________________
સિદ્ધહેમચ'દ્ર શબ્દાનુશાસન
ફ-રાન્ પયા આ નૂત્ત; ચાતિયા=શવથ+=શાપચિ: જે માગ શંકુનાંખીલાનાં—નિશાનવાળા હાય-હિમાલય ઉપર જ્વાને માગ એવા હોય છે. શપથ દ્વારા લાવેલેા, શપથ દ્વારા જનારા.
૩૦૦
20
.
..
20
..
"
ઉત્તરવયા ભાત:, યાતિ યા=૭ત્તરવય+=ૌત્તત્ત્તચિત્ર:-ઉત્તરપથ દ્વારા લાવેલા સામાન વગેરે. ઉત્તરપથ દ્વારા જનારા. દાન્તાવથા આત:, યાતિ વા=૪ાન્તાવથ+5= સારથિ:-જંગલના માગ થી લાવેલા, જંગલમા` દ્વારા જનારા,
મનવા માતૃત, ચાતિ વાચનપથ.=માનવચિ:-જેમાં બકરાં વડે જ જઈ શકાય-અકરાંઓ ઉપર મેસીને જ જઈ શકાય અથવા જ્યાં બકરાંએ જ ચાલી શકે તે અજપથ કહેવાય. અજપથથી લાવેલા, અજંપથ દ્વારા જનારા.
રિવયા ાત:, યાતિ વા = વાવિય+વવાોિયિ:-વારિપથથી લાવેલો, વારિપથ દ્વારા જનારા. વારિપથ એટલે જળમા સ્થળથા માત:, યાતિ વા=સ્થયન=ચાપચિ:-સ્થલપથી આવેલો, સ્થલપથ દ્વારા જનારી.
ન જપયા શ્રાદ્ભુત:, યાતિ વા=ગાય+જૂ=ના હથિ:-જંગલપથથી લાવેલો, જંગલપંચ દ્વારા જનારા. જંગલપંચ એટલે જંગલના રસ્તે.
ત્યરાત્રે મધુ—વિ ગણ્ ॥દ્દાષ્ઠા॰ા
આહત-આણેલો-પદાર્થ જો મધુ અને રિચ હાય તા ઘર્ષીય શબ્દથી ઞાત અથમાં જૂ થાય છે.
મધુ=મહુડાં. મવિશ્વ=મરી અથવા તીખાં.
અનૂ થયા બાદંત' મધુ મરિત્રમ્ વા તિ=Tવચ+ાનૂ =સ્થાવધમ્-સ્થલ મા વડે આણવામાં આવેલ જેઠીમધ કે મરી
"
‘યજમાન તથા ભણનાર' અથ
તુરાયણ-પારયળ ચનમાન-બધીયાને દ્દા|||
દ્વિતીયાંત એવા તુાચળ શબ્દને યજમાન ' અર્થમાં અને દ્વિતીયાંત એવા પારાવળ શબ્દને ‘ભણનાર' અમાં ફ′′ પ્રત્યય ૩ાય છે. ફતુરાયળ યનસેતુરાયળન=સૌરાળિયઃ-તુરાયણ નામના યજ્ઞને કરનાર. પારાયળÇ ધીતેપાાયળન=પારાયળિજ: પારાયણ-ધાતુપારાયણ વગેરે શાસ્ત્રને ભણનાર અથવા પરાયણ કરનાર.
――
Jain Education International
*
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org