________________
લઘુવૃત્તિ-સપ્તમ અધ્યાય-તૃતીય પાદ
૪૭૧
अस्थूलाच्च नसः ॥७।३।१६१॥ જે નામ હોય તો ઘૂર શબ્દ સિવાયના બીજા શબ્દ પછી આવેલા બહુત્રીહિ સમાસવાળા નાસિ શબ્દનો નન્ન થાય છે તથા જે નામ હોય તે વર અને દુર શબ્દો પછી આવેલા બહુબહિસમાસવાળા નાના શબ્દને નમ્ આદેશ થાય છે. આ શુક્લાસિ=zળ:-ઝાડ જેવી નાસિકાવાળો-વિશેષ નામ છે. નવરત્નાસિ=વરni:-ખર જેવી અથવા કઠણ નાસિકાવાળો-વિશેષ નામ છે, તુર-નાસિવા=લૂરળ:-ખરી જેવી ધારદાર નાસિકાવાળા–વિશેષ નામ છે.
સ્થાનાતિ-જાડી નાસિકાવાળો-સૂત્રમાં ઘૂઢ શબ્દને વજેલ છે તેથી અહીં ન ન થયો.
उपसर्गात् ॥७॥३॥१६२॥ ઉપસર્ગ પછી આવેલા બહુવતિસમાસવાળા નાસિમ શબ્દને નન્ન થાય છે. ઘટા નાસા ચહ્ય તત્વ==+નાસિ%ા=ળાં મુa[–ઉત્તમ નાસિકાવાળું મુખ.
જે –– છારૂાદ્દરૂા. વિ ઉપસર્ગ પછી આવેલા બહુત્રીહિસમાસવાળા નાસિવા શબ્દનો , અને થાય છે. વિધાતા નાસિ વહ્ય સા=વિનાશિ=fag:, વિશ્વ, વિર:-જેનું નાક ચાલ્યું ગયું છે તે– નાક વગરને-ગમે તે દેશને લીધે જેની નાસિક અસ્પષ્ટ છે કે નષ્ટ થયેલ છે તેવો.
जायायाः जानिः॥७३।१६४॥ બહુવીહિસમાસવાળા ગાવા શબ્દો ના થાય છે. યુવતિ: ગાયા વય :-યુવતિનઝાયા=યુવજ્ઞાન –જેની પત્ની યુવતિ છે.
व्युदः काकुदस्य लुक् ।।७।३।१६५॥ બહુહિસમાસવાળા વિવુ અને ડાકુ શબ્દના અંતના અને લેપ થાય છે. વિગત વાર ચય =
વિર=વિઝા-જેનું તાળવું નષ્ટ થયું છે. કä #ાકુ વક્ષ્ય :-વાડુ= કુટૂ–જેનું તાળવું ઊંચું થયું છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
