________________
લધુવૃત્તિ-છઠે અધ્યાય-પ્રથમ પાદ
૧૮૭ - आयनण-गर्गस्य अपत्यम् गार्ग्यः, गाय॑स्य युवा अपत्यम्=गाायणः, गाायणस्य છાત્રા=ાચીચાર છાત્રા-જયારે માન[ નો લેપ થાય ત્યારે જાયાઃ છાત્રાઃ અને લેપ ન થાય ત્યારે માચચાઃ છત્રા પ્રયોગ થાય અર્થાત પ્રાજિતીય ઉચ પ્રત્યય લાગતાં મન ને લેપ વિકલ્પ થતાં જયા તથા પાચળીયાઃ એવા બે પ્રયોગ થાય.
आयनि-होतुः अपत्यं हौत्रः, हौत्रस्य युवा अपत्यं हौत्रायणिः, हौत्रायणेः છાત્રા અર્થમાં પ્રાગજિતીય અર્થનો ય પ્રત્યય લાગતાં ત્રાવળીયાઃ છાત્રા: થાય અને અનિગ પ્રત્યયનો લોપ થતાં સ્ત્રીયા છાત્રા: પ્રયોગ થાય.
છે ૬ ૧ ૧ ૧૩૮ ટ્રીબા વા | ૬ ૨ ૨૩૨ | રિ સંજ્ઞાવાળા ફૂબ પ્રત્યય પછી કોઈ યુવા અર્થવાળો પ્રત્યય આવે તો તેને લેપ વિકલ્પ થાય છે.
દ્ગ ને લોપ–ટુરચ લાપત્યશૌકુમારિક મૌટુ યુવા પત્રમ્ ગૌડુંરાયા–અહીં સુત્ર પ્રત્યવાળા મૌટુવરિ નામને (તુરિ+ચનre) યુવા અર્થને પાચનળ લાગેલ છે એથી આ નિયમથી જયારે માનનું પ્રત્યયને લેપ થાય ત્યારે
સ્વરઃ થાય અને ગામનું પ્રત્યયને લેપ ન થાય ત્યારે ગૌતુરીયા: પ્રયોગ થાય.
I ૬ ૧૨ ૧૩૯ બિટૂ-શ્રાદ્ – / ૬. ? . ૪૦ || જે નામને અપત્ય અર્થવાચી ના નિશાનવાળા પ્રત્યય લાગેલ હોય તથા બીજો આર્ષ પ્રત્યય જે નામને લાગેલ હોય તે નામ પછી યુવા અર્થમાં આવેલા મજુ, અને ન્ પ્રત્યયને લેપ થઈ જાય છે.
૩૧—તિવારા અપત્ય સૈનિક તૈને અત્યમ્-અહીં અપત્ય અર્થમાં આવેલા (તૈયન+) [ પ્રત્યયને લોપ થઈ જતાં તૈના પિતા, સૈજ્ઞાનિ પુત્ર: એમ પ્રયોગ થાય છે. તૈકાન નામમાં શું ના નિશાનવાળે રૂર્ પ્રત્યય લાગેલ છે.
—–આર્ષવરિષ્ઠક્ષ્ય અપત્યમ્ વાશિ વાશિષ્ટચ અપત્યમ્ અહીં અપત્ય અર્થમાં આવેલા (વા ) બ ને લેપ થતાં વારિાષ્ટઃ પિતા, વારાણ પુત્રઃએમ પ્રયોગ થાય છે.
!! ૬ ૧૩ ૧૪૦ || ત્રાહ્મvra |૬ ૧ | ૨૪? | બ્રાહ્મણ જાતિ સિવાયના વૃદ્ધ પ્રત્યયવાળા નામને લાગેલા યુવા અર્થવાળા. પ્રત્યયને લેપ થઈ જાય છે.
સ્થ અપત્યમ્ ગાજર (TT+) માર્ચ શપત્યમ્ (મા+ચન) એવા. અર્થમાં આવનાર સમાન છેથઈ જતાં મારા પિતા, આ પુત્ર પ્રયોગ થાય.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
