________________
.
.
.
.
सुधा टीका स्था० ७ सु० १३ सप्तविधमूलगायनिरूपणम् छाया-लोकार्थनिबोधा वा निगमास्तेषु कुशलो भवोवाऽयम् ।
अथवा यत् नैकगमो नैकपथो नैगमस्तेन ॥ १ ॥ इति । अयं नैगमः सर्वाविशुद्धो विशुद्राविशुद्धः सर्वविशुद्धश्चेति त्रिभेदः । तत्रप्रथमो-निर्विकल्पकमहासत्ताऽऽख्य केवलप्सामान्यवादी १। गोत्वादिसामान्यविशेषवादी द्वितीयः २। विशेषवादी तु तृतीयः ३॥ तत्र प्रथमो द्वयोधर्ययोः प्रधा.
" लोगस्थनियोहा वा" इत्यादि ।
यह नैगम सर्वाविशुद्ध, विशुद्धाविशुद्ध और सर्व विशुद्धके भेदसे तीन प्रकारका है।
इनमें निर्विकसक महासत्तारूप केवल सामान्यका कथन करने. वाला जो नय है, वह सर्वाविशुद्ध नैगम नघका प्रथम भेद है, गोत्व
आदिरूप सामान्य विशेषता प्रतिपादन करनेवाला जो नय है, वह नैगम नयका विशुद्धाविशुद्ध द्वितीय भेद है, और केवल विशेषका कथन करनेवाला जो नय है, वह नैगम नयका सर्व विशुद्ध रूप तृतीय भेद है, नैगमनय के द्वितीय भेद में जो सामान्य विशेष विषय कहा गया है वह " सामान्य और विशेष" इस रूप से नहीं समझना चाहिये, किन्तु सामान्य रूप विशेष इस रूप से समझना चाहिये. क्योंकि सामान्य परसत्ता और अपरसत्ता के भेद से दो प्रकार का होता है, इनमें परसत्ता महा सामान्य रूप होती है और अपर सत्ता
४ प छ है : “ लोगत्थ नियोहा वा" त्या:
नमन नये प्रभारी न्यु ले छे-(१) सर्वा विशुद्ध, (२) विशुद्धा विशुद्ध, मने (3) स विशुद्ध
નિર્વિકલપ મહા સત્તારૂપ કેવળ સામાન્યનું જ કથન કરનાર જે નય છે તે સવિશુદ્ધ નામને નૈગમ નયને પહેલો ભેદ છે. ગોત્વ આદિ રૂપ સામાન્ય વિશેષનું પ્રતિપાદન કરનાર જે નય છે તે વિશુદ્ધાવિશુદ્ધ નામને સેગમ નયન બીજે ભેદ છે. કેવળવિશેષનું જ પ્રતિપાદન કરનાર જે નય છે, તેને સર્વવિશુદ્ધ નામને નૈમને ત્રીજો ભેદ કહે છે. નગમનાથના બીજા ભેદમાં જે “સામાન્ય વિશેષ” રૂપ શબ્દપ્રયોગ કરવામાં આવ્યું છે તેને સામાન્ય અને વિશેષ” આ રૂપે ગ્રહણ કરવાનો નથી, પરંતુ
સામાન્ય રૂપ વિશેષ” આ પ્રકારને તેને અર્થ ગ્રહણ કરવાનું છે, કારણ કે પરસત્તા અને અપરસત્તાના ભેદથી સામાન્યના બે પ્રકાર પડે છે. તે બનેમાંથી પરસત્તા મહાસામાન્ય રૂપ હોય છે અને અપરસના સામાન્ય વિશેષ
स्था-७४
