________________
૩૮
(૧) વિભાગ-૧ : જીવન અને સાહિત્ય (૨) વિભાગ-૨ : વ્યક્તિ-વિભૂતિ (૩) વિભાગ-૩ : શિક્ષણ વિચાર ગુણવંત શાહ લખે છે પોતે સાહિત્યકાર નહીં પરંતુ ‘જીવનકાર’ છે.’ સાહિત્ય કેવું જીવનમય અને જીવનમુલક હોય તેની પ્રતીતિ આ વિભાગમાં સમાયેલાં પ્રવચનો કરાવે છે.
પુસ્તક-પ્રકાશક : વિક્રેતા,૧૧૦/૧૧૨, પ્રિન્સેસ સ્ટ્રીટ, ‘અર્થબાગ’, મુંબઈ-૪૦૦ ૦૦૨. ફોન:(૦૨૨)૨૧૦૧૩૪૪૧. મૂલ્ય-રૂ।. ૩૫૦/-, પાના-૪૧૨, આવૃત્તિ-૬૦ પ્રથમ, મે-૨૦૧૩.
લેખક શ્રી ગુણવંત શાહના વ્યક્તિત્વમાં અનેરી ઉષ્મા, કર્તૃત્વમાં કોઈ ઓર ઉર્જા છે. તેઓ સાચા અને સહૃદયી શિક્ષક છે. તેમના લખાણમાં મૌલિકતા છે. ક્યારેક ક્યારેક તેઓ નાં શબ્દવિહા૨માં લપસતાં કે તણાતા જણાય છે. પણ એમનું ગદ્ય કાવ્યમય અને લાહિત્યપુર્ણ છે. તેમની અભિવ્યક્તિ રસભરી અને અનોખી છે. દંભ અને ઢોંગ ક્યાંય નજરે પડતાં નથી. તેઓ નિખાલસતાથી પોતાના મંતવ્યો સુરેખ શૈલીમાં રજૂ કરે છે. આ પુસ્તકની ખાસ વિશેષતા એ છે કે લેખકના ગાઢ અને વિશાળ વાચનને કારણે વિધ વિધ શાસ્ત્રોના ઊંડા અભ્યાસને લીધે તેમના લખાણોમાં અર્થગાંભીર્ય અને શબ્દગૌ૨વનો સમન્વય જોવા મળે છે.આ પુસ્તકના લેખોને લેખકે ત્રણ વિભાગમાં વહેંચ્યા છે.
XXX
પુસ્તકનું નામ : તર્પા (૪૦ ટૂંકી વાર્તાઓ) લેખિકા : આશા વીરેન્દ્ર
પ્રકાશક : યજ્ઞ પ્રકાશન
ભૂમિપુત્ર, હુજરત પાગા, વડોદરા-૩૯૦૦૦૧. મૂલ્ય-૬૦/-, પાના-૧૦૮, પ્રથમ આવૃત્તિ-મે
૨૦૧૩.
આ પુસ્તકમાં લેખિકા બહેન શ્રી આશાબહેને પારિવારિક મુદ્દા ઉપરાંત દલિત-પીડિત સમાજ, મુસ્લિમ સમાજ, કિશોરીઓ-યુવતીઓ કે વયસ્ક નાગરિકોની સમસ્યા-એમ વિવિધ મુદ્દાને સ્પર્શતી વાર્તાઓ આપવાનો પ્રયત્ન કર્યો છે.
આ વાર્તાઓની વિશેષતા એ છે કે સૌ પ્રથમ તેના કદની-ભૂમિપુત્રનું એક જ પાનું ૮૦ થી ૮૨ લીટી, સાતસો, સાડા સાતસો શબ્દોનો ઉપયોગ કર્યો છે. તેમા નવલિકા કે ટૂંકીવાર્તાનો વ્યાપ પણ વર્જ્ય છે. એટલે વર્ણન તો અતિ સંક્ષેપમાં લીધાં છે. શક્ય હોય ત્યાં સુધી સંવાદો દ્વારા જ કથા વસ્તુને સ્ફોટ થવા દીધી છે. પાત્રાલેખન પણ મહદ્ અંશે સંવાદો દ્વારા સાધ્યું છે.
જાન્યુઆરી, ૨૦૧૪
પ્રકૃતિનો પરિચય થાય છે. નટુભાઈ જાણે આપણા સ્વજન હોય એવી અનુભૂતિ કારવે છે.
તેમના પત્ની પુષ્પાબહેન સાથેના જીવનની મધુર યાદો, તેમની બિમારી, પોતાની પત્નીની ખડે પગે કરેલી સેવા વગેરે નટુભાઈના અતિપ્રેમાળ વ્યક્તિત્વનો પરિચય કરાવે છે.
XXX
આવા સુંદર પ્રેમાળ સ્વભાવને કારણે કાર્યક્ષેત્રે મળેલા મિત્રો અને તેમણે લખેલા લેખો દ્વારા પૂ. પુસ્તકનું નામ : અતીતની અટારીએથી...ચલના નટુભાઈના પ્રેમાળ અને સ્નેહાળ વ્યક્તિત્વનો જીવન કી કહાનીમધુ૨ પરિચય આપણા હૃદયને ભર્યું ભર્યું કરી દે લેખક : નટવર દેસાઈ છે. અને એક એવી અનુભૂતિ થાય છે કે આ સંપાદન : હિતેન આનંદપરા વિશ્વમાં સાચા અર્થમાં કહી શકીએ એવા માનવો, પ્રકાશક : પ્રકાશ દેસાઈ (98211337777) મનથી, હૃદયના પ્રેમથી ભરેલા માનવોની ખોટ મૂલ્ય-૩૦૦/-, પાના-ભાગ-૧૫૦, આવૃત્તિ-૧ નથી અને નટુભાઈ એક પ્રેમાળ વ્યક્તિ તરીકે સમાજના અસંખ્ય માનવો સાથે અંગત વ્યક્તિની
માનનીય નટવરભાઈ દેસાઈને ત્રણ શબ્દોમાં
આ બધી વાર્તાઓ કોઈ ને કોઈ અન્ય ભાષાની વાર્તા ૫૨થી તૈયા૨ ક૨વામાં આવી છે પરંતુ આ વાર્તાઓનો સીધો અનુવાદ કે રૂપાંતર નથી..
પ્રબુદ્ધ જીવન
૪૦-૪૦ ટૂંકી વાર્તાના ગુચ્છો, અન્ય ભાષાની વાર્તાને આધારે ગુજરાતીમાં લાઘવપૂર્ણ રસમય રૂપાંતર-દરેક વાર્તા માત્ર બે જ પાના
લાઈન, સાતસો-સાડા સાતસો શબ્દ વાચકના મનમાં કંઈક સંવેદન જગાવી જાય છે, વાચનકે કશાક જીવન રસની અનુભૂતિ કરાવી જાય છે.
બિરદાવવાનો પ્રયત્ન કરું છું. તેમનું વ્યક્તિત્વ સાલસ, નિખાલસ અને મિલનસાર. અને આવી વ્યક્તિ જ મોટી સંસ્થાના સુકાનને સફળતાપૂર્વક સંભાળી શકે છે. પુસ્તકનું શીર્ષક ‘ચલના જીવન કી કહાની' અત્યંત સાર્થક છે. નટવરભાઈ ૮૫ વર્ષની વયે યુવાનની જેમ ચાલે છે. અને સૌ કોઈને ચલાવે છે. જેના જીવનનું ધ્યેય જ ચાલવું અને ચલાવવું એ જ છે એ જ જીવનની કથા છે. કહાની છે, વાત છે અને વાર્તા છે.
આવા વ્યક્તિત્વના માલિકને પુસ્તક રૂપે મળવાનું થયું અને હું મારું સદભાગ્ય સમજું છું. પુસ્તક ‘ચલના જીવન કી કહાની'ના વાચન પછી કોણ જાણે કેમ પણ હું એ માનવીને-વડીલને પ્રત્યક્ષ મળી નથી પણ જાણે કેટલાંય સમયથી ઓળખું છું એવો ભાવ મનમાં સ્થિર થઈ ગયો. મુરબ્બી નટુભાઈ સાચા અર્થમાં ‘સ્વજન’ મળ્યા હોય એવો ભાવ જાગ્યો.
પુસ્તનકા પાને પાને નટુભાઈએ પોતે પોતાના નિજ અનુભવો દ્વારા પોતાના જીવનની અંગત વ્યક્તિઓ-પોતાની પત્ની પુષ્પાબેન, પુત્ર, પુત્રી, પુત્રી સમાન વહુઓ, મિત્રો, ત્રીજી પેઢી સુધીની વ્યક્તિઓની રૂપરેખા દોરી સાથે સાથે આપણને પણ સ્વજન બનાવી દીધાં છે.
માનનીય શ્રી નટુભાઈ વિશે લખાયેલા મૈત્રીભાવથી-સ્વજન ભાવથી લખાયેલા લેખોમાં માનનીય નટુભાઈ અન્ય માટે જ જીવન જીવતા હોય–પ્રેમથી, વ્હાલથી, મૈત્રીભર્યા નટુભાઈના વ્યક્તિત્વનો પરિચય થાય છે.
પુસ્તનકા પાને પાને, વાકયે વાક્ય નટુભાઈનું વ્યક્તિત્વ નિખરે છે. હું એમને મળી નથી–કદાચ જોયા હશે એવું સ્મરણમાં આવે છે. ‘અતીતની અટારીએથી-ચલના જીવન કી કહાની'-પુસ્તક માનનીય નટુભાઈના વ્યક્તિત્વની સાચી ઓળખ આપે છે. પુસ્તક વાંચતા વાંચતા તેઓના આંતરિક વ્યક્તિત્વનો, આંતરિક સ્વભાવનો, પ્રેમાળ
જેમ જોડાયેલા છે એવી અનુભૂતિ મારા હૃદયમાં થઈ તેને મેં શબ્દસ્થ કરી છે. પૂ. મુરબ્બી નટુભાઈ દેસાઈ-શતમ્ જીવ શરદમ્. ***
બી-૪૨, દયાનંદ સોસાયટી, એ-૧૦૪, ગોકુલધામ, ગોરેગામ (ઈસ્ટ), મુંબઈ-૪૦૦
૦૬૩. મોબાઈલ નં. : 9223190753.
શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘને મળેલું અનુદાન પ્રબુદ્ધ જીવન સૌજન્ય દાતા ૨૦૦૦૦ શ્રી પન્નાલાલ આર. શાહ (જાન્યુઆરી-૨૦૧૪)
૨૦૦૦૦ પ્રહિર ફાઉન્ડેશન
(ફેબ્રુઆરી-૨૦૧૪)
૪૦૦૦૦ કુલ કમ
જમતાદાસ હાથીભાઈ મહેતા અતાજ રાહત ફંડ
૫૦૦ શ્રીસુંદર મંગલદાસ પોપટ-પુના ૫૦૦ કુલ ૨કમ
દિપચંદ ટી. શાહ પુસ્તક-પ્રકાશત (વેચાણ) ૩૫૦૦ ડૉ. અશોક જૈન-રાયપુર ૭૫૦૦ કુલ રકમ
પ્રબુદ્ધ જીવન તિધિ ફંડ ૨૦૦૦૦૦ શ્રીમતી સવિતાબેન શાહ-લંડન ૫૦૦૦ શ્રી જગદીશ શાહ-સુરત ૨૫૦૦ શ્રી હિતેનભાઈ મોરારજીભાઈ દેઢિયા ૧૦૦૦ શ્રી વસંતકુમાર એન. મહેતા ૨૦૮૫૦૦ કુલ રકમ