________________
૪૯૦
સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન અાં જાતિ-અનિ=પ્રગતિ=ાણ કરે છે.
શ સ્ત્રરિાષ્ટ:–એમાં વધારે ઘણો.
અશ+ચ=ાન-સમાં વધારે ઘણે. રાહ્ય માર:-મા-મામા-કૃશાપણું. શું કરોતિ શ+બિ=શતિ-પાતળું કરે છે.
શ+બ્દ=શમી-એમાં વધારે કૃશ-પાતા.
શ+=ણીયા—સૌમાં વધારે કૃશ-પાતાળે, રહ્ય માવા- મનઢિમા-દઢતા. a wોતિ–ઢ+ઢિયતિ–દઢ કરે છે.
દ4 =ઢિs:–એમાં વધારે દૃઢ.
દઢચq=ઢીયા-સૌમાં વધારે દઢ. વરિટહ્ય માવા-પરિવૃઢ-મન ઘરિત્રઢિમા–મોટાઈ-પ્રભુતા. વરિતૃઢ રતિ-વરિટ+ન–વરિયતિ–પરિવઢને કરે છે.
પરિવૃઢ+:=ારિત્રઢિs:–એમાં વધારે પરિવૃઢ. વરિટર્ફચરિત્રઢીયા-સીમાં વધારે પરિવૃઢ-પ્રભુ.
પહોર fણ મૂય કાકાષ્ટના fણ પ્રત્યય લાગતાં વહુને બદલે મૂત્ રૂ૫ વપરાય છે તથા પ્રત્યય લાગતાં ટુને બદલે મમ્ રૂ૫ વપરાય છે. ળિ-વડું જતિ-દુનિ-
મન-મતિ=બહુ કરે છે. વહુ+ષ્ઠ-મૂયરૂછ મૂરિષ્ઠ:–વધારે.
भूलूक् च इवर्णस्य ॥७॥४॥४१॥ મન પ્રત્યય તથા પ્રત્યય લાગેલ હોય ત્યારે વડુ શબ્દને બદલે મેં રૂ૫ વપરાય છે. અને મન તથા હૃથક્ પ્રત્યયના ને લેપ થાય છે. દુફાન–મુ+મમુના=ઘણું-વ્યાપક. વદુ –મુખ્ય મથા-વધારે.
અહીં મૂળ સૂત્રમાં મુ: એવો નિર્દેશ કરેલ છે તેને અર્થ એમ સમજવાને છે કે વદુ શબ્દને બદલે દીર્ઘ ઊકારાંત એવું મ રૂ૫ વપરાય છે, એમ સમજવાથી મૂર્ણિમર્ એવી પરિસ્થિતિમાં “મનું બીજું કશું રૂપાંતર ન થાય પણ દીધું. ' ઊકારાંત “ જ રહે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
