________________
सुधा टीका स्था०५ उ०२ सू०२३ आचारकल्पभेदनिरूपणम् ११५ दिनानि भवन्ति । एतावदिनात्मकं मासिकं लघुमायश्चित्तं दातव्यम् । गुरु प्रायश्चित्तं तु मासावधिकमेव दातव्यमिति ॥१॥
तथा-मासिकम् अनुद्घातिकम् न उद्घातिकम् अनुद्घातिकम्-यथाश्रुतप्रायश्चित्तं गुरुमायश्चित्तमित्यर्थः । एतत त्रिंशदिनप्रमाणं भवतीति ॥२॥
तथा-चातुर्मासिकम् चतुभिर्मासैनित्तम् चातुर्मासिकं तद्रूपम् उद्घातिकम्लघु चतुर्मासमायश्चित्तमित्यर्थः ॥३॥ तथा-चातुर्मासिकम् अनुद्घातिकम् गुरु चतुर्मासप्रायश्चित्तमित्यर्थः ॥४॥ तथा-आरोपणा-आरोप्यते इत्यारोपणा-मायचित्तानामुपयुपर्यारोपणं यावत् पण्मासान्, तत ऊर्ध्वं तु भगवतो महावीरस्वामिनस्तीर्थे आरोपणा न भवति ।
अयं भाव:-" आरोवणाचडावणत्तिमाणियं होइ "
छाया-आरोपणा आरोहणेति भाणितं भवति इति । यो हि यथाप्रतिसेवितः मालोचयति तस्य प्रतिसेवना-निष्पन्नमेव मासलघुमासगुरुप्रभृतिक दीयते, देना चाहिये और गुरु प्रायश्चित्त दिया जावे तो वह तो एक पूरे मास तककाही देना चाहिये १ तथा-मासिक अनुद्धातिक गुरु प्रायश्चित्त रूप होता है, और यह तीस दिनका होता है, जो प्रायश्चित्त चातुर्मासिक उद्घातिक होता है, वह ३ मास २७॥ दिनका होता है, इसे लघु चातुमासिक प्रायश्चित्त भी कहा गया है, जो प्रायश्चित्त चातुर्मासिक अनुद्धातिक होता है, वह शुरु चातुर्मासिक होता है, अर्थात् पूरे चार मासका होता है, प्रायश्चित्तोंके ऊपर जो प्रायश्चित्त ६ मास तक लगातार दिये जाते हैं, वह आरोपणा है, इसके बाद महावीर स्वामीके शासनमें आरोपणा नहीं होती है, भाव यह है, "आरोवणा चडावपत्ति भाणियं होइ" आरोपणा आरोहणा कही गई है, जो प्राणी जैसे ૨છા સાડીસત્યાવીસ આવે છે જે એક માસનું લઘુપ્રાયશ્ચિત્ત દેવું હોય તે પૂરા ૩૦ દિવસનું દેવાને બદલે ૨છા સાડીસત્યાવીસ દિવસનું દેવું જોઈએ, જે ગુરુપ્રાયશ્ચિત્ત દેવું હોય તે તે પૂરા ૩૦ દિવસનું હોવું જોઈએ. આ પ્રકારના ૩૦ દિવસના પ્રાયશ્ચિત્તને માસિક અનુદ્ધાતિક કહે છે. જે પ્રાયશ્ચિત્ત ૩ માસ ૨ા દિવસનું દેવામાં આવે છે તેને લઘુચાતુર્માષિક અથવા ચાતુ મસિક ઉદ્ઘાતિક કહે છે પૂરા ચાર માસના પ્રાયશ્ચિત્તને ચાતુર્માસિક અનુદૂઘાતિક અથવા ગુરુચાતુર્માસિક કહે છે. સતત છ માસ પર્યન્તનું જે પ્રાયશ્ચિત્ત દેવામાં આવે છે તેનું નામ આરોપણું છે. મહાવીર પ્રભુના શાસનમાં તેટલા સમય કરતાં વધારે સમયની આપણુ દેવામાં આવતી નથી. "आरोवणा चडावगत्तिमाणिय होइ" भारोपणाने सारोड ४ i भार