eka sAgaropamanI che.asurendrane choDIne keTalAka bhavanapati devonI sthiti eka palayopamanI che. asaMkhyAta varSanA AyuSyavALA keTalAka garbhaja tiryaMca paMcendrionI sthiti eka palyopamanI che. asaMkhyAta varSanA AyuvALA keTalAka garbhaja saMjJI manuSyonI sthiti eka palyopamanI che. vANavyaMtara devonI utkRSTa sthiti eka palyopamanI che. jyotiSka devonI utkRSTa sthiti eka lAkha varSa adhika eka palyopamanI che. saudharmakalpamAM devonI jadhanya sthiti eka palyopamanI che. saudharma kalpamAM keTalAka devonI sthiti eka sAgaropamanI che. IzAna kalpanA devonI jadhanya sthiti kaMIka adhika eka palyopamanI che. IzAna kalpanA keTalAka devonI sthiti eka sAgaropamanI che. sAgara, susAgara, sAgarakAnta, bhava. manu, mAnuSottara, ane lokahita, A sAta vimAnomAM je devo utpanna thAya che temanI utkRSTa sthiti eka sAgaropamanI kahI che. sAgara yAvatu lokahita vimAnomAM je devo utpanna thAya che teo eka pakhavADie zvAsocchavAsa le che sAgara yAvatu lokahita nAmaka pUrvokata vimAnomAM je devo utpanna thAya che teone eka hajAra varSe AhAranI IcchA thAya che. keTalAka bhavasiddhika jIvo evA che ke je jIvo eka bhava grahaNa karIne siddha, buddha ane sarvathA parinivRta thaI badhA duHkhono aMta karaze. samavAya-1nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa samavAya-2 [] tIrthakaroe daMDa be batAvyA che-arthadaMDasvaparanA hita mATe AvatI hiMsA ane anarthadaMDa-svaparanA hita mATe na hoya evI vyartha karAtI hiMsA. rAzi be prakAranI che- jIvarAzi ane ajIva rAzi. baMdhana be prakAranA che-rAgabaMdhana ane dveSabaMdhana. pUrvAphAlyunI nakSatranA be tArA che. pUrvAbhAdrapada nakSatranA be tArA che. uttarAbhAdrapada Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sutra-2 387 nakSatranA be tArA che. A ratnaprabhA nAmanI pRthvInA keTalAka nArakonI sthiti be palyopamanI che. zarkarA prabhA nAmanI pRthvInA keTalAka nArakonI sthiti be sAgaropamanI che. asurakumAra devomAMthI keTalAka devonI sthiti be palyopamanI che. asurendrane choDIne zeSa bhavanavAsI devonI utkRSTa sthiti thoDI ochI be palyopamanI che. asaMkhyAta varSanA AyuvALA keTalAka saMjJItiryaMca paMcendriyonI sthiti be palyopamanI che. asaMkhyAta varSanA AyuvALA keTalAka garbhaja paMcendriya manuSyonI sthiti be palyopamanI che. saudharma kalpanA keTalAka devonI sthiti be palyopamanI che. IzAna kalpanA keTalAka devonI sthiti be palyopamanI che. saudharma kalpanA keTalAMka devAnI utkRSTa sthiti be sAgaropamanI che. IzAna kalpanA devonI utkRSTa sthiti thoDI adhika be sAgaropamanI che. sanakumAra kalpanA devonI jadhanya sthiti be sAgaropamanI che. mAhendra kalpanA devonI jaghanya sthiti be sAgaropamathI thoDI vadhAre che. zubha, zubhakAnta, zubhavarNa, zubhagaMdha, zubhalezya, zubha- sparza, saudhamavataMsaka A nAmaka vimAnomAM je devo utpanna thAya che teonI utkRSTa sthiti be sAgaropamanI hoya che. zubha yAvatu. saudhamavataMsaka nAmaka ullikhita vimAnomAM je devo utpanna thAya che teo be pakhavADie zvAsozvAsa le che. zubha yAvatu saudhavataMka vimAnomAM je devo utpanna thAya che teone be hajAra varSe AhAranI IcchA thAya che. keTalAka bhavasiddhika jIvo evA che ke jeo be bhava karIne siddha thaze yAvatuM sarva duHkhono aMta karaze. samavAya-ra-nImunidIparatnasAgare karelagurjachAyApUrNa | samavAya-3 [3cAritra AdinA vinAzathI je AtmAne nisAra banAvI de tene daMDa kahe che, te daMDa traNa prakAranA che-manodaDa, vacanadaMDa, kAyadeDa. gupti traNa prakAre che manogupti vacanagupti, kAyagupti zalya traNa prakAranI che- mAyAzalya, nidAnazalya, mithyAdarzana zalya. garva traNa prakAranA che-ddhigarva rasagarva ane sAtA garva. virAdhanA traNa prakAranI che-jJAnavirAdhanA, darzanavirAdhanA, cAritra- virAdhanA. mRgazira nakSatranA traNa tArA che. puSya nakSatranA traNa tArA che. jyeSThA, abhijIta, zravaNa, azvinI ane bharaNI nakSatranA traNa tArA che. A ratnaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti traNa palyopamanI che. zakaraprabhA pRthvInA nairayikonI utkRSTa sthiti traNa sAgaropamanI che. vAlukAprabhA pRthvInA nairayikonI jadhanya sthiti traNa sAgaropamanI che. keTalAka asurakumAra devonI sthiti traNa palyopamanI che. asaMkhyAtA varSanA AyuvALA saMzI tiryaMca paMcendriyonI utkRSTa sthiti traNa palyopamanI che. asaMkhyAtA varSanA AyuvALA garbhaja saMjJI manuSyonI utkRSTa sthiti traNa palyopamanI che. saudharma ane IzAna kalpanA keTalAka devonI sthiti traNa palyopamanI che. sanakumAra ane mAhendra kalpanA keTalAka devonI sthiti traNa sAgaropamanI che. AbhaMkara, prabhaMkara, AbhaMkara-prabhaMkara caMdra, caMdrAvarya, caMdrakAMta, caMdravarNa, caMdralezya, caMdradhvaja, caMdrazaMga, caMdrasUjha (zreSTha) caMdrakUTa ane caMdottarAvartasaka A 14 vimAnamAM je devo utpanna thAya che teonI utkRSTa sthiti traNa Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 388 samavAya-3 sAgaropamanI che. AzaMkara yAvatu caMdrottarAvasaMsaka vimAnamAM je devo utpanna thAya che teo traNa pakhavADie zvAsocchavAsa le che. teone traNa hajAra varSe AhAranI IcchA thAya che. keTalAka bhavasiddhika jIvo evA che ke je raza bhava karIne siddha thaze yAvatu sarva duHkhano aMta karaze. samavAya-3-nImunidIparatnasAgare karelagurjaratApUrNa ramavANa-4 [4] kaSAya cAra prakAranA che. krodha, mAna, mAyA ane lobha. dhyAna cAra prakAranA che-ArtadhyAna, raudradhyAna, dharmadhyAna, zukaladhyAna. vikathA cAra prakAranI che-strIkathA, bhattakathA, dezakathA rAjakathA. saMjJA cAra prakAranI che AhArasaMjJA, bhayasaMjJA, maithunasaMjJA parigrahasaMjJA. baMdha cAra prakAranA che. prakRtibaMdha, sthitibaMdha, anubhAgabaMdha, pradezabaMdha. yojana cAra gAuno kahyo che. anurAdhA nakSatranA cAra tArA che. pUvaSADhA nakSatranA cAra tArA che. A ratnaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti cAra palyopamanI che. vAlukAprabhA pRthvInA keTalAka narayikonI sthiti cAra sAgaropamanI che. keTalAka asurakumAra devonI sthiti cAra palyopamanI che. - saudharma ane IzAnakalpanA keTalAka devonI sthiti cAra palyopamanI che. sanatkamAra ane mahendrakalpanA keTalAka devonI sthiti cAra sAgaropamanI che. kRSTi, sukRSTi, kRSTikAvI, kRSTiprabha, kRSTiyukata, kRSTivarNa, kRSTilezya, kRSTidhvaja, kRSTijhaMga kRSTizreSTha, kRSTikUTa, kaSTayuttarAvartAsaka A bAra vimAnamAM je devo utpanna thAya che teonI utkRSTasthiti cAra sAgaropamanI che. teo cAra pakhavADie zvAsozvAsa le che. teone cAra hajAra varSe AhAranI IcchA thAya che. keTalAka bhavasiddhika jIvo evA che je cAra bhava karIne siddha thaze yAvat sava dukhono aMta karaze. samavAya-ja-nImunidIparatanasAgare karelagurjarachAyApUrNa ! ( samavAya-5). [5]kriyA pAMca prakAranI che-kAyikI, AdhikaraNikI, prASikI, pAritApanikI ane prANAtipAtikI kriyA. mahAvrata pAMca prakAranA che-sarvathA prANatipAtanuM viramaNa, sarvathA mRSAvAdanuM viramaNa, sarvathA adattAdAnanuM viramaNa, sarvathA maithunanuM viramaNa, sarvathA parigrahanuM viramaNa karavuM. kAmaguNa pAMca prakAranA che- zabda, rUpa, rasa, gaMdha, sparza. Azrava pAMca prakAranA che- mithyAtva avirati, pramAda, kaSAya ane yoga. saMvara pAMca prakAranA che-samyakatva, virati, apramAda, akaSAya, ayoga. nirjarA sthAna pAMca prakAranA che-prANAtipAtathI virakta thavuM, mRSAvAdathI virakta thavuM. adattAdAnathI virakta thavuM, maithunathI virakta thavuM parigrahathI virakta thavuM. samiti pAMca prakAranI che- Iyasimiti, bhASAsamiti, eSaNAsamiti, AdAnabhaMDamAtranikSepaNA samiti, uccAsprazravaNa-zleSma-nAsikAmala-zarIrano mela paraThavAnI samiti. astikAya pAMca prakAranA che-dhamastikAya adhamastikAya, AkAzAstikAya, Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satra-5 389 jIvAstikAya, pagalAstikAya. rohiNI, punarvasa, vizAkhA ane ghaniSThA nakSatranA pAMca tArA che. A ratnaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti pAMca palyopamanI che. vAlukaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti pAMca sAgaropamanI che. keTalAka asarakumAra devonI sthiti pAMca palyopamanI che. saudharma ane IzAna kalpanA keTalAka delonI sthiti pAMca palyopamanI che. sanakumAra ane mAheMdra kalpanA keTalAka devonI sthiti pAMca sAgaropamanI che. vAta, suvAta, vAtAvata, vAtaprabha, vAtakAnta, vAtavarNa, vAtalezya, vAtadhvaja, vAtazRMga,vAtazreSTha,vAtakUTa, vAtottarAvataMsaka, sUra, susUra, sUrAvarta, sUAbha, sUrakAnta, sUravarNa, sUralezya, sUradhvaja, sUrajhaMga sUrazreSTha, sUrakUTa, sUrotarAvartasaka, A covIsa vimAnomAM je devo utpanna thAya che, teonI utkRSTa sthiti pAMca sAgaropamanI che vAta yAvatu-sUrottavataMsaka vimAnamAM je devo utpanna thAya che, teo pAMca pakhavADie zvAsozvAsa le che. teone pAMca hajAra varSe AhAra levAnI IcchA thAya che. keTalAka bhavasiddhika jIvo evA che ke je pAMca bhava karIne siddha thaze yAvatu sarva duHkhono aMta karaze. samavAya-5-nImunidIparatnasAgare karelagarjarachAyApUrNa samavAya[6]lezyA cha prakAranI che- kRSNalezyA, nIlalezyA, kApotalezyAtejalezyA, padmavezyA, zukalezyA. jIvananikAya cha prakAranA che-pRthvIkAya, apUkAya, tejaskAya, vAyukAya,vanaspatikAya,trasakAya, bAhya tapa cha prakAranA che-anazana,unodarikA,vRttisaMkSepa, rasaparityAga, kAyakaleza, saMlInatA, AtyaMtara tapa cha prakAranA che-prAyazcita, vinaya, vaiyAvRtya, svAdhyAya, dhyAna ane yutsarga, chAghasthika samudyAta cha prakAranA che-vedanAsamadaghAta, kaSAyasamuddaghAta, mAraNAMtikasamughAta, vaikriyasamughAta, taijasakamudyAta, AhArakasamudyAta. athavagraha cha prakAranA-zrotrendriya athavagraha cakSuIndriyaathagraha, dhrANendriya athavigraha rasanendriya athavagraha, sparzendriya arthAvagraha, noIdriya arthAvagraha. kRttikA ane AzleSA nakSatranA cha tArA che. ratnaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti cha palyopamanI che. vAlukAprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti cha sAgaropamanI che. keTalAka asurakumAra devonI sthiti cha palyopamanI che. saudharma ane IzAna kalpanA keTalAka devonI sthiti cha palyopamanI che. sanatkamAra ane mahendra kalpanA keTalAka dezonI sthiti cha sAgaropamanI che. svayaMbhU, svayaMbhUramaNa, ghoSa, sughoSa, mahAghoSa, kRSTighoSa, vIra,suvIra,vIragati, vIrazreNika, vIrAvarta, vIprabha, vIrakAMta, vIravaNa, vIralezya, vIradhvaja, vIrajhaMga, vIrazreSTha, vIrakUTa, vIrottarAvataMka, A vIsa vimAnomAM je devo utpanna thAya che, te devonI utkRSTa sthiti cha sAgaropamanI hoya che. teo cha pakhavADie zvAsocchavAsa le che. teone cha hajAra varSe AhAra levAnI IcchA thAya che. keTalAka bhavasiddhi jIvo evo che je bhava karIne siddha thaze yAvat sarva duHkhono aMta karaze. samavAya-danImunidIparatnasAgare karelagurjachAyApUrNI Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 390 samavAya7 (samavAya-7) [9]bhaya sAta prakAranA che-Ihalokabhaya, paralokabhaya, AdAnabhaya, akasmAtu. bhaya, AjIvikAbhaya, maraNabhaya, apayazabhaya. samuddAta sAta prakAranA che-vedanA samuddaghAta,kaSAyasamudyAta,mAraNAMtikasamudyAta,vaikiyasamudyAta,taijasasamud ghAta, AhArakasamuddaghAta, kevalI muddAta. zramaNa bhagavAna mahAvIra sAta hAtha uMcA hatA. A jabUdvIpamAM sAta varSadhara parvata che-laghu himavaMta, mahAhimavaMta, niSadha, nIlavaMta, rukamI, zikharI, maMdarAcala, A jaMbUdvIpamAM sAta kSetra che-bharata, hemavaMta, harivarSa, mahAvideha, ramyavarSa, airAvata, airavata. kSINamoha vItarAga mohanIya karmane choDIne bAkInI sAta prakRtino anubhava kare che. maghA nakSatranA sAta tArA che. kRttikA Adi sAta nakSatra pUrva dizAmAM dvAravALA che. maghA Adi sAta nakSatra dakSiNa dizAmAM dvAravALA che. anurAdhA Adi sAta nakSatra pazcima dizAmAM dvAravALA che. A ratnaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti sAta palyopamanI che. vAlakAprabhA pRthvInA keTalAka narayikonI sthiti sAta sAgaropamanI che. paMkaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI jaghanya sthiti sAta sAgaropamanI che. keTalAka asarakAra devonI sthiti sAta palyopamanI che. saudharma ane IzAna kalpanA keTalAka devonI sthiti sAta palyopamanI che. sanakumAra kalpanA devonI utakRSTa sthiti sAta sAgaropamanI che. mAhendra kalpanA devonI utkRSTa sthiti sAta sAgaropama karatAM thoDI vadhAre che. brahmaloka kalpanA keTalAka devonI sthiti sAta sAgaropama karatAM thoDI vadhAre che. sama, samaprabha, mahAprabha, prabhAsa bhAsura, vimala, kaMcanakUTa ane sanakumArAvasaka-A ATha vimAnomAM je devo utpanna thAya che teonI utkRSTa sthiti sAta sAgaropamanI hoya che. teo sAta pakhavA- cie zvAsocchavAsa le che. teone sAta hajAra varSe AhAra levAnI IcchA thAya che. keTalAka evA bhavasiddhika jIvo che je sAta bhava karIne siddha thaze yAvatuM sarva duHkhono aMta karaze. samavAya-nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (samavAya-8). [8]madanA sthAno ATha che- jAtimada, kulamada, balamada, rupamada, tapomada, zrutamada, lAbhamada,aizvaryamada,pravacanamAtA ATha che-Isimiti, bhASAsamiti, eSaNAsamiti. AdAnabhaMDa mAtra nikSepaNasamiti, uccAra-prazravaNa-zleSma-jallasiMghANa pariSThApanikA samiti, managupti, vacanagupti, kAyagupti.vyaMtaradevonAM caityavRkSo Ayojana uMcA hoya che. uttarakurUmAM sudarzana nAmaka jabUvRkSa ATha yojana uMcuM che. devakurUmAM garUDAvAsa tUTazAlmalI vRkSa ATha yojananuM uMcuM che. jebUdvIpanI jagatI ATha yojana uMcI che. kevalI muThThAtanA ATha samayo hoya che-pahelA samayamAM AtmapradezonI deharacanA bIjAsamayamAM AtmapradezonI kapATacanA trIjA samayamAM manthAnanI racanA cothAsamayamAM manthAnanA antarAla pUre. pAMcamA samayamAM manthAnanA antarAla saMkucita kare che. chaThThA samayamAM manthAnane pratisaMharita kare che- sAtamA samayamAM Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sutra-8 391 kapATane saMkoce. AThamA samayamAM daMDane saMkoce pachI AtmA svazarIrastha thAya. | [9] purUSAdAnIya arihaMta pArzvanAthanA ATha gaNa ane ATha gaNadhara thayA che. A pramANe-zubha, zubhadhoSa, vaziSTha. brahmacArika, soma, zrIdhara, vIrabhadra, yazasvI. ' [10] ATha nakSatro caMdranI sAthe pramAdayoga kare che. caMdramA A ATha nakSatronI madhyamAM thaIne hoya che. tyAre pramarda nAmano yoga thAya che. te ATha nakSatro--kRttikA, rohiNI, punarvasu, maghA, citrA, vizAkhA, anurAdhA, ane jyeSThA. A ratnaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti ATha palyopamanI che. paMkaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti ATha sAgaropamanI che. keTalAka asurakumAra devonI sthiti ATha palyopamanI che. saudharma ane IzAna kalpanA keTalAka devonI sthiti ATha palyopamanI che. brahmaloka kalpanA keTalAka devonI sthiti ATha sAgaropamanI che. arci, acimAlI, vairocana, prazaMkara caMdrAbha, sUyabha. supratiSThAbha, agicyAbhariSTAbha, arUNAbha, arUNottarAvataMsaka, A agiyAra vimAnomAM je devo utpanna thAya teonI utkRSTa sthiti ATha sAgaropamanI che. teo AThapakhavADie zvAsocchavAsa le che. teone ATha hajAra varSe AhAranI IcchA thAya che. keTalAka bhavasiddhika jIvo evA che ke jeo ATha bhava karIne siddha thaze yAvat sarva duHkhone aMta karaze. samavAya-8nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ] (samavAya-9) [11]brahmacaryanI guptio nava prakAre che-strI,pazu ane napusaMkanA saMsargathI yukta sthAna athavA Asanano upayoga na karavo, strIkathA na karavI, strIo je sthAna para beThI hoya te sthAna para eka muhUrta sudhI na besavuM. strInI manohara-manorama Indriyone rAga bhAvathI prerAIne na jevI, pracura vRtAdiyukta vikAravardhaka AhAra na levo, adhika bhojana na karavuM, strIo sAthe pUrve je kAma bhogo bhogavyA hoya tenuM smaraNa na karavuM strInA kAmoddIpaka zabdone na sAMbhaLavA, strIonuM saundarya na jovuM temaja gaMdha rasa sparza Adi viSaya sukhanI abhilASA na karavI ane kAyika sukhamAM Asakata na hovuM te brahmacaryanI navamI gupti che. brahmacaryanI aguptio nava prakAranI che. te pUrva kathita nava guptiothI viparIta jANavI. [12]AcaraNa karavuM te. AcArAMganA prathama brahmacarya zrutaskaMdhanA nava adhyayano che- zastraparijJA, lokavijaya, zItoSNIya, samyakatva, AvatI, dhUta, vimohAyatana, upadhAna-zruta, mahAparijJA. [13]purUSomAM AdAnIya arihaMta pArzvanAtha nava hAtha uMcA hatA. abhijIta nakSatrano navamuhUrtathI thoDA vadhAre samaya sudhI caMdranI sAthe yoga thAya che. abhijIta Adi nava nakSatro caMdrano uttaranI sAthe saMbaMdha kare che, abhijIta zravaNa yAvatu bharaNI sudhI. A ratnaprabhA pRthvInA atyaMta samatala ramaNIya bhUmibhAgathI navaso yojananI avyavahita uMcAI upara uparI tArAmaMDaLa bhramaNa kare che. navayojana pramANavALA, masyo jabudvIpa nAmanA A dvIpamAM praveza kare che. bhUtakALamAM praveza karatA hatA ane Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 392 samavAya-9 bhaviSyamAM praveza karaze. pUrvadizAmAM Avela jaMbUdIpanA vijayadvAranA pArzvabhAgamAM nava, nava bhauma che-bhUminuM viziSTa sthAna athavA nagara che. vyaMtara devonI sudhamAM sabhA o uMcAInI apekSAe nava yojananI che. darzanAvaraNIyakarmanI nava prakatio chenidrA, nidrAnidrA, pracalA, pracalA pracalA, myAnadhi, cakSudarzanAvaraNa, acakSudarzanAvaraNa, avadhidarzanAvaraNa, kevaladarzanAvaraNa. A ratnaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti nava palyopamanI che. paMkaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti nava sAgaropamanI che. keTalAka asurakumAra devonI sthiti nava palyopamanI che. saudharma ane IzAna kalpanA keTalAka devonI sthiti nava palyopamanI che. brahmaloka kalpanA keTalAka devonI sthiti nava sAgaropamanI che. padma, supalma, pasmArvata, pakSmaprabha, pazmakAMta, pakSmavarNa. pasmalezya, padmadhvaja, padmazRMga, padmazreSTha, paknakUTa, palmottarAvaMtasaka, sUrya, sUryavarNa, sUryalezya, sUryadhvaja, sUryazRMga, sUryazreSTha, sUryakUTa, sUryottarAvaMtasaka, ruci, rucirAvarta, ruciraprabha, rucirakAMta, ruciravarNa, ciralezya, ruciradhvaja, cirajhaMga, rucizreSTha, cirakUTa, rucirottarAvataMsaka, A pAMtrIsa vimAnomAM je devo utpanna thAya che teonI utkRSTa sthiti nava sAgaropamanI che. teo nava pakhavADie zvAsocchavAsa le che. teone nava hajAra varSe AhAranI IcchA thAya che. keTalAka bhavasiddhika jIvo evA hoya che je nava bhava karIne siddha thaze thAvat sarvaduHkhono aMta karaze. samavAya-9nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (samavAya-10) [14]zramaNa dharma daza prakAranA che- kSati, mukti nilabhatA), Arjava (saralatA), mAdava (mRdutA), lAghava, satya, saMyama, tapa tyAga, brahmacaryavAsa. mananA samAdhi sthAna daza che-apUrva dharmajijJAsAthI, apUrva svapnadarzanathI, pUrvajanmanI smRti thavAthI, apUrva divya ddhi divyakAMti, divya devAnubhAvanA darzanathI, apUrva avadhijJAnanA utpanna thavA para lokone jANavAthI, apUrva avadhi darzana utpanna thavA para lokone jovAthI, apUrva mana:paryavajJAnanA utpanna thavA para manogata bhAvone jANa- vAthI, kevaLajJAna utpanna thavAthI, kevaLa darzana utpanna thavAthI ane apUrva paMDita maraNathI sarva duHkhono anta thavA para samAdhi prApta thAya che. merUparvata mULamAM daza hajAra yojana vistAravALo che. arihaMta ariSTanemidasa dhanuSya pramANa uMcA hatA. kRSNa vAsudeva- dasa dhanuSya pramANa uMcA hatA. rAma baladevanI uMcAI dasa dhanuSyanI hatI. [15]jJAnanI vRddhi karavA vALA dasa nakSatro che- mRgazira, Adra, puSya. pUvaSADhA, pUrvabhAdrapada, pUrvAphAlganI, mULa, AzleSA, hasta, citrA. [16-17]akarmabhUmija manuSyonA upabhoganA sAdhana dasa prakAranA vRkSo hoya che-mattAka, bhuMgAMgaka, truTitAMga, dIpazikha, jyoti, citrAMga, citrarasa, mayaMga, gehAkAra, anigiNa (anagna). [18]A ratnaprabhA pRthvInA nairayikonI jadhanya sthiti dasa hajAra varSanI che. Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtra-18 399 A ratnaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti dasa palyopamanI che. paMkaprabhA pRthvImAM dasa lAkha nArakAvAsa che. paMkaprabhA pRthvInA nairayikonI utkRSTa sthiti dasasAgaropamanI che. dhUmaprabhA pRthvInA nairayikonI jaghanya sthiti dasa sAgaropamanI che. asurakumAra devonI jaghanya sthiti dasa hajAra varSanI che. asurendrane choDIne zeSa bhavanapati devonI jaghanya sthiti dasa hajAra varSanI che. keTalAka asurakumAradevonI sthiti dasapalyopamanI che. bAdara vanaspatikAyanI utkRSTa sthiti dasa hajAra varSanI che. vANavyaMtara devonI jaghanya sthiti dasahajAra varSanI che. saudharma ane IzAna kalpanA keTalAka devonI sthiti dasapalyopamanI che. brahmaloka kalpanA devonI utkRSTa sthiti dasa sAgaropamanI che. loka kalpanA devonI jaghanya sthiti dasa sAgaropamanI che. ghoSa, sughoSa, mahAghoSa, naMdIghoSa. susvara, manorama, ramya, ramaka. ramaNIya, maMgalAvI ane brahmalokAvartasaka, e agiyAra vimAnomAM je devo utpanna thAya che, teonI utkRSTa sthiti dasa sAgaropamanI che. teo dasa pakhavADie zvAsocchAsa le che. teone dasa hajAra varSe AhAra levAnI IcchA thAya che. keTalAka bhavasiddhika jIvo evA hoya che ke jeo dasa bhava karIne siddha thaze yAvatuM sarva duHkhono aMta karaze. | samavAya-10nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApU] (samavAya-11) [19]upAsaka nI agiyAra pratimAo hoya che- darzana zrAvaka kRtavRta kama, kRta sAmAyika, pauSadhopalAsanirata, divase brahmacaryanuM pAlana ane rAtre maithuna sevananuM parimANa, divase temaja rAtre brahmacaryanuM pAlana asnAna, rAtribhojanavirati kaccha paridhAnaparityAga,mukuTatyAga, sacittaparityAga, AraMbhaparityAga, prakhyaparityAga, uddiSTabhaktaparityAga, zramaNabhUta. lokAntathI avyavahita eTale ke ticcha lokanA antathI agiyAraso agiyAra yojanane aMtare jyotiSa cakrano AraMbha thAya che. jabUdvIpa nAmanA dvIpamAM agiyAraso ekavIsa yojana pramANa merUparvatane choDIne jyotiSa cakra bhramaNa kare che. zramaNa bhagavAna mahAvIranA agiyAra gaNadharo hatA. temanA nAma-indrabhUti, agnibhUti, vAyubhUti, vyakta, sudhamAM, maMDitaputra, mauryaputra, aMkapita, acalabhrAtA, metArya ane prabhAsa, mUla nakSa-tranA agiyAra tArA che. nIcenA traNa raiveyakanA devonA ekaso agiyAra vimAna che. sumerU parvatanA pRthvItalanA vistArathI zikharatalano vistAra uMcAInI apekSAe agiyAra bhAga nyUna che. A ratnaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti agiyAra sAgaropamanI che. keTalAka asurakumAra devonI sthiti agiyAra palyopamanI che. saudharma ane IzAna kalpanA keTalAka devonI sthiti agiyAra palyopamanI che. lAMtaka kalpanA keTalAka devonI sthiti agiyAra sAgaropamanI che. brahma, subrahma, brahmAvata, brahmaprabha, brahmakAMta, brahmavarNa, brahmalezya, brahmadhvaja, brahmazRMga, brahmazreSTha, brahmakUTa, brahmottarAvataMsaka, A bAra vimAnomAM je devo utpanna thAya che, teonI sthiti. agiyAra sAgaropamanI che. teone agiyAra hajAra varSe AhAranI IcchA thAya che. Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 394 samavAya-12 keTalAka bhavasiddhi jIvo evA che ke je agiyAra bhava karIne siddha thaze yAvatu sarva duHkhono aMta karaze. samavAya-11nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (samavAya-12 ) [20]bhikSapratimA bAra che-prathama bhikSapratimA ekamAsanI, bIjI bhikSu pratimA be mAsanI, trIjI bhikSapratimA traNa mAsanI, cothI bhikSapratimA cAra mAsanI, paMcamI bhikSu pratimA pAMca mAsanI, chaThThI bhikSupratimA cha mAsanI, sAtamI bhikSupratimAM sAta mAsanI, AThamI bhikSu pratimA AThamA mahinAnA prathama aThavADiyA (sAta dina rAta) nI, navamI bhikSu pratimA AThamA mAsanA bIjA aThavA- DiyAnI (sAta divasa rAtranI), dasamI bhikSu pratimA AThamA mAsanA trIjA aThavADi- yAnI, agiyAramI bhikSu pratimA eka aho rAtrinI, bAramI bhikSu pratimA eka rAtrinI che. [21-22]sAdhunA bAra vyavahAra (saMbhoga) che. samAna samAna samAcArI vALA sAdhuono eka maMDaLImAM je AhArAdi vyavahAra thAya che tene saMbhoga kahe che. te bAra prakAranA che-upadhi-vastra pAtra Adi, mRta saMbhoga bhakta-pAna saMbhoga, aMjalapragraha saMbhoga, dAnasaMbhoga, nimaMtraNa saMbhoga, abhyatthAna saMbhoga, kRtikarmasaMbhoga, vaiyAnRtya saMbhoga, samavasaraNa-saMmilanasaMbhoga, saMniSadyAsaMbhoga, kathAprabaMdhasaMbhoga [23-24]dvAdazAvarta vaMdanA arthAta vaMdana bAra AvartavALu hoya che-be vAra ardhanamana, cAra vAra mastaka namana, trigupta, dvipraveza, eka niSkramaNa ripIAyAma (laMbAI) ane vikhaMbha (pahoLAI) nI apekSAe vijyA nAmanI rAjadhAnI bAra lAkha yojananI kahI che. rAma baladeva bAraso varSanuM AyuSya pUrNa karIne devagatine prApta thayA. maMdara parvatanI cUlikA mULamAM vikhaMbhanI apekSAe bAra yojananI che. AkhA varSamAM sauthI TUMkI rAtri bAra muhUrtanI hoya che. AkhA varSamAM sauthI TUMko divasa bAra muhartano hoya che. sarvArthasiddhamAM vimAnanI uparanI pikAnA egrabhAgathI bAra yojana upara ISa~AbhAra nAmanI siddhazilA che. ISataprobhArA pRthvInA bAra nAma che-ISatuM, ISaprAgabhAra, tanu, tanutarA, siddhi, siddhAlaya, mukti. muktAlaya, brahma, brahmAvatesaka, lokapratipUraNa, lokAjhacUlikA. A ratnaprabhApRthvInA keTalAka nairoyakonI sthiti bArapalyopamanI che. dhUmaprabhApRthvInA keTalAka nirayikonI sthiti bArasAgaropamanI che. keTalAka asurakumAra devonIM sthiti bAra palyopamanI che. saudharma IzAna kalpanA keTalAka devonI sthiti bArapalyopamanI che. lAMtaka kalpanA keTalAka devonI sthiti bAra sAgaropamanI che. mAhendra, mAhendradhvaja, kambu, kabugrIva, pukha, supukha, mahApukha, puMDa, supuMDa, mahApuMDa, narendra, narendrakAnta, narendrAvataMsaka, A tera vimAnomAM je devo utpanna thAya che teonI utkRSTa sthiti bAra sAgaropamanI che. teo bAra pakhavADie zvAsocchavAsa le che. teone bAra hajAra varSe AhAranI IcchA thAya che. keTalAka bhavasiddhika jIva evA che jeo bAra bhava karIne siddha thaze yAvat sarva duHkhono aMta karaze. samavAya-1ra-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sutra-26 395 (samavAya-17) [2]vera kriyAsthAna-arthadaMDa, anarthadaDa, hisAdaMDa, akasmAtu daMDa, daSTi vipavasa daMDa, mRSAvAdahetuka deDa, adattAdAnahetukadaMDa, AdhyAtmika daMDa, mAnahetuka daMDa, mitradveSahetuka daMDa, mAyAhatuka deDa, lobhahetuka daMDa, Iyapathahetuka daMDa. saudharma tathA IzAna A banne kalpomAM tera vimAna prastaTa (pAthaDA) kahyA che. saudhavataMsaka vimAnano AyAma-vikhaMbha sADA bAra lAkha yojananI che. IzAnAvasaka vimAnano AyAmavikhaMbha paNa sADA bAra lAkha yojanano che. jaLacara tiryaMca paMcendriyonI sADA bAra lAkha kula koTI che. prANAyuM nAmanA bAramA pUrvanA vastu tera kahela che. garbhaja tiryaMca paMcendriyane yoga tera hoya che-satya mana prayoga, asatya mana prayoga, satyamRSA mana prayoga,asatyAmRSA mana prayoga,satya vacana prayoga, asatya vacana prayoga, satya mRSAvacana prayoga,asatyAmRSAvacana prayoga, audArikazarIra kAyaprayoga, audArikamizra kAyaprayoga,vaikriyazarIra kAyaprayoga,vaikiyamizra kAya prayoga kAmaNa zarIra kAya prayoga. eka yojananA ekasaTha bhAgomAMthI tera bhAga ochA karatAM jeTalA rahe teTalo sUryamaMDaLa che. A ratnaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti tera sAgaropa-manI che. dhUmraprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti tera sAgaropamanI che. keTalAka asarakumAra devonI sthiti tera palyopamanI che. saudharma ane IzAna kalpanA keTalAka devonI sthiti tera palyopamananI che. lAMtaka kalpanA keTalAka devonI sthiti tera sAgaropamanI che. vaja suvaja vajavata, vajaprabha, vajakAnta, vajavarNa, vajalezya, vajarupa, vajazRMga, vajazreSTha, vajakUTa, vajacrAvataMsaka, vaIra, vaIrAvata, vaIrakAMta, vaIravarNa, vaIralezya, vaIrarupa, vaIrajhaMga, vaIrazreSTha, vaIrakUTa, vaIrAvataMsaka, loka, lokAvarta, lokaprabha, lokakAnta, lokavarNa, lokAvarta, lokapa, lokazRMga, lokazreSTha, lokakUTa lokottarAvataMsaka A trevIsa vimAnomAM je devo utpanna thAya che teonI utkRSTa sthiti tera sAgaropamanI che. teo tera pakhavADie zvAsozvAsa le che. teone tera hajAra varSe AhAra saMjJA utpanna thAya che. keTalAka bhavasiddhika jIvo evA che ke jeo tera bhava karIne siddha thaze yAvat sarva duHkhono aMta karaze. samavAya-13-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (samavAya-14) [27] bhUtagrAma cauda che- sUkSmaekendriya aparyApta. sukSma ekendriya paryApta. bAdarae kendriya aparyApta, bAdaraekendriya paryApta, be Indriya aparyApta be IndriyaparyApta, caturindriya aparyApta, caturindriyaparyApta, paMcendriya asaMjJI aparyApta, paMcendriya asaMjJI paryApti, paMcendriyasaMjJI aparyApta, paMcendriya saMzI paryApta. [28-30 cauda pUrvo kahyA che. utpAdapUrva, agrAyaNIyapUrva vIryapravAdapUrva, astinAsti pravAda pUrva, jJAnapravAda pUrva, satyapravAda pUrva, AtmapravAda pUrva karma pravAda pUrva, pratyAkhyAna pUrva vidyAnupravAda pUrva, avadhya pUrva, prANAyu pUrva kriyAvizAla pUrva bindusAra pUrva Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samavAya-14 396 [31]agrAyaNIya pUrvanI cauda vastuo che. zramaNa bhagavAnuM mahAvIranI zramaNasaMpadA cauda hajAranI hatI. karma vizuddhi mAgaNAnI apekSAe cauda jIvasthAna che- mithyAdaSTi, sAsvAdAna samyagdaSTi, samyagU-mithyAdaSTi, avirata samyagudaSTi, viratAvirata, pramattasaMyata, apramattasaMyata, nivRttibAdara,anivRtti bAdara, sUkSmasaMparAya, upazAntamoha, kSINamoha, sayogakevalI, ayogakevalI. bharata ane airavata e dareka kSetranI jIvA vistAranI apekSAe 1471 yojana ane eka yojananA ogaNIsa bhAgomAMthI cha bhAga (6/19) pramANa che. pratyeka cakravartInA cauda ratna che- strIratna, senApati ratna, gAthApatiratna, purohitaratna, vAdhakiratna, azvaratna, hastiratna asiratna, deDaratna, cakraratna, chatraratna, carmaratna, maNiratna ane kAkiNI ratna. jaMbUdvIpa nAmanA dvIpamAM cauda mahAnadIo che je pUrva ane pazcima dizAmAM lavaNa samudrane maLe che-gaMgA, siMdhu, rohitA, rohitAzA, hari, harikAntA, sItA, sItodA, narakAntA, nArIkAntA, suvarNakUlA, ruppakUlA, raktA ane raktavatI, A ratnaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti cauda palyopamanI che. dhUmraprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti cauda sAgaropamanI che. keTalAka asarakAra devonI sthiti cauda palyopamanI che. saudharma ane IzAna kalpanA keTalAka devo nI sthiti cauda palyopamanI che. lAMtaka kalpanA devonI utkRSTa sthiti cauda sAgaropamanI che. mahAzukra kalpanA devonI jadhanya sthiti cauda sAgaropamanIche. zrIkAMta, zrI mahita, zrI saumanasa, lAMtaka, kApiSTha, mahendra, mahendrakAMta, mahendrojorAvartasaka e ATha vimAnomAM je devo utpanna thAya che. te devonI utkRSTa sthiti cauda sAgaropamanI che. teo cauda pakhavADie zvAsocchavAsa le che. teone cauda hajAra varSe AhAranI IcchA thAya che. keTalAka bhavasiddhika jIvo evA hoya che ke jeo cauda bhava karIne siddha thaze yAvat samasta duHkhono aMta karaze. | samavAya-14-nImunidIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa (samavAya-15) [32-34]paramAdhArmika paMdara hoya che-aMba, aMbariSa, zyAma, sabala, rudra, upaddha, kALa, mahAkALa, asipatra, dhana, kuMbha, vAluka, vaitariNI, kharasvara, mahAghoSa. 3ipa bhagavAna naminAtha paMdara dhanuSya uMcA hatA. dhruvarAhu kaSNapakSanA paDavAthI pratidina caMdrakalAnA paMdaramAM bhAgane AcchAdita karato rahe che paDavAnA divase paMdaramAMthI eka bhAgane DhAMkI de che. bIjanI tithie bIjA bhAgane, trIjanI tithie trIjA bhAgane, evI rIte paMdaramI tithie athatu amAvAsyAnI tithie paMdaramAM bhAgane DhAMkI de che. dhruvarAhu zukala pakSamAM te AcchAdita paMdara bhAgo- mAMthI dararoja eka eka bhAgane anAvRta karato rahe che-ekamanA divase caMdranI prathama kalAne pragaTa kare che. bIjanA divase bIjI kalAne, trIjanA divase trIjI kalAne, ema pUrNamAnA divase paMdaramI kalA pragaTa kare che. [36] nakSatro caMdranI sAthe paMdara muhurta sudhI yoga kare che, te cha nakSatro- zata Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 997 sUtra-37 bhiSaka, bharaNI, Adra, AzleSA, svAti, jyeSThA. [37]catra tathA Aso mAsamAM paMdara muhUrtano divasa hoya che ane paMdara muhUrtanI rAtri hoya che. vidyAnupravAda pUrvanI paMdara vastuo kahI che. manuSyanA paMdara prakAranA prayoga hoya che-satyamanaprayoga, mRSAmana prayoga,satyamRSAmanaprayoga, asatyAmRSAmana prayoga, satyavacana prayoga, mRSAvacana prayoga, satyamRSA vacana prayoga, asatyAmRSA vacana prayoga, audArika zarIra kAya prayoga audArika mizra zarIra kAya prayoga, vaikiya zarIra kAya prayoga, vaikiya mizra zarIra kAya prayoga, AhAraka zarIra kAya prayoga, AhAraka mizra zarIra kAya prayoga, kAmaNa zarIra kAya prayoga. A ratna prabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti paMdara palyopamanI che. dhUmraprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti paMdara sAgaropamanI che. keTalAka asurakamAra devonI sthiti paMdara palyopamanI che. saudharma ane IzAna kalpanA keTalAka devonI sthiti paMdara palyopamanI che. mahAzukra kalpanA keTalAka devonI sthiti paMdara sAgaropamanI che. naMda, sunaMda, naMdAvarta, naMdaprabha, naMdakAnta, naMdavarNa, naMdalezya naMdadhvaja, naMdakaMga, naMdavarNa, naMdalezya, naMdadhvaja, naMdazRMga, naMdazreSTha, naMdakuTa, naMdottarAvataMsaka A bAra vimAnomAM je devo utpanna thAya che teonI utkRSTa sthiti paMdara sAgaropamanI hoya che. teo paMdara pakhavADie zvAsocchuvAsa le che. teone paMdara hajAra varSe AhAranI IcchA thAya che. keTalAka bhavasiddhika jIvo evA hoya che, ke jeo paMdara bhava karIne siddha thaze yAvatu samasta duHkhono aMta karaze. | samavAya-15,nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ] (samavAya-16) | [38]sUyagaDo no je pahelo zrutaskaMdha che tenA soLamAM adhyayananuM nAma "gAthASoDazaka" che. yathA-samaya, vaitAlIya, upasargaparijJA, strI-parijJA, naraka vibhakti, mahAvIra stuti, kuzIla paribhASita, vIrya, dharma, samAdhi, mArga, samavasaraNa, mAthA tathya, graMtha, samIkIya, gAthASoDazaka, kaSAya soLa che-anaMtAnubaMdhI krodha, mAna, mAyA, lobha, apratyAkhyAna, krodha, mAna, mAyA, lobha, pratyAkhyAna krodha, mAna, mAyA, lobha saMjvalana krodha, mAna, mAyA, lobha. [39-40) merUparvatanA soLa nAma che-maMdara, merU, manorama, sudarzana, svayaMprabhu, girirAja, ratnoccaya, priyadarzana, lokamadhya, lokanAbhi, artha, sUyavarta, sUryAvaraNa, uttara, digAdi avataMsaka. [41]purUSomAM AdAnIya pArzvanAtha arihaMtanI utkRSTa zramaNasaMpadA soLa hajAranI hatI. AtmapravAda pUrvanI soLa vastuo kahI che. amarendra ane balendranI avatArikAlayano nI laMbAI-pahoLAI soLa hajAra yojananI che. lavaNa samudranA madhyamabhAgamAM velAnI vRddhi soLa hajAra yojananI che. A ratnaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti soLa palyopamanI che. dhUmraprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti soLa sAgaropamanI che. keTalAka asurakumAra devonI sthiti soLa palyopamanI che. Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .. 398 samavAya-16 saudharma ane IzAna kalpanA keTalAka devonI sthiti soLa palyopamanI che. mahAzuka kalpanA keTalAka devonI sthiti soLa sAgaropamanI che. Avata, vyAvata, naMdAvarta, mahAniMdAvarta, aMkuza, aMkuzapralaMba, bhadra, subaddha, mahAbhadra, sarvatobhadra, bhadrottarAvataMsaka A agiyAra vimAnomAM je devo utpanna thAya che. teonI utkRSTa sthiti soLa sAgaropamanI che. teo soLa pakhavADie zvAsocchavAsa le che. teone soLa hajAra varSe AhAranI IcchA thAya che. keTalAka bhavasiddhika jIvo evA che ke jeo soLa bhava karIne siddha thaze yAvatu samasta duHkhono aMta karaze. | samavAya-16 namunidIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa ] (samavAya-17) [42]asaMyama sattara prakAranA kahyA che. pRthvIkAyaasaMyama, apUkAyaasaMyama tejaskAyaasaMyama, vAyukAyaasaMyama, vanaspatikAyaasaMyama, beIndriyaasaMyama, te IndriyaasaMyama, cauIndriyaasaMyama, paMcendriyaasaMyama,ajIvakAyaasaMyama, prekSAasaMyama, uakSAasaMyama, apahRtyaasaMyama, apramAjanAasaMyama, manaasaMyama, vacanaasaMyama, kAyaasaMyama. saMyama sattara prakAranA che- pRthvIkAyasaMyama, apUkAyasaMyama, tejaskAyasaMyama vAyukAyasaMyama, vanaspatikAyasaMyama, beIndriyasaMyama IndriyasaMyama, cauIndriyasaMyama, paMcendriyasaMyama, ajIvakAyasaMyama, prekSAsaMyama, uprekSAsaMyama, apahatyasaMyama, prArthanAsaMyama, manasaMyama, vacanasaMyama, kAyasaMyama. mAnuSottara parvatanI uMcAI sattaraso ekavIsa yojananI che. samasta velaMdhara ane anulaMdhara nAgarAjonA AvAsa parvatonI uMcAI sattaraso ekavIsa yojananI che. lavaNa samudranA mULathI laIne damamAlA sudhInI uMcAI sattara hajAra yojananI che. A ratnaprabhA pRthvInA sama bhUbhAgathI thoDuM adhika sattara hajAra yojananI uMcAI para aMdhAcAraNa ane vidyAcAraNa munionI tirachI gati kahI che. camara asurendrane tigicchakUTa utpAta parvata sattaraso ekavIsa yojananI uMcAI vALo che. bali asurendranA rUcakendra utpAta parvatanI uMcAI sAraso ekavIsa yojananI che. maraNa sattara prakAranA che.-AvIcimaraNa, avadhimaraNa, AtyaMtika maraNa, vaDanmaraNa, vazArtamaraNa, aMtaHzalyamaraNa, taddabhavamaraNa, bAlamaraNa, paMDitamaraNa, bAla-paMDitamaraNa, chadmasthamaraNa, kevalImaraNa, vaihAyasamaraNa, gRdhdhapRSThamaraNa, bhakta pratyAkhyAnamaraNa, IginImaraNa, pAdopagamanamaraNa. sUkSmasaMparAya bhAvamAM vartatA sUkSma sAparAyika bhagavAnane sattara prakAranI karmaprakRtiono baMdha hoya cheabhinibodhikajJAnAvaraNa, zrutajJAnAvaraNa, avadhijJAnAvaraNa, mana:paryava jJAnAvaraNa, kevala jJAnAvaraNa, cakSudarzanAvaraNa, acaluM darzanAvaraNa, avadhi darzanAvaraNa, kevaladarzanAvaraNa, sAtAvedanIya, yazokIrtinAma, uccagotra, dAnAMtarAya, lAbhAMtarAya, bhogAMtarAya, upabhogAMtarAya, vIyatarAya. A ratnaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti sattara palyopamanI che. dhUprabhA pRthvInA keTalAka nairayi- yakonI utkRSTa sthiti sattara sAgaropamanI che tama prabhA pRthvInA nairayikonI jaghanya sthiti sattara sAga Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sutra-42 39 ropamanI che. keTalAka asurakumAra devonI sthiti sattara palyopamanI che. saudharma IzAna kalpanA keTalAka devonI sthiti sattara palyopamanI che. mahAzukra kalpanA devonI utkRSTa sthiti sattara sAgaropamanI che. sahastrAra kalpanA devonI jaghanya sthiti sattara sAgaropamanI che. sAmAna, asAmAna, mahAsAmAna, padma, mahApadma, kumuda, mahAkumuda, nalina, mahAnalina, pauMDarIka, mahApauMDarIka, zukala mahAzukala, siMha, sihakAnta, siMha- vIrya bhAviya, A sattara vimAnomAM, je devo utpanna thAya che teonI utkRSTa sthiti sattara sAgaropamanI che. devo sattara pakhavADie zvAsocchavAsa le che. te devone sattara hajAra varSe AhAranI IcchA thAya che. keTalAka bhavasiddhika jIvo evA che ke jeo sattara bhava karIne siddha thaze yAvatu samasta duHkhono aMta karaze. samavAya-17nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (samavAya-18) [43] brahmacarya aDhAra prakAre che- audArika manuSya tiryaMca saMbaMdhI kAmabho gonuM svaye manathI sevana na karavuM. bIjA pAse sevana karAvavAno vicAra na karavo. sevana karanAra vyaktinI manamAM prazaMsA na karavI, audArika kAmabhogonuM vacanodvArA jAte sevana na karavuM, bIjAne sevana karavAnI preraNA na ApaNI, sevana karanAranI vANIthI prazaMsA na karavI, audArika kAmabhogonuM zarIrathI sevana na karavuM, bIjAne sevana karavA mATe preravA nahIM sevana karanAranI zarIrathI anumodanA na karavI, e ja pramANe deva saMbaMdhI eTale ke vaikriya zarIra saMbaMdhI kAmabhogonuM svayaM manathI sevana karavuM nahIM, bIjA pAse manathI sevana karAvavuM nahIM, sevana karanArane manathI anumodana ApavuM nahi, vaikriya zarIra saMbaMdhI kAmabhogonuM vacanathI jAte sevana karavuM nahIM, bIjA pAse vANIthI sevana karAvavuM nahIM, sevana karanAra vyaktinI vANIthI prazaMsA karavI nahIM, divya kAmabhogonuM zarIrathI jAte sevana karavuM nahIM, bIjAne sevana karavA preravA nahIM, ane sevana karanArane kAyAthI anumodana ApavuM nahIM. 4i3-44]arihaMta ariSTaneminI utkRSTa zramaNasaMpadA aDhAra hajAra hatI. zramaNa bhagavAnuM mahAvIre bAla-vRddha samasta zramaNonA AcArasthAno aDhAra kahyA che-cha vrata nuM pAlana, chakAya jIvonI rakSA, akalpanIya vastra-pAtra Adino niSadha, gRhasthanA bhAjana, palcaka, niSadyA, snAna, ane zarIra zuzraSAno tyAga. [5]cUlikA sahita AyAro sUtranA padonuM pramANa aDhAra hajAranuM che. brAhmI lipinuM lekhavidhAna aDhAra prakAranuM kahyuM che- brAhmI, yAvanI, doSa purikAkharoSTrI, kharasAvikA,pahArAtikA, ucca, tarikA, akSarapRSTikA, bhogavatikA, vainAkiyA ninduvikA, aMkalipi, gaNitalipi, gaMdharvalipi, Adarzalipi, mAhezvarIlipi, dAmalipi, bolindI lipi, asti-nAsti pravAda pUrvanI aDhAra vastuo kahI che. dhUmraprabhA pRthvIno vistAra eka lAkha aDhAra hajAra yojanAno che. poSa ane ASADha mAsamAM eka divasa utkRSTa aDhAra muhUrtano hoya che. temaja eka rAtri aDhAra muhUrtanI hoya che. A Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 samavAya-18 ratnaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti aDhAra palyopamanI che. tamaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti aDhAra sAgaropamanI che, keTalAka asarakumAra devonI sthiti aDhAra palyopamanI che. saudharma ane IzAna kalpanA keTalAka devonI sthiti aDhAra palyopamanI che. sahastrAra kalpanA devonI utkRSTa sthiti aDhAra sAgaropamanI che. Anata kalpanA devonI jaghanya sthiti aDhAra sAgaropamanI che. kAla, sukAla, mahAkAla, aMjana, riSTa, zAla, samAna, druma, mahAkuma, vizAla, suzAla, padma, padmagulma, kumuda, kumuda-gulma, nalina, nalinagulma, poMDarika, pauMDarIkagulma, sahastrArAvataMsaka A vIsa vimAnomAM je devo utpanna thAya che te devonI sthiti aDhAra sAgaropamanI che. te devone aDhArahajAra varSe AhAranI IcchA thAya che. keTalAka bhavasiddhika jIva evA che ke jeo aDhAra bhava karIne siddha thaze yAvatu sarva duHkhono aMta karaze. samavAya-18-nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyAparNa ] (samavAya-19) jJAtAdharmakathAnA ogaNIsa adhyayano che-unsipta, jJAti, saMghATaka, aMDa, kUrma, selaka, taMba, rohiNI, mallI, mAkaMdI, caMdrikA, dAvadava, udakajJAta, meMDhaka, tetalI, naMdIphala, avarakaMkA, AkIrNa, susumA, puMDarIkajJAta. [49]jabUdvIpamAM sUrya 1900 yojana sudhI uMce nIce tape che. zukra nAmano mahAgraha pazcima dizAmAM udaya pAmIne 19 nakSatro sAthe yoga karIne pazcima dizAmAM asta thAya che. jaMbUdvIpanA gaNitamAM kalAnuM parimANa eka yojananA ogaNIsa bhAganuM che. 19 tIrthakaro agAravAsamAM rahIne athatu rAjyapada bhogavIne dIkSita thayA hatA. A ratnaprabhA pRthvInA keTalAka nairavi- konI sthiti 19 palyopamanI che. tamaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti 19 sAgaropamanI che. keTalAka asurakumAra devonI sthiti ogaNIsa palyopamanI che. saudharma ane IzAna kalpanA keTalAka devonI sthiti ogaNIsa palyopamanI che. ANata kalpanA devonI utkRSTa sthiti ogaNIsa sAgaropamanI che. prANata kalpanA devonI jadhanya sthiti ogaNIsa sAgaropamanI che. ANata, prANata, nata, vinata, dhana, suSira, Idra IndrakAnta, IndrottarAvartAsaka A nava vimAnomAM je devo utpanna thAya che te devonI utkRSTa sthiti ogaNIsa sAgaropamanI che. ANata-cAvatuM-IndrottarAvataMsaka vimAna-mAM je devo utpanna thAya che, te devo ogaNIsa pakhavADie zvAsocchuvAsa le che. ANata yAvatu-IndrottarAvataMsaka vimAnamAM je devo utpanna thAya che, te devone ogaNIsa hajAra varSe AhAranI IcchA thAya che. keTalAka bhavasiddhika jIvo evA che ke jeo ogaNIsa bhava karIne siddha thaze yAvata samasta duHkhono aMta karaze. samavAya-19nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (samavAya-10). [50]asamAdhinA vAsa sthAno kahyA che atyaMta jhaDapathI cAlavuM pramArjana Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtra-50 401 karyA vinA cAlavuM, sArI rIte pramArjana karyA vinA cAlavuM, zAstranI maryAdA karatAM vadhAre Asana ane zavyAno upabhoga karavo, adhika jJAnAdika guNasaMpanna zramaNano tiraskAra karavo, sthavira zramaNone pIDA pahoMcADavI, kSaNa kSaNamAM krodha karavo, atyaMta krodha karavo, pITha pAchaLa anyanA doSo pragaTa karavA, vAraMvAra nizcaya vALI bhASA bolavI, navo kaleza utpanna karavo, upazAMta kalezane pharIthI uzkeravo, sacitta hAthapagathI bhikSA grahaNa karavI athavA bhikSA mATe javuM, akALamAM svAdhyAya karavo, kalaha karavo, rAtrimAM uccasvarathI bolavuM, kalaha karIne gacchamAM phUTa pADavI, sUryAsta samaya sudhI bhojana karavuM, eSaNA karyA vinA AhAra Adi levo. bhagavAna munisuvrata tIrthaMkara vIsa dhanuSya uMcA hatA. sarva ghanodadhino vistAra vIsa hajAra yojanAno che. prANata kalpendranI vIsahajAra sAmAnika devo che. napusaMka vedanIya karmanI baMdhasthiti vIsa sAgaropama koTAkoTInI che. pratyAkhyAna pUrvanI vIsa vastu che, utsapiNI ane avasarpiNI maLIne vIsa sAgaropama koTAkoTInuM kAlacakra che. A ratnaprabhA pRthvInA keTalAka narayikonI sthiti visa palyopamanI che. tama prabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti vIsa sAgaropamanI che. keTalAka asurakumAra devonI sthiti vIsa palyopamanI che. saudharma ane IzAna kalpanA keTalAka devonI sthiti visa palyopamanI che. prANata kalpanA devonI utkRSTa sthitivasasAgaropamanIche.AraNa kalpanA devonI jaghanya sthiti vIse sAgaropamanI che. sAta, visAta, suvisAta, siddhArtha, utpala, bhittila, tigiccha, dizA sauva- sika, pralaMba, rUcira, puSpa, supuSpa, puSpAvata, puSpaprabha, puSpakAnta, puSpavarNa, puSpa- lezya, puSpadhvaja, puSpakAnta, puSpazreSTha, puSpottarAvataMka, e ekavIsa vimAnomAM utpanna thanAra devonI sthiti vIsa sAgaropamanI che. te devo vIsa pakhavADie zvAsocchavAsa le che. teone vIsa hajAra varSe AhAranI IcchA thAya che. keTalAka bhavasiddhika jIvo evA che ke jeo vIsa bhava karIne siddha thaze yAvatu samasta duHkhono aMta karaze. samavAya-20nImunidIparatnasAgare karelagu IrachAyApUrNa samavAya-1) [51] zabala doSo ekavIsa che - hastakarma karavuM maithuna sevana karavuM rAtribhojana karavuM. AdhAkarmIAhAra levo, rAjapiMDane upabhogamAM levo, sAdhune mATe vecAto lIdhela hoya, Ahata-pAmiAcchinnamAMthI koI AhAra levo vAraMvAra pratyAkhyAna toDIne bhojana karavuM, cha mAsamAM potAnA gacchamAMthI bIjA. gacchamAM javuM, ekamahinAmAM traNavAra nadI pAra karavI, ekamAsa daramyAna traNavAra mAyAcAranuM sevana karavuM. zayyAtarapiMDa levo, jANIbujhIne jIvahiMsA karavI, jANI- bujhIne mRSAvAda bolAvuM, adattAdAna levuM jANIbujhIne sacitta pRthvIpara besavuM yA zayana karavuM sacitta zilA upara athavA sajIva pIThaphalaka para besavuM athavA zayana karavuM, jIva-prANa-harita-uttira-panaka-daga-mRttikA-jALAvALI bhUmi para besavuM athavA zayana karavuM, jANIbujhIne mULa-kaMda-tvacA-pravAla-puSpa-phala-harita AdinuM bhojana 26 Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - . 402 samavAya-21 karavuM, eka varSamAM dasavAra nadI Adine pAra karavA, eka varSamAM dasavAra mAyAcAra sevavo. punaH punaH sacitta jaLathI dhoyela hAthathI pradatta azana, pAna, khAdima athavA svAdima AhAra levo. mohanIya karmanI sAta prakRtio kSaya thaI gayo che evA nivRttibAdara guNasthAnamAM vartatA zramaNane mohanIya karmanI ekavIsa prakRtionI sattA rahe che- apratyAkhyAna krodha, mAna, mAyA, lobha, pratyAkhyAna krodha, mAna mAyA, lobha, saMjvalana krodha, mAna, mAyA lobha, trIveda, purUSaveda, napusaMkaveda, hAsya, rati, arati, bhaya, zoka, jAgu sA. pratyeka avasarpiNInA pAMcamA duSamA ane chaThThA duSama-duSamA ArA ekavIsa ekavIsa hajAra varSanA hoya che. pratyeka utsarpiNIno pahelo duSama-duSamAM ane bIjo duSamA Aro ekavIsa-ekavIsa hajAra varSano hoya che. A ratnaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti ekavIsa palyopamanI che. tamaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti ekavIsa sAgaropamanI che. keTalAka asarakamAra devonI sthiti ekavIsa palyopamanI che. saudharma ane IzAna kalpanA keTalAka devonI sthiti ekavIsa palyopamanI che. AraNa kalpanA devonI utkRSTa sthiti ekavIsa sAgaropamanI che. azrutakalpanA devonI jaghanya sthiti ekavIsasAgaropamanI che. zrIvatsa, zrIdAmakAnta, mAlya, kRSTi cApotrata, AraNAvataMsaka A cha vimAnomAM je devo utpanna thAya che, teonI sthiti ekavIsa sAgaropamanI che. te devo ekavIsa pakhavADie zvAsocchavAsa le che. teone ekavIsa hajAra varSe AhAranI IcchA thAya che. keTalAka bhavasiddhika jIvo evA che ke je ekavIsa bhava karIne siddha thaze yAvatu samasta duHkhono aMta karaze. samavAya-21 nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (samavAya-22) pirI parISaha bAvIsa kahyA che-sudhAparISaha pipAsAparISaha, zIta-uSNa parISaha, deza-mazaka parISaha, acalaparISaha, aratiparISaha, strIparISaha, caya parIpaha, niSaghAparISaha, zaThAparISaha AkrozaparISaha, vadhapariSaha, yAcanA- parISaha, jalla (mela)parISaha, satkArapuraskAraparISaha, alAbhaparISaha, rogaparISaha tRSNasparzaparISaha, prajJAparISaha, ajJAnaparISaha, darzanaparISaha. daSTivAdanA bAvIsa sUtro chitracheda nayavALA che ane te svasamayanA sUtronI paripATImAM che. daSTivAdanA bAvIsa sUtro achinna cheda nayavALA che. ane te AjIvika sUtronI paripATImAM che. daSTivAdanA bAvIsa sUtro traNa nayavALA che ane te vairAzika sUtronI paripATImAM che. daSTivAdanA bAvIsa sUtro cAra nayavALA che ane te svasamayanA sUtronI paripATImAM che. pudgala pariNAma bAvIsa prakAranuM kahyuM che-kRSNavarNa pariNAma, nIla, rakta, hAridra, zukala, surabhigaMdha, durabhigaMdha, tikta, karka, Amsa, kaSAya. madhurarasa, karkaza sparza. mada. gurU, laghu, zIta, uSNa, snigdha, rukSa, agurulaghu sparza, gurUlaghusparza pariNAma.A ratnaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti bAvIsa palyopamanI che. tama prabhA Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtra-52 403 pRthvInA naiyikonI utkRSTa sthiti temaja tamastamaH pRthvInA keTalAka nairiyakonI jaghanya sthiti bAvIsa sAgaropamanI che. keTalAka asurakumAradevonI sthiti bAvIsapalyopamanI che. saudharma ane IzAna kalpanA keTalAka devonI sthiti bAvIsapalyopamanI che. acyutakalpanA devonI utkRSTa sthiti bAvIsasAgaropamanI che. mahita, vizruta, vimala, prabhAsa, vanamAla, acyutAvataMsaka, A cha vimAnomAM je devo utpanna thAya che teonI sthiti bAvIsa sAgaropamanI che te devo bAvIsa pakhavADie zvAsocchvAsa le che. te devone bAvIsa hajAra varSe AhA2nI IcchA thAya che. keTalAka bhavasiddhika jIvo evA che jeo bAvIsa bhava karIne siddha thaze yAvat samasta duHkhono aMta karaze. samavAya-22 nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa samavAya-23 [53]sUtrakRtAMganA tevIsa adhyayano che--samaya, vaitAlika, upasargaparijJA, strIparikSA, narakavibhakti, mahAvIrastuti, kuzIla paribhAsita, vIrya, dharma, samAdhi, mArga, samavasaraNa, AkhyAtahita, graMtha, yamatIta, gAthA, puMDarIka, kriyAsthAna, AhAraparikSA, apratyAkhyAnakriyA, aNagArazruta, ArvakIya, nAlaMdIya. jaMbudvIpanA bharata kSetramAM A avasarpiNI kALamAM tevIsa tIrthaMkara bhagavAnone sUryodayanA samaye kevaLajJAna kevaLadarzana utpanna thayA hatAM. jaMbudrIpamAM avasarpiNI kALamAM tevIsa tIrthaMkara pUrvabhavamAM agIyAra aMgonA pAThI hatA. tenA nAma-ajItanAtha, saMbhanAtha, yAvat vardhamAna svAmI sudhI. arihaMta RSabhadeva cauda pUrvanA pAThI hatA. jaMbUdvIpamAM avasarpiNIkALamAM tevIsa tIrthaMkara-ajItanAtha yAvat* mahAvIra svAmI pUrvabhavamAM mAMDalika rAjA hatA. arihaMta RRSabhadeva kausalika pUrva- bhavamAM cakravartI hatA. A ratnaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti tevIsa palyo- pamanI che. tamastamaH pRthvInA keTalAka naiyikonI sthiti tevIsa sAgaropamanI che. keTalAka asurakumAra devonI sthiti tevIsa palyopamanI che. saudharma ane IzAna kalpanA keTalAka devonI sthiti tevIsa palyopamanI che. nIcenA trIkanA madhyama greveyaka devonI jaghanyasthiti tevIsa sAgaropamanI che. adhastana-adhastana-badhAnI nIcenA traiveyaka vimAnamAM je devo utpanna thAya che te devonI tevIsa sAgaropamanI utkRSTa sthiti che. te devo tevIsa pakhavADiye zvAsocchvAsa le che. te tevIsa hajAra varSe AhAranI IcchA thAya che. keTalAka bhavasiddhika jIvo tevIsa bhava karIne siddha thaze yAvat samasta duHkhono aMta karaze. samavAya-2 3 nI munidIparatna sAgare karela gurjarachAyA pUrNa samavAya-24 [54] (A avasarpiNI kAlanA) devAdhideva covIsa che--RSabha, ajita, saMbhava, abhinaMdana, sumati, padmaprabha, supArzva, caMdraprabha, suvidhi, zItala, zreyAMsa, Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 404 samavAya-24 vAsupUjya, vimala, anaMta, dharma, zAMti, kuMthu ara, mallI, munisuvrata, nami, nemi, pArtha, vardhamAna. laghuhimavaMta ane zikharIvarSadhara parvatonI jIvA nI laMbAI co- 24932 yojana tathA eka yojananA ADatrIsamA bhAgathI thoDI vadhAre che. devatAonA covIsa sthAna IndravALA che zeSa ahamindra che. uttarAyaNanata sUrya karkasaMkrAMtinA divase covIsa aMgula pramANa paurUSI chAyA karIne maMDalAntaramAM praveza kare che. mahAnadI gaMgA ane siMdhano nirgamasthAnano vistAra covIsa kozathI thoDo vadhAre che. mahAnadI raktA ane raktavatI A be nadIonA nirgamasthAnano vistAra covIsa kozathI kAMIka vadhAre kahyo. che. A ratnaprabhApRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti covIsapalyopamanI che. tamastama pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti covIsa sAgaropamanI che. keTalAka asurakumAra devonI sthiti covIsa palyopamanI che. saudharma ane IzAna kalpanA keTalAka devonI sthiti covIsa palyopamanI che. nIcenA trIkamAMthI uparavALA raiveyakanA devonI jaghanya sthiti covIsa sAgaropamanI che. nIcenA madhyama greveyaka vimAnamAM je devo utpanna thAya che te devonI utkRSTa sthiti covIsa sAgaropamanI che. te devo covIsa pakhavADie zvAsocchavAsa le che. te devone covIsa hajAra varSe AhAra levAnI IcchA thAya che. keTalAka bhavasiddhika jIvo evA che ke jeo covIsa bhava karIne siddha thaze yAvatu samasta duHkhono aMta karaze. samavAya-24-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (samavAya-25) pipI prathama ane aMtima tIrthaMkaronA samayamAM pAMca mahAvratonI pacIsa bhAvanAo kahI che-prathama mahAvratanI pAMca bhAvanA-Isamiti, managupti, vacanagupti, prakAzayukta pAtramAM bhojana karavuM, AdAna bhaMDamAtra nikSepaNA samiti, bIjA mahAvratanI pAMca bhAvanA-vivekapUrvaka bolavuM, kodha-lobha-bhaya-hAsyano tyAga. trIjA mahAvatanI pAMca bhAvanA-AvAsanI AjJA levI, AvAsanI sImA jANavI, AvAsanI AjJA svayaM levI, sAdhamikanA AvAsano paribhoga paNa AjJA laIne karavo, badhAne mATe lAvelAM AhArano paribhoga gurU AdinI AjJA laIne karavo. cothA mahAvratanI pAMca bhAvanA-strI, pazu ane napusaMka Adi dvArA sevita zadhyA-Asana Adino tyAga, rAgapUrvaka strIkathAno tyAga, strIonA manohara aMgone rAgapUrvaka jovAno tyAga, pUrve karela rativilAsanA smaraNano tyAga, vikAravardhaka praNIta AhArano tyAga. pAMcamAM mahAvratanI pAMca bhAvanA-zrotrendriya, cakSuIndriya, ghrANendriya, rasendriya, ane sparzendriya A pAMca IndriyonA viSayo saMbaMdhI mamatvano tyAga. mallinAtha arihaMta pacIsa dhanuSya uMcA hatA. samasta dIrgha vaitADhya parvata pacIsa yojana uMcA che tathA bhUmimAM pacIza koza uMDA che. zarkaraprabhA pRthvImAM pacIsa lAkha nArakAvAsa che. [56-58] cUlikA sahita- AyAro-nA pacIsa adhyayano che- zastrapariNA, loka-vijaya zItoSNIya, samyakatva, AvaMti, dhUta, vimoha, upadhAna-zruta, mahA - - - - Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sutra-pa9 405 parijJA, piDeSaNA, zayyA, Iya, bhASAdhyayana, vakhaNA, pAraiSaNA, avagraha-pratimA, sapta-sataikka nAmanA sAta adhyayana, bhAvanA ane vimukta. [pa mithyAdaSTi vileMdriya aparyApta saMkilaSTa pariNAmavALA jIva nAmakarmanI pacIsa uttara pravRtiono baMdha bAMdhe che. tiryaMcagati nAmakarma, vikalendriya jAti, audArika zarIra, taijasazarIra, huDakasaMsthAna, audArika zarIrAMgopAMga, sevA saMghayaNa, varNamAna,gaMdhanAma, rasanAma, sparzanAma, tiryaMcAnupUrvI, agurulaghunAma, upaghAtanAma, trasanAma, bAdaranAma, apAyaptinAma, pratyeka zArIranAma, asthiranAma, azubhanAma, durbhaganAma, anAdeya nAma, ayazakIrti nAma ane nimaNi nAma kama. mahAnadI gaMgA ane sidhuno muktA- valI hAranI AkRtivALo pacIsa kozano vistRta pravAha pUrva-pazcima dizAmAM ghaTamukhathI pota-potAnA kuMDamAM paDe che. mahAnadI raktA- raktavatInA muktAvalI hAranI AkRtivALo pacIsa kozana vistRta pravAha pUrva-pazcima dizAmAM ghaTamukhathI potapotAnA kuMDamAM paDe che. lokabiMdusAra pUrvanI pacIsa vastu che. A ratnaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti pacIsa palyopamanI che. tamastamaH pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti pacIsa sAgaropamanI che. keTalAka asurakumAra devonI sthiti pacIsa palyopamanI che. saudharma ane IzAna kalpanA keTalAka devonI sthiti pacIsa palyopamanI che. madhyama adhastana saiveyaka devonI jaghanya sthiti pacIsa sAgaropamanI che. nIcenA uparavALA greveyaka vimAnamAM je devo utpanna thAya che teonI utkRSTa sthiti pacIsa sAgaropamanI che. te deva pacIsa pakhavADie zvAsocchavAsa le che. te devone pacIsa hajAra varSe AhAranI IcchA thAya che. keTalAka bhavasiddhika jIvo evA che ke jeo pacIsa bhava karIne siddha thaze yAvatuM sarva duHkhono aMta karaze. samavAya-25-nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa samavAya-2). [2]dazAzrutaskaMdha, bRhatakalpa sUtra ane vyavahArazrutanA uddezana kAla maLIne chavvIsa che, dazAzrutanA-10 bRhatkalpanA - vyavahArazrutanA-10 maLIne 26. abhavasiddhika jIvonI mohanIya karmanI chavvIsa pravRtio sattAmAM hoya che- mithyAtva mohanIya 16 kaSAya, hAsya, rati, arati, zoka, bhaya, dugucchA, trIveda, purUSaveda, napusaMkada, A ratnaprabhA pRthvInAM keTalAka nairayikonI sthiti 26 palyopamanI che. tamastamaH pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti 26 sAgaropamanI che. keTalAka asurakumAra devonI sthiti 26- palyopamanI che. saudharma ane IzAnakalpanA keTalAka devonI sthiti 26- palyopamanI che. madhyama-madhyama greveyaka devonI jadhanya sthiti 26. sAgaropamanI che. madhyama-adhastana raiveyaka vimAnomAM 26devonI utkRSTa sthiti chavvIsa sAgaropamanI che. te devo chavvIsa pakhavADie zvAsocchavAsa le che. te devone 26000 varSe AhAranI IcchA thAya che. keTalAka bhavasiddhika jIvo evA che ke jeo 26 bhava karIne siddha thaze yAvatu samasta duHkhono aMta karaze. samavAya-26-nImunidIparatnasAgare karelagarjarachAyApUrNa | Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 406 samavAya-27 [1] aNagA2nA 27- guNa che- prANatipAtaviramaNa, mRSAvAda viramaNa, adattAdAnaviramaNa, maithunaviramaNa, parigrahaviramaNa, zrotrendriyanigraha, cakSuIndriya nigraha, ghrANendriyanigraha, rasendriyanigraha, sparzendriyanigraha, krodha mAna. mAyA ane lobhano tyAga, bhAvasatya, karaNa satya, yoga satya, kSamA, virAgatA, mana, vacana, ane kAyAno nirodha, jJAnasaMpannatA, darzanasaMpannatA, cAritrasaMpannatA, vedanA sahana karavI. mArAgAMtika kaSTa sahana karavuM, jaMbudvIpamAM abhijIttne choDIne satyAvIsa nakSatrothI vyavahAra cAle che. pratyeka nakSatramAsa satyAvIsa ahorAtrino hoya che. saudharma ane IzAna kalpanA vimAnonI bhUmi satyAvIsaso yojananI moTI che vedaka samyaktvanA baMdhathI virata jIvanI sattAmAM mohanIya karmanI 27 uttara prakRtio kahI che. zrAvaNasudI sAtame sUrya 27 aMgulapramANa paurUSIchAyA karIne divasane ghaTADato ane rAtrine vadhArato gati kareche. A ratnaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti 27- palyopamanI che. tamastamaH prabhA pRthvInA keTalAka naiyikonI sthiti 27- sAgaropamanI che. keTalAka asurakumAra devonI sthiti 27- palyopamanI che. saudharma ane IzAna kalpanA keTalAka devonI sthiti 27- palyopamanI che. madhyama-uparitana traiveyaka devonI jaghanya sthiti 27- sAgaropamanI che. madhyama madhyama traiveyaka vimAnamAM je devo utpanna thAya che teonI utkRSTa sthiti 27- sAgaropamanI che. te devo 27- pakhavADie zvAsocchvAsa le che. te devone 27000 varSe AhAranI IcchA thAya che. keTalAka bhasiddhika jIvo evA che ke jeo 27- bhava karIne siddha thaze yAvat samasta duHkhono aMta karaze. samavAya-27- nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa. samavAya-28 samavAya 27 [62]AcAra prakalpa aThayAvIsa prakAranA kahyA che--eka mAsanI AropaNA, eka mAsa ane pAMca divasanI AropaNA, eka mAsane dadivasanI AropaNA, eka mAsane paMdara divasanI AropaNA, eka mAsane vIsa divasanI AropaNA, eka mAsane pacIsa divasanI AropaNA,eja pramANe cha dvimAsikI AropaNA,cha trimAsikI ArIpaNA, cha cartumAsikI AropaNA, upaghAtikAAropaNA, anupAtikAAropaNA, kRtsnAAropaNA, akRtsnAAropaNA. keTalAka bhavasiddhika jIvonI mohanIyakarmanI aThayAvIsa prakRtio sattAmAM rahe che-samyaktva vedanIya, soLakaSAya, nava nokaSAya. Abhinibodhika jJAna 26 prakAranuM che. zrotrendriyaathavigraha, cakSuIndriya arthAvagraha, ghrANendriyaarthAvagraha, rasendriyaarthAvagraha, sparzendriya arthAvagraha, noIndriya arthAvagraha. zrotrendriyavyaMjanAvagraha, ghrANendriyavyaMjanAvagraha, 2sendriya vyaMjanAvagraha, sparzendriyavyaMjanAvagraha. zrotrendriyaIhA, cakSuIndriya IhA, ghrANendriya IhA, rasendriyaIhA, sparzendriyaIhA, noIndriya IhA. zrotrendriyaavAya, cakSuIndriyaavAya, ghrANendriyaavAya, rasendriyaavAya, sparzendriyaavAya, noindriyaavAya, dhAraNA, Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtra-2 407 cakSu indriya dhAraNA, rasendriyadhAraNA, sparzendriya dhAraNA, noIndriyadhAraNA. IzAna kalpamAM aThayAvIsa lAkha vimAno che. devagatino baMdha bAMdhato jIva nAmakarmanI aThayAvIsa prakationo baMdha bAMdhe che. - devagati, paMcendriya jAti, vaikriya zarIra, taijasazarIra, kAmaNa zarIra, samacaturastra saMsthAna, vaikriya zarIrAMgopAMga, varNa, gaMdha, rasa, sparza, devAnupUrvI, agurulaghu, upaghAta, parAghAta uzvAsa, prazasta vihAyogati, trasa, bAdara, paryApta, pratyeka, sthira asthiramAMthI koI eka, zubha-azu bhamAMthI eka, susvara duHsvaramAMthI eka, subhaga durbhAgamAMthI eka, ane Adeya anAdayamAMthI eka, yazakIrtinAma, nimaNinAma. e pramANe nArakI jIva narakano baMdha bAMdhato nAmakarmanI aThayAvIsa prakRtiono baMdha bAMdhe che.- aprazasta vihAyogati, haMDakasaMsthAna, asthira, durbhaga, azubha, durvara, anAdeya, ayazakIrti, tathA zeSa pUrvokata prakRtio. ratnaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti 28- palyopamanI che. tamastamaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti aThayAvIsa sAgaropamanI che. keTalAka asurakumAra devonI sthiti aThayAvIsa palyopamanI che. saudharma ane IzAna kalpanA keTalAka devonI sthiti aThayAvIsa palyopamanI che. uparIta nA prathama raiveyakanA devonI jaghanya sthiti aThayAvIsa sAgaropamanI che. uparitana madhyama raiveyaka vimAnamAM je devo utpanna thAya che te devonI aThayAvIsa sAgaropamanI sthiti che. te devo aThyAvIsa pakhavADie zvAsocchazvAsa le che. te devone aThayAvIsa hajAra varSe AhAra levAnI IcchA thAya che. keTalAka bhavasiddhika jIvo evA che ke jeo aThyAvIsa bhava karIne siddha thaze yAvatu samasta duHkhono aMta karaze. samavAya-18nI muni dIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa (samavAya-29) [63]pApakRta ogaNIsa prakAranA che-bhUmi, utpAta, svapna, AkAza, zarIra, svara, vyaMjana,lakSaNa, A ATha nimitta zAstra che. bhUmizAstra traNa prakAranuM che.-sUtra, vRtti, vArtika. e pramANe dareka zAstra traNa prakAranA che eTale covIsa tathA vikathAnuyoga, vidyAnuyoga, maMtrAnuyoga, yogAnuyoga, anyatIthinA dvArA pravartita yoga. aSADha, bhAdaravo, kArtika, poSa ane vaizAkha mahino ogaNatrIsa ahorAtrino che. caMdramAsano eka divasa ogaNatrIsa muhUrtano hoya che. prazasta adhyavasAyathI yukta samyagudaSTi bhavyajIva tIrthaMkara nAma sahita nAkarmanI ogaNatrIsa prakationo baMdha karIne avazya vaimAnika devomAM utpanna thAya che. A ratnaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti ogaNatrIsa palyopamanI che. tamastamaprabhA pRthvInA keTalAka narayikonI sthiti ogaNatrIsa sAgaropamanI che.. keTalAka asurakumAra devonI sthiti ogaNatrIsa palyopamanI che. saudharma ane IzAna kalpanA keTalAka devonI sthiti ogaNatrIsa palyopamanI che. uparitana madhyama raiveyaka devonI jaghanya sthiti ogaNatrIsa sAgaromapamanI che. uparAne prathama greveyaka vimAnomAM je devo utpanna thAya che teonI utkRSTa sthiti egaNatrIsa sAgaropamanI Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 408 samavAya-29 che. te devo ogaNatrIsa pakhavADie zvAsocchavAsa le che. te devone ogaNatrIsa hajAra varSe AhAra levAnI IcchA thAya che. keTalAka bhavasiddhika jIvo che ke jeo ogaNatrIsa bhava karIne siddha thaze yAvatuM sarva duHkhono aMta karaze. | samavAya-29-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (samavAya-30) [64-71] mohanIya karma bAMdhavAnA trIsa sthAno kahyA che. je koI trasa prANIne pANImAM DubADIne mAre che te mahAmohanIya karma bAMdhe che, je koI trasa prANIne tIvra azubha adhyavasAyathI bhInA cAmaDA AdirUpa vena vaDe mastakane lapeTIne tene mArI nAkhe che te mahAmohanIya karma bAMdhe che, je koI trasa prANIne mukha bAMdhIne mAre che te mahAmohanIya karma bAMdhe che, je koI trasa prANIne agninA dhumADAthI mAre che te mahAmohanIya karma bAMdhe che, je koI trasa prANIne mastakanuM chedana karIne mAre che te mahAmohanIya karma bAMdhe che, je koI trasa prANIne kapaTathI mArIne athavA kaThora phaLa athavA daMDathI mArIne hase che te mahAmohanIya karma bAMdhe che, je mAyAcAra karIne tathA asatya bolIne potAnA anAcArane chUpAve che te mahAmohanIya karma bAMdhe che. [72-7] je potAnA durAcArane chupAvIne bIjA ne kalaMka Ape che ke tamoe A duSkarma karyuM che te mahAmohanIya karma bAMdhe che. je kalaha vadhAravA mATe jANato paNa pariSadamAM mizra bhASA bole che te mahAmohanIya karma bAMdhe che, je potAnA Azrita rAjAnI patnIno zIlabhaMga kare che athavA pati-patnImAM madabheda ubho karI rAjAne chetare che. rAjyathI vaMcita kare che tathA teone mArmika vacanothI tiraskAre che te mahAmohanIya karma bAMdhe che, strImAM Asakata vyakti jo kuMvAro na hoya chatAM pote potAne kuMvAro kahe to mahAmohanIya karma bAMdheche, atyaMta kAmuka vyakti, je pote brahmacArI na hovA chatAM potAne brahmAcArI kahe ane je gAyonI vacce gadheDAnI jema nindanIya vacano bole che te mahAmohanIya karma bAMdhe che, je cApalUsI karIne potAnA svAmIne Thage che te mahAmohanIya karma bAMdhe che. [80-87] je manuSya, je manuSyanI athavA grAmavAsIonI kRpAthI samRddha banyo che, te ja ISyathI te manuSyanA kAryamAM vighna nAkhe, hAni pahoMcADe to mahAmohanIya karma bAMdhe che. jema sarpiNI potAnA IDAno nAza kare che tema je potAnA upakArI svAmInI athavA senApati, prazAsakanI hatyA kare che te mahAmohanIya karma bAMdhe che. je rASTranetA, dezanetA athavA nagarazeTha Adi prasiddha purUSanI hatyA kare che te mahAmohanIya karma bAMdhe che, je bahujanonA netAnI, je ghaNAne mATe zaraNabhUta hoya. evA purUSanI hatyA kare che te mahAmohanIya karma bAMdhe che. je manuSya saMyamIne pathabhraSTa kare che te mahAmohanIya kamI bAMdhe che. je anaMtajJAnI, anaMtadarza bhagavatonI niMdA kare che. te mahAmohanIya kamI bAMdhe che. je nyAya mArganI niMdA kare che ane nindA dveSathI sva-parane vAsita kare che te mahAmohanIya karma bAMdhe che. [88-95]je AcArya upAdhyAya temaja gurUnI pAsethI jJAna ane cAritra meLave Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtra95 409 tenI je niMdA kare che te mahAmohanIya karma bAMdhe che, je AcArya upAdhyAya temaja gurUno avinaya kare che te mahAmohanIya karma bAMdhe che, je abahuzruta hoya chatAM potAne bahuzruta kahe che te mahAmohanIya karma bAMdhe che, je tapasvI na hoya chatAM potAne tapasvI kahe te mahAmohanIya karma bAMdhe che, je samartha hovA chatAM paNa asvastha AcArya AdinI sevA nathI karato ane kahe che ke te bhale mArI sevA na kare te mAyAcArI, kaluSita citta ajJAnI mahAmohanIya karma bAMdhe che, je AcArya Adi tIrthano bheda karavA mATe kuzAstranI prarUpaNA kare che te mahAmohanIya karma bAMdhe che, je AcArya Adi potAnI prazaMsA athavA priyajanonA hita mATe maMtra Adino prayoga kare che te mahAmohanIya karma bAMdhe che. [96-98] je Ihaloka ane paralokamAM bhogapabhoga prApta karavAnI abhilASA kare che, prApta bhogomAM santoSa pAmato nathI te mahAmohanIya karma bAMdhe che. je devatAnI Rddhi, kAnti, yaza, varNa, baLa ane vIryanI niMdA kare che athavA bIjA dvArA karAve che te mahAmohanIya karma bAMdhe che. je ajJAna, yazalolupa asarvajJa hovA chatAM potAne sarvajJa kahe che te mahAmohanIya karma bAMdhe che, [9]sthavira maMDita putra je chaThThA gaNadhara hatA, te trIsa varSa sudhI zramaNapayayanuM pAlana karIne siddha thayA yAvatu samasta dukhothI mukta thayA. eka ahorAtrinA trIsa muhUrta hoya che. teonA trIsa nAma A pramANe che-raudra, zakata, mitra vAyu, supIta, abhicaMdra, mAhendra, pralaMba, brahma, satya, AnaMda vijaya, vizvasana, prAjApatya, upazama, IzAna, taw, bhAvitAtmA, vaizravaNa, varUNa, zataRSi, gaMdharva, agnivezyAyana, Atapa,Avarta,tavAna,bhUmaha, RSabha,sarvArthasiddha,rAkSasa.arihaMta aranAtha trIsa dhanudhya uMcA hatA. sahastrAra devendranA trIsa hajAra sAmAnika devo che. arihaMta pArzvanAtha. zramaNa bhagavAna mahAvIra trIsa varSa gRhavAsamAM rahIne agArAvasthAmAMthI aNagArAvasthAmAM AvyA hatA. ratnaprabhA pRthvImAM trIsa lAkha nArakAvAsa che. A ratnaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti trIsa palyopamanI che. tamastamaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti trIsa sAgaropamanI che. keTalAka asurakumAra devonI sthiti trIsa palyopamanI che. badhAthI uparavALA raiveyaka devonI jaghanya sthiti trIsasAgaropamanI che. uparanA madhyama raiveyaka vimAnamAM je devo utpanna thAya che te devonI utkRSTa sthiti trIsa sAgaropamanI hoya che. te devo trIsa pakhavADIe zvAsocchavAsa le che. te devone trIsa hajAra varSe AhAranI IcchA utpanna thAya che. keTalAka bhavasiddhika jIvo evA che ke jeo trIsa bhava karIne siddha thaze thAvat samasta duHkhono aMta karaze. samavAya-30nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa ] (samavAya-31). [10] siddha bhagavaMtanA ekatrIsa guNa che- Abhinibodhika jJAnAvaraNano kSaya, zrutajJAnAvaraNano kSaya, avadhijJAnavaraNano kSaya, mana:paryavajJAnAvaraNano kSaya, kevalajJAnAvaraNano kSaya, cakSudarzanAvaraNano kSaya, acakSudarzanAvaraNano kSaya, avadhi Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 410 samavAya 71 darzanAvaraNano kSaya, kevala darzanAvaraNano kSaya, nidrAno kSaya, nidrAnidrAno kSaya, pracalAno kSaya, pracalA-pracalAno kSaya, tyAnadhei nidrAno kSaya, sAtA vedanIyano kSaya, asAtA vedanIyano kSaya, darzanamohanIyano kSaya, cAritramohanIyano kSaya, narakAyuno, tiryaMcAyuno manuSyAyuno ane devAyuno kSaya, uccagotrano kSaya, nIcagotrano kSaya, zubhanAmano kSaya, azubha nAmano kSaya, dhanAMta- rAyano kSaya, lAbhAMtarAyano kSaya, bhogAMtarAyano kSaya, upabhogAMtarAyano kSaya, vIyatarAyano kSaya. [101] pRthvItalapara merUnI paridhi thoDI ochI 31623 yoja- nanI che. sUrya aMtima bAhya maMDalamAM jyAre gati kare che tyAre bharatakSetramAM rahelA manuSyane 31831 tathA eka yojananA sAITha bhAgomAMthI trIsa bhAga dUra hovA chatAM paNa sUryadarzana thAya che. abhivardhita mAsa ekatrIsa ahorAtrithI thoDA vadhAre samayano hoya che. sUrya mAsa. kiMIka ochA ekatrIsa dinarAtano hoya che. A ratnaprabhApRthvInA keTalAka narayikonI sthiti ekatrIsapalyopamanI che. tamastamaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti ekatrIsa sAgaropamanI hoya che. keTalAka asurakumAra devonI sthiti ekatrIsa palyopamanI hoya che. saudharma ane IzAna kalpanA keTalAka devonI sthiti ekatrIsapalyopamanI che. vijaya, vaijayaMta, jayaMta ane aparAjita vimAnamAM je devo utpanna thAya che te devonI jaghanya sthiti ekatrIsa sAgaropamanI che. badhAnI uparanA greveyaka vimAnomAM je devo utpanna thAya che. teonI utkasthiti 31- sAgaropamanI che. te devo 31 pakhavADie zvAsocchavAsa le che. temane 31000 varSe AhAranI IcchA utpanna thAya che. keTalAka bhavasiddhika jIvo evA che ke jeo 31-bhava karIne siddha thaze yAvat sarva duHkhone aMta karaze. | samavAya-31nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa | (samavAya-32) [10ra-100] yogasaMgraha batrIsa che- AlocanA karavI. AlocanAnuM bIjI rIte kathana na karavuM, Apatti AvavA para paNa dharmamAM draDha na rahevuM, sahAyanI apekSA karyA vinA nispRha thaIne tapa karavuM, zikSA grahaNa karavI, zRMgAra na karavo, koine potAnA tapanI jANa thavA devI nahI tathA pUjA pratiSThAnI kAmanA na karavI, lobha na karavo, pariSaho sahana karavA, saraLatA rAkhavI, pavitra vicAra rAkhavo, samyavRSTi rAkhavI, prasanna rahevuM, paMcAcAranuM pAlana karavuM vinamra hovuM, dhairya rAkhavuM, vairAgya bhAva rAkhavo. chaLakapaTano tyAga karavo, pratyeka dhArmika kriyA vidhipUrvaka karavI, navIna karmono baMdha thavA devo nahIM. potAnA doSonI zuddhi karavI, sarva kAmanAothI virakta thavuM, mUlaguNa viSayaka pratyAkhyAna karavA, uttaraguNa viSayaka pratyAkhyAna karavA, dravya ane bhAvathI kAyotsarga samAcArInuM pAlana karavuM, zubhadhyAna karavuM, maraNAMta kaSTa Ave chatAM paNa dharmamAM vRDha rahevuM, sarva viSayavAsanAno tyAga karavo, doSonuM prAyazcitta laIne zuddha thavuM, aMtima samayamAM saMlekhanA karIne paMDitamaraNathI maravuM. [108] devendra batrIsa che. camara, bali, dharaNa, bhUtAnaMda, veNudeva, veNudAlI, Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sutra-108 411 harikAnta, harissaha, agnizikha, agnimANavaka, pUrNa, vaziSTha jalakAnta, jalaprabhu, amitagati, amitavAhana, velamba, prabhaMjana, ghoSa, mahAghoSa, A vIsa bhavanapatinA Indro che, sUrya ane caMdra A be jyotiSka devonA Indro che. zukra, IzAna, sanaskumAra, mAhendra, brahma, lAMtaka, zukra, sahastrAra, prANata, ayyata A daza vaimAnika Indro che, kuMthunAtha arihaMtanA batrIsa sAmAnya kevalI hatA. saudharma kalpamAM batrIsa lAkha vimAna che. revatI nakSatranA batrIsa tArA che. nRtya batrIsa prakAranuM che. A ratnaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti batrIsa palyopamanI che. tamastamaprabhA pRthvInA keTalAka nairayikonI sthiti batrIsa sAgaropamanI che. keTalAka asurakumAra devonI sthiti batrIsa palyopamanI che. saudharma ane IzAna kalpanA keTalAka devonI sthiti batrIsa palyopamanI che. vijaya, vaijayaMta, jayaMta, aparAjita A vimAnomAM je devo utpanna thAya che te devonI utkRSTa sthiti batrIsa sAgaropamanI che. te devo batrIsa pakhavADie zvAsocchuvAsa le che. te devone batrIsa hajAra varSe AhAra levAnI IcchA thAya che. keTalAka bhavasiddhika jIvo evA che ke jeo batrIsa bhava karIne siddha thaze, yAvatuM samasta duHkhono aMta karaze. | samavAya-32 nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ] ( samavAya-33) | [10] AzAtanA tetrIsa che- jJAnAdika guNomAM je adhika gurUjana che temanAthI AgaLa cAle to ziSyane AzAtanA doSa lAge. jJAnAdika guNomAM je adhika gurUjana che, temanI barobara cAle to AzAtanA doSa lAge. jJAnAdika guNomAM je adhika gurUjana che, tene saMghaTo karatA-cAle to AzAtanA doSa lAge. jJAnAdika guNomAM je adhika gurUjana che, tenI AgaLa ubhA rahe to AzAtanA doSa lAge. jJAnAdika guNomAM je adhika gurUjana che, tenI barobara ubhA rahe to AzAtanA doSa lAge. jJAnAdika guNomAM je adhika gurUjana che, tenI ekadama najIka ubhA rahe to AzAtanA doSa lAge. jJAnAdika guNomAM je adhika gurUjana che, tenI AgaLa bese to AzAtanA doSa lAge. jJAnAdika guNomAM je adhika gurUjana che, tenI barobara bese to AzAtanA doSa lAge. jJAnAdika guNomAM je adhika gurUjana che, tenI ekadama zarIra saMghaTo thAya tema bese to AzAtanA doSa lAge. jJAnAdika guNomAM je adhika gurUjana che, tenI sAthe caMDila bhUmi gayA hoya ane pahelAM zauca kare to AzAtanA doSa lAge. jJAnAdika guNomAM je adhika gurUjana che, tenI pahelAM ivapithika pratikramaNa kare to AzAtanA doSa lAge. jJAnAdika guNomAM je adhika gurUjana che, temanI sAthe koI vArtAlApa karavA Ave ane ziSya tenI sAthe pahelAMja vArtAlApa karavA lAge to AzAtanA doSa lAge. rAtre athavA saMdhyA samaye tmika pUche-Arya ! koNa sUtA che ? ane koNa jAge che? tyAre jAgRta hovA chatAM uttara na Ape to AzAtanA doSa lAge. jJAnAdika guNomAM je adhika gurUjana che. temanI upekSA karI azanAdi cAra prakAranA AhAranI gurUjana pahelA bIjA nAnA sAdhu pAse AlocanA kare to AzAtanA doSa lAge. Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 412 samavAya--33 azanAdi cAra prakAranA AhAra gurUjanane batAvyA pahelAM jo te zaikSa bIjA koi nAnA sAdhune batAve to AzAtanA doSa lAge. azanAdi cAra prakAranA AhAra mATe gurUne nimaMtraNa karyA pahelAM bIjA nAnAne nimaMtraNa kare to AzAtanA doSa lAge. azanAdi cAra prakArano AhAra gurUne puchyA vinA potAnI IcchA pramANe anya sAdhuone adhika jaldI Ape to AzAtanA doSa lAge. gurUnI sAthe AhAra karatA manojJa, sarasa, uttama, snigdha, rUkSa Adi AhArane jaldI jaldI khAI jAya to AzAtanA doSa lAge. jJAnAdika guNomAM je adhika gurUjana che. te gurU bolAvatA hoya to paNa na sAMbhaLe to AzAtanA doSa lAge. jJAnAdika guNomAM je adhika gurUjana che tenA bolAvavA para potAnA sthAnathI ja sAMbhaLe nikaTa na jAya to AzAtanA doSa lAge. jJAnAdika guNomAM je adhika gurUjana che. temanA bolAvavA para vinaya rahita uttara Ape to AzAtanA doSa lAge. zaikSa, rAtvikane 'hUM' kahe to AzAtanA doSa lAge. gurUprati anala vacana bole to AzAtanA doSa lAge. zaikSa, rAtvika sAme temanA zabdothI ja uttara Ape-tiraskAra yukta bole to AzAtanA doSa lAge. jJAnAdika guNomAM je adhika gurUjana che temanI dharmakathAmAM 'Ama kaho' ema kahe to AzAtanA doSa lAge. dharmakathA kahenAra gurUnI 'tamane smaraNa nathI' ema kahI bhUla kADhe to AzAtanA doSa lAge. jJAnAdika guNomAM je adhika gurUjana che temanI kathAmAM prasanna na rahe athavA pote kahevA lAge to AzAtanA doSa lAge. jJAnAdika guNomAM je adhika gurUjana temanI dharma pariSadano bhaMga kare to AzAtanA doSa lAge. jJAnAdika guNomAM je adhika gurUjana che temanI dharmapariSadamAM bAdhA upasthita kare to AzAtanA doSa lAge. rAtvika kathA kahetA hoya ane pariSada uThe nahi, chinnabhinna thAya nahi, vikherAI jAya nahi to paNa teja kathA bIjI vAra-trIjI vAra kahe to AzAtanA doSa lAge. gurUnA zayyA saMstArakano pagathI sparza thaI javA para hAtha joDI kSamA yAcanA karyA vagara jAya to AzAtanA doSa lAge. jJAnAdika guNomAM je adhika gurUjana che, temanA Asana para ubho rahe, bese athavA suve to AzAtanA doSa lAge. jJAnAdika guNomAM je adhika gurUjana che, temanA AsanathI uMcA athavA barAbara Asana para ubho rahe, bese athavA suve to AzAtanA doSa lAge. camarendranI camaracaMcA rAjadhAnInA dareka daravAjAnI bahAra tetrIsa-tetrIsa bhaumanagara che. mahAvideha kSetrano vistAra tetrIsa hajAra yojanathI thoDo vadhAre che. sUrya bAhya aMtima maMDalathI jyAre pUrva tRtIya maMDalamAM gati kare che tyAre jaMbudvIpamAM rahelA manuSyane kaMika ochA tetrIsa hajAra yojana durathI sUryadarzana thAya che. A ratnaprabhA pRthvInA keTalAka naiyikonI sthiti tetrIsa palyopamanI che. tamastabhaHprabhA pRthvInA kAla, mahAkAla, raurava, mahAraurava nArakAvAsomAM utkRSTa sthiti tetrIsa sAgaropamanI che. apratiSThAna nArakAvAsamAM nairiyakonI ajaghanya-anutkRSTa sthiti tetrIsa sAgaropamanI che. keTalAka asurakumAra devonI sthiti tetrIsa palyopamanI che. saudharma ane IzAna Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 417 satra- 19 kalpanA keTalAka devonI sthiti tetrIsa palyopamanI hoya che. vijaya, vaijayaMta, jayaMta, aparAjita vimAnamAM je devo utpanna thAya che te devonI utkRSTa sthiti tetrIsa sAgaropamanI che. savartha siddha vimAnamAM je devo utpanna thAya che te devonI ajaghanya- anutkRSTa sthiti tetrIsa sAgaropamanI che. te devo tetrIsa pakhavADie zvAsocchuvAsa le che. te devone tetrIsa hajAra varSe AhAranI IcchA utpanna thAya che. keTalAka bhavasiddhika jIvo evA che ke jeo tetrIsa bhava karIne siddha thaze yAvat sarva duHkhono aMta karaze. samavAya-33-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ( samavAya-34) [117] tIrthakaronA atizaya cotrIsa che - mastakanAvALa, dADhI, roma, nakha maryAdAthI vadhAre vadhatA nathI zarIra svastha ane nirmala rahe cherakta ane mAMsa gAyanA dUdha jevuM zveta hoya che padmagaMdhanI samAna sugaMdhIta zvAsocchavAsa hoya che. chadmasthanI draSTie temanA AhAra nihAra dekhAtA nathI. tIrthakaradevanI AgaLa AkAzamAM dharmacakra hovuM. temanA upara traNa chatranuM hovuM. AkAzagata be suMdara ane sapheda cAmaronuM hovuM. AkAzanI samAna svaccha sphaTika maNinuM banAveluM pAdapIThikA sahitanuM siMhAsana hovuM. tIrthaMkara devanI AgaLa AkAzamAM hajAra nAnI patAkAothI zobhita IndradhvajanuM cAlavuM. arihaMta bhagavAna jyAM jyAM thobhe che tyAM tyAM teja kSaNe saghana patra, puSpa ane pallavothI suzobhita chatra, dhvaja, ghaMTa evaM patAkA sahita azoka vRkSanuM utpanna thavuM. mastakanI pAchaLa daze dizAne prakAzita karanAra tejomaMDaLanuM hovuM tIrthakara jyAM jyAM padhAre che tyAM tyAM bhUbhAganuM samatala hovuM. teo jyAM jyAM padhAre tyAM tyAM keTakonuM adhomukha thayuM. teo jyAM jyAM padhAre tyAM tyAM RtuonuM anukUla hovuM. jyAM jyAM padhAre tyAM tyAM saMvartaka vAyudvArA eka yojana sudhI kSetranuM zuddha thaI javuM megha dvArA rajanuM upazamana hovuM jAnupramANa devakRta puSponI vRSTi thavI ane puSponA DaMThalonuM adhomukha thavuM. amanojJa zabda, rUpa, gaMdha, rasa ane sparzanuM na rahevuM. manojJa zabda rUpa, gaMdha, rasa, sparzanuM pragaTa thavuM yojana paryaca saMbhaLAto hRdaya sparzI svara hovo. ardhamAgadhI bhASAmAM upadeza devo. te ardhamAgadhI bhASAnuM upasthita Arya anArya dvIpada, catuSpada, mRga, pazu, pakSI ane sarIsRponI bhASAmAM pariNata thavuM ane teone hitakArI, sukhakArI evuM kalyANakArI pratIta thavuM. pUrvabhavanA verAnubaMdhathI baMdhAyela deva, asura, nAga, suparNa, yakSa, rAkSasa, kinnara, liMpurUSa. garUDa, gaMdharva ane mahoramo arihaMta bhagavAnanA caraNa AgaLa prasanna citta thaine dhamapadezanuM zravaNa kare che. anyatIrthikonuM natamastaka thaIne vaMdana karavuM. arihaMtanI samIpe AvIne anyatI- rthikonuM nirUttara thaI javuM. jyAM jyAM arihaMta bhagavAna padhAre tyAM tyAM pacIsa yojana paryata uMdara Adino upadrava na thavo. plega Adi mahAmArIno upadrava na thavo. svasenA- no viplava na hovo.anya rAjyanI senAno upadrava na thavo.adhika vaSa na hovI. varSAno abhAva na hoya dukALa na thAya. pUrvotpanna utpAta tathA vyAdhiono upazAnta thaI javuM. jaMbUdvIpamAM covIsa cakravartI vijaya che- mahAvidahemAM-32, bharatamAM-1, aira Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4i4 samavAya-34 vatamAM 1 = 34. jaMbUdvIpamAM cotrIsa dIrgha vaitADhya parvata che. jaMbUdvIpamAM utkRSTa cotrIsa tIrthakara utpanna thAya che. amarendranA cotrIsa lAkha bhavanAvAya che. pahelI, pAMcamI, chaThThI ane sAtamI A cAra pRthvIomAM maLIne cotrIsa lAkha nArakAvAsa hoya che. samavAya-34nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (samavAya-35) [111] satya-vacananA atizaya pAMtrIsa che-saMskAra yukta bhASA, udAtta svara, grAmya-doSarahitabhASA,gaMbhIrasvara,pratidhvaniyuktasvara,saralabhASA,rUcikarabhASA, zabda alpa paNa artha adhika, pUvapara virodha rahita, ziSTabhASA, asaMdigdhabhASA, spaSTabhASA, dayagrAhIbhASA, dezakalAnurUpa artha, tatvAnurUpa vyAkhyA, sambaddha vyAkhyA, pada, vAkyonuM sApekSa hovuM, viSayanuM yathArtha pratipAdana, bhASAmAdhurya, marmanuM kathana na karavuM,dharma sambaddha pratipAdana,paraniMdAaneAtmaprazAsAthI rahita kathana, glAdhanIya bhASA, kAraka-kAla-vacana-liMga AdinA viparyAsathI rahita bhASA, AkarSaka bhASA, azrutapUrva vyAkhyA, dhArA pravAha kathana, vibhrama- vikSepa- roSalobha Adi rahita bhASA, ekaja viSayanuM vividha prakArathI pratipAdana, viziSTatAyukta bhASA, varNa, pada vAkyonuM alaga pratIta hovuM, ojayuktabhASA, khedarahita kathana, tattvArthanI samyaka siddhi. arihaMta kuMthunAtha pAMtrIsa dhanuSya uMcA hatA. datta vAsudeva pAMtrIsa dhanuSya uMcA hatA. naMdana baladeva pAMtrIsa dhanuSya uMcA hatA. saudharma kalpanI sudhama sabhAmAM mANavaka caityastaMbhanI nIce ane upara sADA bAra sADA bAra yojana choDIne madhyanA pAMtrIsa yojanamAM vajamaya vartulAkAra DabbAmAM jina bhagavAnanI asthio che. bIjI ane cothI-A be pRthvIomAM pAMtrIsa lAkha nArakAvAsa che. samavAya-35-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (samavAya-36) [112] uttarAdhyAnasUtranA bhagavAne chatrIsa adhyayano kahyA che. vinayakRta, pariSaha, cAturaMgIya, asaMskRta, akAma-maraNIya, purUSavidyA, urabhrIya, kapilIya. nami-pravrajyA druma-patraka, bahuzrutapUjA, harikezIya, citta-saMbhUta, ISakArIya, sabhikSaka, samAdhisthAna, pApazramaNIya, saMyamatIya, mRgacaryA, anAthI-pravajyA, samudrapAlIyA, rathanemIya, gautama-kezIya, samitIya, yajJIya, sAmAcArI, khAMkIya, mokSamArga gati, apramAda, tapomArga, caraNa-vidhi, pramAdasthAna, karmaprakRti, vezyA adhyayana, aNagAra-mArga, jIvAjIva vibhakti. camarendranI sudhamAM sabhA chatrIsa yojana uMcA che. zramaNa bhagavAna mahAvIranI chatrIsa hajAra AyikAo hatI. caitra ane Aso A be mAsamAM sUrya ekavAra chatrIsa gula pramANa paurUSI chAyA kare che. | samavAya-36-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | ( samavAya-37 [113] arihaMta kuMthunAthanA sADatrIsa gaNo ane sADatrIsa gaNadharo hatA. Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 415 - --- -- - - - -- satra-113 haimavata ane hairaNyavata kSetranI jIvAe vistAranI apekSAe 37674 yojana tathA eka yojananA 19 bhAgomAMthI 16 bhAgathI thoDI ochI che. samasta vijaya, vaijayaMta, jayaMta ane aparAjita nAmanI rAjadhAnIonA prAkAra sADatrIsa-sADatrIsa yojana uMcA che. mudrikA vimAnapravi- bhaktinA prathama vargamAM sADatrIsa uddezana kAla che. kArtika vada sAtamane divase sUrya sADatrIsa aMgula pramANa paurUSI chayA karIne gati kare che. samavAya-37-nImunidIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa | ( samavAya-38 ) [114] purUSAdAnIya arihaMta pArzvanAthanI utkRSTa ADatrIsa hajAra AyIo hatI. haimavata ane hairaNyavata kSetronI je jIvAo che temanA dhanupRSThanI paridhi 38740 yojana ane eka yojanA 19 bhAgamAMthI 10 bhAgathI thoDI ochI kahela che. merUparvatanA dvitIya kAMDanI uMcAI 38000 yojananI che. mudrikA-vimAna- pravibhaktinA dvitIya vargamAM ADatrIsa udezana- kAla che. samavAya-38-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ] ( samavAya-39) [115] ahaMta naminAtha 3900 avadhijJAnI hatA. samaya kSetramAM 39 kuLaparvata che- trIsa varSadhara parvata, pAMca merU parvata, cAra ISakAra parvata. bIjI, cothI, pAMcamI, chaThThI, sAtamI, A pAMca pRthvIomAM 39 lAkha nArakAvAsa che. jJAnAvaraNIya, mohanIya, gotra ane Ayu A cAra mULa karma pravRtionI uttara karmaprakRtio 39 che. jJAnAvaraNIya - 5, mohanIya-28, gotra-2, Ayu-4=39. | samavAya-39-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | ( samavAya-40) [11] arihaMta ariSTaneminI cAlIsa hajAra Ayao hatI. merUnI cUlikA cAlIsa yojana uMcI che. arihaMta zAMtinAtha cAlIsa dhanuSya uMcA hatA. bhUtAnaMdanAgakumArendranA cAlIsa lAkha bhavanAvAsa che. kSadrikAvimAna-pravibhaktinA trIjA vargamAM cAlIsa uddezanakAla che. phAgaNamAsanI pUrNimAne divase temaja kArtika pUrNimAne divase sUrya cAlIsa aMgula pramANa paurUSI chAyA karato gati kare che. mahAzuka kalpamAM cAlIsa hajAra vimAnAvAsa che. samavAya-40-nI munidIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa | ( samavAya-41) [117] arihaMta naminAthathI 41000 Ayao hatI. A cAra pRthvImAM badhA maLIne 41 lAkha nArakAvAsa che. ratnaprabhA pRthvImAM 30 lAkha, paMkaprabhA pRthvImAM 10 lAkha, tama prabhAmAM eka lAkhamAM pAMca ochA, tamastamaH prabhA pRthvImAM pa nArakAvAsa Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samavAya-41 che. mohAlikA vimAna pravibhaktinA prathama vargamAM 41 uddezanakAla che. | samavAya-45-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ] samavAya-42 [118] zramaNa bhagavAna mahAvIra betAlIsa varSanA zramaNa paryAya pALIne siddhabuddha-parinivRtta yAvatu sarva duHkhothI mukta thayA. jabUdvIpanA pUrva caramAnsathI gostUpa AvAsa parvatanA caramAntanuM avyavahita aMtara betAlIsa hajAra yojananuM che. dabhAsa, zaMkha ane dakasIma parvatanuM aMtara paNa cAre dizAomAM eTaluM ja che. kAloda samudramAM betAlIsa caMdra ane betAlIsa sUrya trikAlamAM prakAzita rahe che. saMmUrchAima bhujaparisarpanI utkRSTa sthiti betAlIsa hajAra varSanI che. nAma kama betAlIsa prakAranuM kahyuM che. gatinAma, jAtinAma, zarIra, zarIrAMgopAMga, zarIrabaMdhananAma, zarIrasaMghAtananAma, saMghayaNa nAma, saMsthAna, varNanAma, gaMdha, rasa, sparza, agurulaghunAma, upaghAta, parAghAta, AnupUrvI, ucchuvAsa, AtapanAma, udyota, vihAyogatinAma, trasanAma, sthAvara, sUkSma, bAdara, paryApta, apayapti, sAdhAraNa zarIra pratyeka zarIra, sthira, asthira, zubha, azubha, subhaga, durbhAga, susvara, dusvara, Adeya, anAdeya, yazakIrti, ayaza-kIti, nimaNinAma, tIrthaMkaranAma. lavaNa samudranI AtyaMtara velAne betAlIsa hajAra nAga devatA dhAraNa kare che. mahAvimAnapravibhaktinA bIjA vargamAM betAlIsa udezanakAla che. pratyeka avasapiNInA pAMcamA-chaThThA ArAno kALa betAlIsa hajAra varSano che. pratyeka utsarpiNInA pahelA-bIjA ArAno kALa betAlIsa hajAra varSano che. samavAya-42-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ( samavAya-43) [11] karmavipAkanA tetAlIsa adhyayano che. pahelI, cothI ane pAMcamI A traNa pRthvIomAM maLIne 43 lAkha nArakAvAsa che. jaMbadvIpanA pUrvadizAmAM Avela taddana aMtima pradezathI gostUpa AvAsa parvatanA pUrvI caramAntano avyavahita aMtara 43000 yojanAnuM che. e ja pramANe dabhAsa, zaMkha ane dagnIma parvatanA caramAntanuM antara che. mahAlikAvimAnapravibhaktinA trIjAvargamAM 43 uddezanakAla che. samavAya-43-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ( samavAya-44) [120 devalokathI cuta RSio dvArA bhASita RSibhAsita AgamanA cuMmAlIsa adhyayano che. arihaMta vimalanAtha pachI cuMmAlIsa yuga purUSa ziSya-siddha yAvatuM samasta duHkhothI mukta thayA che. dharaNa nAgendranA cuMmAlIsa lAkha bhavano che. mahAlikA vimAnapravibhaktinA cothA vargamAM cuMmAlIsa uddezanakAla che. samavAya-44-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtra-121 samavAya-45 [121] samayakSetra laMbAI-pahoLAInI apekSAe 45-lAkha yojanano kahyo che. sImaMtaka nArakAvAsa laMbAI-pahoLAInI apekSAe 4pa-lAkha yojanano che. eja pramANe uDDa vimAnanI laMbAI-pahoLAI che. iSat prAkbhAra pRthvInI laMbAI pahoLAI paNa teTalIja - che. arihaMta dharmanAtha 45 dhanuSya uMcA hatA. merUparvatathI lavaNa samudranuM avyavahita aMtara cAre dizAmAM 45-45 hajAra yojananuM che. aDhI dvIpavALA badhA nakSatro caMdranI sAthe 45- muhUrtano yoga karatA, kare che ane ka2ze. [122] uttarAphAlgunI,uttarASADhA,uttarAbhAdrapada,punarvasu,rohiNI,vizAkhA, A cha nakSatro paNa ema ja samajavA. [123] mahAlikAvimAnapravibhaktinA pAMcamAvargamA 45 uddezana- kALa che. samavAya - 45 - nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa samavAya-46 [124] dRSTivAdanA mAtRkApada chetAlIsa che. brAhmI lipinA mAtRkAkSara chetAlIsa che. vAyukumArendra prabhaMjananA chetAlIsa lAkha bhavanAvAso che. samavAya - 46 - nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa samavAya-47 [125] jyAre sUrya saMpUrNa Abhyantara maMDaLamAM bhramaNa kare che tyAre 47263 yojana tathA eka yojananA 60 bhAgamAMthI 21 bhAga dUrathI jaMbUdvIpamAM rahelA manuSyonI cakSuindriyano viSaya bane che. sthavira agnibhUti suDatAlIsa varSa gRhavAsamAM rahIne muMDita temaja pravrujita thayA. samavAya-47* nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa 27 417 samavAya-48 [126] pratyeka cakravartInA aDatAlIsa hajAra pattana hoya che. arihaMta dharmanAthanA aDatAlIsa gaNa ane aDatAlIsa gaNadhara hatA. sUrya vimAnano vistAra eka yojananA ekasaTha bhAgamAMthI aDatAlIsa bhAga jeTalo che. samavAya- 48-nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa samavAya-49 [127] saptasaptamikA bhikSupratimA ogaNapacAsa ahorAtrimAM ekaso channu bhikSA AhAra laine sUtrokta vidhithI ArAdhita thAya che. devakurU ane uttarakurUnA manuSya ogaNapacAsa rAtrimAM yauvana saMpanna banI jAya che. teindriya jIvonI utkRSTa sthiti ogaNapacAsa rAtri divasanI kahI che. samavAya - 49 nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 418 samavAya-50 [128] arihaMta munisuvratanI 50000 AryAo hatI. arihaMta anaMtAnAtha 50 dhanuSya uMcA hatA. purUSottama vAsudeva 50- dhanuSya uMcA hatA. samasta dIIvaitADhya parvatonA mULano vistAra 50- yojanano che. lAMtaka kalpamAM 50000 hajAra vimAna che. samasta timizra guphA ane khaMDaprapAta guphAonI laMbAI 50-50 yojanAnI che. sarva kAMcanaka parvatonA zikharo 50-50 yojananA vistAra vALA che. samavAya-50-nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa samavAya--50 samavAya-pa1 [129] nava brahmacarya adhyayano nA ekAvana uddezanakALa kahela che. asurendra asurAja camarendranI sudharma sabhAnA 5100 staMbha che. balendranI sudharma sabhAnA paNa 5100 staMbha che. suprabha baladeva 51-lAkha varSanuM AyuSya pUrNa karIne siddha yAvat samasta duHkhothI rahita thayA. darzanAvaraNa ane nAmakarma A be kA~nI maLIne 51 uttara karmaprakRtio che- darzanAva2Na-9 nAmakarma 42 = 51. samavAya - 51 -nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa samavAya-para [130] mohanIya karmanA bAvana nAma che-krodha, kopa, roSa, dveSa, akSamA, saMjvalana, kalaha, cAMDikaya, bhaMDana, vivAda, mAna, mada, darpa, stambha, AtmotkarSa, garva, paraparivAda, Akroza, apakarSa, unnata, unnAma, mAyA, upadhi, nikRti, valaya, grahaNa, nUma, kalka, kurUkra, daMbha, kUTa, jiMhya, kIlviSa, anAdaratA, ganahanatA, vaMcanatA, pariskaMcanatA, sAtiyoga, lobha, IcchA, mUrchA, kAMkSA, gRddhi, tRSNA, bhidhyA, abhidhyA, kAmAzA, bhogAzA, jIvitAzA, maraNAzA, naMdI, rAga gostUpa AvAsa parvatanA pUrvI ca2mAntathI vaDavAmukha pAtAla kalazanA pazcimI caramAntanuM avyavahita aMtara bAvana hajAra yojananuM che. eja pramANe dagbAsa ane ketuka zaMkha yUpaka daggIma ane IzvaranuM aMtara jANavuM. jJAnAvaraNIya, nAma ane aMtarAya A traNa mULa prakRtionI uttara prakRti maLIne bAvana che-jJAnAvaraNIya-5, nAma-42-aMtarAya--52. saudharma, sanatkumAra ane mAhendra, A traNa devalokonA maLIne bAvana lAkha vimAnAvAsa che. samavAya - 52 - nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa (samavAya-53) [131] devakurU ane uttarakurUnI jIvAno AyAma pa3-53 hajAra yojanano che. mahAvimavaMta ana rUkima varSaghara parvatanI jIvAnI laMbAI 53931 yojanI tathA eka yojananA 19 bhAgomAMthI 6 bhAga jeTalI che. zramaNa bhagavAn mahAvIranA trepana sAdhu eka varSanI dIkSAparyAyavALA thaIne anuttavimAnomAM deva thayA. saMmUrchima Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtra-131 u2parisarpanI utkRSTa sthiti 53000 varSanI che. samavAya-53-nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa samavAya-54 [132] bharata ane airavata kSetramAM utsarpiNI ane avasarpiNI kALamAM copana-copana uttama purUSa utpanna thayA che, thAya che ane thaze-covIsa tIrthaMkaro, bAra cakravartIo nava baLadevo, nava vAsudevo. arihaMta ariSTa neminAtha copana ahorAtrinI chadmastha paryAya pachI jina thayA yAvat sarvajJa sarvadarzI thayA. zramaNa bhagavAna mahAvIre ekaja divasamAM ekaja AsanathI copana padArthonuM yuktiyukta pravacana karyuM hatuM. eTale copana praznonA uttaro ApyA hatA. arihaMta anaMtanAthanA copana gaNa ane copana gaNadhara hatA. 419 samavAya-54-nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa samavAya-55 [133] arihaMta mallinAtha paMcAvana hajAra varSanuM AyuSya pUrNa karIne siddha yAvat sarva duHkhothI mukta thayA che. merUparvatanAM pazcimI caramAntathI vijayadvAranA pazcimI caramAntanuM avyavahita aMtara paMcAvana hajAra yojananuM che. eja pramANe vaijyaMta, yaMta ane aparAjita dvAranuM aMtara che. zramaNa bhagavAn mahAvIre aMtima rAtre paMcAvana adhyayana kalyANa-phala-vipAkanA paMcAvana adhyayana pApa-phaLavipAkanA kahIne siddha yAvat sarva duHkhathI mukta thayA che. pahelI ane bIjI A pRthvIomAM maLIne paMcAvana lAkha nArakAvAsa che. darzanAvaraNIya, nAma ane Ayu A traNa mULa prakRtio maLIne paMcAvana uttara prakRtio che. samavAya-555 -nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa samavAya-5 [134] jaMbUdvIpamAM chappana nakSatrono caMdramAM sAthe yoga thayo che, vartamAnamAM thAya che ane bhaviSyamAM thaze. arihaMta vimalanAthanA 56 gaNa ane 56 gaNadhara hatA. samavAya - 36 - nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa samavAya-57 [135] AyAronI cUlikA choDIne traNa gaNipiTakonA sattAvana adhyayano che. AyAro, sUyagaDo, ThANaMnA. gostUpa AvAsa parvatanA pUrvIcaramAntathI vala- yAmukha pAtAla kalazanA madhyabhAganuM avyavahita aMtara 57000 yojananuM che. e pramANe dakabhAsa ane ketuka, zaMkha ane yUpaka tathA dakasIma ane IzvaranuM aMtara sama- javuM. arihaMta mallinAthanA sattAvanaso avadhijJAnI muni hatA. mahAvimavaMta ane rUkima varSagha2 parvatonI jIvAonA dhanupRSThanI paridhi 57293 yojana tathA eka yojananA Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 420 samavAya-57 19 bhAgomAMthI 10 bhAga jeTalI che. samavAya-57-nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (samavAya-58). . [136] pahelI, bIjI ane pAMcamI, A traNa pRthvIomAM aThThAvana lAkha nArakAvAsa che. jJAnAvaraNIya, vedanIya, AyuSya, nAma ane aMtarAya A pAMca mUlaprakRti onI uttaprakRtio maLIne aThThAvana che. gostUpa AvAsa parvatanA pazcimI caramAntathI valayAmukha mahApAtAla kalazanA madhyabhAganuM avyavahita aMtara aThThAvana hajAra yojanAnuM che. e ja pramANe zeSa traNa dizAonuM aMtara paNa samajI levuM joIe. samavAya-58nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ] samavAya-59 [13] caMdrasaMvatsaranI pratyeka Rtu ogaNasAITha ahorAtrinI hoya che. arihaMta saMbhavanAtha ogaNasAITha pUrva sudhI gRhavAsamAM rahIne muMDita yAvatuM pravrajita thayA. arihaMta mallinAthanA ogaNasAITha so avadhijJAnI muni hatA. samavAya-59-nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | ( samavAya-so) [138] pratyeka maMDalamAM. sUrya sAITha-sAITha muhartA niSpanna kare che. lavaNa samudranA agrodakane sAITha hajAra nAgadevo dhAraNa kare che. arihaMta vilamanAtha sAITha dhanuSya uMcA hatA. balendranA sAITha hajAra sAmAnika deva che. brahmadevendranA sAITha hajAra sAmAnika deva che. saudharmane IzAna A be devalokanA maLI sAITha lAkha vimAnavAsa che. samavAya- da0nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (samavAya-1). [13] pAMca saMvatsaravALA yuganA ekasaTha RtumAsa che. merUparvatanA prathama kAMDanI uMcAI ekasaTha hajAra yojananI che. caMdramaMDalanA samAMza eka yojananA ekasaTha vibhAga karatA 45 samAMza) hoya che. e ja pramANe sUryamaMDalamAM samAMza paNa hoya che. samavAya-1-munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ] (samavAya-62) [140] pAMca saMvatsaravALA yuganI bAsaTha pUrNimAo ane bAsaTha amAvAsyAo hoya che. arihaMta vAsupUjyanA bAsaTha gaNa ane bAsaTha gaNadhara hatA. zukla pakSamAM caMdra bAsaTha bhAga pratidina vadhe che. kRSNapakSamAM caMdra teTalo ja pratidina ghaTe che. saudharma ane IzAna kalpanA prathama prastaranI prathama AvalikA temaja pratyeka dizAmAM bAsaTha-bAsaTha vimAna che. sarva vaimAnika devonA bAsaTha vimAna prastaTa che. samavAya-da2nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 421 sUtra-141 (samavAya-3) [141] arihaMta RSabha kauzalAdhipati tresaTha lAkha pUrva sudhI rAjapada bhogavIne muMDita yAvatu pravrajita thayA. harivarSa ane ramyapha varSanA manuSyo tresaTha ahorAtrimAM yauvanAvasthAne prApta kare che. niSadha parvata upara tresaTha sUryamaMDaLa che. e ja pramANe nIlavaMta upara paNa teTalAja sUryamaMDaLa che. | samavAya-3-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyapUrNa (samavAya-4) [142] aSTama aSTamikA bhikSupratimA cosaTha ahorAtrimAM baso aThyAsI bhikSA AhAranI laIne sUtronusAra pUrNa karAya che. asurakumAravAsa cosaTha lAkha che. camarendranA sAmAnika deva cosaTha hajAra che. badhA dadhimukha parvata pAlA (palpaka)nA AkAravALA che. AthI temano vikhaMbha sarvatra samAna che. tenI uMcAI cosaTha hajAra yojananI che. saudharma, IzAna ane brahmaloka A traNe kalpomAM cosaTha lAkha vimAnavAso che. badhA cakravartI rAjAonA muktA-maNimaya hAra mahAmUlyavAna ane cosaTha saravALA hoya che. samavAya-4-nImunidIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa | (samavAya-kapa) [143] jambudvIpamAM sUryamaMDala pAMsaTha che. sthavira mauryaputra pAsaTha varSa gRhavAsamAM rahIne muMDita yAvatu pravrajita thayA. saudhamavitaMsaka vimAnanI pratyeka dizAmAM pAMsaTha-pAMsaTha bhImanagara che. samavAya-pa-munidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa (samavAya-6) [14] dakSiNArdha manuSya kSetramAM chAsaTha caMdra prakAza karatA hatA. prakAza kare che ane prakAza karaze. dakSiNAdha manuSya kSetramAM chAsaTha sUrya tapatA hatA, tape che ane tapaze. uttarArdha manuSya kSetramAM chAsaTha caMdra prakAza kare che. karatA hatA ane prakAza karaze. uttarArdha manuSya kSetramAM chAsaTha sUrya tapatA hatA, tape che ane tapaze. arihaMta zreyAMsanAthanA chAsaTha chAsaTha gaNa ane chAsaTha gaNadhara hatA. Abhinibodhika jJAnanI utkRSTa sthiti chAsaTha sAgaropamanI che. samavAya-6-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (samavAya-7) [145 pAMca saMvatsara vALA yuganA saDasaTha nakSatramAsa hoya che. hemavata heraNyavatanI bAhAnI laMbAI saDasaTha so paMcAvana tathA eka yojananA traNa bhAga jeTalI che. merU parvatanA caramAntathI gautama dvIpanA pUrva caramAntanuM avyavahita aMtara hajAra Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 422 samavAya-17 yojananuM che. badhA nakSatronA sImAviSThabhano samAMza eka yojananA saDasaTha bhAgomAM vibhAjita karatAM thAya che. samavAya-17 nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (samavAya-68) [14] ghAtakIkhaMDa dvIpamAM aDasaTha cakravartI vijaya ane tenI aDasaTha rAjadhAnIo che dhAtakIkhaMDamAM utkRSTa aDasaTha tIrthaMkara thayA che, thAya che ane thaze e ja pramANe cakravartI, baladeva ane vAsudeva paNa samajavA. pukharAI dvIpamAM aDasaTha cakravartI vijaya, rAjadhAnIo, tIrthaMkara, baladeva ane vAsudeva uparanA traNa sUtronA anusAra che. arihaMta vimalanAthanA aDasaTha hajAra utkRSTa zramaNa hatA. samavAya-68-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (samavAya-9) [147] samaya kSetra mAM merUparvatane choDIne 69 varSa ane varSadhara parvata che. 35 varSa, 30 varSadharaparvata, 4-ISakAraparvata. merUparvatanA pazcimI caramAntathI gautama dvIpanA pazcimI caramAntanuM avyavahita aMtara 69 hajAra yojanAnuM che. mohanIya karmane choDIne zeSa sAta mUlakarma prakRtionI uttara karma prakRtio 69 che. | samavAya-da9-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ( samavAya-70) [148] zramaNa bhagavAna mahAvIra vaSaRitumAM eka mAsa ane vIsa rAtridivasa vyatIta thayA pachI ane sittera rAtridivasa zeSa rahevA para vaSavAsa rahyA. prasiddha purUSa arihaMta pArzvanAtha sittera varSanI zramaNa paryAya pALIne siddha yAvatu samasta dukhothI mukta thayA. arihaMta vAsupUjya sittera dhanuSya uMcA hatA. mohanIya karmanI sthiti-kamaniSeka kALa, AbAdhA kAla sAta hajAra varSa nyUna sittera koDAkoDI sAgaropamanI che. mAhendra devendranA sittera hajAra sAmAnika devo che. samavAya-70nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ( samavAya-71) [14] cothA caMdra saMvatsaranA hemaMta RtunA ekotera rAtridivasa vyatIta thavA para sarva bAhya maMDalathI sUrya punarAvRtti kare che. vIryapravAda pUrvamAM ekotera prAbhUta che. arihaMta ajItanAtha ane sagara cakravartI baMne ekotara lAkha pUrva sudhI gRhavAsamAM rahIne muMDita thayA yAvat dIkSita thayA. | samavAya-01-munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | ( samavAtha-72). [15] suparNa kumAra devonA boMtera lAkha AvAsa che. jemAM ADatrIsa lAkha Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtra-150 423 dakSiNamAM ane cotrIsa samudranI bAhyalAne boMtera hajAra nAgadeva dhAraNa kare che. zramaNa bhagavAn mahAvIra tathA sthavira acalabhrAtA boMtera varSanuM AyuSya pUrNa karIne siddha yAvat sarva duHkhothI mukta thayA che. atyaMtara puSkarAI dvIpamAM boMtera caMdra prakAza karatA hatA prakAza kare che ane karaze tathA boMtera sUrya tapatA hatA, tape che ane tapaze. pratyeka cakravartInA boMtera hajAra zreSTha nagara hoya che. kalA boMtera prakAranI che- lekha, gaNita, rUpa, nATya, gIta, vAdya, svaravijJAna, puSkaravijJAna, tAlavijJAna, dhUta, vAtavijJAna, surakSAvijJAna, pAsAkIDA, kuMbhAdi kalA,annavidhi,pAnavidhi,vastravidhi, zayanavidhi, chandaracanA, prahelikA, mAgadhikA, gAthA-racanA, zlokaracanA, gaMdhayukti, madhunikatha, AbharaNavidhi, tarUNI pratikarma, strIlakSaNa, purUSa lakSaNa, hayalakSaNa, gajalakSaNa, gauNakSaNa, kukuMTalakSaNa, meMDhA lakSaNa, cakralakSaNa, chatralakSaNa, deDalakSaNa, asilakSaNa, maNilakSaNa, kAkiNIlakSaNa, carmalakSaNa, caMdralakSaNa, sUryacarita, rAhucarita, grahacarita, saubhAgyakara, dobhagyakara, vidyAvijJAna, maMtravijJAna, rahasyavijJAna, sainyavijJAna, yuddhavidhA, yUharacanA, pratibRha racanA, skaMdhAvAra vijJAna, nagaranimaNikalA, vAstu pramANa, - nimaNi- kalA, vAstuvidhi, nagaranivAsa, ISadartha, asikalA, azvazikSA, hastizikSA, dhanurveda, hiraNyapAka-maNipAka-dhAtupAka-bAhuyuddha-daMDayuddha-muSTiyuddhacaSTiyuddha-yuddhananiyuddha yuddhAtiyuddha, sUtrakheDa, nAlikAkheDa-varta kheDa-dharma kheDa camakheDa-patra-chedana kalA-kaMTaka chedana kalA, saMjIvanI vidyA, zakunarUta. saMmucchima khecara tiryaMca paMcendriyanI utkRSTa sthiti boMtera hajAra varSanI che. samavAya-72-nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (samavAya-03) | [151 harivarSa ane ramyakavarSanI jIvAno AyAma 73901 yojana tathA eka yojananA ogaNIsa bhAgomAMthI sADA sattara bhAga jeTalo che. vijaya baladeva toMtera hajAra varSanuM AyuSya pUrNa karIne siddha yAvat-samasta duHkhothI mukta thayA che. samavAya-73-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa samavAya-74) [15] bhagavAna mahAvIranA bIjA gaNadhara sthavira agnibhUti cumotera varSanuM AyuSya pUrNa karIne siddhapada pAmyA yAvatu samasta duHkhomAMthI mukta thayA. niSadha parvatanA tigiccha drahathI sItAdA mahAnadI uttara dizA tarapha cuMmotera so yojana vahIne cAra yojana lAMbI vajamaya jihuvAthI pacAsa yojana pahoLAImAM vijaya taLIyAvALA kuMDamAM mahAiTamukhathI muktAvalI hAranI AkRtivALo teno pravAha mahAzabda karato thako paDe che. e ja pramANe sItA nadIno dakSiNa taraphanuM varNana che. cothI pRthvIne choDIne zeSa che pRthvIomAM cumotera lAkha nArakAvAsa che. samavAya-74-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 424 samavAya-75 (samavAya-7pa) [153] arihaMta suvidhinAtha (puSpadaMta)nA paMcotera so sAmAnya kevalI hatA. arihaMta zItalanAtha paMcotera hajAra pUrva sudhI gRhavAsamAM rahIne muMDita thayA yAvatuM pravrajita thayA. arihaMta zAMtinAtha paMcotera hajAra varSa sudhI gRhavAsamAM rahIne muMDita thayA yAvatu pravrujita thayA. | samavAya-75-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (samavAya-76) [154] vidhutu kumAra devonA choMtera lAkha AvAso che. eja pramANe dvIpakumAra, dizAkumAra, udadhikumAra, vidyutakumAra, svanitakumAra ane agnikumAra e kumAronA dakSiNa ane uttaramAM pratyeka nikAyanA choMtera-choMtera lAkha bhavano che. samavAya-7 nImuni dIparatnasAgare kahelagurjarachAyApUrNa (samavAya-77) [15]bharata cakravartI 77-lAkha pUrva sudhI kumArAvasthAmAM rahyA pachI rAjyapada- ne prApta thayA. aMgavaMzanA 77- rAjA muMDita yAvatu pravrajita thayA. gadatoya ane tuSita devonA 77- hajAra devono parivAra che. pratyeka muhUrtanA 77- lava hoya che. | samavAya-77-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (samavAya-78) [1pa7 zukra devendranA vaizramaNa lokapAla, suvarNakumAra ane dvIpakumAranA 78lAkha bhavano upara Adhipatya, agresaratva, svAmitva, bhatRtva, mahArAjatva, evuM enA-nAyakanA rUpamAM rahIne AjJAnupAlana karAvatA rahe che. sthavira akaMpita 78 varSanuM Ayu pUrNa karIne siddha yAvatuM sarva duHkhothI mukta thayA. uttarAyaNathI pAcho pharato. sUrya prathama maMDalathI 39 mAM maMDala sudhI muhUrtanA ekasaThiyA aThyotera bhAga pramANa divasa tathA rAtri vadhArIne gati kare che. e ja pramANe dakSiNAyanathI pAcho pharato sUrya paNa divasa ane rAtrinA pramANane vadhArIne bhramaNa kare che. samavAya-78-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (samavAya-79) [158 vaDavAmukha pAtAla kalazanA nIcenA caramAntathI ratnaprabhA pRthvInI. nIcenA caramAntanuM avyavahita aMtara 79 hajAra yojanAnuM che. e ja pramANe ketuka yUpaka ane Izvara pAtAla kalazonuM aMtara che. chaThThI pRthvInA madhyabhAgathI chaThThA ghanodadhinA nIcenA caramAntano avyavahita aMtara 79 hajAra yojanAnuM che. jebUdvIpanA pratyeka dvAranuM avyavahita aMtara 79- hajAra yojanathI kaMIka vadhAre che. | samavAya-79-nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtra-159 samavAya-80 [159] arihaMta zreyAMsa eMsI dhanuSya uMcA hatA. tripRSTha vAsudeva eMsI dhanuSya uMcA hatA. acala baladeva eMsI dhanuSya uMcA hatA. tripRSTha vAsudeva eMsI lAkha varSa sudhI rAjyapada para rahyA. ratnaprabhA pRthvInAM abahulakAMDa (jalabahulakAMDa)nI pahoLAI eMsI hajAra yojananI che. IzAna devendranI eMsI hajAra sAmAnika devo che. jaMbudrIpamAM ekaso eMsI yojana jatAM (uttara dizAmAM) sarva prathama AvyaMtara maMDalamAM sUryodaya thAya che. samavAya - 80-nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa samavAya-81 425 [160] nava-navamikA bhikSupratimAnI ekyAsI ahorAtrimAM cAraso pAMca AhAranI dita laine sUtrAnusAra ArAdhanA karAya che. arihaMta kuMthunAthanA ekyAsI so manaH paryavajJAnI muni hatA. vivAhaprajJaptinA ekyAsI mahAyugma zataka che. samavAya - 81 -nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa samavAya-82 [1961] jaMbudvIpamAM eka so byAsI sUryamaMDaLomAM sUrya be vakhata bhramaNa kare chejaMbudrIpamAMthI nIkaLatA ane pravezatA samaye. zramaNa bhagavAn mahAvIranuM byAsI ahorAtri pachI eka garbhathI bIjA garbhamAM saMharaNa thayuM. mahAhimavaMta varSadhara parvatanI uparanA caramAntathI saugaMdhika kAMDanI nIcenA caramAntanuM avyavahita aMtara byAsI so yojananuM che. e ja pramANe rUkamI parvatanA uparI caramAntathI saugaMdhika kAMDanA nIcenA caramAntanuM aMtara byAsI so yojananuM che. samavAya - 82 - muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa samavAya-83 [162] zramaNa bhagavAn mahAvIranuM byAsI ahorAtri vyatIta thayA pachI tyAsImI rAtrie devAnaMdAnI kukSithI trizalAnI kukSimAM trizalAnI kukSimAM saMharaNa thayuM. arihaMta zItalanAthanA tyAsI gaNa ane tyAsI gaNadhara hatA. sthavira maMDitaputra 83 varSanI Ayu pUrNa karIne siddha yAvat sarva duHkhothI mukta thayA. arihaMta kauzalika RRSabhadeva ane bharata cakravartI baMne tyAsI lAkha pUrva sudhI gRhavAsamAM rahIne jina thayA yAvat sarvajJa sarvadarzI thayA. samavAya-83-nI munidIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa samavAya-84 [163] nArakAvAsa 84- lAkha che. arihaMta kauzalika RRSabhadeva 84-lAkha pUrvanuM AyuSya pUrNa karIne siddha yAvat sarva duHkhothI mukta thayA. e ja pramANe bharata, Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 426 samavAya-84 bAhubaLI, brAhmI ane suMdarI paNa siddha yAvatu samasta dukhothI mukta thayA. arihaMta zreyAMsanAtha 84 lAkha varSanuM AyuSya pUrNa karIne siddha yAvat samasta duHkhothI mukta thayA. tripRSTha vAsudeva 84 lAkha varSanuM AyuSya pUrNa karIne apratiSThAna nAmanA narakamAM narayika rUpe utpanna thayA. zakrendranA 84000 sAmAnika devo che. samasta bAhya maMdira parvatonI uMcAI (pRthvI upara) 84000 yojananI che. sarva aMjana parvatonI uMcAi 8484 hajAra yojananI che.harivarSa ane ramyaqrSanI jIvAnA dhanupRSThanI paridhi 84016 tathA eka yojananA ogaNIsa bhAgomAMthI cAra bhAga jeTalI che. paMkabahula kAMDanA uparanA caramAMtathI nIcenA caramAMtanuM avyavahita aMtara 84000 yojananuM che. nAgakumArAvAsa coryAsI lAkha che. prakIrNaka 84000 che. jIvayonio coryAsI lAkha che. pUrvathI zIrSa prahelikA sudhI, pUrva aMkathI uttarano aMka coryAsI lAkhathI guNita che. arihaMta RSabha devanA coyasiI gaNa ane coyasiI gaNadhara hatA. arihaMta RSabha devanA RSabhasena Adi 84000 zramaNa hatA. sarva vaimAnika devonA vimAno sarva maLI 8497023che. samavAya-84-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | ( samavAya-85) [16] cUlikA sahita AcArAMga sUtranA paMcyAsI udezanakAla che. dhAtakIkhaMDanA merUparvata paMcyAsI hajAra yojana uMcA che. rUcaka mAMDalika parvata paMcyAsI hajAra yojana uMco che. naMdanavananI nIcenA caramAntathI saugaMdhika kAMDanA nIcenA caramAntanuM avyavahita aMtara 8500 yojanAnuM che. | samavAya-85-nImunidIparAnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | samavAya-86 [15] arihaMta suvidhinAtha (puSpadaMta)nA 86 gaNa ane 86 gaNadhara hatA. arihaMta supArzvanAthanA 8600 vAdI muni hatA. bIjI pRthvInA madhya bhAgathI bIjA ghanodadhinA caramAntanuM avyavahita aMtara 86000 yojananuM che. | samavAya-86-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa samavAya-87). [16] merUparvatanA pUrvI caramAntathI gostUpa AvAsa parvatanA pazcimI caramAntanuM avyavahita aMtara satyAsI hajAra yojanAnuM che. merUparvatanA dakSiNI caramAttathI dagabhAsa AvAsa parvatanA uttarI caramAMtanuM avyavahita aMtara satyAsI hajAra yojananuM che. e ja pramANe merUparvatanA pazcimI caramAMtathI zaMkha AvAsa parvatanA pUrvI caramAMtanuM avyavahita aMtara satyAsI yojanAnuM che. e ja pramANe merUparvatanA uttarI caramAMtathI dakasIma AvAsa parvatanA dakSiNI caramAMtanuM avyavahita aMtara satyAsI hajAra yojanAnuM che. prathama ane aMtimane choDIne zeSa cha mULa karma pravRtionI Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satra-166 427 uttara prakRtio satyAsI che. mahAhimavaMta phUTanA uparanA caramAMtathI saugaMdhika kAMDanA nIcenA caramAMtanuM avyavahita aMtara satyAsI hajAra yojananuM che. eja pramANe rUkamI phUTanA uparanA caramAntathI saugaMdhika kAMDanA nIcenA caramAntanuM aMtara samajavuM. samavAya-87-nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa samavAya-88 [177] pratyeka caMdra ane sUryanA parivAra rUpa 88-88 graho che. dRSTivAdanA RRjusUtra, pariNatApariNata Adi 88 sUtra che. te nandIsUtra pramANe jANavAM. merUparvatanA pUrvI caramAntathI gostUpa AvAsa parvatanA pUrvI caramAntanuM avyavahita aMtara 88000 yojananuM che. zeSa traNa dizAonuM aMtara paNa eja pramANe che. uttarAyaNathI dakSiNAyanA tarapha pAcho pharato sUrya prathama cha mAsa pUrNa karIne cuMmAlIsamAM maMDaLa upara AvIne eka muhUrtanA ekaThiyA aThyAsI bhAga divasane ghaTADIne ane rAtrine vRddhi karIne bhramaNa kare che. dakSiNAyanathI uttarAyaNa tarapha pAcho pharato sUrya dvitIya cha mAsa pUrNa karIne cuMmAlIsamA maMDaLamAM pahoMcIne eka muhUrtanA ekasaThiyA aThyAsI bhAga rAtrine ghaTADI ane divasane vadhArIne gati kare che. samavAya- 88 -nI muni dIparatnasAgare karela gurajachAyApUrNa samavAya-89 [168] arihaMta kauzalika RRSabhadeva A avasarpiNInA trIjA suSama duSamAkAlanA aMtima bhAgamAM 89- pakSa zeSa rahyA tyAre kAladharmane prApta thayA yAvat sarva duHkhothI mukta thayA. zramaNa bhagavAna mahAvIra A avasarpiNInA cothA duSama-suSamA kAlanA aMtima bhAgamAM 89 pakSa bAkI rahyA tyAre kAladharmane prApta thayA yAvat samasta duHkhothI mukta thayA. haraSeNa cakravartI 8900 varSa sudhI mahArAja pade rahyA hatA. arihaMta zAntinAthanI AryAonI saMkhyA utkRSTa 89000 hatI. samavAya-89-nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa samavAya0 [169] arihaMta zItalanAthanI uMcAI nevuM dhanuSyanI hatI. arihaMta ajItanAthanA nevuM gaNa ane nevuM gaNadhara hatA. eja pramANe arihaMta zAMtinAthanA gaNa ane gaNadhara hatA. svayaMbhUvAsudevanA digvijayano kAla nevuM varSano hato. sarvavRttavaitADhya parvatonA uparanA zikharatalathI saugaMdhika kAMDanA nIcenA caramAMtanuM avyavahita aMtara nevuM so yojananuM che. samavAya-90-nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa samavAya-91 [170] bIjAnI vaiyAvacca karavAnI pratijJAo ekANuM che. kAloda samudranI Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 428 samavAya-91 paridhi thoDI adhika ekANuM lAkha yojananI che. arihaMta kuMthunAthanA ekANuM so avadhijJAnI muni hatA. AyuSya ane gotrane choDIne zeSa cha mUla karmaprakRtionI uttara karmaprakRtio ekANuM che. samavAya-91-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (samavAya-92) [171] pratimAo bANuM che. sthavira Idrabhati bANu varSanuM Ayu pUrNa karIne siddha yAvat sarva duHkhothI mukta thayA. merUparvatanA madhyabhAgathI gostUpa AvAsa parvatanA pazcimI caramAntanuM avyavahita aMtara bANu hajAra yojanAnuM che. e ja pramANe cAra AvAsa parvatonuM paNa aMtara samajavuM. samavAya-92 nImuni dIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (samavAya-93) [172] arihaMta caMdraprabhanA trANuMgaNa ane trANuMgaNadhara hatA. arihaMta zAMtinAtha trANu so caudapUrvI munio hatA. trANumA maMDaLamAM rahela sUrya jyAre AtyaMtara maMDalanI tarapha jAya che temaja bAhyamaMDala tarapha Ave che tyAre samAna ahorAtrine viSama kare che. samavAya-93-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (samavAya-94) [173 niSadha ane nIlavaMta parvatanI jIvAnI laMbAI 9415yojana tathA eka yojananA 19 bhAgomAMthI be bhAga jeTalI che- 94156 2/19 yojananI laMbAI che. arihaMta ajItanAthanA 9400 avadhijJAnI munio hatA. samavAya-94 samavAya-94-namunidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa | (samavAya-95) [174] arihaMta supArzvanAthanA paMcANuM gaNa ane paMcANuM gaNadhara hatA. jaMbudvIpanA caramAMtathI cAreya dizAomAM lavaNa samudramAM paMcANuM-paMcANu hajAra yojana aMdara javA para cAra mahApAtAla kalaza che- vaDavAmukha, ketuka, yUya ane Izvara. lavaNa samudranA madhya bhAgathI kinArAnI tarapha paMcANuM-paMcANuM pradezo uMDAImAM ochA che. arihaMta kuMthunAtha 95000 varSanuM AyuSya pUrNa karIne siddha yAvatu sarva duHkhothI mukta thayA. svavira maurya putra paMcANuM varSanuM AyuSya pUrNa karIne siddha yAvat sarva duHkhothI mukta karaze. samavAya-95-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (samavAya-9) [175] pratyeka cakravartInA chanuM chanuM kroDa gAma hoya che. vAyukumAranA chanuM Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 429 sutra-175 lAkha bhavana che. vyavahAra mATe upayogI daMDa cha-- aMgulano hoya che. e ja pramANe dhanuSa, ' nAlikA, yuga, akSa ane musalanuM pramANa che. atyaMtara maMDalamAM jyAre sUrya hoya che tyAre paheluM muhUrta chanuM aMgulanI chAyAnuM hoya che. | samavAya-96-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa samavAya97. [176] merUparvatanA pazcimI caramAnDathI gostUpa AvAsa parvatanA pazcimI caramAntanuM avyahita antara sattANuM hajAra yojananuM che. e ja pramANe zeSa traNa dizAonuM attara paNa samajavuM. ATha mUla karma prakRtionI sattANuM uttara karma prakRtio che. hariSeNa cakravartI sattANuM so varSamAM thoDA ochA samaya sudhI gRhastha avasthAmAM rahIne muMDita thayA yAvatu pravrajita thayA. | samavAya-97-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (samavAya-98) [77] naMdanavananA uparanA caramAntathI pAMDuka vananA nIcenA caramAntanuM avyavahita aMtara 980) yojanAnuM che. maMdaraparvatanA pazcimI caramAntathI garUpa AvAsaparvatanA nIcenA caramAntanuM avyavahita aMtara 98000 yojanAnuM che. eja pramANe zeSa traNa dizAonuM aMtara samajavuM. dakSiNAdha bharatanA dhanupRSThanI laMbAI thoDI ochI 9800 yojananI che. uttara dizAmAM pahelA cha mAsa pUrNa karato sUrya jyAre savavyaMtara maMDaLathI 49mAM maMDalamAM praveza kare che tyAre eka muhUrtanA 198 bhAga divasane ghaTADato ane rAtrino eTalo samaya vadhArato bhramaNa kare che. dakSiNa dizAno sUrya bIjA mahinAmAM jyAre 49mAM maMDalamAM praveza kare che tyAre rAtrinA eka muhUrtanA aThThANubhAgomAMthI 61 bhAgono kSaya karIne divasanA eTalA bhAga pramANa kALanI vRddhi kare che. revatI thI jyeSThA nakSatra sudhI revatI azvinI, bharaNI, kattikA, rohiNI mRgazIrSa Adra, punarvasu, puSya, azleSA, maghA, pUvaphALunI, hasta, citrA, svAti, vizAkhA, anurAdhA, ane jyeSThA) e nakSatronA 98 tArA che. | samavAya-98-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (samavAya-99) [178] maMdara parvatanI uMcAI navvANuM hajAra yojananI che. naMdanavananA pUrva caramAntathI pazcimI caramAntanuM avyavahita aMtara navvANuM so yojanAnuM che. eja pramANe dakSiNI caramAntathI uttarI caramAntanuM avyavahita aMtara navvANuM so yojananuM che. uttara dizAnA prathama sUryamaMDaLano AyAma vikhaMbha kaMIka vadhAre navvANuM hajAra yojanano che. bIjA sUryamaMDaLano AyAma-vikhaMbha thoDo vadhAre navvANuM hajAra yojanano che. trIjA sUryamaMDaLano AyAma-vikhaMbha thoDo vadhAre navvANuM hajAra yojanano che. A ratnaprabhA pRthvInA aMjana kAMDanA nIcenA caramAntathI vyaMtaronA bhomeya vihAronA 'WWW.jainelibrary.org Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 430 samavAya uparI caramAntanuM avyavahita aMtara navvANuM so yojanAnuM che. samavAya-99-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (samavAya-100) | [17] daza-dazamikA bhikSapratimAnI eka so rAta divasa daramiyAna papa0 datI grahaNa karIne ArAdhanA karAya che. zatabhiSA nakSatranA ekaso tArA che. arihaMta suvidhinAtha (puSpadaMta) eka so dhanuSya uMcA hatA. prasiddha puruSa arihaMta pArzvanAtha eka so varSanuM AyuSya pUrNa karIne siddha yAvat sarva duHkhothI mukta thayA. eja pramANe sthavira sudhamAM paNa eka sau varSanuM AyuSya bhogavIne mukta thayA. samasta dIrgha vaitADhya parvato so so kosa uMcA che. samasta laghu himavaMta ane zikharI varSadhara parvato so so yojana uMco che tathA so so kosa jamInanI aMdara che. sarva kAMcanaga parvato so so yojana uMcA che. so so kosa pRthvInI aMdara che. temanA mULano vikhaMbha so-so yojanAno che. samavAya-100-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (prakIrSaka-samavAya) [18] arihaMta caMdraprabha ekaso pacAsa dhanuSya uMcA hatA. AraNa kalpamAM doDhaso vimAno che. eja pramANe azruta kalpamAM doDhaso vimAno che. [181] arihaMta supArzvanAtha baso dhanuSya uMcA hatA. sarva mahAhimavaMta ane rUkima varSadhara parvato baso baso yojana uMcA che ane temano baso baso koza jeTalAM bhAga jamInanI aMdara che. jaMbudvIpamAM baso kAMcanaga parvato che. ' '[182] arihaMta padmaprabha aDhIso dhanuSya uMcA hatA. asurakumAronA prAsAda aDhIso yojana uMcA hoya che. [183 sumatinAtha bhagavAna traNaso dhanuSya uMcA hatA. arihaMta ariSTanemi traNaso varSa kuMvarapade rahIne muMDita thayA yAvatu pravrujita thayA. vaimAnika devonA vimAnonA prakAra traNaso-traNaso yojana uMcA che. zramaNa bhagavAna mahAvIranA traNaso caudapUrvI munIo hatA. siddha gati prApta pAMcaso dhanuSyanI avagAhanAvALA carama zarIrI jIvonA jIvapradezonI avagAhanA thoDA vadhAre traNaso dhanuSyanI hoya che. 184] purUSAdAnIya pArzvanAthanA cauda pUrvadhArI sADA traNaso munio hatA, arihaMta abhinaMdana sADAtraNaso dhanuSya uMcA hatA, [185] arihaMta saMbhavanAtha cAraso dhanuSya uMcA hatA. sarva niSadha ane nIlavaMta varSadhara parvata cAraso yojana uMcA tathA cAraso koza bhUminI aMdara che. niSadha ane nIlavaMta varSadhara parvatonI samIpamAM badhA vakSaskAra parvato cAraso yojana uMcA tathA cAraso koza bhUminI aMdara che. Anata ane prANata A be kalpomAM cAraso vimAna che. zramaNa bhagavAna mahAvIranA evA cAraso vAdI munio hatA ke jemane deva, manuSya ke asuraloko parAjita karI zakatA na hatA. [18] arihaMta ajItanAtha ane sagara cakI 450 dhanuSya uMcA hatA. Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtra-187 431 [187] zItA ane zItodA mahAnadInI samIpa tathA merUparvatanI samIpa badhA vakSaskAra parvato 500-500 yojana uMcA ane 500 koza bhUmimAM che. badhA varSadhara kUTaparvata 500-500 yojana uMcA che, temanA mULano viSphabha 500-500 yojanano che. arihaMta kauzalika RRSabhadeva ane bharata cakI pAMcaso dhanuSya uMcA hatA. merUparvatanI samIpa saumanasa, gaMdhamAdana, vidyutprabha anemAlya vaMtaparvatanI uMcAI 500-500 yojana nI che. tathA 500 koza bhUminI aMdara che. hari, harissaha kUTane choDIne badhA vakSaskAra parvatakUTo 50jyojana uMcA tathA temanA mULano AyAma-vikhaMbha500 yojanano che. balakUTa parvatane choDIne badhA naMdanakUTa parvato 500 yojana uMcA tathA tenA mUlano A- yAma-vikhaMbha 500 yojanano che. saudharma ane IzAnamAM vimAno 500 yojana uMcA che. [188] sanatkumAra ane mAhendra kalpamAM badhA vimAna chaso yojana uMcA che. laghuhimavaMta phUTanI uparanA caramAntathI laghuhimavaMta varSadhara parvatanA samabhUmi talanuM avyavahita aMtara chaso yojananuM che. eja pramANe zikharI kUTathI tenA samatalabhUminuM aMtara che. arihaMta pArzvanAthanI deva, manuSya ane asuralokathI vAdamAM pajita na thavAvALA chaso vAdI munionI utkRSTa saMpadA hatI. abhicaMda kulakara chaso dhanuSya uMcA hatA. arihaMta vAsupUjya chaso purUSo sAthe muMDita yAvat pravrujita thayA hatA. [189] brahma ane lAMtaka kalpanA badhA vimAno sAtaso yojana uMcA che. zramaNa bhagavAn mahAvIranA sAtaso ziSyo kevaLI ane sAtaso muni vaikriyalabdhisaMpanna hatA. arihaMta ariSTanemi thoDA ochA sAtaso varSa sudhI kevalI paryAyamAM rahIne siddha yAvat sarva duHkhothI mukta thayA. mahAhimavaMta phUTanA uparanA caramAntathI mAhimavaMta varSadha25rvatanA samabhUbhAganuM ane phikemakUTanA uparanA caramAntathI rUkima varSadhara parvatanA samabhUbhAganuM aMta2 700 yojana che. [190] mahAzukra ane sahasrAra A be kalpomAM badhA vimAno ATha so yojana uMcA che. A ratnaprabhA pRthvInA prathama kAMDamAM AThaso yojanamAM vyaMtara devonA bhaumeya vihAro che. zramaNa bhagavAn mahAvIranA anuttara vimAnomAM utpanna thavAvALA kalyANakArI gatisthiti vALA evaM bhaviSyamAM nirvANa prApta karavAvALA anuttaropapAtika munionI saMpadA AThasonI hatI. A ratnaprabhA pRthvInA atisama ramaNIya bhUbhAgathI AThaso yojananI uMcAI para sUrya gati kare che. arihanna ariSTaneminI deva, manuSya ane asura lokothI vAdamAM parAjita na thavAvALA AThaso vAdI muni- onI utkRSTa saMpadA hatI. [191] Anata, prANata, AraNa ane acyuta A cAra kalpomAM badhA vimAno navaso yojananA uMcA che. niSadhakUTanI uparanA zikharataLathI niSadha varSadhara parvatano je sama dharaNitala bhAga che te navaso yojana dUra che. eja pramANe nIlavaMta phUTanA uparanA zikhara talathI nIlavaMta varSadhara parvatanA sama bhUbhAganuM aMtara che. vimalavAhana kulakara Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 432 samavAya-prakIrNaka navaso dhanuSya uMcA hatA. A ratnaprabhA pRthvInA ati sama ramaNIya bhUbhA- gathI navaso yojanAnI uMcAI para -sauthI uparano tAro gati kare che. niSadha parvatanA zikharathI A ratnaprabhA pRthvInA prathamakAMDanA madhyabhAganuM avyavahita aMtara navaso yojanAnuM che. e ja pramANe nIlavaMta varSadhara parvatanA zikharathI ratnaprabhA pRthvInA prathama kAMDanA madhyabhAganuM paNa antara che. [192] badhA raiveyaka vimAno eka eka hajAra yojana uMcA che. badhA yamaka parvato eka eka hajAra yojana uMcA che, eka eka hajAra koza bhUmimAM uMDA che ane tenA mULano AyAma-vikhaMbha eka eka hajAra yojanano che. e ja pramANe citra ane vicitrakUTa parvatonuM parimANa che. sarva vRtta vaitADhya parvato eka eka hajAra yojana uMcA che, eka eka hajAra koza bhUmimAM uMDA che ane tenA mULano vikhaMbha ekaeka hajAra yojanano che. temaja te pyAlAnA AkAre sthita che. sarvatra sama che. vakSaskAra kUTone choDIne badhA hari, harassaha kUTa parvato eka eka hajAra yojananA uMcA che ane tenA mUlano vikhaMbha eka eka hajAra yojanAno che. e ja pramANe naMdana kUTane choDIne badhA balakUTa parvatonuM parimANa che. arihaMta ariSTanemi eka hajAra varSanuM AyuSya pUrNa karIne siddha yAvatu sarva duHkhothI mukta thayA. arihaMta pArzvanAthanA eka hajAra ziSya kevalI thayA hatA. arihaMta pArzvanAthanA eka hajAra aMtevAsI kAladharmane prApta thaIne sarva duHkhothI mukta thayA-hatA. padmadraha ane puMDarIkahano AyAma eka eka hajAra yojanano che. [193] anuttaropapAtika devonA vimAno agIyAraso yojana uMcA che. arihaMta pArzvanAtha agIyAraso ziSyo vaikriyalabdhivALA hatA. [194] mahApA ane mahApuMDarIka drahano AyAma be-be hajAra yojanano che. [195] A ratnaprabhA pRthvInA vajakAMDanI uparItana caramAMtathI lohitAkSa kAMDanA nIcenA caramAntanuM avyavahita aMtara traNa hajAra yojanAnuM che. [196] tigiccha draha ane kesarI drahano AyAma cAra-cAra hajAra yojanano che. [197] bhUtalamAM merUparvatanA madhyabhAgamAM rUcaka. nAbhithI cAre dizAomAM merUparvatanuM avyavahita aMtara pAMca-pAMca hajAra yojanAnuM che. [198] sahastrAra kalpamAM cha hajAra vimAno che. [199] A ratnaprabhA pRthvInA ratnakAMDanI uparanA caramAMtathI pulaka kAMDanI nIcenA caramAMtanuM avyavahita aMtara sAta hajAra yojanAnuM che. [200] harivarSa ane ramyakavarSano vistAra 8000 yojanathI thoDo vadhu che. [201] pUrva ane pazcimamAM samudrano sparza karatI thakI dakSiNAI bharata kSetranI jIvAno AyAma nava hajAra yojanano che. arihaMta ajItanAthanA avadhijJAnI nava hajArathI kaMIka vadhAre hatA. [202] pRthvItalamAM merUparvatano vikhaMbha daza hajAra yojanano che. [203] jaMbUdvIpano AyAma-vikhaMbha eka lAkha yojanano che. Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtra-204 [204] lavaNa samudrano cakravAla vikhaMbha be lAkha yojanano che. [205] arihaMta pArzvanAthanI 327000 utkRSTa zrAvikA-saMpadA hatI. [206] dhAtakIkhaMDano cakravAla viSlebha cAra lAkha yojanano che. [207] lavaNa samudranA pUrvI caramAntathI pazcimI caramAntanuM avyavahita aMtara pAMca lAkha yojananuM che. [208] bharata cakravartI cha lAkha pUrva sudhI rAjya pada para rahIne muMDita yAvat pravrujita thayA hatA. [29] jaMbudrIpanI pUrva vedikAnA caramAntathI dhAtakI khaMDanA pazcimI caramAntanuM avyavahita aMtara sAta lAkha yojananuM che. [210] mAhendra kalpamAM ATha lAkha vimAno che. 433 [211] arihaMta ajItanAthanA avadhijJAnI nava hajA2thI kaMIka vadhAre hatA. [212] purUSasiMha vAsudeva dasalAkha varSanuM AyuSya pUrNa karIne pAMcamI pRthvImAM nairayika rUpe utpanna thayA. [213] zramaNa bhagavAna mahAvIra, tIrthaMkara bhavanI pahelA chaThThA bhavamAM poTTilanAmanA rAjakumAra hatA. te bhavamAM te eka karoDa varSa sudhI saMyama-jIvana pALIne sahasrAra kalpamAM sarvArthavimAnamAM devapaNe utpanna thayA hatA. [214] AdinAtha bhagavAn zrI RSabhadeva ane aMtima tIrthaMkara bhagavAna mahAvI2 vardhamAnanuM avyavahita aMtara eka koTAkoTi sAgaropamanuM che. [215] bAra aMga rUpa gaNipiTaka prarUpela che-AyAro, sUyagaDo, ThANuM, samavAo, bhagavai, nAyAdhamma kahAo, upAsaga dasAo, aMtagaDha dasAo, anuttarovavAiyadasAo pachhAvAgaraNa, vivAgasUrya, didvivAo. he bhadanta ! AyAronuM svarUpa kevuM che ? temAM nigraMtha zramaNonA jJAnAcAra Adi pAMca AcAra, bhikSA grahaNa karavAnI vidhi, vinaya, vainayika-vinayathI maLatuM karmakSayAdi rUpa phaLa, sthAna-kAyotsarga, besavAnuM ane suvAnuM, gamana-vicAra- bhUmi AdimAM javuM te, rogAdikane kA2Ne yatanApUrvaka pharavuM, AhAra pANI upadhi AdinI maryAdA, svAdhyAyAdi kriyAmAM traNe yogane joDavAM, IryA samiti Adi pAMca samiti, manogupti Adi traNa gupti, zayyA, upadhi, AhAra, - pANI saMbaMdhI soLa ugamanA doSo, soLa utpAdanA doSo, dasa eSaNAnA doSo e 42 doSonI vizuddhi karIne zuddha grahaNa karavuM, mahAvrata niyama, tapa, upadhAna uparokta saghaLI bAbatonuM prazasta rIte kathana karavAmAM AvyuM che. te AcAra saMkSiptamAM pAMca prakAranA kahela che. te A pramANe-jJAnAcAra, darzanAcAra, cAritrAcAra, tapAcAra ane vIryAcAra. tenI saMkhyAta vAcanAo che, saMkhyAta anuyogadvAro che, saMkhyAta pratiprattio che, saMkhyAta veSTaka che, saMkhyAta zloko che ane saMkhyAta niryuktio che. te AyAro aMganI apekSAe prathama aMga che. tenA be zrutaskaMdho che. pacIsa adhyayano che. paMcyAsI uddezana kALa che ane paMcyAsI samuddezana kALa che. A aMgamAM aDhAra hajAra pado che. saMkhyAta akSaro che, anaMtA gama, anaMta paryAyo che. asaMkhyAta 28 Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 434 samavAya-prakIrNaka trasa che. anaMta sthAvara che. jinokta jIvAdi padArtho, ke je dravyArthika nayanI apekSAe anitya che, nibaddha-sUtrarUpe grathita che. niyukti hetu ane udAharaNothI yukta che. te saghaLA jIvAdika padArthonuM A sUtramAM sAmAnya ane vizeSarUpe, vacana payayathI. athavA nAmAdinA bhedathI kathana karAyuM che, svarUpa pradarzana sahita varNana karAyuM che, upamAna upameya Adi dvArA samajAvavAmAM Avela che, anya jIvonI dayAne mATe tathA bhavya jIvonA kalyANane nimitte vAraMvAra nizcayapUrvaka kahevAyela che. niHsaMdehapaNe temanI sthApanA thayela che. temAM batAvela kriyA- anuSThAnanuM je jIva AcaraNa kare che, te AtmasvarUpa banI jAya che, teno abhyAsa karIne samasta padArthano jANakAra bane che, eTale ke svasamaya tathA parasamayano jJAtA thaI jAya che. A pramANe A sUtramAM caraNa-vrata zramaNa dharma, saMyama AdinI, karaNapiMDavizuddhi, samiti AdinI prarUpaNA sAmAnya tathA vizeSarUpe karavAmAM AvI che, vacanarUpa payithI athavA nAmAdina bhedathI temanuM kathana karAyuM che. svarUpanuM kathana karIne temanI sArI rIte vivecanA karavAmAM AvI che. bhavyajIvonA kalyANanI bhAvanAthI temanuM vAraMvAra kathana karAyuM che. tathA upanaya ane nigamanA e bannenI draSTie temanI sthApanA ziSyonI matimAM evI rIte karavAmAM AvI che ke temanA manamAM koIpaNa prakArano saMdeha rahevA pAme nahIM. e pramANe "AyAro" nuM svarUpa jANavuM. [21] he bhadanta! sUyagaDonuM svarUpa zuM che? sUyagaDomAM svasiddhAMtanI prarUpaNA karavAmAM Ave che, parasiddhAMtanI prarUpaNA karAya che, svasiddhAMta ane para- siddhAMtanI prarUpaNA karAya che, jIvonI prarUpaNA karAya che, ajIvonI prarUpaNA karAya che, jIva ane ajIvanI prarUpaNa karAya che, lokanI prarUpaNA karAya che, alokanI prarUpaNA karAya che. lokAlokanI prarUpaNA karAya che. temAM jIva, ajIva, puNya,pApa, Azrava, saMvara, nirjarA, baMdha ane mokSa e nava padArthonuM prarUpaNa karavAmAM Ave che. tathA alpakALanA dIkSita kutsita siddhAMtanA mohathI mohita mativALA kusamayanA saMsarga yukta mativALA zrama- NonA pApakara malina matiguNane nirmaLa karavAne mATe ekaso eMsI kriyAvAdIo, coryAsI prakAranA akriyAvAdIo, saDasaTha prakAranA ajJAnavAdIo ane batrIsa prakAranA vaiyiko-e traNaso tresaTha pAkhaMDIonA matonuM A sUtrakatAMgamAM khaMDana karIne svasiddhAMta sthApita karAya che. tathA paramatanA khaMDane mATe ane svamatanI sthApanAne mATe aneka prakAranA draSTAMta vacanonI madadathI ane hetuvacanodvArA paramatanI nisAratA ane svamatanI akhaMDanIyatAne sArI rIte darzAvanAra vizeya jIvAdi padArthonuM sugamatAthI jJAna thAya, e hetuthI vistArapUrvaka aneka prakAre varNanayukta tathA "A padano A pramANe artha thAya che." e pramANe nizcayapUrvakanA kathanayukta mokSane paMthe AvavA samyagdarzana AdimAM jIvone pravRtta karanAra doSarahita ane guNasahita, atizaya ajJAnarUpa aMdhakAramaya durgama tattvamArgamAM prakAzaka hovAthI dIpakasamAna, siddhi-mokSanI prApti, zreSTha prAsAdanAM 'gathiyA samAna tathA paramatavAdiodvArA sadA akhaMDanIya evA sUtra ane arthanuM ahIM kathana karyuM che. Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtra-217 435 sUyagaDomAM saMkhyAta vAcanAo che, saMkhyAta anuyogadvAro che, saMkhyAta pratipattio che, saMkhyAta veSTako che, saMkhyAta zloko che, saMkhyAta niryuktio che, e aMgonI apekSAe bIjuM aMga che, be zrutaskaMdha che, trevIsa adhyayana che, tetrIsa uddezana kALa che, tetrIsa samudvezana kALa che, padaparimANanI apekSAe chatrIsa hajAra pada che. saMkhyAta akSaro che, anaMta gama che, anaMta paryAyo che, asaMkhyAta trasa che, anaMta sthAvara che. A aMgamAM jinokta bhAva sAmAnya tathA vizeSa rUpe kahevAmAM Avela che. prajJapta thayela che. prarUpita thayA che, darzAvavAmAM AvyA che, nirdeza karAyo che, upadarzita thayA che. A sUtranuM adhyayana karanAra temAM kahelA AcAronuM yogya rIte pAlana karIne Atma- svarUpa banI jAya che, te jJAtA ane vijJAtA thaI jAya che. A pramANe A aMgamAM caraNa- prarUpaNA ane karaNaprarUpaNA AkhyAta thayela che, prajJapta thayela che, prarUpita thayela che, darzita thayela che, ane nidarzita thayela che, A tenuM svarUpa che. [217-219] he bhadanta ! ThANuM svarUpa kevuM che ? temAM svasamayanI sthApanA kara- vAmAM AvI che, pa2samayanI sthApanA karAya che, svasamaya ane parasamayanI sthApanA karAya che, jIvanI ane ajIvanI sthApanA karAya che. jIva ajIva e bannenI sthApanA karAya che, lokanI sthApanA karAya che, alokanI sthApanA karAya che, lokAlokanI sthApanA karAya che, sthAnAMgamAM padArthonA dravya, guNa, kSetra, kALa ane paryAyanI sthApanA karAya che. himavAn Adi parvatanuM, gaMgA Adi mahAnadIonuM, lavaNa Adi samudronuM, sUryanuM, asura AdinAM bhavanonuM, caMdra AdinA vimAnonuM, suvarNa AdinA khINonu, sAmAnya nadIonuM, cakravartI AdinA naisarpa Adi nidhionuM, purUSonA bhedonuM SaDja Adi sAtasvaronuM, kAzyapa Adi gotronuM tathA tArA gaNonA saMcaraNanuM varNana karavAmAM Avela che. eka-eka prakAranA padArthonI vaktavyatA, pachI bethI laine dasa sthAna sudhInI vaktavyatA karavAmAM AvI che. jIvonI pudgalonI ane lokasthAyI dharmAstikAyAdika dravyonI prarUpaNA karAi che. saMkhyAta vAcanAo che, saMkhyAta anuyogadvAro che, saMkhyAta pratipattio che, saMkhyAta veSTako che, saMkhyAta zloko che, saMkhyAta niryuktio che, ane saMgrahaNIo che. aMgonI apekSAe A trIjuM aMga che. temAM eka zrutaskaMdha che ane dasa adhyayano che. ekavIsa uddezana kAla che, ekavIsa samuddezana kAla che, temAM boMtera hajAra pado che, saMkhyAta akSaro che, anaMta gama che, anaMta paryAya che, asaMkhyAta trasa che, anaMta sthAvaro che, zAzvata, kRta, nibaddha ane nikAcita jinakathita bhAvo sAmAnya ane vizeSarUpe kahevAyA che, prajJapta thayA che, prarUpita thayA che, darzita thayA che, ane upadarzita thayA che, A sUtranuM adhyayana karanAra temAM darzAvelA AcAronuM yogya prakAre pAlana karIne AtmasvarUpa thaI jAya che. te jJAtA ane vijJAtA thaI jAya che. A pramANenA caraNa karaNanI prarUpaNA 'ThANuM'mAM AkhyAta thayela che, yAvat upadarzita thayela che. [220] he bhadanta ! samavAonuM svarUpa kevuM che ? temAM svasamayanI prarUpaNA karAya che, svasamaya ane parasamayanI prarUpaNA karAya che, loka ane aloka Adi bhAvonI prarUpaNA karavAmAM AvI che. samavAyAMgamAM eka, Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43 samavAya-prakIrNaka be, traNa, cArathI so sudhI ane tyAra pachInA karoDa sudhInA keTalAka padAthanI anukrame saMkhyAnI vRddhi pramANe kathana karAya che. ane dvAdazAMga rUpa gaNipiTakanuM payaya-parimANa kahevAmAM Ave che. ekathI so sudhInA sthAnomAM kramathI arthanirUpaNA karavAmAM Ave che. AyAro Adi bAra bhedothI vistRta, devAdivaDe mAnanIya tathA chakAyanA jIvarUpa lokanuM hita karanArA zrutajJAnane saMkSepathI pratyekasthAna ane pratyeka aMgamAM aneka prakArano vyavahAra karavAmAM Ave che. ane vividha prakAranA jIva ane ajIvanuM vistArapUrvaka varNana karAyuM che. ane bIjA paNa aneka prakAranA jIvAjIvAdikanA bhAvonuM A sUtramAM varNana thayuM che. nAraka, tiryaMca, manuSya ane devonA AhAra, ucchavAsa, nizvAsa, legyA, nArakAvAsa AdinI saMkhyA, AvAsonI UMcAI, vikhaMbha ane paridhinuM pramANa, upapAta-eka samayamAM jIvonI utpatti, eka samayamAM maraNa tathA avagAhanA tathA cAra gati- vALAnuM avadhijJAna, vedanA-sAtA, asAtArUpa vidhAna-narakAdinAM bheda, upayoga, yoga, Indriya, kaSAyo. A badhAnuM varNana A sUtramAM karavAmAM AvyuM che. aneka prakAra nI jIvayonionuM varNana karAyuM che, maMdara Adi parvatonA vikhaMbha, ulledha, uMcAI, ane pramANa tathA khAsa prakAranI temAM vidhio batAvI che. tathA kulakara tIrthakara, gaNadharo ane samasta bhAratanA svAmI cakravartI narezonuM vAsudeva ane baLadevonuM varNana karAyuM che, tathA bharata Adi kSetronA nirgamonuM pratyeka AgaLanA karatA pAchaLanI adhikatAnuM varNana karAyuM che. pUrvokta padArthonuM ane e prakAranA bIjA padArthonuM A sUtramAM vistArathI varNana karAyuM che. samavAo sUtramAM saMkhyAta vAcanAo che, yAvatuM aMganI apekSAe te cothuM aMga che. temAM eka adhyayana che, eka zrutaskaMdha che, eka uddezana kALa che. pada parimANanI apekSAe A aMgamAM eka lAkha cuMmAlIsa hajAra pado che, saMkhyAta akSaro che. yAvatu caraNakaraNanI prarUpaNA karavAmAM AvI che. A prakAranuM samavAonuM svarUpa che. [221] he bhagavan! vivAha pannatI sUtranuM kevuM svarUpa che? he gautama ! temAM svasamayonuM svarUpa kahevAmAM AvyuM che, parasamayonuM svarUpa kahela che, svasamayo ane parasamayo e bannenuM svarUpa darzAvyuM che, jIvonuM svarUpa batAvyuM che, ajIvonuM svarUpa kahevAmAM AvyuM che, jIva ane ajIva e bannenuM svarUpa kahevAmAM AvyuM che, lokanuM svarUpa samajAvavAmAM Ave che, alokanuM svarUpa samajAvyuM che. jemanA manamAM vividha saMzayo utpanna thayA che tevA aneka prakAranAM devo, narendro ane rAjarSio dvArA potAnA saMzayonA nivAraNa mATe pUchAyelA prazno tathA jinezvara bhagavAna dvArA vistArapUrvaka karAyelA uttaro, ke je dhamastikAya Adi dravya, jJAnAdika guNa, AkAza Adi dravya, samayAdi rUpa kALa, sva ane paranA bhedathI bhinna dharma, athavA nava-purANa Adi kALakRta avasthA, niraMza avayava, eka avasthAmAMthI bIjI ava sthAnI prApti thavI te, pariNAma, bhAva, anugama, vyAkhyAnanA prakAra athavA uddeza, nirdeza, nirgama Adi dvAra, nAmAdinikSepa, naigamAdi naya, pratyakSa Adi pramANa, Anu Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sutra-221 437 pUvi Adi dvArA jemane vividhatApUrvaka spaSTatAthI prakAzita karavAmAM AvyA che, tathA je loka ane AlokanA prakAzaka che, tathA vizALa saMsAra sAgarane pAra karavAne samartha che, IndrAdidvArA prazaMsita che, bhavya jIvonA dayA dvArA abhinazvita che, ajJAna ane pApa e banneno nAza karanAra che, tathA sArI rIte nirNita hovAthI dIpa samAna eTale ke samasta tatvonA prakAzaka, tathA vitarka, nizcaya, ane autpattikI Adi cAra prakAranI buddhimAM vadhAro karanAra che, evA chatrIsa hajAra vyAkaraNonA bodhaka sUtrArtha ke je aneka bheTavALA che, ziSyone mATe hitakAraka ane guNadAyaka che temanuM A aMgamAM vyAkhyAna karAyuM che, A sUtramAM saMkhyAta vAcanAo che, saMkhyAta anuyoga dvAra che, saMkhyAta veSTaka che, saMkhyAta broko che, saMkhyAta niyuktio che, saMkhyAta saMgrahaNIo che, ane saMkhyAta pratipatio che, aMgonI apekSAe A pAMcamuM aMga che. temAM eka zrutaskaMdha che. ekasothI thoDA vadhAre adhyayano che. A aMgamAM dasa hajAra uddezaka che. dasa hajAra samudezana kALa che. chatrIsa hajAra praznottara che. temAM be lAkha ekyAsI hajAranuM pada pramANa che. temAM saMkhyAta akSaro che, anaMta paryAyo che. asaMkhyAta trasa che. ane anaMta sthAvara che. uparokta samasta bhAva zAzvata che. kRta che. nibaddha che. ane nikAcita che. e pramANe jinezvara bhagavAne kahela e badhA bhAvo A aMgamAM kahevAmAM Avela che, yAvatu. upadarzita karAyA che. yAvatuM caraNakaraNanI prarUpaNA A aMgamAM karavAmAM AvI che. A vivAha pannattinuM svarUpa che. [222) he bhadanta! nAyAdhamma kahAonuM kevuM svarUpa che? A aMgamAM jJAtinA (meghakumAra AdinA) nagarInuM udyAnonuM, mAtapitAnuM, samosaraNanuM, dharmAcAryonuM, dharmakathAonuM, A loka ane paraloka saMbaMdhI RddhinuM, bhogonA parityAganuM, pravrajyAnuM, mRtaparigrahanuM, ugratapasyAnuM, payayonuM, saMlekhanAnuM, bhaktapratyA- khyAnanuM, pAdapopagamananuM, devalokagamana, uttamakuLamAM janma prApta karavAnuM, punaH samyakatva- prAptinuM, antakriyA karI mokSanI prAptinuM varNana yAvatuM upadarzana karAyuM che. jJAtA- dharmakathAmAM vardhamAna prabhunA vinayamUlaka zreSTha zAsanamAM pravrajita thayelAM sattara prakAranA sAvadya viratirUpa saMyamanA pAlana arthe cittasamAdhirUpa dhairyathI, sArA-narasAnI vivekarUpa buddhithI ane dhAraNa karelA vratonuM yogya rIte pAlana karavAnA utsAharUpa vyavasAyathI durbala banelA sAdhuonuM, anazanAdi bAra prakAranA tapa, niyama, ugra prakAranA tapa, A traNe rUpa mahAmukelIe vahana karI zakAya tevA bhAra-e banne hArI jaine zaktithI rahita, saMyama pAlanamAM asamartha evA sAdhuonuM tathA ghora pariSahothI parAjita thayelA hovAthI tathA sAmarthyahIna thavAne kAraNe tapasaMyamanI ArAdhanA karatA aTakI gayelA ane tene kAraNe mokSamArgathI. vimukha thayelA sAdhuonuM, temaja viSayasukhanI tuccha AzAne tAbe thavAthI utpanna thayelA doSothI mUcchita thayelAonuM jJAna darzana cAritranI ane yatinA mUlaguNo ane uttaraguNonI virAdhanA karavAthI nisAra thavAne lIdhe zUnya banelAonuM saMsAramAM anaMta duHkhathI yukta nAraka tiryaMca, kumanuSya, ane kudevamAM janma levArupa je durgati bhavo Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 438 samavAya-prakIrSaka che, temanI paraMparAnuM varNana karavAmAM Avela che. temaja pariSaha kaSAyarUpa sainyane jItanArA tathA gheryarupa dhanavALA saMyamanuM niraMtara pAlana karavAnA draDha nizcayavALA dhIra puruSonuM jJAna darzana ane cAritrarupa yogonI ArAdhanA karanArA tathA mAyA Adi zalyothI rahita, zuddha mokSamArga sanmukha jIvonuM, anupama deva janmanA vaimAnika sukhanuM tathA devalokanA ati prazasta aneka manovAMchita bhogone lAMbo samaya bhogavIne tyAMthI devalokanuM AyuSya pUruM karIneAvIne, pharIthI mokSamArgane prApta karanArAnuM tathA kaI rIte temanI mukti thAya che, temanuM varNana tathA mokSamArgathI calita devo tathA manuSyone svamArga- gamanamAM draDhatA saMpAdana karavAnA kAraNarUpa bodhana, saMyamanI ArAdhanA kevI rIte karavI joIe ane kevI rIte saMyamanA mArgethI patana thAya che. tenI prarUpaNA karAI che. tathA saMyamanI ArAdhanAmAM guNa che ane tenI virAdhanAmAM doSa che. e prakAranA darzaka vAkyonuM kathana, tathA saMyamanuM pAlana karanArA devalokamAMthI eNvIne AvelA kevI rIte zAzvata, zivasvarUpa ane samasta duHkhothI rahita mokSane prApta kare che. tenuM varNana, A aMgamAM vistAra pUrvaka varNana karAyuM che. nAyAdhammakahAomAM saMkhyAta vAcanAo che, saMkhyAta anuyogadvAro che, saMkhyAta pratipattio che, saMkhyAta veSTako che. saMkhyAta zloko che, saMkhyAta niyuktio che, saMkhyAta saMgrahaNIo che, aMganI apekSAe A chaThThuM aMga che. temAM be zrutaskaMdho che, pahelA zrutaskaMdhamAM ogaNIsa adhyayano che, te adhyayano saMkSiptamAM be prakAranA che, temAM caritra Adi rUpe (meghakumAra AdinA) satya udAharaNo che. bhavya jIvone bodha ApavAne mATe kalpita udAharaNo paNa che. dharmakathAnA dasa varga che. temAM pratyeka dharmakathAmAM pAMcaso pAMcaso AkhyAyikAo che. pratyeka AkhyAyikAmAM pa00-500 upAkhyAyikAo che. pratyeka upAkhyAyikAmAM 500-500 AkhyAyikA- upAkhyAyi- kAo che. A rIte pUvapiranI saMyojana karatA traNa karoDa pacAsa lAkha AkhyAyikAo che. ema bhagavAne kahela che. pahelA zrutaskaMdhamAM ogaNIsa uddezana kALa che, ogaNIsa samuddezana kALa che. pAMca lAkha choMtera hajAra pado che, saMkhyAta akSaro che. anaMtA gama che, anaMtA payayio che, zAzvata, kRta, nibaddha, nikAcita jinakathita bhAvo sAmAnya ane vizeSarUpe kahevAyA che, yAvatuM upadarzita thayA che. A sUtranuM adhyayana karI te pramANe AcAranuM pAlana karanAra AtmasvarUpa thaI jAya che. te jJAtA, vijJAtA thaI jAya che. A pramANe caraNakaraNa prarUpaNA AkhyAta thayela che, yAvat upadarzita thayela che. A nAyAdhammakatAnuM svarUpa che. [223] he bhadanta! uvAsaga dasAonuM svarUpa kevuM che? temAM upAsako nA nagaronuM, udyAnonuM, cetyonuM, vanakhaMDonuM, rAjAonuM, mAtApitAnuM, samavasaraNonuM. dharmAcAryonuM, dharmakathAonuM, Aloka ane paralokanI viziSTa RddhionuM, temaja upA- sakonA zIla-sAmAyika, dezAvagAsika, atithisaMvi- bhAga Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtra-223 439 vrata, viramaNa-mithyAtva AdimAMthI nivRtti, traNa guNavrata, pratyAkhyAna, pauSadhopavAsa, e badhI bAbatonuM temaja zrutAdhyayananuM ugratapanI ArAdhanAnuM, agiyAra pratimAonuM, devAdikRta upasargonuM, saMlekhanAnuM, bhakta- pratyAkhyAnanuM, devalokamAM utpanna thavAnuM, tyAMthI cyavIne uttamakuLamAM janma pAmavAnuM punaH bodhilAbhanuM, ane mokSaprAptinuM nirupaNa karAyuM che. A sUtramAM zrAvakonI Rddhi vizeSonuM, mAtApitA Adi ApyaMtarapariSad tathA dAsadAsI mitra Adi bAhyapariSadanuM, bhagavAna mahAvIranI samIpa vistArapUrvaka zrutacAritrarupa dharmanA zravaNanuM, jinadharmanI prApti rupa bodhilAbhanuM sAd vivekapa abhigamanuM, samyakatvanI vizuddhatAnuM, sthiratAnuM, zrAvakanA mUlaguNa ane uttaraguNonAM aticAronuM, zrAvakaparyAyarUpa sthiti vizeSanuM, samyagdarzana Adi pratimAo tathA abhigraha levAnuM ane tenA pAlananuM, devAdikRta upasargo sahana karavAnuM, ane upasarganA abhAvanuM varNana che. anazanAdi vicitra tapa, zIla tathA vrata, guNavrata, mithyAtva AdithI virakti, pratyAkhyAna ane pauSadhopavAsa AdinuM, tapa ane rAgAdikone jItavAthI zarIra ane jIvane kRza karanAra evI saMlekhanAnA sevanathI AtmAne bhAvita karIne je zrAvaka aneka bhaktonuM anazana dvArA chedana karI nAMkhe che, uttama kalponA zreSTha vimAnomAM utpanna thaine te devavimAnarupI uttama puMDarIkomAM kevA kevA anupama sukhone bhogave che ane te uttama sukhono kramazaH upabhoga karyA pachI tyAMthI AyuSya samApta thatA avIne kevI rIte saMyamathI prazasta bodhine prApta karIne kevI rIte tama (ajJAna) : raja (karma) e bannenA saMmUhathI rahita banIne samasta duHkhothI rahita, kSaya rahita mokSane prApta kare che. e badhI bAbatonI prarUpaNA ka2vAmAM AvI che. temaja A aMgamAM uparokta viSayonuM tathA eja prakAranA anya viSayonuM paNa vistArapUrvaka pratipAdana karyuM che. A aMgamAM saMkhyAtavAcanAo che, saMkhyAtaanuyogadvAra che, yAvat saMkhyAta saMgrahaNio che. aMganI apekSAe te sAtamuM aMga che. temAM eka zrutaskaMdha che, dasa adhyayana che, dasa uddezana kALa che, dasa samuddezanakALa che, temAM padonuM pramANa saMkhyAta-che. saMkhyAta akSaro che. yAvat caraNakaraNathI prarUpaNA karavAmAM Ave che. A uvAsaga dasAonuM svarUpa che. [224] he bhadanta ! aMtagaDha dasAonuM svarUpa kevuM che ? temAM aMtakRta munionA nagaronuM, udyAnonuM, caityonuM, vanakhaMDonuM, rAjAonuM, mAtApitAnuM, samavasaraNonuM, dharmAcAryonuM, dharmakathAonuM, Aloka ane paralokanI viziSTa RddhionuM, bhoganA parityAganuM, dIkSAonuM, zrutAdhyayanonuM, viziSTa tapasyAonuM, mAsikI AdinA bhedathI bAra prakAranI bhikSu pratimAonuM, tathA kSamA, Arjava mArdavanuM varNana che. anya- nA dravyanuM apaharaNa karavAthI utpanna thayela malInatAthI rahita thavuM, pRthvIkAya Adi sattara prakArano saMyama, utkRSTa brahmacarya, akiMcanatA, tapa, Agamokta vidhi anusAra munione AhAra pANI lAvIne devA, pAMca samitio ane traNa guptio, apramAda- yogo, uttama svAdhyAya ane dhyAna e Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 440 samavAya prakIrNaka bannenA lakSaNo e badhA viSayonuM temaja sarva- viratirUpa uttama saMyamane prApta karanArA, pariSahone jItanArA munione ghAtikane kSaya thatAM kevI rIte kevaLajJAnanI prApti thAya che. teoe keTalA varSa sudhI dIkSApatyaya pALI, je rIte temaNe tenuM pAlana karyuM tathA je muni jyAM pAdapopagamana saMthArAne dhAraNa karIne tathA je muni jeTalA bhaktonuM anazana dvArA chedana karIne ajJAna ane malIna karmasamUhathI rahita banIne antakRta thayA che sarvotkRSTa mokSasukhane pAmyA che. evA saghaLA munio varNana A aMgamAM karyuM. A sUtramAM saMkhyAta vAcanAo che, saMkhyAta anuyogadvAro che, yAvatu saMkhyAta. saMgrahaNIo che. aMganI apekSAe A AThamuM aMga che. temAM eka zrutaskaMdha che, prathama varganI apekSAe dasa adhyayana che, ATha varga che. dasa uddezanakALa che, dasa samudrezana kALa che. temAM padonuM pramANa trevIsa lAkha cAlIsa hajAranuM che. saMkhyAta akSaro. yAvatuM muninA caraNakaraNanI prarUpaNA karavAmAM Ave che. A pramANe aMtagaDa dasAonuM svarUpa che. [225 he bhadanta! anuttarovavAiyadazAnuM kevuM svarUpa che? temAM anuttara vimAnomAM utpanna thanAra munionAnagaro, udyAno, caityo, vanakhaMDo, rAjAo, mAtApitA, samavasaraNo, dhamacAya, dharmakathAo, A loka ane paralokanI viziSTa Rddhio, bhogaparityAga, pravrajyA, zrAdhyayana, tapa upadhAna ugratapazcaya, payayo, dIkSA, pratimAo, saMlekhanAo, AhAra pANInA pratyAkhyAna, pAdapopagamana saMthArA, anuttaravimAnomAM janma, tyAMthI avIne uttama kuLomAM janma, pharIthI bodhilAbha- prApti, mokSanI prApti e badhA viSayonuM varNana karyuM che. A sUtramAM tIrthakaronA sarvotkRSTa maMgaLakArI tathA jagatane mATe hitakArI samavasaraNonuM, cotrIsa atizayonuM, jinadevanA ziSyonuM, zramaNonA samUhanAM zreSTha hAthInI samAna, avicaLa kIrtivALA ane sthira saMyamavALA, pariSaha sainyarUpI aridaLano nAza karanArA, tathA tapathI dedIpyamAna cAritra ane samyakatvathI zreSTha aneka prakAranA vistRta ane prazaMsanIya uttama kSamAdi sadguNovALA tathA aNagAranA guNovALA tathA zreSTha tapasyA karanArA, viziSTa jJAna ane mana vacana kAyanA vyApArarUpa yogathI yukta gaNadharonuM varNana che. loka hitakAraka jina bhagavAnanA zAsananuM varNana che, anuttaravAsI devonI viziSTa ddhio kevI che te paNa temAM batAvyuM che. tathA deva asura ane manuSyonI pariSada kevI rIte bhagavAnanI pAse jatI hatI e vAta paNa temAM che. kevI rIte teo bhagavAnanI bhakti sevA kare che, trilokanA gurU jinezvara bhagavAna, vaimAnika devo cakravartI Adi rAjAo, asurabhavanapati Adi, upalakSaNathI vyaMtara ane jyotiSka devoe badhAnI samakSa kevI rIte dhamapadeza Ape che, jinendra bhagavAnanuM pravacana sAMbhaLIne jemanA karmono kSaya thayo che evA bhavyajano viSayothI virakta thaIne kevI rIte aneka prakAranA tapa ane saMyama ne prApta kare che e badhAnuM varNana che. ghaNA varSo sudhI zrutacAritranuM mana vacana kAyAthI ArAdhana karanArA jinAgama Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtra-225 441 pramANe upadeza denArA jinavaronuM aMtaH karaNathI dhyAna dharIne jyAM jeTalA jeTalA bhaktonuM-karmonuM anazana dvArA chedana karIne utkRSTa jJAnayogamAM lIna thaIne kALadharma pAmIne paramazreSTha munijana je rIte anuttara vimAnomAM utpanna thayA che te varNana che. tathA teo anuttara vimAnomAM kevAM anupama devalokanA sukhone prApta kare che te badhA viSayonuM tathA teo te anuttara vimAnomAMthI avIne kramazaH saMyata thaIne kevI rIte mokSamAM jaze te viSayanuM varNana karyuM che. pUrvokta badhA viSayonuM ane e prakAranA anya viSayonuM vistArathI A aMgamAM kathana karyuM che. A sUtramAM saMkhyAta vAcanAo che, saMkhyAta anuyogadvAro che. yAvat saMkhyAta saMgrahaNI- o che.aMgonI apekSAe A navamuM aMga che. temAM eka zrutaskaMdha che. dasa adhyayano che. dasa uddezanakALa,dasa samuddezana kALa che. temAM padonuM pramANa chetAlIsa lAkha eMsI hajA- 2nuM che. temAM saMkhyAta akSaro che, anaMta gama Adi che. A rIte temAM sAdhuonA caraNa- karaNanI prarUpaNA karavAmAM AvI che. A pramANe anuttarovavAiya sUtranusvarUpa che. [22] he bhadanta ! paNDA vAgaraNa svarUpa kevuM che? temAM ekaso ATha prazno, ane ekaso ATha aprazno ekaso ATha praznApraznonuM kathana thayuM che. tathA staMbhana, vazIkaraNa, vidveSaNa. uccATana Adi prakAranA je je vidyAtizayo che temanuM varNana che. nAgakumAra tathA yakSa AdinI sAthe je divya saMvAdo thayA che tenuM paNa A aMgamAM varNana che. svasiddhAMta ane parasiddhAMtanA prajJApaka pratyekabuddhoe vividha arthavALI bhASA dvArA je praznonuM pratipAdana karyuM che te praznonuM tathA AmarzaauSadhi Adi labdhirUpa atizayo vALA, jJAnAdika guNothI yukta ane rAgAdikothI rahita aneka prakAranI yogyatAvALA AcAryoe je praznonuM kathana karyuM che temanuM tathA vIrabhagavAnanA zAsanamAM thaI gayelA maharSioe je praznone vistArapUrvaka samajAvyA che, temanuM varNana che. jagatanA upakAraka darpaNa, aMguSTha, bAhu, talavAra marakata Adi maNi, atasImAMthI banAvela vastro, sUrya, kukhyAbhitti zaMkha ane ghaTa Adi sAthe saMbaMdhita praznono uttara denArI je vidyA che. tene mahApraznavidyA kahe che. manamAM utpanna thayelA praznonA uttara denArI vidyAne manaHprazna- vidyA kahe che. te banne prakAranI vidyAomAM devo sahAyaka thAya che. sAdhakanI sAthe te devatAone vividha hetuthI saMvAda thAya che. A mukhya guNa je praznomAM prakAzita thAya che evA praznonuM tathA je prazno mANasane Azcarya cakita karI nAkhe che. evA praznonA tathA je prazno anaMtakALa pUrva samadamazALI uttama ane anya zAstronI apekSAe sarvotkRSTa jina bhagavAnanI sattA sthApavAmAM kAraNabhUta che. eTale ke jina bhagavAna thayA na hoya to je praznonI utpatti ja zakya na hatI. A rIte anyathAnupapattithI atItakALamAM paNa jina bhagavAnanI sattAnuM je pratipAdana kare che. evA praznonuM tathA sUkSma arthavALuM hovAthI mahAmuzkelIthI samajAya evuM ane sUtra bahula hovAthI ghaNIja muzkelIthI adhyayana karI zakAya tevuM je pravacana - che. je samasta sarvajJo vaDe mAnya thayela che. ane je abodha lokone bodha- dAtA banela che. teno pratyakSa Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 442 samavAya-prakIrNaka bodha ApanArA prazna vidyAonuM pratipAdana che. je vividha guNayukta artho jInavara praNIta che, evA vividha guNa mahAtha- nuM A aMgamAM kathana karAya che. A aMgamAM saMkhyAta vAcanAo che. yAvatuM saMkhyAta saMgrahaNIo che. aMgonI apekSAe te dazamuM aMga che. temAM eka zrutaskaMdha che. pistAlIsa uddezana kALa che. samudezana kALa paNa pistAlIsa che. temAM bANa lAkha soLa hajAra pado che. saMkhyAta akSaro che. anaMta gama che. anaMta payaya vagere che. pAvatu A aMgamAM caraNa karaNanI prarUpaNA karavAmAM Ave che. pahAvAgaraNe sUtranuM AvuM svarUpa che. [227] he bhadanta! vivAgasUryanuM kevuM svarUpa che? temAM puNyarUpa ane pAparUpa karmonA vipAka rUpe phaLa kahevAmAM Avela che. te vipAka rUpa phaLa saMkSiptamAM be prakAranuM batAvyuM che. duHkhavipAka ane sukhavipAka. temAM dukhavipAkanA dasa adhyayano che. ane sukhavipAkanA paNa dasa adhyayano che. he bhadanta ! te duHkhavipAkanuM svarUpa kevuM che ? duHkha- vipAka bhogavanArAonA nagaronuM, udyAnonuM, cetyonuM, vanakhaMDonuM, rAjAonuM, mAtA- pitAonuM, dharmakathAonuM, gautamasvAmInuM bhikSArthe nagaragamananuM saMsAranA vistAranuM ane, duHkhonI paraMparAonuM kathana karAyuM che. e pramANe duHkhavipAkanuM svarUpa kahela che. he bhadanta sukhavipAkanuM kevuM svarUpa che? sukhavipAkanA adhyayanomAM sukhavipAka bhogavanArAonA nagaronuM, udyAnonuM, caityonuM, vanakhaMDonuM, rAjAonuM, mAtApitAnuM, sama- vasaraNanuM, dhamAcAryonuM, dharmakathAonuM, A loka ane paraloka saMbaMdhI viziSTa RddhionuM bhogonA parityAganuM, pravrajyAonuM, zrAdhyayananuM, viziSTa tapasyAonuM, payayonuM, pratimAonuM, saMlekhanAnuM bhaktapratyAkhyAnonuM, pAdapopagamana saMthArAnuM, devalokamAM utpattinuM, devalokamAMthI cyavIne sArA kuLamAM janmaprAptinuM, ane mokSa prAptinuM varNana karyuM che. have sUtrakAra eja vAtane vistArathI samajAve che-duHkhavipAkanA adhyayanomAM prANI hiMsA, asatyabhASaNa, corI ane parastrI sevana, A pApakamamAM Asakti rAkhavAthI tathA mahAtIvra kaSAyothI, IndriyonA viSayomAM AsaktithI, prANAtipAta, AdimAM mana, vacana, kAyAne lagADavAthI, azubha pariNAmothI upArjita pApakarmono phaLa vipAka azubha rasavALo thAya che, tenuM A aMgamAM varNana che. tathA naraka gati ane tiryaMcayonimAM aneka prakAranA duHkhonI seMkaDo paraMparAthI jakaDAyela jIvone manuSyabhavamAM AvavA chatAM paNa bAkI rahelA pApakarmonA udayathI kevAM kevAM azubha rasavALA kamono udaya thAya che. te viSayanuM A sUtramAM varNana karyuM che. talavAra Adi vaDe chedana, aMDakozono vinAza, nAka, kAna, hoTha, AMgaLIo, hAtha, paga, ane nakhonuM chedana, tathA jIbhanuM chedana tapAvelo loDhAnA saLiyAo dvArA AMkho phoDavAnuM, vAMsa Adi lAkaDA khaDakIne anya hatyArAo dvArA jIvatA bALI nAMkhavAnuM, hAthInA pagataLe cagadIne zarIranA aMga upAMgonA cUrecUrA karI nAMkhavAnuM, zarIrane phADI nAkhavAnuM, vRkSanI zAkhAo para bAMdhIne uMdhe mAthe laTakAvavanuM, zULathI , Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sutra-227. 447 latAthI- cAbukathI, vAMsa AdinI nAnI nAnI lAkaDIothI, moTA ane ghaNA majabUta daMDAo vaDe phaTakAravAnuM, lAThIthI zira phoDI nAMkhavAnuM, ogaLelA garama tAMbA ane sIsA ane garamAgarama telano zarIrapara chaMTakAva karavAnuM, kuMbhomAM raMdhAvAnuM, ThaMDInA. vakhate zarIra para barapha jevA ThaMDA pANInuM siMcana karIne zarIramAM dhrujArI utpanna karAvavAnuM, doraDA athavA sAMkaLo vaDe zarIrane draDha rIte jakaDI devAnuM, bhAlA Adi aNIdAra zastrothI zarIrane vIMdhAvAnuM pApInA zarIra paranI cAmaDI, bIjAne bhaya pamADavAne mATe pApI lokonA hAthane vastrothI lapeTIne tenA para telanuM siMcana karIne tene saLagAvavAnuM, ItyAdi prakAranA asahya ane anupama dArUNa duHkho varNana A sUtramAM che. ghaNA prakAranA duHkha- paraMparAthI anubaddha, pApI jIvo jyAM sudhI azubhakarmonuM, pUrepuruM phaLa bhogavI letA nathI tyAM sudhI temAMthI chUTI zakatA nathI, ahiMsaka cittavRttirUpa dhairyathI jeo tapasyAmAM kaTibaddha thayA che tevA jIvo tapasyA dvArA pApakarmanuM paNa zodhana karI zake che. dukhavipAkanA adhyayano pachInA sukhavipAka nAmanA bIjA zrutaskaMdhamAM cittasamAdhi athavA brahmacarya, sAvaviratirUpa sattara prakAranA saMyama, abhigraha vizeSarUpa niyama, mULaguNa ane uttaraguNa ane ugra tapasyAnuM ArAdhana, e guNothI yukta, tapa saMyamanA ArAdhaka munione dayA yukta cittanA prayogathI tathA trikALa matithI eTale ke bhUta, bhaviSya ane vartamAnakALamAM supAtra Adine dAna devAnI IcchAthI vizuddha AhAra pANI, je hita, sukha ane nizreyasanA prakRSTa pariNAmavALI matithI yukta bhavyajano, vizuddha bhAvathI ApIne je rIte saMsArane alpa kare che. tenuM varNana karyuM. A saMsAra kevo che? nara, naraka, tiryaMca ane devagatimAM jIvonuM je paribhramaNa thayA kare che e ja A saMsArarUpa sAgaramAM vizALa jaLajaMtuonuM paribhramaNa che, samudramAM moTA moTA parvato pANInI sapATI nIce DUbelA hoya che. temane lIdhe te ghaNo vikaTa manAya che. e ja pramANe saMsAramAM arati, bhaya, viSAda, zoka ane mithyAtva bharelA che. tethI teo ja parvata jevAM hovAthI A saMsAra paNa vikaTa banelo che. jevI rIte samudra gADha aMdhakArathI chavAyelo rahe che, eja pramANe A saMsAra paNa ajJAnarUpa gADha aMdhakArathI chavAyelo che. kardamane kAraNe samudra dustara hoya che. e ja pramANe A saMsAra paNa viSayanI, dhananI ane svajanonI AzA tRNArUpI kardamathI dustara banelo che. jarA maraNa ane 84 lAkha yonio ja A saMsAra-sAgaramAM caMcaLa Avarte che. krodha, mAna Adi soLa kaSAyo ja A saMsAra-sAgaramAM atizaya bhayaMkara magaragrAha Adi samAna che. anAdi ane anaMta evA saMsAra sAgarane alpa karanArA bhavyajIvonuM varNana A aMgamAM che. teo kevI rIte vaimAnika devonA AyuSyano baMdha kare che. ane kevI rIte utkRSTa suragaNa vimAnonuM sukha bhogave che. ane suragaNa vimAnonuM sukha bhogavyA pachI tiryagalokamAM manuSya bhavamAM janma laIne je rIte AyuSya, zarIra, varNa, zArIrika sauMdarya, uttama jAti, uttama kuLa, uttama janma, Arogya, autpattikI Adi buddhi, apUrva zruta grahaNa karavAnI zaktirUpa medhA e badhI bAbatamAM anya loko karatAM viziSTatA Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 444 samavAya-prakIrNaka prApta kare che. tathA temanA mitro pitA, kAkA Adi svajana, dhanadhAnya rUpa vaibhava, aMtaHpurakoza, koSThAgAra, bala-sainya, vAhana Adi prakAranI samRddhi e badhu viziSTa prakAranuM hoya che. temanI pAse vividha ratna AdinA Dhagale DhagalA hoya che. tathA aneka prakAranA kAmabhogothI prApta thatA viziSTa prakAranAM sukho temane prApta thayA kare che. A pramANe utkRSTa sukhavipAka darzAvanAra adhyayanomAM samasta viSaya spaSTa karAyela che. bhagavAna jinendra prabhue A vipAka kahela che. avicchinna paraMparAthI anubaddha thayela azubha ane zubha karmonA vividha prakAranA vipAka, je saMveganA kAraNarUpa che teno A vipAkazrutamAM kathana karyuM che, A prakAranA bIjA paNa aneka prakAranA viSayonuM kathana karyuM che, A vipAka zrutanI saMkhyAta vAcanAo che. saMkhyAta anuyogadvAro che, yAvat saMkhyAta saMgrahaNIo che. aMgonI apekSAo te agiyAramuM aMga che. temAM vIsa adhyayano che, vIsa uddezana kALa che, vIsa samuddezana kALa che, temAM saMkhyAta hajAra-eka karoDa coryAsI lAkha batrIsa hajAra pada che tathA saMkhyAta akSaro che. anaMta gama che, anaMta paryAiyo che. yAvat A aMgamAM caraNa ane karaNanI prarUpaNA thaI che. e ja vivAgasUrya svarUpa che. [228] he bhadanta ! diddhivAonuM kevuM svarUpa che? ziSya ! samasta vAdonuM athavA samasta nayarUpa vRSTionuM jemAM kathana karyuM che. evA bAramA aMgamAM jIvAdika samasta padArthonI athavA dharmAstikAya AdinI prarUpaNA ka2vAmAM AvI che. te dRSTi- vAda saMkSiptamAM pAMca prakArano kahela che. te A pramANe parikarma, sUtra, pUrvagata, anu- yoga, cUlikA. he- bhadanta ! parikarma nAmanA pahelA bhedanuM svarUpa kevuM che ? sUtrAdine grahaNa karavAnI yogyatA prApta karavI tenuM nAma parikarma che. te parikarmanA heturUpa hovAthI zAstranuM nAma paNa parikarma che. te parikarmanA sAta prakAra chesiddha zreNinuM parikarma, manuSyazreNinuM parikarma, pRSThazreNinuM parikarma, avagAhanazreNinuM parikarma, upasaMpadyazreNinuM parikarma, viprajahazreNinuM parikarma ane cyutAcyutazreNinuM parikarma he bhadanta ! siddhazreNinA parikarmanuM svarUpa kevuM che ? he ziSya ! siddhazreNikA parikarma cauda prakAranuM che-mAtRkApada, ekArthaka pado, pAdauSTha pada, AkAzapada, ketubhUta, rAzibaddha, ekaguNa, dviguNa, triguNa, ketubhUta, pratigraha, saMsAra pratigraha, naMdAvarta ane siddhabaddha, e cauda siddhazreNikA parikarmanA prakAra che. he bhadanta ! manuSyazreNikAparikarmanuM kevuM svarUpa che ? he ziSya ? manuSyazreNikApa2i karmanA cauda prakAro che- mAtRkapadathI laIne naMdAvarta sudhI 13 prakAra che. tathA manuSyabaddha nAmano teno caudamo prakAra che. A rIte manuSyazreNikAparikarmanA e 14 prakAra che. bAkInA pRSThazreNikAparikarma, avagAhanA zreNikAparikarma upasaghazreNikAparikarma, viprajahazreNikAparikarma, ane cyutAcyutA- zreNikAparikarma A pAMcenA Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satra-228 45 mAtRkApadathI laIne pratigraha sudhInA agiyAra agiyAra bhedo che. A pramANe siddhazreNikAthI laine mRtAta sudhInA. sAta parikarma che. temAMnA cha parikarma svasiddhAMta saMbaMdhI che. sAta parikarma AjIvikone mAnya che. cha parikarma cAra nayavALA che. je jaina siddhAMta mAnya che, sAta parikarma airAzikone mAnya che A prakAre pUvapiranI saMkalanAthI te sAta parikarma airAzika thaI jAya che. A rIte parikamanuM varNana che. he bhadanta! sUtra nAmanA bIjA bhedanuM svarUpa kevuM che? saghaLA dravyonI, samasta payayonI, ane samasta nayonI sUcanA karanAra hovAthI temane sUtra kahe che, te sUtra 88 prakAranAM kahela che. te prakAro A pramANe che-Rjuka, pariNatApariNata, bahubhaMgika, vipratyayika anaMtara, parampara, samAna, saMyUtha, saMbhinna, yathAtyAga, sauva stika, ghaMTa, naMdAvarta, bahula, pRSTA- pRSTa, vyAvarta, evaMbhUta, drikAvarta, vartamAnotpAda, samabhirUDha. sarvatobhadra, pramANa. duSpatigraha, e bAvIsa sUtro svasamaya sUtra paripATIthI eTale ke jinasiddhAMtAnusAra chinnacchedanayika che, eja bAvIsa sUtro AjIvika sUtra paripATI anusAra acchi- nacchedanayika che, tathA e bAvIsa sUtra sairAzika sUtra paripATI anusAra trikanayika che. tathA e bAvIsa sUtra jinasiddhAMta paripATI anusAra saMgraha, vyavahAra, jusUtra ane zabda e cAra nayovALA che. uparokta prakAre pUvaparane bhegA karavAthI 88 bheda thaI jAya che. ema kahela che. sUtranuM uparokta prakAranuM svarUpa che. he bhadanta! pUrvagatanuM svarUpa kevuM che? pUrvagatanA cauda prakAra che. eTale ke draSTivAdanA trIjA bhedamAM 14 pUrva che. utpAda pUrva-temAM samasta dravyo ane paryAyionI utpAdanI apekSAe prarUpaNA karavAmAM AvI che. agraNIya pUrva-temAM samasta dravyo, paryAyo ane jIvavizeSonA parimANanuM varNana karyuM che. varSa pUrva-temAM kamarahita tathA karma sahita jIvonI ane ajIvonI zaktinuM varNana che. astinAstipravAda-temAM je je vastu lokamAM je rIte vidyamAna che, tenuM kathana thayuM jJAnapravAda-temAM matijJAna Adi pAMca jJAnonI prarUpaNA karI che. satyapravAda temAM satya-saMyama athavA satya vacananuM, temanA bhedonuM tathA tenA pratipakSInuM varNana karyuM che. AtmapravAda-temAM nAyasiddhAMtanI apekSAe AtmAnuM aneka prakArathI varNana karyuM che. karmapravAda-temAM jJAnAvaraNIya Adi ATha prakAranAM karmonuM, prakRti sthiti, anubhAga ane pradezabaMdha e cAra bhedo ane temanA bIjA bhedaprabhedonI apekSAe varNa karyuM che.' Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 446 samavAya-prakIrNaka paccakhANapravAda-temAM samasta pratyAkhAnonuM svarUpa varNavyuM che. vidyAnupravAda-temAM vidyAonA aneka atizayonuM varNana karyuM che. avadhyapUrva-temAM e viSaya samajAvyo che ke jJAna, tapa ane saMyamayoga e zubhaphaLavALA che paNa aprazasta pramAda Adi azubha phaLavALA che. prANAyu-pUrva-temAM Ayu ane prANonuM bhedapUrvaka varNana karyuM che. kriyA vizAlapUrva-temAM kAyikI Adi kriyAonuM, saMyamakriyAonuM, ane chaMdakriyAonuM vistRta varNana che. lokabindu- sAra-akSaranA bindunI jema te A lokamAM athavA zrutalokamAM sarvottama che tathA samasta akSaronA sanipAta saMbaMdhathI te yukta che. [229-231] utpAdapUrvamAM dasa vastuo che. tathA cAra cUlikA vastuo che. agraNIya pUrvanI cauda vastuo che. ane bAra cUlikA vastuo che. vIryapravAda pUrvanI ATha vastuo che. ane ATha ja cUlikA che. astinAsti pravAda pUrvanI aDhAra vastuo ane dasa cUlikA vastuo che. jJAnapravAda pUrvanI bAra vastuo che. AtmapravAda pUrvanI soLa vastuo che. karmapravAda pUrvanI trIsa vastuo che. pratyAkhyAnapravAda pUrvanI vIsa vastuo che. avadhya pravAda pUrvanI bAra vastuo che. prANAyu pravAda pUrvanI tera vastu o che. kriyAvizAla pUrvanI trIsa vastuo che. lokabindusAra pUrvanI pacIsa vastuo che. cauda pUrvonI vastuo anukramathI A pramANe - 10, 14, 8, 18, 12, 2, 16, 30, 20, 15, 12, 13, 30, rapa. A sivAya AraMbhanA cAra pUrvemAM kramathI 4, 12, 8 ane 10 cUlikAvastuo paNa che. cAra, sivAyanA pUrvemAM cUlikAo nathI. [232] he bhadanta! anuyoganuM svarUpa kevuM che? sUtrano potAnA vAcyArthInI sAthe je saMbaMdha hoya che, tene anuyoga kahe che. tenA be prakAra che. mUlaprathamAnuyoga ane gaMDikAnuyoga. te mUlaprathamAnuyoga kevo che ? e mUla prathamAnuyogamAM ahiMnta bhagavAnonA pUrvajanmo, devalokagamana, AyuSya, devalokamAMthI avana, janma, abhiSeka, zreSTha rAjalakSmI, zibikAo pravajyAo, tapasyAo, bhakto, kevaLajJAnanI utpatti, tIrthapravartana, saMhanana, saMsthAna, uccatva, Ayu, varNavibhAga, ziSyo, gaNo, gaNadharo, sAdhvIo, pravartinIo caturvidha saMghanuM parimANa, jina, kevaLajJAnI, manaparyavajJAnI, avadhijJAnI, samasta zratanA pAThI, vAdio, anuttara vimAnomAM gamana karanAra, pAdapopagamana saMthAro dhAraNa karIne jeTalA siddha thayA che temanuM, tathA jyAM jyAM jeTalA kamonuM anazana dvArA chedana karIne kamano aMta karanArA jeTalA munivarottamo, ajJAnarUpI karmarajathI rahita banIne anuttara- muktimArgane pAmyA che. te badhAnuM varNana karyuM che. prajJApanA thaI che, prarUpaNA thaI che, upamAna-upameya bhAvAdi dvArA spaSTIkaraNa karyuM che, bhavyajanonA kalyANane mATe tathA anyajano pratyenI anukaMpAthI vAraMvAra temanuM kathana thayuM che. upanaya nigamanonI madadathI athavA samasta nayonA abhiprAyathI niHzaMkapaNe koIpaNa prakAranA saMdehane sthAna na rahe tevI rIte-ziSyone samajAvavAmAM Avela che. mUlaprathAmAnuyoganuM uparokta prakAranuM svarUpa che. Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sutra-232 he bhadanta ! caMDikAnuyoganuM kevuM svarUpa che ? eka viSayanI vaktavyatA vALI vAkyapaddhatinuM nAma caMDikA che. A gaMDikAono artha kahevo te gaMDikAnuyoga, gaDikAnuyoga aneka prakArano kahyo che- kulakaragaMDikA-temAM vimalavAhana Adi kulakaronA pUrvajanmaAdinuM kathana karyuM che. tIrthakarasaMDikA-temAM tIrthakaronA pUrvajanma AdinuM kathana che. gaNadharagaMDakA-temAM gaNadharonA pUrvajanmaAdinuM nirUpaNA che. cakradharagaMDikA-temAM cakravartIonA pUrvajanma AdinuM pratipAdana che. dazAha- caMDikAtemAM samudravijaya Adi dazAhanA pUrvajanma AdinuM vivaraNa che. baladeva- caMDikAbaLadevonA pUrvajanmanuM varNana che. vAsudevacaMDikA-temAM vAsudevonA pUrvajanma AdinuM varNana che. harivaMzagaMDikA- temAM harivaMzanuM varNana che. tapa karmacaMDikA-temAM tapakarmanuM varNana che. citrAntaragaMDikA- temAM aneka arthonuM varNana che. utsarpiNI-gaMDikA-temAM utsarpiNInuM varNana che. avasarpiNIgaMDikA-temAM avasarpiNInuM varNana che. tathA amara, nara, tiryaMca ane nArakI e cAra gatiomAM je gamana thAya che. te gamanomAM je vividha paryaTana-paribhramaNa thAya che. tenuM varNana karyuM che. A rIte gaMDikAnuyogamAM uparokta prakAranI gaMDikAonuM tathA te prakAranI anya caMDikAonuM paNa sAmAnya tathA vizeSa rIte varNana karyuM che. temanI prajJApanA thaI che, upamAna upameya dvArA, spaSTIkaraNa karyuM che. vAraMvAra temanuM kathana karela che. ziSyone samajAvavAmAM Avela che. gaMDikAnuyoganuM AvuM svarUpa che. he bhadanta ! cUlikAnuM svapa kevuM che? utpAda pUrvathI laIne astinAstipravAda pUrva sudhInA cAra pUrvenI cUlikAo che. bAkInA pUrvo cUlikA vinAno che. cUlikAnuM e prakAranuM svarUpa che. draSTivAda aMganI saMkhyAta vAcanAo che, saMkhyAta anuyoga dvAra che, saMkhyAta pratipattio che, saMkhyAta niyuktio che, saMkhyAta zloka che ane saMkhyAta saMgrahaNIo che. aMgonI gaNatrImAM te bAramuM aMga che. temAM eka zrutaskaMdha che, cauda pUrva che. saMkhyAta vastuo che, saMkhyAta cUlavastuo che, saMkhyAta prAbhUta che. saMkhyAta prAbhRtaprAbhRta che, saMkhyAta prAbhRtikAo che, ane saMkhyAta prAbhRtaprAbhRtikAo che, temAM saMkhyAta lAkha pado che. saMkhyAta akSaro che, anaMta gama che, anaMta sthAvara che. upara darzAvelA samasta jinaprajJapta bhAva dravyArthatAnI apekSAe nitya che. payayArthatAnI apekSAe anitya che, sUtramAM ja grathita hovAne kAraNe nibaddha che, niyukti, saMgrahaNI, hetu ane udAharaNo dvArA temanI pratiSThA karavAmAM AvI hovAthI te nikAcita che. A badhA jinaprajJapta bhAvonuM A aMgamAM sAmAnya ane vizeSa rUpe kathana karAyuM che, temanI prarUpaNA karI che, te prarUpita thayA che, darzita karAyA che, nidarzita karAyA che. upadarzita karAyA che. je jIva A draSTivAda aMganuM bhAvapUrvaka adhyayana kare che te temAM dazarvila kriyAonuM samyaka anuSThAna karavAthI AtmasvarUpa banI jAya che. ane tenI jANakAra bane che, tenuM sArI rIte adhyayana karanAra vividha viSayono jANakAra bane che. A pramANe A sUtramAM caraNa- vrata zramaNa dharma saMyamaAdinI, karaNa piMDavizuddhi. samiti AdinI prarUpaNA sAmAnya tathA vizeSarUpathI karavAmAM AvI che. vacana paryAyathI Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 448 samavAya-prakIrSaka athavA nAmAdinA bhedathI karavAmAM AvI che, svarUpa pradarzana pUrvaka karavAmAM AvI che, upamAna-upameya bhAva AdithI karavAmAM AvI che. anya jIvonI dayAne mATe tathA bhavya jIvonA kalyANane mATe vAraMvAra karavAmAM AvI che. ziSyonI buddhimAM sthApita karavAmAM AvI che. A pramANe AyAro didvivAo sudhInA gaNipiTakarUpa bAra aMgathI yukta A pravacana purUSa che. ema samajavuM. [233] A dvAdazAMga rUpa gaNipiTakanI AjJAnI virAdhanA karavAthI bhUtakALanA anaMta jIvoe cAra gativALI saMsAra rUpI aTavImAM paribhramaNa karyuM che. A dvAdazAMgarUpa gaNipiTakanI AjJAnI virAdhanA karIne vartamAna kALamAM saMkhyAta jIvo cAragatirUpa saMsArarUpI aTavImAM paribhramaNa kare che. A dvAdazAMgarUpa gaNipiTakanI AjJAnI virAdhanA karIne bhaviSya kALamAM anaMta jIvo cAra gatirUpa saMsAra-kAnanamAM paribhramaNa karaze. A dvAdazAMgarUpa gaNipiTakanI AjJAnI ArAdhanA karIne bhUta- kALamAM anaMta. jIvo cAragatirUpa saMsAra aTavIne pAra karI gayA che. ane je manuSyo vartamAna kALamAM A dvAdazAMgarUpa gaNipiTakanI ArAdhanA kare che ane bhaviSyamAM ArAdhanA karaze teo cAra gatirUpa A saMsAra aTavIne pAra karI rahyA che ane pAra karaze. A dvAdazAMga gaNipiTaka koI kALe nathI ema nathI, sadA vidyamAna che. dvAda- zAMgarUpa gaNipiTaka pahelAM kadI paNa na hatuM, evI vAta nathI eTale ke te pahelA paNa hatuM. bhaviSya kALamAM tenuM astitva nahIM hoya, ema paNa nathI eTale ke bhaviSyamAM paNa avazya raheze ja. A gaNipiTaka pahelA paNa hatuM. vartamAnakALamAM paNa che, bhaviSya kALamAM paNa raheze. tethI A gaNipiTaka acala che, dhruva che, nizcita che, zAzvata che, akSaya che, avyaya che, avasthita che, nitya che. jema dhamastikAya Adi pAMca ati- kAyo kadI na hatA evI vAta nathI paNa haMmezA hatA ja. temanuM astitva nathI evI vAta paNa nathI eTale ke te nitya che, ane bhaviSyakALamAM nahIM hoya e vAta mAnI zakAya tema nathI eTale bhaviSyakALamAM paNa haze ja. pAMce astikAya bhUtakALamAM hatA. vartamAnamAM haze ja. teo acala che. dhruva che, niyata che, zAzvata che, akSaya nAzarahita avasthita ane nitya che. e ja pramANe dvAdazAMgarUpa gaNipiTaka kadI na hatuM ema mAnI zakAya tema nathI, kyAreya tenuM astitva nathI evI vAta paNa mAnya nathI, kadI raheze nahIM, e vAta paNa mAnya nathI eTale ke traNe kALamAM tenuM astitva raheze ja, acala dhruva, niyata, zAzvata, akSaya avasthita ane nitya che. A bAra aMga rUpa gaNipiTakamAM anaMta jIvAdika padArtha, anaMta abhAvarUpa padArtho, anaMta hetu anaMta ahetu, anaMta kAraNo, anaMta akAraNo, anaMta jIvo, anaMta ajIvo, anaMta bhavasiddhiko, anaMta abhava- siddhiko, anaMta siddho ane asiddhonuM sAmAnya rIte pratipAdana karyuM che. vizeSa rUpe prajJApana karAyuM che. prarUpaNa thayuM che. upamAna upameya bhAva AdithI kathana thayuM che. anya jIvanI dayAnI ke bhavya janonA kalyANanI bhAvanAthI pharI pharIne teno ullekha thayo che. [234] rAzIo be che- jIvarAzi, ajIvarAzi. Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satra-234 449 ajIva rAzi be prakAranI che. rUpI ajIvarAzi arUpI ajIvarAzi. arUpI ajIva rAzinuM svarUpa kevuM che? dhama- tikAyanA skaMdho, deza, pradeza, adhamastikAyanA skaMdha, deza, pradeza, AkAzAstikAyanA skaMdha, deza pradeza ane addhA, samaya rUpI ajIva rAzi aneka prakAranI che- skaMdha, deza, pradeza paramANuM vagere prajJApanA sUtranuM prathama pada ahIM kahI levuM joIe yAvatu anuttaropapAtikanuM kevuM svarUpa che ? anuttaropapAtika pAMca prakAranA che- vijaya, vaijayaMta, jayaMta, aparAjita ane savathisiddhaka. A prakAranI A badhI pAMca indriyo- vALI saMsArI jIvarAzi che. nArakI jIvo be prakAranA hoya che. paryApti ane aparyApta yAvatu vaimAnika sudhInA covIsa daMDaka che. A ratnaprabhA pRthvInA keTalA pramANanA kSetrane avagAhita karIne keTalAM narakAvAso kahelA che ? he gautama ! A ratnaprabhA pRthvIno je eka lAkha eMsI hajAra yojanano vistAra kahela che tenA uparanA bhAgano eka hajAra jeTalo bhAga choDIne tathA nIcenA eka hajAra yojana pramANa bhAga choDIne madhyanA eka lAkha aThyotera hajAra yojana pramANa bhAga jeTalI A ratnaprabhA pRthvImAM trIsa lAkha nArakAvAsa che. ema jinendra deve bhAkhyuM che. te narakAvAso aMdarathI goLAkAra che. bahArathI catuSkoNa AkAranA che. yAvatu tyAM narakanA jIvo hoya che. narakamAM azubha vedanA bhogavavI paDe che. ratnaprabhA pRthvIthI laIne tamastamaprabhA pRthvI sudhI sAte narakomAM eka prakAranI sthiti che. vistAranuM pramANa je narakamAM je ghaTe te ghaTAvavAnuM che. [23pa-237 pahelI pRthvInI uMcAI eka lAkha eMsI hajAra yojananI che. eja pramANe bIjI pRthvInI uMcAI eka lAkha batrIsa hajAra yojananI che. trIjInI eka lAkha aThyAvIsa hajAra, cothInI eka lAkha vIsa hajAra, pAMcamInI eka lAkha aDhAra hajAra chaThThInI eka lAkha soLa hajAra ane sAtamInI uMcAI eka lAkha ATha hajAra yojananI che.... pahelI pRthvImAM trIsalAkha, bIjI pRthvImAM pacIsalAkha, trIjI pRthvImAM paMdaralAkha, cothI pRthvImAM dasa lAkha pAMcamI pRthvImAM traNa lAkha, chaThThI pRthvImAM eka lAkhamAM pAMca ochA ane sAtamI pRthvImAM pAMca nArakAvAsa che. A rIte nArakAvAsonI kula saMkhyA coryAsI lAkha che.... asurakumAronA cosaThalAkha, nAgakumAronA coryAsI lAkha, suparNakumAronA boMtera lAkha, vAyukumAranA cha-- lAkha, tathA dvIpakumAra, dikka- kumAra, vighukumAra, nitakumAra ane agnikumAra e cha yugalomAMnA pratyeka kumAra- nA boMtera-boMtera. lAkha bhavano che te badhAnI kula saMkhyA sAta karoDa boMtera lAkha che... saudharma nAmanA . pahelA devalokamAM batrIsa lAkha vimAna che. IzAna nAmanAM bIjA devalokamAM aThyAvIsa lAkha, trIjI sanakumAra, devalokamAM bAra lAkha, cothA mAhendra devalokamAM ATha lAkha, pAMcamAM brahmalokamAM cAra lAkha, chaThThA lAMtaka devA lokamAM pacAsa hajAra, sAtamA mahAzaka devalokamAM cAlIsa hajAra, AThamAM sahastrAra devalokamAM cha hajAra, navamA ane dasamA Anata-prANata devalokamAM cAraso vimAno che. agiyA- ramAM AraNa ane bAramA ayyata devalokamAM traNaso vimAno che, nava raiveyakamAMnA aghatana raiveyakomAM ekaso agiyAra vimAno che. traNa madhyama greveyakomAM ekaso 29 Jalledared tion International Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 450. samavAya-prakIrSaka sAta vimAno che. ane traNa uparitana greveyakomAM ekaso vimAno che. tathA anuttara vimAnomAM pAMca ja vimAno che. e vimAno kula 8497023 che. pahelI pRthvImAM, bIjImAM, trIjImAM, cothImAM, pAMcamImAM, chaThThImAM, sAtamI pRthvImAM jeTalA jeTalA nArakAvAso che, te gAthA dvArA pahelAM batAvI devAmAM Avela che. sAtamI pRthvIne viSe gautame je prazna pUchyo. tenA javAmAM mahAvIra svAmI kahe che ke- he gautama ! sAtamI pRthvIno vistAra je eka lAkha ATha hajAra yojanano kahyo che temAM uparanA sADA bAvana hajAra yojanAno choDIne tathA nIcenA sADAbAvana hajAra yojanA choDIne vaccenA bAkInA traNa hajAra yojana pramANa kSetramAM A sAtamI pRthvImAM nArakIonA pAMca anuttara-utkRSTa-ati vizALa mahAnArakAvAso che. temanA nAmakAla, mahAkAla, raurava, mahAraurava ane apratiSThAna che. te badhA nArakAvAsa vaccethI goLa che. cheDe trikoNAkAra che. ane temanA taLiyAno bhAga vajanA charAo jevo che. pAvatu A badhA narako azubha che. te narakomAM azubha vedanAo bhogavavI paDe che. [238-240] he bhadanta ! asurakumAranA AvAso keTalA che? he gautama ! A ratnaprabhA pRthvInI je eka lAkha eMsI hajAra yojananI uMcAI kahela che. tenI uparano eka hajAra yojana bhAga choDIne, ane nIceno eka hajAra yojana pramANa bhAga choDIne vacceno je eka lAkha aThyotera hajAra yojana pramANa bAkI rahe che. teTalA A ratnaprabhA pRthvInA bhAgamAM cosaTha lAkha asurakumArane AvAso che. te bhavano bahArathI goLAkAra che. ane aMdarathI catuSkoNa che. temano nIceno bhAga kamaLanI karNikAnA AkAranA jevo hoya che. jamInane khodIne temanA pharatI je khAI khodavAmAM AvI che. teno vistAra vipula ane gaMbhIra che. temanI pAsenA bhAgamAM aTArI hoya che. tathA ATha hAtha pahoLo mArga hoya che, tathA puradvAra, kapATa, toraNa, bahidvAra ane pratidvAra avAjora dvArA hoya che. te badhA bhavano pattharo pheMkavAnA yaMtrothI, musala nAmanAM hathiyArothI musuMDhIothI ane eka sAthe so mANasonI hatyA karanArI zatabiothI yukta hoya che. temAM zatru sainya praveza karIne laDI zakatuM nathI tethI te ayodhyA che. te bhavano 48 oraDAothI yukta hoya che. ane 48 prakAranI uttama vanamALAothI yukta hoya che. te bhavanonA taLiyAnA bhAgapara upalepa karelo hoya che. gADha gozISa caMdana ane sarasa rakta caMdananA lepathI tenI dIvAlo para pAMce AgaMLIo ane hatheLIonA nizAna paDyA hoya evuM lAge che. te bhavanomAM kALA agarUzreSTha kundarUSTha ane turUSka nA dhUpane saLagAvavAthI AvatI sugaMdha karatAM paNa vadhAre sugaMdha Ave che, zreSThamAM zreSTha sugaMdhita padArtho karatAM paNa te bhavano vadhAre sugaMdha yukta hoya che. tethI te bhavano sugaMdhidravyothI yukta lAge che. cAre taraphathI AkAza ane sphaTika samAna svaccha suMvALAM paramANuskaMdhamAMthI temanI racanA thavAne kAraNe te bhavano suMvALA sUtaramAMthI vaNelA sukomaLa vastra jevAM komaLa hoya che. ghaselA vastro jeTalAM suvALo hoya che. eTalA suMvALAM A bhavano hoya che. jevI rIte paththaranI putaLIne kharasANa (zANa- sarANa) para ghasIne eka sarakhI banAvelI hoya che evI ja rIte te bhavano paNa pramANopeta racanA- vALA che. eTale ke jyAM jevI Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satra-240 451 racanA hovI joIe tevI pramANasaranI racanAvALA che. temAM koIpaNa jagyAe kharabacaDApaNuM nathI. jevI rIte nAjuka sarANa vaDe pASANanI puta-LIne sApha karavAmAM Ave che. e ja rIte e bhavano paNa sApha che. temAM koIpaNa jagyAe dhUpanuM to nAmanizAna paNa nathI hotuM. te bhavano vizALa che. aMdhakAra rahita hoya che. vizuddha-kalaMka rahita hoya che. aMdara prakAzayukta hoya che. te bhavanomAMthI prakAzanA kiraNo bahAra pheMkAtA hoya che. prakAzita karanArA hoya che. manane prasanna karanArA che. tene jonArane AMkha thAkatI nathI. tethI darzanIya che. abhirUpa che, jyAre juo tyAre temanI zobhA apUrvaka lAge che, pratirUpa che. evuM eja pramANe je kamathI asurakumAranA AvAso che tema nAgakumAra Adi jAtinA bhavanAdikonuM varNana samajavuM. [241-244] he bhadanta ! pRthvIkAyikonA nivAsasthAna keTalA prakAranA che? he gautama ! pRthvIkAyikonA AvAsa asaMkhyAta kahelA che. apu, teja, vAyu ane pratyeka vanaspatimAM asaMkhyAta sthAna che. ane sAdhAraNa vanaspatinA anaMta sthAna che. he bhadanta ! vANavyaMtara devonA AvAsa keTalA che ? gautama ! A ratnaprabhA pRthvIno je ratnamaya kAMDa che tenI uMcAI eka hajAra yojananI che. tenI uparano eka so yojana pramANa bhAga choDIne ane nIceno ekaso yojana pramANa bhAga choDIne vaccenuM je AThaso yojana pramANa kSetra rahe che te vyaMtara devonA nagararUpa AvAso che. te AvAso bhUmigata che. te AvAso tirachA asaMkhyAta yojana sudhI che. temanI saMkhyA lAkhonI che. te bhUmigata vyaMtarAvAso bahArathI goLAkAra che aMdarathI catuSkoNa che. te AvAsonuM varNana paNa bhavanavAsIonA AvAso jevuM ja che. paNa temanA karatAM vyaMtara devonA AvAsomAM ATalI viziSTatA hoya che te vyaMtaronA nagaro dhvajAmALothI yukta hoya che. te bhavano paNa saramya, prAsAdIya, darzanIya abhirUpa hoya che. " he bhadanta ! jyotiSka devonA vimAnavAso keTalA che? he gautama! A ratnaprabhA pRthvInA bahu sama ramaNIya bhUmibhAgathI sAtaso nevuM yojana upara jatAM je kSetra Ave che temAM ekaso dasa yojanAnI uMcAImAM tirachA pradezamAM jyotiSka devonA asaMkhyAta vimAnavAmAM AvelA che. jyotiSika devonA te vimAnavAso samasta divasomAM ghaNAM vegathI phelAtI potAnI prabhAvaDe zubha bhAse che. caMdrakAnta Adi aneka prakAranA maNionI tathA karkatanA Adi ratnonI viziSTa racanAthI temanI zobhA apUrva lAge che. tathA te vimAnavAso pavanathI uDatI vijayasUcaka vaijayantI mALAothI ane dhvajApatAkAothI ane uparAuparI rahelA vistIrNa chatrothI yukta hoya che. tethI teo potAnAM zikharovaDe AkAzane aDatAM hoya evA lAge che. temanI bArIonA madhyabhAgamAM ratno jaDelA che. jevI rIte gharamAM rAkhelI vastune dhULa Adino saMsarga thato na hovAthI, te vastune gharamAMthI bahAra kADhIe tyAre nirmaLa hovAthI zobhI uThe che. eja pramANe te vimAnavAso paNa nirmaLatAne lIdhe zobhe che. te vimAnavAsonA je nAnA zikharo che. te maNi ane kanakanA banAvelA hoya che. so pAkhaDiovALA vikasita kamaLothI, puSpothI ane ratnamaya adhacandrothI te vimAnavAso apUrva zobhAvALA lAge che. vimAnavAso aMdara tathA bahAra mulAyama hoya che. temanA AMgaNAmAM tapta suvarNanI raja pAtharI hoya Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 452 samavAya-prakIrNaka evuM lAge che. temano sparza ghaNo sukhadAyaka lAge che. tenuM rUpa zobhAyamAna hoya che. te vimAnavAno prAsAdika darzanIya abhirUpa ane pratirUpa hoya che. bhadanta ! vaimAnika devonA AvAsa keTalA che? he gautama ! A ratnaprabhA pRthvInA bahu samaramaNIya bhUmi bhAgathI uparanA bhAgamAM je caMdra, sUrya graha, nakSatro ane tArA che temane oLaMgIne ghaNA seMkaDo yojana, ghaNA hajAra yojana, aneka lAkha yojana, aneka karoDa yojana, aneka koDA koDI yojana, tathA asaMkhyAta koDA koDI yojana dUra uce jatA vaimAnika devonA saudharma IzAna, sanakumAra, mahendra, brahmaloka, lAMtaka, mahAzukra, sahastrAra. ANata, prANata, AraNa ane ayyata e bAra devalokamAM tathA nava raiveyakamAM tathA pAMca anuttara vimAnomAM 8497023 vaimAnika devonA vimAno che. evuM bhagavAne bhAkhela che. te vimAna sUryasamAna prabhAvALA che. te vimAnonI kAnti prakAza rAzIvAlA sUryanA varNa jevI che. teo svabhAvika raja vinAnA che, uDIne AvanArI dhULathI paNa rahita che. kRtrima aMdhakArathI rahita che. svAbhAvika aMdhakArathI rahita che. karketana Adi ratnamaya che. AkAza ane sphaTika samAna nirmaLa che. mulAyama che. sarANanA patthara para ghasyA hoya tevAM caLakatAM che. ghaNAM komaLa ane suMvALAM che. kIcaDa rahita che. temanI kAMti koIpaNa prakAranA AcchAdana ke upaghAtathI rahita che. teo prabhAyukta che. kiraNothI yukta che. prakAzita che. prAsAdika, darzanIya, abhirUpa ane pratirUpa che. he bhadanta ! saudharma kalpamAM keTalA vimAnavAso che ? saudharma kalpamAM batrIsa lAkha vimAnAvAsa kahela che, IzAna kalpamAM aThyAvIsa lAkha, trIjA sanakumAra devalokamAM bAra lAkha, cothA maheMdra kalpanA ATha lAkha, brahmaloka kalpamAM cAra lAkha, chaThThA lAMtaka devalokamAM pacAsa hajAra, sAtamAM mahAzukamAM cAlIsa hajAra,ane AThamAM sahastrAra devalokamAM cha hajAra vimAno che. navamA Anata ane dasamA prANata devalokamAM cAra so vimAno che. agiyAramAM AraNa ane bAramAM azruta devalokamAM traNa so vimAno che. e ja pramANe AgaLa ApelI gAthAo pramANe AgaLanuM varNana samajavuM. [245)he bhadanta! nArakI jIvonI keTalA kALanI sthiti kahI che? he gautama! nAraka jIvonI sthiti jaghanya dasa hajAra varSanI ane utkRSTa tetrIsa sAgaropamanI kahI che. he bhadanta ! apayaptika nAraka jIvonI keTalA kALanI sthiti kahI che? he gautama ! aparyAptaka nAraka jIvonI jaghanya sthiti antarmuhUrtanI che. paryApta nArakI jIvonI jaghanyasthiti dasa hajAra varSathI aMtarmuhUrta ochA kALanI, utkRSTasthiti tetrIsa sAgaropamathI aMtarmuhUrta ochAkALanI che.A ratnaprabhA pRthvInA nAraka jIvanI tathA zarkarAprabhA Adi zeSa cha pRthvIonA nArakajIvonI, tathA bhavanapati, vyaMtara, jyotiSkadevonI ane saudharma Adi bAra devonI navaraiveyakanA devonI tathA cAra anuttara vimAnanA ane savartha siddhanA devonI sthiti keTalA kALanI che? he gautama! jaghanyanI apekSAe ekatrIsa ane utkRSTanI apekSAe tetrIsa sAgaropamanI che. tathA savathisiddhavimAnanA devonI jaghanya ane utkRSTasthiti tetrIsa sAgaropamanI che. [24] he bhadanta! keTalA zarIro kahyA che? he gautama! zarIra pAMca prakAranA kahyA Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satra-246 457. che- audArika, vaikriya, AhAraka, tejasa ane kAmaNa haaudArika zarIro keTalA prakAranAM che ? audArika zarIra pAMca prakAranA kahyA che-ekendriya orika zarIrathI laIne garbhaja manuSya paMcendriya audArika zarIra sudhInA. audArika zarIranI avagAhanA keTalI moTI kahI che? he gautama! audArika zarIranI jaghanya avagAhanA pRthvI AdinI apekSAe aMgulanA asaMkhyAtamA bhAga pramANa che ane bAdara vanaspatikAyanI apekSAe eka hajAra yojana pramANathI choDI vadhAre che. je rIte audArika zarIranI avagAhananuM pramANa kahyuM che. eja pramANe audArika zarIranA saMsthAna AdinA viSayamAM paNa prajJApanA sUtramAM 21mAM padathI varNana samajI levAnuM che. he bhadanta! vaikriya zarIra keTalA prakAranAM che? he gautama! vaikriya zarIra be prakAranA kahyA che-ekendriya vaikriya zarIra ane paMcendriya vaikriya zarIra eja pramANe sanakumAra devothI laIne anuttara vimAnavAsI devo sudhInA zarIra kramazaH eka eka ratni (hAtha) pramANa nyUna che, ItyAdi kahevuM. he bhadanta ! AhAraka zarIra keTalA prakAranAM che ? he gautama! AhAraka zarIra eka prakAranuM kahyuM che. jo AhAraka zarIra eka prakAranuM kahyuM che to te manuSyanuM AhAraka zarIra che ke amanuSyanuM AhAraka zarIra che? he gautama ! manuSyanuM AhAraka zarIra che, amanuSyanuM nahIM. je te manuSyanuM zarIra hoya to garbhaja manuSyanuM zarIra che ke saMmUrchAima manuSyanuM zarIra che? he gautama ! te garbhaja manuSyanuM AhAraka zarIra hoya che, saMmUrchAima manuSyanuM zarIra nahIM. jo te garbhaja manuSyanuM AhAraka zarIra hoya to kayA garbhaja manuSyanuM AhAraka zarIra che? karmabhUmi athavA akarmabhUmija garbhaja manuSyanuM? he gautama ! te karmabhUmija garbhaja manuSyone AhAraka zarIra hoya che. akarmabhUmija garbhaja manuSyonuM nahIM. jo te AhAraka zarIra karmabhUmi garbhaja manuSyonuM hoya che to kayA manuSyonuM hoya che- saMkhyAta varSanA AyuSyavALAnuM ke asaMkhyAta varSanA AyuSyavALAnuM AhAraka zarIra che ? he gautama ! saMkhyAta varSanA AyuSyavALA karmabhUmija garbhaja manuSyone AhAraka zarIra hoya che, asaMkhyAta varSanA AyuSyavALA karmabhUmija garbhaja manuSyanuM nahIM. jo saMkhyAta varSanA AyuSyavALAnuM hoya che to te payaptikanuM hoya che ke aparyAptakanuM hoya che ? he gautama ! payaptikanuM hoya che. aparyAptakanuM nahIM. jo payaptikanuM hoya che to zuM samyagdaSTivALAnuM hoya che ke mithyAvRSTivALAnuM hoya che, ke samyagu mithyA draSTivALAnuM hoya che? he gautama ! samyagdaSTine ja AhAraka zarIra hoya che, mithyAdraSTine hotuM nathI. jo samyagdaSTine ahAraka zarIra hoya che to saMyatane hoya che ke asaMyatane? ke saMyatAsaMyata ne hoya che? saMyata ne hoya che, asaMyata ke saMyatAsaMyata ne hotuM nathI. jo saMyatane AhAraka zarIra hoya che to te pramatasaMyatane hoya che ke apramattasaMyatane hoya che? he gautama! pramatasaMyatane hoya che apramattasaMyatane hotuM nathI. pramattasaMvatane AhAraka zArIra hoya che to Rddhi prApta pramatta saMyatane hoya che ke Rddhi aprApta pramatta saMyatane hoya che? he gautama ! RddhiprApta pramatta saMyatane AhAraka zarIra hoya che. anRddhi prApta pramatta saMyatane hotuM nathI, A AhAraka zarIra samucaturastra saMsthAnavALuM che. he bhadanta ! AhAraka zarIranI avagAhanA keTalI moTI hoya che? he Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 454 samavAya-prakIrSaka gautama ! AhAraka zarIranI avagAhanA jaghanya eka rAtnipramANathI saheja ochI eTale ke muThThI vALelA hAtha jeTalA pramANanI che ane utkRSTa pUrNa ratnipramANa che. he bhadanta ! taijasa zarIra keTalA prakAranuM kahyuM che? he gautama! taijasa zarIra pAMca prakAranuM kahyuM che-ekendriya taijasa zarIra, beIndriya taijasazarIra, teIndriya taijasazarIra, caundriya taijasazarIra. ane paMcendriya taijasazarIra. he bhadanta ! maraNAMtika samadvAta karatI vakhate raiveyaka devanA taijasa zarIranI avagAhanA keTalI moTI thAya che ? he gautama ! viSThabha ane pahoLAInI apekSAe te zarIrapramANa ja hoya che. tathA AyAmanI apekSAe jaghanyathI adholokamAM vidyAdharazreNI sudhI, utkarSanI apekSAe adholokanA gAma sudhI, uparanI tarapha potAnA vimAnanI dhvajA sudhI ane tirachI manuSya kSetra sudhInI avagAhanA kahI che. e ja pramANe anuttaropapAtika devo sudhInA viSayamAM samajI levuM eja pramANe kAmaNa zarIrane viSe paNa kahevuM joie. avadhijJAnanA bheda, avadhijJAnano viSaya ane avadhijJAnanuM saMsthAna, avadhijJAnathI prakAzita kSetramAM kayA kayA jIvo che. avadhijJAnanA kSetranI bahAra kayA kayA jIvo che, dezarUpa avadhijJAna, avadhijJAnanI vRddhi ane hAni tathA pratipAtI avadhijJAna ane pratipAtI avadhijJAna e badhI bAbatonuM varNana anya sthaLothI jANavuM joIe. [247-248] he bhadanta ! avadhijJAna keTalA prakAranuM kahyuM che? he gautama ! be prakAranuM kahyuM che- bhavapratyayika ane kSAyopathamika vedanA vIsa prakAranI che- zIta, uSaNa, zItoSNa vedanA, dravya, kSetra, kAla, bhAvavaMdanA tathA zArIrika vedanA, mAnasika vedanA zArIrika mAnasika vedanA, zAtA vedanA, azAtA vedanA, zAtA-azAta vedanA, duHkha vedanA, sukha vedanA, sukhadukhavedanA, AbhyapagAmikI ane aupakamiTI, niMdA tathA anidA A pramANe vIsa prakAranI jANavI joie. [249-250]-he bhadanta! nAraka jIvo zIta vedanAne bhogave che ke uSNa vedanAne bhogave che ke zItoSNa vedanAne bhogave che? he gautama! nAraka jIvo zIta vedanA ane uSNa vedanAno bhogave che paNa zItoSaNa vedanAno bhogavatA nathI yAvatu vedanApada eTale prajJApanA sUtranA rUpa mAM padathI varNana samajavuM joIe. he bhadanta! legyAo keTalA prakAranI kahI che? legyA cha prakAranI kahI che- kRSNalezyA, nIlalezyA, kApota lezyA, kapotalezyA, tejalezyA, padmavezyA ane zuklalezyA anantara AhAra ahAropabhoga, pudgaLone nahi jaNAvuM-jovuM adhyAvasana ane samyakatva, eTalI vAta ahIM jANavI. [2pa1] he bhadanta! nArakI jIvo anantara AhAravALA hoya che. tyAra bAda temanA zarIranI racanA thAya che. tyArapachI aMgo ane upAMgo bane che, pachI indriya AdinA vibhAga thAya che. tyArabAda zabdAdika viSamone bhogarva che tyArabAda teo vaikriya zarIrathI yukta bane che. he bhadanta ! A vAta barAbara che? he gautama! eja pramANe hoya che. AhArapadanuM varNana prajJApanA sUtranA padathI jANI levuM. * [252] he bhadanta! AyubaMdha keTalA prakAranA kahyA che? ane naraka gatimAM keTalA prakArano AyubaMdha kahyo che ? he gautama ! AyubaMdhanA. cha prakAra che. ane naragatimAM cha e prakArano AyubaMdha kahyo che-jAtinAmanidhatAyu, gatinAmanidhatAyuM sthitinAma Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satra-2para 455 nidyattAyu pradezanAmanidyattAyu, anubhAganidyattAyu, avagAhanAnidyattAyu, eja pramANe bhavanapati, vyaMtara jyotiSa ane vaijJAnika devomAM paNa AyubaMdha samajavo. he bhadanta ! narakagatimAM keTalA samaya sudhI upapAta viraha-nArakIonI utpattio viraha rahe che ? he gautama ! narakagatimAM ochAmAM ocho eka samaya sudhI ane vadhAremAM vadhAre muhUrta sudhI upapAtano viraha rahe che. e ja pramANe manuSyagatimAM, tiryaMcagatimAM ane devagatimAM paNa upapAtano jaghanya ane utkRSTa viraha samajavo. he bhadanta ! siddhigamanano viraha keTalA kALa sudhIno kahyo che ? he gautama ! ochAmAM ocho eka samaya ane vadhAremAM vadhAre cha mAsa sudhIno viraha kALa kahyo che. eja pramANe siddhigati sivAyanI bIjI gationA niHsmaraNa (udvartana)no viraha sama- javo. he bhadanta ! A ratnaprabhA pRthvImAM nAraka jIvo keTalA kALa sudhI upayAtathI rahIta hoya che? he gautama! ochAmAM ochA eka eka muhUrta sudhI ane vadhAremAM vadhAre bAra muhUrta sudhI nAraka jIvo A ratnaprabhA pRthvImAM upapAtathI rahita hoya che. A rIte upapAta deDaka samajI levo eja pramANe udvartanA daMDaka paNa samajI levo joIe. he bhadanta! nAraka jIva jAtinAma nidhattAyuno baMdha keTalA AkarSo dvArA kare che? he gautama ! je rIte gAya pANI pItAM pItAM bhayavazAt kutkAra kare che eja pramANe jIva tIvra Ayu baMdhanA adhyavasAyathI ekavAra ja jAtinAmanidhattAyuno baMdha kare che. manda AyubaMdhanA adhyavasAyathI be AkarSothI, mandatara AyubaMdhanA adhyavasAyaMthI traNa AkarSothI, mandatama AyubaMdhanA adhyavasAyathI cAra, pAMca, cha, sAta ane ATha AkarSothI jAtinuM nAmanidhattAyuno baMdha kare che. e ja pramANe gatinAmanidhattAyu Adi je pAMca prakAranA baMdha che temane nArakI jIvo ATha AkarSothI kare che. nava AkarSothI karatA nathI. e ja pramANe je vaimAnika devo che teo paNa jAtinAma nidhatAyu Adi baMdhone ATha AkarSothI kare che. | [2pa3] he bhadanta ! saMhanana keTalA prakAranA kahyA che? saMhanana cha prakAranA kahyA che- vaja8SabhanArAya saMhanana, nArAya saMhanana, ardhanArAyasaMhanana, kIlikA saMhanana ane sevAd saMhanana. he bhadanta ! nAraka jIvo kyAM saMhananathI yukta hoya che ! cha saMhanomAMnA eka paNa saMhananathI teo yukta hotA nathI. tethI temane asaMhananI kahe che. temane asthi hotI nathI, zirAo hotI nathI, snAyuo hotA nathI tathA je pudgalo sAmAnya rIte aniSTa - avallabha hoya che. akAnta akamanIya hoya che, apriya hoya che. agrAhya hoya che. svAbhAvika rIte ja asuMdara hoya che. jeno vicAra karavAthI paNa cittamAM aprIti- jAge evA hoya che. tathA je amanobhirAma hoya che. tevA pulo te nAraka jIvonAM asthi AdithI rahita zarIra rUpe pariName che. he bhadanta! asura Adi devonA zarIra kayA saMhananathI yukta hoya che? he gautama! te asurakumAra devone cha saMhanomAMthI koIpaNa saMhanana hotuM nathI teo asaMhananI hoya che. temanA zarIramAM asthi hotI nathI, zirAo nathI, tathA ja pudgalo ISTa, kAnta, priya, manoza, manojJa, manAma ane manobhirAma hoya che e pudgalo ja temanA asthi AdithI rahita viziSTa zarIra rUpe pariNAme che. e ja pramANenuM kathana svanita kumAra Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 456 samavAya-prakIrSaka sudhInA bhavanavAsI devonA viSayamAM paNa samajI levuM. he bhadanta ! pRthvIkAyika jIvo kayAM saMhanAthI yukatta hoya che? he gautama! temane sevArta saMhano hoya che. e rIte teo saMhanana yukta hoya che. eja pramANe saMmUcchitra janmavALA paMcendriya tiryaMcayoninA jIvone paNa sevAtuM hoya che. arthAt ekendriyathI laIne saMmUrchAima paMcendriya sudhInA saMhanana badhA tiryaMca jIvo sevAd saMhananavALA hoya che. garbha janmavALA jIvone eTale ke garbhaja tiryaMca jIvone cha e saMhano hoya che. saMmUThThimatra janmavALA manuSyone sevArta saMhanana hoya che. garbhajanmavALA manuSyo paNa cha e saMhananathI yukta hoya che. je pramANe asurakumAro devo saMhanana vinAnA hoya che, e ja pramANe vyaMtaradevo, jyotiSika devo ane vaimAnikadevo paNa saMhanana vinAnA hoya che. he bhadatta ! saMsthAnanA keTalA prakAra kahyA che? he gautama ! saMsthAnanA cha prakAra kahyA chemsamacaturastra saMsthAna, jodhaparimaMDalasaMsthAna, sAdikasaMsthAna, vAmanasaMsthAna, kumbhasaMsthAna, ane huDakasaMsthAna. he bhadanta! nairayiko nekyA prakAranuM saMsthAna hoya che? nairayikone huMDaka saMsthAna hoya che. he bhadanta! asurakumAra devone karyuM saMsthAna hoya che ? he gautama! asurakumAra devone camacaturastra saMsthAna hoya che. e ja pramANe svanitakumAra sudhInA nava bhavanapatinA devo paNa camacaturastra saMsthAnavALA hoya che. pRthvIkAyikonA masUranA jevA saMsthAna hoya che. apUkApiko pANInA parapoTA jevA saMsthAnathI yukta hoya che. tejaskAyikonA saMsthAna sUcikalApa jevA hoya che. vAyukAyikone patAkAnuM jevuM saMsthAna hoya che. vanaspati kAyikone koI niyata saMsthAna hotuM nathI tethI temane aneka saMsthAnavALA kahyA che. beIndriya, Indriya tiryaMca jIvo ' huMDaka saMsthAna vALA hoya che. garbhajanmavALA hoya che. saMmUrchAima janmavALA manuSyo haMDaka saMsthAnavALA hoya che. garbhaja manuSyo cha e cha saMsthAnavALA hoya che. je rIte asurakumAra devo samayadurastra saMsthAnavALA hoya che. teja pramANe vyaMtara devo. jyotiSika devo, vaimAnika devo paNa eja saMsthAnavALA hoya che. [25] he gautama ! veda traNa prakAranAM che. te prakAro- strIveda, puraSa veda ane napuMsaka veda. he bhadanta ! nAraka jIvo strIveda, purUSa veda ke napuMsaka veda vALA che? he gautama ! nAraka jIvo strIvedavALA nathI, purUSa vedavALA paNa nathI, napuMsakaveda vALA hoya che. he bhadanta ! asurakumAra devI strIvedavALA, purUSavedavALA ke napuMsakavedavALA. hoya che? asurakumAra devo trIvedavALA ane purUSadavALA hoya che. napuMsaka vedavALA hotA nathI. eja pramANe svanita kumAra sudhInA je nava devo che teo paNa e be vedavALA hoya che. napuMsaka vedavALA hotA nathI. pRthvIkAyika, apakAyika, tejaskAyika, vAyukAyika, vanaspatikAyika, beindriya, teIndriya, caturindriya, saMmUrNima paMcendriya tiryaMca, ane saMmUThThima manuSyo, e badhA napuMsaka vedavALA hoya che. paNa strIveda ke purUSavedavALA hatA nathI garbhaja manuSyo ane paMcendriya tiryaMco traNe vedavALA hoya che. jema asurakumAra devo purUSa ane strIvedavALA hoya che teja pramANe vyaMtara devo ane vaimAnika devo paNa purUSa ane strIvedavALA hoya che. devomAM napuMsaka veda hoto nathI. [2papa-256] te kALe-duHSama suSama nAmanA cothA ArAmAM jyAre bhagavAnuM Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtra-256 457. mahAvIra svAmI vicaratA hatA tyAre, A pAThathI zarU karIne kalpasUtramAM je rIte samavasaraNa viSe varNana karyuM che te prakAranuM varNana ziSya, praziSya sahita sudhamAM svAmI ane te sivAyanA bIjA gaNadharo mokSe sidhAvyA tyAM sudhInuM kathana grahaNa karavuM. jaMbUdvIpa nAmanA dvIpamAM AvelA bhArata varSamAM atIta utsarpiNI kAlamAM sAta kulakaro thaI gayA che. temanA nAmamitra dAnanuM, sudAmanuM, supArzva, svayaMprabha, vimalaghoSa, sughoSa ane sAtamAM mahAghoSa. [2pa7-200] jaMbUdvIpa nAmanA dvIpamAM AvelA bhArata varSamAM atIta avasapiNI kALamAM dasa kulakaro thaI gayA che temanA nAmasvayaM jala, zatAyu, ajitasena, kAryasena, bhImasena, mahAbhImasena, vRDharatha, dazaratha ane zataratha. A jaMbUdIpa nAmanA pahelA dvIpamAM AvelA bhAratavarSamAM A cAlu avasarpiNI kALamAM sAta kulakaro thayA che. temanA nAma- vimalavAhana, cakSuSmAna, yazomAna, abhicandra, prasenajita, marUdeva ane nAbhirAya [261-262] A sAta kulakaronI sAta patnIo hatI. temanA nAma-candrayazA, candrakAntA, surUpA, pratirUpA, cakSuSkAntA,zrIkAntA ane marUdevI,e pramANe kulakaronI patnIonA nAma hatA. [263-267] A jaMbUdvIpa nAmanA dvIpamAM bhAratavarSanA A avasarpiNI kALamAM 24 tIrthakaronA pitA thaI gayA che. temanA nAma-nAbhi, jitazatrajitArI, saMvara, megha, ghara, pratiSTha, mahAsena, kSatriya, draDharatha, viSaNu, vAsupUjya, kSatriya, kRta varmA, siMhasena, bhAnu, vizvasena, sUra, sudarzana, kuMbha, sumitra, vijaya, samudravijaya, rAjA azvasena ane kSatriya siddhArtha. tIrthapravartaka jinavaronA e pitA uttarottara utkarSa pAmatA kularUpa vaMzavALA hatA. mAtRvaMzanI ane pitRvaMzanI vizuddhatAthI yukta hatA. samya darzana Adi tathA dayA, dAna Adi saguNothI yukta hatA. [269-270] jambudvIpa nAmanA dvIpamAM AvelA bhArata varSamAM A avasarpiNI kALamAM 24 tIrthakaronI 24 mAtAo thaI gaI che. temanA nAma-marUdevI, vijyA, senA, siddhArthI, maMgalA, susImA, pRthivI, lakSmaNA, rAmA, naMdA, viSNu, jayA, suyazA, suvratA, adhirA zrI. devI, prabhAvatI, padmA vakhA, zivA, vAmAM ane trizalA A pramANe 24 tIrthakaronI 24 mAtAonA nAma che. [271-ra7pa jebUdvIpa nAmanA dvIpamAM bhAratavarSamAM avasarpiNI kALamAM covIsa tIrthaMkaro thaI gayA che. temanA nAma-RSabha, ajita, saMbhava, abhinaMdana, sumati, paprabha, supArzva, caMdraprabha, suvidhipuSpadaMta, zItala, zreyAMsa, vAsupUjya, vimala, anaMta, dharma, zAnti, kuntha, ara, malli, munisuvrata, nami, nemI, pArzva, vardhamAna te tIrthakaronAM pUrvabhavanA covIsa nAmo A pramANe hatA-vajanAbha, vimalavAhana, dharmasiMha, sumitra, dharmamitra, suMdarabAhu, dIrghabAhu jugabAhu, laSTabAhu datta, Indradatta, suMdara, mAhendra, siMharatha, megharatha, rUkamI, sudarzananaMdana, siMhagiri, adInazatra, zaMkha, sudarzana, ane naMdana, avasarpiNIkALanA tIrthaMkaronAM pUrvabhavanA uparokta nAmo hatA. [276-283] te covIsa tIrthaMkaronI covIsa zibikAo hatI-sudarzanA, Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samavAya--prakIrNaka suprabhAsiddhArthA, suprasiddhA, vijyA, vaijayantI jayantI, aparAjitA, arUNaprabhA, caMdraprabhA, sUprabhA, agnisaprabhA, vimalA, paMcavarNA, sAgaradattA, nAgadattA, abhayakarA, nivRttirA, manoramA, manoharA, devakurA, uttarakurA, vizAlA ane caMdraprabhA samasta jagatapara vAtsalya rAkhanArA te jinavaronI te zibikAo samasta RtuonAM sukhathI ane zubha chApathI yukta hatI. pahelA te zibikAone harSathI yukta manuSyo lAvIne tyAM hAjara kare che eTale ke sauthI pahelAM te zibikAone mANaso upADe che. tyArabAda te zibikAone asurendra, surendra ane nAgendra upADe che. sura ane asurothI vaMdita te jinedronI zibikAne calacapala kuMDaladhArI devo ke je potAnI IcchA pramANe vikrurvita AbhUSaNone dhAraNa karatA hoya che. pUrva taraphathI vahana karIne AgaLane AgaLa cAle che. nAgakumAra devo dakSiNa bAjuthI,asurakumAra devo pazcima taraphathI ane suparNakumAra nAmanA bhavanapati devo uttara taraphathI te zibikAne upADe che. [284-285] RSabhadeva vinItAnagarImAM dIkSA lIdhI hatI. ariSTanemi bhagavAne dvArAvatImAM dIkSA aMgIkAra karI hatI. bAkInA bAvIsa tIrthaMkaroe pota potanA janmasthAnomAM dIkSA lIdhI hatI. samasta tIrthaMkaroe eka ja deva dUSyavastra dhAraNa karIne dIkSA aMgIkAra karI hatI. te tIrthaMkaroe sthavira kalpika AdirUpa anyaliMgamAM dIkSA na hatI. gRhastharUpa liMgamAM paNa dIkSA lIdhI na hatI. kuliMgamAM paNa dIkSA lIdhI na hatI. paNa tIrthaMkara rUpe ja dIkSita thayAM hatAM. 458 [286-288] bhagavAna mahAvIre ekalAM ja dIkSA lIdhI hatI. tathA pArzvanAtha bhagavAne ane mallinAtha bhagavAne 300-300 nA parivAra sahita dIkSA grahaNa karI hatI bhagavAna vAsupUjye 600 purUSo sAthe dIkSA grahaNa karI hatI. ugravaMzanA bhogavaMzanA rAjAo ane kSatriyonA cAra hajAranA parivAra sahita bhagavAna RSabhadeva dIkSA aMgAkIra karI hatI. te sivAyanA tIrthaMkaroe eka eka hajAra purUSo sAthe dIkSA lIdhI hatI. bhagavAna sumatinAthe upavAsa karyA vinA ja dIkSA lIdhI hatI. bhagavAna vAsupUjye eka upavAsa karIne dIkSA grahaNa karI hatI pArzvanAtha bhagavAne tathA mallinAtha bhagavAne aThThama karIne tathA bAkInA tIrthaMkaree chaThThanI tapasyA karIne dIkSA dhAraNa karI hatI. [289-296] te covIsa tIrthaMkarone sauthI pahelAM bhikSA denArAM je covIsa bhikSAdAtAo hatA. temanA nAma- zreyAMsa, brahmatta, surendradatta, Indradatta, padma, somadeva, mAheMndra, somadatta, puSya, punarvasu, pUrNAnanda, sunanda, jaya, vijaya, dharmasiMha, sumitra, vasiMha, aparAjita, vizvasena, datta, varadatta, dhana ane bahula. upara pramANe kramazaH 2 prathama bhikSAdAtAo hatA. te covIsa bhikSAdAtAoe prabhu pratyenI ananya bhaktithI prerAine vizuddha lezyAthI yukta thaIne banne hAtha joDIne te kALe ne samaye jinendroe AhAradAna lIdhuM hatuM. lokanA nAtha bhagavAna RSabhadeve eka varSe pahelI zikSA prApta karI hatI. bAkInA tIrthaMkaroe bIje divaseja prathama bhikSA prApta karI hatI. lokanAtha RRSabhadevane prathama bhikSA IkSurasanI maLI hatI. bAkInA trevIsa tIrthaMkarone prathama bhikSAmAM amRtarasa jevI khIra maLI hatI. tIrthakaroe jyAM jyAM pahelI bhikSA grahaNa Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtra-296 karI. tyAM tyAM zarIra pramANa dravyanI vRSTi thaI hatI. [297-303] te covIsa tIrthaMkaronA covIsa caityavRkSo hatAM. je vRkSanI nIce kevaLajJAna thayuM hoya tene vRkSane caitya vRkSa kahe che. temanA nAma-nyagrodha, saptavarNa, zAla, priyaka, pigagu, chatrAbha, zirISa, nAgavRkSa mAlI, pilakSuvRkSa hiMduka, pArasa, jaMbU akhyatva, dadhiparNa, nadIvRkSa, tilaka, amravRkSa, * azoka, caMpaka, bakula, vetasavRkSa, dhAtakIvRkSa ane vardhamAna, bhagavAnanuM sAlavRkSa, jinavaronAM te caitavRkSo hatA. vardhamAna bhagavAnanuM caityavRkSa batrIsa dhanuSa pramANa uMcuM hatuM. te samasta RRtuothI yukta hatu. zoka upadrava AdithI rahita hatuM ane sAlavRkSothI gherAyeluM hatuM RRSabhadeva bhagavAnanuM caitya vRkSa paNa koza uMcuM hatuM. bAkInA tIrthaMkaronA caityavRkSo temanA zarIranI uMcAI karatAM bAra gaNI uMcAIvALA hatA. te badhA caitya vRkSo chatra, patakA, vedike ane toraNothI yukta hatAM. te badhAM caityavRkSo sura, asura ane suparNa kumArI dvArA sevAtA hatA. [304-307] e covIsa tIrthaMkaronA je covIsa pahelAM ziSyo thayA temanAM nAma-RRSabhasena, siMhasena, cArU, vajranAbha, amara, suvrata, vidarbha, datta, varAha, AnaMda, gostubha, sudharmA, mandara, yaza, ariSTa cakAla, svayaMbhU, kusA, Indra, kula, zubha, varadatta datta ane IndrabhUti te badhA ziSyo uttaro uttara utkarSa pAmatA kuLarUpa vaMzavALA hatAM. teo mAtR ane pitRvaMzanI nirmaLatA yukta hatA, samyagdarzana Adi guNothI zobhatA hatA. e prakAranA tIrthapravartaka jinendra devonA anukramathI prathama ziSyo hatA. [308-311] te covIsa tIrthaMkaronI covIsa pahelI ziSyAo hatI, temanAM nAma-brAhmI, phAlga, zyAmA, ajitA, kAzyapI, rita, somA, sumanA, vArUNI, sulasA, dhAriNI, dharaNa, dharaNidharA, padmA, zivA, zruti, aMjukA, rakSI, baMdhumatI, puSpavatI, milA, yakSiNI, puSpacUlA ane candranA, te AryAo bhAvitAtmA hatI. A sarve pUrvokta Ao tIrthapravartaka jinendradevonI pahelI ziSyAo hatI. [312-314] jaMbudvIpa nAmanA A dvIpamAM bhAratavarSamAM A avasarpiNIkALamAM bAra cakravartIonA pitAnA nAmo RSabha, sumitra, vijaya, samudravijaya, azvasena, zUra, sudarzana, kArtavIrya padmottara, mahAhira, rAjAvijaya ane brahma A pramANe cakravartI- onA pitAnA nAma kahela che. 459 [315] jaMbUdvIpa nAmanA dvIpamAM AvelA bhAratavarSamAM A avasarpiNI kALamAM je bAra cakravartIo thayA temanI mAtAonA nAma-sumaMgalA, yazasvatI, bhadrA, sahadevI acirA, zrIdevI, tArA, jvAlA, merA, vayA ane cullaNI [316-320] jaMbUdvIpa nAmanA dvIpamAM bhAratavarSamAM A avasarpiNI kALamAM je bAra cakravartIo thayA. temanA nAma-bharata, sagara, madhavA, sanakumAra, zAnti, kunthu, ara, sulUma, mahApadma, hariSeNa, jaya ane brahmadatta te bAra cakravartIonA bAra strI ratno hatA. tenA nAma-subhadrA, bhadrA, sunaMdA, jayA, vijyA, kRSNathI, sUrazrI, padmazrI, vasuMdharA, devI, lakSmIvatI ane ane kurUmatI. [321-326] A jaMbudvIpa nAmanA dvIpamAM, bharata kSetramAM A avasarpiNI kALamAM nava baLadevanA ane nava vAsudevanA pitA thayA che. temanA nAma-prajApati, brahma, Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 460 samavAya-prakIrSaka rUdra, soma, ziva, mahAsiMha, agnizikha, dazaratha ane vasudeva. A jaMbUDhIpamAM bhAratavarSa nAmanA kSetramAM A avasarpiNI kALamAM nava vAsudevonI nava mAtAo thaI gaI che. temanA nAma-mRgAvatI, umA, pRthivI, sItA, aMbIkA, lakSmIvatI, zeSamatI, kaikeyI, ane devakI. ane nava baLadevanI nava mAtAo A pramANe- bhadrA, subhadrA, suprabhA, * sudarzanA, vijyA, vejayaMtI, jayaMtI, aparAjitA, rohiNI. 3i27-328] jaMbUdvIpamAM bhAratavarSamAM A avasarpiNI kALamAM nava vAsudeva ane baLadeva thayA che. tIrthakarAdi uttamapurUSomAM madhyavartI hovAne kAraNe uttama purUSa, tIrthakara, cakravartI ane vAsudeva AdinA baLanI apekSAe madhyavartI hovAne kAraNe madhyama purUSa ane temanA samakAlIna purUSonI apekSAe zaurya Adi bAbatamAM pradhAna hovAne kAraNe temane pradhAna purUSo gaNavAmAM Ave che. teo ojasvI, tejasvI, varcasvI, yazasvI, dedIpyamAna zarIravALA, kAnta, saumya, subhaga, priyadarzana ane surUpavALA hatA. temano svabhAva ghaNo sAro hato. dareka manuSya temane niHsaMkoca rIte maLI zakatA hatA ane temane joIne saghaLA loko khuza hatA. temanAmAM baLano to ghogha hato. teo ghaNA baLavAna hatA. teo prazasta parAkramavALA hatA. nirUpadravavALA hovAthI koIthI temanI hatyA thaI zakatI nahIM. temane koI harAvI zakatuM nahIM. teo zatruonuM mardana karanArA hatA. hajAro zatruonA darpamAnanuM mardana karanArA hatA. temane namanArA tarapha teo sadA dayALu rahetA hatA. AbhimAnathI rahita hatA. mana, vacana ane kAyAnI caMcaLatAthI rahita hatA. koIpaNa vyakti tevo vinA kAraNe krodha karatA na hatA. teo parimita vAtacIta karanArA, AnaMdadAyaka vacanavALA ane parimita tathA manohara dayavALA hatA. gaMbhIra, madhura ane pratipUrNa evA satya vacana bolanArA hatA. teo zaraNAgata vatsala hatA. dIna ane nirAdhAranuM rakSaNa karavA mATe sadA tatpara hatA. vaja svastika cakra Adi zubha lakSaNo tathA tala, masA AdirUpa vyaMjanonA mahaddhilAbhArirUpa guNothI teo yukta hatA. mAna, unmAna ane pramANanI paripUrNatAne lIdhe temanA avayavo sapramANa ane suDoLa ane sapramANa aMgone lIdhe temanA zarIra atizaya suMdara hatA. jemanuM darzana caMdramAnI jema AnaMda janaka ane cittAkarSaka ane darzakane manamAM apUrva AhalAdadAyaka hatuM, apakArI loko para paNa temane krodha thato nahi. temano nItinA bhedarUpa daMDa prakAra utkRSTa hato. temanI antavRtti samajI zakAya tevI na hovAthI teo ghaNA gaMbhIra dekhAtA hatA. baLadevanI patAkAo tAlavRkSanA nizAnavALI ane vAsudevanI patAkAo garUDanI nizAnI- vALo hoya che. baLadevanA je dhanuSyane vIramAM vIra purUSa paNa caDAvI zakato nathI. te dhanuSyane te vIra caDhAvI zake che. teo viziSTa baLathI yukta hoya che. bIjA koIpaNa dhanudharI dhAraNa na karI zake tevA dhanuSyane dhAraNa karanArA hoya che. teo ghaNA bhAre dhanudharI hoya che. dhIra purUSomAM temane purUSakAra viziSTa hoya che, kAyaromAM nahIM, teo yuddha janita kIrtivALA purUSo hoya che, te ghaNA khAnadAna kuTuMbanA hoya che, teo potAnA parAkramathI bhayaMkaramAM bhayaMkara saMgrAmane paNa chinnabhinna karI zake che, For Private & Personal Use Only Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtra-328 41 teo (vAsudevo) ardhA bharata kSetranA zAsaka hoya che, saumya hoya che. saghaLA lokone sukhadAyI hoya che. teo rAjavaMzamAM tilaka samAna hatA. ajeya hatA. koIpaNa zatru temano ratha kabje karI zakato nahIM. teo hala, musaLa ane bANane potAnA hAthamAM dhAraNa karatA hatA, teo zaMkha, cakra, gadA ane talavArane dhAraNa karatA hatA. teo zreSTha dedIpyamAna ane zubhra kaustubhamaNine tathA mukuTane dhAraNa karatA hatA. kuMDaLonI vRtithI temanA vadana sadA prakAzita rahetA hatAM. temanA nayana kamaLa jevA suMdara hatAM. temanA nayana kamaLa jevA suMdara hatAM. temano ekAvalI hAra temanI chAtI sudhI laTakato hato. temane zrIvatsa svastikanuM cihna hatuM teo yazasvI hatA. sarvaRRtunA sugaMdhI dAra. puSpomAMthI banAvelI adbhuta prakAranI racanA vALI ane atizaya suMdara ane lAMbI lAMbI mALAothI temanA vakSaHsthaLa DhaMkAyelA rahetAM hatAM. chuTAchavAyA AvelA zaMkha cakra Adi 108 cihnothI temanAM pratyeka aMga yukta hatA. tethI te aMgo ghaNA suMdara lAgatA. madonmatta zreSTha gajarAjonI manohara gati jevI temanI gati cAla vilAsa yukta hoya che. temanA duMdubhIono nAda zaradaRtunA meghanAda jevo tathA kauMca pakSInA avAja jevo hato. temanA nIla, pILAM, rezamI vastro kaMdorAthI yukta hatAM. teo zreSTha prakAranA sadA dedIpyamAna tejavALA, mANasomAM siMha jevA baLavAna hatA. temane narapati, narendra ane naravRSabha kahevAmAM Ave che. teo devarAja IndranA jevA hatA. rAjyalakSmInA tejathI teo adhika dedIpyamAna lAgatA teo pILAM vastro dhAraNa kare che. A baladeva ane vAsudeva e banne bhAIo hoya che. A krama pramANe nava vAsudeva ane nava baLadeva thayA che. tripRSThathI laine kRSNa sudhInA nava vAsudevo thayA che. ane acaLathI laIne rAma sudhInA navaM baLadeva thayA che. [329-332] te nava baLadeva ane vAsudevonA pUrvabhavanA nava nAma hatA. te nAmo vizvabhUti, pravartaka, dhanadatta, samudradatta, RSibApAla, priyamitra, lalitamitra, punarvasu ane gaMgadatta. A pramANe vAsudevonA pUrvabhavanA te nAmo hatA. have baLadevonA pUrvabhavanA nAma kahIza-vizvanaMdI, subaMdhu, sAgaradatta, azoka, lalita, vArAha, dharmasena, aparAjita ane rAjalalita A pramANe baLadevonA pUrvabhavanA nAmo hatA. [333-335] te nava baladevo ane vAsudevonA pUrvabhavanA je nava dharmAcAryo thayA hatA. temanA nAma-saMbhUta, subhaka, sudarzana, zreyAMsa, kRSNa, gaMgadatta, sAgara, samudra, ane drumasena e kIrti purUSa vAsudevonA pUrvabhavamAM te nava dharmAcAryo thayA hatA. [336-337] te nava vAsudevonI nava nidAnabhUmio hatI. temanA nAmamathurA, kanakavAstu, zrAvastI, potana, rAjagRha, kAkandI, kauzAmbI, mithilApurI ane hastinApura te navavAsudevonA ne navanidAna kAraNo hatA te A pramANe che- gAya dhUpa, saMgrAma strI, raMgamAM parAjyara, bhAnurAga, goSThI, 52Rddhi ane mAtA. [338-343] te nava vAsudevonA pratispardhI prati nArAyaNo thayA temanA nAma-azvagrIva, tAraka, mairaka, madhukairabha, nizuMbha, bali, prabharAja, rAvaNa ane jarAsaMgha. e pramANe kIrtipurUSa vAsudevonA prati zatruo thayA che. e badhA prativAsudevo Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 462 samavAya-prakirNaka vAsudevonI sAthe cakravaDe laDatA hatA ane potAnA teja cakrathI Akhare mAryA gayA. vAsudevonA eka prathama vAsudeva sAtamI narakamAM gayA che. bIjA, trIjA, cothA pAMcamA ane chaThThA e pAMca vAsudeva chaThThI narakamAM gayA che. sAtamA vAsudeva pAMcamI narakamAM gayA che. AThamA vAsudeva cothI narakamAM gayA che. navamAM kRSNa trIjI narakamAM gayA che.. [344-345 jeTalA baLadevo thAya che teo nidAna vinAnA hoya che. eTale ke niyANuM karatAM nathI paNa jeTalA vAsudevo thAya che te badhA niyANuM karI thAya che. baLadevo urdhvagAmI hoya che paNa kezava-vAsudevo adhogAmI narakagAmI hoya che. ATha baladevo to mokSe gayA che. eka baladeva brahmaloka kalpamAM gayA che te brahmalokamAM gayela baladeva paNa manuSya payaya pAmIne mokSe jaze. [34-3pa1] dvIpa nAmanA dvIpamAM AvelA airAvata kSetramAM avasarpiNI kALamAM cauvIsa tIrthaMkaro thayA che. temanA nAma caMdrAnana, sucandra, agnisena, naMdIsena, RSidana, vratadhArI, somacaMdra temane huM namaskAra karuM chuM. tathA yuktisena, ajitasena, ane zivasenane huM vaMdana karuM chuM. buddha devazamAM ane nikSipta zastra nAmanA jinadevane namaskAra paNa karuM chuM. asaMjvalana ane jinavRSabha ne namaskAra karuM chuM. amitajJAnI anaMta nAthane huM namana karuM chuM. jemaNe kamarano nAza karyo che evA upazAMta nAmanA jinezvarane huM namana karuM chuM. guptisenane huM namana karuM chuM. atipArzva, supArzva devezvara vaMdita marUdeva e jinadevone huM vaMdana karuM chuM. nivaNi pAmelA, dukhano kSaya karanArA ane zyAma koThavALA ghara nAmanA jinadevane huM namuM chuM. rAgane jitanAra agnisenane kSINa rAgavALA agniputrane ane rAgadveSa rahita thaIne siddhagati prApta karanAra vArisena jinadevane huM namaskAra karuM chuM. [3para-3pa3] jaMbUdvIpa nAmanA dvIpamAM AgAmI utsarpiNI kALe bhArata varSamAM sAta phulakara karo, temanA nAma matavAhana, subhUma, suprabha, svayaMprabha, datta, sUkSma ane subaMdhu. A kulakaro AgAmI kALamAM thaze. [3pa4] jaMbadvIpa nAmanA dvIpamAM AgAmI utsarpiNI kALamAM airAvatakSetre dasa kulakara tharo, temanA-vimalavAhana, sImaMkara, sImaMdhara, bhemaMkara, kSemaMdhara, draDhaghanuM, dizaghana, zataghana, pratikRti ane sumati. [3papa-359] jebUdvIpa nAmanA A dvIpamAM AvelA bharata kSetramAM AgAmI utsarpiNI kALamAM 24 tIrthaMkaro thaze. temanA nAma-mahApA, sUradeva, supArzva, svayaMprabha, sarvAnubhUti, devakRta, udaya, peDhAlaputra, poTTila, saptakIrti, munisuvrata, amama, sarvabhAvavita, ahaMtaniSkAya, niSNulAka, nirmama, citragupta, samAdhi, saMvara, anivRti, vijaya, vimala, devopapAta ane ahata anaMtavijaya te pUrvokta covIsa tIrthakaro bhArata varSamAM AgAmI kALamAM dharmatIrthanA upadezaka kevalI thaze. [360-364] te covIsa tIrthaMkaronA pUrva bhavanA je nAma hatA. te A pramANehatA zreNika, supArzva, udaya, aNagAra poTTila, draDhAyu, kArtika, zaMkha, naMda, sunaMda, zataka, devakI, kRSNa, satyaki, baladeva, rohiNI, tulasA,revatI, zatAli, bhayAli, kRSNadvaipAyana nArada, aMbaDa, dArUmRta, ane svAti buddha. [36pa) te covIsa tIrthakaronA 24 pitA ane 24 mAtA thaze vRSabhasena AdinI Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtra-365 4che jema covIsa ziSyo thaze. brAhmI AdinI jema 24 prathama ziSyAo thaze. zreyAMsa AdinI jema 24 prathama bhikSAdAtAo thaze. te tIrthaMkaronAM covIsa caityavRkSo haze. jenI nIce tIrthakarone kevaLajJAna utpanna thAya che. evAM bAMdhelI vedikAvALAM vRkSane caityavRkSa kahe che. - [36-367] jambudvIpa nAmanA dvIpamAM bharatakSetramAM AgAmI utsarpiNI kALamAM bAra cakravartIo thaze. temanA nAma-bharata, dIrghadanta, gUDhadanta, zuddhadata zrIputra, zrIbhUti, zrI soma, padma, mahApA, vimalavAhana, vipulavAhana, ane variSTha teo AgAmI kALamAM bharatakSetramAM adhipati thaze. [368-370] te bAra cakravartIonA bAra pitA thaze. ane bAra mAtAo thaze ane bAra strIratno thaze. jabUdvIpa nAmanAM dvIpamAM bhAratavarSamAM AgAmI utsarpiNI kALamAM nava baLadeva, ane nava vAsudevanA nava pitA thaze. nava vAsudevanI nava mAtAo thaze. nava baladevonI nava mAtAo thaze. * A rIte nava baladeva ane nava vAsudevanA nava maMDaLa thaze, eTale ke eka baladeva ane vAsudeva ema babbenA navayugala thaze. temanA nAma-nanda nandamitra, dIrghabAhu mahAbAhu atibala, mahAbala, balabhadra, dvipRSTha ane tripRSTha A AgAmI kALamAM utpanna thanArA vAsudevonA te nAma haze. jayaMta, vijaya, bhadra, suprabha, sudarzana, AnaMda, naMdana, padma, ane chellA saMkarSaNa e nava AgAmI kALamAM baladevo thaze. 371-373] te baladevo ane vAsudevonA pUrvabhavamAM nava nAma haze, nava dhamacAyoM thaze, nava nidAna bhUmio thaze nava pratizatru vAsudevo (prati vAsudevo) thaze te navanA nAma tilaka, lohajaMgha, vajajaMgha, kezarI, pratsAha, aparAjita, bhIma, mahAbhIma ane sugrIva A prativAsudevo kirtipurUSa vAsudevonA pratizatruo thaze. te badhA prativAsudevo yuddhamAM cakranI madadathI laDaze. aMte potAnA ja cakrathI mAya jaze. [374-381] jambudvIpa nAmanA dvIpamAM airAvatakSetra nAmanA sAtamAM kSetramAM AgAmI utsarpiNI kALamAM 24 tIrthaMkaro thaze temanA nAma-sumaMgala, siddhArtha, nivaNa, mahAyaza, dharmadhvaja, zrIcaMdra, puSpaketu NahAcaMdra, ahaMta zrutasAgara, siMddhArtha puNyaghoSa, mahAghoSA, satyasena, sUryasena, mahAsena, savaninda, supArzva, suvrata, sukolaza, anaMta vijaya, vimala, uttare, mahAbala ane devAnaMda e bhaviSyakALamAM airAvata kSetramAM thanArA tIrthakaronA nAma kahelA che teo tyAM agAmI kALamAM dharmatIrtha pravartaka thaze. [382] bAra cakravartIo thaze. bAra cakravartIonA bAra pitA thaze. bAra cakravartIonI bAra mAtAo thaze. bAra strIratno thaze. nava baladeva ane nava vAsudevanA nava pitA thaze. nava vAsudevanI nava mAtAo ane nava baladevanI nava mAtAo thaze. nava dazArhamaMDala thaze te vAsudevanA pratizatru nava prativAsudeva thaze. temanA pUrvabhavanA nava nAma haze. temanA nava dharmAcAryo thaze temanI nava nidAnabhUmi ane nava nidAnakAraNo thaze. airAvata kSetramAM AgAmI utsarpiNImAM thaze ema kathana samajI levuM. Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samavAya-prakIrSaka A pramANe bharata ane airAvatakSetramAM AgAmI kALamAM baladevo- vAsudevo thaze. [383] A zAstra je nAmothI oLakhAya che. te nAmo A pramANe che kulakaronA vaMzanuM pratipAdana hovAthI A zAstranuM nAma "kulakaravaMza' che. tIrthakaronA vaMzanuM pratipAdana hovAthI A zAstranuM nAma "tIrthakaravaMza" che. eja pramANe gaNadhara vaMza' 'cakravartI vaMza" temaja "dazAha vaMza paNa che. RSio-gaNadhara sivAyanA tIrthakaronA ziSyonA vaMzanuM pratipAdaka hovAthI . "RSivaMza" che. RSi, muni yati e samAna arthavALA zabdo hovAthI "thativaMza', 'munivaMza' nAma paNa che. tathA traNe kALanuM bodhaka hovAthI tenuM nAma "zrutasamAsa" paNa che. zrutasamudAya rUpa hovAthI tenuM nAma "zrutaskaMdha" paNa che tathA jIva ajIva Adi padArthonuM A aMgamAM samAveza thato hovAthI tenuM nAma samavAya' paNa che. eka, be Adi saMkhyA kramathI padArthonuM A aMgamAM pratipAdana karavAmAM AvyuM hovAthI saMkhyA paNa che. bhagavAne A sutrane saMpUrNarUpe kahela che. temAM eka ja adhyayana che. huM tamane) te kahuM chuM. prakirNakasamavAyanImunidIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa samavAo-gurjarachAyApUrNa aMgasUtraH4-gurjarachAyApUrNa Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ OM namo abhinava nANassa Sha An Wei Zhu Da A Agama saMpuTanA mukhya dravyasahAyaka samyagu RtAnurAgI zramaNopAsikA zrImatI nayanAbena ramezacaMdra zAha saparivAra, vaDodarA 1-1815K 113 Hlclcc SONG |