________________
સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન
संयोगाद् ईनः ॥७॥४॥५३॥ સંયુક્ત અક્ષર પછી આવેલા જૈન પ્રત્યયવાળા નામને બળ પ્રત્યય લાગે છે ત્યારે નામના દૃન ભાગનો લોપ ન થાય. શશ્વિન: મરચમ-શવન+=શક્િલન-શંખીને પુત્ર
-વિધિ-શિ-fo-ળના લાછાપા નાથિર્, વિચિન, શિન, વનિનું અને નિમ્ એ શબ્દોને મદ્ પ્રત્યય લાગે હોય ત્યારે તેમના ફન ભાગનો લેપ ન થાય. રાચિન: કવચ==ાયિન —ચિત્ત-ગથિને પુત્ર. વિપિન: સવરામ–વિધિ થિન:-વિદથિને પુત્ર. શિન: સત્યમનિગા=શિન-કેશિને પુત્ર વળિ: અપરા–નિન+અણ=પાળિન:-પાણિને પુત્ર. શનિન અવય-નિન+અg=fમના પુત્ર–ગણને પુત્ર.
વનપજે છાછાપરા ન છેડાવાળા નામને અપત્ય અર્થ સિવાયના બીજા અર્થમાં ગન્ પ્રત્યય લાગ્યો હોય ત્યારે તેમના ભાગને લેપ ન થાય. રાવિળ: E=ાંરાવિકાળ-સાવિળ–અવાજ સંબંધી.
અપત્ય અર્થ સિવાય બીજા અર્થવાળે બળ પ્રત્યય લાગે છે ત્યારે લક્ષન શબ્દને અદ્ ભાગને લેપ થઈ જાય છે. a pasક્ષન+ ક્ષ મારામ=ઉનનું–બળદનું-પદ-પગલું
–ઉક્ષનને પુત્ર–આમાં અપત્ય અર્થમાં આપનું છે તેથી આ નિયમ ન લાગે. એટલે જૂનો લેપ ન થાય તેથી મૌજ્ઞઃ એ મન વાળે જ પ્રયોગ થાય.
રક્ષા કાકાના અપત્ય અર્થ સિવાય બીજા અર્થવાળે અT પ્રત્યય લાગ્યો હોય ત્યારે બ્રહ્મ શબ્દના અર્ ભાગને લેપ થઈ જાય છે. બ્રહ્મળ: ==ાહ્મનું શસ્ત્ર-બ્રહ્માનું અસ્ત્ર-બ્રહ્માસ્ત્ર
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
