________________
४१३
सुधा टीका स्था०६ सू० ६२ समेदमायुच धनिरूपणम् ___ अयं भावः-नैरयिकाः सुरा असंख्यायुपस्तिर्यग्मनुष्याश्च आयुपः घमासे अवशिष्टे सति निजकार-अस्मिन् भवे परमविकायु' बध्नन्ति । एकेन्द्रियाः विकलेन्द्रियाः निरुपकमास्तिर्यश्वो मनुष्याश्च आयुपखि मागेतृतीये भानेऽवशिष्टे सति निजाभवे परभक्षिायुर्वधनन्ति । अबशेपा:-पूर्वोक्तेभ्योऽवशिष्टा: लोपक्रमा जीवास्तु आयुपम्हतीये माने नवमे भागे सप्तविंशतितमे भागे ना निजकमवे परभविझायुर्वघ्नन्ति । इत्थं सरे जीवा निजकभवे परमविकायुर्वनन्तीति । केचित्तु आमेवार्थमेवं वदन्ति, तथाहि-इह निर्यङ्मनुप्याः स्वकीयायुधस्तृतीयविभागेऽवशिष्टे सति परमविकायुदधु योग्या भवन्ति । देवा नारकास्तु स्वायुपः पण्मासेऽवशिष्टे सति तथा भवन्ति । तत्र तिर्यङ्मनुष्याः स्वायुपस्वतीयविभागेऽ
इनका मान इस प्रकार से है-बैरयिक सुर और असंख्यात वर्षकी . आयुवाले तिर्यञ्च एवं मनुष्य अपने वर्तमान भकाही जग उनकी आयु ६ छह माहकी शेष रह जाती है, पर मत्रकी आयुका बन्ध करते हैं, तथा एकेन्द्रिय विकलेन्द्रिय निरुपक्रमायुवाले तिर्यश्च और मनुष्य ये सब अवशिष्ट आयुके वृत्तीय भाग- परभक्षी आयुका पन्ध करते हैं। तथा इनले जो अवशिष्ट जीव हैं-सोरक्रमायुयाले जीव हैं वे तो आयुके तृतीय भागमें नौधे भाग अथवा सत्ताईत भाग पर भवकी आयुका बन्ध करते हैं। किसनेक इस अर्थको इस प्रकारले कहते हैं कि तियञ्च एवं मनुष्य अपनी आयुके त्रिभागमें परसवकी आयुका बंध करनेके योग्य होते हैं, परन्तु देव और नारकी अपने आयुके ६ छह माह बाकी रहने पर परभवको आयुको बांधने के योग्य होते हैं, तिर्यञ्च और
નારકે, દેવો અને અસંખ્યાત વર્ષના આયુષ્યવાળા તિર્થં ચ અને મનુષ્યના વર્તમાન ભવનુ છ માસનું આયુષ્ય બાકી રહે છે ત્યારે તેઓ પરભવના આયુને બન્ધ કરે છે. એકેન્દ્રિયે, વિકલેન્દ્રિય, નિરુપક્રમ આયુ, વાળા તિર્થ ચે અને મનુષ્ય, આ બધા જ અવશિષ્ટ (બાકી રહેલા) આયુના ત્રીજા ભાગમાં પરભવના આયુને બન્ધ કરે છે. તથા તે સિવાયના સેપક્રમાયુવાળા જે જીવો છે તેઓ આયુના ત્રીજા ભાગમાં, નવમાં ભાગમાં, અથવા સત્યાવીસમાં ભાગમાં પરભવના આયુને બન્ધ કરે છે. કેટલાક આ વિષયને અનુલક્ષીને એવું કહે છે કે તિય ચે અને મનુષ્ય પોતાના આયુ
ના ત્રીજા ભાગમાં પરભવના આયુને બન્ધ કરે છે, પરંતુ દેવ અને નારના આયુષ્યના છ માસ જ્યારે બાકી રહે છે ત્યારે તેઓ પરભવના આયુને અન્ય કરતા હોય છે. જે તિર્યંચ અને મનુષ્ય પોતાના આયુના
