________________
૪૪૧
લઘુવૃત્તિ-સપ્તમ અધ્યાય-તૃતીય પાદ વડે અમુક ક્રિયા કરનાર હેય, નામ વડે અમુક નામવાળો હેય અને અમુક પદાર્થના સંબંધવાળે હેાય તે આવે. એજ રીતે તિર =શત:, કન્ય+તર=ાન્યતર: આ શબ્દોને પણ સમજવા.
દૂનો પ્રશ્ન હતાર્થ વા વરાછા પૂર્વે જણાવેલ રીતે જ ઘણાની વચ્ચેથી એકનું નિર્ધારણ કરવું હોય અને પ્રશ્ન અર્થ જણાતો હેય ને ચતુ, તે ક્રિમ્ અને શબ્દોને તમ–પ્રતમ અને સતર–ગતર પ્રત્યયો વિક૯પે થાય છે. ત+તમ=ચતમ:, ચાતર:=ાતર: વા મરતાં ટ, ત+તમન્નતતમ:, તતરફ, વા થાતુંતમારા ઘણુમાંથી જે કઠ હેય તે જુઓ.
અહીં પણ ઉપર જણાવ્યા પ્રમાણે જાતિ, ગુણ અને ક્રિયા તથા નામ દ્વારા નિર્ધારણ સમજી લેવાનું છે. વિમુતમ=wત: fમુ+તર=ઋતર: अन्य+डतम%Dअम्यतमः અર્ચતર=મચતર:
પક્ષમાં– ચ, ઝ, સ વ મઘતાં :-“તમારામાંથી જે કઇ હોય તે ઈત્યાદિ પૂર્વવત જાણવું.
वा एकात् ॥७३॥५५॥ જાતિ, ગુણુ વગેરે વડે ઘણુંની વચ્ચેથી નિર્ધારણ કરવું હોય તે જ શબ્દને તમ-તમ–પ્રત્યય વિકલ્પ થાય છે. g+રતમ=Uતમ:, +=gશ્ન: ઘા મઢતાં 2:-તમારા બધામાંથી એક કઠ ઈત્યાદિ પૂર્વવત સમજવું.
રોતિ તવા ગનચન્તાગરાદ્દા ક્રિયાના આશ્રય સાથે અત્યંતપણે-સકલપણે-સંબંધ નહીં પણ છેડે થે સંબંધ હેવાનું નામ અનયંતતા–અત્યંતતા નહીં.
" પ્રત્યય જેને છેડે છે એવા એકલા નામને —–પ્રત્યય લાગે છે. તથા જ વાળા તેવા નામને તમદ્ વગેરે લાગ્યા હોય તે તે તમ૬ વગેરે પ્રત્યયો પછી અનત્યંત અર્થમાં ---પ્રત્યય થાય છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org