________________
९६२
स्थानासूत्रे पूर्वमुत्रे कृष्णलेश्यादिमन्तो जीवभेडा उक्ताः, तत्र च कृष्णलेश्णवान् मन्नारको ऽयुत्तय ते ब्रह्मदत्तवदिति ब्रह्मानस्वरूपमभिधातुमाह--
मूलम्---भदत्ते णं राया चाउरंतचकवट्टी सत्त धणुइं उर्दू उच्चत्तेणं सत्त य वासलयाई परमार्ड पालइत्ता कालमासे कालं किच्चा अहे सत्तमाए पुडवीए अप्पइहाणे णरए णेरइत्ताए उववन्ने । सू० २४ ॥
छाया--ब्रह्मदत्तः खलु राजा चातुरन्तचक्रवर्ती सप्त धनू पि अर्ध्वमुच्चस्वेन सप्त च वर्षशतानि परमायुः पालयित्वा कालमासे कालं कृत्वा अधः सप्तम्यां पृथिव्याम् अप्रतिष्ठाने नरके नैरथिकतया उपपन्नः ।। सू० २५ ॥
टोका-मदने णं' इत्यादि--
व्याख्या सुगमा । सू० २४ ॥ ___ ऊपरके मूत्रमें कृष्णलेश्या आदिवाले जीव भेद कहे गये हैं-इनमें जो जीव कृष्ण लेश्यावाला होता है, वह मरकर नारक भी हो जाता है-जैसे ब्रह्मदत्त हुभा है, अतः अब सूत्रकार इलीब्रह्मदत्तके सम्बन्धमें कथन करते हैं-" वभइत्तेग रायो चाउरत" इत्यादि ।। सूत्र २५ ।।।
टीकार्थ-ब्रह्मदत्त चक्रवर्ती ऊंचाईमें सात धनुषका था. ७०० सौ वर्षकी इसकी उत्कृष्ठ आयु थी, उतनी पूरी आयुको भोग कर यह काल मासमें मरण कर नीचे ससम पृथिवी में अप्रतिष्ठान नरकमें नैरपिककी पर्यायसे उत्पन्न हुआ है । मूत्र २४ ॥
આગલા સૂવમ કૃષ્ણાદિ વેશ્યાવાળા ની વાત કરવામાં આવી, કૃણ વેશ્યાવાળા છ મરીને નારકમાં પણ ઉન્ન થઈ જાય છે, જેમ કે બ્રહ્મદત્ત ચકવતની બાબતમાં એવું જ બન્યું હતુ. આ પ્રકારના પૂર્વસૂત્ર સાથેના સ બ ધને લીધે હવે સૂત્રકાર બ્રહ્મદત્તના વિષયમાં કથન કરે છે– __ “बमदत्तेण तया चाउरत" याहि-(सु. २५)
ટીકા-બ્રહ્મદત્ત ચકવતીના શરીરની ઊંચાઈ સાત ધનુષપ્રયાણ હતી તેનું ઉgછ આયુષ્ય ૭૦૦ વર્ષનું હતું. તેટલા પૂરા આયુષ્યને ભેગવીને કાળને અવસર આવતા કાળધર્મ પામીન, તે નીચે સાતમી નરકમાં અપ્રતિષ્ઠાન નામના નરકાવાસમાં નારકની પર્યાયે ઉત્પન્ન થયો છે. જે સૂ. ૨૪