________________
અધ્યયન સાતમું ]
૨૦૭
[‘નાળીએરી' આદિ ઊંચાં, ‘નદીવૃક્ષ’ વગેરે ગાળ અને ‘વડ’ વગેરે વૃક્ષો માટાં હોય છે. અહીં કહ્યું તેમ ‘ઉત્તમ જાતિના, સુંદર, શાભાવાળા' વગેરે કહેવાથી પ્રયાજન હોય તે પણ સાંભળનાર તેને કાપે નહિ તેથી જીવરક્ષા થાય, માટે કારણે એવું ખેલવું એમ કહ્યું છે. અર્થાત્ ખેાલવાનું વિધાન કર્યું... નથી, પણ કારણે ખાલવું પડે તેા પણ એ પ્રમાણે ખાલવુડ, એમ વિવેક જણાવ્યા છે. એ રીતે પછી પણુ વિવેક સમજવેા. કારણ કે વિના કારણે સારા પદાર્થની પણ રાગજનક પ્રશંસા કરવાના સાધુના આચાર નથી. પ્રત્યેક વસ્તુમાં અંશે સારાનરસાપણું હેાય છે, તેમાં સારાની અનુમેદના અને નરસાની ઉપેક્ષા કરવી, એ સાધુઆચાર છે. પ્રશંસા તેા કારણે પણ તેની--તે રીતે કરાય કે જેથી સાંભળનારને, જેની પ્રશંસા કરે તેને, કે બીજા--કાઇને પણ હાનિ ન થાય. એમ અનુમેાદના અને પ્રશંસાના વિષયમાં વિવેક સમજવા. પ્રશસનીય વસ્તુ અનુમેાદનીય હાય, પણ અનુમેદનીય દરેક વસ્તુએ પ્રશ ંસનીય હેાય એવેશ નિયમ નથી, માટે વિવેક કરવા જોઇએ.] (૩૧૧) તદ્દા હારૂં વધારૂં, પાયવન્નારૂં નો વૃક્ ।
વેજોયારૂં ટાારૂં, વૈદ્દિમારૂં તિ નો વણ્ ।।૭-રૂા (૩૧૨) મંથા રૂમે ગવા, નદુનિવૃત્તિમાં હીં |
વન્ગ વતુર્તમૂળા, મૂળવત્તિ વા પુળો ૫૭–૩।। તથા તે વૃક્ષેા ઉપર ફળાને જોઇને આ કળા વા= પાકી ગયાં છે, વાચવુજ્ઞરૂં-પકાવીને ખાવા ચેાગ્ય છે, વેજોચારૂં તુત ઉતારી લેવા ચેાગ્ય છે, ટાન્નારૂ =કામળ (ખાવા ચેાગ્ય) છે, વૈાિરૂ'=ફાડવા ચાગ્ય છે, ત્તિ નો વ-એવું ન મેલે. (૩૨)
[ જેમકે આંબા પાકી ગયા છે, પકાવવા ચાગ્ય છે, શીઘ્ર નહિ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org