________________
[ દશ વૈકાલિક એ સર્વ જાતિના વનસ્પતિકાયજી બીજસહિત હોય છે, જ્યાં સુધી કે શસ્ત્રથી હણાયા ન હોય ત્યાં સુધી તે જુદા જુદા શરીરમાં એક-અનેક જીવવાળા સચિત્ત કહેલા છે. (૫)
હવે પુળા=વળી જે મે=જે આ અનેક (બેઈન્દ્રિય તેઈન્દ્રિય વગેરે ભિન્ન ભિન્ન જાતિઓવાળા)વ ઘણું પ્રકારના તણા પાળા ત્રસ જીવે છે. તું નહીં તે આ પ્રમાણે છે૧-ઇંડાથી ઉપજતા(પક્ષિઓ ઘીરોલીઓ વગેરે)બંgયા=અંડજા, ૨-ઓવાળ રહિત જમે તે હાથી, વાગોળ, ચામાચીડીયાં વગેરે પોયચા=પતા. ૩–જરાયુથી વીંટાએલા જન્મે તે ગાય, ભેંસ, વગેરે તિર્યો અને મનુષ્યો કરવાનું જરાયુજા, ૪-દહીં, દૂધ વગેરે રસાળ વસ્તુઓમાં ઉપજે તે રસથા=રસજા, ૫-જૂ-લીખ-સવા વગેરે પરસેવાથી ઉપજે તે સંખેરૂમા=સંસ્વેદિમ, ૬-નર-માદાના યોગ વિના ઉપજે તે પતંગીયાં કીડીઓ માખીઓ ઈત્યાદિ સંકુરિઝમ=સંમૂર્ણિમ, ૭-પૃથ્વીને ભેદીને ઉપજે તે તીડ વગેરે દિમબા-ઉભિન્ન, અને ૮-સ્વયં ઉપપાતથી ઉપજનારા દેવ-નાર રચવાબ= ઔપપાતિક, આઠ પ્રકારોમાં સર્વ ત્રસજી કહ્યા.
હવે તેનાં લક્ષણે કહે છે કે-હિં લિંપિાળાનં=જે કઈ જીનું મતં=સામે આવવું. હિલિંગપાછા ખસવું, સંજ =ગાત્રથી સંકેચ પામવું, પારિવ્યંગાત્રોથી પહોળા થવું, ચ= શબ્દ કરે, મંતં ભમવું, તયિં ત્રાસ પામવું, પારૂ-નાસવું તથા સાફા-આવવું જવું હોય, અને જે તે તે (સંજ્ઞારૂપ) વિનાચા=વિજ્ઞાનવાળા હોય, એવા ને ૨ ચં=જે કીડા
Jain Education International
mational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org