________________
લઘુવૃત્તિ-સપ્તમ અધ્યાય-તૃતીય પાદ
૪૫૫ ar
ગરાશિ દિગુસમાસને પામેલા દ્રશન્ન અને ગરિ શબ્દોને મદ્ સમાસાંત વિકલ્પ થાય છે, જે આ દિગુસમાસ તદ્ધિતન લેપવાળો ન હોય તો. દુયો: 7: સમાહાર:=દૂમિ =ાઝર અથવા દ૪િ–એ ભેગી થયેલ
- અંજલિ. ત્રયાળામ નક્કીનાં કાર=ગરિઅમ-અમચ= ચન્નમયમ અથવા
ચમચFભેગી થયેલ ત્રણ અંજલિથી આવે છે. દ્રશાસ્ત્રિ: ઘટ –એ અંજલિ વડે ખરીદેલે એ ઘડે, અહીં તદ્ધિત પ્રત્યયને લેપ થયો છે.
खार्या वा ॥७३।१०२॥ દિગુસમાસ પામેલા તારી શબ્દને તદ્ધિત પ્રત્યયને લેપ ન થયો હોય તે નર સમાસાંત વિકલ્પ થાય છે. યો: વાયો: સમાહાર:=વિવારી+મ=વિારમ્, દ્રિવારિ–ભેગી થયેલી બે ખારી. શ્વાનાં ઘારીનાં ઘ==વારીપત+=q=ણાર, વત્તાધન –ભેગી થયેલી પાંચ
ખારી રૂપ ધન.
ઘા ગવ રૂારા જો તહિતને લેપ થયો ન હોય તે મારી શબ્દને ગઢ સમાસાંત વિકલ્પ
થાય છે. જણા: મ=મારમ્, અલ્લારી-અડધી ખારી.
નવા છોરૂાર ૦૪ જો તદ્વિતને લેપ થયો ન હોય તે જેને છેડે ન શબ્દ આવેલ હોય તેવા મઘ ની શબ્દને અને દિગુસમાસ પામેલા ની શબ્દને મા સમાસાંત થાય છે. નાવઃ અર્ધ=શર્ષની સ્મ=મનાવ૬, મર્થનાવ–નાવને અડધો ભાગ વખ્યાનાં નાવ સમાદા =વશ્વની =qqનાવમ, પૂષનાવી–ભેગી થયેલી પાંચ નાવ.
વિ-બે નાવો વડે ખરીદ કરાયેલે-આમાં તદ્વિતને લેપ થયો હોવાથી આ નિયમ ન લાગ્યો.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
