________________
૩૮૮
સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન
ભિન્ |રારા વાર શબ્દને મવથમાં મિનૂ પ્રત્યય થાય છે. વારમવામિન્ન-વાણી, વાવા-કુશળ વક્તા; વિદ્વાન.
મધ્યાજ્યિક છે હારારદા મધુ વગેરે શબ્દોને મત્વર્થમાં ૨ પ્રત્યય થાય છે. મધુ+=+ધુ રસ-મધુર રસ. રય+રર:ખનું-ગળાનું–મેટું કાણું, ખવાળા -મ-ગધેડે.
ધ્યાતિ વ ારાણા કૃષી આદિ શબ્દોને મત્વર્થમાં વર્ પ્રત્યય થાય છે. મુવી+જસ્ટ=વસ: ગુરુગ્રી–ખેતીવાળા-કણબી. સાસુ-વજૂ=બાહુતીવ: વૈષ્ણવા–આણુતિમાન-કલાલ.
મ-વિછા રા– Nછારા૨૮ સ્રોમ આદિ શબ્દને મત્વમાં જ પ્રત્યય થાય અને વિશ વગેરે શબ્દોને મત્વથમાં દૃઢ પ્રત્યય થાય છે. હોમ+રા=ોમા, ચોમવાજૂ-લેમવાળો. શિરિ+ા=જિરિશ, પરિમાન-ગિરિશ-મહાદેવ. વિકફ પિઝિર વિઝવાનચીકાશદાર, બીજો અથ પીંછાવાળે. કાનૂ+==રસિ:, કરવા-છાતીવાળે.
મ વગેરે શબ્દોને મત્વમાં ન પ્રત્યય થાય છે. += +મા=મની વાર્તા રત્રી–સુંદર અંગવાળી સ્ત્રી. યવતી. જામ+=ામના, પામવ7–ખસ કે ખરજવાના રોગવાળા.
" રાજી-પીટી-વાર દૂશ્વર = કાશરૂ
શાવી, પાણી અને રૃ શબ્દોને મત્વર્થમાં ન થાય અને ન થતાં તે શબ્દોને અન્ય સ્વર સ્વ થઈ જાય છે. શાશ્વીન શાકીન, સામાન–શાકી-મેટું શાક કે શાકને સમૂહ, શાકવાળો. વસ્ત્રા+=ાનિ:વામાન-પાલી–મેટું પરાળ કે પરાળને ભૂકે-કડબને શૂરા
પલાલીવાળે. હ#==કુંજ, દર્વાન-ધાધરના રાગવાળો.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org