________________
૪૫
લgવૃત્તિ-સપ્તમ અધ્યાય-તૃતીય પાદ
ના શકા૫૮ અપત્ય અથ સિવાય બીજા અર્થવાળે પ્રત્યય લાગ્યો હોય અને જ્ઞાતિનું સૂચન થતું હોય તો ગ્રાન્ શબ્દના મદ્ ભાગને લેપ થઈ જાય છે. રહ્મm==ાણી ષષિ-બ્રાહ્મી નામની ઔષધિ. ગ્રાWળ-બ્રહ્માને પુત્ર–આ પ્રયોગમાં અપત્ય અર્થમાં મળ છે તેથી આ નિયમ ન ત્રાહ્મો નાર - બ્રહ્માને પુત્ર નારદ આ પ્રયેળ જાતિ અર્થ નું સૂચન થતું નથી પણ વ્યક્તિરૂપ નરવનું સૂચન થાય છે તેથી આ નિયમ ન લાગે.
अवर्मणः मनः अपत्ये ॥७४।५९॥ વર્મન શબ્દ સિવાયના અન્ છેડાવાળા નામને અપત્ય અર્થમાં ગળુ પ્રત્યય આવ્યો હોય તો તેના મદ્ ભાગને લેપ થઈ જાય છે. યુવાન અવયજૂ-જુગાર્મ ર્સૌષા:-સુષામનનો પુત્ર. રાવળ –આ પ્રયોગમાં વર્ણન શબ્દ હોવાથી આ નિયમ ન લાગે.
હિતનાનો વા કાઝાદ્દા તિનામન્ શબ્દને અપત્ય અર્થમાં મજુ લાગ્યો હોય ત્યારે તેના અન્ ભાગના લેપ વિકલ્પ થાય છે. ત્તિનામનગ્નgત્તરામ; અથવા ફ્રેતનામના–હિતનામને પુત્ર.
न: अपदस्य तद्धिते ॥७॥४६॥ પદ સંજ્ઞા વગરના નકારાંત નામને તદ્ધિતને પ્રત્યય લાગ્યો હોય ત્યારે તેના પૂર્વ ભાગ સહિતના અંત ભાગને લેપ થઈ જાય છે. ' મેષાવિન: મેષાવિજ્ઞ–ૌવાવ-મેધાવીને પુત્ર, (જુઓ વૃત્તોડશે .” ૧૧ારા) લિવિરુદૂ-પ્રશસ્ત મેધાવી -અહીં મેધાવિન શબ્દની પદસંજ્ઞા છે તેથી આ નિયમ ન લાગે.
gr: Iળછાદરા જાવિર , કુયુમિ, સૈઝિન્, નાગરિન્, ઝિન્ શિવડ્રિન્, શિકિન, સહવારિન, વંકિર્ધનું, સૂયરન્, અને યુપર્યન્ એ બધા શબ્દોને તહિતને પ્રત્યય
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org