________________
લઘુવૃત્તિ-સપ્તમ અધ્યાય-દ્વિતીય પાદ ૪૧૧
अधर-अपरात् च आत् ।।७।२।११८॥ દિગ, દેશ અને કાળના સૂચક તથા વિભત્યંત એવા માર, મજૂર, દક્ષિણ અને ૩રર શબ્દને સ્વાર્થમાં યાત્ પ્રત્યય થાય છે. મધરાત=ગજરાત રદ્ ગાગત: વાતો વા-અધર રમ્ય, અધરથી આવ્યો કે
અધરમાં વાસ. વાપરત=%+માત–વસ્થાત ૨શ્યન્ ગાગત: વાતો વા–અપર રમ્ય છે પાછળથી
આવ્યો અથવા પાછળનો વાસ, ળિ+માત–ક્ષિાત્ રગમ માતઃ વારો વા–દક્ષિણ રમ્ય છે અથવા દક્ષિણ
દિશાથી આવ્યો અગર દક્ષિણનો વાસ. ૩ર+માતૃવત્તરા રચમ માનતઃ વાસો વા-ઉત્તર રચ્યું છે. ઉત્તરથી આવ્યો કે
ઉત્તરને વાસ.
વા રાશિત કથા-સપ્તધ્યાર બાદ હારશે દિગ, દેશ સૂચક પ્રથમાંત અને સપ્તમ્મત એવા ક્ષિા શબ્દને વિક મા થાય છે. લિન' રમલિગે વાત –ક્ષા+ગા=ક્ષિળા-દક્ષિણ દિશા રમ્ય છે અથવા દક્ષિણમાં વાસ છે.
ગા-ગાહી છારા૨ દૂર દિશાને સૂચક તથા, દૂર દેશ ને સૂચક ગ્રંથમાંત અને સપ્તર્યાત એવા ક્ષિા શબ્દને મા અને રાષ્ટ્ર પ્રત્યે થાય છે. પ્રામા– ક્ષિા (ફિ+ગા), ક્ષિળાદિ (રક્ષિા+મા૬િ) રચનું વાસ: વ-ગામથી
દૂર દક્ષિણ દિશા રમ્ય છે અગર દૂર દક્ષિણ દેશમાં વાસ-વસવાટ–છે.
वा उत्तरात् ॥७।२।१२१॥ દિગ-દેશ અર્થવાળા પ્રથમાંત અને સપ્તમંત એવા ૩રર શબ્દને મા અને સાદિ પ્રત્યયો વિકલ્પ થાય છે. વર-ગા==ા, ઉત્તરાદિ=9ત્તરાદિ, ૩ત્તર, ૩ત્તરે વાર: વા-ઉત્તર દિશા
રમ્ય છે કે ઉત્તર પ્રદેશમાં વાસ–વસવાટ છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org