________________
લધુવૃત્તિ-પંચમ અધ્યાય-ચતુર્થ પાદ
૧૪૧ हिंसार्थाद् एकाप्यात् ॥ ५।४ । ७४॥ હિંસા'અર્થવાળા ધાતુને બીજા ધાતુ સાથે સંદર્ભનુસાર સંબંધ હોય, બને ધાતુઓનું કર્મ સમાન–એક જ હોય, તૃતીયાંત પદને વેગ હોય અને બને ધાતુઓનો કર્તા એક હોય તે હિંસા અર્થવાળા ધાતુને જન્મ પ્રત્યય વિકલ્પ લાગે છે. उप+हन्+णम्-उपघातम्ટન કપાતમ્ રઘરોપધાત” : સારત–દંડાવડે મારીને ગાયને
લઈ જાય છે. उप+हन्+य-उपहत्य
ન ૩૧૨ ના વાયત-દડાવડે મારીને ગાયોને લઈ જાય છે ન્ટેન કર્યા વીર જોવા: જાડ ટચન—ચોરને દંડાવડે મારીને ગોવાળિયો
ગાયને લઈ જાય છે. આ પ્રયોગમાં બને ધાતુઓનું કર્મ સમાન નથી—ન ધાતુનું કર્મ ચેર છે અને ધાતુનું કર્મ ગાય છે તેથી આ નિયમ ન લાગે. છે પા ૪૭૪
ઉપર-ધ- તત્યતા છે કા ૭૫T. તૃતીયાત નામનો વેગ હોય તથા સપ્તર્યાત નામને પણ યોગ હોય તે =1 સાથેના વીરુ ધાતુને, ૩૧ સાથેના સંધ ધાતુને અને ૩૧ સાથેના # ધાતુનેબીજા ધાતુ સાથે સંદર્ભનુસાર સંબંધ હોય તથા બને ક્રિયાપદોનો કર્તા એક હોય તો–ામ્ પ્રત્યય વિકલ્પે લાગે છે.
૩+વર્ગ -૩ની રજૂ
વશ્વાન્ ૩ઘરમ્ વર્ષયોઃ વા ઉપમ્ વાપવીરમ્ શે-પડખાંઓ વડે દાબીને વા પડખાઓમાં દાબીને સૂએ છે.
૩૧+Hળમૂ-૩૧રથમૂત્રવેન કપુરે ધમ્ વા ઉપરોધક્ ત્રનોવરોધમૂ : રાપર-વ્રજવડે કે
વ્રજમાં રોકીને ગાયોને બેસાડે છે. ૩૫+૪+ળ-૩વર્ષવાળના ૩પમ પાળ વા વર્ષ પથ્થર્ષમ છતાંતિ-હાથ વડે કે હાથમાં
ખેંચીને ગ્રહણ કરે છે. એ ૫. ૪ ૭૫ in
પ્રમાણ-સમાણો | જ | ઝ | ૭૬ છે પ્રમાણ એટલે લંબાઈનું માપ અને સમાસત્તિ એટલે પરસ્પર લડાઈ માટેની સમીપતા. આ બન્ને અર્થો જણાતા હોય, તતીમાંત નામનો યોગ હેય તથા સપ્તમંત .
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
