________________
|
૬
૨
૪
..
૧૯o
સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન નીઝ-પીતામ્ મ–જામ ૨T ૪ તૃતીયા વિભક્તિવાળા નીરુ નામથી “તે વડે રંગેલ” એવા અર્થમાં જ થાય છે અને તૃતીયા વિભક્તિવાળા વત નામથી તે વડે રંગેલ” એવા અર્થમાં જ પ્રત્યય થાય છે.
––નીરેન મુનીલ્યા વા રમ્મી નીચી+=નીર્મુ–નીલીવડે
રંગેલું. નીલી–ગળી
–ીતેન રF=ીત+=ીત–પીત વર્ણવડે રંગેલું-પીળું ચુકતાર્થપ્રત્યય
તિપુરઃ માત્ યુરતે વરે છે ૬. ૨ા જે નક્ષત્રમાં ગુરુને ઉદય થયેલે છે તે નક્ષત્રવાચી તૃતીયાત નામ પછી તેનાથી યુકત વર્ષ એવા અર્થમાં યથાવિહિત પ્રત્યય થાય છે.
–કુળ કવિતા લુ વર્ષમ=પુ+ગળ-પૌવં વર્ષ-ગુના ઉદયવાળા પુષ્ય નક્ષત્રથી યુકત વર્ષ. વર્ષ-વરસ. |
| ૬ ૨ | ૫ | પુજાત જાજે, તુ તુ ગયુ છે . ૨ા ૬ / જે નક્ષત્ર ચંદ્રથી યુક્ત હોય તે નક્ષત્ર વાચી તુતીયાંત નામથી “તેનાથી યુકત કાળ” એવા અર્થમાં જેમ કહ્યા છે તેમ પ્રત્યય થાય છે.
ગળ-કુળ રઘુન ગુન્ મઃ=પૌષમ –ચંદ્ર યુકત પુષ્ય નક્ષત્રથી યુક્ત દિવસ.
હવે જે પ્રયોગમાં કાળવાચી નામ ન આપેલું હોય તો આ કાળવાચી પ્રત્યયને લેપ થઈ જાય છે.
જ –આજે પુષ્ય છે. અહીં દિવસ કે રાત વગેરે કાળવાચી નામને પ્રયોગ નથી તેથી કાળવાચી પ્રત્યાયનો લોપ થયેલ છે ૫ ૬ ૨ ૨ |
યઃ || ૬ ૨ / ૭ ને. જે નક્ષત્ર ચંદ્રથી યુકત હોય તે નક્ષત્ર વાચી દ્વન્દ સમાસવાળા તૃતીયાંત નામથી યુકત કાળ અર્થમાં ફૂગ પ્રત્યય થાય છે.
ईय-राधाअनुराधाभिः चन्द्रयुक्ताभिः युक्तम् अहः इति राधानुराधा+ईय= રાધાનાથીયમ્ –ચંદ્રથી યુકત રાધા અને અનુરાધા નક્ષત્રથી યુકત દિવસ.
છે ૬ | ૨ | ૭
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
