________________
४७२
સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન
पूर्णाद् वा ॥७३।१६६॥ બહુવીસિમાસવાળા પૂર્ણાકુર શબ્દના અંતના ને લેપ વિકલ્પ થાય છે. પૂર્ણ વાસુદ્દે ચર્ચા =પૂર્વક પૂર્ણાહૂ અથવા કૂર્મ -જેનું તાળવું પૂર્ણ છે તે સાજાતાજા તાળવાવાળે.
ककुदस्य अवस्थायाम् ॥३॥१६॥ બહુબહિસમાસવાળા ૬ શબ્દના અંતના અને લેપ થાય છે. જે ઉંમર જણાતી હોય તે. પૂર્ણ+કુર=પૂર્ણ યુવી-જે યુવાન બળદને પૂરી ખૂધ દેખાય છે તે બળદ. અકુર=ગઝલુન્ યાત્રા –જે નાના વાછડાને ખૂધ હજુ બરાબર દેખાતી નથી તે વાછડે.
त्रिककुद् गिरौ ॥७३।१६८॥ બહુવ્રીહિસમાસવાળા ત્રિજવું શબ્દને પર્વત અર્થમાં અંતના મ ને લોપ થાય છે. ત્રા કુરાન વચ===fક નિરિ–જે ગિરિને ત્રણ શિખર છે તે ગિરિ –વિશેષ નામ છે. ગિરિનું વિશેપ નામ હોય તે જ આ શબ્દ વપરાય છે.
स्त्रियाम् उधसः न् ॥३॥१६९॥ બહુવીહિસમાસવાળા પણ શબ્દને નારીજાતિમાં ને ? થાય છે. કુરે રૂ ઘસી યહ્યા: સા==++=gોધ ગુણોની જેનાં આઉ કુંડાં જેવાં છે તેવી ગાય.
ના જૂ શરૂમ
બહુવીહિસમાસવાળા નું પ્રત્યયાત સદને નારીજાતિમાં જૂ સમાસાંત થાય છે. દુનિ +=afewા સેના-જે સેનામાં ઘણું દંડીઓ છે તે.
દંડીઓ એટલે દંડવાળા.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
